xy)
PN) ao 2 2
4 1 ל
* XM x
i . n
(e 47
% agar ΟΣ, btt 05 AAA
T Fe om. I3. v
42 Aaa S
— ER; =-** 2 - 3 -
22/7 2/1025 ἡ io v "2
E
. 3 Sd V :
a ST M n. 0 - ee 4 " 2 MEI A ><
[eo 72» Ve. / "$t.
- PT MNA cu n5 ΄ cree
ρον 6 LE ἕως,“ (Lene.
0-5 aD
WR» 200-5220, VAM (LEE Te (Py, I IER
Aa P wur IST) ru «- pore UR 6-6
2 0
27 e 7. D P 2 7 ΤῊ 624. por Ee
ete Ta. E o 7 722 By iot ea D P τ ἐὲ
Tunes Moa שיו בלל An ל
au 0. Jua. '
Aur Lovan hat. VO sn +5 ו
va fco ΙΧ Ca p 8 Em idi ia .
+ P a" 2L e = .ו Bre tg τ:
/ 2 fort enr, 2 : ea, 2-2 2% 25%4%- 9:2: =
+ eeu E uy 0-7" ! e^ MED οι cr,
2 2 ; 7 0 ? 4 VE HEN SEP 2
edat E 7 oa: s» A << P 9 4%
ae Jet 7740 ee. ו Xt ל
que 7 "ul d II Lotta tern 9 E
ΕΣ LN Ian. rs Y anas ἐγ 4% δα d T 37
vi forced, o f dc 2% >>> x
Eu, 4 E n fear 27 2 2.777 dea בי ב .
LE //2 A NE 22 fc NS EE
- 7772 22-22 + 22/02 0-7
E /
02 PA terr 02222 fée p Mu «7 e ^ 4 % no m
a2, b onn ul S. Te t epe
0/2505 uy Fn P > 26 , fu, ἃ UI I ya)
9 d dn 4 pA rey, “εν, In et m7 60.4.
Mnt V /42 EC Fn or, κά 0 κίε Cu.
R72 PP, 06 PR E 222 "y Le oa, 6
ba 26 ἀνέ; MI בל 2 e ore Ix MER REC, T nia ear LP
Led μὲ [I o eo e, dA bu ΚΑ CAU e
ΩΣ, (^ 4-6 -
γε, >? 6
πων
77% ל Au, Up PI OMNEM
2εα χων apre, aa 7 Lai ΣΕ
72/2 ες: 2% me Qa 4% 2 7 2 a).
UP Here, 6 A e me re ו =
( 2 y P2 NE PP e 7-42 y bd AER
ἘΚ 2-5, Mere 5 5 ב
6 d exse “2- 2-46: 7
2 EE Zu Ds e n PREIS %-
4 day / + frt eae Tou Ie tpa xd
δ... 4 Lm 6 y 0 ζες., Z4 -
-Á “ 2 A 6+>><7 Cr reta. ὦ PS. Fanta
hen oe rn m PE 2-5 APCY
ש; 2522893 07 4... LAS
E τὴν + T ur. 2
3
rd is az ees ΟῚ
"LY una y/o ea Pd rn לוע jor
"QU roZ 2 $i ו vec on
A,
$2
anu
ΝΜ} ὍΣ db, 9 = ואה
d 1% aed I p- - dee dan om ram E
I. Ag If) 4,2 Ar o Ten ἀφ fre
x gi anro o NE V/A Deoa S
לע ש aaro Lp PETS fate s
iow A a quis ל a ve 8c ni αν υφ βίην.
/
ה iii es 3) | ANDREAE VESALII
TU ᾿ ἽΠΠΩ, BRVXELLENSIS, SCHOLAE
SMS medicorum Patauínze profcfforís,de
Humaní corporis fabríca
Librí fep tem,
: :
CVM CAESAREAS [E.-
AMaiesl.Gallieyvum Regis, ac Genatus Veneti gras
SN tía cy priuilegio, ut rn diblomatis eorundem continetur.
SUE
0
ΠῚ ΝΥΝ Μ CAO VM
QVINTVM, ΜΑΧΙΜΥΜ. INVICTISSIMVNM
QPFE IMPER «4TOR.EM, 4 כ א ΒΕ AE PES 7-7 ἃὶ
infuos de FAumani corporis fabrica libros, Prefütio,
VANTVMVrS uaríainartibus fcientijsqg tractan
dís grauiter obftent, quo minus accurate perdifcan.
tur,mínusq fceliciter in ufum fuccedant, CARO LR
dementiffime Czefar, tamen haud mediocre dífpenz
díum quoque adferre arbitror , nimium díduciam
difciplinarum, que uni cuipiam arti abfoluendae faz
mulantur díuifionem, & multo adhuc magis eius ar
τίς exercítiorum adeo morofam ad díuerfos artifices
diftributtonem,ut quí artís Ícopum fibi przefixerüt,
unam eíus partem ita complexentur , ut czeterís quie
= | ipfum maximopere fpectant, & ab illo feiungí ne^
queunt , relictis , níhil unquam eegreoíum przcítent,
wd 444] ac propofitum finem nunquam attingentcs , à uera
ish Ξε «51 artís conftítutione perpetuo declinent, INam, ut ταῦ»
teras quidem filentío przeteream, & de ca quz fanitatí homini prafecia eft, aliquan tifper fet-
monem ín(tíituam,profectó in hactamet(i reíquarum omnium quas homínis ingenium 301
uenitlongé cómodiffima & imprimis necefTaría difficilis acopcrofa fit, nihil pettilentiusirre
pere potuiffer,quàm quód aliquando, & praecipue poft Gotthorum illuuiem, Münforemi
Perfize regem (lub quo Arabes nobisadhuc cum Graecis meríto familiares uigebant) medi
cina eoulg lacerari cepít, quód prímartum eíus inftrumentum manus operam ín curando ad.
hibens, fic neglectum e(t, ut ad plebeios ac dilciplinis medícae artí fubferuientibus neutí -
ἡ quam ínftructos , íd quafi uideatur effe demandatum. Quamuis ením tres medicorum ₪,
6105 olím extíterint , Logica uidelicet , Empíríca & Mlethodica, nihilominus tamen illarum
autores uniuer(e artís (copum ad conferuandam fanitatem, morbost profligandos direxe.
runt, deíndehucomnía, quze finguli ín fuis fectís arti necefTaría exiftimabant,r
ci auxiliorum ín(trumento utebantur, quorum prímum uíctus fuit +
Mijn
UD 1
4 (d
mun
«7
cferentes,tripli
atío, fecundum omnis
Imó ueterum
nullus non zequé attenté curationem quse manu fit ; atque eam quae uíctu ac medicamen.
tis perficitur , pofterís tradidi(Tc uidetur. Verüm maximé poft Gothorum uaftratíonem ,
quando omnes fcíentíceantea pulcherrime florentes,atque ut decebat exercítae, peffum íiuere,
lautíores medíci príimüm ín Italia ad ueterum Romanorum ímítatíonem manus operam fafti
dientes , quac ín vgrís manu facienda ducerent, feruís praefcribere, ac illis tantum archítecto.
rum modo aftare;cceperunt, Mox quum fenfim ccterí quoque ueram mcdícinam exercitari
tium íncommoda detrectarent, quoe(tuí honorí& nihil interim fubducentes,À prifcis medicis
prompté degenerarunt, coquendí m odum,omnemi adcó uíctus przparatíonem verorum
cuftodibus , medicamínu compofitíonem pharmacopolís manuum uero munus tonforibus
rclinquentes. Atque τα temporis fucceffu, curandiratío tam miferé diuulía eít,utm «ἀεί qui,
dem,fe phyficorum nomine uendiítantcs, medicamentorum & ui&us adreconditosaflectus
praefcriptionem fibi duntaxat atrogaucrínt: reliquam autem medicinam כ ἥδ quos Chiruiz
% ₪ Sos
AD CAROLVM V. INVICTISS, IMPERATOREM
gos nominant, uix(j famulorum oco habent,relegarínt,turpiter à fe quod praecipuum & ari
tíquiflimum eft medícinae membrum, quod natura fpeculationi (fi modo quod aliud) in
primis innítitur,depellentes:íd quod tamen hodieaptid Indos maximéreges exercent, Perfoe
hzredítario ture fuís liberis perinde acquondam 2013 Afclepiadum ars tradunt, Í hraces cunt
plerifquenationibus fümme coluntacuenerátur.ea artis parte propemodum neglecta,quam
olím Rómanitanquam cludendis interímendísig hominibüs excogítatam,ere publica profcri
pferintiut que cítra INaturoe opem nihil penítus accommodet, imo & illam alíoquín ín mor
boà feexplícando fatagentem,iuuare ftudens, frequenter totam pelfundet, Cab officio pror
fusabftrahat, Vndectíam illi potiffimüm debemus, quód tot conuicijs ín medicos íacifolitís
hacc facratíffima ars eludítur, quum tamen ipfius pars, quam liberalibus difciplinis inftítuti
à c turpiter diuelli (inunt, praecipua laude illani perpetuó illuftret, Quando enim íngeníorum
fons Homerus medicum uirum multís przeftantiorem effe affirmat, S cum uníuerfis Graeciae
poétis Podalyrium & Machaonem celebrat, hí diui A (culapij filij non ideo proedicantur;
quód febriculam, & quiae fola Naturaabfque medici auxilío leuius, quàni illo adhibito,fanat,
remouerent, homínum'ue palato ín recondítis deploratistg affectibus fubferuirent : fed quia
luxationum,fracturarum,uulnerum,& reliquarum contínuítatis folutionum,fan euínísqg flu
xus curationi potifIimüm praeflent,ac fpículís, telís, atquealijs eiufmodi malís (quae bellain
prímis inferunt, diligentem medici operam femper expetür) generofiflimos Agamemnonís
milites liberarent, Verüm auguftiffime Caefar C ^ R O L E, unum medicina íntrumentum
alijs prcferre,hatidquaquam propofuí; quum tríplex dicta auxiliorum ratío míníme dífiungi
poflit, & totaad unum artificem attíneat:atquead hancut debítéexequatur,omnes medicinae
partes ex aequo ítàcon(títutze paratzedg fint; ut fingula co felíciüis in ufum referantur,quo quís
cumulatius omnía inuicem iungat. Quamuis ctíam rarus omníno morbus occurrit, quinon
flatím triplex przcfidiorum inftrumentit requirat: íta( opportuna uictus ratío inftituenda, ὃς
niedicamétís ac demi manu aliquid molíendü fit.adeó ut huíus artís tyrones modis omnibus
hortandi uentt,ut illorum (fi dijs placet)phyficorü fufurros uilipédentes, Giraecorit more;ac
quemadmodüartis natura penítus przccípít, manus quo curatíoni admoucát;ne deinceps
laceram medendirationem, ín communís homínum uítae perníciem conuertant, Atquehoc
co inftieandi funt diligentius, quo in medicina hodie íntegrilis erudítos,à manus opera,tan^
quam à pefte,ideo pracfertím abftinerecernimus,ned medicorum Rabinis apud indoctani ple
bem pro tonforibus traducantur,ipfisqy poftmodum néque par cum íftís uix dímidiató medi
cís quzeftus , neque honor , neque apud ímperítum uulgus ac(tímatio accedat. Haec etením
deteflabilís uulei opinio praccipuéremoratur, quo mínüs totum curandi artíficium,ucl hoc
etíam feculo aflümamus,& interiorum affe&tuum curationem duntaxat nobis afcifcentes,ma
gnamortalíum noxa (ut femel uereqj dícam) modícafolum ex parte medici efle (tudeamus.
Quippe quum príniüim ad pharmacopolas uniuerfa medícamentorum compofitío relegarcz
tur, mox etíam medici ímpenfe ipfis neceffaríam fimplicium medícaminum cognítíonem ami»
fcrunt, atque uttot barbaris uocibus, falfistp etíam pharmacis officínze fcaterent, tot ueró dez
gantiffimee ueterum compofitiones nobís pariter deefTent, 81110607 complures etiam lateant,
autorcs fuere : ac ínexhauftum laborem pararunt cumaetatís noftrae, tum quí anteannos ali
quot hàncpraceffere eruditifTimis uírís,indefeffo ftudio fimplícíum medicamentorum cogni
tioni ficineumbentibus, ut illam pri(tíno nítori reftituere conati;plurímum contuliffe uidean,
tur:cuius rei inter totcelebresalioquín uiros,areumentum praebet, huiuszetatís rarum fpecí-
men Gerhardus Vueldbik, IVlaieftati tuc à fecretís, uariatg difciplinarum ac linguarum eru
ditione cumprímís ornatus, atque in ftirpium hiftoría noftrorum homínt exercitatiffimus,
Cacterüm perüerfiffíma hac curationis in(trumentorum ad uaríos artifices díductio, adhuc
multó execrabilitis naufrágium, aclongé atrociorem cladem praicípuze naturalis philofophize
parti íntulit, cuí quum hominis híftoríam complectatur, firmiffimumd totíus mediczeartís
fundamentum, ac conftítutionisínitiuni ure habenda fit, Hippocrates & Plato tantum tri
buerunt, utilliinter médicínz partes,prímas 6116 adfcribendasnon dubitárínt. Hec nanque
cüm prius à medícis unícé excoleretur, ipfi in hac adipifcenda omnes nertios intenderent,
tum demum miferé collabi ccépít, quum ípfi manuum munus ad alíos reijcíentes, Anatomen
perdiderunt. Duni enim medici folam ínteríorü affectuum curatíonem ad fe pertinere autuma
bant,ctíam uifcerum cognitione fibíaburide fufficerearbitrabantur, & offium,mufculorum,
neruorum, uenarum, artcríarum quz offa mufculos(g perreptant fabricam, ucluti ad ipfos
non [pectantem, neolexerunt. Ad hec quum uníuerfa admíniftratio tonforibus committe-
batur, non folum uera uiícerum cognítío medícís perijt, uerüm etíam diflecandi induflria
interci,
ANDREAE VESALII יתת תכ
intercidit prorfus,eo quód fcilicethiconfetionem non agerederentur,illi uerb quibtrs manus
artificium committeretur,índoctiores efTent , quàm ut dilectionis profefTorum fcripta intelli
gerent :tantüm abeft, ut difficillimam abftrufiflimamdartem manu ipfis traditam, id homi
num genus nobisafferuaret;uttp heec peftilens curatíuze partís difperfio deteftabilem ritum íri
Gymnafijs non ínueheret, quo alij humani corporis fectionem adminiftrare, alij partium hi
oríam enarrare confueuerunt. his quídem graculorum modo,quz nunquam agerefli funt;
Íed tantum exalíorumlibrís memoríae commendant, defcrípta'ue ob oculos ponunt,alté ín ca
thedra egregio faftu occínentibus : íllisautem adcó linguarum ímperítís ,ut diflecta fpecta:
toribus explicare nequeant, atque cx phyfici pracfcripto oftendenda lacerent, químanu cor;
porís fectioni nunquam adhibíta , tantum ex commentatío nautam non fine fupercilío agit,
Atque utficomniaperperàm docentur ín fcholís, ac rídículis quaeftionibus dies aliquotabe
unt,íta quoque fpectatoribusin illo tumultu paucíora proponuntur, quàm laníusin macello
medicum docere poffet, utaliquot Gyymnafía praeteream, ubí dehumani corporis compage
reíccanda uíx uriquam cogitatur:ufque 4800 uetus medicina à príftino decore ante pluresan-
nosdefciuit, Porró quum illa íam prídem in tanta huíus feculi (quod tuonumine prudenter
moderari uolunt fuperi)fcelicítate cum omnibus ftudijs ita reuiuifcere;atqueà profundifTimis
tenebrís caput fuum erígere ccepifTet, ut ueterem candorem cítra controuerfiam ín nonnul.
lis Academijs propemodum recuperaffe uideretur, nihili illa impenfius adhuc defideraret;
acprorfus emortuam humani corporis partium fcientiam, ipfe tot pra-ftantium uirorum ex-
emplo prouocatus, huíc pro mea uirilí,ac ijs quibus poffem rationibus opem ferendam duxi;
Acne, omnibus alíquíd communium ftudiorum gratía tanto fucceffi attentantibus, folus
torpefcerem;aut etíam à meis progenitoribus degenerarem, hoc naturalís philofophíze mem
brum ítaab ínferís reuocandum putaui, ut (i nonabfolutius apud nos, quàm aliàs unquam
apud prífcos dífIe&ionum profefforesuerfaretur,có tamen pertíngeret,utaliguando haud pu
deretafTerere, hanc díffectionisrationem cum antíqua illa conferri poffe:nottrat hac tempe:
ftatenihil fimulita collapfum, moxdg integritatireftitutum,ac Anatomen fuiffe, Verüm id fta
dium neutíquam fucceffifTet, ἢ quum Parifijs medicínze operam darem, huic negocio manus
nonadmouifIem ipfejac obíter mihi & cófodalibus ab imperitiífimis tonforibus ín una atqué
altera publica fectione uilceribus alíquot fuperficietenus oftenfis acquíeuiffem.adeó enim per;
fanctorie 11116 ubiprímüm medícinam profperé renafci uidimus, Anatome tractabatur,ut (pfe
in brutorum alíquot fe&ionibus fub celebrí ac nunquam fatís laudato uiro lacobo Syluio
ueríatus, tertíam cuí unquam míhi adeffe obtigit fectíonem, folito abfolutiis , & fodalium &
praceptorum hortatu adductus publícé adminiftrarem. Quum autem fecundo (tonforibus
abopereíam relegatis)illam aggrederer,mufculos manus cum accuratiori uífcerum diíTectío.-
neconatus fum oítendere. praeter octo enim abdominis mufculos turpiter, peruerfot ordiné
laceratos, nullum unquam mufculum, ut neque etíam os aliquod, multoG mínusadhuc ner
uorum, uenarum,arteriarum exactam feríem, quifquam mihi prímüm commonftrauit, IVlox
Louanij, quó ob belli tumultus mihíredeundum fuerat, quód illíc decem & octo annís de Ana
tomene fomníauerát quídem medici, τὶ τῷ de eíus Academiz ftudíofis bene mercrer, acípfein
Ye prorfus abdita, & mihiad medicinam apprímé neceflaría exercítatior redderer, accuràtíus
paulo quàm Pariífijs, humaná fabricam íta inter diuidendum enarraui, ut iuniores eíus Acade
mí profeffores nunc magná atqueadeo feríam ac diligente ín homínís partibus dienofcediís
operam impendere uideantur, probé intelligentes, quàm eercgíam philofophandifu ppellecti-
lem carum notitia ipfis firppediítet, Porró Patauij ín claríflimo totiusorbis gymnafio, quíaad
medicinae chírurgice profeffionem(quam,neà reliqua medicina meipfum difiun gerem,annís
quíng:illuftrifTimi,& erga doctrínarum ftudialongéliberaliffii sENA T vS vENETIE
ftipendijs conductus;pradlego) Anatomes quog tractatio pertínet, eam ín homínís conftru.
ctione inquirenda nauauí operam ; utmodó faepius hic& Bononiz hanc íta àdmíniftraue-
rím, ridiculo fcholarum more explofo fic oftenderím atque docuerim, utin hac nihil quod
à ueteribus prodítum ad nos peruenit, defiderare poffimus, ac nullius quz occurreret partís
con(tructionem adhuc expeteremus,At medicorum Ícenitíes nimium cauít, ne Eudemi,He;
rophili, Vlaririí; Arndreze,Lyci;acaliorum difle&ionis procerum ífcrípta nobisreícruarentut;
quumne fragmentum quídem alícuius paginae fuperfir totilluftrium autorum,quos uel Gaz
lenusfecundo commentario ín Hippocratis librum de INatura humana, plures uíoínti com
memorat;imo & Galeni Anatomícorüm librorum uix dímídia pars ab interitu eft indicata;
Quiueró ipfum funtfecuti, in quorum claffem Oribafium, Theophilum, Arabes, & noftros
quotquotlegere hactenus mihi licuit,recen(eo (illorum bona dixerim uenía)omnes,(i modó
* 3 quid
AD CAROLVM V. INVICTISS, IMPERATOREM
quid lectu dignuni tradiderunt, ex Galeno id funt mutuati, & per louem ftudiofe fecanti,nt^
hilunquam minus agerefli uidentur, quàm humaní corporis fectionem : adeb mordícus ho
rum prímarij reícío cuí dicendi generi, aliorum( in refecando ofcítantize fidentes, Galenum
índifpendiofa compendia turpiter redegerunt, nunquam ab illís dum ipfius fenfa affequun.
tur, nelatum quidem unguem recedentes : imó librorum frontibus adijciunt,ipforum fcripta
e Galení placitis penítus confarcínata;fuad Galeni effe omnía;ideo etiam fubiungentes;(i quís
fortéea duceret reprehendenda,ob id Galenum quog effe cótemnendum arbitraretur. Atque
ítahuicomnes fidem dedere,ut nullus repertus fitmediícus, qui ín Gialeníanatomicís uolumi,
nibus,ne leuiffimum quidem lapfum unquam deprehenfum effe, multog mínus deprehendi
poffe,cenfuerít:quum ínterím(preterquam quód Galenus fe frequéter corrigit, fuam negli
gentíam ín quibuídam libris commíffam,in alij s, poftea exercítatior reddítus,non femel in di.
cat, contraríaG frequenter docet) nobis modó ex renata difle&ionís arte, diligentitg Galeni li
brorum przlectione, & ín plerífquelocís eorundem nion poenítenda reftítutione conftet;nun
quam ipfum refecuiffe corpus humanum : atueró fuis deceptum fimíjs (licet duo ipti arída
hominum cadauera occurrerínt) crebro ueteres medicos ín homínum confectionibus fe exer
centes immerito arguere, Cuínetíam quamplurima apud Galenum ínuenías, quz ín fimíjs
quoqueminus recteaffecutus eft.ut taceam,mírandum efTe maxímé,in multíplíci infinitat hu
mani corporis organorum & fimize differentía, nullam nifiín dígitis ac poplítis flexu, Gale
numanimaduerulle: quam cum cterís procul dubio omi(iffer, nifi cítra hominis difTectio^
nem ipfi fuiffet obuia, Verüm ín pracentía, haudquaquam ἐπ πίει fala Galeni díffe&tionis
profelforum facile principijs dogmata perftringere : multoqyadhucminus in ipfum bonorum
omníumautorem, mox inítio íimpíus, fuzepautoritatis parum obferuans haberi uelim, Haud
enim ignoro, quàm medicí (longé fecus quàm Ariftorelis fectatores) turbari foleant, quum
multo feepiüs quàm ducenties à uera partium humanze harmonie, ufus functionísq defcri.
ptione, Galenum declínaffe,ín unius Anatomes admíniftratione nunc obferuát,torue interím
δέ (ummo defendendi (tudío 111106735 partículas expendentes, Quamuís & hi ueritatis amo-
re ducti, paulatim inde mítefcant, fuis oculis ac ratíonibus nó ineflicacibus plus fideí,quàm
Galeni fcriptisadhibeant, haecueré paradoxa non ab alijs autoribusemendicata, nequeauto
rítatum congerie rantum firmata, huc illucad amicos feduló perfcribentes,& ad illorum inf pe
Clíonem,ac demum ad uerze Anatomes cognitionem, tam folicité &amiícé hortantes:utfpes
ir hanc breui inomnibus Academíjs ita excolendam, quemadmodum Herophili, Andreze,
Marini, aliorum& prz(tantiffimorum diffe&ionis procerum feculo ín Alexandria olím exer-
cerí confueuít, Quod quo fclicioribus Mufarum aufpicijs fuccedat , quantum ín me tuit,
praeter illa quae 31145 huius areumétíin lucem edidí, & quze plagíarij quidam me proculà Ger
manía abfentem arbitrati, tanquam fua emiferunt, íam de ín tegro humaní corporís partíumi
cognítíonem 60 ordínein feptem libros redeei,quo in hac urbe& Βοποηία ín illo eruditorum
uirorum ccetu ipfam pertractare foleo. Hac fiquidem ratíone, quifecantiadfuere,demonftra
torum habebunt commétaríos, caterisq leuiorí negotío Anatomen oftendent, Quai iquam
alioquin & hís quibus infpedtío dencgatur , míníme futuri (int inutiles , quum cuiufquehu
maní corporís partículze numerum , litum , formam ,magnítudinem , fubftantíam, ad alías
partes connexum,ufum,munus,aceíufmodi permulta,quz ín partíüi natura diffecantes rimari
confueuimus, unà cum mortuorum uíuorumq refectionísartificío fatis diffufé perfequatur,
& partium omníumímagínes fermonis contextuí infertas íta contineant, ut ueluti diffectum
corpus operum INaturze (tudiofis ob oculoscollocent. Acprimo quídem libro omnium of
fium cartilagínumQ naturam enarrauí, que quód illis relíquze partes fuffulciantur (tabilian.
turQ, fecundum haec defcribantur, ab Anatomes (tudiofis primüm cognofcenda ueniunt,
Secundusliber ligamenta,quorü beneficio offa cartilacinesq inuicem conectuntur,& dein
mufculos,motus ὁ noftro arbítratu pendentísopifices,comemorat, — Tertíus;uenarum quae
mufculis & offibus coterísi particulis familiarem quo enutríantur fanguinem deferüt, ac dein
arteríarum ínfiti caloris fpirítusq 01173115 temperiem moderantíu,frequentiffimam feríem com.
plectitur, Quartusnon modó neruorum qui mufculos adeunt diftributionem "fed & reli.
quarum quoque omníum propaginesedocet, ^ Quíntus organorumnutritioní,quae potu δέ
cibo perficitur,famulantíum conftructionem tradit : ac infuperobfedísuiciniam,inftrumenta
ctiam contínet,ad fpeciei fucceffionemà fummo rerum Opificefabrícata, | Sextus cordíiuita-
lís facultatis fomiti;ipfidy fubminiftrantibus particulis dicatur. Septimus ueró cerebri & fen
fus orcanorum harmoníam íta perfequítur,ut illic neruorumà cerebro orícínem duxentium
fcries quarto libro expreffa;nó repetatur, Quippe inhorumlibrorü ordíne digerendo, Galeni
fen-
ANDREAB VESALÍI PRAEFATIO.
fententiam fum fequutus,quipoft mufculorum hiftoría, uenarum, arteriaturn, nertioritin 8c
deín uifcerum Anatomen pertractandam duxit, Quantumuísnó ínepte;ac potiflimim apud
huíus fcientíae tyronem,alíquis cum uaíorü diftributionerudem uifcerum cognítíon£ íta perfe
quendam contendet,quemadmodum ín Epitomepraftití: quam ucluti horum librorü fermi,
tam;acín illis demon(tratorü índicem przeparaui, Sereniffimi Principis PH 1r iPpr Maie
flatís tuae filij, ceu uiui paternarum uirtutum exemplarís (à quo quzcung ín optímo totius or
bís moderatore defiderarí poffunt, quàm cumulatiffimé expectátur) fplendore decoratam, au
torítateg munitam. Verüm híc quorundam íudícium mihi füccurrít, quínon duntaxat her-
barum, fed & humani corporís partíi quantumuis etia exquífitiffimas delíneationes, rerum
naturalíü (tudíofis proponí,acríterdamn atquodhas non pícturis, uerüm fedula refe&ion 6
רישי ipfarum intuítu dilcioporteat, perinde fané ac fi hoc nom ine ueríffimas, ac utínam à
typographís nunquam deprauandas partíum ícones fermonis contextuí adhibuiffem, ut ftu
diofi illis fretíi,à cadauerum fectione tem perarent; & nó ijs poti us,quibus poffem modis medí
cinze candidatos ad cófectíones proprijs manibus obeundas,cum Galeno hortarer, Profe&ts
fiueterum, qui pueros domí ín confectionibus admini(trandis,perínde atque ín pingendis ele
mentís & lectione exercebant,confüetudo huc τῳ deducta fuiffet, non picturis modó,uerüm
& omnibus cómentaríjs perínde atque ucteres illos facilénos carere permitterem: quítum pri
müm de Adminiftrandis diffe&tionibus fcribere funtagerefli, quum nóliberís folum, fedalíe
nis etíam uirís quos uírtutis nomínefufpicicbant, artem comunicare honefti efTe cenfucrunt,
Cum primüm ením puerí non amplíus ínfectionibus exerceri cófueuere, protinus neceffari
accidit,ut Anatomen infcelícius códifcerent,exercíta tíone, quam ín puerítiaaufpicari folebat;
abolíta. Adeo ut quitars Afclepíadum familia excidiffet, multisi feculis ín deterius uergeret,
opus fueritlibris quí fpeculatione ipfius integrá conferuarét, Quantum uero pícturze 11118 intel
ligendis opitulentur, ipfoG eti uel explícatillimo fermone rem exactitis ob oculos collocent;
nemo eft quinó ín geometría;alijsG mathematü difciplinis experíatur; praterquám quod no
ἴτας partíum imaginesillosim penfe obleciabit, quibus nó fem per humanícorporísrefecandi
datur copía:aut fi datur,tam delícata & in medico parum probáda praediti funt natura,ut etfi
iucundiífima homínís cognítione,immenfirerü Conditoris fapientia (ἢ quíd alíud)atteftate,
in(igniter capiantur, 60 tamen animum inducere nequeunt, utuel fe&íoní alíquádo ínterfint,
Vitcung ueró fit;toto opereíd unícéftudui,utín negocíolonge reconditifIimo;neq mínusar
duo,quamplurímís prodeffem,humanid corporis fabrice non dece, aut duodecim(uti obíter
Ípectanti apparet)fedalíquot mille diuerfis partibus extructz hiftoria, quàm ueriffime & abfo
lutiffimé pertractare, ac intellieendis Galeni libris poterítati adhuc afleruatís, & inter
díuínieius uírí monuméta praeceptoris operárequirentibus,nó fpernenda fru
candídatísadferre, Licetínterím non me lateat,quàm conatus ifte mea: eetatís,
octauumannum nondum exceffi, nomíne,parüm autoritatís habebit, ac quar
bramnon uerorum Galeni dogmatum índicationem,ab illorum morfibus erít tutus,quíimihí
Anatomen docentí nó aftitere;aut ipfi hanc feduló non fü ntagerelTi,primatp fronte uarías ταν
tiones ín Galeni defenfionem cominifcentur,nifi magno alícuius numínís patrocínío ex more
commendatus ín lucem aufpícató prodeat. Verüm quía maiori nullo quàm díuí c A & o IT
inuictíflimi,maximity Imperatoris nunquà íntermoríturo nomine tu tíus muniri, fplédidiustg
ornarí pote(ttuam Cafaream MVlaícftatem omní reuerentia f upplex iterum atq íterü obfecro,
utíuuenile hocmeum ftudíii multísrationibus caufisqs fibiobnoxium, fub ípfius duéiu,(plen
doreac patrocínío ín homínü manibus tantífper uerfari finat,donec per rerum ufum,;ac quod
aetate accedit iudici, eruditionem hunclaborem fummo optímoG Príncipe dieniorem red
dam, autalíud non reijciendum alius ex arte סת depromptí argumenti munus offeram;
Quamuis augurer, ex uníuería Apollínea difciplina, 80000 tota naturali philo Íophía, nihil
tuz lVlaieflati eratiusacceptiustie procudipoffe,hiftoría, qua corpus Kanímum,ac praeterea.
diuinum quoddam numen exutriuícy fymphoniía, ὃς nofmetipfos denique (quod ueré homi
nís e(t)coenofcímus, Atqueutíd pluribus colligo areumetis,ita inde in prímís contjcio, quod
incalibrorum frequétía, quae fcelicis memorie MAXIMILIANO Romanoriü maxímo lm pe
ratoriauo tuo cofecrati fuere, nullus przefentís negocii libello unquam gratior extiterit, INegs
unquam oblíuifcar,qua uoluptatetabulas meas Anatomícas infpexerís,quamQ curiofe defin
gulís percunctatus fis quas pater meus Andreas Maícft, T.. ἃ pharmacís prímarius iuxta ας
deliffimus;aliquando intuendas obtulit. Vt nunc preterea incredibile illum;ut in omnes dífzi
plínas,ita etía multo maxímé ín mathematícas,& pravfertím eius quz mundiíaftrorum fcíen
tíam pertractat,amorem,& ín tanto heroé admirabilem eius peritia, Adeo, uthaud fieri queat,
* 4 quin
Cctera
gem medicinae
qua uigefimum
nmíníme ob cre
AD CAROLVM V. INVICTISS, IMP. PRAEFATIO.
quin ut mundi fcíentíaunice teneris, τα etíam alíquando omni creátirarum abfolutiffime fa
bricatione expedenda delecterís,& immortalis animze díuerforío ac inftrumeto cófiderando
uoluptatem capías: quod domicilium, quía permultis nomínibus mundo egregie correfpon:
det,ueteribus haudab re microcofmus nuncupabatur. Caterüm,;uti modo homini digniff:
mam fuí corporís ftructurz cognitionem, per fe longé commendatiffimam, & cui tantopere
ucl Roma fummos uíros, tum rebus, tum difciplinís philofophicis per omnía preecípuos,
operam ímpendereíuuit, minimé hic preedicandam ftatuí:íta quoque Magni illius Alexadri;
quínonnifiab Apcllepingi,à Ly(ippo ínzre duci, 8 ἃ Pyrgotelefculpi uoluít,probé memor
multo minüs híclaudum tuarum alíquíd recenfendum duxi,ne ieiuna & parum exercítata ora-
tíone, illis pro luce tenebras offundam. pratfertími quum prorfus improbandus fit, nimium
receptis ín Praefationibus rítus,quo 310 omní delectu,& feré praeter merítum,;ueluti ex typo
& formulà quapiam uilis alicuius praemíoli gratía, omnibus afcribi folent, fufpicienda dociri^
na,fingularís prudentía,miíra manfuetudo, acre iudicium; indefeffà liberalitas, erea literatos 8
ftudía mirusamor, in rebus agendis fumma celerítas, omnísqy adeó uírtutu chorus, quo tuam
IVlaieftatem non mínus quàm dignitate, acfcelícitate,rerumq eeftarum tríumphis uniuerfos
mortalesanteíre, nullus nó (quamuis hícà me non dícatur) perfpectiffimu habet,unde etíam
fumminumínis loco adhucuiuus colerís : quodut [Dij ftudijs & toti orbi non inuídeanr, fed
diíutiflime mortalibus incolume,perpetuoG fcclix feruentactucantur, precor.
Patauij, Calend, Auguftianno poftnatum c HRIST VM
ו ΤΠ
לו ΡΟ ומת "4 בת סוס ם ΤΌΣ
corporis fabicalibros בוט Épíftolaquam unà cum Tabulís, ad liofce de זג מ סוכ
ipforum Epítomen paratisab ANDREA VESALI1O ex Italía miífam accepímus, ₪
pleraque continere nobís uifa eft, quorumalioquín Lectorem inítióadmonendum putaífe.
mus;quzed T'ypograp hís, praecipue íta paruí Príncipum decreta pendentibus, & ad ea quae
ín rei literaríze ufum euulgantur deprauanda natis, fignificanda uidebantur,opereprecium
duxímus illam íra quoque utíad nos mifTa eft, candidis
Lecioribus communicare,
IO NNI לצ םס - סאנ א סיפ 041 REM LITÉ
RARVM APVD BASILIENSES PROFESSORI,
amíco chariffimo fuo;
óreutfínul cum bis literis per IMediolanenfes mercatores Danonos ; ₪ בוק ד 0 ס
é tabulas ad meos de FTumanicorporíts fabrica libros ; {σ᾽ eorundem Epitomen fcu 2
j ptas. tinamtamiintegré ac tuto Dafileam pevferautur atque fedulo cum fculpto^
NICOLAO sTOPIO ῥέε Bombergorumtegociorum fidelifemo 7665
curatore;in bumantoribusd; sludijs apprime uerfato iuuene, cas compo Jui : ne aliqua ex parte
atteyattur,aliud'ue incommodum ipfs uecluva inferat . Inter tabularumi feriem exemplar fru»
fimul cuim émprejfo y fingularum figurarumtypo , cui quo queque loco repoz כ slatim vepofüimus
netida ueniat a[Jcvipfí : nte forte illarum ordo ac difpofitío tibi tuisue operís negocium facefc-
ret. figured non ordinatim imprimerentur. In exemplari pronpte difcernes,ubi genus chaya^
clerum fit émmutandun.quandoqui dem fcrípture partemque organorum bisloriam comple-
clitur,con tinuods orationis contextu fín, gulis capitibus abfoluitur lineis ab &a dislinxi ; que ad
characterum quiin tabulis [culpti occurrunt explicationem iuuat : ob idá figurarum c9 chava^
clerum Index appellatur . In continua oyatíonts feríe nufquam figuris tidicandis interrupta, li
terulas cxpendes,quas in officinis fuper ΠΗ αὐ ἐς tiumcupatis : quee tllis vefbondent aunotationi
bus,quas interiori margini non tanta indulría; quanto labove c9 tedio,adbibut, ut lectori uc^
lut fcriptorum effent commentarius,cxprimens in qua nam figura pars cutus mentío incidit, [be
laríipojffitzuti annotationes ín exteríori margine obuüe ,corum quee enarrantur argumentum
quodammodo proponunt, In interioribus , tie e[fem prolixior cam ratiónem obferuaui , ut quo^
ticfcunquefigura indicatur que capíti;ubi anotatio [beclatur prefixa efL, nullum capitis uu
arum itidicem:quem alioquin appono fi figura alteri preeponatur capité, Furfus, fifigura in
libro ubi atinotatío occurrityinueniatur libri numerum figure baud fubijcio . Quamobrem uc^
TÓ figuras bocillo'ue loco collocandas duxerím , in librorum titulis,cg? chavaclerum indicibus
abunde cxplicatumvepertes. IN'otarum enim, quibus partes ín delineatione quapiam inficnien-
die : füerüt, lococharadleres quorum-in officinis perpetuo ufus efLin tabulis feulpfimus primum
fere d maiufculis c" dein alijs Latinorum orfí:infuper Grecorumminoribus : ttox ab eoru»
dem grandéoribus,qui Latinis non funt familiares:quum uero bi omnes non Jufficerent,numero-
TUI typos affumpfimus, co ^fi que alianotula in communibus typís occurrebat . In borum indicit
defcriptione obferuatum esl,ut indicans unamás priuatam explicatiottettt babens cbayacler , in.
ütavgine liber collocetur. Siuero peculiarem non babeat indícemsac ueluti cim alio characleye
exprimatur ipfi punctum in margine fübieci , ut und cum ceterís lecfori in ferie obuius fieret.
F^ erimbanc rationem ac potifSimim cur characlerum indícem cum partium bistoria confün^
dendum ton putauerim,alíds ade prolixiis fcripfi : nunc uero ijs quibus poffum modis bortor.;
utds ín meis conatibus ex pe^ כ ocyiis excudantur יפש rogo pariter,ut omnia quam nitidiffime '9(
élationi, quam ores detua Officinanunc primum magno sludioforum 0111111000 felici Mu
farum omíne instituta conceperunt, atísficias . Precipuum Yludium intabularum imprefsione
quo d non uulgariter ac :fcholastice,uelur que :fanplicibus duntaxat lineis כ erit ámpendendum
fint expreffee : nufquam picture vatione C ffinterdum locum quo ves deliueatee füffulcirentur,
excipias yneglecla. c" quanquá bic iudicio udleas;nibilis nó de tua industria c9 fedulitate mihi
polliceav;boc unuin percuperem , ut inter excudendumid exemplav quam proxime imitareris,
quod d fculptore fbeciminis fui loco &mpre[[Jum;una cum ligneis formis veclu[fum inuenies .ita e^
nim nullus character quantumuis ctiam in umbra reconditus,oculatum fedulumd; lectorem lati-
tabit.qo quod in bac pictura longe est artifictofiftmum,mibid; | fpeclatu perquamiucundum , lc
"ttearumáín quibu[dam partibus craftitics Jl cum elegantéumbrarum obfü[catione apparcbit.
IZ erümuon esl quod bec tébiper[cribam,quum in papyri Leuitate foliditates , ac in primis in
ucstrarum opcrarum diligetitía pofitum fie, ut fin, gula; quale nunc mittimus exetnplar ,uos d bic
áliquot intprefsimus; extua Officina omnibus proponantur multis ds fiant comunia. D) abo 0 pe
yamsutnon ita multo po[t ad uos proficifcar, [od " "ton £otó imprefsionis tempore; faltem aliquan
díu Bafilee cómorer mecum formulam decreti Senatus L^ ceti allaturus,quo cauctur', te quis
zabularum
ESPRIT SNNT E RE
fabulavut alíquam abfque mco confenfu inprimat. Cofaris, quantutttuis tu generale in ommes
libros quos primus imprimis babcas mater mea ad te Bruxella mittet . dudum enim mibi inpez
£xatum futt:fed utrecentius effet,ad pluresás annos utile; baclenus non curauimus defcribendi, -
Regis Gallic, Je mibi adepturum reccpit ipfius apud L^ etictos Orator, Monfpe. uli antífles,
Licet bac ex parte parum fim anxiussimo diplomatum exemplaribus ne paginam quidem occu
patdam duxerim, IN'am quid principum decreta apud bibliopolas , ς᾽ in omnibus an igulis nyc
denfiffime [atos typograpbos ualeát, abunde ín mcísc Aatomicis tabulis ante annos tres Lene
tijsprinüminprefeis co poffmodii mifere paffim deprauatis, matoribus $ interim titulis exor^
710515 6 7 animaduertere 4/0/70 ממ 6440 NARCISSVM VERTVNVM,
Ceefarís co regni IN. eapolitani primarium medicum, varumá; profecto nostre etatís medico--
vum exemplar /fubducla epistola, nefcio quis rabula Germanice est prefütus , c9" preter te
vitumin« 4uicennam reliquos «Arabes blaterans me inter quofdam fuccinclos Galenos con.
numerat, Cut emptori fucum faceret yme coegiffe ín fex tabulas félfo affevit,que Galenus ו
ribus quam triginta libris diffufe complexus esl. Dein Latina fe Grerianico idionmate donaffc
Jubiungens, atteslatur Grecas q9* > Arabicas uoces ab ipfo adbibitas:quum interim non folum
11165 omníno fubduxerit כ fed ea omiferit quee conuertere nequiuit , quorum tiomitie tabule in
prints debebant effe commendatiores . preterquam quod L^enctam fculptuyam peruerfe islic
Juntimitati. Εἴρες f ugustano [culptore longe rudior imperitiorós extitit , qui Colon&e
ü[dem tabulis manum admouit:qnantumuts illic nefcio quís ín ty pograpbi ovatiam fcribat , non.
tantum ex meis tabulis bominis construclionem melius quam ex buman«e fibrice refectione in^
tueri pofsc uertim etiam ipfos ex elegantiffimis figuris féciffe multo elegantiores : quum tamen
Q picluram ualde corruperint,eg* neruorum delineationem parum féliciter üttitatam adiece^
vint; quam ego characlerum adieclo indice uni atque alteri amico , qui id. tantifber dum ipfe ei
edercim d ine expetebant,ruditer delincaueyam, — Da rífijstres priores elegatiter exprejfc-
TUtit alijs interim propter [culpureeCuti cottijcío) difficultatem omi/fsis : quum potiiis d priori^
bus Jf ludioforum babita effet ratío,abslinendü / 0666. — Ceterüm 4 vgentinenfts ille, qué
FVCHSIVS fantís coniícijs ob quedam demo tran[eripta profcindit,quemds ego longe 4:
lio iure qudm ipfe plagiarium appellare poffem,de fludijs pefime ed meritus quod tabulas que
nunquam [atis magne sludiofís proponi poterunt,tam foede contraxerit, Θ᾽ turpifsime píclas,
ac preter oitnem rationem círcun[eríptas, cum cuguslani uer[ione; fanquam fuas emiferit.
£Huius glori is inuidere uifus esl qui undecunque citra deleclum compilatis ex aliorum libris,
imaginibus, IMarpurgi co* Franco γον αἴμε eius generís libros adbuc emittere pergit . «deo μὲ
diuina illa c3 falicifima Italorum ingenia leuiter feram, et ualde exofculer., quod aliud in Ger.
manic 111602015 iudicii ob »fordidoríi quorundam typograpbori mancipia requirant, que nullum
“ὃ " Tipti genis uilis alicuius pramioli a typograpbis emungédi oyatía cügerereemutare tran
Jeribere;fuods nomine ut nouum quid editum uideatur, decretads principum fileant, emittere au»
dent. .Fleceó[cribo,ut intelligas,quam parum illa imprefSioni tue adhibenda putauerin,
quín potíus :fíonifi candum duxerim,me multo lubentius tabulas alicui induselrio typograpbo quó
cunguc tyanfmifeu Tum quantum; nme כ operam 111601778 τη 7-61 111617 7 COItnutiícatu-
vum:quamut ineptus aliquis,cui pro mea uirili rationibus omnibus 006/66 conabor, tabulas tan^
to labore in communem $tudiorum ufum confeclas tmitaretur , Hlleá turgído quopiam prefixo
zitulo,perinde ac Ji a meíta negligenter exijfeent in bominum manus ucnirent. ctque bec po^
tifeima efl cau[a,cur tabulas meo fumptu parauerim,ac nunc iterum atque iterum abste conten
damut qudm íntegerrime qj: mutidifsimee a tuis operis feruentur. ζζαῖε, I7 enetijs, nono
Calendas Septembres.
Aus cud. 17 efalius,
M ו קית ופ א ΣΕ ΒΟΥ ΤΠ
SS ו
ANI UREANEOVESAILTII
BRVXELLENSIS, DE HVMANI CORPO-
RIS FABRIOA LIBER PRIMVS, IIS Q VÀBE
) j / Bii 3
uniuerfum corpus fuftinent ac füffulciun פוט omnía
ftabiliuntur & adnafcuntur dedicatus,
778 178 7 ו
c 0/0 — Caput. I,
| 5 CaAETERARVM hominispartium eft durifsi
]| mum,& arídifsimü,maxímed terreftre ὃς frigidum,
& fenfus deníque prater folos dentes expers, Huius
enim temperamenti fummus rerum opifex Deus
fubftantià merito efformauit, corporí uniuerfo fun
damentiínftar fübijciendam.INam quod paríetes ὃς
trabes ín domibus, & in tentorijs palí ,& ín nauibus
carinze fimul cum coftís prac(tant, id ín hominis £a.
bríca ofsium przebet fubftantia . Offium fiquidem
alía roboris nomine tanquam corporisfulcra pro-
creantur, 6 quorum numero funt tibiarum & femo»
rum offa, & dorfiuertebre;ac omnis fert offium con
textus. Alía relíquís partibus ueluti propugnacula,
tutifsimits ualli & muríà natura obijcíuntur, queri
admodum caluaría;uertebrarum fpinze,& rranfüerfi earundem procefTüs;pectorís os,coftz;
Alia quorundam offium articulis procficiuntur, ne illi plus fatis laxé moucantur, aut ín ni-
mium acutos ínclínentur angulos, Huiusnanque beneficij occafione , ofsícula effinguntur,
fefami femínis magnitudini à difle&tionis profelloribus comparata, quorum quadam fecun.
do pollícís manus ínternodio, & quatuor rclíquort digitorum prímís internodijs, & prímís
ctíam ínternodijs quinque dígítorum pedís coartículantur. Dentes porró íncidendis & con
fríngendís & atterendis moliíendisQp cibís priuatím conducunt, períndeac duo auditus inftru
menti ofsícula peculíari ufü audiendi officio famulantur. V erm cuiufcp oflis prímaríum mu
nus,Gineulorum ofsium Caput fufius oftendet,quandoquidemín precfentía abunde c(t,oene-
ratím ofsium ufum recenfre : quo(ut femel dicam) hacfulerorum modo uníuerfam corporís
molem fuftentant, & ijs omnía adnafcuntur & Birmantur, & ab fjfdem fufpenduntur, adco
fanéut ex ofsium ufu aut oflicio,non alía quàm modo feré diximus, defümi pofsít differentía,
In magniítudíne ueró offa uaríant,quod nonnulla quídem fint erandía, ut femur, tíbíze os, hi
merus, & offa facrí offis lateribus utrínque connexa:nonnulla autem parua exi(tant, ut bra-
chíalis offa,dentes,& ofsícula quz fefamo affimilantur. Alía rurfus ampla funt;ut offa (acri of
fislateribus coarciata,fcapulz,facrum os, ucrtícís ofla,frontís & occipitij. Alia anguíta & era
cilia &lonea, ut fibula, radius, ulna, & cum alijs multis coftz, Porro fatíus erít omnes diffe
rentías, quas à forma petere integrum eflet (cum innumerae occurrant) ad priuatas ofsium
defcríptiones referuare, Arduum quippe 61720 ofsibus nondum enarratís affequi, quanam
horum fintafpera:ut ea quzelapídea in caluaríze bafi uocabimus, quód praerupta rupi fimi-
lia uideantur. item quz lzuía fint,utuertícis offa,frontís os, pectoris os. deinde qua tríangu.
lum referant,utfcapule : & quadrangulum,ut uerticis offa : & qua cunei fpeciem obtineant,
utcapítisos,acuneo 006 dictum:& quac íugis afsímilentur,ut ζυγώματα Grecis, iuga
liaautem noftrís appellata : & qua: f noftrum imitentur, ut clauiculze : & quze enfis effigiem
oftendant, ut pectorís os: infuper quac v figuram referantut. 0066 uocatum os: & quz ra
dij quo latiores cordulz texuntur figuram exprimant, ut cubiti os radij nomíne donatum:&
quze cubo tefferaedg comparamus, ut pedis os à 1 imagíne Loic nuncupatum : & quae
cymba imagini accedant;ut pediísos à cymba Ciracís σκαφοφσῖες appellatum : & quae molz,
Ícuto & patellze fimilia dicantur, ut os genu articulo propofitum : ad haec quz totíus Italíae
círcunfcriptíonem leuiter proponant, ut femur:& quz fibulam reprzefentent, ut tenuíus ín tí
bíaos fibula appellatum : & quce coccygís feu cuculí auís roftro comparentur,ut facro offi f p
pofitum os,quod coccyx nuncupatur : deín quz íncudis uel molarís dentís effigiem quodam-
modo reprecfentét;ut mínus organíaudítus ofsiculum:& quae malleum, ut grandius eiufdem
: organi
Oflis natura.
Ofium ufus.
06
tía ab ufu,
Diffeventia d
uagnirudrme,
C fora,
Differentia
«b appendicib.
proctfiibus, ca
pitibus, σε.
"Ab ofsilt com^
quiffuris.
€ cartila:
gine.
«AL οβίμηι
JfubfLantia. cy
conlitutione .
Inx de V fü
partiii,et 1 lib.
Comentar. in
ἜΤ». lib. de
Froaclunis.
2 ANDREAB VESALII. BRVXELLENSIS
organi officulum:proterea quae à uerticuli forma nomen fortíantur,ut dorfi uertebrae:& qute
dauoà Gracis γόμφῳ appellato refpondeant, ut dentes : & quae mediam maíufculze pifae feu
cícerís formam praefcferant, ut duo pedisoffícula, prímo pollicis internodío fuppofita:eíusqs
generís offium quz formainuícem uaríentpermulta;non ita obit£rab illo cui offa adhuc inco
gníta (int, íntelligerentur. Atque hac etíam ratione proceffuum, appendicum , capitum , ₪
perciliorum, (inuum,& tuberculorum imagínes,ín praefenti neutiquam recenfendae ueniunt:
quemadmodumneque aliqua quae ex hifce fumi poffit offium differentía, quum quid procet
fum;appendícem,eiusi ordinis reliqua nomínem,hactenusnon exprefferím, ifta fecundo ab
hoccapíte neceffarió pertractaturus. Ac proínde etía differetíc ab ofsium cómiffurarum fpe-
ciebus petítzc;nifi comiffuris accurate explicatis,obuíae effe nó queunt. Cuod aute quamplu:
rimz fint, & cognítu non admodum faciles , quartum Caput atte(tabitur. Item differentías
quae à cartilagíne dependere poffünt, nondum natura cartílagínis expofita , haud prompte
quíuís affequeretur. Incognita ením cartilagíne, intellectu diflicile eft, quaenam offà cartila^
gíne prorfus deftituantur;ut uertícis offa:quae illa undíque, ut quzdam brachíalis ofTà, aut ali
qua tantum ex parte,ut femur,;íncruftentur. qua ítem ín cartilagínem degeneret; utnafi offa,
coftze, pectorís os. His igitur diffcrentijs in Quoniam bra fins differentia in figuris , [engulis Capitibus quibus
fuumlocum afTeruatís, eas quae à fub(tantía pouatim os aliquod defevilitur , precbofitis, ita ut veliqua que hoc
& offium coftítutione colliguntur, fermoní Capite pereradtanzur, non |
eft obuia , bic «ppinximus
hicadijciamus.Suntením quzdam offa pla
néfolída, neque quouís pacto 6173613, inte-
ríus caucrnulís finibusue obfita uidentur;
ut, przeter caetera, duo nafi offa, & quod in
oculorum fede minimum,ac fuperioris ma-
xillze ofIium fecundum numerabitur: X ea
quz (efàmí femínis magnítudini comparan
tur: & duo officula auditus organo propria,
qua omnía ni(i temporis 10066110 impenfé
re(iccaca,nullam omníno cauitatem íntus 0.
ftendüc. Nonnulla ueró exteríus quafi cor-
tiinua crufta;aut lamína obduceretur, folída
apparent;fed cffracta. quacdam paruis tantu
finibus cauernulisQp copactifsimae Ípongiz,
ucl leuiffimi pumicis foramína quamproxi
mé referentibus , íntus oppleta cernuntur,
quandam fungi fpeciem exprímentes: utín
minorum offium numero, brachíalis οἵα,
& tar(i ofTà : in maiorum autem, facrum os,
uertebrarum corpora,pectoris os,calcís os,
ralus,deínde & uertícís offa . quaedam uero
preter cauernulas,nulla ferie aut numero po
fitas, amplualiquem & infigniter cauum exí
guntfinum, quifolídifsima ualidifsimatg of
fis [ubftantía circundatus in extremis angu^
lis,offeis uelutí lineis interftinguitur. Hunc
finum fingula offa, quibus obtigit, unicum
feré adipifcuntur. Sunt autem huíus daffis
274000 ofsis, feu ut cit Cel,
fà dicamus » bumevi , [Ecune
din longitudinem difci al
teram paytem , que ipfius
capite quod [capul avticu
latur , cauernulas pumicis
anodo efformatas, cy. A in»
Fignitas comonfLraz : quéad
modi et fjuama illis. cauere
mulis 02014075 ez B notat.
Q autem inferibitur portio
exterioris füperficiet ifLius
ofiis, hic cofbicua . Infüpev
JD fimum common[Lrat am»
liter cauum, qui folidifima
εγα ας oftis bavte 15 ac P
indicata circumdatus, fecit
dim. bumevi. longitudinem
exporrigitur. Ad finus uee
vo fummum ubi (Οὐ veponte
zuy , cy imum ubi 11 uif,
gur, offe occurruntlines ,
atedullam boc [imu conten»
tam intexentes. Ceterum
fü bumero os cymbam vefé
vens , ac undecima figura
erige[imi ירוע Capitis ex»
primendiz, bic uer bey me^
dium diffecIum,cy 1 cx .K-
infignitum delineauimius, ug
ofris abpareret fübsTantuz
pumicisinslav confLHrudta .
CLA urrung; quidem LL ,
cauernofam fungo[umue b.
jus oes notat [ubfLantiam ב
“ΜΙ uero, fguamam, quac ofz
Jis conflituit. fübevficiem ,
inter minora offa;pedij, poftbrachialis,& di
ו offa:atque ex his potíffimü primae [og wndque illi füngofze fübslantiee circumducizur. Pyaterta buic
E ΤΣ REM E is fe ofsi unum officulorum fubiunximus ,que primo pollicis bedis interno
SCEL x digitorum acies,quantumuls 5 dio 004767474 im fecunda zvigefmiterti Cap. figura ὦ cy V. offen»
cus Galeno Anatomes profefTorum praeci, desur.c Ag hocideo IN. notarum integre per mediumdiuifinus,
puo tuom fit, offa digitorum folida confti ** B poe pim Qr cauernulis penc desTisusum, in com
tuenti. Girandiora ueró offa eiufmodi finu ^ 7 20 pacto unte
donata funt,femur,tíbíze os,humerus maxilla inferior, quartum fuperioris maxillae os, fron.
tísos,temporum offa, & plerung ípfumn cuneiformeos. Dentes autem, qui omnium offium
facile (unt durílsimi,huíus eenerís finum quoqueobtinent : fed interím dictis nuper cauernw
lis, & pumicis modo efformatis foraminulís prorfus deftítuuntur , Vlaiores ifti (inus,& illa
pumiciae cxiccato funge non abfimilis conttructio;oflibus contigerunt.cüm quó motusno-
mine
DE HVMANI CORPORIS FABRICÁ LIBER t, 5
mineleuiora redderentur,tum ut medullam propríum ipforum nutrimentum illis cóti nerent,
aut priuatim aérem, aliquam'ue peculiarem materíam, utfrontís os, temporum ofTa, praeter
medullam,amplecterentur. Neque folum in maíoribus hís offium finibus,ut quifpiam arbítra
etur,medulla reponítur;uerum illae fpongia: modo extructe cauernulze non mínus quàm in.
fieniores illi finus medulla infarciuntur. Quódautem fingulis offibus prout unumquodque
maíorímínoríüe indigctleuítate, robore & durítía, aut prout huicaut illifenfus organo prae
eft,inus hi & ofsium denfitas iuftifTim? attribuatur, in fingulorum ofTium enarratíone feduló
profequar. Praeter cauernulas & finus,quibus offa intus Ícatent, quaedam etíam amplis fora-
mínibus funt peruía, ut occípítís os, & uertebrze, quà dorfalem tranfmíttunt medullam. pubis
quoque offa, quo leuíora reddantur, czcterís omnibus grandius foramen obtinent. Alía au-
tem paruísperforantur foramínibus, ut pleraque capitis & maxillarum 0113 uenis ,neruís, ar
teríjs uíam przebentía:& os quod inter capitís offa octauum numerabitur, odorum gratia te
nuibus foraminulís cribrí modo perforatum creditur . Alia exteríus ἃς ἐπ fuperficie nullum
quod feníu dignofcitur foramen cómonítrant, ut brachialís offa, & den tcs,& digitorum oz
fium permulta. INon paucis autem offibus foramínula obtingunt, quae exteríus ac in fuperf
cie funt confpícua:non tamen uníuerfum os penetrant, fed tantum uenis & arteríjs craíTiora
offa fubeuntibus preparantur . Eiufmodi foramina ín calcis offe, & talo, & offe facro, & in
grandium uertebrarü corporibus pafsim occurrunt: quód uidelicet hzc crafliora fint,quàm
utà uafis iplorum fuperficíem tantü perreprantibus, alimentum commod? queantaffümere.
Ab ofsium fenfuleuis admodum pendet differentia. D'entes ením fenfu przditos,relíqua au.
tem ofTa illo de(títuta arbitramur: quamuis non nimium temere oísibus omnem ה
uím adimere conuenit, quum ín crebris quas manu obimus curationibus interdum ofla do-
loreaffici,etíam przvftantifsimi medici affirment: nonignorantes interím membranam quan
dam omnibus propemodum ofsibus obduci,quam 5005600 ob id Graeci uocari tcuíus era
tíaalijs offa (fi quid modó fentiunt) fenfü pollere uifum fuit. Practerca & foli dentes tota fede
quaextra gíngiuas promínent,nudi funt, relíquis interím ofsibus omni ex partetectís,& ante
fectionem latítantibus. Ad hxcdentes ubípromínent, membrana offàinuoluente deftituun
tur, ut & caluaría interíor füperficíes, quà cerebrum contínetur כ quam dura cerebrum índu-
ens membrana proxime füccingit, quum alioquín cecterís ofsibus dicta prius membranaun
dique círcunducatur, fi eas fedes exceperis, quibus offa uelarticulantur inuicem ,udalioquin
mutuo conftruuntur.,
QZID ὌΠ ΕΣ ΘΟ 7 ΡΣ
lagínis ufus co differentia . Cap. II.
ARTILAGO offemolliore(t. terre(iríis tamen ac durisima partium
corporis fecundüm os partícula, prorfus folida, S nullis foraminibus ταν
) uernulísqs offiu modo intus oppleta, & fenfus ac medulla: expers. Huíus
ufus perquam uaríus eft, Prímum nang ídem przeftat quodoffa, quum
uelut fulcrum quoddam fit,cui proxímz partes adnafcantur, & ad(tabi.
líantur.Cartilaeínes ením quibus larynx conftat;ofsium munere elcean.
- terfunguntur, quippe ipfis quidàimplancitur mufculi, ac nónulliab illis
enaícuntur, Infuper cartilagines hze laryngem perínde cffingunt, atque ruíticorum domus
extrabibus confectas cernímus,príufquam flraminategulz, & lutumillis adhibetur, INeque
fanéhominum offa & cartilagines carne nudatas,ac poftmodum unà contextas;propíus cui»
píam imagíniafsim ilauerís,quàm tuguriorum fabrícze íam primum erectae; & nondumramís
aut terra ornatze, Pari quoqueratione cartilagínes ofsium uícem obeunt, quc ínibi rcponun^
tur,ubinullo offe locato, mufculifüam ínfertionem tentant:quod palpebrís & nafo cuenit.In
palpebrarum ením extremís oblongze confiftunt cartilagines, ín quas mufculi palpebras mo.
uentes inferuntur. Ad hac,nafiale cartilagínibus efformátur,quze mufculorum ínfertíonem
períndeac offa excipiunt, Quiínetíam illae alarm cartilacines, nafi apicem unà cum alijs car^
tílaginibus à nafi ofsibus prognatiselecanter offium rítu fuffulciunt, erigunt. Practerca co^
ftarum offa ín cartilagines finiunt,in omnibus quódad ufum feré fpeciat, illis ofsibus refpon
dentes: quamus ex abundanti his cartilaginibus péculíarís ufusaccedit,quo thoracis amplitu
dinem (quam 11195 cum coftarum ofsibus cfformant) promptius dilatari conftringíQ paríun-
tur,quàm firigidae & offis modo durze eflent.Infüper eiufdem feré ufus gratía afperz arteríae
, cartilagínes C. noftriimaginem exprimentes, ín hoc ab offibus difcrepant, quód practer id
quod bellé fuftinent, offísqs munus fulciendo gerunt, eam adipifcuntur temperiem, cuíüs be-
2 nchicio
ponatur .
Cl b offum
Joraminibus,
44 fenfü
€ A b oceulta
tione .
A membrana
offa [uccingé
tt.
Cant'loinia
71611074 ,
T^ füs comm.
nt ofsrum ufui
Tofbondens.
Cartilscin£
offe brói
Jivitgi ac dila
tar.
4 ANDREAE VESALII BEVXELLENSIS
Coriliginis Deficio diftendi comprimit fecus quàm os poffunt, Adde & alium cartilagínís ufum טס
Ι 56 ἐκ 439% quam infimum,quo hzecoffibus occafionem prabet,ut ín continuis frequentibus motibus
| eis. ατεγίτι טר ברו uítientur. Offium nanque commiflurae motus gratía extructz, propter oflium
| ficcítatem ex mutuo contactu, leuí opera rumperentur, nifi utraque commifTurze offà tota
i fede qua fe ínuícem cotínguntarticulumQp formant, cartilagíne quadam ucluti crufta fcorfim
| obducerentur, & hzc cartilago fuo in duritie mollitie temperamento offium ímpetui refi
| fteret,& unà incídentis uím cedendo leuiter exoluerct, INeque folum cartílago in offiumaffri
Il ἔνα quo mínus mutuo contactuatterantur commoda efl, at íta lcuís plana(p uífitur, ut prom
ptifsimeofsís caput ín fuo finu uoluatur, nulla afperítas motus promptítudinem ímpediat,
accedentehucuiícido labrícotg humore, & ueluti fmegmate quopíam, quo rotulas ad refle-
|| Ctendum funes oblínimus, Quuínetia fagax rerum Opifexadeó procftantem cartilaginis ufum
inartículís fore cognouit, utnonfolumad eum quem díximus modum oflà ín mutuo conta-
| "T'eniaineri &u cartilagínelzeui & lubríca cruftae cuiufdam modo ornauerít, uerüm ín nonnullísartículís
j| culis Van preter has cartilagínes tertiam quanda adhibuerit, qua neutríus offis cartilagíni,fed tantum
E^. membraneisarticuli ligamentís orbículatim connafcitur,& uclutí cartilagínum ofsibusobdw-
Ctarum quoddam inter(titium efficitur . Hzec utrinque, quà inter alías cartilagínes confiftit,
Izuis, & ob uifcidum quo oblinitur humorem lubrica cft, & multo illis cartilaginibus quae
oflibus obnafcutur mollior.Huiufmodi cartilaginem inferioris maxillae ad fuperíorem artícu-
los intercedere,fuo loco audíes:deínde alíam pectoris oflis cum dauícula articulum, & nexum
clauículze cum fummo humero,& ulnz cum brachíali,& tibi 01125 cum femore,in quo artícu
1 lohuíus generís cartilagines,finus,quibus femorís capita excipiuntur,magna INaturze ,וסעכ
| dentía peculíariteraugent, Verum ciufmodicartilaeines Galeno non uidentur בה
à fi cxomnibuscas duntaxatexceperís, quas genuarticulo proprías effe diximus: quarum Gia
Τί ἘΞ lenusligamentinomíne femel, Sc obiter tantum memínít, Arabibus autem cas notíores fuiffe,
dlioxius, quodammodo hinc colligitur,quod illi ofsium contextum docentes, 0118 quidem omnía fcri-
| plerínt cffe contigua : illis tantumfeclufis, ín quibus Laguahíc, aut (ut correctíus dicamus)
| Luhach intercedunt, quz offa inuicem nónihil dírimunt, 3 0 66 ו eenerís cartilaginem
mollicíc àligamentinatura parum abfimilem intelligentes. At quibus fedibus hae continean
| כ ΠοΠλΐπ ΠῚ Arabum hactenus docuifle reperi, Huiufmodi ítaque ufum cartilaeo ín artícu.
glicinisuicz lis fuppeditat. ad quem rurfus accedit, quod ín plerífque offium commiffürís nonad motum
Μόχρας. inftitutis,cartilago quafi elutínís uice ínteruenít: quemadmodum ín pubis ofsium commit
fura fierí animaduertímus, & in mínoribus natu corporibus, in appendicis cum relíquo offe
coalitu, Porró de cóglutinantis cartílaginis natura, ubí ofsíum commiffurarum differentiam
períequemur,denuo agendum erit, ubi hzecluxatíonum gratía neutiquam perfunctorié per^
Ligen; pendenda ueniet, Pariter & cartilaginis fpecíes , quam lígamenta cartilaginofaalíquando εἰς
Με i», formare docebimus, in ligamentorum enarratione pertractabítur, Sunt autem eíus generis
edens cari. in uertebrarum connexu, ín coxendicís articulo, & ín genu. In praefentíaigitur fuffecerít, ita
ὍΝ Moe cartílaginis naturà leuiter expli carezad quam nó í nopportuné adhuc cartilagines retulerís, ín
αἰαῖ consi, hocfabricatas,ut quippiam in ipfis quod continuó erectum cfTe oportuit, firmaretur. Cuius
mu ergts. gencris palpebrarum funtcartilagines, «6; nuncupati,quze cilía feu palpebrarum pilos ere
Cios,neque aliorum pilorum modo concidentes fuftinent, inftar arídí duri foli;in quo arbo
res firmius figuntur : eo uidelicet pacto, quo ín longís nauibusremos, quotíes nonnauiga^
tur,fuaferie firmatos,& exaquafubleuatos confpícimus, Preter haecrerum Opifex nudas ὃς קחד
εἰσίῃ. 60656 prominentes corporís particulas, & offium finesalterí offinon commiffas, cartilagine adau.
cerlsgPts. eit nimirumuttali coftarentfübftan tía, qualis neque frangi propter mollíciem,nequerumpi
propter ficcitatem queat, Quodauté cartílago nó mínus quàm ungues ca formentur fübftan
tía,ucl pueri nos docent, quí maíufculam cartilaginei pifcis, aut uítuli cartílagínem nacti, eam
in globulum fcindunt, acut validifsimé frequentifsimet refilíat lapidi cuipiam ínijciunt, Is
enim refultuslíquido cartilaginís temperíem ítaarguít,ac quum cacfim טכ δίπιῷ cartílago fu.
| perficietenus cultro petítur, & ab illo dein refilit, In cartilasinum,quze nudis partibus conti^
gerunt, numero, obferuabís nafi cartilagínes, eam quz ín mucronem οἶδά modo à pectorís
offis fine exacuítur,fpuríarum coftarum cartilapgines,& eam quae oflis Coccygis termíno adna
Ícitur : & aurís cartilaginem, quae tenuís mollístp e(t, & cute obducta; offis uíceaurís corpus
pulchré fuflulcit. Ceterum {Π| cartilaginum ínter fe uaríantes ufus , carundem quog differen יקא
diferemtie. vias explícantadeó utnuncneque has,neque cartilaginum formas, prolixius enarrare conue,
níat,praefertím quum fingulze cartilagines períndeac offa à nobis priuatím ueníantdefcriben
dic. Quamuis forte aliquis hicadhucadditumuclit;in minoris statis corporibus cartilagines
molles
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL. $
molles effe: in erandíoris ueró ita fübinde índurari, ut fragilis ac fríaeilis offis naturam refe-
rant. quod potífsímum laryngís cartilapinibus,& illís accidit quas fuperiores coftz educunt.
Hx enim temporis fücceffu, 1000 maxímé ín brutis, offeze fiunt, exteríus duntaxat cartilagine
uclutímembrana quapíam fuccínciz, quae ab offca illa cartilaginis fubftantia per elixationem
leuínegotio abfcedit € díucllitur,
NOJMTN. QIXIBES OSSIPM 42
tes fedesis indicantur. Capt III.
PRAESENTIS TABVLAE EIVSDEMQVE
characterum índex ,
סירכ modo tabula aliquot offaín boc tantii delineantur ut offíum partes co *fedes,qua^
vum nomina boc Capite perfequar כ in nonnullis faltem offibus appofite exprimant, V ude fiin
buius Capitis contextu alicuius offís bícnon delíncati mentio incidetid ex cfiguris proprij fui
Capitis, aut ex integris que primi libri calci adbibebuntur, opportune petes, Ὁ )yanguam uote
opus eLin cuiu[que partis v fedísis defcriptione,omnia offa, que exempli loco adferam,conterm
plar&squum bic abunde erít in uto offe quod traditur perpendere, cg quum alibi id nomen occur
TCÉJIfiCILOY CHI effc. Que ueró offa bic delineantur,charadlerum index docebit,
cT Dextrum L femur, cuius appendices fua fede dimouimus, ac ueluti quodam interflitio d reliquo
0 difiunximus. :
13 Dextrum femur., cut appendices fais fedibus adbuc aduate beret,
C ZMaxilla inferior una cum bumiliori dentium ferie,
A s D Hic
6 ÁNDRÉAE זזמהפפץ BRVXELLENSIS
JD Hicós dextro facri ofís lateri coarticulatum,externa fede exprimitur : cud aléud nullum pecu
liars tionen cum Graleno indímus, fed triplici nomine, uidelicet ilium c9 coxendicis cy pubis,
prospfius [edium ratione comprebendinus,id uigefimo nono Capite defcripturi.
Sub iam coritemorato 06+ inferiori inaxilla,pedís dextri offa ita uidetur ut quatuor {αν
1.2. Qc. offa bís ποέϊε,ι.2.3. 4. én[ignita,cum offe cymba non abfimil,ac E indicatosc9 talo F infcri-
FE. F.G. ptosc? calcis offe G fignificato, d quinque pedij offibus I, IT, III, III L, L7 notatis,co
11.111, digitorumofübus F1 ey F1 oftenfís, aded remouentur ut [edes qua pedij offa tarfi offibus
III,ete. committuntur intueri poféit. F1ac nanque ratíone finus in uperficte tantum in[inuati, ca" capita
FF. leuiter admodum protubcrantia , opportune commonslrantur.
1 Pedifubiacet bracbij os כ feu bumerus anteriorem ipfius fedem osTendens.
K Scapule dor[í portio, ín boc depicta, ut « [pinam ipfius cum fummi bumeri appetdíce líneís in^
ter flincla,co uarijs partibus efformata oslenderet.« Af tque bec offa prefens commastratta
bula.veliqui uero characleres oftium partibus oftendendis bunc in modum férutunt.
Jose. Quatuor LL inpríori femore cA notato pofitis.quatuor femoris appendices indicantur.
AM gre. Quatuor AM inaltero femore locatis, etíam quatuor femorís appendices énfímuantur quarum
circum[críptionem linee notant, quibus ille d femoris o 6 ut íta dícam,dirimuntur.
INN. Superius IN. in offe facri ofis lateri comif[o, ac D énfignitoappendicem notat offis iliutit.
infcríus autem JN, appendicem oféis coxendicis.
Ore. > liquot O inpedij offibus, I [cilicet, I 11 co» Z7 fignatis ponuntur ,co* deinde ín primo y fe^
cundods pollicis offe ,co* primo fecundo medi digiti etiam O confDicis, appendices in his of?
fibus infínuintia:non qudd tantum offa O infignita appendicibus donentur [ed quia aliquot cha
"adleres candem in fimilibus offibus rationem effe, , fatis doceant.
D Fiumeri appendix .
> àAppendix fpina [capule , feu fammi bumert . KR. Linee, que plures [pite ]
pile appendicis portiones intercedunt.
Sec. Inutroque femore duo fcripfünus S כ femoris notantes proceffus .
ἌΣ roceffus acutus inferioris maxille atq; Íta ctiam 1 y ἐορώνη infignitur ,
A JDuo [unt procsffüs inoffe alteri [acri ofeis lateri coardlato. s
, XC Proceffts appendicis » [uperioris pedij offi 17 notati, paruóque digito prepofíti 4
Y Y Duo proceffus.fcutubercula inferioris fedis bumeri,qua cubiti offibus artículatur .
a Qe. Inutrogue fanoreter a ponitur , tria femoris ostendens capita . Ceterum in priorifemore
-4 notato, in elatiffima appédice a po[uimus. In femore uero B infignitoextra appendicem,
ne forte quis [olm appendicem bíc caput coxendicis offi inarticulatum effe arbitretur,
b Caput maxille inferioris dextrum.
c Caputtali,offis quod cymbam refert = finum abintvans.
d Caput tali;tibiz finum fubiens,quod cy F notatur .
e 9c. cIliquoties in pedis figura e occurrit,capíta notans pedij c digitorum offium 5
Da aput bumert fuperíus,quod. [capul avticulatur.
qe JDuo capita inferiora bumert, fcu potius fedes quibus ulna c radius avtículantur.
bb Inutroque femore [émel b ponitur ,ceruicem capitis indicás quod coxendicis offi tmmittitur,
i Ceruix ininferiori maxilla, k Geruix intalo,
11 Ceruices pedij oftium. Ponitur autem lín II, ej in IIII fantum, ne relique ceruices
ob[curarentur. m o— Qeruixinbutmero,
n cA ctabulum in coxetdícts offe, cui femur inavticulatur.,
o ccetabulum in bumero.latitat autem o inter duo Y.
pbp Superficietenus exculpti finus, quiintarfioffibus uidentur,
qq Pedij oftium minime extuberantia tubercula . duo autem q tantum bis afcrípfimus,quód reli
qua in umbra latitaffent,co" picture quoque obfuiffent.
vr Gupercilia in coxendicis offe ad I [uperiorem acctabuli fedem confpicua. Si forte ín cartilagt^
nibus bas quod: oftum partes aut fedes contuer£ lubet, omnes que in cartilaginibus fpeclarz
pojfitseffigies cartilaginuim trigcfimo oclauo Capiti prepofite commonsIrabunt.
VTCVN-
Expéde 6-
moris appe
dices fi. ...
fie. capiti
אוו in-
ἐγ cz A.
N,Nf.D.
0 Κ
וו 04
,סי
nifücta
4,B σε.
Quatuor
L fi. B. dcin
4 MB, B.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I; 7
ΤΟΝ א V E התטססט multitudo & uaríus illaramapudalíos & eindem
fubindeauthorem ufus rerum defcriptionem arduam reddít;nullatamen. 75:4 effe
dquéuaría pugnans dictionum eft congeries,atquenomínum, quibus veces gui of
| ofltum partes fedestp indicatur, & quibus in offiü defcriptioneperpetuo um
i| eftutendü, Vrením nuncad fequens Caput uarías appellationes afferue, ἘΞ
fpecies fienificatur,huc modo refe. הס וטו סטוה רתס> quibus | / ו
EUrmmemessiereremumums| 1 1111 0111: 9 ἐπίφυσις, ἀστόφυσις, ἀορώνη,ορωνίς,(εφαλὴ sped any, ἄρϑρον»ἰόνσῖυλος 5
generis ו 90 γάλψ, 6006 06006060 ]לשטימ “προϊχκλος,αὐχίμ, ἀοτύλη,
uoces quamplurímze, quae Graecoru funt nomina: Latínis aute, fi priuatím nonulla tantum
habentur, interpretum tamen lafciuía totnomínum myríades paísim 163 funt obuize, utíam
fcorfum unumquodg Graecorum nomenaffumendum ueníat,X quid ucteres quí pueros do
mifedulo diflecandi rationem docebat, illis intellexerínt, addendum, quótandem cuiufmodi
uoce nos quoque [imus toto fermonis contextu ufurí, ftatuatur, Κῶλον itaque, quo ctíam no dis
míne Girzecorum interpretes fübínde utuntur, aliquando autem artum,interdum ucró mem eM
brum uertunt, Graecis quatuor duntaxat membris accommodabatur, brachio fcilícet,cubí to, Men£rup,
fcmori,& tibizeineque etíam alíam partem ca uoce Gialenus ufquam íntellexiffe uidetur, V c-
rüm quum raró,aut nunquam huíus uocis ufus mihi incidat,illi prolixius ínhzerendum non ar
bitror. EzíQvew,quam Latiniappendicem;applantationem,adnexum additamentum,adna. *5 Uu
tum, & alijs innumerís profecto modis reddunt, perpetuóappendícem appellabo, Eftautem CLA Dbendir,
Ἐἐσίφυσις feuappendix, os alteríoffiadnatum,& peculiarem obtinens círcum (cription&,neque
illius offis cuí committitur, uera portío, Huíuímodi appendicis naturam, quoties aut uítulí,
authadi, autagní, aut alícuius iunioris animalis pars aliqua menfcapponítur, difccrelícet,
Emundato enim femore, humero,tibía;autradio,aut ulna, autalío hís fimili offeà cocterís libe
rato,Gualidius nonnihilattrectato,ab illo uelutialiud quoddàos decidere cófpicimus, appen
dicis nomine donatum. Atque id in iunioribus duntaxatanimatibus intuemur.In zetate ením
proucctis appendíces adeó pertinaciter fuís ofsibus adnafcuntur, ut ab ofTe auellí nequcant,
coniunctionis lineam exprimant, & ucrz fuorum ofsíum portiones efTe uideantur:cüm ףאו
interim ín nupernatís magnam cartílaginis portionem intcr appendícem & os cuí ea adnecti-
tur, intercedere appareat; quae appendicem offi glutínis modo connectít. Coalítus hic non [x
ui plana perficitur fuperticiesuerüm os cuí appendix committitur, nibus quibufdam & afpe
rítatibus abundat;quibus appendicis tubercula finusqgmutuo inereffü ualídiusaccommodan
tur, Praeterea" connexusífte hoc quoque priuatim nancicítur, quód osnulla prorfus fui fede
mollius, & ín duritia ac foliditateinfirmius quàm circa ipfum connexum cernatur , Perpetuo
enim os íínibi pumícis (pongía'ue modo multís caucrnulis intus plenum eft. & quamuis (4
fubindercliqua propemodum ipfiuslongitudine unum finum ampliter cauum & duntaxat
medulla oppletum obtíneat;ac durífsimum ualidifsimumg fecundi finus illius longitudinem
exiltat:nihilomínus tamen priufquam appendici os anneciírur,finus;lle deficit, & ipfum mol
lius redditum,cauernulís, quemadmodum & appendix ip(a,fcatet. Atque íd íta perficitur,ut
Galenus appendices finuum medullam contínentium opercula cfTe tradiderit. Co uafi uero ap: IA -
pendicum cauernulz medulla deftítuerentur, & non quampluríma ofTa finibus quibus me ud
dulla offuofis fibris non íntertexta continetur carentía, appendicem afcifcerent. Amplís ením. fouz zedullz
ofsibus quae facri ofsís lateribus coarctan tur, eiufmodi finus neutiquamadef(t:nihilominus ta. continenrius
men toti ilium offis fpino" appendix coalefcit, quemadmodum & וס (cdi coxendicis """ ^f opere
oflis. Quín & fcapuleenulla feré ex parte medullofze," quatüorappendicesannectuntur,duze ^^
quídem ad ipfius bafim,una ad mucronem interíorís proceffüs fcapulae,& quarta ad fummir
humerum :* quae peculíaríter expluribus particulis extruítur. Demum dorfi uertebrze cíus e
nerís finu carent: attamen ipfarum corpora fuperius infcríusQs ibi'appendices uendicant. Ini
non modó uertebrarum corpora appendices habent, fcd ctíam tranfuerforum ín thoraceac
lumbís uertebrarum proceffuum & fpinarumapícibusappendiíces annectuntur, Infüper &
coftarum radíci uertebrís coartículatae appendix commiíttítur, etíam fi coftarumos n ulloam
plo finu medullamrecipiette donetur . ) Czeterum uertebrac & puerorum dentes, qui etíam ap INon folio
pendiícibus decorantur,non folum índícant offà hís finibus deftítuta appendices obtínere,ue- “τοῖς 9fsi.
rumctiamargumeto funt non folís erandibus ofsibus Naturáappendíces dedifTe, quanttüuís τ βὰς %
antehac Anatomícorum przecipuí oppofitum afferuifIe uídeitur,appendíces maenis tantum
ofsibus ad(cribentes. Porro ex ofsibus eiufmodi finus habentibus, femori quídem'quatuor C«l./7.
annectuntur appendíceszunus capiti, quo coxendicíisoffi inartículatur : unus inferiori ipfius ROB
parti, qua tibiae committitur; & duo alij duobus ipfius procefsibus,quos fcrérotatoresuoca-
A 4 mus,
| 8 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
mus, ΤΊ δίας offi & fibulzead eenu & ad pedem appendícesadnafcuntur. Radíus quoqueíuxta
il brachiíale & humerum appendicibus donatur. Humero autem tantummodo fuperius, quà
/ fcapulam fpegiat;appendix contioít : quemadmodum ulnze duntaxat íuxta brachíale. Atque
/ hecoffagrandiafunt, quibus infignes INatura finuslargítur. Parua autem, quae & nos quo»
| que eíus generís (inu contra Gialení placitum donari docuimus, haudquaquam appendice ca
/ rent: quippe poftbrachialis & 'pedij offaad uuum omnía manifeftifsimum appendicem exí o0inft.
| gunt, ubi prímorum digitorum ofsíum finusad artículationem fübeunt, Superiusueró quà βού.
| [παῖς הכ -13) ס 6111816 86 tarfum refpiciunt, fubíndeappendícem quídem adipifcutur, at firmius
| femper quàm íma parte, ipforum offi coalítam; Item omnía digitorum offa fuperius & infe
li ríus appendícibus plerunque decorantur,fi ultima excipías, quae fuperius tantum appendíces
| habent.Hzecomnía ín puerulísadmodum funt cofpícua.In ijs ueró quiam ad fummum íncre
mentum uenere,appendícum connexus fpectatu eft difficilis, in fenibus autem prorfus occul
ἀπόφυσις, fatur aclatet. 47000095 quemiinterpretes proceffum, exceffum, explantatíonem,addítamen^
Procffus. tum, & nefcio quibusalijs uocibus uertunt, nobís proceffus appellabitur: eft& offis pars ni
hil ἃ πιο offe differens, quàm quód tuberculi feu eibbí ínftar ex offe procedit, quemadmo.
dum exarboris trunco radices ramit extuberare ac procedere uidentur, Eíufmodi proceffüs
in ofsibus funt quamplurímí, INulla ením dorfi eftuertebra, qua non multis donetur, quan-
doquídemaliquot "ceruícís uertebras 608 plures undecim proceffus habere, thoracisautem 8i vs cap.
uertebras feptem,lumborum uertebras nouem,fuíslocis docebimus. Deínde & "ínferíor ma re τς
| xilla procefsibus utríngy duobus donatur, & יס רטג" quoque,& omnía corporís ofla pro^ > 6
d ceflus exieunt, quoties extra fimplicem planam füperficiemaliqua fui fede extuberant, Por» 4 Y x fat
/ Vi Le τὸ proceffuum, ficut & appendícum,nonnullo: funt differentize. Quibufdam ením procefsib.
" Pies 4 appendix adnafcítur.nam femorís proceffüs rotatores nuncupati, & fcapulee Ípina(quz pro^
ceíTus fcapulae eft) appendicem obtinent: quemadmodum & iínterior quoquefcapulz pro-
ce(fus, quí ancora ímagiíni confertur. Alijs procefsibus nulli funtappendices, nam maxillae
inferioris, calcis offis, τα], 8 relíquorum fungoforum ofsium procefsibus appendices rarífsi
mécontíngunt,modó & corum quoque ofsíum proccffus fun gofi fint. Humeri etíam pro»
ceífibus, quí ad cubit(articulum confittunt, nulli appendices adnectuntur : quemadmodum
neque ulnz procefsibus, qui humero artículantur, Rurfus ipfi appendices plerunq; fibí pro-
| ceflus uendícant. VInze enimappendici proceflüs accidit, quem 60], quofcribiímus fiis. cap,
| ftlo,difíc&ionum perítiafsimilarunt, ΤΊ δίας quoque offis inferioriappendici^ proceffus obti, 4 ἢ:
δίς, quem ínteriorem malleoli nuncupamus. Deínde € pedij offis paruum digitum fuftinen. 2 d d
IM tis fuperior appendix "proceffum exioít,cui octauus pedem mouentium mufculus inferi often Xin pede,
detur, Humerí quoque appendix, quemadmodum & appendíxinfima femorís,ín duospro-
ceffus adeó infignes díuíduntur, ut utrofque capitis nomen feorfim mereríaudías, Ad appen
dícem ítaque& proceffumreferuntur, quae íam explícabimus ofstum capita, ceruíces, finus,
tubercula, & fupercilia. Cuanquátamen proceffus nomen illís tanti procefsibus adhiberi fa
tíus erít כ qui alteri oflinonarticulátur, Femorís nang; & humerí capíta proceffus non nuncuz
pamus, quemadmodum fané acutos maxillae inferiorís proceffus, & tubercula humeri, quae
ad cubiti artículilatera prominent, Deinde& proceffusappendicibus ornatos,non appendi
ccs, fed proceffus fimpliciter appellare opportuníus fore putamus. Femorís enim rotatores,&c
Ícapulze & uertebrarum procellus, ctiam fi appendíces habeant; proceffus aliorum Anatomí- ,
᾿ corum more(quífubínde ἐπίφυσιν cum 2700024 confundunt) nuncupabímus : Appendicís
autem proceffum fimpliciter nunquam,non addito appendicís nomíne,proferemus, quíppe
ínteríorem malleolü ínferiorís tibiz offis,appendicis proceffüm efTe dicemus. At haec omnia
obiter rantü intellectis nomínibus, ín offiü defcriptionibus erüt obuia, ut & proceffai “πος
Procffit!. (ss in ἢ ngulís offibus manifeftus euadet, Coferunt aute proceffüs przcipuead cómodamar
| e tículationem,& offium comiffuram, deinde ad multara partíum exortum;autínfertíonem , Si
enim offa nullibi extuberarentneg; 601110 rítu educertur,ac rurfus uallíii modo exculperetur, .
paucilsima ex ipfis nafci, ipfisg inferi poffent. INuncaut proceffüs montis inftar prominent,
à quo plura quàm ex plano pronafcütur,aliatgci dein(ut fic dícam)inferuntur,& fuper ipfum
exxdificantur.Quinctíam proceffüs propugnaculi uice effe, fcapularum & uertebrarum pro^
Lagivw, ceílus teftabuntur. — Kogdws, feu. ἀορωνίς, interpretibus quibufdam cornix dícítur, At ueteres
C'rzeci ín ofsibus hacuoceacutum fignificabant proceffum, quem adarcus cornu & íncífio- ^ 9 e
nem,ubí neruus fedet,referebant." Huíus eenerís unus utrinqueín inferiore maxilla habetur, iex e
cui temporalís mufculi tendo inferítur, Deinde ín temporum offe "alius cernitur, quemmam 4,55
marum papillis aísimilant, Sic& in eodem offe alius confiftit, qui gallorum calcaribus,& fcri 2 ἷς
| ptorío 4e i.
$$ fig. A.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER f, 9
ptorio (tilo comparatur. V'erüm Galenus non eiufmodíacutos proceffus mufcuforum infer
tionibus € exortibus paratos, íta folum appellaffe uidetur, fed & nonnulla ofsium capita, quze
566411. aliorumofsium finusarticulationís ergó fubeunt, Occipítij enim 'oflis ca pítula prímze cerui^ Iz [4o de
cís uertebrze (inibus artículata, non femel co nomine appellauít, quirinterím, idi potifsimum Ofus.
inhomine, acutí proceífus nomen neutiquam mereantur, Κεφαλὴ, & ἀεφάλαωου, Latínisnomi 0
ne capítís explicantur. quí hac üoce appellantoffis tuberculum,alteríus offis cauum articula. ה
tionis motusqparbítrari) occafione fübintrans,Et caputrurfus promínensaut depreffum nun Caput.
Beteidi cupamus,ad ipfius ceruícem 10 rekrentes, Femorís enin? caput,coxendicísoffis (inui ínartícu. Capiium «lia
E latum prominens dícitur, quódab ipfius ceruíce ad uertícem uíquelongus pertíngat ductus: 8 הי
δὴ π: «ἡ αὶ quemadmodü & humeri caput fcapulz commiffüm, promínentis capitísloco numeramus,
PL quoníamipGus emínztifsíma parte ceruicemaut collum longé excedat, Veriim pedij offium
q;qin pede "capíta, quze tari offibus committuntur, adeà depreffà planaG funt, ut uíx dícere qucas,)num
cif f t, ipfatarfi offium (inus fübintrét, auttarfi offiim tubercula in Ícrecipiát. Praeterea negin tríum
15/i.ca.55. tarfi offiti cum offe cymbàreferente coónexu finibus capita diftineuere lícet.deín eiufmodi/ca.
cm» pirila ínplerífas uertebris haberi πο loco admoncbímus, [n pracfentía enim fufficit addidiffe,
áo 0 xs Graecos INaturze operum ftudio flagrantes,capíta promínentía nuncupafle,quae manifeftum
ו oftendunttuber, & ipforum medio (quantum ad fuperficiem Ípeciat) magís quàm lateribus,
595. autín orbiculo emínent & extuberant, Depreffà autem, qusc adeo obfcuro τιθεῖς eibbóue
przdita funt,utnum caputjnum finus ca uocarídebeantnon fatís conftet, Atquehzcpofte:
riora capíta difIectionum períti Las uidentur appellaffc, priora aute fimpliciter ἀεφέλαια,
Atdecondylo non ítamulto poft quaedam(qui íra uarié à multis id nomen ufurpetur)adhue
fubijciemus. Ae, quem nos Artículü dicimus, Girzecí primum uocarut, offium commif-
furamad motum paratam, Verüm Hippocrates crebró, id& potifsimum ínlibris de Fracturís ἄρθρου,
&artículis, ac Galenus etíam ín eorundem librorum Commen τα ἢ 5, artícalum nomínarunt. A ticulus,
rotundam offis partem,ín proxímí offis cauum finumüeimmifTam,& capitis nomíne dictam,
Atque huíufmodí caput Latíni ctíam uertebrum feu uertebram appellare uidentur, quan. וק jesus
«L1mmi. do femorís* caput coxendícís offis" finum fubingredíens, itanomínant., quanquam alijs rur^ Pera.
tc Ax fici, fusuniuerfum coxedícis offis cum femore articulum τα uocare libuit, Satius tamen fuerít,uer- αὐόνσζυλος,
"65,8 tebraz nomen'dorfi offibus tantum accommodare, ut nobís uertebra idem fienificet, quod
£ Be Giraecís. ασόνσίυλος, nímirum quoduís dorfi os:quod & uerticulti nonnullis dicitur,à uertículi
E "aid uidelícetforma, quo mulieres fufos aggrauant. Czeterum capíta qua íam dicto modo extu Capitit diffe,
1617. berant, quibufdam offibus fimplícía obtigerunt,ut femorí qua coxendícís offi artículatur, pe, zemie.
dij & potibrachialis offibus,qua digítoru prímaoffa (übeunt, Alijs duplicia [untac gemina,
& finu quodam ínterftíncia, ut femorí quà 105 committitur, prímís & fecundís dieitorum
offibus;in inferioribus partibus,qua fubfequentium offium finus fubintrát. Rurfus capítum
alía rotunda confpíciütur,ut femorís (apremum caput:alía à dextra fede (iniftrorfum longíus
ducuntur, atque íta quodammodo lata fiunt; ut maxilla inferioris capita. & alia à priorilede
retrorfum longíus feruntur, ut capita occipíti) offis prímze uertebra: (inus fübeuntía ;Verüm
&fiàmedico nomine medici digno huíufmodí capitu formze ac differentize non minus quàm
propri ungues,uclIuxatíonum gratía,fint cognofcendae, híc tamen prolixius eas fubdiuiden.
das effe haud exiftimaui,quód accuratifsime fin gulaín unoquogoffeperfequi conabor. Por
roolsium capíta non femel Galeno ἐπιφύσᾳς, feu appendices uocantur, fortaffis quod eorum
nonnulla appendíce conftent : quemadmodum femorís capita, (aperíus humeri caput, pedij
ofsium & poftbrachíalís capíta, quibus prímís digitorum ofsibus coar&átur . Verdm plerags
.offium capita neutiquam appendice formantur, T alus enim prorfus appendice caret, quemad
modum SChumerus quà cubito iungíturt& maxilla quoque inferior capitano autem appen.
dices exigit, Vnde nonadmodum recipiendauenít Galeni oratío,qua ἀώλων, hoceftartuum Inside fü
capita, ἐπιφύσᾷς & 000006 uocari docuít, Porró ἀόνσϊυλομ Latíninunc artículum;nuncno partium.
dum,nunc gibberum, nunc caput, nunc capitulum,nunc digitorum offa uertunt : quódad. ἀδνοῖνλος
modum uarié hanc uocem à Grzcís haberi cognofcant. In Gialeniením íam dicta oratíone,ar
tuum capíta eo nomíne nuncupati uidentur. In libris autem de Adminiftrandis fe&ionibus,
itaduo inferiora femorís capita uocat, & tubercula capíta'ueínferíora hum erí, perínde ac fi eo
nomineíndícaretur gemínaoffium capita.quod & Hippocrates in libro de Articulis ín finuat,
ubiluxatum humerum 0/0109 hoc eft digitorum articulis reftítuere docet , Verifimile ením
eft, digitorit offa íta ab aliquibus fuifTe nuncupata,quoód geminis "ca pitibus, quemadmodum
femur inferíorifede donen tur, & potiffimu prima quatuor díoítorum offa, quae in luxationís
refitutionehumerum extrorfum, & dein furfum precipue ducunz, Caeterüm Galenus ín pri-
mo
G,H f. 3
(4.27.
I
/
|
Collum.
Cerux.
Galen.initio
lib. de Ofsid.
Gal.inlibyo
de Ofsibus.
XOTUAM ,
ὀξυξαφον.
vVAcetabulum
Cc.
γλίώκ,
GSinuum cr
capitit ufus.
.
Ginumdfe
TCU.
10 ANDREAB VESALIÍ BRVXELLENSIS
mo de Mufculorum motu ἀόνσῖυλον appellat, depreffum offis capitulum,quando ἀτφαλίω feu
caput loz/A« feu acetabulo,profundo ue feualto finuí cOfert ; xóvatvasy uero, feu depreffum mi
nímetg extuberans & planum capítulum, γλίωμ, quam finum efle dícímus, adcó leuiter ín ofe
czelatum,utan finus;an capitulum fit, dijudícare uix poffis. Atquein hunc modum à primis
diffe&tionis profefforibus &wt/as nomen proculdubio inftitutum fuit. quamuis ínterim faz
cilecurauero,ne hoc nomen quicquam obícuritatis alibi ín noftra oratione paríat, quum non
minus promptum fucrit, obícuré & leuíter extuberans capitulum, aut internum externum'ue
femoris caput iuxta genu dícere, quàm ambigua uoce condylum,uel nodum,uel quippíam fi^
milefermoníinferere. Ac proinde etíam in cuiufqueoflis defcriptione perpetuo illud nomen
nobis conítítuemus, à quo poftmodum ín mufculorum, uenarum, arteríarum,& rcli quarum
corporís partium enarratíone nunquam difcedemus, = פד δέ eys/z, Latini collum &
ceruicem nuncupant, his uocibus offis partem quae collo noftro refpondet fienificantes. Col
lum nanque & ceruíx tenues offium funtprocefTus, quorum extremum crafliusredditum ín
offis caput finitur, Huíufmodií ceruíces nullibi perinde confpíciunturac ín femore, iuxta εἶα, 5» bf.Aex
tisimum ipfius caput coxendicis offi ínarticulatum. Dein ín maxilla inferiori adcó infignis j
" ceruix feoffert ut & caput ínferíorís maxillze ceruícis nomíneab Anatomiícis fubinde dona. 1%
tum Ícíamus. Quuinetíam ín talo quoque" ceruíx apparet, ante orbículatum ipfius caput confpí. 4 jy 4.
cuaquod nauiformi offi ínarticulatur. Ad hec; pedij & poftbrachíalis 07, quà diets coar- 1, i; pede.
Ciantur,ceruíces oftendunt.In reliquis autem oflibus ille non zequé manifeftó confpiciuntur,
Caeterüm aliquando non modó tenuiores offium partes ín capíta extuberátes, ceruices dícun
tur,quinetíà & tenues proceffus ita uocamus, qui latiores redditi (inum conftituunt cui aliud
coarctatur, Quod fi ín aliquo offe confpicitur, fane in fcapula eftmanifeftifsimum,cuius'ar wf etx פס
πίον pars ante (inum cui humerus ínartículatur pofita, ceruícis quoque nomen ab Anatomes. 6 P*
profefforibus obtinuit, Κοτύλίω, & ἀοτυλκσϊῶνα, acdein. ὀξύθαφομ» Latini inoffium defcriptio
ne (nulla nanque nobis modó menfurarum eftratío) acetabulum & acceptabulum,& uuleó
pyxidem, & interdum buccellam uocant : hís nomínibus finus indicantes,quí altius profun-
díus'ue defcendunt;excauanturGp,ac offium capíta excipíüt. Obferuantur aut eiufmodi finus
feuacetabula, in coxédicís ofTe, ubi femorís caput admíttitur:deín & irtofe cymbá refercte;in » "E
quem tali caputingreditur, Το fané ín corporealij finus,quibus ס 110 capíta inartículantur, «44.
illis duobus profundiores exiltunt. Verümarbitror à prímis diffe&ionis profefforibus, nó fo
lum in(igníter profundos finus eo nomineappcllatos effe, fed omne finum alterius oflis caput
excipientem, modó quíuís illum prímo íntuitu finum effe atteftaretur, γλίωώκ autem ab ocula.
rís finus(quantum coniector) forma finus dicítur, qui leuiter && fuperficietenus tantir cauatus
eft : ac talis occurritjutignores num aliud os admíttat;aut aliud os fübeat,nihilo fecus quàm fi
duo planileuigatítafferes inuicem imponerentur. Atque fic aU depreffo refpondererca- , Pppie
pitiquod omnium prímum xérdivisy nuncupatum effearbítror. Tales (inus habentur ín tarfi. po.
offibus,qua pedij 0118 ipfis coarctatur. Item offis cymbam referetis fedes, quibus id tarfi offa. « fi-oc«.
excipit; huiufmodi quoquefunt:ut 86 brachialis oflium nonnulla, quibus poftbrachíalis ofTa 2 E :
articulantur, Praeterea ín prima ceruícís uertebra;ubí haec deprefTa fecundzeuertebrae capitula. (4, - B
admittít. Verüm hzecnon ítadíco, quafi inhibere uelim, finus quofdam (qui &fi manifeftifi .א
nus formam prerfcferant,tamen non admodi profundé infinuantur) etíam γλίώας appellari.
INollé enim contentíofe rixari, num tibíae offis finus quibus ínferíora femoris capita infident, ἜΠΗ
ἔοτύλας aut. γλίιώκς nomen mereatur. Attamen fiartículationis fpecies diligeter dífcufferímus, ra.
meritiffimo ἀοτύλίω uocabimusapparentem finum, yallz ueró fintimadeb obfcurum, ut
ambigamusan uere finuum numero ueníatadfcribedus, Cuamobremautem finus nuncleui-.
ter,nuncprofundéàrerum Opiífice infculpantur, fequenti Capite,quod offtum commiffüra-
rum differétías explícabit,oftendemus : quandoquídemarticulationis gratíatam finus quàm
capita formantur. Hicautem fuffecerítnomína duntaxat declaraffe:& fi cui interím uifum fue
rit,lícebit& finuum differétias hic quog fermoni obiter adijcere. Quippe praeterquam quód
alij alté, alij uero ín fuperficietantum incíduntur, alíj rotundí orbicularesq funt,ut coxen dicis
offis (inus femorís caputexcipies, & digitorum offium fi. nus,quibus poftbrachíalisoffainar f "fp.
tículantur, Alij aut& oblongi funt;utradij finus brachíali admíttens:& primae uertebrz (inus, 2 2
quí occipitis offis capitula excipíunt:& maxillce füperiorís finus,admittendze inferíorimaxiL b 27
Izeparati,in horum quoque finuum numero reponutur. Alij geminifunt, uttibíz offisfinus, c«^K.
quibus inferiora femoris capita committuntur : deín digitorum offium finus pleríque gemini 0 ΝΣ ro
quoque cenfentur. Alij trochleís rotulístg refpondent,ut humeri finus ulnam admittens. Alij d ₪ 15
C referuntut finus ulna, quem humerus ingreditur, Ceterümütfinus& capítaartículo" «5G.
rum
f feo.
3oR.
5 3
ב
+
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER םת 1
rum oratía cóftituuntur,íta quoque & 1906060789 א quae Latínis fupercilía &labra
nuncupantur, Suntautem סעכן 661105 ad (inuum orbem ín(tar labrorum promínetes, & finus
profunditatem augentcs.Hi tametfi in omnibus articulis fcré & offium commifluris conípicuí
fint,euidentiflime tamen ipforum naturam ín profundiflimís finibus oftendunt, Quare ctíam
in coxendicis offis (inu,cui femur inartículatur, altiflima maximet prominentia uidentur [αν
percilía,ut finum impenfius cauum redderent, femorísq luxationem accuratius prohiberent.
Quó mínus ením 013 prompte luxentur, fupercilía ín prímís conducunt. 2600006 autem,
finus quidam funt, qui bafis firmamentig ritu , ultrà quàm
anímanti ex ufu fit, os mouerí
haudquaquam finunt. In"anteriorienim humeri fede, & in'pofteríori finus exculpitur,fingu
los ulnz proceffus excipiens. Anterior nan que finus priorem ulnze admittit proccfTum,quan^
do cubitus extremé flectítur:pofterioré autem finum pofterior ulnze proceflus ín cubiti exten-
fionibus ingreditur. Quoniam ítaque pofteríor finus in anteriorem non eft peruíus,hi ulnam
ultrà quàm expedíthaudquaquam moucrí (inunt. Sí enim effent perutj, neque proceflibus
obuiam irent,cubítum ה ínacutum anguluextenderemus,;atque modo flectimus. Mleritó
itaque prímídiffectionum profefforcs,hos finus 60/0/65 uocarunt: quamuis Hi ppocratinon
huiufmodi tantu finus ítaappellentur,uerumcetíam reliqui, ín quos tubera offium ingredictía
infidunt, VInz nang fínum C modo cxculptum;& quem humeri orbita fubit, &x£uizte nun
cupauít, quemadmodumalij totum cubiti cum brachio articulum. [lli quos príus ín humero
narrabam (inus,id priuatim fibi uendícant, quód foli feré omníü finui alterius offis proceffüs
inarticulorum motibus excipientítr, ij cartilaeine uix incru(tétur:quemadmodüalij pleríque
offium finus, artículandis offibus non paratí, fed folum in hoc incifiut lígamenta aut mufculí
in ipfis ualidíus aptiority (ede infcrancur,& interdü quoquealiqua ex fj (dem initium commo-
díus ducat. Cuiufmodi (inus ín ínternolatere magní externitp proceffus femorís obferuatur,
& in talo & calce,ín*medío duorum artículoru,quibus haec ofla ínuícem coarctantur, At hacc
omnía,(quemadmodu & finus,quibus tendínes uehuntur;atquene fua aberrent fede cótinen
tur,"quales ín externa radij fede iuxta brachíale o ccurrunt)in priuatis oflium defcriptionibus
magís erunt obuia:& fialiud quodpíam nomen, quo ín offium defcriptione utendum crít, htc
praetermiferim,id fequentibus Capitibus recenfebo , Vereor enim ne ifta, utcunque utilís fit
ante offis cuíufque enarrationem prolixítas, ab Anatomes ftudio alíquem properandi cupi,
dum deterreat, 180 non medíocri difpendio aliud perquírat compendium. Cyuamuís non mí-
nus Galeni librorum occafione, quàm quze fübfequetur offium defcriptionis gratía, ín hune
modum nomina przelibare operzeprecium fait;
DE OSSIFM INTER-.S
TE MISERIAS 2
lura co» contextu. Caput |
WS 8 8.4. humanícorporís in(tar uníus continuit offís, lapídeze cuiufdam
moneíntelliges, Omníaígitur offa inter fe cótígua funt,& neque os ullum (nififortaffis quod
ab v imagine «ic nuncupatur, & fi quod ín cordís bafi confiftit) feorfim per fc habetur, fed
aut pars contínuieftautaliud os cótineít,acalteri adrectitur :
adco utfagax rerum parens Na
tutà
ἴτυεο:
ὄφρυερ,
»
0
א
S uberciliz,
Labo.
ו
1-0 4
duris.
Sinus avtici
lationis ztonr»
fle 07: bath
FIomiu£ phu,
vib. offib. con»
JLave,motua
gratia,
»
וד ev,
bivationis gr4
fla. 7
Gratia diff,
cultazis batier
di.
DDavtium diffe
γεπεία στατίας
| 12 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
tura;offibus tanquam uno contínuo(g & tanquam pluribus ad cómemoratos ufus hominem
i" uti uoluerit, Quod uerb" cartílago & interdum" ligamenti portio ínter offà quae inuicem com « s fi.»
/ וס ו הררד 1 בי 11105 pendendumarbítror, quàm ut eius eratía cum Aríftotele minus » P
M poe dien aptépoffimus dicere, offa ínter feefle contíeua : quamuis ínterím ís oflà uenarum modo con- URS du
ll BENE us tínuaeffeatteftetur: praeterea etíam afTerens,hzec ex dorfi fpina non fecus quàm uenas à corde
Ι 04/27. príncipium ducere. Hancporroó* integram offium mutuo coharentíit feríem Graeci 06750: Tre; fis. ad
NI quafiafficatum effet cadauer, nuncuparüt. Caeterum ut varíus compofítionís ufus e(t, ita quo. huius. cal
ἢ que multiplex eiufdem eftratio:quam modó obiter ín tabellam primüm reijcíam, latíus fingu ^^t
lascommiffurarum differentías dein explicaturus.
IW AUTOR S ΘΟ MSSVIUAM ROYCNE
OSSA IVNGENTIVHM,
| . Humani corporís offa inuicem committuntur
| ftructuris, quae
/ ἡ
nil AMlotum edunt ANullum penitus babent
1 a - 2
/ ו motum, fintds
/ . 7 per
mu . i "1:
hil Maniféflum cy cuidentem , μὲ = Obfcurum e obferuatu diffi
deartículatío femoris incoxen cilem , uttali cum o[[c cymbam
| dicis offe, prime uertebre cum referente , Q9 tarfí ci pedij of^
fecunda, ulme cii bumero. FJic ib.tali ad calcem coarticula^
contextis > 0700077065 profe[^ — tio. FTec ffruclura [ynartbro
foribus diartbrofís uocatur. fís dicitur . j
| P
Componunturautem ifta
Jur
"M Enmarthvofi, ς 47977068, Ο inglymo, quo Gomphofim, ^ Suturam,qua — .Flarmoniam, | S ΩΣ
| quafemoris ca- — ifa Becie bri? — ulna cum humt, — Bac εὐ γάμο, βεοῖε γιμίξα σαν. Bac prater a qua Lumiliora
putinacetabulit/— mauertebra ad — vo, ez caleisos — mia, Ubeciedentes — pitis cy monnul — lia) naffof[iue — bedloyjso, «ἐπ
coxendicis ofsis Jécunda, cy zav | clé talo ingref| — tandi clau על — lamaxille fupe — luti Jimplicesli» — + fes e ap-
Crralicabutim | ffoffa cíó bedij — fu mutuocomme — xillis infigun, mioris offa bv. — meas mutuo com Bbendices [uisof
mauiformis of» — ofüb. quafbla, — duntur, fur. 7470 607000 — padlas ceymi» ibus concinne
Jis acetabulum — nis füpevficieb. modo imuic& 60 — sms. coalefcunt
imartculàtur. — coardLantuy, JEruuntur ,
Atque hac omnía committuntur
q 0 EE
jj vicus partisopesaut | INlullius partis beneficio.
Jj Tta eniminnatu randi
Ligamenti » לוקל עור — Carnis,utonnes oft Cavtilaginis » culus oribus ap, p endíces ipfo %
| 3071 0/6 nexus qui = umcommüffure quas — inteyuentu bulis offa uL offibus coalítas cer
snoru pollent. uolunta mufculi circundant. — inuicemmeclittur , cy nimus, Dein de 01/6 fit^
vio. LAE hec com, — Dyeterta dentes in.— inminorilus natubu 1
ji! müffurevatio [ymare — fuisalueolis Quaficar νρϊίογα peclovisoffa. ture quema dmodurm «9
tbrofis uocatur. zus beneficio inmedü — Imfüber appendices barmonie abfq corporis
uidentur. Flancfym = im prima adbuc etate licuá EE
κου BIDEN coralagiie alils alicuius auxilio berent.
modo mediante , fuis
ofsib. connafcuntuy .
Dicitur. autem ifle
comexus fynchon»
drofis.
Hu
4 ומד
bic finge A
LT ₪ *30-
cap. in 6, gs
pres f
29 Capitis.
קול
27 Capitis.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 1$
Huíu(nodí itaque commiffürarum differentijs offa inuicem committuntur, Ac primum
quídem uolütarij motus gratía corum naturalis fit compofitío,qua: à Girzecís 00000 ie & ἄρθρομ,
nobisartículatío artículusqs nuncupatur, Verüm motus huíufce ín omnibus artículis non ca-
dem e(tratío, quandoquidemalij motuscuidentes (un t, nequequenquam latent.nemo ením
non caput fuper collum moueri fentít,femurd ad coxendicis os, & extremam manum ad cubí
tum,ac przeter ínnumcros artículos, ipfos quoque digitos. Hxc artículationis Ípecíes euiden-
temmotum oftendens, 000000006 dicitu r,quafilaxa eflet deartículatío:qu emadmodu & Hip
pocrates eam 09 quafi abartículatíonem uocauit. Aliorum ποιὸ articulorum nequeua
lidus neg manífeftus,fed obícurus adcoq diflicilis latésqy motus fentitur, ut is neutiquam à fin
gulís prompté dijudicarí queat. Cuíuís enim pofibrachíalis ofsitt ad brachialís offa coartícu
lationis motusnon eft obuíus:(i tamen ínplanam fuperficiem primüm digitos extenderís,ac
indicem deín minimum dígitum medío & annularíínflar x aut decufístim fubicceris, digi.
torum(Q radicibus ueluti femicirculü ftatuere conerís, poftbrachíalis offa nó prorfus immobí
lía apparebunt, Atque idem quoquein brachíalisoflium ínter fc commiffuris, & calcis cum ta
lo,talítg cum offe cymbam exprímente, acrurfum huius cum tribus tat offibus,& calcís cum
taríi ofle cubum referente, ταν Πρ oflium cum pedij oflibus ufuuenit. Harum nang commiff-
rarum neobfcurífTimi quídem motum, nifi mente feduló adh ibita, anímaduertes. Vocata cft
autem haecartículatíonis fpecíes 0000000000 quafi coartículationc «eris, folíus motus quan-
títate à deartículatione difcrimen reci píens. Cceterüm utran queartículationis fpeciem INatuta
non fimplici compofitionis genere nexuit, quemadmodi etíam neque omnibus artículís par
motus attribuitur. ΔΙ enim Hectuntur & extenduntur, atque ín hoc illud& latus adducütur,
δέ abducuntur,ac demum ín gyrum quoque circumuertuntur, Femurením & brachium hos
motus oftendür. quippe brachium pectori adducis, & retrorfüm ad dorfum agís
ad caput moues, deoríum(p ad ílía ferszac demum circumagís quoq, « [uum
fixo,rclíquis dioitís circultt quàm potes maxime moliri. lta & fem 1retrorfumqg
& iíntrorfüm adaliud femur,& extroríumab alio ducís,& circur s paríter,quum calce in
terram firmato digítos huc atque illuc ín latera agis. Hocením pacto circumuerfionis motum
fubaudire conuenit,non autem quum brachium modó antroríum,modo furfum,modoretror
Ífum,modoó deorfum, fuccedentibus motibus ueluti ín círculiimoues, quod in ufibus mufcu-
lorum explicandis diffufins perfequemurs Alíj artículi duntaxat Bectütur & extend ütur,atqe
in latera mouentur, omnís motus circüuer(íionís expertes,ut príma díeitorum ínternodía , C
ipfum brachíale quà cubito iungitur, Alij ueró flectuntur & extenduntur, f multi circunucr-
tuntur,nullum ínterím ín latera motum (ibi uendícantes, V'tradíus fimul cum ulna ad hume
rum flcctítur & extendítur, acetíam ad humcrum circumuertítur,feu ín pronum füpinumdg
agitur. Alij folum flectuntur & extendun tur,ut ulnaad humerum, tibía ad fem ur,& fecun^
da & tertia quatuor digitorum ínternodía, & tertium pollicis. Alij duntaxat circüuertuntur,
utpríma ceruícís uertebra füpra fecundam, uclutad axem cum uníiuerfo capíte círciruoluítur:
& radius fupra ulnam non nifi ín pronum fupinumq círcumuer(ionis motu ducitur. Quo^
níamigítur omnes artículí non fimili pollent motu, nequaquam mirum uideri debet, díucría
quoque compofitíionís fpecie cofdem compínef. Ac fpecíes hecfeu forma eft tripartíta;à uetu-
Tti(fimis Graecorum qui filíos diffectionís rationem doccbant, triplici uoce donata, ἰναρϑρώσᾳ
uídelícet, ὠρθρωσίίᾳ & γιγγλύμῳ, quanquam fortaffis haec nomína à Diocle, & illís quí prímum
refecandírationem commentarijs tradídere; poftmodum fuerínt confufa. Ἐναίοθρωσις itaque ar
ticulationis fpeciem notabat, in qua excipientis offis cauum finus'ue altus, & acetabulí modo
exculptus eft. Caputautem quod illí inartículaturextuberans, adde & finum in hacartícula^
tionis dilferentía fimiliter ac caput effe fimplícem, unicum fcilicet finum & unum caput, pcr.
indeacín femorísartículatione cum coxendicis offe, & ín humerí cum Ícapula, &^ poftbra.
chialís pedijoffium cum prímís digitorum offibus fierí confpícimus, Commemoratí mod
articuli manife(tís pluribusq motibus donantur. Femur nanque & brachíum, cuíus os hume,
rum dícimus,flectuntur;extenduntur,ad latera ducuntur & circumuertütur. Prímaautem di.
gitorum offanon circiuertuntur,quod cum mufculorumratíone & offium quae fefamo com
parantur,tum etíam artículí conftructionis gratíaaccidere audies. Huiufmodi ctiam artícula.
tione brachíaleradio iüngítur, quod flectitur & extendítur,& ínlatera agitur. Radíus quog:
humero φὐκρθρώσει commiíttitur, quare ctíipluribus motibus donatur. flectitur ením & exten
ditur fimul cum ulna, & deinde circumuertitur,adeó ut Naturam 0090000 ín fimplicibusar-
ticulís,quícontínua & non Íntercepta cartílagínis incruftatione;ut fic dicam,perficiütur,con.
finxilfe có(tet, quoties ipfi pluribus motibus idem osmouerí uifum fuít;in illís motibus quàm
B fimplí
deín furfum
ceín menfam
ntro
7
1-00 Anzi
ἐμί οὐδὲ fuga»
lis docens lu-
Xationent.
Morus cbfeu
Ti.
0 1g
Coarticula,
tio.
E
7565 20 "42 a,
gu motibus,
culos opi
"T'es avticu/
lorum forme.
φὐαίρϑρωσις,
Quádorn fw,
lici avticulo
JN aura παν
tbrofin. molt,
rur.
0
Quando 4
tura = 4721000,
diam σον ζει
Tit.
רת
116 4 ו
feu. cardinem
מס , baviett.
inféun B au
1€ y ferit quod
ofLio feu fene»
να nedditur.
Quando INa
zura gingly
mon fora:
uerit.
Quibus quodis
duplices. avt^
culi forman.
tur.
14 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
fimplíciffimo minime cemíno utens offium connexu. ' Talíueró caput offi cymbam referen
τί hacarticulationís fpecieiungitur,ut eríam quaedam brach íalis"ofIa inuicemarticularifuolo
co docebimus,non mínus quàm fecundz,tertíze, quartze & quint coftarum cartilagínes hac
artículationis fpecie pectoris offi coarctantur. In pracfentía ením abunde cft, commillurarum
differentias naturasqp enarrarc,& ín illis fcopum Códitorís recenfere, quibufdam tantum ad-
ditis exemplis, qualía haec pofteríora in obfcuris motibus cenferí queunt, Omnes enímartícu,
los femper enumerare, &f(i promptíffimum mihí quídem eflet, 1111 tamen Anatomcs tyronem
nondum explicatis offibus remorarentur, ac negocij difficultate à pulcherríma Dei operum
inquifitioneabfterrerent. ἁρθρωσίία itagp articuli fpecies e(t, quae cauum finumGp leuiter & (a
perficietenus exfculptum, & caput 01115 depreffümadipifcitur,& ueluti planarum fuperficie
rum connexufit. & quemadmodum in enarthrofi quísfinus caputGfit indicare leuis eft ne
gotij,itaé diuerío in arthrodiautraqueadeó obfcura funt, ut ignores cuínam olli finus aut ca^
pítís nomen opportuné debeas adícribere, períndeacfi duas fuperficies planas ínuicé íncum.
bere fingeres.Hac fpecie committuntur" tría interíora tarfi offa cymbam referenti offi; & pe.
dij offa tarfi offibus, nonullat brachialis offa poftbrachíalis offibus, dein quartum brachíalís
os quod rectum uocabítur,tertío brachialis offi;& clauícula fummo humero. Atq: ín hís com
miffurís adeo obícuri funtmotus;ut perquàm ardué fentirí poflint, Quafi INatura hancartícu
lationis fpeciem ín fimpliciarticulo tentaretubíuix tantíllum os moueri ftatuit. INullibi enim
fimplícem candemQ ueram arthrodiam reperias,ubi manifeftus fit motus: quemadmodi for-
té duplicem obferuabís manífefto motu przcdítam, fed illo feréunico & fimplici. Prima nan
que ceruicís uertebra nullo motu alio, quàmliquído círcumactu fuper fecundam moueri pro.
babítur, & duobus interimlocís príma hominis uertebra fccundc per arthrodíam íungitur,
utrínque 16111607 801 fecundae uertebrze dentis latera, & dens ipfe quodammodo arthrodia pri
me uertebrze committitur. Quanquam ín hís uertebrarum nexibus finus capítaty adhuc ma-
nifc(tiora (int, quàm ín fimplicibus,quas antea enumerauímus;arthrodijs. Ad hacc,eiufmodi
quoquearthodiam obfcruabis in reliquis etia ceruicís uertebrís,& * thoracís quoq; omnibus,
ad eam ufg quam ab incumbéte ipfi uertebra & ab ipfi fübiecta fufcipi expona, INam cari uer
tebrarum connexus, quíad radicem fpinze fcu pofteriorís uertebrarum proceffus confiftunt,
{τα commíttuntur, ut fubíngredientes unius uertebrz partes leuiflimé protuberent, ὃς partes
aliam uertebram admíttetes,fuperficíetenus tantum(inuentur. Quamuis ín hís ucrtebrís pra
tcr flexionem & extenfionem, etíam aliquis in latera motus obferuetur, Atque íta fi eiufmodi
duplícem uertebrarum ad feínutcemarticulatíonem arthrodíam effe dixerimus, hanc non ex
acie fimplícís motus eratía perpetuo fieríetíam fatebímur, τίγγλυμος, quactertía articuli fpc
cies cenfctur , manife(tis finibus capitibustg perficitur, fed nequaquam fimplicibus , Fitením
ginglymos, quoties mutuo íngrelTu offa inuicem iunguntur :íta utuníus gibba;alteríus ofsís
caua fubintrent:& rurfus unius 01515 finus alteríus gibba admiíttant, períndeacfi digitos mu^
tuís ingrefsibus committas, aut oftíorum cardínibus hancarticuli fpecie
f conferas,íin quibus ferrum parieti infixum illud quod oftio cómittítur ex^
ἕξων cipíat, ipfity ctiam oftij ferro parietís ferrum fübintret. Ab hac οπίπι ímagí
ב nepraens artículationis fpecies nomen inuenit," Hoec ín genu occurrit,
tibiz ením os duobus donatur finibus, in quorum medio tuberculü pro»
mínet:femorísautem ínferíor pars duo exíoit capíta;tibiee oflis finus ingre
dientía. deín ín capitum medio finus uifitur,tibía offis tuber fufcipiens,' Eadem ratío in fecun
dis & tertijs quatuor manus ac pedís digitorum artículis feruatur, &Cín tertío manus pollícís
internodío,& in fecundo pollicis pedís. Superius ením horumartículorum os duo obtínet ca
píta,ín quorum medio finus cófiftit:inferíus ueró;ac (ut fic dícam) unguí uícinius os, duobus
donatur finibus,tubere quodam díremptis. Ad hec, humeri cum ulnaartículus gínglymo cle
gantiffimé perficitur, VInzc ením finus humerítubercula excípít,& rurfus ulnze tubera hume-
rifinus mirifice fubeunt. Atqueín dictis am oflibus einelymos in uno cótinuot fitartículo,
qui folam extenfionem & flexionem nancifcitur,nullo interím alio motu praeditusnon alíter
quàm fi hacarticuli formarerum Opifexutendum duxiffct,quoties artículum duntaxat flecti
extendit, aut alio fimplici tantum motu agí oportuit. Huc quoque (quantum coníe&tura
alfequí ualeo) ueteres Girzecirepofuerunt oflà ínuícem diftinciis remotísQ artículationibus
commiífla, quz fimplící motui przeficiuntur. idi tunc potifsimum, dum illze articulations
inter fe ín fufceptione uaríant Radíus nanque ulnze duplici artículo committitur, & eíus be
neficio tantum fimplici motu, qui in fupinum pronum fir;pollet.Tuxta humerum ením ulna
in finum fibíexfculptum radij admittit capitulu, 6 iuxta brachíaleradij finus ulnae capitulum
excipit,
alungeos
fess Ca. in
hu figure.
b 2 fi. ca.
25 numerus
חל
c lungc ₪
tufias ca.
33. cit. ἢ,
filio fi.
d fi.ca.s.
qqadpp.
e Juge 4.
fiis ca. Y
cum c fi. s,
Dein 4. ft,
«5b, cut d,
ef; quint.
Pofíea L. 4,
βοῦς: ft.
f unge. 8.
βαρ...
cum 7 o fr.
£ lutoc =
₪3
כו
ae? bz fig.
aut cum c fi
gure s.
b CofrG,F
€ L,7fi. s
cá. cum E,
:ושי
30 ו
imz ₪
27 cap. iun.
gc G.H,Id
LEM,
ΑἸ af 24.
ca. Aut com
mitem fe
gure in lg
fierps fi.
ino 7 fig.
DE HVMANIL CORPORIS FABRICA LIBER םת 1$
excipit. Idem ín calcís & tali conexu (ut & ginglymos obfcurum moti edentes alíquotrccen
iitte P feam ) obferuatur. In pofteríori enim fede talus calcís tuber afTumit; ín anteríori uero calcis
fcz c&i (inui caput talí ínartículaturadeó ut meritifTimo & híc quoque mutuís ín greflibus offaartícu-
ria lari dicantur. Paríter huc quoque ueteres retuliíIe uidentur duplíces artículationes,ctiamfi mu
fiptime. tuo codemQg uarío non fierent 1 ngrelfu, fed fimili utrinque modo;ut capítís ad primam uerte-
2 bram connexus cenferi poflet," Duobus enim בו diftantibus prímza uertebrze finibus; *
-e:5in duo occipítij offis capíta ueluti enarthrofi artículantur , neque quicquam dextrí laterís artícu-
א *f8- 5 latío à finiftri; fpecie forma'ue difcrepat. Síc quoque & alíze uertebrz inter fe coarctantur;
f um Nam inferior feu fübíecta fuperiori fcu fuperpolitae duplici artículo omittitur, illisnimirum
,בת articulis quíad fpínz feu pofteriorís uertebrarum proceffüs radicem haberi dicentur. INon E
6 S,0f. enímde uertebrarum nexu, quem fuís corporibus moliuntur, ín praefentí loquor:quumís,
d κῇ 0 4, quantumad propofitum fpeciat,uaríus fit, quemadmodi etíam uertebrae fupra duodecímam
14. thoracis confiftentes, quod ad artículi formam attínct, pofterioribus artículís arthrodiía mu.
lune O 2. πὸ iunguntur:qua uero duodecima fübíacent, quodammodo" enarthrofi; Verüm fi huiuf
6-14 ל modíuertebrarum nexus,quía duplices(unus utrinquenímirum ad latus)(int,fub ginglymo
Ri / di complecteremur,etíamalíquothuíus generis artículationes non fimplici tantum motu dona-
"ἢ tas fateremur, quum uertebrze przeter extenfionem & flexionem, in latera quoque nonnihil
agantur. δ nonarbítror uctercs illos Anatomícorum przecipuos;ucrtebras ideo gínelymo
artículari dixifTe, quód príma ceruicís & duodecima plerunque thoracis uertebrarum dunta-
xat exceptis, femper una uertebra füperíori parte fufci píatur ab alia, & inferiori parteinferío.
rem fufcipíat:autcontrà fuperiori partealiam fufcipiat,inferíoriautem fuícipíatur. Quamuís
id Galenus fatis innuat, hacratíone ginglymon fieri autumans:& forté non anímaduertens, fi EU os
confpice uerum affcreret, tuncoportere' tríaoffa adartículationem concurrere,príimumfcilícet os uer- QC ρει
06 tebram,quze fuperiori fua fede exciperetur : & fecundum uertebram, quze füperíorem hancfe. 7; ἐν 1700
br 1-5 dem exciperet; tertium uertebram, quaeà medize fcu prímae uertebrz inferiori fede fufcipe. 4^ dec 4v,
€4.19. " - , 7 PD ticuliá
retur. Vtenimunafüfcipíat, cadem fufcipiatur , prseter illam, & fufcipientem & fufceptam :
quoque concurrere neceffum eflet, Atque hac etíam ratione ad pluríma offa gínelymos refe.
rendus effetjad ca nímirum qua ima fuí partealiud os fubirent, & fuperiorealiud admitteret:
autexaduerlo,iín fuperiori fede aliud ingrederentur;inferiori autem aliud exciperent,nullo ar.
+ 6.37 c, tículationís formae habito refpectu. Echuíus generís cenfcrentur*prima digitorum offa, quae
B«t 2}.Ε. fuperiori fede per enarthrofin pofibrachialis offibus iunguntur, ima parte fübícquentís of-
fis digiti inusfubeunt. Verüm de digitorum uertebrarumG connexibus fuoloco cumulatim
pertractaturus, nunc commíffüras nullum prorfus motum oftendentes exequar, fi príus ad.
monuero, nullum hactenus díctorum offium contextum Bri, nifi finibus & capitibus feu fu^
ficia R. perficiebus Ieuilubrícag cartilacínc incruftatís,(i modo uertebrarum corporum ad inuicem,
) & facri offis cum duobus ipfi coarctatís offibus connexum fecluferis, in quo cartilaeíneum li
gamentum príuatím ínteruenire pofteríus audies , Qua ueróíam narrabuntur commiffurze
omní prorfus motudeftítutz , lxcuí lubrico contactu neutíquam fiunt, Atque harum pri-
הממד dé ma γόμφωσις dicitur.eftqy, cum inftar clauios offi infigitur:qua dentesad unum omnes maxil.
tim ferio larum praefepiolís tanquam clauí adcó ím pínguntur, ut ne tantillum quídem moueantur.^
"oae Cxeterüm ueteres interdum inftar dauí connexum,etíam ad artículum, fed alia ratione contu-
quati fig. lerunt, quum offa inuicem alteríus offis beneficio tanquam claui cuiufdà interuentu coarctarí
€p.6. dícerent.quemadmodum Ariftoteles innuit,quum duo offa caua in medío clauum habere fcrí
0-0 bittibiam & 63108 os (inus obtinere, & talum fuís tuberibus cos finus claui rítu ita fübire arbi ΟἿ 2 0 de
qui in;i»- tratus;ac fi duo afferes codem fpiculo committerentur, Verüm tríce(imo tertío Capíte talina TUE
1cgarifit. tura tradetur,cuius connexus ad tibiam & calcem gínglymo,& ín hominibus & in quadrupe
pes ji- dibusarticulatur. Homines ením talo non deftítuuntur כ quamuís ís à folipedüac bifüleoriü τὰν
fi-Aucs- loforma(nonautem fitu)difcrepet.Nam tibíac omnibus fubijcitur,& calci;aut quod calcís ui
fr Fguras cem geritoffi artículatur. Femorís ením os tam ín auibus quàm ín equís & porcís, & reliquis
€t ci fi- quadrupedibus, Aríftotelem,& in tertio de V fu partíi Galenum luft, quód in illís &queacin :
gi5ceai pominibus femuruifü obuíum non fit:ut modó ín fuumlocum afferuem,quz ín libro de Co.
muníanímalium greffu Ariftoteles, ob ignoratum ipfi ín quadrupedibus & auibus femoris
os,& 214011 os;parum recté pofteris tradidit. Sutura,quam ῥαφίω Graeci appellant,compo ῥαφή,
fitio quzedam eft,ad confutarum rerum fimilitudinem. Hanc nonnulli qui explicare ftudent, Sue.
Ícrratam compagem ftructuramQ, alij ín unguem commíffüram effe definiunt.Sed illinobís
in memoríamreuocant,mutuum ferrarum contrarío occurfu ingreffum,quo dentatze alterius
ferrc partes in alterius finus fubeunt, Hi uero quz in unguem commiítti dícuntur , qui gibbae
B a uiddi.
γόμφωσιρ,
Ml T
|
]
| 16 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
] uidelicet partes ad unguium figuram ftructe, in finus quibus concinne excipi poffunt, infe;
| | Serata com runtur, qua connexus feríe arcarum feu lectícarum afferes fubindeinuícem
i | DUM Pec compíngí cernimus. Coeterüm poftcriores, futurae formam accuratíus quàm
| | | 9: pitis ; priores explicant. Quemadmodum omnium proxime eam affimilant;quí fu
M p turasad limborum futur effigiem conferunt, quando,ut deunguibus dixi-
li M fferum ne» mus, panní uníus flofculiínalteríus (inus mutuís ingreflibus confuuntur.
] E Eíufmodi" futuris offa capitís magna ex parte compinguntur : & inter reli
quas femper futurae fpeciem clegantiffi mé ca oftendit," quam A líterz in occí
| | : Linlost ue essen pítío comparamus. Porro ἁρμονία oflium ftructura eft per fimplicem line.
M visinfuo. CO SQ, C0, €. am, cítra omnem tuberis, finus &c afperítatis mutuum ingreflum commiffa,
Ι ἁρμονία. - יע Ad hunc modum quadam maxill fuperioris offa, & pracfertím nafi ínter
fciungi putantur. Cacterüm quía harmoníze cónexus uix unquam ad amuf.
fim inftar (implícís línezc perficitur, fed nonnullz afperítates mutuo íngredientes perpetuo fe
récum offarumpuntur,;in harmoníaoccurrunt, ueteres futurarum uoce etiam harmoniías plu
rimum complexiuidentur. Σύμφυσις e(t naturalis offium unío, qua commiflurze formaap^
| pendíces fuis offibus connafcuntur; ín zctate quídem mínoribus,quum offa adhucmollía fun
il gofatexiftunt, cartilaginís ínteruentu:in grandíoribus uero, ubí iam offà induruere,appendi
i ces cítra alícuíus corporis interuentu offibus adco uníuntur, ut coalituslincam uix conijcere
n queas. Hac quoque unione offa facri oflis lateribus commifTà ínuícem' ín pube coalefcunt.
] Deinadmodum puerís utríufque laterísos tribus formarí offibusapparet:que tribuslineis in
M coxendicís offis acetabulum concurrentibus interftinguuntur: utetiam ín agnís uídere ו
Ι quibus cartílago lineas has (icut ín pueris intercedit. in paulo autem prouectioribus tres illae,
n partesadcb connafcuntur, ut nelincarum quídem fpecíes fc offerat, At de hís offibus,ipfis di
Ἷ cando Capíte pertractabitur: quemadmodum & de uertebris,que in puerís quoque pluribus
i conftant partibus . quemadmodum & occipitis os, & alía corporis pleraque : quzalioquin
uníus offis nomíne ideo habentur, quód coalítus imago plane in tate prouectioribus lateat.
Libri Introductorij,(cu Vledici, qui Gialeno afcribitur;author;offium dífciplinam inftituens,
E non eiufmodi unionem, quam nos iam defcripfimus, σύμφυσιν uocat, uerüm futurasad har^
moníam quodammodo accedentes. Maxillze enim fuperioris offium commiffuras, συμφύσᾳςο,
2 Quorwn lev? (atnon recie ínterim)appellat.. Omnes ofsium conftructurze fpecies, aut alícuíus aut nul-
0 líus corporís beneficío committuntur. Viniuerli nanque artículi ligamentis inuícem alligan-
| rij, tur,quae orbiculatim 0 13 inueftiunt. interdum ucro & hzcínofsium medio confiftunt;ut in
Ligame femoris cum coxendicis offe artículo, & in uertebrarum corporü nexu.Hic ofsium connexus
/ ל ligamentorum auxilio commiffus, Giraecis 000 nuncupatur: nerui interim uocead li
gamenta proprie dicta, SC ad tendines, neruos(p quíà cerebro dorfalig medulla prodeunt,de-
ducta. Haxcnanqueomnía ueteres,uc & uulgus hodie, nerui nominefubaudierunt ;& praeci
Libros. 6 pué Aríftoteles cüm alíàs (emper, tum maximé quum ofstum contextum recenfet, Nonnulla
s poa ucro carnís eríam ope committuntur, *ut eeneratim omncsartículi mufculís obducti, Mlufculí
/ Cams; enimquum ab uno offe aut alio corpore principium ducentes alteri inferantur, uínculorum
etíam loco iure habentur, offa inuicem nectunt. Caeterüm quía mufculi ueteribus plerique,
itl σαυσάρκω, G potifsimum Ariftoteli carnis nomíne appellantur, connexus quí mufculis fit, σαυσάρκωσις
/ 9- reríto nuncupatur, Porró & dentes quoqueín fuísalucolís carne quapíam firmari uidentur,
ἢ; adebutcea quafi ratione ofsium cóftructio reperíretur,iín qua caro non duntaxat mufculorum
il modo connexum exterius ambire, fed & interueniret quoque. Infuper alia cartilaginís medío
Cartilaginis. connaícuntur. quippe 2 appendices in prima ?etate cartilagínis medio fuis ofsibus commiíttun
INI 3 tur,quemadmodum & pubis 0113, &'offis v imitantis ofsícula. Hacc connexus fpecies à car
| 9067969" tilaeine evyytvdtgezie uocatur. Suturze autem & harmoniz nullius corporis bencficío quàm ofz
4 ἕως fium ftructurz coéunt, INam &fi durze cerebrum inueftientes membrana fibrz aliquot futu.
| Que nullius t jos ל ὴ 4 x
corjorisimer Yastranfeant ,non tamen ob íd eas cónectunt: quemadmodum neque cartílagines ín artículís
לס ומוק offaoblinentes,ad ofsium firmitatem & connexum quicquam auxiliantur. Przeterea in fenio^
^" 7* vibusappendicesnonamplíus cartilaginis, quz elutinís uicem fubeat, interuentu ofsibus con-
nafcuntur, fed cartilagine prorfus deperdíta 84160 committuntur,ut, quemadmodum íam an-
tea quoque dixi;coalitus repionem obferuarearduumfit, Inftítutum modó erathuic Capíti
finem imponere, atque ad fingulares ofsium defcriptiones fermone dirigere, nifi magnopere
Que 20 Gialeniauthorítas meremoraretur : quae meritó prohíbet;adeó leuiter ea quz ín przefenti Ca^
2 píteab ipfius placitis deflectut;przeteroredi. Vtenim ex multis practer príus etíam commemo^
Οἱ ἀμείικᾶι, rata, aliquid proponam,príimüm ínlibro de Ofsibus,ubi ís ex profefIo,& fuí non medíocri ín
primo
| σύμῳυσις.
4 1fi 6 cd,
C A EC
D; 6 ca.
b pmter-
tia integra
rum.
€ ifi cata
à Zadf.
fica.4oli.
fecundiy,z.
45
+ figure in-
tegrari c.
Βαμα s;
Paftm in
mujculorit
tabul.ut [e-
puma. tab.
Q,.x.
b fi.ct.40
lib.z. chara
Geresuz.
4»:
La fi. inte-
grarum ες
h f. 1,2
c4. 15 ας
DE HVMANI CORPORIS FABRICA יט יד αν 17
primo de Admiíni(trandis fe&ionibus libro commendatíone, ofsium ftruciuras enumcerat,
ipfius dogmati non acceísi,quo futuram, harmon iam ₪ eomphofim Íynarthrofis Ípecics efle
docet. Eoo ením Íynarthrofi obfcurum,& non manifeftum aícripfi motum:fjfdemq artícula^
tionís dilfcrentijs acformísillam atque díarthrofin fieri commemorauí:deinde futurze,harmo
גת & gomphofi nonobfturum aut difficilem, fed nullum prorfus motum dedi,& has conne
xus fpecies nequaquam articuli nomíne cum Cialeno fm complexus, quod profeció neque
maduertendi ipfi fuerat, haec neque futura neq: harmonía neque gomphofi connect; Quod
fané fieret, (i modó fynarthrofis fpecies harmoníam, futuram & gomphofim re&é flaruiflet,
Verüm per mecuíuís inteorumerít, de fynarthrofi exfüo arbítratu con(tituere:fi intcrím non.
ignoret, hanclonge Íccus inomnibus ferc Cialeni libris accipi, quàm initio libri de Ofsibus,
Namuelin מזזא xr X, XXI, XXIIII, Capítibus eiuldemlibri;alircr quàm initio, Gia
lenus fentit. DeindeIntroductorij feu Mlediciauthor, Galeni decreto non acquiefcens,& fibi
príuatim ofsíum connexus díuidens,inquit:Ea autad motum componíf,uocarii 6
Kpean
compo
fitionís feríem aoo, Íeu artículu: autad nullum motumy;actunc שש 0000 appellar:
arí:cuíus
Ípecíes futuram, gomphofim & fymphyfin enumerat, V'erüm hac ratione brach ialis,poftbra
chíalis, tar(i & pedij ofsium cópofitioni fynarthrofis accómodari nequaquam poísit,quum
neque futura,neq: gomphofi, multo& minus fymph yli inuicem connectantur, Infuper ma
gis à Gialení dogmate recefsi,quum omnes ofsium comiffüras autalicuius corporis bencficio,
aurnullius committi propofitum faitsquandoquidem Cidlenus id foli Íymphyfi, inlibris de
Ofsibus tribuerír, τα Íynneurofin, Ífynfarco(ín, & fynchondrofín, Íymphyfeos tantü fpecies
enumerauerit. C) uódaute illum non (im [ecutus,primam occafionem mihiip fius przeftítit ora»
tio,qua fungofà mollíatg interfenullís medijs per fymphytin conati, ficciora uero denfioradg
nonnullis íntermedijs coale(cere docuit. Cóperio ením in mollibus adhuc& renerís 0
appendices cartilaeínis nteructu fuís ofsibus uniri:ín durísuerb & a fsiccatís,& in fenibus,ni
hil prorfus Íymphyfin intercedere. Deinde nulla prorfus mihi fe exhibet nphyfís feu unio,
quamlíeamenti ínteruentu uerd unitam licerecaffererezadeb utfyancurofis fub Íymphyficom
prehendinequeat: dummodo nalla unio ligamenti ope perficitur, uti fanacti: adunum
omncs lígamentibeneficio coéun τ nunc(ut &antcadixi) orbícular fami
mutuo ofsíum contactu íntcrueniétis, Prxterea adamufsim mihi fingulas
adhuc mínus fymphyfis (cfc obtulit, quam carnis interuentu committi quisrc&eaffererct.In
nullo enim ofsíum connexu caro ín tercedít;nifi fortaffis in dentium cum n axillis connexu,qui
gomphofis,non autem fymphyfis cen Íctur : quantumuis ctia dentes nullà oftendant motum,
non magis fcilícet quàm harmonía, aut fütura, Ac carnis interim boc eftmufculorum auxilío,
omnes feré cómíttuntur artículi: quem cónexum guve&execiy ἃ ucteribus appellatum fuifie di.
ximus, quam fymphyfis fpeciem nemo dícere pofsit. 0 Παίς Capití finis aliquado
tandem imponatur) Ariftotelis quoq;locus fecundilibri de Partibus an imalit,utpromptius
à Galeno diffantirt admonuit:ubi Ariftoteles off neruís,carnc & cartilagíni cómítti affirmat,
eum connexi uniuerfim ad omnes ofsíum cómiffuras docüffimé referens. Quamuis etíàhanc
docaítoblítus,ad finem Íecüdide Adminiftrádis fectionibuslibri,ofsia cóoftructiones perfun
CABINA SU BICI RAE.
tio , quotá; eiufdemfiure . Caput 77.
QVINQVE SEQVENTIVM FIGVRARVM INDEX.
PRIM. quinti Capitis effigie naturalis capitis, feu caluarie figura τη ἴα} oblon
e fphere utrinds leuiter depref&e efformata c anterius posteriusd extuberas;,delincatur.
Secáüda cffigtes, prima non naturale captisficura dem&sIrat,in qua anterior eminttía perijt.
. t " 1 - δὲς Ξ ed τ΄ E - <[- - . DELL "
T'ertia effigies cundi capitis figura no naturaltosTédit, in qua anterior emínétía depditur.
CI tg 0 2
Quarta effizic tertiatió naturalis capitís figura indicatur in qua utrungs tuber, anteríus nimz
TUI "כ posTeríus inter cidig. Quinta effigie quarta non naturalem capitis figuram exprejfz
HUS Eh qua ambe emíntte ad latera, tton autéantror [um retror[utá [becfanr.
B 5 PRL
Capite
ποπος
18 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
PRIMA FIGV- SECVNDA: TERTIA:
RA
> δὲ
Caput oculo,
γῇ gratia for»
Tatum.
Lid. Vu
jarunm.
^
Qu Natus
oculos utuniue
Tir.
Gerehit ocu
lori gratia ia
capite. loc.
et dem cerchi
monte veli,
quos fenfus.
QVARTA:. QVINTA.
ZVMANVM caput oculorum ג גוס efformari, cancrorum , fcarabeo-
3 rum, δέ quorundam quz cápíte deftituuntur animalium oculos manife
[πὸ commonftrare, Galenus docuit. His fiquidem oculi fa per סכ
1 prxclongos locantur, neque ímí, quemadmodum os, nafüs, & aures ἐπ
0 pectore ipfis conduntur. Oculos enim alta. eguifTe fede, atteftantur ho-
ftium incurfus latronumq fpeculatores, quí muros, montes & altas tur
ἘΞ UL - res eodem ufu aícendunt, quo nauta nauíum antemnas, terram ocyus,
quàm quí fübfunt ín nauí, confpecturi, Commemoratís igitur animalibus 1618008 & dura
cute obteciís, integrum fuit oculos in oblongis procefsibus tuto reponi, quód illi duriores
erant futuri& tunica extrorfum obduci poterant, quz ab illorum anímalium cute prognata,
fimul durifsíma & teflacea effet, Homini uero propter corporis fub(tatíam, & mollem te^
nuemQ qua oculi ínueftiitur membranam, totos oculos neceffaríó molles habituro, hí pra
longis procefsibus cítra perículum apponí nequierunt. Quando ítaqueín mo homínís ocu
loslocarenon erateorum functioni commodum, nudís uero ceruicibus eos adnectere haud»
quaquam decebat:& quum Natura necoculorum ufüm prohiberi;neque eorundem fecurita
tem uítiari uellet, partem extruxitaltam,& eleganter oculos ab íníurijs uíndicantem. Superíus
enim palpebras;cilía,& frontis os collocauit:ínferíus uero praeter palpebras,malze etíam & ge
nz oculos tutantur . Ínternís autem partibus nafus muri inftar oculís interíectus cft,exterius
deinde ualidifsimum osexternum oculorum fedis angulum occupat, adeó ut excelfis & extu-
berantibus undique partibus oculi fepiantur, utiliterd ueluti ín finuofa ualle latitent. Caete-
τὺ πῇ horum quz oculos muniunt coaceruatío & congeríes,caput minime eft : quamuis etíam
illa finé capite confiftere nequeant. Quae igitur fuit neceffitas, híc quoquealías componi par»
tes,quarum fabríca capitis nomen meretur: Sín gula fenfusorgana,uifus nimirum,odoratus,
guítus, € auditus, neruo indigent molli : neruo quídem, quód ille fit fenfus inftrumentumz
molliaucm, quoniamaflici € difponi quodammodo oportet : quin & aliquid etiam organa
ab
Priores 7 li
bri figure,
%- τ, δὲ
plereq; 6
cap jig.
* figura.
3 figura.
4 figura,
s figu.
DE HVMANI CÓRPORIS FABRICA LIBER L 19
ab incidenti extrotíum fenfibili pati, ut fenfus fieret, magnopere conducit, Quando itaque
eculimollíbus cerebri neruís índigebant, ac mollía omnia fi ulterius procederent prompté dí
uulía frangerentur, offenderéturi, cerebrü iure non proculab oculís reponi debuit, His ita fe
habentibus , quod à príncipio de capítis ftvucturze ratione ínquírebatur,íam ínuenimus. Col,
ligitur enim, cerebrum ín capítelocaríoculorum caufa,odoratus autem &'auditus guítusG or
Sana propter cerebrum, Quanquam & haecoreana alioquín altifsimam fcdem opportune
lortíantur, Aures ením quum fonum percipere debeant, quí naturà in fublime fertur,recté ín
altís corporum partibus locatz funt. Item nares, eo quód omnís odor ad fuperiora ducitur,
merito furfum funt: 66 quód magnum cibí & potíonís iudicium ad nares quoque pertinet,
non fine caufa uícinitatem oris 11135 fequuntur, lam guftatus, quí fentire corum quibus uefci-
mur genera debet,commode habitatin ea orís parte,qua efculentis & poculentís Natura iter
patefecit, l'a&tus autem toto corpore aequaliter fufus eft, ut omnes ictus,omnesi nimios &
frigoris & calorisappulfus fentire pofsimus, Caeterum caluaría (ut modó temporales pra.
teream mufculos, & capitis fuper colli uertebras connexum, & rotundam figuram iníurijs
pertinacíterrepellendis omnium aptífsímam)" cerebrí,cuius debet efTe receptaculum & pro-
pugnaculum, figuram non iníuría mutuatur, nimirum fphaerie utrinque leuiter inanteríora
depreffe, Quum enim cerebro cerebellum pofteriori in parte fübijcíatur, & dorfalís medulla
illac 6 capite procidat, priorí ueró cerebri fede proceffus ad oculos & adodoratus organo»
rum fedes pullulent, non inepte cerebrum przelon gam fphzram refert, Atqueob hancctíam
caufam caluaría," quz fecundum naturam fe habet , ad oblongz fphaera: imaginem potifsi,
mum extruítur, príorem pofteríioremq partem obtínens prominentíorcm, ac mapís proce
ram, Omnes autem reliquae ab haceuariantes figurze, non naturales cenfentur : quemadmo
dum cain" quaanteríor emínentíaà fyncipitefrontísueclatiori fede productaperit,pofterior
autem quz occípitis eftreferuatur, Item" quze huicplané contraría uífitur, ac pofteríorem;oc
cipítij nimirum, emínentíam manente antcríore perdidir. Deinde terza naturaliadhuc ma-
gisopponitur, ín הט capitis emínentize;príor fcilicet quz ín fronte, X poíterior quae
inoccipite confiftunt, abolentur, & caput ad amufsim rotundum ac ג exactze fphaerae
obferuatur, (ta igura Therfites ab Homero fuiffe traditur. hanc enin
larí, nonnulli afferunt : quanquam plerifque omnes acumínatas capi
ne, & ὀξνκεφαύλου, nuncupare libuerit, Quarta 1266168 nonnaturalís figu
φοβὸν appel סוכ כ
figuras co nomi
g Hippocrate
quoque enumeratur, ín qua caputín latera ad utranqueaurem infigníus, quàm in anteriori
pofterioríd fede prominet, Ac hzec naturali capitis igurze omniex parte dilsimilís eft, haud
fecus quàm fi ad alteram aurem ín naturali figura faciem, ad alteram uero pofteriorem cer-
uicis fedem fingeres , Verüm Galenus alibi hanc excogitari quidem, non autem ín rerum na
tura confiftere pofle affirmat : quamuis ínterim Venetijs puer multis partibus deformis, &
admodum amens hac figura hodie confpicitur , Imó apud Bononíenfes mendicus obam-
bulat, cuí caput quadratum, fed latíus pauló quàm longius contigit. Pravterca Gienuce pu^
ellus à mendica oftíatím circumfertur , & ín nobilifsima Belgarum Brabantíaab hiflrioni-
bus fuit propofitus, cuius caput cítra omne mendacium duobus uirorum capitibus δύ.
dius e(t, & in utrunque latus extuberat, Caeteras autem non naturales capitis cflioies, ctíam
incgregié prudentibus interdum confpícimus. licettales caluaríee nobís in cemiteríjs nimís
quàm raro fe offrant: utí profecto fübinde occurrerent, fi Alpium, quz Stíríam fpeciant,
accolarum cemítería fcrutaremur : quum illos homines non modó dictis capitis figuris, fed
longéetíam magis differentibus, pluribusqs deformes efTe, non femel mihi retulerit INatu-
rz operum ftudiofifsímus, ac ín primís generofus iuuenís, C Ἢ RISTOPHOR vs
PFELVG SALISPVRGENSIS, multiplicilinguarumperitiauaría& cümalia^
rum artíum , tum πογὸ potífsimum luris Cíuilís cognitione ornatus : quí nuper fui longé
prattantifsimi animi egregium fpecimen edídit,quando Louanienfis Gymnz
fi (tadioforum prefectus, tam alacriter ac repenté Louanium
grandi obfidione fecundó liberauit,
B 4 DE
AN aturvalis ca
pitis Figura A
Dina πὸ n4
turelis capitía
figura,
S ecutida, |
T'ertia,
Quarta,
Liko,de V
fü bavtiur.
F'ari& capi,
tis figure
2o ANDREAE VESALII BRYVXELLENSIS
72) 127 Ὁ Θ᾽ 30 ΡΠ OSSIBFZS, :
Τ᾽ futuris bec committentibus. Capt ZI.
PRIMA SEXTI CAPITIS
FIGVRA, QVAE DVAS VERTI
cis offtum portiones inuicem nonnibil Jfeiuuctas
contittoi[Irat y ut commodius artificiofifemma futu.
Te fübrica oculis : fubijceretur .
SECVNDA FIGVR A.
HAEC. OSTENDIT CALVARI AE
portionem a veliquo.captte [erra diuifam ut offts
appareret cóffruclio duabus denfis folidisd; fqua
mis feu laminis ey q9* οἱ notatis cfformata;in quae
rum mediofiftulofa (feu füngofa offis confitit fub
flatitía αἱ indicata . Ceeterüm buiv[modi [quam uulgo capitis tabule uocantur . ac fuperior
quidem exterior'ue [quama. εἰ notata,prima appellatur tabula . interior uero que dur«e cere
bruminueslienti membrane exl proxima, c9 οἱ infi gitur , fecunda tabule loco babetur, co*
quidam banc diplo&quoque uocant. IN. eque defunt interím quifüngofamfistulo[amás oféis [ub
ffantiam eu indiícatam,unius etiamtabule uice rccenfent banc mediam ! feu fecundam appellan
tes, bacis ratione tres caluariz tabulas conslituentes que craftitie duritia ds in omnibus bomi
nibus neutiquam pares cernuntur.
IER LLASCSAOE XTTOE, GA PADOESIAS
FIGVRA,
Jr! J8 428 προ Τὸ figura Integra caluariam capitis naturalis figure Cque oblon tgan [phe^
vam utrinque leuiter in anteriora compref[Jam refert) abfque inferiori maxilla 5n finiffro latere
depiclam exbibet, futuras in externa capitis fede [beclandas pulchre proponens.
QVAR
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 21
QVARTA SEX
TI CAPITIS
FIGVRA,
FI AE C figura caluavi&t t finiftro lateri magts incumbentt exprimit,ut co bafis caluarí
in confbeclit nonibiluentret. > 7, liquot futurari ו bacfigura os iugale ferra ademimus.
Cuiufmodi uer illa < fint ex fub[equenti cbavaclerum indícesac ex buius co fuccedentiii aliquot
Capitum contextu, prompte intelliges. Prefens nans figura maxille fuperioris offi ibus co סוס
7 (foraminibus oslendendis,ctiam pulchre fübferuit.
CHARACTERVM TEÉRTIAB ET QVARTAH
FIGVRARVM INDEX .
? 14 415 δ EN S charadlerum index tertie ac quarte figure communis erit , quód
fcilicet eidem fere characleres in μέγας collocentur. etffcafu quis aut tertie aut quarte figu^
ve duntaxat peculiaris occurret;illi pro figure Yatione,qut banc notam 3, aut iftam 4.» inindé
cis contextu fubijciatm.
«4 B. Coronalis anteriórue futura carum que tranfuev[im ducuntur. Ceterum B cy A intertía
medium notant coronalis future jin finisTro latere confifTens.dextrum autem ipfius latus, quara
£a figura exprimitur.
C, D Poflertor futura tranfuer[arit,que IN Grecorii matu[cule litere aftimilatur.Intertía buiua
Juturee finislra pars confpicitur in quartauerd dextra. Porro tertía figurarü integrá offium
coripagem experíimentium » buius future fotatm fedem ad D commonstrat , que uere future
perfimilis est. Quippe de ipfius additamentis per capitis bafim perreptantibus, atque ín quinta
cg fexta iam fub[equentibus figuris , delineandis,alia efl ratio.
E35 Sutura d medio future IN referentis ad medium coronalis, feud ID ad B. deducla.
FS quamofa cüglutinatio,ac intertia quide figura uidetur - finistra, in quarta auté dextra, Deín
QG. énambabus à C ad G interuallum con tglutínationisnotatur d futura AN. y ad ueram con2
glutinationem [quameformem pertingens, quod non mutuo incumbentili [quamarii, [educere 7
E, ture conflruclionem osTendit. Quodueró ἃ ( ad F1 per F porrigitur , Jduameformis cft
conglutinatio, uerticis offi cg! temporís offi communis. «4b F1 autem ad «A4 indicatur. lu^.
tinatio [quameformis;ofSt uerticts (δ᾽ :frontisoffi communis. —
I3 Siniflrumuerticis os. 4 JDextrumuerticts os.
11, Frontisos,quodunicum est. JM Occipitisos, fimiliter unum,
AN. Ginistritemporisosintertia, dextri autemín quarta oslenditur.
O Oscunco d drffeclionis profefforibus affimilatiz, quod fuccincHiort tiomine [ceptus cunetforme
2D. uoces duntaxat feclantiti uenia yappellamus.FHoc unícii οἷ, σ᾽ cbiugis expers.I/ erit D pri
uatim notat buius ofsis grocejfus,quos uefpertilionum alis cópavabimus. Fi utríng; duo funtjin
2,3,4, (arta figura con[Dicut כ preter P ctia numeris bis 2,3, 4, 9' 5 notati, quós quinta buius ca
s fig. 4 pitis figura accuratius proponet,
יי
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
22 5
Q.Q.Q, Hnocosmaxille < fuperioris ofétum primum evit,bíc aliquot 62 imfignitum, tie forte fedem Qi.
RRR
SS
JA
72,3:
I7,X 4.
14
b
4
94
C
ff^
quod d uicinus eft notata, aliud 0s d pre [enti effe arbitrareris, Linea inter duo C) confiflens,
ac » infi gnita proceffum eius ofeís delincat,qui cauitaté in tempore exculptá ualde audet.
Lenis in ftis 0 0 יפ uertícis afberitas,d qua ( femicirculi vítutéporalis mu[culus pronafcitur.
Quarti maxille [upioris os:intertía [iniffrii in quarta dextri notatur. T'incuría elapfum eft.
Caluarie fedes,quam os iugale appellamussac fequenti Capite defcribemus.L^ bic notat pro
ceffam tetporis oféis, IN. indicati,ad iugalis offís conflitutioné eductum. 2 uerd,proceffum
primiiaxille fuperioris ofeis, C) infigniti. “2, autem futura indícatur,diclos mper proce[fis
ticcletis; quibus iugale os efformatur . Porro L^ «9: 2€ inquartafigurauotant [cdes,a quibus
groce[fus illos ferra vefecuimus .
Suturee cuneiforme os círcum[cribentis interuallumilltofét ac temporis offi commune .
Suturce cuneiforme 05 circumcribentis interuallum ipft eo frontis 0/6% commune .
Darsbec cuneiformis offisinterdum peculiare uidetur officulum,[quame modo tenuc;co'linea
dcuneiformi offe dircmptum,;quam ds indicauimus . L^ erüm bec monita crebro fc offert.
Suturee os cunciforme circum[cribentis interuallum כ ipfi c2* maximo füpertoris maxille off
paulo ante S infignito communc.
In quartafigura f. confpicis, pree[enti Captti nibil feruicns:notatur enim futuraofet C) indi^
cati co οβ S notati communis,quam cum reliquis maxille » füperioris futuris perf equar. Hic
enim obiter cius memínz,quo. d huius uídendi gratia in quarta figura 05 ἑμραῖε execuerín,
Gutura, frontis os d cuneiformi c» maxilla [uperiori dirimens .
Sinus,cui capitulum inferioris maxille inarticulatur.
T'emporis ofsis gprocejfiis JJeriptorij fHli modo prominens.
AMamitillaris proce[[us,é temporis offe productus. Quarta figurautriufd; proceffum k.notat.
Capita occi; bx o quegrime RA Mm re pL fie dío fora
aen occurrit, dorfalis imedulle caufa ceelatum. Ieri ut prefenti Capite οὔτ foramina enar
vare toníinstituimus, Jic neque cadem bíc cbaracleribus infignienda duximus. Quamuis priua^
tímin quarta figura ᾧ ponatur κα quod δ duodecimo C. apite foraminibus dícando remittéris,
ΝΑ S E 6 ו ἘΙΘΟΥΉ ἃ.
BASIM CAPITIS ABSQVE INFERIORI MA XILLA
&D AMVSSIM REPRAESENTANS,
INDEX
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 25
CHAR.AOGTER.FM QPFINT AE FIGFER.A4E INDEX;
QZINTGE figure multos characteres tevtá 9: quarte figuris commutes in
bunc modum adbibuimus.
v QCoronalis «future extreiut, in fetporis cauo confbicuum.
C C Sutura /\ exprímens:atque bi cbayacleres inferiorem partem butus future crurum totant,ub
j becnó amplius future effigiem accurate cümonflrat. S. agtttalis futura híc [e nufquam offert.
FS quam«eformis conglutinatío 1101 Offtfi ex parte híc uifitur. quare etiam alios characleres tey^
the "כ quarte figurarum, i, ipft noni accommodauimus. Quanquam δίς Καὶ idem,quod intertía
(Θ᾽ quarta indicabat notare poffit.
K 7 εγείείς finistrum osyuerim modica fpfius confpicitur portío,
IL. Frotitís os,cuíus etíammodica pars bic oculis fbijcitur.
MM M M Occigitij maxima offís partt bic cernere licet,totauimirit que in caluaríe bafi cófistie,
AN ש trínds unum temporis os notatum. 00 (8 uneiforime 05.
pop Proce[[us cuncifarmis ofsts uefpertiltonum alarum imagini refbondentes, Quinumero quatuor
2535455. funt. bis chavaclevibus 2,5, 4, 5 notati.
QT Primunmaxille fuperioris osquod ca" Y bíc nótauf.
S A Maximum quartuntue maxille [uperiorts os, c3» boc quod peculiariter aliquot indicatur,
Z XO: iugale. % Sutura offís iugalis,
«a Suture os cuteifortte, circui[cribentis interuallum fpfíco temporum offi commune,
b Suture os cutieiformescircum[cribentis interuallum illi ac feontis offi commune.
d Fac fede occuléatur future os cuttefforme,cércum[cribentis interuallum commune ipfi co" οβέ
externum angulum fedis oculorum conslituenti ac Q mficnitt. Ἢ
e Suture os cuneiforme, circüfcribétis interualli £pfi (Θ᾽ quarto taxille fuperioris offi cómutie,
/ 16 futura uperiori maxille peculiaris cenfetur ac proinde bíc uon uenit explicanda,
€ Sutura (frontis off c9 * füperiori maxille communis.
b Sinus,cui capitulum inferioris maxille inarticulatur.
+ Proceffus [criptorto [Iylo n6 abfimilis, Á AMamimillaris proceffiis.
11 Capita occíipitij oféis, que prime ceruicis uertebree coarélantur.
mmn His characteribus qui quinte ut exfubfequites,propri; funt, notatur future A^ imitátis ad»
ditamenta, per caluarie bafíim antror[um deducla, atque ad fe inuicem,nempe ad n, tendétiía.
nn Linea didlanunc additamenta fungens,ac 0% cutieiformi c9* occípitis ofi communis.
op Sutura a linea n indicata,in dextrum latus repens inter os cutiefforime | finistri temporis os.
8 40 n adon& proprie futura esL, qu&admodii ποῦ; ab anteriori m ad n, Jed rina co» οβίς
ab offe notabilis dislantía , [ccusnimirum quam ín alijs | barmonijsie occurrit .
qq Suture os cuneiformescircumcribentis interuallum ipft יפש [extis fuperioris maxille offibus ἡ
Il Π aotatís comune. L^ evimut cunetforme os futuris circum cribas,hanc quinta figurá Co tert
cum quarta intuere, fimgulari animaduertés cbaracleres. Ab n figitur ad o, bínc ad p,a, H1,
b,d,ecr d procedesatqs ita utríng; cutetfarme os futuris termínatii jfingito, ed non nifi bominis
caluariía in[heclioni adhibita ,ut que in omnem partem prompte uerté
poterit. qui interím bic tres fimul tabule in[biciéde -fínz, ut uclín exter
πα caluarie [cdeidos circum[cribas.quod quo leuius praestes , futuram
Δ fünilé cum fuis additamttis, eo ltnca occípitis ofsi et cunetfori corn
muni, futura denigs cunetforme os círcüfcribéte bic delincautijfdé cha
vactleribus in bac atque intertía, quarta q9* quinta undid adiectis.
Y In bac figura;ut ct in quarta teimporís ofszs línea tiotatur , inibi future
110do os, cuí auditorij meatus initium in[culpitur., cotititietis "כ ueluti d
offcCut fíc dicar ) yfeiungens .
/ Offzstemports afperitas c9 proceffis,quo id. £ranfuer]a refpicit
lincam, cuneiforani offi c9 occítpitís offi communem,co» n notata.
& Oflaui capitis offzs proceffiis fcu feptum amplitudine narii intercedés;
Reliqui cbaraéleres offendendis fuperioris maxille offibus priuatim conferunt ,
.
SEXTA
4 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
SEXTA SEXTI CAPITIS FIGVRA-
PRAESENS figura interna caluaría bafis [edes oculis fubijcitur . Fic nam
quc caluariam delincauimus in qua fuperior ipfius pars [ub[equentifigura exprimenda ad cum
modum ablata exl, quo cerebri fabricam oslen[uri caput ferra diuidere confucuimus.
SEP ICLNLA SIE X Το א 5
FIGVRA,
li ὴ WS
"= \\\
ו
SEPTIM.4 fura reliquam interne edis caluaríe partem commonsIrat , ft^
eura fexta non expreffam -
CHA
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIRER I. 25
INDEX א 52 .40 ת4מס SEXT AE ET SE
ptimz figurarum,
D FOE proxiné precedentesfigure pluribus ornantur chavacleribus.uerim huc po
tifcimum t fevuiunt maiufculi Grecorum capitis oféium futuras indicantes : que in interna calua
ve -fede,qua cerebrum contínctur ctiam fe :- f[eclandas offerunt. Reliqui autem characteres in
bisfiguris conDicut,caluarie foraminibus offendendis conducent.
IT Jnfeptimafigura corotialis notatur, tion aded exactam Jaturee compage, atque in caluarie
externa fede,cxprímens.
AA, Gutura As. literam veferens, ttotatur ín t feptima, L^erim c ín | fexta. Δ etian utfitur, dicam
nuper futuram notans.
Oo Infeptima, [agittalis futura indicatur. Sequentes modó nota ad fextam duntaxat referuntur.
AA, Squamofa :finistritemporis conglutinatio ,
mm edditamentum fínistri lateris future /\ imitantis, quod per caluaríe bafim contendit.
II Linea cunciformi offi 5’ occipitis offi communis, que duo future ^ imitantis latera addita"
mentá ue tungit. 1
ZX Suturecunciforme os,círcum[cribentis interuallum commune tpfi co" frontis oféz, eo* oclauo ca
pitis ofi in oclaua figura 44, B. indicando. Si itaque a Π ad Zi, co» binc ad aliud X, binc ue
v0 ad primum Y , ac inde ad ' fecundi W. perrexeris, cunciforme os in finisIro latere internads
caluaric fede círcumfevipferis. L^nde ff eofdem characteres in dextro latere ad | fuas futuras
ponifinxeris,codem modo ut in finístro latere, per chbaracleres pergens, uniuer [um cunetforz
iic os boc loco deferíiptum facris complexus.
OCTAVA SEXTI CAPITIS-FIGVRA-
Q 774 M זי S mod
tabularum frequentia leclort mint^
me molestus effe uelim , eod; poti/fi
mii nomine fingula capitis offa ad^
buc priuatis. figuris no exprümam:z
tamen quia offis cuneo corttbarari ,
(δ᾽ dein oclauí capitis offis , quod
cribri in[Lar foraminibus perutum
eft, circumcriptio non tta prope
f£ ac ceterorum capitis offi ium in^
telligitur pref enti figura cunetfor
me os cumocLauo capitis offe d ceteris omnibus liberum,ea facte exprimitur, qua internam cal
uarie fib-vficiem cerebri fedem re[bicit . quod ideo maxime prefüitimus ut cauerme ín cunei^
44,B.A formi offe plerungs occurrentes in co[beclu effent. Inditetur itad; «A7, B , « I oclauii capitis
os.JZ erm D priuatin infinuatur[cptumsfedes inter[Hinguens,que cerebri proccfsibus paran
fur qui neruorum modo a cerebro educli,o lfaclus organorum loco babentur ,
CD Due precipue cunetformís offis cauere.
E Septum indicatas modo cauernas interdiuidens.
Fo c4lterius cauerne : feu antri (foramen ,in narium amplitudiuem pertinens .
) ב Cauttas in bumiliori fede fepti pofíta;quod duo potiffima antra inter[epit . Reliqua foramina
in bac figura paf im obuia, cum ceteris caluarie fovaminib.duodecimo C. pite cnarrabuntur.
zn Cunetformis offi proce[fus uefpertilionum alis y fimiles כ € híc aliqua ex parte con[Dicui .
C'eterim iam tempefHuii efl C'apitis contextum aggredi, becás omnia feríatim per[cqui,atds
Conditoris noftri indu[Iriam ín condenda caluaría expendere . Licebit enim opinor , folis uo
cibus addíclorum uenia untuer [am fEruemtertía, quarta, quinta, fexta c9 feptima t figuris ex^
preffam;caluaria nomine complecti,utcungs alij folam partem crinibus ornatá ita appellariue
Tint. tds Ita bec moles nobis ín caput c» maxilla / [upcrior&, doctrine f(udio, diuiditur .
0 CERE
rj
Ο παῖε domici,
lium IN atura.
cerebro ῥάγά’
Tif.
Caluaviía cur
mon folido offe
conIet,
τιν קוחו
Jis.
IN atuvalis f?
gur« capiti
future.
Coronalis fi
rura.
A literam vefé
Ten$.
GS agittaliscy
warius rp[rus
ductus.
Σ capi»
£a 2 mulierum
qon perberuà
uariare.
7 Capit. lib.s.
KFijlor. ani
malum, Cy 2.
de P artib.ani
malum.
ALil.s. cap. 7.
de 11007. ani,
malium,
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
EREBR V M rationis fedem (quz ín(tar reginz inaltifsimo corporís
fita, duabus cocupifcibilibus antmís domínatur ac praeft) tuto quodam
munímento cuftodirí magnopere expedít, Cuocírca ctiam prouidus ταν
rum Opifex, non folí cutí carnofisdp partibus utin abdomíne;aut per in-
terualla à fe ínuícemremotis ofsibus utín thorace, cerebri commifit cu
τ] (todiam, fed undiqueos ipfi inftar galeae circumpofuit. Verüm quum ca
x put tectum quoddam domus calidae referat, fumida uaporofaty fubie
€tarum partium recrementa, quaecunque furfum confcendunt, exci piens, atque huius gratía
copíofiore euacuatione caput ipfum egeat , galeam cerebro inductam non omní ex parte folc
dam, fed cauernofam ;' futurisQ íntertextam fagaxrerum Parens efformauít, non quidem
Ípongíze modo tenuibus inzequalibusi foraminibus, uelut quibufdam cauernulis, utrín que
os perforans:at utraqueparte ^ cauernulas,' intus' ac forís fcilícet,in leuem & denfam oflis
Íquamam definere uoluit, quód 11116 occurfurae erant durae cerebrí membranze, ἢ 16 autem
membranae quz caluaríam ambíens, σπβικρωνιον nuncupatur.Síením tota caluariz fubftan-
tía feruaretur fiftulofa;& cauernulz nullo obducerentur cortíce, ea fubftantia fua afperitate
uicina raderet uulneraretQg. Deín fi prorfus fponoíofa fiftulofatg foret, nullo donaretur ro»
bore, ac pumícis rítu fraeilís atque infirma eflet, V erüm uídebítur fortaffealicui, caluarizeos
ínter duas fquamas fruftra fiftulofum & cauernofum efle: quum ipfius futurae propter illa
rum copíam & magnítudinemab alíquo ad tranfpirationem iuuari nihil indigeant. Sí ítaque
huíus íudício uníuerfa caluaría fimul tenuís & den(a folidadg fuiffet, nihilo fané tutior hac
ratione redderetur fubíacentíum organorum con(tructío . quandoquídem qua offa uulne;
rant, intró prompté ob uíz breuitatem penetrare pofTent, Sí uero caluaría fine omní cauernu
larum fpecie fimul craffà den(ag crearetur, homini onus haud fecus praeberet, quàm fi obli
gata capiti farcina nunquam remítteretur., Reliquum ígitur erattertíum, fcilicetnequetenue
neque denfum, folidunue, fed craffum , rarumQp, ac cauernofum caluaríze os fabrefieri. Ita
ením neque grauaturum erat,neg uía in cerebrum breuís ipfum percutientibus futurum.Cae
terum caluaría non ad excrementorum tantum tranfpirationem futurís indiguit, fed conduce
batex multis offibus ipfam compíngi,ut (i quádo percuffa rumpatur, ipfius rupturz in totam
caluaríam ueluti per fictileuas,non procedat, fed detíneantur,& ín 11115 (edibus cefTent, ín qui
bus ipfum quoqueos futurís termínatum definit. Quinetiam cerebri uentrículos, aliatg non
nulla ín cerebro corpora, necócidant,diftendiac cleuari oportuit:id quod optime futurarum
perficitur beneficio. Durz fiquidem membranze cerebrum conueftientís! fibras,unà cumua-
forum quorundam finibus futuras tranfeuntes, ín membranam extrínfecus caluaríam fuccín,
gentem explícari,atque íta cerebrum cur minus ín fe coliabatur fuftinere;feptímo libro often-
demus. Atque huius potifsimum ufus ratíone;tuftifsima caluaríae futurarum cernitur di(tribu
tío,nimirum ut fuftinendz ín cerebro partes accurate fübleuentur.C)uod ením oblongum ce
וע modo rotundum eft, non aptius quàm tranfuerfis, &alíjs fecundum longítudínem
ductis apprehenfionibusattollitur.Notruralis nanque capitis figura prímüm tres futuras obtí
net:duas quídem tranfuerfas, quarum? altera ín fyncípíte eft;in occipitio" altera : tertía à me-
dio poftcriorís,feu eíus quae ín occipitio con(iftit, per capitis longítudínemad medium ufque
anteríoris extendítur, Anteríorem coronalem uocant, quan doquidem Corona potifsimum in
ca capitis parte collocantur:pofteríorem à Cirzecz litere A imagine, 30606005 nominant:
tertía per uerticem capítisq;longítudínem procedens, 06.30% Grzcis nuncupatur, quodue-
rufagittacue inftar rectà incedit. undeetíamàuirgze ductu. 2600/05 fuitappellata, Haecin-
terdum per" frontís medii ad nafi ufque fummum non adcó infigniatquein ipfo uertícecom
plexu, aut exquifita adeó futurae compage prorepit. Atque íd nonnulli uiris omnibus,alij au
tem mulieribus peculiare effe falfo contendunt:quüm rarífsimé in uiris, atqueadhucmultóra
11053 ונז unquam ín mulieribus idaccidere,non obiter animaduerterimus.Et hoc uel índe
coníjcías,quód ex uiginti quze ín cemíteríjsoccurruntcaluarijs,uix unam,cuí frontis os díui,
datur, reperías : neque ulla, et(i fecus tradiderit Ariftoteles, ín futurarum enarratione prorfus
aberrans,uirís ac mulieribus hac ín parte uídetur differentia, Czeterm quadrupedibus àpo
fteriore futura ^ referentí, fagittalisfuturaad fupereiliorü ufq; medii protenditur τ id quod
canum caluaríze, ,הסט boum, & íd genusanimaliit mani feftéatteftatur.INon ením audien
dus e(t Ariftoteles, qui canibus contínua;nullísq futurís diftínctam afcribit caluaría, quü com
memoratas hactenus futuras, X quae hoc toto Capite enumerabuntur feré omnes, canum
caluaríe eleganter exprímant. [Non defuntetíam;qui infantibus hanc futuram per medium oc
cipítij offisad " foramenufg dorfali medullae uíam porrígens defcendere,totum& Sape os
iuidere
abierif
gura.
6d,c, 28.
aon, ctó
f chara,
dac.
1fi. 7 libri
G,H,l dcin
F,
254 fi 4
B,in7rr.
b 3.4.6
D, in6,7
^A.
i sfi. 4D
per Ead B.
in7ee.
Tale quid
offendunt
2,4 fi-5 cd.
Canina
caluariax fü
gura ca.9.
6
4j.sca.
6
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I. 27
diuidereafferat: quod fané & nos quoqueobferuauimus.uerüim potíusca 1/01/10 201 σύμφυσιν
coalitumGg,quàm ad futurae Ípeciem referenda eft, quoníam haec cartilaginís beneficio in pue
rís perficitur.inzetateautem prouectioribus nullum eius díuifionis rudimentum occurrít, Vn
dectíam cíufmodi diuifionis ratío non hícin futurarum fermone, fed ín occi piti) offis defcri
ptioneenarranda uenit, Q'uód autem Herodotus;ac practer illum plerique etíam alij ín Perfia
caluarías reperírifcribunt, nullis prorfus futurís ínter(tinctas, ipfe& Ariftoteles fuo tempore
uirí caluaríam abíque futurís repertam tradit, neutíquam miror ; quum ualde fenum caluaríze
nobís futurarum fitum duntaxat;idd perquam obfcureetia referant, nulla interím futura: ima
gineconfpícua, INeque profectó mírum eft fenibus futuras concrefcere, fiquidem illis uerte-
brasuniri conafcíty cernimus, & ofsiuim quoquc fupercilía proceffusi íta excrefcereipfis ani,
maduertímus,ut 66 106115 motibus illorum offa aginequeant, INam &finunquam fenum offa
àiuuenum ofsibus, & puerorumrurfus à iuuenum uaríare cognouifIem, ín poftrema Bono-
níenfi Anatome id ané dídíciffem,ubi praeter quamplurima offa;iam nati pueruli offa, & no.
nagenarij fenis, & medíze zetatís homínum offà in fcholis fedus à medícínz candidatis adfere
bantur, quum Galení librum de Ofsibusante mufculorü fectionem iftícen arrarcm, Quando
ením permulti effractís monumentis, atque ex xenodoch tjs conquifitis corporibus offa ad ín.
Ípectíionem fibiparabant,facilé accidit ut alius in fenís;alius ín puerí,acruríus alíus ín huius 11.
1105 003503018 hominum offa ínciderent, atque ín fcholas deportarent. Tuncitaque (utad (cre.
uertatur oratío) ín puerulorum ofsíbus omnía cffe loeuía,difiuncta,mollía, pleraque cartilagi^
nea, € proceffus mínimum promiínere, & quamplurima quae ín adultis unius offisloco ha
bentur,in illis ex pluribus coftrui expendímus : quae in fingulis ofsibus fracturarum,luxatío-
num,dí(torfionum,& plícationum gratía, fermoníaddere haud grauabor. Quanti ením mo
mentifit hecnouiffe;abundeintellieunt,tum quí uerze medícinze (tudiofi Hippocratis libros
euoluerunt:tum quíappédíces ín puerís ab ofsibus Íoepíus quàm artículos luxari, quotídiana
experíeétia didicere, acab ineunte etate luxatos, autaliter ín ofsibus affectos, aliquado fectío^
niaccomodarunt. Caeterüm íam tres futuras ut frequentíus ín naturali capitis figura obuíae
funtrecenfüímus.quoe caluaría inlatus cuban telíterà H ,autpotius = exprímunt.In capitum
autem formís à naturali (tructuraeuaríantibus,futurz ad hunc modü fe habent; V b; anteríor
capítíseminetía perit, futura coronalís aboleturferuata ca quae 4 exprímít;unà cum fagittali,
qua tuncad medí ufc fuperciliorum porríoítur." Ac pofteriorí emínentía deficiéte futura Δ
rcferens deperditur,manente coronali, & fagíttali interim per occipítij mediix ad caluaríze ufa
bafim ducta. Quapropter fi hanccapitís figuram occípítio inníti finxeris,u tracgremanentium
futurarum effigies T litere fimiliserit: quemadmodum & primz quoque fieurze non nat
ralís,futurze T referunt, quumilla fronti innititur? Anteriori uerb pofteriori& eminentía fi»
mulcócidentibus,bineg quz tuncuídentur futurze ad rectos an gulosfe inuícem interfecantes,
Xliteram repraefentát, Altera nanque tranfuerfa ab uníusauris regioneadalterius auris reoio,
nem per medii caput deducítur, Altera autem à " foramine in occipitis offe dorfalis medullae
gratia incilo,per capitis longitudinem ad fummum ufquenafi pertí ngit,illius ritu quam fagit^
talem uulgó dicimus, Hxc fiquidem femper ín tribus prioribus capítís figuris ànaturali diffe
rentibus feruatur,Relíquae autem du cum totíus capítís figura varié íntercidunt! Quinta ca
pítis figura utprorfus naturali eft contraría,(ic quoque omníno pugnantes cum ipfa futuras
exigi τι Tranfuerfze enim feu coronalis,S illa quze A refert, fecundum capitis procedunt lon^
gitudinem, recta ínterím feu fagittalí tranfuerfim lata, — Verüm nunc & ad relíquascapitis
commifluras fermonem dirígamus.Sunttp primum duc à fagittalifutura quodàmodo aequé
& diflanteslineze,per capitislongítudinemunautrinquefu praaurcs porrecize His* príncipium
᾿ abhumillima future ^ imítantís fede pendet, qua hacc propter occípítij inferiora uix amplíus
. C] ni 0 na ,
. futurae cfligiem egregierefert. Hincnonníhil pracfentes lineae re&tà quodammodo feruntur,
δ" mox fürfamafcendentes, inftar femicirculi quodammodo ad coronalís futurae terminum
perrepunt. Hae maxima ex parte conflant duobus ofsibus mutuó fibi incumbentibus,conne-
xísQ:nonper futuram quidem, fed paulatim" uertícís os defcendens, inftar Íquamzeattenua^
> turjatque ín" osínfraab auribus aícendes,fimiliterd infíquamamattenuatum רכ οὐσία
ofsibus quà inuicem compínguntur, afperítatem quandam mutuam nancifcentibus, Vnde
᾿ etíamneque Hippocrates,nequealíquís corum quíaccuraté corporis fabricam expenderunt,
futurarum nomíne eas dignatus eft,fed à Íquamz fimilitudíine diffectionu períticas Aezmetodatü
תי hoceftfquamofas coglutinationes appellarunt. INon ením propter falfa quo.
rundam dogmata arbítrandum eft, has con glutínatíones minus quàm tres futuras priusenar
ratas, in caluaríze amplitudine qua cerebrum reponitur ap parere, ob ídip futurarum nomíne
2 neutíquam
4214 fury»
vis ἀέρα.
Senum , rune»
muy, cy uero
Um offa iui»
Cen iiariave.
AN on matura,
lum capitis fi»
gurerum fu^
ture,
S quamofe
teziborum
cóniffure,
Suturas capi
t5 etiam tn in»
terna calua ,
για [ede con»
ici,
28 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
neutiquam donari," Harum enim 60110705 in caluaríze amplitudine perinde ac fütürarum con. e f. a, a.
fpiciturquz non aequé futurz fpeciem in ínterna caluarize fi uperficie exprimunt; fed quía mi^
nus implícantur,id& potifsimum coronalís,magís ad linee harmonia ue figuram accedunt,
Prafentes Íquamofze coglutínationes non toto ipforum ductuin(tar mutuo íncumbentium
fquamarum committuntur . ' Quà ením prímüm à futura ^ imítante procedunt, notabili c 5,4 fige
interuallo forís & intus ín caluaríze amplitudine fpeciem futurzeadipilcuntur , Praeterea ha^ 7*2 644
rum conglutínatíonum portío,' quae coronali future proxima exíftit, etíam uertícís offi, & 1. 5
Cuz fjuamo, " offi quod cunco aflimilabímus,communis cenfenda eft. Quód ueró hae commiflurze, quema. 8444.
fe IE admodum diíctz capitis futurze omníex parte ferrata compage, aut ín unguem connexunon € 5» 4 ὦ
gione Tet v
pex uri. extruantur, hínc pracipué fierí credimus, quód raram & fiftulofam cauernofam& oportebat
dlecie nox có-. fieri totam caluaríze partem , quanta à uertíce & ex lateribus 6181105 cerebri membranz cir^
pisgentur. camponitur , reliquam autem folidamac duram, íddpín prímís temporum offajob cauíitatem
" temporalímufculo exculptam tenuía , & fonorum forté etiam eratía ( quum in illis auditus suo
organum confiftat) omnium corporís ofsium facile durifsima. Hac ítaqueoccafioneofsium us 9
fines ín Íquamam attenuátur uerticís quidem offe intus locato,ut propinquetac occurfet ion.
giori fpacío dura membrane: alío autem ab auribusafcendente,uelut aliquo propugpaculo
ipfiuertícísofsi fadto. Ad haec, uerticís offa durís ac denfis temporum ofsibus non potuiffe τιν
nirí;nobís perfuademus,quoníá nonítaprompté laxum cum duro ad unionem peruenítami,
Que: finie στη, סט folubilem, Hactenus ergo quinque peculiarcs,nullitpalterí ofsí quam capítis ofz
bzdenus co^ (ibus communes futuras explícauímus:coronalem fcilicet, & quae 4. imaginem refert, & quae
ΟΕ TT. per capitis uertícem ducitur: duas ítemab hacaequediftantes, quasiquamofas conglu^
Sue odi, tinationes uocauimus, ἘΠῚ ἃς * alia foli quoq: comunis capítiín caluaríze interna amplítudine,
uu capitisos qua cerebrum continetur, potifsimum apparens;ac frontís ofsí" illis ofsicommunis quod
eod * olfactus organorum fcdesconftítuit,ac inftar cribri peruium cernítur.Id enim os ueluti fron
ΤΣ sisoffis bafi infertum, hac futura ipfum ambíentein capitis amplitudine obfcure circumferibi, 4.5.5.
tur,aliam quoque futuram obtinens, ipfi & fuperioris maxilleeofsibus communem. Pracfens. 55-7
ením os," ofleum feptum foramina narium interdíuídens producit, quod" futura quadam fe- um
cundum humiliorem fepti fedem, ipfiustloneitudiínem ducta à maximis fuperioris maxillze inox fi.
ofsibus quz dentes cótínent, dirimitur:perínde acab offe cuneum referente" inibi etíam Ícpa- TA
ratur,quà naríum foramínaín fauces pertinent, Cuiufmodí aute hoc críbrí modo perforatum ἐπ er
fitos,poftquamalías futuras capítíalijsq ofsibus communes expreffero,in ceterorum capítís m xfas cd
Sure 662% ofsium enarratione períequar. Suntením & alíce füturze capíti cum alíjs offibus comunes,ni. P! /eu-
$39 , n PNE er ; ἡ ו £F.
p C^ mírumcum fuperiori maxilla, &" eo offe quod cuncí fimilitudine «lust uocant, quod fi j, j^. 7
5 [00/7 Li
7frir.
133455, fi.
milíter πίστι ας, ας nonnulla corporis offa, coniugís expers εἴτ: αὐ aliquibus inter capitis offa, Ob i.
ab alijs ínter maxillae fuperioris offa(quum ínterutraque medium fit)cónumeratum. Quam- !4 fé fi.
uiis capitís ofsibus longe rectius, quàm fuperioris maxillcc afcríbetur, quum haud minimam
caluaríze amplitudinis, qua cerebrum reponitur, fedem cóftítuat,cum ccterís ofsibus quz ab , jEce
omnibus Anatomícis capítiattribuuntur. Sed cutusnam id forma, & quantae magnítudínis dn περι
Ἔτι: Πε,χυίθιιβῷ círcu(cribatur futurís,recenfere nunc conabímur.Suturae ^ ímítantis" extrema, d'e m» m.
ταπεῖς adde, ue propter occípitij humiliora non amplíus exacta future compagem exprimunt, uerfus ca da Δ»
menta. pítis inferiora balim'ue protenduntur,ac per mediá bafis fedem(quae preeruptze rupi € ἱππαοί 8 ὩΣ
ne € duritía fimilis eft) & quà caput prímz ceruicis uertebrze artículatur,ín anteríora prore« γῆι infert
Cus; רכ πα utuo fenfim appropínquantia. Quum autem extrema haec íuxta naríum foramína orís bead 4
50 aivcifevi וכוה fpe&antía pertigerint," tranfuerfalinea fimul unguntur, quz nec futura neque 5 1
26%. harmonía merító dicí poteft: 156 36 fymphyfim coalitum'ue prorfus eft referenda. In puerís ל
ením cartilagínein eum modum oppletur, quon illis appendicum cum fuís offibusunío com ^ P^ ? €
mitti uifitur.in natu ueró erandioribus pravfenslíneaomníno latet, períndeacunio append. ו
cum ínzetate prouectís occultatur . Vtcunque fit , haec linea & 0661815 ofsí, & 051 טש ml.peract
imítanti cómmuníseft." Ab hacutrínque ín latera; futura per temporum caua oblíquís anfra. * 2
cüibus furfum ducitur, uerfus" anteríioremfquamofarum conglutinatíonum fedem, Vbí uero t
futura hzc 'anteriorem illam conglutínationum fedemattigit ( quod notabili interuallo à co ἜΣ 8
ronalís in cauís temporum extremo cft) ín priora 0 166 deorfum ad coronalís extrema du. 1065
citur. Hincruríus parumper deorfum repit,quoufque fuperioris maxillae contingat os,quod ἘΠ E fg.
externum oculi fedis angulu conftítuere docebitur. ' Hinc decliuis per caua quog: temporum £ »455 fà
incedít:índead po(teriorem intimorum dentium fedem ducta," per totam naríum amplítudi b perd
nem tranfuerfim fertur, Haec futura à tranfuerfalineayquamfuturze. ^. referentís extremacom τ. "
mittere díxímus, ínhuncmodum furfum ad cauatemporum utrínque ducta, & deorfum ad fev |
pala
156 ἢ. fecit
dumnz,z,
x ety.
b Ἀπ,
€ 6fi.n,
d 6 fi.án
perz,s.
t sfi.abn
per aa ad
AIn 3,4 fi.
4:4 dH.
Confer s ez
4 figurat
bic fexta.
»4 fb
per dad e.
1.9 cQ.
i45 fic
i6 f. vad
finifer latus.
L pofitum.
ks fi.qd.
l6 fig. v.
ad dextr. la
tus L pofi-
fui.
m xfi. ca.
S,T.
ni f «9.
N.
pf ab
«d 2,2. Dc
nx fi-9 ca.
EST, V,
X,Z. unde
€ buius fi
ture inter-
nalla petes»
6
DE HVMÀNI CORPORIS FABRICA LIBER L 29
tumufque ab utrog latere, eo quo fcriptum e(t modo; rurfus defcenidens,cunciforme os exte-
ríüs círcumferibit." Interíüs uero ín capitis amplitudineos quoque cuneiforme cadem futura
termínatur, inibit etiam huíus offis circumfcriptio leuiorí negotio, quàm externa fede depre-
henditur.fi modo quís accurate dictae iam füturze progrefTum expenderít:nam 11206 pafsim ac
pluribuslocís fedibusQ fefe offert, Linea enim prímüm 0171 occipitís & cuneiformi cómunis , Quifas fei
pariter &C'exterítis,SC ínterílisapparet:quemadmodum & futura etíam ínteruallum, à linea. ל occuro
oblique furfum ad caua temporum ufg ad anteriorem conglutínatíonum fquamzformíum: vit evieiforo
fedem pertínens,ctíam" interíus 6 exteríus cernitur, & communeeftoflibus temporum ὃς ji ME 6
cuneiformi, ac demum 0-5] טס fpecíem oftendit. Quod סטוה αν hacfedeantrorfümad ^
coronalis extrema ducitur;fquamofam refert conglutinatione;uerticís offi & cuneiformi com
munem, Interuallum ueró à futurze coronalís extremísad offa externos oculorum fedítm an^
eulos conftítuentía procedens, etiam fquamofze conglutinationisformam commóftrat;eftig
trontís offi& cunciformí commune. Prafentís futurze ínteruallum ductus'ue coglutínationi
Íquamoferefpondens, exteríus tant» clatíus, quàmin ínteríori caluarize füperficie, apparet,
quanto interuallo cuneiforme os ínftar (quamze attenuatum, frontís & uerticis ofsibus com.
mittitur, Atque idem etíam in tempc-ü ofsíum cum uertícís connexuaccídit. Íquamofzením,
eorumofsii con glutinationesmult: elatíus ín exteriori ca pitis fuperficíe,quàm interiori, ubi?
ecrebru confiftitafcendere uidetur. Zaterüm futuro cunciforme os circülcribentis interual
lum, quod per cauatemporum deo: um fertur, ín interna caluaríze fedenon confpicitur,fed
tantum ín cauís temporum ὃς ὃ oculorum fedibus, ín externis fcilicet earum fedíum angulis,
Atquehoc futurz interuallum commune eft cuneiformi ofTi,& offibus externos oculorum fe-
díum angulos occupantibus . " Interuallum autem eíus quam modo profequimur füturze,
fuxta poltcríorem intimi dentís fedem prorepens, exteríus apparct, & in narium etiam ampli.
tudíne:cítày commune cuneiformi offi, & fuperioris raaxillae utrorumq laterum maximis o
fibus. Interaallum uero eíus futurae ín fuperiori narium amplitudinis fede confpícuum, ín
' interna caluaríce fede melius quàm in * externa,fpectanti occurrít:& commune eft ipfiofli cu
nciformi, & illi ofsi quod cribrímodo perforatum dicitur, Porro interna caluarize fede,non
folum przcfentis futurze ínteruallum illi 0 15186 cuneiformi commune obuíum eft;uerum ctíam
utrínquead íd ínteruallum ' aliud eiufdem fururze interuallum fefe offert,quod cuneíformi ὃς
frontís ofsi commune cenfetur.atqueíd etíam" ín oculi (edis radice liquidó cernitur, iuxta emá
nentíorem illius regionem. Adeó,ut fiadamufsim oculorü fedes(quae ἀόγχοι Girzecis dicun
tur)expenderís," radicem ipfarum,S magnam externi earum lateris ad interiora portionem,
àcuncformi offe conftituifpectabis,fi modó ín homínis fabríca huiufmodi etiam duxeris intu
enda, atque íllís caperís, quae δῇ adartís ufum non magnopceré conducunt, ímmenfi tamen
Creatorís admírabilem arguüt indu(tríam, & proculdubío à ueteribus Anatomes profeíTo.
ribus feduló ac ftudíofe examínata fuerunt, | Porró hoc future interuallum, quod & ac
neiformi& frontis ofsícómune dicebam, magna pars alteríus futurae eft duarum, quas capíti
camalíjsofsibus Galenus communes efferetulit:tunc fcilicet, quum unius loco illam enume»
rat,quae cunciformeos ínibi circumfcribít, quà id occipitis offj, ἃς termporu ac uertícís offibus
contiguum efTe narrauimus :"alteram uer, poftquam cuneíformeos círcumfcribentem futu. Gales? Ἰροωὰ
ram,íua orationeabfoluít, à cauís temporum per medíam oculorum fedem ad nafi fammum, di dc Of
וש fuperciliorum medium pertingere ait. quemadmodum etíam pertingit, illic incipiens ubi pel
cunciforme os circumfcribens futura, per caua temporum deorfum uerfus intimum dentem. 265 2
primüm defcendit, Atquehzc futura prímo ipfius interuallo, frontis os à füperíorís maxillae xil ofilus,
offcexternum oculi fedis angulum conftítuente feíungit : dein magno interuallo cuneíformi C^ א
offi & frontís ofsicommunis efficitur, toto nimirum ductu,quo cuneiforme os frontis ofsi ín
oculorum fedibus & caluarize interna fuperficie contiguum efle uifitur, Vnde etíaid ínterual.
lum ín futurze cuneiforme os círcumfcribentis dímenfione,non autem ín frontis offis à coeterís
maxillae offibus feparatione, habendum uenit. Vti fané fubfeques futurae tranfuerfim perocu
lorum fedem ductze interuallum, frontís osà fecundo,tertío, quarto 8^ quinto maxillae fupe
rioris in altero latere offibus dirimens, frontis offi & 11115 maxillae oflibus commune exiftít,to
τὰ nimirum fede, qua przefens futura ínternum fedis oculi angulum, & nafi fummum feu fi
perciliorum medium occupat. Verüm de fuperioris maxillze ofsibus futurísqy nono aeemus
Capíte;lic neceffarió rurfus futurae huíus fermonem inftítuturi, nuncautem capitis offa .הכ
ratim funtrecenfenda, qua enumeratis hactenus futurís,octo círcumfcríbuntur, fimul ca pítís
amplitudinem qua cerebrum contínetur efformantía, Suntenim duo uerticís offa;utrín que
uidclícetunum ; duo ítem ínfrà;ad utranquenimírum aurem unum, quae temporum offa huc
C 3 ufque
ye
V'erticis of
dium circum,
feripuio,
ΕΣ ΩΣ
eirci/cribtio,
AVTollifima
v«rifsimad;
caluaric
jars.
Occipitisof-
fis civcifeyib
zio.
Oeceipititos
ubi crafsifsi»
ΦΗΜΙ,
30 ANDREAE VESALII BRVXELLEÉNSIS
ufqueuocaui, quintum frontis eft os;ut fepius, unicum. fextum occipitis ,(imiliter unum. feptí
mum cuneiforme, unum quoque.octauum íd os cenfebitur,quod fedes cóftituit; quibus duo
neruís non abfimiles cerebrí proceflüs incumbunt, quos feré olfactus organa nuncupamus.
* Verticis ofsibus in fuperiori parte ea futura peculiaris eft, quac recto tramite fecundum capí-
tislongitudinem ducta, hzc offa inuícem dírímít.In anteríori autem fede uertícís ofTa coronalí
futura, & pofleriorí ^ ímitanti ab alijs difcernuntur, Inferíoribus ueró fedibus fquamofis
conglutínationibus circumícribuntur : quo fit, uerticis ofTà quadrilatera uíderi undique fibi
fimilía, praeterquam ubi inftar fquamzeatrenuantur, temporum(p offa fubeunt. Hic enimte-
nuifsima funt,fed folída,& neutiquam fiftulofa : quemadmodum" reliqua ipíorum fede, qua
temporalibus mufculis non obteguntur, fiftulofa cauernofagínter fuas Íquamas cernuntur,
eandem feré craísitiem undique 63 fede obtinentía, Deín quà frontisofsi committuntur;te-
nuiora quam íuxta occipítij os apparet, Sí uero aliquibus donantur finibus;aut foraminibus,
illa duodecímo Capíteipfis dedícando percurram. — Frontísoscircumícribítur coronali fu
tura; & ea quae octauum Capiítís os olfactus organorum fedes coftítuens termínat:& 1113 quoe
àtemporum cauo íncipíens, ac per medium oculorum fedium ducta, ad fuperciliorum ufque
congre(Tum fertur, acfrontís os à maxillze füperíorís ofsibus feparat, ἱπίβ futurarum numero
ultimum locum fibi uendicauit. Frontís ítaqueos quodámodo orbículare e(t, nullibi tenuius
quàm" ubi faperiorem oculorum fedis regionem conftituít, & octauo capítís offi comíttitur,
Hic ením ucluti duobus tenuibus efformatur fquamis, ín medío uacuís , & aére oppletis,
quemadmodum & ipfius" concauitas, quam ínter fuas (quamas ad fupercilía nafiq fummum
haberíaudíes. Vbietiam hocos cauítatís ergó relíqua ip(ius fede, craffifsimu eft;ac ueluti pro
tuberat. Verümaltera illarum fquamari,qua oculi fedem ref picít, exteríorQg cft,lacuís uifitur.
quaautem ínternà capítis pectat amplitudinem, ' ínzequalibus quafi nubís forma tuberibus
extuberat, quz cerebri reuolutionibus mutuo correfpondent, In temporibus;ubí temporales
mufculi con(iftunt,íd tenueetíam eft, ac folidum, mínimed cauernofum,* przeterquam ubi
cum uertícis offe inibi iungitur, INaturaením illíc utrunque os uerfus interiora priuatím crat-
fius 011601 ne forté nimíaofsium tenuitas caluaríam ibidem plus 2equo infirmam redderet,
Caeterüm frótis os in fronte paulo fupra füpercilía, & reliquam dein ipfius fedem, quze excar.
nis eftjnullam cauítate oftendit notabilem, & multo craffius fpifsiustg quàm uerticís ofla fen-
títur, Quà tamen illud hís committitur," & fagittalis futura ín coronalem incidit, frontis os
tenuius infirmiusq eft, quàm ínipfa fronte. Haec fedes qua dícize íam futurae ínuícem commit
tuntur, totíus caluaríze pars molliffima rari(Timaq cenfetur. eftením illa quae ín nuper natís
infantibusadhucmembranea, acrecentí cafco fimilis tangentibus occurrít:& que ín puerulís
quum manducant& refpirátmoueriuílitur. Porro quoníam hzc fedes Arabibus Zeudech
nuncupata, ínter excarnes capítís partes tenuíísíma eft, & futurae nufquam laxius hrent;me-
dicí huíc cautería uulgó dícta, uel candefcente auro, ucl ferro, uel urente quopiam medícami
neproaffectusratíone(fed parum tutó ínterím adhibet. Locus autem ífte in nobis,apiíceme-
dij digiti prompté conijcítur, fi brachíalis príncipium fuperciliorum medio nafiüe Íummo,
quís accommodauerit, ac medium dieítum ad capitís uertícem rectà deprefferít, ' Occipítís
osfutura A fimili, & eiufdem futurze additamentis, & línea haec iungentetermípnatur, Vnde
etiam quínque quodammodo lateribus con(tat. duobus quidem à A ímitantís füturze cru-
ribus efformatís:& alijs duobus, quzeab eiufdem futurze additamentis fcpiuntur ,ac demum
quínto à línea quz occipítis offi & cuneiformi communís habetur, deícripto, focos ín craf-
fitieadmodum inzequale e(t, nequeomní ex parte fibi refpondet, Quicquid enim ipfiusin oc
cípitio excarneac à mufculorum exortibus ínfertionibusg liberum eft, infigníter craffüm
cernitur, tanto fcilicet offe frontis craffius,quanto illud uerticis offium craffitiem uíncít. INe-
queetíam occípítis os tota excarni fede, parem adípifcitur craffitiem, uerüm ad cius fedísra.
dícem * ín medio longe craffifsimum apparet, ' 1113 nimirum rcoione, qua duos maxímos
durze cerebrí membranze finus, fanguinem & fpiritum uitalem uenarum arteríarumQ mo^
do continentes , iungi, aliosq duos finus educere, ín cerebri uaforum enarratione audies,
Videtur enim INatura offis craffitie huíc finuum concurfui profpexiffe, tum quódex ipfius
kefione extremum homini impenderet perículum , tum quod hanc occipítij fedem oculís
deítitutam, fübinde percutiendam, ac crebró ín terram uarijs cafibus illidendam, haud iono
raret, Craífifsima hzec occipítij offís fedes, (militer atque tota excarnis ipfius oflis pars, in.
tus cauernulís conftant, utrínque ualída obductis fquama : quemadmodum uertícís & fron
tís offà, ubí excarnía funt, conftareretulimus . Verüm reliqua occipítij 01188 fedes, cui pofte
riorem colli regionem fibi uendicantes mufculi partím inferuntur, & à quo partím prínci
pium
fel fia
In utraque
duté 05 cix
ctifcribitur
B, D. AB.
CGD.C,G,
E,H,A.
Supra RR
3.4 ἢ.
2,4 fi.L.cir
ו
1000.
A b,g,g. Ii
6 fi. feciidis
€ extrá ps
x Y.
d. Ad latus
», Lfig. 6.
€ 6,7 fi.K.
Tale quid
offendit ys
€ τ figu.
7.
2 4
40
; f. B.
5455 f. M,
M, Circic-
Jaribitur au
téin3 GD:
dein in s nt,
m, m,m (2
7
6%.
l7 fg.7li-
briR.
Hecex 6j
gura petun
tur. Scd ma
nifeflius exc
9 fig. 7 li-
bri.
Ἰ efi.àk
ad foramé
€ notatum,
Wéfi.abe
adn,
*osfi ll.
d 5458.
alteros N
notatur, e2*
Μ13» 4 cir-
cüfcribitur
ἃς per G,
, F«dH, de-
ininsàC p
וז
e ilinc p
i54 ad Hfi-
gne 453.
£345
μι
jn Trter T e£
16 fi. 2ut8
fi. 7 Z.
3»455fi.i.
»45f.X.
i; fi. Z.e
sf. Y.
> fib.
1 ssfi.r.
DB HVMÁNI CORPORIS FABRICA LIEER ף] 31
pium ducunt, folida admodum denfa, fed perquàm tenuis, neque caucrnulís donata,ccrni»
tur, Eftautem haec fedes, quam cerebellum implet. INeueró ob infignem illam tenuitatem ofz
fisroborí malé confuleretur, ín huíus 16015, qua os tenue eft, medio ,* oblongum & inftar
linez exporrectum emínet tuberculum, oflísrobur ínibí plurímüm adaugens . Porró quía
10 ה1 internam caluaríze amplitudinem uergít, duos quafi (inus utrinque uídelícetunum cor
mat, quos cerebellum infarcit. Hoctuberculum,quemadmodum & tenuis ifta occipiti; offis
pats,pertinet à radice excarnis partis occipitij offisad pofteríorem ufque regionem foraminís
dorfalímedullz parati. " Abanteriorienim parteforamínis dorfale tranfmittetís medullam,
& quà occipítis os maxime in anguíti cogítur,íd fenfim íta craffefcít,ut infi eniter eti craffuim
uideatur, quà cuneiformi offi comittitur. Hocos ín externa fede ad latera foraminís medulla
dorfalís gratía exculptí," duo exicitcapitula,quae primze ceruicis uertebrze artí culantur, quo^
rum beneficio caput proprío motu fle&itur & extenditur. Haec capitula in puerulís, appen
dicibus conftant:in fenioribus autem, ut & relíquae appendices,he etilatent . Proeterca pue-
rulís íd os tribus extruitur partibus, qua líneís tribus cartilagíne oppletís dirimuntur. Atque
harum unaà fagittalis futurae termino ad foramiínis dor(ali inedullze parati pofteríore pertin.
it fedem.alíae duze à foramínis lateribus tranfucrfim,in füturze ^ referentísadditameta pertí
nent, Adeó,utadmodü pueris in occípíte duo habeantur occipítís offa;& unum ín bafi capitis
cuneíformí offi comiffüm, Occipitís os intus lzxue mínímetg afperum eft, perinde ac exteriüs
tota ipfius fede excarní;ctíam Izcue cernitur, Sede aut huic fubíecta, & ubi occipitís os non mí
nimam capítis bafis portionem conftituit, id egregiéafperum ínzequaleg fe offertjut commo
diusab ipfo ligamenta & mufculi quidam pronalcerentur, & rurfus quidam alij tutius fi
míusgilliinfererentur,. " Temporumoffa circumfcribuntur (quamofis conglutinatíonibus
& future quz. ^ refert additamentis, item6 futurze cuneiforme os terminantis ínteruallo,
quod utrinq&e à tranfuerfa línea, quz occípítis offi & cuneiformicommunis eft, furfum per
caua temporum ad fquamofas conglutinatíones oblique contendit, Hacoffà non perperam
dícerentur círcularía , nifi extra circuli defcríptionem ea offium pars prominerct, qux 8
rekerenti futura proxima eft, capitísqs *mámillarem educit proceffum,quíínutroquetempo-
rum offe unus habetur, non folum ad opportunam caput mouentium mufculorum, quiàpe
&oris offe & dlauículis principium ducunt, infertionem protuberans,uerüm utauditus orga
noapta hicconftitueretur fedes, magna cauítate indigens. Ac proinde etíam tem porum oífa
non hiemodó màmillariproceffü extuberant,' fcd ctíam ín internam capitis amplítudínem,
utampla uacuat fedes ín temporis offe conftitueretur, qua auditus organum tum fuo ner.
uo dilatando , tum etíam finibus efficiendis , & peculiaribus ofliculs reponendis, opporti^
mum locum adipifceretur , Cuiufmodi ueró hzc (int 01116013 , fecundo ab hoc Capiíteexe-
quar, nunc temporís 01115 híftoriam abfoluturus : cuius íam unum recenfui pro ccflum,qui à
uacciní uberis papillae forma Cirzecís quidem uesodzt; nobis autetn mammillarís nuncupa^
tur, maior enimeft, quàm ut apté tenerís mulíercularix papillis affimilari poffit. Deinde tem
poris os*alio donatur proceffü, non procul à mamillaris proceffus interno latere ínitíum du
cente , Hic oblongus , tenuis, & perquàm folídus e(t, unde etíam ab acus imagine illum
Graeci 80606 uocant, (tyli uero fcríptorij (pecíe γραφοάσϊν & «υλοάσῖψ, acdcín à callí caca
rísimagíne א Qui etfifolídus uideatur , quum tamen tenuis exiftat, & admodum
prominceat, feuics occalioneabrumpatur,in caluís e terra 6110 518 raro occurrit, Ex hoc pro-
66/10 ados v referens , & ad linguam mufculi porrieuntur, quemadmodum & ad ínferío
rem maxillam, illi nímírum quorum beneficio ea deorfum trahitur, Deínde ש referensos,
aut oblongorum teretíumá officulorum , aut ualidi teretísdy ligamentiínteruentu huic pro^
ceffai comíttitur. His" alius adhuc in temporis offe accedit proceffus neutíquam ínfimus,qui
media offis 10 03115 parte efformat:quod proximo Capite nihil aliud effe audies,quàm duorü
offium procellus oblíqua' futura inuícé nexos. Ad huius proceffusradícem anteauditorium
meatum" finus offi infculpitur, cui ínferiorís maxillae capitulu inartículatur, & híc auditorij
meatus ínítíum,quod impenfe craffum eft, ueluti" futura quapíam exigua obfcuratg reliquo
temporis offe alicubi; & potíffimüanteriori inferioriq fede difcernitur, Caetera offis ampliti-
do uertícís fpectans os, ampla& tenuís admodum, fed folida & cauernulís deftítuta cerhítur,
exterius laeuis,intus uero í naequaliter extuberans,fecundu cerebri reuolutionu quz inteftíno.
rum eyrís comparátur effigiem. Ad bafim uero capítis afperum & ín figniter ínz«quale cft; &c
; potifsimüm" ubi proceffüs ritu tranfuerfam refpicitlineam, occipitis ofli & cuneiformí com
^ munem, Hacením parte ínzequaliter extuberat, pumícísq modo afperum occurrit, tranfüer
fo foramineperuium, quo foporalis arteriae " praecipuam fobolem ín caluaríam ferri audies.
C 4 ₪
Occibitisofz
Jis capitula;
T'enp OTIIM
offium ₪,
cunecribsio,
AM ámillayi
broceffus .
T'embo ΩΝ
Jis cauitas,
p 6
Jeritorio
JEylo fimilia,
"T'enpoyis of
Jis broteffus
fugalis ofcis
Ῥογμοπξ 607
JUituens,
32 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Cuefome (ποτὶ quibus futurís" cuneiformeos circumfcribatur, fuperius abunde diximus.Hoc;
os. fi quod aliud , infigniter uarium eft: unde etíam non iniuria à multiplici forma Veteresid
ππολύμορφον nuncupauere, Ad latera enim, & in temporum cauís, tenue & perquàm folidum
eft. ín medío autem, capitisqg bafi omnium caluaríae ofstum longe craffifsíimum uidetur , &&
intus plerunque uacuum Pin qua uacuítatis fede tuncoftendit duo erandia antra, tenui quo^
píam offeo fepto interfincta, ín cuius inferíorietíam fede paruum confpicitur antrum. Hae
undique oflis fquama obducuntur, aut ( ut fic dicam) omní circumferentia ofle fepiuntur,
nufquam peruía, praeterquam ín naríum amplitudinem. Duo ením przecipuaantra fingulis fo
raminibus 11106 pertinent, inter fpirandum aérem ex narium amplitudine affumentía,quem
fimul cum molli quadam medulla complectutur. Atque haec cuneiformis offis antra intus [ατί
tantía,eHracto ofle couelim expendi diligentius, quo mírabilioriartíficio conficta funt,& quo
magísà diffectionum perítís íenorantur, deín etíam ideo accuratius ueníüt obferuanda, quód
Libro 9 de Galenus perperam hocoscribriaut fpongiz modo perforatum, cerebri pítuità tranfimittez
+ dica reífcriptum reliquit. INequaquam ením eiufmodi foraminulis peruium e(t,at continuum & fo
2 lidum undíg in fuperficie cofpicitur.& fi quando eiufmodi antrís non donatur; nihil prorfus
dononff: py àMub(tantia & conformatíone talíaut calcis;autalteríus cuiufpíam oflis differt, quod exteríus
viv". contínua incruftatum obuolutumQg eft fquama, & intus tantir paruis cauernulis, tenuifsimi
pumícís modo; oppletur. Cuneiforme os ubi ita craffum cft,& internam caluaríz fedem refpi
cit, fina quodam donatur, cui Natura" glandulam impofuít,defluxum pítuitz excipientem.
Abhocením finu deíndeutríng leues meatus deducutur , pítuita deferetes. Impofsibile enim
effc: etiam fi id os fpongize modo ín fuperficie perforatum donaremus,illis foraminibus pi
tuitam ferrí, Atfatíus erítmeatusautfinus pituítze oratía czelatos, unà cum capitis offium fora
minibus duodecimo Capite perfequi, & de pítuítze expurgatione ín feptímo libro, quí cere
bro dedicabítur,diferere:poti(simu quum hicnuda ofsium tradenda fit cognétío, Quínetia
proceffus cunciformís offis,quos ín ínterna caluaríz fede ad dí&ti finus latera oft&dit, tunc de
mum melíus íntelligentur, ubi illum finumoffisQg foramína pertractabíimus. Verbm praeter
דכ > illos proceffus, cunciformeos ín externa fede ad caluarize bafim" alios quatuor οχί git, utringy
bisfmibs. binos & uefpertilionumalarum modo promínentes;unde etíam | zfevyedztés ג [η
duarum alarü medío finus cauítasg confpícitur,à qua' ualidus enafcitur mufculus,quíin ore
delíte(cens, maxillam ínferíorem furfum trahit, Atque huius mufculi exortus gratia hiprocet^
fus extuberant,cüm ut 15 aptum ex illís duceret prínciptum, tum etíam ut príncipium ab illis
tuto cuftodiretur, *Octauum capitís os ín frontís offis bafi contentum,futura illa círcumferí
>) מש co; bitur,qua id à frontís offe & cuneiformi terminat. 8 " 1113 etiam quam ín humiliori naríum
pirisos. feptifede ductihocosà maxille fuperíorís offibus dirímereantea diximus, Praefens os pra
ter naríum feptumab ipfo eductum; olfactus organorum fedes conftituit, & multis foraminu
lisodorum gratia peruium eft : at tenue interím fubflantiatg folidum fe fpectantibus offert.
Dein in caluarízc amplitudinem oblongum educit" proceffum, fcpti rítu fedes ínterdiuiden.
tem,quibus olfactus organa reponuntur, Q'uinetiam proceffui 1111 durae cerebri rmembranze
'! pars pertínacifsimé connafcitur, quae dextrá cerebri partem à finiftra interdíuidit, Adhunc
itaque modum capitis offa fe habent,fedem qua cerebrum continetur efformantía. quibus ali
quis forte ex Gialeni libro de Ofsibus aliudos putauerítadijciendum, quod in cerebro repo.
fitumarbitrabitur, Cialenus enim ad eius libri finem, inter ofa medícinze Candídatís non de-
O: quo casis fcripta;aliquod etíamin cerebro obuium, enumeraffe uidetur, quod fortaflis eft occipitis o
iur di fis proceffus in canibus admodum confpícuus, & nihil minus quàm ín homíneapparens.
«linis. Canibus nanqueinter cerebellum ac cerebrum, latum, fed tenue os interuenit," ubí duntaxat
ín hominibus duram cerebri membranam obferuamus, Quum ítaque eíus offis apud Gale.
lenum alía nulla fiat mentio, díuinandum eft, numille canís proceflusab ipfo intellicatur:an
ueró anteipfum aliquis (ut Marinum feciffe opinor) illius meminerit, & Galenus poftmodu
inbobus fuis , quoru cerebra potifsimum agerediebatur,íd nunquam obferuauerít : ac pro»
inde íta folum perfunctori£, nequicquam faltem, cuíus alij diffectionum petítí quouís pacto
memínifTent, ab ipfo ín Anatomestractationeomiffum uideretur , offis illius mentionem fa-
sere uoluerit : id quod & de fummo humero , feu fuperiori fcapuloe procefTu accidifIc (quum
£ ilicettertium quoddam os,nonnullorum Hippocratis uerborum occafione , praeter clauícu
lam &fummum humerüm' ín illorum ofsium connexu obferuari tradi»
dit) in (equentibusliquido ב γαδίκιτ,
DE
0
0
6f. m.
d fia lib.
74
וי
C dcn ruf
mería,s,
4».
fF 6
lorum tabu
la.
g 8...
676
ו
A t.
ו
12 7
GD,E,
k 6 figur.v.
Lszjilb.
7H.
7.85 '
7.90.
Tn integris
f. Q ads.
DE HVMANI CORPORIS FKBRICA LIBER L 33
40 EC OS! SUE UT IZ 4.1 BEC OSSGIBZS θυ ΖΕ.
vupi prerupte afcanilantur « Caput Z7 I. 1
j Euic Capiti nulla praeficitur figura, quod fugale osín precedétis Capitistertia ct quinta
figuris I7 cy: 2 notatum | fuerít.quemadmodum e ipfius cfutura intertía quidem 176 » itt quin2
za autem Y. indicabatur . Offa uerd que rupi prevupte afeimilantur כ [cu que lapidea uoc,
mus, etiam quinta precedentis Capitis figura oflenduntur tota nimirum ! fede,qua C, C ML,
ΜΙ, Δί. γι, παρ m,m,keoy buiu[modi in caluavice bafiillic repofíti characteres occurvüt.
NTER relíqua corporis offa, quaedam proprijs circufcriptionibus ter- c;
minísqg de(tituta;non fecus quàm (i peculiaría efTent offa, diliectionu pro» //
«| feforibus defcribütur, in offiumQ numeri cum ccterís referütur. Huíus. 77d «c Pv
generís eftos tugale Latinis, Grzecis uero (eue. obhocnuncupatum, ל
quód utrag offa (funt ením utríng: fingula) boum equorunrueíugísab παρηροπὶ,
Anatomes perítis affimilentur. Co(tatauté os tugale, aut potius caluaríae Osiugale,
n 3 fedeshoc nomíne dícta,ex duorüt וטו[ ס proceflibus inuicem obliqua fü
4 385.6 turacoéuntibus,' acpofterior quidem eíus pars temporis offis proceffus cft," anteríor autem
: «X. pars, illius offis procefTus cenfetur, quod uníuerfum oculi fedis externum anguli efformans,
ad Js ἘΞ maxillz fuperíorís offium prímum numerabitur. Adeo ἰἀπόκιεοϑβ íugale ו deftítuatur
c 2.66 termínis;aliudq nihil fit,quàm duorü proceffutt mutuó' futurze beneficio cómillorum regío.
Z. Caeterümosíugale medullz expers e(t,folídu,durum,& lapidis modo ad patiendi pertinax.
bier fc * Huíulmodinanq; efformarí decuit, quod temporali mufculo operímetiritu faerat proponen
foulorm t dum. Hocením os forisgibbum, intus cauum, illi mufculo fagaciffime opponitur. Quamuís
ínterím Natura hoc propugnaculo minime cótenta, temporalem in capitis oflibus magna ex
m of
1 fédibus be
1 fedibus be
bula primit 1
D. dri τ. parteoccultauit, finum ofsibus infculpens mufculo recipiédo apprím? idoneum, & huncun 5;
pra dique uícinarum partium tuberibus promontorijs( circumfepientem. Atque id meritiflimó
INatucamolítur, quandoquídem temporu mufculi maléaffeti, conuul(iones,febres ffopores,
amentías inferunt, quía neruorum príncípío proxímé accedunt, & folum os eos à cerebro
efig antes. ipfiustg membranis dirímít, Adde" quinos neruorum cerebri furculos (prceter tres ením alíjs
c«li-4 pofi notos Anatomicís, duos adinueni)(ingulís mufculis ímplantari:ob ídip non iniuría diui Hip
pex pocratem pronunciauiffe,plagas praecipuas ac Ruporem inducentes,elTe temporales. Sed ho | 27-00
ב »:
| fequemur. ubietíam docebitur, iugaleos ín hoc przecí pué formatum, utab ipfo maffeter (iue gatioff DAR
en “ἢ manforíus mufculus opportuné príncipium ducat. i Corterüm ueteribus 2006008 offa uoca- o. RM
j 5 bantur,que petram & effractam rupem non durítía modó,uerüm etíam imagínereferüt. Hu. X n fii
uis, iuímodiautem eftínferíor capitís pars, qua dorfalis medulla e caluaría delabitur, ac ubi mámil. za,
lares & (tylum referétes tempori offi proceffus exoriutur. Eius enim regionis ofla omnium
uníuer(i corporis duriffima & folidiffima exiftunt, 300 reuera cómodi mufculorum exortus
acínfertíonís gratíaprzeruptze afperae(grupí quàm fimilíma. Vnde etíam hanc partem merito
ítanomínandaarbítror, nullum ín corpore os propría finiti círcumfcriptione petrofum 18
pídeum'ueà ueteribus fuiffeappellatü reor. Quanquam rurfus non ignorem plurímos,dunta
xattemporum offahocnomine indícauílTe;nó quidem adhuc uniuerfa;uerüm illam ipforum
portioné,quz dictos anté proceffus educit. Per me igitur;íta temporu offa nominarelicebitz
modo nemine lateat, dicia nobis caluaríce bafis region& Anatornícís creberrime petrofum os
nuncupari,& deín interdü offa quedáab ipfis cómemorarí;acfi propría donaretur circufcri
; ptione:quürtamen nihilaliud ueré cefenda ueniat, quàm duorü offi mutuo coéuntíü (utíam
ἮΝ 4 Ἢ diximus fines, & aliquando uníus alicuius offis unafedes;utí euenifTe audies in*offibus que fa
7" erioflislateribus coarctantur;ac tríplicinomíne pro fedium ratione donantur,
unc. e SUSOT GU IS SU ATA "יז כ IS OUR. Gt
ni conslruclionem ingredientibus. Capit L7 III.
fA 4
1 HVIVS FIGVRAE ἵν δὲ
cem fequens pagína proponet,
%
7
HX » ὁ שס
$ ἢ
ץ j b is
OCTA
34 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
OCT 4API OAPITIS FIGFR.AE (QV 4E MO
do praeceffit) ac eiufdem characterum Index.
T? RCO£ZECED ENS fiüuraauditusorganiofficulaexprimit.precipua enim il
lius figure effigics, portionem ex dextritemporis off execlam abruptámue commonftrat, que
dein per medii difecfa, duas que in cius oftis cauitate reponitur membranas,und cum officulis
oboculos pont : uti cbayaclerum index bunc ín modum cxplicabit .
v Foraninis portio , quod ab aure introrim ad membranam 13 notandam pertinet .
B Membrana £xanfuer[in foramini obducta, quod ab aure in cauitatem (fertur jintemporís offe au
ditiis organi nominc exculptam.
C nm auditus organtofficulum,malleolo afeimilatum,
D Quinti neruorum cerebri paris neruus.
E | Quinti paris neruorum cerebri vamus, per cecum foramen ad mu[culum temporalem potifti
mim digestus.
F Quinti parís neruorum cerebri vatus per foramen procedens, quo uena auditus organum pe^
fcis excipitur.
6 δεγίες quittéparis nerui ad planam leuemis concauitatis cius |] 010 δίς auditus οὐραπὲ 000
10716 011107
7 referens , cuius anteriori fedi alterum auditus organi officulum
I. committitur, quod incudi 9*molari denti comparatur 7 bic infígnitur.
K,K Qauernule indicantur quibus cauítas auditis ovgano paratasintus [catet.
IL. Malleiab omnibus conterminis partibus liberi anterior facies. :
AME Mallei ab omnibus partibus fimiliter liberi posleríor facies,
AN. Incudis, feu molarís dentis ab omnibus partibus liberi anterior facies.
O Incudis feumolaris dentis ab omnibus partibus liberi posleríor facies.
(Ὁ Incudisac malleiitaut in aure committuntur, fimul nexorum anterior ficies,
(QU. Incudis ac mallei uta iynclorum;poslerior “βείε:»,
ΞΟ Ὁ Οἱ quidem haud inftitutmus organi auditus conftructionem omni
τὰ paratam índuftría commemorare, quum haec unà cumreliquorum fen»
] fuum inftrumentis feptimo libro enarran da relinquatur. nihilo minus ta-
men duo ofsícula, quz ín offis temp oríscauiítate auditus oreanínomíne
cxculpta reponutur,hic opportune defcribetur,neforté quicquam oflcü
ín humani corporis fabrica hoc libro ofcítanter praterijffe uideamur .
Ξ quanquam neq; Galenum,negante illum quenquam alium haec officula
וס aud, Cognouille, fatis hínccolligatur, quod nufquam horummentio inciderit, Quando igiturau
tusorgeno ῥά ditus organi con(tructione recenfebo;amplam anfractuofam(g cauitatem temporis ofli ínfcul
Tem 2E ptamaudíes, quz tortuofo foraminein capítis amplítudine cerebri fede pertínet:& aliolongé
0% ampliori mínusg tortuofo, in externà capítis fede uerfus aurem exporrigitur, Dcíndeab hac
cauitatealía duo deducuntur foramina, quorum alterum ceecum nuncupabítur, alterum uero
hocquog nomíneappellari poffet: uerüm non fimiliter ipfi 6560 anfractuofum anguítumQ , y fo. cs,
εἰ, ὅς " uenzcad auditus organi enutrítionemaccedentí uíam przbet. Atque haec quidem" fo^ x4.liris.
ramína fuís characteribus notísg duodecimo Capiteindicabütur, nuncautem tantum ipfo. 6
Quixti «ri rum memínímus,quantu ad officulorum hiftoria duximus fufficere.In foramen itaque capítís 6
וקסיד «d amplitudinem qua cerebrum cótínetur fpectans, quinti parís cerebri neruorum 110 neruus. c p.
exiens ore fübintratac practer " ramos per anguftiora illatenuiag foraminaab ipfo digeftos,' infieniori 4 E:F.
א portione cauítatem temporis offi incifam membranae modo oblinít:non quidem uniucr, * Noll
fam,at quibufdam tantum fedibus,quafi ea nerui portío in plures díuideretur membranas,ali 5,455.
quoteíus cauítatís regionibus obductas , V erum ínter reliquas cauitatis fedes, quae uarie funt,
& alicubi planze;alicubírariorís fpongiz: pumícísQq modo foratz, ' una eftorbicularis & pla
Ofieuluni ya, GCoflco circulo parumper extuberante fepta, Ad huíus circuli quinti parís neruo obducti
S ειν ἢ "* exteriorematqaauri proximafedem,* officulum obferuatur, quod duobus tenuibusacutísQ jx o,
proceffibus tanquam cruribus huic offco circulo aftabilitur,fuperíüs, ubi crura. ipfius coéunt,
Ípiffius craffiusQ incudis inftar effe&tum.Hoc alteri auditus organí officulum eft, quod fané
leuiorí negotio inter ecandum cómonftrareToleo, quàm ín pracfentia;utab aliquo qui íd nun
e quam
H.
DE HVMANÍI CORPORIS FABRICA LIBER 1 35
uam uiderit, intelligat, defcribere poffem, INihil enímaliud quo 110610105 coenofcatur, fer
moníadhucadiíjcerepoffüm, fiquide illius & forma & fitus uix manifcftíus explicari queant,
Quippe;utidícebam, ad circuli in temporis offis cauitate,effracto iam offe, cofpicui externü la
tus,hocofficulü reponitur, & bína quibus firmatur crura exigit, quorum exteríus ac auríuici,
níus,e(tbreuíus& craffiuslatíusQy,ac ín acutü definítapicem. Alterü crus quod ínteríüis con;
fiftit,&& membranz orbicularem illam cauitatis edem fuccingenti magís, quàm exteríus crus,
innafcitur, longíus nónihil & tenuíus uifitur, ipfiusq extremum quafi ín unculum ceíTat,quo
membranze cauítatí t&poris offís obnatae implícatur, firmiusq ínnectitur, Officuli huíus pars
extra membraná& promínens, fuperius partím plana;partim rotunda cernítur: quemadmo du
minores incudes effingi folent, quorü amplior pars plana eft:altera, quac ueluti in mucronem :
definit,inftar conirotuda. Girandiores ením incudes penitus plani depreffiue & quadranguli
fiunt, Czeterüm fi hoc officulu, quía tantu bínís donatur cruribus,incudíaffimilare minus pla-
b fic. αι cuerit, nihil profecto obftiterít" molari dentí duabus tantum radicibus ornato,id conferre.
סק קת — ' Alterumofficulum audítusorgani fabrica ingredíens,à íam cómemorato plurímiruaríat, Ofieu/? mah
E 9" 8 ilterimembranz ínnafcítur, Foramen enim concauitatís feu antrí ín temporis offe íncii, yis y "i
i G rnm. quodaurem fpectat,ea parte qua cauítatis amplítudini uicínü eft membranula tenuiffima & pru
₪ B. proríus pellucida in eum modum obtegitur,quo uas fuo inferiori fundo obtegí obturari'ue dí
cimus, Huíc membranule tran(uerfim alíud officulu ínnafcítur, itaq 1111 íntus tranfuerfim in^
fternítur,quemadmodü ín tympanís fidem unam atgralteram crafliorem membrane obtendi
confpícimus. V tueró officulü ualidíus firmaretur, oblongit tenuemty exigit proceffüm,quo
membranze fecundü ipfius latitudinem innafcitur. Hunc procelTum liceret" femoris oflis partí Sect ofi
comparare, quae ab ipfius procefsibus, quos rotatores uocamus;ad inferiora ufgsfemorís 63 (4744 ΞΕ
píta ρετείπες, ἱπτὸ fi hzc ínferíora capita ἃ relíquo femore refecta finxerís,uniuerfum oficulü es cóperazio,
tuncfemorí opportunéafsimilabitur. C'uemadmodu enim femur iuxta ipfius ceruicem duos
aícifcítproceffus,fic etia ofsiculu hoceade fedeproceffulosaliquot fibi uendicat, quor bene:
ficio membranz fuz firmius innafcítur.Deín;utfemorís oflis ceruix obli qué uerfus corporís
interiora ad coxendicisoffis (inum uergit, atq; ín caputad amuffim rotundum ceffat:íta etíam
pracfens officulum,à membranaintrorlum abícedit, in rotundü caput defines, quod lazuemí
nímegafperum eft, & fuperíoriparti alterius officuli, quod molari denti,aut incudíafsimila,
P. Q.. uímus,íta tenuifIimarum membranarum ínteruentu" commiíttitur,ac fi malleus incudi laxe allí
garetur.non fecus, quàm fi officulum poftremo enarratü mallcoli przeftaret munus : alterum
ueró incudís uicem oereret, fed pro mallei mole nimis quàm parui, INum autem officula incu Chaos
dis & malleoli officio íta fungantur, quemadmodum fané formam referüt, & leuiffimo afflatu. 2«z o£icato,
fecundum officulum cum membrana cui innafcítur ínter dífTecandi mouetur, prímo ofsiculo. fi^
interím quodammodo quíefcentejà mehaudquaquamaffertum uelim xquandoquidéauditus
rationem non fátís ex fententía percipía.INon quód míihíanimo exciderit,commune illud mc
dicorum ad partium temperíem afylum & aérís gyrí, quos ex huius percuflü ín aurem ferrí,&c
quandam membranam ferire, uulgó nobis 6 lapillorum ín aquam iactu perfuademus,interim
organí huíus coftructionís prorfus (enarí. Longe ením diuintora rerum Opifx callidifsimo
artíficio hic machinatur, quorum fabricam fatis dilucidé in fcholis quidem cómon(tro ufum
autem & operandírationem non magis quàm oculi ipfius affequor. Verüm quía de auditus
organo poftea prolixius pertractabítur, hic fat fuit ofsicula recenfuiffe : quae fi hoc fermone
nonaffccutus fueris, uituliautagni, aut alterius animalis capiteín menfam pofito, tem porum
os nunchocnuncillo modo díuides,horum offium conftructionem anímaduerfurus, Quan
quam multo fatíus eft hacc ín crudo capite, quàm בוג cocto examínare, & ín homíne potius,
quàmalio quouísanimali, INon ením íllaadminiftratione,tam fpectatu iucundifsimam ofsicu,
lorum conftructionem adínuenies, quàm omníum feré muficorum ínftrumentorum fabricae
rationem ex auditus organi compage defumptam perinde admiraberís : ac uelhocín prímís
nomíneaudítus organi harmoníam fumma uoluptate íntuerí folítus eft, nonmodó mufico-
rum abfolutiffimus , uerum & noftrae etatis philofophorum eximiumdects | MARCVS > d
ANTONIVS GENVA, priímaríus,uaríaQ dí(ciplinari eruditione excultifsimus apud tom.Genus cy
Patauínos philofophiz profeffor, cuí rerum naturalium ftudiofi tantum debebunt,quantum [3 UN
frugis ex hoc meo conatu ipfis accedet , quippe quí ad huncínchoandum primus autor;ac. 7, ΠΣ ἐξ
fedulus monitor haud minus extitít, quàm rarum uírtutísexemplar vv O LP HAN G V S cloedicy at
HERVVORT, patrícíus Auguftanus,ob incredibilem erga líteras earum( cultores amo. /^lverdi auc,
rem, immortalitate díenifsimus,ac mihí dum uiuam unícé colendus, quód ad huius operís "^ ל
abfolutionem, quantum ín ipfo fuit,níhil fecerit reliqui,
Figune ca.
3o.
DE
36 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
DE DFODEGIM SFPERIORIS MA4XIL
le offibus in quorum claffem naf offa etiamreferuntur, Caput. 1 2X.
PRIMA-.-NONI CAPITIS FIGVR A
PRIMAE NONI CAPITIS FIGVRAE, EIVSDEMQVE
characterum Index.
HIO4LE C. figuraanteriorem caluariee fedem exprimit , maxille fuperioris offa , quam
datum eff accuratifeime,ostenfura. Fdlumane autem caluarice caninam fubiecimus ut Galeni fu
pertoris maxille ofsium defcriptio, leutori negotío a quouis intelligatur . Dreterca,ut oculo^
Tum fedes;ac in ijs apparentes futurae offadi quoad l fieri licet, peclarentur ,bominis caluariam
occipítio inniti, {σ᾽ anteríori fede :füper caninam erigi oportuit . Pre[entis autem figure cba
vaclerum indicem ita digeram כ ut ma'ufculi Grecorum , maxille : fuperioris offibus C. que : fex
utríng; erunt yprümim adbibeantur: reliquis autem offibus c9* futuris, ut fors fert,omnes accom
amodentur. Ceeterüm priores aliquot cbaracleres offendendis foramin ib.capitis iuuabunt, qua^
re etiamilli ad Caput bis dicandi opportunereferuabuntur. Sunt aut£ illi 4, B., ufque ad I.
II Frontisos. 1 etiam ponitur in oculorum [edibus,eam frontis offis partem notans, que fupcrío"
vem oculorum [edium regionem con[Hituit .
K Lerticis os finisTrum. L Siniffri temporis os.
AM. Mamimillaris proceffus :fínifler iuxta quem procejfus Jfhylum referens etíam occurrit.
AN. Cuneiforme os;ín {{π|| πὲ temporis cauo יפש ín dextri oculi fede IN ifignitur. In finistri autem
oculi fede G cg: FH reponuntur idem os indicantía : quanquam illi cbavacleres buius » fedis fora
minibus offendendis peculiariter. fubferuiant. A dbec, IN. quoq; reponitur ad intimum Lfiniferz
lateris dentem, notans cuneiformis oféís particulam כ c9 dein futuram id os d [uperíori maxilla
bac ín fede diuidentem . \
TT. ZTocos;tobis primum maxille fuperioris numerabitur.acY inoculi fede poft, butus ofíís par
zem notat;in oculi [ede con[bicua. Circum[cribitur uero id os prefentis figure a, b, (ES יש
כ" , quos characteres fuis locis fenfim explicabo .
A dn Lfiniftri oculifede A tanti apparet, Juperíoris maxille fecundu os indicans, quodterminatur
Jutura Δ c9? C literas proxime ac uelut orbiculatim ambiette je quodamodo etia X , 77), c.
O Jn finiflri quoque oculi fede Ὁ tantum occurrit tertium maxille ' fuperioris osítdícans, quod,
LZ ccs di intercipitur «
AA
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 37
ΔΛ Quartum maxilke < fuperioris os. Δ in oculi fede pofitum buius offís partem notat, que inferío»
vemoculi fedis regionem magna ex parte cóslituit. Dein eodem etíam IN indicatur principium
foraminis, quod in genis D infignitur. L7 crim idos circumcvibitur b, g,e, Y , 2€ ,c, d, b, D ja,
ANSin prima bac figura pofítis,co'infuper c, wu, t,cg* y in fequenti figura ponendis.
a Quintum maxilla fuperioris os. L^ num dextri lateris osalterum =] lateris os infine
at,quod {9 in alijs characteribus obferuatum uides .
Ἢ Inaltera fecüdáuc buius capitis figura Π fe offert. fextum fuperioris inaxille osindicaturum,
quo etiam charactere fexti offis coniux notabitur ji "[um uidelicet alterius lateris y fextum os.
O Δ γέμα t feptum כ quod oclaui capitis offís cribri modo perforati proceffus putatur. cue
bis iam explicatis chbaracleribusyoffa prefentifigura occurrentia infigniuimus.
Ῥ Suturaduos offium pro ceffiis committens כ quibus iugale os efformatur .
> «Ζ Quad S futura notatur, cuticiforme os a primo maxill.e fuperioris offe dirimens ac bíc in
oculi fede conBícua;in dextri oculi fede ad characlerem CQ. clarius y fere; quam in finisiri,ap
parens. In tertia uero figura, c9 quarta, que fexto. Capiti presponuutur , bec : fütura ín cauis
femporum d ín (í gnitur *
ES, 7,7, X, Yo Z5 Sutara rfFontis os d maxilla füperiori c3* cuteiforimi diuidens, «fb
1% enim ad S future pars notatur , frontis offt c9 primo maxilla offi communis, que it cauis
zeimporumintertia figura [exti Capitis con[Dicitur, inibi d b ad proximumipfi b pertinens .
1176060 αὖ S ad Τ' future buius interuallum notatur frontis offi ey cunciform commune .
c4) T ad 77 interuallun metitur, tertio maxillae off eg" frontis offi comunc« Ab 77 ad ΣΧ
interuallum prefcntis future infignitur., cümune frontis oft c9 ' fecundo maxille offi. Inter 2€
€ Y buius füturce interuallum confiflit, quarto maxilke ofet ac frontis offi commune «tb Y
uero ad Z, future illius s fíonificatur interuallum;ctmune frontis 0/6569" quinto maxille 06%.
a IM axille [edes afpera inequalis;, quaprimum maxille os quarto committitur, L^ crit ab a
ad b futura indicatur duobus illis offibus communis ubi bec in anteriori caluarie fede eff con^
JPicua . Dars autemipfius que inzcmporis cauo latitat,cx quarta figura fexto C. apiti prepo^
Jfítas fub chayaclere f intemporis cauo pofito peropportunc petes .
b 4 bad Ω futurze primi os a quarto diuidentis pars indicatur, que n oculi fede cst cófpicua,
FHlecinprefentisfigure [inisIra oculi fede characlerib. pauciorib.occupata; cft manifeflior.
€ «7077 adc futuranotatur [ecundo oft et tertio commutiis. Quicquid autem furum iuxta C
Θ᾽ A ad X ufcs ducitur, fecundii os 6 quarto dirimit.
d d feruit defcribendo tertio maxille ofi. 'T' enim ad 7 füperiorteius offís fedem defcribie, Z7
ad c anteriorem, I' ad d pofleriorem,qua cuneiformi committitur ofGi, c uerd ad d eius offis it^
fériorem partem circum[cribit quarto maxille oft contíguatn,
c cad Y futuram notat, quarto maxille offi co: quíuto communem.
Jf f ad Zifaturam in fuat. quinto untus lateris ofsz co» quinto alterius lateris ofei communem .
Φ Innarium amplitudine οἱ ponitur, futuram indicans, qua feptum narium d quartis maxille :]₪
perioris offibus difiungitur .
b. Sutura;aut barmonia potius, quartis maxille fuperioris offibus communis, cuius beneficio illa
inuícem in muflacis regione dírimuntur . f
i A füperiorem foraminis B notati fedem;i ponitur indicaturum quarti offis futuram, que cla
tius quam id foramen confistit ipfis quarto offi duttaxat peculiaris gt.
.1-70 7177075 caluaríey cuius inodo indicem profequor., figura, nullo preterea infiouitur cba^
vacleretegs altud in illa enarratdum füpereft .8 ubfequentes itads tote canis caluaríe bunc ín
modum proprie cenfcbuntur.
& Sutura ἃ malts furum ad medium ambitus oculi,in inferiori regione fedis oculorum afcendens,
uff «αἱ. 9 ι
Lin lufgadm futuramnotat, ad fupercilia ufque tuxta inteynii oculi fedis angulum cófcendentem .
n Gutura ab illa que externum naffofGium latus circum[cribit,inter caninum dentem ct inciforiit
ipfiproximii delata. Licuiffet banc caluaría pluribus cbaracterib.occupare;niff. exiftimalJem
bominis maxillam Lectori in pre [entía (fatis negotij exbibituram.
D SECVN
33 ANDREABE VESALII BRVXELLENSIS
'SECVNDA NONI CAPITIS FIGVRA
SECVND AE FIGVR AE EIVSDEMQVE CHARZ
Kterum Index.
?RAESEXIS figura, caluari bafimin boc exprimit, ut palatum maxilled; fu^
gertoris offa in priori figura commonfIraret . ἔπ πές autem permulti ad[unt characteres , qui
capitis offibus futurísds cnarrandis fuperius adiuuerunt . ac proinde quid illis indícetur., ex [c
xto C'tpite petas licet . Quamuis interim bic eos anttotare opereprecium fit, quibus ad propo^
tam enarrationem indigemus.
1, Fícmodica ofsis fontis portio in confpectum ucnit.
OO? כ Cuneiforme os.
Qr Hoc ὋΣ grior quod figura Y notatum babet , eff prímum taxille = fuperioris 0f.
S A Focosprior "figura etiam N indicat, εἰ; quartum maxille os.
Z7 2X Caluarke fedes, quam os iugale «Affiatomes peritis uocari,iam antea diclum eft.
Y Gutura, que duos proceffus osíugale cfformantes COItmittit .
d Lic latitat futura;primum maxille : Juperiorís os d cunetformi difcerneus:deínde εἴ future príá
mut d quarto dírimentis pars;in temporís cauo con[bícua.
e Sutura quarto maxille offi c? cunciformi communis .
Ἢ Suture primum maxilla os ἃ quarto »feparantis pars;in anteriorímaxille γερίοης apparés, ac
priorifigura ab a ad b indicata,
gg Outura (frontis offi יפש primo maxille offi communis; quam fuperiori figura R. ínfigniuimus »
II. Sexeum maxille fuperioris os.
4 + ὁ 07 ]0/5 q futura fexto maxille offt cy cuneiformi communis indicatur.
Septum naríum, c9" fedes qua id à cuneiformi o[fe dirimitur.
t. cA Eadutranfuer[a notatur futura;[extum os maxilla ἃ quarto dirimens.
x cA bx adt futura indicatur duo y fexta maxille fuperioris offa ab inuicem feiungens 5€? duo^
bus illis offibus communis.
y Gutura notatur recla per palatum ducta, co quartis maxtlle offibus cortuunis .
z Priuatim indicatur foramen in anteriori palati fede pofleriorid; dentium inciforiorum vc
gione apparens y ad cuus latus interdum ob[cura occurrit futura , tranfuer fin aliquou[que in
eg. quarto füpertoris maxille offe prorepens, e infignita ;
SVPE.
Primum r,
Ty12 figur.
fec - 5x fig.
ter. oxfig.
quart.A,A.
1, 2 fi.quini-
tix x figur.
fextiin a fi.
b x fig. in
fift. oculi
fede.
ει fi.GH.
d ifig.r.
εἰ ἢρ.Δ.
1 fig. Δ.
5:1: fige.
ו
]ות
gura x.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I. 59
vPERIOR maxillanonunico quidem, (cd pluribus efiormatur 0
bus,atque id potiffimum, utad patiendu fiat pertínacior,ne fcilícerftatím
unaeíus particula laborante, uníuerfa infeftetur,fed quó malum unà cum
offe (ut ín capitis ofsium ftructura dictum eft) definat. Deinde quum n6
omnes cíus partes eque folídas, fpiffas ac duras fieri oportuerit;illà quoqs
ex pluribus conftitui offibus fuit necefle, Atque haec praecipue duris,fed
admodum leuibus componitur oflibus.nam narium foramínaadeó am^
pla patentíadp funt;ut tantze moli maxillae infienís accedat leuítas, D'cín alij in oflibus finus;ac
íntus latítantes cauernae,quas aér opplet,adeó amplze cauzeGg exiftüt, ut maxilla fuperior utrin,
quead latera naríum cauitatis, fimile quid nanciícatur cum cereis imaginibus,quas in uarías
formas fundimus,ac íntus cauas relinquimus, INon ením Galeno hac parteaffentiendum eft,
quifuperíorem maxillam medullze expertem, durísQg offibus, nec leuitate indigentibus βου,
matam docet: quod haec nihil,utí ínferíor,moucatur. C'uum ínterím inferior multo fane (it
ualidior, & offe conftet iniurijs ferendís longé pertinaciore, multoG minusà Gaallíca fcabie
erodiapto. Compínguntur ueró maxillae fuperioris ofla inuicem futuris, 188 tamen ut ea quae
per harmoníam committuntur,futuras quoque modo appellare liceat. Nam uel 13161 fuffra.
gíoeasomnes futuras nomínare nemini uerendum eft, quum exactifTimze (fi modo quz fint)
harmonic íntus quendam mutuum ingreffum futurarum quafi ritu oftendát. Cocterüm quae
nam futurarü fuperioris maxillze (it feries,quistp illiusofsium numerus, longé facilius demon
ftratu quàm fcríptuarbítror. Quo mínus tamen hicrei difficultati cedam;primüm hominis fü
periorem maxillaageredíar;ac deínceps obiter in quibus Galeni defcriptio canibusaut fimijs,
nonauté hominibus cóueníat,fubiunea. V ocabitur itaquefuperior maxilla,quicquid ofsium
in caluaría practer fuperiorem dentium feríem nobis adhuc enarrandum fupercft, Capitis igi
tur offa octo, fuis futuris circumfcripta, iam anteaenumerauimus:przeter quatuor officulajau
dítus inftrumentorum conftructionem íngredientia. Maxillze autem fuperioris offa (przeter
tenuía quaedam fungofa & ueluti membranea ofsícula, qua ín naríum amplitudinis fümmo,
in exíccatís, aut nuper coctís caluarijs impenfe cartilaginca obferuantur ) duodecím funt, ab
utroque fcilicet laterefena . Atque horum ' fex, unum fedis oculi externum angulum confti-
tuere dícemus, fecundum πιοτὸ & tertium ad oculi fedis internumangulum referentur. quarz
tum omncs fuilaterís dentes fuperíorís maxille fufcipere docebimus. quinti ex duobus (quee
itauocamus) nafi ofsibus alterum erít. fextum cum fuo coníugead palati finem collocabitur,
quànaríum foramína ín'orís amplitudine fpectát. Acceptaigitur ín manus caluaria,illam cum
figuris huíc Capíti preepofitis confer ;fex& horum offium fuis characteribus inignitorum cir
cumfcriptionem tuo marte alíquantífper inquiríto : & quemadmodum in fcholis facere con-
fueuí,rudiori penna omnes quz tibi occurrent futuras,in altero caluaríz latere atramento obli
tera;ut inde futuras quibus ofTà diftinguütur, ex fententía promptius adinuenías. Ac prímüm
omníum oculi fedianimit accómoda, cófideraturus quonam illa cfTormetur offibus: quoru
nonnulla maxillze fuperiori, alía capiti afcribuntur." Superior nanque huíus fedís pars,fron.
tísoffe conftat." Vertex autem huíus fedis, qua inftar coni pyramidistp in artum cogitur,
offe componitur cuneiformíi, magnam quoque exteríoris laterís oculifedis portíonem (fed
profundam) efformante.adeó ut cuneiformeos,fecundum os:frontís autem,prímum,in ocu
lifede numerari nihil prohibeat." tertíumautem, ofsium maxillae prímum numeratur,quod
totum externi oculí fedis angulum, inferioris ambitus mediam portionem conftituit, "reli,
quamautem inferíorís ambitus 0601 fedis partem ad fupercilioru ufque medium maximum
feu quartum maxillae os occupat, atque hocetíam ipfius fedis inferíorem partem quodammo
do totam efficit,inter offa oculi fedem efformantía numero quartum. ' Quintum uero oculi fe
dis הז פס interno confiftítangulo uerfus anteríora,& iuxta fedis ambitum, 61000 id ofsium ma-
xillae fecundum. Sextum autem ofsium fedem oculi conftituentium, in ínterno etíam fedis
reponítur latere, & pofteríüs nupcr dicto locatum,nobis maxillae ofstum terti cenfetur, Duo
itaque oculifedis offa, ad capitis offa referuntur, duo nímírum priora, & quatuor ad fuperio^
rem fpectant maxillam, quatuor uidelicet poftremo enumerata, Poftquam hacc in oculifede
non ofcitanter animaduerteris, & futuras infpexerís quibus fex oculi fedís offa termínantur,
licebítexactius unumquodque maxilla os priuatim fuís futurisadhunc modum circumfcri-
bere, "Primum maxillz fuperioris os;alteram oflis iugalís partem conftituit, nonnihiltem
poris (upercilijqpac fedis oculi,totum uidelicet exteriorem angulum,in fe comprehendit,non
mínimam malc etíam portionem efformans. Committitur autem hoc prímum maxillae os,
1 YA! b ^ E as ; 7 ,
temporis offi,ínteruentu futurae, quae duos proceífus OS iugaleefformátes iungit, Deíncom
ופ ₪ mittitur
Cur maxilla
pluribus con,
let ofüikus, c
Jjs caujs ac le»
uibus,
1. -
Ja partium.
Cóflructuye
iL
offium anc
I ratio.
Librode 0 f;
Jtbus,
DByeuismaxil
Le ofsturm enu,
2067000.
Quot 007
oculi fedes
efformctur,
Primum ma^
xil os.
4o ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
míttitur offi cuneiformi" eius futurae bencficio, qua per caua tempori declíuís dudia! ctíamín c ;, 4f. 6
oculi fede confpicitur, huicG prímo maxilla offi & cuneíformi comunis cft.In fuperiori parte bord 4
* nectitur ₪015 01163 1606 qua fupercilij 6 טי habetur. Fít uero haec comíffura illius futu | Par
τα beneficío quaeà cauís tempori per oculorü fedes ad fuperciliori medíum fertur, frontisig. f, 6.8,5,
osà maxilla 'üperiori & cunciformi difcernit.[nferioríaute parte ínfigniamplitudineprímum T,»
os quarto ca futura cópingítur,quc tribus locís in cófpicuo eft: in cauo fcilícettemporu (ub ΤῊΣ 5
offe iugali," inanteriori maxillae regioneíuxta malam, & in oculífedisinferiori parte.Suture f
parsín cauís temporum confpícua, ab ínferiorí parte interuallí future os cuneiformeà primo. ^»f9.«b«
maxillae offe 1101106015 incipit. à fineením 1110 liaec futura oblique deorfum nonnihilín príora pam .
fertur, σπου δά "infimam malz fedem,ubi haec afpera inzequalísQ eft;ypertingat. Pars autem. p à.
huíus futurz ín anteríori maxillze fede apparens, à mala oblique furfumad oculi fedem conten. ^ fig.
dit, ad med rcgione inferioris ambitus oculi hic (edem circumfcribetis. Pars autem fcu inter
uallumhuíus futurceprímum os quarto coómittentís ín oculi fede cofpícuum,à medío infcrio
ris ambítus fedís oculi per humiliora eíus fedís retrorfum oblique uerfus extcríora tantifpcr
confcendit,dum ad infimam futurze partem, cuneiforme os à prímo maxillze dirímetís pertín-
gat. Ad huncigítur modum primum os círcüfcribítur, quatuor (uti diximus) offibus com.
míífam:temporis fcilicet offis proceffüialteram offís iugalís partem efformantí,deín cuncifor
Bein ^^ mi oflifrontisofTi,& quarto maxillae offi, " Secundum maxillae os ceterís omnibuslongé fies
gileos. minus Sr fquamze modo tenue;ínínterno oculi (edís angulo confiftit,ubi " foramen habetur, 5 ifie C.
cuí^ caruncula prze(t internum oculíangulum occupans: que ín hoccreata díciturne quíd cf:s-cap.
pítuítze ad oculorum fedesà cerebro expurgatum, ín genas defluat, fed tota per íd foramen ue
ín naríum amplitudinem procumbat, Officulum hoc fuperiori parte" modico ínteruallofutu. j, fab v
rz terminatur, frontís os à fuperiori maxilla diftineuentís, Quare etíam futurze illius ínteruen. «aX.
tuolficulum íd frontís offi committitur. Ab hac fütura;alía fecundüm pofteríusofsiculilatus & T1.
defcendit, qua fecundüm ip(ius ofsiculi inferiora repens, per anterius ípfiuslatus furfum ín. fecundi a,
candem fururá denuo 3166116 quam frótís osà maxilla fuperiori dírímere diximus, Caeterüm i 2
futura, טסט iam dicta frontís os à maxilla difcernente ad eum modum ín orbem pené fertur, jc ד
ín pofterioreofliculi regione(quze oculi fedís conum refpicit) 156060 officulo cómunis eft,& מו ad
illi quod terttum maxille nobis enumeratur. Ad inferiorem uero ofsiculi partem, & fecundüm. ex
anteríus ipfius latus, futura haeccommunís eft ipfi officulo,& quarto maxillae fuperíoris offi,
Contingit itaque pracfens officulum fuperiori parte frontis os, pofteríorí tertíum maxillze os,
inferiori ueró anteríorit quartum maxille os. Ofsículum iftud quía laxé haeret, & anteriorí
parte quarto offi harmonia uerius quàm futura iungítur,ipfumq admodum tenue cft, ín cal.
uarijs éterra eHofsis raró occurrít : quód ín humida hacfede pofitum, facil putrefcat:& ob la
xum nímís cónexum, prompté decidat. In coctís uero caluaríjs, & artead ofsium difciplinam
PR j parat is, abíque negotio feruatur; | * "lertíum maxillae fuperioris os fimiliter ac fecundum te- ifie.
nue;& fquamc modo cernítur pellucidum:& quando eflringítur,íntus finibus aéreoppletís
amplist Icatere cernitur, Hoc paulo mínus toto quadrangulu eft, ín interno latere fedis oculi Bs
repolitum, " Superiüstermínatur futura frontis offi, & fuperiori maxillae communi." Ante ו
ríis communem futuram cum fecundo maxillae offe 3611010, 120 007105 cum cuneiformí. cfgabv
offe futuram communem exigit." Inferíori parte, cum quarto maxillae offe, communifutura «4c,
donatur. Vnde etíam quatuor ofsibus tertium hoc os conectírur, fuperíüs fcilicet frontis offi, 8
רה 65 fecundo maxillee offi;pofteríüis cuneiformí,inferilis quarto maxillae offi.[nteríusuero e « βὰς
δε quà narium ff pectat amplitudinem, cum inordinata offium compage íntusin narium fum mo «44
"deos, Kepofita,coít. " Quartum maxilleos reliquorum ipfius offium longé maximum,omnes füí. «τ,» fuz
lateris dentes excipit, ac uarijs futurís círcumfcribitur : quemadmodum & ipfum quoqueos. ^»
uaríum eft, huc atque illuc in plureslocos pertíngens. Prímüm ítaque futura illa terminatur, Pa τ
quz prímum os à quarto difcernít, eam díco quae fimulín " cauís temporum," & ínanteríorí c; fiab ad
maxille reeione, & " inoculifede confpicitur. Deinde quartum os termínatur futuris, fecun. ὃ:
dum maxilla os & tertiumab ipfo dirímentibus." quae fecundum totam fedis oculí lonoítu.
dinem ín inferiori eius fedís parte, & ínanteríori rcgionefecundi maxillae offis,ducuntur, Ad. ς 0 bx
ποῦς ἴαχε fuperciliorum medíum, quartum maxillae os ' futura finitur, fuperíorem maxillam. fecudim c
ab offe frontis difiungente, Hoc futurze ínteruallum ducitur ab anteriori fede fecundi offis,ad j^ jo fp
exterius latus offis na(i,eíus lateris, cuius maxille füperiorís offa nuncintuerís,quod quíntum fife abx
maxillze os cóftituetur.à quo quartum dírímitur, * futura à nafi fummo iuxta ipfiusexternum «dv.
latis deorfum ad nafi offis longitudinem porrecta. Secundum ueró longitudinem ductus fo. 3 ig abY
raminum nafi, quartum maxillae os ab illorum foraminum fepto" futura interftinguitur, (ccun Um ü
dum
TT'ertium
di fi. bad
D.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מ Er
iip, düm humilimam fepti fedem prorepente. In pofteríorí ucró fede quartum osà cuneiformi di:
Η. ftinguítur,' tum ín oculorum fede," tum etíam iuxta intímum dentem, ubí futura cuneiforme
Ef. Ra. osàfüperiori maxilla termínans cofiftit.In palati fineuerfus interíora quartum os ' tranfuerfa
1 ו futuraab illo offe Íeiungitur,quod fextum maxillae appellamus,quod(& hic ad naríum forami-
' «it. na cum πο coniugereponitur. Atque has omnes futuras quartum os cum alijs fibi contermís
πὶ zfie.àt nisoffibus habet communes, quibus " alía accedit quarto 011 dextrí laterís, & quarto fini(tri
P7315: [teris offi propría fecundum palati longitudinem prorepens:& non folum ín palato, uerum
tsfigu δζίη naríumamplítudine confpícua," Deinde & inanteriorí maxilla: fede eadem quoque fu-
tura fub naribus caede cernítur, ubi fuperíoríslabrifülculus confiftit, Híc enim futura appa
retutrorumgjlaterum, quartis offibus propría:quamuts linea potíus quàm futura cenferí de.
beat, Ex hacfuturarum frequentía quartum os terminante, haud difficulter collícítar;ipfum
fedecím offibus committi, prímo ením,fecundo,tertío,quin to & fexto maxillce fü períorís con
nectítur offibus,deínde frontís offi,cuneiformi,& octauo capitis offi;ipfi uidelicet foramínum
naríum fepto, ac demum quartum maxilla: os fuo coníugi, feu alteríus lateris quarto ofli .הט
gituriquemadmodum & octo dentibus quarto offi infixis, quoties fuperior maxilla fedecim
dentibus decoratur, Prafens os magna ex parte latera & inferiorem fedem narium conftituit,
& ad hzeclatera impenfe cauum eft;& neutíquam folidum,fed cereis imaginibus íntus uacuís
ofi Ai; àdmodum cleganter fimile, Huic offi, practer alia ipfius foramina" unum 360/01 006 ab infe
colt ric riorioculi fedís reoioneinciptens, deorfum in anteriorem maxillo: partem porrícitur, I(tud
Pofitiodcin ubi primum in oculi fede inchoatur, notabili interuallo fuperíüs ueluti offea confiat Íquama:
' ubiautem ínanteríorem maxillae partem pertinet, íam penitius ín offe exculptum uifitur,atqa
ctiam ínteruallu notatu dienum apparet ínter oculí ambiti & fuperiorem foramínis fedem.
p:figuai. Hoc ínteruallum creberrím? non continuum cft, fcd" futura donatur, quae huíc quarti oflis
partículz (ubi foramen confiftit)propria peculíarísip eft, Quís ueró huius foraminís ufüs cen
leatur, ín communi omníum caluaríz foramínüi fermone exequar. ín pravfentía autem obiter
in illius mentionem incidi, quó aptius futuram quarto offi propríam hic recenferem : ne quís
forté, quum ipfam obferuaret, illam plura coftituere offa, ac altius quàmab oculi fedís ambítu
ad foramen ufgp ferri arbitraretur. Practerca in anteriori palatifedead pofteriorem ínciforioru
4 :8.= dentium regionem,alíud "foramen feoflert,quartís maxillae fuperioris offibus commune, &
ex palato in narium amplítudínem fpectans, Ad huíus foramínís latera interdum" futuraap-
pue paret,aut potíus línea,in puerís cartilaeine oppletaque quafi ad canínorum dentium an teríus
latus pertíngit. Verum nu(quam adcó penetrat, ut huíus futurae bencficio quartum maxillae
τα fis.cai- osín plura diuifum cenferí queat:* quod (ut paulo poft dicam) canibus & fimijs porcísqp ac-
"icalits cidit in quibus futura quartum os ín duo díuídens,non folum ín palato,uerüm exteríus inan-
ΤῊΣ teriori maxillae fcde;etiam confpicue cernítur,nequeullam appendicum cum fuis offibus coa-
«ifs. litus fpeciemrefert, = " Quintum maxille fuperíorís os cx duobus παῇ offibus alterum ες οἵ,
ficulum uídelícet durum,folidum, latum, tenue,oblongi, & quadrangulo potius quàm trían
gulo fimile; Superíorienim partenoninacutum definitangulum:uérum adeb obtufüm eft,
1 Wer utínibi duobus donetur angulis, T'ermínatur autem 6 futura;frontisosà fuperíorimaxilla
cifigao y dirimente, Externum oflis latus communem futuram nancifcítur cum quarto maxillae offe,
«de, quaefecundü nafilatus tan tum declíuís pertingít quanta quintí huiu s maxillz-offis eftlongi.
₪ +. tudo, quein hominelongé breuior quàm canibus & fimijs uifitur." Internum uero offisla.
«lf. tus quo coníugifuo commíttitur, futuram obtinet harmonic non ad modum díflimilem ac
utrifque nafi offibus communem, Ε]α ἃ medío fuperciliorum ex futura frontis offi acmaxiL
la: fuperíorí communí ín cipiens, decliuís fecundum offium nafi lon gítudínem porríoitur,
Boe Upodartens pat quintum 05 fütura haud interci pitur, neque alterí offi iun gitur, uerüm
4i. hocunà cum fuo cóiugeafperum inzequaleGye(t,& ' in cartilagínem finit deorfum proceden-
Γ 05 tem,cog molliorem,quo longius 311 apícem defertur. hanc cartilagínem cum relíquis nafi
lk, τ. & totíus corporís cartilaginibus príuatím poftoffium enarration& profequemur, ^Sextum
6 ifr. maxillzefuperiorís os, cum fuo parinon mínímam palatí & narium amplitudínis portionem
b Ed conftituit, Reponitur enimad palatiextremum, quà nares ín fauces pertínentieftiy os tenue,
: s ' fed folidum, latum. Id " pofteriori fede partím cuneiformí committitur ofli, partím liberum
dv: fip. efbfemiparenthefis ( formam referens, V bí cuneiformi offi comiíttítur, * illa circumfcriptum
c 54538 e(t futura quce iuxta pofteriorem intímí dentis fedem fertur, maxillam(p fuperiorem à cuneifor
..^ míoffedirímit,ea potiffimüm parte, ubí cuneiformeos ipfius educit" proccffus uefpertiliona
|] 1559 js fimiles," Anteríorí parte & externo latere fextum hocos futura terminatur ipfi& quarto
7 maxill offi communíc tranfuerfim in palato ducta, ' Interíori autem latere, quo fe coniugi
fuo 3 כן
Quintum ya,
zille os,
Sextum ma,
xille os,
42 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
fuofungit, futura quadam dírímitur,qua utriufque laterís fexto offi duntaxat communis eft;
portiog "illius exiltit, quee per palatí longitudinem prorepens, quarta maxilla: offa inuicem 8 515
feparat. Contingit ígitur fextum os,cuneiformeos, quartum maxille, & fuum coníugem,& *'
poftremó naríum feptum:quodeetíam à fexto offe, quemadmodum à quarto,ca dirímitur " fuv 5 , fag
V'niv:f? ₪ tura quam ad fepti humilíorem fedem duci;antea commemoratum eft. Hactenus itaque fex a^
A ill offa efe teríus laterís maxillae defcrip(i offa, quae (i fenis oppofiti lateris conumcerentur offibus, omnía
duodecim, maxill offa confurgent duodecim, quibus nullum octo capitis offiumadíeci, | Caetcrüm fi
מל omnis adamuffim fingula quae hoc Capite perfecutus fum excuflerís, ac demum non perfunctorié
prefeni C. Galeni fuperioris maxillae defcriptionem euoluerís, permulta iam occurrerunt, ín quibusab
5 d pim illius placitís declinem , quae et(i omnía ín praefentía (tuze fidens induftríae) non commemo-
lex ρίκομείς Fauero,nonnulla tamen fubijcíam,e quibus meze fiue diligentize;feu oícirantice (prout mca ue
JBondere.quo-. ritatiaut cofona;aut diflona intueberís)fpecimen aliquod anímaduertere queas. Gialenus ítacg
d nd inlibro de Offibus futuras maxillae peculíares defcripturus, carum feríem à malze ínfima &. 4, fig. a in
finem. veces. cXtima fedeaggredítur,quam ego afperam íneequalemG effe recenfuí, quod hínc mafleter mu honte in
Jer. fculusfuiprincipi] ualídiffimam nerueamq; admodum portionem educat. Hicigitur Galenus ^" Ὁ
futuram defcribit, prímum maxillae os à quarto dirímentem, prímam appellans, eíus futurze & 4 fs τὰ
partem" ín cauo temporis cofpícuam. * Secundam ueró numerat huíus futurze partemínan. pítf intem
teríori maxillae fede occurrentem, quac ab ílla malae afperítatefurfüm ad medium inferiorísam 2 A dde
biítus fedis oculí pertingit. Hancpoftmodum trípartitó aít difcíndi,ac 8 prímam -בדש6] 1105ור] 4i bo,
doe futurze partem prope magnum feu internum oculi fedis angulum exteríori ín parte ad me mire. inc
díum fuperciliorum,& communem frontis & maxillze futuram ínquít procedere, Hac futurae n שי
parte homíncs deftituuntur,uerüm ב canibus 6311031186 fimijs eft manifeftiffima.* quamuís 5451.4
interim nonexacté ad füperciliorum feratur medíum, fed ad cam tantü fedem,in qua quartum. .
maxillze os à fecundo dirimi dictum eft. Hanc ítaque partem,ut Galenum affequaris;ex canís 2
caluaría petes. Porro fecundam partem fecundze füturze;inquit ' per concauum fedis oculí (ub ims PY
magno angulo ad communem capiti & maxillae futuram pertínere, hanc& eundem angulum f.ibpec
comprehendere, Haec pars ea effet futura, quam fecundum & tertíum maxillae offa ín inferiori € d 44 Y
iplorum fede, à quarto dírimeredocuímus, Verüm haecin hóminenequaquam fecundo Ga- duci fitm,
lenifuturze coómittitur, multo& mínus prímam partem fecundze futurae contíngit, quum haec ui in cie
ín canibus tantum & fimijs, non autem homínibus cernatur, Porró* foramen, quod Παίς 4} cope
Íecundz parti Gialenus fubijci (cribit;id efTe opinor, quod ín oculi fede oblongi admodum Mes -
patulum efb,inter quartum maxillae os & cuneiforme confpícuum." T'ertíam partem fecundze 5 3 bfe-
futurze Gialenus appellat portionem futurze prímum os à quarto díuidentís, qua ínoculifede cdm D
Ípectatur, unà cum illa quze cuneiformeos à primo maxillze offe difiungit, atque in oculi fe τῷ Qd
deetíam fpectatur, Gialeniením eft fententia, fub dictis duabus futuris (qua duz prímze par- ;
» tesfuntipfius fecundo futuro) tertíam efufdem partem inferiorem ín fede oculi ambitü infcen
» dentem ínteriüisadímum contendereyibig; communi futura capiti & maxilla fuperiorííun οἱ.
His futurís Galenus tría maxillze fuperioris offa circumfcribi poftea fubiecit quibus hec capiti
commítitur.' Primum eflet, quod ego prímum maxillz: ftatui* fecundum,ca quae mihifecun |
du m. tertium numerabátur : duo enim illa uníus offis loco ex Galeni placito recenferentur, ΠΗ s
Vertium,pars effect noftri quarti offis,quicquid fcilícet ipfius in oculi fede 66011863 nimirum 5 Ur
pars ín qua" foramen íncipít, quod ab oculi fede ín anteríorem maxillae regionem pertínet, l:fi. ino,
11/6 3000 confideraté exquíríto, num Gallenus maxillae offa hucufqueuerius quàm ego, in. καἰ τάς po
homiíneenarrauerit,& quantum adhuc Galenus ín Ππτῆς & canibusomiferit, deín,num Gale Ln 5
num cgo exrei potíus cognitione, an interpretis uerfione intellexerím, & cuiufmodinatatore סו
Delio Gialeni de maxillze offibus tractatio indiecat : potiffimim quando communis utilita, 4o/lic ci-
tis uel parum ftudíofi quidam;uel etíam ἐπεί], Circum exemplar íta fupprímunt;utnullis id 7 jud
rationibus quó aliquandiu mihi ufurpandü traderetur, ab.íjs obtinerelicuerít: quí tamen pra cá HD.
ter Balamíum, & Cardinalem Rodolphum, id fe etíam habere fatebatur, fed ea condítione,mi. ?" * fi^ it
híne communicarctur , Verümíntereaomnem nauabo opcram, ne illo libro , quemadmo. La
dum neque alíjs etíam quibufdam Galenilibrísad Anatomen eguiffe uidear, quos auttotos
cítraomnem ufum recondunt, aut faltem correctiores à tíneis (quum ipfis ufui effe nequeant)
erodí malunt, Quod ueró Gialenus peculíaría conftituat offa,quibus סה dentesinfigun.
tur,híncaccidít,quod fuis nimium fauens fimijs,eas homíni plus fatis fimiles cffingebat. In ca^
nibusenim & fimijs porcísqpacalijs anímalibus,quibus caníní dentes ualidí exertit פס cus αἱ
runt," due (uti príus dixi) uidentur futurze,aut harmoníze potíus,admodum confpícuze,qui b :
bushomo deftítuitur,A futura enim quintum maxilla os, quod nafi alterum exíftít, à quarto
di(tin
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I; 4
diftinguente;alía educitur futura, oblíqué deorfum ínter caninum & inciforium cáníno proxi
mum delata, quae cum illa communis efficitur, quae ín palatí extremo íuxta inciforíos dentes
tranfuerfim ín 11115 animalibus fertur. Hoec futura cítra omnem cartilaginis ínteruentum adcó
infignis eft, ut quartum à me enumeratum maxille os, canes ín duo diuifum commonf(trent,
Verümnonarbitrandum eft futuram hancjínter dentium praefipiola ín canibus aut (imíjs du.
€tam, fuperciliorum medío deorfum continuo progreffu (& (i Galenus íta doceat) ferri fed
utííam admonuimus, ex medio feré ductu illius futurze incipit, qua externum nafi offium la.
tus termínat; Quod ubí ín cane fimía ue ínfpexeris, accuraté expendito,quàm ímpoffibile fit,
hancfuturam porrígí ínter dentes hominis, maxillam adepti breuiffimam,& dentibus canínis
prorfus exiguís donati, Infuper animaduertíto, quid ínlibrís de Partium ufu Galenus fibi uo-
) luerít, quuni duodecim füperiorís maxillae offa effe obiter fcripfit:utí & In troductorij feu 16
dicíautor,duodecimtantum maxilla offa, ὁ Veteri indubié placito, enumeratzaut quum Ga
lenushacoffa prolixius cómemorans, nouem tanti recenfet, nullum os príuatím inciforij 8
dentibus tribuit,in eo etíam numero cuneíformeos haud complectens,
IV
תת 10 א ע ע א ז יא נא א DE
Capt X.
VTRARVMQVE DECIMI CAPITIS FIGVRARVM, ET
earundem characterum Index,
RIOR. feudextrabuius capitis figura, inferiorem maxillam und cum dentibus an
teriori facic exprimit . Pofferíor figura, inferiorem maxillam fimul cum bumiliori dentium"
ferie posteriori fede delineatam exbibet. "I'abula autem tertio prefentis lib ri Capiti prepoo
fita; ad characterem C y maxillam d latere delineatam offendit à
c4 Λαχις inferioris alterum caput,quo bec fuperiori maxille dearticulatur ;
B2 Ceruix, feu collum capitis «A infigniti .
C 12. /flterius laterís acutus pro ceffiis, in quem temporalis mufculus in[ertionem molitur .
D 2 D inunbra latitat, ב figure amplum indicans : finum, cuiinore dilitecens mufculus infe
ritur qui fimul cum temporali cy manforío attollendae v feruit maxille,
Eu cperitas ad pofferior& inferiorem taxille fed£ con[pícua,ad quam manfovius fnferitur.
F2. Infiniftre figure umbra F foramen notat,tertij paris neruorum cerebri fobolem adinittens,
Ga Foramen, quo fürculus nerui nuper dicli in bumilius labrum procidit.
ΕἸ: Inbectubercula maxillam detrabentes mufculi implantatur co quida lingue ab ipfis oritur,
NIMALIVM omniumhomoinferíorem maxillam,pro totius corpo
rís mole,breuifsímam adipifcitur:afinus autem & equus inter quadrupe
daferélongiffimam. Homini ením facíes ob tigítrotunda, nonlonga,ut
relíquís animalibus: quae, quoníam manibus carent, cibum affümptura,
inclinantur, Duram autem homínibus maxillam, ut & czeterís aníman.
tibus fieri decuit, quód fola mobilis fit, & uarios atqpfortifsimos motus
, , 0 5 H , . .
6 mulculo, : «4 inmordendo mandendoG fuftineat. Caeterit ne fic dura folidatg nímio
rum tux. pondereipfam mouentibus mufculís íncomodo foret,finus & cauitates notatu dignas,medul
messe lat infarctas exigit;interímappendicís undig expers.Sinushinon adcó ín pofteriori maxillze
ORAS parte, acín quadrupedibus exculpuntur, fed antrorfum magis uerfus menti regionem, & ad
proponit. 5 7 4 * / 7 4
maxille latera. Plurimis anímalíum maxilla duobus conftat offibusin fummo כו 0 וס רת ma-
In xilla
Libyo unde,
לס
KFomini bye.
uifsimam οὖ;
eu Infeyior&
πιαχίίαηι.
AM axillz ho
min: ferc uni»
co offe extrui»
JDuo utrin d
saxille pro
ΟΣ
Peculiaris in
enaxillavit avt
44 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
xilla 11185 i acutum definit, mutuo per unionem nexis , Homini autem, unico conformatur
offe, ac ín fummo mento lata,neque ut ín czcterís anímalibus;acuta cernitur. INulla enim parte
maxilla difficilius quàm hicdifcinditur. Praeterea coctione, aut caríe ín terra illam diflolui;no^
dumanímaduerti.& quanquam cüm alibi, tum praecipue Parifrjs in Innocentu cemiterío ma
ximam inferiorum maxillarum (uti & caeterorum offium) frequentiam confpexeríim, nullam
tamen unquam ín duas bipartitam partesadínueni, Canum ueró;boumt & afinorum maxi,
Izc,etíam cítra coctionis beneficium, inuícem paruo conatu interdum diuelluntur. Quamuis
interim Galenus,& alij plerique poft Hippocratem diffectionum periti;maxillam non unicum
elTe os afferuerínt,fed coctum ín fumma menti extremítatelaxarí, ob ddp ipfum coaluiffe mani
fe(tum índíciumefTe. Vtcunque fit, hactenus nulla hominis maxilla mihí gemino conftructa
offc(uti & prius dicebam) occurrit. & quamuís fortéinter tor hominum myríades in canino
aliquo homuncione, aut puerulo talem quampíam maxillam aliquando obferuarem , non
tamen ídeo mox afferam, homínis maxillam duplíci offe conftare : quin Celío potius, aut illi
Grxcoautoriex quo Cellüs quicquid de offibus prodidit mutuatus eft, accedam,quí cum
Galeno canes parum curans, maxillam fimplici offe componi docuit. Et quamuis hzecín pue-
τίς duobus offibusper unionem nexís efformaretur, non ideo tamen fimpliciter duplici offe
maxillam formari recté diceremus, nifi etíam occipiti) os,uertebras,X offa quae facri oflis late^
ribus committuntur, pluribus cffingi offibus donaremus. fi quidem haec in puerís compluri
busoffibus mutuó per unionem commiíflis extruí, nemo negauerit. Inferior maxilla utrinque
in duos definit procefTus, quorum" alter in mucronem productus, mufculi temporalis tendi.
nís infertíonem ualídifTimé excipit,totusab illo tendine complexus." Alter, quí pofteríor eft,
ín capítulum tranfuerfim oblongum finit, quod fibi correfpondentí" finui inarticulatur, quí
ad íugalís offisradícem & anteriorem auditus organi fedem in temporis offe incifus eft. Huíc
finui;ut & capítulo maxilla, cartilago cruftze modo obducitur. Verüm prater hanccartila
ginem omnibusartículis pariter communem, inter f(ínum capitulum( alia reponitur cartila-
culo caxtilgi o lzeuis, tenuis, mollis ligamentitp naturze quodad fubftantiam fpeciat, nonihil compos.
zs effigies,
AM axille fo»
γα) nd.
JDentiumat-
ueoli.
AM axille in
polleriori. fe
de amplitudo,
genutas, [rnus,
alferitates,
Hiecoffibus nufquam adnalcitur, fed tantum ligamentis articulum ín orbem continentibus,
Iftius cartilaginis beneficio, durorum przefentís articuli offium impetus exoluítur, & quo miz
nus mutuo affríctu ín ualidisaffiduisqs maxille motibus offa rumpàtur,fcité pracftat;junà cum
cartilagine finui & capitulo obnata. Ad haec, inferior maxilla duobus utrínque donatur fora-
minibus;atque alterum quidem ín interiori ipfius regíone,non procul ànunccommemoratís
proceffibus, cernitur: alterum ueró,ín exteriori fede ad labri inferiorís radicem,latusq. Inte-
xíus,quod SC amplius, & inzequale feu afperum eft, uiam praebet ' portioni nerui του τῇ parís
neruorum cerebrí ad dentium radices difperfze, unà cum uenula & artería,quo dentibus ὃς
inferiori maxillae nutriendis,hoc foramen fubeunt, Exterius ueró, eius nerui * fobolem ex ma
xilla ín humiliuslabrum finít procidere, eft& longé mínus interiorí. Porro fi fetam exiccatze
maxill interno foramini índíderis, cam ab hoc foramínead externum ufque leui opera ferri
confpícies . & fi maxillam effregeris, continuum íterab uno foramine in alterum canalis mo^
do c«latum obferuabis . Praeter haec foramina in maxillae externa fuperficiealía prorfus nuL
la reperias, nifi forté & alueolos praefepiolaGp illisannumerare lubeat, quibus dentes inftar cla
uorum ínfigi mox trademus, Q'uód ueró horum finuum alueorumq eratía, inferior maxilla
craffior fit, hínc potiffimum conftat, quód in uetulís, 11105 quibus dentes וטס funt; acin
quibus ipfi dentium finus fuccreuerunt, maxilla ab imo furfum multo tenuior & anguftíor εξ.
ficiatur. Maxilla ubi dentes ipfi non infiguntur, eat (ede qua commemoratos nuper educit
proceffus,latíffima, &, (ilatera fpectes, tenuiffima," intusqpac' exteríus quafiamplo & ín fi.
perficie tantum cauato finu infculpta uifitur, quo aptius mufculi maxillam, praeter tempora:
lem mufculumattollentes, infertíionem molirentur," 9 qui illorum ín ore delitefcit,minus fua
eraflitíe ac mole fauciumanguftíam ínfarciret: adeó,ut intus magís quàm foris,maxilla meri,
toinfinuetur. Quínetià huic latiori maxilla fedi id (eparatím accidit, quódafpera inzequalísqy
cernítur, idi potiffimum iuxta huíus fedis! inferiorem pofteríoremQ regionem. quod ctiam
mufculorum ínfertionis occafione rerum Opifex machinatur, non ignorans afperís inzequa-
libusg 10618 promptius alíquíd adhaerere , adnafcitg, quàm planis & elabris. Caeterüm hac
eti gratía interior maxillae Íedesad mentum" aliquot tuberculis afperitatibus'ueextuberat;ut
mufculi(quoru ope ipfa deorfum trahitur) fuam ínfertíionem ualidius conficerent, acdenig:
"nonnullilinguz peculiares mufculí híncaptius enafcerentur. Tale quid etíam ufuuenit in ex
1erna inferioris maxillae fede; ad fummi mentiregionem," ut hacratione labri humiliorís mu-
Ículicommodigs illincpronafcerentur,
DE
₪ 1 figura
C.c6ma
[culorii =
bule, A, B.
bus fig. A.
8.
€ sft.6ca,
pitis b,
d z fig.F.
€ 1 fig.G.
F2 fo cari
que 2 cd. 4.
lib. prepo-
nuntur T.
4 dice ft
guev o
b mufculo-
rumtab, ας
b 2 fig. D.
i wxfi.E.
hé mifcu-
rum tabula
D.
luz f. E:
m ג fig. H.
n smujcul.
tab.H,I.
0 פוט
cap .lt.3 H.
P4 onm.
tab. N.
122
4» $567
7.8
C
E
2 fi. sca. li.
4SetXX,
52D.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER [IL 45
DE DENTIBZS, UP D d M,
offium numero a[cribuntur. — Caput Za.
PRAESENTIS VNDECIMI CAPITIS FIGVRAE,
ac ipfius characterum Index.
11.240 figuratam fuperioris maxille quam inferioris dentesyin altero latere exprimun
fur. quum enin utriufque laterís par -fít ratio, abunde esl alterius lateris dentes ex maxillis eru
tos 06120666. Sí uero dentes maxillis adbuc infixos contemplari uifum fit, fuperioris Capitis
figure inferiorem commonstrant :feríem, quemadmodum tertia c9 quinta / [exti Capítisfiguree
fuperiorem.ubi 5’ quarta eius Capitis figura alucolos prompte oXfendit quibus dentes infigun
zur. Quandoquidem ex caluaría, quamillafigura exprefeimus,, Jfludio uperíoris imnaxille den^
fes euulfinus.
Dextríi lateris 0070 füperiores dentes .
JDextri lateris dentes octo inferiores ἢ d
JDuo dextri lateris inciforij. 3 Dens caninus dexter.
uingue molares dextré. Edunc numerum qo» inferiori c9 Juperiort dentur clafsí accotttiio^
dare integrum eL INomina autem dentium, cum uarijs veliquorum offium nomenclaturis,ex bu
11/5 libri calce fienda uenitit:quod ín eum locum nomina, quecunque mibibaclenus occurrere,
duxeríáin reijcienda.
Bafís notatur molarís dentis. 10 cies dentis inciforij.
AMedia molaris dentis pars bíc delineatur finum in dentibus confbicuum ostenfura.
x 05518 Vs folosdentesfentiendi utm obtinere, Galenusnó per^
functorieatteftatur;afltrens fe quoque dentium doloreuexatum, atque
tum diligenter animum adhibuiffe num dentes ipfi doleat:fenfiffetj ma
niífcító dentem n6 modo dolere, uerm etíam pulfare, carnibus inflam-
matíone obfeflis non diffimiliter, Applantátur ením dentium radicibus
"molles quidam neruulíjà tertío neruorum cerebri 6010910 pro pagati,
: Ξ quorum gratía dentes duntaxat cuidenti inter offa fentíendifacultate do
natos credimus, Caeterum nonnulli Gialeno haud acquiefcentes;collieunt, dentem, quumos
fit, citra doloremaffici : quemadmodum cumlíma exceffus dentium pracfecare;aut ignitisfer^
ís cos aliquando exurere cogimur, At quum ín huiufmodi artís operibus ipfos fenfu praedi
tos fubindeexperíamur, & ἃ frigore potiflimum moleftarí coenofcamus,meríto laudandus
eftimmefus rerum Opifex, quem cxterorum offium folís duntaxat dentibusnotatu díonam
fentiendi facultate lareítumarbitramur, INoueratenim hos crebró occurfuros ijs quae fecant,
ud frangunt, uel rodunt;uel ualide excalefaciunt, aut refrieerant,uelalía quauís occafione al^
terant:quibusomnibus dentes multó alíter, quàm reliqua offa, nudi exponuntur. Quamob,
rem,(inulla fentiendiui pollerét,à dolore homo neutiquam admoneretur,neque denti fuccur
rerct,quod infeftatamoturus,priufqua moleftatí dentes uítíarentur. Porró dentes non folum
fenfaü,& quód nudi fint;abalijs offibus diftingui creduntur;ucrum etíam quía hos plus cote
τίς oflibus (emper enutrírí,& quouis tempore uitz incrementumaccipere,ídeo pravcipuéarbi
tramur,quod dentes illis quos exemímus oppofití fubinde ín eruti dentis locu extra reliquam
dentium feríem füccrefcant:ob hoc uidelicet, quod contraríjs dentibus non amplíus atteran-
tur, Reliquienim dentes tantum augentur,quantum lzuigandís cibis comminuuntur. Sunt
autem plurímum dentes numero trígínta duo, una feríe ín utraque maxilla fedecíim, inftar iu
ftiffimz choreze fiti," Quatuor priores aduerfi ὑς quíafecant, inciforíj uocantur: funtenímla-
τί δ acuti, qub oblatum ipfis cibum mordendo cultrímodo prompté abfcindant, diuidantig.
Deinceps
Dentes fenti»
7t.
Libro quinto
de Medica,
mtentorié cop,
Pofit'one fecus
dun lecos,
Dentit d ec,
teris ofsibusd.f
ferentia,
Dentium tu
15.
7
46 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Deinceps caniniutrínque finguli conftítuuntur, ampli quídem fua bafigingiuís proxima: cha«t. s.
iplorumautem πε ἃ gingiuís remoto;acuti,ut(i quid propter duritiem ab incilorijs non pre
Ícinderctur,hocilli confringerent. Porró ipfis id nomen indítum eft, quód exertis canum (quí
Moles. phos habentínfignes) dentibus refpondent.Poft hos," maxillares feu molares quiniab utrogs 45557, 5.
latere habentur;afperi,ampli,duri & magni, quo incifa ab ínciforijs, cflractatpà canínis ín ἴα,
uorem exactum terere poflint. Si enim prorfus lzcucs crearentur, idoneí ad propríum munus
minímé exifterent : quoníam ab inaequalibus afperísq omnía melius teruntur . Propter hoc
ipfum & molas,quibus fruges moliuntur, temporís proceffü díug minuendo lcuieatas, rur
fus incidi atque exafperarí uidemus. INeque fi afperí quidem eflent, non autem duri, plus Dens nola-
commodi ex ijs efTet,ut quí prius contererentur,quàm cibos ín laruorem commiínuerent.funt % » infi
enim dentesomnium offíum durifsimi. Quínetíam,fi afperi & duri fa&ti,non effent unà & am. 9
plínequetales plis accommodarent 11115 concredíto muneri,fi modo qua Izuiffime atterí de
beant,inamplís firmaribafibus oporteat. Inciforijs enim & canínís nihil cóminuítur, propter
firictam & anguftam ipforü aciem. Quid fi haec omníamolares adipifceretur;at interím parui
efenrnonne & hocfolo illorum ufus corrumpereturz quum plurímo atterendís comínuen,
Qul ἄξιος ma dist cibis tempore indígeamus. Dentesad unum omnes ín maxillaru finibus clauoruritu
ג infigutur, qui propterímaginem,quam cum przefepibus brutorum habent, Graecis ו
"7 Latinisprzlepiola nuncupatur. Hí nang fingulis circundátur dentibus, host ftringunt atq
לכ dco exactéretinent,ut non prompté uel tantillum commoueantur. Neque paribusradicibus jc initio
«s, omnes fuis inferuntur pracfepibus quandoquidem paruis unaradix,dug ueró maioribus,tres 5
& quatuor maximis obtigerunt. Inciforij enim fingulis immittunturradicibus. Canini quo- UU CAL
que radices fingulas exigunt, qui inciforiorum radicibus multo altius infiguntur,tante(j ma^ foi c-
iorcs funt quantum caninorum robur excedit. C'uanquam & ínter ínciforíos duo medij infi» profi.
gnioribus hzreátradicibus,quàm duo laterales, caninís proxími,nimiru quod medij latiores
grandiorest (int. Molares radicibus ínter fe uaríant. nam quí maxillae inferiori הט δ ν
nís radicibus:qui fuperiori,ternis;fübindeinfiguntur. Differt tamen & hí ínterdu. qui nang;
fuprà (untquaternís : qui infrà;ternis radicibus immittí aliquádo deprehendütur, przcfertim
duo denti íntimo proximi. Deín frequentifIlm?é duos molares fuperíores caníno denti 1606
dentes, duobus tantum immitti radicibus Ípectabis, tres reliquos ternís: fic & duos inferiores
caníno proximos una radíce,tres reliquos duabus. Praxterea obferuabís quoque omníü inti
Destin παρ mos minoribus infigiradicibus,quàmillisattiguos. | Inciforiorum & canínorum numerus,
0 ו .raro ín hominibus urmolarium, mutatur. Interdum ením ín utroque latere quínque molares
' eccurrunt, intecdum quatuor:nonnunquam quatuor à finiftris, quinque uero à dextris : uel
contràin finiftrís quinque,ex dextris quatuor;ucl ínfrà quatuor, fuprà autem quinque. quam
differentiam potífsimum paríüt poflremi dentes, quos pleríque genuínos uocant,etíam fi Ci
Gemini dv. cero itamolaresuocauerit.Suntautem illi,qui prímüm poft pubertatem uenerísq; ufum homi
"^ nibuscum maxímís fubinde cruciatibus prodeunt: id quod medici parum obferuantes,aut
alios dentes euclluntaut humor uitio eos infeftari fibi perfuadentes;zeeros catapotis atqj íd
genus pharmacis obruunt,quum dolore 31166015 nullumleui eíngiuarum ad poftremum den
tem fcarificatione, ac interdum oflis pertufione,pravfentius remedium adferri poflit. id quod
ipfe ctiam modo experior, cui haecfcribenti trigefimus fecundus dens zratís uigefimo fexto
anno fuccrefcit. Atque id etíam arguunt permultae caluaríz ín cemíterí)s occurrétes,in quibus
pofteriores 1111 dentes uelutíin cauca quapíà adhuc reponuntur aclatítant,quibufda fuz bafis
apicibus os tenuifsimum perforantes. Cuiufmodi caluaríam nuper mihi exhibuit humanzefa-
bríca: quàm ftudiofifsimus ac ualde perítus הסטט ₪ T0ANNES PAVLVS GVL
DVCIVS VRBINAS, mihiamicifsimus Caterüm Ariftoteles, alij complures uirís
copíofiores dentes quàm mulíeribus affcribunt : quód cuiuís non minus promptum cft expe
riri,quàm míhifalfum íd effe dicere, quum nulli nó dentes numerare liceat;ex quorü frequen.
tía pleríqueetíam uitzelongitudinem breuítatemdg arguunt. Dentes non folum dictos nunc
Donee; praeftantufus,uerum etiam ad uocís modulationem iuuant, quum dura lapidea& conformen
zs. tur fub(tantía, exiguas, fed notatu dignas cauitates intus obtinente : quas ut dentes leuiores. Des Einfi
fint,commodiusQpaccipiant nutrímentum,occafionem precbent. Atque huíuscauitatís caufa, 8".
fi quado dentibus foramina ex humortacríum erodentíumi influxu oboríátur, qua ad eam
cauítatem ufq pertíngátocyffime dentes ad radicis ufcp extrema eroduntur, D'eínde puerorü
Duis αὐ, dentes imperfecti & mollibus & quafi medullofis cóftare radicibus, non praetereundum eft:
265 quemadmodum & puerís dentíum partem extra gíngíuas tonfpícuam, dentis radíci appen-
dicis modo committi, Atque id quidem ucl pueri didicimus, quum nobis Íocijsq uacillantes
dentes,
Canini.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER L 47
dentes;& przecipue ínciforios,unguibusaut filo denti circundato,eximere cóofueuimus. Quin
& ín mulis quoque,acmultis canibus dentium referuatis radícibus, ipforum appendices proci
dere índies obícruamus, Atque poftremum illud profecto accuratifsímé expendendü οἴ πα
puerís effractialícuíus ex cafu dentís reliquamportíonem unquam eruamus,fed duntaxatap-
pendícem, in cuius locumalia (modo radix feruetur) prompte fuccrefcet, Dein plurimumíd
quoque ín puerís animaduertille coducit, quibus mox ab íneuntezetate molares dentes crodi
αυἱἱείατί(ρ folent. In hísnanque operzeprecium eft;molarium dentium appendices (quzenon íta
utínciloriorum procídere ín ípfis folent) auferre, quo nouzc earum loco fuccedant, dentesq
integri feruentur, Sienim appendícum unío zetatís progreffu firmetur, appendixnunquam
decídet.quínímo uel pubertatis tempore aliquot dentes cumradicibus, ob erofionis uitium,
plerunqueueníunteruendi.
DE ONSTEZM:'GCODITISVCET-MZJeb
xille füperiorisforaminibus . Caput 2X II.
VANDOQVIDEM ínuenarum,neruorum &arteríarum defcriptio-
j| nibus, foraminum capítís ignorantia non modícum obfcuritatís parítura. Curforemini
elTet, dein quíaín illis enarrandis(qui cognitu fint difficillima) Anatomi^ ו
o tuarur.
corum praecipui multum aberraucrunt,operzprecíum iam duxerím,hoc
Ἵ Caputomnibus capitis foraminibus dedicare, ac fin gula qua accurata di-
ligenti& fectione manife(tó deprehendí;modó recenfere, ut ín uaforum &
τ neruorum quarundamQ membranarü cercbrí enarratione,hucftudiofus
difcendity cupidus lectorrecurrerepofsit , & foramen cuius mentio incidet, perpetuó in pro»
cínctu habeat, Vt ueró id fiat compendiofius, quatuor figuras praefenti negotio famulantes,
hucreponam,unumquodq foramen cum 1 pfi praefixo charactere fcorfum íta enarraturus,ut
fcrmo fimul characterum Indícis & Capítis contextus uices opportuné fuppleat. Inde fi cafu,
autex indufkiaaliquis finus uel proceffus antea fuerit omiffus,illum etiam nunc defcribam,
PRIMA XII CAPITIS FIGVR +
00 -
77
7 lf,
P? RAESENTS fbpura autcriorem calutrie Jedem exprimit, ac proinde omnia
etiam foramina. in oculi ; féde maxillad; fuperiori, ín bac Juperficie apparetitía כ proponit.
Claninum autem caput bumane caluarie Jübicclum, iam prius maxille fuperioris offibus futu"
25002 indicandis unice , perinde actota becfigura P» uit.
ΒΕΟν
48 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
SECVNDA DVODECIMI CAPITIS FIGVRAÁ
Vo aO figura caluarie Lafís exteríoretm facte, qua palatum refptcit,delineautmus.
ANos enim δίς caluam, feu caluaríam, aut capítis offa toti ocLo illa que prius in fexto 9" itono
Capitib. offa capitis uocata funt. nominabimus:aut cum criftotele capitis tantum partem ca
pillis tecLam:uerim oclo illis offibus maxilla fuperiorem adijciemus, idés caluariam feu caput
modo dicemus, quod in cemiterijs paffimreperitur, co caluarie loco pingitur. Quod autem
Juprá capitis offa amaxille fuperioris offib. difliínxerimus, Galeninoitíne c9" cuidentioris do^
crine fludiof actum fuiffe, baclenus abunde licuit colligere,
TERTIA DVODECIMI CAPITIS FIGVRA
INTERNAM CALVARIAE BASIM COMMONSTRANS,
QVARTA
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I
QVARTA DVODECIMI CAPITIS FIGVRA
Q4 RT O4 internamcaluerie fedem fuperioris ipfius perzis oSTendit, quam
dtertía fü gure caluaría t fera ita ref eCuttmls ut caluariam cerebri barmotiss osTe nfuri diui-
dere folemus. cc igitur characlerum indicem aggrediamur co ingulis charadleriltz eius /
ure cut peculiares : funt numerum ubijciamus, prius adbuc admonentes ub parum. foraminibus
quibufdam intelligendis eamfiguram iuuare, que ocLaua fexti Capitis habebatur » ftiterioreim
osfendens ofis cuneum referentis » C" oclaut capi:ts offis, que cerebrum fpeclar fuperficieim. |
Eam enim figuram cum interna tertie buius Capitis figure fede, fecundum cuticiformis ofeis
(5 ocfaui capitis offis defcriptionem, conferre plurimim conduxeriz.
; Ph ps a ^ei Lin ἢ ;
A1 Foramenadmedíum fupercilij íncifum, quo' ramus minoris tert] paris neruorum ccrebrí
4.5 fi.aitc. radicis ex oculifedead frontis mufculofam cutem difperoítur. Hocín utroquelaterenon fem
2 EN per perfectu orbículared exiftít foramen, fed fubinde finus duntaxat femicírculi rítu excu Iptus
polite א
c 4m apparet. Aliquando ín uno quidem latere foramen;in altero autem fcmicircularis tantü finus,
lorum td perínde atque híc ín príma ,הזוס ה cernitur, Foramen hoc frontis offi proprium eft, quod
[5 - aliquot 1 prímahuíus Capítis hgura infignitum cernitur. Verüm non e(t,quód aut hícin ora
tíonís contextu;autin mareíne osalíquod adnotem,quum character foramen índican S, רק
os cuí id ínfculpítur;prompteé doceat.
D Foramen,quo díctze minorís tertíj parís neruorü cerebri radicis foboles,cx oculorüi (ede íii
4:f.c genas ad fuperioris labri & alarü nafi mufculos procidit, Praefens foramen inftar oblco mea-
peor tus in quarto fuperioris maxilla offe fculpicur,& in anteriori maxillae fede ubí ín prima fieura
E. D ponit,foramínís huius ductus penitius in offe caclatur. Per oculi uerb fedem,tantütenuiac
Íquamz fimilímo offe tegitui: quam regionem A ín oculi Ícde confpicuo;infieniu imus.
C: Foramennunccómemorato amplius, quod cx magno interno'uc oculi angulo הז narium
cauítatem rectà deorfum pertinet, fecundo fuperiorís maxillae offi, &c quarto paríter cómunc.
pw Iftud" portiuncule minoris tertij paris neruorum cerebriradícis uíam praebet, & nonnihil pi
tuítze ex cerebro ad oculi fedem confluentís, ad nares tran(míttere credítur. Cactertim preter
id foramen, alíud quoque grandius pítuítae ex oculi fede ín narium amplitudinem,hínci ma-
gísad fauces quàm nafüm defluxui, pra paratur. Quod qui profundius latítet,neg: ullo pacto
preepofitís íam figuris indícarí סכן 115 quartam adito figuram fexto Capiti prapofitam,á qua
iuealeos(quó cauum temporís exactíus oculís fubijceretur)e «ecuíimus, illi figurae o aícriben
tcs, ut faltem foramínis huius ín cuneiformi offe inci(i fedes índicaretur. Quo autemid magis
עב
ג
ín caluarijs cófpectum fügit;eo mínus quog mírandi c(t; hoc quacung ctam dign
madauerfione,dilIectionis proceres latuitle,
míitani
Ε 4
50 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Di,2 Prefnsforamen omnium quc ín oculí fede confpiciuntur, facile maximum occurrit, & di
ctzíam fepíus minoris tertij parís neruoru cerebri radicis ramulo uíam dat, ín temporalem
mufculum & manforíum ex oculorum fede porrecto, INeque huius duntaxat neruulinomíne
patens illud oblongum foramen exculptum cítat mufculí temporalis exortuí híncquogiro^
bur accedít, Ad hacc pítuitze, ad grandíus in naríum cauítatem pertinens foramen(quod Φ
expreflimus) defluenti;uíam przebet. Quinctía prorparatum uidetur neruulo cuidam, quem
iuxta quinti parís neruorum cerebrí radicem educí,nos primum obferuauimus. Quippe nerz
uulus illeper proprium foramen paulo po fteríasH notandum porrigitur ín temporalem mu
fculum & manforíum, illum(g quí ín ore delítefcens;etíam attollendae maxillae famulatur, Ca^
terüm ríma hzc, feu oblongum foramen D ínfignitum,ad cuneiforme os,& quartum os ma
xillac fuperiorís pertínet,
Ἐ 1,3 Bintertíafigurapofito,& E inutrifoculorü fedibus prime figura foramen índicatur;ín
fedis oculíradice feu uertice clatifsimu,& ín cuneiformí ofle incífum, quod forís quà oculi fede
fpectat, prorfus orbículare cernítur,' neruo uiforío (cutus gratíaexculptum e(t) amplitudine
refpondens. Verüm ínteríüs ubí cerebro propíus accedit, iuxta externu ipfius latus,exiguum
eundem(acutum obtínet anguli, qui uenule cum uiforío neruo hac excidente paratur, An.
gulum hunc y notat.Is nang;ínter E & y intertíahuius Capitis figura confi(üir,
ΕΞ Huic finui cuneíformi offi incifo,uiforiorum neruorum ' coítusinnitítur, MC
G5 G ín prímae figura: finiftra oculi fedeoccurrít,in tertía autem figura G dextrum cius figurae
latus ideo occupat, quód ín finiftrolatere foramen G indicatum, nufquam obuia fit,có quod
0 huius Figure caluaria ín latus ucliftius loraminis aliquo modo
"s UD MINUS uídendinomíne,inflexerimus.Infculpitur autc cunciformi ofsí,
mis dexeri laeviseffigiem ". achumiliori fuí parte paulo minus toto orbiculare cft, elatíori
delinesuierghuniloyen 777 — werbinacutum longumG& angu(tum definitangulum.Fora^
ipfispertena, fuperio- (4] men hoc,etíafi Galeno fecusuilum fit,nerui uifori) foramen am.
vem ueró fcu eiufdem fora. 8 bs zT EN Drei 5 : 2
annis angulunsinfjgnui, Quanquam plítudincuincit, Sfi (imilíteratg illud prorfus orbículare eflet,
urviu[g, lazeris fovamen eriam pul faciletriplo,aut quadruplo amplius efficeretur. INihilominus ta
. κα Capiisfigura incon men humilior ipfius pars, quam paulo mínus toto orbícula-
n rem effe diximus) uifort) nerui foramínís amplitudinem adhuc
long? fuperat, Praefens foramen caclatur gratía" fecundi parís neruorum cercbri, in oculi fe.
demad mouendos oculi mufculos progredíentis, dcin gratía " mínorís tertíj parísneruorum
cerebri radícís, quae frontis cuti, fuperioris maxillae ín facie mufculis, ín nares & mufculos ín-
fcriorem maxillam attollentcs, dígeritur. Hacc quidem per humiliorem foraminis fedem procí
dunt,unà cum" infigniramo foporalisarterize, quam retícularem plexum in homíne quídam
eflormare commínilcuntur. Verum per clatiorem foramínis fedem, quae ín anguftum lon-
gumQg angulum cogitur," uena ex oculorü fede, ab 11115 quae temporalem adeunt mufculum,
dura: membranze hic diftribuitur, & fuz diftributioni ín caluarize bafi finus inibi exculptos
gerít,uenularum tuberibus congruentes, & ín ca caluaríze fede confpicuos,cuiín tertía fioura
2
€. € infcribitur. Neque profecto neruís hís duntaxat; & uenze,& nuper dicte in(igniarteríae,am
plum id foramen excauatur : uerum etíam piítuitae ex cerebro ín oculi fedem, & hínc in narium
amplítudiínem promanantí,quemadmodum fectio luculentifsimé iuxtà ac tucundifsimé often
dit, adco ut nulla ratione magna hzc foramínis amplitudo, neruís illís, & uenze, & arterice
par confpícíatur,
Η 1,5. Foramenorbículare& in offelongius quàm duo proximé commemorata procedens,& ar
&ius quog. Hoc in caneiformíi offe cum relíquis' neruuli eratía exculpítur,quem nó procul à
praecipua quínti parísradice pronafcí audies, Przefens foramen in tertíze figurze dextro latere
fub G pofiti paulo grandíusuifitur foramine in finíftro latere confpícuo,quód ínterdü prae
τοῦ neruuli íllumetígm tertij parís" mínoremradicem tranfmittat, quam per foramen G infi-
gniítum deduci,paulo fuperius commemoratum eft.
Hac fedeín octauo capitis offe" multa,fed exigua fpectantur foramina, odorum & aérís in ו
infpirationibusad cerebrum íngreffus nomínejincifa, Haec non ut hactenus dícia, ipfo ductu
recta funt,& utrinque peruía,fed obliqua, & anfractuofa, fpongiarumq foraminibus fimilía,
Interrcliquatamen utrínque unum eft rectum & grandefatís, quod prímum quodámodo cft,
antice frontís offis fedí proximum, " uenam ad duram cerebrí membranam ex naríum am &
plítudine exporrectam tranfmittens , Verum caetera interim foramína, etíam recta & utrín.
que pertufa uiderentur, fi modo ínteriora narium officula in ipforum fummo nó parifemper
numcro repofita, &infigniter fungofa, & nonnihil membranca cartilagíneatg eximerentur,
INum
42 fi. 1. C4.
lib. 2
bz fiz cap.
libri 4.d.
4 13 fil.
0
4 15 filib. 7
M,
414fi.7li
briG.
b cadem f-
gura H.
C fig. c4...
lib. X.
d cadem fi.
0 fig-
lib. 7 H.
414 fi.libri
7L.
bia fi. 7l
briH.
412 fi. lib.
7%
2?
σῇ.
14. lib, 5
c1: fig.7li.
bri E.
d eadem fi-
guraD.
K5, 4
4 8fi. 6 ca.
CD.
3
$4bD i5 fi,
7 libri,
M35
4 bia fili
bri 71, K.
C 2 fi.2 ca.
4l. M Z,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I. 51
Num πιοτὸ hzcforaminula pítuítz cerebri cxpurgande etíam efformétur, feptimo libro per-
traciabímus, In prefentía tamen addendum duxijhis nunquam nifi oppleto cerebro pítuitam
excolari& leuifsima pítuítze copia hac defluente,ca foramina obturari, alíatg grauedinis Íym.
ptomata induci. Infuper admonendus es,in omnibus caluaríjs non zequé frequentía hicappa
τοῖς foramina, quemadmodum & * fedes quibus " olfa&us reponuntur organa,non paríter
ampla ín fingulis confpíciuntur. Caeterum canís anímal mínime pituitofum, fed exactifsimo
odoratu przedítum, ut has fedes habet amplifsimas, íta quoque permultaadmodumü paten-
tía inillis cernuntur foramínaantroríum,non autem uthomíní deorfum, fpeciantía,
Cauiítas ínter duas frontísos conftituentes Íquamas repofita, quam nonnullí olfa&us orga
numele afferunt, propter aérem in illa conclufum, quem odoratuí imírificé neceffaríum elTe
nonambígimus, Quàm ueró hzc cauitas capax fit;prompte obferuabis, fi frontis os in fuper.
ciliorum rcgione fregeris.eftenim amplifsima,& molliufculu corpus membranulaobductum
complectitur, quod medullae quodàmodo refpondet:uniuerfum tamen eiufmodi eft;utnullü
fimile in toto corpore reperías,raeterquá ín" cauernís antrís'ue ín cuneiformi offe crebro con
Ípicuís, Praeterea quibus gallíco morbo anteríor frontis offis Íquanta erodítur, aut uulnere
perfringitur, tanto impetu ín expiratíone aérem ex cauitate illa propellí cernímus, ut etíam is
candelzelumen promptifimé exufflet. Praefens ením cauítas non folum ad fuperciliorum fe-
dem & quibufdam 160001718 foraminibus ín naríum amplitudinem pertínet, (ed etíam ín eam
frontis offís porrigitur partem,quam fuperiore fedís oculí regionem cóftítuere dictum eft,
Foramen,autrima potíus,talis formze,qualem unguís apíce quís cerae imprímeret:quae" du
rz cerebri membrana híc firmandze extruítur, INeceffum quippe erat, non hic folum ubíea
membrana multís foraminibus eft peruía, uerum alijs compluribus 10618, 681081000 alligari,8c
duram membranam fibras uínculat per caluaríam tranfmittere. Licet etiam iftas rimas aeri in
cerebrum ducendo aliquíd auxilíari íntueberis,fi illas intru(à fcta,ín nuperrímé dictam frontís
oflis cauítatem narium amplitudinem definere expenderís, ac praterea ín oflis cuneum imi
tantís antra pertínere anímaduerterís,
Sinus ín cuneiforme offe íncifus, ac glandulam cótínens,cuíex cerebro defluens pítuíta 1
ftillat, quam deinde peros finu hunceflormás ín palatii manare Galenus prodidit:per ipfum
cribri aut pongíze modo foraminibus peruíum, pituitam Oud las esae Io Mou d
colaríafferens. Hanc fententíam,nifi mea quaedam ín Gale gura quentumuis ταῖς presenti loco accu?
num pietas remorarctur,non mínus à uero alienam often. vatius intelligene
derem, quàm quod maxíme. Quandoquidem hzc offis ἐγ. πιοῦν 5
160698 8 cuneiformis medíum exiftit;neutiquafpon Du pe»
gie, multoc adhuc minus cribrí inftar perforatur, quum cams cui bituita
inibi folida contínuad conftet Íquama, intus amplas illas Trfluz. B feum
cauítates plerunque continente, quas octaua fexti Capítís in oed
figura expreffimus, quae non nifi effrado priusofleín 020, quatuor ueluti ductus a glas
confpectum ueníunt. Per huiufmodi itaque offis cuneifor^ de &rtuz«n deducences.
mís foramína (quum nulla fint) pítuíta haudquaquá defcédit, Verm à inu ΜΙ notato utrír
que duo deriuantur ductus,finuum modo exculptí,quorum príorad fecundum foramen no
bis in oculi fedis radiceenarratumac G infienitu tendí,& pítuitam in oculi fedem,& hinc per
foramína,quze prius C & » exprefsímus, defert, Pofteríor finus ad. afperum ingequalcG fora
men,feurimam potíus deorfmporrigitur, quà pítuíta orí palato'ue potifsímu inHuit, & aer
quoque ínter fpirandum caluaríam petít. Rímam hanc temporís ofi & occipitij communem,
IN notauímus ín finiftro latere fecundz figurze,& ín dextro tertie, Ductus uerb & finus non
adcó commode (quum non admodi cauí uídeantur) ín tertía figura fe fpectandos offerunt,
quanquamínterím priorem finum O, pofteríorem ueró P ín eadem figura índícauerímus,
uthís adíutus characteribus finuü fedem ín ueris caluaríjs ocyus adínuenias.Proceffibus qui
orbículatim circa finum M infignitum apparent, dura cerebri membrana firmifliméadna
fciturjacueluti ea fede fuftinetur,qua hícà caluaríze bafi abícedit, in(i eníoresq foporalíü arte
ríarum ramos, & commemoratas nuper quz pituitam deducant uias,fibi fubditas habet.
Adlatus inzequalísafperzeQ rímze feu foramínís IN notatí;uerfus anteriora magis, aliud oc
currít foramen ín cuneiformi offe incifum, quod 19506 εἴς, & nonad amuflim orbiculare, fed
circulo refpondet utrinque modice in lorigum compreflo . Hac enim effigie foramen ínfi
nuari decuit, quod duo teretía corpora inuicem membranis connexa , erat tranfmifTurum.
*T'ertij nanque parís neruorum cerebri crafsiorí, & praccípuzeradici fimulcum" quarto pari
uíam przbet,
EUR 25
AMTeatus pug
ende ceyebyi
Bituire bavatr,
Lil. oder "fu
bertium,
R 25
S.
ריב
Va
[e
a 23
42 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Ranfas ad externum foramínís Ὁ indícatilatus,aliid multo mínushoc, & exacté orbícws =
fatum,ín cuneiformi ofle cernítur,quo interna tugularis uen; portio à foporalí abícedensar cfecta4 l
tería,caluaríam fübíntrat, Alíquando exiguum foramen ad ínternumlatus foramínis, duo nu. 93
per cómemorata neruorum paría tranfmittentis,obferuatur,eíufdem uenze ramulo paratum.
Verum íd inuno caluaríz latere raró uifitur , atque adhuc multo rarius ínutroque. INos ta»
menídforamen finiftro lateri (quod ínter caeteras caluarías una hoc donata foramine obtigil^
fet,quz cacterís omnibus elegantíor εἰ e(t)hic quoqueappinximus;acS in fecunda & tertía
figuris infigninimus, Ab hocforamíne finus per ínteríora caluaríc afcendunt,conuexo dími 4,5 , jj.
díatze uenze congruentes: & ín hoc czelati, ne caluaríae os! finus ín dura cerebrímembranaue- jp,
narum modo ductos, premat con(tríngatg. Hos caluarí finus ín tertía figura & quarta ali^
quot T, T notauimus.
Foramen hoc ín externa cafuaríae bafis fede obuium,cómode uideri nequít.hinc ením obli
qué uerfus exteriora protenfum, ín audítorij organí cauítatem temporis offi infculptam defi, precipua
nit, Quarectiam id paulo poft cum aliquotaudítorij organi foraminibus delincatum, rurf us Parsfigwa
fubijciam,Efformatur autem íd;ut uíam porrícat quinte coniugationis neruorum cerebri τὰ n. m
mulo,ab auditus organí cauítate hàcad mufculos inferiorem maxillam attollentes excurrenti, [ji 4 b.
Infuperhocetiamforamíne íugularís internae" foboles,audítus organum petít.acaér ctíam in. cficesseli
temporis offis antrum auditus organo proprium, per id foramen fertur. 10 quod facile perce- Wiss
peris, attracto ín os aére, illum quafi per aures propellere conaberís,in auribus fonum perce
pturus uentorum;autaqua turbinum Íonis parum abfimilem.
Infigneforamen maiori oporalísartería? ramo caluarítingredíenti excanatum,quodnon 0 f. E li
rectà caluarí perforat, fed in(taroblongi meatus, ex pofteríoribus oblique introrfumín prío- 8
ra temporis oli infculpitur. Offis pars hocforamine peruía;ubi de^ 5 br
E n 5 2 4
ור כ
cis afpera ínzequalísqg ui(itur. Coeterüm huíus foraminisprogreffüm ἀπ tuvaz 60/1007 enim
commonftrát X ín fecunda & tertía figuris pofitum,& deinde haec T weriufq, late
DA ν , , , " 4
quam modo adijcimus figura,ín qua X & Y ut & ín maioribus figu EE Je e
/ " H " «n . / 4 τὴ 4
rís,(ituínuicem mínimérefpondent.Huncucró obliquum & in offe ta ferte pof
longo tramite procedentem ductum, Natura cffinxit longioris obli, Eu. illi
DE ἥ / , rs "n / in caluavia
; 2 SEDES
quior ה ו Íoporalis pr ogr εἴτις gratia, nimirum ut uitalís fpiri מל ₪
tus hoc errabundo ductus itinere,cerebro exquifitius praepararctur. C gis, aut ex
Quarectíam Galenitín prímís admiror, quem cum plerifquealijs fo» plumbo filis
raminibus grandehoc foramen, non obiter expendendum,latuit; & feri comm P rig igne
; ds ; ו ps y i 2X frniflrum foramen notatma.
quiperforamen tertíj & quarti parís neruorü cerebri C) indicatum, 6 μανε ו ל
foporales arterías caluaríam ingredi in fuo de Simigeuenarum 81786 = דעוו זא סו tero Y
ríarumi diffectione libro, fcriptum rcliquit. Ee quemadmodum de. fererenindicer , foperalisertee
hocforamíne;neque canes,neque fimías híc íntuítus,falfa pofterís tra Cere אי 8
dídititanon mirum eft, ipfum mirabilem illum reticularem plexum ו
fua íimagínatione ín homínibus סט 6 1 ac uaforum cerebri feríem non 6
ucram memori prodidifTe. à
E rcgione foramínisnunc dicti,ac X infigniti finis, qui caluaríae amplitudinem refpicit,
aliud foramen inchoatur, re&tàantrorfum ín narium ufq amplitudinem, meatus oblongí mo
do protenfum,& arteríze" ramo uiam exhibens, quià foporalisarteríce maiori portione calua- 4f.ccs4E
ríam íngrediéte,ad nares ufcg exporrigitur, inibi cum alijs có porrectis artería furculís pulfum bris ft.
edens fenübilem .Hocforamen cuneiformi ofli peculiare cenfebis,
Quinti neruorum cerebri" paris meatus ;auditoríus'ue porus,cuíus príncipium ínteriüsin 4: ca.»
caluaríae amplitudine, a notatín tertía figurapofitum. Exte | Efascsuder: ל לוק boc appofuut f- litri. >
ríorem aute ipfius partem, quae abaure excipitur,acauricu. r«mimum 6670 in 60/6008 effet, que V^
Iz quodammodo refpondet;afperag uifitur,a fecundc figu Ὁ 8
rz indicat, leatus {τς etfi intusadmodum amplus cauusdg 7 EO
fitadeó tamen tortuofus & anfractuofüus ac impenfe uaríus nung a aude.
inuenit,ut nó nifi rarifsimé ímpulfam tranfmíttat fetam.lícet P o. So d
quo mínus feta tranfmittatur, non ipfius meatus gyríanfra- = vus he
Cus ue ín caufa tantum fint, uerüm etíam quód ís ad aurem, 9 B autem, id quod
& dein quà cerebrumrefpicit;ar&tior euaferit,quàm ín " me Z n ὑβῤχέξευς : ΠΆΕΙ
dío,ubi admodum amplus 1311567 uifitur . Verum ínterím | Pzefess figura ad. VEU RGOU AP d» libi. à
haudquacj audiendus et Arí(toreles, quumab auread cere. £d
brum
DE HVMANÍ CORPORIS FABRICA LIBER I, 53
» brumnulfumafferit pendere meatum, At ín orís palatum ufque femítam pertíngere, &tenam | Lo zie
: ». decerebro eódem deícenderejinquít. In caluaríze enim amplitudinem audítoríus meatus perti, το Capi»
E^ 6 net,& 'uenam סה סט סט quídem illam à cerebro deducens, uerum eam ab ínterna. γε uideciso
- . jugularicaluaríamingredient(ad auditus organu affumit,& uti antea monuímus,quintí parís
neruorum cerebrí ramulo uíam probet, Praeterea fi fetam auditus míeatuí exteríus indideris,
hancig modicé in anteriora íntrorfum(Q obliqué protruferís,ín foramen v notatiillam multo
facilius quàm ín caluarice amplitudinem ferrí confpícies.
bz Foramenexaudítusorganiamplitudínis medio exorti, ac illínc in pofteríora porrectum,
Hocanfractuu & labyrinthorum occafione, quíain internam caluaríz fedem non pertínet,
1: fict2li ímmiffamnontranfmíttit fetam. Praeparatur autem" ramulo neruí quínti parís,quem quü INa
+" tra indurefcereuolucrítadmodum callidéhunc per duriffimi icciffimitg ofTis anfractuofum
foramen deduxit. Vocatur ueró omnibus diffe&tionum profefforibus zveaj, cocum & mo^. p,
noculum,non quód uerus peruíusiy meatus non fit, (ed quód uix ad auditus orsani amplitu^ cw.
dinem ufque fetamaut plumbeum filum admittat, Iftud foramen lupís & canibus , quibus
idfupra mamillaris proceflus radicis fedem habetur multo amplíus erandiusQ cótigít,quam |
homínibus . Forfitan nonnulli foramen exaudítorío meatu ín priora protenfum;ac v ínfi- |
gnítum,ce'cum a ppellant. Vccung: ueró fit, hoc foramen v, aut illudb notatum ignorarunt,
quanquam fané hactenus apud nemínem, uel unum foramen digna defcriptione expreffüm
reperi, quum interímforaminum fpeculatio fit iucundiffima, illa maximam INaturac argu
ant induftríam, |
€25 Poramenoccipítisoffi & temporís offi commune;ac" fexto paríneruorum cerebrí,& Pma
49 fiz ib. ioriinternzeiugularís uenzeramo, mínoritg foporalísarteríz fobolí exculptu., Iftud,quía Πὰς
bfi.cas ui tranfeuntíaoreana erádiora funtamplum uifitur, tranfeuntium cor^ Ele βογῆρι quod
Wis.C. de, porum formz refpondens. INon ením examuflim círculare eft, fcd HRS ET cna
₪1 quodammodo geminum íntortum( , & ;pfius una pars (quz 186 amen exprefiintuts
τίου eft) neruo ex caluaría antrorfum quodammodo clabentí para^ interiori quide ipfi»
turzaltera uero (quxexteríior eft) uenze X arteríze caluaríam ad pofte- 0 2:89
riora ingredientibus fubferuit, lentes.
d,z3 . Forameninoccipitij offe gratía" neruí feptimi parís neruorum cerebri incifum, quod qué
49 [1.7 dem orbiculareeft,fed du&tuoblongum oblíquumqQ;. Ex pofterioribus enim,internag calua-
E. 2 9 rie cde decliuefertur,quó cítius fcptimí parís neruus hoc ductus foramine, fexto parí commit
7 77 gereturyanatpambo fimul herentes, deorfum tutó defcenderent,
ez,3 Foramenunicum, czterísqy omnibus facilemaximum, quod occipitís offi ínfinuatur, gra
9f. l. 78. tía" dorfalis medullae ex cerebro originem ducentis,
ἔχ, INoninfigniter amplum foramen, quod ab externa caluaríz fede, ex pofteríori nimirum
658.66 fede" capítísoccipiti offis, quod prímzeceruícis uertebrze artículatur,íncipiens,in interna cal-
b bue uaríce fedem longo ductu per osfertur,in elatiorí fedefeptimi parís neruorum cerebri foramiz
16.0 05 níisdnotaticeffans.Hoc" uen & " arteríze gratía czelatur;per tranfuerfos uertebrarü ceruícís
K. proceflus furfum confcendentítt. Ceeterüm ín quibufdam caluaríjs íd foramen ínaltero latere
aliqu&do deeffe reperies, interdu etiam ín utrog;uerüm tunc huíus foramínis uices gerít (cpti
míparís neruorum cerebrí foramen d ínfignitum, quod tunc nonad amuffim orbiculare cer
nítur,fed obloneum,neruo fimul cum uenaarterí at tranfmíttendo idoneum.
23 Foramenídad pofteríorem regíonem proceffus mámillarís, iuxtafuturz A referentís" [az
à ἘΠῚ - tus ín temports offe celatur, tranfuerfim caluaríam ingrediens uíam 600 fugularís ue-
b fusi, no ramo haccaluaríam petentí, offert, Anímaduerti ínterdum íd foramen,modo in altero la
litrisE. teremodó ínutroque defuiffe.
i rs " Intertia figura, non ofcítanter finus in ínterna caluaríze amplitudine, qua cerebrumconti/ Caf]
ecl a netur, anímaduertendus uenit, ín quem tria foramina c & f & g ínfignita, & uenísarterijsqg ""sduae nc
3.8, Ν, Ὁ, tranfmíttendís parata fubeunt ; A fextienim neruorum cerebri paris foramine c notato, & " Md
P (os interna parte foramínis f ínfigniti,in dextra finiftradp caluaríacfede finus íncipit,quem ín fini, ;
Qsde- ftrolatere ἢ, ἢ & ἢ indicauimus,ín dextroautem tribus í Sínus ifti oblíque inftar quartzecir. fi, ות
inofiS,T. culi partís furfum ín pofteriora tantífper confcendunt,dum dexter finiftro inibi committatur, 11
6 vu ubi k repofuimus, Huius enim coitus fedesin medíaregione occipítis offis uifitur, qua inter
Uu. eatifsimam füturz 4 exprimentís regionem,& pofteríorem foraminis dorfalem medullam
bfis.esp.6 tran(mittentis, ac e infieniti regionem, medía confiftít,& k infcribitur, ubíoccipitís οὗ cra fc,
P. fifsimum denfifsimumi effe,in eius oflis hí(toría retulimus, Ex hocduorüfinuum conereffu,
alius rectà furfum fertur,fub eminentifsima parte futura A fimilís,& füb tota faeíttalifutura,
p ed
$4 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
& frontis offe ufque ad olfactus oreanorum fedíum feptum, ; quodammodo in tcrtia ἢ
8 infienitum, Huncfinum quarta fieura aliquot 1 notatum gerit.tertía autem ín frontis 011610
דד tera m eundem índicat, Czeterüm finus hi exculpuntur dure cerebrí membrance gratía,cuíus
uafis ipfosneilla caluaríz offibus przmeretur, cedere tunc audies, quando cerebri ualorum
nonmínus clegantem quàm arduam,parumdqab alijs 1111001015 proffloribus animaducr
fam feríem,in tertio libro exequar..
Animumaccommoda quartz figurae palato,in quohís characteribus ampla riaríum fora-
minafepto quodaminfigni x notato ínterftíncia, & ín faucium amplitudinem ὁ naribus ten.
dentía,n ac o indicantur, Hxc etfihomíniad pluríma conducant, praecipue tamen naturali
infpirationi uocig idonea cenfentur,
pz Foramenhociuxtapof(leríorem dentium incíforíorum fedem ex palato in narium amplitu
dinem definit, quartísqs maxillae fuperíorís ofsibus commune habetur, Deinde hominibus
tihícum adeft,equís ueró δέ canibus geminum, Paratur aut£ eratía connexus,confenfusq" tu^
nice palatum fuccingentis,cum ílla" quaenaríumamplitudini obducitur, Portiuncula enimil
lius tunicz fimul cum uenula,& ítem arteríola, id pertranfit,
4 : Adpalai finem iuxta maxillee fuperioris fexta offa, utrinque duo uifuntur foraminazunum
a quídemaltero príus,& amplíus.prius ením anteríusueac A infienítum,notatu digna eftam
plitudinis, ex palato furfum in pofteríora ad oculí fedís uertícem radícem ue properans, Inibi
enim definit, ubi foramen occurrít, quodalterum pítuitam ín nares expurgantium efTe retuli
x mus, atque fub lítera o íam antea defcripfimus. Pofterius autem * notatur, εἴ exiouum
omníno;& furfumafcendens;aliquando ín ídem foramen cumanteríori ה infienito termína-
n,02
o
tur. Interdum ueró peculíarem termínum, ín futura cunciformi offi & quarto fuperíoris ma^
xille communiadipifcitur, | Praeter foramína hactenus commemorata, fi caluacíam ín ma^ קסד
esse nusfumpferis,alia quamplurima (fcd exilia) obferuabis, uenís tranfiittendis & membrana-
fefinolus, rum nexibus exculpta, V ifuntur ueró huíus generis aliqua édírecto maioris ínteríorísueangu
li fedisoculí,iuxtafuturam fecundo & tertío maxilloe fuperioris offi & frótís offi communem.
Hsec in cauítatem pertíngunt, ínter frontis offis fquamas comprehenfam,&& K prius indica
tam,Horum quoquefedes ín príma prefentís Capitis figura, T & V indicatur:quibus cha-
xacteribus nuper dictam futuram fuoloco expreflimus, quemadmodum & cómemorataíam
offà r,^ & 6 inibiinfigniuntur. Deínde infrontís quog offe iuxta fuperciliorum fedem hu-
iufmodíi quoqueoccurrunt foraminula. quemadmodum & ín utroquenafi offe; quod quin.
tum fuperioris maxillaerecefuimus. Infuper in prímo maxillae offe, quod externum oculi fedis
angulum cóftítuit,unumautalterum huíus generis foramen inuenítur, Preterea offis cuncum
rcferentis latera, quzetemporum caua cumalíjs ofsibus conftituunt,tali quoque foramine do-
nantur, Ad hazcjin lateribus fagittalís futurae ín uertícis offibus,& potifsimüm iuxta futuram.
εἰς ff. ^ fimilem;taliaetiam apparent,quorum fedes ín quarta figura alíquot f ín umbra latitantibus
indicitur. Verüm preter cómemorata unum notatu dignae magnitudinis habetur interius in
frontís offe, quà octaui capitis offis anterior parsipfi comittitur,& anterior fepti parsolfactus
organorü finuum cernítur,nimiri ínter tertie figurze m & » confpicuit, Pertíngítautem hoc
foramgn in frontis offis concauítatem, fuperius K índícata.In quarto quog fuperioris maxillae
offe,iuxta maeni ínteríorem' ue oculi fedis angulu,dicti iam ordínís foramen etiam fc offert.In
ba(iueró 0 1118 cuneum ímítátís extrínfecus,quà id fepto naríum cómiíttitur, fubinde quínanu
^F merouifuntur,actria quide ug infignita pofteriüs confiftut, utrínginimirit unum, & ín ho
rum medío tertíum, que antroríum ínftar arctifsimort meatuum producta,in nari amplitu.
dinem definunt, quamuís interim medij foramínis v indicati finis fetam rarius admittit, Alia
mw, Aute duo quz ₪ & » infigniuimus,anteríüs incipitit, SC recto tramiteantroríum quoc cófcen
dentíajín oculi fedís uertícéradicem terminatur. Cacterüm horü foraminü termíni hic cómo
de delineari nequeunt.quare etíà eo uehementíus hortor;ut exhomínü caluarijs potius,quàm
exnudis offium picturis hzec difcas;foramínis cuíufq fedís conie&turihínc à characteribus fu.
mens, cófideraté,an me aliquod foramen notatu dignu preteríerit,expendes. Superfunt
adhucin tertía figura & quarta Graeci maiufculi characteres, quibusn futurís caluaríze ἐπάν
2 candis,iam pride ufi famus:adeó ut nullus przeter 2 enarrádus fizreliquus,quo finusquidam
in uertice notantur,quibus* dur& cerebri membrana innafci audies, Atq horum finuum non
ΠῚ s.
eadem femper eft feríes. quippe modo nullí;modo pauci;modó plures, atq; hi uaríj,cernütur: Κὶ
proft&ió(fi quis meauditJillis animaduertedí, qui nimis prompté hanc uertícis fede urunt,aut
ínoffium fra&uris nimíi íntrepídé ac confidenter terebrant, Huc quogreferre (inus duos cu
nciformís offisinipfiusmedio antrorum modo repofítos ,ni(i amant? in cius 0118 hiftoria
" ipíos
prepof
infrrius 7,
b Eiu/de fi,
gure huni-
lus, —
di ₪ lib.
DE HVMANI CORPORÍS FABRICA LIBER I; 55
ipfos defcripfiffem, perinde ac amplas cauitates in quartis maxillce fuperioris offibus ad παν
riumamplitudinis latera repofitas,
DE OSSE v GR.ZECORZM LITE.
ve imagíni comparato , Capit III. i
PRIMA SECVNDA
DEGIMI FIG JR. t,
tertjj Capitis fo
gurás
PROPOSITXRVM HIC FIGVRARVM ET EARVRK
dem characterum Index,
? RIMACQf pefntis Capitis figura, auterioremficiem exprimit ofeís y imaginem
veferentis, una cum minoribus elatioriónsue ipfius lateribus, c3 oféiculis, que bis ufque ad tem
porum ofeium proce[[is in fLyIi modum ejformatos contiecfuntur .
«7 Τ' ERoC füguroposteríorem offís y referentts regtotteiti commonfLrat fimul!
cuim elatioribus costis:ueriminterim illis officults tb delincatis,que ad proceffus s fLyli (beciem
exprimentes pertingunt,priorids figura delineantur.
eB € Grandius medium; offis byoidis officulum, anteriori fede confpicuum . L^ crim «7
€ B gibbam buius fedis regionem indicant. In borum characterum medio peculiare buius ve^
> , gionis apparct tuberculum « notatu. C autem indicat finum tranfuerfim oblongum, c9 in fu
periorimedij iftius officuli fede obuium .
JD 5 Pof[lerior grandioris officuli fedes, fiuata co? caua.
E ב ל FHHumiliora offís byoidis latera, que cum medio officulo figuram w fimilemveprefentant .
Q 1,» Conmexus bunilioris lateris,cum latiu[culo grandiorió; byoidis ofeís oféiculo .
Iss FHumilioris lateris apex,qui laryngis cartilaginis [eutum exprímentis proce[füt alligatur.
I Kia Guperiora byoidis offis latera, bumilioribus longe tenuiora,magisds terctía .
J8 M [Na Tria officula. fuperioribus lateribus utrind; ue plurimum conimifJa + Geteriitiad byo^
idis offrs infbeclionem etiam faciunt preter quintam mu[culorumtabulam ad characterem L ב
préores aliquot figure duodecimi Capitis libri fecundtad 45, B, C, D.
SÜanRYNGIS eminentiísimz parti os unitatis nomínecomprehen-
ἡ fum, fed uarijs multiplicibusq 015100118 extructum, przponitur, quod
nonnulli à literae v. figura. ὑψιλοφσὲς, alij fuccinctius vedi appellant:
qua uoce diffe&ionum rudes delufi, ín Galeno os fuem referens uer.
4:48. 6 terunt, Alijs rurfum id os à 4 imagine λαμξοϊοφσες, nuncupatur: quo
E 7 /A etiam nomine interpretes decepti," futuram capítis ^ 110005 fimilem
ἝΩ p. MEZ uc» uertereconfueuerunt.cuíufimodi tamen mendaspro noftra uírili nuper
ὅτ, 5: 8. ex Galeno,quem& Iralía & Germania latinu dedit, fubduximus.Herophylus quog dos 2$
m AAA, WE ; P ΡῈ שלוו
ΠΣ σώτίω appellaffe dicitur,forté quod linguz;autlary ngí;aut faucibus apponatur, quceadmodi
guris =
uero paffim 10 פס vreferés,aut uoce contractiore hyoídes nomin lare inftítuimus.Homo 1 itur
hocoslongealíter,quàm quadrupeda, qua hactenus agerefsi fumus , extructum obtinet, ac
maximumhyoídis' ofsís ofsiculüeftlatiufculu,& foris eibbum, priuatod tubere promínes:
- intusauté,fcu pofteriorí fede,cauum. ín anteriori etíam Ícde füperiüs quafi ín oblongü finum
deprímitur,pro figurze nimirum ipfi idonez;& mufculori ligamentorumq illi cómifforum
ratione, Superiori enimfinuí implantàtur* tcrtíus & quartus huius 0118 peculiares mufculi:
E ad
[£2 nu =
rum tabula
R,
Oftis Iyoidis
Jitus Cy. tomi-
24
1 by,
vidis 665 offi
culum.
$6 ANDREAB VESALIÍ BRVXELLENSIS
ad tuberisueró in hacfede confpicui latera, quee qtiodammodo in gibba fede finuantur, irt
fertionem tentant ' duo prímí huic offi peculiares mufculi . Ex pofteriotis autcm fedis cauo
mufculi? duo príoreslinguam mouentes przecípué enafcuntur, Prceterquam quód gibba ex-
troríum,caua ueró íntroríum;atqueab íníurfjs extrínfecus occurrentibus remotítis opportu-
nécollocentur, Grandius íd ofsículum füpralaryngem paul cófiftens, tangentibus occurrít,
Latera byoi, ipfiusinterimlateribus penitius ferelatitantibus. Huic enimlatíorí ofsiculo utrings " alía duo
62088. uniuntur. Atg; horum alterü humilius eft, alterum 613005. Humilíus officulum nonnihilbre
Fiunilors. vius latiusq fuperiori eft, nulliq alteri offi commíttitur,! quàmlaterímedij aclatiufculi hyot^
dis offis officuli;ad quod cartilagínís lígamentitg cartilaginei interuentu ualíde, & notatu di
gnaamplitudínencétitur, V crüm" finis ipfius" fuperioríproceffuicartilaginislaryngis,quee
Ícutíimagínem exprímit,colligatur.Inferius hoc officulum feu latus unà cum fuo coniuge;quí
inaltero cofiftitlatere,humilius hyoidis offis latus merito appellamus; aliquot mufculis admit.
tendis X producendís aptum, Atquehaec humilioralatera fimul cum medío grandíoríüe ot^
Supeioral, ficulo, v imaginem pulchré conficiunt. Porró fuperiori officulo feu lateri quod magis teres
vifi 0 Aun uifitur;" alía rurfus oblonga teretíatg officula tantílper cotínua ferie uniuntur, quoufque ipfo-
"us, rum fines propter radícem " proceffus temporis offis,quem fcriptorij ftyliformam oftendere
iam fiepius commemoratum e(t, temporís offi inferantur , uti ín quadrupedibus uidere eft
manife(tisime. Hec officula fuperioribus hyoidis oflis lateribus commiffa;non pari femper
obferuantur numero, utplurímüm tamen terna quaterna'ueutrinque cernuntur, quanquam
etíam ínterdum, idis maxime ín mulieribus; hzecofficula uiderímus fimul cum fuperioribus la
teribusomníno 366116, & ipforü uicem teres quoddam, ualidum & oblongum lígamentum
gerere)hyodig offi & ftylum imitanti proceflui 6011109171.) uod etíam non femel animaducr^
titmihi admodum familíarís RENAL ש כ 8 COLVMBVS, nunc fophiftices apud
Parauínos profeflor, Anatomes ftudiofifsimus. Hyoidis ioítur os neque liberum;nequculli
contiguum effe offi, (períora offis índícantlatera temporum offibus conexa. Deinde & infe
rioraquog latera,cartílagínís fcuto fimilis proceflibus ligamenti beneficio comifIa, ídem atte
ftantur. Cartilagínes enim laryngis,ut & coftarum cartilagínes;offium pracbetu(um,& quod
Qui אסכ ad contiguítatem fpectat;in offium quoque dlaffem recenfentur. Verüm quoniam hyoides os
dL הסרג 8060 firma bafi, atquereliqua offa, nititur, proprijs id mufculísin omnem pofitionis diffe
Dd ' rentíam ítatrahiin fecundo libro narrabímus, ut nequeín latera, neque furfum aut deorfum,
neque prorfum autretrorfum prompte ex fua fede dimoueri queat. & quamuísid minimum
homíniobtigerít,maximos tamen plurímosq ufus pracftat:quí tunc enarrabuntur, quum 1
quotlinguze mufculos ab ipfo enafcí, lineuaeQ, fun damenti tutifsimaeg bafis modo fubijci,&
* mufculorumlaryngis quedam principia porrigere oftendemus.
NES ו
ipfis ofübus. — Capt 2 1111.
SVBSEQVENTIS FIGVRAB ΒΟ IPSIVS
characterum Index,
FIG Rf proximam paginam occupáte dor[um,quod Grecis ῥαίχις δέ νῶτον di^
citur a latere exprefti HnIUS, ut primum totíus dorfí offium cotitextus cerneretur,ac poslmodurm
Jfíugule ipfius partes priuatis C'apitibus delinearentur. Ceeterim quum tres figure,c9* earum
precipue tertía, ad prefentis libri calcem pofite dor[umpariter commonfIrent,, non abs re il^
las etiam obiter intueberisund cum tertij librifiguris, neruorum ₪ dor[ali medulla originem du
centium [eriem exprimentibus atque ad undecimi cius libri Capitis initium repofttis.
«7.8 Collum Lfepté consLansuertebris que mimeris interna ip[arii fedi appofitis figillatimnotatur.
CD 6 + pars thoracem conslituens , quam nonnulli fünpliciter dorfum nuncuparunt . alij uero,
quo dueluti post feptum tranf[uerfum confístat, metapbrenum.alij uti iam dícebamus;dor ff par
ten,qua tborax constituitur. FIecut plurimüm duodccim formatur uertebris,quibus tboracts
cosle articulantur.unde ctiam ille coslarum,ut q9* thoracis uertebree nominantur.
E,F Dorfipars quinque lumborum uertebras complectens.
G,H O; :Jacrum;quod tantifBer fex offibus s feu uertebris in bomitie effin τρί dabis,quou[que offis facri
2 defcriptionem priuatim per[ecutusfuero.
I,K Oscoc cyx,quod 610 quatuor officulis efforttari tatitifber antues, dum c9 id defcrípfero.
LL &c,
f 4nmufc.tá
bue 8, T.
C alij cius
oftis mucus
li QV.
gu: ff.
cd. 19 lib.z
D,D.
b vni, 2
fe E;F.Alte
"um I, K.
infi. G.
kis fi. H.
1 3» 48. «-.
38 AB.
mifi LM.
N.
13,4 fig.ó
8
9
ca.lib.z.D,
Det.
b osxfica.
21. lib. 2 E,
dein , s.
fue K.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ת 57
L.L c[líquot uertebras L infígntuimusnimirü intota dorfi compage fecundam,nonam, decimam»
Q'c oclauam cy uigefima quartam : ita indicaturi uertebrarum partem, [cufedem, quam ipfarum
corpus tiu cupamus.
M,M M in ij[dem uertebris uifieur , in quibus LL occurrit , proce[füs
QC. notansin lateya exporrectos, ati ideo £yanfuer[os, aut laterales
nobis appellatos. Quod uero n6 fole uertebree 72 infignite cor^
poribus , c M indicate £ranfuer)ts pro ceffibus donentur , te^
111171671 latére arbitror, etiam fi fingulas uertebras cbaradleribus
tion obruamus.« dique id etiam de abfequentibus notis exifliman
dum uenit : quippe [i quid proprij cuipiá obtigerit uertebre , boc
Capíte id explicare baud instituimus.
INN,N Ninodlaua totíus dorf fabrice obferuabis uertebra , dein in
Qc. decima feptima,co" uigefima tertia. INotátur autem IN. quidam
uertebrarü proce[füs ad inferiora nutátes quibus fuperiores feu
incumbentes uertebree fubditis artículátur uertebris. FTos pro^
ceffis ob id quod deorfum ferantur כ in orationis ferie defcenden^
tes nomínabünus.
0,0 0 uifitur ín uertebris,que nuper comertoratis v fubijciuntur ἐπα.
Qc. catás uertebrarum proceffus furfum fpeclantes , quibus [uperpo^
fite fubiacentibus articulantur ,.FTos , recle de[cendentes pro^
ceffus nuncupabinus.
2.2 ₪ 17 71 0787076 uertebris , quasprius L., M cy: O in (T
Qc. mus.notantur aute uertebrari proceffus in corporis posleriora
exert£, (9* aculeo ac [bine non ab[imiles . L7 nde etiam Grecis
ἄκανϑαε, Latinis uero [bine nuncupantur . atq binc quos totam
uertebrarum (ΟΠ ΕΠ» ἄκανϑαν ζ5᾽ "[binam uocamus, In oratioz
nis autem contextu, bos proceffus fere posteriores uertebrarum
proce [fis aut [binas nominabimus totum dor[um boc nomine ra^
vius appellaturi.
Q. Q Q. prope ca[dé reperis uertebyas, quibus poftremo cnavratos
Qc. characteres in[eripfimus, «A48 Ὁ nulla uertebre notat partem,
Jed foramen in uertebrarum confifIens lateribus co" neruos d dor
ali medulla pullulatos tvanfmittens . Quam uero boc foramen
in dorfí offibus uarium fit,in peculiari ip[orum defcriptionc per^
traclabitur.
ἘΞ ΒΟ artilagineum notatur lígamentum, uertebrarum corpora in^
Qc. terueniens. quod Gralenus cartilaginem puram cfc, contra uetez
vum placita contendit:uerüm qudm recte, fecundi libri uige[tino
Jéptimo Capite docebimus, inibifiguram propofituri buic narra
tioniinon inutilem,qua aliquot uertebrarum delineabuntur corpo
ra;cartilagineum boc ligamentum כ uertebrarumis corporum ap
pendices, (θ᾽ cartilaginem que corpus uertebre ac appendicem
intercedit (ut in pueris bec fe babent yexprimentia,
ERVX parens Naturahomini dorfum inflar carínze cuiufdam, fanda, i
mentit machinata eft, Dorfi enim operectiambulare,& ercctí confifte^ mr
reualemus.Quanquam neg illa ín hoc doríum homini duntaxat dedít, zeinduLris.
6 || fed perindeatq alíàs ín unius membri coftructione, eo ad uariosfimul 7 ε ἰἐμυὲν
Bray | בבר ל ufusabuti confueuit, tranechfc quoque minus induftríam ipfius often ד Julia
qucnti ca. :. dit. Primüm enim omnibus uertebrísad fuorum Corporum pofterío^ sedulle uisef
rem regionem, foramen exculpfit, idoneam dorfali medulloe per ipfas fiiam, crin ו
ramcn οὗ terim nobile
nci, delcenfurac uiam preeparans, Secundó,non ex incompofito fimplícitg offe uniuerfum con
uium eft. p
s
tuit
sS ANDREAE VESALII BRVXEULENSIS .
tuit dorfum, quamuis id ad (tabilítatt & tuta dorfalis medullee (edem fatíus fuiffet: quü neg fu
xari,neg excidere aut diftorquerí poflet, nifi ita uarié eflet artículatu. Verum firerum Opifex
tantü patiendi pertinacize animu adhibuilfet, neg; ín organoru fabrica ullum priorem dígnio^
reme fpectafletícopu,nonalíter fané quàm prorfus incompofitu fimplex& dorfum creaffet,
Quippefi quis lapideum;aut ligneum anímalconfingít,non aliter dorfum quàm uníca conti,
nua parte fabrícat. Homíní uero dorfum ínclinaturo, auterecturo, non crat melius id שח
uerfum unico offe fabrefieri, quinímo cum dori beneficio homínem multis ac uaríjs motibus
agioparteat,fatius fuit hocex pluribus con(tituíoffibus,utcunque ctíam hocniomíne íníurijs
Τρογ ofi; magisredditur obnoxium, Quamobrem ueró dorfum non ex duobus ucl tribus offibus;tam
multitudinis longis quàm ín manu eft humerus,S& ulna cum radio:ín crure autem femur,& tibia os cum fi
9". bula:fedexquatuor & triginta efformetur offibusuaríé mutuo artículatís;in pracfenti fübtjci.
endum eft,à precipua totíus dorfi particula fumpto orationis exordio. E(tautem hacc" dor.
falis medulla, quam ínftar cerebri partibus fub capítelocatis effe tunc nitemur oftédere,quum
quarto libro neruorum feríem pertractabimus, C'uoníam itaque hanc (imilítér ut cerebrum,
duro & prompte íníurías repellente munimeto cuftodiri oportebat, dorfum inftar carínae hu,
mano corpori fubiectum, omníno ínfculpí, τοί fimul & tutiflimum uallum ac (ut Graeci dí
cunt) σύριγξ id, ipfi medulla confici debuit. Fluíus enim natura cerebro refpondet, & noxae
quae hac affecta homínem afficiunt, illis conferuntur, quz cerebro laborante indies oboriri
cernimus, Motus fiquídem & fenfus omnít partium quae Izefze fubfunt uertebrze;uitiantur,
Lio d, Bedhwcquidem neminem latére, Galenus atte(tatur. Quamobrem ucró diuinus Hippocra^
לק וע teslibro de Artículís prodíderit,i plures uertebrae uno ordine inuicem fubfequentes tranfmo
» ueantur, graue effe : (iaut& una ex ceeteraru compage exilíat;perniciofum effe : haudquaquam
» períndenotum eftomnibus, Hippocrates itag caufam fymptomatis nos edocet. nam fi fimul
plures uertebre dimoueantur,íta ut quzeque paululum tranfmutetur;& fua fede declinet,tunc
circularísac proinde nó uehemens dorfalís medullz obtingetcuerfio.Sí ueró,jín quítuna uerz
tebrarum fuo contextu dimoucatur,tunc dorfalis medulla paruo ínteruallo inflexa;afficictur,
» & qux exilijt uertebra ipfam comprímet,nifi fané & rumpat. C'uum ítaquedorfalis medulla
angularem,camq fübitam & acutam flexionem nequeat perferre, dorfum n6 סכ magnis &
laxisarticulis infignem tranfpofitionem habentibus,innoxíé moueri, Vnde etíam melíus fuít,
Dof οβίων “δ multís & paruis oflibus qua fingula ad motum conferunt, dorfum coaceruari, Ceterum
apermagni, his offibus non par adeftmagnitudo,neque omnibus foramen medullam dorfalem tranfmit"
zudo neg dor. tens equa amplítudínecxculpítur. Coordinatíonis enim occafione melíus fuít,mínores fcm.
rta ae per Berí fuperíores : modó id quod portatur ab alíquo, minus effe conueníat portante. Hínc
προσ: igitur ^ maximum dorfi offium facrum os à INatura creatum eft, & ueluti bafis quaedam uigín
tí quatuor uertebris fubijcitur, duobus cómiffum" maxímís offibus, quz unà cum ipfo cor
pus maxime ftabiliunt. Secundum ueró dorfi os magnítudine,fià facro furfum afcendas; uer
tebra eft facro offi coarticulata;à príma quidem iaces quarta & uigefima, ipfarum ín lumbís
uertebrarum ordine quínta, Porró aliarum fingulce quantum pofituab ínfima diífcedunt,tan
tum & mole. Atg haec magnitudinis diminutio ufquead ipfum caput perficitur, preterquam
fi quando uertebra ínterueníat paulóm aíor fubiecta. quod fané non abfqg magno ufu ficri; prí
mze ceruicis uertebrze defcriptio oftendet, quz illam relíquís ceruícís uertebrís latiorem efle
docebit, eratía commode" quinti ₪ * fexti caputmouentíum mufculorü ínfertionis, &" fecun
difcapulumattollentis mufculí exortus. Atqueiníbi etíam artículationís nomíne, fecundam
ceruícís uertebram ualídiorem grandioremq tertía efTe audies, Cyuía πιοτὸ INatura nullius oc
cafione uertebras ín pofteríorí fuorum corporum fede exculpfit, quàm utiter ' dorfali me-
dullz pararet, oportuit fané foramen magnitudíne cum dorfali medulla congruere, Hzecau-
tem quum ín fingulis ucrtebris fit impar, & ín prímísuertebrís maxima (eienendis enim ner.
uis fenfim conftríngítur,attenuatur(g) optimo fure fuperíorum uertebrarum foramen infcrío
rum foramineamplíus eft, Deín quü fuperíores uertebrze amplo foramíne ex culpí debuerínt,
& interim alijs innitantur uertebrís, prompte colligitur, 11185 quoque fimul tenues neceffarió
1 : extructas efTe, INeque dorfali בח 60111905 duntaxat uía ín uertebrís exculpitur, uerüm etiam" tri^
. uk gintaneruorum paribus ín homíneà dorfali príncipíu ducentibus' tutífsimae uíze foraminatg
peras. ἴῃ. uertebris caelantur, quae íigneruorum ferie exequar, quamuris in priuatis uertebrarum defcrí
ptionibus quedam illorum foraminum mentio fubindeíncídet : praecipue quód ín omnibus
yertebris non cadem Ípecie, neque parí etíam numero ínfinuentur. C'uum igitur dorfalís me. ד
"^ dullauclutialterum cerebrum omnibus propemodum quae fub capite confiftuntorganís haz
beatur, & doríum ipfi uía & uallum quoque tutum fabrícetur,rerum Opifex alía permultami
randatg
b Tres fiou
Yeu capiti
li.4 prepo
fite.
c G,H. Aut
in inicgris
fig. «cie.
d F,aut cha
racterz4.
€ 5 «μὲ x.
וו
ב
g Eadcm ta.
bula L,K.
bismufc.ta
ו
fig. ante וו
τι ca.li.4.
k'Tres ft. ca
piti ulia.
prepofite.
יי
עפ
כ
17
ue dnte-
ri terte-
rà fede
vepordn
rjigure
wis C 6
JTendunt.
NM.
52, fig.
€a.19.
qR,R-
א
RR,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 59
randa circa uertebras molítus e(t, quippeex medio pofteríorum partium " fpinam produxit,
inftar ícpís & vallitotius dorfithanc primam proponens, frangendam & conterendam, mo
1967 omnibus paffura, príufquam noxa inferatur cuipíam uertebrz,& ípfa dorfalis medulla
Izdatur, Pofterioribus his proceffibus ín" plurimis uertebrís appendice donatis cartilago
obnaícítur, idonei fübditorum propugnaculi,ut qua nec frangí necrumpí,modo fragilium
friabiliumQ ἃς durorü, neg incidi & quaflàri perínde ac mollia carnofatg queat. Przterca fin
gulorum proceíluu quos fping modo extuberare diximus, magnitudo in omnibus uertcbrís
inzequalís quodamodo cernítur, miríficé & hocparíter prouidente Natura, INequaquá enim
inijs locísin quibuseandem fedem cum dorfali medulla pars quzpiá prímaría fibi uendicat,
a quum erat neglíeerecíus partis dienitatem:neg ín locis folaoccupatis medulla;przlongas
educifpínas,eratiuftum, Quemadmodum neque expediebaté paruis ucrtebrís longamena,
Ícifpinam,neg 6 grandibus breuem, Ratíone igitur optíma, quoníam ín thorace cor locatur,
& magnaartería dorfo íncumbít,ín hís dorfi partibus Natura longifsimas produxít fpinas,ín
alijs uero fedibus breuiores, Vertebrarum quidem lumborum corpus crande eftillisq intus
magnaartería & cócauauena fuflulcitur, (ed ofTis facri moles e(tmaíor & infignior, nullum ta
men ínterím przecíputteí praeíacet organum. Par igitur erat poftícos proceflus fecundüm uer
tebras thoracís,maximos in lumbís educi;in facro autem offe breuifsimos,Ceruicis uero ποῦ,
tcbrze quum tenuilsimz omníum fint, non potuere nanciíci proceffüslon 90s fimul, & ínno-
xieíniurijs ferendís aptos:quum hileui occafione propter tenuítatem rumperentur, Cuemad
modirítag dictinunc proceffus fpina efficientes, propugnaculiuicem gerunt;íta & alijs pro»
celfibus,nimirum" tranfuerfis uertebrae donantur, quz partím ueluti fedes quaedam dorfum
mouentibus mufculís fubmíttütur, quemadmodum& fpínze ad mufculorum productionem
infertíonem(Q eo ufu potífTimum íuuant, cuius gratia generatim omncs fere oflium proceffus
montíam colliculorumGritu extuberareac educi, príus nó femel relatt c(t. Omnibus enim hís
uertebrarum proceffibus mu(culi accumbunt cum arteríjs, uenis, neruis, ad ipfos & per ipfos
delatís.? Verümalíus quoquetertíus ufus tranfüerforum thoracís uertebrarum proceffuum
pracdictis accedít, quo aptam coftís fedem perrieunt,cuíillearticulantur. Quíaautem dor
fumin(tar unius corporis ex uertebris efformari debuit, quod fimul firmum,& forte, & ad io
tus promptum effet, magnopere laudanda uenit Natura, qux dorfum ambobusufibus Cetfi
contrarijs) idoneum conftruxerit. Omnes enim uertebrzead facrum ufque os (fi duas ,סעכ
res exceperís) " ínanteríoribus quidem fedibus fibi mutuó amplís corporibus tuto colligan
tur, pofterioriautem fede duplicibus artículís coarctantur;ubí ctiam robur propteranterio-
rem compagem nancifcuntur, Mouerí itaqueuertebrae non prohibentur, quód corporibus
mutuo non connafcantur, X poftíca fede non obfcuris artículís (int diftin &ie:atquehacetíam
ratione antrorfum ualde inclinari poffümus, retrorfum uerb nequaquam, Rumpes ením, fi
coégerís membranca,quz uertebrarü corpora collieant;lígamenta,cum alío cartilaginco liga
mento ínter uertebrarum corpora repofito, 10860 corpora connectente , ut uertebrze non ad^
modumá connatis differant, Ac horum ligamínum naturam fübftantíamQ, ut & czeterorum
omníum, fequens liber accumulate pertractabit. Cuoníam ueró nó zequé tutum erat dorfum
antrorfum retrorfumig flecti (ita enim infirmum ac ínftabile & laxum penitus effec) Natura. (8 do»for: f
li antvov funt.
quod fatíus eft,iure prelegit. Ad untüerfa etením uítae munía cómodius eft, dorfum ín príora
fic&i. deín haec quog flexio vafis dorfo ibídem incumbentibus, magne fcilicet arteriae; & con
cauz uenzeminus moleftíz infert,quumaliàs plurímüm extenderentur., Quia igitur oportuit
dorfumanteríori fede adamufsim ftríngí,merító uertebrae ín pofteríore fede laxius artículan
tur. Cuiusautem form ipfarum fintartículi,unà cum hís quz de fin gulísuertebris dicenda fu
perfunt;íam addemus. Sunt ením ín uertebrís pleraque differentize, pafsim incredibilem INa
τατος índuftriam oftendentes , ob id& quatuor modo fequentibus Capitibus non perfuncto-
ríéautobíter enarrandz , quorum prímum collí ceruícís'ueuertebris, fecun.
dum thoracis, tertíum 1(5 quz ín lumbís habentur,
quartum autem facro offi coccygitg
offi dedicabitur;
0
7
4
מל
broceffus,
FF eytelravum
coaticulatio,
Cemodiusfai-
60 ANDREAE VESALII BRVXEDLENSIS
כ (EET DET QUE ΣΟ ΘΕ IER»
tcbris. Caput 2X FE.
.א פא ץצ 550 XV os rA .ג זה ז אע
לת ענת PITIS
i id ₪ N
E ) Vul ₪ δ
ΔΩ͂Σ
ΒΕΟΙΜΑ: VNDECIMA:
VND ECIM
INE ΟΝ ΘΟΕ ΡΟΥΘ ΒΑ B RIGA"DIBER.IT, έι
ΘΕ ἘΣ ΑἸ Tq Is ו Τὰ
figurarum & earundem characterum Index.
P RIM«CC prefentis Capitisfigura;occipitij offis partem ab alijs offibus liberam,
gin externa caluarice bafis: [ede bic confbicuam exprimit .
Secunda, prinam ceruicis uertebram anteriori Juperiorids facie expreffam proponit.
T'ertía, prime ceruicis uertebre [uperiorem pofferioremás imaginem oculis fubijcit .
Quarta, primam ceruicis uertebram inferiori posteriorid; ficíc delincatam exbibet ,
utt כ Jecundee ceruicis uertebree anteriore common[Lrat faciem .
Sexta, fecunde ceruicis uertebree pofleriorem faciem defígnat.
Septima, fecundam ceruicis uertebyam inferiori : 0016 [beclandam offert ג
7 iperíoremés faciem offendit.
JNona,tertüe ceruícis uertebree pofferior fuperior 7 fücies delineatur . Quoniam uero buius
ceruicis uertebre inferior fedes [ecunde uertebre inferiori [cdi rofpodet;illam bíc non appo
nimus ne forte prefenti Capiti niníus tabularum aceruus preponatur. Atq; bac etíamratío^
nie ceteras cerutcis uertebyas tertie -fübicclas Jfiagulatin סו depinximus precipue quum illae
vum de, críptio ex triil fu eríorum uertebrarum figuris, prompte defumi queat.
JDecima,tríum primarum ceruícis uertebrarum coitibago anteriori parte depicla cernitur.
L^ ndecimastríum primarum ceruícts uertebrarum contextus pofteriori facic exprimitur,
—4 ini Foramenin occipitis offe, dor[alis medullae gratia excifunt.
Bi Dextrum occípttis ofsts capitulum, quod prime coarticulatur cerutcts uertebre. Siniffrum ue
p.» 5 capituli, C.D,E ce F infignitur. Siquidem C co: D capituli notant longitudinem, Jeu du
E, δ΄ τ. clum;quo longitudinem in borum capitulorum de[críptione metimur. Dein E in[inuat interni
latus capituli,quod magis deorfum quam externum FF. in[ignitum, ΓΟ aut non eue yr
Jom prominet. :
G 1 üterior foraminis dorfalem tranfmittentis fedes, quee ob teretís cuiufdam ligamenti infer
tionem afpera c inequalis est.
Fi Sinusin pofleriori fede utrorumd: capitulorum occipitis οὐθέν tncifus , ac utam primo dorfalis
medulle neruorum pari porrigens.
I2, 4 Foramentranfmittendee dor[alimedulle in prima ceruicis uertcbra exculptum .
K2,3 Hic prine uertebre corpus exculpttur fcciide uertebre dent &jqui Tr notabitur füfcegturum.
13,4 Sinusin posteriori ede corporis prime uertebre incifus, ac cartilagine incrufLatus .
Mz, τὸ Proce[[us ey tuberculum, in anteriori corporis prime ceruicis uertebre : fede prominens .
N2.3,16,1 Dexter prime uertebree finus,quo dextruti occipítis offi capitulum excipitur. Sini^
pp. ffrum finum in [ecunda c» decima figuris O כ P כ Qu, R. notaui: O quidem "כ P cius finus lon
Ec itudinem indicaturus: Cy uerd internum latus,longe ipfo exteriori R. in[ígnito decliuius.
92,3 4,10 Qn = T'ranfuerfus prime ceruicis uertcbre proceffus dexter . Sinifftrum uerd chara
clere non infigniuimus quod utriu[qs eadem [itratio. δίς etiam ipfius. foramen in finiffro tan
T. tumlatere -fecundee {δ᾽ undecime figure A" notauimus .
773.1τι Indextrotantum latere finus indicatur , qui cum occipitij offís finu F1 notato commune efficit
foramen;quo prinum dor[alis medulle neruorum par elabitur .
X 3, 4,n Fac fede prima ceruicisuertebra pofleriori deftituitur proceffüsco inibi duntaxat ut^
fitur acutum exiguum inflar linee prominens tuberculum, ad cuius latus baec fedes afpera eff.
Y 4 Dexter prime ceruicis uertebree : finus, dextrit [ecundee uertebree tuber c : fignandum excipiens.
a,b. Siniflrum [inum a c9? b notauimus:a quidem internum ipfius latus 0 autem externum indícantes,
c5,6 Dextrum fecunde uertebree tuber feu infígniter depreffum capituli, cómemoratum iam prüis
prine uertebre : finum n2 infignitum Jubingrediens. dic. »fiiffrum offendunt capitulum. L^e
def. rümdpriuatim latus ipfius notat internum elatiusd;.c uero externum, c9: depreffius. f autem
eant capituli partem , quead pofleriora ueluti extra circuli circumferentiam educitur.
[7,10, 11. Secunde ceruicis uertebre proceffus, qué à dentis imagíne dentem uocabímus, quid; ín quin
£a. figura יש decima «9 undecima etíam confbicitur . 17 erümbunc in feptima , decima c unde
cima D infigniuimus.In quinta autem > figura pluribus notatur cbaracleribus priuatim
E aliquid
62 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
e δ. aliquid fignificantibus. g. enim ín quinta tuberculum ipfius notat cartilagine obduclum . b ín
fexta; notat posleriorem dentis ΣΟ ΩΣ crafiior ΠΥ (gis; quam dentis radix ín poteri
i. oraextuberat. i finum indícat,ad. quem tyan[uerfum ligamentum aduoluítur,quod dentem in pri
&, I. mauertebra conflríngit ac continet. k co I utríngs finus infignitur ad dentis principij radicis'ue
latera incifus , atque anterioris fecundi neruorum dor[alis medulle paris propagines adimo^
duin exiguas tranfmittens, Ceeterim foramen;hoc finu c9» prime uertebree finu, cfformatii in un
tt. decimafigura m fignatur. PofIremo n in quinta figura dentis notat mucronem .
9 3511. Sedesdextri lateris notatur afbera, inter prime uertebree -fuperiorem finit IN. indicatum, co*
inferiorem Y. indicatum cotifistens.ubi foramen non peruium confpicitur .
pó Sinus dextri lateris,ad po[leriorem dextri[ecunde uertebre tuberis c infiniti fedem excul^
ptus:co commune foramen uiatue confHituenssqua : fecundum neruorum dor[alis medulle con
+ giuminpofleriora profili, In quarte figure -finiftro latere q pofitum cernis, finum bunc price
Y. ceruícís uertebre notans. Indextro autem latere decime qo» undecime v repofuiip[am uer
uorum uiaméín altero latere utcunque fignificans .
Jf 55657 Pofferior proceffus, feu i pina fecund«e ceruicis uertebrae, que ctiam in decía co undecima /
uris parte fuperiori, in feptima uer à inferiori eft obuia .
fo '['ert&e ceruicisuertebrce [Dinasquam c» undecima figura offendit. Spine autem buius apíces
in ocfaua $ Qg* qs tI'otantur ipfa uero yf bina illic numeroa indicatur .
"5,6,7 Dextrilateris tranfuer]us [ecunda ceruicis uertebrae proce[fus. Sinister etiam citra chara
clerum operam in illi. guris,quemadmodum qoin decima ς᾽ undecima utriufque lateris pro^
ceffts prompte cognofcitur .
X5,6,7 Foramen tranfuerft [ecunde ceruicís uertebrce procefeus .
9,359510 T'ranfüer[us finiftri laterís procejfisstertie ceruicis uertebree. L erum y internam partem,
autem externam notant. Dorro ocLaua figura tran[uer[um dextri lateris proceffum hísnotísz
ζ 8 indicat {{πη|πτὶ ἀμ ΟΠ lateris proce| um islisnotis o ,10.
&8,9 Foramen tranfuer[i tertie ceruicis uertebre proce[fus .
B 6.7.5: Dexter defcenden: fecundi uertebree proceffus, cuíus finus formam feptima ficura indicat.
yon Dexter defcendens tertie ceruicis uertebre procejfus,uerum y in nona (θ᾽ undecima posteri2
oré ipfius indicat fedem. Inj rior auté ipfius fedes feu finus. finui refpodet in feptima B infignito.
d 9,n. Dexter afcendenstertüe ceruicis uertcbre: proceffus,ac nona quidemfigura ipfius tuber offen
dit,quéadmodum c9 oclaua utriufqs a[cendentis proceffus tubera itdicat notis 3 c9" 4 infignita.
9556. 7,19 Gedes, qua fecundee uertebre corpus deor[um porrigitur.
f 9 8 eos dus corports uer. Ὁ COT, ΠΤ ΩΣ
8 — 9 Guperiortertie uertebree ceruicis fedes finuata. c9 u quidem finum indícat, Quero co x utrínds
promínent& proceffum. atqs bi ctiam proce[Tis numeris בד ín oclaua figura infigniti cernuntur.
Au v10 citerior fecunde uertebre corporis fedes , in qua ^ prominens ind.cat tuber , y, ueró co
y utrinque depreffa tuberis lateya .
1232696 | INumeri characleres ín oclaua סרק 5 ₪01 ו 06 16771766 ceruícís uertebre nume^
vum indicant. uyandoquíidex,2 notatitur due eminentes partes fuperioris Juiperficiei corports
uertebra:3,4 duo afcédentes proce[[us.s, duo defcédentes proceftus.7,8,9,10 tranfuerfi pro
fw. e ceffus. n fDina,cuius apíces notatur H "לש qz. utiqo butusuertebra inferior pars ? indícatur.
$8,9 Sinusinferiorem partem foraminis confHituens quo tertium dorfalis uedulle par cxilit.
v77 Sinus fuperiorem dicli iam foraminis partem efformans .
1
VLMONVM gratiahomintcollum 131, potifsimüm cóflat,quod
id perpetuó unà cum pulmonibus deperdítur, Quippe hacoccafione pi-
Íces (quibus & pulmones defunt) collo deftituuntur. Anímalibus uero,
quibus Natura pulmones dedit,his quoque& collum claroita eft." Afpe
am enímarteríam qua infpirantes aéremín pulmones ducimus, & rur.
fus expírantes eundem efflamus,ab oread pulmones ferrí;atque ob íd ín-
5977" ter os X pulmones fpacium ín tepcedere debebat;fiquídem opportuna ef-
flatione (quz uocis eft materia ) hominem donarí decuit , INam cítra afpera arteríze benefi
cium uox minime perficitur, undeetíam no míramur,nulli animal collo carens uocem edere,
Quum
4 Hácoftd
dit fig.x ca.
38. Vafa au
té pcr colli
repentia ct
pulmones
fi-calci s li.
appofita ,
ut cz illa
que a. li. fc
ni infuitur.
43 κα
pitiw pre,
pofite τ,;»
157,9, 5,
dein n:
cfig.ca14.
AB. ez in
tribus וו
grisab Lad
K.
41.
- exfi N.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER .I. 63
Quum ítag pulmones ín thorace contineantur, & afperaartería(quam ín os deinere omníno
decuit)ex pulmonibus cofurgat,interuallum elatiorem thoracis edem & fauces inrer
H ap / 2 , ג , " (^
arteríze illius gratía creatur. (γα ueró thorax € os inuícem feparan:
que ínterualli medíat;uía corum eflicitur,tam quze defuper deorfum procc
dulla & (tomachus)quàm eorü quze ab inferioribus furfum (utafperaartería,
artería acuenze) porrieuntur. Homo igitur collum afperae arteríze oratíanancilcitur,afperam
πιοτὸ arteríam uocis refpirationisQy caula. Quare etíam colli longitudinem homo tantam forz
títus eft, quanta afperzarterizead dictas modó functiones ex ufu crat, C'uínetiam conuenicz
bat partes fcapulis contermínas, & brachium, & cubitum,extremami manum, proeterca ὃς
feptum tranfuerfum, à dorfali medulla collum perreptan te" neruos adipiíci : quocirca & pro^
pter illorum propagationem,necefTum fuitin fpacio inter caput & thoracem medio uertebras
reponí, quibus collum texeretur, Sunt auré humana ceruícís" uertebrae feptem,quarum nunc
naturam ufum? explicare contenda,à capítis collis motibus fumpto fermonis cxordio.INon
enim hicauium quadrupedumq, quibus longa obtíeerunt crura;colli ufum recenfere propo^
fitum eft,quum nemo nó intelligat א his, quod manibus deftítuátur,colli maxillarumQg
prolíxítatead cibumaffumendü profpexifle, hacGratione pluribus uertebrís collum illis con^
finxiffe, Galenus itagsrarum Naturae míraculum, ipfiusQj operum exquifitifsimus ínterpres,
innulliuspartís conftructioneexpendendaadeó eruditum folertemt ac induftrium requírit
audítorem, atque ín capítís motuit, eiufdem cum duabus fummis uertebris artículorü defcri
ptione.Quíd multaztam paucos quz ín duodecimo de Vfu partium, de capitis motibus tra
diít,affequuturos cótendit,ac uelutrei difficultate le&orem íta deterret,ut nemini mírim uiderí
dcbeat;me quoque hac ín parte preceptorís opera penítus de(titutum, ca qua licuit diligentia
& Anatomcs 1000005 à puero, prorfus obfirmato anímo ca perlecifIe ἂς ut Galeni fenfa
intelligere,resipfas orationi eius feduló adhibuilTe, An ueró fruftra negocittattentaverím,tum
demum nofces, ubí dídicerís me non folum quae Galenus docere conatur percepifle, uci
INaturz inartículís hifce artificium, capitisqg motus ab ipfo parum recté tradi, candem ctíam
intellexifIc, Galenus ením capíti duos motus afcribes,unum ín annuédo renuendo/s, alterum
inlatera fieridocet. ac priore quide intelligit, quo caputantroríum fle&tímus, inclinamus;an-
nuímusq,ac deínde quo caputretrorfum reflectimus& reclínamus,ca prorfus functione,qua
"Thraces & Cretenfiumpleríque hacetíam etate uidentur abnuere. llli enim abnuentes,in po
fleríora caputrectà remouent,fubleuantue : nonautem ut nos renuentes;íd circumagunt;icu
circumducunt. Czeterüm altero motu, quem Galenus in latera fieri praecipit, illum fubaudit,
quo caput ín latus ínclínamus, acuclutí humeris feu fcapulís aámouemus, Quod atitem hoec
de lateralí motu;atque adeó de renuendo annuendoG ipfius fit ententía, ex quarto de Admi
ni(trandis fectionibus libro doceberís, fi modó accuraté expendas, quo fitu Gialenusoccipi
τίς offi s' capitula, quze prímze uertebrze dearticulantur,locarí;afl urgere;ínnitigafferit.quam
inhocilludüelatus caput agítur, & quum ex Galení placito renuimusannuimus'ue, Huiut
modi ením profecto ipfius de capitis motibus eftdogma: quorum priorem,;quí annuendo re
nuendo6 fit,fecundze ceruícis uertebroe beneficío, aut fuper fecundam perficiaflirmat : pofte
riorem uero motum, quo caputin latera ducitur, fuper prímam ceruicís uertcbram fieríait,
quemadmodum cüm ex pluribus Gialení locís, tum praccipué ex quarto de Admíni(trandis
fectionibuslibro colligerepromptilsimum eft. Vt enim illos libros omnit poftremos fcripfit,
ítaquoque fuam fententiam & breuius & apertíus ín illis, quàm alíàs,explícuít. Num uero
hoceius placitum uerítatí fitconfonum,ipfe nunc mecum ínquírito,atqp aliter quàm Galenus
capitis motus(affectu interímaliquandíu repreffo)cóftituito. Prímüm ítagy, caput aut príma,
rio motu quíeícete collo mouemus:aut fecundario, quum Ícilicet caput colli motum fequitur,
etíamfi id in aliam partem,quám collum mouetur, ducere concrís, Proprij capítís motus duo
funt. príorí, idantrorfum fle&tímus, retroríumQ inclínamus,extendimus' ue: quem motum
conficis autrigido immoto(p collo;aut collo etíam fimul moto, fiucid parímotu cum capite
agas fiue contrario, Quamuis enim ín anteríora collum ducas,caputi neceffaríó collum infe.
quatur, nihilomínus tamen caput proprío motu ín pofteriora poflis reflectere, atqueleuí 16
gocío obferuare,collum caput& proprios & príuatosín Hlexureflexudg motus obtínere. Alter
propríus capitis motus, ís cenfendus eft, quo caput íta círcumducímus, feu ín gyrum agímus
quodammodo,ut rotaad axem reuoluítur. Atque hunc motum etíam quiefcéte collo obibis,
fimodó dextra,modo finiftra uícifsim intueri (tuduerís,caputue círcumuerteris. Pracfens mo
tus capíti omníno eft propríus, & collumillo deftítuitur. quapropter etiam quocung modo
collum mouerís, híc capitís círcumactus commodé perficitur. Flexo ením collo,capiteg; cum
T illo
inc
(ut dorfalís me-
nultzelaeues
€
Geruicrs γε
Bre fibtem.
Galenide Ca
Bitis motib. fen
tentia,
LikudeP-
> quant
Galenide Ca
pitis motib. fen.
tentia.
64. . ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
illo 017835016 facilein eyrum ducis.fic etíam (i collum fuerit extenfum, aut ín Tatus humcro
admotum,caput prompte circüagís, Coeterüm ut caput uno circumactus motu, quo collum
caret;príuatim donatur:íta collum quoquealterum peculíarem motum,quo ínlatus ducitur,
fibiuendícat. Caput enim nullumobtínet peculíarem motum, quo ín latus inclínetur, fed colli
E tantum beneficio motu(p fecundario ín latus fertur, Quippenobís dencgatum eft, caput huic
> {ας ]=3 כ uel minimum admouere;nífi collo illuc ducto. Duobus itaque proprijs motibus
peu Caput donatur,quorum príor,quí Hexioneacreflexione perficitur, capítís cum príma ceruicís
ucrtebraarticuli lit beneficio : fuper prímam enim uertebram caput flectitur, & reflectitur. Po
fteríor motus, quo caput ín gyrum ducitur, fuper fecundam ceruícís uertebram celebratur.
Caputenim fimul cum príma ceruícís uertebra, fuper fecundam, ucluti ad axem, círcumduci
tur, Atque haec mea de capitis motibus & artículís eftfententia:quae quantum à Galeni decli
net placítis,promptilsimé quidem colligís, num autem magis uerítati accedat, ex offium con.
ftructioneligamentisQg hacc commíttentibus,& mufculis illamouentibus,difcito. Cocterüm lí
> ב gamenta & mufculos ín fecundo libro exequar, ín praefentí offa tantum agereflurus, in quo.
πο rum fermone forfitan quzpíam quoquelígamentorum mentío incidet. Occipitij osad latera Tp.
gud prime uer foramínís dorfali medullae uiam porrigentis,utrínque unum exígiít* capitulum,magiíe ad an. puis
τούτις avida teriorem foramínis fedem,quàm pofteríorem uergens. Hzeccapitula;fi" priorem ' pofterío. Jenditur.
"- remGipforum fedem fpectes,oblonga funt & arcta;atq íta prorfus extrucia, quafi rotundum fa. c.
alíquodoflis caput," ut femorís Ícilicet,quod coxendicis ofsíartículatur, in duas partes 01116 dU
&um effetacutrínquead latera foraminis in occipítis offe infculpti, una illius capitis pars;re- P 1
pofita.Sienim utraque occipitís oflis capitula internis lateribus iuncta fingas,ex ambobus ro
tundum (quanquam ínterím ín homine fatis deprefTum) caput conftítuí cernes. Quae quum
ita fint, facile conftat,utrunque capitulum, uti diximus,oblongum efle, atque' interno latere !:fig. E.
magís quàm" externo protuberare;ad eum nímirum modum quo ín offe rotundialicuius ca- ? /-F-
pítis medíaac ín tota fuperficíe magis promínens pars, proceriüs, quàm partes ín orbículo po
fitzc,extuberat, Fecerunt capitula, quae primae ceruícís uertebrze inartículari, paulo pofleriüis
Ícribam.INuncautem adhuc ín occípitij offe" afperitas crafsitíesQp expendéda uenit,inter duo. , 6
nuper commemorata 63210013 in hocparata utualidior efficeretur ínfertío? teretís ligamenti, 0 fig.margi
" dentem fecundo uertebrze occipítis ofli colligantis.Haecafperitas interdum adeo infignisui, 89 poo
fitur,ut cuberculumalíquod dicí mereatur,promínens gratía dicti leamenti, & nónihil etiam ἡ ῷ
infertionis? mufculorum collum fle&tentium nomine, Pofteríor autem fedes foraminis dor- p ciufdcm
falem tranfmittétis, afpera quoque,fed non adeó utanteríor craffa e(t. ἃς etíam ad pofteriorem fF
utriufque capituli regionem, ' finusleuiter ímpreffus confpicitur, in hoc paratus, ut cumalío Mr
prímz uertebrc (inu utrínq; foramen efformgret, quo ' prímü dorfalís medullze neruorü par וז
Prineci rocideret, | Prima cerüícísuertebrareliquís omnibus dorfi offibus folidior,denfior,fed fe. 3 οὐ τεῷ
ΕΞ cundulongitudine tenuior, 8ζ formaà cvterís omníbus plurímü differes eft. ' Foramen nang PAS »
' ipfi dorfalis medulle gratía íncifum, habet maxímu, quód & híc dorflis fit craflifsíma. Deinde gur.1.
ipfius corpus ínteriorifede exculpítur,SC finum ín pofteriori fui corporis fede leuiter incilum ו
oftendit,qui cartilagine íncruftatus fecundze uertebra " dentem excipit. Corpus ením príma ל
uertebrae hacratione cauat,ut dens ille ín prímauertebrà inibi reponi queat. Caeterüm ne pri- àcizs, κι Ε
ma ucrtebra hoc modo ín fuo corporeexculpta,& corpore propemodu deftituta, plus aequo £r.
imbecillis inualidag redderetur? proceffu quodam & tuberculo in anteríorí fedeaugetur,cu. S SINE
íus bencficio illa craffefcít;robuftiorg euadit: praeterquam quód ipfum etiam tuberculum ac
commodum ft fufcipiendzínfertioní,prími dorfum mouentium mufculorü parís, Eíufmo^
di itaque huíus tuberculi ufus eft.nonaut& in hoc producitur, utnímium capitís flexum pro-
hiberet,caputQ ín Rexíone fuftineret:aut ín caufa effer, ut flexum caputalacríus denuó furfum.
& in pofteriorareflecteretur, quemadmodum Galenus ín quarto de Adminíftrádís 01166010
nibus parum rcciéafferuit. INam (utnihil hic decapitis motu, fuper quam uertebram fcilicet
is fiat, dicam) caputnulla ratíone eó ufque ínclinari poteft, utoccípitís os (4 tuberculum con
tingat,rantum abeftutillo capitis moles fuffulciretur. Caeterum prima uertebra ad latera? ca- esfig K.
uitatis, quà fecundze dentem admittit, e(t ualidifsima,&c craflifsima,& utrobig; " unum often. ל
dít finum, quo fuílateris occipitij 01715 capitulum excipitur. ϑίπιιβ ו finguli, utillis D [y
capitulis exquifité refponderent (fi * príora " pofteriorat fpectes) oblongi funt, & exteriori. c.,;fig o.
buslateribus furfum educti, internís uero profundí:non fecus profectó, quàm fiambo finus 4:5fiP.
exuno rotundo profundoG finueffent difcifsi.* Si enim coxendícis offis,aut alterius offisro ΕΣ i
tando finu donati, finum diuideres, atque utringad prímam ceruicís uertebram, ubi nunc 6. ie
finushabentur,unam partem collocares,huíus prímae uertebrze (inus tibi coftituerentur, Vel c«cfg.
fi
b 254510
n fi, 5.
ἢ 14. mc.
L5LH.
eadem ta-
bul.L,K.
l:fig.T.
multima fi,
lib.
21310 fi. V.
יס
6
pitisf.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER EI és
fiuertebree finusfimulíundos fingercs, unicum finumrotundum profundum ex ambobus
efformatum cerneres, Quod anto maniftftius adhuc in prima canum & (imíarum ceruicis
uertebra contueberis, quanto illisanimalibus finus hí altiores profundioresáe, ac capitaocci
pitij oflis extuberantiora acutioraQ obtígerunt. His itaque prímae uertebrze finibus occipitís = Cerea
capítula excipiuntur, atque ín illis Hectuntur ἃς extendutur, feu antrorfum retrorfumq recti Grseci f
fimo ducuntur motu. INulla αὐτὸ ratione capuchuius duplicis articuli auxilio,in lata agitur: 6 =
quamuis id Galeno Anatomícorum princípitot locís prodítum fuerit, Primüm nanque im.
moto collo, caputnetantillum quidem inlatera mouere pofsímus, Egi caput fuper primam
uertebram ín latus ageretur, quís ambíeít ín eo motu prímam uertebram debere im motam
feruaríz fi modó ín motu alterumartículi os oportere femper quíefcere, Ariftoteles in libro de
communianímaliumereffurectg demonftrauerit. Vt interím taceam Galeni impíctatem,qua
rcrum Opíficirudem negligentiam turpiter ímponít, quum feabundé Opificem celebrarear. Ζιδι ὦ p
bítratus;tam prolíxa przefatíoneattentum lectorem, & ín demonttrádi methodo exercitatum, Jüperciun,
defiderat. Quid enímturpíus (fi modó uerum dícere licet) INaturzs, nobis longéquàm Gale 4, "T
nus eft chariorí, prseter meritum ímpíngi potuít, quàm ín dienifsimo totíus COrporísartícu. rius corjorjs
lo,extrema ofcítantíaz INemo ením ignorathuncartículum eife illum,quinemínimo quídem dignius,
temporís momento paruam ínclínatíonem fuftínet, multod mínus exartículationem ac luxa-
tionem,quahomo mox refpiratíonis expers,mutus & abfque motu & fen(u, tan quam affecta
neruorum radíce,redditur. Quis obfccro articulus totíus corporís eft, ín quo offis caputín al
terius offis finu ita mouetur, ut caput non amplíus finum contíngat? nullus profecto,practer-
quam, fi Galeno credímus, capítís ca prima ccruícís uertebraartículus.Ipfc enim caputhuíus
artículi beneficío בוו duci arbítratus,ín quarto de Adminiftrádís lectionibus aflerere 6082
Cus cft, quádo caputín dextrum latus ducitur, dextrum tunc occipitij oflis caputin dextrum
uertebrae finum ftríngí, finiftrum ueró caput ex finíftro finu affurgere:& contrà fi quando ca-
putín finiftrum latus inclínatur.Non igitur huic eemíno capitís cum prima uertebra artículo
inlatus motum,fed flexum reflexumqg tribuamus.neque adco ín Galeni uerba iurcm us,ut tan
tamoícitantíà immenío rerum Autori in precípuo corporís artículo imputemus:neque ctíam
in Galeni excufationem ftudcamus commínifci,ab illo motum ín latera intelle&tum,quem cgo
in gyrum & circumactu ficridíco : nequeetiam illum motum füper prímam uertebram Bcri
cum fulio Polluce fateamur, Przeter íd ením quod Galenus illum motü minime intellexit, quís
adeo ftapidus cfTe poterít, ut duo oblonga occipitís offis capíra mutuo diftantía, & duos pri
mz uertebrze finus altos, Íeu profundos, & fimiliter oblongos fubeuntía, circumagi pofle au-
tumet? Quis ením unquam círcínum utrifq cruribus a(Teri infixum, circumagi animaduertítz
INequeeftquód quís Galeno patrocinaturus,occipítis capita fibi depreffa fingat,atque íta ca-
putíupcrprímam ucertebram circumagípoffe contendat, quum Galenus ínter reclíquaoffium
capita κορώνψς, nomínenullaunquam dígnatus fit, his tantu occipítij capitibus dempr's, quae
pafsim κυρώνας (fed non re&ié admodum) uocat, eo nomíne rarum, quz in canibus porius 5
quàmhomínibus occurrítmucronem infinuans, Huíufmodi aque capitis cum prímaucrte- ;,
brat artículatio,&alíqua etía eius uertebrae delcriptionís pars. Relíquam autem nunc profe
quemur,fenfim ad alium capitís motumaccefTurí, | Ad exteríora igiturfinuumoccipítís oflis
capítulaexcipientium lateraypríma ceruícis uertebra utrín que" unum 61018 tranfuerfum pro
cellüm,proceríüis multo quàm cxterí uertebrarum ceruicis tranfuerfi procefius, eductum &
latiufculum,nó tamen zequé ín homínibusacín canibus 6311013015 62 fimijs inftar alce cuiufdam
latum, Educüturautem tranfüerfi prímze uertcbrae proceflus 101000105, utopportunam pra-
ter reliquos ceruícís tranfüeríos proceffaüs, duorum mufculorum ínfertíonem finguliaccipe,
rent, Illis enm procefsibus príuatím" quínta&* fextamufculorum caput mouentium paría
inferuntur, Hí proceffus magno perforantur' foramínc;per quod" artería & uena μὰς calua-
ríam petentes feruntur, Ad pofterioré finuum quibus caput ínartículatur fedem," finus utrin^
quein prima trertebra exculpitur,illi refpondens," quemin occipitij oflead poíteríorem capi
tulorum fedem czelatü dixi, Ambo enim finus;occipitis offisnimirü & prímo»: uertebrze, fimul
uiam praebentprímo parineruorum dorfalís medullae, Canibus uer ín príma ceruiícís uerte-
branon finus, fed proprium foramen hàcclabeti neruo infcinditur, quód illis príma uertebra
admodum amplaalta& fit. Caeterum híchomiínis uertcbrze finus,etíam ad potteríorem fora.
mínís partem pertínet,quo tranfuerfus perforatur proceffus:utíta finus illenon nerio dunta.
xat,fed uenac artcríceQ etíam cedat. quas Πὰς caluaríam adírepaulo príus relatum e[bper" fora
men fcilicec ad radícem capitulorum occipitij offisexculptum. = Príma ceruícisuertebra po-
ftcríoríproceffi,cufpina ob hocínter reliquas uertebras fola deftituítur, quód is ali quotmtr
F 3 f[culrum
6 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ES D fculorum parhinc principium duceret. [πὶ inferiori primae ceruicís uertebrze reeíone; fub 5*4
uertebrea truoc
T4 cunda ex τὰ E * " " . " S / 1 E
de uijob 07 etíam 9006/ג appellati. Horum circumfrentía orbicularis eft" in medío uixali/ te. fi
"T'ulera fecit Y isteriora defcendunt;ídq (i hancuertebramín erecto corpore Íecundz inniti fingas. His fi,
de. 1 4 fi. inter
níbus cartilagineoberuftatis," duo fecundae ceruícis uertebrae excipiuntur tubercula, que ad. 4c; 6.
latuscorporis eius uertebrze habentur minimüm promínentía;uti & finus prímzeuertebraele- x4 fig 9.
uiter excauantur. Tuberculorum circumferetía etiam finuum modo orbicularís eft, quamuis 2 ΤΣ ,
interim nonnihil * pofteriori parte extra circuli circumferentíam deduci uideatur. Ad hzc, demam f
^ internum latustuberum,elatius" exteríorilatereaffurgit. Verüm ea laterum altitudo depret. nir. of.
fio non adeó infignis cft, arque fuperciliorü primae ceruicís uertebrae finuum, Deínde tube. 7
rain medio fcu centro non aequé prominent, acprímce uertebrze finus inter fupercilía 66 0 2
Eie pecul'a,
vem utviufa, la
teris cavzilagi cruftz modo obnatas,finum & tuber intercedít,acligamentis ín orbem artículum
ripe (C3 cotinentibus duntaxat adnafcítur, & fuperíus inferiusqpadmodtruifcofo humore,
RUE רה (megmate;oblinitur. Huiufmodi igitur primzeuertebree finu cum fccunda
mus. uertebre tuberibus duplex(utring: fcilicet unus)eft cotextus,eius quem ftatim dica
m motus gratía efformatus. Nunc ením tertíus fecunda uertebre ad prímá contextus adhuc fer
sbrds. monicftadijciédus,qui fecüdae ceruicís uertebrze" dente cum príma uertebra efficit. In medio E
enim duorum tuberü fecundae uertebrze, ex fuperiori medíat fui corporis rcgione, proceffüs 55, κα
quida infignis & altus.admodum8 durus & folidus enafcit, quem quód dentíac potífsimu figeer. /
homínís caníno afsímilet, ל & לטל Girzeci 0 quo 618 ποηγίης Hippocrates
Libyod: 4v. (-candáuertebránuncupauít,nonaute(utlulius Pollux, & Caelius, diffectionü imperiti male
sed. v ecenfent) prima, Verümalij hunc proceffumà turbinis,feu nucis pincí ímagíne 2000000: alíj,
quód cufpidis pyramídísue modo extuberet, סטש & svewod ti appellarunt, Proceffüs híc
rima uertebre^ cauítatem fubit,quam illic haberi fcrípfimus, ubi prímae uertebrae corpus 535.86
deberctconfiltere,& ubi eiufdem finum infculpi fcripfimus, quí cartilagíne oblitus,anterio, " ^
rem dentís partem lzeui & lubríco ' tubereprominulam excipit. = Pofterior dentís pars,ére- 7
gione eíus tuberís* pofita, magis extuberat, craffiortg eftquàm ubiprímüm is à fecunda uer g6fg.h.
לפ כ tebra producitur. Hicenimutrínquead latera" finus fingulos, & tertiumin pofteriorifede, 55,5 fit.
για μογεοῦτα exigit, Quiin lateribus confpiciuntur,ínter dentísradicem & fecundzeuertebrze tubera confi, 6 fige--
com: (tunt,unaq cum prímze ceruicís uertebrze finibus, qui hís refponden t, foramen utrinque ρα, .וו
rant, neruulis tranfmíttendisaptum,quos interdum hácin mufculos collum flectentes proci Iz ficapae
dereuidimus, ac fecundi parisneruorum dor; HAGAE
falis medullae furculos cenfemus, Porro (inus
in pofteríori dentis fede confpicuus,in hoc ex
culpítur, ut lígamentum ipfi firmius obuolua-
tur,quodab uno prímz uertebrze latere in 810
wamurs pre [eus figura priuatim fecundo libro fit bropria,
illzy tamen buc vepofüi, quód js que hic traduntur intell;igen,
dis 102 mediocri"
zer iuuet. S igni»
Jficetur itdd; ov
lier 4, B, / , , ,
> ud tranfuer(im procedít,& infigniter ualidum
uericbra . D 6 pofteríori dentis fedi (uti dicebà) tranfuerfim
Ἢ ἘΠ ΣῸΣ obuoluítur, dentem accuraté ín cauitatem pri
mze uertebrze cótínens, € cauens praeterea ne
dens fua fede aberrans, hic dorfalem medulla
comprímat.Czeterüm utligamentum íd aptíus
οβὲ infertum. Ir ἢ b Dm fc ; /
πο prinsá eiitebra" eà cde quaídori. m s ufig.
ym ginem ducit, fiue inferitur , afpera inzequalísqgg ^:
eft, € foramen quog nóalté penetrans exigit,
quod firmius ligamentum explantari ínferi'ue finit, INullibí enim ín ligamentorü enarratione
intereffe
FI dens. I £e
ves. ligamentum
da dente. occiprtis
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER LT. 67
6% intcrefle puto,fiue caín fcri, fi uc enafci dixero, quum 1 gamentü pariter ad utrunq os pertineat,
onfir. " Superior dentis pars;feu ipfius apex in mucrone teftudínis capítis modo exacuitur,ut" altius
extra prímam uertebrá promínens;ex ferobuftum teres lígamenti educerct, quod occipitis
oíliad eam fedemalligari poffit,quam ínanteríorí parte foramínis dorfalem medulla tranimít
tentís;afperam, leuiter& extuberantem cófpíci fcriptum eft. — Atgpeiufmodiprofeció primae
uertebrae cum fecunda cótextus perficitur, duobus nímirü latis fecundze uertebrze tuberibus,
totídemip primae finibus, & uno rurfus primz finu, cuí dentis tuberculii committitur. Hunc
contextum ex ipfo potíus rerum intuitu, quàm ex hac meanó tam cócínna quàm uera defcriz
ptione,diíci malim, quo preffius díjudicaretur,num Gialenus nos caput fupra fecundá ffectere
& extendere,feu horum artículorum opeannuere, ac Thracum modo renuere,ueré prodide-
rit: an ego perperam hís contextibus caput unà cum príma uertebra uelutad axem in gyrum
ducí;nihilg mínus quàm fle&tiac extendi, contrà Galeni decretü tot locís erauíter repetitum;
alferuerím, Síenim fingula in oflium fabríca perquifiuerís, fecunda ceruicis uertebra tibi tra-
bem referet,cuiterrz infofTo axem infigimus. ipfe autem dens, axís erít . príma uero uertcbra;
cuí caputín hoc circiractus motu,ac fi cum ílla ídem corpus eflet iungitur, trabiaffimilatur ad
axem reuoluto, Àut prima uertebra cardíni confertur,oftío coómiflo:fecunda
auté,illícardíni quem parieti infixum uidemus, Przeterea ligament tranfuer
fim dentiobductum, abunde common(trat, prímam uertebram nequaquma
fupra fecundam flecti: ἢ modó quícfcente dente, príma ucrtcbraantrorfum
retrorfumQ ín flexu mouenda eflct, Quis ením ambigit,ligamentüíd dentem
ín prímze uertebrze finu continere? & illi non tantam laxítatem cum Galeno afcribi poffe,ut esce da
primam ucrtebram adco à dentis contactu in anteríora ferrí finat, ut caput iuftum expería- Miri
tur flexume Porró íam duo apud lulium Pollucem nomina mihi füccurrunt , quorum alte:
rum prímc accommodat uertebrze, alterum fecundze. ac príma quídem Ἐσποροφεὺς, fecun^
daueró ἄξων ipfinuncupatur.Hzcnomína proculdubio à ueteribus,qui pueros ín Anatome
exercebant,manarunt ; hoc nomíne uolentes innuere uertebra, axis modo quicfcentem,ac fi
per quamalía circumuertítur:illo autem, uertebram, qua tanquam ad axem circumuoluítur,
Atqueíd fané mez fübfcriberct fententize, qua caput fuper fecund&ín gyrum ducí,íam faepius
.טסוה Quod ueró à ueteribus ante Galenum haec nomina manarínt;practer po&tas Celfus mi
híautor eít,quítamet(i ipfius codex ubi ceruicís explicat uertebras uíciatus fit,atq ipfeà fe neu
tíquam íntellecta multorum Galeni ínterpretuni more uerterít, attamen à ueterum quopíam,
exquo fuum deoffibus Caputín latínamorationem conuertit, cam fententíà prímumaffum-
pfilfe uidetur, quae meg;atque ipfi deníque ucrítati proxime accedit. Neque profecto eft quód
prolixius haec referam, quum ucl leporís,uel cunículi;ucl agni, uel hcedí ceruícem ínter eden.
dum contemplari íntegrum fit, δέ fimulluceclaríus intueri motum qui in gyrum fit, fuper fe^
cundam celebrari uertebrá:ac deinceps non amplius mirari, quamobrem Galenus audítorem
adeó folertem,ín MathematísQ perceregie inftitutum, in duodecimo de Víu partium expe
tat: quumnemo ambíeat, elegantemalíàs atque difficilem alícutus negocij defcriptionem eo
difficiliorem reddí,quo ipfa minus ab enarrate intelligitur;istg maeís à Naturzartificío,quod
recenfere propofuit, aberrat..— Quódueró Natura procter flexum in anteriora & ín pofterío? Cur. Iu
rarcflexum,etíam alios duos motus;quoru alter in latera, alterín eyrum círcuactud fit; fuper ΤΕΣ Μὴ
prímam uertebram non כ quemadmodum brachium femurG triplici motuum diffe. Primi que
rentíamoueri uoluit, hinc potifsímum factu ducito, quód prímauertebram magís amplíusQg guecircurdu,
quàmrelíquas omnes dorfalís medullae caufa," perforarí operzprecium fuerit quodQ ob id ὡς im larera
unus duntaxatrotundus amplusi finus ín illa efformarí nequiuerít, neque etíam occipítis os ἐξ τα ἐν
4.18.8. " foramínisfüi occafione ín unum tantüm grande caput extuberare potuerit, quod in illo pri
mz uertebrae (inu perínde acfemur ín coxendicis offis finu, omní motus fpecíe ageret, Quum
itaque duplíciartículo,dextro nímirum& finiftro, caput iungendi fuerit, omnístp propemo^
dum duplexartículus fimplící folum motui famuletur , merító Natura caput fupra prímam
uertebra fle&tiacreflecti uoluit, Nam fupra hanc in latus moueri nequtuit, nifi Natura hic fui
oblítaunum 00612185 offis caputín uno uertebrze finu ftringí;aliudueró caputattolli,atqueà
prímauertebra prorfus difiungi cupiuiffet: quod ín nullo tentauítartículo:id femper ftudens,
utartículí offa mutuo effent cotigua,nequeab inuicem abícederent, & nefcío quam uacuam à
Galeno confictam fedem ftatuerent. Deínde caput ín gyrum fupra príma uertebram moueri. Lio 4 d
sinus potuit;nifi Naturaacutum proceffum ín capítís amplitudinem,qua cerebrum contine: [er
zur, à prima uertebra produxiffet, ad quem caput ueluti ad axem uolueretur ac deínceps alía [
quampluríma nunc rectifsimeformata;uítiarepropofuifTet, Super fecunda íitaqueuertebram
4 caput
Caput clé bri,
ma uertebra fu
per fecunda,
«d unus cay"
do; B alter.
] 2, 6.1.
63 ANDREAE VESALIÍ BRVXELLENSIS
Nor Poi? caput attificiofe in eyrum mouetur, fiením fle&eretur dens dor(alem frangeret medullam,
ἜΣ ded Quum enim quieto dente príma uertebra antrorfum duceretur, pofteríori fede furfum cleuz-
e sedi; ta,tunc dorfalis medulla ín prímae uertebrze foramine prorfus coarctata comprefla&, abrum-
πιεῷ 0 peretur. Deinde prima uertebra, fupra fecunda retrorfum nullo modo refecii poffet,nifi ipfa
eusindinari. ín" anteriori fede, qua dentem continet, prorfus exculperetur, prímatg tuncuertebra à dente. 5 +
non przepedita, retroríum 1112076 duceretur, Adde,caput neutiquam ín latus fupra fecundam. "**--
moueri potuiffe,cadem ratione qua probauímus lateralem motum fupra primam nequíuífie
fieri, Alíás ením necelTüm efTet, primauertebram ín altero latere à fecunda femper lcuarí,quod
Quisiserte: periculum nuncín circumactu non ímpendet, Porró latcralem motum INatura infieni profe-
Erie cio induftria omnibus ceruícís commifit uertebris, quz fingulzefeorfum ín latus moueríne-
m, queunt, uerüm fimul omnces fuccedentibus motibus illucadeó concínne inclinantur, ut caput
commod? fecundarío motu ín latus cítra omnem noxam &ratur. Atnuncruríusad fecun»
dam ceruícis uertebram, ac (ic deínceps ad quínque reliquas fermonem reflectamus, ueram
duntaxatearundem conftructionem enarrantes,nc cafü quapíam noua difceptatione praefens
Caput in ímmenfum excrefcat atque ego nimium anxíé Cialeni ( cuius diligentize alioquin
cum omnibus medicínze (tudiofis plurimum debeo)fenfa eruere,omnesQípfius Anatomícos
Forené fecun. lapfus ftudio commemorare,uidear. Secunda itaque ceruicis uertebra in pofteriorituberum,
M di h«rd7f^ qaibus illa primae uertebrae cómíttitur, (edeleuíter ^ exculpítur, ut comune cu primauertebra efr p,
/ 1 dbi "forameutring cóftítuat, quo" fecundü dorfàlis medullz neruorü par,ín pofteríora elabitur, tfi:
MU לפס tranfnit- V crum huius foramínis maiorem portionem príma cflormat uertebra, infieniter fatis ad po- ἌΡ,
. G5. fleríorem fedem finuum,quibus fecunda artículatur uertebrze; infinuata, Reliqua ín fecunda X4 fio qs
M ES uertebra commemoranda, cxterís etíam quínque inferioribus magna ex parteíunt. 25:67 fi
zuliorum cer, Jus PERSE. δ ו ; . ; guris f.
uicis uertehr, Communia. Hec ením fimiliter atq; ille;pofteríori donatur proceffu:qui hoc príuatim ín gar
γε, uicis uertebris fibí uendicat, quód fuo mucrone bipartíturac przccipue fecunda uertebrae, ΤΥ
triam ipfi fübíacentium. Sexta enim ucrtebra admodum obfcuré )₪1 proceflüs diuifionem. cere u.
oftendiatque adhuc multo mínus Ícptima, quz príuatím hoc cum fexta fortitur,quód ipfius 43/5
proceffus plerunque donetur appendíce;ac procerius educatur, quodammodo6G ad fuperio-
rum thoracis uertebrarum" proceffüum imaginem fiio mucroneaccedat,nifi quód illehisob. ; TTE
tufior ampliordg relinquatur, Ceeterarum ucró ceruícis uertebrarum proceflusappendicibus N.o;?.
carent, lati;incequales;afperi,&(ut ita dícam) ramofi, inferioriq fede cauí, ac fuperiüs gibbi dn ^s
cernuntur, ac utring modicé deprefsi . quod extuberans linca facit, quz fecundüm proceflüs. 6]
longitudinem porrieitur:t quemadmodum ctam inferiori procefTus parte(quae caua eft) qui-
damlínez ín(tar ductus,fecundüm proceífus longitudinem ferriuidetur. Promínet autem in
gibba fede,linea;utligamentum ab hac in caue fedis medium producatur:quod fecundü ΡΥ’ qu ΝΟ,
ceífus feu [ρίπα longitudinem porrectum,unam fpínam alterí colligare,dextrosG mufculosà cifeues i,
finiflris dirímere, in fecundo libro Ícribemus. Verum hae pofteriorum proceffuumlinez,in ?fgme c
thoracis € lumborum uertebrís conípectiores erunt, quód & illarum uertebrarum proceffus P6
in(igniores fint, & ualidiori durioríg ligamento (quum mínus moueri debeant) ínuícem deli-
gentur, Diíuifionisautem ín proceffulos potifsima occafio mufculi cenfentur,ín pofteriorí cer
uicis fede repofiti,utenim hípromptíus príncípium ducerent,& ualídíus quoquein uertebra^
rum fpinas infertionem molírentur, hac Ípinze etiam ín proceffülos dirimuntur. Atque id INa-
tura in 115 colli uertebrís peculíaríter machinata cft, quíanonadcó longas fpínas à paruis illis
uertebris,atque à thoracis lumborumq uertebrís producere tutum fuerat. 1 6100 maíor mtu
fculorum copíaín ceruicís pofteríori fcde,quàm in alijs dorfi partibus collocátur, quemadmo
dum ubí mufculos Ícapulas,thoracem, caput & doríum moueüites perfequar, auditurus es fu-
fifsimé. Porró mufculorum etíam gratía fecundze uertebrae fpina proceriüs, quàm aliquot ipfi
fuccedentes ו caeterísc latioruifitur,quód fcilicet haec priuatim ἡ tertio mufculo- ,, 4 mf.
,, Tum caputmouentíum parí, δ." fexto quoque principium prebeat.INe tamen íntufté Natus. «bula a.p.
liguo; Τὰ εχ gracili uertebra prolixiorem latioremqQ educeret Ípínam, ipfa fecundam aliquot fibi fub. ὃ uu
filifuldisisoa ditis grandiorem eiecit: uerum non tam fpínze producendae gratía, quàm utfecundaartías ^
i" — lationiabundeéfufficere poffet, quam cum príma uertebra molitur, Atque hoc illud cft quod
antca a(Ieruimus, Naturam femel atque iterum fuperíoremuertebram inferiori maíorem crea-
uiffz.Secüdaením crafsíor, & maíor ualidiorG cft tertía : dein prímam tranfuerforum proce
"T'renfüerfo, fuum occafione, omnibus ceruícís uertebrís latifsimam effe, fuprà docuimus. «. Caeterum
ΕἿΣ icu tranfüerfi proceffus in reliquis colli uertebrís nonadmodum exporriguntur, & impríimisfe. c 567fi.
2 cundze uertebree, cuibreuís & fimplex utrinque tranfuerfus obtíoitr proceflus, Videtur antem $5
isin fecunda uertebra mínus quam inalijs promíncre, breuiorG effe, propter huius uertebrae
' tube»
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ἢ 69
tüberum, qua prímce finus fübeunt;am plitudinem ,craffitiemQ. Infüper hacc tuberum ám plitu
[57.1 fi- do ín caufa etiam eft, foramen quo tranfuerfus fecundce proceffus perforatur, non recità,fed
8^. > oblique exculptum uíderi, fecus atque in príma ceruicis uertebra; & quinque fecundz fübie-
8.8}... &ís,quarum tranfuerfus proceffus recto διπρίοὐρ foramine peruius cft. Neque profeció hacte
nus in homine ulla ceruícis mihi occurrít uertebra, quz tranfuerfum procceffum non eelterit
perforatum. Verüm proceffus feptima: canum fimíarumQ uertebre tranfüerfum proceffur,
abíque foramíne frequenteradiínueni, Huiufmodi foraminibus folo: ceruicis ucrtebra: ornan^
b uina ; tur ín hocperforatz, ut" uendarteríamqQ furfum ducant, quz dorfali medullasac candem ipfi
lib. figura f. cerebro fanguinem fpíritum( deriuant. Przeterca quatuor uertebrz,quze ftatim fecundam fe-
i&iofigy, quuntur,hoc etiam peculíaríter fibí uendicant,quód illorum! tranfuerfi procefTus ampli & bi^
«C 9/2" fidi (untinon tamen ínterím,utcarundemfg pínze, afperi & ingequales.'T ranfuer(i ením )סע
E... fus formainuicem refpondent, & ínterior ipforum pars femper latior cft, 613010560 ipfa po(te;
rioríeffertur. Spinz autem partium impar ín omnibus quafi uertcbris c(t forma,& illze perpe
tu uarijs modis protuberatatqueexalperantur, Hzec tranfucrforum proceffuum amplitudo
8 bipartitio,cadem ratione accídit, qua fpinas bifidas effe príus relatum cft, nimirum mufcu.
lorum ortus ínfertionísq gratía. Vtením alios huíus fedís pratercam mufculos, utrinque
kemifc.ta tranfuerfis uertebrarum procceffibus priuatim" duos committi ín fecundo libro Ícribemus,
oul. alter C quorum beneficio collum,& poftca confccutionis motu caput inlatera ducuntur, Hí mufculi
BE inutroquelatere íta collocantur, ut unusanteríorí tranfuerforum proceffuum (cdi,alter uer
.א pofterioriafcribatur.Septíma autem ceruicís uertebra tranfucrfos proceffus latos quidem exí
gítatadmodirobfcurébipartítos, Quum ením amplí proccrí& fint, nulla incumbit neceflitas,
codem quoquebifidos fierí, przecipué quando mufculi collum inlatus ducen tesnon adcó ua
lide feptimacac cacterís committantur quod hzc illis ueluti bafis ín dicto colli motu fubíaccat,
i : : ; ἡ
5. ἃς obícuré non fccus quàm thoracis uertebrae inlatus moueatur, Afcendentes " deícenden
7 neri tesqy procefTüs,quibus uertebrze mutuóartículantur, ín omnibus ceruícísucrtebris fecundae
1i. 5. 4. fubiectis fimiles funt,& fecunda quoque defcendentes proccfIus obtinet;alíarum procefTibus
16,79» non difsimiles, Quíítaque deorfum Ípectát,& fubdítze comiíttuntur uertebrze, orbiculari finu
dial nihilminus quàm alté incífo, & ab anteriori fede infigníter oblíque deorfum in pofteríora
ducto;ornantur. Afcendentes ucró proceflus,qui íncumbentiartículantur uertebrze tubercu
lum orbiculare habent,quod adcóleuiter füperficietenust extuberat, ut ignores finuum'neid
an capítum numero afcribere debeas. Hoc tuberculum afcendentíum proceffuum finui con-
gruit:& cartilagine perindeac finus íncru(tatum, ab anteríorí fede deorfum in pofterioraad.
modum etíamoblíqué fertur. íd quod non obiter confiderandum eft; Nam obl iquus ille di
ctus ín ceruícís uertebrís, que thorací propiores funt, minor femper, ac fecundum corporís
longitudinem reci(or euadit,quód illac uertebrze nó adeó laxé ac füperiores moucri, atqueob
idetíam nontamlaxéartículari, debeant, Afcendentes itaque proceffüs fuo tubcrculo, finum
de(cendentíum proceffuum fubinerediuntur;atque íta fecunda ceruícís uertebra tertíae dupli
εἰ artículo allieatur, uttertía quartz, & fic reliquae omnes ad thoracem ufque con fequentes,
Septíma enim ceruícís, primz thoracis afcendentes proceffus excipit. VerumINaturanon fo^
lum ceruicís uertebris laxiorescommunicauitartículos, fed ut commodius aptiusqg quàm reli,
quz dorfi partes,collum infi eni & quo maxime indigemus ufu,moueri pofsit;ipfaaliud quo^
lc confer. que proprium colli uertebrís adhucelargitur, Quum enim uertebrarum thoracis & lumborü
À corpora ínuícem planís mínimedQ extuberantibus cómittantur fuperficiebus,ad cum modum
iiserlum quo duo keuígatí amplitg afleres mutuo incumberent, Natura " infcríoré ceruicís uertebrari
מה corporís partem oblongam, capitísQpalícuiusarticuliad motum euidentem facti rítu,cxtube-
E rareuoluit;ac? fuperiorem Corporis ucrtebrarum partemamplo finu íta excauauit, ut oblon.-
ὉΠ} 6 gum fuperioris ucrtebrze corpus in hunc fübditze uertebrze (inum ín eredíatur,uertebrarumdg
5/8 compage ad mouendum promptior confürgat. Atque hacc compactionis fpecies in fecunde
2 bos uertebrze cum tertía,& deinde ín aliquot fübíacentíum ucrtebrarum nexu magis eft cofpicua,
ל figire C Olliautem feptima, prímae thoracis quafi omníno plana ínnítitur fuperficie, ac etíam ipfius
mat», corpus elatíorí fedenon adeó atque füperiorum uertebrarum excauatur: quod praecipue accí
dit, quía fuperiores laxius inferioribus moueri,ex ufü fuit. Cacterim quà tutó uertebrze ínuí
cem ligamentorum ope colligentur,quamq; (tudiofe Natura laxis hís oflium connexibus pro
Ípexcrítmufculi & uertebrarum ligamenta ín fecundolíbro affatim oftendent.Nuncínterim
D EI opificíum fummopere admiremur, quód ís fimul & fecuritati,& multiplici motuitam
incredibili induftria prouiderít:& quauis forté crebríores ceruícis noxas luxationesq,quàm
reliquarum dorfi partium fier confpicimus;nihilominus tamen adhucmagis obuerfetur ani
120,
Foramen y] 7
Uer[oyum Pros
ו
4/0
> 60/0700
Hi broceffui
παξμγά.
5
AM etive obli»
quum ducduri
ab aad b,
Coerborzit cey.
ticis uertebya
TÍ contextus.
|
7o ANDREABE VESALII BRVXELLENSIS
mo;tantam hominum frequentíam ín collo eíus laxzarticulatíonís uitio neutiquam affic
Hd
expendamus paríter, quantum ad omníauítae munía incommodi rigida immobilistg ceruix
adferat. Quod ueró fecundze uertebrze corpus in"anteríori fede non planum reliquorum colli P5195
uertebrarum corporum modo uif(itur, at tubere fecundum longitudinem ducto amplíorís li- ^"
nex forma extuberet, & utrinque ad eius tuberís latus deprímatur, ἅ mufculíilliin caufa cer ΠΣ
fendi funt, quícollum fle&tentes, & hac fede coéuntes, ín itam uertebrze corporísforniam ua» tab. AB.
lidius inferuntur. V erüm quum tertia ceruicís uertebra fecunda fübíaceat, & utriuquelaterís
collum flectens mufculus fupra hanc etíam ínferaturnon mírum eft, anteríorem corporís ter^
tice ceruícis uertebrae faciem fecundo uertebrae nonnihil effe confimilem : imó dícterem imu
fculorum occafione omníü ceruicís uertebrarum fedem ueluti com preffam, non autem uttho
Proctffüizi V cis lumborumq uertebrze femícírculi inftar;protuberante uideri. Q'uze quum íta fe habeanr,
0f wemínemlatet,omnibus ceruicís uertebrís non eundem proceffuum numerum obticiffe. Ne
autemalíquid hicprztermififfe uídear, necefTum fuerit uel Galeni nomine alicuius uertebrae
ceruícís proceffus ítarecenfere, ut undecím numero ín illis proceffus adínuenías:totidem nan
Lísd P- quceproceffus colliuertebrisà Galenoafcribuntur.Affumito itaque tertiam ;aut quartam,aut. Obferiat
JERHRME quíntam;aut fextam colli uertebram;ac prímüm duos numerato proceflus ín fupcríori corpo- da
τίς fede,utrínque uidelicet unum ad latus finus, cui íncumbentís uertebrae oblongum corpus vüproceffi
infidet.tertíum autem & quartum recenfe duos afcendentes proceffus,quí incumbentem fub. feriam. e
euntuertebram,quíntum uceró & fextum, duos defcendentes, quibus fubditae uertebrae afcen. norant.
dentes proceffus excipiuntur . Porró feptímum, octauum, nonum & decímum numerabis,
tranfuerfos proceffus:qui quum utrinque fint ingulí;acilli rurfus eeminí bifidit cernantur,
quatuor coftituut proccífus.undecimus erítipfe pofteríor proccffus,feu fpina. Verüm quum
uertebrze, quibus gemínis utrinque tranfuerfus accidít proceffus,fpínam quoque' bipartitam rs f.p
gerant,nihil obftíterít,cur minus hic duodecímum quoque fingas, Galeni numerüaucturus, 58/2.»
ltem quía * oblongum uertebrze corpus inferiori (ede proceffus modo quoqueeducítur,quid 578
prohibebít & íd pariter decimi τουτί procefTus loco, czterís adijcerez Cuódautem ín príma
ceruícis uertebra,X fecunda, feptimatpalius procefTüu obferuetur numerus, atque ille adhuc
in iftis uarius,uel metacentecitranegocíum prompte colligitur. Foramina in uertebrarum ifie. τά.
Ἑονωνιίκιον; lateribus neruís à dorfali medulla tranfmittedis,& uenis quoqueacarteríjs ad illam admítten Q2
xevuos ine. dis parata,cadem feriefub fecunda ceruícís uertebraad facrum ufque os coftituuntur.Inter la
T7477" tsenimpofterioris fedis corporis uertebrze, & afcendentes deícendentesip proceffus, finus
Pu vedi quídam * fupra" infra ín ambobus lateribus exculpitur , quí cum proxímze uertcbrze finu 889fit.
£i. communeforamen efformat, quo neruus profilit.Itti inus in omnibus uertebrís nó pari fe ha. ἢ 718.
/ ^ bentmodo.in ceruicis enim uertebrís femícirculus ín fuperiori uertebra, & femicirculus ín
N—/ — infrioriexculpitur,utraqueuertebra parem operam ad foraminis conftitutionem pracftante,
Autfi quis adamufsim fingula excutíat, inferior uertebraín ceruíce pauló maiore portionem
foraminis conftituit, ipfa fuperiori." Sinus enim ín fuperiori uertebrze parte exculptus," inter 9
proceffum afcendentem,& procefTum quem elatior corporís uertebrze pars producit;profun ^9/f-inter
dior eft' finu,qui" ínter defcendentem procefTum,& corpus uertebrae czclatur.In lumborum fa».
Το סו vertebris prorfus contraría eft ratio . fuperior enim uertebra, füperiorem foraminis fedem la- mz cinta
V5. veratgcfformat, inferioriinterím uertebra inferiorem foraminis illius partem, feu uclutí ter. ₪ 5
"ie y OPES circuli partem duntaxat conítituente. Sinus enim ín illis uertebrís inter corpus ac defcen.
dentem procefTum exculptus, multís numerís eíus cauitate fuperat, qui ín fupcríori uertebrze
parte ínter corpus ipfius & afcendentem proceffüm czelatur. T horacis autem uertebrg medío
16 habent modo. quz ením ex 11115 collo propius accedunt, colli uertebrís hocneruorum fora-
minerefpondent: quae iuxta lumborum uertebras confiftunt, lumborum etíam uertebris ín
foraminis formaafsimilantur. Cuamobrem ueró INatura,ín alía fedeneruorum foramina" in» s ו
ter occipítis os 5% prímam uertebram, ac rurfus" ínter hanc & fecundam cxlaucrít, quàm 5.4%
reliquis uertebrís,cuiuís obuíum effearbitror,quí primae uertebrae cum capite, & eiufdem uer m 4
tebroe cum fecunda artículorum compagem 161656 ex praecedentibus 1000116018. oc nang li4 N,crs
liquidó commonftrant,in lateribus articulo occupatis, uertebras illas infculpí neutíquam po. figurat.
vuillonifi prorfus in&rmum ínualidumQ Natura híc fecifTet contextum, & mutuo ofsium in
alsiduis motibus aflríctu, neruos rumpi uítíarig cupiuifler. Qua ueró prouídentía hacc fora. Pit
mina" in facro offe exculpfit, in eíus offis híftoría percurram. Czeterüm quód ad pravfens Ca. lib. 4 chc:
V'ertheris putadhucfpectat, colli uertebrzealiud nihil (ibi príuatím affeifcunt. INam etfi omnium τοῦτον «d. zs.ad
«pertes. brarumfecundam fequentium corpora fuperius inferíusqg,& ipfius ctíam fecundze corpus ín^ n a
Íraappendicesín minoribus natu oftendant, id quoque omnibus uertebrís fecundaefubditis 77^ ^
commu
pex
54 fL.
fx. 4 זז
s prima li-
nea, in 7 fi.
ἡ foramine
illo per f'du
ceretur . fe
eiutda auté
tertia à €
foramine
perc
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 7t
communeeft, Cuemadmodiü & uertebras non uno offe ín puerulís efformari, nulli ncaatum
eft uertebrze,Príma enim ceruícís duobus conftat offibus,inuicem appendicii more cómilsís,
Apparetautem haec unio,ubí prímze " anteríor pars con(iftit& ' quaalízín fpinam cxacuun
tur, ἢ Riquae autem ceruicís X thoracís & lumborum uertebrze praeter appendices,tríbus
extruuntur partibus, Vna ením linca cartilagíne oppleta, fecundüm fpínoe ducitur longitudi
nem, foramine dorfali medullze parato ad fpinze ufqueapícem pertinens, Alia autem duze
ab codem foramíne productz, corpus uertebrze à duobus tranfuerfis proceíTibus reliquísg
uertebrze pofteríoribus partibus dírímunt, quemadmodum ín agno ac hacdo eft cernere,
Quamuis id in puerulís obferuarí malim, quód ipfis ofsium noxze crebrius quàm etate confir
matís oboríantur, Ceeterüm ín zetate pauló prouectioribus, haecofsium frequentíaaboletur:
appendices tamen etíam uigorís temporealíquando non íta difficulter diftinguuntur, In fent
busautem non folum appendicum connexus obliteratur, uerüm uertebrarum corpora 5
magno interuallo ob cartilagíneiligamenti interuentum diffita,adeo coalefcunt,ut modó tres
modo quatuor uertebras ín 11115 ta concreuiffe, ac (imul ín cemíterijs etodiuideas, ut inuicem
díuellí nulla ratione queant. Coalitus ifte quorunda proceffüum fit interuentu, quos corpus
uníus uertebroc ab externa ipfius füperficíe ín aliud producit. Geterum coalitum hunc in cau
fa cffe, cur minus dorfum moueantfenes, & quod nequaquam dorfum extendant,ipfity magís
íncuruentur, neminem ambigerereor, precipue fi quís aliquando gibbofiuertebras infpexe-
rit, hastp íncuruatas, & füís corporibus pertínaciísime unitas. Quanquam ad hac, diflicilem
in fcnibus motumaugent ofsíum füperciliorü míraafperítas;& ofsium tubercula,quz capita
in fuis (inibus moueri prohibent, Poftremó & infignisligamentorum durícies, prompte uer
tebras moueri uctat.
DEO SMEPOU S C uS IP. יז םת ES«IS
Caput E M.
Τ ἐγεοδγαρῃ ἐπε
pueris blurib.
consfare ofsi»
dus.
V'ertebrayum
Un fénibus ne^
Xu.
PRIMA XVI CÀ^ SECVN-^ TERTIA: QVARTA:
PITIS FIGFR.Z4, 4
)ה
) ν
DN
QVATVOR PRAESENTIVM FIGVRARVM ET 5 .א טח ה
dem characterum Index ,
DIA ODEOQGI.M tboracisuertebrarum eas bic delineautms quas ostendendo τὶ
larumd [cviptioni | Jufficere duximus. T: πές γα enim dor fr uertcbrarutm feries כ figura decimo
quarto Capiti prepofíta »«c dein tribus integram ofstum compage ad buius libri calceth ex^
primentibus proponitur. I boracis autem uertebree fimul cum coyLis, que illis avticulantur ,ctt
atm [eor[um duabusprioribus figuris exprimuntur que decimo noto Capiti prefigentur.Dri^
CUPS MER τς Pei M jM 0 uertebris HO SHEER
offendiz cui fere decem [uperiores tboracts uertebree correfbondent .
Secunda candemuertebram, que prima explicatur "figura; posTeriori fücie [peclandam offert.
"l'ertía, thoracis undecima uertebya posteriori fcio offenditur i
Quarta duodecimamtboracts uertebram fofleriori etam | facie exprefeimus «
A 1,2,3,4
7L ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
—41,2,, 4 c inomnibusobferuatur figuris, fuperioré corporis partem notans,qua fuper pofitee co^
mittitur uertebre . Ceterum quía fuperiori parti inferior prorfus refbondet,abs re fuiffet uer
Q. tebramtboracis ab inferiori facie delinearc.d uero intertía figura pofitum,appendicem notat
Juperioré corporis uertebrez que adbuc poft ofsiii cocLiont "יש emundationem ferc relinquitur.
Bi Medium eius finus, quem duabus uertebrarum corporib.communem effe dicemus ,cuids cofle ra
díx inartículatur.
Ci Eiufmodi finus pars ín inferiori uertebre corporis fede [culpitur que tanto minor eff fupc^
rioríparte D infignita,quanto communis finus coflee articulande paratus ad fubiacentem uer
tcbyam magis,quam ad fuperpofitam pertinet.
JD 5 Sinus undecime uertebre, cui undecima dextri lateris cofla inarticulatur .
E 4. Sinus duodecime uertebre ,cui duodecima dextri lateris costa coardlatur .
F4 Sinus a[ber c9 profündus;ex quo ligamenti prodit, duodecima costa fue cónedlens uertebree.
G כ3 כב 4, Foramen grandius posleriortuertebre corporis Jedi; que dorfalémedullamvefpicit;incifum.
He 1; 4 יו וו yertebrarum tboyacis .
Ka Sinusínapice tranfuer fi proceffis cui 607 artículatur , confbicuus.
71,1 Sedes tran[uer fi proce[fis , quam gibbam effe dicemus .
AM 1 Sedes tyanfuerr, proce[fus caua. Quod autem in reliquis tribus figuris posleríoremuertebyaz
vum ficiem exprimentibus tran[uer[f proceffus nonnibil decliues ferri apparent , ob boc euenit,
quod in bis delineationibus fuperioris uertebrarum partis magna confbicitur portio. Oculi
enim acies ad posTerioris [edis medium,[ludio non fütt direcla .
IN, O, Pu Spina;fcu pofferior proceffus.ac i (fecunda quidem figura fuperior fpíne exprimitur
Jedes;in qua IN. ey O eo Ῥ tres lineas notant, eriangularemfiguram fimul conflituentes. ς᾽
anterualli inter IN ac O una esl [uper ficies Juperior sco" aliud interuallii inter IN 12 altera
est fuperficies fuperior. L^ erm príma figura tertiam ipfius proce[Jus [uperficiemnotat , que
inferior efLac inter O eg P confillit. Quod autem iuxta IN. in primafigura inumbratum cer
nitur alterius fuperiorum fuperficicrum eft portio.
Qi: Linea intertia 'fuperficie extuberans,que afpera co inequalis est,
AR. 3 Spina undecima thoracis uertebre.
S 4 Spina duodecime thoracis uertebree.
7" 7 Vertebrarüthoracis, que [upra duodecima confiftunt afcendentiti proceffuit anterior fedes,
2 5.3 c4] /[c endenríum tboyactís uertebrarum proceffuum posterior fedes; qua illi proce[Jus 601006
rant, c9 cartilagine incruffantur .
3 7 proceffuum exteríor fedes.
6 1 FHicuidetur dextri defcendentis proceffus anterior -fedes,que finuatur ,cartilagineds obduci^
turco a[cendentis fübiecke uertebree proce[füs tuberculum excipit.
ef 4 ./ [cedentes duodecime thboracisuertebre proceffus undecimam fubeuntes uertebram.
4» ^ 4 Defcendentes duodecim tboracis uertebree proceffus,qui afcendentium prine lumborum uer
tebre proceffuum finibus inarticulantur.
HORACIS uertebra numerantur" duodecím,practerquam quodali, f 04
quando, tametfi raró, aliquibus uel deeftuna, uel fupereft. Sed deeffera, gre K ad
rius,quàm fupereffe,inuenitur. Patauij nanque duo corpora,tredecim fin. L.pdinto-
gula thoracís donatauertebrís mihi occurrerunt, quum interím hactenus. 5. !ete
undecim tantum uertebras nunquam uiderím. Neque etíam lumborum S
ceruicísqs uertebraru numerus tam crebro;atquethoracis,uaríatur, Prae fig.cspas.
terca,etfi thoracis uertebrze pari conftent numero,non tamen in omnibus
ig d candemarticulationis commonftrát fpeciem. Quum ením una thoracis ucrtebrarum fit,quae
ifs 46 Uertebram ipfi fuperpofitam afcendentibus procesibus & fübiectam defcendentibus pariter
Jüfcipr. fubeat,duabus'ue excipíatur uertebris,haec tamen nó eadem (lícet duodecim tantum thoracís
fint uertebra) fe offert. quandoquídem nuncundecíma, nuncueró duodecíma, autalía quae.
píam interdum hoc articuli genere proximis committitur uertebrís, τὸ igitur accuratíus,
qua'nam hzc fit, הט ratíonealíjs coarctetur, quiuis promptéintelligat, prafens negocium
deícriptu utcunquearduum, fed demonftratumihí perfacile,quam potero diligentiffimé mo.
i dó
D lernt duo
decim thoraci
effe uevtebras.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER f 73
dó aggrediar;orines thoracís aéertebrari partes ordíne enarraturus, ut ín quibus illa inuicem
pugnerit,ocyus quís adínueníat. Quippe ín thorácis uertebris na mediocris occurrit differen
bcBatcar. tía," Primümitáque thoracís uertebrarum Corporatantum magnitudine inter fe difcrepant, T'horacisuev
Er quantum ura;alía collo uícínior confiftit. Prim nanquethoracísuertebrze corpus magnitu. 2 dfe 0
molis quo, dineadmodumi duodecínize corpori cedit." Deinde corpus prímafuperiori fua fed equafe 2...
qic dert ptímaecetuícís conectitur,non omníno planu eft, fed modícé utrinque ad latus extuberar, cer
cd uícístg uertebrarum" corpora obfcure imitatug. Inferior autcm huíus corporis pars;plana con
hor JS. (tat fuperficie," quemadmodir & inferior fuperíorg omníum thoracís uertebrarü corporum
| «fcn. fuperficies. IN ullum ením thoracís uertebrarü corpus inferiorí patte;ucl leuifsíméínlon gum
"n 2. ; dedíue protenditur, &in fubfequentis uertebrze corporis finum (^ ceruicis uertebrarum rítu)
556,,2. definit. Vtcunque ctiam aliter Galenus atte(tetur, parem quodammodo articulationem tho» Lied. Of:
c525/.4. racisuertebrís tribuens, quam ín praecedenti Capíte ceruicís uertebrarum corpora molirido. //u Cas. 9.
|] 87 -6%0- camus, Ad haec prímze fccandad& thoracis uertebre corpus,nO adeó anteriori parterotundü
| e ἧ feu orbículare prominet, atquerelíquarum thoracis uertebrarü corpora, quz multo magis
quam fupremarit corporaad circuli fcu literze C conucxi imagínem accedunt, proceríusq ín
thoracís amplitudine protuberant. Videntur ením duae fa periores thoracís uertebrae,ceruicís
uertebrarum modo, inanteríorí corporis fui (cde depreffzmulto& (ut Gic dícam) amplíores;
quàm profundíores, acad cóuexum femiparenthefis ( potíus quàm C formatze. Quod ipfis
Ig 8 πη, príuatim cüm artículationís laxo motuíaptz gratía,tum * mufculorum colltrm flectentium oc
| αὐ. Δ. 5- cifioneoborítur,IVlufculienim illi, ita utrínque primarum thoracis omníumg ceruicis ucrte-
brarum corporibus in fternütur, utliquídó conflet,ea corporaab illís comprimi. eliquarum
autem uertebrarum corporibus huiufmodi mufculi neque adnafcuntur , nequeíncumbunt
quoque. Praeterea omnibus thoracis uertebrarum corporibus hoc commune accídit, quod
utrinque finus habeant;quibus coftarum capítula ínarticulantur, Verüm ut coftarum capitula ia
ín illo artículo uaríant;ítaetíam fi(demomniíno finibusnon omncs uertebrae decorantur, Vbi per rid
b: 5, C. enfm príma thoracis fecundze committitur, fecunda tertíz,atq ita deincepsad nona: ufque dfferenzia.
is sf. cum decíma conuexum," finus quidam ín ambobus lateribus iuxta ' foramínaneruorum no-
וקש X, mine parata infculpitur, qui utrarumg ínuícem colligatarum uertebrarum corporibus com.
; 4. munís exíftitac partím ín fuperioris uertebrae Corpus, partim ín inferíorís excindítur, quan.
ih» fecta. quam ínterím huíus finus eridíor portíoad inferiorem uertebram potífsimum pertíneat, Sí.
SESE nus ífteíncru(tatur cartílagine,& obtufianguli pené forma cxclatus eft,quemadmodi & cofta
4^ fias rum* capituli finum fübiens anguli obtufioris modo extuberate,ín coftart traciatione com
ἀρ. τ. monfltrabimus, Cceterüm prima thoracis uertebra hocpropríum cum undecima & duodeci-
Hec pe ma adipifcitur, quod utrínque peculiarem habeat finum alijsuertebrís non communem, ín
=. ipfiusiy corpore duntaxat íncífum. Ad füperíorem enim fedem corporís prímz thoracís ucrte
brze(inus utiobíque exculpitur rotundus, & fatís in figníter cauus, ac deníq ue cartilapine obli
tus,cuí prímee thoracis coftx radíx rotundo capitulo inarticulatur. Dcinde adinferíore huíus
finus fedemalíus infigniter brofundus cofpicitur, afpcr & inzequalís, & foraminibus quibut
damoppletus,neque cartilagincinunctus, à quo ualídifsimum prodit ligamentum cofjam ín
fuo finurobuftifsime ftrin gens. Parírationefinus ín duodecima uertebra duodecímze coftze
gratia infculptus;ad inferiorem ipfius fedemalium quogafperum,fed mínus quàm poftremo
díctus prímze uertebrz finus, profundum adipiícitur, quílieamenti duodecímam coftam fir-
mius uertebre adnectenti nomine czlatur, Poftremo thoracis uertebrarum corporibus etiam .Difzréisex
fubftatice ratione quaedam accedit differentía. quanto ením קדס uertebrze corpus Qrandíus cerborwm fuá
maiusi ef;tanto etíam minus apparet folidum, fed fun gofum,& multís ínzequalibus uaríjsds כו
foraminibus íncerta feríc interftin&ctum, in quae uenze arterízeg corpus uertebrarü enutríturae
fübintrant.INifi ením uaforum fürculi crafforum offium fubftantiz ínfinuarentur,im ipoffibile
eflet mediam intimam & à fuperficie remotifsimam offis fi ubfütíam, fibi nutrímentu(quan-
doquidem íta díftat)allícere. Inter caetera huíus generís foramína, nullibi infieniora fe 0
di e - ו" pofteríorícorporísuertebrari fede dorfalé medulla refpicicte. Vbi in plurímís uertebrís
"fcc. unü peculiare cernitur foramen, pro uertebre mole magnum,& afperum,& ín multa definens Liod Of,
!- s P'*- fyraminula. Et quamuis Galenus huiufmodi foramina, príuatím lumborü ucrtebrís uideatur ifus Capto.
Es: ; ad(cribere, (itamen quis fingula ftudíofe rímabitur, confpicict prímam lumborü & thoracís
"Ἐπ. ἢ. duodecímam,& undecí mam aliquot&Guertebras ipfis fuperpofitas,haec foramina pro illarum
hé"G. maonírudine infieniora;plura& altiora exigere,harumqQ uertebrari corpus fungofi usquam
m ἢ ^ caterarum omniu eflc. Quód fcilicet magnz fintuertebrae,& cauze uenze" caudicem (ibi inni»
^. tentemnonfortiantur,acduntaxat uen paricarentís propagínibus שר In^trant
uerfis
Ex fruilus
74 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Diffemiad uerfis pro cefsibus, vertebra thoracís etíam inui cem uaríant, uerüm non adco ut Galenus in
avus decimotertío de Partium ufu prodidit, decima & duas ipfi fuccumbentes tranfucrfis príuans
brefs, procefsibus, Omnibus cnim thoracis uertebris utring unus tranfuerfus obtigit proceilus,qui
magnitudine in nouem fuperioribus uertebrís uix quicquam diflert. decimze autem uertebrae
tranfüerfi proceffus mínus,quàm fuperiorum uertebrarum,extuberant,utetíam decima, quae
ipfi cómittitur cofta, admodum parua fpuríatg eft. Vindecimee ueró uertebree tranfuerfi pro^
ceffus mínores adhuc decimae funt,& duodecime proceflus adhuc minores ipfius undecimo:
nimirum quód non tantus horum proceffuufh ufus, atque fuperíorum uertebrarum proce
füum,fit. Cacteris enim omnibus coftz artículantur,quarum eratía thoracisuertebrae ualídiísí
mos craffifsimosq proceffus tranfuerfos (ibi uendicát. D'uodecimo πιοτὸ & undecimz trant
uerfis procefsibus coftzenon articulantur. due eniminfimceutríufquelateris coftzc;unica tan
tumaduertebrarum corpus articulatione commíttütur, reliquis interím ad uertebraru corpo
ra & proceffuum tranfuerforum apices dearticulatis, Ad" apices nanque tranfuerforum pro-
ceffuum nouem fuperiorum thoracis uertebraru finus cartilagine incruftati uidentur, quibus
coftarum" capítulum articulatur, In tranfuer(is autem decimae uertebrz proceíTibus eiufmodi
finusaut nulli, autínterdum obfcuri confpiciuntur : ín duarum uero ínfimarum procefsibus
prorfus nullí occurrunt. Praeterea finus ín tranfuerforum proceffuum apicibus fculpti,omnes
quidemanteriori proceffüum fede habentur: uerum alij fuperíorem, alij mediam magis occu-
pant, Primze enim uertebrae tranfuerforum proceffuum finus deorfum fpectant, nonc ueró
furfum,medice autem medio fe habent modo, uod Galenus quidem parum anímaduertifle
7 uidetur, quum coftrarum nexus explicás, huiufmodi (inus omnes deorfum fpectare;atque ínfe
riori apicis tranfuerforum procefIuum fede infculpiarbítratur. C)uí decímam thoracis uerte^
bram, & duas huíc fübíectas nequaquá tranfuerfis proccfsibus ob íd debebat príuare, quód
15 dorfiinlatus motum eflent procpedíturí, Síenim motus illius ratione INaturatrant
proceffusillis uertebrís abefTe uoluiffet,nó magís uertebras decimae (quam Galerius fu
τῷ fufcipi tradidit) fubditas, quàm fuperpofitas,debuiffet illis procefsibus priuare,
IN nferiorum uertebrarü tranfuerfi proceffus motui laterali obftaculo erant futurí, profe
60 fupcríores non mínusmotuí, quàm inferiores ob(títiffent. C'uemadmodum ením dorfi
CM | pars quae uertebroe fuprà infratp exceptzefubijcítur, furfum ín illo motu ducitur:íta ctia fuperz
./ dacentem parte deorfum ferri neceffum eft, fi modo uclutí ín femicirculu dorfum ín latus duci
debeat,cuíus femicirculí circumferentíe medium punctum uertebra illa merito cenfetur, quae
fuprà infraty fufcipitur,quzcung etíam hzec fit, At quid opus eft huíc fermoni,adhuc propter
uertebram utrinque füfceptam intellectu diflicilisámmorari? quum decima & duze ipfi fuccum
bentes thoracís uertebrze tam infignes tranfuerfos procefTus habeant, quàm illorum ufui ín
T'ssllfe- mufculorum exortu infertionet expedit, Quinetià Galenus fuinefcio quàm memor, pafsim
5 ompes coftas duobus internodijs artícularí prodidit;uno fcilicetuertebrze corporí;altero au^
168 de A dini. - ἢ - : Y 5 j :
ας. tcm tranfuerfo proceffui, quod fieffec (uti fanénon eft) nunquíd & decima thoracis uertebra,
₪ duz ipfi (ubditze neceffarió tranfuerfis donarentur procefsibusz Quo autem ductu illí aut
furfam aut deorfum porrigantur, tunc dicemus, quum thoracis uertebrarum fpínas fcrmoní
4t red. (ubnexuerimus, Natura enim omnibus thoracis uertebris fpínam toto ductu fimplicem, mi^
TUH* nime bifidam largitur. Atque huius fpinz ín omnibus uertebrís non eadem forma uifitur,
INouemenim fuperiores" longifsimas exigunt fpinas,non admodum amplas,at tamen ex am^
plabafi ín mucronem fenfim definentes, tríangulitp imagínem ita referentes, ac fi iríangulari
con(tarent pyramide.Superiori nanquefede' rectam acutam oftendunt lineam, fecundüim
ipfarumlongítudinem exporrectam,& deínde utríng ad " latera íuxtainferiorem ípfarum fe
dem,fimile 6618 obtinentlínea.adeó ut fpínze uníus,tres longzacutzd líneze,ternas fuperficíes
eHorment: quarum * duc fuperiore fpinze fedem cóftituunr, quae fuperiore uertebrá refpicit,
atq; harum una utríng habetur, * tertía fuperficies inferiorem cóoftítuítíedem fübíacetís uerte-
bra fpinze incumbente, T res iftze fuperficiesin eadem fpina ín noue fuperioribus uertebris,ut
plurímum pares & zquéamplee cernütur,et duce fuperficíes exacte lzeucs funt. tertíaautem &
inferior afpera c(t, & ueluti ^ lineafecundüm iptius longitudine ducia interdiuidítur, Ab hac
tertíze fupeificiei linealigamentu prodit, quodlíneze duabus fuperficicbus comuni inferitur,
acinuice [pinas colligas, interuallumt carundé opplens, dextros ἤρίπα: mufculos à (iniftris dí
רהו ₪ illirefpondens ligamento, quod" ínter ulnam & radium, " ac ínter tibiae os & fibulam
confiftere dica. Interdumfüperiores füperficies ínferíori ampliores apparent, ipfactp fpínze à la.
teribus magís (quemadmodum ín quadrupedibus cernítur) funt depref£e, Decima thoracis
uertebranon íta promínentem;atque fuperiores uertebrze,fr pinam exíoít ; necp hac tríangula-
rem
illi
1 uerio
Ili
/
pfo
3 fig cap.
19 ob.
q 4 fig.et-
19 M.
r 8figxg
Cap. fw.
σι. N»
OP.
tzfig.N.
152 fig.Os
P.
fig uta. גא
ab O «ὦ
N.altera
ab Nad P.
y xfig. in-
tcr O ctP.
ב
d vfig.cap.
Vlib.z cun-
ttr E ez T
bz mufta,
S,T,V.
₪
וטו
z fi.cap. €
D,E, 17.6
F,G.
|! Obferuato
- Cdp. 14.
₪:
fi itegra -
וד
הכ
CD. ig x.
carundé
Jg.z.
buzfiL.
ו
Dass f.
dpa. H.
4 fiis
p.Y fufci
its figure
grark ad
costam .
7 fis ca.
* dein 9
234 uu
fas.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ת 7$
remillam imaginem adeó (cité common(trat, Du enim fa períorcs fuperficies,ampla admo-
dum funt. tertía autem inferior ue angufta cernitur, nec ualde depreffa,fed infi gníter afpera &
inzequalís, Praterea fpínze huíus mucro obtufus amplusQeft, non ut fuperiorü uertebrarum
Ípinze acutus & ftrí&us , Vndecimae uertebrze f; pína, adhuc minus quàm decima exp orrigit,
&utring magís adhuc deprímitur;am plíor&(fi fuperíora ínferíorat infpexeris)cfiicitur.T3e-
indeínferior ipfius fuperficies in líneam infieniter extuberat,neque amplíus d eprelTa;fed arcta
& afpera uifitur, huius fpinze mucro admodum obtufus εἴξας fpiflus. Duodecim" fpína,
adhuc magísà fuperíorumuertebrarum Ípinís uaríat,ad lumborum uertebrarum^ Ípinae íma
gínemmagnaex parteaccedens, quze utrínqueadmodum depreffa eft: & fi fummum imum&
Ipectes,admodum lata & ampla. Caeterüim utomnibus uertebrís non cadem fpinarum forma
accídit,(ic etiam fpínae ductu ínuícem difcrepant, INouem nanque fuperiorum thoracís ucrte-
brarum fpinzeut& ceruicis, in(igniter declíues feruntur, ἴσα ἃ (ammo ad imum tendunt, De.
címzeautem thoracis uertebrze fpina mínus quàm fuperíorum fpínze deorfum conníuet, ma-
gísQ rectà retroríum fertur. Vndecimo fpina adhuc rectius erigitur, & huius rectitudinem
duodecimz fpina uíncit, Verüm ínterím hart nulla adeó recià fertur , quín ipfius mucro fcm
permagís deorfum,quàm furfum,uergat, quod etiam omníum ín lumbís ucrtebrarum Ípinís
accídit, deorfum magis quàm fürfum fpectantibus, Atquehac in hominis dorfo fübaudien.
daíunt.Canibus ením,(imfjsleporibus, & alijs feré quadrupedibus prorfus contraria eft τὰ:
tío, Galeni dogmatibus pulchré quadrans. His ením decimze thoracis uertebrae fpina ne
que deorfum neque furfum uergit, & duze deínceps, quae ftatím decimae fubijciuntur, Ípinam
habentobfícuré fuperíorafuo mucrone fpeciantem.Relíquze πιοτὸ hasadhuc fübícquentes fpí
nas exíguntab imo furfum porrectas, longe profectó fecus, quàm homo,cuíne unius quidcm
uertebrz fpínam furfum magis,quàm deorfum,ínclinare,nemo ueré afferturus ἢ τ, Tranfuerfi
colliuertebrarum proceffus, quemadmodum & nouem fuperiorum thoracis, ex Galeni fer
tentía , declíues,feu à fummo ad ímum deberet porriei : ucrüm ídadeó obfcure leuiterq fitut
uix mentione dienum uideatur. Quandoquidem fi tranfüerfos colli uertebrarum proceffus
non perfunctorie confideraueris dices illos ^ externo feu pofteriori eorum latere,deorfum rc-
Ípicererínterno auté feuanteríorila tere, quod pofleriori latíus eft, furfum tendere. T ran fuerfi
autem nouem füperiorum thoracís uertebrarum proceflus, toto ipforum corporeretrorfum
& furum magis, quàm deorfum, feruntur. Verüm" fuperior corundem pars oibba uifitur,
"inferior caua ,& nonnihil (inuata , quafi hacratione deícenfus ad inferíora Ípeciem proceffus
illiveferrent. "l'ranfuerfi autem procefTus duodecima thoracis, non folüm fürfüm conníuct,
uerum ctíam cgregié retrorfum ducuntur, quemadmodü & undecima & decímz procefTus
nonníhil furfum fpectat Tranfüerfi lumborü uertebrariü procefTus admodiü obfcure furfum
סו πάη uertebra facro ofsí comiífTà;pauló manifcftius fuos procefTus furfum cfferre
cernitur. In canibus tranfuerfi proceffus colli uertebrarum perquàm confpícué & manifcfto
deorfum tendunt, T horacís autem uertebrarum proceffüs,autnon deorfum ferun tur,autad-
modum leuiter, Verüm lumborum uertebrarum proceflus infigniter in altum obliqué porri:
guntur, & Galeni defcriptionibus adamufsim conueniunt:fi modó uertebrarum numcrum
exceperís. plures enim lumborum uertebrz canibus & caudatis (imijs obtigerunt , quàm ho.
minibus, qui etíam plerunqueà canibus una thoracís uertebra fuperátur. Ad hunc igíturmo
dum traníuerfi pofterioresq thoracis uertebrarti proceflüs conftituütur, illi uero ' quos afcen
dentes & defcendentes uocamus, ea quee nunc fubfequítur ferie difponürur, | Vertebrarum
omníum que fuprà facrum os habentur;articulationis,que nuper díctis elicitur proceísibus,
duplex eftratío , autenín füccimbens uertebra fuperiacentem fubintrat, ac ab illa fufcipitur:
aut fuccumbens fuperiorem ín 1015 finibus excipit. ade ut omnis uertebra, duabus tantum
demptis ;una partefi ufcipíataltera fufcipfatur, Prima ením ceruícís uertebra & fi uperíori & ínfe
; riorifede fufcipit," fuperiori quídem occipítisofiis capitula," inferioriautem fecundam cerui.
cís uertebram, * D'uodecíma uer thoracís (nifi alía. quizepíam ínterdum fit) utrínquefufci.
piítur,nullam ínterím fufcipiens. Omnes itaquehacuertebra faperiores, ad primam ufque cer
uiícís, priori artículationís genere commíttuntur, fuperior enim femper inferiorem exci pit,ut
decíma thoracís undecimam, Qua autem füb u trinquefufcepta locantur, fuperiori quídem
fui parte fuperíacentem excipiunt; inferioriautem parte fubíacenté ingrediuntur, atqueitaprí
malumborum uertebraà fecunda fuícipitur. T horacisuertebrae fupra utrin que fufceptamre-
pofitz,eandem in afcendentibus defcendentibust procefsibus fpeciem cum? colli uertebrís
obtinent.Suntautem hz thoracis uertebrze, fecundu Galeni fententíam ín libro de Offibus,
nouemfuperiores;autalicubi ínlibris de Vu partium decem.Is enim hic undecimamyillicuc-
G a τὸ
S biais dà
dus,
Τ γος ΟΣ
ibus, cy Libo o
13-de P fü pay
tun.
Pls
1 'vanfüer[o ,
vum proce[[utt.
Ἱμεΐῃ ^
ductus,
ΤῚΝ alibi at
In hb, dc Of
ns.
Differentia
ab afcendenti»
£us Cy decer,
dentibus bro ג
cefeió . coyusm
demá, avticula
FIOTUSTaE LO,
76 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
15 decimam thoracis füfcipi tradidit , uti in fimijs & canibus cernebat. mihi auté nunquam de
címautríng füfcipi ín homíne uifa eft, fed plurímüm duodecima, Aliquido enim cum facrum
os quínque tantumoflibus cfformatum repperi, undecima mihi utrinque fufcepra occurrit.
Verüm Bononiíz Galli cuiufdam facerdotís offa contexuímus, in quibus príma lumborum
utrinque fuüfcipitur, & illa fuos procefTus perínde fibi articularos gerit, ut duodecima thoracis
uertebra duodecímas coftas, Quum itaque duodecima thoracís Irequentifsime utrinque fuíct
piappareat,ab hac orationemínf(tituamus. Vindecim thoracís uertebrarum? proceffus afcen-
dentes protuberát, acín' exteriori pofteriori'uefede, notatu digna orbicularity círcumferentía
cartílacineíncru(tantur,atque horum proceffuum tuber adeó leuiter ac ín plana fuperficíe ex^
. tüberat,utnum finus,num tuber cenfendü fit,uíx internofcas. D'efcendentes autcm procefTus
NS ' internaanteríoríueípforum fede, qua foramen dorfalis medulloc eratía coclatum reípiciunt,
/ finum quoqueadipifcuntur amplum, & quodammodo orbícularem, & cartílacínei ncrufta
tum,& nuper dícto tuberí ad amufsim refpondentem. Hifinus & tubera, à colli uertebrarium
finibus tuberibusq ín ductu duntaxat uaríant. Colli ením uertebrarum finus, actubera obli
qué ab anterioribus furfum porriguntur, aut contrà oblíqué deorfum tendunt, INihil enim
d refert, fiue furfum,fiue deorfum porríei dixerís,modo obliquitatem illorum intelligas, & cum
C43 2 «44 thoracis uertebrarum finuum tuberumi ductuconferas. quí quandantenus recto perficitur
colli הש tramite, quo firmior mínusQad motum fequax thoracís uertebrarum cótextus foret. )uum
ΤΡ 4 igitur thoracís uertebrarum,ut δὲ colli,aícendetes procellus pofteriori fua fede protuberent,
un. dcus) defcendentes uer interna fede caclenturmerító afcendentes inferioris uertebrze proceflus fub.
«d diloracis. íntrant defcendentes fuperioris uertebrze proceffus, inferíor& uertebra à fuperiori excipitur.
. — Cxterümlumborumuertebrze,alía ratione coordínantur. Afcendentes ením illarum pro-
KC ad cffus interno latere, quo fe ínuicem illi refpiciunt, finum habentoblongum,& amplíter fatis
Bre πρὸ ἐς canum," Defcendentcs autem proceflüs latere fuo externo (modice interím uerfus anteríora)
«nicis. oblongo protuberantcapítulo, quod ín ínferíorís uertebrze afcendentís proceffus finu apié
excipitur. Adeó,ut in lumborum uertebris inferior uertebra fuis finibus fuperioris admittat ca
pitula:fecus quàm ín ceruíce & thorace, ubí fuperior fuis (inibus inferioris uertebroe tubercu^
la exicipit, DDuodecímaauté thoracís uertebra, " afcendentes proceffus fimiles gerít cum afcen
dentibus ceruícísac thoracís uertebrarü procefsibus, quos pofteríori (ua fede extuberare dixi
mus, τα idco duodecimaafcendétibus fuis procefsibus undecimze thoracis uertebrze defcerz
dentes fübiz, ipfa ab undecima excipitur." Defcendentes uero duodecima proceffis extube
rant quoqs, deícendentíum ín lumbís uertebrarum proceffüum rítu. deinde hi fubeunt finus
afcendentium proce(fuum primae lumborum uertebrze,quze quum duodecími excipiat; quid
promprtíus collíeipofsitquàm duodecimam füprà ínfra&y fufcipi; V erüm interím non íta mul
tum refert,an duodecima, an undecima;an alía quapíam utrínque füfcipíatur: modó nos indi
Qu "^ cibilis INaturz índuftría hic non lateat, quz ín dorfi medio uertebram effinxit, (tabilem, 6
8 j, utrinque íta füfceptam, ut ín cameratis € arcualibus xdificijs architectos inter utriufque 136
לפת ifii 118 lapides unum locare cernimus, qui utrinque fufcipitur, ipfo interim nullum fufcipientet
σβογεμετιε, quemadmodum ceteri omnes unum lapidem fufcipiunt,& ab alío excipiuntur füftinenturg.
Vtením dorfum fibi dícatisageretur motibus ;hancuertebram utrínque fufceptam quíefcere,
firmaridg neceffum cft, reliquis ínterím omnibusab hac & à fe inuicem leuiter fecedentíbus:
Illa ením quíefcente quum dorfum flectimus, fuperiores deorfum ducimus, inferíores autem
quodammodo furfum íncuruamus.In tenfioneueró rurfus oppofito motu uertebras agimus:
fi quidem dorfi motus circularij,non aute prorfus angulari figura celebrantur, C'uàm parum
uero hec cum Gialeni ín decímo tertío de Partium ufu,placítís conueníant, fi mutuóloca con-
tulerís, prompte anímaduertes , Caeterüm dorfi motus unà cum ipfius mufculís parum recté
hactenus cognitis, ín fecundo libro exequemur. lam autem ad thoracis uertebras reuerfis, ín.
ter utriufque laterís afcendentem & defcendentem proceffüm, infignes nobís? obferuandze
funt afperítates,ínzequaliterg protuberantes procefluli,ín hocparatíut ualída hínc pronafce^
rentur líeamenta;tanto robuftíus firm iusqsthoracis uertebras colligantía, quanto obfcurio-
ει rimotu thoracis uertcbras,quam ceruícís moueri,ex ufu fuerit, Que quum íta fint,omnes tho
ceffuiminuse, Tacis uertebrae feptem donantur procefsibus : duobus nimirum tranfuerfis," duobusafcen
2 dentibus ^ & totídem defcendentibus, ἡ ἀπο pofteríori,feu fpina. Síueró undecíma,autali
qua hac fuperior, utrinque fufciperetur, tuncduodecima, aut omnes utrínque fufceptze humi
liores, duobus abundarent proceflibus,quandoquidem afcendentes fingulí/ duorum loco,
propter finum 11115 incifum enumerarentur. Veteribus ením nonnullis," hic (i nustam infignis
, habebatur, ut fingulos afcendentes lumborum uertebrarum proceffus, gemínos enumerafTe
uídean-
c
]א
4
Figura 0 -
peris fronti
adhibita ua
rios acus
ostcidit.
.כ
ca G.
fi 41,2553,4
ESI.
διβ T, v.
232f.X,Y.
€ 253 fi. ab.
dy:fiN,
[0577
e»fi.ca.vz
K quide fi-
mus nota-
tur, tubera ,
«μὲ M, L,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER
uideantur . Ac nunc fatíus erit, & illis
inibi accumulatíus perfequí,
D E א לת סש שי ΤΕΣ B Umen e
Caput X IZ II.
I. VULG
quoque uertebrís peculíare Caput confecrare , μας
PRIMA XVII C4 SECVNDYA-
PITIS FIGFR.A.
TERTIA. CVIVS VT
ET DVARVM PRIMARVM,
ac earundem characterum Indi
cem íam fübiun gemus.
QUZON T4 M omnes lumborum uertebrze eadem forma confLantunam duntaxat ipfarutt
triplici cie bic exproféimus: Prima quidem figura anteriorem uertebre füciem , Secunda la^
tus, T 'ertía pofferitorem füciem proponentes.
1,2,3 cppendix fuperior corports uertebre.
3 1.2 CA ppendix inferior corporisuertebra.
UD, E,F,G Filis charadleribus nonin cademfigura obuijs
ῥέα t fianul notatur yac finguli priuatim
in [Dina aliquid bunc in modum indicant.
21,23 Indícatur fine lumborum uertebre füperior pars.feu lata afpera ip »fius linea.
D 2 D latitat in umbra fub fpina fecundee figure notans linear inferiorem Dite.
| Ez Enonprocula D diflat notans alteríus lateris v fium ,ad latus linee D'infígnitae confiftentem.
LE ₪ G 3 > pendix Jf pince triangulum referens,ac in bafi Gi, in acuto aut£. angulo .F infígnitus.
d1,2,3 clterius lateris tran uerus proceffus.
"52,3 cA fcendens alterius lateris proce[fus. L^ erüm Κα, 1, ey IM in fecunda figura et tertía cxpre
ὡς 10, fisalterius Literis afcendens totatur groceffis. Καὶ entm [inus in[fgnitur , L uerd anterius εἰμ [Ὁ
| ΔΊ. dem finus labrum feu fupercilium. IML autem poflerius [upercilium.
2.3 IDefcendens alterius lateris proceffus. O in tertía figura pofitum , eius procef[us tuberculum
notat. feu caput.
Q 77 O Ieufori opera proceffuu boc Capite priuatim de^
Jeribendorum fedem formam; affequaris , prefenti figura cau"
dat«e fimi&e lumborum uertebram dextra ficie, expreféimus . in
qua «A^ eo «C uertebre illius notant corpus. B £ranfuer [um
proceffum bic matiifefto furfum fbecLantem. C fpinam , que etia
G 3 fürfum
»8 ANDRÉAE VESALII BRVXELLENSIS
fucfum uergit. DD c» E , duos indicant afcendentes procef]us . F uero co? G ; duos defcett^
dentes qrocejfiis infinuant. Poffremo FH indicatur proce[[us,quo bumat lutiborum uertebr«t
uti paulüm infra audies) príuantur.
ERE omníaquzad lumborum uertebras fpectant,ántea recenfuímus,
acproíndeillarum defcriptionimo dó prolixiusnon immo rantes,obíter
Cuiufrodi | prius commemorata rcfümemus:deinfi hoc Capit priuatim aliquid (ibí
fine lumborié | uendicat,fübiecturí. Suntítaquelumboru uertebrae umero quinque,
gano bad [3| omníum quas hactenus defcripfimus maxímze & craflifsimas, ob quod
corpora.
Em etiam ipfarum corpora multís foramínibus opplentur, quae non peruía
ων &] funt, ac duntaxat uaforum nutrímentum afferentium occafione parata.
Foramen uer dorfali medullz in hís exculptum,tanto mínus eftíncumbentium uertebrarum .לקת
foramínibus,quantó íam toto progreflü dorfalis medulla gignedis neruís" tenuior graciliorg
cuafit.^ Foramen emíttendo neruo & admíttendae uenze arteríoeq ín ambobus uertebrarum
lateribus caclatum, feréuniuerfum ad füperiorem refertur uertebram, quac eíus foramínís fupe
6% riorem fedem aclatera conftituit, quum interim fubiccta inferíor'ue uertebra duntaxat humi
γα liorem foraminis fedem efformer, " Tranfuerfi harü procefTus utrinque fingulí,longe tenuío^
frocffa.. res füntthoracisuertebrarum ^ tranfuerfis procefsibus. Atínterímadmodum pro cere educun
tur, quafi coftarum ufum in lumbís effent praeftaturí. ' Prima & quintalumborum uertebrz,
breuioribus tranfüerfis donantur proceffibus quàm medi. Practereanullius uertebrz tran
uerfi proceffus furfum manife(to afTurgunt, praeter quíntze uertebrz proceflus,quibus quó mi
nus tranfuerfim aliorum modo porrígantur, ilium offa obftant, quae illius uertebrze corpori
. uiciniusaccedunt, quàm medíarum ín lumbis uertebrarum tranfüerforum procefTui eftlon-
Spine. gitudo. " Spína his eft ualida ὃς craffa, at pro ipfarum molenon admodüm procera;autlon
ga. Si dextrum (iniftrum(p in fpina [pectes, ipfa tenuis c(t: fiautem füperíora inferioraq: con^
fidercs, latifsima." fuperius quidem acuta, & ínafperam definens líneam :' inferius uero cra
^ ^ fior,&quafi duobus donata finibus. in quorum medio linea feu oblongum educitur tubercu
lum,à quó ligamentum füperiorem in fpinzeínfcríoris uertebrze lineam pronafcitur, quod fpi^
narum íinteruallum opplens,dextros m ufculosà finiftris ita dirimit,ac" ligamentum ínter ul-
nam & radium fedem fibi uendicans , internos cubitum occupantes mulculos quodammo
doab externis ínterdiuidit, Spine" mucro appendíce;ut etthoracís uertebrarum fping,cóftat:
& ualdeobtufus;ac quodammodo tríangularis uifitur, fi modó utrínquead latera unam ttían
> 400 σα]! coftam,& tertíà (quzealijs breuior cít) in fpínzeappendicis bafi conftituas," Afcendentes
tes broce[fus, procefTus interno latere, quo {εἰ πυίσει éregíone Ípcctant;" finumadipifcuntur profundum,
& fianimumanteriori & pofteríori finus partibus accommodauerís,oblongum. * Defcenden
Deftendesees. ἴα 8 proceffus infigniter decliuesferuntur, & externo ipforü latere ín ἡ oblongum tuberculum
067%. definunt, quod magis uertebrae anteriora quàm pofteríora refpicit. l'ubercula haec in fübie
cie uertebrae afcendétes fübetit proceffüs, quemadmodum etíamantea fufius exequutus fum:
Ln ee adeó ut huic Capítihactenus,quod príüs nonrecenfui,nihiladiectum fit, [Neg etiam alíud füb
2" ausis; necteremjnifi Galenuslumbort uertebrís, exabundantí unumutring tribueret * proceffum,
lumlorzt ier quem. ad ínferíora uergentem iuxta foramen fi tum Ícribít, quo neruus à dorfali medulla prin.
rig LP cipium ducens prolabítur. Ego hunc proceflum ín humanis uertebris nunquam obícruaui,
passis ον f, undeetíam in hoc inquírendo eadem rationeG uia mihi utendum duxi,quaca indagarefolco,
byode 000/06 «τ ἃ Galeno defcripta ín homínis copage mihi haudquaqui occurreret, quatue fecus quàm
7449. jpfetradidit habere cernerem, Coníueui enim hzecomnía mox in brutis animantibus, & poti
fimum (quorü copia nunquá defuit) canibus examinare, qui per fepe Galeni defcriptioné mi
hioftenderuntautuclutí manuducentes, quid fibiuoluerit;edocuerüt. Hícitag proceffus me
tantifper latuit, donec omníi partium anatomen Bononiz ín fimía illa agerederer, cuius offa
» fam praeter humanum fceeton, IOANNI ANDREAB ALBIO, Hippocraticzc medi
boflicelias. cínzcapud Bononienfes profeffori darifsimo,compegi: quum ís, ut uír eft fplendidilsimus,
{πατῷ Academia (tudiofis fummeaddi&us,omni humanitate admodum liberaliter in ipfius
xdibus me Bononíihomíníis fabricie docendze gratía uocatü fecundó,excepiffet.In fimíarum
igitur lumbori uertebris ad radícem' tranfuerfi proceflus ín inferiorí ipfiusfede," acutus con
fpicitur proceffus rectà deorfum protenfus, & finus quí neruí nomíne incifus eft, externum
latus conftituens, ac ueluti interuallum quoddam cum defcendente procefTu cfformans;in
quodafcendens infcríorís uertcbrae proccffus fübintrát, Caeterüm erfi huius proceffus natu.
ramín fimia ob eius penuriam intueri non dabitur, canis tamen tres humiliores thoracís uerte
bras
4 fi.cap.14.
EF.tres in
tcgre L ad
M,
ו
libr.4E,F.
fio.capit, €
+
d s, 6%
16 Hl.
f. offendi
id x. fig.itt
tegravum.
8 fL.inte-
grarü 6,2
bzfi. CD.
EG.
izfi.àQ
ad D.
8
C
ls fi. שוש
tem 4
fini notat;
m 7 muc
tab.V.
n 3 fü
EG,
012, 5 fig
LK.
ponifK
4.5 fig
N,O.
r5fi.o.
5 4f. H
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 79
bras contemplator, etíá eiufmodi proceffu donatas:utí & ín feniotibus canibus perpetuo lum
borumuertebrz eiufmodi proceffüm obtinere uidimus. In homíneautem ne fignum quídem
eius proceffus ulla ín uertebra reperitur, Lumborum igitur uertebrzein homine feptem do.
nantur proceffibus,uno fcilicet pofteríori,feu fpina, duobus tranfuerfis,totidemi afcendenti-
bus & defcendentibus.Símía uerb adhuc duos habent; quosad tranfuetforum radices confi
ftere diximus, adeó uthís nouem adint proceffus : quotetíam ín homine quidam recenfücre,
xli do! quum fingulosafcendentes proceflus, " in duos proceffus fubdiuiduntíd& finuum ipforum
procis eratia, Verüm hac ratione fimijs undecim proceffus ín lumborum uertebris confurgerent,
jt T " Porro Galenusinterím(neid praetereamus) parum (bí confentiens, in decimo tertio de Par-
ids tium ufü,foramína neruorum occafione cxlata exprímens, non uídetur peculíarem ínlumboz
rum uertebris proceffüm fingere, quum de(cendétibus harum uertebrarum procefTibus ilium
ufam afcribat quem alíàs dicto nobis fimiarum procefTui tribuit,
TRY SR TOV TS SPD CTS ACIE 6 SMS ἮΝ COO
cyge» Caput 2X III,
PRIMA DECIMIOC- SECVNDA
TAPI QAP. FIGEZR.A,
TUE RUOTA.
TRIVM QVAE HIC PROPONVNTVR FIGVRARVM ET
earundem characterum Index,
table, 7 dorffofetum, que 17077001 uertcbris -fubijciun 5 א 2 6 34472 כ
fur contextum exprimit.ac príma quidem ipfius yu gura, que dextrum latus occupat anteriore
borum offium faciem L[pectandamproponit. — Secunda uero in Lfinistro cofistens laterestosfle^
víorem oslendit faciem, modice in latus delineatam, , finus commonslrandi Gratia, cui dextrum
iliumoscoarclatur. — "T'ertiaantk figura ἐπ diclarum πιο confistens, integrum coccyx os
ea forma magnitudined; oculis [ubijcit,qua id in ucgete etatis bominibus plurimit obferuatur,
Ε 75: GEIDAE ΕΘ ΚΕΙ͂Σ K VEIicharadleres in prima figura nouem denotant offa , qui^
tam lumborum uertebram Jubfequentia, quorum [ex [uperiora facri offis loco íu bomine babitu
vus fum:quatuor uero inferioya ( que etiam Cz, F1, T, K intertia figura in[inuantur mibi
coccyxfeu (uti interdum loquimur ) coccygts osappellabuntur.
L, L, R. Inprimafiguranotátur tranfuerft ofsitt facrum os confHituentiti procef[us.uerüm bic L c
G 4 L,pri
AL umborit ner
tebrarum yo
ceffuummunee
15
CAE VESALII BRVXELLENSIS
tudinem proceffus fecundi offis. FR. autem,c9* in bac,eo" in fecunda 7
quura ofk proce tratifuerfi quinti 0655 tuberculuim , cui nonnulla lígamenta implantari
IM. audies. In fecunda itaque figura L, M, L c F.tranfüer[fos proceffus offís facri offium
znfinuant.
IN. INS deinde O O, poftremo p Q$ in fecunda figura offis [acri dextrum finum notant , cuí dex^
ἐγ ἢ ilium, aut ( ut alijs forte placebit ) ilis os conneclitur., c3 qui poftmodum in plures finus co
zubeya fübdiuiditur. IN enim eg: IN. notatur ipfius oblongus finus c5 anterior. O uera cy Ὁ tu
berculum indicant infLar ample cuiufdam linee prominens , ac anteríorem : finum IN ₪ א
7
0 autem inferiorem. ucro tuberculum defíznat , Juperiorem finum P. notatum
ab inferiori finu Qinfignito interdiuidens.
S Tuprima cy? fecunda figura;primi oftís dexter afcendens proceffus notatur.
τ΄. 15. ΧΟ Hhgcharadleres in i fecunda figura tantum apparent. ac 1" quidem notat finum afcendétis
pro ceffus, S indicati,cui tuberculum de [cendentis dextri gproce[fus quinte lumborum uertebree
inarticulatur. L^ uer cj: 2€ finus buius anterius pofleríusi; notant fupercilium.quanquam in
ferius etiam fuperciliü in [ecundze figure a[cendente < finiftri lateris proce[fu, δ infígniuimus.
DT, n fecunda figura connexus frequenter apparens / gnificatur , quo primi facri oféis defcenden^
tes proceffüs a [cendentibus fecundi oféís ad eum modum committuntur , quo bac fede lumborum
uertebyas articulari, iam multo antea didicisti.
“23 Inprima fecundad; figuris connexus notatur tran[uer[i proceffus primi offis,cum tyan uerfo
fecundi offis proceffu. :
a In prima figura c9" fccunda; indicatur inferior extubeyansás [exti offis pars,que prímo coccy^
«gis offís offi coarticulatur.
bb Intribus figuris in[inuatur cartilagino[um ligamentum,coccygís offis commilJuras intercedés,
61 2 fecunda qo» tertia in fgnitur cartilago,mucroni coccygts offís adnata.
dd In fecunda facri offis offium [Dine posteriores ue proce[Jus oslenduntur.
e. f. obs, ἀ זב in | fecunda Ji gura admodum latitant,notantes dor[alis medulle ín offc "n
cro iter foramínads bic inter f[binarum interualla Jubinde coni bícua.
L2,54,5,6 is numeris in prima c9* fecunda inferibuntur foramina neruorum d dor[ali medulla ín
Jacro offe complexa. oríginem ducentium, que fex con[Hituunt paría כ in anteríori ac pofleriori
facri oféis. fede excidentia. Florum primum par ínter prímum os [acri offi s eg quintam lumbo-
vum uertebram exilit, ipfiusiis fedes 0 infignitur . Secundi autem paris foramen inter prímurm
(Θ᾿ fecundum os confitens 2 indicatur : {5 ita : feríatim reliqua [uis numeris offenduntur..
8o \ א
LE, wiudat?
+
> את כ 7 4 M inpre[entis Capitis contextu, Galeni gratia finiarum {δ᾽ canum [acri
offi 69" coccygis imentío incidet,non ab ve duximus σ᾽ bíc quoq; ea offayut in [imijs obferuan-
fu r,cxprimere:quarta qui dem anteriorem fedem facri off 5€" deítt COCCY "οἷς explicantes quin
a uera eorundem offium posteriorem fedem. INumerus igitur ille כ 2 3096 fex indicat offa,
quorum tertio cartilago priuatim ubnafcitur.INcd; eft quod bec offa prolixius chayaclerib.
dcpingam;quum illa ex bumants offibus prompte intelligantur. 2
QVEM
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I. 81
VEMADNMOD vM permulra hactenus commemorata,alaG סק 2
dum & in hoc& füb(equentibus libris frequentifsimé recenfenda וס DUREE ΠΕ
ἢ qui Galeno füccefferunt medicorum ín diffe&ionibus ofcitantiam ac infi- dgnoranzia,
jj gnem prorfus inícitíam atteflantur : ita profectó non mínus & ollis facrí,
/]| € coccygís quee apud omnes obuia eft defcriptio. Quíd enim prohibet
j| obíecro;illos Anatomes ímperítos rudesQ dici, qui Galení defcríptiones
zzi in aliquibus falfas,ín plerífque fimijs & canibus,nó autem homínibus con
uenientes, ac'fi eas ín homine fpectaffent, pofterís prodiderunt : acnunquam ab ipfisneper
Íomnium quídem ui(a,& fzepe perperam ín Galeni libris íntellecta,fcribarum modo recenicre
haudquaquam funt ueríti? Apud quem quaefo, Galeni tempora fecutum,alia offis facri & coc
cygis fimentío, quàm à Galeno uaríjslocis fibi nó conftante,prodítur: quum ínterím nulla
prorfus imagini offis humaníaccedat, At in prefenti reliquos Galenum fecutos, qui hominis
partibus cognofcendís obfuere potius,quàm profuere,mifTos facíamus,Galeniomníum diffe Gri d f
&ionís profefforü facile coryphzeiplacitum altius refumentes, quo minus turpiter ipfius quo. «70 offe et cce
queautorítatem neglexiffe uídeamur. In libris itaque de Partíum ufu,facríoffis non femcl inci 2€ / "t£
ditmentio:idip ínibí quatuor offibus extruí docetur, nullo interím uerbulo de coccyge ofTe
a(fcripto.Et praeterquam quod coccyeis offis Galenus ínibi non memíncerit, abundé conftat,
, ocipfiquüilloslibros fcriberet, fuifle ἱπσοσπίεῖ, uandoquíde quatuor offís facri offa effe
4517 docens, illorum extremo talem? cartilasínem adnafci fubiuneit, qualem nos coccygis offis
mcroniín fermonis progreffu obnafci dicemus, & ín quam oflium fines alterioffi non com.
b 56 τ, milsi, perpetuo fere degenerant, Preterea ín duodecimo de Partium ufu," tranfuerfos facri
E offis procellus tenues & fübtiles effe afferit : quu ínlibro de Ofsibus cos (uti mehercule funt)
crafíos & amplos effe doceat. Verüm Galenus ín hoc de OGSibus libro, quem poft libros de
«4 β. θα, Partium ufu, fam ín fimíarum fectione perítioragoreffus cftfacrum 05 tribus efformari offi-
ον} rcenfet, 1100807 libri oflis defcriptio utcunque brcuis fit, (imíarum tamen & canum οἤί
facro eleganter & (cíté congruít.Dein fub tribus offis (acri offibus' alia tría enumerat officula,
fimul coccygis nomineab ipfo donata, & fuccinté ut ín fimijs fefe habent enarrata.In libris de
Admíniltrandis diffe&tionibus, quos omnium Anatomes librorum poftremos fecundó exa
xauit, ut fcmper fimíze magis quàm homínis con(tructionem ínibi pertractat, fic quoque facri
offis & coccygisad eum modi memínít, ut nihil omníno ipfiusoratio inibi à libro de Offibus
crepet. Quando ením ínter femorís motuum autores" mufculum receníct,quem à coccyge
ταῦ. ὁ. offe principium ducere ínquít, promptifsimé collíeitur, illum tría officula ín fimíjs tertium os
facri 01115 fubfequentia innuiffe, quum ínterím ínlibris de Partium ufu (dum magna ex parte
aliorum Anatomícorum niteretur placítis) eum mufculumà facro offe (utictíà in hominc fieri
audies) enafci fcripferit. Czeterm quo mínorinegocio Galeni dogmataaffequarís, & corum
ofcitantíam pariter expendas, qui exaliorum libris ea quae nunquam uiderütrídicule tranfcriz
bunt, íam menon pigebit & facrü & coccyx os;ut ín fimíjs canibusq fe habent, defcribere;ac SESS.
poftnodum homínis ofsium hiftoríam inftituere, In canibus itaque & fimijs fub infima lum. nif facri of»
S borumuertebra, os quoddamreponítur tribus efformatum offibus, íta inuicem commií[sís, /;s defcriptio.
acieics s, tín anteriori fedetuxta carundem medium talem connexus fpeciem oftendant, qualem uerte
2. Veim brarum corpora mutuo compacta exhiberet, (i quando íta coaluifTent;ut ne tantillum quidem
E m » moueri poflent,& ex ipforum medío omnis cartilago temporis fucceffu iam euanuifTet. quan.
E edi quam & in catulís facri offis ofsium unio cartilaeíne etiam aliqua (ut ín appendícum cónexu)
bui , quod ycpleríconfpicíatur.In lateribus anterioris am díctze fedís, hoec offaín setate proueciís uix ali^
88 9 quam coalítus ímagínem oftendunt, fed ςοπείπιιος 10 fuifTe uidentur, quemadmodum
ift c & pofterior ipforumofsium fedes prorfus (nifi fortéinadmodum catulís) continua apparet.
0666 ex- "ría hzecoffainuicemad hunc modum coaliíta, Galeno ín libro de Ofsibus, & libris de Ad.
307" winiftrandis fetionibus facrum feu amplum & latum os dícuntur.Sunt enim haec ἃ lateribus
ampla,contínuaqg:& quum uertebrarum imaginem quodam modo exprimant,hícamplosla
tosq tranfuerfos proceffus efformant, qui inuicem continui in fe infignem & ínzequalem afpe-
usc jf. rumo" finum in externo latere excifüm gerunt, quo ilium offibus ualidífsimé coarctatur.In po
ficsdit μιν fteriori parte hocostres exiguas efficit ípínas,minus quàm Galenus arbitratur furfum Ípectan
ית * tes & fnbindeinftar continucelineze conftitutos.Hoc facrum os fuperius inferíusq magna ex
partelumborum refpondetuertebrís. fuperior nanque pars,füperíorí earum uertebrart fedi:
inferiorautem, inferioriafsimilatur. Superior enim ofTis facri pars tanta amplítudine protube
ταῦ, δέ appendice donatur, quanta eft inferior corporis infimz lumborum uettebre pars,quae
facro offi eadem pror(us ratione cómittitur, qua lumborüucrtebrz ínter fe coarctantur, Prae,
terea
eu muc. à
Libro decimo
סו
Uoccygis
canini de-
Jcripiio,
82 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
terca facri offis fuperior pars duos exigitafcendentes procefTus, codem modo infinuato s,quo
afcendentes in lumbis uertcbrarum proceffus coari diximus. His excipiuntur infimae lumbo
rum uertebrz defcendentíi procefluum tubercula, Porró inferior facrioffis pars (quae tertij
&angu(tifsimi trium offium facrí 01715 humilior fedes eft) orbículari quoque protuberat cor-
pore,lumborum uertebrari corporibus forma admodum fimili, INulla enim zatíone illud ab
his uariat, quam quod facri offis corpuslumborum uertebrarü corporibus tanto minus fit,
quanto hoccorpusab illis mole uíncitur, Pracfens facri oflis corpus uni cómíttítur " o fliculo,
quod exribus offis 6066 15 offibus am primum enarrabítur. — Sub facroí taqueofle tribus
ad hunc quem diximus modum oflibus concinnato,' alía tría collocantur officula ordine inui
cem fuccedentía,& lumborum uertebrís ín coformatione non abfimilia, In nullo nang ab illis
imagine differunt, nifi quód tranfuerfos proceffus latiores,quàm lumborum uertebrz, obti,
nent,& eofdem magis deorfum quàm furfum conníuentes:dein fpinam aut nullam, aut per.
uàm exiguam à fe porrigunt. Corporum ením forma penítus;illis refpódet uertebris,nili for
16 pro officuloritmolehaecaliquís, mínima quaeq expendens,ampliora efTe aftrueret. In a(cen
dentibus autem & defcendentibus proceffibusneminimüm quidem differunt, Horum itaque
trium officulorum fupremum, fuo corporetertío facri offisíta coarctatur offi, utlumborü ucr
tebre inter fe, Suís enim afcendentibus proceffibus defcendentes oflis facrí proceffus 660
pít. Tría hec inferiora officula Galeno coccyx proculdubío appellantur. Inter tría enim hacc
olficula,& inter horum fupremum & facri offis inferiorem partem,non mínus ínteruenit car
tílaginís,aut potíus cartilagineí ligamenti , quàm ínterlumborum uertebras, quum ínter tría
facri offis ofla nihil, utííam diximus, cernatur cartílagínis, & przecipué ín etate prouectiori-
bus. Deíndeín canibus fimijs( mufculus femur mouentíi quartus,à tribus illís offibus prin
cipium fumit.eum díco, quem ín tertío de Admíni(trandís fectionibusà coccyge ofle enafci
Cialenus teftatur, Quínetíam foramina neruis tranfmíttendis incifa, Galeniín libro de Offi-
bus defcriptioniaccuraté conueníunt. T ría ením neruorum paría facro offi,& totídem co ccy
gíàGaleno tribuuntur, quz ín hunc fe habent modum. V'eteribus Anatomes profefforibus
isin neruorum paribusrecenfendísmos füít;utneruorum par femper ad neruís fübiectam re-
ferrent uertebram. ac proinde prímum dorfalís medullae neruorum ה כ enumeraret, quod
inter occípítís os X prímam colli uertebram profilít: fecundum, cui in ter primà & fecundam
colli uertebram uía exculpítur. 56 itaque primum neruorum oflis facri par íd cenfetur, quod
inter primum ip(ius os & infimam lumborum uertebram clabítur, cui foramina ad eum mo-
dum incíduntur, quo inlumboriü uertebrís ea haberízam pridem proditum eft. At (ccundum
& tertium par,non lateribus prími parísritu exiliunt, Quum enim offis facrilateraartícula.
tíone cum ilium offibus przpedírentur,impoflibilefuit& hic quoque per latera neruos exci^
dere. Quocircaínanteríori & pofteriori 0 1115 facrí fede foramina in offium compage czlátur,
uthac Natura índuftríaab illis neruorum paribus, quemadmodiü & à ceterís feré omnibus
antroríum retrorfum( foboles opportune dirigerentur, Acfecundo quidem parí foramina in
primiolfis cum fecundo compage excínduntur, tertío autem paríuíaparatur, quà fecundum
offis facri os tertío coalcícit. Caeterüm tribus à coccyge offe pullulantibus neruorum paribus
foraminaperíndeac ín lumborum uertebrís exculputur, quum ením horum oflium latera (ut
offis acri offium) artículatione non occupentur, fatíus fuit eandem 1116 foramínum fcriem ob»
feruare, quam ín alijs uertebris laterali artículatíone non praepeditis fieri docuímus.potifTL
mum quum horum officulorum articulatio illi par fit,qua lumborum uertebrze inuicem coar
Cüantur. Primum itaque par ín utroque latereuno íncílo foramineínter tertium facrioffis os
& primum coccygís prodit: Secundum ueró ínter prímum coccygisos, & fecundum: 1 6
tiumautem par, inter fccundum os & tertíum ceredítur . Ab humiliori uero fede tertij offis,
quod dorfalis medullae reliquum eft, coniugis expers , nulli&affocíatum excidit , Singulís
ením offibus facri 01115 & coccyeis offis dorfali medullae uia exculpítur, medullze híc crallitíei
refpondens , Extremo tertij oflis coccygis oflis in canibus 86 caudatis fimijs folida & non
perforata offa, oblonga & füperíus ín feriusqg craffiufcula, ín medío autem tenuía quadam
contínua ferie annectuntur, caudam conftítuunt. Interdum ποιὸ neque íd infrequenter,
in multis canum &€ fimíarum fpecíebus etíam plura tribus uidentur coccygis offís offa;eiu(z
dem proríus cum tribus fuperioribus formze. atque íta ctíam illis tunc plura neruorum pa-
ríaab illorum offium lateribusprofiliunt , INon caudatis fimijs infimo coccygis offis officar
tilago tantum adnafcitur:quanquam tamen ex illis non adeo concinné, atque ex canibus, Ga
leni fententía intelligatur, Quum igitur hoc íta in illis animalibus fe habeant, exhísqy Galení
deícriptionem optimé percipíam, & pariter ín fcholis adco amíce oftendam, ac poftmodum
ín
bafi.
racl.a..
14 .cha-
TAG. 4.,5,6.
que conje-
YCS Cum üt-
tegrarum fi
gur. limbo.
rum uertice
bris.
Hac fevé fe
viatin petit
Ir ex 2,5
fi. Cap. ui.
lib. 4. pra-
pofitis.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIEBER ם 83
in homine fecus omnino ínueníam, cur qucefo fcioli quidam, & in Galeni uerba iurati, ad
aliud& nihil quàm ad detrahendum & inuide de aliorum laboribus(quum ípfi nihil poflint)
fudícandumnati, nunc míhí obftrepent, quód totíes Galení placitis inter difTecandum mini
meacquíefcam: Quafi uero & ipfioculís príuarentur,ac mihi quae meo marte adínuenio,non
liceret, ob neícío quam in Galenum religionem, apud eruditiffimos (;penoftrze siatís uiros
proferre, quum ínterim hifce rabulis, nullus nec bonus nec malus geníus filentium pofsit
imponere, Π quíd dígnum demedicinz fübíecto, & arse an Ícientia fit, & num praedíca-
mentorum tractatio adlogícum an ad metaphyficum fpectet& de intellectu poflibilj& num
Ícientía de anima omníü fit praeftantifTima; alijs ineptijs reperiffent, Verüm illos ridículos
(quamuis ínterím fuperciliofos) homines, modo (uti longémínusadhuc przcfens confueui)
neutiquam moror:quin potius gratiam à uerítatis 8 expecto, quod Galeni fententijs
fubinde commemoratís,ueram homínis cóftructionem fpfe pertractem,etíam fi forté longius
alicubi expatíetur oratio.INeg arbitror Galeni(qui toties inter fcribenda ingemuifTe uidetur,
quód fimul cum ipfo Anatomes ftudium prorfus, uti fane accidit, collaberetur) manes mihi
ob ídínfcftos fore, quod ipfam potius (imize quàm homínis fabrica cdocere, ac propteralio-
rum Anatomícorum qui illum pracefleruntlibros, à (imize conftructione ad homínís demi.
grare, (imul ambas confundere, oftendam, Quod non có dico, quafi in facri offis & coccy^
gis defcriptione Galenus hominís offa cum fimize mifcueric (nifi uolens pauciora coccy gis
offa, quàm fubinde ín caudatis (imis occurrunt, enumerauerit) fed quod quínquetantumi
uertebras lumborum recenícat,quum canes & caudatze fimíae plurcs habeant;níhilomínus ta
men Galenus & uertebras & facrumos & coccyx os fimiz defcribat. Ouod ucró ueteres illi
pueros ín Anatome exercentes, homínis offà fedus uerfaucrínt,nomínaatteflantur partibus
ab ipfis indita. Vix enim ambigo,quín ἀόκκυγα appcllaueríntos quoddam fimilitudine qua- L4. ie. Nu;
píam,quam cum aucà Plinio quoque coccyge(nobis ueró cucculo nuncupata; obtinet: proe Rin “62
cipuéquum carneligamentisi adamuffim nó eftpurgatum. Quz autem haec effe poffitfimi, "^ 5
e lirudo, tunc promptíus exponam, quum horum quoque offium ín homine delà iptíonem
(G,i,c;1, huecincteaddidero, Sub lumborum ítaqueuertebrís in homíneplurimüm' decem reperíun Fons fa
K dar in- tur offa, quorum fex facrum hominis Os, quatuor ueró coccygem conftítuunt," Sex enim fu. e 6 ,
Aem ; petiora ínuícem íta committuntur, quemadmodum: tríaofla canís facrum os cfformantía, Jenna
duis cs, unfrirelatum eft. Inmedío enim anteriorís(edis connexum oftendunt," qualem uertebrarum
tot c» conftituerentcorpora, (i adeó coaluiffent, ut nihil cartilaoinis in fex horum offium unionc ui^
js Ims feretur, nifi forfitan in admodum puerís,quibus offaadhuc prorfus non coaluere, Inlateribus
E ἘΣ quoque anteríorís partís,ubi (ut íta dícam)' tranfuerfi fex horum oflium proceffüs inuicem
5 + 5 6% uniuntur,admodum obfcura cónexus apparet fpecícs, In pofteríoriautem fede,unio prorfus
"455 aboleturunumQ osexillis fex efformatum confpicitur.INulla ením hicunionis fc offertlínca;
ps UP - nifiínterdüm ín prímí offis cumlecundo coalítu." Quippenon raro prímum os fecundo po^
tsi, fteriorifedeeaarticulationís forma cómitti í pectatur, qua a(cendentes defcendentestg in lum»
DR. bísucrtebrarum proceffus articulari folent. Verüm etfi illiproceffus ita הט ta
E men cíus offis proceflus,omni ex patte fecundi oflis procellibus coalefcunt:& omnes ifti con
nexus adeo funtualídi;ut primum os ne tantillum quidem fuper fecundum moueri queat. Ali
quando tamen facra 013 ín cemiterijs obuía prímum os abruptum oftendunt, ddp ac fi lume
boram effetuertebra feorfum inuenitur, INifi enim íd primum os craffis X amplís donarctur
tranfuerfis proceffibus,àlumborü uertebrís forma uix difcerni poffet. Porró ín puerís fex ho.
rum offium coalítus ctíam ín pofteriori fede cófpícuus eft, quemadmodum ín anteríorí parte
e(t fpectatiffima, Deinde utín nullís hominibus in anteriorifede coalítus omníno obliteratur,
^ itaetiam perpetuoín pofteriori facri offis (edeca coalitus fpecies fc offert, quae offlum corpo^
ribus perficitur. Si enim foramíníi dorfali medulla: in facro offe íncifo;animü accómodauerís,
iL. per foramínís progreffum;offium Corpora ita liquídó coaluifTe cernes,atque in anteríori fede,
Praeterea fex horum offium feríes tribus offibus quee canís facrum os efformant, refpondet.
ES. quemadmodienim hís fupremum maíus eft medio, & medíum maius infimo:íta quoq; homi
2 fig.cum nis offa tanto minora uidentur,quanto humiliorem ín facro offe fedem occupat, )
figi et. fecundtt os, hocfibi priuatím uendícat, quód ínter reliqua offis (acri offà'amplioribus crafTio.
he. ribusQo,& antrorfumretrorfumg magís prominentibus tran(uerfis con(tet procefTibus. Pri
mífeu fupremi offis fuperior pars, omníno fupertori fedi cuíuis lumborü uertebree refpódet.
Etcorpus 018 quintzelumborum uertebrz íta prímo offi adaptatur, ut lumborü uertebrz fiv
05+ prioris uertebrae proceffüum tuberculafüfcipiunt. Sexti uer offis" humilior parsinfigniter
B oou fede tertij canumoflis differt. Hominis enim os nullos defcendentes adipifcitur
proceífus,
84. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
proceflus, quibus fibi fubdito offe coarticularetur, Verüm duntaxatin orbículare, fed paulo
latius definit tuberculum : quod prímo offi, coccygis ín homíneolfis,co modo committitur,
" quo uertebrarum corpora ínter fe;aut potíus quo caudarum offa mutuo coarctantur. Cuin. ἡ’ % ὉΠ
etam tranfuerfis humani offis facri offium proceflibus in externo latere, parumper uerfuspo /* po
fteriora;" finus exculpítur;cuialteríuslateris ilium" os ualidiffime coarctatur, E(t autem hic fi^ p, >
nus admodum afper & ínzequalísac prímüm quidem fecundüm ipfius lógitudinemin medio ὁ 58. ^»
extuberantem habet" líneam,autamplíoríslíneze modo promínens tuberculum, quod finum edem
rurfus,ín anteríorem & pofteriore finus, dirimit. * Anterior utcung fimplex efl afper tamen, ; ὃ 5 6
& inzequalíter admodum 6105. pofteríor altius cauatur uerüm ín medio proceffum often. cc.
dit tranfuerfim extuberante, qui finum pofteriorem denuóín fuperiore & inferiorem interdi 2 ὁ js s
uidit, His finibusaptiffimérefpodent ilium offa, mutuís tuberibus,finibustp donata.Sinus hi , .א
& ubera cartilagine alioru finuum modo non obducuntur. Cum enim alíatubera& finus. +: P
Izui contínuag & plana cartilagine incruftentur,ifti facri offis finus nihil przter cartilagínca aei He
educuntligamenta,facrum osrobuftiflimeilium ofli conectentía, Hi finuspractereaad tríapo. 5, f, e
tiffimum fuperiora offa facri 0115 referunt, ínferíora enim proceffus tranfuerfos habét tenues, «uten ii,
atamplosínterim,& ínter fe contínuos,ex quibus" mufculus ille pronafcitur, qui femoris mo. M
torum quartus habebitur. Verüm tranfuerfus quintí offis proceffus ea parte, qua tranfuerfo. ,,; ;, 2
fcxti 01715 unitur proceffui, tuberculü exigit utcung prominens & craffum,in hoc formatum P
utopportuné duo" ligamenta hic facro offi implantarentur , quorum alterürab ' acuto coxe- 2 Md
dicísofTis procefTü enaící docebitur, alterüab * elatiorí fedeappendiícis,qua coxendicís os do- מו
Foranina nati audies..." Foramína neruis tranfmittendis in fex iftís oflibus exculptajimagine,quamuis
"7659/2 non numerojillisomníno coueniunt, quac tribus canis offibus íncíduntur. Inanteríori enim
uy Ad fede homíní quína utring iuxta corporum compagem foramína coclantur, & totidem in pofle 7
riori fede:adeó ut πους ΟΠ fex neruorü paribus uiam przbeant. Primum nang ínter prímüos fig.I.
& quíntam lumboru uertebram perínde egreditur, ac reliqui nerui ex lumborum & thoracís pad
uertebrarum lateribus profilientes. Secundü par ínter prímum oflis facri os,& fecundum:& Fs
alía hac ferie deinceps ita elabütur, ut excídens par ad fubdítum os perpetuo referatur.Praeter. &à cone
hz:cforamina neruis exculpta, ín pofteriori facri offis fede" alia apparent, ínter fpínas offium, mis: c
inuíam fpectantía quae dor(ali medullze e(t parata, Haec foramina lígamentis opplentür, per- 1%
3540 078 indeacinterualla foramínag inter fpinas reliquarum uertebrarum confpicua, Caeterüm heec. pr« pofi,
JBis- inter (acri ofTis ^ Ípinas interualla, interdum continua apparent, nequeullís foramínibusper- t4-
indeac in canibus feré peruia, Verüm interim offis facri oflibus fpinae obtigerunt,tanto ín fin ὃ Pia ef
gulís offibus proceríores, quanto os ipfum unde prodeuntgrandíus fuperíusiy eft. INulla ta- peut
men fpina (fi modo quid iudico) nemínimum quidem furfum conníuet, fed deorfum potius 4.
omnes fpectant, & ut ín alijsuertebrís cum tranfuerfis proceffibus interuallum quoddam & 4
fedem conftituunt : ín quam" nonnulli dorfum mouentes mufculí aptéreponuntur, & à qua. jj Jibfequi
illi iuttiffime cum alijs hínc prodeuntibus mufculis originem ducunt + lota autem offís fa- 6 she 1
6 fedes pofteríor gibba eft, & curua, απὸ ita tutius propugnaculí modo eas quibus praeft doi ped
te.
ξε,
> 4 rterloy
et bo[eyioy fà. * , eel
cri 078 fidis partes tueretur,ac ab occurfantibus muniret, Anteríori autem fede, ἴδοις οἵδ, neque afperum,
cuiv/niod. (ed fimum cauumQ, quo aptiorem illís oreanís quze cum alijs offibus inftar peluis cuiufdam
complectitur,fedem efformet. Ad huncmodum homínís facrum os fe habet.quod interdum
quinquetantum conftat oflibus, & tuncín anteríori fede duo defunt foramina, in pofteríori
Coccygis of; tamen perpetuo fex neruorum coniugijs iter paratum cernitur. ' Coccyxosquatuorextru ἘΣ,
υἱὲ ὀμέογια, tur officulís : quorum fupremum, finum exigit, quo fexti offis facri offis tuberculum excipi- ἤριαρ.
tur: quod ipfi corporum uertebrarum modo ligamenti admodum cartilagínei ínteruentu +
commíttítur, nulla interim alía accedente articulationis fpecie;ni(i forté quínque tantum offi. S
busfacrum os extruatur. T'unc enim ad foraminis cuiufdam ín pofteriori fede conftítutio- f fis.
nem,neruumq fexti ín facro offe coniugi deducendum ac defendendum. primumhocosín -
pofteriori fede duosacutos educit proceffulos, qui furfum fpeciantes, quínti offis facri offis
proceffibus ualidé coalefcunt, ipfümt primum coccy 9ís os uix cartilaginci lizamenti intcr»
uentu quínto commíttitur , fed propemodum offis facri b ritu coalefcít. Porró prímum
coccygis os, quando fex funt offís facri offa(quod frequentiffimé cuenit)eíufmodi nullos edu
cit procefTus. Verüm ad finus eíus, quo fexto offi facri offis coarctatur, latera, fuperiori ipfius
fcde latius ad tranfuerfa extuberat : inferioríautem partefenfimanguftatur,acrurfusfecundo — ὁ
offi? itaomníno committitur, ut íd fexto offis facri offi diximus committi, Huíc deín tertíum 8: infert
& quartum fuccedunt, eodem penitus modo inuicem commiffa, 131-006 minora, quanto '
unumquodg ín ip(a feriehumiliorem locum obtínet, Quatuor hís officulis nullum foramen
unquam
Ῥω, α
»€dp. lib. 4.
| ebarac.s6.
ti8fi.s Ii.a.
83 fig.c.
16
|». ΗΚ’
im xfio.cha
| Y4C 45,6.
5123,
DE HVMAÁNI CORPORIS FABRICA LIBER I, $5
unquam infcínditur,quo dorfalis medulla prorepat;aut ex quo ulli 611/87 nerui; Tn fexto enim
offis facri offe dor(alís termínatur,neque ipfius' extremum in coccyx os defcendit. Haec officu
la (ungofa funt; & pectorís modo rubicantía, ac ín puerís admodum cartlaginea, uniuerfo
contextu ex ampliori baíi in mucronem definüt, cucculitg roftrimodo introrfum curuantur,
Infimum officulum fuo mucrone, quo' τοί inteftíni poftícam infimamty fedem contingit,
רוג * cartilagínem degenerat, eiufdem ufus occafione qua uertebrarum fpinis cartilagínes obna
Ícirclatum eft, Hinc fané liquet, quàmin Galenum effemus impij;fi hominis &bricam illum
contenderemus enarrafle, ac non potíus femel fimíarum conftructione illum perfecutum fa.
teremur, & dein finon ipfi (latim initio tertij libri Commentariorum in Hippocratis librum
de Artículís crederemus , quumaít fe de Ofsibus librum confcripfiffe οὑπὶ figillatim quale
unumquodq os effet, przecipué quídem ín ipfis hominum aridis cadaucribus, fin minus, in
fimijs certe dilieenter infpexiflet: ita índícansfe omni ftudío faltem fimías defcripfifle, hastg
homiíní ín ofsium conftructione efTe fimilimas . Deinde (i quísipfius enarratíionem ad homi-
num,nonautem fimiarum fabricam cogere uolet, ís Galenum ' quatuor offa latuiffe annuet;
quae nos 60667918 loco recenfuímus : & deinde Gialeno falfo ímponet, ip(i " fex foramina fiu
iffe incognita; Quandoquídem in homine utrínque in anteriori fede facríoffis (ex funt forami
na, quum ín canibus tría tantum occurrant.nam foramina ín coccyge canum confpícua,tan^
tum ín pofteríori fede, feu potíuslateribus confiftunt, uti & Galenus ueriffimérecenfet;ante-
ríorum foramínum nullam faciens mentionem, Ad haec,cogeremur Gialenum ofcirantíae tur^
piter infimulare, quod non eundem contextum ín tribus inferioribus offis facri hominis offi
bus efle dixerit, qui eft ín tribus fuperioribus. INon enim plus cartílacinís ín inferiorum o£
fium unione, quàm ín füuperíorum ínteruenit. Et interim nulla cartilacinciligamentí portío
homínis coccygís officula comíttit,quam cartilagínem;ut& ín uertebrarum corporibus, Gale
nus 116 cxiftimauit, Adeó ut (i prefsius fingula inquirenda duceremus, tandem Galenum ex
ucrís aliorum Anatomícorum defcriptionibus falías feciffeuelimus nolímus concederemus;
INulli enim dubium effe debet;à formo oblíquítate& ín mucronem ductu ac ru bore,quatuor
illa hominís ofsicula ἀόκκυγα ueteribus fuiffe appellata, quod illi haec omnía ad cucculi rof
pueris fuis referrent. quum ínterim nulla fit ín canibus cum homínis ofsibus fimilitudo.Ea
enim quze Galeni conueniunt defcríptioni;uertebrís lumborü,uti diximus, omni fimilitudine
accedunt, Porró facri os «zo, feulatum & amplum uocarunt,quod eiusamplitudo facile
reliquarum uertebrarum , quibus inftar bafis tutifsimitg fundamenti fübfjcitur,, amplitud,
nem uínceret, Non ením arbitror cosíd in amplitudine omnibus contulifIe offibus, quum
ilium offà facro offeamplíora efTc cognofcantur. Vndeucró íd. 06 feufacrum uocarínt;)non
fatisconftat: nífi id ita dixerint à rara quadam 611070 format ,aut quod 3060 diuini propu.
gnaculí imaginem referatiaut quód diuina ope; cítra mufculorum auxilitt;ín partu huíus cum
ilium offe corinexu refcrarí, ac denuó naturali inftínctu committi plerique (fcd alfo) arbítren
tur.aut forté quod grande magnum fit : quemadmodum apud ס כן 6135 lium,mare, famem;
atqueíd genus, facra tiocari putamus, V erüm tunc, uti deam plitudine dí&tum eft, facrum os
uertebris duntaxat effet conferendum, quum offà ipfi utrínque commiffa,& femur ac τί δία os
facro ofle erandíora (int, & ínterím unico tantü (ut fic dícam) haec cóftent offe, quum facrum
fenis compineatur, Alij huius nomínís rationem índagantes, nefcio quid deueterum facrifi»
cíjs ín medium adferunt. Porró quandoquídem nomínumrationem perlubens adalios remit
tere paísím foleo,etíam huius nomínís ínueftieationi non grauatím conceflcro,
7. Ὲ SLT QS ΘΖ ΟΕ ΟΕ 09077 9.
Cape 2C ΙΧ.
CHARACTERVM SEPTEM DECIMINONÍ 0
pitis figurarum Index.
> א סיק 1 4 M fubfequens cbaraclerum Index feptem prepofitis figuris babebitüy
comunis, ut leutort opeyaad quam figurarum characleres referantur cognofcas כ fingulis uti
confucuimus numeri notam fubiungemus.
4255096 — Inprünaco: "fecunda figura bocnuineroitidicantur duodecim thoracis cosLe:qua^
vum feptem fuperiores pecLorís oféi artículantur., quinque autem humiliores τι item. T boracis
uer uertebrarum numerus ctiam citranotarum fubfídium,modo € notatis cofHis obuius euaditz
fi fingulis uertebris utrique unam colam articulari [becles;
H ΔΑ
Inpiosin Ga
honiis δι ογὲ
am ἀοομ 8 ei
Contendust
* Mumum Tulio:
86 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
> 4,403 Quicquid coslarum bucufque duertebris fertur, offeum omníno esl: bicis primum σοϑ in cav
tilagínem degeterant. Reliquarum notarum index figuris fubijcietur .
PRIMA DECIMINONI CAPITIS FIG V^
4 4 ל881 0 4018 סש 29 INTEGR.4 COMPAGO
anteriori ficie exprimitur duodecim nimirum thoracis uertebre co duodecim
utrínque cosle , und cum pectoris offe pluribus efformato offibus,
"n ed
1 SE v N
TTA %( 5 SEN
ἢ T S
qM,
7 e
, ;
N %
/ j y / \ ἢ
2411) N | à
/ N p
0 Ἢ “Νὰ
1
^ NES ל /
í NEST
jl.
7 כל
SECVNDA פזצאתפפתץ CAPITIS FIG V-
R.4, POSTER.-IOF-EM סמעא: 45 024018 2
fium compagis fáctem proponens. Iuuevit modo obiter tresfiguras contuert, quibus
in buius libri calce totus ofSium contextus triplici fici deliucatur,
TER
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Ij
[7
TERTIA FIGVRA EX
jg MEDIIS FER TEBR 4
vumtboracis,tres continet uertebras,dexero
latere exprej[as כ ut cut eiufdem lateris me
día costa, clque butus figure beneficio ב
coffarum ad uertebyas artículatio , dein ὯΝ
σού αγηηι quod ductus offenditur .
QVARTA, EXPRIMITVR CÓSTAE
POSTERIOR. ET LE ORETUESQNRODS DR.
xima portíoyut tubcra exacte in confbectu uenirent, quitus noucim
Juperiores cofEe uertebris articulantur. Preterea buius cofle par^
zem effregimus , ut offéa coftarum offenderetur füb[Tantía d indicata .
QVINTA FIGVRA PORTIONEM
EXHIBET DFODECIMAE 008748 po.
feriori facie co qua duodecime thoracis uerteby.e coarcLatur de^
piclam.Flanc quoqucsubi & pofitum cernis cff regimus, offeam cofLe ubfLantiam offenfuri.
SEXTA FIG V-
d A ἜΝΕΡΘΕ TUS:
offis ἃ cartilaginibus cosLlarum
liberi anteriorem partem
proponens,
SEPTIMA;PE-
GTORIS ossrs
cartilaginibus coflayum liberi
po[leríorem common[Irang
fictem .
3 INobis modd ad chavatlerit indicem reuerfis,B,D indicetur cartilaginec coslarim tfubffa
the principium > Linea cnim B Θ᾽ «4. intercedens,eíus ubflantie CUI offca coalítut ποία,
Ῥγώμα cose cartilaginis cum pectoris offe coalitus .
Secund;e co [Ee cartilaginis cum pectoris offe artículatio αἱ qua etiam prompte Jübfequenti^
ut quinque coLarum articuli fpecies colligitur.
9 artilaginis tuberculiz, quo fecunda cosla ac quinque : fübfequetites, pectoris offt artículautur.,
"'erminus cartilagínis illegittimarum co fFarum כ qué acutus [Decatur ,
Sedes,qua undecime cole cartilago d decime cartilagine frequenter debifcit ,
Sedes, qua duodecime cofLe cartilago ab undectme perpetuo dirimitur,
Hiis fedib. cofLarii cartilacínes inequaliter protuberat כ epfari interualla plerungs oppletttes,
1,4 lacregtote interue mediarum costarum fedi finus oblongus exculbitur ב cui uetia , ar^
tería, "כ tieruus infident. *
'uberculum.fcu capitulum, quo cof uertebrarum corporibus avtículantur .
T'uberculum , quo cosle tranfuer[orum proceffüum apicibus articulantur , cue bec quo^
dammodo nouem Jupertoribus costs v fuit commuttía .
Species tuberculi, quo utidecinta co duodecima cosLe uertebrís articulantur .
A 'uberculumjin colarum posteriori ede fuxta apícem tranfuerft proceffus confistens,cut un
decimus dor Jum mouentáum mufculus infertur ,
H 2 Qua
$8 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Q4 Intevuallum;inter L e: IM apparens, quod afperum ligamenti producendi gratia efficitur.
1-16 quod; [edesymu[culorum quos ín. Capitis contextu numcrabimus occa[fone exafberatur.
4
ב uertebre , aut barumuerebrarum corpora. «lias autem uertebra^
vum partes, próceffisue, uis locis índicau£mus .
X3 Sinus duobus uertebrarum corporibus communis,cui cofle capitulum inarticulatur.
42 Cofle ad uertcbre corpus articulus,
b3 Sinus ín £ranfuerfo uertebre exculptus proce[Ju, cui cofla etiam articulatur.
c3 CofLe ad tran[uerfum procejfum, artículus.
^B. E . 2 E 2 , . , .
3 In fuprema uertebra S infíonita, etíam d Linus indícatur, talis qualem inter itedíahl co infimam
uertebram 2X expreféimus.ac e isnotatur,cui ininfimauertebra b in[criptum cernis.
7: 3 Cofle γεξίο in zofleriora naxime exporrcéLa,adeo utínbunc modum opportune coffarum du^
dum binc metiaris.Ab a enimqo c ad f coffa auertebris deorfum oblique in pofferiorafer ^
tur.ab «C uero 9? D ad Ε΄, fuv[umin anteriora circulatán coffa reflectitur .
δ: bá, ks His characteribus in prima figura pedlorísosuotatur.ac g quidem ad b, primum pectorísíne
dicatur os. b uero ad i ufq. fecundum. iadk ufqs,tertium.k autem»mucronatam pectoris of7
fis tocat cartilaginem. L^ erüm iam exaclius pectoris os in fexta eo" feptima agarediemur.
le In anteriori primi 0 655 fede protuberans inflar triáguli pars que td, Qr poffet circiifcíbi.
ς Gedesutrinque ad partem cam protuberantem depreffa .
"Poflerior primi oféis fedes, que utcunque caua cernitur «
Sedes primi offis,cui prime coke cartilago inna[citur.
Sinis primi offís quibus clauicularum capitula artículantur כ ac v etíam ín feptima figura
dextrum indicat finum .
[6.5 Sedes inter duos οἰαμίομίαγιη nomine infculptos finus confiflens , ac lune modo excauata.
16,7 Flac fede primum os fecundo committitur .
Qonununis print c9 [ecundi offis ffnusscuf Jecundee cofle cartilago coardlatur.
ἢ 6.7. Sinus fecundi offis,quibus cartilagines tertie quarte quinte, [exte eo féptime co^
Tavum inartículantur.
FHis fedibus interdum in pueris fecundi oféis diflincliones apparent; perinde ac fi íd ex pluribus
cfformaretur oféibus,per unionem mutuó coale[centibus .
VALUE ἢ 6 27 Hoc tertium pectoris 0 6% os cenfetur , quod in cartilaginem enfís mucroni nom abfimilem 200
ו a. n notatamfmitur. Foramina ו intera peclorís offis fedes abundat, ctfi notís tion índicen^
tur fcfc fi cile demon[Irant.
211,11
167
X350
γοσῖος 7
HORACE M uocabimus,quicquid co(tis intercept circumferiptumtp. Omm
li 9
il Quid εογατ. 3 : s 2 ו thoracis o|
| Libros Hb e(t:nonautem cum Ariftotele" uniuerfum corporis truncum, quema íu- f, Fd
, forie «πέραν emicz
| | liim Cap. 7. 7
/ | 1 dunt.
0 | Pedioris os. aintegre
HT | figw.a» o
TE A»
00 bif gb.
Oy pificisinduftría,qua totus thorax neque offeus,neque carnofus efficítur,uerum os cum mu. mecoftes- ד 2 ו
dutit 7 ₪
mu[c. ta. 8
teftínis,& uefice;ac demum ipfi utero alíquod tale feptum ín circuitu oppofitum fuifTet;ubi οἱ Hec con-
| monflrant
WIE LM ns riorcs sli.
RII VE nerentur excrementa, aut quomodo partus fcelici conatu propellereturz nullo hicopem fe; pan
rente
c 6 muf.ta.
S, T.V, X.
€ utaT,
LV.
Hec inte -
gre figu.
Q.R.S.T,
| δ,
(d iso fig.
lib.c,
€ fig. ca.t4.
₪ ₪ fi-
שו 7
גו ]1.004-
40
quc adiz.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I $9
rente mufculoz T horacís autem motus, quem maxímé adaérís infpirationem requírímus,
omníno aboleretur, fi folís duntaxat ofsibus thorax conftarct. Si ueró 15 rurfus ex folis mufcu
lis motuum opificibus conformaretur, fjpulmonibus 66 cordi, nulla etíam fe externa eos ur7
gente; inciderent. Vtígitur alíqua thoracís capacítas íntus fiat, ac thorax etíam motu agatur
uoluntaríomufculi ^ alternatim funt ínterpofiti; Mox autem & hocad fecuritatem nó parum
cordi pulmonibusQ conducit.magís ením tunc muníuntur, quàm fi folís mufculis thorax fa.
brícatus eflet, Quinetiaoffea thoracis moles firmandis fuftinendísq fca pulís,ac demum bra-
chijs quogz,mírifice confert.Scapulas ením folis inniti coftís,& clauiculas nullo offe quàm fca
pulis € pectorís offe firmarí,docebimus: ad quasrurfus brachía, 8e poftea cubíti & extremae
manus quadam ferie coarctantur; Praeterea finullis ofsibus thorax coftaret;nulluseffetlocus
unde fcapulis & brachijs & abdomíni ac alijs quibufdam membrís mufculi pronafcerentur:
neque ullis fandamétis mufculi haererent;autconfifteret, τῳ hanc fané 01701 thoracis neceffi-
tatem,fi quidaliud, profecto teftudínes non abfque fumma Creatoris noftrí admiratione;pul
cherríme edocent, quae etfi tam tuto fepíatur domícilío;tamen ín pectorís & thoracislaterum
fedibus eleeantiffimum & íucundiffimum fj pectatuoffium demonftranttextum,in hocdunta
xatíncredibiliartíficio creatum, utilli príora crura innitantur : utqy mufculí teftudinis brachía
mouentes,commodeé oríoínem fumant. Sed fortaflis ín medium alí quís adferer, Cur effet pe-
íus,thoracís modo abdomen quoqueoffeum extruí? quum fi talis offea ftrues uiciffim ex mu
fculís formata uentrí circumponeretur, contractíonem ac dilatatíionem non praepediret, ad
hzcmaíor fecurítas itaabdomiíni concilíareturz Qui fic quzrit, docendus eft, ca qua uentre
contínentur, non potuiffeadeó, atque interdum ex ufu eft, dilatarí comprími(Qp, fi extrinfecus
oflibusfepirentur. Siautemhocuerum cftjnequemulícres cócipere poflent: deinde nequead
faturítatem femel comedere homini liceret, uerm afsidua egeretcomeftione, quemadmodiü
& refpiratione. Sed hac quídem perpetuo hominem indigere nihil eft abfurdí : quippe qui ín
aére uerfatur, ac uíuit. Sí ueró efculentís poculentísQg fimiliter egeremus, uítam duceremus
admodumàphilo fophía& mufis alienam:cíbísqs perpetuo dedíti,operam optimis pulcherrí
mísQ rebus nunquam nauaremus, Rurfus, fi 01163 moles tanta effet, quantà mulieres ultimis
menfibus utero eerentes requirunt, quíd hacmole effet ineptius: (i exclufo foetu, 113 tam mo-
Icftéextuberaretz & ínterím nulla re alía quae ex ufü humane fabricae eflecimpleta non confi
deret;ut inteftina & uentrículum debite amplexaretur, & penicillimodo,;ucl calefaciendi cau
fa;proxime illis applicareturz Verum haecin quínto libro exequemurfufius;& oftendemus pa
riter, in uentris fabríca tantam INaturz fuifTe folertíam, utuentrís organaneq dilatatione neqs
comprefsioneuícifsím egentía, autalijs fubíecerít partibus, aut etíam non minus quàm pul
monem munítrrít, lecur nanque & lien co(tís fepiuntur, & renes quoque totalijs organis ob
hocpotifsimum ad dorfum fuccumbunt,quód horum nullum dilatarí debeat.reliquaautem
uentrís organa infigni qua diximus prouídentía, offeo contextu füís functionibus haudqua-
quam prepedírí Natura uoluit, Quum itaquenequerefpíratio;neque uox abfque thorace fie
τί pofsít, ac deín thorace primüm quídem cor, infüper& cum ipfo pulmo, muniri debeant;ad
quatuor uclut fcopos rerum Opilicem ín thoracis fabrica attendere oportuít, uocem nimi
rum, refpírationem, cordís & pulmonis magnítudinem, Thorax ením, quí quodammodo
oualí conftat figura,tam ampluseft,' quantam pulmonís molem effe oportuit, At pulmo ín.
terím thoracisfequítur formam,non autem thoraxpulmonis.In pulmonis enim hifloría,me.
díocrí negocio oftendam, ipfum nulla peculíari eguiffe forma, ut neque íccur, nequelíenem,
neque quodámodo cerebrum, | Porróííam tempeftiuir erít;thoracís offa feríatim defcribere,
& cumuertebras eiufdé príus* enarrauerímus, à coftís fermone aufpícarí, Coftze igitur uirís
₪ mulíeribus ab utro latere duodeno conftatnumero:raríus ením undenz tantum uiden
tur.quamuís interdum etíam tredecim obíeruauimus : quemadmodi tredecim quoquetho.
racís uertebras fzepius quàm undecim tantum occurrere, fupráretulimus, Sineulís ením tho
racís uertebrís, (ingulze ín ambobus lateribus coftze artículantur. Quód autem uíros cofta
quapiam ín altero latere deftítutos, acuíros unius coftaze numero à muliere fuperarí,uuleus
opínatur,rídiculum plané eft:etíam fi Euam ex Adae coftaà Deo procreata; Vloyfes ín fecun»
do Grenefcos Capite prodíderít, C'uamuís ením forfitan Adae offa,fi quis eaín fceleton com
pegiffer,exaltero latereuna caruíflent coftanon oE íd tamen omnibus quoq uitís unam defi
cere neceffe eft. Aríftoteles homini octo coftas antum tribuit, conceffurus ctíam quofdá gen-
τίς l'urdulorum feptenís coftís creari, (i modo íd alícuíus idoneiautorís teftimonio ipfi con
fticiffez, Verüm ut híc Aríftoteles aliorum duntaxat fuffragijsfuum dogmafirmaret;íta quo-
que non difsimile uero eft, íllicocto coftas homini ex aliorum relatu eundem aícripfiflehacg
Is Ia^
Cur abdomen
Ton ettam fit
offeun.
Tt AN ἀργά
thoracrat com
ditura atten»
derit,
CosLarvum nu
2105
27
לש lievibus
nu » קורד 60/2
ודו
Lili. ET, jf.
47117714 77077
2
Corporum in
Ligurib.fym,
26.
Colla y
Jlantia cy. «p.
pendix .
Offea fubfLan
Σιά.
Qartilaginea
Jübsdantsa.
Lil8 de Ad.
zuizife. fec. ey
partit in lib.
de Offi&. Ca.
13.
Cosflis omni*
Lus πον parlo
gitudo.
1% חס bar am
blirudo,
Qoflavum le,
uiras cy a[bevi
fas.
Uoflarum fr^
aus.
90 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ratíoneremnon uifam parüm recté nobís tradidiffe. Quod (i totíes in homínis fabrica ipfum
fecifTe nobis occurrít,quid dereliquaanímalium híftoria cenfendum putabímus: Ciuanquam
interím dum memoratum íam Aritotelís locum alíquando Patauij ín 1610118 enarrarem ,
à fumma ( propter fingularem literarum ac lurís ciuilis cognitionem ) fpei adolefcentibus
IACOBO NIGRO א FRANCISCO PINELLO patrícijs Genuenfibus acce-
pigenerofifsimos Ligures ín ueterü monumentis tzfezysisse fuiffeappellatos, quum tamen
íspopulus uteft nauali terre(triiy pugna ftrenuus, optima quoq; membroru fymmetríaacnu
mero fit pectatífsimus, Sunt (tag plurímüm utríng duodecim coftz:ac feptem fuperiores pe
&oríso(Ti & uertebris,ut poftea dicemus,artículátur: quínqueauté humiliores folís alligantur
uertebrís,neq ad pectoris os pertingunt,fed in thoracis lateribus definentes,fuarum cartilagi
num finibus? ínuícem comittuntur, duodecíma duntaxat excepta, qua ab undecima penitus 2:fi2.F.
"dehifcit;negalíqua ex parte ípfam cótíngit.íd quod & undecima non raró ufu uenit, decimae e
cartilagínem tunc non attingenti. Quíngp iftae humiliores, quód pectorís offinonartículatur, κα 4
2006 quafi dícas fpuríae & illegittimae, ) 110566 appellàtur. | Omnibus coftis communeeft, per f ada.
quód" offca' cartilaginofat co(tentfubftantía, quod" appendice ca fede quauertebrarum ל
corporibus conectuntur, & qua in capitula eas protuberare audies, donetur, Offea coftarum |; , ügur.
fübítantía nó omní ex parte fibi (imilis e(t. Vbi enim coftec uertebrís coartículàturacubi dor^ 4.8
fum efformant, folidíores multó durioresq funt, quàm in thoracis lateribus & iuxta pectorís B 4 fign.
rcgíoné,ubimagis fungofa extruuturfubftantia, quz tenui (quama,fculamina obducituratqs 7; ἔριν.
hzecillic demum tenuílsimaeft,ubíiin cartilagínem degenerat, Cartilago etíam non parem un. fraftam o-
díque oftendit fpeciem. inferíorum enim coftarum cartilago mollior e(t : unde etiam fortaffis ji τῇ
nonnulliillegítimas coftas χόνσῖρον, quafi cartilagine ἀἰςα5, uocari סוס קט ucro co Mu
ftarum cartilaeo durior eft, folidiortg, acín fenibus intus ofTca efficitur, quemadmodü ínoui-
bus & bobusalijsi feré omnibus eíus generís animantibus experímur,quorü cartilago íntus
friabili albo acfragili conftat ofle;exteritis cartilagíneuclutimebrana quapíaobuoluto. Atq;
idetiín (imijs canibusqsadeó eft manifeftu, ut Galenus uerarum coftarü cartilagines offcas,
fpuzíarum ueró exquifitas cartilagínes efle dixerit. In homínibusautem nifi zetateadmodum
proucctís,cartílago ín offtam naturam 6/7016 uidetur, quum ínterím in íuntoribusadhuc ca^
níbus,& qux iam proxímé recenfuimus anímátibus ofIea admodü efficiatur, Huius cartilagi^
nís moles in omnibus coftís no eadem e(t,utctíam omnii coftarum non par cft longitudo. pri
ma nang δύ duodecima breuiflime funtmox fecunda & undecima, quae omnes breuibus do-
nantur cartilaginibus. Sexta ueró,feptíma & octaualongifsimae fünt;aclongiffimas etia obti
nentcartilagincs. Primze coftze cartilago ampliísima eft,quemadmodu & prima cofta coteras
quog amplitudine fuperat;mox hanc fecunda, & deinde tertía fubfequütur. duodecima ucro
S undecima omnii funt tenuifsímg,& in tenuiffimas quog termínantur cartilaginces, IVledize
autem medio fe habét modo,quarum cartilagines fübindeín progreflu ab οἵα coftze fubftan
tia latiorcs efficitur, Quum ením cartilagíncs fex fuperiorü coftarum ínterualla efforment;to
tot duc&uab ínuícem zqué diftent, fexto, feptimae, octauze & nonz interdum coftarum car»
tilagínes uarie ín progreflu latefcunt, ínuicemQ continuata interualla ipfarum fuamet fubftan ,, , ΓΝ
tia implent. Ad heec quing (puriarum coftarum cartilagines ín acutum" mucronem definunt, 9
Verarumautem coftarü cartilagines non ítem, Prima ením coftz cartílago," fuo fine qui pe^ P!/&C-
€torís offi ualidé conafcitur, amplior fit, quàm quaprimüm ab offca coft: fubftátía educitur,
Secundzactertie triumG fub(equentíü coftarum cartilagínes modícé ín progreffu arctátur,
& fingulz ín * tuberculü finiunt, quo pofteahas pectoris offi coartícularí docebímus.Coftís 0
nonomnícx parte eadem adeft leuitas. interna ením fede, qua membrana ipfas fuccingentem. dein; fiE.
Ípectant, omnes leues minime afperze apparent.tertia tamen, & quz illam ad decímam ufgg
fubfequuntur, ín interna ípfarü fede uerfus humiliora' (inum oftendunt, ipfis fecundü carum ri4fg.x.
longitudinem exculptum,non quidem per uniuerfam coftz longitudinem confpícuti, fcd ma
xim? ea fede qua primum à uertebris ab(cedunt;atque in thoracis latera ferri incipiunt. Sinus
{πε paratur uenae cauz ramo,quem uena coiuge carens coftís exporrief t;deinde etíam hàcue ;
hiturarterize magna foboles,& " neruusà dorfali medulla pronatus. V erum quía haec uafa ín y ice
medijs coftis erandía (unt;ac parí femper feruntur feríe,in tribusaut fuperioribus mínima & t fig.cap.u
errabunda ducuntur,nó mirum e(t medías coftas his finibus ornarí, fuperíoresueró nó item, ^5 "ΔΆ.
Porrótres coftz humiliores, 68/1 magna illis attendátur uafa, quum tamen tenues & ínterna doce
fede deprefIze cernantur,eti& cítra huiufmodi (inui operamillis uafis tutum iter praebent, Hic precipui
finus uafis deducendis czclatus,inferíoré coftze partem acutiorem tenuioremq efficit,quàm fir. «i cfi
a 5 $ - rum. 8 ב
fuperior,quzobtufior magisq(ut fic dicam)teres cernítur, Externa coftarü fedes, quee gibba eme
2 €
Afi L,
bfedpre-
Ῥέα,
2.8.0.
τῷ muc.
taba.
.4 ₪.
i ו
| dab. V.
8 mufcul.
ib.C.
2 fanc.
4 fig. writ
alter M.
fig. Xd.
i fa be.
a5 fio. N.
Πρ «4.14.
RR.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 9t
eft;nor omniex parteleeuís occurrít.ea enim" parte qua cofte uertebrísallioátur, praeterquam
quod tubercula & capítula efformant,quibus uertebrarü inartículantur finibus,etiam afperze
inzequalesqp fefe offerut, quo aptius hinc lígamenta educantur coftas uertebrarü co rporibus
& rranfueríis earundem proceflibus colligantía. Praeterea ín hac externa coftarum fede, ubi
prímümà tranfuer(is uertebrarum abícedunt proceílibus," tuberculum quoddam afperum
inzequaledy uifitur;tendinibus ^ undecimi dorfum mouentis mufculi excípíedís paratum. T'en
dínes ením huius partím ín apices tranfuerforu procefTüum, & partím ín haec coftarü tubercu
laínferuntur, Deínde,quà coftz adhuc magis à tranfuerfis uertebrarü abfcedut proceffibus ,
in hacpofteríorí externadgp ipfarum fede, * a(perzeinzequalest funt, ac ctí ueluti tubere quo-
dammodícé promíneti donátur;ut ín illas apta ínfertionis fedes eíus mufculí efficerctur,quem
inhominethoracem mouentiu quartum, ín fimijs πιοτὸ & canibus fextii numerabímus, Deín
hzcafperítas nó duntaxat 111105 mufculi ínfertíoniidonea eft;ímó etíam " externi intercoftales
mufculí híncenafcí docebuntur , qui hacíuxta uertebras regione non folum ab ínferíorí fede
fuperioris coftze irf humiliorís coítz 10 επαίςιπειι, partem,uerüm etíà ab externa unius
coftz fedead externamalteríus hic exporriguntur.R elíquaautem regíone coftae Izcues aequa-
lestp funt, nifi forté quifpiam cas modíce afperas in fuperiori & inferiori fede efTe contenderet;
à qua íntercoftaltum mufculorü pendet origo, ín quamdq eorundem etiam ínfertío perficitur,
Príma cofta fuperíorí fede, qua latiffima cft priuatim afpera inaequalísQG cernítur,ut' mufculus
dorfam mouentíum quartus hínc principium opportunéfumat, | Coftisomnibus non par
ad uertebras obtigítartículatio.nouem ením fuperíores * du plíci coarctantur artículo;un deci
maautem & duodecima fimplíciquemadmodum & decima quoquerarifsimé duobus artícu
lis {πος committitur uertebrze:utcung; etíam fecus Galeno uifum fuerít,qui fingulas coftas du.
plíciartículo uertebrís coarctari docuít. Caeterur coftae duobus nodís artículatze" duo exigunt
tubercula; unum quídem,quo finuiuertebrarum corporibus incifo inarticulantur: alterum
autem,quo * ínternz fedi apicis tranfuerfi procelTus firmantur. Atque hac tubercula finibus
illis refpondent, quos uertebrís, quurn earumrecenferetur conftructío,ínfculptos retulimus.
Primaigitur coíta rotundo tuberculo primze thoracis uertebrae corpori inartículatur,ac de-
indetranfuerfum eiufde uertebrze proceffum tantífper afcedit,quoufg ipfius apícíalío capítu-
lo tuberculo'ueartículetur, Secunda ueró cofta & feptem fubfequentes communi femper dua
rumuertebrarum corporum (inui nó rotundo,fed inftar obtufi angulí protuberante capitulo
inartículantur:tranfuerfis autem proceffibus parí modo cum príma coarctantur cofta. quan.
quam & hic πιο ín artículís, propter finus non eadem fede ín tranfuerfis proceffibus excul
ptos diflerentía cofurgat, Superiorum enímuertebrarü tranfuerfi proceflus,fuos finus ín hu.
miílíorí parte internze illarum fedis 101105 gerunt;inferíorum autem(uti fuprà etíam cotra Ga-
lenifuflragium admonuimus) ín fuperiori parte, medíarum ueró uertebrarum (inus medio fe
habent modo, Caeterüm quód coftariarticulatío, quae ad uertebrae corpus efficitur, tanto cla
τίου fitilla, quam coftz ad tranfuerfos proceffus moliuntur, quantó apex tranfuer(i proccfus
demiffior eft; inuuertebrze corporí exculpto, uel me tacente notum e(Tearbitror. Porró tríum
inferiorum coftarumarticulatio, quz ad uertebrarü duntaxat corpus perficitur, (inibus quog
nonadmodum αἰτὸ cauatís,neqy ualde protuberantibus " capitulis perficitur, Atg; hacratione
coftz uertebris committuntur, quam autemartículi fpeciem cum pectorís ofle molíantur,&
quo ductu uertebris antrorfum contendant, tunc prímüm opportune explicabimus, quum
pectorís offis conftructionefermoni addiderimus: quz profectó enarratu effet facilis, fi huma
numos,fimíarum & canum & uitulorum, eíusQ generís animantium offi refponderet. In hís
nanqueanímalibus (utetíam inter edendum uidereeft)pectoris os feptem có(tat offibus,non
admodum ínter fe forma differctíbus.In canibus ením;porcís, S ouibus,inuícem coueniunt:
in fimíjs uer, fciurís, propter clauícularuartículationem, prímum fupremumq os aliquan
tulo caeterís amplíus uidetur. Septem haec offalatiora,quàm profundiora crafstora'ue funt,&
qua inuícem commíttuntur latiora nonnihil, quàm ín ipforum medio cxiftunt, Horum conne
xus cartilagínis ínteruentu interdum tam laxé perficitur, ut à uertebrarum ' compagemodicé
differat : et tamen is coónexusad fymphyfim feu unionem íta referendus, ut appendícum cum
fuis offibus connexus. nifi quod hunc connexum etíam ín admodum decrepitís bobus cft cer
πούς, Vnde ctíam Galenum in libro de Offibus miror;quí pectorís offa fynarthrofi fcripferit
commíttí,quum tamen nequeharmonia neque futura, multo adhuc mínus gomphofi com^
ponantur, quas compofitíonís fpecies Gialenus ín eíus libri initio fub fynarthrofi coplectítur.
Inharum commiffurarum lateribus finus utrinque exculpítur, ἐπί cartilaginis ín quam coftae
degenerant,tuberculumaliquod inarticulatur, Ad prími enim offis cum fecundo contextum,
H 4 Íecun-
CofLirum a^
ferum tulez,
culum ,
2
CosZarum ad
Wertebras ay,
ticulazio,
"T 'um alias fce
piusstumanaxi
nc 8de dn
γι" εξ,
Quadrubediz
Beclons offis
defcribtio,
KFTunani be
eforis ofsis de
Jcridtio.
TPedToris of?
fis ad enfem
comparatio,
] 4
ANDREAE VESALII
fecundo utriufcy laterís cofte cartilago artículatur. Ad fecundi offis cum tertio commiffuram
tertice utrfufque laterís cote cartilàeo ipfius feríe fuorum offium commifTurís coarciatur, Ve
τὰ πα primi 01115 lateribus prímze coftze cartilago adarticulatur, aut potius adnafcitur, Haec
ením commiffuraad coalitum potíus, quàm adartículationem fpectat. Scptímum autem os,
quod reiquís eracilíus, magísq teres eft, ín cartilaginem exacuitur, ipfo offe latíorem, enfisdg
mucroni quàm fimilima.ac huiufmodi fané pectorísoflis in canibus & fimijs eft ratio . quam
Galenum fpectaffeannues, quum ipfius de pectoris 0116 hiftoriam, hís quee modo preclibaut
muüs,contulerís, * Verümfi humanum pectorís os (quod ut generatim dícam ו ρίτπ|, τος
fi cumaliorumaniímalít offibus coferatur longe breuilsimum eft) intuitus fuerismulto aliter
10 habere animaduertes, Nunquam ením quod certó affirmare poffim, ín humano pectorís
offe mihi feptena occurrerunt ofTa, neg etíam haec in homíne eodem femper numero cernun. , ₪
tur. In 30015 tría feré confpiciuntur;prorfus ínter fe uaría.ac 'primum quideminfigniteram 6 «m
plum eft; & nonnihil etíam craffüm : íta tamen, utípfius craflities ab amplitudine plurímüm e 7 «f
uincatur; Os id" ínterna feu pofteriori (ede, qua thoracís refpícitamplitudine, modícé cauum
eft : ín antéríorí autem gibbum, & ín medío fecundüm ipfius longitudinem longé craffius, 5 7 jj.
quàm ín lateríbus.uidetur enim ín anteríorís fedis" lateribus deprellum, atque utapté primae o 7 fip;
coftz cartilagínís craísitiei" refponderet,extenuatum.In medio autetm,roboris eratía" tría
gulí modo protuberans.? Superíor etiam offis pars multo craflior ampliorGp eft ' inferiore,
utrínqueuno ' finulongo acuerfus pofteríoraincifo,& cartilaeineincruftato donatur,cui da 76.7 figi;
uículce' caput ínarticulatur. In horum finuum medio propter extuberantia illorum interíora ^".
latera,prímumhocos ínfuperíori hac fede " lunatum cernitur,S uelutifoueam oftendít,quam
0 & iugulum proprié uocamus, uul
€
o
BRVXELLENSIS
ἃ tota 6,7
figur.
adt.
mfi.z
0.
n» ו
167 figu.
& qq.
5 67 figu
₪
oautem furculam fuperiorem. ἢ Inferior 01118 pars t: fig.c«p,
utcung afpera eft, & fecundo, quod íam defcribam,offi cartilaginei ligamenti ínteruentuadeó 7 4
laxé committíturutnunquam horum offium lateat connexus,ímó & ipfius quoque motus ín
magnis refpirationibus ínterdüm animaduertítur,! Secundum os multo amplius eft, quàm +
cralfum,* fuperiori fede qua prímo connectítur offi, ftríctius eft" quàm propeinferíorem. At ^«di.
nullibi interím aeque amplum cernítur, atque prími offis clatior fedes, Quà fecundum hocos
prímo committítur,ín utroque connexuslatere ^ finus ínftarobtufi anguli ínfculpiturjambo- iux «.
busoflibus communis, & cartilagine íncruftatus,cui fecunde cofta cartilago ínftarobtufio- 67
ris tríangult uertícís protuberás inartículatur, Praeter hunc inum,preefens os utrinque" alios 8D.
6 7 fif.
x67 fig.t.
5 6,7 fi.t.
4 6 figur
d6,7 fi.x,
multos exígít parí modo, ín(tar obtufioris anguli infinuatos : uerüm hí paribus ínteruallis ab. γ,ς, 6.
inuicem nequaquam díftant, Primus ením inaltero latere huíc offi propríus finus,quií tertíac
coftz cartílagíni paratur;à finu fecundze coftz gratía íncifo longius diftat, quàm fecundus
huius offis peculiaris finus, quartze coftz gratía ceelatus; Rurfus, plus ínterualli confiftitinter
fecundum finum & tertíum, quàmínter tertium & quartum, adeó ut finus fexta & feptima co
ftarum nomíne ín hoc offe fculpti, feinuícem contingant, א mutuo remouecantur, € non
tam alté,atque fuperiores,excauentur, Sufcipitením hoc fecundum os príuatím tertiae, quar»
te, quíntze, fextae δέ feptima coftarum cartilagínes,fecundce coftze cartilaginis" modo protu. e; v.s,
berantes. Secundum hocos ín pueris ex. plurimis efformatü uidetur oflibus inuicem fymphy [5f
fifeuunionecartilagínis interuentu contextis, Verüm is cOtextus neutíquam canís aut fimize
offi compagiuenit co nferendus, quu longé magíslateat,ín ferioratg offa multo breuíora fü pe
rioribus cernantur, Etín cemíterfjs fecundi os integrum, & áprímo difiunctum fere femper
effodítur, quemadmodum uertebrze mutuó diremptze exímuntur, etfi fortuító ín fecundo offe
aliquam compaginis fpeciem;acfi ex pluribus id con(taret,obferuabis, ea potiffimumapparce
bít, ubítertice coftzcartilago offiartículatur, & deinceps" ubí quartarum coftarum cartilaoí 2 6fity
nes pectoris offiintunguntur. "T'ertium ueró os exiguum e(t,& inferioris fecundi offís fedi in- -
terna parte eadem ratione committitur,qua prímum fecundo tungirelatum 6001111606 1600060 «467 f.
offi nectitur, quafeptíimarum coftarum cartilagines infimae fecundi offis fedi artículatur. Hoc ἡ:
osmodícéamplum eft,ac tenue,humilioriq fedeín mucronatam cartílaginem degenerat, Ve
rum ídnon ínfrequenter deefTe reperies, SC "mucronatam cartílaginem inde enafcí confpicies, ἀτ 6.
ubi feptimarum coftarum cartilagínes mutuó coéunt, fecundoQ pectoris oflis offiarticulan, 7 f£"
tür.Tam fi tría pectoris offa (imul iunxerís, manubrij alícuíus «
minanque offis fuperior pars, quae lataàdmodum eft;illimanubrij parti refpondebít,quae fub
paruo digito inapprehenfione confiftit. Secunduautem os, illi partí congruet,quam manus
tota íntus complectitur, in qua finus coftarum cartilagínibus paratí inftar fouearum erunt,
quibus 010761 irmarí poffent, atque huiufmodi fouez eum praeltarent ufum, quem ín gladijs
ex manubrij afperítate queerímus ; quotes intortis nodofisd funiculis, aut fcabra pifcis cute;
ma»
/
ו
ladij ímagínem 60 01068 ρτίν,
*
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 93
manubrium obduci curamus, Tertium os unà cum cartilagine, reliquae eladij partípoffet at^
fimilarí, adeó, utnonnullí uniuerfam hancoffium flruem 24000075 ab cníis imagíne uocarint,
alij,quí canes potíus acfimías quàm homínes Ípectarunt, mucronatam cartilaginem dunt,
xatillo nomíne dígnantur: quod hac fcilícet gladij mucronis formae accedat,iplumi canum
pectorís os enfis imagini non ítaaptéac humanum os conferri queat. Hzcímaginum collatio
atteftarur, ueteribus illis hominum cadauera, Galeno autem fimiarum diffedtioni fuifleadhi UM
bíta. cuí fententíze Celi quoque oratío, qua ille os pectorís utrinque lunatum εἴς fcripfit, ida quos
fuffragatur . id enim de fimijs & canibus falfo protuliffet, quum tale quídín illis nihíl appa^ zw.
rcat.quíppeínhomie primum pectorís os fupcritis,& fecundum inferius multo latiora funt,
quàm ubí hzc ínuícem committuntur, | Pedtorisoffis füb(lantia admodum fungofamoL p.45; of,
ΤΙ εἴ, δέ anteríori fede magis continua Íquamaquàm pofteriori obducitur, Pofteríorením 5/6
E. fedis fquama multis inzequalibusig donatur foraminibus, qus haud peruía funt, fed uafisfo- vows
,בה lum uíam przebent, quibus id os enutritur, Atque hacforamina in primo offe tanto magís Dru
€. funtconfpicua,quanto huíus oflis crafsíties fecundi offis craffitiem fuperat. Quódiítaquepe "^^
Ctorís 0511185 coftis quae orbículatím thoracis amplitudinem efformant,(tabiliendis procrea-
tum fit, nemínem latérezrbitror : quemadmodum neque, quod propugnaculí etíam uicem
lecundarió gerít, cosqi ufus hominiprzftet, quos generatím thoracis 0113 preberein huíus Mzcrosre
Capitis initio retulimus. Cartilago,in quam pectoris osexacuitur, fübditorum quoqeftpro, 777 m
pugnaculum, & malum granatum uulgo appellatur, quód (utarbitror) uníus balauftij apícis
imagíniilla accedat. A qua etíam forma,uulgus ipfam cpiglottalem appellat cartilaginem;a
iz,1, fi. imagine uidelicetlaryngís " operculí, pectoris 01115 cartilacíni Ípecienon admodumab(imili,
690.38. Verüm huiufmodi nomínum copíam ad przcfentís libri calcem unà cum cxterorum offium
nomínibus fubíjciemus. Vlodóautem nihiladdendum füpereft, nifi forté coftarum ductus ΟΥ̓ s
fg. à , In coftarum offibus longé quàm ín cartilagínibus díuerfus. Coftarumenim offa" quum pri- du; —
cad f. mum à uertebriís abfcedunt , ín pofteríora deorfum obliquantur, & * híncad thoracíslatera
5.2 f deorfum femper oblique uerfis anteríora declinant," quoufque ín cartilagínem definunt obli
E. f. quéac circulatím furfum inanteríora porrectam.adcó ut coftz ubi cartilaginem prímüm cdu
5 «ἡ E. cuntarcuatim,S ín angulum quodammodo furfum fle&antur.? Τῆς coftarum ductus non ín
iecinte- illis folum quze pectoris offi committuntur, euidens cft: uerum & ín reliquisomnibus,fi forté
iin f duodecímam exceperís, cuíus cartilaeo admodum obfcure furfum fpeciat, quanquáinterím
cds, hicinflexus potiflimum in medijs, quínta nímírum, fexta, feptima,octaua & nona uifitur,in fu
períoribus ueró acínferioribus magis latct,
DE 04 RTILAIGGINEOr 78 602
dis bafi aferibitur fubfTantía; fcu cordis offe. Cape 2X X.
H 4E C. figurtmagte arterie ey artevialis uet ל
2m ces perfünclorié exprim:t, ab omnib, connatis corporibus partibus
(( 0% ue 0700/66 , 9" duobus circulis sfinilimas «4€ od "quidem arterie
- M ἢ Ms 1 τ 5
NDA ftia gne radicem notat, D uero arterialis uene radicem . C autt con
nexum íindícat כ quo uafa inuicemín ipfo exortu contiafcuntur 6
cotiiexus qui potifsinum cartilagiteus eff non ex bac vudifigura pe
tetidus eff,uerum cum ex alijs fexti libri figuris tum maxime ex oclaua cy decima, quas not ob ^
füerit obíter cum fuorum characlerum indicibus modo perlustyare . Darum
aute opportune ficerem » cafa dem tabulas uarijs ín locis
frequenter proponerem.
E FORSITAN przfentilibro,osaliquod przetermififTe uideamii,
hocloco etíam offeze cordís fubftantíe mentionem faciendam duximus,
Galenus nanque ab elephittis corde, à quopíam fuorum familiarium os. 7,4: 44;
lib, 2 dur p j o.
"A i cxímize magnitudinis exectum prodidit: & erandíum quídem animali i7 fec 8,
D. cordibus os,mínorum uero cartilaginem afcribít. Ego autem hactenus, ΕΣ
i EZ s . ? 7 111 CO
5 m ἡ utíin nullo corde;íta neque in humano exquifitum os repperí,catg fede, ;,..— ifs dis
ib E, Ἐν
quibus 6 ua Galenus cordis os coftituit, fubftantia obferuo cartilaeíneam,quae. zv;
* 4 E / 1 7.12 d: LI Javtü P777
r7? nca quidem fententianihil eftaliud,quàm magnz arterize& " uenzarteríalis radícesà corde gis 7 ion
0 5 2 5 2 ν " ας I ub/£as
E Το principium ducentes,C Juipperadíces hz,in quibus membranarum bafes confi (tun t,quaema μας
tantur , teríerum
94. ANDREAE' VESALII BRVXELLENSIS
terierum ὁ duobus illis ua(is in cor refluxui praeficíuntur, multó duriores funt, quàm reliqua
illorum uaforum fübfttia;adeó ut radices cartilaginis natura participare nonnihil uideantur,
que ín bobus ítaínterdü indureícitut quadrupeduü coftarum cartilagínes ín album & friabile
os extrínfecus cartilaginetanduam membrana obductum degenerare;prius fcriptum eft. Hae
itaqueuaforum radíces ' períndead (e mutuó funtcontermínze, ac fi duos círculos ín puncto
inuicem commiítteres contínuaresq,íta ut dexter circulus uenze arteríalís e(Tetradix,finifter ue
ró(quiamplíor effet) magnzearteríce, Vbi autem circuli mutuo committerentur,ís locus effet,
quo hacuafa fuis orbibusfimul connafcuntur uniunturjacubi optima cartilaginís con(ifte-
A ret portio,quz oblonga & ucluti teres effet : tota nímirü fede qua illae radíces inuicem comit
tutur,& relique ínterím círculorü portiones effent refectze, Ac proinde per melícebitradices
has;aut cordis cartílagínem, autos uocare, modo accuraté ipfarü natura פוט íntueatur , neq
cutonia unà cum Galeni fectatoribus ipfius fenfa admodum ofcitanter eruentibus ram ftolídus (it;ut
men lapfus, cordisosinítar A aut v eflormatum fibi perfuadeat. Cui enim poft Galenum humani corpo
ris hiftoríam fcribere agerefsi funt, ín cordis bafi os quoddam extructum recenfent, quodla^
ryngis fuperiorifedi" prapofito,&Cab v imagine 0090052 nuncupato,alsimilant. INeg fac fuít 2n Ἵ
illis hominibus ad hunc modum,os in humaní cordis bafi confingere: quín ἱπτὸ fermoníadie
cére,cordis bafim,atq ideo etíam uniuerfum cor, ab ipfo nó fecus firmarí quàm linguae radix
illo offe quod laryngí prponitur. Arbítrantur nang cor cíufmodi offc firmatu,mouerí:non
expendentes cor etíam fi eiufmodi donaretur oflc,ipfo n6 mínus fuffulciri pofTe, quàm ferreus
palus lectum ín aére fu(tineret : quádo is[ecto alligatus, fimul cum ipfo deorfum ex alto proij.
ceretur , (Quamuis ínterím quatuor cordís uaforumad contermínas fedes connexum nonni^
וס 1ת. Dilcor fuftinere, haud inficiari poffumus ,Czeterüm huiufmodi homínum figmenta miffa fa.
€ bÁarmace, Cíamus;& illorum quoq ofcitantíam negligamus,qua ín cordis (utipfi exiftimant) affectibus
polarum iv magno fupercilio os cordis cerui, nefcio quibus gemmis & auro míxtum, propínant : quum
9/7 io cerim ceruo nonaliud os, quàm uítulo, aut caní, aut fuí infit, cartilagineze nimirum magnae
arterige & uenzarteríalis radíces. Et officulum illud quod ὁ ceruorum cordibus exemptum
pharmacopolarum offícínze mihi hactenus cmentítz funt, alíud nihil effe cenfeo, quàm gran.
dius agni hyoidis offis ofsiculum,quod contínuum eft,& 2 fimillimum : ní(i quód dextrum
crus etiam tranfuer(im ín huncmodum X finiftrum decuffatim fecer, & alterum crus altero
brcuius fit:quod etiam ouínalíngua, quotíes menfze apponetur, luce clarius edocebit. Porró
qua admíniftrandi ratione cartilaeíneze uaforum radíces inquirendz fint;in fexto libro;ubi
cordis fectio pertractabitur,defcribemus,
JOSE AS LO ed ID TA Lob Ss Od DAZ Iu לי ἐς ἢ
ες
d&B.
PRIMA FIGVRA VI SECVNDA-. TERTIA:
GESIMI?R.IMI 4
TRIVM QVAE HIC PROPONVNTVR FIGVRARVM ET
earundem characterum Indícem,proxime fequens pagína exhibet,
P RI
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER = 95
כ = 1 uigcfimi primi Capitis figura internam, fcu anteriorem [capule dextre
fedem exprimit , que costis innititur .
Secunda, dextre [capule externam pofferiorem'ue fedem ostendit ,
I'ertia,fcapulam dextri lateris in latus depicLam contínct;ut finum οἵδε exteríorisá [capule
fedis proponeret,qui ínter elatiorem t [capule coffam,et [capule [pinam cófifüt . IA erümidiam
ex chbaraécferum indicibus veddetur explicatius .
Inprinafigura Z2, X ey Y Jcapule offendunt bafün . E, JE enim fcapula quodammodo trían ^
gularís.Z 0670697 aeo A Juperiorem [capule notant coflam. Y autem,cy B, coffan [ca
gule inferiorem :adeo ut ZZ, fuperior * fit bafis angulus, Y inferior angulus > A co D tertius
Jeapule angulus,quem !/capule fuperior et inférior coflee cófFituunt.-At9s baec obiter iffi notant
cbaracleres: fingulis autem [cor [um aliud cum ceteris £n bunc modum infignitur.
4; B 1,2. Scapule finus, cui bumericaput avticulatur.In tfectida fizura B notatur inferior finus fe
des, que quodamiodo orbícularis eft. A4, fuperior [edes magts ffridla, contracfads in prima fe
ura «A CIndicat protubeyantem finus feu cerutcis [capule partem, d qua duo buius artículipe
culiaría ligamentayund cum externo capite mu[culi cubitüfledlentium anter£oris pronafcütur.
|» D 1,2 Ceruixfcucollum fcapule . L^erüm C etiam fnfignitur yadix interioris [capule pro^
ceffus ,qui E, f ey F fnfiguitur . Deinde C inprima figura finum quendam indicat , fub in^
feriori jJ capula proceffi confbicuut «
E, f c Finprima figurayco E. qo: Fin i fecunda, interiorem tnfimiant proceffum fcapule, in quo F
| protuberantem notat partem, cui clauícula alligatur, co* pene innititur. E. ueró , proceffts bu
fus appendicem f autem , afperam comrmon[Erat partem , a qua ligamentum pronafcitur » hinc
in fummum bumerum Q qui K indicabitur ) pertinens.
17 2 Radix < [pines [capule , {ἐπέρα [capul [bina que in bomine fumi producit bumeri, quent
| OK. Kin prüna q9* "ecd יפש tertia notat,ct L ctia in prima ac tertia. Efl itad; G eo FIfpine ex^
ortis longitudo. Quoduerd ab F1 ad K fertur fummus eft bumerus. V bi enim F1 cernitur jillic
pini [capule dorfo ab[cederc dicemus. I7 ert K. priuatim notatur fummi bumeri appendix.
1,3 Sinus fummi bumeri admodum leuiter celatus,co admittenda clauicule paratus .
2,3 Scapule [pince pars crafeior interdum appendice decorata. «4d כ enim, qo: I, ey ΕΖ pita
Jfcapule est crafsior, quàm alibi. 41^ Ο uero per I ad.K afpera pars notatur ווק [ummi
huineri. Quod autein [ecundainter 1 c: FX confrflit, coin prima inter L c3 a leue eff co
miniüne afberutn.
LM cca Jnflavobliquarum linearum tubercula fuus perinde con[Hituentía , ac ft illi a co[Larum
conucxis [capule cauo effent impeftt .
7. O, 1 Sedesin interna [capule regione magis caue;que [eciidee figure literis G eg: ET refpondet.
Ῥ 1 Protuberans craferorás inferioris cofLe pars , que in internam [capule [edem prominet .
| וכ 86 inferior ב coffa latus'ue efficitur acutius כ idcod; magis prominet כ ut tertius
brachium mouentium mu[culus binc promptius exoriretur .
(Qi Scapule inferioris co[e {εν finus, unde interior cubitum cxtendentium pronafcitur mu[cu ^
lus. R. incuria clapfum eff.
IS 2 8 I[capule externam fedem protuberans infexiorís co[Le pars.
7: 1 mpreffío 6" amplitudo inferioris cofle unde tertius bracbium mouentium mu[culus nafcitur.
7,4 ב Hic extertia fcapule fedes propter craftitiem inferioris cofle in[igniter caua, cernitur .
Quod enim inter L^ co T^ ey G ey F1 confiHit tenuifeimum maxineds fubtile co» folidum eft,
€ 1,2; 3 cAppedix bafis [capulesad. principium ipfíus fine coalita,
11,23 «"fppendix iuferioris an iguli bafís fcapulee .
$1 Superioris anguli fedes, inínternam t [capul regionem modice protuberans,
1 i.:2:3 7. | Juperiorem bafís angulum antca totauit .
(«4 1,3 Semicirculare foramen. fcu finus, in fuperiore 60 14 [capule confbicuus .
(5,63 Sedes inexterta Jcapule regione inter [binam c9* elatiorem fcapule coffam confiffens . 27 ε2
vüm b priuatim [capule [ede bic notat tenui, ima maximeds ubtilem: et quodamodo pellucida.
€ aiit foraminulii indicat bíc frequéter apparés , ct uenule inibi [capula nutriture ui praebens.
QVAR
9$ ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS 2
QVARTA VIGESIMI PRIMI
C ות 5 FIGVRA,
T? RoZE S E IN T' 1 figuraexternam [eu posterto2
vemcanis [capule fedem in boc delineauimus , ut prompte expende
retur bominis (capule ad canis,aut ouis differentia,quam in [um ^
mo burmero , aut fuperiori fcapulee proce[fa notabimus . S. ighificet
igitur AC (9* Β [capule gibbum , [cu dor [um.ac «4 quidem ipo
Jus inferiorem fedem , B autem fuperiorem, "קיש aninantis collo ca
pitéue propiorem. C cg* D [pinam [capule notent, fuper
ל Jcapule ceruicem non excedentem. E. [ca^
pule ceruicem.
S capillayum
CAPVLAE'utrínque fingulzx pofteriorithoracis reetoni uerfus fupe
fitus et 5 E)
1 עד
riora innítuntur, ac occipitis offi, ceruicis,thoracisqg 1610018, 5,8 ς
j| offi v literam referentí,mufculorum duntaxat ínteruentu copulátur, Oc
ἢ cipitis quidem offi beneficio" fecundi fcapulam mouentium mufculií,
j| qui etiam hanc multarum uertebrarum fpinis committit : uti & * tertius
Ícapulze motuum dux,qui ceruícís uertebrís illam nectít. 4 Quartus uero
Ícapulam mouentium,illam aliquot thoracis & ceruícís ucrtcbrarum fpí
nis firmat. Coftis [rapulam coómíttunt^ prímus illam mouentíum mufculus,& thoracem mo-
uentíum ' fecundus.Offiueró v referent? feptimieius offis peculiarium mufculorü ope ἴσαν
pula copulatur.In homínibus, (imijs,ac fciuris,& fi quae alía clauículis donatur;ex abundati lí
gamentorumauxilio, " fcapula" clauículís coartículatur , clauiculaed contermina eft,In om.
Seeile v. yibusuero animalibus! brachij os feu humerus ipfi artículatur.ac proinde (i hominem fcapu
J^ lis deftitutum inxerís,nulla ratione humeríartículum fermone conftitues. Ad cíus nanquear
ticuli conftructionemnecefTum eft, humeri caput alícuíus offis finum fübire, atque ut mouca^
turjínaliquo 0116 ucluti ín bafi quapiam firmari. Porro huiufmodi (inus occafione," collum
quoddam feu ceruix fcapule protuberat, in cuíus extremo ' finus tamalié latc(p exculpitur,
quantum humcriartículo uarijsadmodumq differentibus motibus mouendo ex ufu eft, Ac-
que hic fané prímus przecipuustp fcapularum ufus cenfetur. cui alius mox fubfequitur, neque
iple quidem peenitendus,thoracis uidelicet partíum coftís íntectarum communitio atque cit
1%0 018. Anteriores enim thoracis partes tuemur, multo antéprouídentes quse occurfura lacfu-
raty funt, X antícipantes ucl tranfilire, ut íd quód ingruítdeclinemus;autobijcere pectorí mu
nimentumaliquod, aut manibus quippíam quo defendamur affümere. Quuínímó plerunque
& folis manibusantéperíclitamur,fatíus effe rati has uulncrari, rumpí,cóteri, abfcindi,quàm
& quod lzfurum fit,adpectus pertíngere cocedamus. Thorax enim reípirationis eftoreanum,
quemadmodum & abillo complexus pulmo:cor aut ínfití caloris fomes,írafcibilisqg animae
Ícdes cenfetur, propugnaculis ob idetíam egens ualidíoribus. Porró quum pofteríori thora-
cís fedi, & anteriori aequaleab occurfantibus periculum impendeat, corum uer quae obeffe
poflunt przcoegnitio,in anteríorí & pofteriorí recione nequaquam par fit, non prafentibus
nimirum in polteriori regione oculís,oportuit fane ὃ híc quoque Naturamartificium quod.
dam machinari, pofterioremt thoracis fedem neutíquam negligere. Quocirca inftar valli ὃς
mirabilis propugnaculi uertebras thoracis inibi compegit & Ícapulas tanquam duos dypeos
& fcuta,firmilsimosqs muros obiecit. híncrurfusalium ufum homini acceffurü mínimé igno-
rans, quo complures mufculi motuum brachij autores, fedem qua fulcíantur, & à quaorioí^
nem aptifsímé ducant, commode adipifcuntur, Atque íd profecó fumma opus eft íuftitize,
eodem offead tam uaríos prorfusQ neceflàríos ufus abutí, & undequaque ita fcapulas 600
Scale fo, mare,utpríuatimad fingulos ufus confictz cenferi queant. Scapula enim ínaequalís eftadmo-
memi dum,omnitex parte fibi diffimilis. praeter uarios enim ipfius proceffus;finus;tubera,appen
"5. dices,ciustg generis relíqua,e quibus offium differentias defumpfimus, fcapula trianguli diffe.
, rentibuslateribus eflormati im agínem quodammodo exprimit." Prímum nanque ipfius la-
ven tus,quod bafim fcapulc perpetuó uocabímus, ea fcapule fedes eft, quz fecundüm dorfi lon
gítudinem thoracis uertebrarum fpinís proxímé exporríoitur.bafis haec obliqua conftat línea,
que füperiüs & infriüs, uerfus corporis latus obliqué ucluti ín circuli conuexum inclínata,in
medio autem crebró paululum lunata cauaG uifitur, Interdum enim continuo ductu tota fca»
pulse
«trium in-
tcgrári R..
bomufe.
d 10 tab.r&
e s Lab. v,
f 7 tab. 1.
5 tab. Ry,
S.
b integra»
rum 8
^.
Lintegre ft,
S ad R.
I2 figure
A,B.
t 12,5 fi.
4 Zprx
«d Y.
DE HYMANI CORPORIS FABRICA- LIBER 1 97
pulee bafis, hunc ín modum ( eibba e(t. deinde bafis haec tenuísadmodum uifitur, quamuis
inferiori tamen parte & füperiorí modicé quàm alibi crafsior appareat; & ínferioris partís
| , crafsities partís fuperiorís craffitiem adhuc ו bafi plerunque" duzadnafeunturap. Bafis appen-
E pendíces:una quídem, quae grandior crafTior(g & lon gior eft; acperpetuóa pparet;ad bafisdg dices,
10420. inferiorem confiftir angulum infigniter obtufum, ac ueluti orbícularem:altera autem .חס קה
? : 66. dixaliquantulix fub fuperiori habetur angulo, illi bafis fedi coalefcit, áqua fcapulze? Ípinam
3s fie. G- príncipium ducere audies, Precter has appendices etiam bafi mollis quaedam cartilago adna^ Bis 0479
| Ícitur,eius cartilagíni eeneris quo offium extrema nulli commiffa offi;aucerifolent. Verüm in. 90.
hominibus hzc cartilago longe breuíor minori e(t, quàmínouibus & bobus, 811500 anima;
libus;quorum fcapulz thoracis potíusíncumbüt lateribus,quàm,ut ín homíne;pofteriori tho
/ τα βοὰ racis fedi uertebrís proxima, Atgiíta prímum Ícapulze latus bafis'ue fe habet,duoaute relíqua Suse;
, t p. inter fe uaríant. " Inferíus enim,;ab humiliori bafis fede admodum oblíqué furfum ín anrerio- Ped
שיו 44 ra ducítur;" fuperíus ueró (quod tanto breuíus eft inferiori, quanto ínferíus cft ipfa bafi bre ὅλῳ deren
&. uíus)nonníhil deorfum ín exteriora fertur, quodammodo tranfuerfim procedens, Duo hzc
τ ρα βιὺν laterain ' angulum coéunt, & latiufculam Ícapulz parteim fuís extremis finibus con tínent,in
| tr &B. quaceruixfcapule finusqp confpicitur humeri caputexcipiens:adeó ut hacc fedes((imodóan
i555 fis. gultloco cenferi poffit) tertíus Ícapulze angulus futura fit. quandoquidem" prímum angulum
Z- [uperíorem bafis angulum numeramus, fecundum ueró humiliorem. Caeterum duo 1100613. "Tres Phal
E" i3 tera fuis finibus tertium angulum con(tíituentía; non folum ductu & breuitate ínter fz difcre. pir kon
' pant, uerum etíam craffitic. Inferius cním latus, quo αἰτίᾳ 5 à bafi furfum confcendit, eo cra. »wplxior
wdprimz fius GC infigniter" fpiflum cfficitur. non aliter quàm fi INatura huíus lateris beneficio, fcapulze ו
Bp. ΟΝ alioquín tenui & ínfirmze magnüroburaddítum uoluiffet, ac deindefecundarió quibufdam
/85- knufculis commodi exortus locum przeparauiffet, Procter id enim quód mufculorü ,הסט
α ἢ. dam gratía (ut mox (ubíjcíam) huius lateris craffitícs internam fcapulz fedem * cauiorem red. הפקו
SOP.P- ditSinexterna fedefcu eibbo, ucluti* (inum cÉormat, ipfum quogiín fua externa fede pro-
E. peinfriorem bafis (capulze angulum" compreffionem obtínct;ac deorfum quadantenus cdu
cítur,ut > mufculus illinc príncipium fumeret, cuius ope brachium uclutià pectore reflexum, ב 2
retrorfum ducítur. Quínetía interna huíus laterís fede, iuxta ipfius clatiorem partem, qua id .874
ES Ícapulee ceruícem termínat,etíam t oblongus finusaliquantulum afper inzequalisqs confpíci- ו
ἔα figo. tur, mufculo principium porrigens, quem à (capula enatum cubiti extenfionis autorem ín fe
«jc. cundolibroafferemus:ínibi perpetuo ínferiushoc Ícapulz latus, inferiorem coftam ucterum ו
E morcappellaturí,qui [uperíus inferiusty fcapulee latera πλουρῶρ uocaucrüt. Porro fuperius fca /
(safer. pulzlatus tenuemínimetg craffum eft,ad cam ufg;fedem qua fcapulze ceruicis" fuperíorregio
confiftit; interior fcapulee proceffus exoritur.hac nang;fede fuperius fcapulae latus impenfe 6 |
D. craffefcit. Deinde priuatím huiclaterí iuxta interíorís fcapulc proceffus radicem," finus quí»
js:figw, dam feumedíum foramen ínflar femicirculi infculpitur,uíam porrigens nerui quíntíparís ner»
CD. uorum 0017/3118 medulla furculo, hac una cumuenula arteríaQ pofteríorem Ícapulzfedem Ceux ρα
r Μὰ adeuntí, Caeterüm fcapulze ceruíx, quae ínter fuperioris & infriorís capul: coftarum fines >
כ figi, habetur;craffa efb[ipfatp fcapula ex ampla tenuiy fede inibi coarctata, & fecundum latitudine
4,8. íncraffata cernítur, Ceruícis tamen? longítudo feu ínteruallum, quod à fuperiori corporís
Pic. parte ad ínferíorem metior, admodum ceruicis craffitiem fuperat, qua ab anteriori partcín
ne pofterioré pertínet. Ceruíx infignius adhuc extrorfum ducia, dilatatur, & utí pfa oblonea eft, Sinus humero
iH. itactiamoblongum efformat" finum,ínferiorí partecircularí circumferentia termínatim, fupe 07006
יפוי 5- rioriautemparteín acutum magis exporrectum, Atque íd propter ' ímpreflionem accidit,hic ^
p internz ceruicis fedi factam tendinís eius" mufculi ducendi gratía,quí intro antrorfumt bra.
tibale chium círcumuertit Pracrerca inus ceruicístp fcapulze' fuperior pars,ín hocprocerilis cxtube
ΤΥ ποίμί. rat.quoaptiushínc" duo ualidifsima huius articuli pronafcerentur lígamenta,&C" externum.
| pr ἡ. quoque caput cíus mufculí commode hinc principium duceret, quí cubitum fle&entíum an.
1 figi. terior cenfebítur. Hic Ícapulz finus cartilagine rcli quortarticuli (inuum modo incruftatus,
599^ nonadmodumalté czclatur . nequeetíam huius longitudo &lítudo refpondent, humeri
E " capitís quod ipfi inartículatur,logitudini & amplítudini, C)uod fané ín hocartículo INatura
ἐπ βα κα. peculíaríter machínatur . aliorum ením artículorum capita finibus exquifité congruunt, nifi
o4 GE, forté" femorís cum" tibíaarticulum excipere uclís, ín quo tibíz finus femoris capitibusnon
7 do, relpodere;ac príuatím ín illo quog artículo Naturaalíquid moliri intelliges. Cuaígitur parte
xpede 8 genuab alioruartículorü ratione differt,fuo dicemus loco : nunc uero humeríartículus uenít
gui explicandus, Quum ergo Natura hunc fcapulzefinum fatís leuiter, laxorum motuum gratía,
^95 exculpfiffcr, ilum non ualde amplum longumi creauiffet (practer peculiaria huíus articuli
I liga
Gartilago fca
pule [inum fre
quéter augées,
Scapule bro
cefus.
Interiov bo^
ceffus.
o8 A&NDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ligamenta, quae infecüdolibro unà cum mufculis profequemur,& quofdà Ícapule pro celis;
quosartículumàluxationibus prohibere tum audies, ubi illos quoque íam in fermonis con-
textu pertractabímus) cartilagínem quandam ligamentí fubftantia: compotem in hoc finu
crebro effingit,qua (inum auget, profundioremG cflicit, ní míamq luxandi promptitudinem
multum corríoít;parum interim laxifsimos differentes brach motus,quibus maxime indi
gemus,przepedíns. Inambítu ením huíus finus ca cartilago ponitur; Ícapulzíinterím,neque
ctiam humero connata , fed tantum ligamentís articulum in orbem amplexantibus adnexa;
Huius cartilaginís externa fedes craffa e(t, fenfimt ad finus centrum ducta gracilefcit, ac mul^
ibante centrum definit:quafi quísfinum ín ambitu anulo augeret, cuíus orbís inftar tríanguli
effet contufüs : & iftius trianguli externum latus, exteriorem artículiambitum rcfpíceret:infe^
rius uerólatus finuiíncumberet:füperíus autem humerí caputfpectaret.adcó ut duo anguliam
bitum articuli contíngerent, tertius interím finus centrum fpectarct, Caeterum hanc INaturze
indu(tríam fpectatu iucundiffimá, etíam fi homínís corpusad manu non fit, in quadrupedum
& auium genibus prompte intueberís, quum pari quoque artificio hictibize offis finus perpe-
tuó augeantur, Huíus ítag cartilaginis quotieícunque reperitur, beneficío,finus Ícapulze pro-
fundior cuadít, & interím cartílago ímpetuí compreflionits oflium facile cedit,laxum huíus ar
tículimotum mínimécohibes. —Proceffus ueroquibus prarfentí artículo Natura profpexit,
duo cenfentur : quorumalter * fuperior eft, fummusq humerusnobís uocabítur, atque mox
à capul fpina pronafci docebitur. "alter ueró eft interior ac mínor,qui' amplaradice ex fupe
riori fede ceruicis fcapulee príncipium ducit; & hincutcunquelatus antrorfum fertur,anteríori
artículí parti uerfus fupcríora magís oppofitus,Inferíor huíus proceffus pars exacte 19018 eft, r.
acínftarantiquee Girzecoruliterae C cauus, ob 106 etíam 90076 appellatus. Alij uerb à qua^
dam imagine, quam obtínet cumaltera anchora parte, quae terrae infigitur, ἐγκυροφσῖῃ hunc
proceffum uocarunt. Nonnulli rurfus,quód cornícule roftrí modo inclinatur, 000806005 ap
pellauerc. Atque hacnomina Galeníínterpretes fübindeluferunt;ad hoc etíam opitulante Ga
leno,fibiín nominibus hic parum conftanti, quum ísenim alibi pené femper huncproceffum
&yxveosdii: uocat,in decimo tertío tamen de Partíum ufu,co nomíne illum fcapulz proceffum
donauit, quem fummum humerum uocamus, V erüm huíus proceflus nomínum mentio,
poftmodum neceffarió incidet , nuncautem quod de interíori pro 60110 401106 enarrandum ἴα
pereft percurremus.Inferna ítaque fede isleuis eft, in füperíoríaute parte afper & inzequalís.
ín clatillimaením fui príncipt fede craffior uifitur, & " inzequali tubere promincet;cui clauicula
friincambitacinnititur,ualideq allígatur." In apiceueró,ubiappendicem exigit, ctíam afper
c[tutaptius " internum anteríorís cubitum flectentium mufculi caput ab ipfo exoríretur,S li
gamentum humeri artículo peculiare hínc principii obtineret." Interapícem uero & tubercu
lum, quo clauicula pené fuftulcitur, hacc fuperior proceffus fedes etíam afpera exiftit, quo fccliz
cíus 'ligamentum educeretur;hincad füperiorem fcapulz proceflum pertínens. Quemadmo
dum ucró hac fupcrior proceffus fedes ín hocafpera eft, utopportuneligametailla & hocmu
fcali caput produceret: ita quoq, fcapulze ceruix orbículatim foraminula quadam non peruía
common(trat, ex quibus commoda ualidorum huíus artículi ligamentorum pendet origo.
INunc tempeftíuum quoque erít;alterum fcapule proceffum fermone perfequí:cuíus natu.
ram optímé inueniemus, anteriorem pofteríoremig Ícapulze fedes non ofcítanter Ípectantes.
Scapula itaque" antcríori fede fima cauaty eft,ut commode coftarü conuexis refpondeat,ac fu
per ipfis ftabilita debíté moueatur. deínde etiam, utopportuna hícfedesaptaretur^ mufculo,
* quítotamanteríorem fcapule fedem implens, íntró antrorfum& brachium círcumuertit. Ca-
ua haec fcapulze fedes levuís quidem eft, fed non omni ex parte aequalís.nam iuxta ínferíorem
ipfius fedem" tubercula quzed&exigítmodicé inftar obliquíorislineze extuberantia,quae quo^
dammodo finus conftituuntac(i thoracis coftze, quibus fcapula hac fede íncumbit, temporís
fucceffu in fcapulà comprimerentur,ipfag fcapula illaru effigiem cedendo affumeret. Hí ením
finus tuberatpin fenibusapparent magís, quàmaut ín pueris,autiuuenibus, quibus omnía mi
nus confpicuéprotuberant,excrefcuntQg. Ad haec, fcapulee anterior fedes ' ad radicem elatiorís
angulibafis fcapula nonnihil protuberat, aptamQpreeionem eflicít, cui * alter fcapulaattollen
tium mufculorum ualidé infertatur, * Praeterea fcapulanteríor fedes quà fummi humeri radi
ci fcapulauefpinze refpodet;infignius quàmalibi excauatur,non fecus quàm fi Natura quum
fcapulz fpinam fingeret, cauam Ícapulze parté ín pofleríora extraxiffet, ac íta ipfius cauítatem
auxiffet: quemadmodu in fictilibus uafis,S& ijs quoq que ex maffa uel cera paratur, índíes fier
cernimus, Quando ením ollzeanfam externa ipfius fedelocatam confpicimus, plerunque caua
olla pars anf refpondés,finuatamagís;acuelutiab anfa extrorfuim tracta cernítur idi ín illís
fcci»us
41.» ἔς.
א
Y ו
-
ו
גנוו
X 12 fi.E.
» émufai.
tab...
& fige f-
4 s mufcu,
tab.c,
b x figura.
c z nufcu,
tab.r.8 td.
εἰ figur. o
f omufcu.
tab.r,^.
Hic cofer
N,0fi.pri
me cum 1
C Gfig.z.
zio. in,
ו GH,
S, T, Y.
ג ft.inter
[251,6 εἰ
Imecipue
bc.
$ muc .
ה
| tab.G.
a mufc.
Ji tab.r.
הו
inmc 10
"Ze
άπ,
isadz.
s Hur,
ΚΙ...
.Κ. 5.3
t Cap.s
0
i3 6.1.
»mufc .
T
:ג
.5.040
. ו
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER L 99
fedibus potifsimumobferuatur, ubi craffiorcs an (ze pattes cofiftunt, Vnde etíam ille fcapulae
cauitatís fedes infignis ímpreflae cauataedg confpictuntur, quz extremis fpinze refpondent,
moxením fpínam ín tota ipfius exortus fedead extrema impenfius craffam, quàm ín medío
ductu,uíderí audies. Inter reliquas ínterím fcapulze cauítatis fedes,ca maximé caua fe exhibet,
quae fuxta fcapulee ceruícem exi(tit. praeter 16 enim quód in pofteriora Afcapul« fpina, extra-
cia collioitur, hicetíam fcapulze" collum impenfe craffüm& introrfum protuberans,hanc ca
> uitatem íínfigniteraugetquemadmodum & ' inferior Ícapulz cofta, quae quum crafía fit,huius
quoque fedis cauitatem profundiorem reddit." Pofterior fcapulze fedes in fieni' proceffü,ue-
luti fpína;adornata;(i obiter uideatur;gibba cít;quód hanc figuram íníurijs cítra noxam fcren
dís accommodatíorem effe Natura haud ignorauerit. Veri fi prefliüs hoc capulo: eibbum
contemplemur, duz ín ipfo fedes cauítatesGy nobís occurrent, muículis fufcipiendis aptifii.
mz" Vnaením fub fcapulz fpína ínter Ípínz inferiore fedem, & extuberantioré craflio remi
inferiorís fcapule coftze partem confiflit." Altera uer inter fuperiorem fcapulze fpínze fedem,
& fuperiore fcapule coftam habetur. Atq hanc quidem? mufculus occupat,quem brachium
circumducentiu tertium ftatuemus, Inferior cauítas" mufculo oppletur, quí brachíi circum
uertentiü fecundus numerabítur. Porró etfi hzec externa pofteríoi'ue fcapule fcdes,cüm Ícapu
le fpinzetumípfius coftarum gratia, duas has cauítates oftendat,nihilominus uniuería (quo-
níam extuberare cernitur) fcapulae dorum à ueteribus nuncupata eft, fimilitudínem à ucro
hominis dorfo fumentibus. Proce(Ium autem quíab hoc Ícapulze dorfo enafcitur,fpinam uo
carunt , ad uertebrarum pofteriorum proccffüum fiue f; miímaginem,qua quum 1016
ribusrecti(síme (int in(tituta;ab hís nominibus nunquam nelatum quidem unguem dediínaz
turus,externamfcapulc fedem Dorfum nuncupabo : fummiíueró humeri radice, Spinam fca,
pulz. Diciturautem mihi fummus humerus, quod ucteribus. ἀκρώμιον nuncupabatur : quan-
quamnonadeo promptum fit díuínare, quid quilg hacuoce íntellexerit, neque etiam uel diuí
Hippocratís caufa nomen id negligendum uenit, aut etiam de ipfo obiter ftatuendü eft, fi mo
doàSyropís& lulepisinterdü animum auocantcs, diuina Hippocratis de offium fracturis c
luxationibus , id genus malis oracula,etíam ad nos pertinere duxerímus. C)uare etíam non
abre fuerit, fcapulze fpínam fummum humerum, utí nobis uifüm erít defcribere, atque tunc
demum Hippocratis 6 Galeni fententíam fermoniadiicere.Ex tota igitur propemoduamplií
tudine dorfi fcapulze" validus craffust enafcitur proceffüs,non quídem édorfi "longitudinis
medio;ueru non proculà fuperiori ipfius fede. Proceffus ite(qui fcapulz fpina eft)fenfim ma
gís magisQpaugetur, ac' tandem fcapule dorfo iuxta Ícapule ceruícem abícedés,terestg quo»
dammodo apparés,modiícéantrorfum fertur;infigniter fupra fcapulze cii humero articuli! la
10106506 ampla donatus appendiíce,quz ín puerís" pluribus officulis có formatur;cartilaginis
ínteruentu coalefcetibus, Huius proceffuspars omnis anteríor, סכ Sh umilior,leuís
mínimeG afpera cernitur : fuperior aute ipfius fedes neutiqua luis eftfed rudis, & foramínu
lis quibufdànon peruijs decorata , íd& potifsimü ín faperiori (uf appendicis fede, &* ubinon
procul à fcapulee bafi; proceffus ifte crallior apparet, ac (ubinde appendice quoq nancifcítur.
INeg hecfane fru(tra machínatur Natura. mufculorum enim gratía has molitur afperítates,
quíbus'maximus fcapulà furfum ducens mufculus ímplantatur. Dein proceffus iftc fjs quibus
dixi locísafperior ídeo euafit,quód mufculus ille latiorem ualidioremq infertionem inibi ten
tat. Quínetiam haec afperítas, principium praebet * dignifsimo brachium mouenti mufculo:
quem,quódbrachij cum Ícapulaarticulum eleganter íntegít, ἐπωμίσια diflectionum peritiuo^
carunt.In anteriorí proceffus fede" finus adeó leuiter & füperficietenus infculpítur,ut num ca^
pitulum,num finus fit,eré dijudíces, Huicfinui modicé promínes dauicule" tuberculi ar-
tículatur, ualidifsimístg lieametis coftringitur. Interueniéte hfc plerungs peculíarí cartilagíne,
illiprorfus fimili quam ín maxillze ínferíorís cum fuperioríartículis obleruariretulimus. quae
fcilicec utríng quà offa fpe&at, euis & lubríca fit,& tanti ligamentis articulum continentibus
alfirmata & continua, Dictímodó procefüs pars; quacà fcapulze dorfo enaícitur;ac(ut fic dí
cam) dorfo proxima eft,Spinaopportuné nominatur, quz ctíà ín" canibus, ouibus & equís
cernitur. Parsaute quaeàfcapula antrorfüm uerfus exteríora abfcedit,ac fenfim dilatefcit,ing
folís hominibus, fimijs, fciuris, etfi quod aliud anímal clauícula donatur, obferuarí poteft,
fummum humerum appellabimus : ídnomenà Grzecís mutuantes,quí procul dubío brachij
offis cum fcapulis artículum ὦμον nuncuparunt. ac proinde ἀκρώμιον hancproceffus partem
uocarunt,quódartículí faperiorem cóftituat fedem, ac ucluti illius tutifsimu habeatur propu-
gnaculum, Atqueíta fané ab Hippocrate perpetuó accipitur, cüm alíàs fepíus,tum praecipué
quando humerum(quemipfe. βραχίονα uocat)nequaquam ad fuperiora (ímpedicte nimirum
1522 Íummo
Poffevioy fca
]וו fedes. fe
dorfum,
S uris bu ,
2Ieus fe
1605 CHTUS Fart
diligens infli,
tuenda efl de,
Jéribtio,
6
1
pe
uk
articuli,
" " PENCUTQ o zz
[Re ——— RO ΟΝ t MÀ τ -—— =
169 ÁNDREAB VEÉSALII BRVXELLENSIS
fumnto humero)luxarí docet, & quum de cffracto fummo humero pertractat. Quanquam &
P RN híc Galenus etia ínlibro de Ofsibusaudiendus cft qui copaginem ! precfentís proceífus cum f integra.
deno infos clauícula ἀκρώμιον. nónullís diffcctionis profefforibus uocariafltrít. Vbi etíam fübiungit, híc ri Quad ».
miburericun. quofdam tertium os praeter proceílüm hunc, & clauículam ín folis hominibus poncte, ídd
clauicula n?» acrofnion 80 ἀατακλᾷσια uocare. l'ertium hocos Galenus decímo tertio de Partíum ufuinho
au 7905/77 cc כן1 רו recenfet & fimíasillo priuat: quemadmodum & ín libris de Admíni(trandis fectiont
bus,& in fuís in Hippocratis de Artículis librum commentarijs. Scribitenim,przter huncíca
pulce fuperíorem proceffum, & clauículam, tertium quoddam os 6 cartilagíneum,quod da
uículz ad illum fcapulee proceffüm cótextuí infternítur, & à quo membranze ligamétaG ,סעכ
nafcuntur, quorum beneficio contextus ífteualidiüs comíttítur, Galenus ín quínto de Adm
niftrandis cofectionibus libro huiufmodi os Hippocrati ἀκρώμιον uocari aít, í pfe co nomíne
ibidem id appellat,quemadmodu inlibro de Offibus teftabatur, quofdá hic tertíu quoddam
escollocare,iddpab illis ἀκρώμιον nuncupari , quum interim Galenus fubindein libris dc Par^
tium ufu, & ínlibrís de Admíniftrandis fectionibus, ac fereíin omnibus in Hippocratem com
רוס ברג 9115, hunc fcapulze proceffum ἀκρώμιον uocítaucrítaut faltem huíus fcapulae proceffus
cum clauícula compagem.adcó ut non parum Galeni inconftantíam hicadmírer,multoQg ma
gístan tífper admiraturus fim,duminhomine tertíu íd cartilagíno fum os mihi occurrat. εν
tíquam enimarbítror Galeni, peculiarem fuperiüs cómemoratam huíusarticuli cartilaginem.
ollis loco habere, qut eíus generis cartílagines ad lígamétí naturam à uera cartílagíne plurímu
recedát,neq offez ullo pacto fint: quínetiam quum hacin fimíaperíndeacin homínereperia
tur. Et fi forté offisloco habenda eflet, praterquàm quod Galenus alíter huíus memínifler,8c
artículiü ínteruenire;non aut€ ipfi in(terní Ícripiffet;ecia reprehenfioneno careret, quod pecu
líareosín clauiculge cum pectorís offc* artículo, & rurfus in inferiorís maxille ad fuperiorem. 5G, sui,
"articulis & in eenu nó ftatuiffet,quu interim illic huíus eenerís cartilagines manifeftíus quàm pos 4 fig
hic infummo humero apparcant;ctíáfi ille Galeno incognítz & preetermiffoe uideatur, Adeo γε cba
utadhuc multo fatíus (it, peculiar€ hanc cartilaginem (et li offca efTet) offis nomínenó haberi, -
quàm fimul tot offa Galeni latuíffe,clam innuere. Hactenus τας mihi htc nunquá,quantuuís 18 fi.ciate
dilíocter Hippocratis nomíne fccantí;tertii os antmadtertere lícuit, SatisQp per[pectu habeo,
Galeni íd nunquam etiam uidiffe;& fi aufim co ufp in ipfum impietatis progredi;affirmarem
illum huiufmodi os cofinxiffe à quadà cum"offiüi, quae fefami femen referüt, fimilitudine;quee , gg
aliori offium artículís contextibusQ itaapponi audíes,quemadmodu cartilagin eios Galenus ss v, v.
híccon(i(tere prodidit, Lubens igitur cocefftro, tertíu id os meín homíne non magis quamín €f
fimía reperiffe, utneg quí mihi fecantiadfucre ullus , utcungpetíáutà fingulis id obfcruaretur, ? "^
feduló femper monuerim. Acproinde ἢ quis id os,aut fimile quodpiam praeter" proceffum fca. 1s intcgs
pula δι" clauiculàmihi oftéderít,fidem do in humeri cum fcapulaartículo, mealíud εἴτι Ífmodí ríQ g^
quid longé digníusatg ínartís operibus eeregié perpendendü ocyus comonflraturum.quod
s לחת acl fola hacoccafionefciens nunc pratereo. Quamuis ínterím nemín£ ignorareuelím,nullum
FUA s unquam anímalprzter homine, fimi, & Íciurum, & firecté memini, glirem mihi occurriTe,
Le proceffus hocfuperiori fcapule donati procefTu:adeó ut uix ambíge,eum quí prímus homine duntaxat
οὐείρενίε. ἀκρωμίῳ donari fcripfitintellexiffe folu homine hunc proceffüm obtínere : quando illum ín ca
nibus,ouibus,caprís;leporibus (qui etíà ínteríor&fcapulee proceffum feparatim n ancifcutur)
& alijs que menfzcapponifol&t quadrupedibus, nulli fuperiore fcapulze proceffüm(atdunta
xatfpína) fpectaret;parü defimijs cum Galeno folícitus, Liceat igitur fuperiore hunc fcapule
proceffüm nobis tantifper Summi Humerüt, aut Superíoré proceffüm, dum ueríor occurrat
Suzie: fentétiayappellare, Porró cuius ufus gratía 15 homini & alijs animalibus clauiculas obtínetibus
ufus , detur,tum demi melius explicabimus,ubi dauicularü híftorízageredíemur. Praeter hocenim
quód ad fuperiora humeri luxationt ís proceffus prohibeat, & tutifsimu humeríartículo pro»
pugnaculu fi t quód mufculori ínfertioni € exortui elegater famuletur,;in hocpotifsimum
iuuat, utaccedéte clauicula humeriartículumà thoracíslateribus & coftís quàm 160161016 6
moucat,illumq ín eo fitureferuet,quo maxímead fuos motus,quosuarios differentes admo
dum molitur, indiget. Ac haecín clauícularü defcriptionibus refumtur diffufius.iam ením ali
quando opportuntrerit,fcapularu fermoní modum imponere:preecipué quum aliud enarran
dumnihil fuperfit;nifi forté perquàm exíguu.cuíufmodi efle poffet, bafim fcapulze quà appen
dicibus decoratur, utcung; fungofam fiftulofami uíderí,& nonulla foramina in fcapulzefpína
porrigi, quz ipfi (quum craffa fit) ה הסט deducátnutrímentum 1111 fuppeditaturas. Cernítur
autem" unum fübinde in illaamplítudine, quam fuperior fcapulce cofta cum ipfius fpina effor , £o
mat;acetiam ín ínterna capul fede, qua heecimpenfius cauatur, Á
DE
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 101
DE 02 410 18. ΡΤ XXII
PRIMA VIGE-
SIMI SEOENDI
Capitis figura.
SECVNDA. δ
Ü
DA. .ו
TRIVM QVAE HIC PROPONVNTVR FIGVRARVM ET
: ipfarum characterum Index.
P?PRIMwr prefentis Capitis figura dextri lateris clautculam anteriori exter
tia ue q9 'Juperiori fede expreffam babet.
Secunda, po[leriorem interioremue dextri lateris clauícule -facieittund cum Juperiori quod; íp
Jus fede offendit.
'ertía infcrtorem eiufdem lateris clauicule - fedem comionsTyat,
012,3 Clauicuke capitulum, quo ipf pectoris ofsi artículatur ,
Ba Capituli bufus primus angulus.
11523 Secundus capituli angulus ,
212,3 Capituli nuper cortmemoratitertíjs atigulus , In priatamen figura, uttter fa £riatigularis
capituli circum[criptio est con[bicua literis B, C e» D. perinde ac in figura tanifestio ^
ris doclrine. gratia כ indici chayadleris D bíc fuper pofíta.
E1,3 Inauterioriclauicule "fede protuberans linca & directo primi anguli B infiniti , notatur
72,3 Fe G intertía figura, protubeyans linea inferioris < fedis clauicule indicatur quatit Feo G
in fecunda figura utcunque etiam oyTendunt .
Gas G priuatin indicatur afDeritas,ad linee F. infigtitie poferíoya apparens,
131,2 Clautcule longttudinis tiedíum,quod teres effet, nifi linca F. fnferiort ex parte protubevaret.
M n2 Fac fede clauicula ad fuperiorem fcapule teudens proceffüm dilatefciz , J'uperioriós fede
Cque ctiam I ad K ufgi notatur) )gibba eft .
| א f 26777605 inea clauicule "fede coti[bícua ,ubi bec anteriori fut parte maxime caua cernitur,
4M 3 Latiufcule fedis clautcule inferior pars leuiter "finuata , cg a[bera , ton autem fuperioris כ'
partis modo gíbba ,
AN 3. Hac - fede clauicula etiam afpera esL, perinde actuxta Mex qua ligamentum ad terum t fca
puleproceffum fertur.
22,3 Clauicule "fedes maxime retrorfum éntrorf[üntue protubevans, co buius fedis peculiare tuber .
P3 Locus afigniter afper, ininferiori clauicule fede confpícuus, qua fuperiori | fcapule procef^
fuii coarticulatur .
!n2,3 [ntertía figura Q. zuberculum infionitur , quo clauicula J'üpertorifcapule proce[füi COftifiit^
£itur.In pria uero figura Θ᾽ fecunda Q. fedes indicatur, qua idtuberculum confíistie 1
HO£NG figuram intcgrim erít prafentis Capitis quartam
conftituere, in qua dextri lateris pars Κα infignita cartilaginem exprí
mit ,clauicule cii [fummo buttero articuli peculiarem, Altera. atit pars
ὁ indicata, cartilago eff peculiaris clauicule cii pectoris offe articulz.
102 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Clauiculavum
HUIETUS.
Eavundem ad
pedlosis os av
ticulakio.
Peculiaris
cartil4go av
E
tionis
clauicule cif
pecloris offe.
AMira clau,
cule curüitas.
Curuitatis
ufus.
FETuneri arti
culus cur ἃ
cofLis vemoue»
atur, Cy claur
cule ac fummi
bumeri ufus.
VTRISQVE lateribus dauícula? (quae Graecis 06060 Latinis ue א
τὸ etíam furculze & iugula nomínantur)fingul&e cofiftunt;pectoris offi &
fummo humero feu fuperiori fcapule procelTui coarctatze. Pectorís offiin |
illís artículantur " finibus,quos in prímí offis fummze fedis lateribus excul 1
ptos diximus, ac quemadmodum finus illi oblongifunt ab anteríorL
bust partibus deorfum ín pofteríora ducti, & antíca fede quàm poftíca
latiores,ínternog latere altiores quàm externo cernuntur, ita quoque fe
habent clauícularum* capita pectorís offi cónexa, Haecením finuum modo oblonga funtac
depreffa : etfi quís accuratius eorum circumfcriptíonem anímaduerteret, illam quodarimo-
do tríangulam iudicaret." Vnusenim angulus ínanteríorí capitís parte ad humilíora confi-
ftit;utcunque obtufus, * Secundus etíam obtufus eft, ín fuperiori capitís parte nonnihil uerz
fus pofteríora confpícuus.' "Tertius acutíor longior eft, ín pofteriorí fede repofitus,deor-
fumi declinans. Porróutpracfentes anguli obtufi funt, ítà ctíam tríanguli lineae ínzequales,
extroríumq obliquatae occurrunt.* Illaením quzeà primo angulo ad fecundum ducítur;bre
uifTimaeft: à fecundo autem angulo ad tertium " procedens , multólongíor uifitur.' quae ue
τὸ à prímoad tertíum fertur, omnium longisima curua& cft. Atqueita fe habet clauiculae ca^
pitís circumferentía, quod multa cartilagine incruftatur , lzeuegp eft : cartilamine tamen unà
cum tenuifsimaappendiceeffracta,caput afi perumac ínzequalecernítur, Verum etfi caput car
tilazíne non mínus quàm & pectoris ollis finus abundet, nihilomínus tamen INatura híc
cartilaginem effinxit, qualem priuatim ín inferioris maxillae ad fuperiorem artículísreponi 5
commemerauímus, Inter pectorís ením oflis finum ;dauiculeG caput, cártilago quaedam
adeb ampla interuenít, atque capitis & finus eft amplitudo, Haec tenuis undecunque eft, ac
aequa omní ex parte conftatcrallitie, & quàfinumrefpicít, admodum lcuis eft, SCunctuofo
humoreperfufa, finuí&y feu pectoris offi nufquam connata, Item quà cartilago dauículae con
tíngít caput, paríter quoquelzuís & lubríca e(t, capitiinterímnon connata, fed tantümliga-
mentisartículum ín orbem amplexantibus.adeó;ut & hac cartilago non mínus triangula fit,
quàm dlauiculz caput pectorís offiartículatum, Clauícula ab hoc cum pectorís offeartículo,
non recto tramitead ' alterum ipfius porrigitur artículum, quo fcapulz fuperiori proceffui
connectítur," A! pectorísením offe procedens,extrorfum fenfim curuatur,X anteriori parte
gibba, pofteríori ucró concaua efficitur," Verümilico poftmedium ipfius longitudinis con
irarío ductu procedit, íntrorfüm nanque curuatur, & gibba fit, anteriori autem fede concaua
uifitur: ínanteriora ínfieníter illic promínens, ubi fuperiori fcapulze procefTui proxima cft:
adeb utbís gibba,bístg cauareddatur. Pars enim ipfius pectorís offi contermína,S& $azgayir
dicta, retroríum, feuad thoracis interíora magis pertinet , quce autem fuperíori fcapulcearti^
culaturproceffüí, ac &rouis nuncupatur;antrorfum uergit, & ab interna thoracis fede extror
fum remouetur, clauícula interím ín medío ductu etíam oblíquata. eft itaque gibba anteríori
fuí parte, ín anteríorí pectorís fedenon procul ab ipfius cum pectorís offe artículo, cauat eft
parte fua interna , non procul ueró à fummo humeroanteríorí parte infigniter breuity flexu
caua cernitur : pofteríoríautem parte, gibba & conuexa. Atque ut res feduló propter crebras
clauicularum luxatíones fra&urasq expendenda breuiter dícatur, clauículee ductus Παίς πο,
ftro f refpodet, praecípué 110 ín medío ductu paulo magis maiufculi S rítu in hunc modu f
oblíquari fingeremus. Nequehorumuullum temere & fruftra à rerum Opificefactum eft.ubi
ením clauícula iugulum fpectat, meritó pofteriorífeu interiori parte caua eft, quum hàcafpe-
ramarteríam, ftomachum cum fextí parís neruorum cerebri neruis, imprimis infignes ner.
uorum feríes à dor(ali medulla axillam petens, ferri deberent. quibus potifsimum neruis cla-
uícula uíam exporrigiít, & propugnaculi etíam loco praefigitur, Quíaueró à iugulo;aut po.
tius ἃ fuae longitudinis medio clauícula in pofteríora porrigitur, neque alícuíus ufus gratía
hac in anteriori fede gibba εἴς debuit, neceffarió rurfus iuxta fuperiorem fcapulae procefTüm
antrorfum uergiít, quoufque proceflus illius? partem contíngat, cui aptécoarticularí poffet.
"Tantüimautem hícantrorfum porrigitur, quantüm retrorfum abfcefferat ipfius" eibba par-
te ín filius pofteriorí fede, quae non procul à fummo humero diftat, Si enim clauicula à fuae
longítudinís medío duntaxat ín pofteríora tenderet, ad colli latera prorepens,neque clatíorí
fcapuloe proceffus apicí artícularetur, nihil profecto obftaret, totam fcapulam clauiculze be-
neficio non firmatam, füperthoracem cadere , 1101861560 laterí proxímé applícarí, " artícu.
lum humeri coftís uicinifsimum Fieri, 113606 occafione quamplurímos brachij motus pra
pediri, Brachium nanque ob 16 potifsimüm ín homine & fimia atquealijs quae clauículís do»
nantur animalibus, tam uaríjs differentibusq motibus ducí poteft, quód ipfius cum fcapula
arti»
a integra -
rum Q, ad
0%
b 7 fig.ca.
19 0
€ t2 fi. A.
d 1figu.B.
€ 152; fi.Ce
f 3%
D
21 figu. à B
ad C.
b 253fig.
à C. ad DJ
ו ὰ Β
440.
κα figu. 8,
lsdQus
3 ἔριν.
mi figus
«Ὁ A ποις
H-
ו
5
jo
11660704
πα fere fi»
mul oftenz
dit. ultima,
1}. de^
in ultima
quarti.
01fig.cap.
21 L.
pos fi. 9;
d Heec pez
tes ab inte».
gris ubi αὐ
Liculus ex
RcumS có
pactus à co
Jüs remoue
tar , pro-
bier. nex
Q. «da,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 103
articulus à thoracis latere plurímüm di(tet. Si enim artículus ille thoracis coftas contingeret,
ucl quauísrationeipfis proximé( quemadmodü ín quadrupedibus) locaretur,i pías manuum
círculationes & íactationesad pectus,dorfum, collum, & ilíanequaquá moliremur:quemad.
modum accidere nouimus, quu luxatus humerus ín coítas procidit, uel ícapula inftar alze ob
effractam clauíeulam dependet. INe igítur adeó neceflaríjs deftitueremur münijs Natura hu
meriartículumà thoraceplurimüm diftareuoluit. quod fané pracftítit fuperiori Ícapuleepro-
ceíTu, qui íta producitur, ut clauícule beneficio à pectore detrufus, fuftenteturac fiabiliatur,
.ipfeg artículus hac occafione procul à thorace diliungatur, Artículatur ueró clauiculahuíc. Cl«rele ad
ἤπια: proceffui mínímüm extuberanti' tuberculo latiorí, quàmlongiori, & nonnihil obliquo:ta- ו 6
| lisi hic confurgitartículatio, ut quod'namos fufcipiat fufcipiatur'ue, dijudícareuix queas, "77
| fit enim hic 63 artículi fpecíes, quam Girecorum ueteribus ἀρϑρωσίίαν uocari diximus, Cla Cluicule fub
| + 589% uice" pars quz fuperiori fcapulze procefTüí connedtitur, latiufcula cft, quemadmodum 8€ /Aiosubera,
₪ = proceffus תה 13005 סט סט cernítur . preeterea haec dlauiculze pars,ut& ílla,quae pecto- ies
risoffi committitur, íntus fiftulofa magísQ rara eft, quàm relíqua clauículze portío, quód uí- ו |
delícet hae partes etíam crafsíores fpifsiores que fint : & offa íntus tanto femper fungofiora; à
|! 8% quanto craífiora 86 ampliora cernantur . Ipfa ením clauícula ín {πα longitudinis ' medío foli.
P. difsima e(t, quód etiam hicfittenuíffima, quodàmodo4 teres. non enim prorfus teres eft.In
45; fius, humiliori nanqüeé ipfius parte ueluti in " líneam protuberat, quz incipit non procul à cla;
| ES. uiculx capite, quod pectori artículatur, iuxta medíum fcilícer pofteríorís & anteríorís eius
Viri capitis angulorum, Pertíngit autem haeclinea paululum ultra clauículee longitudinis medi-
Mss fig.G. um, ín hoc parata, ut" mulculus thoracem mouentíum prinius ab ipfa príncipíium duceret,
(tifizcip. Iuxta huius lineze príncipium propter caput clauiculze afperítas finuoía confpicitur, unde
| ,?C ualidumpronafciturligamentum,clauículam pectoris offi 11116 colligans,* quaíp(i primze tho
| epi racís coftz cartilago connafcitur, Quuinetíam ad aliud huíus líneze extremum, altera occur»
| "4E. rít' afperítas, δέ ueluti afper quidam finus , quo clauícula ^ tuberculo radicitp ínteriorís fca.
(3/.45L. pulz proceffus pené incumbit, ac à quo ligamentum promítur , clauiculam illi tuberculo
[ B pertínacíter colligans, Porró ínferíor hzc clauículze fedes,ubilinca illa definit, dlauículaty ama
nc ie p. plauifitur,(inuofa fit,& alpera;idd potifsimüm iuxta conuexum clauiculze ad fuperíorem fca-
| puli proceffum, ubi ligamentaartículit hunc contínentía ualidiora quàm fuperiori fede ἐπα»;
4omfu. Ícuntur.Superíor uero totíus clauiculee regio luis omníno cft, praeterqua iuxta ipfius artícu
5.9. Jos, ubi líeamentorum producendorum occafione, quemadmodum & mufculorum gratía
|n nonnihilapera eft. A clauículoe ením parte fuperiori iuxtapectorísos' niufculusilleenalcitur,
"fom. quictiamà pectorísoffe pronatus, ín mamillare capitis proceffüm implantatur, capitísqg mo
ubr^d torum decímus tertíus, eu feptimi parísalter numerabitur , Superíorí ueró clauículze partí
0 Ícapulz fuperiori commifTze proceflui * mufculus ille ínferítur , quí fcapulam furfum ducer-
2 tium prímusrecenfebitur; Inanteríorí clauículze parte ad radicem ρείπιί ipfius capitis angulí,
qe *línea quoque protuberat, ante medíum longitudinis clauículze definens,à qua non mínima
Wb.adis pars" mufculi brachium pectortadducentis príncipium ducit, Ad hzc, ín anteríori clauicuz
| 4 «dL. ]ze fede, ubiretrorfum iínflectitur, & ubi non proculab ipfius cum fuperíorifcapulze proceflu
i4 βου. srticulatione caua uifitur, etíam ' afperitas notatu digna confi(tit" mufculo brachium attoL
Ea ἬΝ lenti parata, cuíus prínciptj magna pars hinc pronafcítur : In pofteríorí clauículae fede nihil,
ו 05648 quod non dictum fit, ínzequale occurrít;preter quoddam" tuberculum hic protuberans ubí
] א == clauicula inibi maxime gibba eft , 100 tuberculum ueluti illius gibbz fedis angulum con^
noe o. ftítuit, lípamentumig ad ínteriorem fcapulze proceffum 6010618. Praeter hzec ín clauícula uix
quícquam notandum eft, nifi fortaffis adhuc fermoni foramínula quaedam n6 prorfus peruía
3061 uelis, quee interdit duo;interdü tria ín maxíme folida clauiculze parte, & potifsimii ín po
fteríori ipfiusfede uidentur,in hoc parata;ut uenulas tranfmíttant clauícul&enutríentes,
DE HFMERO 827 8 11
offe, (Cicpmp DNO UENIRE
CHARACTERVM DVARVM PRAESENTIS CAPITIS
figurarum(quas fequens pagína propone) Index.
c65B, 0, D, E, E, G, H Horumcharaclerum alij ín prima figura;alij ueró ín [ectida obuij
ant , indicantes bumeri appendicem;uti modo fubigciam, ualde uariam.
SB. Ὁ In ambabusfr, gurís bumeri caput circum[cribitur, quod [capule inavticulatur .
IDE 77, tríque characteres ínpríma uifuntur figura , externum caput appendicis bumertnotantes,,
4 cuí
104. ANDREABE VESALII BRVXELLENSIS
cui ljgantetita articuli inferuntur. L^ erm DD externi buius capitis anterius caput indicat, E
uero posterius, quodin fecunda figura magis quamin príma esl con[bicuum.
F.,G Duo isli charadleres in prima ,co: ( in | fecunda, finum indicant patulum, quiinterius caput
ab exteriori dérámit ς Reliquum cbaracterum Indicem poncndis modo figuris : fubijciemus.
li PRIMA VI SECVNDA
| GESIMI TER. HPFIFS 0421
tij Capitisfigura , dex tis figura כ dextri buttte
trí bumeri anteriore γέ posteriorem faciei.
ficiem referens . proponens.
N
$
N
N
N
N
Y
\
NS
N
X
3
x
HII Siusexternum caput in duo diuidens,ac exterto capiti anterioris mufculé cubítit flecfentium
paratus AG FH quide ipfius fede in appendice notat, T uero ea quee in bumerí ceruice cófifliz.
K,L,M 12 Flumerirotula,ad quamulna fleclitur c9 extenditur.ac K quidem finum rotule notat, 72
uero cg: IM [finus lateya.eg 12 rurfus interttum latus, IM autem externum.
ANA. Simus ad rotule fuperiorem partem in bumeri anteríori fede incifus.
Oz Sinus ad Jupertoremrotule partemin bumeri po[leriori fede admodum alte excauatus .
Dus Humericaput [cutuberculum,cui vadíus articulatur. In prima figura buius Capitis pars ap^
paret; que cartilagine incruflatur.In fecundaueró ca pars,cui radíus non committitur, uerim
mufculorum exortui ele :ganter [ubferuit .
Qua Hac fede bumerus ad magnum ipfius longitudinis intevuallum inflar acute linee protuberat.
JR. 2 Sinus in boc externo bumeri capite quartis tanum petentium nerui | gratía exculptus.
Siu2 Internum bumerituberculum.
Wi Sinusanterioris tuberculi;tertío tieruo manum adeuntium paratus.
Va. Ginusinteriorts tuberculi,in quo quintus brachium petens neruus uebitur.
“ΧΟ Υ͂, Zi» Poflerior bumeri fédes.ac 2 quidem notat partem füperiorem, que *finuata eft Ζ, שו
ro inferiorem,que gibba cernitur . Y ünprefsionem indicat , ad quam quartus neruus brachi^
um accedens reuoluttur.
45b, c, d v «dfnterior fedes bumert,in qua binfinuat prominentem extuberantem'ue efus partem:aueró co
c locum, quiutríngs ad banc protuberantem partem deprimitur. Deinde tres jfi characteres Jd
aul notant anterioris humeri fedis inferiorem partem tfiniatam : dueró fuperiorem , que gib e
ba uifitur .
€1,2 cf[peritas iuxta externum latus anterioris fedis bumeri confiffens.
7: eafperitas in afiteriort bumeri fede conjpicua, ad radicem finus extertum caput mufculi dedu
centis כ qui cubitum Lflectentium anterior recenfetur.
HVME-
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER L τος
vMERVS Celfo,atquealijs compluribus' idosuocatur,quod fcapu. x7,
j lac & cubito articulatum,Grzecís(uti & Latinorum quamplurímis) 0% Brachurs
| χίων nuncupatur. V't ueró totam offis & mufculorum molem cum ner-
J| uis,uenis;arterijs,cute, & alijs fi quae brachij conftructionem ingrediun
tur, abípfo οἵϊς ín fermonís contextu diftinguamus, quum folius offis
mentio incidet, d Fumerum, aut interdum Brachij os appellabímus: ὃ
E. ἢ שש | quum autem reliquas membrí partes unà cum offe índicabimus, Brachij
ce ocenon inopportuné claríorís doctrínae ftudío, utemur, Humerus itaque, Gaalenifententía, Twnepoff
[ΕΣ A, omníum totíus corporis offium, femore tantum excepto, maximum eft : licet tamen fibula & f mue E
₪ aum e tibize os, humerum longitudine ínfigníter uincant. deín tibiae os crafsitudíne & grauítate 0 ἐς
4 ud períndeatqueoffa facri offis larerbus coartículata, pondere humerum longé fuperant;adeó ssi Gal iu ἢ,
| ' utpleraque nobís prater femur occurrant offa, quibus humerus magnitudine cedit. Verüm jan Um
idcum alijs permultis Gillení concedemus autoritati, quum aliorum ucenía nobis nonlíceat ' '
ipfius placitis contraire, Summa ígítur humerí pars, qua ís fcapuloe artículatur, admodum | Sues
1i fap, agna appendice confiat , quz in.duo dirimitur capíta, quippe haec interna ipfius fede [61 pori
mu. amplum, & ín ambitu orbículare,& paulo mínus quàm medij Slobímodo protuberansef 6e.
(voz fur. format caput, quod ἴασις zequaleq c(t, & cartilagine incruftatum fcapuloe " finuí artículatur,
E Hoccaput, appendicís ínternum latus conftituit fuperioris etiam appendicis fedisaliquantu
Sas lo plusquàm medium occupans , Czeterüm appendícis externum latus , quodammodo ín
+ fiiD. * aliud afperum & inzqualeprotuberat caput;non quidem artículationi cuipiam erectum, fed
(*/8E. duntaxat collis modo promínens, ín quem ualida multa ligamenta humerum fcapulce ne-
| &entía implantantur. Ad externum ením ínteríorís capítis latus, quod in eminentiori & fum
85 G maappendicis fede habetur, & deindeinanteríori pofteríoritp eiufdem capitis (cde, amplus
s c quídam patulust finus orbículatím ducitur, internum caput (quod artículationí fübferuit)
ab exteriori (quod ligamentis excipiendis adaptatur) dirimens , & ideneam líigamentorum
infertioni fedem parans. In huncením (inum orbículatim ductum, & in anteriori humeri fe-
demagis quàm ín pofteriorí patulum, fcuamplum profundumá, tanquam ín uallem liga;
inenta inferuntur, In caputuero externum, quod hoc finu ab ínterno díftinguitur, ligamenta
uclutí ín collem & promontoríum aliquod infertionem molíuntur.& quemadmodum om
níum offtum fedes, in quibusalíquid ínferítur, aut à quibus alíquid príncipium ducit, afpe-
rz ínzequalesty funt, fic quoque& przefens finus unà cum externo capite afper ínaequalísqg
cernitur , Porró praeterquam quod hocexternum caput ínzequaliter promínet, uaríumq cft,
i Wes alio quodam? finuueluti ín duo rur(us capita diuiditur, in" anteríus nímirum, & ' pofterius
2 1 figu.D.
ifs fio. E. quodanteríorí multo grandius eft. Sinus enim ifte paululum uerfus exteriora ín anteríorí ap
sémuif.i4. perdicís cde coclatus, inligniter profundus, longus, & fecundüm cauítatem ad amufTim teres
| malis berindeuifitur,ac corpus, cuius gratía ínfculpítur, quod * externum caput eft mufculi cubi
s in. tum fle&entiumanteríorís, Quodautem finum illum fecundüm concauum, caputautem mu
— temm, culi fecandüm conuexum,fteres effe intelligo, nemínem latérearbitror, dummodo finus qui
dem omncs cauos, eaautem que illís uehuntur infidentue, gibba effe, non ignoret . Coete-
pg um oblongus híc finus non tantum ad appendícem pertínct, uerum ctíam ad eam humeriof
fis' fedem cuiappendix coalefcít, & quae humerí ceruícem perquam breuem & impenfe cra
fam conftituit.atque [τὰ fuperior humeri pars fcapulze contermína fe habet. Inferiorautem, 17000
m Qisi- quze^ duobusin cubíto exiftentibus offibusulnze nimirum & radío artículatur longé magís attri partis de
5 Á quis adhucuariae(t,tum finuum,tum capitum actuberum copía & imagíne. Prímüm igítur,in me- Jeribiio
; figure, dio inferioris humeri fedís," finus cum fuís tuberibus talís prorfus cofpicitur,qualem ín troch.
nv: fiz-K, lezerotula eftcernere, ad quam funes uoluuntur. Cuuemadmodum ením rotula trochlez,ro^
5 tundaorbícularísqiin ambitu cít, in lateribus autem plana & lata : ficetíam ín hac humeri fc.
dcorbícularis rotunda&g confpicitur pars, quam nullze ímagíni propitis quàm rotulzeaffimi
lauerís , Deínde , ut rotula ín ambitu, cuí chorda aduoluítur , finu quodam (ut fic dícam )
tereti, & Lui, ac lubrico exculpítur, & finus huíus latera utrobique protuberant, funemd
infe quo minus aberret amplexantur : ita etíam haec humerí pars ín medío finuata eft, &
utrínque protuberat. In hoc tamen ab exquifitze rotulae tuberibus differt, quód perpetuo feré
o5: fig. finus rotulz latera aequaliter exporriguntur. Haecautem humerí pars? ínterno laterceadmo;
PU dam infigniter promínet, & ad amuffim rotulzerefpondet," externo ínterím latere multo mi
nus educto. INon fane, quod hicINatura magis quàm rotularum artifices dormítaucrít,aut
mínus fuerit folers, fed quód neutiquam necefTum erat, humeri finus;feu orbítz latera ,utrín^
que paríter exporrigi. Vtenim rotula murum altero latere fpectans, idco mínus ínlatere mu:
το
Ru
€ πεν A ο-- - . ..5:Ξ. Ξαασακουτ-τεασει..α..ς
106 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ro proxima, quàm ínalío, protuberare citranoxam poteft (quod fcilicet nulfus metus fit, fu
nemálatere quod murum proxime tangít ὁ rotulaclapfurum) ita quoque externum hume-
τί orbítzelatus כ non íta atque internum | periclitatur, Ad externum ením latus, aliud "7 i
conftitui mox fübiungemus, cuíradíus artículatur, quod& muri uíce cenferí poteft, pro hi
bentís ulnam extrorfum à fua orbita luxarí. Verüm eft 86 81/06 humcrirotulee cum uerís τον
tulís difcrimen, quod nonad omnem ipfius partem ulna fimiliter ac funis ad rotulam circum
moueri poteft, C'uamuís enim ín ' fuperiori mediatp orbítz fede, humeri os ínfigniter finua-
tum fit, longeGg tenuifsimum,& fquama: modo pellucídum,tamen nequaquam eft peruíum,
& hocmagní cuiufdam ufus gratia. Summus ením rerum Opifex quum ulnam ad hanchi-
merí orbítam flecti & reflecti uoluit, ita fane rotulam parauit, X ipfi etíam :הט * finus, tu.
δέ proceffus elargítus eft, ut cubitum flectere & extendere pofsimus, & tamen ín hís סע
motibus roborenon deftituamur: quod fané períret,fi ín fuperiori rotulae fede humerus effet
peruíus, nihili effetín quo ulna ín extrema extenfione firmarctur, fed funiculi modo , cítra
renixum bafimq & obftaculum. obuolueretur. Exculpfit iraque Natura in fuperiori rotulae
huíus fede duos ínfignes finus, ' unum quidemanteríori ín parte," alterum ucróín pofterio,
multo amplior, profundior, & quouis modo ínfienior cftanteríori, Sinus hí quafi Íqua וט
ma duntaxat dirempti, ulnze proceffüs (quos ἀσρώνας priuatim uocant) excipíunt, Atque ho-
rum anteriorem, quam cubitus flectitur, anterior finus admittit: quum ueró cubitus exten
ditur, pofterior finus pofleriorem ulnze proceffüm excipit. Sunt ením hí finus extremae fle
xionís ac extenfionis termíni, tanta próuidentía facti; ut cubitum ín acutifsimu angulum flecti
lincam eundem extendi permittant, quodfei ilicetnulla prorfus in an
ane flexione.indígeamus. Quia ueró praefentes finusín cubíti moti
rifinunt, Hippocrateseos. βαϑμέν 1
oíne yoyMuasdtis appellatur,
xtelligemus, quum & ulnze defcriz
finant, & uix ultra recta
gulum exten(ione, ficurií
bus uelutí bafes & obflacula funt, quae iliam nont
σας nuncupauit, cuíetíam humcrí orbíta à ה הט cardín
Czeterüm íftorum finuum ufum tunc demum accuratd in
ptionem fequenti Capitcabfoluerimus. in praefentía autem inferior humeri pars adhuceft d de
fcribenda, Àd externum ítaq; humeri orbitz latus," rotundum & oblongum quodammodo
habetur caput; quod fimiliter atg orbita, cartilagine íncruftatum & leue; radij cum humero
artículationi fubfcruit, & ín radij faperíorem " finum fübintrat, radíusq (ut aliàs fufius exe-
quar) כ αὐ íd caput ín pronum הקט mouctur. Deíndecapítis longítudo,quamà 5 fuperío
ri ipfius parte ad inferiorem fecundüm humeri longitudinem metior,in caufa etíam cft; quód
in cubiti flexioncacextenfione, caputídà radij (inu (quírotundus, nonautem oblongus c(t)
haud dlabatur aberret'ue. atque hac etíam occafione tota capítís pars cartilagíne obduda,
anteriorem humerí fedem סק níhil prorfus ín pofteríora erectum, quódin nulla cubítí
extenfione radius pofteriorem humeri fedem adeat. Veruntamen ad externum huíus capítís
latus, humerus infieniter protuberat, montís s rupísueimaginem oftendens, ín hoc paratam,
ut quamplurimi mufculihincop »pertuné príncipium ducant? Abhacením humeri (fede &
alinea quzeab hoctubere furfum alíquoufque fecundum externum humeri latus conícen
dit, fex enalcuntur mufculi, quorum' primusís cenferi poflet, qui ceteris eftlatior,quidpinter
radium mouentes facile e(t longiffimus, radíumt i ín (airs ducit," Secundus füb illo exo.
rítur,qui bícorní tendine brachíale extendit." Tertius ἰδ c(t,cuius ope índex,medius & anula.
rís c extenduntur," Quartus , quem precipaum parui digiti extenfionís autorem ponemus,
Quintus, quí I exporrectus, extenfionis quoque bEclitátis opifex eft." Sextus;alterra-
dium in fupinum agentium numerabitur, cuíus etíam portíuncula ab illo humeri tuberculo
feríatím ac infima ex parte educitur, Porró tuber iftud quoties mufculorum, neruorum, ue
narum, arteríarum( hancfedem perr ceptantíum mentio íncídet, perpetuo externum sud
tuber (cu tuberculum uocabimus. eft enim, utídiximus, mufculorum producendorumg gra,
tía paratum, ac in pofteríori ipfius fede iuxta? externum latusorbítze humcerí" finum exigit,
quo * quartus brachíum adeuntium neruus ucehítur. = Sed ut externum hoc humeri latus
protuberat;íta quoque & internumlatus mufculorum quoq; & neruorumratione * infignem
at,
acutumq proceifum feutuberculum adipifcitur, nullíus articulationis gratía ; quemadmodum
externum, cui radius artículatur, promínens, Ad ' ínternum ítag!latus ;orbítze humeriprocef
fus educitur,ex cuíus apíce,quí utcunque amplus eft;" mufculus enafcítur,quilato tendíne cu
tem internam fummoe manus adit.deinde" duo brachíalís flexus autores, infuper ex ínfima
pr oceffüs huíus (quem femper internum humeri tuberculum nuncupabimus ) fede portío
eius" mufculi orítur,qui inter radium ínpronum mouentes, füpcrior habetur. poftremo &
quorundam dígitos lectentium ἢ mufculorum obfcura hínc pendetprincipij portio. INeque
etían
qu: fig?
Y fig. N.
zfig.O.
5 vsfigur.
24. 5%
DE,
E x figu. N,
{ ג fig.O.
וא
2
24.0.
X2 figu. P;
terfus veo
2 figi. Q.
quo linca
fiotatur .
4 i2 nuc,
tab.o.
b utab.a.
€ 9 tab.z,
d ofab.o.
€ otab.^,
f utabom.
8: fig. M,
m 3 וד
tab.n.
n stab. Al
o 7tab.Q..
Ρ stabul.
e.dcin 6 ta.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I. 107
etiam tuberculum id mufculís producendís duntaxat famulatur, uerum etiam duobus cub£
tumadeuntíbus neruis idoneam efformat fedem, ip(isig propugnaculi loco cenfendum εἴ. [πα
figir.T anteriorí enim ipfius fede iuxta humeri orbítam," finum leuiter cxculptum oftendit,quo" ter;
Ee títis brachium petentium neruus dirigitur. In pofteriorí autem ipfius Íede;* alio finu,' quin-
figi, v, tum brachij neruum deducit; Porró utcunque ínrernum humeri tuberculum grande fit;& ín
. 6. nobis tactu prompte deprehedatur, obferueturgy; non tamen ob íd Galeno credendi eft, qui
ἢ . ídexterno grandius efle prodidit, quum externum multo grandiusihteriori (it.nam quód ta
dl &uínon ítaatque internum fefe offert, non ipfius quantitas in caufa eft, uerüm radíus;cui id
mum fi, artículatur,quigs quo minus tactu id dijudicarí pofsit;prohibet.In canibus autem, equís;oui
?iiati- bus, & id eenusanímantibus parum admodumab hac con(tructione hzchumerí tuberadif-
E^ ferunt. quanquam externum humeri caput radio articulatum,tanto minus ab externo humeri
orbitz latere diftinguitur,quanto illis radius cum ulna magis connatus,connexusq eft,quarm
hominibus quibus admodum manífeftó radítis ín pronum fupinumq agítur,& cum ulnala-
xeartículatur. Czeterüm non ambíoo, hic Ari(totelis fectatores, 6050 qui deanimalium mo-
tuquicquam ipfius {πβτασίο, tum aliàs fepius,tum maxímeín libro de Communianimalium
grelTu repetito, fretí prodíderunt, 6 quorum numero Galenus ín tertío de Partíum ufu eft,
& Plinius,& cum plerifg alijs nofter Eraímus Roterodamus in fuo de talorum 100 parum
anatomíco Dialogo; non mediocriter admiraturos , quod adeó exíguam ínter homínes &€
quadtupeda ín hac hurnerí fede,feu humerí cum cubito artículo differentíam flatuam: quum
interím,ut reliqua mittari, Ariftoteles, & quotquot illum fequuntur, díuerfum flexum ín no
bis & quadrupedibus enarrent, quum nos antroríum, 1113 autem retrorfurn hanc Hexionem
moliri docent. quod nó folum fallum e(t, uerumetíá Ariftoteles uno offe quadrupeda príuat,
ipfo nímírum humero, arbítratus 1116 cubítí cum humero artículum ín illis efTe ubí cubitus
brachíaliíangítur, quem artículumilla animalia nobifcum habent communem, ac ipfa parem
lium humerus, quemadmodum & femur corundem,& auium, pariter Ariftotelem latuit;for
té quod ín corporís trunco in illisaliter atque in nobísoccultetur. Porró hzec aliàsfortallis
ditufius profequuturí, nunc ad reliquas humeri partesredimus, quae fecundüm longitudi-
nem teretes quodammodo funt, uerüm pofteríorí fede magis quàm anteriorí ampliores &
καθ}. deprefTe. Anterioris enim fedis" medium,quodammodo Íecundüm longitudinem protube-
hfigsc. rat, & * utrínque haecanterior fedes comprefla uidetur, latera atitem humeri magis, ut & an^
teríorís fedís medium, protuberare quàm deprími confpiciuntur. Atque hzecomníaaccum-
bentium mufculorumratíone. quí, ubi corum naturam habueris perfpectam, os fuo uoto cle
canter comprefsíffe tibiuidebuntur . Ex abundanti autem, ín pofteriori humeri fede iuxta
i2 Y- ipfiuslongitudinis medíum," quaedamapparet comprefsío;ad quam" neruus manum adeun
ἐπ tium quartusab ínterno brachí) latereper pofteríora, ín externum latus obliqué deorfum re^
pit. Quomodo autem fedes humeríanteriores quidem & exteríores gibbz, pofteriores ucro
atque ínteríores fimze Galeno ín libro de Ofsibus uifze fuerint, & cur ín fccundo libro de Par-
tium ufu humerum exteríüs gibbum efle, interíuis autem fimum prodiderit, nó fatis affequor.
EC Namnifi humerum ftatuerímus rectum effe, gibbus cenfebítur ^anteriori fu períorid parte;
k ficu fimus ueró' pofteríoríacfuperiori:ruríus " anteríoriinferioriqp (imus," pofteriori & inferiori
2[a&Z. gibbus, Deínde,ni fallor,interiüs,&& potifsímum ad inferiora; gibbus, exterius uero fimus. At
que hancformam mufículi potifsimü inducunt, cubiti flexionis & extenfionís opifices. quam.
52fi&*. uisinterim mínor humeri fitobliquítas,quám quz in diffenfionem uocari debeat. Afperitas
autem quz ínanteríori humeri fede uerfus exteriora & fupra medium ipfius longitudinis con
fi(tít, ín hoc parata eft, ut ualidior mufculorum brachium mouentíum híc fuccederct ínfertío;
gmift«. &C? pofterior cubitumfHectentium mufculus híncidoneum educeretpríncipium. Atqueha:c
mdeinL. afperitas tantaeft;ut ín admodum fenibus hínc ínfignís proceffus enafci confpicíatur impri.
pu mísad" mufculi brachium attollentís ínfertíonem paratus. Praeter hancafperítatem;' alía oc
,ק, לגו currit iuxta finum,quo externum mufculí caputuehítur, quí cubitum fectentíü anteríor c(t:
fief. cuius interioris capitis" carnofa pars, Παίς afperitati adnaíci docebitur. Foramina notatu di
p gnaín humero nulla occurrunt;przeter pauca íuxta fi nuum & capitum fupercilía;in hocfora-
ונקות 6 taut hínelígamenta uálídius educerentur,;aut eadem híc ímplantarentur.Suntetíam nonnul
| notatur, a, fed rara foramina, in humeri longitudine con fpícua, & uenis admíttendis potifsimum ín
. interno ipfiuslatere(quà maxima uaforum fertur feries )czelatajatque ín amplum
| figira v. ! (inum medullz afferuandae gratía,& offis lacuitatis
apiti ttfer : ἢ :
τᾷ dé occafioneparatum,pertínentia,
nobiícum flexionem moliuntur, ut ctíam ín cubíti ad humerum articulo, Atíllorumaníma .
"T'unalilo it
etiam libyo de
Offi. Ga. 16;
> rifletelis
C quamplun
um aliovum
Tapfus,
AMTediavum
buntert pavtt-
um defcriptio,
|
₪
Jue
geom
| GESIMIQVARTI
108 I ANDREAE VESALII
uo Qu Bb pause SI BUS,
BRVXELLENSIS
mirum, G'radio. — Caput, 26 26 IIIT.
PRIMA VI^
CAPITIS FIGVRA.
JDROFKESENS figura
Jfinistri cubiti duo cxprimít offa , an^
teríorí facte delineata . Quoduero in
bac כ uti 9 in fub fequentibus fechw
ius Capitis omnibus figuris , finistri
lateris offa fint obuia, quum tamen ali
oquín quodammodo femper dextra po
tiis, quam finifTra explanentur וס
£0 {δ᾽ cafu accidit , quodin lignis feu
formis bic pro » finistris dextra depinz
xerimus. Quamuis interim in offibus,
dextruimine an fíaifIrum proponae
tur , tibil énterfíc .
S:E:QUV- Ne XE 4:0 VSAsRAd Qe LING S EIN S
D. GEIL TC 4 4
SEPTI
FLNoOC NIMI-
4155,11
M2,
Nu,
0.
D 152,
5 1525
S τὸ
l2;
DE HVMANI:. CORPORIS FABRICA LIBER I,- 103
SEPTIMA. OCTAVA: NONA. DECIMA: VNDE^
CIAM .A.
QVID DECEM FIGVRAE QVAS SERIATIM PRIM AE
huíus Capítís figurae fubiecímus,denotent,ac omníum characterum
. qua ב1661 בוטו fieurís ínfcribuntur,Index,
SUE OL NIU. uigefini quartt Capitisfigura, utrumque cubiti os כ vadius nimi"
vum "קיש ulna;exteríorí facic proponitur. "7 εὐτία »folus radius interna fede. quarta autemvadé
1:5 externa fede delincatur. Quinta intertamuline fedem, fexta Uero extera exprimit. Sep^
tima dextri vadij inferiorem oslendrt portionem, cui bracbiale inarticulatur : atque banc par^
zem ueluti ex inferiori, feu alias ulnam [peclante fücicyita delincauimus ut finus in conf bicuo fre,
quo ule tuberculum caput'uc bic iuxta brachíale excipitur.Oclaua v figura,ut cttres ipfam fub
Jequentes, יש -- priores,ad I iniffrum cubitum pertinens, inferiorem radij portionem exterío^
vi facte fic delincatam continet, ut finus oculis pateat,cut byachiale inavtículatur. INona : fupe ^
riorem yadij portiunculam índícat yin qua finus obferuatur., quem externum buieri caput fub
intrat . Decima inferiorem ulme portiunculam exbibet , partem que brachiale f peclat offen
dens. L^ undecima fuperiorem ule partem expre[Jam offert,in qua finus tuberads ct pro ceffiis oc
currunt,quibus bumert orbita feu votula adaptatur.
1.2. Interuallumbis chavacleribus inclufum , Cubitus uocatur.ac «A " uperiorem £pfius nota?
partemque Bumero coarclatur: D uero infériorem,que brachiale : f[pectat. Sé que interim bu^
áus » fedís borumds οί tiomina defideras, ea ex preefentis libri calce non ittopportune petes.
m cnterior proce[Jusulue כ bumeri finum fubicns,tn clatioris bumerirotule fedis anteriori
parte celatum .. Et. C. quidem ínprima figura internam procef[[us notat fedem cartilagine in-
cruflatam. in quínta uero c9" utdecáia extera t fedem indicat, afperam c5» inequalem.
53. Pofferior ulne procefus finum intyans, in bumerí pofleriort [ede ad elatiorem ipfius ro^
tulce regionem cxculptum.« A2 D in prima quidem,co* fecunda , co quinta internam proceffus
fedem indicat, in undecima autem externam | feu pofleriorem.
Ihe >: finus bumer£rotulam exciptens. FTunc finum undecima figura exacTiis ita notat. Fey: Β΄
zuber quod fecundi finus buíus longitudinem fertur.G et G3 latustuberts internum.E3 ΕΖ latus
tuberis,[eu,fi mauis,finusulne, externum. I co: Καὶ finus buius fedes; quain futs lateribus iufi^
ma tpfius parte d leui círcumferentía nonnibil intermittitur , ligamentorumds producendorum
Gratia aliquantulum afper c2 modice foratus cernitur .
Proceffuli magnads afperitas in vadíce anterioris ulme pro ceffus 6 1 confDicua כ «9*
quorundam mufculorum exortui c9 infertioni aptam fedem paratis,
34.9 Ceruix ftu collum radij.
3.4.9 fRadijcapitulum, cut finus in[culpitur ,queim extertum bumeri caput itigreditur , Sinum
bunc O in nona figura indicat.
5,640 L^ Inc ceruix. CO Quinijfdemfiguris, ulne appendix notatur.
5,6310. Ζ Ine appendicts groceffüs,quem [flo fcríptorio comparamus .
Sinus appendicis ulue cui cartilago quedam adnecLitur eu potius innafcitur T notáda,atds
d radij finu כ quo ἐς bracbiale continet, pronata .
324,7,8 C'artilago cuius iam memínimussque ule appendicis maxima portionem d byachialz
dirimit.ac T' quidem in prima cj oclaua cartiliginis fedem iudicat, qua primi d radij appen
« dicis
το ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
dicís finux,y «oz indicandum prona[citur. In fecunda uerd partem notat;qua cartilago radij
appendici adna[citur + Intertía, cartilaginis fedes indicatur brachíale refpiciens. In quarta
cartilagitis fedesulue incumbens.
Z7 2,6310 Sinusínulne appendice cy offisulne cut appendix adnafcitur fede ínboc paratus;ut alterius
brachiale extendentíum mu[culi tendínem deducat .
ZXGY, ZL Hi tres charadleres in[exta,ey 2 ac ZLiin fecunda triangulum cirtumferibunt, qui ín
ulna excarnis gibbusis eft. I erum Z priuatintríanguli uerticem notat Ὁ
4,4 1,2,6 Primaprotuberansulne linea .
b,b 12,5 Secunda protuberans ulue linca. L7 erim B priuatim in prina יש quinta figuris buius linee fe
B- dem infinuat;oblique fecundim ceruicem ulne ductam.
626 25 "T'ertía protuberans ulne linea.
di6 7 [μα latusprima linea c9 fccunda círcumfcriptum .
6256 ΖΚ [πα latus prima c9 tertía linca círcumfcriptum.
fs Latus ulne ínter fecundam lineam c9* tertiam confisens 1 ,
6 Línea lateri illi peculiaris, quod prima linea fertíads continetur «
51 ב Duobicharacleres 7 utrangs notant, qua radius ulna coar&Latur .ac b quidem fedes indi
catur fuperior,cg* bumero proxima. i ucro inferior Κ᾽ brachiali contermina .
k, ka "T'ota bac fedeCeo quód radius arcuatím obliquatur )duo cubiti offa inuicem debifcunt,
15i. Sinusulme incifus,in quo radij capitulum uoluitur .
m3,4,9 Radij capituli fedes,que ulne [ínui,l infignito infidet.
3 Inferioris radij appendicis interior. fedes notatur: in reliquis autem frguris;fecutda nünírutm s
quarta Jfeptima co* ocbaua exterior fedes offenditur ,alijs characteribus ornata .
o 7 Sinusinyadij exculptus appendice,in quo ulnce appendix excipitur.
p 550 DProtuberans uIne appendicis pars,radij finum o itdícatum ingrediens :
d152:54» 9 cAfmplus abruptusis radij proceffus , cut tédo mufculi cubiti flectetitt anterioris tn[crítur.
TT 1295 4. "d cutavadij linea ipfius inferna fede,qua fecundi cubiti lágitudint ulna vefpicit,extuberás.
Jof 193. Interaum linee v prius infignitee latus 705 204 Externumlineev. indicate latus.
u2,4. Flac federadius afber efLut duo;ex quatuor ipfi peculiarib.mu[culis bic ualidius infererttur.
שכככא 126 Sinusinradij appendice כ articulando bracbialiincifus .. Et + quidem notat tuberculum [inus
nounibilprominens c9" finum ipfum ueluti gemini confHtués cuius partes x (9* y indicari pofi [A
₪ 1.3.4. 6.7.5 κ᾿ «Δ appendicis maxime prominés portío , que finum cui bracbiale articulatur füpez
vioriaut interiori fede adauget, 6 proceríus quam appendicis ulna pro ceffus Ὁ ἔν μη referen f,
ac FR. infígnitus, protuberans.
Y di es His characteribus ín fecunda (Θ᾽ quarta fi guris gibba externads inferioris radij appendicis re
gio cum ipfa offís fede cut appendix coalefcit, notatur. "finguli characteres buius fedis pe
uatin finum indicant.y, quidem prímum finum, fecundum; er( tertiui,u quartum, In fecunda
0. autcmfügura Q finum indicat radio ulneds communem,
INIVERSA 'parsinterbrachium & brachíale cófiftens, Girzecis παΐχνον
j| Latinis ueró Cubítus appellatur. hzec duobus conftat offibus ínuícem ín.
cumbentibus & coarticulatis , quorum Ὁ inferíus, quod & longius eft,
"we quoque & Cubitus nuncupatur. INeautem homonymía fermoní
aliquid obfcuritatís conciliet, quotíes íntegrze duobus illis offibus extru.
Ciz partís cum lígamentis;uenis;arterijs,neruís,membranís,& cutejmen
: | tío incídet, Cubiti uocettendum duximus,ínferíus quídem os ulnam; fu
períus uero Radíum (uti hactenus Kcimus) toto fermonís contextu nuncupaturi. D'uo haec
4/0 0113100 funt, & omni propemodum ex parte ínter fc uaría. Primum itaque ínferiori hi.
meri fedi diuer(a prorfus artículi fpecíe coarctatur. VIna ením ad humeri "orbítam rotulam'ue
Md aptis in hoc exculpta finibus, idoneis donata proceísibus artículatur, Infuperiori nanque
o fous, ἽΡ ας fede,qua admodum craffa folidatg,& appendicenó mínus quàm humeri inferior fedes,
jio. deftítuta eft," duos infignes adipifcitur proceffüs,quorum alter altero príoranteriorue habe
tur.acanterior quidem is eft; quí "finum ín anteríori humeri fede ad clatiorérotulzeregíonem
exculptum fpectat, fuisiy cuberibus;illi finuíad amuflim congruit. eft enim proccffüs hícam.
plus
Cubitus.
415 fl.
B .ihttegra-
jk מ
b totafig.s
€ 6. aut
2 fi. integra,
rum Y.
€ tota 3,4.
fig.autz ft.
integra-
vum X.
d 1 fica.
35K; L, M,
€ 512,5, tt.
fig.C ante;
ΤΊΟΥ͂, Ὁ po-
flerior.
f^ fig cap.
a;N*
Mfio.cap.
| 0.
|a figss
(ap.P,S.
a fica.
3oE;F.
13255 %
ו
B
fig. FF.
eadem fi.
1G. deir
n
aferes cic
|;b,[ M 52
sCdp.23.
m fig. C
D.
i muc.
lb, c, d.
8 mu[cu.
tab.r.
rmufcul.
| tab.e.
+ mufcu.
| tab.x.
tan fiL.
afebk.
5459»
| gur.M.
וש
gur.N. !
fia. 6 9
t figu.ca.
ΤΟΝ
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, iit?
plus,& obtufo angulo fimilis, & perquam durus;ac folídus, Pofterior autem proceffus ante
rioris forme quodammodo refpondet,* finum fubintrans, qui in poftetíorí illius fedead cla
tiorem rotulz regionem 618005 cerhítur, cum tamen finus i(teanteríori finu profundíoram
pliorg multo fit, proccílus ctiam po(teríor anteriori crafsior ampliori merito cuafit, adhuc
magis obtufiangulifpeciem referens. ProcefTum hunc Atheníenfes quidem ὠλέκρανον, D'ores
autem 20605 Hippocrates ueró 600%, Gialenusporró ííam éAUxewy, iam ἀγκῶνα 110602
uerunt. Quae uoces magno corum quilatína lcouht íncommodo ab interpretibus cofundun
tur,non hzecfolum uníca cubitiuocecrebró uertentibus, fed & ulnam, & totam partem ínter
brachíumacbrachíale repofitam, & humerí cum ulna acradío articuli, & internam eiufdem.
artículi fedem,ipfiusig flexum : quum interím plurimum interfit,quid fin gulís uocibusab illo
quem uertuntautore, intellectum fuerit, Quamobrem ne rem alioquin plus fatis arduam, ob^
Ícuriorem reddam,id lubens à le&ore cótenderím,ut perpetuo eadem uoce toto contextu me
utí patienter frat,neque haud fcío cuius copiae gratía,aut obícurínominís propri) occafione,
omníaturbari uelit. uocentur ígitur nobís hí ulnze procefus, ille quidem anteríor, hícuero
pofteríor, quem gibberum plerique& eibbum appellarunt:non expendentes índe ipfoshu.,
meri" tubercula quz ad rotulz ipfiuslatera habentur, & deinde ínferiora femoris capita;ali^
osqnonnullos offium proceflus, (implícíter 6 oibberos nuncupaffe, " In horum ulnz pro-
ceflium medio,quáà fe inuicem ὁ regione fpectant, grandis exculpitur finus humerí rotulam
excipiens, 11107 omníno refpondens. Prímüm ením ínftar femicirculi, aut paulo etíam profun
dius quàm femícirculus, caclatur : noftridg C, ac Graecorum (€ imaginiaccedit. unde etiam
ab eíus characterís forma Girzecorum ueteres hunc finum exse appellarut, Sínusiftenon
obitertantu C modo exculpit;uerü ut ad amuffim humeri rotulae refpóderct,in ipfius medio
"tubereobtufo amplog protuberat, quod fecundi finus illius longitudinemfertur, & utríng
ad " lateraita comprmitur finuaturt, ut funí chordacue quae ad trochleae rotulam uoluitur,
poflit coferrí. Quemadmodi ením teres chorda,rotulae finui(ut fic dícam)pariter fecundum
concauum teretíínuoluitur,íta quoq: hoc ulnz (inus tuber finuí rotulze conuenit. & depreffa
finuatagg rurfus tuberís latera,rotulz finus extuberátibus aequatur lateribus, Quod ut fiat exa
&ius,ulnze finusínternum latus, altíüs ipfo externo cauatur: quód uídelícet internü rotulo la
tus,multo proceríüs externo promineat;extuberet(g. V niuerfus hiculng finus Ια είς cft,& car
tilagineincru(tatus,& unà cum fuís procefsibus rotulo τὰ coaptatus, ut ἢ ποῖ minimü quíd,
aut magis extubcrare;aut profundius infculpí, autamplíarí;aut ftríngi illum finxerís;ilico uni
uerfam lzeferis articulationem,in hoc duntaxataffabré conftructam,ut eius beneficio cubitus
flectatur,& extendatur, citra luxationis perículum, ad quod nó folum fpectatu iucundiflimus
ille quí mutuo ingreffü perficitur offium contextus opítulatur,ucrum etíamligamentorum ar
tículum (tríngentíi robur, Vt enim ualída articulum ambirent ligamenta;proceffuum" fedes
finumnonrelpiciens,afpera inzequalisi eft, Quanquam denuo non lígamentorum tantum,
fcd & muículorum nomine proceffus afperí cernantur, Pofteríor ením כ proccílus
fedesadmodum ínzequalíter protuberat,quodammodoG finuata confpícitur,ut cubitum ex-
tendentíum mufculoru infertionem fortíus exciperet. [τὰ & anterior príorís cubiti proceffus
pars, in hocafpera eft, ut ualidíor? mufculi cubitum flectentium pofteríoris ínfertío efficere
tur, & mufculi " fecundos 36 tertíos díitorü artículos fletentes, hinc promptius originem
ducerent.INeque folum hzecanteríor priorís proceffus regío exafperatur, uerum & iuxta eíus
procellus radicem eorum mufculori nomíne afperís * quibufdam tuberculis INaturaulnam
decorauit, Ad haec;utualídioribus lígametís híc artículus am plexaretur, in infima ulnz finus
C literam refcrentis fede; utrínquead latera finulus inftar an guli cuiufdam imprimicernitur,
& ipfefinus C (fimilis à fua circumferentía inibi definit, afper redditur, non alía fané occa-
fione,quàm ut ex hac ulnzcparteforamínulisnon peruijs obfi ta,líeamentorum fortíum pen-
deretexortus, Atqueín hunc modum ulna humero artículatur,radíus autem quà humeroíun
gitur,utcunque tenus eft, & ex" oblonga tenui& ceruícein amplum orbículatumQ porrígi-
tur * capitulum, quod ea parte,qua humerum fpectat;" finum exieitrotundum,& non am pli
ter cauum,quem humeri" caput fubintrat. Ad hoccaputradíus in pronum fupinumt agitur,
δέ interím quo mínus cubitus flecüatur, extedaturG radij cum humero artículus, nequaquam
ob(tat,quinimóradij finusad íd humeri caput quoq infledtítur & extendítur, ad quod przecí
pué tuuathumerí capítis lógitudo,amplag ípfius fedes cartílaoíne incruftata, quae nunquam
àradij finuín cubiti motibus abfcedit. adeó ut non ofcitanter Naturae praetereundum fit artífi
cium,quz íta humerí cum radío artículum adaptauit,ut & radius unà cum ulna ה reflectiqg
pollit, & (5 interim eleganter ín pronum fupínum(Q quíefcentead humerum ulna,ducatur.
K 2 6
Β «ἀγαάϊα
perum avticu.
latio,
112 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Pies | Coterumulnaà füo cum humero artículo deorfum rectà quodammodo uerfus brachiale 4» fig.
clideducis, fevtur, fenfim gracilefcens, tenuiort tantifper facta dum ad brachiale ufq; pertíngat. illicenim ᾿ Ὥ ; W
ΡΣ ex" tenuílongat ceruicerurfusnonnihilaucta, appendice donatur in ftar capítuli cutufdam ,; fia; P. י
ἤονία. rotunda,fed uaría ínterím, Haec nanqueínferiori ipfius parte" procefTum obtínet,quem,quía. c eijdeufi
ínacutum procedit, Girzecí díffectores à fcriptori) ftyli imagine γραφοφσῖᾷ & 509606 appellat: defin Á
in hocformatum;ut finum adaugeat,quo brachíale ad cubitum artícularí docebimus: uti ab qu R.
ipfo" ligamenarticulum cótinens pronafcatur, V erum huíus proceffus ufum paulo poft, uel > τε νι,
Galenihuic proceffüi nimium tribuentís nomine, explícatius agerediar. Inferior igitur ulnze ge
appendicis fedes brachíalerefpiciens,ad interni latus acuti illius proceffus inzequalem quen^
dam nancifcitur ' (inum,ín quem? cartilago firmatur, quamà radío pronatam magna ex par- f » 5
te ítaínter brachíale & ulnam audíes repolitam, ut neg brachíali neg ulnze adnaícatur;eíusi 5
generis cartilago fit," quam priuatim ín maxillze inferioris ad fuperíorem artículis, Gin εἶα, ἢ Th magi»
uícularum cum contermínís offibus nexu, contineri dudum retulímus, Porro fi finum illum. ve «p.:o.
appendicís ulnz exceperís,tota fedes brachíalefpectans,ad eum modum cartilagíne incrufta- 0
rur,quo finus capítatpartículorum obduci lzeuigarítfolent.Praeter hunc finum appendix ul
nzinexternaípfius fede" (inum (ibi ínfculptum gerít,qui oblongus,&(ut fic dicam teres eft, Καῖ fig.
tendini paratus,eíus mufculi qui poftbrachialíante paruum digitum ínfertus, brachialis exten e -
fionísautor habetur. Verum praeter hanc appendicem, ulnae fecundüm ipfius longitudinem. t4b.A.
,, forma & imprefTiones quaedam, & ipfius inftar linearum tubera, adhuc expendéda ueniunt;
ΤΣ, Primümítaque humilior ulnefedesad pofterioris ipfiusiuxta humerum proceffus radicem,
gieudiner hz, quacubito innítimur,aliquoufg" eibbae(t,fuaamplitudine triangulum referens, qui excarnis. m figx;
20 & mufculís intectus,moxadempta cute confpicitur, duntaxat neruofam tenuitatem " mufcu. xr 9
lorumexcípiens, quorum beneficio cubítus extenditur. Huius tríanguli? uertex deorfum per us
ulnzelongitudinem exporrigitur, &linez» modo ob hoc maxíme protuberat, quód huiusli- &r.
nez lateraà mufculís duobus comprímantur, ipfiue ulna mufculis 11115 cedat, quorum" alter 8
exteriori 110005 lateri exporrigítur, poftbrachíali ante paruum 0/0/00 infertus, ac brachíale EP
extendens. " Alter, quiínterno lateriexporríoitur,& cui ulnze os impenfius cedít, brachíalían 6
te paruum digitum inferitur,idq flectit, Haccíta protuberans línea, fecundüm inferiorem ulnze. Ρ »?ifat
fcdem ultra medium ipfius longítudinis fertur : & praeter hancalize adhuc duce cernütur,quae ded 4
cum nuper dicta fic ulnam efformát , ut ipfa ab humero uerfus brachialeprocedens nonteres, bus.
fed tríangularísuídeatur. ' Secundaigitur protubcrans líncaab interíorilatereradícísanterío "5*5 fd
τίς proceífus ulnze rectà deducitur, quae commune" latus cum primalínea conftituit, quod ab "e 4
illo mu(culo ímpreffum eft, quem סרח brachiale 10606 dixímus. ' Aliud autemlatus cum ; E ΕΣ
"tertíalinea efformat,qua tríum linearum acutiffima afperrímadg eft;& ab externo latereradicis 5i
ulnze proceffüs anteríorís longiffimé procedit, atqín hocproducitur promínefue,utabipfa τσ .
ualidum pronafceretur * ligamentu, quod radium ulnze fecundüm cubitilon gitudínemrobu sv ἢ
ftiorís membrane rítu connectit. Porro ' latus ínter fecundam lineam & tertiam repofitum, 5 vsfigf.
mufculorum gratía comprímítur, quiínternam cubitifedem occupat, quibustg hic ab ulna ὃς
radío apta fedes paratur, Horum pracípuus eft; quem tertium quatuor digitorumartículum
fleciercaudíes. Verum quíailli mufculiín ipforum quoq per ulnam progrefTi etiam fui ortus
portionemaffumunt,hoctertium atus inter fecundam & tertíam confiftens lineas magísafpe
rum occurrít,quàm latusinterfecundamlíneam & prímam confpicuum,à quo nullus prona-
Ícitur mufculus, nifi iuxta ulne cum humero artículum;ubi" ís príncipium ducít,quíradíum 4 7 mf.
in pronum ducentíum füperior eft. Latus tertia & príma líneís cíircumícríptum, reliquis duo- 0
bus mínüs eft cópreffum,& priuatim " lineam obtufam,fed longam & modícé promínentem, 1 Hy
acuícíníüs tertíz lineze quàm prímae deductam adipifcitur, HancINatura trium mufculorum cio ו
eratía produxít, quíab ípfa triplici principio oríeínem ducunt, Ac prímum quídem eíusmu. F^»
16011 eft,qui interradium ín fupinum ducentium breuíor habebitur, fecundi autem & tertíum
pollicisac indicis famulari motibus,in Íccundolíbro docebimus: quem eo leuíorí negocio ín.
telliees,quo confideratius ea quaemodó narramus,ínoffibus fpectaueris.Sunt enim hzecnon
mínusuiluaccognitu iucunda, quàm cerebri & alarum, quas hodíe folum miramur;partíum
fcáio.utínterím defummo inartís noftra operibus ufu nihil dici;dum ad haslíncas fcopum
figentes;fractum ac luxatum os ríte nos repofuifTe certíffimó cognofcímus. Ad hunc tag mo.
dumulnamultumetíam ultra medir ipfius longitudinis fehabet. Vbi ueró brachíali propin-
פוט accedit,teres omníno effet;nifi fecuda linea infignis inibi protuberaret;ac obliquéde- 4 ,;fg s.
oríum protenfa fedem adaptaret" quadrangulari muículo,qui radij ín pronum motus opifex. c 7 fcu.
híncprincipium fumere docebitur. Porro ἢ quid deulna adhuc dicendi fuperfit, id iamunà. ^7
in
6 mc.
₪ |
ἐδ".
[4 +
πῇ. inter
Ι. ἃ gh.
d su fig.L
! 4:9]
m.
53 fig. n
& Verüm um
jlijs fieuris
radij illa
| dppeiidix
quoque ΠΕ
obuia,
m7figi.o.
4 σ»10 ΠΡ.
) ככ
| ofig.M.
» eifdem fi
gur. q.
d 5554
fiv.
7 7 mufcu.
MT, V, S.
ו
הלהו
4 6 mufcu.
M
+
7
y zmufcu.
₪
E xx mic.
tabul.A cz
dein d;e.
110147 ₪7"
8 figur.
ἢ sprima-
rum βίο. τα.
as cbaract.
123.
C1: fio.R.
d8 fig.x,»,
po
€ 52,3. 4»
7:8 figura"
rumT.
ο
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I. n3
in radij enarrationeperfequar, qui obliquus cft, quatenus ulna recta, Radíus nanque ' füprà
* infratg ulnze committítur,in " medío autemac perrelíquam longítudinem ita arcuatím obli^
quatur,ut admodum ab ulna dehiícat. quod partim motus rationeperficitur, ut oblíquo Ícili.
cet ductu radíus ulna fuffültusin pronum füpinumQg prompte ageretur : partim, απὸ apta ₪
des & fundamentü mufculis cóftitueretur, quos neceflarió internam externami cubiti fedem
occupare oportuit, C'uanquam magis obliqui fuí motus occafione, quàm mufculorum era
tíaradium obliquarí, plurímumQ ín medío ductu duo cubiti offa ínuícem abfcedere, ílla nos
doceant animalía,quibus neg radíus, neque radij beneficío manus extrema, ín pronum [πρίν
num( ducitur. Equus nanque, ouís;cíusq eenerís animalía folidís, aut bifulcís donata ungui
bus,tota cubitilongitudineradíum ulnze adeo connatum aftabilitumqQ obtínent;utne tantiL
lum quide cítra ulnam radius moucatur. [n canibus uerb & felibus, & i ijsanimalibus quibus
pedes ín digitos dirimutur, radius mouetur quídem, fed tanto obícurius ac diflicilius, quanto
nos manui motus perfectiores obímus. Diftat igitur 115 quoqsanimalibus radius ab ufna,
ucrumlonge minus quàm ín homíne.neq etíam adeb laxam artículationis fpeciem in illis atq:
inbomiíne,e(t cernere, Artículatur autem radíus ulna fuprà ínfratg, differenti omnínoarticu
lo.fuprà enim ulnaradíum excipit; ínfrà uero àradío ulna excipitur. Ad externum itaque latus
anteríorís ulnzc íuxta humerum procefTüs,' (inus quídam ínftar quartz circuli partís tranfuer
fim exculpitur,lzcuis, & cartilagíne incruftatus. Huíc finu" internulatus capitis radij, cui finus
in(culpitur humeríexternum caputexcipicnsappolitécongr uít;ac lxue & orbiculatum hícfa
Gum, ín illo finu uoluitur.Infrà aut€ iuxta brachiale,ubí radius craflefcir dilatatur, & infigni
' appendíce donatur, huíusappendicís humillima fedi" finus infculpítur, illi non abfimilis,
quem pauloanté ín ulnam íncifum retulimus.In hune finum cartilagine incruftatum fuperior
appendícis ulnze" fedes capítuli modo protuberans ,cartilagined obducia, reuoluítur:hacQ ra
tíone radius utríufgartículíi beneficio tan tummodo in pO fupínumtg agitur. INon pr o^
culà fuperiori artículo,;ubí radij " ceruix confiftit;radius " afperum abruptum educit DOM
fum,quiínternam cubíti fedem refpicit, & infcrtioni anterioris cubitum ו ו
aptam fedé parat. e uríus reliquo ab humero uerfus brachíale 106 3005 non omnino tercs
& Izcuís ft. Verum Íecundüm ipfius longitudinem humiliorifua fede" acutam & infigniter
extuberantem producitlíncam, qua tertíam ulnze líneamrefpíciens," ligamentü admittitmem
branac ualidifsimaer: itu ambo cubiti offa, quà inuicem dehifcunt;colligans. Externum huius
lineze latus perindeac" internum quoque,compre בה finuatumg cft; uthocínternam cubíti
fedem occupantibus mufculis,illudueró ijs qui in externa confiftüt, cedat. Porróínternumla-
tus externo afperíuseft, quódpríuatim" mufculus tertium pollicis os flectens, nó infimam fui
cxortus portionem ab illo latere fibi aícifcat, D'eínde fuperior radi fedes 6 directo 11610: nu.
perlinez confitens; pene teres cft, & iuxta medium fuz longítudínis alíquoufq afpera occur
ritutín hanc duo mufculí ualídior em molirentur 1 quorum" alter radium ín fup
numagentíum brcuior eft," alter ueró radium in pronum ducentium fuperior, cuíus potiísiz
mum occafione afperitas illa cclatur, quód ipfe nerueam potíus quàm carneam ínfertione effi
cíatlongíusgpi ínoffeproducatur. "Inradij fede brachiali contermina, quam craflefcere dila
tari dictum eft,plerag examuffim inquirenda ueniunt. Prímüm ením hanc partem íta auge-
rioportuít,ut tand& apta conftitueretur fedes, cui brachialearticulari queat. neceffüm etením
erat, brachialis cum cubito artículi,in homínibus pauló mínus toto ad radícem referri:fi mo.
dó quicícente ad humerum ulna,fümmamanusradij beneficío, & fecundarió in pronum fupi
num(agídebuit, Sinanqueínradio & ulna finus, cui brachialearticularetur, a'qualís portío
exculperetur, δέ ipfe interim finus fuperiore brachíalis fedem ímítatus neceffaríó tranfuer(im
oblongus effe deberet, impoflibile profecto fuiflet & radium & fummam manum ín pronum
füpinum ueferrí,ulna ínterím ad humeru quícícente;acucluti huius motus bafi ac fulcíimento.
Pars ením brachialís quae ulnze finuí infercretur, inarticularetur'ue, daui modo obftaret, quo
mínus uel tantillum radius ímmota ulna moueri poffet. Operzprecium igitur fuit, inferíorem
radij partem adeó craffefcere,ut eHiciendo finui,cui brachialearticularetur,apta efTet. Verum
quía tenueos nímíum craffefcere nequaquam expedícebat , INatura etíam brachíalís portío-
nem ab ulna füflinerí uoluit: aríta;ut uix puncto ulna brachíale contingeret.contíngitautem
^ acuto ipfius proceffü, quem ftylo diffectionum perítiafsimilant.INe ením ulna;reliqua fui ap
pendicis fede, brachíale citra alterius corporis interuentum contingerct, INaturaab inferíori
fede " finusín radij appendice brachíalís eratía exculpti" cartilaginem deduxit: quze ulnze ap^
pendicem afcendens , illam à brachíali dirimit, ítatg articulum hunc aptat, ut ulna brachíale
quidem fuftineat, uerum pr oxímenon contingat;totusqy finus (uti fane oportuit) adradium
K 3 שק
R. «dij olli
quitas,
Radi adul
7421 477166 »
tio.
gitudmem le +
Uitas Cy. afbe»
Tia,
Inferioris va»
dij bavtis 6
γίαν
Οαγεΐασσ
byachidle 45
ulna dirimens,
14 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
fpetet. Atq haec fané tanto uelim inquíri diligentius, quo magís cum Galeni dogmatibus pü
gnant. non enim lubet ín hoc negocío alioqui fatis prolixo,patsim Galeniílocajà quibus pru-
dens díffentio, (ubnectere, rationem cur aliter (entíam fübijcerce, quum diligens lector etiam
nonadmonítus, hzecabundé anímaduerfurus (it. Verum ne nimium Galeni Anatomicorum
cory phai placíta,eat potifsimm quae à ftudíofis in publicis fe&tionibus,ut expendantur re^
quirere foleo;íam przcterij(le uidear, ín radij ulnzeG Galeni híftoría portionem X partículam
modo affimam, qua prolixíus farpiusqgab ipfo ínculcatur.eftautem hac, acutus ulnze pro-
ceffus,quem ftylo comparamus. Vt ítaq: praeteream, quód magnam, & (quantü ex ipfius fcri^
ptísaffequor)dímidíam finus cui brachíaleinartículatur portionem;ulnz afcribit;acuto huíc
Lihyod: e procefluí príuatum ad brachíale connexum ínibi tribuit, ubi ulnze radijG hiftoria in libro de
Poinod. 4] Oflibuspertraclat. Vbíautem paulo poft brachíalis offa recenfet, conexus Ípecícm exprímit,
si. dif. quando 'tertium fuperioris brachíalis offium ordinis os quod parui digitum fpectat, (inua-
Sendode tum effe,atqueín illud acutum ulnze procefTum ingredirecenfet,acueluti duos brachíalis cum
ב & radio artículos proponít:quorum unum quidem ad radium & ulnam fimul refert, alte
rumuero adacutum ulnze proceffum.atg ad hunc quídem nexum pertínereafferiít, brachíale
inoblíquum ducere:ad illum ueró,in rectum, cuíus operafummam manumextendímus ínfle
> :ספותו Arbitror autem Galenum per obliquum motum, illum intelliecre, quo manus in
utrunquclatus ducitur, parínímírum motu,quo digitosínuicemadducimus& reducimus:ita
ením obliquum lateralem'ue motum alíás fere (emper Galenusintelligit. Quod fi eft, quid dici
poffet abfurdius, quàm huncmotum acuti illius procefTus munerecelebrariz quum tantum
abfitut quicquam ad illum motum auxiliari queat, ut illum nó fecus impediret, quàm fi palum
bacillum'ucaliquembrachiali & cubito fimul ad latus fic obligares,ut (edulas matres puellori
finifirze manus pollici & cubíto paríter baculum alligareuídemus,quando pueros nimium fi.
niftra manuuti cernunt,metuuntq ne progreffü temporis finiftra pro dextra utantur, Porró
fi Galenilocum in fecundo de Partium ufü excutere uoluerís;inibiillum quoque duplicemar^
ticulatfonis peciemrecenferejatquecam quzeacuto fit proceffü ín hoc factam dícere,anímad.
uer(urus es,utmanuscíus artículiopeín pronum fupinumQg; & deínde etíam ín latus ducere
tur, Hanc fengntíam re ad amufsim perpenfa, non mínus quam priorem ucrítatí repugnare
fateberís. idi tunc potifsímüm, quando omnem feré brachíalis artículationera,ad radíum ob
hoc praecipuéreferrí difces,ut radij motum, qui ín fupinum & pronum fit, extrema manus fe-
cundarió fequeretur : & infuper collíees, illosmotus debere impedirí,(i acutus ille proceffus
ex Guleni fentétía brachialiartícularetur. Quod (nelongíus in re claríffima immorer,oues,bo
uesiy liquid oftendunt . nam ipforum brachíalisad cubitumartículatio Galeni defcriptioni,
bus quodammodo refpodens,neque inlatera;nequeín pronum,neque fupínum apté mouerí
potelt [llis nanqueanimalibus acutus ulnce appendicís proceffus oblongus eft, & finum pri-
uatim ín brachíalis offibus fibi uendicat, nullatg cartílago peculíarís ulnam ac brachiale in-
teruenít, praeter eam quae oflibus cruftz modo obducitur.cuiufmodí tamen cartílago ínhomíi
ne Ípectatur;in quo etíam proceffusillenontantü cartílapinis illius altitudine excedit,quan tum
* fapetior illus quiin radij appendice fculpitur finus pars porrígieducit cernitur. Eminctau
tem illa radij pars eadem cumacuto illo proceffà ratione;ut fcilicet finum efformaret brach ali
aprum," híncig ualídioraarticulum contínentía producerentur l(oamenta, Quum uero huic
radij finuínon unicum tantum brachíalisartículatur OS, uerum ínter tría brachialís offa, quae
radio ulnze& coarctari docebimus, duo ad folum radij finum referuntur, & * tertium cartila-
ginem illam à radio peculíaríter pronatam & acatum ulnze appendicís proceffüm, refpícit,ra-
dij (inus' gemínuseffe apparet, eo quód finus modice" inibi protuberat, ubí fecundum bra-
int 7435, chialisos prímo committi, illo quod fubfequitur Capite dicturi fumus, Ad hunc igitur mo
, /* dum brachialeradio committítur.ín quo praeterea confiderandum uenít,radíj partem,cuí ap-
o», pendix ipfius coalefcit, ipfamq appendicem " interna parte finuatam & leuiter cauam uíderí,
r&dinibus ἀρεῖ, cm ut^ mufculo cederent radium ín pronum ducentium ínferiorí,tum ut exactum fter" ten-
dinum feríei ap tarctur,quícubito exporrectí digitorum flexui famulantur.Externa aute huius
radij fedis pars gibba e(t, quód íta (quum extrà ponatur) íníurijs ferendis pertínacior redda-
tur.netamen mufculorum cubíto exporrectorum tendínes fummam manum μὲς petentes, &
gibba illa fede deducti, hínc inde aberrarentimplícarentur(g, finus multi huíc fedí infculpun,
o tur, quibus tendínes ἢ tranfuerfis obductí ligamentis, tanquam peranulos traíjcí, ín fecundo
libro defcribemus.Suntautéhuiufmodi (inus numero quatuor. ac " prímus quidem amplus
εἴ, tendínibus paratus,quiindícem,medium & anularem extendunt.' Secundus" tendinem
tranímittítindícem & medíumà pollíceínlatus abducentem," T'ertíus quodammodo gemi.
nus
ו
4403
21,5455]i
בו
baz mufc.
tab.h ez i.
HEEL C
Füg.cap. s
chara. 152.
li earudem.
fi. chara.
1 8 fig.x,y.
m 8 fig.x.
pin manu
serémuf.
tab.
qu2 mifc.
tabule nu^
micri bac [8
de pofitz.
Y24.fig.y.
5 omufcid,
tab.Z.
t254 fig. d.
Wo frufc,
tab.p.
X2,4 figu, *
of.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 115
τα "fc. nus eft," bicornemtranfmittens tendínem alterius mufculi brachiíaleextenden tíum, unà cum
| p tendine^ mufculi pollicem ucríus índícem cuertentis, extendentisue." Quartus finuslcuiter
i d admodum exculptus eft, uíx& finus nomen meretur + afper tamenlocus e(t qui ligamentum
4ב v. tranfüerfim" tribustendínibus obuolutum educit. quorum unus brachíalis offi pollicem 1
AA nenti ínferítur:fecundus prímo offi pollicís, tertius autem tertío pollicisofii. Verum quarti fi,
+ מב nusfedes,ligamenti illius σγατία non duntaxat afpera eft; protuberat(, uerum etíam ut? tendo
ix mic. flliualidiusimplantetur mufculilongilsimiradium ín füpínum ducentis. Et prater hos finus,
| ob. etiamin externa artículí, quo radij appendix iuxta brachiale appendici ulnze artículatur fede,
| Eo * finusctiam confifit,quo 'mufculi tendo uchítur, cuíus potífsimum beneficio paruus dieítus
| &be. extenditur, atqueis (inus X απο & radío communis cenfetur. Tam deulna & radio nihil dicen
; o 1 dum fupereft; praeterquam quód folida undiíg conftent fübftantía, illic tantum fun gofa;ubi
pic. appendices ipfisadnafcuntur. intus ' finumexigunt, medulla oppletum;atque ín hoc ulnara
feta. díusqghumerum,femur & tibíze offa imitantur |
ΠΡ BOURSE QUM Dor qo psc epu xn Turo po
PRIMA FIGVRA EARVM SECVNDA-
QFAE FIGESIMOQFINTO
CAPITI PRAEPONVNTVR,
QVAR TA. QVINT A.
SEX AU פטס היד
(VT ET QVINQVE PRAECEDENTIVM
figurarum) Indícem fequenti pagina fubijcíemus,unà
earundem characteres explícaturi,
D V AE
E
16 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
D Κα « ΖΕ prioresfigure nonprefenti tanti fubJeruitit Capiti;uerum etiam tribus ow
díne ubfequentibus quibus fumme manus partes etiam explicantur . L^ ocamus autem t fummam
extremae manum» que Fippocrati ἀκρόχειρ dicitur:ca nimirum pars que d cubito ad extre^
mam ufq; digitorum aciem babetur, quam; in bracbiale co poflbrachiale ac digitos partünur,
11 ירס ככ enim manus nuncupabatur., quicquid à f(capulis ad extremi ufgs digitorii pertinet:
quodé in brachium cubitum ct extremam mani [ubdiuiditur. Prima igitur buius capitis figura,
internam ofGium [ummee matus fedem proponit . Secunda ueró,corundem ofsii externam faciem
appofitifrime delincatam contínct. Quatuor autemfigure bas feríatim fub[equentes buic Ca ^
píti funt proprie ,ac duntaxat oclo byacbíalis offa uaria ficic exprimunt . IHlanamds que ter ^
tia infcribitur, 0010 5 offium fimul ín [ua fede commifforum internam faciem common
fiat. Quarta cadem offa extera facie delincata continet. Quinta fuperiorem bracbialis ofsi^
um partem notat , qua cubito artículantur . Sexta bracbialis offium infernam osfendit fedem,
cui primum pollicis os,quatuorás poflbracbialis offa coarcLantur. Cbaraclerum uer index e^
vít bucufmodi.
1,253,455, 67,8. Oclo his numeri chavacleribus oclo byachialis offa in omnibus fex prefcntibus figuris
infí gniuntur fi modo in illa fuperficte yin qua brachiale fe offert, omnia in confpectum uehiant .
«tque unumquodis os fuo [emper cbaracIere indicatur [uumá; nomen ita exbibet . Id enim pré
mum uocabimus quoda in[cribitur. Secundum uero,quod 2. Sfc ftd; 12,3,4 notant fuperiorcnt
oclo brachialis offium ordinem;ip[a nimiri quatuor [uperiora;fcu cubito proxima. Jerüm 5.
6,7,8 inferiora indicant o REUS poslbrachiali funt contertmina.
TIT ODE 7 1 Iuprima y fecunda ft gura tiotantur quatuor poffbrachialis offa , quibus ab in[cvi 2
pto ctiam numero nomen imponere nibil probibet : nifi forte nagis libeat illa a digito quem fuffé
nentsaut cui pra ponuntur , nutcüpare.
v4D,C 2 Tríapollicis offa כ qua fere קש internodía appellamus .
D : EF i: "1714 202085 068 atque cadem ratío ín ceteris est digitis .
G 6 Quinti brachíalis offts finus, fcdesii, cui primum pollicis os articulatur . atq finus Buuis longi^
«5b. tudinen eranfuer fim in exta figura ab a ad b metimur . Internam uero fedem € כ externam au
Cd. temd notat. ac d quidem ín quarta figura etíam est con[bicuum .
F153,4.6 Sedes exti brachialis offis כ cui postbrachialis os indicem Juffulciens coardlatur . b ucro in
d 0 quinto offi ef edem indicat, quam idem quoque poflbracbialis 05 contingit .
K3,4,6 Sedesía feptino brachialis offe כ cui postbrachialis os medium digitum fuftinens coarclatur.
Á. kueroin eifdi Efi guris fedes in dicatur qua idépostbrachialis os;exti brachíalis os cótingit.
L 2456 SedesocLaui brachialis offis cui po[Bbrachialis os anulari prepofitum codrélatur .
M 456 Sedes oclaui brachialis offis , cui po[Ibrachialis osparuum digitum füftinens coarticulatur.
ἽΝ 152. Officulum accumbens externo lateri articulationis oclaui bvachialis ofís כ ad, poslbrachia ^
leos,quo paruus digitus [ustinetur.
O 6 Proceffis oclaui brachialis oféís , in internam brachialis fedem protubeyans .
Ῥ 23,6 Proceffus quinti bracbialis offis, exquo tran[uer[um pronafcitur ligamentum,quod ín oclaui
offis procefsum O notatum infertionem tentansstendínibus obducitur ex cubito internam Jum
m«e manus [edem adeuntibus.
Q2. Cppendix poslbrachialis oféts indicem fuftinentis fuperior que brachialt coarclatur .
1% < CUfppendix poflbrachialis offis indici prepofíti inferior כ que capitulum con[Hituit primi indi
cis ofsis finum fubiens.
S v2. [nteruallum occurrens inter poslbracbialis os indici preepofitum כ c2* id quod. medium fuftinet.
In ceteris autem po[Bbracbialis offibus cadem appendicum interuallorums efl vatio.
Tus prima figura ex duobus fefaminis offibus interne fecundi pollicis articuli fedi prepofítis,
internum os notatur:zin [ecunda uero figura;cxtertum,
E li τ Duo fefamína officula, indicis artículo prepofíta.
“Ὁ αὶ TZnicumofficulum fe[aminii,aut potíus : finapis [emint fimile, feciido indicis artículo appofitum.
Y Z7uicum fefaminum of&iculum, tertio pollicis artículo allocatum. In relíquis digitis cumindice
cadem eff ratio, etiam fifecundi c9 tertij articuli fe[aminum ofGiculum non appinximus.
EXTRB
מ
ἘΝ ad
Ὁ om.
Jes huius
מ
0
;6 245
8 |
| mufcu,
| ה 12.
tab.l,
onfer xfi
4ram 2.
Ἢ tertia
iIquart2.
figura.
ὅθι.
tompium
JE. figur.
Mract. τ,
12535 4..
omnium
leharac.
$,7,8.
tl
maru
"ur.cba -
ו 7
וס
lebarac,
| ו
7
0
ER
aundem
Icharadt,
Pu
eriatim
i58 fI. ca.
i24. X,y.
52558 fi.
P4 T.
i525 t0
£4.24. R.
5257 fig.
24. e.
Won cft
id poft-
'colfa in
'irginc ad
οι, quiz
ieri cha
'&ercs in
DE HVMANIZCORPORIS FABRICA LIBER I 17
XTREMAE manus, partem cubíto artículatam Graeci. 0075 nos
Celíum imitati Brachíale appellamus. ca octo oflibus duplíci ordine di.
ftinciis conftruit. Que in natu gràdíoribus dura func & paruula;intustg
parum fungofa, modicatg medulla appendicum modo oppleta;non au-
tem prorfus medullee expertía, & potifsimum qua horum máíora cer-
nuntur, Haud parem enim omnía fortíuntur magnítudinem,ut nec for
= Ecl mam etíam,neg fitum: בוט ex omnibus nullü fit, quodalteriomníno
refpondeat:& fingula priuatim aliquid adípifcentur, quo prompté ab inuice difcerní queant,
Porróutcung fintuaría, nihilo minus mutuó tam concínnéadaptátur, ad tantam& compofi
tionís harmoníamaccedüt, uteorum numerus nonadmodum ínuentu facilis fit? INiGienim.
ualidifsíma cartilagíneaGligamenta, quibus obducuntut,fimul cum membranis refecueris, 8c
accuraté abraferísunum efle tibiomnía uidebutur;aut cum Celfo ipfa íncerto conflare nume.
ro opínaberís." Caeterum cuncta nerueis hís cartilaginofi 96 nexibus fimul confirí&cta(nonau
tem utnonnulli exíftímát connata) duas integras fu perficies unà efformanr, exteriori quídem
regione quantum manui ex ufu eft;gibbam,interiori autem finuatam, quantum & hoc ma»
nuíexpedit,concauam, Atque hz tantü (üperficies ligamentis obuincíuntur." fuperiüsenim,
quà offà cubito committuntur, laeuía funt, & cartilagine incruftata,quemadmodum & ' infe.
ritis, quà poftbrachíalis offibus,& primo pollícís oflí coarctàtur, Quin etiam ubí offa fe ínu&
cem contíngunt, non undique afpera & inzequalía , ac ligamentís oppleta uifuntur , uerum
omnibusapti IzuesQ linus íncifi funt, quí cartilagíne leui & lubrica illítialiorum offium tu^
bercula capita uefimilíterlacuia,cartilagineqs obducta,excipiunt. In medio ením contactu nul
lorum brachialis offiumligamenta membranzcue interueníüt,ni(i ín ínferiorís ordinis offium
connexu,ubíi nonníhil,fed uix anímaduerfione di gnum, lipametí cartílacinei ueluti ín puncto
intercedít, &Cubioffa inferiora nonadeó contermíné inuícematg fuperiora funt compacta,
Quodetíam merító Natura molítur, in hoc potiffimum duos brachíalís oflium ordínes con.
fingens,quod ' fuperior cubíto, * ínferior autem alia prorfus ratione poftbrachíali & primo
pollicis offi debuerít comitti, His nang ut diftinctis diremptísqg coartículatur offibus, cubito
autemuníus offis modo : fic utíure fuperioris ordinis offa, uicíniis propinquiustpac nullius
corporís interuentu inuicem coartículentur,quàm inferíorís ordínís offa. Atquehancbrachi.
alísoffium copíz ratione diffectionum periti potiffimam efTe referunt: huic fecundarió patíen^
dídifficultatem addentes, quumarbitrentur brachiale íníurijs ferendis pertínacius fierí, quía.
multis componitur offibusoccurfantíum uímarticulorum nomíne cedendo exoluentibus,co
modo quo haftam fagitanrue difficilius laxa quàm tenía penetrare confpicimus, Quanquam
rurfus & ad innumeras manus motuü difkcrentías, hancoffium uím & copiam à Natura ion
poftremo loco extructa effe anímaduertimus, Coeterüm quibusnam finibus tuberibust bra.
chialís offa donentur, iam enítar perfequí, In fuperiori brachialís fede, aut ordine qui cubítam
fpcctat, quatuor reponuntur offa, quibus ex ipforum qua ordínantur fcríe, nomína non ab re
imponemus: prímum perpetuo uocantes, quod fuperioris ordinis internum conftituit latus:
! fecundum ueró, quod Παίς fübfequituratqg magis ab interno abfcedit latere :* terti um,quod
fecundo ad externumlatus proximum eft;' quartum ueró, quod externum latus íam הבס
occupat, Pariter quatuor ínferiorís ordínís" offa, quintum, fextum,feptimii & octauum nun-
cupabímus,atque ín hunc modum fingulorum hi(toríam aegrediemur. Prímum, fecundum
& tertium inuíce ualidiffimé proximeg cómíttuntur, & uno ordíneiuncta, ac (i unum effent
os,fuperiore brachíalís fedem 163 efformant,ut inftar uníus alicuius offislatí oblongit capítís,
ín radij ulnzcg (inum,ea concinnéartículentur. Ac prímit quídem,& fecundi, ín finu radij ap
pendiciinfculpto reponuntur:tertíitueró" cartilagíni innititur, quamà radio pronati;magna
ex parte ulnamà brachiali dirímere fcripfimus, C'uanquá externi tertij oflis latus etíam" acu.-
tumappendicis ulnze proceflüm tunc cótingít, quum ín externü latus fummam mani ínclína.
mus. V'erüm interím tertium íd os finum cartilagine oblitiqui uifu dignofci queat;ín homine
nequaquam adipifcitur, quem proceffusillefibi proprii haberet, quum 6718 proceffüs ipfe nífi
fecundum finus,quo brachíalearclatur, latus perinde extuberet, ac reliquoru finuü fupercilía,
ipfeg radij appendícis ín hacregione " apex. Ατο íd uel tactuleuiter dijudícatur, fi manu ín la
tus ínternit ducta inter brachiale & ulni;alteríus manus pollícis apíce inferere quís fuerítadni
fus. Tría igitur príma brachialis offa, fuperiori fedeita fimul iungutur;protuberátis,ut uelutí
unum brachíalis caputleeue& cartilagine íncruftatü con(tituat, quo íd cubito articuiatur,mul
tístg & uchemetibus motibus,acfi uno grandi cfformatü cflet oflejagitur. Quartü brachíalis
osulnam haudquaquam contíngít;at fuperiori fua fedecam huiusarticuli ligamentiportio.
nem
DBrachiale oc,
£oo[fibus con^
Jui , inter fe
ferma diffe r&-
tibus,
DBrachialisof?
Ja quibiss fedi »
Bus, ligamétis,
Cc quibus 647
tilagine obdu-
cantur
Cur du 0 bya 5
010605 offium
ordines»
Brachialis of
fium monia ,
DBrachialis «ἃ
cubitum 61% +
culus,
Que ΓΟ ΩΣ
os Jibi beculia,
via ueudicet,
Qui ofiicom
mittatur.
Cui ordini ad
Jéribendum ue
zat,
Lib.sdeV fu
Part.
DPyinum os
quot offibus
COTHLEYTIUTUP
fit.
Quot fecum »
dun.
Quot tertium,
Quot quinti.
Ῥ υἱοὶ polli,
εἰς offis cx
pollbvachia,
lis offium ad
brachiale con
[27771
118 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
nemadmittit,quzcab acuto ulne appendicis proceffa enafcítur, Dein fuperiori quarti offis
fedi" tendo mufculí ínferítur, qui brachialefle&tentium inferior cenfetur, Ex inferíoriautem
ipfius fede ' mufculus pronafcitur; cutus beneficio paruus digítus à reliquisabducitur, Prae^
terea &" mufculus fuzcorigínis portionem hincaflumit,qui duorum primum parui digitíos
flectentium exterior eft. adco ut quartum hocos neque inferíorí;neque fuperiori ipfius fede,
neque etíam externo ipfiuslaterealteri offi committatur;fed tantum interno ipfius latere,de-
preffo admodum capitulo, tertij offis externo lateri (magístamen ad manus uolam) ineum
modum coartículatur,quo offa per. ἀρϑοωσίίαν coftrui diximus. Hoc ítaq; quartum brachíalis
osíd peculiare fibi uendicat, quod uni tantum brachíalis offi iungatur, quodg omnium bra-
chíalis offium míninum fit,reliquisq: mínus protuberet,finueturg. Eftenim quodammodo
fphoerícumi,fed paulo longius quàm craffius: quiafcilicet inferius muículos cducit,fuperiüs au
tem ualidifsimí tendinis ínfertionem, uti diximus, excípit;eag ratíonefurfum deorfumi ma
gis quàm ínlatera protuberare debuit, Vnde etíam ueteres diffectionum profefTores, id (uti
conijcio) Rectum appellarunt, ambigentes quem ín ordínem ipfum referrent, nosautem fu^
períoriordíniafcripfimus, quód tertío huíus ordínísoffi coartículetur, ac reueraín eo ordíne
confiftat. Nuncuparünt etíam Anatomící pracfens os,cartilagínofum:non fecus quàm Mari
nus* osgenu articulo przpofitum co nomínedonauít, quod molam patellami uocamus.
INon fané (quantum rcor)quód ídos molle cartilagíneumQ effearbitrati fint,quum omníum
brachialis offium facilé duriffímum & folidiffimum (it, at quód coctum extcriüs cartilagine
obductum uifatur, propter mufculorü principía tendinum$ fines, qui poft elíixatíonem car-
tilaginis molliufculze fpeciem referunt. Galenus hoc osoctauum brachíalís osuideturrecen^
fuille;id propri ipfi tribuens, quod propugnaculum" neruí cuiufdam fit, quiab interna ma
nus fede ad externam fecundüm τ brachíalís os reflectitur. Híc neruus menon latetuerum
ad hoc officulum ín hominibus n6 reuoluítur.e(tením ílleneruus, quemà quinto brachium
petentium, paulo poft medíum cubiti longitudinis ab interna cubiti fede in pofteríorem por-
τίοί, atq; duos furculos paruo digíto,totídemt anularí, unum autem medio deríuare,in quar
to libroaudíes, Prafens itaque neruus quartum brachialís os non contingit, idcoG mínus fe^
cundüm illudab interna manus fedeín externam reflectitur. Porro practer quartum brachia
lisos,nullum penítus occurrít, non pluribus adnexum contíguumQ offibus, Prímüm ením,
praeterquam quód radio artículatur,etíà fecundo brachíalís coartículatur offi, amplo utcung:
tuberculo ín fecundi offis finum fubiens. Deíndealio tuberemulto ampliorí,atque ab inferío
ri fua fede protuberante, communem finum íngreditur, quem quíntu brachíalís os cum fexto
eftormat. Verüm Natura precauens,neíd osundiíque aliorum offium finus ingrederetur, ὃς
ipfum interim tyranni more nullum fufciperet, infignem in ipfo czelauit finum;quo unàcum
fecundo brachíalís offe (cui is finus quoq; communiíseft) feptími offis omnium facile maximi
granderotundumQ admítteret caput, atqueíta primumos radio;& fecundo brachíalis offi,
& quínto,fexto;acfeptíimo committítur. Secundum os (quod tanto minus eft primo, quanto
ipfum maius efttertio) connectitur primo offi, & feptímo;utí iam díximus.tertío autem,am-
plo connexu per: ἀρϑρωσίίαν conftringítur:adeó ut tertium osradío, & tribus brachíalis com^
mittatur oflibus,prímo uidelicet, feptimo & tertio, neqp etíam multum ab octauoremouetur.
"Tertium os modícé protuberate,fed amplo tuberculo ín finum fubítoctaui oflis : hinc& facile
conflat,íd os 86 ulnze , magísq adhuc" peculiari huius artículí cartilagini, dein & fecundo offi
brachíalis,& quarto & octauo conterminum effe.Cyuintum brachialis os, quod inferioris or
dínís prímum recenfuimus, fuperiori fua fede ín finum fibi exculptit prímí brachialis oflis ca^
pitulum excipit, & externo latere finuatum quogyfexti offis capitulum admittít.adco ut quin,
tum os duobus brachíalís offibus, prímo nimírurac fexto coarctetur, & pretereaíd priuatim
quoque" prímum pollicis os fuftinet, In inferíorinanque ipfius fede" finum adípifcitur patu
lum &^ oblongum, ac ín * interna" externat fede magís quàmín lateribus ac medío excu.
ptum, σαί prími pollicis internodij capitulum eaarticulatíonis fpecie comittítur, qua: motum
cdítomnibus manifeftum. aliter multo quàm brachíalís offium ínter fe cónexus, cuius motus
{τα latet, ut uix dijudícarí queat, Atque hac etíam articuli fpecie quatuor ' pofibrachíalis offa
quatuor inferíorísordinis offibus adnectuntur, Primum ením poftbrachíalis os indící prae^
pofitum,magnaex parte * fexto brachialís offi coartículatur;" portionem quoque quinti offis
attingens. Vbiením quíntum os fexto coarciatur,communis finus utrique offi exculpitur,cuí
capitis primi poftbrachíalis offis parsartículatur, adeó ut quíntum brachíalis os;precter pri
mum fextum( brachialis offa, etíam prímum pollícís os unà cum prímo poftbrachialis offe
contíngat. Porro fecundum poftbrachíalis os medium (uffulciens digitum, depreflo, fed obli.
quo,
+ 4 ife
tab. dt.
t amufcu.
tab.r.
u 4 Gb. f
Βα. א
uite- .32
grarum x,
2 fig.cap.
וד lib.a. cha.
γα, 4.6.
Siuifum fue
rit , bic figu
145 cüfpici -
ἐς quot of-
fibus quod-
quc os com
mittatur es
xatitidtue
TH.
ו
T. 14
411 fig. A.
b 5,6 f.G.
c ófig.a;b.
d 6 figu.c.
€ 6 figu.d,
f figit
1I, III, 1|}
ciécharatt.
b s46fi-
gur.h.
DE HVMBANI CORPORIS FABRICA LIBER I. iio
$4,6f. duo;capite' feptimioffis brachialís (inuileuiflime ac obliquéexculpto articulatur acutiori (ui
K. partelatoretp interno" fextum brachíalis os modice contíngens. D'uoautem reliqua poftbra-
| At chíalis οἵα, ea fcilicet quac anularem & paruum fuftinent, duntaxat octauo brachialis offi' [ας
“4.6. uibus;acinfuperficie tantum excauatis finibus coar&tantur. Sextum itaque brachíalis os duo» Quos offzus
WM. bus committitur poftbrachialis offibus, illinimirum quod indici przcponitur, & obfcure ill. 7e: ce
quod medio fübijcitur digito. Brachíalis autem tribus committitur oflibus : primumenimos. "7I
fuo finu excipit, & fuo tubere ín quínti oflis finum (übíntrac.deín feptimo offileuiffim? protu
berantecapitulo;aut potius plana fuperficieartículatur,eftG inferioris ordínis míní mir,quem-
admodum feptimum máxímum.quíntum autem & octauum medio fe habent modo,quan-
quam octauum quinto paulo grandius cernatur. Septimü os fuo capíte rotundo;ac impen ΡΥ
Πὰς protuberante;ín communem prímí fecundi offis finum fubit, hactp ratione duobus illis s Jub
offibus cómittítur.ab internoautem laterefexto offi articulatur, ab externo uero latereartícu
latur octauo offi ampla admodum artículatione, quee depreffo fitcapite, finu& in fuperficie
tantum ceelato. Hancarticulationemaliqua ex parte cartilagíneí ligamenti ínteruenít portío,
quse etfi feptímum os uchemétíus octauo offi cómitrat,attamen íd omníum brachíalis offium
creberrime uerfus ínteríora luxatur : tum quód grandius [itjnegr íta facilejac cotermínaoccur-
rentium impetum fuftineat:tum etiam , quódligamentit interna fcde hoc os uícínis collieans,
nózequecraffum fit;atq: ín relíqua brachíalis regione. Atq id hínc potifsimü accidit, quód INa
]מ turaligamenti mole 081110100, tendinibus iter occupare uoluerit, quifrequenti multitudine;
hàcad digítos fle&tendos ab interna cubiti fede prorepunt. Vtcunque ucro (it, feprimum os
quatuor brachialis connectitur offibus , prímo nimirum, fecundo, fexto,octauo,& pofibra
chialís offi medíum digitum fuftínenti. Octauum os cunei quodammodo rítu feptímum & Ὁ μος οὐ,
tertium fubintrat;illist duobus cómittitur:feptimo quídem,ut paulo antéretulimus.tertium
autem,ín finum fibi exculptum admittit: dein przeter haec duo brachíalis offà, duobus ctiam.
poftbrachíalis coarctatur offibus,quzx anulari & paruo fübijciuntur. adeo ut & íd quoq: qua-
"ÉN- taoroffibusconterminum fit. quibus fubinde paruulum accedit "officulum,ex illorum nume
ro' que fefamifemínis imaginíafTimilata, euzzuod zt: Gircecis nuncupatur. Ad externit enim la
tus coartículationís poftbrachialis offis paruü fuftínentís cum octauo brachialis οὔτε, εἰς ge p
nerís reponitur officulum, fedem quafi oppleturum.quzc ídeo hic quodammodo uacuarclin. *//5c Era
/ 4 j אא Dir fe (EM WE chialtrebofitiz,
quitur, quód hoc poftbrachíalis os fua fuperiori parte totum octauo brachíalis offi inniti ne-
queat, atq ín externum latus paululum abícedac, V idetur itaque íd officulum, quando ade(t,
príuatím hancarticulatione firmare;ac poftbrachíalísos paruum fuftiínens digitum nonnihil
fuffulcire.atque hac etíam occafione otauum brachíalís os ex abundáti huic quoque 0116010
| praeter illa מה nuper díxí, contiguum uifitur. Quinetíam &hocadhuc octauum os fibí pro^
||. príumuendiícat,quód ipfius interna fede, qua manus uolam quodammodo fpectat;notatu dé
5 enum 610618" proceflum, ab externo latere uerfus ínternumfatus inclinantem, & ínterno fuo
?' latere C modo exculptum : utaptam conftitueret fedem, qua tendínes mufculorum divitos
fle&tentium (quí ex cubíto procedüt)opportune uehí contíneríG poflent, Vt uerb tanti tendi
3:6 2. nummoli fedes hzcaptior redderetur,etíam quíntit brachíalis os interna fuafede? proceffum
" educit , uerfus externum latus uergentem, δ Ín externo latere paríter exculptum ,ciufdem
omníno ufus quo octaui offis proceffus gratía,nímírum uttendinibus 11115 013 exhiberctur;ac
tmfu. poftmodum ex proceffuumillorum apicibus ualídifsimum lígamentum enafcerctur,quod
| b tranfuerfim tendínibus círcundatum,ipfos,ne à πὰ fede" aberrent exurgantue,contíneret,am
abr plectereturis. Haec fedes tendínum nomine excauata, utcunque LEcuís eít: quemadmodum &
- &« reliquos finusefIe dicímus,qui tanquam anulí cendínes tranfmíttüt, Cetera brachíalis offium
parsextra hunc finum, casqp fedes quibus offa artículàtur,inzequalís,& propemodum afpera
eft,utfortiora educerctligamenta, cadem ualídíus exciperet, quibus offà inuícem obuincíri
accollícaritamantea proditum eft.
Officulum ad
5
OdLni o
proceffus,
Quinti offis
Proceffus,
IDE ו agi Mo Sc dDUE EQUIP EDS
Capt 2X X 71
FIF IP S Capiisfiureexprima fecundis precedentis Capitis figuris extre?
anam manum » ac proinde ctiam poslbracbiale (notis I, IT, ITI, IIT JTyexprünentibus pe^
zendee funt. Quanquam c? füb[equentis Capitis prima figura, ad cbaraclerem t postbra^
cbíalis os indicem fustinens exprimet , omni offe liberum.
PARTEM
120 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
/ ho $2 Est ג
ARTEM fumma manusábrachiali 01100 digitorum dedu -
Cam, Grzecí quidem μετακαίρπιον nomínarunt: Celfus autem,& Grzecort c4p.25 ll
interpretes permulti, palmam , alij rurfus pe&tínem, ac pectusaliquando I, rg
uocarunt.uerüm quia palmze uocabulum 181185 patet, & brachiale quog; "28
in palma plerífque complectitur, ac relíquís rurfus palma ídem απο ποία ὦ
jj denotat.& quum pedís pedío,pe&inís & pectorísíeu 5059 nomen etíam
Quiluflun 555 4-27] baríteraccommodetur,ego hactenus. uerexsdezricp pofibrachíaleappella
3oflisachisis ui, Poftbrachiale itaque Galeno quatuor conformatur offibus, Budemo autem & Cclío, αἰ:
off quor, (utex primo deHiftoríaanimalium eft colligere ) Aríftoteli etíam, quínque: prout nimirum
Poflbrachia,
dis uoce uten»
dun,
quinésqun- pollicis" primum os,quod quinto brachíalis offi artículatur, hi quidem poftbrachíali, (Παῖς, 51: fias
que enuneya » Duo C du: : 1 dá de . וו
ל nusueró digitorum offibus adnumerant, Porró nonnulli d poftbrachíaliafcribunt, quód in ₪
eodem feré cum cxterís poftbrachíalísoffibus ordine locatü 10:80 וס prímarcliquorum ; -
digitorum internodía,nudum exeratur, fed quodammodo poftbrachialis offlum rítulateat, כ
uulgo pollici tantü duo offa tribuatur, quamuis ínterím íd pollícísos poftbrachialís offibus
& brcuíus fit,& ipfis no ocquéatg illa;inter fe contermini, Praeterea & hínc fortaffis prímum
pollicís os po(ibrachíali adijciunt, quód fecundum pollicis os, prímo codem fcré " modoar^ ;, κα
tículetur, quo príma digitorum offa poftbrachíalis offibus,qua fimplici finu illorum oflium 27 Gp.
rotunda fimplícíaG excipiunt capita. Poftremó huc fortaffis ducti fuere,quód nullum tendi
nem,quíprímo pollícis offi mouendo famufatur;ipfi inferi putauerínt: quemadmodum ctíam
nulli poftbrachialis offi tendo infcritur, quí illius priuato motui przefit. Complures ením mu-
fculilatueruntalios diflcctionu profeflores, quí prímo pollicis offi peculiariter ímplantantur.
Cialenus ucró (quem ctít ut minimum ' tres quatuor'ue cíus ínternodi mufculos preeterijffe, ez mau.
infecundo libro audíturus es) prímum pollicis ínternodíu digitís, quibus fingulis triatribuit fab. .,
offa,connumerat,quod id fuprà infratg per. σϊιάοθρωσιν, hoceítlaxam, & quz manifeftum mo pe E
tum edítartículi fpeciem artículctur : fuprà quidem brachialíínfrà ueró fccundo pollicis offi:
& ínterím quatuor po(ibrachialis offajinfrà tantum quà digitis committuntur,caarticuli [pe^
cícconiunguntur.Suprà enim,ucl Galeni fuffragio;poftbrachiali per. σωυαίρϑρωσιν coartículan
tur:hoceft αἰ Πουζεία articuli;qui perquam obfcurum,& quem fentire uíx queas, motum often
dit.Itaenim acbitror Galenum fynarthrofcos nomíne in Capite libri de Offibus decímo no.
no ufum. Quandoquidem haudquaquam exíftimandum eft, Galenum adeó perfundtorié
poftbrachialis offa uel ín fimía, uel cane íntuítum effe, utaut futura, aut clauírítu, autharmo.
nia,hzecoffa brachiali coarctari uoluerit, quamursilla ipfius effet fentetía, fi illum fui dogmatis
non oblitumhic díixerímus,quod ínítiolibri de Offibus fynarthrofeos fpecies enumerans dif-
fuí exequitur. Vt utueró fit, quó rectis nos Galeni fententíze accommodemus, quatuor qui
Ruso dem poftbrachialis, quindecim autem dieitorum ofla, fem per enumerabíimus, Sunt itag poft.
pero brachialis offarelíquis digitorum offibus longíora,& magna ex parte teretía,Longiflimumín
[i dicipreponitur;atque τα fenfim fiunt breuiorautomníum facile breuiffimum tenuiffimumd
ΤᾺ פמק paruo proeponatur digito, Omnia ' fuprà* infra appendice donantur, & fuperior quidem f; f cq.
ΠΣ Mer ; (cuíus cónexus ctiam ín puerís aliquando latet) brachíalis offibus, utiantea dixímus,coarcta- 5 o. 3
4s. tur, ipfagoflahicexterna fedenonnihil latiora quàm interna funt,ut poftbrachíale unà cum A pes
brachiali fuperficiem exterius gibbam,intus ucró cauam aptius hícefformaret. Quin etíam ap in p
Irsisio?* pendices hzelateribus fc ínuícem cótingunt,& cartilaginei ligamentiinternétu ínuicem alligan icpsillze,
7% tur.Inferíorcs uero appendices grandes quog funt, & in rotundü acab externa manus fede in ES
internum oblongü caput definut;quod cartilagine obductü, primi digitorü offis finum fubín b
trat, zc appendices lateribus fe eti contíneunt,fed non adeo pertínaciteratgifuperíores,qug param. ^
0 ,.. brachiali coarctátur, αἰ ΠΟ ונת tamen quàínuicem reípiciunt;(inuatz-funt,ligamentatg car |
Dus (o d tilaginea educunt, quorum opera 31166 connectuntur. In medío autem ductu, & fecundüm
07946. poltbrachialislongitudinem, quoníam offa fuís appendícibus multo tenuíora funt, inuicem
dirímuntur,& digno notatu " ínteruallo ínuicem dehifcunt. atq; id magni cuiufdam ufus gra- 6 |
tía.in quolibet enim trium interuallorum, qu quatuor poftbrachialís offa conftituunt,! duo ee 3
rcponuntur mufculicx octo illis, quí prímu quatuor dígitoruos fledunt, Quemadmodum mufc. tabu
itaque fingulos dieítos, duo illorum mufculorum accedunt : íta etíam cuíque poftbrachíalis l«v fub. a,
offi duo attenduntur, atque ín tríbus interuallís fex collocantur.ad internum ucró latus polt vg
; brachíalis ofIis indicem fuftinentis,feptímus protenditur. externo autem lateri offis paruo di-
ἘΣ ΒΔΕ gíto przepofiti,octauus exporrioítur. Verum quum hí mufculi fuo du&u, horum offium lon
feulis cedens, Situdlinem uix fuperent, ínteruallaG hzecnon tantum diftent,ut fufficiens mufculorü moles in
ipfis collocari queat;poftbrachíalis offa merito intus, ubiuolam conftituunt, caua uidentur,
ut
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER L זגו
ut& hic quoquemuf(culorumportio tutam aptari fedem nancífceretur.In externam atitem
offium fedem mufculí nihil prominent, nequeinibi oflium gibbum uel mínimum excedunt,
parem cum offibus (uperficiem conftítuentes. Quinetiam ut ulnam radium atten is ipfis mu
fculís cedere oftendímus;íta etíam poftbrachialis offa fecuridüm longitudinem angulofa,& li
neis quibufdam pulchréextuberantía cernínius, pro mufculorü uidelicet; qui ipfis exporrígun
sm. turratione:utietíam non minus fuperíorifede cl cganterexafperantur,ut opportunam "trium
אא brachiale 1607000 mufculorü infertionem excipiant, INeg id folum poftbrachíalís offa cum
bau. tádio ulnàg exíeunt comune, uerü etíam íntus oblongum" (inum medullze reponedzc aptum
|st&ba. fibiuendicant.Porró poftbrachíaleiuftiffime quatuor offibus eormatum effe, quatuor qui
(imer? ipfis (tabiliuntur digitiliquidó commonftrát. quibus quintus ueluti opponi debuit, (i modó
limit 2
pnit figu. לק MN TUIS
upus. manus commodum futura cratapprehendendi oreanum, Atfatius íam quoquefuetit, digitis
(JetsD.. peculiare Caput confecrare ,
HO OU Vf E LINDA Sm HDWIAQODAS INS ו oc ZIL
DIGITORIZM offrum feyiem due priores figure ad initium uigofimi quinti
- Capitis repofite commonstyant : quemadmodum c» tres integrum offium contextum expri2
mentes tabule,ad buius libri calcem locandze. Tabula autem bic inferta;ac intresucluti figue
rasCut fingule duo proponant offa )
digesta , digitorum articulos oculis
Jubijcit. Farum enin prima,duo ex
| primit offazquorumt alterum «t in^
E figni, eftás poslbrachialis os indi^
cem fuftinens, alterum D indicatur,
eft primum indicis os ab externa 7[5
de, quemadmodum c» illud poflbra^
cbíalis os,delineatit. Drefenti itaq
Jfiguxa primi digitorum articuli offi
ies proponitur . C. enim caput ra^
tüdumtotat poflbrachialis ofeis.ID
uera finum primi indicis offis caput
C anfígnitum excipiens,
Secundafigura primum indicis
PRIMA FL SECVNDA; qUER IDA,
0 .ג א ץ
i - quoque 05 indicat. E. notatum : co + fecundum paríter TF inft^
112170771 : ut borum f 7 7 : /57, ;cnfz
itu um ofetum delineatio y fecundi quatuor digitorum artículi JBeciem oculis fubijce»
ΤΕΣ ו , כ ו
0% sé aque e H dio indícant capitula primi indicis offts. I uero cj: Καὶ finus fecundi offís,
quos duo capita prim oféis fubintran, L, autem finum fignificat , in medio capitum prímt ofeís
confisTenteim כ ac n quem tuberculum fecund: offis
étiter duos finus I «3: K notatos prominens.
PIT 66i ; j מ
c M infignitum t Jubingredigum
"ertíafr, indict. ; ;
1 erti 0 / 006 fecundum indicis 05 IN co tertium O, proponit;tertij cuiu[q digiti articuli
Jbeciem ostenfura quam quia penitus fecido quatuor digitorum artículo re[pondet,alijs chaya
7 i bus tron oblitercutmus. Z^erüm fflas articulorum imagines etiam ex duabus primis uigeft^
mi quinti Capitis ficuris petereintegrum est,
»2 fig.ca. N eoe ri , ^ :
| Hin MN s manus digitos ternís conftare offibus, (quz & internodía,&
4 A,B, articuli, & acíes,feu etiam q«Aeyydt &C exvraMelee B ἀόνσῖυλοι uocantur) fu
. ündicis
|| períori Capítecomprehenfüm eft, Atg hacoffa durafüntacden(a, non
; Ἢ ΤΣ :
| | tamen(utalíquando contrà Galeni placitum monuimus) medullze peni
D, E,
20 ctiani
«duorum
janibus ἢ ili: T [ [ 1
manibus hunt motus, ac orum quz {ΠΠ| apprehendütur differentiam indigeamus,neminem
o latércarbitror. Deinde quód neque plura ofla,
fi ἊΝ : neque paucioga tribus fierí, 019108 omníno ex ו
uutuentue hinc promptifsime colligi tur,quonía fi illum excederet numerum, praterquam
quod
Gingulosdigi
tos tribus off
Bus meritó foy
lari,
offium Ὁ ד
magttitudo,
JDecens offi
C integrorit
digitorum fov
2,4.
122 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ubd nulli auxiliarentur fundtioni(abundéením omnes trium offium ope obimus)perfectam
ualídamq digitorum extenfionem uitíarent, hancmínus firmam, quam nunc fit, efficientía;
Ex pluribus nanque conftructa partibus leuiori negotío fatigantur,laflantur,& afuorobore
exoluuntur,quam qua paucioribus cHormantur: tunc precipue, quum omnes partículz fi,
mulconiundtze commí(I:e (ut brachíalis offa)in uniuerfis ipfaru munrj s,referuari nequeunt.
Verumfi paucioribus offibus digiti conftítuerentur, ín tot tam uarias pugnantest figuras dí
gitosagere nequíremus,utígitur uarié mouerentur, patíendíc promptitudinem declinarent,
tiumoffium numerus füfficit; Quandoquídem autem predlocatum os poftpofito, aut ue-
hens uecto,maius elTe operzprecium eft, merító Natura quoque, prímum cuiufque dígitos
grandíus fecundo,& fecundum ruríus os tertío minus fabrefecít,non folum ínferíora 0113 lon
eitudíne, (ed & craflitie, & latitudine minuens, hacgyratíone po tifimum digitosex ampliori
bati fenfim ín mucronem coarctans : & digitoru formam, quam ín mulicribus pulcherrímam
ducimus,extruens, Quanquam rurfus mirabili induftríanon candem figuram digitorum o£
fibus, & dígítis adhuc unguibus cutetp obrectis largiatur. Totos enim digitos paulo minus
toto teretes efformauit, quod eiufmodi figura reliquis omnibus íníurfjs minimum obnoxíam
fciret:ut quae nulla cxtuberetemínentíajà foris occurfantibus frangenda collidenda'ue.C)uód
ením digiti extrinfecus quidem accurate gibbi fintíntus uero ac ín lateribus magís comprefhi,
alicuíus etiam ufus occafione factum putato.Interna nanque ipfarumregíione digiti molliunt,
fubigunt;teruntac apprehendut: quzcomnía deteríus ficrent, dieitísinibi gibbis exi(tetibus.
utínterím praeteream duríiufculam neruís oppletam adípem,ínternz digitorum fedí,corum
quz íam dicebamus officiorum caufa, & tendínum defendendoru occafione,fubtenfam,atqpin
fecundo libro prolixius príuato Capite enarrandam. Porró quumexternadigitorumregione
nequehorum alíquíd tentemus, neque alío quouis munere fungamur,rationi confonum fuit,
digitosad folam patiendi pertínacíam examu(fim gibbos conftruí, Quum autem digíti inlare
ribus minus effentíniurijs obnoxij,quumq ínuícemadducti;conftríngí;ac ín ipforum medio
nullam fedem uacuamrelínqueredebebant, ip fos in lateribus gibbos fieri haudquaquáex ufu
erat, Atque hís quae modó diximus pollex paruus digítus cum 110166 fatis fuffragantur,
fiquidem ille utrungslatus, fed magís internum gibbum adipiícítur, paruusautem externum
duntaxat,index uero contrà internum: quód his fedibus ab alíquo non tutantur.adeo,utnon
mínimam INaturz folertíamín totíus digiti figura uídeamus : à qua quantum offa difcrepent,
íam enitar exequi, INullumdigítorit ose offzrt, quod non fupràinfrag craffius & fpifTius fit,
quàm fecundüm ipfius longitudinem : id quodetiam omnibus ferélongisoffibus commune
cernitur, quae adartículationem perpetuo craffefcunt,augenturg. Si enim undíque parí con
(larent craffitíeanimanti pondere moleg admodum íncommodarent, ipfigartículi, nifiam^
plioribus bafibus concínnéadaptarentur, penítus in firmi effent. In hocígitur prímum forma
offiumá totíus digiti figura differt, Síienim digitus in lateribus offium ímítaretur imaginem,
quemadmodum ín macilentís ac parum obefis uidere eft, inter digitorum latera uacua confi
fieret fedes,quzelíquorem digitis complecti non mediocri incommodo prohiberet. Impletur
uerb hzc ofsíum fedes duriufcula illa adipe, cuius paulo príus obiter meminimus, Deinde
unumquodg digiti os externa fede teres & gibbum eft, nullibi infigníter, neq etíam inartícu-
lorumregione, extra rectam líneam protuberans, uti etiam indateribus offanon admodum
circaartículos promínent. fi modo prímum pollícís os híncexceperis, quod externafedeanz
plum magís planumqg & depreffum,non autem aliorum modo gibbumuifitur, Ad μους, τοῖν
tíadigitori offa fede externa quidem gibbafunt, (edab ipfa artículatione qua fecundisarticu^
lantur offibus deorfum ducta, non itaatque relíqua offà extrorfum protuberant, fed ungui
quodammodo cedunt,tanto enim mínus promínent,quantam fedem unguesoccupant,quo
mínus fcilicet integer digitus ín tertío offe proceríüs, quàm ín relíquis, extroríum exurgat.
Interna cuíufg offis (edes nihilmínus quàm gibba eft, fed depreffa prorfus, & finuata potius,
multóaliter quàm externa digítorü fedes : dummodo & hínc quog primum pollícís os fecluz
fcrís,quod brachíalis offibus interna ipfius federefpondet.INamet fi füpràínfrag adartículo-
rum fedes ín ínternam manusregionem magís protuberet, € in medio ductu inibi (inuatum,
exteríus autem curuatum confpicíatur, nontamen reliquorum digitorum oífium modo,am-
plum depreffumtg & planum eft, at potius gibbum, magisQ íntus quàm forísacutum. Quod
fané Natura haudquaquam fortuító cafugy machínatur . fecundi enim & tertij pollicís offis in.
ternz fedí,quemadmodum & tribus quatuor digitorum offibus" teretes tendínes exporri οἱ
debuerunt, qui ργοίεὸ nifi offlum ínterna fedes ampla depreffatg & ueluti finuata εἴτι, in ol.
v , " o : , : H - ל ,
fibus nequirent fubfiftereznon magís quàm teretía corpora inuícem nunquainnit 665
Hic cotifi-
πρὸ figu >
Yas 6
quibus di»
gitorum of
fa exprimi
tur,
b Manus ex
trema s m
[culorum
tab.c7 deiit
6 c7 [epti:
me hic funt
con[udende.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER f. 13
Nequcetíam teretes 1111 tendínes, ipfis duntaxat applicari dcbuere.imo operceprectum fuit; Sc
(mans 4. ex hacoffium fede ligamentum enafci;fecundüm longitudinem oflium tendincs illis oflibus
A[a-59- committens, ipfosqs neab offcexurgantdeclinencue complectens, Cuiufmodiueró tendínes
oflibusexporrigantur, qua-gligamenta ipfis obducantur, ín fecundo libro affatim recenfebi-
mus.ín pracfentíautem, tantum illorum meminíflc fat (it, quantum adoffium con(tru&iiónís
ratíionemenarrandam expedit, Per fccundi ítag pollicísoflis longitudinem interna fede eius
6 mfi. generis l(gamentum enafci;eo libro audies, tendinem" mufculi deducés,qui tertío pollicis offi
n *&- validiffimeíinferítur;ac eius articuli flexusautor eft. Verum quía eiufmodi ligamentu Natura
j nullum ín primo pollicis offe condidit, neque perículum eft, tendínem hacad tertium pollicis
'4mfa. os prorepentemaliquo aberraturü(ut qui undique" mufculis prímo pollicis offi proprijs con
[o pu tíneatur) haudquaquam neceffüm fuit, prínum pollicis os aliorum offium modo planum
[ἢ 4; depreflumi interna fede extruí, precipuéquum & id mufculis ipfiattenfis infertísq; inido»
bos. neum extitilTet, Primísuero quatuor digitorum offibus' duo inuicem incumbentes porriguri
Moss tur tendincs,quorum unus fecundo ínferítur offi : alter ucro, quí fuccumbit, tertio implanta-
[ἢ Je tur:adcó ut tribus horum digitoru offibus eiufmodi uchátur tendincs,cíusQ generis lí&amen
tís qui tendínes anulorum ritu tranfmittunt, digitorum offa donentur : pracipué autem pri^
ma & fecunda quatuor digitorum off, & pollicis fecundum. 1 ertijs ením non fecundum
totam longitudinem tendines exporríountur, unde etíam neque íta utínferíora uidentur de^
preflà & plana. Ai quum igitur fuit, hzecoffanon fecus formari, quàm fi una pars terctís cor^
porís diuifi efTent;tendines uero ipfis exporrc&iíaltera cíus corporís pars, ut cilícetofTa fimul
| Mans cam tendinibus teretem dieit imaginem conftituant.? Externz enim digitorum fedi cíüfmo
61456 dinulli deducuntur tendínes, atmembranae modo totí ofsíum longitudini tendínes ibídemi
Mee duntaxatadnafcutur. Latera ctiam ofsium nequaquam dígítorum ritu compreffa latatg funt,
6 207001. neque ulla pollícis paruidg digiti acíndicis ofsíum,hacex parte cum reliquorum digitorum οἵ;
fibus, eft differentia. Refpondentenim ofstum latera, teretís corporis dímidize partis ἰατοτί,
quamuis interim ab hac figura prímum pollícis os tantum difcrepet, quanto minus reliquis di
gitorum ofsibus interna fede compreíIumamplum$g cernitur, Atque huiufmodi digitorum
olsium eft forma, longe profectoalía quàm Galenus iplis tribuit, camad dígitorü imaginem
defcribens. | Verum íam tempeftíuum erít, INaturze prouidentià in digitorum articulis con^
templarí:neque obíter Galeni orationi acquicfcerc, qua füperíorís offis caput in fubfequentís
finum fubíre;ac exteríora finuum füpercilia infienius quàm interioraexporrioí fcu extuberarc
| fimpliciter pronücíat,candemq artículationisfpeciem omnibus digitorum articulis afcribit.
iom. Vtmodbnihil dícam detendinibus" mufculorum, qui digitosin latera ducunt, & à Galeno
ΠΡ 73 non mínus fecundis ἃς tertijs digitorum artículís, quàm prímís,communcs cenfentur. quum
ΠΡ interím nunc facile fímus oftenfuri,neg: tertium pollicis articulum, nequealíorum digitorum
bil. 2, , fecundumaut tertium artículos, prímarío motu ín latus 301. Primum ítaque pollícís Os,quín-
| ,, € tobrachíalisofli rara peculiarítg committitur artículationis fpecie, quae & flecti, & extendi,
| PRA ac dein mouerí ín latera poteft:ín eumiy modum parata וכ priuatim magis motui quí ín la-
d, tera perficitur, quàm flexioni extenfionity fubferuíat. Quintum ením brachialis os amplum
exigit (inum, quí tranfuerfim ampliori tubere prominens, ínteríori exteríorit (ede in figniüs,
quam ín ateribus,calatur. Prímum autem pollicís os fuperiüs tranfuerfim, feu fecundum in.-
ternum acexternum fatus infculpitur,& interíus exteríusqg protuberas quíntí brachíalis offis
finui eleganter cógruít, & quafi mutuo ingreflu ipfi articulatur. non tamen adcó infieni, ut id
uno tantum agatur motu, reliquorum articulorum mutuo ingreffu, nexorum rítu, Verüm
quum interna prímí pollícis offis fedes magis quàm externa promíncat, & quinti brachíalis
offis finumaltius inibi ínfculptum, profundius fubcat, d prímt pollicis os magis fle&i quàm
Hu extendipote(t, ἢ Secundum pollicis os prímo ca articuli fpecie artículatur,quam 1
lic prime Cirzeci uocant.Infríor enim primi pollícís offis parsin rotundum quafi capitulum 6011180
- סו tundum fecundi oflis finum fübiens.Sed quía caputid tranfuerfim;hocceftab interno pollicis
mmi" [lateread externum magis protuberat;ac uclutitranfuerfim oblongu eft;ín lateribusG uix ma-
Ὁ gís quàm ín centro deprímitur, ac demum fecundioffis finus huic capiti ad amufsim aptatur,
iecundum pollicís os flectitur potíus & extenditur, quàm in latera inclinatur. quum ínterím
eque ín latus duceretur; (i capitulum prímí offisad amuffim rotundum eflet, & in lateribus
aquéacinanteriori fede compreffum. Deinartículi etiam ratione (quum capituli in interna
fede ualde deprímatur) fecundi: os maximéac in acutifsimum angulum flecti deberet. uerum
., 45 quo mínus [4 fiat, duo hic obüftunt ' officula fefami feminis imagini à Graecis affimilata.
. vd Quodueró fecundi pollicisos uix extrarectam lineam extendi queat, caput prímí oflis in cau
2 fa εἴ,
₪
7
Ἢ ῥάγε.
d
2
Pind.
7
P'yimi boli
Secundi polli
615 off t$ CtzIt
primo avtícu^
li fBecies, ib»
“Μιᾷ motus «
124 ANDRBAE VESALII BRVXELLENSIS
fa cft,inibi adeb leuiter depreffum;hicig (ut & in lateribus) aequalíter propemodamatqueín
ipfius centro protuberans. Quàm ueroaffabre,quibusqg rationibus INatura haec moliatur,ni
hil fané promptius nos edocet,quàm pollicis oflicíaque poft cognitam olfiu conftruciionem
longe pluraprímo íntuítu fpectantium animís fugeerunt, quàm prolixéaliquis multas in hoc
chartas oblíterans;perfequi poffit, "Secundü pollicis os tertío offi,(ecus quàm prími ipfius
os brachíali,& aliter quam fecundum prímo,committitur. Inferior nanque fecundi offis pars,
in duo capítula bipartitur, quadamtenus orbículata, & in medio finuoblongo dirempta,quí
Tj joi, nOn minus quam ipfa capitula cartilagíne íncruftatur. Superíor uero terti offis fedes duos
cis offi cum Obtinet finus,tubere quodam oblongo difiunctos, Sínushí,duo fecundi offisexcipiunt capi
fecundo «ii^ tula. ipfum autem terti offis tuber (inum fubingreditur ín Íecundí 01118 capitulorum medío
AationisTé?. ca natum.atque hacrationcfecundum os ín tertium fubit, uícisimQ tertium os excípít.ac mue
tuo ingrefTu ambo offà tam fcíté coarciantur, utduntaxat tertium os extendi 1660007 queat,
nequaquam ucro, ucl mínímüm etíam, ínlatus ducatur, Quódautem tertium os ín angulum
flectitur, & interím n6 ultra rectamlíneam extenditur, fed potíusà flexione duntaxat erigitur,
capitüla finusqparticuli in cauffa (unt. Capitula enim, quibus finus ad amuflim refpondent;in
interiora magis quàm exteríora feruntur, deprímunturd : ac in externam fedem adeo obfcure
porrigunturatque confiftunt;ut ínibi uíx capitis fpeciem oftendant, ítaqptertiumos in pofte-
riora inclinari prohibeant. quemadmodum ctíam ipfi articulo códucere tunc difcímus,quum
ipfius in lexuufum perpendimus : & unà colligimus, quibus modisartículus ipfeinfirmare
tur, fizequéextendi, ducit in latera poffet, atqueíam magna INaturz prouídentía Reciítur,
Prini; ficii Huiu(modi fané artículationis fpecie reliquorum digitorum fecundi tertijtg coarctanzur ar
ensis oa, ticuli, Primus autem ipforum magna ex parte, uti antea quoque monuimus, Íecundo pollicis
mor d giro; artículo conuenit. Verumlongé magis illo inlatus ducitur, non tamen adeo ínfigniter atque
ferme, Bectitur.Poftbrachíalis enim ofTi:m capita, ín interíora multum porrigütur,deprimüturdge: in
lateribusautem nonadmodum latefcunt, fed modícé tamen etíam ínibi deprímuntur : adeó ut
o promptior fit 1610 quàm autextenfio, aut ín latus ductio. Cuanquárurfusindex & paruus
ín prímo artículo príuatim id (ibiuendicent, ut magís medio & anularí ín latus ducantur, id
quod potífTimit ex capitis po(tbrachíalís offis, in lateribus comprefTione euenít. Quodautem
quatuor digitorum prímí artículi, uíx ín zequéacutum angulum ac fecundí & tertij artículi fle.
&iantur,nó ipfa poftbrachialis offium capíta in caufa funt, ac fi mínus interna fede deprimeren
rur:fed" exigua quaedam officula, quae fefami feminis imagini compar&tur,hoc prac(tát,quía
& articulum firmant;acne plus equo laxé fleciatur, prohibent. Deín prími digitorü artículi
rcfle&untur extenduntur ue magis, quàm caterí, quód brachíalis capita etíam externa fede
compreffiora cernantur, quàm digitorum ofium capíta:que ín nonnullis hominibus eo ma-
gísartículos extendí finunt, quo externa fede impenfius comprimütur. V ídemus enim quot
damnon prima tantum digitorum ínternodía infigniter extroríum ínflecterejuerum & reli^
quaomnía, ac potifsimüm tertía. Cuius reí pecimen pulchré reddit, fumm:e fpei accuratifi^
iudicij adole(cens, eenerís preterea nobilitate acíngenuis moribusfingulariQ bonaru lite )רת
cz, ἴἄγαπιας uaríarü dííciplinarü eruditione cum primis darus, IOANNES CENTVRIO אא
svatours GENVENSIS, quidieitos(quos habetegregie teretes,longos,& ad omneartiliciu quam
mvoliles «cel maxime idoneos,ac perelecütes ín po(teríora adeo mirifice intorquet, ut illis aquam,perinde
genes dsi- atque nos uola,contínere queat; Quanquam ís non digitorum modo articulis, uerum & alijs
totíus corporís,ac potifIimum coftarumad thoracis uertebras, miram laxítatem nó medíocrí
robore íunctam,oftendat. Arque huiufmodi feré dígítorü eftartículatio : quae etiam haud dit
ficulter atte(tatur, digitorum offa fuxta articulos merító crafliora cuafiffe, quàm ín reliqua ot
Ὑ το ffs fium longitudine. Quód autem tertium os ínferiorí fua fede,qua nulli alteri coarciatur offi,
jade d etíam protuberet, afperumq capitulum duobus qua(i unculis donatum obtineat, ídeo impri.
" mísaccidít,uttotiínternz huius offis fedi" tendo qui ipfum Rectit adnafcatur,ac demum fuo
finein offisapicem ualidifTime inferatur.e(tením 15 tendo omníum digitorum reliqua offa mo
Quis digi» uentium facile maximus,robuftifsimamq infertíonem tentans.— Porró quíng digitosopor:
5 d ταῖς fingíinuentunequaquamarduum cft, (i expendamus,ad quz officia digiti nobis ex ufu
7 fint. Sienim pauciores effent, permultzc actiones imperfcctiüs obirentur,;pluribus ueró ín nul
lum ufum indigemus. CQuuód autem fi paucíores formarentur, pleraep actiones intercíderent,
Digtori promptéaffequemur, fi fingulos priuatim fermone pertractemus. Pollíce nanque (quem reli-
dg"? quis quatuoropponi expedit, quii ob id Graecis תיא quafi promanu dícas,nuncupatur
deperdíto, omnes ceterí poteftate intercíderent, quum abíque huíus opeillos nihil agere, ucl
iudices ipfi doceat, quifuribus pollicem quo potiflimum crumenze aut loculi praefcinduntur,
non
Linimitte
bic figure
Gc Hit
LK.«cM
iL.
Hec feris
tim figurae
proponüty
Duc Capit
prefixe.
n a fecap,
ag V,V.
Hec refer
adie7 z fi
ure 5
apices.
n 6 mufcu.
tab. tendi =
"nes mujcu-
liz e s.
dcín γ tab,
6b. |
4 Videntur
bac illis fi-
Iguris, que
iU cap. ini ,
410 recen ,
₪
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 125
nonminus quàm aurem aniputare folent, Ac cadem fcrératíoncctía m Athenienfes A eínctis
quí daffe ualebant, pollícem przccindi decreuerüt, Reliquorum ucró digitorum;index acme-
díus,quemadmodum poft pollicem fitu, ita ctíam ufu fectindi (un t. Parua ením corpora 6 ap
prehendínius,omníumQ artium opera ipfis pracipue confici cernímus : & (; quíd uiolentíus
operamur, íllos potiffimum ín opus afcifcímus, Anularís & paruus, mínorem quidem alijs
ufum prabent.atís nihilominus ín hiis cernitur,in quibus amplectendum Corpus círculo com
prehendimus,Síením íd liumidum& éxiguum füerit, 101805 ad amuffim conftrí&tos ipfi cir.
cumflecti expedit, quo ín opere paruus quóque eftaccómodus,operculí modo alijs adiectus,
porro fi alíquod durum Corpus tanta niole conftet;ut digitiinuicem im penfe dírem ptídifiun-
Cii id complecti debeat, prz:terquam quód id pluribus 11008 apté comprch endí;ypluribusgs
fuís partibus digitos accedere committi cernímus, prompté etíam expendimus, quantum
homínicx ufu fuerit dígitosad latera inuícéadduci abducitg plurimum potuiffe. Pollexenim
intus eiufmodi corpus amplectitur, reliquis interím díeitis externze fedi circumductís, totoqg
corporc ín cum modum orbiculatím comprehenfo, Quodfi fit,quís ienorat plures quínque
dígitos prorfus fore füperfluos, quum quinque ad íd munus füflicere nouerit? Quamobrem
uero dieiti inzequales extruantur, mediusqs longitudine ceteros uíncat, hinc colligitur, quod
digitorum extrema ad sequalítaté pertingere fatius fit,quotíes molem aliquam grandíorem in
ambitu cóprehendimus: quum inipfis líquorem,autexiguiü aliquod corpus continere ftu-
demus.Cirandíoribus enim corporibus ualide apprehendendis, retínendísqs,uelfortíter emit
tendis abijcíedísQs, zequalis undígg apprehenfio plurímü con fert. Cofpiciuntur ením ín unam
circuli cíircumferentià quíng digiti cocurrere, fi quando 168 corpus exquifité Íphaerícu ample
Ctímur, Praeterea ad manus accuraté occludendas, quádo uel exígut corpus uel humidum ad.
amuflim cótínere anímus eft; dieitoru inaequalitas ufum pracftatman ifeftü:atqg huicfunctioni
non mediocriter pollícís (itus conducit, Pollice nanc quit cacterís 10108 in officio opponitur,
ipfis quog fitu opponí neceíTum fuit. At ἢ ἐκ oppofito prorfus locaretur, mediam brachíalis
rcgíonem fibi uendícans,à pluribus fané fun&ionibus manum impediret:ac ímprímís eas ἐπ.
terciperet, quas fcorfum alteríus manus uola, aut fimul utrifque uolis obímus, ac proíndeex
tranfuerfo ipfum oportuit reponi, & plurímum ab alíjs dí(iungiadíuneitg, Quum uero tranf
ucría manusregío ad indicem 02006, atquead paruum dígítum,confiftit,prop ter índícemlo.
carí pollicem potius fuit;ac (uti füperíus commemoratum c(t) in£ríori brachialís offium ordi,
nilaxéartícularí, Oportebatením manus índicibus ad ínuicem conuerti, auertí autem paruis
digitis, quínetiam in extremís dieitorum flexionibus paruus dietus nullafedem finit uacuam,
index ueró non paruam, que pollícis beneficio o ccludi obturarii modo operculi petc(t,
DE ὌΡΟΣ ΣΎΝ ΟΕ ΖΕ S'E'SZATT
femini comparantur , Capt 2X XIII.
HEIC Cai precipue fanulatur prima figura uigefimo quinto Clapiti preepofíta.,
eo internam fumme lanus fedem uta cuim officulis boc Capite defcribédis comonfHrans: ad cha
vacleres nimirum IN, T', L7, L7, X qo Y. quorum etiam IN qo» T^, in fecunda eius C. apitis
pura cernuntur . Item bucimpenfe ficit [ccunda fi, "ra trige[imo tertío Capiti brelocanda,
Tgu 1g 1g 2 :
ad characteres y (quod etiam inibi in prima uifitur figura NL, c9" ,. Quin etiamfigur« inte^
gram offi compagem referentes bac offícula k notata proponunt.
E * Ceteri priuatim bac tabella duo delineantur officula;brimo pollicis in pe^
: 0 fübiecla,ac in nuper dicla figura we c9 + ו > ui
- dem bíc notat interioris offzs inferiorem fedem terree innitcntem : B. eiuf
ad y a dem offís Jüperioré fedem, que caput [Declat pedij ofsis poll icem fuftinentis.
6 D C exteríoris mínorisás offts bumilioré fedem indicat: 1) uero fuperiore.
ISSECTIONVM profffores quorundam" ofsículorü meminerunt,
quz quídem artículos implere, ftríngere, ac quó mínus luxationi redde-
rentur obnoxij; firmare docent .atínterím ín quibusnam reponanturar
tículis,quibusd fedibus adínueníantur, neminem feripfiffe fcio. Quapro
pter ctiam non ínopportuné facíam,fi mod quibusnam ín ocís eius ge
nerís officula repererím, híc fübiecerotunumquemq: interímadmouens,
z
אבו..- ; SUEDE 3 ; As à
quirat, Sen(im nanque & temporis fucceflü illa ín pluribus obferuauí artículís, quàm príma
3 fronte
₪
שש
utetíam ín pluribusartículís, quàm cgo iam enarraturus fum, cadem .ה "^
ל
00
7 /
Inmanu.
Inpede que
officula habe
«ntur.
Tii ma»
JAmiliave,
-Alladavam,
126 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
fronte mihi occurrére, Prímüm itaque ín interna fcde fecundi pollícisarticuli,quo primum
ipíiusos fecundo articulatur," duo reponuntur officula utcunque rotunda, &c folida, & non
multum ab orízze femínís forma di(cedentía.funt enim paulo quàm femen ipfum breuiora,ue
rum,utoryz femen una parte depreflum uifitur,fic & horumofficulorum pars depre a,mo
diceqg cauata,& cartilagíneca parte incruftata e(t, qua primo pollicis ofliambo cómittuntur.
Incumbunt enim prími oflis capítis internae fediad ipfius capitis radicem, & ubi id prímüm
cartilagine obducí lzeuigaritg incipit, ac unum olficulum latus externum interioris fedís capi,
tís,alterum ueró internum latus ciufdem fedis occupat : & utraque per illorum, quo.inuícem
dirimuntur ínteruallum ^ tendínem ferri finunt, tertíum pollicís os flectentem, Quum ueró
hac officulailli pollicís offi alid colligentur, externa parte gibba funt,& offium fedem refe
runt quzeligamenta educit, tendínumtg infertionem excípit. Ad hunc fanemodum,in prímís
reliquorum digitoruminternodijs * duo quoquc officula reperíuntur,eodem fitu pofita,tan,
τοί pollicis ofliculis mínora, quanto ad paruum digitum propías 3660110115. Illius enim pri
mearticulo;autpotíus capiti poftbrachialís offis paruum fuftinentis mínima & quodammo
do caxtilaginea adnectuntur officula, Reliquiautem digiti medio fe habentmodo. Procterea
in fenibus & offeís (ut fic dícam) hominibus " unicum officulum aliquando ín ínterna fede
tertij pollícis articuli pofitu animaduertí,quod ' (inui capita fecundi ollis dirímenti,in ínterna
fedepreponebatur, Huíufmodi etiam * officulum nónunquamin fingulis digitoru Íecundis
& tertijs internodijs mihioccurrit fed adeo exíenum utuíx milij feminis magnitudínezequet.
adcó ut nifi in repurgádisoffibus accuratilTimé cauerís, id (quemadmodum etíam ἃ prímis ar
ticulis)unà cumligamentis abíjciatur, nequeunquam fc fpectandum offerat. Huíus ctiam ge
nerís" officulumnotatu dignae magnitudinis illicplerunque obferuatur,ubí poftbrachíalis os
paruum digítum faffulciens, octauo brachíalis offiarticulatur. atque itamanus extrema ob
ficula fe habent. [n pedeautem ' unum fimiliter inuenimus,ubí pedi] os paruum digitum fufti
nenstefferam imitanti offi coarciarur, illi prorfus refpondens, quod poftremo loco in manu
recen(ui.In prímís ueró pedis digitorum artículís huiufmodi oflicula difficulter,praterquam
ín pollice obferuantur.in fenibus tamen,quód maíufcula (intpromptius fe offerunt.In fecun-
disautem & tertijsartículis,illa nunquam ínuení, preterquam ín fecundo pollicis internodío,
cui grande fatis! officulum fubijcitur. Quanquam quae prímo pollícis internodío fubijciun-
tur,multo ínfigníora officula fint, & horum rurfus internu externo longe grandius, Hecquà
capítipedij offis (quod pollicis primi offis finum fübiredícemus) comittuntur,leuiter finuata
funt,& cartilagíne incru(tata,illius capitis gibbo pulchré conueníüt. Inferiorí autem fede;qua
terram fpectant,orbiculata funt, & dimiídize partí emundatze גוס )וכ ab(imilía, Hac profe
&olongefunt folidiffima,& praeterquam quód prímo כן 0111615 pra-ficiuntur artículo," tendi
nem muníunt,quo fecundum pollícis os fle&itur. Ipfaenim utrínquead tendinislatus protu.
berantía,quo mínus à pedisin terram ínnixu tendo comprímatur, eleganter preccauent, טוה
alterum horum officalorum illud eft, cutus magi & occultae philofophize fectatores adcó pro»
lixé memínerunt,quando ín homíneos quoddam effe traduntcicerís imagini refpondens,nul
li& corruptioni obnoxium, quodin terra poft mortem reconditum inftar feminis hominem
inextremi iudicij die producturumaffirmant, ΕΠ ἀπὸ utrunqueos, fed potifsimum exterius,
mundato cícerí perquàm fimile, fi modó id ad medíam cícerís partem referas:aut fi utrun-
queos iunxerís,ínteerum cicer effeceris, quantum Ícilicetad ímaginem f peciat. Deínín gran
dioribus hominibus internum ídofficulum etiam tantum eft, ut teffcra ex ipfo prompté pare-
tur. In hoctamenab Arabumillorum commentis officula hzec differüt, quodaliorum oflium
modo frangantur, exurantur( : quanquam fané corruptioni admodum reluciantía , ac ut
príus dictum eft, folida fint, Dogmaautem, quo ex eiufmodi officulo hominem, cuíus nunc
immenfam narramus fabricam, propagandum contendunt, l'heologís difceptandum relin-
quemus, qui fibí folis liberam de refurrectione anímarum( immortalítate altercatíonem &
fententiam uendícant, Atque illorum etíam caufa nunc de mirabilibus occultis; dextri polli-
εἰς ínterniofficuli uíribusnihil fübíjciemus,quantumuis etíam fufpefi furis,ac interdum fimul
amatorís, ucl ex publícis fectionibus eíus offis melior nobis fuppetat copía, quàm illis tribus
apud Venetos truculentifsimís fcortís, quae nuper huíus officuli, cordistp pueruli uírgínís ma
Ículi,comparandi gratíayinfantem trucidarunt,uíuoq corexemerüt,ac (uti erant digniffima)
flagitij fui grauifsimas poenas dederunt. Porró officulum id Arabibus ac uere occultís tene:
brícofistp illis philofophis, Albadarannuncupatum effc, fuperftítiofis qui-
,
bufdam uírís notíus,quàm Anatomes ftudíofis,cft: qui &
quartum brachialis os ciceriafsimüare poffcnt,
b us figur.
cap. 25 T.
e 6 mufcu.
tab. v, de >
[UTA
d ifig.cap.
25 V,V.
e refpondet
ilii quod *
notatur 2
2.
] 7
27
27
25 X,X.
ἢ, βία,
2: N.
2 fi.cap.
33 μ᾿
h 2 fig.cap.
33 v,
leiufdem fi-
figur.*.
m ig mufc.
tab. fub. M
officula ui-
dentur.ten-
do autem /
4 mufcu,
tab.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 127 ]
τ 91 Βαβι. QUIE OSSIS SofCRT 0
lateribus committuntur , Caput 2€ OX I X, 0
PRIMA VIGESIMI- SECVNDA: TERTIA
NONI 045. RA,
TRIVM PRAESENTIVM FIGVRARVM ET EARVNDEM CHA»
racterum(quipro Capítis contextus feríe mutuo fe confequentur) Index,
ἘΠῚ S tribusfigurisos delincatur dextro y facri offis lateri cóniffum. ac prima quídem bu.
ius offis anteriorem fedem co » fit exprimit; quo id ín [celeto ab anteriori regione infbeclo fe of"
ferret. quemadmodum £n prima figura erium illari eft certere כ quas buius libri calcifubij ciat.
Secunda figura buius ofsis fedem undecunds exprimit que externa ef corporisás interiora non
Jpectat, 60 nimérum t fitu quod os integram oféiut compagem ex dextro latere intuenti occurre ἡ ἢ ן
vet. T'ertía autemfügura oppofíto v fitu internam buius oféis fedem appofítiffime offendit . Cete j
vim etffomnes barumfigurarumnote priuatim aliquid , ut mox perféquar כ indicent , ipfísta
aen obitey integrum quod bic delineatur osyinilium os, «9» coxendicis, ΓΙ fübdiuidere líce
bit. L^ t fcilicet in fecuda figura d c,per b,ad S: ac rurfus intertia,ab Spe IN ad c lineam
duci Lingeres ilium osd coxetidicíis offe quodammodo ter minantem . Quicquid enin fupra bos
^sbetur chavaclercs;ilium os nuncupabitur. Quod autem inter bos chayacleres, co in i fecunda
' ura inter (7 per |," bad : יפס intevtia inter L7 per Oeo [cad d intercluditur, coxen^
dicis 0 89+ loco nobis erit. eeliquauera totíus offis fedes,pubis os appellabitur:que [cilicet in
fecunda figura ad finistrum latus cbaraclerum 17... b, cy" ᾧ confistit. Intertia autem ad dex
eo trum. Of c o.
AD, G,D,E,F,Giín 3 Sedesilium Offis notatur, que facri offis tvanfuerfis neclitur procefeibus .
ac “7 quidem,cg B priuatim indicant [inus,quos anterior trium fuperiorum offis [acri offium
tranfuer [orum procefsuum protuberans pars fubit, Ez B. vur[us offts ilium partem indicat,in^ |
Sar cultri acutam tenuem. 6 C oblongum ד וד ilum oféís, [acri 0 proceffüti oblongo
finui congruens. co DD longus iltum offzs inus, qui [acri ofsis tuber dor[i [bine modo protu^
berans aduittit. E ey Feo: 6 fedes ilium offis, non ad amuffim |" offis finibus tuberibusis
vefpoudens.quang E כ P duo ucluti tubera indicentur, [inus [acri oftis obfcure ingredittia .
Cz autem finus notatur ,qui ofeis [acri tuber admitteret , tranfucrfim duos illos [acri ofeis [inus
ל 4
x
118 ANDREE VESALII BRVXELLENSIS
intercedens. At butu[modinon adinodum accurate exprünuntur, quum bac offís fedes afpera,
inequalis cj cff radle vupis todo uariam fc fbeclandam offert -
Quicquid ad dextrum FI co Iin fecunda figura babetur eo" intertía ad [inislrum;portío ^ 3 ה
nem ilium ofsis indícat,po[leriis quam £ratifuerforum (facri ofets proceffuum amplitudo educl a.
L,R, RP inprina: Quero, FT, Τὰ, RD in fecunda : יפש DL, F1, intertia, Appendix ilium
offis indicatur. Ceterum LL internum appendicis latus priuatim notatur. FR. uero (σ᾽ Τὰ exter
num appendicis latusyinterno minus comprefJum.D anteríis appendicis extremi, C) pofferi^
us appendicís extremum.
K,K3 Sedesad borum cbaraclerum finisTrum confifTens latus, nono dor[unimouentíum mu[culo prín
cipium prebcet.
MN, Q 3 uber כ d quo principium decimi femur mouentís mufculi pendet . Afmplitudo autem ,
quam D,L,K,R,M,N.S intertiafiguranotauimus aut que illis charadleribus circi[cr£
bitur principium offert feptimo femur mouenti mufculo.
T 1.2.3. Sinus in elatiori coxendicis oftis ede celatus , c? fexto ac feptimo femur mouentibus mu[culis
una cum primo cruspetente neruo u£am praebens.
S 715253. "T 'uber externum latus dicti nunc [inus conslítuens.
Ju, 3 "T'uber internum dicli nuper finus latus efformans.
LY 5 Prünainiltun offis dor[o admodum obfcure apparens linea.
«b 2 Secunda dorftilium ofézs linea.
Ὁ} 12. Sinus co acetabulum coxendicis offis,cui femur inartículatur. Porro c fepavatim butus finus
fedem notat Leui lubricads cartilagine nonincrusdatam, altiusQ; quam relíqua finus uperfici^
esyin[culptam .
Lg Supercilia acetabuli ín coxendicis offe ccelatí.
b 12 Sedes ubi füpercilía intercidunt,ac ueluti finu quodam infigni donantur.
€ 253. Sedes,qua neruus ceterorum corporis maximis atq; ex pluribus neruis conflatus porrigitur.
d 2,5 Proceffus coxendicis o 0 quo ligamentum ad facrum os enafcitur.
kw23 Sinus coxendicis offís;ad quem decimus femur mouentium mufculus , ueluti ad rotulam mirabili
INatura induftria reflectitur.
Linyn.,o;p, / [In fecunda (figura, l'autem duntaxat ín príma coxendicis offis appendix notatur, ac I quidem
pofferior appendicis terminus infignitur:q uero anterior, m autem prima appédicis imprefsio,
o fecunda n tertía;p ad q ufi quarta.
Sedes notatur qua dextrum pubis os,cartilaginis interuentu finiftro coalefcit. Sed uin prima .12 וזכ
figura priuatim notat offís afperitatem, a qua cartilago abfceffit .in fecunda uero, externa ce
16 oféís fedes uifitur,que muJculorum educendorum occafione afpera eft Χ
712253 Dubis offi foramen,omnium offium foraminibus patentifsimunt.
ἘΣ ΣΝ ΡΩΝ OS ; SMS ^ , PX 42 fi.ca. , ל
Sinus fuper fori pubis offis fedi incifus,quo maxima crus petens uena q9* avtería, ac inutris ΤΣ à (ipd 2203
minavíawzfa deducuntur . LperM
15253 AS fuit SIE ΘΗΝ : 0 5 2A; L. Sinus;
f». 8 inus in εἰ ztiori foraminis pubis offis fede in[culptus, ac uenee co drteríe tertiods crus peten. omm
1% teruo,u£am porrigens . γαῖ; proi
1523 Flac fede pubis os nonnibil cva[ffcit,ne nimium extenuctur כ co in uiris fecundum penis mufcu ΓΝ
. yos P,Qssi
lumsco alterum ipfius corpus ;educit. dicantur.
2 , , : 2 a ; ., D tota x
Ld Op. RANSVERSIS tríumfüperiorumoflis facrí offium procefsibus,utrín ג
que unum connectitur t os, cuí íntcero nullum nomen Galenus índítum. rum uer
affirmat, Lata ením ipfius, & füperior,ac pofterior, facroG offi commiffa. fua.
pars, Ilíum os uocatur: anterior uero eiufdem ofTis pars, qua in pubísre- ΟΝ
gione cum alterius laterís 0116 committíturamplíterig perforatum eft,Pu. sum ofii
bisos:medíaautem fedes ad femoris ingreffüm pofita, Coxendícís osap. fedis ein
pellatur . 2000 ut unius laterís os non fecus denominetur, quàm fi tribus pe
propría circum(riptione termínatis offibus extrueretur:pofteríorifcilicet,anteriorí,& medio: «toii
VETE feu ilium offe, pubis offe,&t offe coxendícis, Coeteru Celfo uniuerfum os, coxae ostautorí ucro dicc peu
Introducorij fcu IV ledicí,quemadmodü 4 Hippocratínonnunquá ו (quod eít coxédix) in.
dicicur. quamuis interím latíorem pofterioremi huíus offis partem ilium, anteríorem uero M 4
pubís
Bus C4p.20.
Iliumos.
Tubs.
Cexendicis.
ziculiz.
d integra -
vum figur.
1%
| 6 1,5 integ.
| fie ₪ M,
|] petantur
| hecex sli.
| figurispre
| 'eipue atité
| 22,24525.
| 25 fi.A,B,
| GD.E, F,
G.
'hsfiCc.
te dein fe ,
ἢ ΤΙ ΔΕ con
fer cum ב
t fig. capis.
15 fig. A,B.
hs Jie. B.
Ms fi.capag
hunilius
fis figu E,
"Eds G,
| 025; figu.
HI.
ipis mufcu,
tab.a.
415 mufc.
tab.r.
ו mufc.
(b. T, V.
ו
בק גת
הו
100
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 129
pubísos σπου, αἰΐογαπι difTe&tionís profefforum modo nuncupet, Arbítrorautem fola nomi
naícctantiumuenía etíam quum alteríus tantüm oflis latz partis mentío mihi incidet, Ilium os
poffe dicere, quum ilis aut ile ufurpatu mínus frequens fit, His itaqueoffibus maxima in ufu
cum Ícapulis eítaffinitas, utením fcapulze potifsimum artículandís humeris formantur,íta fa^
néhacoffaín hoc przcipué funt accommoda," ut femora ipfisarticulentur,horumtopeho.
mo erígatur,& fedeat. Dein,utfcapula cernitur ampla,uarijsQ proceffibus donata (quo mu^
Ículispluribus admíttendís, educendisig aptíor eflet) fic haecofIa omnem feré conftructionis
rationem ín eum modum fabrícatam oftendunt, ut ab ipfis omnes propemodum femur mo-
uentes mufculi pronafcantur, precter alios quíab hís offibus principium ducentes tíbíarum,&
thoracis, & dor(i motibus famulantur. Caeterum quinam mufculiab hís offibus enafcantur,
qui in ipfa ímplantentur , orationís feries offium partes enarrans, fenfim 6606616 . INunc
autem minime przetereundus eft horum offium ufus nequaquam ínfimus, quo communi of
fium modo, reliquís corporís partibus inftar fulcrorum fubij ciuntur,relíquasqs partes conti,
nent & amplexantur, D'uo enimhzcoffà (imul cum facro offe ueluti peluím quandam effor
mant,/ quz ínteftína concinne fu(tinet, & ueficam, & ín fcemínis uterum clegantifsimé conti
net,ac demum eas,quas amplectitur partes, tutó munit, Prímüm 11900 ilium odfis;? fedes facro
ofli commíffa, egregie uaría eft: quemadmodum facri offís tranfuerfus proceffüs ea fede,qua
iliumoffibus connectunturadmodum uaríos multiplícesiy efferetulimus, Singulis nanqueiL
lorum proccfluum finibus, ilium offis tubera,& eorundem proceffüum tuberibus,ilium oflis
finus íta correfpondent, utuarijs partibus mutuo ingrcflu ilium os facro committatur: non
quidem connexu ad motum conftructo arbítrarium, aut finibus tuberibusq lxuibus & cart,
laoine lubricaincruftatis,uerüm cónexu 91/01/5100 , ín Íymphy fis feu unionis cla(lem quafi
reierendo, quze cartilaginofi ligamenti,aut potíus purce cartilaoínis interuentu perficitur, Cae
terüm offis ilium inui, & tuberum quibus íd facro 0151 cómittiturforma, ex facri offis defcri-
ptioneleuí negocío petitur. Vcenim tranfuerfos facri 01718 proceífus primum oblongo finu
donari di&um eft íta etíam ilium os," oblongum tuber [inui congruens obtínct. & quía pro
cefTuum finusanterior pars, finus'ue fupercilía,(atís infigniter protuberát;porrigüturg, ilium
etíam oflíad anteriorem oblongi fui tuberís fedem ' finusinfculpuntur , quos protuberantes
illae proce(Tuum partes fübeunt. Vbiautem humilima corum * (inuum fedes confpícitur,ilium
os quafi ín cultrí modum exacuítur, uteandem cum quarti oflis facri offis tranfuerfo procefTu
luperficiem con(títuat, Rurfus oblongo facri offis cuberí, quod inftar Ípínae ín procefTuum fi
nibus emínere relatum eft" oblongus etiam ilium offis finus conuenít,tuber íd ad amufsim fu
Ícipiens,Porró duobus procefTuum finibus ad pofteriorem díctinunc tuberís fedem confiften
tibus, & tuberítranfuerfimin illorum finuum medío promínenti,lium os nó zqué concinné
" refpondet, quum fcilicet non adeo procere extuberet;atgp illi proceffuum finusalté cclantur,
INequectíam ilium os, illorum finuum tuberí,fedem, qua íd fufciperetur,parat.atquc(ut femel
dicam) facrum os ilium offi non admodum hac fede, ubi duo illi offis facri procefTuum finus
conípiciuntur, contermínum eft, fed pluríma cartilago ligamenti natura partícipans,hzc offa
intercedit,totam amplítudínem, qua ínuícem oflà dehí(cunt;infarciens. Viniuerfa igitur ilium
offis (cdes facro commiffa;afpera εἴ ας Ínzequalis,& infieniter craffa: quemadmodum & rdi
qua offa illis fedibus quibus inuicem compínguntur,ampla crafTàtg ídeo efTe nouimus, ut ua-
lidiorem amplíoremt connexum elficerent. Atque haec craffa ilium oflis pars" ín pofleriora
longémagis quàm tranfüerforum facri offis proceffuum amplítudo, porrigitur promínetQ:
tum quod ilium os amplifsimum latifsimum6 fcapulze modo effe oportuit, ut femur mouen-
tes & alios plerofque mufculos paulo poft enarrandos,à fe pronafci finat:tum;utad pofterío
rem facri ollis fedem aptum cóftituerctlocum,à quo" quartus hominis thoracem mouentium
mufculus prínciptum duceret : unà cum dorfum mouentíum" undecímo, quí fimul cum illo
thoracís mufculo ab ínterno latere offis ilium (quà íd in pofteríora ferri diximus)& ab offis fa
cri pofteriorifede;oríeínem nancifcítur : fimiliter ac ' mufculus dorfum mouentíum decímus
tertíus,ab hacetíam olfis facri, & ilium oflis fede,initium fumes.Porró reliqua ilium offis am-
plítudo planze femicircularí figurze non abfimilis, fuperiori fua fede fecundüm totà femícirculi
círcumferentíam, ' appendicem obtínet, que ucteribus Spína ilium offis dicebatur. Ipfinang:
dorfum ilium offisuocarunt, externam fuae amplítudinis fedem, quía haec ampla eft,&,fi cum
interna confratur, quodammodo gibba, Appendiícís autem fedes extrorfum promínet,acue
luti illius dorfi fpina iure cenfetur. Verüm & (i uetereshaec nomína redié ínftítuerint, & Gale-
nus quoque corum nomínum, ut & oflis fedium differentia, apud illos fuiffeanimaduerterít,
nihilominusis fubinde Dorfum cumSpiína ín tibiam & femur mouent mufculorum defcri
ptione
Offium facri
offis lazeribug
cómiffoyurz
1
1 0 fp. 9
des fa
conmilja que,
lis.
Ilioffis bavs
vetrov [uon mta.
Er 2
gis quam facri
offis tranfuer
Jt proceffus
exporrecfa,
iur offis ap
bendix.
S pista.
JDorfum.
Libhid tL
munift, diffecd.
139 ANDREAE. VESALII BRVXELLENSIS
ptione confudit: quod nos, quoad licebit 601161668, 1 Dorfum offis ilium fuae amplitudinis exter
Quiussu nam regionem appellabimus : Spínam ucro,femicircularem ipfius appendicem, quae afpera
Jeulis appen» incequalisqg δζ΄ interno " externo latere compreffauifitur, Comprimitur quídem ínterna
dxocw^ fedet hacc inibí amplior euadat, & carnofam " tranfuerfi abdominis mufculi partem, illínc
"7 apriuseducat. Externo autem latere appendix cóprímítur, ampliorty fit, ut potiflima oblíque
* afcendentís abdominis mufculí carnea pars hínc príncipium fumat;& oblique^ defcendens
abdominis mufculus ipfi inferatur. Hís enim tribus mufculisuniuerfa fuperior appendicis fe-
desoccupatur.atque utilli ampliores carnofioresQ in ilit lateribus quàm iuxta dorfum,aut ín
abdominisanteríorifede funt,ita quoque appendicís" pars,quae abdominislatera refpicit, an.
teríorg eft;unà cum ilium 01118 fede; cuíappendix committitur, craffior eft,quàm" parsuerte
brís & dorfo proxíma. ^ Anteríusueró appendicís extremt,anteríoruc fpínze ilium oflis pars
1060 e(tcrafsifTima,quód precter abdominis mufculos ip(icommiíflos, duobusmufculis príncí
ὍΣΟ us píum porrígat, quorum'* alter tibiae motorü primus, αἰτοῦ αὐτῷ fextus cenfebitur, Ab ínterna
ES ἘΠ Ὥρας, lium offisamplitudinis fede,prímüm mufculus enafcitur,quí dorfi motorum nonus erít,quí
cx? xui, fed utcunque ampla ilium offis imprefsione (qua ad regionem tranfuerfi quinte
lumborum uemtebrze proceífus confpicua eft)ortus fuí portíonem adípifcitur, V erüm praeter
hanc ilium offis comprefsionem, ' alia magna ipfius eftamplitudo caua, δ minimum afpera,
quam ' mufculus occupatfemur mouentium feptimus,quem carnco amplo príncipío inftar
femícirculiex interna hac ilt ofsís amplítudíne pronafci, ac deinde fenfim arctarí;fimulg cum
* fextifemur motrentíi mufculi tendinc, prímod crus petéti ncruo;per" (inu ferri docebimus,
Sinscors. libipriuatimín coxendícisoffe exculptum.Inelatiori ením coxendicis oflis fede;iuxta fuperio.
dicisoffisfüpe rem" acetabuli,cuifemorís" caput ínartículariaudies,regionem, finus inciditur amplus, & mu
iori fe it ^ (culis hacdefcendentibusrefpondens, quí in mundato offe foraminulis quibufdamin hocop
7^ pletus cernítur, ut ís lieamentum educat, cuius beneficio os ínibí lzeue lubrícumQ, ac uctuti
Íimcemate ínunctum cernítur,ut recté ad hunc finum feptimus illefemorís muículus,unà cam
{κεῖ mufculi tendíne, reflecti atque conuoluí queat, Vtrínquead huíusfinus latera unum
Sixus tiles, infigne fatís promínettuberculum huncfinum augens;ac quo mínus hàcdefcendentes muífcu
11 6 finu declinent;autor. Verüm przeter huncufum,tuberculum adexternum finus latus con
fi(tens/nonum tibiam mouentium producitmufculum, cuíus etíam ufus eratía utcunqueam
plum ínzequaleG uifitur,' paruum finulum ínftar fcífTurze fibi uendicans, à quo fortis ille mu-
Ículus enafcítur. Alter ueró tuber, ínternü finus nuper dí&ti latus conftítuens, plurímüm ad
coxendicis offisrobur confert, quod necefTarió craffum ualidum( effe oportuít,tum articula-
tíonísroborísqg nomíne, tum ctiam quód id totíus corporis altifsimo finu, cui femur artícu-
latur,czclandum fuerat. Atque huius etíam ufus occafione, ilium os interna ípfius fede ad οἷα,
tiorem fui cum facro ofIe connexus regionem; craffüm ualidum(i reddítur,& ueluti ad fecun
dítuberculi internam fedem contínuo tubere porríeítur, quod non folum coxendicis 01118 ro
buradauget,ucrumetía príncipum offert 'mufculo femur mouentium decímo,quí internam
pubís oflis fedem occupans, femur extrorfum círcumuertit. Porro abilium 01115 dorfo, feu
externa ipfius amplitudine, quz ínteríori ipfius oflis fede afperior e(t, " tres potiffimum ena-
fcuntur mufculi,fuis príncipijs toti ilium 1118 dorfum occupantes. Ac primus quídem mufcu
lus femur mouentium primus numerabitur;magna ex parte pofteríore ilium offís dorfifedem
fuo princípio opplens.C)uantam ueró huíus fedís portíonem occupet," duze admodum obfcu
re in ilium oflisdorfo prominentes línez índícát, quae femicirculi inftar ductz;iltum ofTis dor.
fum ueluti ín tres fedes dífterminant. prima harum extra prímam confiftens lineam, à prímo
femur mouentíum mufculo occupatur. Secunda ueró inter prímam líneam & fecundam con-
Ípicuaymufculum educit, qui ftmur mouentiü fecundus cenfcbítur. T'ertíafedes,quae à fecun-
da breuioritglíneaad coxendicís ufqy articulum pertínet, tertío femur mouentí mulfculo prín
cipium porrigit. Arqueín huncfané modum offis facro ofli commifsi ampla, & quce ilium os
dicítur,pars fefe habet: media ueró pars,quz coxendicís os nuncupatur,etíam magnaex par-
te explícataeft, D'iximus enim ea parte os craflTius ualidiusQy fieri, utuniuerfum corpus uni ín
nítens crurí,fortíus füftíneret;aptad fedes fierct , cui finusartículando femoríídoncus incide-
400 vetar, Huicenim coxendicis oflis fedi* amplus rotundusq,SC omnium corporís finuum cuí
ins er eR articulantur profundifsimus finus infculpitur,n6 omni ex parte cuis, lubrícady cartilagi^
C7" neincruftatus. Inanteriorienim ipfius fede;jnon modica * portío altíus quàm rcliqua illius cír
cumterentía inciditur, ac afpera czecístp foraminulis quibufdara opplera cernitur," ligamentí
producendi gratia, quod teres in medíum,feuuerticem femoris capitis inferitur. Deinde prac
fentís finus fupercilía in anteriori ipfius fede leuiüs,quàm in pofteríorí סכ quód fcí
lícct
"
Quoro
xendicis effis
vobovi [it pro
|
t 5 fig. b.
בכ ו fi. Ry]
"R.
x émufcu.)
taba. |]
y 4 וזו
tabs. "|
xs mufculd
tab.o.
4 2 figu. abo
R per R ad)
Ip?
bz fiab RÀ
per Had |
Ι ]ו
eiuf dé tau €
dein x. E .*
f 8 mufcul
tab. .
8 «d fini 4
Jlrum latus,
KK. figu A
763. |
|
b ütter P317
tab.A. ἢ
h eiufdcmh
tab.o.
1: fig capo
1 libr. 4E
charac.s 7
C 10 mifi
tab. f.
m 1,25 fid
gu.T. 3
n 12 fig.e]
5 |
0 1: fica
fignitur, /
ternum שו
%
τὸ χ.
44 ות
ide; ἢ
γ 8 1 ρυῖα
me figure)
finulo סט
nitur.
$3 fig M
TOO: |
tié mufc.
tab. F,G.el
13 fab.r,
1 primus gy
mufcu.tabo
n.fecundusy
10 100
tertium ταν
)4
χε: βι2,.
Y. una li-
nca , altera)
4,5. וו
dem וס
גול .
c fg.
xv? fag.
/
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I], 13:
4 Ὁ ἔστι licec femur fedéntibus magis ἐπ angulum flecti oportebat, quàm (tantibus aucaliud quíd apen
/ D / 2 5 2 ds IN - -
xtendi, aut in pofteríoraduci, Praeterea in " humiliori coxendicís 6080 finus'ue fu
Es iorum fede,id quoq: anímaduertendü eft;fupercilía nó cótinuo ductu orbículatim ferri,
/ EI: - Ἧς d / ו
πεϊατί τοῦ parare' uenuke hac ínafperam & cartilaginenó obductam ספ 1 ας 0101 1 קר כ
E. ccrabuli fedem exporrectz;artículoQ alimentum fuppeditanti, à quo uifcídus humor (quem
7 7 "* in hocartículo plurimum coaceruari decet) adaptetur, cuíus demum auxilio articulus prom
16 mobilis euadat, Ne ramen finus huius ín fupercilio incifi ratione; artículus luxationi obno
tusreddatur,Natura ualidum cartilagineumQ ligamentum orbiculatim fupercilijs adnexuit,
juod nullibi intermiffum apparet, inumQ adhuc magís quàm füpercilía adauget, & uenulze
illiuíam przebet,ínter os & pofteriorem ipfius lgamenti fedem prorepentis, ut uena fimul tu^
τὸ Kratur,& (inus illeluxandi promptítudine non adíuuet;utcunque etíam hàc femur crebrius
| niunt cca foramínula, pafsim in coxendicíis offis acetabuli fuperciliorum externa fedein hoc
+. paráta,utualidifsimum educant = ligamentum, orbiculatím femur coxendícis offi colligans. : |
Quinetiam ín hocoffe" fedes animaduertenda e(t, quz inter ilium offis anteriorem partem, Sus gió
quze facro cómíttitur offi, & pofteríorem coxendicis regionem confpicitur, & ut neruoüíam C«f/ffous
przebeat exculpta, quí crus adeuntium quartus, omníumQ corporís neruorum ex pluribus. 576275 e
4 compofitus maximus exiftít. Eft quog hicobíeruandus coxendicis oífis* acutus proccfTus, Fori of!
(^ quí" Iígamentum educit, ἐπ᾿ tranfueríum pro cefTüm quinti facri offis pertinens, & qui " mus /5«cus jo /
. fculo principium porrigit, quem autdecimo femur mouéti mufculo afcribemus,aut príuatím. ^"
> undecimum femur mouentium numerabímus. INeg etíam praetereundus uenit (inus coxen- Sn dM
dicis offís pofteríori internzeqy regioni fub dicto nuper proceífu exculptus,ad quem míra IN [nin
τατος folertíauclutí ad trochleze rotulam decimus femur mouentíum mufculus refle&titur.Infü. ?" "meum
pcr nó perfunctorié coxendicisoffis" appendix indagabitur, toti infimee ipfius fedí,cui feden ἜΤΟΣ did
ל innítimur, adnata. Appendix hzcoffis, cuí coaleícit, amplitudinem feruat : quód cüm ro- Een
ΤᾺ borís eratía;tnm mufculorum exortus cauía infignjter craffum, & utcunqueamplumuifitur, *e"4esofis,
lhic fi Ab hacenímappendice,ut minimum, quatuor grandes exoríuntur mufculi, quorum fingula
3 bs capita" priuatim in appendice imprefsionem fedemáy fibi uendícát, ín emundato offe fatis con
yz fpicuam, Ac primus quidem mufculus tibiam mouentíum tertius erít,quiab elatioreeíus ap»
m:filpo, pendicis fede principium ducit." Secundus tibiam mouentíum quartus habebítur,atq huius
ES príncípium mínus quàm prímíi mufculi latum eftjac magis uerfusanteríora, iuxta extímum
Eo ap- prímimufculilatus pronacítur,* "T'ertíus autem mufculus,mihi tibia motorum quintus ha-
posdicis fe bebítur," Quartusueró;maxima portío efteius mufculi, quem Galenus quintumtibiam mo | -;;, BA
E. bio uentíumrecenfetmíhiautem femur mouentíum quíntus conftituetur:quí maximam praefen 2 fc 4
b. hber τίς appendicís fedem fuo principio occupans, totíus corporís mufculorum facile maximus eft,
fion, feci: Sic itaque medía eius,quod defcribimus, offis pars fe habet, quam coxendicís os nuncupa-
dio, 5. sus, Anteríor uero, quce Pubís os dicitur, tenuís utcunque cernítur, & dextrum os finiftro. Ὁ.
pom. 4 P * cartilaginis interuentu quafi unionis modo cómittitur. quo enim homo tatefitprouectior, /j;
ὁ וס co femper connexus ifte mínus cartilagíneoppletur, mínuse cartilaginís oftendit. Atqueid
tb». uiris paríterac mulíeríbus communeeft. INeutíquam enim ob uulgi fententíamarbitrandum. Oii; facio
ἜΝ c(t;pubis offa uírís efTe cotínua, mulíeribus autem in hoccartílaginis ínteruentu σοπηραέϊα, τε 9f; sexorum
tib. s dii; partus temporeremiítti atqueínuicem difiungí queant. Parturíentibus nang; mulieribus (utí op. σ΄ pu
*. neque quadrupedibus) hecoffa ínuícem haud difiungütur: uerum id mulieres ín hocoffium 55, 4
ו coalítu peculiare fibi uendicant,quódipfis non tamlonga línea,atque ín 11715, סש
שיש ה Deinde coxendicisofsium infima partes,dextram dico &€ finiftram,in mulieribus mutuo lon .
50055. gémagis diftant,quàmuiris, Preterea ínfimze pubis offium partes ínuícem füb ipforum con
d P. nexu díremptaemulto etíam magis mulieribus quàm uiris feíunguntur ac diftant. Adeó utin
5* mulierum offibus uacua fedes inter coccyx os & internas regíones infimarum partium coxen-
dicis offium, multo amplíor quàm ín uiris occurrat. haeciy differentía tam eft infignis, utuel
ipfa abundé doceat, pubis 0188 in partu non recludií, etíam fi tactus ínter pariendum , idem
nonleutoperaatteftaretur. Quantum ueró ad hancamplam fedem magís adhuc partus tem.
ἐς
ἔβα, poredilatandam' coccyx os iuuet,lícet anímalia, quae caudáhabent;id liquidó parientia often
3G, H,I . 3 ss en
Kc עב dant:tameníd quoque ín mulieribus obferuare integrum eft, quibus id os extrorfum caudae
modo adcó porrigitur, ut etiam huius offis gratía ipfis fedes in circulum incife apud omnes .א השק
quas unquam uidí nationes adaprentur. Atque 1060 ctiam plerzegy mulieres genibus ínníxe,
alíquantifper antrorfum inflexee fcelícius pariunt : quemadmodum contrà erectzeaut re^ &
trorfam indipate, difficilius, Atque íta excludendo fcetui [Natura foeminis profpexit, Quoau
tem
. . . D. p n .
xari cernamus. At de ligamentís uenísq, fuís agemuslocís. INunc autem perpendenda ue- hi
132 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
tem minori negocio leuíustp uterum gererent, ilium offà mulieribus multo ampliora funt,
ipforumt " fpinaínlatera longe magis quam ín uíris,educitur,& etíam illa offa excorfum infi
eníus cauantur:& ut femel dicam, haee commodam geftando fcetuí fedem efformant. 5
autem nuper natis puellís partus facilioris gratía, apud nullas gentes pubís offa aut compri
Cur pubis os
maxino fora;
mantur, aut difiungantur , neminem diffe&ionis (tudiofum latére arbitror : quantumuis id
pertínáciter uulgus nunc de hís;nunc íllís nationibusaffirmet. Quamobrem uero pubís os ma
mincberuim, ximo totiuscorporísofsium * foramine (quod etíam propter magnítudinem ab oftij imagine
C dein ibfiis (yos fte nuncupatur) peruium fit, illi demum cognofcunt, quíad amufsím ínter fecandum di
Je idee dícere,quínam mufculi à coxendicis & pubís olsibus prona(cantur, illienímarguunt pubis
' osamplam & aptam educendis mufculis fedem necefTario oportuifTe fieri. [Ne ueró interim fru
ftraanímal erauaret,fed ut leueeffet,co quo diximus foramine donatur, INequecft quod h ác
alíquís ' uafa femínaría;aut maximas crurum^ uenas & * arterías,autetíam " neruos deduciar-
bítretur: quemadmodum nemo non credit, qui etiam Anatomes rudís;nudam ofsium com.
pagem intuetur.llla enim organa alíam nan ciícuntur uíam, quippe maximacrus petens uena,
arteríad, (imul cum" fecundo crus adeunte neruo, proprium " finum exigunt, ín fuperiori pu»
bis 01718 fedenfinuatü,£ regione clatíorís fedis nuper dícti^ foraminis, Porro feminarijs uafis
etiam elatis quàm pubís os prominetínabdomineiter paratum effe audies . Deindeínoens
illud pubísoflis foramen ualida' membrana oppletur,quee* mufculum ínternc foramínis fedi
proximum ab illo dirimit," qui externam foraminis fedem occupat. INeque profectó aliquid,
k ;
foramen hoc tranfit, prater ' uenam,& arteríam, neruumGnon ad genu ufqueramorum
ferie digeftum, Praeterea haecuafa non per foraminismedíum feruntur: fcd in elatiori fora
mL
nis fede" finus czclatur,illis uafis deducédis paratus. C'uód ucro fuperior pubis offium" pars,
quaínuícem committuntur, alpera eft;ideo contigít,quod ?rectos abdomínis mufulos hínc
enaíci INaturz uifum fuerit. Deindeanterior quog oflium fedes inibiafpera eft;utneruofum
caput" fecundi tibiam mouentium mufculi hincrite pronafceretur, Ad hoecin anteríorí pubís
fede? à coxendicís offis acetabuli interno lateread pubís offium commiffuram ufque, tuber
& quzdam ueluti promiínentía confpicitur,à qua ' octauusfemur mouentíum mufculus prín
cipium ducit. Quemadmodum hzcanteríor pubís offis fedes protuberat, ta quoque pofte-
dv = ו IET. : היה
τίου᾽ acutam oftendítlineam,à qua ' mufculus femur mouentíu decimus 116 portío-
nemaffumit. Hís omnibus accedit pubis offis " crafsities;iuxta infimam pubísofsium conne
xus (edem, & magníillius foraminís internumlatus;ubí pubís os quodámodo teres craffumdg
| .obhocuifitur,ut ipfius offis roburadaugeatur : utj hinc practer quofdam penís" mufculos
Off« feri 57 term corpus" eorum qua penem conttítuunt, orígínem duceret, Atqueín huncmodum
fis larevib. có»
puru. offa fe habent, facri offís lateribus connexa.quze ín aetate prouectis duo tantumapparent;fin. ומק
Τὴ εγίδιις for. aula (utí relatum cft) duobus donata appendicibus, In nuper natis ueró puerís utrunqueos
4/9 tribus conftatoffibus,qua tribus líneis cartilagineoppletís diftinguuntur, FIz lineze à coxen
dicísacerabuli centro fimul cómiffze porriguntur,una quídem ad fuperíorem acetabuli fedem
ducta, fecunda ad externum acetabuli latus:tertía autem ad latus internum ddlata;ctíam per pu
bísos procedit, ubi íd quodammodo teres cflc, & penis alterum corpus producere diximus,
Véerüm quum hac non mínus ín agnís 10001607 quam hominibus fint confpicua, cuiuís ucl
inter edendum ca obfcruarecít integrum,
EUIS ΟΕ ΘΖ use LC GC םי
CHARACTERVM QVI DVABVS PRAESENTIS
Capitis figurís fequentipagina proponendis adhibentur,Index.
c1» Caput famorís acetabulum offis coxendicis [ubiens.
H ACE . . n . Psy] . . כ
Da Sinus femoris capité infculptus,e9 terctis ligamenti infertionem d coxendicís off € excípiehs,
(Qus cppendicis,rotundum femoris caput efformantis, cutn reliqua femoris portione coalitus,
ID i2 Geruix femoris.
EF Jnfcriora (femoris capita.ac E quidem intertum,F uero cxtertum tiotat.
G2 Fc linea coalitum indicat appendicis,duo inferiora femoris capita conslituetitis.
F2 Siusquiutrifque capitibus E. ey F in[ignitis esl communis, ac quem patella fubit.
11 Sinus acinteruallum,duo inferiora femoris capita inuicem dirimens.
1% C4 bac fede interioris capitis primus pedem mouentium mufculus initium ducit .
τὰ
Hs figu.
(Qus fi
Lyr, RjR.
נוא
2 2o fi.lib.
56g iur
fus u.aut zx
fg.y ad f.
₪ fg.cap.
6 lib. c.
4 fig.ct.1x
lib.s 7.
δ. fig.ca.
u li 4
rac. γι.
c ciu(dent
fi-charact.
6o.
d 15,253 fig.
M
>
f*fig.cap:
49 libr. 2
00
g xéntufc.
tabul.F,G.
h 8 וו
tab. x.
i fig.cap.6
lib.z a.
h fig.cauz
llib.s =
2 fig.cap.
1t lr.4. cha
6.
ny» fof.
n ad dex -
trit latus t&
fecunde fi.
os mutas
^.
Ρ τόρ
tab.A.
qabhz f,
gure ad wu.
r 7 nua,
taba.
5 5 figu. 0.
t τό mufc,
tab.G,
V 25 fig.
t
fi.cd. א
ו 49
K.
» cáyüdem
fà. 4B.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 133
Li Hinc fecundus co tertius pariter pedemmouentes mufculi exoriuntur .
4M 1 Huic interni capitis s fedi, quint femur mouentium mujculitendo inferitur ; Reliquorum autenm
characlerum indicemfisuris fubijcicmus .
PRIMA TRI
GESIMICAPrL
τίς fieuradextri femo,
SECVNDA
FIGVRA, FEMO-
tís dextrí anteríorem
rísos pofteríori facíe faciem often.
delíneatum re- dens,
ferens,
0
74424277727
IN 2כד Sinusinexteruo énferiorum μους capitur exculptus latere כ 4€ quartum tibiam 0
amufculum ucbens .
O1 £i fede internum latus interiovts ;fettorís capitis co mpreffum efc ut bac tendines prinifecit^
ditertij co quinti tibiam mouentium mufculorum porrigerentur ,
. Pa Fac fegione idem interioris capitis latus infigniter protubeyat .
D.A. S,7,X,Y Exterior femoris proceffüs . uevim inguli cbayacleres nt in utrad figura fünul
obuij aliquid priuatitt,ut modo fubijcia indicant. Q. quidem ín prima ct feciida coalitum buius
proceffus appettdícís ad reliquum os, FR. in prima finüintevne prefentis proceffis fedi ceelatiz.
2 primafigura exterioris proceffus prima indicatur imprefsio. Ceteri "T ,T' in primasin[i^
itur a(bera linea deorfutn a. prima inprefstone duda: L7 in feciida, exteriorts proceffus fecit
da impreffio: 2 werd j ertía impreffio.42 Υ inambabus figuris quarta indicatur imprefsio.
85 2כדכ0 lucrior ו" proceffus. 700 priuatim ἐπ fecunda, bic appendicis coalitum indicat.
€, C1 Línea afpera , d vadice interioris proceffus deorfum oblique Gratía oclauí femur mouentium
mufculi procedens. :
"d,da Litea fecundum Lfeittorís longitudinem protuberans, eo quinti femur mouentís mufculiinfertio^
nem adimittens.
e2 Fac fede femur amplum eff quum interim reliqua ferc longitudine teres JR
75 cappera fedes, ἃ quaoclauustibiam mouzntium mu[culus fui exortus initium ducit.
M FEMO
Femovis fu»
perius caput.
Duo infero
γα femoris ca.
pua eorun
din fiis. ma dirimitur,quze ín סכ γί
tur,quemadmodum etíam ip
bíz:mutuo íngreffuad eum modum artícu
quaquam uero inlatus, uel tantillum quídem,ducí. utcung etiam í
femorísad coxendícís os motu deludebatur
uod tibíam in angulum flectí, necextrarectam lineam ex
us illius ratione femorís capita ín anteríori fe
quamuis haec,ín anteriori corundem fede," finum often
Lib; de V fu
part. cya de
A dminjt di,
p
Duo femoris
jrocfJus, [ει capat,ac omníum corporis proce
& cartilagine incrultatum uifitu
dicam) centrum confitit,anguftum profundum & ínze
:li dicísol
igamentum à coxen 1CIsSO
qua fimiliter atque ír
--- obtinet,prolixae qui
z^ West dicisqoflis' acetabulo exquí
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
EM O RIS 'osmagnítudine cunctis humanz fabrice offilus ρα Πα, πὶ
auibus aut&& omnibus feré quadrupedibus tibiae offi & fibula: (quum
τὸ hzecadeft)longitudine cedit. Hoc füprà quídem coxendicís ofli;intràau
tem diuerfa articuli ratione, offi tibiae coarciatur. Superiori ením parte,
nferiori "appendíce donatur,robu(tifsimum' caput
dem ceruiciadínteríora ínclinatze adnatum,coxen
fité congruens, Vnniuerfum hoccaputlecue
raatín füí medio nonnihil inferiüs,quàm ipfius uertícís (ut fic
qualem cómon (trat. finum,cuí teres
Tisacetabulo enatum,ualidi(simé implantatur.Inferiori autéfede
. " " ^ : 1 H / . / n , ,
femur infigníter craffum e(t,& ín duo " capita omníum totius corporis offium capitum maxi
intibize motuum examíne,
pita retrorfum ideo producuntur, q
tendí,autantroríum erigi fatíus erat: adeo utmot
moris fede nequaquam promíneat. 8C
orem femoris fedem longé magís quàm in anteriorem porrígun-
forum cum tibía offe artículo ex ufu fuerat. Haec nanque olli t
lantur, ut tibia duntaxat flecti exten dí pofsit,ne-
d Galeno uifum fuerít,qui
. Caeterum femorís ca-
dantutrifque capitibus communem, ímpenfe patulum, lzuitg cartilagine incruftatum,ís ta
menalíquo tibiz ΟΠ δ tubere excipien
abfimileapto' tubere finum illum fubíreau dies
intituetur,In pofteríorifemori
in ipforum medio amplum pro
obductum exigunt, Is nanque a
offis finuum medío protuberare;ac
inferitur,unà cum alio admodum ro
nus (tc, deducendo totíus corporís maximo ἢ
contendenti. Humiliora ením femorís capita, quum ti
ducantur, etíam id praeftant,utín illorum medío neruum illum fi
am proceffuum modo aliquot mufculorum pedem mouentíum
uc internicapítís ' fede prímus pedem mouentíum ἡ mu
fecundus, &" tertíus quoque, pedís
culus ín poplítelatitansab offe aliquam fui exortus
fiim repere finant. atque etí
principia porrigant. Ab elatiori nanq
fculus ena(cítur. Ab externi autem capítís elatiori ' fede;
motibus praefecti exoríütur. Deín fi" mu
s fede capita haec magno"
donon paratus eft.at os orbículare & breuifcuto non
;quum fecundo ab hoc Capíte cíus oflis fermo
interuallo ínuícem dirímuntur,atog
fundum finum utcungafperum, & cartilagíne nequaquam
fperum ínzequaled tibíae offis" tuberexcipit, quod in tibiae
? lígamentü educere fcribemus,quod ualidifsime illi (inui
bufto 8 pofteríori tibíze offis fede pronato.Tuuatetiam fi,
neruo hac fimul cum" uena & artería in tibiam
bic motuum gratía adco in pofteríora
mul cumuafis 11115180 deor
ἢ / ו 3 ; 2
Ῥοττίοπεηι fumít, hanc fane ab externo hoc femoris capite mutuatur. quanquam praecipua
ipfius orígo ex ^ ligamento pendere docebitur, di
colligans. Deindein elatíorem capitis interní* re
5 A i j
latus" tendo inferitur, quínti femur mouentis mu
femoris caput ínibicomprelTam oftendit fedem, tendíni excip
lum paruum, € illis quzefefamo com
pofteriorig horum capitum fedes feh
plentur,ut ualidifsim
externum exteríorís capitis latus
teris recionem infcul
fedem tendines oppo
tibiam mouentium mufculorum cenfebuntur.
paramus (im
ctum nuncfemorís caput tibíze potifsimum
cionem modice uerfus etus capitís ínternum
culi, cuíus etíam ínfertionis occafionchoc
i&do aptam. Canes ín hacofficu
ileoftendunt. Atque ita anterior & infcrior
abent.lateraueró eorundem multís cecis foramínulis op
a genu artículum continentía lizamenta híncapte pronafcantur. Porro
/ : 4 Tr / .ו "e , /
jpríuatim ἡ (inumexigit oblique ipfi iuxta pofteriorem eiusla
ptum;ac* quartitibíam mouentium müfculi tendíní paratum. quo mi^
nusenim tendo ille hacoblíquéreflexus, à fuo ductuaberret, Natura ipfi hunc finum propa
rauit. At internum latus ínteríoris capítís,etíam fiad id plures reflcctátur ! tendínes,tamen nul
lum cíufmodi finum adipifcitur. Verum emundato íam offe iuxta pofteríorem laterís fedem
? comprefsio apparet, qua tuto tendínes deferrí queanz, à fua fede tuberís bencficío non reclt
nantes,quod ín medío dicti nunclateris late " protuberat,atque fccundüm ipfius pofteriorem
rtuné deferri (init. Tendines aut& πὰς deducti, tríum prímoru & quinti
Ad femoris offis ceruícem,cui fuperius femo
ris caputadnafcitur,duo confpiciuntur proceffus,quorum ἡ alter externum femoríslatus oc-
τοράροτέδ, oni etíam donatus appendice." Alter mínore
tíquam comparandus, multo ínferiüs in interno femoris latere nonníhil uerfus po(teríora
confpícuus,& "appedice fimiliter adauctus, Girzciambos אשיי quafi rotatores dicas,
nuncupant ; hunc ínteríorem, illum ucro exteriorem appellantes . quum tamen fimpliciter
(füum nulli alteri offi commifforum facilé maximus eft; ínfi
(t,& quod admaenítudinem fpectat príorí neu.
760^
4 tol 1,5
fex inte
graum A,
Juperiis cit
EN inferis
cum o arti
culatitt.
3900 >
] ושי
ות
49 lib.z P.
bi: וש
ER
i lunge E,
גוז
4dG,F, l1
7 figure
Cap.st.
hz figur.H.
1: βαρ.
3:42, C
tab. f. dein
7
ultime fr.
lib.s v,u.
r xfigu. K.
5 τ muc.
tab.o.
ti fig .L.
ΠΡ
tab.v.
X 15 tabe.
914. fab.r.
x fig.ctp.t
lib.z T.
41 figi. M.
δ .]וו גו
tab.z, dein
vf.
c zfig.cap.
33 Yu.
d 1,2 fig. N.
€ 10 muc,
tab.v.
fie mufcu.
tab . tendi"
ncs mufcu =
lorum LA;
R,V.V. dut
2 Fabi dy,
52,7.
g 1 figu. O.
b s figu. P.
i v, 2 figu.
Q.Y.
h femora fi-
gure cap.
3 bicautem
Q.
ly figu.a.
m 5 figu.b.
n8 mufcu.
tab. Vnus
e,dlter A.
ln 14. auté
tab.c,d.
0 t fig.csc.
p 7 mufcu.
tab.o.
q1figiR.
Y Spectat;
mufc.tabu-
le 3,3»,
1 per
5 primus 9
mu[c.tabu.
m. fecund .
סג" fabu, s.
tertii Gb.
E.quart.it
tab.o.
tx figur.S.
Gnfi TT.
!Xifigu.V.
:ל
ἐκυ fig. Y.
ag mujcul,
εκ. Λαο
| tab. a.
(b ab f ad
| Gfigure 2,
i ácadG
| figur.s.
€ 7 muc.
Hab. C7 1
| tab. 42.
45 figu, f.
€ 1fíz. dd.
| 4 1 mufc.
Mdb. zz.
gus mufcu.
| tab.s.
hxfigur. c.
d Progref-
fus gi ab
Aper D,c,
«6d,d d i fi
iure Y. aut
qer Ὁ, MT
(dd H fiz.
\ ]וו expen
ideintegra-
aum fig.A,
ו
DE HVMANI CORPORIS FABRICA EIBER I
127
πρυχάντῆρα dicunt;perpetuó externum fübaudiunt, quem ctiam propter amplitudine & quan
dam cumnate ímagínemi γλοτὸν uocarunt. Horum proceífuum idem ufus cumrelíquis fe.
réoffium proceffibus e(t;ínhocením parantur, ut collisrítu mufculorum ínfertionem probé
admittant, alíjsqg mufculis eleganter principi fui fedem praebeant. Interior namque femorís
pro ceíTüs,quí modice oblongus,nequeadmodum inzqualís εἴτ πη hoc prominer,ut illi" (extí
& feptímifemur mouentium mufculoerum tendínes inferantur, Ad huius procefIus radicem
ín pofteríiorí femoris fedeafpera quzedá ducitur ? linea, oblique deorfum ín pofterioraaliquó
ufque ducta;& octauí femur mouentís? mufculíínfertioni aptata. Exteríor femoris proccílus,
externa fuí fede 010 205 eft:interna autem, quafemoris caput refpícít;(inuatus, Hicením afpe
rum ingqualemq commonftrat " finum, cuí ' nonus & decimus femur mouentes mufculí in-
feruntur. Externaautem Íedes,quae gibba eft, ín offeís hominibus & zetate prouectis, quatuor
impreffiones 160086 commonttrat, ἡ quatuor mufculorum ínfertionibus excipiendís para
tas. Ac' prima quidem ampla eft,& eibba in pofteríori proceffis fedeapparens,cui prímus fe
mur mouentium mufculus amplaínfertióne implantatur, Ab huius com prefIionis radiceafpe
ra quaedam " línea deorfum per femoris pofteríora nonnihil obliqué deducítur,cui prímus ille
femur mouens mufculus ualidisimé ctíam inferitur,* Secunda comprefsio exterioris proccf-
fusin anteríori ipfius confiftít latere, magís quàm príma inzequalís &afpera, & utcunque fi
nuata,ac demum fecundi femorís motuum autorís mufculífcruiens in(ertioni." "lertíaad fi
periorem proceffus fedem uifitur, ínter primae & fecunda elatíores confiftens fedes. Hac טופ
baeft,& infertioné tertíj femur mouentís mufculi excipit." Cuarta in apíce procefTus feoflert,
reliquís tribus longé arctior, & quarti femur mouentís mufculi tendínem admittens, Atque
horum fané mufculorum ínfertionem exterior סז excípit;ab ipfius uero radícein ante
riori externa ipfius fede" mufculo príncipíium probet, quí וכ motorum feptimus recen.
febítur? Quódueró ad relíquam femoris formam Ípectatunfuerfum femurantetíori ipfius fc
de, S in lateribus teres & utcunque Izeue eft, un díqueab' octauo tibiam mouentíum mufculo
circundatum. cuíus gratia anterior femorís fedes iuxta ipfius ceruícis radicem nonnihilampla
cft; & * afpera, quoualídis & amplíoripríncipio mufculus 1116 enafceretur. In pofteríori au-
tem fedefemur ín acutum quodammodo fertur, & " lineam ín (igníter protuberantem & afpe-
ram ínzequalemi oftendit, quae à femorís proceffuum radiícealiquó ufque ultra medíum lon.
gitudínís femoris prorepit, Huic líneae ' quintus femur mouens mufculus pertínaciter ínferí^
tur;? ipfatg duntaxatex rcliqua femorís amplítudíne,ab octauo tibiam mouentí mufculo,non
circundatur. Porró ad ínferíorem huíus 11060" fedem, ac iuxtainferíorum femorís capitum
radícem,femur amplum deprefiumd,nó autem teres cernítur, quo tutíushàcmaxíma tibiam
petens uena cum artería & neruo feratur , neque fi femur hic gibbum effet, à femore errabun-
da declinet. Quamuís & femur hic ad fuorum ínferiorum capitum productionem latefcere
craffe(cere& etiam debeat." Caeterum femoris ductus non recto tramite à coxendicis offisace
tabulo deorfum tenditur. Verum femorís ceruíx à capite ipfius ualde extrorfum oblique,&
quafi tranfuerfim fertur, & hínc femur rurfus reliquo ipfius corporc obliqué uerfus ínteríora
ad genu defcendens procedit. Quam fané figuram non obiter INatura excogitauit, eft ením
laudatifsima, quamà Hippocrates inlibro de Fracurís ín effracto femore fedulo feruandam
przcipit. Quandoquidem omnes quibus à prima conformatione femur rectius, quàm ho-
míni cx ufu eft;contigit, uarí & claudi ín genuredduntur. Hocautem quàm non modó ad
curfum,fed àd ambulatíoné, firmam flationem noxii fitquotidieuidentes difcímus. Atqui
fi utriufque femoris ceruix non ftatim à coxendicís artículo, utí díximus, foràs porrigeretur,
quanam fedes internis femur amplexantibus mufculís reliquaeffet ? quae rurfus neruís,ue-
nísjacarteríjs ín uniuerfum crus diftributisz quae item elandulís horum uaforum propaga-
tioní pravfectís? Non enim per externas crurís regiones haec defcendere decebat , quum ita
omnibus forís occurfantibus leui quaque occafione lzedenda, exponerentur, Sí igítur uenís,
arteríjs , olandulis , mufculís pluris 1186200 maxímís hanc regionem ínibí parare oportuit,
neceffüm quoque fuít, ex acetabulo femur foras extrorfum'ueabfcedere, Porro fi quibufdam
capitis femorís ceruíx mínus 8 educitur, hís ftatím ínguínum fedes anguftze & inuícem
comprefTe reddütur, praterea 1115 femur fimul cum genu turpiter extrorfum abducitur. 116,
ríto itaque uníuerfa femoris forma curua gibbat exteríorí rceione exiftit,interíori uero fübca-
ua, Paríter quoc, & magís adhuc femoris pofteríor pars fima cauadp uifitur;anteríoraute gib
ba,quódad fcffiones ís femorís ductus admodum fitídoncus:uti etíam ad multa quz fedentes
obíimus munía,quando fcilicetunum femur alterí ínfjcímus, Vt modo taceam,quàm dlegtàer
femur mufculis cedít;pofteriorem ipfius fedem occupantibus,
M a DE
gitudinem for
aa.
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ΞΟ, א מש OSSEZ ET FIBI OSÓ 145 םזי שת
PRIMA. CAP SECVNDA: TERTIA: QVARTA.
XXXI FIGFR.4-
ש
QVINTA- SEXTA: SEPTIMA OCTAVA:
16 L// Vin
ו Jill
NUT (P
SISTI o
Aff
DECIMA: VNDECIMA: אסא
/
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER f. 137
ו ΙΓ TS DS SQ B. eto
rum 67 earundeni characterum [ndex,
JE פד ופנ (QUIE AVE prepofite modo figura ad dextram Jfpedlant tibiatt ac prima
utrumque n tibia locatumos anteriori Μείε exprimit , cv« 7577: nünirum interius; quod tibia
os uocabitus : "כ graciBus,quod exteríns pofitum fibula nobís potius quam rati abitur.
Secunda figura tibiae os fimul cum fibula pofleriovi facíe appofieiféime delincarur . T'ertía fo
lius tibi oféís anteriorem [edem common[Lrat. Quarta tibi ofcis poflerior ficies oculis fubij
citur. — Quintafibulam anteriori facie expríttit. | Sexta fibula pofleriori [ede delieatam
exbibet. Septinatibi ofcis [uperiorem ostendit fedem ,cui femur articulatur.. Oclaua duas
continct cartil. tgéttes, qua finus adaugent, quibus femoris capita excipiuntur... INlona imamti2
bie offis ca fibulze [edem anteriori parte "רכ cauitas in.confpecum ueniret talicum t£
δία articulationi parata, Decima folamtibie offís infinam fedem pofferiori ex parte deli 2
neatam offert , qua talus excipitur .— Lndecima internum latus inferioris fibule appendicis
commonfLrat y quod talo articulatur. Chbayaclerum autem index erit buiufittodi.
c4 B Hisdubus characteribus in prima figura, fuperior tibi offis appendix notatur. Intertía uc-
vo c9" fecunda,indicatur linca coalitum commonsIlrans appendicis cum reliqua offis portione.
C cAppendix fuperior fibula in primafigura indicatur , in quinta autem coalitus appendicis cut
reliquo offe infignitur :
JD. Inprima appendix tibi inferior in tertía appendicis coalitus indicatur.
JE. Inprüna appendix βία inferío r,in quinta coalitus appendicís ados notatur.co quamuis eiuf
modi appendices coalitusds non ín omnibus Vfiguris tiotauerím כ nulli tamen on obuias effe appe
dices arbitror .
F.G,s, 457. Sinus tibi offís quibus inferioya femoris capita articulantur .
100 Kz Tibieofis tuber finus quibus femorís capita excipiuntur dirimens.ac F1 quidem £pfius
d
anteríor [edes indicatur. 'uerd media cy tmpenfüs prominens. K autem pofferíor. 4tdi bi cha
racleres in eius tuberis [edibusque = finuatitur obuij [utit.c9* borum K co: T in [ecunda figura,
fertia Q9 quarta idem quod. in feptima indicant.
JE GL artilago dextrum tibice offi finum adaugens, quo externum femoris caput excipitur .
4M 8 Cartilago » finifbrum. feu dextre tibi ofsis internum [inum augens, cut internum femoris caput
artículatur .
AN | 8 Hac fede cart lagínes tibi 06% : finus augentes, uidentur crafeiftime.
O 8 Hac : fede nuper dicke cartilagines [unt tenuiféim«a ac ante : fínuum centrum deficiunt.
7, D s Fs fedibusille cartilagines in apices terminantur.
Qs Fibule finus leuiter ac ín fuperficie celatus , cuitibie offistuberculumiam R. indicaudum,
coartículatur .
4 T'uberculum;feucaput tibie offis,quod fibulee coar latur .
S 4510 δήπις tibic offis,quo inferiorem fibule [edem excipit .
T's,6, τι Internumfibule latus,quod tibice ofei committitur . Caterüm L7 in fecunda figura füperio
17, X , vem connexum fibulee ad tibiam indicat : 2 uero inferiorem. Y. autem interuallum notat quo
Y. bec offa inuicem debifcunt .
22152 Flac : fede fibula n6 recla ducitur fed intror fum n&nihil obliquatur., exterioriés latere : fina fie
420 1,3, 7 cfnteriortibie offis fedes,in quam mu[culi tibiam extendentes inferuntur.
5.6 Superioris fibule appendicis proceffus , cui tendo quarti tibiam mouentis. mufculi £nferitur .
ΠΕΣ bo Sedes;cuí fuperior tali pars,laterad articulantur.ac d quidem ζ5 ec 0 7 bu
15 0 regionem in nona q9* decima figuris comimonfLrant. Deinde vuv [us d'notat οἷμς re gio^
tiis füber.e uero q9 "f partem huius regionis utrínd; adtuberís d notati latus altis quam i ipfum
tuber infinitam. Porró g fedis buius internum latus indicat , quod ab externo latere confHitu£
fur proceffus inferioris appendicis tibi offis , quem in prima "figura indicat . Ceterum b in
nona (9* undecima externum buius fedis כ que £alo aptatur latus offendit ab interno conflitu ^
tum latere appendicis inferioris fibula inprimafigura I5 notate .
Qi ᾧ inprimafigura pro cefsus indicatur inferioris appendicis tibi offís, qui ka eff malleo >
6 lus,
8 4,10
lus Sínusafper eo" inequalis in anteriori fede inferioris appendicis tibi offís con[picuus, d quo li
qgamentum cartilagincum adtali ceruicem prona[citur.
138 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
lys. Ceterum t in | fecunda tertía nona; c decíma eundem appendicis proceffum ttotat.
Sinus interioris malleoli,ex quo cartilagineum li igamentum talo inferítur .
m 2,430. [Hac fede finus fpectantur ; qui tres tendines ad pedis inferiora groten[os deducunt.
71 2,5,6,9
Op,5
1 6
7" 1
5
107122256
XX 1,5
[21/22 23
yy 3
€5€15253,4-
u153
x254
Tibi.
Fibula.
T'ibie os,
τ δίς οβὶς
ולי ab
ῥεπάϊοες.
Sedes cui fe
mur ad tibiam
ariiculazur,
Canvtilzgines
E quidem in prima figura exteruum notat mallcolum. is namq; aliud nibil eft., qudm inferior Je
Bule appendix. L^ erümnin plerifqs figuris bunc malleolum exprimit.
LZ mbrata bec fibule : fedes abo ad pu[qs pertinens,ca vfibule pars efL,que nu danullisd; mufcu^
listecla ante feclionem fe offert.
Flac fcptimi c? oclaui mu[culorum pedem mouentium tendines reflecluntur, quorum occafione
fibula bic finuata est.
Sinus inferioris sfibule appetidicis,d quo lígamentum in talum fertur.
Prünafibule linea, feu primus eiufdem angulus .
Secunda fibule linea. 4512,56. T'ertia fibule línea.
Primum fibule latus. I erim x «9 x priuatim buius lateris lineam indicant כ inibi gratía
mufculi pollicem exteidentis modice prominentent.
Secundum fibulee latus. 5 ₪ 2-6 'ertiumfibule latus.
Prima tibic offis linea. οἱ. δι 1,2234. Secunda tibie offis linea.
"T'ertíatibie offis linea. (13 Primuntibie offis latus.
Secundum tibi 0 65 latus. 02,4. T'ertiumtibi oféis latus,
clperatertij tibice 065 lateris línea, cuí mufculus ín poplite latitans infevitur .
iN TIBIA fimiliteratquein cubito)binareponuntur offa,que Hippo
crates perpetuo tibiae ofla appellat. achorü" alterü ínteríus eft & craflius,
quod totiusmembrí nomíne ἀνήμα» & tibía nuncupatur: alterum ueró
exteríüs locatur,& ínteríorí craffitieadmodum cedit, Graecís quidem שפד
t eóy, Latínís autem fura & fibula uocatum.Eo cuidentioris doctrínze ftu
dio craffius os,tibiz os appellabo, id à tibía, hocefttoto membro di(tin.
= guens, quod hís offibus mufculis,uenís, arteríjs, neruís,& cute hac om-
níaambienti formatur. Gracilius autem os fibula opportuné dícetur;ut ídà fura, quam Gir
ci, quía ueluti tibi: uenter eft, yespoxnudze nuncupant, diftinguatur. ΤΊ δία: itaq olli & fibula
fupràinfrag appendix coalefcít,ac fuperior quide tibiae offis appendix admodü crafTa lata
eft,;anteríorítamen fede craffior,ac in anteriori tibize recione magis quàm ín pofteríori t dcor-
fürm ducí cernítur.Huic* duo oblongi ínfculpuntur finus;inuicem" afpero ínzequalits tubere
diftin&ti;& lubrica cartilagineincruftati.His finibus inferiora femorís ὁ capita excipiuntur .tu-
berautem finus diftinguens, grandem" finum fubit,femoris capita pofteríori in fede dirímen
tem, Dein tuber ex fuperiori" mediatp ipfius fede, quzeafpera & finuata;neque ulla carcilagíne
inunda uifitur;ualidifsimum emittít' ligamentum , nuper dícto femoris capitum ínteruallo
finui'ue infertum. Adeo fané, ut medía huius tuberís fedes ín hocafpera (inuatadp fit, quó fceli,
cius ligamenta in femur porrigat, haecémaximé protuberante fua fede, ac deinde ex" pofte-
ríoríipfius regione educens. Ab ' anterior nang tuberís regione, que mínimum promínet,
etiam fi illa fimiliter afpera fit;ac late finuata,nullum tamenligamentum femori inferitur, fed li.
gamentaíníbi producuntur, quz" cartilagines anteriori huius tuberís fedi colligant, quas ti^
biz offis (inusíam augere dicam. Quum enim duo τί δία: offis finus femorís capitaadmitten,
quitus sisi of tes, quodammodo fuperficietenus duntaxat infculpátur,nequead amufsím femorís capitum
fis[ius augé
tur,
ILib.sde V fu
part. cy inco
mentarijs vn
E ibpo. libri
de Fracturis.
gibbís (etíam fi Galeno fecus uifum fuerít) fuís cauis refpondeant, Natura mirabili artificio fi.
nuum profunditatem adauxit, quippepraeter lubricas cartilagines tibize oflis finibus & femo-
rís capitibus crufta» modo obductas, utrique finuiunam adhibuit cartilagínem, neque femo^
ri,nequetibiz offialiter quàm ligamentorum beneficio connexam. Haec nanqueorbiculatim
licamentis genu artículum amplexantibus folum connafcítur,& praeterea líeamentiinteruen.
tuanteriori pofteríoritp fedi tuberis connectítur, quod tibíz offis finus femorís capita excipi,
entes dirímere dí&tum eft. [Πα cartilagines exacié fimplici cartilagine molliores funt,& quafi li
gamentínaturze participes. Deín quà offibus applicátur , impenfeaequales,lubrícce,Ioeues;ac
deníc; un&tuofo humorcoblite fpectantur. Ad hzec;inártículi ambitu craffe funt,multo ante
finuum
4 tolat,cy*
ב figu. ὦ
integrarum
? c'*ad A
ex a.
b tot 3, 4.
fige.
c tota $,6.
ügure .
dtibie of-
fis appen,
dices pri,
mim 3. 8
1,3 fig.dein
Du; fi fi-
bule autem
C nsfigur.
infuper Ἐπ
₪ s figu-
re.
Tus fig. B.
* 5,457 fi.
6
€ 7]
LK.
τ 0
Cap.E,F.
8 1 figu. so
cap.1.
13 457
fig.1.
1 fig cap.tz
lib. X.
k2,4,7 fi-
gur.K.
l7 fig . H.
m tota 8
gura , tt»
bi dextra
L, finiffra
alit M infi
gitur.
n8figu.N.
o8figur.O,
p 8 fi. Pp.
4:8.0.
γ 4 5.8.
5 2 figit. XC.
tzfigur. V.
V 4510 f...
X 56, ufi
gur.T.
y feciida fi.
Y imer V
€ X confi
τ βεις.
וש 4.
0
6.2.
ל ifie. AB.
dein 3, 7
fg.ab.
€ 6 muf.ta.
€b4.5,5,de-
in 8 tabule
25g, b,i,
ec.
d 5,6 fio c.
διὸ fiifcu,
la. Y. 2 4.α.
fa mufc.ta. B
χεὶ 6 t4 o.
בכ
Γ βρῆ.
hbtote 34»
56 fl.ca.s;
*9,1 fi.cf.
k 9510.fí.d.
ו o ct
255910 fi -
gur.i.
W o fieg.
Ἢ 2,3,9,10
figur.i.
Ὁ 5 mufcul.
tabu.
D 4»to ΚΑ,
y .Cap.t,
i Sos f.
Y 51,9 fil,
$ fig. cap.
3; N,
12,450 fi,
metis muf
tab. chara,
52.
t οἰ ἀξ ta,
DE prius
tiotatur. fe -
eund. O, ter
Lus p.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 139 LIE
finum centrum? extenuatze, definentesqg, Harum fiquidem figura lunaris cft, quemadmo- |
dum ínteríorís (inus ínternum latus, & exteríorís finus externum. Praeterea nullibi crafsiorcs
quàmad laterís fuímedium cernuntur. ἢ quàením anteriori pofteríoriq tuberís tibia: offis /
finus diftinguentis fedibus הט חוכ סיוכןכ ג 111 funt, & ín acutos apices finíunt,quo- , ₪
rum qui anteriori eíus tuberis fedi committuntur, inuicem proximi funt, dextraG cartilaoo
finiftrz ibidem alligatur. Apices ucro pofteríorem tubcrís fedem accedentes , maoís mutuó
diftant, neque íinuícem;utanteríores cartilaginumapíces, commíttuntur, Ligamen tum ením
eraffiffimum ex tubereín femur ínfertüm , pofteriores cartilaginum apices diftínguit . Quae
quum íta fint, leui negotío colligitur, quàm concínné harum cartilaginum auxilío oflis tibize
finuumcauitas adaugeatur, non folum quídem in homínibus, uerum in omnibus quz hacte
nus uidi quadrupedibus & auibus, Hís nanque ín genu artículo eiufmodi cartilagines repo»
nuntur, undectíam ín menfa cuíuís harum naturam contueri promptiíIimum eft,fi modo exa
été genuarticulum quís ínfpexerit : neque paffim cum Ariftotele, & Galeno ín tertio de Par- i
tium ufu, quadrupedum genu 11116 effe exiftimaucrit,ubi tibizc inferior pars talocoarctatur, rj; o,
Atque hocfíané modo tibiz os femoriartículatur.fibula autem non adeo alte confcendit,;utfe γιμπί πόμα 0
mur contíngat,uerum fuperior כ 105 appendix ín ínterno illius latere? finum geritleuíterad, 810% — =
modum infinuati & amplum,cuí mínime protuberans tibi: ofTis appendicis tuber coartícu rure |
latur,quod ad externum tibi offis latus uerfus pofteríora cófiftens cartil ὃ
finus Bibule;incruftatur.Porró? íima fede fibula tíbíe offi diuerfa articui one quàm fuprà WM
coarctatur.Externum ením tíbíz offis latus,oblongum exigit" finum,cuí protuberans ínter. IA
num fibulz * latus immíttítur,quodafperum nónihil e(t, quemadmodum & tibia: offis finus
afper quoque, & cartilaeíne neutiquam íncruftatus cernitur, Sinus ením ille Éibulam Izuí con |
tactu non excipit,uerüm quà hzcoffa inuicem comittuntur, ualídum interceditlíoamentum, M
non quídem duntaxat ín círcuítu ipfa concctens, at ctíam ubímutuó fecon tíngunt, Caeterüm 774 lu; ἃ |
per reliquam tibize longitudinem fibula à tibíae offe * plurímüm dehifcít. non quídem quód εἰδία ose debi jan
hzcradij * modo oblíqué ducatur;acuelutíà tibiae offe τὰς obliquetur,fed quód ἰδία: os fu ^ |
pràínfratg adco crafTüm fit, & ín reliqua ipfius longitudinegracile;ut fibula llis tibize offis fc.
dibus, quibus craffum cernítur, commiffa, facile à tota tibiae graciliorí fede multüm diftet,
Quamuis tanto adhuc mínus fibula à tibia dehifcat, quanto mínus recia confpícitur, Fibula
enim" paulo fub medio logitudínis tibíz;introrfum ac uerfus tibiz os nonihil curuatur,exter
not ipfius latere fima, feu cocaua redditur. Caeterum tibize ofTis fibula ductus, & fecundi
ipfarumlongítudinem extuberantes lincas impreflionest, tum demum opportunitis defcri-
bam, ubi fupernas ínfernasq eorundem ofsíum partes, quibus alijs coarciantur expreffcro,
upcrior ítaquetibice 01118 appendix, ad eum quem díxi modum femoriac fibulee coarciatur,
antcrior autem eíufdem appendicís fedes utcunque deprefTà afperaG cernítur,unà cum tibiae |
offisanteriori fede appendici proxíma, & à plerique Gireecorum αὐτικνήμιον uocata,qua ín Ι]
hocafpera e(t,utualidifsimos * mufculorum tibiam mouentíum tendíncs exciperct. quorum |
ctíam tendínum gratía, fuperior fibula: appendix ínfigniter externo ipfius latere & fuperiori li
parte ἑ protuberat, robuftifsimum quartítibíam mouentís mufculi tendínem excepturus, 0
Dein hzc ΠΡ ας fedes caput educit. feptimi edem mouentís זר / Inferiores tibíaoflis τ’
& Bibulee appendices, (imul * finum Íedemq efformant,cui " talusmutuo quafi íngreíTü artícu zusezzferz
latur, Siením tibíz 01115 acfibulz finus tuberad fedulo perpenderis, talí cum tibía connexum » n :
ad ginglymonopportuné referes, Verüm talí híftoríam füo loco explícabímus, nunc enim 7
finus tibize offis examínandus uenit, quiin ínfimz tibize offis appendicis fede amplus admo.
dum eft,& quodammodo gemínus.In medío enim amplo,fed modice prominente" tubere
ínterftinguitur, liquidodaltius ad tuberis latera excavatur. Ad interni huius finus latus infe
τίου tibize ofTis appendix, ualido magnot' proceffu deorfum fertur,quí externo ipfius" latere,
quo finum refpícit, cauus, & fimiliter ac (inus ipfe Iacuís & cartilaeinc incruftatus eft : interno
autem " laterealterum crusrefpíciente gibbus eft. ac quum" excarnis fi nullisg mufculorum
partibus obtectus,ín nobis tactu facile percipitur,efti ínteríor malleolus. ProcefTus híc ín infi Iuterior mal
ma ipfius fede uerfus pofteriora" (inum obtinet,ex quo? lieamentum prodit,cartilagineum tí feolus.,
bízeos talo collieans. Atque ciufmodíctiam ligamenti producendigratía;anteríor appendicis
inferioris tibíze offis ' fedes, ín humillima ipfius parte, ctíam finum exioít tranfuerfim oblon.
gum, afperum,& ingqualem : à quo lígamentum prodit,tibíae ofTi * ceruicem tali nectens,
Pofterior ctíam huíus appendicís fedes,ubi prímüm ínterniteducitmalleolum; depreTà cft,
finusqs oftendit,quitranfuerfis obducti ligamentís muículorum tendínes πὰς pedemadeunz
tes,tuto,ne fuís finibus aberrent, ferri (inunt, Suntautem illi numero tres, quíntus fcilicet pe»
M 4 dem
ine,fimiliter atque
Fübule ci ta^
loarauculatio .
"T 'alumante
Jecfionem ta.
εἰμὶ non oc»
currere.
Exterior mal
leolus.
Lib. de ΟΠ»
bus Cap.an.
Excarnis fi?
bule avs.
Fibula fecun"
gitudimem tri-
anguls,
ΤΊ δια offis fe
cund ziip[ius
lorg'eudine
figura.
148 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
dem mouentium, & duo digitorum flexui fumulantes. Caeterum externum inferiorisappen
dicis tibiae offis latus, nullum educit proceílum interno malleolo reípondentém. Verüm" ap
pendix fibule externo tíbize oflis lateriadnexa, impen fe híc craffeícit, deorfumQg magis quàm
interior malleolus fertur, ac ín caufa eft, ut rarius ín externum pedis latus, quàm in internum,
talus luxetur. Tanto ením fibula hic 0601/0105 ipfo tibize offe defcendit, quanto altíus tibíe os
adfemur fuprà porrígitur : adeo ut fibulane mínímum quídem longitudine à tibiz offe uin-
catur. [Inferior haec fibule appendix, externum * latus finus cóftituit talum excípíetis. V erüm
appendix interno ípfius latere adcó protuberat, & cartilagine incruftatur, ut eam à ^ talo ue-
riüsfufcipi, quàm eundem excipere,merító quis dixerit. etiam fi externum tali latus appofite
tegat, atque ín eum modum unà cum ínterno malleolo talum comprehendat;ut nufquam ín
integris hominibus talus contingi queat; Tibíz ením offis appendix fuperíorem ipfius inte^
aítfcdem,& internum quoque ipfius latus.fibulaautem ínferiorí fuaappendíce externum τὰ,
li latus occupat:anteríor talifedes, quae in nudaoffium compage oculís fübíjcítur tendínibus
occultatur,per pedis füperíoraad digitos deductis, íta ctíam pofterior ipfius fedes non mínus
ín nudis fceletís confpícua, tendinibus obtcgítur ín calcem infertis, & quibufdam πὰς pedis
inferiora fübeuntibus.Ima hac fibulz pars talo commífla,externoG fuo latere gibba, δέ nulla
prorfus mufculi parte" obteca;exteriorem conftituit malleolum, quem fimul cum ínteríorí
malleoloà quibufdam talum perperam appellari Galenus teftatur. Atquíís error ad nosufg
manauit, Nam, ut czeteros taceam, Erafmus nofter Roterodamus ín {πο detalorum lufu Día-
logo, malleolos ín hominibus talos fimulcum Plinío uocari ínnuít: quod nonnullis Galeni
interpretibusadeoarrifinut σφυρὰ, hoceftmalleolos,fübínde talos reddiderint. Externum
ítagp exterioris malleoli latus gibbum excarnety eft, fimiliter atq interioris malleoli internum
latus.Pofteriorautem exteríoris nalleoli fedes amplum oftendít "finum;qui tranfuerfo obdu
cus " líioamento,fexti & feptími pedem mouentíum mufculorum tendines deducit, illos quo
mínus ἃ fua fede reclinent continens. Internum eiufdem malleolilatus ín ínfima ipfius fede uer
fus pofteriora;profundumafperumq oftendit finum,ex quo ligamentum prodit cartilagíne
um, híc fibulam talo ualídiffime connectens. Caeterüm exuniuería fibulacamplitudine, nulla
ipfius pars nuda excarnís'uceft;praeter infimae ipfius partís externi latus, quod etíam aliquo.
usq fupraappendicem fibulze inferíorem excarne cernítur.quum interim reliqua ipfiusampli-
tudo mufculis obtegatur, íta fibulam amplexantibus, ut haec paffim ipfis cedere,ab 11800 com
prímí uideatur, Si enim fibulam examínaueris, eam fecundum ipfius ínlógitudine ductum trí
angulani effe confpicies, atque id potífsimum íuxta ipfius longitudinis medium. Inanteríorís
enim fibulze fedis medío,acuta & infigniter protuberans apparet" línea, prímum fibulze angu
Ium conftítuens.In סוס סכ ipfius fede, depreffa eft, & plana;ac utrinque ad pofterío
ris füi fedis lateraunam commonftrat ' lineam, quae ínfigníter fatís protuberans, alíum fibulz
angulum efformat, Adeo ut ca quae ínternum latus pofteríorís fibula: fedis occupat, fecun.
dus fibula: angulus appellari poíTit : quz uero externum eius fedís latus habet;tertius; Atque
his tribus lineis angulísue,tria fibulz contínentur* latera, acunum quidem ínter prímum &
fecundumangulos confiftit,quod unà cum tibiz offis externo ' Jatere aptam fedem przcbet il
lis mufculis, quíà tibi anteríori fede in pedis fuperiora feruntur, Suntautem illijpedem mo^
uentium " fextus,deínde quatuor pedis digitos" extendens,fimul cum ^ nono pedem mouen.
tium,& illo qui pollicem" extendit, ac priuatim ín prímo hoc fibulze latere? líncam quandam
exigit modícé protuberantem,à qua 1111 muículo príncípium offertur.Secundumlatus;príma
línea & tertía terminatur, & amplum eft,eeregietp finuatum ' feptímo ac * octauo pedem mo
uentibus mufculís locum przebet. Cyuinetíam octauí mufculi oratía, latus hocutcunqueafpe-
rumcernitur,ut is híncuniuerfum ipfius principium pulchré educat. Ab llis itaq; mufculís qui
prímum fibula latus occupat, & illis quí fecundo exporríguntur laterí, príma fibullinea prí
mus ueangulus educitur. 'l'ertum latus fecunda & tertía lineis circamfcríptu,à mufculis com
primitur pofteríorem tibize (edem occupantibus, & potifsimum ab co' quí pollícisfecundum
os fledtit,acab hoc fibula latere carneus enafcitur, Q'uze quum ita fint, tertía línea à mufculís
fecundum & tertium latus occupantibus foràs protrudítur, Secundaautem líneaab 11115 pro.
ducitur mufeulis, quí tertíum & primum fibula latus comprimunt. Verüm fecunda 11056 1,
nca priuatim" ligamentum educit, fibulam tibi ofi totailla (ede qua haecoffa inuicem dehi
fcunt,collíoas,& in* fecundam tibíze offis líneam ínfertum. Τ δία: ením os fimiliter ac fibula,
in fuzclongitudinis medio quadantenus triangulare cft, ac prima ipfius * fineainanteriori o^
fis edeconfiftit,infigniter(p promínet;undeetiam Spína Anatomes profefforibus appellatur.
atque hcec 4060 acuté porrioitur, utnullibí potíus concertantes pueros pedibus inuicem pe
tere
xa fig.E,
dein 255,6.
9 figa.
39, fih.
x 6 fig.cds
331.
4 Confer fe
guras inte-
gram 061 =
unm conipae
gem expri-
mentes,
fcu. tabulis
in pede.
b vmufcul.
ta.«. 2 tab.
zUüte-
grarum =
gur.g.
€ 2,6 fo.
d2mufcul.
140 5 ligas
mentum .
mufculi au
tem xcty.
€2,6,4 fi-
gur.r.
f fecap.ili
2 2 T
gus fio p.
h ws fi ff.
112,56 fi.
fecunda li-
neat;tnotd
tur. tertia,
autem us.
ἃ primum
latisusfi.
x, fecidumt
1,5 ἢ. α ter.
256 figu.B.
ls figur.f.
mmufcul.
tab, v.
t 4 ןוו
tab. v.
0 4.tab. ἡ.
b 5 tabe.
qusfi-xo x.
r ému(cul.
tab. o.
5 6 tab. Y.
[17072
u fig. cá.t
lib.z a.
X12 fid
4.
213 fly
E6554
figur-4s 4.
'« earundé
figur. ED
b 2,4...
£15 fa. /
d 5 fr. x.
€ 155 σιν.
€ τ mufc.
Tabu.x,y .2
tabul. £u.
f 2f.
ga mufc.
Labul.z,
b vsmufcu.
fabu. D, E.
1254. 6
hia. mufc.
fab.r,
+ 2
fiintegra -
Tum ו
gui
bz figur.
€4p. 30 H,
€ z fi. A, B.
d 2 fi. D.
€ tota 1 fi-
gura.
Fifisur.E,
28 mufcul.
tab.h.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER T. 141
tereuideamus, quàm adanteríoré tibíz fedem, ubi linea. proxímé cutifübiecta,hanc culti mo
do fcíndit, quoties ipfa impetu ad tibize oscollíditur.* Secunda 0% tertía tibiae offis líneze;po.
fterioris fuí " fedís latera con(títuunt : ac tertía. quídem internum eíus fedís latus cfformat,pa-
rum acute educta, fed obtufa admodum,& quafi teres. Secundaauté linca paulo eftacutíor;ac
externum pofterioris tibiz offis fedis latus efformat : efti illa,cui ligamentum fibulam εἰσ ίςδ
ofli cónectens inferinon íta multo anté rclatum e(t, Hís tribus líneis, tría tibiae oflis conficiun
tur latera, ac^ primum quidem príma fecunda línea termínatur, finuatumG eft ac planum,
eorundemG mufculorum occafione cauatur;quibus prímum fibulx" latus cedere dictum eft;
"fecundü ueró tibiae offis latus prima tertíadp linca terminatur, & infieniter eibbum eft;nullodg
prorfus obtectum mufculo,Graeciís (ete, & frequentius adhuc ותיא nuncupatur, Ter
tíum tíbíz offís latus, fecunda & tertía circumfcriptum líneís, non ualdedepreflum οἴ ας mi.
fculis occupatur pofteriorem tibize fedem fibiuendicantibus: praecipue uero? íllo qui quatuor
dícitorum terti] offis flexusautor habebitur, &" illo quem pedís motorü quíntum ftatuemus,
Ad hzec,tertíum hoclatus ín fuperiori ipfius fede afperam oftendit ' lincam,oblíqué exporre^
&tam,cuí^ mufculus íaferítur quem ín poplítelatitantem uocamus, Atque huiufmodi fané fi
bulze tibizeGp offis líneae & latera leui negocio arguut, quam fuffülciendis educendists mu(cu.
Τἰ5 ποὺς οἵα conueníant, Artículi uero oftendunr, quàm affabré motibus quos cruribus moli-
mur obeundis INatura haec extruxerít,illa ad eum quem diximus modum íuxta artículerum
fedem adaugens :adcóutcítra fummam Creatorís noftríadmirationem, hzc nemo contem.
plarí queat, € non promptécollíeat,quàm uníuerfam 15 uítíaret coftructionem, (i quicquam
eorum quz modo fcripfimus,immutatum fin geret,
₪ quos d(ommIUSG Srt.
SECVNDA,
POSTERIOREM
patellee fedem fpectan
dam proponens.
PRIMA TRI-
GESIMISECVN
dí Capitis figura,anterí :
orem patella: facíem DS C
UD
oftendens.
CHARACTERVM SECVN D AE FIGVRAE INDEX;
Dextri cruris patelle tuber finum inferiorum femoris capitum [ubíctts .
ΝΥ qui interno femoris capiti adaptatur .
Sinus patelle.oibbo externifeimoyis capitis cotieruets. :
Fac parte patella 2 jferíori ua fede tibiae os fDecLat, co ueluti in pro ceffum excedit quí füni^
liter atceue tota anterior 1, 7 fedes tendínibus 0 extendentibus énna[citur » quemado
dum pulchre oslendie ocLaua mulculorum tabula , charactere 6. quiinna[citur chavacleribus
4» כ 5. Foraminulauero bac partesut c9* ín patelle anteriori fede conica , ctíam citra cba^
vaclerum operai prompte obferuatitur ,
S TERIORI genuarticulifedi'os quoddam proponitur orbiculare,
& breuifcuto non abfimile,quod pofteriori fua fede, qua femur fpectat,
lecufjfubricaG cartilagine, magna ex parte obductum uifitur, apto tube
re finibusig" anteriori inferiorum femoris capitum fedi eleeanter con.
gruens.Secundüm ipfius ením longitudinem tubereamplo & medio.
3| críter promínentí extuberat, quod patulum femorís capitum finum ín
ΞΞΞΞ antcriori illoram fede exculptum fubit." V'tringad tuberís huíus latera
unus habetur finus, promínentes & cartilaeíne incruftatas femorís capitum fedes excipiens,
Verüm utexteríus femorís caputantrorfum magis, quàm ínteríus caputporrigitur,&campli,
ori fede Iaeuí cartilacine obducítur, íta fan& exterior patella finusad tuberis fuí externum latus
confiftens, longéamplíor latiori interiorifinu occurrit. Patella igiturilla parte qua femorís
oscontínett, leuis & lubríca cernitur. * Anteríoriíautem ipfius fede, & inlateribus afpera, &€
600018 quibufdam foramínulis obfita (pe&atur : quemadmodum & ín pofteriori ipfius fede,
"ubi infima fuí parte tanquamacpto quodam proceffü deorfum ducítur,tibíastg 0 11/6 clattorem.
Ícdem refpícit;afpera etíam & foramínulis illis ornata e(t, quo aptíus firmíusq tendinibus tibi
am extendentibus ínnafcatur.? Viniuería enim patella, tota ipfius amplitudine fedet, ubi lu. %
bríca cartilagíne nó obducitur,tendinibus;llis fnnacitur,necfemori,neg; tibicaliter quàm ten 7
dinum
120086 fius
Q' forma.
ui patella
o[ft
142 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
dínum beneficio commifTa. Hoc ením príuatím patella (ibi uendícat, quod alteri offi fieameri,
torum openon lligetur, fed tendínibus illis venuartículum tran Ícendentibus ínnata, adfemo
rís os ualídiffimé coftringatur. Patel: fubftantíain natu grandíoribus impenfé dura& folida
eft, utcunqueetíam Galenus eam extrínfecus cartilaginofam effeafferat : ac Marinus quoque
ctimalijs Anatomícorü pracipuis, eam feparatím cartilaginofum os uocauerít, & fuum quod
patella: dedicauít Caput, de Cartilagínofis offibus infcripferít. το iftifortaffisanimumadhi
buere tendínü cuí patella innafcitur fübftátize, quae elixa mollíufculoe cartilaginis fpeciem obti
net,earum partíum modo, ex quibus neruofa mufculorum capita, aut líigamenta príncípium
ducunt;aut in quae eadem inferuntur, Verüm quando patella debiítéà tendinibus emundatur,
nequaquam cartilaginea,fed perquàm folídafortisg cernítur,no quidem in folis hominibus,
uerum etíam in bobus,ouibus,& ceterís quadrupedibus, quorum etíam genuartículo rerum
Opifex patellam przcpofuít,multo quàm in homínibuslongiorem & anguftiorem, quemad,
Patllew moduminplerifqueauibuslatiorem & breuiorem. Datur aut£ patella hominibus, & illís quae
«δ. modb dixí anímantibus,ut eenuartículus, antrorfum ín angulum mínus fallax exteédatur,&
duntaxatad rectam líncaab angulari flexu erigatur. Deinde patella praecipué praeftat,quo mi
nus ín tibi flexu femur ex tibia: offís finibus in anteríora luxetur. Atque hunc fané ufum illi
demi nos edocet, quibus patella fede fua dímouetur:aut quibus ex cafu in duas partes fracta,
farfim multo elatíus afcendít,quàm" ínferíora femorís capita cofiftunt.Hi nang; infirmifsime b : fig.so
tibíam flectunt, & perículofifsimé per decliuía loca gradus defcendunt, femorefemperpror 90555
fum cítraomneartículi genu robur labente.
RSNSETMSU SEIT ACD τ πὴ ד
Datelle fub -
flautia.
PRIMA
T RIGESIMI
ΟἿΝ ד
PITIS FIGVRA,
7
/ ו
TERTIA: QVARTA-
QVIN T A- SEXTA.
.אסא HIS SERIATIM SVBIACENT SEPTIMA, OCTAVA, ET מל דג
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 143
DECIMA: VNDECIMA:
TREDECIM PRAESENTIS תס PIJSES FIGVRARVM
earundemQ characterum Index.
RIM.cCf figura integram dextri pedis offium [Fruem fuperiori ficíc exprinte , כ
Secunda dextri quoque pedis offtum compagem ca fede delineatam proponit qua fLantes inniti,
qur . "T'ertiía dextri pedistalus anteriori facie ita oculis Jubijcitur ut ipfius fuperior parsin
confpectum ueniat, Quarta,ciu[dem tali inferior fedes ab anteriori ficie exprimitur. Q uinta,
alus ab interno latere fpectatur. Sexta talum con[piciendum offert externo latere defignatit,
ut externum ipfius ΤΣ utagis כ Septima , dextri pedis calcís os interiori fede ita exprimitur
quam internum appareat. Odfaua , calcis os ab interno latere offenditur. ANotia calcis o Jis 2 ex
ternum latus commonfErat » €9' perinde ac due precedentes Jfuperio rei calcis fedem depiclam
exbibet , Decima ;pedis os cymbam referens anteriori fici qua ἐατ offibus committitur del
neatum cernitur . [7 ndecimaeiu[dem offts poferiorem refert > fedem. Duodecima,quatuor far
τ ofsium fimul fiexorum ed ficies con[Dicitur, cui pedij offa coarélantur . Decimatertía,
quatuor tar [LofSium posterior cies [beclatur כ que calci q9* οὐδὲ nauiformi e[E contermina
D. PAD. ᾿ ^ : Δι: 0 i Quz CCELI e 4
12,3,4. His numeri charactevibusinprima (figura. fecunda, duodecima c? decimatertía quatuor tar2
Jfíoffa indicantur quibus ab in[cripto numcro nomitta ámponinus.boc primum כ illud fecundum כ
atii fta deinceps ap pellattes. :
LIL ILLIIILZ/ Quindi pedij offa in prima figura notantur que ín i fecunda etíam cítya cbaracle-
| vum appofitionem funt confpicua. Δι; Digitorum pedis offa.
c4, B,CJD ss, Εἤίς characleribus talituber notatur כ tibi oféis inferiori appendict
artículatum.ac 1A quidem ad B primam buius tubevis coffam (fcu latus indicat. C uerd ad 12
fecundum, 8 C tertium,D autemad D quartum.
E,E 53 Sinus tuberis tali, fecundum ipfius longitudinem infculptus .
E,F35 Due talituberis partes;clatius quam [inus E indicatus prominentes;
G 5 Internumtalituberis latus כ quod compreftum c9* cartilagine incru[Fatum , interno ttalleolo
conmmitítur.
116 Talituberís finus exterti ipfius lateri infinuatus כ qué cartilagine fimiliter obductus , exter ^
num malleolum excipit.
Is Sinustali afper , cui ligamentum cartilagineum ab interno procedens malleolo inferitur.,
K 6 "T'ali finus, cui ligamentum cartilagincum ab externo mallcolo pronatum in[eritur .
L,MM. 5,6 Duo finus, quos poflerior taliregio uer[us internü latus Dectandos exbibet,qui deductdis
reflectendisi; mufculorum tendinibus parantur, bac pedis inferiora v fubeuntibus.
IN 3,4, 5.6 1 aliceruix.
O 24» 5.6 T'alicaput;ofsis cymbam refeventis [inum t ubiens,qui undecima figura k indicabitur.
p 7,9, 9 Galcisoffis tuber,caput ue cartilagine obuolutii, c5 ín talifinum CQ, notandum ingrediens,
0 4 T'aliamplus Jfinus,calcis caput D iam indicatum admittens.
R.7,8, 9 Calcis offís finus, cui inferior tali capitis fedes S iam índiícanda articulatur.
S 4, Inferior talicapitis, quod offi cymbamreferenti articulatur. fedes,calcis finum fubiens .
QR
146 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ticulatur, quemadmodi ín canibus fit , quibus tali quatrío πα Παπίας fecundüm ipfius longitu
dinem cauatur,magiísQ ad rotulz,cuí funis aduoluitur fpeciem accedit, ob quod étiam firmioxí
mutuo íngreflü canis talus tibize iungitur. Ad hacc, praefens talí quatrío non in his folum quae
modó diximus quartz rotulzeparti refpodct,ucrüm utí rotulo latera, quibusip(a ueluti ín fur P
cula;aututalijs placet in trochlea, fuffulcitur, detríta & leuia unctatg uiluntur : ita quoque talí
tuber ad latera,quibus malleolos contíngit, comprímítur, lzxuid cartilagine íncrultatum cerz ks figur.
nítur, quamuis non parí modo utrínque. Ín interno fiquidem latere," paruaamplítudíne & fu. 1 טפ
perficietenus tantum comprímítur,quod (cilícet ínferioris tibías ofTis appendicis procefTusinte 3:8: ₪
riorem malleolum conftituens,& hoc tali latus compraechendens,non admodum amplo ' fpa. αὶ M
cio lzeuí cartilagine íncruftetur, Externum uero tuberis talí latus " ampliterfinuatum,& maío cap.s: h.
riinteruallo cartilagíne incruftattapparet, ut aptam fedem conftítuat, cuí" internum exterío, ? cf
, rs malleoli latus concinné congruat, * quí magís deorfum, quàm interior malleolus, expor ὌΝΟΝ
ו 7 rígírur, Quemadmodum ueró internum interíoris malleoli latus afperum " finum exigere p 45o fi
fe cy filuls li, Icripfimus;ex quo " ligamentum cartilagineum talum εἰ δίας ofTi colligans pronafcítur: ítaquo * 6 /
0/6 queeius 11080661 recipiendi gratia internum talí latus afpero ἡ finu infculpitur, perínde ac 5% E
"^ externum ipfius tali latus fimiliter * colatur, ut ipfi ' ligamentum inferatur ab ínterno exterío^ »;f.1.
τίς malleolílatere eductum. Huíufmodi quoquelígamentorum ratione pofteríor tali fedesad. * 45.
tuberis ipfius, fcu quatrionis" radícem cófiftens afpera ft, utínibi lieamentaadmitteretà tibía Mes
principium ducetía, & rurfusalía ín calcem porrígat. At prater eiufmodi afpcritatem pofte- spot ,1
Sinus quus rior quogp talífedes; finus oftenditmufculorum tendínibus,qui πὰς pedís inferíora fubeunt, figo.
0 T^ uehendis parati." Defcenduntautem hàctendo quíntí pedem mouentíum mufculí,& mufculi us) :
T^ (ecüdum pollicis os lectentís,& illius tendo quí tertía quatuor digitoru offa inflectit. τῳ δα suu, ἢ,
huncmodum talus tibizartículatur,& tali quoque fuperioracpotteríorfedes,lateraG ítafeha. εἰμι.
"'alicun of. bent. Abanteríoríuero ipfius fede, iddg magísab huíus fedis interno latere oblonga produci. » cfi
d: bi tur^ ceruíx, quz aliquoufque progrefTa, ín caputrotundum, lubrícatg cartilaeine incrufta- 7, o
ἐς. tum definit,quod nauicularis offis alto" (inui ínartículatur,contextü efformas,cuíus beneficio O,P.mufa
T'4li ad cd- modicéobfcuro( motu pedem ín lateraagi circunducitg arbitramur. Inferior tali pars, du plici ls nota
eme. articulo calcísoffiarticulatur jllity totus ínfternítur.ac unus quídeartículus ín polleriorí cor» Ue Ἢ
fiftitregione,ubi calcís osamplo lato promínet^ tuberejamplum profundum tali" (inum. « carüidem
ingrediente, Alterueró artículus anteríor eft, ac uerfus ínternum pedís latus uergens, fecus at^ בש "ἢ
que pofterior articulus fc habet, Calcís enim os oblongo * finu exculpítur, quí cartilapineín- ; ἼΗΙ
cruftatus,humiliorem tali capitis ' fedem excipit. Talinanque? caputnauicularioffiarticula- gu.
tum;inferiori fua fede qua calci ínnítítur deprefTo tubere, dicto íam calcís (inui examuffim ada. 4 4. [98
Simus dutey ἢ ph i ,/ / ] € 7,8,9[i-
ocu. patur. Inhorumarticulorum medio " talus, & ' calx pariter exafpezantur,profundosQ obti eu
למס Dentfinus,ex quibus cartilaeinea pronafcuntur lígamenta, talum calciualídi(fime conneclen f 4 f. s.
apparens. tía. Atqueiftiafperihorum offium finus adeo alté ceelantur, utín mundatís offibus, & poft. 24 6
modum ínuícem commí[lis, magnum ínter talum calcemig inibi pateat ínteruallum,ín uiuen^ i fn
tibus cartilaginofis hutufmodiligamentis oppletum, quze adeó pertinaciter talum calci 6012 שמ 8
ligant, ut uix tantillum ís fupra calcem moucatur, ac fua inferiori fede tam fitímmobilis,ut fu. 4»: fue
períori,qua tibíz artículatur,uerfatilís uolubilísqs obferuatur. s τ ,
k ἢ 1 5 . T / Jj. »89 fig.
ces o? — "Calcisos,quodomníumpedisoffium facile maximum eft; parity cum talo conftatfübftan. 1:75;
/ 2 . ל tía capartequaingredimur leuiter teres, fed tutze formationís gratía quoquelatiufculum ex, 2uen 25
ftit. uerum ínterím afperum & inzequale inibi cernitur, id& quorundam mufculorum occa- -
fione, Primirením ín inferiori ipfius fede tranfuerfim iuxta pofteríora deorfum promínetac xz, 6.
alperum educit" proceffum,à cuíusanteríori fede" mufculus principium ducit, quí quatuor " 1 fiiv;
pedis digitorum fecundumos flectit. Deín illic? mufculofa fubftantia enafcitur, quatuor par^ qm S. %
tículas deducens,quibus quatuor 1101505 pollíciadducimus. Horum ením mufculorum pro- 5 5
ducendi gratía;hzc inferior calcís (edes, latior & inzequalís eft, & proceflus ille ob hocpromi " i4»afc,
net,terraet propínquíus quàm reliquum calcís corpus accedit, quo mínus illorum mufculo. Pus
rum capita inter calcandum comprimantur, Soperíor calcis fedes," quzeà pofteríori tali parte *
ad pofticam ufque ipfius 631618 fedem 108 corporis fpeciem refert , príuatím nihil :54.N.
zibie veclitu, : 2 : 8 m ^ n 23. ,
dinemrerror. דהא ספ זכ[ afperítatem commonftrans, ín quam tibize offis & talí lígamenta inferuntur, P759 f.
,/ ἢ / 8 j SORS E ab 4 ad p,
fiduds, quapàmufculorum exortu & infertione, & artículatione libera eft. Potteríor hzec calcís fc^ d d
]וו
des,tibize offis rectitudinem admodum excedens, ín hoc ín pofteríora educitur,ut tibíaoppor tabula, au
NC ו ON Ὁ ἔθη τ MR
tuneínftar perpendicularis linez ín pedem tanquam in alíam lineam tranfüerfim ductam ful. "4 t4b. tea
círí poflit, ut& totíus corporis robuftifsimus rendo ' pofleríori calcís parti ínferatur , huic ^? 5o»
^ Á / : : coflatus..
etenim deprefIoe € utcunqueafpere calcis parti tendo im plantatur ex prímo, fccundo & quar 1 Ra
tope
3 28 fig. d,
€ ac e finua.
tam. indi-
cat fedem .
t ultine li.
3 figure 7.
wultime li.
4 figur. =
xaa muc.
tab.x.
y 14. tab.
τ.
x 7.8.9 fi-
Qur.R.
428 ΠΥ.
b 6 mc.
tab. %
679 fig.
fg.
d2,9 fi. Z.
c2 mufcu.
tab.n εἶτά.
tab...
fo.9fig.
g émufcu.
tab. Φ, dein
x.
b 6 tab v.
i 7 figu. b.
k 7,9 fig.i.
lis figu. x.
mi fiu.
eycttotaio
€ u fig.in
iegrarum
aute b cic
$2, et d, f.
"nu fio. R.
05,4 fi.O.
P to figu.l.
₪7
52,12; 1;
frg. charac.
1,253.
Y ifi op
€ 1o fi.o.
$ tofig. 4.
v.ctu fi.q.
tion fi +
א smuf.ta.
Y.
X52,12, 137
fig. charac.
52, 3»4..
tegrarü fi .
d, cf, 4d
b.cet bb.
כ figurarü
25 cap. cha
Y4cl.1,2,3,
395,6, 7,8.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER f. 147
to pedem mouentibus mufculis conflatus. In quadrupedibus autem, ut canibus, ouibus, 6
equís,pofterior haec calcis offis fedes ex abundanti finum quendam oblongum fibi uendicat,
quo tendo ís tutó uehitur, quí ín illis animalibus fecusac ín homine latum tendinem plantae
cuti fubnaturii procreat, Caeterum calcis later quae ampliter funt deprefTa lataq,* ínternum
latuslaue& ín(igniter finuatum confpicitur, ut aptam conftituat fedem mufculorum tendí-
nibus Πὰς pedis inferiora petentibus, atque ad internum hoc calcis latus tutifsímo reflexis,
Deducuntur autem Πὰς, practer prxecipuam pedis ínferiora petentem ' uenam, &arteríam,
δ" neruum" tendo quínti pedem mouentís mufculi : & ' tendínes duorum mufculorum,quí
ultímos pedis digitorum artículos flectunt, Hí tendínes potiísimum d pofteríorem proce
fus calcísfedem conuoluuntur,cuí Natura" finum ínfcul pfit talí caput excipientem,& anterío
rem tali cum calce conftituentem artículum, Adeó ut ís proceffus in internum pedis latus pro-
tuberans,internum calcís latus ímpenfe finuatum efficiat,quemadmodum & protuberans po
fteriorís calcís fedis" internü latus huncquoq finum ampliíter auget. Id enm ín hoe infienius
prominet, ut^ mufculusab illo enafcatur, cuíus beneficio pollex inttorfum ἃ caterís digitis
abducitur.Externum autem calcís" latus non finuatur fed afperum & i nzequale acexcarne eft,
fimodo humiliorem ipfius * fedem exceperís, quae" mufculum educit paruum digitum à cze
terís digítís in externum latus abducentem, Deíndeanteríor huiuslaterís fedes alíqua ex parte
190018 רת 0 11660 admodum ín fuperficie (inuata cernítur, & tendínibus cedit feptímí & octauí
*mufculorum pedem mouentium, quíiadpof(teriorem " externí malleoli fedem reflexi, fecurv
dumhanc calcis regionem porriguntur, Caeterum calcís anteríorum partium; ea quae ércgío,
nemagni digiti habetur, & proceffüs modo ín internum calcís latus excedí t,&alo quemadmo
dumanteadixímusartículatur, nullí ínterím alterí oflicontígua. At calcis anterior * pars mi
nimo dicito fiturefpondens, in anteríori fua facíe lzeuís e(t, & lubríca cartilagine incruftatur,
depreffo amplo promínens capite, quod oflis tefferam imitantis' finui coartículatur.qui
fimiliter lubríca obductus cartílagíne, duntaxat fuperficietenus infculpitur, cag commiffurze
Ipeciehicartículus perficítur,quam ἀρθρωσίίαν Girzecis uocari diximus,
" Nauiculare feu nauiforme os , pofteriori quídem fede admodum profundo donatur" fi
nu: unde etíamáàcymbze imagine σκαφοασὲς Giraecís nuncupatuf. Sínus ifte (utí príus dictum
e(t) tali^ caputexcipít, Anterior offis cymboe comparati (edes lubrica cartílacine incruftatur,
& tres admodum leuiter promínentes common(trat" fuperficíes, tribus tarfi " offibus,qua
ipfiarticulantur, paratas, adeoq modice protuberantes, ut num finus,num capita fint, pene
dijudicare nequeas. Harum fuperficierum íntima & interno pedis lateri proxíma,reliquís dua
busamplior eft, & infigniüs quàm ille ideo promínet,quód tarfi os ipfi coartículatum maíus
& amplius fit,& profundius quoque finuetur 815 duobus tarfi offibus, qua rcliquis duabus
offis cymbam exprímentis fuperficiebus committuntur. Laeues has, adeoGobfcuré protube
rantes fuperficies,difTectionum periti cubos uocát, quotíes tría tar(i 0113 זכ טש eius oflis quod
cymbamrefert coarctarí docent. Superior huíus oflis ' fedes gibba, & quodammodo rotulae
modo orbicularís eft,eam obtinens figuram,quze pedí hac in fede fuit o ptíma;iniurijsqs feren.
dís pertínacíor. Atque haecfedesuniuerfa utcunque afpera c(t,quó fcelíciusligamenta educat,
idostalo δέ tarfi oflibus connectentía.Infríor offis cymbz fimilis * fedes utcunque fima uifi-
tur;uthac parte cauítatem pedímagnopere neceffaríam adaugeat. Verum haec offis pars,fu.
períorí parte afperíoracinzequalior cernitur : quod hinc validiora ligamenta, quàm ex fupe,
riori enafcidebuerínt. Przcterea inferior haec fedes iuxta internum ipfius latus ' finum exigit,
ad quem fexti pedem mouentís " mufculi tendo appofitifsimé reflectitur. Nauiculari τὰς ΟΠ],
utnequeetíam calci, nequetalo, ín manu nullum proportionale os cófiftit. quaeautem adhuc
ín pederecenfenda fuperfunt, extremae manus partibus aliqua ex parte correfpondent ; cuíuf-
moditarfi funtoffa;brachialís offibus conferenda.
Vocaturautem Girzecís ταρσὸς quatuor pedis * offlum feríes, quorum tría nauicularí 6081,
cantur: quartum ueró, quod teíTerz affimilatur calci. Quamuis ínterím Grzeci fubinde tar(i
nomen non hís folum offibus accommodent, uerum uníuerfam pedis fuperiorem partem eo
nomíneplerunque íntellieant:uti Galenus ín libris de Admini(trandis fectionibus perpetuo
facit,tendines,& uenas,& arterías, neruosq fecundum tarfum ferri fcribens, quz per pedis fu
períora exporríeutur, digítosq accedunt. Latinorum quamplurimi hanc offium ftruem plan
tam quoque nuncupant. uerum quando plant nomen latíüs patet,non íneptétarfi nomine,
dumaptíus fefeofferat;mihi utendum duxí, Tarfi igitur ad brachiale conftructionis propor
tio non eftobícura, ex quatuor enim offibus taríus, ex duplicatís autem brachiale cóftítuitur,
Expluribusnang & mínoribus partículis apprehendendi organi componi debuit.ex eran^
Naz dioribus
Internum cal»
cis latus qua»
[2
Esxternumla,
tus.
€ Anterior
calcis pars,
δ
05818 CYM^
bamreferentis
Jrmnus.
> 4 nterior
offis fides, €
tres ib[rus bla
πα fübeyfi
Gies.
S uperior fe^
des.
Inferior.
Quibus Pedis
olfibus inzta »
nunullum ye =
JBondez,
TARSVS,
150
^
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ambulandi inftrumentum. "Tria tarfi offium interiora plants כ dioribuswerb paucioribust 4די
Ja interiora.
Quartum cx
ΓῺ
הש
7
titatem uaria
efje.
psptt ₪
flovia.
ZPedium quin,
que offibus có
(γε.
TPedij ad ta»
Jum coarticu^
latio,
quodammodo * fuperficiebus nauículari offi coarctata, proprio carent nomínezat nonnullis
deii appellantur, Quartum autem extrinfecus firam,à cubifeu tefTerae Ílorma
(quum quati octo habeatlatera) 69008 uocatum c(t. Atqueunum ipfius latus poti terius cít,
quo " calcicommíttitur: fecundumanteríus,quo continua fuperficie duobus pedij " offibus
coarctaridocebitur? tertium ínteríus e(t,quo ipli proximo tarfi officoartículatur. quartu pe
dis exteríus refpicit latus, uix&laterís nomen meretur, quum admodum obfcure planum fit.
5 quintum fuperíusc(t;nullietíam nexum offi,(cd pedis fuperiora fpectans. fextum terram re-
fpicít,nulli fimiliter offi commiffum, czeterístp lateribus longe inzequalius, ₪ priuatim oblon-
2o quodam" finudonatitad qué maxíma INaturzefolertía feptimi pedem mouentis " mufcult
tendo reuoluitur. Quía uero aliquorhuíus oflislatera adeum modum obfcura X ínzequalía
funt, & non adamufsimtelferze imagini accedit, Arabes ab ínzcqualí effigie, & quadam gran
dinis imagine;id grandinofum appellarüc, Alij rurfus à multipliciforma illi idem nomen cum
cuncum referenti capitis offe indiderunt,id πολύμορφον uocantes.Hoc tarfios(uti δ anteamo
nuímus)calci coartículatur,terracGy ínnítítur:relíquaautem tría fimul cum nauículari furfum à
terra fübleuantur,ut pedem hac fede cauumaltumq conftituant. " Tarfi offajut & brachialis;
figura & quantitate inter fe difcrepant;necfuperíori nec inferiori partezequaliter porriguntur.
Osenim cubum referens, & primum os íínteríus pediíslatus occupans, duobus quee in medío
habentur multo maiora funt. atque illorum duorum rurfus grandius eftquod cubum referen
tine&ítur, quemadmodum & cubum rcferens intimo offe erandius quoque uifitur. Quín.
etíam os cubum referens pofteriüs, ad calcem fcilicet, uergít:intimum uero osantroríum uer"
fus pollicem multo magis, quàm cetera,emínet. Ex medijs, quod intímo ofli proximum eft,
breue cernítur 16 3060 antrorfum, atg; id quod cubum referenti commiíttítur, productum.
Omnía fimul iuncta fuperiorem corum fuperticícm gibbam orbicularemt& cflormant, infe-
riorem uerb cauam fimam'ue,quemadmodum & pediex ufu cífe nemo n6 nouit. Duo medía
cunei accedunt imagini. quà ením pedis fuperiora pectant, lata orbiculatag nonnihil (untz
quà ueró plantam cóltituunt, non fecusacuta uífuntur, quàm fi cuncorum rítu interíntimum
& extimum tarfi ofTà hec ínijcerentur, Deínde tarfi os offi cubo fimili coarctatum, príuatím
acutius & demillius ín pedís inferiora porrigitur, quàm fecundu tarfi osintímo commíífum,
quód ipfius huc deducto " procellui tendo quíntí pedem mouentis ^ mufculi ualidifsime infe
ratur. TarfiofTa,ubilateribus ínuicem cómittuntur,tota connexus amplitudinelguí lubricag
cartilagine non obducuntur, fed duntaxat ín pofteríorí laterum fede offi cymbam referentí
proxima. quippe in reliqua parte nonnihil mutuo diítant, cartilaginoforum ligamentorum
interuentu inuicem copulata.
"Tarfam fübfequitur pedis" pars, quam Hippocrates ἃ coftarum fortaffis ferie 53005 alij
uerb Grxci 60002 Latini plantam, & nónulli pecten, ucftigiumi appellant. Czeterü quum
illae Latínorum uoces ín mulculorum narratione, & in uaforum neruorumq defcriptionibus
plurimum obfcuritatis (fi modo illis uteremur)adferrent,conduxerit profecto, & hic quoque
ב Grzcis nomen mutuare.e(tením & planum(quo nomíne alij wise uertunt)ín hac fionifi
catione, qua pedis partem fignificat , pene inauditum, Pedion igitur manus " poftbrachiali
reípondet:uerum quinque oflibus,non autem quatuor,ut pofibrachialc,conformatur.In ma
nu nanque pollicem reliquis digitis opponi decebat, atque hacratione primum ipfiusos זט
chíaliarticulo laxiorí,quàm quatuor poftbrachialis offa;alligatur. quare etíam prímum polli
cisos digitis, non autem ו סכ οί perinde 8
digitis tríaoffa tribuentes. וט ucro pedij offa pati articuli connexu tarfi offibus una [crie
committuntur. Pes enim quum ambulandi fitoreanum, ftabilitatís fccurítas illi maxime con^
uenít,quz ín uno ordinelocatís indiget, non folum quidem pedi], uerum etiam & digitorum
offibus. Ac pedij offa ' tarfi offibusleuibus & in fuperficíe tanti protuberantibus capitibus
coarctatur, tam ob(curé prominentibus, ut merító planis fuperficiebus pedij offatarío coar-
tículari dixerís, & pedij quidem os pollici przepofitum íntímo tarfi cómíttítur ofTi, quod indi
cem faffülcit fecundo, quod medium fuftínet tertío offi coartículatur. duo autem reliqua offi
cubumreferenti coarctantur:" quemadmodum octauo brachialís offi ea pofibrachialis offa
commítti prodítum eft, quibus anularís & medius innítuntur. Etquemadmoduartículi;quo
poftbrachialis os mínimudigitum (aftinens brachialí ne&ítur;externo laterí " officulum quod
dam apponi diximus : ita etíam in pede " officulum uifitur,ad externum latus artículi pofitum,
quo quintum pedi] os cubiformí offiarticulatur.Porró quemadmodum tarfi ofla non cadem
lincaanteríorí parte finiunt, ficctíam pedij offiumaliud alio magisin pofterioraporrigitur.
6
fimulomnía הא
וס
[A
45 fig.x.
b 7 figu. i.
C 12 fi. es.
d τα. ΠΗ.
Ys
£123 fiy.
{15}. /
ו
hz fig. fon
vfi f.
tab. V,X.
18 fig. c«.6.
m Confer
inuicé tar-
fi offa pri-
me fig. cit
עו .ב =
[s diode >
cma cum
τ ἤρμνα.
1113 βριι. ὅν
0 i$ πιμς.
tabu. D E,
dein. cd.
p figur. In
1I, III, HIT,
V.integra-
וחווד ucro
fig.b, b.ad
d.e f; g ac
hi.
qu: fict
25 LI,
וז
Y fedes in
tavfo fer.a-
timnotan-
EUY 15 בא 2
esp
Ig. Cap.
25: charac.
TWLUI, ad
8.
tit fig.ca,
₪ לוו
DE HVMANI 8 FABRICA LIBER 4 i /
Pedij offa illicubí tarfo committuntur, 1 proxima craffatg funt, & aliqua ex par:
planíslauibusQ fuperficiebus per arthrodían ínuícem coarctantur. Quáaurem à tarfo ad di.
x5figu. oitosabfícedunt,tenuiora fiunt;atque in illorum medio " íntervalla cflorman t,quibus* muftu. £erualla
B. sui lofa reponitur fubftantía, cuiusauxilio primi digitorum artículí Rectuntur, Atqrut pedi] offa
4-1 ilifubftantieaptiorem fedem porrigantnon adco acuta tenuíaG fuperiori parte;atque ca qua
58 esp. terram fpectantuifuntur. Vbiautem digitísarticulátur,omni ex partepoftbrachíalis"oflibus 4182
E v refpondent,& appendice donata Lin rotundum" caput definunt, (inum prímidieitorumoflis rcuasio. MH
por ijs fübiens, Pedij ospollíci przepofitü, ea parte qua tarfo artículatur, in ipfius inferiori fede terrae
diitorixe, contermina, pro ceffum exioít, cui Íeptímus pedem mouentíum'" mufculus ín fcrtur, Atque ₪ |
ED D mili quidem occafi one 26611 osminimum futfulciens dígitum;quà tarfo artículatur in fionem | |
tionc: commonftrat proceílum inexternum pedislatus excedentem,ín quem octauipedem mouen / |
בוא ΒΒ... tis" mufculi 0 ínfertionem molítur, |
:ל — Pedijoffa' diíti fubíequuntur,qui 6% ternis * offibusomnesad eorum quainmanufune, 75915 τ |
E fimilitudinem extructis conftant: pollicetantum excepto, quí inter alios duplicitantum" offe. ^'^^ |
dis Y. extruítur, utanteríor pedís concauitatís fedes firmius terrae Ínnítatur, ad quod etía plurímum /
ὦ ג fi^?- iuuantmagna ' officula, quae quum offà fefami femen referentía períequerer;ad primum polli.
ES cís ínternodium reponidictumeft.eo ením Capite non minus de manus quàm pedum officu
lis (quum utrorumque cadem fit ratio ) cgimus. Quuód ueró pes à famma manuuno offeuin,. 2,
catur, manifeftum eft. extrema ením manus uiginti feptem conftat offibus, illis feclu(is quae uj
Íeíamo comparantur.Suntením octo brachíalis, quatuor poftbrachíalís, & quíndecím diei = ll
5 e Citi
rum autcm PS / H " 7 , »
bis 5,5, torum, Pes autem uíigíntí fex tantum donatur effibus, calce nímirum, talo, nauiculari oifi, füberari, Il
8v figr. quatuor tarfi offlibus,quínque pedij & quatuordecím digitorum. Atq; id Galeni nomine híc
55" addendum duxi,quíin fecundo libro Commentariorum ín Hippocratíslibram de Fracturís
ו
i ).ימ 0118 inquit pedem hominis multis ac paruis oflibus nó fecusac fümma manum cfformari) |
2
Ícribit;pedinon alíter quàm extremze manuí uicíntifeptem adeffeoffa:parum mehercule per
pendens, fe bís cubum ímítans os enumerare , aut prztcr id os, alía quatuor tarfirecenfere,
quemadmodum fanefacit eodem ín libro,quum quatuor tarfi offa cubum referent offi& illi
quod cymbzeaffimilatur articularí tradit. Sed hzecde omnibush umanz fabrica offibus fint
fatis:& nuncunguesac cartílaeíncs, quz adhucrelique funt,recefeamus.(i modo omnía,quae
corpus firman, & fuffulciunt;fuftinentGhoclibro,utiinftitutü fuít,abfoluenda ueníunt.
117 א א ינ 042 ,פמ סק יתת
FI S duabus figuris unguemíta exprefeimus , quemadmodum confbi
ci olet, quum a manu ad, I/ccleti preparationetm cocLa aut fede, diuelli : |
confueuit. > c 0 quídem figura characteribus infionita, ו |
unguis regionem , feu cauum ipfius denotat, alteya interin unguis gib ו
bum oslendente. Quin "יש «Chic unguis fedes indicatur ante confecfi \ ἢ
onem apparens. D uero fedes infig nitur que mollis esLnullibi; detegitur, ac ueluti radix un^ |
quis cenfenda uenit .
ANVVM pedum(Q digitiunguibus ídeo à fummo rerum 6001866 6600 Curdgiz us
rantur,ut ipfis firmamenti uiceapponerentur. Digiti enim fuis partibus z bus denen
2 | carneís, quibusin extremo donátur,mollía duntaxat corpora apprehen "^
| dunt. Duraautem, & propter hoccarnís naturam pellentia;uiolenterig
à fe ςορδεία, digiti (ineunguium adminiculo nequeüt amplecii. Ipforum
enim caro,quam poftea duriufculam quandam adipem cutí füb(tratam
efTe docebímus,tuncreflectitur fubuertíturg, & ob 10 firmamento indi^
get. Quinetiam pleraque deínde commoda ex unguibus,(i neque fummitatibus digitorum fu
períores, neque rjfdem ínferiores fint, homíni accedunt: quemadmodum fi radere quid, aut
Ícalpere;autuellícarejaut excoríare, aut eucllere oportcat. Caeterum fummus rerum Opifex iu
ftillimeunguium (qui & munimenta uulncrantium conquaffàntiumq cenfentur)du: :
Βηχίε, 5: הרוס duriores quàm nunc funt, ínftar offis cuiufdam procrearentur, 113 quídemad i. |
apprehendendum magis eflentídonei;ut וט reflccii reclínarit poffent;atrumpe-
rentur promptifsimé;non fecus quàmalía quae dura fraeilits conftant temperic.ItaG fecuritati
fimul& roboriírerum Opifex prouidens, 11105 medíocríter duros extruxit, ut nec ufui cuius
gratía creati funt,quícquam in commodaretneque ipfi quum fua mollitic extrínfecus íncidenz
tium 3 א
7 ngutunma,
iemeE nuin efe üt.
V nguilt me^
Xus,
10 Φπὶ
μι}, diffecf.
150
ÁNDREAE VESALII BRVXELLENSIS
tíumuím cartilaginum rítu facile exoluunt, Icuí quacp occafione afficíantur. Ob eandem haric
caufam gibba coftant fuperficie, quod hac figura iníurijs rcfiftendís melius cóparentur.Quo
minus uero fufpenfi uacillent,ligamento quodam extremí digitorum offis radici, corum fupe
ríorítermino colligantur. Quoniam autem carni cutítg illos connafci opervprecium δήσας
extrinfecus uniueriz radici circüdatur,jlla ínteríus ufquequag fübnafcitur. In radícemjpfam,
non modó arteríam uenamqp, fed etíam neruum porríoí Calenus atteítatur, atqueungues cx
hís fenfüm;uitam & alimentum aliarum partium modo affumere fcribit, Scio quidem non fo^
lumduos* neruulosad unguíum ufqueradicem ferrí, fed cofdem cum" uenís lub unguibus
quog ad digiti extremum repere, unguesautem ínterim fenfus omnís expertes efTe arbitror.
Acproíndenon leuiter illorum, quí ungues ex offís, nerui;cutís (quídam & carnís addunt)
concretione giení cenfent, fententíae accedo, C'uód ueró uenze,arteriíe & neruí, quemadmo
dum ín hortis alucoli,in unguibusnon difpenfentur;uel hinc conftat,quod pilorum modo ab
radice proceden tes augeantur, Satíus enímerat, & hos pilorum rítu lemper renouarí, atque
quum indiesatterantur,nunquam non íncrementu admittere, quod potius ín longum quàm
latum & profundum affumunt.
ו
Ἵ . n - δι 1 ₪ -
fimum creantur;ut pilos illos ercctos, neq? caeterorum pilorü modo flaccídos dependentes
DE כ עפ 28 4 ΓΕ ΘΟ RIA qnnm
nibus. Capt 2C X X E
= ub e ΕἸ. 20 figura fuperioris inferiorisds palpebree cartilaginem dveliquis
STET partibus liberam delineauimus,ac £pJain,quum alioquín fit ποία, ullis chara
cleribus infjgniuimus.
,
g
: Abo. a AUS ;
contineant. deín etíam creantur,ut^ mufculorum palpebras mouentíum implantationi fubfer
j vs i :
uíant, quemadmodum opportune ín fecundo libro eorum mufculorum naturam explícan.
tes docebímus.
ORAS s GU o ISUGRS BIST fes ΤΟΝ:
Caput DXX DAMES
auris cartilago cuti 7112 0001/07 exquifite libera, auris ipfius for» ' א 1.4 א סק ס
DE
mam ,ablata eius pinnulaycxprímit abs vc effet bíc aurem nulli non obuiam delinearc.
VIS potifsímum auris in excipiendis a&rjs conuolutionibus gyrísq ufus
cenfeatur,quibusqs nominibus aurís fedes donétur,ín audítus organí con^
(tru&íonís fermonelibro feptimo exequendum eft; hicautem obíter aurís
l| recenfenda uenit cartilago, quaeaurís formam referensín hocformatur,ut
cutcueftitaauris corpus inftar uanní coftítuat;idemig commode füftíneat,
& erectum feruct Ett autem haeccartilago mollis & tenuís, tanto Ícemperà
A capitis offeuerfusauris extrema mollior euades,quato aurís orbículo pro-
piusaccedit,& quo minus füftinerealíquíd debet, Ac proinde etiam ín aurís pínnula huíus car
tilaginis nullaexporricitur portío,quód Ícilícet hanc propendentem, neque eríei neque fufful
ciri oporteat. Porróad temporis os hzeccartilago durior fentitur, & ut firmíori radice hgreat,
craffior. Enafcitur enim ex orbículo^ foraminis audítus meatuí ín temporis offe coclati. cuius
circunferentía ídco exafperatur, ut promptíusaurís cartilaginé educat. Quamobrem ueró Na-
turaex huiufmodi cartilaeíneaurem conftitucrít, & non duríorem alíquam offcami cartila-
gínem;aut uerum os ipfi indidcrit, in fecundo pracfentís libri Capite executus fum, quum INa
turam tanta prouidentía cartilagínis temperiem finxiffe dicerem, ut hoec oflis modo fuftineat
quidem commode: & ínterímadeó mollis fit, utoccurfantium ímpetunon rumpatur,fed ce.
dendo leuiter eum exoluat, atque íta extremas partes iniurijs ferendis pertínaciores; quàm fi
offcz e(Tent,reddat.
DE
d tanus 2
figure cap.
11 [ib 4...
b manus fi
qure cap.
6 lib.5.
mucul. ta-
buL.C,D.
4 2 fig.cap
12 4.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I, 151
UDIN 7 a Coe RISO, A GUI IN. BUS.
Guaput LUCCA UT. T,
0 לק ב אק 4 ש AM naficartilagines tacfu ante 67/0 dignofcantur,
nibilo minus tamcn, quarte mufculorum tabulee nafus bas literis Καὶ qo L, utcurd proponit.
ERVM opificem terminum extremum nafi cartilaeinibus cadem ra
tione extruxifle, qua aurís cartilaginem paulo anté procrcatà diximus,
quadrupedum na(i extremum fere compro bat,quod mínori amplitudi.
ne, quàm homínís nafi termínus cartilaginci exiftít:quí etam extra reli
quam faciei fuperficiem magis , quàm quadrupedum nafus prominet,
Ab inferiori tags nafi offium fede, qua haccafpera & latiora, quàm fupe
riori" fede funt, dua enafcuntur cartilagínes,quae deorfum ín anteriora.
* exporrectz,inuícemQg cofunctz fenfim molliores euadunt,ac ín nafi extremo ueluti in cartila.
Síneum ligamentum degenerantes, totam anteriorem nafi reeionem conftituunt,quze à nafi
2
ceifdnfi. offium inferiori fedead nafi termini apicem pertinet. Ab ofléo autem ' fepto narium foramí
gur.O.
d 8 fi.ca. 6.
4B. À.
€ 2 fiz.cap
12 0,
fime. ta.
F.4 tab.K.
na dírímente,quod octauí Capitis" 0 1118 partem effe fuprà cómemorauimus,alía enaícitur car
᾿ tilago,mollís quoq acligamenti naturz compos,quz à totaanteriorí fcpti illius fede antror-
fum procedens,internae duarum prímaru cartilaginum rcgioni Iecundum ipfarum longítudi
nemadnatcitur. Hzc pari ratíone ín ca nafi parte, quz ueluti ex faciei planicíe porrigitur;nafi
- foramína ínterdíuídit, quemadmodu offium illud (eptum ipfa ^ foramina inibi difiuneit, quà
?- fuper palatiregionem,à nafo ad faucesuftg ducuntur. 17115 tribus nafi cartilaeinibus aliz- du,
utríng nímírum fingulz accedunt, que magisadhucalijs cartilaginibus ligamentorü naturae
participant, & orbículatim fingulze unum nafi foramen conftituunt, Cartilagínes haínternís
fuis lateribus inuícem colligantur, & aliarum nafi cartilaginum extrema integunt;folaG; motu
donátur uoluntarío, cuius ope furfum deoríumQg,& íntrorfum extrorfumQy uellunóproprijs
ín hocdonatze mufculís. Harum cartilaginum latiores mollioresG partes ín nafi lateribus con
fiftunt,acnafi alae nuncupátur,quod quafialarü modo nares occludan treferentq ita homini
inter refpirandu infignem ufum przbentes, At quu he nafi cartilagínes uel folo tactu cognofcí
pofsínt;nó eft quód prolixiüs carü naturà exequarzutcunqetía ucl folius Gallici morbinomií.
nc(quí has crebró infe(tat)ipfaru (tructuram medicís nó ofcitanter expendenda duxcrim,
D E 028 שת 5 כ o4 RT ERICKE Cor RT I
laginibus,ac quid Grecis in bac γλωῆϊς (Θ΄ ἀδγλωῆϊς tutiCU Detur
Caput Do QU ICE
SECVNDA
FIGER. ל
Íperz arteríae caudícís
pofieríor facics delinea
tur. abreením fuiffet,
PRIMA TRI
GESIMI.OG
tauí Capitis figura totí-
us afperzarterizabo-
)תות partibus 1106 .
huicfiguras, quemad & ה
Perd: modum prímz , ramo,
rumín pulmonem fub ל
fiantíam peitínentíum
feríem appíngere, qui
illam prima figura
^ or
abunde oculís
fubijcíat,
TER 4 א
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
TOHITUIT VII. ZIII.
XIII XIIII. XF.
Q Oy
TREDECIM Q V AE SERIATIM HIC PROPONVNTVR
figurarum, & earundem characterum Index;
FIOof£ RE M fügurarunprima, quetertía in[cribitur, prímam laryngts cartila^
qinem;quá quía f[cutum vofert,fcutiformt quogs uocabimus,ex dextro latere expre[Jam offendiz.
Figura autem que Quarta ordine cft, ciu[dem cartilaginis internam i feu posteriorem facient
proponit. Quinta,eadem cartilago externa feu anteriori fici delíncatur.Sexta;fecundee laryn
is cartilagínis anteriorem common [Erat t ficiem. Septima t fecundam laryt igis cartilagine ex dex
£ro latere expre[fam continet. Octaua fecundam laryngis cartílaginem posTeriori ex facie depi
cLun offert. Nona lar yngis tertía cartílago ex dextro latere delineatur. Decina,tertie car
tilaginis anterior : fedes occurrit. Lndecima;eandem cartílaginem poseríori ficic oculis [πὴ]
cit. D uodecima, laryngis operculi inferiorem fedem offendit, qua id laryngis amplitudinem [be
dat. Decimatertía fuperiorem laryngis operculi fedem continet, que palatum refpicit , Deci
maquartaunam a[Peree arteríe trunci cartilaginem C modo extruclam anteriori extera ue 32
cie uidendam obijcit. Decimaquinta, candem cartilaginem pofleriori ficte proponit, que inter
nam a[beree arteríe amplitudinem fpeclat .
c4, Bs, 4,5. Duo elatiores vfcutiformis cartilaginis gproceffus.
C.,Ds, 45; Duo bumniliores ciufdem cartilaginis proce[]us .
E,F in 9,7 uero duntaxat E. Sccunde cartilaginis Jedes, quibus inferioris ; fcutiformís cartilaginis
proceffus coale[cit.
G, FL, 4.5 Hac fide feutiformis cartilago arcLiféima breuifimags uifitur., fubinde lincamoftendts que
dextram cartilaginis partem a fíntflra infFar duarum cartilaginum dirimit .
Ie, His fedibus sfecundee cartilaginis regio fpeclatur, laryngis internam amplitudinem refpiciens.
Reliquis autem fedibus , que bis tribus figuris confpiciuntur , exteriorem laryngis regionem
cu amplitudinem consituit.
K,L 6,7 Inferior fecundee cartilaginis fedes כ perfectum offormans ctrculum . ac Κα quidem buius partís
anteríoremnotat regfonem,que tactu fub Jcutiformi cartilagine percipi poteft. 12 uero pofle
vioremdánferioris butus fedisregionem indicat,dcor[um proceffus inflar cduclam , ac in oclaua
etíamfigura LL infignitam.
AM 7,8 Linea fpina modo in posteriori fecundee cartilaginis fede protuberans.
IN,Os Ginus in pofleriori fecundee cartilaginis : fede,ad linee illius [M notate latera incifí 2
2.0 δ. 75 8 JDuo fecundee cartilaginis tuberculafcu capita. finus tertia cartilaginis «fubeuntía.
RSS, 1695. Duc tertie cartilaginis partes.
ἼΤ᾽ 9.10. n. FHectertie cartilaginis regio uacua cfL, ac duntaxat membraneis ligamentis tunicis; 2
7 Οἷς occupatur.
I7, X o, 10,u T'ertíe cartilaginis fedes,quibus fecundee cartilagini articulatur.
Y,Y ojo T'ertie cartilaginis proceftus;qui lingulam lavyngís cfformant .
ZL ojojn T'ertie cartilaginisregio illi ollarum uaforuntue parti aféimilata , qua manus lauaturís
aquam affundimus.
a 12513 LLaryngis operculi bafís,que f[cutum imitanti laryngis cartilagini contínuatur.
b 12,
DE HVMANI CORPORIS FABRIGA LIBER I, 153 | |
bii cInpex feu ín pofteriora éntrov[umás uev[us dorum maxime procedes laryngis operculi regio. |
Prater quindecim figuras modo explícatas buc comprimis faciunt figure Capiti uigefíno, pi LIEU
qo libri fecundi preeponendae , quibus laryngis mufculi explicabuntur. ínter cetévas autc illas
opportune non minus quam fi bic locarentur infbicies, que illari figurarum tres poflreme babe
buntur quibus lar yngis lingule [eurime imago;quam fiert potuit accuratiféime,delincatur.
| ICET fextusliber cordirefpirationísqg organís dedícandus; afperzear. 7 δ «fere |
dtota vet z
fein fi. teríze natura diffufe pertractabit, ín przefentía tamen iplius cartilapínes ^7 z«r ] /
4.9 lib. enl : ; ; / 2 "ἃ bertracla. /
9 / x % explicanda ueníunt,utomnes, quibus corpus fuftinetur, partes,hocli, 0 כ | |
כ1 כו 3) D fe! ] . ₪ ^ - ו | |
MSM- broabfoluamus;ac ne quicquam offeum cartilagineumQ hicnó expre(- |
fum, àmufculorum enarratione in Íequetilibro nos remoretur.In fexto [i |
[4 igiturlibro docebímus;afperamarteríam à faucibus inthoracis amplitu hr |
Zii dinem deduci, & multiplici ramorum fobole in pulmones diffundi,ut |
aérem illís reddat, & eundem rurfus educat. Neg) folum hanc refpirationis inftrumentum ρον Mad
nemus,uerüm etiam principalifsimum uocísefTe organum atteftabímur,exacie ipfius fubftan |
τίας naturam fermone tunc pertractaturí, Conftat ením partím cartilaginibus, partím mem.
braneís uínculis, fimplicibusg membranis fcu tunícís, ac demum mufculis ipfius capitípecu- |
liaribus. Ac caput quídem hocafperzearteríce (quod laryngem potíus quàm guttur כ 13ב 1}
ΠΣ pellandum putauerim) primüm tribus conftituitur cartilaginibus. quarum "prima maxima ? WR
E: L, ampli(limat & anterioreft;forís quidem gibba,íntus aute (ima, fcuto quodammodo fimilis, DAE /
20 53.8 nonrotundo, fed pradlongo, quali ueteres in praelíjs ufos,& Turcarum aliquotadhuc,in na- 44g.
V ^ uibus pravfertim,uti cernimus, Δ το hanc ob caufam diffectionü perítí eam | (vest, uulous 0
autem Ícutalem & peltalem appellarunt,ac proinde nos quoque illam fcutiformem,aut cartila | |
ginem curo fimilem ín fermonís contextu perpetuo uocabímus : nifi etíam hanc prímam car. !H
tilagínem appellare uifum fuerit. I(ta in homine fuperiori fede amplior quàm inferiori confpí
citur, fecus multo quàm in bobus & porcis, quibus inferiori fede latior, (uperiori autem mul-
to (lríctior e(t, mínusQg inacutum quàm homínislarynx, antrorfum exporrígitur, Quód ta |
menad imagínís [pecíem fpectat, hominis cartilago fuperiori & inferiori fede fibirefpondet,
* Supràenim מ" frag ex fuis lateribus bínos educit proceffus,utrings fingulos.ac horum qui.
6545/2 dem duo fuperíores proceriüs infrioribus educti, membraneís uínculis offis v referentis hu.
ו milíoribus' lateribus 'alligantur.Inf&ríoresaute fcutiformis cartilaginis proceflus,* lateribus
fecundzecartilaginís uerfus pofteríorem ipfius fedem uníuntur, coale(cunttp. Scutiformis hoec
cartilago uírís quàm mulieribusantroríum magís promínet, tactuijg magis exponítur:& fub-
indegemína;idG potífIimü in uiris obferua£.In ipfius ením" medio, ubi cartilago homínis bre
uíflimaeft,maximegantrorfum extuberat,fecundüm fuam longitudine crebró línea ducitur,
quad amufIim à membranulís emundata,duas cartilagínís partes mutuo commiflàs ctíam li
ante fectionem fuiflcarguit. Atqueid fane hominibus peculíareobtigit. Boum ením cartilaeo |
cu, fimplexeft,& plurímumab hominis cartilagine formauaríat: quam fedulo ab architects 6
itotsó6 7, Ctari uelim, miru nanque eft, quàm boum fcutiformís cartilago propugnaculi formae accedat, "M
E quam affabre id [peculatoribus in ipfius elatiorí [ede (ob príuatos ἱρῇ 1861108 (inus) accom
Aü:ide modum (it, & quàmapte bombardarum ictibus retorquendís comparatum. h:
₪ fectó, quàm fi machina quzpíam effet portatilis,quae duobus proceflibus fuis humilioribu:
E: za tanqua duobus palís terree infigiac exercitu praeponi pofsit, l Secüda cartifago mínorptin sscvspA
,ישו majmaiorttertía e(t, ac maxíma fuí portíoneín pofterioribus laryngis fedibus reponit, qua :
ה
0 enim fcutilormis cartilago à perfecta 6011 figura deficít, hoc ipfa ססקט pofterioritg cius
167 Parte fupplec. Ima enimipfius.' fede perfectum conficit circulun, cuius anteríorem partem fub
ταν fcutiformiscartilaginisradice,tactuin antícalaryngis fede percípimus.Interna huius cartilagi- |
γι ὁ figil. pis " amplitudo exacte leuís eft;po(teríorautem iplius fedes (tomachum fpectans,longa extu |
(4 Pew berat ἢ linea, fecundum cartilaginis longitudinem, quafi fpina modo exporrecüa, Fizec duos
os/.N,0. huíus cartilaginís" finus dírimit, in quibus duo figuntur " mufculi,recto ductuà fecunda car
bó7f.ct. tilazinein tertia ínferti, Superior huíus cartilaginis fedes, qua pofteriorem laryngís rceionem
p . & cfformat,ín duo delinit" crubercula oblonga;& utrinque fingula, quae tertía cartilagínis fini
1 bea bus ínartícularí moxaudiíes. Secunda autem hxc cartilago prímzead cum modum commítti
v1 few- tur,quem fuprà expofui, quando humiliores prímze cartilagínis procefTus ipfi connafci dice
של ES en. S δὴν δ
/ e bam. Vt uero firmíor corum procefluum fieret connexus, fecunda cartilago inibí,qua proce,
fus ipfi coalefcuntmodice extuberat,crafsiorGg eft; & in hac protuberante pate finus uifitur,
qui
154 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
quí primae cartilaginis proceffum ualidifsim? excipit. Inferior cartilaginis fectinde pars;ubila t&7.sf
rynoís pofteríora conftituit,nonnihil tenuis uífitur, deorfum magis, quàmrdiíqua ipfius 16
rioris סידוסכן )םיהכ 3.1008 mufculiex remotíori fede íníti ₪ ו מ הטיס rectà percar ὦ 6 fi. ὦ
tilagínis fecundze longitudinem expanfi, tertíze cartilagini inferuntur, Huic cartilagini nullum 2 lib. P
nomeníndítü eft,acíccirco peculiarínomínenobis Innomínata nuncupabitur.Si tamen quís
161010 eius effigiem infpexerít, atquealícuíus reí formae illam conferre, tandem hínc ἱρῆ πον
men índereuoluerit,haudaliud illi conformíüs adinuenict,illo T'urcaru anulo,quem fagittan
tes dextro pollíci imponunt, uteíus anuli beneficio arcus neruum robu(tiüs trahant. Is ením
anulus illa parte, qua pollícís ínteriorarefpicít, anteriori fecudze cartilaginis fedi (imilis uifitur:
qua uero externam pollícis fedem tegiít;pofteriori fecundae cartilaginis regioni utcunque con
ser [5 UCnittquemadmodum ex hacanulieffigiequem margíní adhibeo,eítcernere, ἢ T'ertíamla. + tota 9
vyngis certi ryngís cartilaginem Ciraeci. ὠρύταιναν & 0075 uocarür, quod quumíntegra adhuceft,R& το, fi
I9». membranatunica'ueafperam arteríamíntus fuccingenteadhuc obducitur,illi ollarum parti f 1
millíma fit,quaaquam manus lauaturís 15 111 ollariorís fediaptiuscongruit, Ὁ ;
quàm lieneis illis conchís, quibus nautas fentínam exhaurire, ac olitores irrigare hortos con-
Ípicimus. fiquidem & eiufmodi fitulis feu uafculis Graeci hanc cartilaginem contuliffe uiden-
tur,non quidem totí ua(i, ed ipfius mucroní. V tcunquefit, tertíam aryngis cartilagínem uní^
cam (implicemQ omnes diffectionum profeffores defcripfere, quum interím membranís fuís
, liberata; fitgemina:& duabus conftítuatur "cartílaginibus,ligamentorum duntaxatbeneficio be
& laryngem fuccingentis membranz, ínuícem admodum laxé commiíflis, Ac harum הנ ἐρ.Ὰ,5.
quídem dextro fecundo cartilaginis * lateri;altera ueró finiftro innititur; finum louem & alté x78;
fatis czelatam obtinens, quo fecunda cartilaginís tuberculum excipit . 1130 artículatur, ut ad 2
internam laryngis amplitudinem, ac rurfus extra illam moueri poflit, haectp ceteríslaryngís vx. —
cartilaginibus maximé mobilis exiftat, V tríuíque cartílaginis bafis ampla eft, & anteríori fede
inlongum " proceffüm finit,ín interioralaryngis exporrectum. Superiores ueró harum carti 9259]
laginum' partes fenfim àbafi inuícem dehifcetes, ac dein tenuiores mollíoresqg,& adipofzered y. E
ditze, mutuó uníuntur, & dextrae cartíilagínis fuperior pars finiftra cartilaginis partí coniun» c»;
Cia;cam laryngis * fedem extruit,quze illiuaforum parti congruit, quaaquam manibus affun-
di fupràcommemorauímus, Atque hzec quidem laryngis fedes adcó mollis 1611802 eft,utuo τ.
mentibus ín ínternamlaryngis amplitudinem antrorfumreclínetur, afperamiparteríam adeó e»9:6;
exquifitéintegat,ut ne mínimum quídem ex uomitu arteríze ipfi illabatur. Caeterum &fi tertía Tg cepe
hzeccartilago gemina fit, duabus cartilaginibus extruatur, obidtamen eam duarum catt. '
lagínumloco non enumerabímus:fed uníus tantum alíorum Anatomicorum morenobis ha
bebitur,tertíatg nuncupabitur,quó minus illorum placíta qui cartilagínes numerarüt potíus,
539615 quàm defcripferunt, pluszequo turbareuidear, = Histribusigitur laryngís cartilaginibus,
operculum, ! alia quzdam mollis, & fubftantia tertize cartilaginis fuperiori parti prorfus fimilis, accedít, n.
quze laryngis perelegans efficitur operculum,accuraté prohibens;ne quid cibíaut potus in Ia 4
ryngem defluat. Enafciturautem hoclaryngis operculum ampla & antrorfum curuata? bafi, 6 fig
ab interíorí fcutiformis regione iuxta partem ipfius dlatiorem, hínc introrfum " procedens, FU ₪
trianguliimaginem exprímit, cuíus bafim operculíà fcutiformi cartilagine exortus, aut ipfius וק
cumca cartilagíne conexus efformat. Tríanguli uero uertex;ca pars eft, quae íntrorfumucluti b earand
ad (tomachiregionem producitur. Corpus hoc quà palatum refpícit,eibbum eft ac mollius: figo.
quàaut£ laryngi ínnítitur,cauum fimumQac multo quàm fuperiori parte duríus.In extremo
autem ipfius,quo ftomachum fpeciat, infigniter molleeft, pínguiqy obductum membranali,
gamentií quodammodo naturam rcfert. quà ueró fcutiformi comíttitur cartilagíni,ctiam multa
abundatadipe,neg inibiadeó durumatg ín fuí medío cernitur. Pleríc corpus hoc praecipui
"Laryrgis 5 uocis organum efTe putarunt,íd temeré. ו ה 8 הק uocítantes: quum tamen haec
Du nomina penítus puenátes, diuerfasq proríus partes, ueteribus illis Anatomes profefforibus
uocis Organi, fignificauerínt. היד 90 enimlaryngis' rimam índicat,quam duo tertiae cartilaginís proceffus ΣΝ
in media laryngisamplitudine pinguí membrana obducií conftituunt, & quam praecipuum τι i.t
uocis organum efle ín quinto libro demonftrabimus.llli nanque eiufmodirimam γλωἤίσῖᾳ feu deinis, is
lingulam uocart, ab ealingularum fimilitudine, quam exduabus arundín lamínís inuicem d:
REX VASE NES 1 5 à ; lk 9, vofig
compactis tibijs accommodari uídemus; Caeterum ἐπιγλωῆὶς nuncupatur laryngis opercu. v,y.
lum,díctc nuper larynois língulze impofitiz, & ne quíd ínter edendum ín eam decídatcauens, ! Confer 1
Hi ₪ ὅς, 1 o H mS 0 H 1. <
Quód πιοτὸ id noftri feculi medícos lateat;non ipfi tantum ín caufa funtnihil praeter autorum 9" -
- , ] » " , * cap. 2
Ícnía,citra omnem fectionis ufum, fe&antes : uerum & Celfus etíam haec perperam (uti fane P
qua ad Anatomen fpectant permulta) intelligens, illudlaryngis operculum língulam appel.
lauit,
m tot 14,
15 figur,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBBR םת 15$
lauit,non expendens id Graecis 006 fuiffeappellatum, quód illilaryngis rimo, quam
lingulz fiftularum affimilamus, incumbít:aut ienorans alíam ín laryn geprzeter operculumil
lud;fedempartem'ue efíe,quam língulze conferrípofsímus. nam operculum hocetíam huma-
nelíngua imagini fatis accedít, Quinetia Celfi errore Theodorus Gaza delu(üs,in Aviftotcle Lila day
> fide li nguli uertit,quum ínterím Ariftoteles laryn gis intellioatoperculu:nonauté eam "idi
partem,feu fedem, quam uetereslíngulam uocarunt, & quz príncipalifsimi uocis ínftrumen "^^ τ
tum merító cenfetur. Vt modo praeterei, quotiesapud Galenum, tum Interpreti cum etíam
Cirzci exemplaris fcriptorum uítío, γλωῆϊς pro ἐπιγλωῆϊς» acrurfus díuerfo ordínejlegatur, P vecipuc in
Verum haclatíus fuo loco exequar.hic nanquetantum delaryngís cartilaginibus fermonem no (n
inftituiffe (at fuit, quanto ad mufculorum ín fecundo libro tractatíonem indícemus. Acproin 087
de etíam reliquas afperze arteríae " cartílagínes, quee C noftri formae magna ex parteconue- 1% οἴη ταν
níunt,unà cam omnibus quzcadafperam arteriam pertínent;ín fexto libro profequar.Nunc pilegines aff
autem rempeftíutt erít, rationem ac modum fübíjcere, quo offa & cartilagínes ad difciplinam ps :
parentur,autper Anatomen difcantur;ad cam uídelícet methodum, qua femper poft partium
defcriptionem, illarum fecandí artificium(proutidfuo loco aptius fieri putauero )fübijcíam,
QU Ou ud RAVAEICIIiO. LLJMSINANI COR?O
γίς οἵα "ל cartilagines infbeclioni preparentur.
Caput 2C X XXIX,
jONSVEVERVN'T medici Hippocratice arti diené incumbentes, *
| neque ad folosfyrupos Ícribendos, hominibustg imponendum natí,non /
| medíocri labore οἵ]ὰ, quae ad dífciplinam afferuantur,extruere, fiuc ca ín- / a
1| uicem iuncta,fiue fineula feparatím erant infpecturi, Solentením füfpen, &doruise,
ἢ füm,uelaliàs mortuü cadauer,magna ex parte prímüm carnibus liberare, =
ΤΙΣΙ
=
Guilceranullo foluto corporisarticulo,exfecare. Poftea oblongz arcae | שר
2 8 : . - :]8 .553“ -
z3&75— wl ita diffectum corpus ímmíttebant, unfuerfam arcam calce opplentes;ac
nonníhil aquze dein afpergentes, Deinceps ubí arcam ad hunc modum octíduo obferuaf
Íent,cam undíqueanguítis foraminibus perforatam,rapído ílligabant fluuio, ut calx unà cum
marcefcentibus íam carnium relíquijs temporís fuccefTu deflucret כ acundique ab oflibus
abfcederet. Poft diesalíquot, exemptum cadauer paffim cultrorum beneficío emu ndabatur,
mente adhibita , ne alíquis offium connexus in co opere dí(Tolueretur, ligamentaSg offa col.
lígantía (quorum ínteruentu haererent ) integra cuftodírentur ,ac demum omnia prater 01.
fiumartículos níterent.Emundatum cadaucr,co fitu quo idaut fedens;aut erectum,hacip aut
illa forma compofitum fpectari uolebant, folí exponebatur, ut ligamenta folíszeftureficcata,
offizartículos ín eo pofitu contínerent, Verum hec praeparandiratío przeterquàm quód mo
le(ta,fordída;ac difficilis eft,nullos feré offium oftendit proccífus,appendices, capita;finus,&c
ciusgenerísrelíqua in offibus praecipuo ftudio Ípectanda : quód failicethaec omnía infigniter
nígricantibus ligamentis adhuc obducantur , adeó fané, uthicofsíum mundandimodus ad
doctrinam penéníhilaccómodet. Quemadmodum nequeridicula mufculorum,tendinum,í
gamentorum,neruorum;uenarum & arteríarum uídendi ratío (quahactenus medicínze candí
datis noftrzartís profefTores impofuerunt) quícquam commodíadfert, (cd duntaxat ftudio.
forumanimos cohibet,neeorum, quacíam dícebam;oreanorü demon(trationem à Rabínís
illís expetant. Hí nang afferebanr,illa folum ὁ corporibus in aquarü gureitibus(fi dijs placet)
emaciíatis,non autem énuper mortuis difcenda efTe. quafi uero quicquam eruditione dignum,
in corporibus ad eum modum adaptatís, prorfus hac ratíone corruptis difci pofsit,& non
hazcomnía ín homíne nuper mortuo melíus multo à nobís oftenderentur, quàm ipfi Íecorís,
aut ínteftínorum,aut cordís fuperficiem ftudíofis commonftrare folent: quamuis íllam quoq;
fatis inepté proponebat, interim à cacterís corporíspartibusabítinétes. ^ Caeterum quonam DUNS
pacto alíz corporis partícule fint aggrediendze, fuis 10 618 affatim profequemur t offà autem, c£
ut modo fubijcíaleui negocío adaptabis, (i dífcendi faltem cupídus, & quod ín diffectionum τ :
ftudiofo Galenus ímprimis requírítlaborum patiens acínduftrius fueris, Alicunde taque na usi E
&us cadauer, qualecung id fit(quamuís tamen morbo emacíatum longe aptius cenfebís) uas 5;
unum carnibus, uífceribus & cuti reponendis, € fanguíni admittendo,ad mani effe curabis, >
unàcum magno grandit lebete, cuiufmodi illi funt quibus lixiuiim mulieres igniadhibent,
15 nanque coquendís offibus eft aptífsímus. Huíc igitur offa inijcientur. Praeterea & ampla pa
pyrus inaffere diftendetur, uthuíc afferi cartilagines nó elixandz applicari, feríatimt A
polliat,
156 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
offint. Mloxacutiori cultro orbiculatim per frontem & tempora & occipitium, fectíonem
tentabis;ad caluaríam ufque penetrantem Ad huíus deínceps fectionís orbiculum,ferra 681082
ríam diuides,parum folicitus,ctíam fi cerebrum uítíes, aut paulo humilíus latius ue caluaríam
díuídas, quandoquidem nunc duntaxat ofa ac cartilagines intueri fcruarctg propofitum eft.
* Diffecta igitur caluaría, cerebrum folís manibus cx ipla euulfum, uafi בוג ciendum eft;ac caL
uaríc pars àrcliquo capite adempta,cacabo índetur,liberata tamen príus abillauerticis cute,
lamutranqueaurem proxímé àtemporum ofle abfcctam, Ícorfum ín afferem, cui cartilagínes
adhibentur, collocato, unà cum palpebris & nafi extremo, quod cartilaginibus conftat,quae
uicinifsimeab illís quibus comiíttuntur offibus fimul cum cutefuntrefecandze, Deinceps ma^
xillam inferiorem à 1015 cum capitis offibus connexu liberabís, ac cartilagines, quas príuatim
inipfius cum capíte artículís haberí diximus, cultellulo à ligamentis articulum continentibus
diffecabis,eas chartae illí cuí prompté hzrebunt feríatimapplicans. Quando inferiorem maxil
lam adimis,& cam obiter cute & lingua (reli&tís fi uoles mufculorü applantationibus liberas,
actandem ín cacabum retjcís,cauendu eít, neos v referensautlaryngem corrumpas,fed inte^
gram laryngem cum eo offe, & lingua, & ftomachí afperzegparteríc portione fimul é faucibus
auferas, ac afferiilli nonaliter emundatà cum auribus ímponas. lam à pectoris offis mucrone
ad pubem uft fectíoné molíerís,ad omentum uftp penetrant&, cui deínceps aliam fectionem,
quz tranfüerfim à dextro ilio ad (iniftrum pertingat,adiunges, & abfque delectu omnía quae
peritonzeo 0 tínentur,laniorü more cuelles,ca uafi inr]cíens. Abdominis cutem unà cum mu
fculis obiter ab oflibus diffecabis,& fanguíne fpongijs excipiens, eum ín uas exprimes .modó
àiuguload pectorís offis ufque mucronem,adcó profundam duces fectionem,ut illa ad pecto
rís ulque os penetrante,fimul cum cute mufculos thoraci inftratos, à coftarum offibus,earur
dem cartilaginibus, adímere poffis, & fimul dlauiculen udzc,carnibusq libera appareant.
Quippehz acutíori cultello àpectorís offe ueníüt liberandze,& cartílaoínes hisarticulis pro»
príz (quemadmodum infcríorís maxillae cartilagines aggrefTus es) accurate funtadímendz,
& deín charta feríatim adhibenda. Pectorís os unà cum coftarum cartilaginibus ftudiofeà co
farum offibusliberabitur, fcctionibus acutiori & nóadmodum craffo cultro per cart'lagines
inibiductis,ubi coftarum offa ín has degenerant. Atque id prom ptéobítur,(i modo memoría
non excíderít,prímz coftze cartilaeinem à pectorís offismedio magiísin latus quàm fecundze
coftz cartilaginem ferrí,INeq; tantum cartilagincs pectoris offi coarctatz à coftis funt dirímen
dasuerum etiam omnes fpuriarum cartilagines, quae uelíntercoftalium muículorum ínteruen
tu fuperioribus cartilagínibus harcbunt.Difiunctis huncín modum cartilaginibus, pectoris
osà iugulo attolles,& id uenís & arterijs àíugulo ad illud porrectis & membranis quoquelc
berabis, quae thoracís amplitudinem interfepiunt. Poftremó cartilagines à fcpto tranfuerío
refecabis,& ipfas fimul cum pectoris offenon aliter mundatas;in chartam repones,deín capu
lasunà cum clauículis à thorace diffecaturus. lam longa fectione ín altera manu àfummohu
mero per brachíum & cubitum ad pollícem ufque duéia,fcapulam,humerum, cubitum, & ex^
tremam manum cute € carnibus enudabís, non admodum anxius, etíamfi aliqua tendínum
carnísip portio offibus adhucappenfa relinquatur, Adeó ut etam fuffecerit,relicia fumme ma
nus cute, illam aliquot fe&tionibus hic atque illic Ícindere, quo poftea leuíorí negocío manus
clixetur. 1000 clauicula à fummo humero fecabítur, mente adhibita, num przcter fcapulae
proceffum,quem fummü humerum appellamus, & clauículà,ínibialiud tertium os occurrat.
Hocubípraeftiteris, ac peculiarem eíus artículi cartilaginem chartae adhibueris,clauículam in
cacabum cófjcies,capulamty ab humero, & deínde humerumá cubiti offibus feparabís:& cue
bítum cum extrema manu concxumferuans, fimul omnía in cacabum quoque locabís. Príut
quam tamen Ícapula cacabo ín detur,opportuneé fecerís,fi cartilaginem fcapulae finum,quo hu
meri caputexcipitur, aliquando augentem;à Ícapula diremerís,chartaegy cum 6010018 ΠΠοί
nibus applícuerís. Atqucid fimiliter in alterius laterís manu eft przeftandum;aciilíco ad thora-
cem denuo accedendum, ex quo prímüm pulmones cum corde & fepto tranfuerfo exccabist
& priufquam cor ín uas conijcías,cordís bafim per tranfuerfumà reliquo cordís corpore dí
uídes:& deínde bafimrurfus à uafis, qux ab ipfa prodeunt, (ic auferes, ut íta uenze arteríalís GC
magnzearteríc orificía illaefa babeas,ac poftmodum (fiuifum fuerit)ín cartilapínum numero
illaferuaturus,chartze applíces. V biigitur reliqua quz ín thorace ínuentütur, ín uas reíecerís,
cadauer ín pronum uertes, & utcuncelí cebít,ceruícem reliquumtg dorfum;unà cum tota tho-
racís amplitudine carnibus emundabis, ftudíofe cauens ne coftam alíquam (utpote fragilem)
rumpas:autnimítm uíciné carnem diffecás;proceffümaliquem uíties. Atque iídadhucmagís
cauendumeft, quum íam fingulas co (tas fcorfum à uertebrís thoracís liberaturus es. Eenim
τείαρίν
diuides, ד
μὲ feptima
fig.cap. 6à
fexta fi libe
1474 cerni
tur. verüm.
non eft ut εἰ
bi modó in
oftib.carti-
laginibusdg
probéinf
tuto, boc
Capite ali-
quid 4dmo-
tem,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER flf; 157
refupinato ςαάδιιετε, cultello acutíore coftze capítulu, à uertebrze corporis finu uenít feparan^
dum,& deíndeligamentís fenfim díuifis,à tanfuerfis quoc uertebrarum proccflibus coftz-
funtadímendzc,obíterg emundatz in cacabum míttendae, Cruraad eum m odum,quo manus
aegreffus es,attrectabis,femur uniuerfum carnibus emundans,mox & tibiam, & pedem unt
uerlum, Cut tamen genu nudas,ex tendínibus anteriore genu fedem occupantibus,patellam
execabis,& ín cacabum nó fecus ac femur cóijcíes ílíco,atqs ἃ coxédicís ofTe tibíatp liberaue-
rís,& cartílacínes reíecuerís, quae tibíz 01118 finus femoris capita excípientes augent, quippe
illas non inopportuné chartzagelutínabis, ac deínceps tibiae os, unà cum fibula & pede,
cacabo índes, Id ubi ín utroque crure praftítum erít, & offa facrí offis lateribus coarctata alí-
quantulum repurgatafuerínt,cartílagínea ligamentauertebrarum corpora íntercedentía ada
muffim ueníunt execanda, & charta fcríatím accommodanda, Lí gamentis ioítur,quae uerte^
brarü corporibus ínfuperficie obducütur, acutíorí cultro ademptiís, ínter oflis facri f(ümmum
& cartilapíneum ligamen tum,osfacrum acínfímam Iumbortü uertebram Ínterueníens;fectio,
nem tentabís,quz líieamentum id,feu cartilagínem;ut Gialeno uifum fuit;ab offe facro diuidar,
Rurfus ínter infimae lumborum uertebrze corpus, & clatíorem dictae nuper cartilagínís reeío^
nem, eandem duces fectionem, hactp ratione integram auferes cartílaginem. quam ubi chartae
impofueris, (equentes tantifper excíndes, dum ad fecundam ufque ceruícis uertebram deuen-
tumerít, Quü itaqueuigintitres cartilagínes lígamenta'ue cartílagínea ad hunc modum char-
tx applicauerís, dorfum ín tres quatuor ue partes cauté & leníter difiun gendum uenit, ncím-
petu 16 tentans, cafu aliquem uertebrae proceffum confríngas. Quare etíam cauendum οἴ πο
prímam uertebram à capite nceligentius liberare ftudeas . Lícebit enim cum capíte ceruicis
uertebras cacabo imponere,ut & thoracis uertebras cum lumborum uertebrís, modó illas fa
cro offe príus difiunxeris. Os facrum autem, unà cum oflibus ipfi commiffis (quae ilium, co.
xendícis € pubis offa conftituunt) nihil prohibet cacabo indere, quum fcilícet ilium 0113302
huccrudaá facro difficulter & ardue feparétr,& pubís offium cartilago ctiam tuncuítieturz
quam 31138 integrá afferuabis, fi pubís offanon dirempta cacabo iníecerís, |^ Offibusadhunc
modum cacabe immíflisjaqua is unfuerfüs ímplebítur,ut offibus altéín aquam fubfidentibus,
nulla offis parsemineat. Hoc enim imprímístoto coctíonístemporc obferuandum eft,neos
alíquod aquanon tegatür,multoG magis, ne íd ex cacabo prominens fumum excipíat, cuius
etíam occafione grandem cacabum effe conuenit. Vniuerf2e cociíoni nullum peculiare ad-
hibeturartificium, fed, ut ín cateríselíxationibus, fpuma feduló aufcrenda cft, quo íus claríus
reddas;ipfat offa minus fordida extrahas. Pari etíam ratione pínguedo omnis (quae pluríma
fupernatarefolet)e(t hauríenda;acín uas aliquod ucl uulgí tomíne reponéda, quod illiin obli
terandis cicatricibus, & neruís tendínibusg producendís multum tribuit, Co&íoni nullum
tempus przfinítur, quum íd ex aetatum ratione plurímum uaríet. Duabus ením auttribus ho
ris plusquam fatis fit, puerulorum offa coquuntur prcípué, quum ín illis ftudendum fit,ne
inter mundandum ofla, appendíces decidant: quarum coalítus ín prouectiorís a-tatis homini
busuixunquam,quantumuis coxerís,dífloluitur.]s itaque coctionis fcopus eft,ut off cultro.
rum beneficío;uti ínter edendum fit,apté mundarí queant. utautem id facías opportuníu spe
dctentím nonnulla offa inter elixandum forpíce exímes, cag folus purgabis : nifi fortaffe (tu
diofus ad(itfodalis,qui unà manusoperíadhibeat. Summoperé enim cauendum eft;ne ím pe-
ritior aliquis oflium füpercilía, proceffus, capíta & finus radendo uítietautalicunde cartilaoi
nem leuem,& crufta modo offibus obductaimprudensauferat. haec πάπας, quum ברה 1Ὶ
gamenta, tendines € membranas offa ambientes adímís, praecipue feruanda uenit. 6
τὸ officium (ἃ hac duntaxat rationeíneptoalícui, & Anatomes parum ftudíofo mínus cómít-
tiuelim,uerüm ut,quum unumquodq os príuatím purgas,finus ipfius & capita, & potifíTimir
ligamentorum naturam,& tendínum ínfertíonem, mulculorumd exortum accuraté contem»
plerís. INon ením faciledixerim, quantum cognitionis partium co opere tibi paraturus fis.
Quando igitur huncin modum feríatim offa ex bulliente iure extrahís,ac mundata terrzcaut
Íportulealícuiimponís, non admodum anxié expendíto, quod'nam os prius tibí occurrat,
Summam tamen manum cum cubíti offibus extrahens feduló obferuabis, ne uiolentius bra.
chíaleà cubitioffibus feiungas,fed cultro artículiligamenta fenfim díuidens, brachiale à cubí
tioffibusaccuratéliberes.idem facito in poftbrachíalis offlum à brachiali fcparatione.Id ením
cauerí uelim, ne brachíalis offa ínuícem dirímas, unde eti ilico atque idínteerum à cubito, &€
pollicis prímo offe, & poftbrachialí dífiunxerís , obiter duntaxat tendínes ligamentag ípfi
obnatadíuelles, id ftudens, ne offa in interna externa& ipforum füperficie penitus ligamentis
emundentur;utligamentoru beneficio brachialís offa inuicem haereat, Brachíali enim ita igni
i9) adhi
15$ ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS$
adhibito figamenta fenfim reficcata, ipfius offa firmiter continent, leuíoritp ne&ocio in offium
connexu brachíale,cubiti € po(tbrachialísoffibus coómittitur:nifi forte ín iungedís offibus pe
ritior,brachialis offa mutuo dírimere;acligametis emüdare,poftmodumi «neis filis inuicem
committere audeas;aut etía dífiuncta afferuare uelis, IMloxubi brachíaleín eum modum igni
appofuerís, chartam affumes, cuí poftbrachíalis & digitorum offajnon practermiflis fefaminis
offibus,exacté emundata ímponas:quo mínus hacilli charte inuoluta;nequealterius manus
offibus confufa,in committendis offibus negocíumaugeant, Conduxerít igitur, manuum pe
dumi offa feparatim ín quatuor chartas recludere. Príufquam tamen huius illiusue manus,
aut pedis offa chartze ímplícas, antea femper indagandum eft,numalíquod os nó mundatum
fuperfit;ne quum putamína & iusabíjciendum curas, unà aliquot offa ofcitáter (imulauferen
da porrigas. ctfi forté unguemafferuare uifum fit, illum dum pedis manuum dígitoru offa
expurgas, auelles, INO minus enim humanos ungues,quàm auíum € quadrupedum ungues,
à pedibus calentiaquae impofitis,elixationerecedere confpicimus. Porró quum ulnam & ra-
dium emundas, cartilago non neglígetur, qua àradío profecta, magna ex parte ulnam à bra
chiali dirimit. Haec nangp ab ulnaliberabítur, ut radío adhuc connata, ín oflium connexu,rur
fus ufnam & brachíale intercedat. Quiínetíam quando caput purgas,accuratif: simé caucto,ne
membranam,qua auditus organi foramen fuccinoit cuellens;officula illa negligenter eximas,
quae eius organi conftructionem fubintrant. quippeilla ftylo quopíam ín foramen miflo, fünc
ftudiofeeuellenda,& pariter excutiéda, Hacc officula ad reliqui offium colligationem;aliquo
recondes, δέ uertebras omníti poftremo 6 iure eximes, quemadmodu & facrum os : nifi forté
poftaliquam elixationem, coccyx osà facro liberarelubeat,quod fcilicet huius officula,ob car
tílaginea ligamenta,quz ipfa connectunt,(i diutius coquantur, ab inuice feiungi foleant, Si ta
men 6066 018 offis prefcindendi eratía, os facrü exemerís,íd denuó cacabo eftímmíttendum,
coccyxQ os príuatím ín chartam reponendum, aut ín fportulam conijciendum, in quam mí»
nuta locabís officula : cuiufmodi dentes funt,fi forte iporum alíquis excíderit,aut aliqua offis
portío ofcitanter effracta fuerit. Verüm ut pubis offium cartilaginem ferues,príufquam ilium
offà à facro liberas, pubis offa anteríorí pofteríoridp fede leuiter funt emundanda,ac dein inui
cem folís manibus feíungenda;ut ipfa intercedens cartilago ab altero offe abfcedat, unity dun.
taxat commiffa maneat, leui negocio poftmodüin offium connexu, cum altero pubís offe iun
genda. Offa hacratione purgata denuó numerabís, non quídem manuum & pedü offa, quae
iam feorfum chartis príus ínuoluifti, uerum recenfebís caluaríae partem,quam ferraà reliquo
capite ademi(tí:ín qua confiderabís, num portiunculz temporum offium, quz inftar Íquamae
uerticís offibus applícantur;atque ferraà c:eteratemporum portíoncauferri folent;ex clixatio-
ne deciderínt,neforté illas cum offium fpolíjs autíurereijcíenda cures. Solentením facileà uer
ticis ofTibus decidere, fi cafu ferrae fecto multum fupraaurem ducta fuerit. Deinde num dens
alíquis ex fuperiori inferioríue maxilla exciderit, perpendes, & uigintíquatuor uertebras toti
demi coftas enumerabis, duas clauículas,duas fcapulas, duos humeros, duas ulnas,& radios
dnos,facrum os, à quo íamantea coccyx os ademptü eft: duo erandiía offa facri offis lateribus
nexa,femora duo,tibig offa duo,& fibulas duas;ítem patellas fimiliter duas. Atque ubi omnia
enumerauerís,magnopere coduxeri τ ΟἹ] denuó mundz & bullienti aqua indereac mox ex^
emptafcorfumafpero rudiQ linteo ab(tergere;& (i quae lgamentoriz,aut membranarum,aut
mufículorum ínfertionis exortus'ue (int relíquíze, eas defrícare abftergereg cóuenit, (tudio in.
terím adhibito, nelubrica, &cruftae modo offibus adhibita cartilaeo fimulauferatur. Interea
ucró dum hzcín orbem igni appofita leuiter deficcátur, aurium cartilagines cute detegentur,
charte cum reíquís cartilaginibus applicandze.Idem quog ín palpebrarum & naríum cartila.
ginibus moliendum eft;ac deinceps acutis cultelliso$ v referens,à mufculis ipfi cómiffis,quàm
licebit exactifsimé crudum emüdabís. Pureato illo offe, laryngís cartilaeincs fimiliter crudas
accurate carnibus membranísq liberabís,(imul cum una atq altera afperae arteríee trüci catila
gine,C imagini cóparate. lam pectorís os;ipfity cónexas cartilagines fedulo emundabis,quod
co mínus prompte perfecerís, quo 14 pluribus obducítur membranis,pínguet eft; & interim
coquendum neutíquam uenit, קט calente aqua afpergendü. Cuum uero cartilagínes carne
Ípolias,cauendum eft,ne membranam cartilagínibus proximé obductam,illitg correfponden
tem aufcras,quze quod os ambit, ττριόσοον Graecis uocatur. Cu uippe hac membrana cartila gi
nibus difcerpta, illze infirmíüs pectorísoffí comíttuntur, & cótract breues intortaedp euadüt.
Etquo mínus cartilagines hze contrahantur,pectorís osad inem non eft exiccandum,fed ali^
cubitantifper,dum offa ne&erepropofueris, inloco non nímís humido reponendum, ne rur.
fus cartilagines pluszequo ffacceícát,ac poftca deformem thoracis offium fabricam cóftituant,
Quan.
Huiufittodi
lacap.7 lib
z4d chara
ST,V,X,
Ps
DB HVMANI CORPORIS EABRICA LIBER I, 159
Quandoquidemnihilprorfus cft; quod eque elegantem fceletí ftruem uítíat;atq: pedtorís os
cum cartilagínibus,(i modo illz negligentius obferuentur, & non íam compacti oflibus po.
tíus,quamantcea;exiccarí permittatur. Relíquas aute cartilagínes chartz adhibitas licebit igní
nonnihil admouere;at írajne nímium conuellantur: quum fatíus fit,& has quoq poft compa-
cionem ficcarí.Iam íntegrü tibi e(t offa & cartilagínes ad eum quem mox dicam modum con
texere,aut díffoluta afferuare: quod longé ctíam praeftíterít,(i modo aut conexís,aut difTolutís
carendum effec. Offa nang difiuncta,& in oblongamarcam feríatim pofita, quouis tempore
feorfum confpící, acomnía quac ad oflium cognitionem fpecüt, edocere poffunt. quae autem
erccta cómiffad funt,finus, capítag offium non admodum accurate comonftrant, fed ut ucré
dícam;ad oftentatíorem potíus quàm ad dífciplinam conducunt. uanquam rurfus ad difci
plínam illa offa accommodatiffima funt,quae fubducuntur ex Italicis monumentis,penus mo
do (ut hicferé omnía) extructis,& fub ímpluuio aliquo, aut alíoquín aérí íta expofitís,ut haec
pluuíalem aquá quandog excipiat, Prater íd nang quód monuméta cíufmodi humída funt,
etíam aqua fübíndeaccedít, cuius beneficio omnía quz oflibus adnafcütur promptifTimé mar
cefcunt, adeó ut illa offa poftaliquot annos exempta, & obiter abluta, fintintegerríma,nihilig
modo in oflibus fpectandum commonftrent, fi ín arcam Íeríatím cítra connexum reponátur,
ad coníungendum ením proríus funt inutilia, cüm propter egregíam duritiem, tum propter
deperdítas coftarü totíusg corporis cartilagines, quce fi fortéreperiütur;ob putredinem funt
fríabiles,Scundíggab offibus liberze, Rurfus ad huncufum funt ínutilía, quas é terra apud alías
nationes effodíuntur, & cumulatím ín coemiterijs afTeruátur, Praeter hoc ením,quód illa caríe
ob terra ficcitatem afliciutur, omnía eiufdem hominis offa nunquam uclut ín dictis nuper mo
numentis reperies, ucl Parifijs etíam in Innocentü ccemiterío, V bi,fi modó alibí, quamplurí-
mos oífium quz é terra fodiütur, habes aceruos:quí mihi quando príimumoffacum M A T
THAEO TERMINO, inomnibus medícínz partibus infigni medíco,& dum זט mihí
colendo (tudiori fodalí doctifsimo difcerem, adeó nobis uberem fuppeditarüt copíam,utlon
go indefeffotp fpe&tandíufu edocti, etíam obuinctis oculís cum fodalibus interdum deponere
aufi fuerímus, unius medize hore fpacio nullum os ex tot aceruís porrigi poffe,quod,cuíu(mo
di effctta&tu non díiudicaremus.atque id co nobís faciendum erat (tudíofius, quo difcendi cu
pídi,magís przeceptorür opera,in hac medicinze parte de(tituebamur, | Porró quodad cocto
rum ofTium connexum erectíonem(attínet, ca mox poft emundationem(ne nimíum índurc-
fcant)commiíttenda funt.nam ftatím à coctione;offa folis fubulisquibus fuppinguntur calcei,
citranegotíi perforantut, ceneístp filis mutuo alligantur : quod quifque prout manum nactus
e(tinduftrii,& ca quz hactenus toto libro defcripfimus, mínus obaudiuerit, fuo marte perfi
ciet. Ac prímü quíde aliquot paratis fübulís,aenco filo partím craffiore,partím tenuíiore, filum
ieníindetur, quo poftmodü magis fequax, & quantumuis uarie íntortum, mínus rumpatur,
Hiísaddentur duc tenaculz, fcu forcípeszunus quidem quo filum intorquebítur, alter autem
quo intortum fam abfecabítur. Aufpícaberís aute offium colligatíonem a pedibus;ac primum
calci calum iunges,& deínde cubiforme os calci, & cymba referés talo,& tría ínteríora taríi offa
cymbamreferentí, deínde hís comíttes pedij offa, hísip feriatim dígitoru oflà, cum officulis fe.
Íamo coparatís. quz ídeo cautíus & renuíori fibula perforabís, quo duriora folídíoraq funt,
& cx (ubulz impetu próptius 610113 difsiliunt, Vbí utrunc? pedem íunxeris, tibío offis tuber,
quod finus femoris capita excípietes dirímit,cultro aliquo oblongo, fed arcto perforan di cft,
quod excipiendo duriorí baculo fufficiat, qui femorí etíam íntrufus clauí rítu ítatibíam femorí
committat,uti afferes abfq; oelutine ne&tí cernimus. E(tením in femoris inferiori fedealíud fora
men molíendum,illié directo confiftens,quod ín tibía fierí uolebam;ut ídem baculus & femo-
ri & tíbizcíndatur,huíusg opeartículus genu ínflexus maneat. Praeter hunc baculum tamen,
femur tibíz 0171 utrínque crafsiori filo commíttendum eft, non pratermiflis cartilaeínibus ti^
Βία: offis (inus augentibus . quae quum hzec offa iungentur fimul cum illis conftricta;in artícu
lo genu feruabuntur, Mox fibula tíbíze offi fuprà infratpalligabítur,X patella (imulfemori ac
tibiae firmabitur. Hocubiín utroquecrure praeftitum erít, facri offis lateribus ilium offa cra
fiorífilo funt nectenda, ac deinde pubis offa interueniente etíam illorum cartilaeíne הט
da. lamad manum erítorbícularís affer, in quem 0113 erigentur.conuenítautem huíus aflerís
orbem tantumeffe, ut pedes illico fitu, quo ofTà erígenda ducis, apté firmarí queant. Huíus
aflerís medio foramen ín hoc paratur , ut quum oflà ín erectam arcam recondes, inferior ar^
cz fundus axem habeat: quz foramíni illi índíta , orbem conuoluí finat. Przeter hoc fora
men,alíud tuxta orbís circunferentíam aptabítur, ín quo lignum firmari queat, quod inftar
icli, aut haftz ,aut falcís (utcunque uifum 15 ( paratum, fceleti manus fuflulciat, Extruct
(1 ín
Que offa ad
dreitlnay,
unl/ffina,
Emiidataoffa
Quontod.
genda H
160 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
inhuncmodum orbi pedesímipones, & aftangís alicuíus ope fuper pedes reliqua cru:
inniti curabis, ac deinde femorum capita in coxendicum offíum acetabjilís indes, ut recte
autuirgula ínterualli metíarís, quod ab orbead humiliore fedem foraminis pertínet,in
ofTe dorfalis medullz oratia íncifi, Hoc etením ínteruallum edoccbít, quamenfüra ferri í
candum fit; quod orbíaffixum, & offis facri rdiquarumq uertebrarü foraminidoríalem mc
dullam tranfmittentí índítum, uniuerfà offa pulchre fuftinebit, Ferr nang ita aptandum eft,
utualídé orbis medio clauis affigatur,& ab orbead infimam τής nuper dicti foraminis fedem,
teresáut quadratum fit,ab illa autem fede furfum latius quàm craflius effe conuenit,ut poftmo
dumad dorfi inflexum obliquari queat, uertebraeG ipfi itaadaptentur,utímmotze ad id neuti-
quam circunuertantur. Atq ideo ferrum inibi primüm tenuíus fiet, ubí fscrum os ne deorfum
fubfideat,fuffulciendum uenit. Nifi entm hoc os firmetur, fuftincaturig,unà cum ipforeliqua:
uertebrze fenfim defcendent, temporist 101006170 1001681 crura turpiter obliquabütur, Accuraté
igitür ab orbead facri 01715 foraminis infima fedem, longítudo metíenda uenit. Dereliquaau-
tem ferri longítüdine non adeo curandum eft, quum hzc fi forté longior fit;poftoffium 663.
&ionem facilé przefcindatur. Ft etíà fi offa arce imponenda duxerís,magnopere íuueritferrum
plus mínus duabus palmís 150108 quàm uníuerfum fitfceleton,fieri, utípfius portio extra uer
tícem eminens, fuperíorís arce fundi foramini poffit indi,in ipfo conuoluí. Ferro τας orbi
perperidiculatim affixo;acutiorí cultello offis (acri foramen dorfalis medulla: nomine incifum,
fenfim íta exculpes,utferrum ipfi commodeéíntrudi poffit, Nam quum hocforamen naturaar
ctíus fit,& in figniter obliqui, nequaquam ferrum admittit, nifi quemadmodi íam díximus,
ficaugcatur, utà ferri mucrone os facrumad eam ₪ ferri fedem protrudercualeas, quam no
amplius terctem,quadratam'ue faciendam ínnuimus, & fi cafu haec fedes os facrum mínusapté
fuffulcitura uidebitur, operzprecíum erít eam ferri fedem lima exafperare, ac dein nodum illi
exceneo filo obuoluere,quios facrum cómodeé füftineat. Offe facro ín huncmodum fuffülto,
crafTiorí filo femoris capita coxendícum accetabulis ínnectes, diligenter perpendens quantum
hzcautextroríum aut íntrorfum intorqueas,neforté crura turpiter íntorta commíttas,aut pa
tell interiora potius crurum,quàmanteríora refpícíát, quod fané futuri e(t, nifiadamuffim
capíta fuis finibus unxerís. Vtcung tamen feceris, in hocconnexu filum prorfus íntorquendü
non eftpríufquam pedes orbi & 11275 eo fitu commiferís,qui tibi apparebit elegantior. Hunc
à baculí, quo manus ftabilientur forma, potifsimum petes :alium quippe fitum mefloría falx,
alítim telum, & alium rurfus haíta, aut INeptunítrídens,autaliud quoduis ínftrumenti expe:
tit. Mlodó uertebrae onines feríatíim accommodandze funt,quo cuíufg fitum ordinemQ inuen
tu non arduum obferues. hunc nang uertebrarü forma, artículationis ratío prompte often.
dunt. Quum prímum ítag ordínatím omnes ín meam repofueris,quínq? lumborü uertebras
ínuícem duobus nexibus comíttes,qui ín corporum lateribus factiunà cartílagineu ligamen-
tum contineant,quod uertebrarum corpora interuentre dictum eft.atqs huiufmodi livamenta
feríatim à chartacuíillaapplica(ti, funt affümenda,eo femper relícto, quod cas intercedit uerte-
bras,quas inuícé non alligas. quemadmodum in pracfentía eft ligamenti feu cartilaeo,facrum
os & infimam lumborum íntercedens uertebra, 406 quod füpremam lumborum & infimam
thoracis uertebras interuenit. Iunctis enim lumbori uertebris, fex inferiores thoracis inuicé,
& poftmodum fex fuperiores unà cum ceruicís humilioricónectentur. Reliquae ením ceruicís
mutuo no [ἀπὲ collicandze,fed eas iÍnterueníes cartilago corpori inferioris uertebrae duntaxat
eft elutinada. quandoquidem ceruicis uertebre etíam non nexz fed ferro tantü inditze,fua (cc
uantfedem:neg thoracis uertebrarii modo immotze, poftmodum coftas fuftinere debet. [lico
igituratc uertebras ad eam, quam przecepirationem;príusd ferrum illis traijcíacur cómiferís,
lumborum uertebras íta conexas ferro impones, 10 166010 ad corum fitum inflexum'ue obli
quabís;ac infima uertebriunà cum facro offe ita cómittes,utíam príuslumbortüuertebrae mu
tuó uínxífti.Vlox hís inferiores thoracis adíunges, perpetuó quamlicebítaccurati(Iimé ferri,
utíneceffum erit, complícans, & infimam thoracís uertebram fupremz lumborir adnectens.
His parí modo fuperiores thoracis uertebrae addentur,& harum ínfima fupremz carum quae
Íam ferro appofitae fuerat;allioata;latiufculum &longum nígroq colore íntínctum adaptabis
baculum,qui pofteríori ferri partí appofitus,quàm licebít demifsé ínter ferrum & uertcbras
intrudetur,ut huius baculi beneficío uertebrze ad ferrü firmius contineantur, nec; ulla ratione
ucríatiles fint, ne poftmodum uníuer(us thorax ín hoc illud'uelatus turpiter conuolui queat.
Vtauté caluaríaferro applicctur,necefTüm cft uertice foramine quodam perforarí,ad amuffim
ferriamplitudini & 031106161 correfpondente,ne quando ipfi ferrum traíecerís, caluaría quauís
occafione quoquouerfíum círcumuertatur, proutením faciemanteriora exacte aut latera Ípe-
clare
DE HVMANI CORPORIS FABRICA DISSE I. 161
&iareuolucris;foramen ídaut tranfuerfim, aut oblíque ínfculpere cultro quopíam oportet,
quemadmodu & 11116 ubi caluaría denuo perforanda eft,ut ligulis ca fectio quam ferra ín calya
ría molítus es, comitatur, & qui üifum fuerit, caluaría à ferro adempta, rurfus diffolui queat.
fummopere nang códucít,interná caluarize amplitudine qua cerebrü cótínetur intu erí, quod
ut fat,utrag caluaríz pars tribus foraminibus fibimutuo correfpondentibus candenti ferro,
autcultrí mucrone eft perforanda. acunum quide foramen opportune ín occípítio perficitur,
&cutríng ín temporibus unum, Atínferíorem maxilla zneo filo cum fuperiori cómíttes,nexu
{αἷς capitibus ín finus fuperioris maxillae facto. Verum quü híc cónexus n6 adeb firmus fiut
accurate dentes mutuo applícet,fed inferior maxilla dependeat,eleeást fit hanc fu periorímo
do iungí,modo difiungi, preter dí&tünexum, maxillae inferíorís acuti proceffus 608 perforan
di funt, & funiculus iplis illieandus, qui fubiugalibus traiectus ofTibus & uertici íncumbens,
nuncuerfus frontem,nunc ueríus occipitium tendi poflit, dentesq íta collidi queant, Vtcung
πιοτὸ fit, potífsima ferrí cura effe debet, ne illud inepté nuncín pofteríora nunc in prioraobliz
quatum, corpus índecoré erigat. quó minusaute id fiatmagnopere conduxerít dorfi ductum
cognouifTe, Porro nunctem peftiuu erit coftas uertebrís & (uis cartilaginibus alligare, quod
fanéutad amuffim & feduló facías, prímüm omnes dextras coftas à (iniftris diícernes, conie-
éturaucl à finu fumpta, quo uena;neruus & artería coftis exporrigitur. deín à fuperiori co-
ftarum fede,quelatior Ípilsiortínferiori occurrit. Dein ceps ín huncferé modü ((( ))) coftas
menfe feríatím ímpones;ut dextrz finiftrís refpondeantcurans, Prompt enim erít fingulas
fuis fedibus ponere,fi eamodó memori non excíderint,quz ad internofcendas coftas luprà
comemorauimus, Ex hac coftarü feríe prima utriufc lateris coftam fue cartilaeini ad pectoris
osadnectes, & deinde fodali pectoris os cum fuís cartilaeinibus ín fua fedetenenda perríges,
ac deínceps prímas coftas prímze thoracís uertebrae tràfucrfis proceffibus alligabis.Infuper fe
undas coftas [τα comíttes uertebrze, & poftmodü ipfarü cartilacínibus, atq ita feríatím om.
nestobferuis ínterím,utillas coftas toto interuallo prorfus dehifcere finas,queante (ectionem
cartilaginibus inuicem diremptae fuerat, Nunc humeros fpifTiori filo fcapulís nectes,& deinde
tenuiorí filo clauículas füummís ἢ umerís,moxfcapulas coftis,& clauículas pectorísoffi.Cuum
tamen humeros Ícapulís aduíncies,expendendü eft, quonam fitu manus collocidas duxc
Hic enim multü refert, quomodo fcapulze finuícaputhumeri cómítratur. in quo etíá connexu
cartílago neutíquam praetereunda eft, cuíus auxilio Ícapulze finus interdu adaugetur;atq íta
608 cartílagínes maxillaru & clauícularü artículís peculíares nó neglectz füís articulís necten.
tur, Ccteru cubiti offa humero uíncíédanó funt, priufquam extrema manus tota fucrit nexa,
radíusitag: fuprà infra ulnz e(t colligadus. deinde (i brachíalis offa difiun &a,fuísq ligamen
tisliberafunt, ea ínuícem funt cómittenda,aliàs aute fiiorum lipamentorü ínteruentu abundé
contínétur. Inferíori ipforü fedi primum pollicis os,& quatuor poftbrachíalis offa, ac deinde
hís digítoru offa;unà cum fefaminis officulís adnectes. Poftremo aute brachíale radio iunge
& deinde ulnam humero. Atq ubi íd ín utraqg manu praeftíti erít, fummas manus baculo illi
allieabís, quem ualidé orbi ה ה inftar falcis, aut aliter extruendü dixi. Erectis nuncoffibus,
& ex offe v referenti& audítus organi officulisacafperc arteríoe, auriumQ& palpebrarü car
tilaginibus,S&C ungue cordísqs cartilaginibus, monile licebít confingere,hís omnibus catenu.
I: , aut exíccato crurís aut manus neruo adnexis, Hiínc liquet , quàm leuí negocio humani
corporis ofla,oppído quàm medico exoptáda,pararí queant; quo ín opere nihil ipfo cónexu,
nonaggredienti, difficilius uidebitur. quítamen mihí primum experienti fatis pulchre fuc-
ceífit,exemploab illis fumpto,quos effractas fcutellas & lapídeos cacabos cóopingere interdix
uideram. Coctionís autem rationé,emolliédi ín medicinauis docuerat; Lutetia nanq ob belli
tumultus Louaníti reuerfus,atqy unàácum GEMMA PHRYSIO, qué celebrí Medico
ac paucifTimis conferendo IVlathematico;offium uídendorü nomínead eum loci quo magna
ftudioforum cómoditateomnes ultímo affecti fupplício ín publíca uía ruftícís proponi folent,
obambulis,in eiufmodi íncidiafficcati cadauer,quale latronís erat, quod Galenus fe fpectafTe
commemorat. Vti ením hocauces carneliberarát,íta fane illud quog ipfas emundaffe conijcío,
quía homo illeanteanni (tramíne duntaxatobuftus, & quafi toftus,palodalligatus,íta fauc
ecam auibus exhibuerat;ut nuda undíg effentoffa,cay folis licamentis hzrerét,mufculorum
exortibus & ínfertionibus duntaxatafferuatís . quod ín fuípenfis nunquam ufu uenít, quum
prater oculos (δύ fi uuleus alíter arbitretur) uolucresnihil ob cutís craffitiem dilanict.ac pro^
indeintegra ín hís cute;offa íntus carie afficiuntur, prorfusqy ad difciplinam funt ínutilía. Affic
catum ítagg& nulla ex parte humidum fordidum'ue corpus intuens, haudquadj ínfperatamac
fubinde expetítà mihi occafione preetermifi, quinimo Giemmze beneficio palum cófcendens,
(2 femur
is,
Lila.de Ad.
diffeqd.
162 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
femur ἃ coxendicis offe diuul(i, trahentitg mihí;unà cum brachíjsac manibus,fcapulze quoc
fubíecutg funt, deerát tamen alterius manus digiti, & patella utragg,unà cum pede altero, Quir
itagp crura & brachía(relicto ci totíus corporis tru nco,capíte) clam repetitís uícibus domum.
detulifIem, utthorace quí catenaalte Éirmabatur nancifcerer, extra ciuitate me uefperi excludi
paffusfum : tanto obtínendorumoffium defiderio & (tudio ardebam,ut medía noctein illa
corporum multitudíne quod expcteba díucllereno horruerim,haud mediocri laboreacindu
ftría,(incarbitrís palum cófcendens, V eru detracta offa proculillínc deferes,in fecretíoriloco
condidí,fru(tatímq.altera die peralíá ciuitatis portà domi detulí.Porró quülígamentarefcin.
dere cecpíffem, nihil ob egregíà eorum durícié promour, ac illa feruéte aqua emollire coactus
fum : utq uoti composredderer, omnía offa ande tacíte íta coxi, illisqgemudatisillud fceleton
extruxi,quod Louanij apud longeamícilsimum mihi GISBERTVM CARBONEM,
infigücacuario difciplinaru genere infiructü mcdíciiymeum?pà puero ftudioru commilitone
afferuatur, Atgi íd fceleton adeo praeproperé paraui, & manti acpedem, duas patellas nó mi^
norilabore & índuftría aliunde conquifiui, utomnibus perfualerím id me Lutetía aduexifle,
quoomné fübreptorü offium fufpícioné delerem.quamuís cius urbis Proctor poftmodüadeó
medicinz candidatori ftudijs fauit, ut quoduís corpus à feimpetrari gauderetzacipfeno παν
gariter Anatomes cognitíone afficeretur, m.hifgillic Anatomen adminiftranti 0 αἴϊατεῖ,
Quum ígitur prímum 8ב הפ adco prompt negociü fucceflerit quíd nunc füturit
exiftimandum,poftquam cóponendi quoq rationem alíjs defcripfimusc& practer fubiungen
das nunc tabulas, in plurímís Academi]s,ucl noftra opera, fceleta uifunturz Verümnonho-
minís folum offa, fed;uel Galeni nomíne, fimize & canum,ac Axi(totelís etiam eratíaauítum pi^
fciumg & reptilium ínuicem connexa, aut faltem dífiuncta apud mediícínze & naturalis philo
fophíeftudíofum effe oporterct. Nifi fortéhanc philofophiz: partt ad nosnihil pertinere ar^
bítremur,fatísqp effe nobis perfuadeamus, fi noftris fyrupís, citra Anatomen imponeremorta
libus,&loculos opplere pofsímus.
DE OSSIVM NFMERO. (Op TAPOS
xb ARV dubito plerofg alicubià meoffium quoq; numeri defideratu.
ros:quíibus nullum aliud con ilii dariuelim,quàm,utex fingulís וט
bri Capitibusilli petant. prolixius enim effet hicomníarecefere, C uauis
netantillum laborís fubterfuoiffe uídear, non enumeratís appendicibus,
& offibus íta utín prouectíorís aetatis hominibus fe habent, cóftítutís,ad
hune modum ea recenferenihilímpediet. Caluaríze offa uiginti funt,octo
| quídem capitis,SC maxillze fuperioris duodecim : itatamen,utíugalía pri
uatim nó enumerentur, quum quorundam illorumuigínti offiuni partes feu fedes tanti fint,
propríagy circüfcriptione deflituantur. auditus organi offa quatuor funt,duo fcilicetad fingu
lasaures.dentes funttriginta duo.maxille inferiorís os unicum, offis vreferentis officula funt
feriundecim, Vertebrze uiginti quatuor. facri offis offa fex. coccy gis autem quatuor, coftz 6
ginti quatuor, Pediorís oflis tría numerauimus offa, alijsaut£ feptena recenfentur.fcdage hac
enumerationetría tantum fint: & alíàs ex tuo arbitratu, quot uifum tibi fuerit. Ícapulae duz:to
tidem clauiculge, & humeri duo. ulnze ἅπαν, radíj duo, brachialísoffa fedecím, utríufc fcilicet
manus octo, octo item poftbrachíalis offa,ín utraque manu quatuor. digítorum offa trigíntat
utríuícj manus nimirü quindecim. fefamina officula ín fingulis manibus ut mínimü funt duo
decím, ac proinde iam uígínti quatuor illa ín manibus recenfeamus. Offa facri offis lateribus
commiffa,duo. femora duo. duo tibíaru offa. fibulae duze. duse patellae, duae calces. taliduo.na
uicularia offa duo.tarfi offa octo,ín utrog pede quatuor, decem pedij offajin πος pede quín
que. uiginti octo digitorum pedis offa, cuíüfg nimirum pedís quatuordecim. pedis fcíamina
ofsicula fimiliter atq ín manibus uiginti quatuor, quiuis nonnulla fint prorfuscartilaginea. Ac
roindefi haecoffà ín unumnumerurceijcíes,uniuerfa erunt(fi recté addo) trecéta & quatuor,
quibus fi pe&orís offa quatuoradhuc adijci uelles, &€ maxillo: inferioris duo offa ftatueres, eC
fenttrecenta & feptem, Verum fipríuatim omnes appendíces (qui offa (int propría circüfcri,
ptíoneín puerís termínata) enumerare lubeat, facile dictum nuper numeri femel, ἃς rurfus di
midio duplícares. quod uel hínc colliges,fi uertebras,femora,tibíze offa;atquealía quee multis
appendicibus donantur,in memoría reuocaueris. Rurfus fioffautín puerísuifuntur fubduxe
ris, Dij boni quantü ofsíumaceruum cumulabís? quum omnes uertebrae,aut tribus aut duo
busconftentoffibus:& offa quz facro coarctantur,tribus, id&g generís reliqua : adcó utcuigs
fuo arbitratu ofsium numerum confingere fit íntegrum.
HVMA
DE HVMANI CORPORIS FADREDCA LIBER f, 162
HVMANI COR- PORIS OSSIVM
SIMFL COMO?AGTO. ἘΠ C4ANUUBRIOR.I
EX FACIH EXPRES- 510, 3
"1
[^ e / / 7 ΤΩΝ
/ / MERE AS SONS δὴ
7;
SN
164. ANDREAE? VESALII
HVMANI COR-
TERIS QFAS 8r.
LIBERORVM, SVAQVE
latere delincatío,
BRVXELLENSIS
PORIS OSSIVM C AE
STINEN' ?24R'TIBFS
SEDE POsrTORVM EX
ו
7
7
GENIO,
C AE T ER. 4 M O R--
TIS ER.FNT.
ה
VM PDA
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER EL | /
A [ |
CORPORIS > ג 1 הת 1 Ὁ. S.S A ΠῚ
POSTERIORI כ 4018ע ה 090 81 4, ₪
166 ANDREABE VESALII BRVXELLENSIS
CHARACTERVM, QVI TRIBVS VNIVER-
SvM SGHLET ON EXPRIMENTIBVS FIG V
ris adhibentur, Index.
τ' R. I B 17 8 precedentibus figurisCquas integras nuncupare [oleo yijdem fere inferi
Buntur cbaradleres.quanqua [i quis illarum alicui peculiaris tantum füerit,ex utero prompte
obfcruabitur, quem fingulis cbaradlevibus modo ín Indice fubijcit; quo potiféimim infGitui οὔ
nomína v fimpliciter a[cribere: primum ea collocaturus, quibus toto fermonis contextu preci jipue
utor:deín Greca, mox Cfíque alia fint ) Latína probatioribus recepta autoribus ב idds ita ut
ordo hic uim quandá babeat. FHis [uccedtt Fiebrea. fed eo aliqua cx parte adbuc Arabica ex
Elebreo «Auictne interprete propemodum oinía, infignis medici mibids familiaris amici La
zari FIebreide FrigeisCcum quo in /füicenta uerfari foleo opera defumpta.- tds illis no^
minibus ideo Latinas literas [ubiungendas dux£,quod borum pleraque in > 7 vabui libris Lati
nitate donatis occurrant:ac proinde etía merito po hec locü babebunt alia in Latinis «ra^
bu n interpretibus pafeim obuia; fünul cum ijs que in fcbolaflicis Cut dici igaudtt ) doctoribus, no
vá etatis manualium medicorum libris Teguntur , non minus Jane quam nomina Latinis ve^
cepta auto vibus -fedulo expendenda. Os itaque Grecis nominatur istop, Latinis uera os . 1
breis autem vy bezem. Cartilago auter yivdipis ,'enenmitn bafcecbufim. Cieterüm oftium no^
mina opportune au[picabimur ἃ capitis offibus fcu caluaría;que Grecis dicitur. 000/00 ἀόγχος,
00 0010 σκαφίον. C alua;cerebrigalea, atque ita nonnulli totam capitis ofszum [edem uocant
cerebrum amplexantem;octod; offibus efformatam.aliqui uer eam duntaxat,que crinibus or^
natur .cutus cérculus s«qodva (9 anfidjou(G" nuticupatur Avavn תיק tkeck bamoab evan zen che
deratb bamoacb.tbeca c9 olla capitis tefHa capitis, C »fcutella capitis a[oan.
Guturc, quibus capitis offa inuicem committuntur, generatim uocantur ῥαφαὶ, שלבים fcelauin.
fenan,direzan;ado ren;cormplofa.
«£253 Sutura coronalís, e«qaviele conor Dacblilij "rgo chafctbij.arcualis.futura puppis.
B 2,3 Grecorii matufculum A. vcferés futura, xaufvadiis, (Θ᾽ ab y fimilitudine [10490 . "valo lam
dij. laude; bypfili, utura pror«.
(5 Sagittalis futura , אמ ה ῥα 0560008 , Ina teli,ueru;aut utrge -feciidum capitis longitudinem
prorepens futura. cbecij, שפרריר [cefodij.nerualis;ids potifsinüm ubi bec coronalt commit
zitur:qui locus ctiam 0111607 idi imprimis Mefue uocatur.
D בג Ht conpagouere [uture imaginem non exprimens cum (fua cóiuge uocatur ; future [quama-
sum modo inuicem cómi]ce λεπιδιφσιᾶς 609% 00/0 temporales; fquame formes veo chelaphijm.
corticales,mendofce . Reliqua autem caluari future proprijs defHituuntur nominibus . cuiu[-
modi uero ille fint,non est quad bic prolixius denuó repetam.
₪ 253 Hocosuna cuim uo coniugesuerticts offa uocatur, items Bey G- puoi. funt quibus [yncipé
tis oj a nuncupantur .vowen עצם hezem bachodcbod.nerualia;paría, arcualía:quanqua alijita
iugalia nuucupent ojJa. parietalia, quo nomine nonnullis temporum offa dicuntur . offa rationis,
feu cogitationis.
Bons Frontis os , μυτώπου, quibufc dam fincipitis. venen ey bezem bamezzecb,coronale;os puppís ca^
piítís,os inuerecundum;os fenfus communis. :
3 Occipitis fcu occípitij osjivispeyR ety bezem baborepb. laude os,pyxís os,0s prove; os memo
vice. Sunt qui ey ba[illare (quod magnam capitís portionem cóflituat ynuncupentsctiam[t id no^
Then jer TI ie ríua - indi xe (ved : 0 /
d 2,3 Idoscum fuo pari, temporum offa ,xeertiqdu aed rodidy Aendbadis, aliqui etíam ה 1020076 lapidea,
lapidofa. הצרעים bazedabinermzssn עצמורת bazzamotb baaunijin. aurili:etiamft id nommé dugz
bus officulis accommodari pofsít auditus or. gant con ruclionem ingredíentibus »Ginfcamno
Qi Cui fccunda figura cubitis innititur 5 Q5 Q9" * expreftts . Quandoquidem d officulum notat íncuds
aut iolari denti affimilatum, » ucro id quod malleolo aut femoris of& comparamus . Quum itas
ea oficula prifcis «fnatomes profefforibus v fücrínt incognita non mirum estilla etia nominibus
deftitui. Geeteri tempori offa quibu[dam tympari,mendo fa. parictalia, dura,armalía dicitur.
62 ו 0 offe procejfus 71) liacusue dmagitem referens 2 1 >. פס πλῆκτρομε
calcar capitis epa בוחר chemo marbez z.os calamimm,;fagíttale,clauale;acuale.
$ 15253
DE HVMANI CORPORIS FABRICA. .DIBER I. 167
EXE "T'eiporis ofeís proceffis, uberis papilla refers פע 0708 ttamillaris, ates, ev» 0 ἐγ,
3 Os cuneo comparatutt,eqwoddtls, Galeno ἡξΊ τἰὼ used ὑςὸν (etian (fi "palatum uix contingat)
circüfcribitur, πολύμορφον. C; unetforime palati os;b. tfillareyquanuzs vfic etiam appellent occipitts
05^ tan בורשוב 77/0/00 bamoacb. Baxillare, paxillum,os colatorij os cribratum, cauilla:quan
quam c9'itatalum quoqueuocent, — & 2 Sedes caluaríce, quam lapidofam dicimus,
$2 Cuneiformis ofés procejfusue[pertilionit alis aféimilati, 20002005: "sa עעם Dez mc bena pij.
1 בכ 3 fides s fánul cum fua coniuge in altero latere, uocatur ofJa iugalia. ζυγώματα, 0000700009
עצבוות תורג Pazattotb bazogb. אס 7 femporii affcribür 0
7 7
Superioris maxille duodecim offibus ullum énferipfünus cbaracfere, quod príuatis doffituan
tur ttiominibus, quanquam interim feptum navíum nonnullis erifle os nuncupctur. C. «terum fupe
tio maxilla dicitur yas , matdibula wesoygm הל הי balecbi babelioi.que 1/07/1714 Q9» inferiori ia
G, xille Gintrib. figuris totatee accómodátur, quà Flalyabatis interpres priuatim Fauct uocat.
Dentes, idirsdos me fcínaijm, plurimum ín utraque maxilla ! fedecim figuntur , quorum quatuor
tmnedij,anterioresis,inciforij 1/0 0/0107", πομᾷς» διχαςῆρες» 7 emen P4
mecbatecbim quadrupli, L7 erii duo medij priuatim duales illis appellatur. Qui utríng; inciforijs
proximus eft caninus uocatur y[iitás ita utrtu[gs maxille duo 07100708 . 000000 בלביים או מותלעות
chelauijm aut metalebotb.mor dentes bos quida quods riforios uocauerunt. Quings autetn utrine
que in[equétes,molares appellantur. μυλέταε, 00094 molares axillares paxillares, Cicero Ge
mulnos;quo nomine alij cos appellant,qui po[E pubertatem (fere crefcunt,ac Grecis σωφρονιςῆρες»
ἀρατῆφες» ὑψίγονοι uocantur : noflris dentes fenfus ac aptentie, dein cayfeles. בכרארך nagbuid, ne»
Quegidinanged,albalm. Molares uero, FHebreis dicuntur rame fochanob.
212 ו ע:0 τσαρασεέτῳ, quei yero. Os y aut. /\ imaginem exprimens,
ΩΡ ἊΣ עעם לאבו" bezemlbamiaut landij. Lingue os;gutturis osyos laudesos mor [us Adam,
c-duicenne Interpres Capite de Gutture babet: 06 os babés quatuor latera, duo inferiüs,
dio [upertis, quod mon obiter « 4fnatotes [ludiofo obferuandum ucnit.
LK, L, Mc IN Hischaradleribus,in tribus figuris fere confpicuis dorfum motatur,quod gei,
ἄκανθα, νῶτον, f Ditta; tercii; bominis carína; mwefcidra nuncupati multis extruitur uertebris , azar
1 פוה von chuliotb. L7 erticulisofsibus füff, que in pofleriori fede acutii educit proceffum,qui
ἄκανθα, Siminea., ad/enafcem fenafem uocatur. Ceteri ab I ad K indicatur cevuix > TpRVAG-,
eixlu , collum צראר ארבררו. zauor uel L'gbarron."I'etton atblas, quod nomen alij feptime ceruicis
uertebree duntaxat tribuunt, Porro d K ad L uertebre inffgniuntur tboracis ,UosxG- , ali^
quatido (θ᾽ νώτων, μεταφρίνου-ρεόζογ ἐδ interdum dorfi fimpliciter. cbaze. inter[capilij« Arb L,
ad M uertebre lumborum. 0009 EUG" ugy.renum « esa ttotbnaim. alchatin . > IM ad.
AN'os facri proponitur. 100 πλατύ. latulti ser or em שצם δὸς οἱ ῥί batababath. lumbare offa chu
tiii clauiil, alagas, agtt,abbans, abbati uctula,ofamiti,o fani quee tioiftítta coccygt ofsi ab alijs
affcribütur. ἌΝ. énfcribitur COCCX Os. צר טשופ batctzre. caudae osalbofos,
dcin reliquaque offzfacro ex quorundam interpretum [ententía tribuimus nomína .
O 12, 3 step. quo nomine nonnulli fuperiorem offis partem appellant, inferiorem tunc
Ξῆϑος nuncupatites-myeyvaey Dezem bebace.tborax affer, co[fos;[Cutum cordis.
P us Mucronata pectoris cartilago,enfi cGparata. pigosdtis, enfiformts. עצם ברל יה רחם 6 607
861000 - ברב" gberont, לתבגרר alcbangri כ quibus nominibus uniuer [um peclorís os donatur,
Mali granati enfifoidis, cultralis, epiglottalis cartilago;[cuti,clypeus oris y JFomacbi medium
fürcule inferioris, 1,2339" cet. ufque adaa. In tribus figuris duodecim thoracis co[Le tart
uere ac legitime, quam notbe fburic'ue indicantur πλευραὶ, py og: zelabotp.
| Qu 2, 3 Clauicule.Lxdts -claues fugula; funt qui (θ᾽ bas bumeros appellarunt. was cech. Furcule;
aut priuatim furcule inferiores, quas ab bumiliori pecoris offis fede, fta distinguunt.
42,38 capula. du" dusaiedrumvénoy, aru. Scapula, Latinis plerunque etiam bumerus nuncupa
tur; [coptulum opertum, fcoptula. pw chbatbepb. S, patula,clypeus co» [cutum pectoris. Cate
Ae TIL A in tribus figuris, Juperior [capul infionitur proceffts, quem Jummum bumerum fere uoca
71105 5 0 alit Fippocrati T ἀκρωμίσ ὑςίομ, Graleto etia κορακοεισϊης diclus. MN
agra[fo cbartotn yn בר pí baboreub. Rostrum porcinum caput afcapule.a acbaramymnan2
- char,algorab,deffruclii, Procef]us auteim[capule interior inferior ue in prünafigura y, indica
tus
168 BANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
tus dicitur ἀγκυροφσιὰς, co" Graleno itterdum πρρακοεισϊῆς, er 060748 .> 0 ncboreforiis, C litera refe
! γᾶς ΕΣ עין הבתת bacateph. Oculus [capule;, quo etit nomine fcapule fpína nücupatur.
S1,2,5 Fluncrus;fcu brachij os; Besytoy.Brachíi, unt quibus ulna uocctur snae Cbane baxeroba,
עצר bazad. Paruum brachium, adiutorium bracbij canna brachij;afetb.
ET D$ 3 I'otabec : fedes, cubitus nücupatur. 000 Cubitus,ulna,que nomína ctía. infe
γίογί buius fedis offitribuittur v zatdín, ררע zerobasermvay שות" [cete bamudün. —ffaid,
af. eíd,al/abad. 2X 12,3 Superius in cubito osyradius nobis appellati. lenis voy vvv
bamud baclíon. Focile minus bracbij,cauna;arundo minor bracbij.
Y 123 Cubit inferioris ossulna nobis diclum כ eifdemds cum toto cubito uocibus donatum . πταραταήχιομα
wii way Partud Batachtbon. Focile maius bracbij,cána,ac arido maior et inferior brachij.
v. Huius procefeü y in feciida fnfígnitum Graci nuncupant ὠλίκρανον,κύθιπομ» ἀγκῶνα, Latinori qu
ὃ. dam Gibberii. cA dditamenti necati. Procefius auté ξ infignitus,ac fly li referens, 9090005
AZ, Zi, 253 Brachiale. καρπός, Dalina quibu[dam. x5», vafcgh. Rafcha,rafeta,afcam;ofea rafete.
ΤῊΣ Poftb vachíale. uerex&emoy,dudlgoys 89 G- [ee κΚἤφυϊον. permultis palmnaspeclus tanis;pecte, חיר
tace nafrech βαρὺ baíad.alfelanuat.| 2.03 Digiti. σταϊκίυλοι, אקצבערת bexbabotb.
Θ 1,25 Offa facri offis lateribus comniféa quorit utrínds uni efLin tresuclutí fedes etfi contínuti [it )
ὍΣ ΤΣ diffeclionis proféfforibus distinclii, ac prima quide o infignitur ilium os tlf CU pata, Aeydvoy.
"9. עצם הבסל Dex bachefel. cA bartasancbestnterdi lübare. Sectida fedes medias ,ac rar ínft
nita, coxendicis os nuncupatur. Volar. "erro hezeim baíarech, cox os, quibus nominibus
plerifg τοι os eti uocatur «ALItbauovat.pixis os femoris os, fed ualde perperam. T'ertía fc^
£ des anteriorjs, ac e in ignita pubis osuocata cfl. 8606 peclinis. גביחערוה gabe Baberua;
אלעאנא Pelbaua. Denis pudibundü Jfenestratum os,quod eta illi famoris ₪ Jubinde appellitt,
IA eri uniuer[um os Hebraeis dicitur עצמורתכב העיס Pazamotb gbau baberua.
51,23 Coalitus pubis oféiii uerüm priuatim cartilago híc infjgnitur cori offiit unione interueniense
INis 293. Femur.fcufemoris os;femen. חר חיר pachad,baiarech. Os coxe ,coxa;agis;anche os;
71,2, Exterior femorís proceffus,quirotator,c9' natís fere nüicupatur., προχωνπὴρ μίγας, γλυτπός. Mali
v. gra nati tefHicu lorüstbarucastrachbametra maior. IVLinor uero interiors qpeefus, [ infigni für.
Eun3 Patellapuina emus μυλακρὺς, e yynselyy G^ em yoreris. 4Mola;fcutiforme 05,getiti rotula. ws
עיזארמוגן bayn aut inagben Bbabarcuba. Oculus genu;polus,adaicon;ra[gasalra[afé arcsfatu.
ILZ;52,5 Hec pars ustuerfa Celfo Crus nicupatur quang Graleno σκίλος dicitur quicquid à coxédicis
offcsipfísue i quínibusad extremi u[ddigitorii pedís pertinet:femur nimirii;tibia,c9"pes tpfe.
ANominatur i:aqs fecus pars 1 eg Σ inter, Jfeptastíbia. Lriun. egi Cocb.quibus nomínib.fu.
1,25 ius quogs fedis grandius exteríusis os obuiti esL quod tibic os fere nitcupamus. sla, (9 in^
terdum שו שא tppellatii, לבת ררל chane bagadol, Focile ttaíus,cg arundosq9 cana ma
12,3 dor, fcu domestica cruris. Ceteri exterius oxaciliusis os in[ignitii,ac fibula nobis dicli, appel
latur תל Sura voor ma chatte hacbató. Focile mínus,cána,et arido mínor cruris.
Q»X 1293 AMalleoli,equed stes, latittovit aiit nonullis male tali 00 שתיקצורת חבולטים בושנ הסבים0671207
fete chez: zauoth baboletim mi[cene bacbanim . Clauicule cauillecababin. 4c qp quidé interío
rem índícat malleolii y aut& exteriore. Ὡ....2.3. T alus ésdyetos isi", Latinis Interpre
tibus quibu[da parit recle malleolus appellatur; fortaféts buc quorunda nó «natomicorii (ἐπα
zentía duclis,qui «là σφύραν malleii,ncutro aiit genere τὰ σφυρὰ talos potius fignificare cotendit,
Balisle os,cauilla,cbabab;al[ocbi one on bachar [ub ערסום baarcchoit.
42,3. Calx.aove, lode G^. Calcis os. sey baacheu«Alrip,calcar pedis.
δι,.. Oscymbá fcapbanue veferés elaqudtis. INauiculare; tiauffor e. עצם השרתארספינת סטצת bezé
bafcauc,aut fephinachotena. — 6,015253 FH6ec pedispars quatuor cfformata offibus nobis tav
j| Jus; ut eo Grecis fere nicupatur. xo rafegb. afecta pedis, c offa vafcta pedis. I ría auté
d,e,f. interiora d,ejf infígnita,priuatim χιλκοφσῖα quibu/da appellatur .extinii uer ac g trotatii uoca.
ge. musoscubii tefferam ue 16 דש 0500000 Cubiforme,quadratii. seas cbardij, שצס גפרר
bezem nipirat. Grrandinofum;nerdi. bb 1,253 r«düly, platita; planum,uc[Higium 9 "folum.
μετέταρσορ»ςῆϑ, Dedlus c9" peclen. בוסרק הכל mafrecb bareghel. «Aalfelamect.
£i בכר Dedis digiti, — Kk ,25 Charadlere kofficula notatur -fefamina, σασαμοφσίῆ, הלתסבויביאת el^
thefaminiatb 7: lfemfeminice.
LIBRI PRIMI FINIS
ךז 4 6 לו ]א כ \,
BRVXELLENSIS. DE HVMANI CORBRPO-
RIS ה סז תת IIBSBRJSEQOUVNDUVSLULLGAMENGTIS OMNIBVYS;
δὲ Mlufculis, uoluntarij atque 6 noftro arbitratu pendentís motus inftrumentis
dedícatus, ac propemodum fieuras omnes ipfiproprías,ante Capitum
Ads DIDI! 1
contextum, utí nunc fubijcírur, Ípeciandas oflerens ,
PRAESENT IS Libriitiomo. א
ponenda fedecim tabularum feries , omnibus freSe
neg; minus in Li כ cundi libri Capitibus communis cy iz
bri calce, quam δὲς modo in ffotite collocari poteft.
Prünce cnim quatuordecim, intceros exprimunt bomz
hes , ac bavum ordíne prima , anteriorem uiri ficiem
fecunda latus offendit . tertía; כ 6011017008 delineata
quartasquinta fexta feptima, oclaua, anteriores
ciem quogs proponunt, ín boc illud'ue latus apro
lorum;qui indicantur ttatuya c9» fitu magis vepofitant.
el] Sex uera oclauam con equentes;pofleriorem corpoz
zi rir 7 referunt, omnes propemodum ita cff. 1 giat; 2
ut quod in priori con[bicuum eflyin |] [61062 refectum ab infertione pendeat . Deinde omes
tabule ita inuicem COngTUUItut uni que anteriorem ficfem exprünit alia : fuccede Te po 70
fleriorem exbibens. Integrum tiaimos evat tertie ubiungi tionammox quartam ; dein decimam
énfuper quintamyilliuero undecimam;poflmodum extant, ab bac duodeciram, deiticeps fepti^
"απο Jequeretur decimatert&, cuirur [us [uccederet oclauasco huic decimaquarta. L^ude
etiainon inopportune feceris, Tutrads ferte bas mufculorum tabulas fntucaris,at q; quidfingu^
le potiféimim exprimant ex ipfarum earundeiá; cbaracferum indícibus Hlis,quam per typorit
Yationen licuit. proxime appofíitis requiras quo d 6 apítum contextu non ad quatuordecim pri-
dhas JL lim;uerum eo ad d. ectnamquinta c9 decimam[extam Jf quando uium evit,recurras mu^
Jeulorumá;, quorum tum mentío incidit ,delineationem ex : fententía [pectes. De rpaucis enim Se
cundi libri C, apitibus peculiares figuras fum prepof[iturus ijs nimirü duntaxat, quorum mufculi
privatis figuris cügrue exprimi nequiuerunt. D cin primi Capitis fronti tabella adbil etur ioa
differcntijs offendendis precipue aptae ΠΟΥ di C, apitis initio e& pra ponentur fi Qu 17616078
re quas mu[culorum copofitiont intel, lígende idotteas duxi. Dorrg tron füffecerit inuna tabula
mufculi aliquem intueri, etiamfi illum charactere infigniuerim, fcd ut uideas , ubinam quifqs eii
neat, alteriue fuccumbar, pafeim tibi is uenit inquirendus co potiffimum t fDeclandus ubi toti ; fe
uidendii offert, quod fere ftt;ubi peculiariter uni mufculo plures chayatferes adhibentur prect
puc quum extra aliorii ordin£ matu[culo cbaraclere, Grecis peculiari infcvibitur. Quarc etia
quum állü ín ea tabula infpexeris,non pratercas,quinund praecedentem tabulam et fequente nz
ut difcernas cut ἐς que fpeclas,mu[culus incumbat, cuis ; fubfe rhatur.« ΖΕ non eft, quo d 1116017719
prolixibs in tabulis exercendi rationem prefcribam, quum quiuis pro fuopte tn 67170 ct « fiato
"nes peritia fcopos utendi; modum fibi prefigere queat. Quod uero in integras tabulas mufcu
lori of fizies ita di, gefferim,negs ; fingulis C'apttibus figuli articuli cii / fuis mufculis appicti fint;
ea potifsimit occafronc faddis putasquod illi fi priuatim avtículi pingerentur d nemine niff «na
qua fede כ tomes perttifsimo poj[ent diflingui. ANunc autt quum omnia coberent ,cuíuis obuii eft
quifq mufculus reperiatur adeo [ancsut provfus opereprecium füiffce integras ad bunc modu
tabulas delineari,quantumuis etiam feorfim articuli füiffent exprefez. Infüper fifingulis Capité
bus fuos mufculos adhibere uel alíqua vatione utile fore fBeraffem, non boc ufu ffudioff carui[
fett; quando preter fumptum nullus labor mibi impendendus eyat, Ex bis nas integrís tabu2
lis neceffarta f[culptis particulas = fingulas articulos'uc fco vfintranfcindendos darc, ton maio^
ris tibi effet operc, qua ex £a proponen dis tabulis, nunc caput minc brachium,nunc CTH$ auf
thoracé, ut ut uifum effet, abfcindere, 6% [culptort offerre. cd bec,idem femper labor lectori
in uertendis folijs impendilfet,quum eadem pagina cg" mufculorum cffigtem,co characlerum de
€larationem [cu indicem,ac deinde mufculorum defcriptionem continere tiequeat,
ΣΞΞΞΞ ΖΞ Ax
PRÉ כ
170 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
8 א 1 8 ק
MEFSGCFLO:
RVM TA
+
WO
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 171
PRIMAE MVSCVLORVM TABVLAE
CHARACTERVM 'INDEX,
P RO£ES ENS tabilaanterioremcorporis ficicm magna cx partenotans, cor»
pus exprimit, d quo cutis cum adipe cartcads membrana , «2: omnibus £i | [upcr fici extantibus
neruis uenis co avterijs,fi que funt vc[ecui. FJanc tabulamünd cum fequenti, characteribus li
beram relinquere propojitum erat,quo mins illis commgculata v Dectaretur. Quandoquide fer^
tia ferc prima [δ quam ad difciplinam parauimus pre [cns namqs ( uti nec confequens ) aliquid
oculis Jubijcitquod non£n mufculofís Q9 quadratis, ut 5 dicat, bominibus, eruditos piclores,
fculptoresis indies etíam praecipue exprimere obferuamus. Que enim membranea in tertie fa^
bule facie c9 ceruice urfuntur c9 "fibre etiam in mufculis ducLe potins piclorem , ac f/culptoré
Θ᾽ pla[lem ( quorum fBudijs quod; opitulari uifum eft ) perturbant. Quanquam bis [anc nor (fat
fit mufculos in fuperficie repofítos ad amuffím tenere,ino preter oftium accuratiftimam 60
tionem, fumma diligentia cuiufgs mufculi munus per[pectum ipfis effc debet , quo [cianz כ quando
mujculi aliqué aut breuior£,aut longiorem, dut protuberante. magis כ aut co, ypreffum depingere
debeát, hoc axioma perpetuo ob oculos babentes mufculii, dum os mouet idásCut fic díca ad fuit
uentrem setrabit כ breuiorem,multods prominentiorem fieri, co ad ipfius uentris inediü colligt,
quum autem € conuer[o mu[culus 0s dimittit ipfum; osalio agitur quam ab co mufculo ducere^
gurmu[culi uentrem ( cut duntaxat illi artifices animum accommodant ) produci ac fübfideve,
minimum; protuberare. Ceterum quandoquidem bec affatim in mufculorum defcríptionibus
perftringam,chayaclerum preefentis figure indícem aggredíar,in quo uix ullum mu[culum pri
πα πηι expreffurus Jum; fed utiicum duntaxat charactere [ín igulis in altero latere adhibens, quos
bic obiter (Declare licet כ affcribam > In facic itaque nullus bic in confpicuo est mufculus כ quod
illitenues exacte eg» mermbranei fint,neque etíam obiter adempta cute fecus , quaminpr«e[entía
1odo occurrant .
«4 Glandule quàm plurime notatur, que [üb aurium radice ad pofleriorem inferioris maxille fe
dem repofite ,cauitatem δίς oppl ent,tuteds uaforum diffributioni preficiuntur.Sunt autem bee
quasin pueris bumori influxus crebra molefFant,ac quee fHrumis (quas χοιρὰς Greci appellant )
Jubinde infeflantur Fac < fede, qua glandule reponuntur ctiam citra chayacleris adminiculum;
prefciffre bic auris foramen obferuatueft facillimum.
B Siiffrilateris mufculus,ab inferiori maxillaynos y imaginem referens infertus.
C Mufculus apecloris offe pronatus ac in os v litere fimile cum fuo coniuge infertionetm tetitatts.
D Mufculus «racillimus,a fuperiori [capule cof[layin os y referens infertus,ac in quarta mufculo
vumfigura,I^ cg L^ ,inquintaautem, Rey S notatus. Sedes que utritd; ad litere D. late»
rauifitur cauad eft neruos continet [exti parís neruorum cerebri interioribus ucnis tugulari^
busco arterijs [oporalibus concomitatos,
F Mufculus d pectoris offe cj clauicula,in mamillarem occipitij oftis proceffum כ carnea infevo
tione implantatus. 21: σε συ ens
G Ῥογείο eff mufculi כ [capulam mouentium fecundi , cuius effigiem monaci in füís cucullis imi
zatt funt. Dr«efentis mufculi aliud nibil bic eff confbicuumsquam quod clauiculam ב c* [ummi bu^
mert [edem clauícule connexam inferitur juerümin nona (figura totus apparet mufculus , Y. 9
Δ infignitus.
FH Sedes bec fugulares uetas exteviores tyan[mittit quare ctíam citra omnemmufcule diftinclio^
nem in uiuis duntaxat caua apparet. L^ cta autem refecfa, יפס mucofís quibu[dam membranulis
ademptis;ille occurrit nufculus, quer D infigniut, co etiam unus qui a prima thoracis cofta iri
anteríorem tran[uev[oruri groceffuum ceruicis uertebrarum fedem fnfertus כ C zi odlaua mu^
[culorum tabula notatur.
I Glauicule anteríor - fedes, que excarnis occurrit.
K Mufculus brachium attollens,cuius principium dclauicula, fummo bumero;et fcapule fbina e^
nafcitur ,atds bic ipfius pars [bedlatur ,a clauicula cg» » fummo buttero pronata..
1, Mufculus bYachium pectori adducens.
4M. Peclorís os excarne apparens uam mu[culis pedlori brachium adducens ad oféis latus;primimi
: 2 carncus
172 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
carteus ejje incípít c9 quamuis dexter - finifErum nteruofo;co membrane modo tenui exortu cot»
tin xat,ob boc tamen ín uiuis adbuc bominibus pedloris ו prorfus occultatur.
IN AN. fub axilla latitat, partem notans mufculi bracbium dcor[umuerfüs dorum detyabentis כ ac
fequenti tabula Y indicandi.
O, O Hiec digitorum ámago,muculi aliquot infertíones indícat,qui in oclo fuperíores thoracis co^
ffas in /fertus infpirationi fau latur, atds in ocdaua aufculorum tabula F eg: Β infjgnitur.
P ,P Prefensuero digitorum cffigies,exortus cft mufculi abdominis oblique defcendentis כ quemplu
sibus chavacleribus bic notare non libuit:quemadmodum neg; 36070 etam abdominis mu[culo no
fan adbibui,quod prorfus adbuc fub obliquorum ueruofts tenuitatibus sc mufculo brachium pe
cori adducente reconditus v fitutcun qs etiam tubera que fecundum abdominis longitudinem por
recla con bicisrecli abdominis mufculi fínt:quee quo minus extuberetit., obliquorii tendinum 66
nuitatibus non inbibentur: quemadmodum neg; cutis crafsities in non admodum obefís obflat., quo
minus eadem fpecentur.
Q > "רסמו cubitum flectentium mufculus.
RR. füb axilla reconditur, notans dicli tam mufculi; interioris capitis carnofamparten,peculía
ΤῊΣ mu culirituextuberantem.
S,S AMufculus pofferior cubitum fleclentium » quei duobus infigniui characleribus כ nc fedes illis
characteribus notatas,diuer[os e[[c mu[culos quis arbitraretur.
^T Müufculus ab inferiori L[capule coffa enatus כ 01/0118 extenfioni i fubferuiens.
17 Superior mu culus eorum qui radiumánpronum agunt. C'terim quum prefentis figure cubito
vum c9 manuum extremarum non eadem J5 : fücies, baud inopportune dextro et finiffro lateri Z^.
ac fubfequentes aliquot characteres pariter adhibui. j
X Müulculus ante indicem poflbracbialtinfertus; idás fleclens.
Y Mufculus latum ten dinem ín fummam manut pro ducens. Sedes autem que utrínds ad buius ten
dinis latus in cubitilongitudine protenditur ,nullod; characlere infignitur flexionis : fecundi qua
tuor di; gitorum artículi autor eft, quem quinte figure Q indicat.
7Z, In dextro cubito indicatur mu[culus ab íntertio bumeri tuberculo principium ducentis כ qui reco
brachialis ofsi infertus,brachiale fleclit.
« Inutrogs cubito mu[culus notatur, radium in fupinum ducens :qui ab bumeri ofJc natus;inferiori
radij appendici implantatur.
b Inutrog; cubito mufculus infiniatur ,bicorni tetidíne byachiale extendens.
c In utrods cubito indicantur duo mu[culi,ex ulna originem ducentes, quorumumus 1611070677 bra.
chialis oft offert pollicem fuftinenti:alter in binos diffclus tendínes, unum primo pollicis οἰ,
alterum fecundo c9 tertio inferit.
d In iniflva manu bic occurrít tendo mu[culi; pollicem uerfus indícem euertentis.
e In finiftra manu fpeclantur tendínes;in exteriorem in dicis fedem exporrecdi.
3:4,5,6 In finifEra manu notatur tran ifüer fum ligamentum in cubiti extértta. fede confbicuum. ueri nu^
meri characteres [cor[in indicant, quot in bac manus :füperficie finus anulids difJecantibus appa
rere po[Junt. Gunt autem omnes quatuor radio proprij; lisi; tendinibus adaptati,in quorum re
gione numerum con bicis. In dextro cubito etíaim 6 fpectatur idem quod ín ifíniftro indicans.
b. Tn finiftra matu»fedes mu culi indicatur pollicemindici proxime adducentis. Modo poft [cu^
puram f «xg incuría elapfasnibilds illis infignitum obferuo,quod cg in alijs tabulis interdum
C citra incommodum tamen ) ufuuenit.
+ Indextramanumu[culus pollicem ab indíce plurimum abducens satqs ad buíus latus portío eíus
mufculé uifítur ,quiprimum pollicis os fleclentium cff prior. :
d AMufculus paruum digitum a ceteris abducens,ad cuius dextrum latus ἐς fe offert , qui | fub illo
magna ex parte occultatus prim parui digiti (flectit internodíum, id ín externum latus ducens.
K "T'unica teftem ac ipfius uafa | eminaria inuoluens,que bac ínuírís prorepunt. AMulieribus 6
nim bec uafa cum reliquis generationi famulantibus or.ganís in corporis alto reconduntur.
[ A finiftri teftis latus l occultatur notans glandulas cauitatem bic in inguinibus replentes;
qua in[ignis uena cum artería crus adit. Glandulis enim re[ectis bic magnus exurgeret finus, cu.
iu[modi in í£nguinum alfceffi ibus y fieri 15
m Mlufcu.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 173
"T Mufculus d pubis offe in femur procedens, in oclaua figura Σ notatus.
" Flác prorepunt duo mufculi, quorum alter femoris motorum fextus babebitur, atds in oclaua ta
bula C notabitur:alter uero feptimus;in cadem tabula Δ indícandus.
0 «wA: bilium offe pronatus mufculus »qui tibi énfertus, ilius motorum prünis eft.
P 4 pubis ofétum commi/jura enatus mufculus,ac tibiam mouentium fecutidus.
d Sextusinter tibiam moucttes mufculus, cutus cartofa tfubslantía bíc conf[bicitur: tendo autem ip
fus adeo tenuis eff,ut fübiectorum illi mu[culorum circunf. Críptioner "16 oblitereg, Quapropter
etiam priuatim bic fe tion osTendiz, quemadmodum ncgs in fecunda mufculorum figura t tertia
famen q9* quarta;quadatenus oculis ubijcitur sin bac quide cbaraclere 3n illauero d notatus.
Y Prefens mufculus etfi cum alijsinibi ad I /upcrficiem γερο είς mper diclo inembráneo endine
fexti tibiam mouentzum mufculi obducatur, attame fefe oXlendir, quemadmodum ne din mufculo
Jis integra adbuc cute cotifbectum fügit. IN otat autem v priuatim féptimum tibiam mouentiim
mufculum.
f M ufculus fupra coxendicis offs articulum principiti ducens, co inter tibie motores nonus, Z7 e
vim c9» bic membraneo obtegítur fendine mufculi tibiam mouentium féxti. -
* Mufculus femoris osuniucr [um quodammodo ampledlens, tibiis ducum oclauus,
V Sedesbec u notata,ad Tfinistrum [beclatur genu. cffs quarti tibiam mouentts mufculi arss
X3 "T'otabectibie offís regio excartiís efLnulloás obtegítur mufculo.
X IMufculus pedis motorum ordine fextus,ac per tranfuer fum ligamentumín anteríori tibie fede
gofítum, € di indicandum, defcendens, pedijis offi po llicemfustinenti infertus.
e M. ufculus quatuor pedis digitos extendens, qui fub mufculo 5 infignito maxima Wii bortíotc oc
cultatur.
8 Quatuor dígitos extendentís mu[culi portíoque pedi ín anteriora attollendo ? fuppetías τοις,
pedem mouentium nonus cenfetur..
y Pollicem extendens tendo. Carnofa enim mufculi parsinalto alijs fubijcitur mufculis.
σι 'ranfüerfum ligamen in anterioritibia [ede locatum co quatuor ultímo notatis mufculzs uiam
porrigens.
€ Exterior mallcolus feu fibule excarnis pars.
4 5 vfibule exporrcedlus, qui fub pedis inferiora rcflexus £t pedij os pollicem fuslinens in^
fertionem molitur ac pedem mouetitium feptimus numerabitur.
IMufculus,ab externo y feitto γῆς capite protatus co pedem mouentium fecundus. וד
θ Flunc chavaclerem Θ᾽ aliquot Jubfequentes in dextro crure repofut, quod illis indiícand mufcu
lin eofint confbecliores.L^erüm ( notatur mufculus ab interno femoris capite pronatus כ pc
dem ds mouentium primus.
1 T'endototíus corpo ris gracillimus,ab illo enatus muculo,qui ab exterto ל femoris capite princ
pium ducensb edem mouentiuim tertius babetur.
X. [Maximus furce mufculus ἃ cortumil]ura fibule ad tibiam enatus pedísd; motorum ficilé robu^
f'ffimus,eo* quartus.
^ JMufculus quatuor pedis digitorum tertium os -flecfens.
(αὶ Dortíuncula quoqs bíc uifitur pedem mouentium quinti.uerüm becsut c9 mufculi paulo antca ín
dextro potifSimim crure commeimorati, dilucidüs multo £n dextra Jequentis tabule tibia con^
fDiciuntur.
ν T'ranfuerfum ligamentum a tibia ín calcem pertinens.
H AMüufculus pollicemininternum latus agens.
₪ Indextro pede mufculus notatur, pollicem alijs digitis adducens, Jeuillum in latus extent ma^
ues. Apparent ad bec;fub fetidinibus mufculi quatuor digitos extendentís,ac « notat, tendi
ttes idicem;ymedium co» anularcim in externut latus abducentes,
P 3 sECvNDA
!
|
|
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
SECVNDA
MFSCFLO.
RVM TA
/
Al JI
ἣ
RO S
SS
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II. , 175
SECVNDAE MVSCVLORVM TABVLAE
CHARACTERVM INDEX.
SECINSDc«GA4 tabilaprine,quodad feclionem fpeclat;omnino correfbondet,et
in latus uerfa eofdem cum illa comimonfFrat mufculos, und cum ofstum | fedibus in | fupevficie promi
ncntíbus, ac ut fic dicamsexcarnibus. Quumitag; bec fpectatu fit dignifSima;parí cum precez
dente modo fingulos mufculos uno charactere antotabo. Facies itad; propemodum uniuer [asco
eaput quogs, quum paulo minus toto offeum ftt, literis niff paucifsimis in bic modum fnfíenientur,
ε
c4 T "emporalis mufculus. Quicquid fupra : femicirculum bunc quo temporalis muf[cu lé primus exor
tus círcunfcribitur ,con[itit, prorfus excarne eff:nifi bic fortafeis accurate nimium fingula ani^
maduertens frontis os fecundum naturam non excarne effe, uerim tenui mu[culofa com page 02
5 E
duci, additum uelis quam fimul cum (frontis cute totads adeo carno[a membrararefecuimus.
Β Osiugale. Foramen illud ad offís buius terminum f. efe offerens, auditortus eff meatus.
C JMufculus d mandendo ueoserug C2" ttam rforíus nuncupatus.
D Muf. culus buccarum motibus Jübferui ens,ac ex una maxílla ín alteyam pronatus,
E Mufculus vfiniffer ab inferiori maxilla ín os y imaginem referens productus.
F Mufculus d pectoris offe inos ש referens infertus.
G AMufculus fini er;d fupertori pedloris offi [cde principium ducens,eo* in bumiliorem cartílagi
nis [cuti imaginem reprefentantis regionem infertus. Is enim quum [ubmufculo F infígnito lati^
tet,non pror[us in latere confectum Lfügit.
HEIL Mufculus d fuperiori i [capulee cofla ad os y imagini fimile properans,qui ablato adipe co fugu
lar£externa binc diligenter execla iuxta bumilius FH eff confpicuus. Deinde fuperius F1 indi
cat etíar .olandulas 10 γαάίσοηι repofítas.
I 4 pedloris offe c* clauicula principium tumens mu[culus;et in mamillarem temporis oféis pro^
ce[fum infertus.
K,L Mufculus fcapulam mouentium fecundus. ac Κα quidemnotat fuperiorem ipfius part& que [ca
pilam farum trahit. ueró inferiorem, cuius beneficio »f/capula deor[um agitur. Ad dextrum
latus L, bic quod; dextri mu[culi portio [efe offert כ ueriimin nona mufculorum tabula utriufcg
laterís mufculus literis Y c9 A eft fpectati nus.
M AMufculus brachium attollens. prefens mufculus láge accuratiis in quarta figura mue in deci
ma Δ indicabitur.quod ideo additum uolui , ne quis bunc mufculum inultis donatum inpreffioni^
bus;plures effe ex uera bac integrads delineatione fibi per[uadeat, Quamuis interim be improf
fíones C fiquis alius mo do mufculus ) peritos [culptores picloresás ludant.quos n5 bic folum, fed
יפ in toto externo brachij latere uelim effe attentifiimos , quod male mufculum quem iamnotabé
mussueluti in cubiti exteríoya protrabatit,
IN. Quanquam ex fübfequentibus characteribus nonnullos inutrods brachio vepo »fítos cernís , tan^
tifper tattten t finiffro duntaxat animum adbibebis, doncc q9* dextri meminero. IN. ita ttotatur
pofterior cubitum flectentium, qui in uiuis altis fupra brachium attollentis mufculi in[ertionem
enafci uifitur,quám reuera principium ducit.lícet bíc non nimis inferíüs incipiat, fed quod picto
vibus animaduertendum 67 fortafíts etíart elatis quam deceat.
O Mufculus cubitum extendens,quéab bumerí capitis ceruice principium adípifcitur. .
1 Mufculus cubitum quods extendenscuius orígo ab inferiori fcapule coffa pendet.
Hac fede duo dicli nuper muculi cubitum extendentes in unum co&unt, non amplius duplicis mu
fculi imaginem reprefentantes . Quodautem bic in[ignius quàm reliquo progrefJuextuberant,
preter ipforum partem Jumme carno[am tertius cubitum extendentium in caufa eft כ qui bíc fub
illis occultatus ab bumero feu brachij offe prona[citur ,atd; in duodecima figura AX דב decima
tertía autem d indicabitur. t
Flac parte cubiti extenfionis autores ín poflerioremulne proceffum, co articuli ligantenta {πὶ
plantantur nerueam uc infe ertionis partem in £riangularem banc : fedem porrigentes; que exe
carnis ulne eft portio.
S. Mufculus ab bumevo etiatus;qui in inferiorem γα δὴ appédicé in[ertus radium in Jupíni ducit.
T Mufculus bicornitendiné brachiale extendens.
P a4 Z Nuus
i76 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ΙΓ | AMufculus indicem medium, cy anularem precipue cxtendens.
AX. Mufculus parui digiti extenfionis primarius autor.
Y AMlufculus poffbrachiale extendentitinferior. —— a. IMufculusfleclentiti byachiale inferior.
δ... Duo bic indicantur mufculi,quorum fuperior b infignitus brachiali inferitur : inferior auttcut
cin[criptum efLin duos diducitur tendines, unum prínto pollicis internodio infer&s,alteríi duo^
bus fuperioribus etufdem internodijs implantans.
1,5345 C6. Fs numeris notatur tranfucrfum ligamentum in exteriori fede cubiti repofitum, quod in
fot Tur [us anulos diuiditur quot numeros [cripfimus. x enimíndicat ligamentii radío ulneds ΓΟ
mune.2 ligamentumulne propríl.,4,5 69" 6 uer infinuant quatuor lígaméta radio peculiaria,
d Sedesmufculi;aut ipfe etiammufculus indict pollicem proxime adducens,
e M'endo mu[culi pollicem ad indicem euertentis.L" erim modo tempefHuii eft e» dextro bracbío
animum accómodaresac partim eafdem notas quas in fuifIro f bectafti partim ΜΟΥ tiouas 17062
vi. Idemigitur -fignificant IN ac IND,8, T ,a. . fed uix bic mufculi a in {πίει linea confbict
tur.deín b,c {σ᾽ 4,5,65c9* d ac e idemin dextra,quod ín finiflra manureferunt. At priuatee dex
tree manus note funt butufmodi.
ZZ cüterior cubiti fledentiimufculus. — f. Mtufculus füperior vadéumin pronum mouenttit.
/ 4Mufculus fuperior bracbiale fleclentium, δ Latumproducens tendinem mufculus.
AMufculus gibbam [capule [cdem occupanssqui extrov[um bracbium círcumuertit.
Kk AMufculus quo bracbiumretror[um ad dorfum elatils quám iam ficnando mu[culo ducitur.
Γ Prafentem mufculum nona tabula Oseg: detedlum adbuc magis decima ₪0 offendent. > 6 quit
exteruum ecunduntuc ipfius latus nullibi atqs in bac tabula opportunis oslendetur., bic aliquot
characleres adijcere erít opereprecium. E ἡ itas mu[culus bic cutus beneficio brachium agitur
deorfum, tríangularís quodammodo figur-e » cutus internum latus v/pinarum apicibus exporrigt
tur Cquiprefenti mu[culo principium offerunt) ab l ad m. pertinens. Exteríus uera latus,
Lm. quod a facro offe Jurfum obliquéín priora ad infertionem properat ab m ad n ufq pertinet 11
?. eniminfinuat buius mu[culi partem [ue infertioni proxima, que citra alterius mu[culi 07660700
7 !]601/610811/67-0 Z7 jeg
עו ונוי longe accuratiis dex trum feptéme tabule brachium O litera banc infertionett common
fiat. Tertium latus ab l ad n porrígitur,quod£ranfuerfim duclum bumiliori bafis [capule an
gulo in[Iernitur.« gs l etia indicat buius mufculi parte mufculo cut Γ᾽, infcripfimus Jubiccta.
A INeparuumo inumbra ad pecovis fedes plus fatis lateret, AN inibi pofitum babes, mu[culum
indicans quo brachium pectori adducitur.
950,0 FHuiu[modi triangulorum quafivituprocedentesforme, infertiones mu[cult funt. cius quiin o»
670 fuperiorestboracis coflas minus todo infertatur.
0000 Éxortus abdominis mufculi oblique defcendentis כ qui mutuo cum dicti tam mu[culé Τ᾽ aliquot o
infigniti fnfertionibus ingrediuntur. Quod autem in uniuer[a abdominis fede confpicitur , obli
quus ille eff mufculus: quanquam rectus abdominis mufculus nonnibil propter obliquorumtendz
nur tenuitatem (C quemadmodum יש ante [eclionem ) extuberet.
d Principium notatur primitibiam moucntium mufculi »queim fequenti figura Zi notatu certes,
Fic autem ín dextro » famore q etíamáíndicatur.
v JMujculus latum producés tendin emsquo omnes femur amplexantes mufculi circundantur quid
tibiam mouentium fextus babetur. Fduius tendo quum non infignem exigat [bifsitudinem, aliorí
mu[culorum infDexionem minus adbuc ipfa cute occupat:unde etiam bíc occurrít mufculus, tox
t notandus.
Ῥογείο mufculi tibiam mouentium noni; quem n quavta tabula ᾧ exprimam.
£ AMufculus tibiam mouentiti feptimus,membranco tendine v fexti tibiam ποιεῖς mufculi obteclus,
u dM. ufculus :finifPrum (femur tttouentium prinus , Qui uero dextrum femur agit כ etiam magna ex
parte bic fe offert.
x Regio maioris exteríorisue proce[fus femoris.
y Genfpicua fecundi femur mouentís mufculi pars. Reliqua autem primo femur mouenti mufculo
u fuperiis indícatoscy illo qué lati producere diximus tendíné, quemis hic v notauit occultatur.
& Quartus
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBBR IL 179
& Quartustibiammouentium mufculus,qui bc externo ipfius latere est [beclatifsimus , ac nullibi
in dextro crure apparct.
B. [nutrod; forc tertius notatur tibiam mouens mu[culus.
y [n dextro tantum femore indicatur [ecundus tibiam mouentium mufeulus.
δι Indextro crure δὲς δι pofuimu[culum indicaturus,quem ego quintum femoris 100678 enumcs
vaturus fum. In finiffro autem crure di iuxta poplitem ponitur, quintum quod; notans mufculum.
€ cet Án dextro famore indicatur quintus tibíam mouentium Galeni mufculusnoffer autem femur 10
uentíum quintus . ac 6 quidem buius mufculi po[feriorem partem indicat , ἵ uero 0
anteríorís partis 0 . Fec non ambigo abffrufa obfcura uideri, attamen yi Ca^
put tibiammouentibus mufculis,eo* Caput femur agentibus dedicanda perlegeris כ erunt lonz
«ge fecillima : precipue quum bos mufculos ín alijs mufculorum tabulis propemodum denudatos
uifurus es , uidelicet in feptima ad characterem Bin oclaua ad & c9* c, in duodecima ad zy
X. Omnia enim fingulis locís baud ueniunt repetendazimó uercor morofforem quempiam c9 τὸ
dendi fludio natum, mibi detracfaturit quod ea in barum tabularum indicibus premoncam, que
£n fermonis fcu Capitum contextu diffu[e ac explicate perfequar. Quanquam etiam bec c9 c^
textus ipfe ffudiofo bomini uix. : fufficient:ut 605 modo mittam, qui omnía ofcitanter aggredíen^
fes, cópendia fummo ip[orum dífbendio querunt, et Galeni anatoiícos libros tanquam ad ipfos
non pertínentes relinquunt.
u AMufculus bic extuberans tibiam mouentium oclauus cenebitur.
x50 Excarnistibie pars,ueriminterior mallcolus priuatim y notatur.
A Inutrods crure furam con[Hituens mufculus, qui mouentium primus numcrabitur.
u AMufculus ínutrods tiotatur crure, pedem mouentium fecundus.
ν Gracillimus totíus corporis tendo αἱ mu[culoenatus quí pedem mouentium tertíus babetur.
Ξ Maximus Juram confHituentium mufculus, ac pedem mouentium quartus. Quamuis 0 "לש c2!
eiufmodi aliquando characteres nó inuenis,ob boc quicquam no notatum fuiffe minime ar bityar
dum eff, quum illi characteres quantum ad [culpturam [becfat )no[Iro o (9 í uon abfimilía (fint
v IMufculustertíos quatuor digitorum flectens artículos.
e DPortíuncula cíus mufculi , qui fedem mouentium quintus erit.
5 "I'ranfüer[um ligamen ab interno malleolo in calcem pronatutt.
v Mufculus pollicem ininternum latus ab alijs abducens dicitis, qui, Jane bic efr manifeftifimus.
v Ligamentummufculo fecunda quatuor digitorum internodia fleclenti obnatum cy» lati tendinis
uicem in planta gerens.
> Inutrod; crure mu[culus notatur ín anteriori tibi [cde locatus ac pedem mouentiu fextus.
x AMufculusfibule exporrectus,qui pedis motorum feptimus numcratur.
Ὑ Mufculus nuper dicto fubftratus,pedemás mouentium oclauus.buíus tendo,ut c» [cptimi, fub Σ
ef confpícuus.
₪ JMufculus quatuor dígitos extendés,ad latus autem finifErum Ὁ, occurrit buius mufculi portio,
bícorni tendíne in pedij os ante paruum digitum inferta,quam pedem mouentium mufculorum nà
mum appellabimus,quids aptis in quarta mufculorum tabula (2, indicabitur.
₪ T'endo mufculi pedis pollicem extendentis.
ASA T'ranfuer fum ligamentum tibie ofst co fibule communc;in tfiniffro crure Δι indicatur ín dextra
autem A.
Z Exterior malleolus, Jeu βρης offís excerhis fedes.
Z A'ranfüer[um ligamentum afibula ín calcem pertinens.
TI Z7Mfufculus abduclionis parui digiti a rcliquis autor.
TERTIA
178 ANDREAE VESALÍI BRVXELLENSIS
TERTIA
MFSOFLO.,
RVM TA
BVLA,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBEg Ir
TER TIAE M.V.SG VLORVM TÀ-^
I BVLAE CHARACTERVM INDEX;
? R.AES EIS tabulaantertorem corporis faciem exprámersin boc a primamu^
[culorum tabula differt,quo dmufculos ex carno[a membrana confHtutos co aliquot etiatt fi»
cieimufculos ab adipe liberatos common[tret, quodis niagis ad mufculorum difciplinam quaii
priores duc, fít comparata.
c4 fede fecundum frontem ducLe linee כ fontis cg? narium cutis mu[culum notant.
B T'enporalis mufculus , ubi interdum, fed perquam ràro 9 carnea membrana fibris etiam cav2
neisenutritur. :
C AMüufculus palpebram attollcis.
D Mufculus palpebram deorfum tyabetis.
E Mutuus palpebree mufculorum [ecundám palpebree longitudinem contexis.
iro
F Mufculus media : [ui parte nafí alain ,altero uero fuperius labrum petens. Quemadmodum fané :
uarium 11} jfcu lorum fibrarum in labijs implexum indicare nou licuit; ita quod characLcrii co ῥέα
ficiem alioquin fatis ob[curam non [um occupaturts.
G Malui, aciugalis ofsís anterior fedes ,due pror[us excavnía funt.
Εἰ Mu[culus d nalis pronatus, co" [uperiori labro proprius.
1 affeteris mujculé principium, lato quem iam defcríbam ,mufculo non obtectum.
r Mujculus carnofa con[Lans membrana c9 precipuus buccarum labiorum; (θ᾽ anteríovis colli
cutis motu dux quibíc corpori ín utrog; latere beret,reliqua σαν ποτε membrane parte,que
carnea non efficitur; corpore refecLa. Quod autem ad pra[entis muJculifibrarum progvefTum
Er. attínet,K ad .L ufds mucult principium notat,e regione o[Sis pecloris,ac medie clauicule fe^
ML dis offi peforis proxime incipiens cuius fibra recto tramite fuv [uu ad ΔΜ exporriguntur. .0
IN. Li uero ad. NN, príncipij pars notatur ,eregione relique fedis, clauicule «9 fummi burierifede
incipiens, cuiusfibree oblique [ur [um ín anteriora porriguntur. Deinde et fi ea mufculi pars non
Ὁ. fefe [Declandum offerat;que ín pofferíori ceruicis [cde confffLit,nibilominus O ad aurísrade
cett po fitum; tran[uer as fibras illinc prorepentes utcunds offendit. Quare étiam in mu culi late
vibus defcríbendis,primii latus tibi fingendum eff ab IN. ad O, fecundum ab O ad FH.K uer
per .12 ad INStertium indicabit latus . -4 Καὶ autem ad IM. quartum babes latus. Intenfüis e^
nim nigricans linea d K ad M ducla;dextri mufculi cum finiftro interfHitij loco babenda eft.
p Drachium attollens mufculus, quem δίς in anteriore corporis facic 12 IN et C) propemodum
Eo. circurif. cribuntis enín inferis quam 0 Πα, μα infertione prorepit.
^ AMufculus brachium pectori adducetts,qui in fequenti tabula :finul híc uenit infpiciendusibidemi
nans ab ínitijs liberatus, A. perínde notatur jj[demgs fere characteribus inibi atq hic ita cir-
cum|cvibitur.K. ad L ufq principij ipfius pars,a clauicula principium ducens. K uero ad FR.
Δ. principij pars cflcx media latitudine offis peclorís pronata. Quinetiam AR. notat ini[culi meti
brancam partemque ad mucronatce cartilagínis latus oblique defcendentis mufculi abdoininis
S. neruofce tenuitati exporrígitur.S autem figni Icat cav tieatn mufculi parten,a [exte c {ρει
"e coffarum cartilaginibus propter oblique defcendentein abdottiínis mifculum peculiariter
pronatam. Q prefentis mufculi infertíonis index eff; qua inter brachium attollentem (qui T nó
tatur ) c9 priorem cubitumfleclentium 72 indícandum,in bumerum infertur. Porroft latera
ipfius, co fibrarum ihfertionem intueri animus fit. fequentem ctiam in[picito tabulatit,que pre
T. fentis mujculi infertionem, Ω יפס T" niotatam exbibet, quo ad bunc modum buius illiufs tabula
^o tmum characteribus fimuliunctis quinque mufculi latera metiaris. TPrinum a Kad L. Secunz
ו ₪ K ad ΒΕ. "Tertium ab 1, ad Qx Quartum ab R. ad I',quod I Jubfequens offendit ta^
bula ,inprefenti interim lata mujculiíinfertione occultata. tds binc etiam quinti quogs latus.
d Q, ad 1' pertinens in quarta tabula duntaxat eft confbícuuit. b
12 Mufculus byacbium deorjum trabens.
5,6,7,8 Hlisnumeris, infertionesmufculi thoracem mouentium fecundi notamtur que coftís inferuntur;
quarum regio quum his numerts exprimitur ,elatifsimam infeytionem £n quintam fterí το [απ
prompte colligis.
Q c4Lbdominis mufculus oblique defcendens;qui cum t fito coniuge uniucr[am abdoininis [edem coz
LC operit
180 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
aperít magn. quodi eboracis fcdem iutegens . Exortusprefentis mufculi numeris indicatur,
quibus fecundi tLoraceti moucntis mufculi infertiones fignificantur. Geteriim R. ad 2X albam
offendit lineam, quam aliter fimplici colore exprimere non datur co omnium exemplarium tabu
las fuis coloribus diffinguere e[fct quidem opereprecium;ut membranea pars d carttca promptif.
[imc diftingueretur;uerüm | fumptus quibufdam effet tion admodum mediocris.
ZX Denis [μα cute, qué prezputium uulgo uocant, libeyatus,in quo ducitur recla linea,duorum ipfum
conHituentiii corpori coitü indicans,quee fubf. &quetts tabula fub q offendit ΔΗ] εἰ, μεν bor na
tura omnium lucidiféimc tabula docet quadrage[imonono Capiti prefentis Libri pralocanda.
P2074 afa feminaria [ua adbuc tunica quam peritoneum educit jintccla.
Z Mi ufcul us antcrior cub£tum flectentium. aq a Pofferior cubitum flectentium.
δ᾽ Ininterno bracbij latere b occultatur notans mu[culum cubitum extendentem;qui ab bumiliort
Jcapule cofla principium fumit. c IMufculus bícornitendine brachiale extendens.
d M, ufculus radium in fupinum ducens jac inferiori radij appendici implanttus.
€ Su iperior radium in pronum mouentium mufculus.
A. IMufculus brachiale flecentii altcr poftbyachiali ante indice infertus > 06 ipfiisnotat prín
1.9... cipiii, g tédinis ex mujculiuentre exortii,b fede, quatédo negligttins fccáti definere putaretur.
I. Mufculus latum Jumme manus producens tendinem , cuítis caput à indicatur , tendinis autem
LIS. ipfis principium k. 4t L locum infinuat ubi tendo primiim dilatefcerc incipit.
m Mufculusalter inférior(; brachialefleclentium.
n Hic obfcure uidetur portío inu[culorum,quorum alterum brachiali,alterum uero pollici tendi
nes offerre dicásac inter dígitos mouentes,uige imifecundi ee uigcfimitertij loco babiturus 7
o Excarnis prüni pollicis internodij ' fedes. p AMufculus abindice pollice remotifsime abducés.
4 Infignior duorum prínum pollicis os flectentium.
T א 4ufculus minimum digitum maxime d reliquis ditouens,ac in fequenti tabula g ín ignitus.
«E. Indextro crure primusnotatur tibie motus opifex כ cuius initium f infignitur t tendinis illius
7 principtum;u eiufdem in[ertio. Ceeterüm 007676676 2,infertionem [ecundi notat tibiam mouen^
255. tis muculi, 3 uero; infertionem tertij. i
Q Sextus tibiam mouenttummufculus, cuius prínciptum notat, x, y uera fedem , ubi carnofus efte
defluit membrane; modo toti femoris amplitudine obducitur. FJXaud licuit aliter ipfius tendi^
nem membranam ue exprimere; quam bic modo in utroq; femore obferuatur jin quo tcnuiftünam
£p[ius partem;interiori (i fainovis [edi obduclam , ueluti lacevam membranam dilfecuimus , ut fc»
cLo aliquanti[per membrane naturam commonysLraret. uicquid etiim ad externum itequalis
illius linee feclionis'ue latus babetur jip[a adbuc e exti mujculi membrana feu tendo.
AMufculus tibiam mouentium nonus. à
Odauus tibiam mouentium magis ín finifIro erure,quam in dextro,d [fexto tibie motuum auto»
ve detecfus mu[culo. Septimo uera tibiam mouent, cbaraclerem non adbibut,quod untuer[us fex
toadhuc obtcgatur. uyanquam d illum quos infinuare pofiit , quum fexti mufculi membrana
non eam attingat crafsitient,qua fubditorum mufculorum effigiem obliteyare queat.
y dninguinum regione indicantur mufculi,quos femur mouentium [extum co» [epeimum recenfebi,
inus. Ceterum y glandulas quogs infinuat inguinii una cit finu;ex quo ua[a crus petentia vefecut.
d IMufculus femoris motorumocfauus.
e AMufculus tibi motus opificum fecundus,cuius tendinem characler 2 cotmonfLrat.
u Ἐχεαγηίς tibice ofts pars,ueriüm u priuatiminternum notat malleolum.
Y. Sextus pedem mouentium mufculus cutus exortum 0 indicat, x aute principii 7 £endinis, cuius
κι ducfus citra characferü appofitioné manifeflus eft, quang 2 infertionis quaft ipfius | oftédat.
A. AMufculus feptimus pedem mouentium.
μ᾿ AMufculi pollicem extendentís tendo. ν 4Mufculus quatuor dígitos extendens.
:
"UR
Jefufculus pollicem d ceteris digitis ininternum latus abducens.
"T'yanfuerfum ligamen in anteriori tibi fede pofitum;ac facla feclione in aterarcflexum.
- dendo bícornis mufculi pedem mouentium noni,
e Prünus pedem mouentium. + Dedismotorum quartus.
v Longiftimus gvacillimusds tendo,atertío pedis motus autove productus mu[culo.
v. AMufculus tertíum quatuor digitorum os flectens, ᾧ Dedemmouentium quintus.
QVARTA
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II. 181
red PRIMA MVSQC V
קש פס ו 48714.
ΝΑ
MILLS
6
.
ΞΕ:
182 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
CHARACTERVM QVARTAE צספצא
LORVM TABVLAE INDEX.
RAESENS tabulaquamplurimos praecedentis tabule mufculos fecHionts feríe כ
adeptos commonfLrat, co" deinde plero[gi,qui prioribus figuris nondum in con[bectum uenére,
uidendos offert. quod omnes ad ocLauam ufqs mufculorum tabulam fubfequentes tantifber pre
Slabunt;duik ofJa anteriori ᾿βεῖε nuda con[biciantur.
T Mufculustemporalis,cuius principium femictrculo non abfimtle 44,B Ὁ circunfcribitur.
D Offis iugalis externa [edes;que excarnis eff.
Δ AMafteter. E huius mufculi principium a maloexortum. Ε principij ipfius portio auri proxi
E, F. ma. Ceteri ab E ad F totus ipfius principij ductus fecutidii iugalis oféis longitudine metitur.
G. Q infima mufculi infertionis fedes notatur. Porro fitríangulo bunc aftimilare lubet, E, Fe:
G tres angulos tibi proponercfinges.
ΕἼ ONeruulus minoris radicis tertij paris neruorit cerebri,bác frontis mufculofam compage petes.
I Neruulus dicke modo radicis ad fuperius labrum;eg externam ale nafi fedem propagatus.
A9 artilago ín quam finistrum nafíos definit. 3
1, CAHanaftfinistra dice modo cartilaginis extremo alligata incumbensis Inter Ke Lari
cute iam ablata cum quibufdam membraneis ligametitis,in con[beclum ucnit interior ale πα
au[culus nimifquam tenuis.
M. Mufculus a fuperiori maxilla ín inferiorem infertus,ac buccas mouenttum unis.
AN. IMufculus finifler inferiori labro peculiavis,cuíus Jane corpus minori negocío 9 quam multiplex
ipfius fibrari inter[eclio delineari poteft; quod cti in mufculo IM notato u[u uenit . uris au^
ten foramen citra O appofítionem fefe offendit,uti ctiam auris radici fubdit glandule bunc
chbaraclerem quodammodo exprinentes.
O ix confpicua cfl eius mufculi portiosqui inferiorem maxillam deorfum ucllit.
כ Fdacfedeosreponitur v imaginem referens.
Ω Mufculus a temporum oféis proceffu [LyTi formamimitante enatus;ac offi y fimili infertus.
R. (Mufculus finifler ab inferiori maxillainosv referens, infertionem tentans,cuius coniux nont
bil quod bic fe [pectandum praebet.
S,T' Dexter cz finisler offísv imaginem exprimentis mu[culi , apecloris offts » fumttto pronati.
7" 7 gracilis e longus,qui d fuperiori [capule cosfa offi v referentiimplantatur.
O Mlufculus capitis motibus fub[erutens,qui ab o[fe pectoris principium ZX notatum fumit, dein»
AX, Y. dealiampartem Y indicatá , dclauicule fede pectoris ofti proxima. Ceterüm Z infertionem
ZL. ipfius infiniat,qua uniuer[um mamillarem capitis proce[fum amplexatur.
a Clauicula magna ex parte anteríori ipfius fede excarnis.
b IMufculi fcapulam mouentium fecundi infertio.
c Mufculorum bic magna obfcuritaté paritit uafa caput adeiitia co" nerui in bracbili excurrétes.
d Mufculus a clauiculainprimam thoracis cofLam in[ertus,ac thoracem mouentium prímus.
= Μή, ufculi brachium attollentis anterior pars;posfleríorem decima oslendit tabula adbuc in fue
ede repofiítam, ac A precipue in[ignitam. Proxime autem [equ ens tabula anteriorem banc par
esf. temab exortu liberamve exams ac y, notata cotitionsLyat. Porro ín prefenti figura ef^ [74
Φ. Θ᾽ confpicuam bic mu[culi brachium attollentís partem, tríangulivitu defcribunt.
δ IMufculi brachium peclori adducentis infertio , quam ín dextro brachio Q. co T' notauit, co?
Q.T,A. ipfimufculo A quoque impofut,quo bi characeres ad precedentis tabule notas referantur ,ad
ΚΔ ΙΝ, quam quods 1.1, יש 1% fpectant.
i Pedoris os liberum ab initijs mu[culorum brachia peclori adducentium.
2,34. Secundastertía "קש quarta tboracis cofle,ad quas relique -feriatim fubfequuntur , αὐ; in bari
interuallis exteriores mufculi intercofHales fnt obuij. Line aut ín coffis ducLe,atqs ad chara
clerum finiftra con[iffentes;offa coslarut ab earundem cartilaginibus determinant כ Junt enim
ille note cartilaginibus in[cripte.
& MMufculus [capulam mouentitt primus. 1 Mufculus tboracem mouentium fecundus.
m Indextraaxilla m. latitat,mu[culum notans quo brachium deorum trabitur.
n Dextrilateris reclus abdominis mu[culus,bic altis qudm oblique a[cendentis amufculi neruofa
tenuitas concedens. o 40
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBBR If 1
o cAdominis mufculus obli qu é defcen dens,quem bic in pofleríora ab abdomine reflextifraxiuu
V 4 bdominis mufculus oblique áfceidens,ac totam;uti con icis; fui lateris abdoitiinis [eden am
plectens,quem quodammodo circutifcribunt 0110269" linea fecun dium inferío rem abdominis fe
dem ad ilium os,q9* coxendicis, c pubis ducfa.
pod Dortío obliquo rum abdominis mufculorum defcendentíum,que adalbamin abdomine apparet |
7 eft relicla. Geterim d prüiatin fignificat penis corifFructionert, qui ad pubis στοαὶ
prémim flaccidus,deor[um denuo propédet, diffecus eft. Duo itas uelut inffoiíores circult,duo
ipfius [unt corpora,círculus autem fub ilis cónfifLens meatus ef urine feminis COlltffiunis.
v Κ΄ afa feminaviasque bic priuatim enarrare ton propoJui; quemadmodum etiam ncds teslis mu^
0 fculum;cui ut ἃ uafís diflingueretur, f affcripft. L^ erm bücaz figura Libri quinti L docebit.
€ JMufculus cubitumflectentii anterior ,cuius interioris principij carnofce paret nullum adbibu£ |
7 ἧς bícsuti neg; in 001/08 tabula, adbuc auferri pofGit. Interuallum aut inter |
duo ipfius apparens principia, bumeri [cu bracbij os exiffit. |
u IMujculus cubitum extendens,cui ab buiniliori Jcapule costa principium praebetur. EI
לכא Pofleríor cubiti flectentiti mu[culus, — y AMüfculus fuperior radium in pronum ducentíum,
e Radiü in fupinti agentiumlongior. — BMufculus quatuor digitorii feciidos lectis articulos, ἡ
Z Mujculusulne exporredlusco brachiale flecfens.j, ipfius caput, σὶ ipfius infertío, MI
e IMufculus alter brachiale flecfens,bicá; deorfum dependens. |
1 AMufculus prímum parui digitiinternodium uer [us exteriora cfleclens.
u Fic mufculus propendet, paruum digitum d reliquis in externum latus abducens.
0 'ranfuer fum li game in interna brachíalis fede obuiumtendinibus ds bác repentibus obduclum.
1 AMufculus maior, primum pollicis os flect entium.
x. Propendet bíc mujculus,cuius beneficio pollicem ab indice maxime remouemus,
A. Latus fumme manus tendo und cum ipfius tendine,a fummis quatuor dígitorit actebus in dextra
manu dependens, Draterea bíc ín utriu[q; manus uolatendines occurrunt mucofís membranis
induti;atds ad dígitos protenfr.
(μα Secundus femur mouentium mu[culus. ν Primusfemur mouentíuri mufculus,
ξ Offis facri 60+ dextro lateri comifsi edes. d qua primum co» fextum tibia mouttes refécuimus.
Characdlere e9* fedesinfignitur maioris exterío risd; femoris groceffus. יפ
$ JINonustibia mouentium mufculus cutus énitium fupra coxendicis articulum incipiens ootatur.,
p. rg ucro tendínis ipfius príncipium, fedes indicatur qua preefentis mu[culi tendo fubditis conna רכס
citur tendinibus,
s. AMufculus femur mouentium feptimus. v Mufculus femur mouentium fextus.
y. In fíniffro femore mufculus v fnfígnitur femur mouentium ocLauus. |
q Quinti femoris motui feruientium. Secundus tibiam mouentium. ἶ
x. Odlauus tibiam mouentium. ὦ Septimus tibiam mouentium mif culus;in dextro y femoreína li
fignitus,quad ibidem £s fit con[bectior. ΙΝ]
2 Primustibiammouentium mu[culus. 3 Gextustibiammoucttiuim. 4 Sextuspedei |
mouentium mu[culus,und ut duo precedentes αὖ infertione pendens. Ceterim ái finiffro crure
etiam obf eruatur prim tibiam touentíum c9 buius vfextí pedi | ΕΜΕΪΗ7Ι infertionis portio;
5,6. buiusquidem infertioni characfere 6011005 uerd s infignito.
7 Septimuspedem mouentium mu[culus.
8.9 Excarnis tibie ofsis par.s,a cuíus extertio latere * fextus pedem mouentium mu[culus ablatus eff.
I^ erim o priuatim interiorem notat malleolum.
שר Mufculus quatuor pedis extendens digitos. 10 ápftus exortus infígnitur τὶ uerd ipfius fedes,
103. (Ua portion en uan emittit, quamnont pedem mouentis mu[culi loco numerabimus,c bíc C2 no^
Qus. tauimus. בד IMufculi Y infignitifedes, quatuor tendines,quibus quatuor digiti extendun^
Q. turspullulans. Ὁ μὲ cy iam paulo ante [cripfi;mu[culusnotatur inter pedis motores tonus,
13. qui bicornitendine in[ertionem 13 notatam tentat.
14. AMüulculus pollicem extendens, τις 4Mufculus pedem mouentium oclauus.
16 AMufculus pedem mouentium fecundus . Relíquos autemáin pofleríori tibia [ede nonnotabi2
mus,quodeadem bic cum tribus tabulis precedentibus fit atio.
Q 2 QVINTA
184 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
QVINTA
1 שץ 0 ץש Ὁ»
".RVM <צטפהדך
LA
= ור
LL
><
DB HVMANI CÓRPORIS/BÁBRICA LIBER ii
CHARACTERVM QVIN TAE MVSCV-
LORVM TABVLAE INDEX,
ef 0 5.4 אע א 7 cerebri ffontis mujculum petit.
B "'emporalis mu[culus. C Fic magtia offis ugalis portío exedla efLut temporalis cuni
ΤΟΥ 7 D infigniuimus coitus in confbeclum ueniret.
E Foramen quo furculus tertij parís neruorum ce rebri, ad fuperius labriz, co» alas taf deducitur.
FL mplus mu culus a fuperiori maxilla in inferío remproductus,ac buccavum motibus feruiens.
6 INerui utríngs ad bunc characlerem occu rrentes,labro inferío TÉexporri, guttur . Ceternm ΤΣ
pertor characeris fedes , füngoJam labrorum fubftantia ἐπ [πα ad utrum ds labrum Confbicua; |
HLI AMufculus inferiorem maxillam deorfum trahens. S Inguli characteres finculos etus mufculi ucti bl
£res nofant jin quorum medio excartiis mufculi pars confistie, |
K Ῥαγτίο mufculi caput mouetitis כ ac a pectoris offe € clau£cula mamillavi proceffui En[ertus;
1, Os yimaginem veferens. AM Primus co fecundus lingue mufculi;ab offe byoide pronatis |
AN. Larytgis cartilago [Cutumreferens,co* tamnarrandis mufculis adhuc obtecLa. |
*^ ₪ Dexter duorum mufculorum ab offevreférente;in cartilaginemfcuto » fimilem infertorum,
Ῥ Dexter mufculorum, quí d pecoris offe Jcutum imitanti laryugis cartilagini inferuntur . Ad bi
dus mufculi exteríus latus, có igeries uifitur foborarie arteríc interioris uen fugularis, ce fex
ticerebrineruorum paris. Q cfbere arterke anterior "fedes.
R4S Mufculus offi v imaginem exprinentt proprius כ co: αἱ fcapule fuperiori cola enatus., וס
characteres 7 7 jin us indicant entres. Pars autemin borum m edío confisi Clis Cus itti Cu
li pars eff tendinis fubfLantie non abfimilts.
"7" Portio mufculori fecundi parís caput mouentiti. ש T'ertius fcapula mouenti mufculus; il
DM Quuonia bic locusnibil aliud peculiariter, qua feptíma tabula in bomine off endifJet, eg: quia Gd Wi
leni f[ententie, quii bec pingeremus,plus equo fauimusmufcu lum bíc ex cane delincatum CCTfÉS.
quo bomines prov[us destituuntur jeg" Galeno tertius thoracem mouentium babctur., fequenti ta
bula integer T notandus.
Y Dextrilateris clauiculam bic d pedloris offe auulfanisyadhuc Jummo bumero Cottttexari co fibi
ZZ. adbuc mufculum feruante, qui tboracís motorum primus nuteyabitur bici, C infignitur,
a Summus bumerus;j feufcapule elatíor proce[fus. b Iuteríór deimifsiorue [capul proceffu 6i
6 1, ἐραπιξεῖ buius articuli peculiariii quartü ab ínterio rifcapule proce[fu fummi bumer ἢ petés,
d Lígamentii teres ab apice ititerioris fcapule proce[fus »inanterío ré fedi € externi capitis bumc
TÍ énferti, ac buius articuli primum. — e Aliud teres ligamentü 5€X eintinen tifiimo [capul ace
tabuli fede, ad externum quogi bumerí caput procedes, atis buius artícult ligamentorii / [fecun dit.
7 46 fede duo Ii gamenta d c'e infignita, tis lateribus unitur co uelut £ranf[uerfüm efformat | |
1 H gamenti »tran[mittens caput externum mu, icu li cubitum flecti 618177 anterío 115016 10% 7
€ Pedloris 0s;cut feptem t fuperiorum cosLarum cartilagines ut ríng; connecfuntur, |
b Drinatboracis cofLa;reliqua deín etit una cá interuallis citya charadleríü opé funt coufbicue,
T ZMfculus [Capulam moucneium primus.ico k buius mujculi principii notant quanda manus Joc
5727. ciemperíndeyac mujculus ipft fuccumbenssco m fnfignitus reprefentans.I tendiné pre[entis mu
feculi indicat. Porro i,k y Hfimul buius mu[culi tríangult fbeciem quodammodo offendunt.
m Mufculus qui a [capule bafipronatus;ocLo » fuperioribus thoracis coffis inferitur.
Δ Dexter reclori abdominis mufculorü.n σαν ποῖ recli abdominis mulculi principii triangulo מו
no. abfimilc. o principium etufdé mufculinerucum , peneuniuerfum cfformans mufculum . "Toro in^
254: teruallo ἂρ ad q pertinentereddi mu[culé internis [uis lateribus inuict. contígunt. Ποία autein
fede fupra q,aut fupra umbilicii confiflentestanto magis mufculi mutuo "[efungiitur , quáto altius
con[cendiüt. Ceeterim q trotabit ctia obliquorit abdominis mufculorum teruofce tenuitatís «αἴ
v. tran[uerfum abdominis mufculi bac in parte cGnexi.r EXec linea carneavectimufculi partem
fiit,que ultima ipfius infertionis in bomine eft portíosuti ín 41ab. ad characleyt n eft Cernere.
f. Jntercapedine igitur abr ad [ῥέε notatur recti fimi abdominis mufculi tendo feu tieihibyana,
f. excarnisue mu[culi pars. t aut&indicat 6 mufculi fedé prime coske qo» » fecutidee thoracis
uu. infertam. wu,u,u lufcriptiones,fcu neruea delineamentatranfuer, "t reclo mufculo ב
quibus oblique a[cendentis mufculi neruofa cxilitas pertinaciffime conna[citur.
6 4 x Lied
18s
196 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
x Linea 0 notat oblique afcendentis וד is tranfuer[o abdominis mu[cue
loinibi adeo ualide committitur ut inter diffecandum;nifi relicto eiufmodi fígnosa tran uero 1
berari nequeat. y 'ranfuerfus abdominis mufculus.
e Oblique afcendens abdominis mufculus ab abdomineveflexus.
B. ZZ aforum Jeminalium portio. Geterim tres illi quodammodo circuliad reclorum mu[culorum
"adícem [euiuxta n,e9* o ac p confpícui idem notát,quod inmox precedente tabula, abfecti ni^
mirum penis confIructionem actaturam.
Reuer[a efl mu[culi brachium attollentís anterior pars.
d In ו brachio infertionis pars adbuc reliqua 6 mufculi brachium attollentis.
« Excarnis bumeri par s;inter duo capita apparens mu[culi cubitum flectentium anterioris,
Qubitum flectentium mufculus anterior.
u. IMufculus cubiti extenftonis autor cuius principium ab inferiori fcapule coffa prona[citur.
0.0 Posterior mufculus cubitum flectentium.
1 Superior mujculus eorumqui radium in pronum agunt,
x Radiummouentium longi[simus,cuíus auxilio radius ín fupinum ducitur.
O Quatuor digitorum i fecundum os flectens mufculus. ^ ipfius príncipiti [ub mufculo radío peculía
λομ' TO I notato,reconditum. v mu[culi buius in quatuor carncas partes dislributio,que postmno^
dum in fingulos tendines dc generant.
v? T'yan[uer [um interioris bracialis fedis lgamentum, longa feclione diuifum, co" utring; in latus
reflexum.L7 erüm preterea y mufculum priorem primum pollicis os flecfentium commonslrat,
H autem mufculum;cuius ope primum parui digiti internodíum extror[um flectitur. 200 quod
ad quatuor £endinum fecundum quatuor digitorum Of fleclentium feríem attínct,otmtiía (funt cott
6 fpicuasquamuts interim indici yc: paruosbutus indications gratía o infcvipferim.
qj dNonnibil bíc με ofc ert mujculus, quatuor digitorum tertium flectens 05.
Ῥονγείο mufculi tertium pollicis internodíum flecfentis;qui in finiftro cubito eft confpedTior.
« AMufculus ulue exporreclus,quo brachiale flectitur. e Secundus fanur mouent mufculus.
7 cpparcet bic obfcure femoris caput coxendicis of& sfinum übicnssca" lígamento obducti, fed T
in boc precipue adbiberur jut cerutx כ fcu collum femoris bíc indicaretur.
y Femoris magnus exterior ue ΠΩΣ τὴ
[o] Femur mouentíum fe ptimus. x Femur mouentium extus,
Nb Fenur mouentiumocLauus. ₪ Quintus fimur mouentium mufculus,
AX. Septimus tibiam mouentium mufculus. 2. ipfius amplum principium a radice magni (femoris pro^
2.3: ceffus enaturm.5 híc in tendinem latum definit cum ocaui q9* noni mufculorum tibiam mouentturm
4. tendinibus commixtumunitumd;.4. bec línea illum in anteríori femoris fede terminat , ubí ocla^
uus mufculus 77/1 prinim Jubijci incipit. zm Odlauus tibiam mouentium mufculus.
II. ILocauum quogs tibiam mouentium mufculum indícat.fed príuatin t finum offendit כ Cuí notus tí^
5 Dbiammoueutium mu[culus infidebat qui δίς propendenss infignitur . Maxima itas finus [edem
oclauus maf culus constituit uerum feptimus eus tantam portionem efformat, quanta alínea 4.
infiguita ad umbram feprimi mufculi ufque protenditur ; ita Jane;ut ab utrifque mufculis [inus
nfargat.
iflec 0
b. Hic propendet mufculus tibiam mouentium fecundus.
E Inbactibia,tibie os anteriori [ede prorfus xcarne cernitur . Supereft enim bic duntaxat ex
Q. omnibiis mufculis illi adnatis mufculus pedis pollicem extédens,co* modo ᾧ infignitus , cuius ten
7. diniz infcriptum conficis. 8 Septimus pedé. mouentit mufculus.
9. Oclauuspedcm mouentium.
שר Carnea molestn fuperiori pedis fede repofítasque ín quatuor carneas partes dígefla,quatuor
educit tendínes,c" pollicem c9 tres ipfi proximos digitos in latus externum mouet.
Ω, Héicproslernitur mufculus quatuor extendens dígitos und cum ipffus portione quam moni pe^
c. demmouentium mu[culiuice recenfuimus כ ac cui iam c9 infcriptum cernis . AMufculis poste.
viorem tíbie [cdem occupantibus nullos adhibui characleres כ quod ipforum eadem cum pra^
cedentibus tabulis adbuc fit feríes (δ᾽ copía . A tque bac etiam occaftone excarties tibi offis
e fibule fedes jiniotatas confpicis, quo d/cilicet ex prioribus tabulis iam pride bas didiceris.
SEX TC4
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II. 187
SEXTA
MFSGCFLO-
RVM TA
BYVLA.
7 בת NCC RS
VAS Ns (S
SE
mc
188 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
SEX TAE MVSCVLORVM TABVLAE
CHARACTERVM | INDEX.
SEX TAE tabile caput inposteriora veflexum fe, cy* maxillam inferior£'in fummo
inento diuifam; c utring; ínlatera deduclam refert.
c4 Hlc iugalis offis portionem exfecui. L^ erm 4 preterea énfinuat , temporalis mu[cult ín acu
tum inferioris maxille procejfum infertionem.
B. cAcutus maxille inferioris proceffus. C Sinislra maxille inferioris pars.
JD. IMufculus in ore delitefcens,qui interne inferioris maxille » fedi ubi latiffima cfLiinferítur.
15 Gurgulio d palatifiie propendens.
F Glandula fínislra am xgdale non abfimilis,ac eminentifeime laryngisfedi appofíta.
Ὁ Lingua,uertn t fuperior characleris pars, laryugis operculo eft contermina.
Hl Hac fede plures capitis {σ᾽ ceruicis motibus famulantes muf, culi confunduntur.
1 Mufculus inferiorem maxillam dcorum trabens,híc ab exortu pendet.
K "T'ertius bominis v fcapulam mouettium.
L Glandula finistro laryngis radicis lateri adnata. M cffpera artería.
IN Fiec congeries;eff uaforurm c9: neruorum lateribus a[beree arterí exporrectorum . quanquá
eo mufculi dorfum mouentium primi aliqua ex parte fe ostendant.
T Quoniam banc pectoris collis fedem illi fimilem delineare oportuilfet, quam fequens offendit ta
bulaynon abs re fore duxi, ex cane bunc Galeni mufculum exprimere,qui d £ranfuerfís uertebra^
Q,. rum ceruicts proceféibus or i gin& O notatam ducens,ad. quartam ufque cosfam carno[us fertur,
T,Q. ubi P notatus in membyaueum ceffat tendinem כ infignitum,c deorfum ad aliquot coffas ad
buc pertinentem.
R. MMlufculus a [capul bafi principium ducens, tboracemás mouentíum fecundus. Pedlorís os cítra
charactleri impo כ 6011] eft, quemadmodii e cofLe eg earundé interualla und εἴ exte
S. rioribus mufculis intercoslalibus. Quo tamé meliis fingula expendas fignificet S tertie cofle
T. os. T'tertke cofle cartilaginem. 177 mufculum exteriorem intercoflalium,intertie {σ᾽ [ecundee
2X, coflarum interuallo repofitum,cuius fibrae deorfum in priora feruntur. 2X. uero denotabit ex^
teriorem intercofFalium mufculum jinter fecunde c9 tertie co[Farum cartilagines confbicuut,
cuius fibre JL wm in anteriora prorepunt.
a cfrtería 9 uena;[ub pectoris offe deorfüt ad abdominis Juperiora propagate,
Δ A ran[uer[us abdominis mufculus,quem coffarum ductus [eu fines c ofis [acri offisfinifTro late
γί commifst re, gio abunde bic ci rcun[cribunt. Ceeterim b fedem notat, qua oblique afcendentis
mufculi tendo, abdominis tranfaer[o pertinaciffime adnajcitur, priuf quam rectum confcendat,
c, c autem índicat afberitatenm,quam mu[culorum oblique ducorum cum tran[uevfis mufculis con»
ncxus inibi molitur uti recli mufculi fupra umbilici fedem , uerfus pectoris osimutuó debi[cunt.
d Foramenuafís feminarijsurorum uiam praebens.
e Lena artería,inveclos abdominis mufculos, contermínasis fedes excurrentes,
* Fic fínifiri lateris reclus abdominis mujculus, a pubis offe dependet.
/ .5 ווק ofGis ilium 7 obliquorum abdominis mufculorum liberata.
b. Scapulis c» [inistrro bracbio mentem accommoda ,ibidem nangs b fuperiorem notat fcapule ant»
ὦ gulum,cui mu[culus K infígnitus in[eritur deinde qo fuperiorem quod fcapule coflam b eadem
opera tibi indicare poterit.
K Summus bumerus Jfeu [Capule elatíor proceffus. ἃ IMufculus byachium mouentium quintus,
1 Interior fcapule proce[füs anchora imaginem referens.
Θ JMufculus anterior cubitum fleclentium,cuius exterius caput, quoda [capule acctabuli füperct
mn. lio nafcitur m notat;n uero indicat internum caput ab interiori f[capule proceffü enatum. Quo
tamen buius capitis nerueam partem d carnea exquifítüs di[cernas , buius tabule dextrum bra
o. chium [beclabis,in quo n nerueam partem denotat,o autem carucam . «4t non bec duntaxat
2 tabula eas commonslrat partes imo priores ad unum omnes. Ceterum p duorum capiti coitum
q. itdicat,q uero tenidínis quem mufculus híc educit »principium.
v,r AMufculus polerior cubitum fleclentium.
dh AMlufculus cubiti extenfionis autor cuius priticipium ab bumiliori[capule coda enafcitur.
A. AMufculus
T
DE HVMANÍ CORPORIS FABRICA EIBER Ir. 189
A. IMufculus vadium moucntium longifemus,cuiius altiffmam part&,que bíc oculis Jübijci potest,
tu. Ὁ indicat. uautem prefentis inufculi énfertioné notat, qu in inferior? radij appendicé molitur,
5 AMufculus fuperior duorum, quí radium in pronum ducunt.
E Mufculus tertium quatuor digitorumos Jfleclenseo o quidem buius mujculi caput isfinuat. Bau
«οὐ. tem fedem indicat, qua mujculus in quatuor partes carncas difcínditur qui ffagulos poflmodum
porrígunt tendines. Dorrg duaratione ad tertium ufqs digitorum internodij tendínes buius mu
fet porrigantur,c9* íncumbentis mujculi tendities tran[cant,bíc in utra man gt cotifbícuum.
yd Sit £arten doctrine gratia 4, tendo tertium medij digiti 05 accedens, dVauten ten: 0 qf ΤΟΣ
dum os flectit. € AMufculus fecundum quatuor digitorum f leclens articulum.
OG Hos charadleres referre oportet ad quatuor muf[culos, quorum beneficio quatuor digiti addu
cuntur pollici, atis bi interno lateri tendinum fertíum os flecfentium exporriguntur.
590 IMlufculus tertium pollicisos fleclens y notatur, (autem ipfius tendinem proponit, inter mufzu»
los primum pollicis os flectentes, co δος qui fecundum pollicis os Jflecfunr, prorepentenm,
x AMufculus mator primum pollicis os Jleclentium hic ab infertione dependet.
A M ufculus minor brini pollicis os "ες ts,qui [ub maiori s indicato recotidebatur, Inter X yea
TO C9 soprimum pollicis os nudum excarnei; apparet.
ue IMufculus primum parui digiti os uerfus exteriora fleclens. "T'uberculuii uerà ante buius ni»
yn initiutt apparens ulme eft : [edes »qua ualidioreim ligatmenti exporrigit portionem brachia
lecubito collicantis. y d'ertíus femur mouetitium mufculus.
8 Magnus femoris ofgis proceffus. o IMufculus femur mouentium feptimus,
"w M. ufculus femur mouentium fextus, e M, ufculus femur mouentium ocfauus,
$ Quintus femur mouentium mu[culus,
II Ocfauus tibiam mouentium mufculusuniuevfum femoris os quodammodo aitiplccTens. 2 fnfinua»
v. tur amplum buius mufculi principium;a radice magnifemoris procejfis, Q9 ibfius collo enatum.,
Deinde] priuatim indicat finus illius portione, quo nonus tibiam moyens mufculus cótínetur ,
atd; híc finus in dextro crure eft confpicuus,queinadmodit Qrcarnofe mufculi partis terminus,
v. quiinslar femiglobi extuberans bíc v infignitur.
9 Dependet bíc mufculus tibiam mouentium feéptimusscutus cuttas argumento e[Lqui ocLiuum t
biammoucntium amplexetur mufculum co qui borumtendities und co&ang , Quod ut cotttfiodüis
expenderes;zn dextro genu feptiünus mufculus aded ab oclaui mufculi tendine difJeclus efLut cg
x, mole pars ibidem ín confectum ueniat « notata.
- ΧΟΥ Hiec "fedes ad undecimam mufculorum tabulam potiffamim refertur , que offendit portionem
quarti tibiam moucttés mufculi ex femoris offe pronatam.atds bic 6 notat quartí mufculi fedem
ipfius in[ertioni proxinamL autem cam partem abfeclam ostendiz,cut coxendicis offís appen»
dix príacipium praebet.
Z. In fivislya tibia totum externum tibi ofeís latus confbícuum eft. Id díco latus , quod ad extern
. fedem excarnis etiam ante :fectionem partis babetur , quam c dextra tíbiatotamoculis מ
כל priuatim notat ligament tibi, os qo "fabulam qud becinuicem debifcunt οἵη
ὦ. fercedens.oy auteim externum norat malleolum,co- partemfibulé excarnem.
$ Miufculus pedem mouentium feptünus.a. Tfius exortum indícat.s tendinis principtum,quod ante
257: riori (θ᾽ posteriori parte,ac dein interíütis, quafibulam v [beclat, carne adnutritur.A, itads part&
453. tiotat anteríorem carncam, 3uero posTeriorcm.
Ὑ Oclauus mufculuspedem mouentium magna fut portione fub feptimo occultatus.e buius mu 2
6. 1/0000, ad posleriorem exterioris malleoli fedem reflexus,
Ω AMufculofa moles,cutus beneficio pollex co» tres tpfi proximi digitiit externi Latus ducumtur,
7 Hic procumbit mufculus pollicem extendens.
AMufculus paruum digitum in exteriora abducens,bac - fede obuius eft.
9 Secundus mufculus pedem mouentium
In dextra tibia pofferiori fede nullas adhibui fi0fas, quad mufculos bac fede delineatos , omnes
que bactenus precefferunt, tabule offenderit. L^nde jf Q9' bic pariter notas requires ,opportu
tte bas d prima. fecunda eg» tertia talulis petes . L^ erüm quía in fequenti tabula dependet, cuius
« pollex intror[utn tiouetur buic in 2 7 tabula fnfcrip 8
e
שיד 2 ₪
190 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
SEPTIMA
-6 2 ץ 50 34
RVM שפה7
LA.
DECUYNDANDCCORBOREISMEASRIBARTDIBER זז τοι
SEPTIMAE MVSCVLORVM TABVL AE
CHARACTERVM INDEX,
6 ₪ 2 יד 1 mufculorum tabula laxato y fune d quo inter píngendum pendebat ra
poserioratantim procidit quantim uidendo »fepto tranfüerfo v fufficit . quod etiam in prefenti
tabula ad finislram ca t forma appictum cernis,qua execLun, partetiós fao lentore berens nobis
apparuit. Quo minus autem dextra fcapula effracle ale vitu in deorfum decumberet illam "μι:
niculo ita füfbendimus,ut épflus cauum in confpectu fit.
4 Gurgulio indicatur d palati termino propen densyinferiori interim maxilla prorfus amota.
B "Aliquot ceruicis uertebrarum corpora. *C, כ1 Prinun par dorfum mouentium;
E 8 tomacbifeu gule pars Jub afpera latitans arteria , quam JF notauimus. Ceterüm 1/4/05
F utritids ad buius latera babentur congeries eff, quam foporales officiit artcrie cuim internis in
Qularibus Metis c9" fexto neruorum cerebri coniugio,
G AMufculus alter - fecundi paris dor[um mouentium. X Scapulain HOUChtium 707-7115.
1 AMufculus byacbium mouentium quintus.
r AMufculus brachium mouentiii (extus, cuius £nfertío.K fnfignitur reliquad; ipfius forma εχ [τα
* gule imagine deprehenditur, quanquam fr, prafentis mufculi triatgularemfiguram uolueris con
fFituere licebit KL co: L fimul conferre,
LL M, ufculustboracem mouentium fecundus. JM. Brachium agentium tertius,
אק Mu culus cubitum extendetitíutti Cuius initium fuperiori INR infinitum dfcapula educitur.
O Portio tendinis mulculi, brachium mouentium quarti, P Qubitum f lecfentium poflerior,
Ω Radium in pronum conffituentium fuperior. RR. Cfaterior cubitum flee etit Íufft.
S Radus "CTZh PL ALigamenti inter adii c ulna, qua inuict. debifcunt intercedes.
X Radiumin pronum mouentium inferior mufculus.
"Y,Y 4 dextro radio Cqui cit uniuer[a extrema mam magis quám finiffya attollitur )dependet , lon,
ior radium in fupinum ducentium. ὰ a [Minor prinum pollicis os Jf lecfentiunt,
1,2,3 T'ribus bíscharacleribus mufculi notantur [cundum pollicis os flectentes,
b Depeudet mufculus tertium pollicis internodiun flecfens. c. AMufculus tertij quatuor dt,
gitorum offis flexus auto r,quem fedula intucbere, quod illius tendinibus mufculi attendantur.,
d. quatuor digitos pollici adducetites ,quori is qui indicem mouet, d ín Ignitur ,perínde ac reliqui
tres ab infertione berts. Quineria tetidinum fecundum quatuor digito YU Ox Jleclentis mufculi
& portiones adbuc feruantur.ac portioni quidem indici proprie e in[cripff, tendint autt tertium
f^ iudicis os fleclenti f GQeterümin dextra man dicforum mufculorii con[biciuntur infertiones.
g^ ac g ín indíce infertionem indicat mufculi indice. pollici adducttis.b infertiont. mufculi fecundum
&. osflecfeutis. tinfertiont eius qui tertij ofíis flexiont praficitur. Prefentistabule tborax, quod
ad intercoflales f Dectat mufculos, precedentís tabule tboyaci refboudct,unde ctiam alijs cba
vacleribus non uenit oblitevandus.
A^ Septum tranfüer [um cuius membraneus ctrculus in ! feto extra corpus expan[o circun[eribitur
Linn. kms quoduer9 exteriis bos cbaradleres ambit ,atds forts ( ut ita dícam) exiftit fibrisd; in^
Ὁ». terfHuguitur,carneam fepti partem effc putato.. o, p Duo ligamenta, Jeu tenidínes fepti uerte
1 brarum in lumbis confifentium corporibus infevti. d 8 epti Jfeiffüra; qua feptum uertebrarum
incumbit corporibus ac magnam arteríatn,uenamás Cófugis experte tranfmittit aut illis cedit,
quarum orificía q in corpore buius tabule pofitum indicat, quemadmodum "יש avteria vamos in
T. Jeptum excurrentes. — v Foramen JLomacbo uiam prebens, qui ctíamr in corpore infignitur.
f. f Foramen uene caue caudici paratutm,qui in corpore f'notatus con[bicitur,
t AMlufculus femur mouentium extus. u AMufculus dor[um mouentium nonus.
x Femur mouentiii Lfeptimus. y Gacrumosbíc infignitur , neruiós aliquot ab £pfius medulla
eductz,obuij funr. e Femurmouentium oclauus. P Quintus femur mouentium.
y "L'ibiam moucntium oclauus. ς AMufculus pollicem a ceteris digitis amoues.
σὶ Dependet ey bíc quod; ab infertiore mufculofa moles, pollicem e tres ipfi proximos digitos in
externum latus ducens , Qe ueró in prefentis tabule tibijs occurrunt , illis refbondent , quee
prioribus tabulis füere obuia,
ΟΣ
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
192
OCTAVA
JVC SX o
RVHM TABVLA,
0
ב
AM, ih
Υ 7;
/
x
2
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER. זז
CHARACTERVM OCTAVAE MVSCV-
LORVM TABVLAE INDEX,
FICA4EGQ tabularumanteriorem corporis faciem exprímentium postrema eff ,mufculos
adphucin anteriori hac - fede obuios ,exfecLiontsds ferie reliquos proponens . L^ t uero interiores
intercoflalium offenderet mu[culos se" eos quiin interna thoracis [ede pecoris ofíis attenditur
lateribus כ os illnd unacum coslarum cartilaginibus execlum כ ad dextricruris latus euer[um,
atqs fub dextre matus indice propofitum cernis.
4B AMufculi collum;fuperioremiue dorff partem flectentes,dorfumá; mouentéum prüni conítgtur,
C JMufculus d prima enatus coslayac = fecundi do[um mouentium parisalter,
), D. Exteriores mu[culiintercoslales jin offtum interuallis confpicut.
E, E luteriores mu[culi intercoslales in offium interuallis obuij.
E,FE Mufculusocto thoracis coflisinfertus;i, fius motorum fecundus.
G- ZZ trínds fcapula modo fectionis ferienuda excartiísds efLac fua fede dimota.
HI dMufculus dependet brachium antrov[um círcumuertens, Jcapuled; cauum occipats.
IM ufculus Juperiorz J[capule bafis angulo infe rtusstp[amds agentíum tertius,
y Poflerior cubitum Lflecfentiumscutus principij elatior exteríorá; pars 1, infignitur,demifsor
1, IM. werointeríoráy pars. IML Infertio autcm prec fentis mufculi IN. indicatur,
OQ Radius. na. Q. T'endinis mufculi pars cubitum flecfentium anteríorís,
ἘΞ AMufculus ab in[ertione dependet,radium in promim mouentium ! füpertor.
S. Mujculus ab ulia dependet, radium in pronum ducentium inferior,
E Sede inifígnita ligamtti,brachiale ad cubiti necfescraftius apparctutetía fede L7 notata,
A Mufculi ab infertione propendent fecundum pollicis internodiumfleclentes.
Δ Inpoffbrachiali dilucidis exprimi ncquierunt ocfo mufculi, quatuor digitorum primos artícu^
Y. los flecfeutes. Q'eterüm dextra manus in latus picta eff,ut mufculum Y infíoni [77] offerrct » qué
prünum indicis os Íntrorfun fleelit.
Q Gextus femur imouentium mufculus,cutus initum éuertebrarum procedens corporibus a ΩΣ
a,b. tur.Db uero ipfius vfedes,ubi £endinetm educere incipit.
AN. Septimus fanur mouentium mufculus. zm Mufculus do vfum touctitium nonus.
II Sacrum os;ex cuius anterío ribus foramtnibus nerui profilire bicuidentur.
ᾧ Quintus femur mouentium mufculus. L^ erim d» priuatim buius mufculi partem ttotat po[terío^
c. Yemsc autem anteriorem.
e Pubisoffis anterior fedes,boc latere ex fecfionis ferie, carne denudata.
w AMufculus femur mouentium nonus,anteriorem pubis oftts foramínis fedem occupatis.
Q In fínifIro genutendines feptimi tibiam mouentium mufculi «e ünfigniti, cy ocLaut b indicati NOE
gb. ποπὲ i fiotati,d .genureflexi J[unt,ac patellam fpfís innatam כ ac & infignitam oculis Jubijciunt.
4.1. Indextro autem crure oclauus tibiam mouentium mufculus, folus ab infertiotie ac integer depen
det, l notatus,co patellam fibi innatam t feruatsycu£ [3 énfcrépfimus,
m ibi offis anterior fedes ,omni prorfus mujculo libeya,
> a Fibule ctiam anterior des ex diffectionis ferie mu[culis omnibus denudata.
o Ligamentum notatur inter tibie os cy fibulam inibi vepofitum ubi bec offa inuicem debifcunt.
x. Qui bic [beclantur mufculi illt funt, quos fexta mufculorum tabula exproftit literis ᾧ eo: Y Je-
pumus nimiri q9* oclauus pede mouentiii. In fuperiori pedis [ede πιο nulli adbuc reliqui
Junt mufculi;offad; duntaxat ligametis obducla jin confbecli ueniunt, Ceeterim mufculi »qui ba
P cenusin tibi pofleriori fede füére obuijfeclionis ferie auferri incipiunt.ac p,q notant primi
Jot. ac fecundum pedem mouenttii, αἱ quarto etufdem motus autore nu[culo, + infignitoad chbaracte
ven f propeidentes quo priuatim notatur tendo tertij pedem mouentis mujculz.
AMiufculi pars bic occurrit quatuor digitorumtertium articulum Lflecfenzis,
/c οὗ :fe offe 7t pedem imouentium quintus.
s pofterior.feu cor "fpeclans fedes.
2.3.4. 596,7. Πὲς characleribus feptem uerarii cofari indicantur cartilagines. Relique autem qua^
tuor cartilagines,oclaue;none,dectme cy undecime coffarum cartilagines funt.
] AMufeulus bumanuntboracemmouentium /]6 ὦ R woNA
195
194 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
א א ס.א
.60 ץ 4
ד LORVM
ΒΨ» Δ.
/ | NGA
ΞΙ 0 --ἰ
QE SS Ns BL.
Seo — οῦ
ἜΞΩ,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II. 195
NONAE MVSCVLORVM TABVLAE
CHARACTERVM INDEX,
? Rc4ESENS tabulaomniumposleriorein corporís faciem exprimentiti, prima bá
bebitur.bic ordine nona. δὲ tamen anteríovibus [eríatim ac uicifétm pofteriores fubfequi uelles,
go[[et bec omnium effe aut tertia , aut quarta . nullum enim abfeclum babez mujculum preter
€os;quos carnea membrana constituit; tertíads tabula obuij funt. Praeterea tranfuev[a ín cubi
ti externa fedeiuxta brachialerepofíta lgamenta bic diff ecuimus, quod tríma c fecunda ta
* Bulis abunde con[picua fücrint, bancs tabulam ad difciplinam prorfus pavaucrimus,
cp M 'enporalis mufculus,
B Osíugale.
C AMafeter. Iuris uero foramen cum ipft fubieclis glandulis , cítva charadlerum [nbfidium est
obutunt.
D Mufculus caput mouentíum , d pectoris offe , (Θ᾽ clauicula enatus , in mamillarem capitis pro^
ceffum inferítur.
TA Mufculus fecundo loco inter [capulam moucttes vecenfen dus. «Aftqs butusprincipium ab occi
E,F. pitij off pronatum, 12 ac F infignitur. E uer ufq ad G mufculi principium ab occipite,ad
G, ocfaue 0% thoracis 110071606 7 apicibus quodammodo ἐπ ας,
ELI. JS. Jf énfertío quam mufculus in i fcapule "ῥίνη, יש fummum bumerum , latiufculam; clauicu-
x, lefedemmolitur. « bac fede prefens mufculus,quaft membraneum femicirculum obtinet, feu cav
K. nofce ipfiusfibre jin femicirculi cefjant circunferentiam.K. bac parte cerutx collumiucstboyacts
elatiféime parti committitur. Linee autem later ue mufculum círcun[cribentia in Func modum
colliguntur . «45 E. ad F prima protenditur כ adocciput tranfuer[in ducla. Quod autem bu
dus extremum P! notatumynonantim ab auris radíce diflare bíc uideatur »quantim F'remoue
tur ab E: picluvasin caufa efEoculum fügiens,quod c9 ? finistrum brachium in anteriora porre-
clum liquido commonslrat quod. forte ὀγηϊκῆς ignavus plus «quo breutus effe arbitrabitur.Dor
vo fecunda linea preefentis mufcultab E. per Καὶ ad G metitur, "I'ertía autem ab F ad ΕἸ.
Quarta ab F1 ad G.. > tds bis lineis mu[culus terminatur, In[ertionis autem linea ab 1 ad
K pertínens,nulla prorfus v feparationis ποία exi[Hit.
L Mi uf. culus brachium attollens ,cíusis motorum fecundus. ;
Δ AMlufculus gibbam [capule [cdem occupans brachium; mouentium quintus.
א Mufculus ab bumiliori [capule costa pronatus,cy b racbij motus opificum tertius.
O Mufculus brachium agentium quartus;[equenti tabula. €) infigniendus.
D Inprefcntistabule dextro latere indicat portionem abdominis mufculi , quem oblique dc^
cendentem uocatus,
Q. Nonnibilin dextro brachio occurrit brachium flectentium mufculus,
ΙΔ Pofferior cubitum flectentium mufculus,
S Mufculus cubiti extenfionis autorum,cuius principium ab bumert pendet ceruice;
I ufculus cubitum extendentéum,cutus principium ab bumiliori [capule coffa pronafcitur.
7 שו fedes triangula nullis obtecla mufculis,excarnisue כ ac precipue in[ertionem excipíeng
neruof.e cubitum extendentíum mufculorum £nfertionis. ᾿
2% 7 agentium qui in inferíoremradij appendicem infevitur.
7 AMüufculus bicorni tendine brachiale extendens.
P4. AMufculum 2, infignitum,autorcim extenfionts indicis,medij ac anularis recenebümus , cuius
eb. initium a indícatur.Sedes uero ,qua cavneus cffe definit, b infignitur.,
AMüufculus qui tobís extenfionzs autor parui digiti recenfebitur. Commixtionem tendinum mu^
O fculi 2 infignité,ac mufculi &) 1100706 que ad digitorum fit radicem כ ita bíc delincauimus,
quemadmodum crebris nobis occurrit . :
^M ufculus brachíale extendentium,cui principium offertur ab bumero c infignitum + Infertio
Cd. semuerg d indicatam yin poslbrachialis os jparuum [uftinens digitum molitur.
₪ In utrod; cubito z infignitur mu[culus,bracbiale flecfens,oclauods bracbialis oft infertus כ ac
ἐπ nulla mu[culorum tabula «que atds bic confbícuus s Quemadmodum co mujculé latum manus
I2 £endíneri
106 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
qs. tendinem producettis initium,híc ad charácferem qs efFobuium, und cum exortu iufculi bra
chiale flccten tisqui poslbrachialtinfertus, v intertía mufculorum tabula ornatur.
e. IMufculibác oblique prorepentes , illi funt,quorum alter unum tendinem brachtalts offi, polli»
ein fuffulcienti in[erit , alter uero unum tendinem primo pollicis offt offert כ alium fecunda c9*
tertio pollícis ofst inferens.
JF. Mufculus tribus pollicis ofsibus externa fede infertus,c9* pollicem uerfus indicem cuertens.
& Mufculus pollicem indici proxime adducens.
δ IMufculus parui digiti dveliquis abduclionis autor. .
IH. Pránus fanur mouentium mufculus;£, k, Lm eo n cércun[eriptus. Quandoquidem ἡ ufq «ἀλλ,
ükLnn. Jui príncipij partem notat;que ex offis ilium ו enafcitur. Kk autem ad L príncipij partem ín
dícat ,ab o 6 0 0066171007 [acri offis < fede peidentem;ubi etia finisTer mu[culus dextro con
figuus eft. m indicat elatiorett ipfius infertionispartem, n autem infertionis infiná notat par
em,quee quía inter mu[culos tibiam mouetttes bic penitils [e infimiat , reconditás , omni ex par^
fc non eff confbícua.
o Secundus femur mouentium mufculuss "magna ex parte príno obteclus.
Sextus tibiam mouentiugi mu[culus;in latum illum degenerans tndinem, qui femur amplexanti^
bus mufculis obuoluitur attamen non ad eam pertingit crafsitien כ ut fübditos ipfi inufculos ob^
Jeurare pofi.
d AMufculi,quem p notaut,carnofe partís terminus.
v Septimus tibiam mouentium mujculus כ titeibraneo tendíne [χα tíbiam mouent£utm ו
8
7 ולול 03010 fepeimi ᾿βο[ξεγίονί attenfus s fedi.
f W'ertius tíbiam mouentium mufculusin utrogs crure(quemadmodum (σ᾽ Jubfequentes aliquot)
5.
u JMufculus;quem quinti tibiam mouentíum loco babemus.
x 4 paret ex híc quods portío mu culi,femur mouentéum quinti.
y JMufculus fecundus tibiam moucntium,
e AMufculus tibiam inouentiumprimus.
B. Oclauus tibiam mouentium mufculus,
ΠΟ tibiam mouentium mu[culus,
δι Inboc 7 tibiam accedens arteria, 117160 cum maxima cruris 1167107 10 quod totius corpo"
rís crafiféio uebuntur.
s JMufculus primus pedem mouentium.
ָ Secundus pedem mouentium mul culus.
veptius pedem mouctitiumm mufculus.
auus pedem mouentium |
arnís fibule pars jipf eque adeo
1 07
cteríor tttalleolus.
PES A ligua cx parte portiuncula bic occurrit,mu[culi pedem mouentíum tioni,
A. AVIufculus partum digitum d ceteris abducens.
go d ftnisLea fura tendostertij partem moucntium mufculi notatur,
y dutertor imallcolus,
DECL
DE HVMANÍ CORPORIS FABRICA LIBER מז 7
f QU AES 9) D E C I M A
à 7 21 ץ 0 6 שק ,
N »9 LORVM TA
Yay NV BYLA.
ZZ
ON
Ls ; 0
//
/
198 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
DECIMAE MVSCVLORVM TABV-
LAE CHARACTERVM INDEX.
ד > 015 C. omníum tabularum decimasposteriorem uerà faciem exprímentium fecunda, 6
6701115 ferie quartam tabulam fub[equi poffet. In bac itad; iam pracedentis tabule mufculi ali^
quot adempti dependent,mulrigs ín illa πὸ obuij,hic fcfe comon[Erant. «LA Egs inter reliquos pror
fus ablatus eff, quem nonatabula Y c9 A. infígniuimus כ quod uidelicet nufquam apte formam
ipfius, dependens o*lendere סק οέ.
vor Dexter primi parís caput mouentium mufculus,
B,B Secundiparís caput moucntium dexter,
Q. Scapulam mouentium tertius mufculus.
D Clauicula.
E Mufculus bumanitboracis motorumtertits , fequenti tabula F notandus.
p Mufculus [capulam mouentium quartusscuius quatuor latera círcun[cribuntur (Ὁ, F1. I, K.
GJLE;K.
IL Mufculus brachium mouentium quintus.
AM. Scapule [pinasac [ummus bumerus.
A Mufculus brachium mouentium [ccundus,quemin poseriori corporis fede prompte circunfert
Ῥ. pferis,fí P mufculiinfertionem offe cog moueris. P nang ac IN cy O, eríangulimodo,diclam
AN,O.. mufculi partem terminant,antcríori interim parte zn quarta tabula auf, culorum infígnita.
Q, Brachium mouentium fextus mufculus. ᾿
1% Mufculus brachium mouentium tertius.
co: Fac fede aliquot dorfum mouentes amufculi xporriguntur,una cum bumanum tboyacem moucn
tium quarto.
Θ Hinc mufculum,fecunda tabula Y infiznítum proponebat:eft autem is,cuius beneficio brachitt
S,T'. deorfun;uev[us dorfum uellitur idá; moucntium quertus. S co T mu[culi buius principij indi»
Z7. «ant longitudinem, L7 partem ipfius infertioni proximam;que bic osLendi nequit, uerdm in fe^
«Χ. ptima tcbula O in[ignita,utcungs füit obuia. 2€. autem mufculi latus ea fede indícat ubi ab ilii
offe non amplius ena [citur Circunfcribes uero prefentis mufculilatera ab S ad T',deina gn
Da C" ZX ad L7 infuper ab S ad L7. Ceterum Y uotabit inferiorem Jcapule δας angulum
bic extubevantem,cy tertio mu[culi latere inteclum.
“Ζ, Oblique defcendentis abdominis mufculiportio.
« Mufculus ab burniliori fcapule cosla principium ducens cy cubiti exten[ionis opifex.
ὁ IMufculus d ceruice capitis bumeriiuxta fcapulam originem ducés,ac cubiti exten[ionis autor,
c. Dortio anterioris cubitum fleclentium mu[culi.
d Ῥογτίο poslerioris cubitumfleclentium mufculi.
e. IMufculus radium in [upinum agentium longifeimus.
Ud AMufculus bicorni tendine bracbiale extendens.
Flac fede ligamentum confpicitur membraneum;fuperiorem vadij partem bumero collícans,
b.b Fac fedeulna;carne omni, mufculisue libera cernitur.
Φ AMufculus byachiale flectentium;qui ocLauo brachialis oft infevitur.
כ Tresifti charadleres, trianotant mu[culorum principia ab ulna pronata . Drüinum A. infini
zumillud 6/7 quod radio ante medii illius longitudinis énfertum,mufculus babetur כ radium in 7D
1.1. pinumagentium breutor. Secundum E indicatum;illud efl, quod in duas portiones ,k c9* 1 ποία.
tas dirimitur. k enimeam fin jficar portionem;qu«e tendinem bracbialis offi; pollicem proxime
m, fustinenti offert. 1 πεν inferiorem in[inuat portionem כ que dein bipartita, unam , que m in^
a. fcribitur, primo pollicis ofsi inf. erít:alteram n indicatam,in fecundum cg tertium pollicis inter
nodium implantat. Porro tertium príncipium,Yl infignitum,illud demum eff quod ín duas quoqs
o,p. partes, o (Ὁ p indicatas difcinditur,quarum fuperior ,o notata,tríbus pollicis offibus infert^
tur. Ti nférior uero p indicata, indicem, ac medium d pollice abducere creditur.
4 Ῥτορεποε αὖ infertione mu[culus,brachiale unico tendine extendens . Dein praecipuus exten^
v, Jfonis parui digiti autor, Ὑ infignitus, quemadmodum co* mu[culus indicem medium,ac anularem
poti L
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II, 198
/ 10081 ונז extendens,ac |] indicatus. ]
t Mlufculus pollicem indici proxime adducetis.
Z. Secundus femur mouentium mufculus cuius exorti , femicivcule forme quodammodo refbonden
I5X. fem,u ct x tiotánz, quanqua uin anteriora magis adbuc deberet exporrigt,[ipr«[ens tabula in
25 latus magisuerterctur. Ceeterim y buius mu[culi indicat infertionem כ ut etiam u , c9» x , co: y
uniuer [um mu[culum circun[críbunt. "
₪ Magnus exterioris femoris proceffus.
B Quartus femur moucntium mufculus.
y Ligamentum ₪ tranfuerfo quinti ofis [acri ofets proceffu, £n acutum coxendicts offis proce[fum
pertinens,
δι Ligamentum α dicla nuper facrtoffis fede; in poflertorem elatioremá; appendicis offís coxen^
dicis fedem infertum,
e JMufculus femur mouentium decímussqui bac d posleríori pubis oftzs : fede reflexusyaltum ueluti
mufculum füprd infrads ipft attenfum commonslyat.
Quoniam bec fedes fequenti tabula perindesatgs híc erít confbicua כ tieruum ceteris omnibus
corporis neruts s fumme aninaduertendum jab bac tabula n& ref ecuius.eft diit is, quem quartum
femur petentéti numerabimus ,eii fecunda tertíads figuris כ Capiti undecimo Libri quarti pre
ponendis, cbaraclere zi indicaturi. Drefens etenim nevuus כ cutus ductum. feriems fantope»
re cxpendenda putauertm;is profecta εξ, fecundum quem ex caluaríee amplitudine y in dorffuer
zebrarun foramen;quod dorfali medulle tran[mittenda paratur bumor ín pedes confluit, quem
nonulli baud. infrequenter inflar tepentis.alij inflar feigi de aque demanave,ac ín crus pro fluere
fentéunt. 7 rbitror autem buius nerui diffributione 60 animaduertenda accuratiis , quo » fepius
bac ittca cetate affectus innumertfefe mibi ex bumnorit ad nerui bunc defluxu obtulerit. Quine^
ית tiameunde inpopliteg notati cernis, quand; upriuatim buius nerui grandíor&indicet portione,
que co UE ín alias quamplurimas fo boles diffcminetur., precipua tamen ipfius parte pedisinferío
Ü. vainter calcem,c9 interiorem mallcolum petit. ( uero prefcntis nerui in poplite bipartiti,mi-
norem ifi fnuat ramumymaxáma 2L partein mufculos digestum;tibie latus, co anteriorem eiu[7
dem fede ocupantes, qui me FTercule πὸ minus quod accurate, quam quiuis corporís neruus eft
obferuandus,fí non ob aliud, faltem propter urcntía medicamina que fubinde bíc oris adbiben
fur. Preter boc enim, quod appofitionts fedem adamufsim IMedici binc co xgttofcent ctia expen
dere erit fucundiffmmumsquí ulcus eorum medicamentorum uz ínustumbumorem fecundim bunc
neruum decurrente expurgcet. INam quod inuritur ulcus buícnerui vamo כ 0 indicato uicinum
eflc quum paul inferíns fie, quam üperior fibule confislat appendix neruus contingit nequit.
Ltd eiufmodi [ane pleraqi crebro fermoni adijcerem;nifi ridiculum avbitrarer reliquas ΠΩ
cine partes buic > 477178 0711100 mi[ceri,aut ego etéa ciufmodi aliqua non effem priuatim fuo tem
goresuti am coepi; exaraturus. Quod aute híc quedam interiecevim nerui illius occafrone fidit
ε{. 146; potiffimim;quum locusuacuus ante undectmam tabulam feruandus effet.
0% [n utroque femore / 7 notans famur mouetitium primum , qui in finislro crure
integer d fua [fede reflexus eft »infertíone duntaxat corpori commiffus, que ín dextro crureyfo^
lim ínibi reliqua eft, ubi ualidifema fbeckatur ubi aute leniter, membranes tantum 17211 11/6
A rebatur, A affcriptum cernis,
U. Septimus tibiam mouentium mu[culus non amplius membranco JE aufculi tendite obredlus,
Q "ertiustibiammouentium mu[culus,cutus caput y infignitur [edes uero tendinem primim edu
Vf. cens 0 Infertionem autem tertia ]והל 1/0 tabula proponebat, cbaraclerc 3 infignitatm,
Y Quartus tibiam mouenturm mufculus.
wow Quintus tibiam mouentium.
e Quinti femur mouentis mufculi portio,
5 Secundus tibiam mouentium.
7 Portío oclauttibiam mouentis mu[culé,vefecto iam intevim primo tibiam moucnti , qui alias bíc
in orbe occurrerct. Quoduero ad mu[culos in tibía pededs repofitos attinet, omnía precedenti
conueniunt tabule ut qg* duodecüme, quam inibi characteribus primim occupabimus.
VNDE 4 א
200 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
VNDECIMA
MEFSGFLO.
RVM TÀ
. |
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER תד
20i
VNDECIMAE MVSCVLORVM TABVL AE |
CHARACTERVM INDEX; /
IN SINIST'ER. primi caput mouentium parís mufculus. ; |
B,B Secundam par mufculorii capit mouentium;in fiistro tantim latere characteribus infignitum,
« AMufculus bic obeureoccurrit;cutus bencficio inferíorem maxillam deorfum dg hus; Ι! /
Q JAMufculus [capulam mouentiumzertius. | IU
JD GClauicula. Ϊ
E. Pendet 90 mufculus;afcapula ofét y veferenti infertus, / TAE
Ε Dlunanumtboracem mouentium fertíus, ו
QG. Brachium mouentium quintus.
Τ Mufculus fcapule, gibbum fub illius "Dita occupansac brachium mouentium t fextus cutus inítit
LI. abHladl metitiminfertionis uero [edes K indicatur, atds itatotus triangulimodo F1, 1
K. K cireunfcribitur.
1, Mujculisab bumiliorifcapule costa initium ducens, bracbiumd; touctitiutit fertis. |
4M Fic mufculus brachium mouctitium fecundus ab exortu liberatus, anitror[umtota parte refe. |
7" quam proximcprecedens tabula, O,IN c»: D circunfcribebant. «4 tds ita interna mu |
feculi i fedes, qiia humeri articulo incumbir,in con[bechun uenit 9 (σ᾽ trianguli uertex etiam quo^
dartiodo proponitur ,ad cuius Jfimilitudinem buius iufculi initium def críbebatt, IN cnimeg
1/0/0111: pars effsque δα / capul fait proxima, O autem illa;cuius
7 d fummi bumeri cum clauicula articulo pedet. Deinft ID eam
culi parte effe fiuxeris ב cut clautcula initium largitur prompte V
affequérís muculi [uo exortu liberi principiti infigniter obtufum an
uli referre; ut figura modo inferta cormprobat, qua interna muf?
culi fedes exprimitur articulo maxine contermina «4f tds bic A,
B, C mufculi indicant principii αὖ L4. quidem co: B principi
portionem a fummo bumero;cy t fcapule [pina pronatam,d 13 uero
ad (ὦ reliqua principi parté כ que clauicule debetur, Postrema ID mujculiinfevttonis «fedes
fnfignitur. Quodautem ad. trianguli obtufum attinet verticem nulli non obuium csl B bumilüis !
poni 2 quam > eq (5 quibus characteribus triangulum ferminari prompte antmaduertis .
Ῥ Dicdusuuper mufculus ab omnibus unde principii ducit Jfedibus libeyatus ac ab infertione dun
taxat itt dextro brachio pendens, pulchre offendit banc tranfue rfimin bumerum fieri.
FAumanun thoracem TOUetum quartus P
ufculus do r[um mouetitium undectmus; | ואי
S Dorfummoucntium decimusquintus;eu ocLaui dorf mouentium parís altev, n
inl
T1, 19 Gbaradleribus 1',T' duas coflas carum;quee iam t [eclionis feríe deteguntur Jinfigníuimuss / : |
7 coffarii interuallit,ut intercofLalium bic mu[culori exterior obferuarctur. /
7 fecundus.
A FHumatun tbqyacem mouetitium quintus.
a,b. Obfcurum impen[ed; membraneum mufculi obliqué afcendentis abdominis initiumsa fpinarum
apicibus inter a ac 0 pronatum.:
c M, ufculus ab infertionc bic dependet, brachium mouentium quartus.
Θ᾽ JMufculus cubitum extendens,cutus juitium d infigniti,d ceruice capitis bumert educitur, quod.
d,e. βαρεῖς artículatur. c autem fedem indícat,qua prefens mufculus ab altero cubitum extendens
ΤΟΣ Hh índícando non amplius distin, gui nequit, .
7 mufculus ab bumilio ré [capule coslapronatus,ac cum mufculo & infi
qeníto coíetis.
4 AMufculus cubitum fleclentium posterior.
0} .Longfor mufculus radium iu Jupinum ducentium.
A. AMlufculus bicornitendite byachiale extendetis,cutus initium 1 infignitur. fedes uero , qua teu.
{.1.1, dinem educit, k,rendinum autem ip bfius infertio, JE
m 4Mufculus radium in t fupinum ducentium breutor, n Radius. 0
0 Tid
202 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
o IZ [na.cAftg; in borum offium médio lgamentum occurrit , tota [cde illa offa intercedets 600
mittensis qua £nuicem dehí[cunt. à
= Secundum principium trium principtorum;que abulna originem feviatim fumunt . > 7. שו
pq. demcius priticipij pars cfl que £endinem brachíali offert. d autemtendo;primo pollicis offi in»
y. fertus. v που is tendosquí Jecundo c9 tertío pollicis inferitur offibus. .
/ AMufculus pollicem indici proxime admonens.
YI Tertium príncipium corique abulna pronafcuntur δίς quods ab infertíone pendens.-4c t qué
t,u. demnotat eius portionem,que indíci ac medío tribuitur, w uero eai, quee pollici eff peculiaris.
E T'ertiusfemur mouentíum mu[culus cutus initium כ y» x circunfcribitur. Quoduero ad borit
xo. charadlerum latera; fuperiusis fpeclatur;ilium offis dorfum e[L;primo fecundods femur mouen
ἃ. tibus mufculis liberum. Ceeterüm e tertij illius mufculi infertíonem proponit.
d Quartus femur mouentium mufculus,d tribus bumilioribus [acri ofsts ofsibus initium ducets c»
B. illic prinim tendínem educensyubi B con[bicitur. :
y Magnus famorís proce[Jus.
δὶ Secundus femur mouens mufculus.
« Septimus tibiam mouentium mufculus.. Quid uero eindicetur,ad characterem Q, paulo post
ἃ commemoraturus fum.
a Ligamentum ab offe [acro, in coxendicis oféís acutum pertinens proceffum.
6 IMufculus decimus femur mouentium,bac ab interiori pubis oféis [ede reflexus , ac ueluti inter
tx. duos mu[culos 1 (δ᾽ s fnfígnitos prorepens.
A Caputtertij tibiam mouentium muf culi, quo d primum coru cenfetur, que d coxcndicís ofts ap
; pendice prona[cuntur.
6 Caput quarti tibiam moucn tium,quod quatuor ut minimim capítum a coxendicís οβίς appendiz
cepronatorum fecundum numeramus.
Muf culus,quem quintá tibiam mouentium loco babemus cuíus initíum y infígnitur,quod £ertium
v2 eorum capitum babetur ,Finc à coxendicis o[Je educLorum. ἢ uero preentís mu[culi ostendit 3/2
num; cuiteytius tibiam mouentium alioquin infidet, o bic quintus mufculus,in tendincm ΓΟ
atiteriori tibic oftis fedi inplantandum.
Q. Subfequenti tabula mufculum explicabo,quem femur mouentium quintum vecenfenus,cbaractez
vibus z Σ c Winibiindicandum.In prefenti autem ídem mu[culus, characteribus e9* ac (Θ᾽,
tum ( ac £2, infigni tur; fingulis peculiaris mu[culi pars indicatur . 77 £rumque enim 69" , po^
slerioremuotat mu[culi partem , (uero co* anteriorem . Ceterum ( priuatim indicat 6
ius anterioris partis anteriorem portionem, £2 autem posleriorem fignificat portionem ante^
rioris partis.
, τ Quartus tibiam וחד {Ή711 mufculus bic αὖ ipfius parte quam femoris os educit , ac e fnfigni-
e tur pendet.
s AMufculus tibiam mouentium tertius, ab infertione pendens.
AMufeuli tibiam mouentium octaui portio. ^T'ibie autem nullum adhibui characterem כ quod fc»
quenti tabula ijdem, qui híc modo proponantur mu[culi,illic characteribus ex [ectionis [eric oc
cupandi.
x DVO
i
|
DE HVMANÍ CORPORIS FABRICA LIBER II 203
7 ספ ס צ כ 0
;; MIL ΣΤ Θ᾽ 4
LM | LORVM TA,
| N aw i Yes BVLA,
\ \
\
0
|
MED
1
|
104. ANDREAE VESÁAÁLII BRVXBLLENSIS
DVODECIMAE MVSCVLORVM TABVELEAE
CHARACTERVM INDEX.
Γ SINIST ER.primicaput moucutiimu[culorii paris mufculus,cuius principii Af notat,
..Ζ28.0, Buerocg C infertionem, quam in occípitis os molitur. D autem | fedem indicat; qua dexter mue
DD,E. fculus d finiffro prímim ab[cedit. Postremo ) E infinuat interni infertionis dextri mufculi latus.
Quare fiillum mu[culum in trianguli formá agere utfum fücrit illum círcunferibes lincis, 4 ב13
LANGEN Quinetiam fiinteruallum inter dextrum mufculum c9 -finiftrum confislens, quods
trianguli modo fbeclar e uolueris, circunfcribes ida D ad E,deina D ad Dey ab E ad D.
FF Siniftrilateris mi[culss fecundi paris caput mouentium.
Q. Scapulam moucntiumtertius. FE Brachiummouentium quintus.
I Summus bumerus d connatis tpfimufculis liber. Ceeterüm neds cosas ned; carundem interualla
characteribus infigniuimus, quód hic cade, ut ín precedenti tabula, ad 17,17, F ficratio.
VAN Fun: 4 1% 105 quartus cutus initium Kinficnitur,L uero fe dessqua pr Émum 4 "Ion
K,L. gi [fimo dorfum mouentiti mu[culori IN mox notádonó amplis pertinaciter (quemadmodiü infe
M, M. vüis à K ad L ufq; yadnafcitur.I'endines autem preefentis mufculialiquot, ML, M indicantur.
AN JDorfum mouentium undecimus. [9) Dorfum mouenttum decimusquintus.
P Scapule gibbummufculo liberatum cernitur qui brachium mouentium [extus babetur; bicds ab
Q. infertione propendens Q. infi gnitur.
Ἐπ AMufculus brachium mouentí£um tertius. S Secundustboracemmouentium .
לי AMufculus cubitum extendentium qui ab humiliori JCapulee costa initium ducit.
L^ Infiiffro bracbio mufculus, cubitum extendentium exterior ab ea fede propendet,qua cum inte
víori "1 notato impenfe cómifcetur. In dextro ait brachio propendés ea pars refecta cernitur.
ZX Hac fede ab bumero carnea exoritur portío,quamtertij mufculoruim MEX A extendentáum lo
co babemus »fequentid tabula d notabimus,
Y JMufculus cubitum flecke "Terior.
Q9 Mufculus radium in [upitum ducens, qui ab umero multo fupcriis, quant externum illius <]ווסס
ab. Slittuberculum inibi exoritur ubi a afferipfimus;ipftusinfertionem b indicantes.
A. AMufculus alter. soperadius in [upinum qgttur,atqs buius initium c indicatur jinfertio au^
c,d. tem d ד
e ANeruea portío,[cu infertionis terminus mufculi Jüperioris radium in pronum agentium.
Radius. 4 b .ILigamceutum vadium ulnamás qua inuicem debifcunt committés.
Lk Hanc fedem fi (nuum ucbendis mufculis payatorum»c9 cartilagints ulnam d brachiali dirimentis
nomine כ pluribus or naffcm characleribusnifi ill. a fuperiori Libro pulchre füiffent obuia.
1 Fac fede mu[culis tédinibuss libera, aliter lígamtta quibus offa cüpingttur proponi nequeit.
m Dostbracbialis osanularem Juffulci fenis dig: itum,quod ideo priuatim notautmus,ut offa pofibra
chíalis, ab ipforum interuallis, mufculisis illa occupantibus interslingueres.
n FHicmu[culus veponitur;pollicem indici proxime adducens.
o AMufculus bicornitendine byacbiale extendens ab in[ertíone propendet.
FHiic bona tranfuerfi abdominis mu[culi pars occurrit. Ὁ
d Ilium offis dorfummunc pror[us excarne fpectatur.
qv Femorís caput, coxédicis offis acetabuli fubiens ipfum ue lígamenti,prefenté ambits articuli.
JLigamentum d [acro offe ín acutum coxendicís oféis procejfum definens.
£u De, pendet bic tertíus femur mouentium mufculus t notatus und cum quartosquí u infignitur.
x AMagnits exterior "ue femoris proce[fus.
₪ Decimus femur mouentium mu[culus cuius preecipiam partem Fnotandam,ex decimafexta ta
bula opportune petes,ad characteres F,G, FT. Prafens autemtabula cam mufculi partem co^
monslyat,que ad peculiarem ipft ín coxendicis offe ceelatum finum reflexa, ad magnum femoris
"Un po)
Wu.
ducitur proce[Jum.
BM ufculus gracilis, ab acuto coxendícis offis enatus procejfusclatiorif; aufculi e infigniti fed:
exporrectus.
y AMufculus fimiliter gracilis, inferiori exporrectus part cíus mu[culi, quem ו
z Mufculus
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ii, 20$
z Mufculus famur mouentium quintus, L7 evim & priuatim notat gofleriorem buius mufculi par
d'«. fem,cutus caput partim nerueum,ac d infignitum,eg" partim carneum כ 6 notaturm,d coxendicts
é offis appendice ena[citur ,bincá; prodeuntium capitum,mumero quartum cenfetur. (FH. ac fede po
f eríor bec quinté femur 1100 mufculi pars,admodum carnea eft, uer mur£s,ut ita dicam,
u. cffigiem pre fe ferenis.a Fic pofferíor quititimufcult pars in tendínem degenerarjinteriori ca^
pitum femoris énfertum.
Z,II II c? Z,anteriorem quinti femur mouentium mufculi indicant partei;ac Vl quidem eíus partis
pofleriorem portionem, Zuuero anteriorem . Quo autein bec non admodum fane obuia promp-
tiis percipias,cofdem illos Grecorum matuf, culos chavacleres ín fequenti tabula repofiturus
fum כ illic dependentes mufculi partes ποίαις.
AMufculus tibiam mouentium feptünus.
sx. AMufculus tibiam mouentium oclauus;
A c npla depre[Jads femoris offís [cdes, fupra radicem inferiorum ipfius capitum;pofteriort in fc
de confiflens.
pov. Quartus tibiam mouentium mu[culus, bic ab infertione pendens ,ac u quidem partem illius indi^
cat ,d coxetidícís 0 ]]6 enatam , y uero partem cur (femur principium prebet,
H T'ibiam mouentíum quintus mu[culus.
$ Primus pedem mouentium mu[culus.
W Secunduspedem mouentium mufculus. Geeterüm huius mufculi (C ut co prími ) prínciptum par^
per. tim carneil,ac ag infignitii uifítur,partim nerueutm ace indicatis autem fedes v fíonificatur ubi
s, primüm duo ifli print pedem mouentium mufculi contigui fiunt. s Flaclenus mujculi illi in fura
extubcratt כ ῥίεᾷ; carnet effe defínunt , uerim bec tubera nona tabula etiam accurate expri-
y. muntur.y 1 'endínis, qui € duobus prefentibus mufculis educitur , principium.
ὦ Juitium mufculi pedem mouentium tertij,cuíus tendinem proponit character כ finistra po^
Qr. fitus tibia.
DECIMAETERTIAE MVSOC V^
LORVM TABVLAE, QVAM SEQVENS
pagina proponet , characterum Index,
AB, C, D, E, F, G Dextra portío fecundi caput mouentium paris,in quo finguli chara»
Ceres aliquid priuatim infinuant. 4 enimindicatur mu[culus fecundi parís;acuto principio ex
£ran[uer fis quinte c3" quarte thoracis uertebrarum proceffibus etiatus .D mu[culi buius «fedes,
qua carneus effc definit, ac uelut íntendinem degenerat . Dorro 3 quod; mu[culuim | fignificare
debet qui a feptima ceruicis uertebree [Dina enafcitur,c cum mufculo > 7 nfignito commifcez
tur,congreffus autem fedi, C infcriptum efL,quod ton modo cotigrefJum utriufds mufculi nota
bit ueri etiamubi uter; exacde carneus efficitur. JD; utriufdy mu[culi infertionem notat. E.
Jecundi parís tertíus in altero latere mufculus indicatur , cutus ctiam principium ín alto latitar,
infertione interim ipfius ad Ε΄ confpicua. Poffremo G ac G. fecundi paris carnea moles in
ji
H^ dufculus dorfum mouentium quintus.
J Portio mufculi dorfum mouentium exti.
K Decimufquintus dorfum mouentíum. feu eorum tu[culorum oclaui parts altcy.
T Zndecánus dorfum agentium mufculus כ cuius principium a facro offe pendens 12 infignitur.,
2, ΔΜ, ipfius uero anfule tendinesue IM, IM. >. t; ita clatiféimum IM, pre [entis mu[culi [uperio2
MM. rem fignificat terminum.
s Charadler ₪ loco IN pofitus , mufculum dorfum mouentium nonum £ndicat , feu quinti paris
alterum.
O,O JMu]culus bíc ab exortu propendet, tboracem Fominis mouentium quartus כ füniarumueró ca^
numis |
fitu.
S DECIMAÁ
206 ן ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
DECIMA
q' ERCIUDA
TABVLA.
“ἡ
A]
DE HVMAN! CORPORIS FABRICA LIBER II, 207
D,D Hz coftarum afperitates,carumtubercula referunt ín que quartus thoracem mouentiuim mu»
fculus inferebatur. Quod autem ad cofLas ,carundems interualla attinet, eadem bíc 10 ἐμ αἰ:
quot precedentibus tabulis 6/7 γαείο, Q). Scapulam mouentium tertius.
ES capula posteriori parte prorfus excarnis. S 'boracemmouentium t fecundus;
I^ Tertium ligamentum peculiare articuli bumeri.
-X Depende mufculus brachium mouentium quintus.
Y In utrógs brachio po[Teríor bumeri pars , excartis prorfus כ inufculisque libera cernitur,
4 Poflerior cubitum flecLentium mu[culus.
bcd M, ufculi cubitum extendentes. Ac b is infignitur qui ab bumiliori capul coffa initium ducit, c
2116 לול ab bumeri capitis ceruice exorítur.d autemcarno[a pars que ab bumero,ad medium ₪
TÉ longitudinis cíus originem fumit. e .Radiís.
fag Mufculusvadium ín pronum ducentíum [upertor,cutus in[ertionem priuatim infiniuit.
b. IDependet bic mufculus;radium in füpinum mouentium breutor.
i L^ Ínayradium autem e : fuperis notaui. k autem, lígamentum ín utrods cubito indicat ,raditi uInc
Kk. totaea fede colligansqua bec offa inuicem debifcunt . Quod uero ad brachialis poflbrachia-
lisds ac demum di, gitorum offa L[peclat, omnía bíc precedentibus correfbondent tabulis.L^ eviim
mufculum bicrefecuimus;pollicem indici proxime adducentem. > 6 0 finiftra manu tres cófbícé
1.2.3. untur mufculi,fecundim pollicis internodum flectentes, characteribusd 12; 3 fnfigniti, Infu^
L permufculus primum indicis os introrfum flecfens,bíc priuatim 1 indicatur.
m Ilium offis dorfum,quemadmodum et coxendicis offís exterior f edes;prorfus excarne occurrit.
Cloccyx quods os excarne;feu mufculis ἢ (pfi adnatís liberum cernitur,
o Ligamentum [facro o[[C,coxendicis acuto proceffui znfertum. p Fenoriscaput.
7 AMagnus exteríords femoris proceffus.
v Fdicabinfertione propédet decimus femur mouentili interna ipfius «fede; que offibus undigs att&
bru. dir, cómonfIrans.« dtds ita [tu huius mufculitédines notat, qui ad coxédicis os refleclütur.
;כ T'ribusbis cbayacteribus,carno[a indicatur pars,uagine quafímodo decimum famur mouentiii
mufculum inibi deducens qua ad coxeudicis os reflectitur. ct ita x buius carnofee partis fu»
premam indicat fedem, y mediamyz autem infünam. & Dortío femur mouetntium noti£,
2: Indextro femore due mufculorum notantur ínfertiones in parui femoris fle proceffum. Ac B
quidem infertioné indicat mufculi femur mouentiti fexti, y auté mufculi femur agenti [cptimt.
dud AMüufculus tibiam mouentéum ocfauus, uniuer[um i femur propemodum ambíens.
$e cZJberafemoris indicatur linea, cui quintus femur mouentium mu[culus in[eritur.
Hu. Quintus femur mouens mufculus,ab interno femoris capite propendet,ín quo Ξ, po[leriorem ip»
fius notat partem;Iluero c9: Z, anterío reim.atgs bic γι τς priuatim Π pofleriorem indícat por^
ionem partis anteríorís, Z uero anteríoretn portionem.
9 AMufculus ín pedemmouentium claffe £ertíus enumeratus, ac principium ᾧ indicatum a fanorís
€ externo ducens capite ,tendinem autem illic educetts ubi / 1/0
wu IMiufculus,quem in poplite latitantem uocamus.
A. Quartus pedem mouentiti muJCulus,cuius initium Qindícatur , ipfius autem | fedetm;qua tendo duo
0% vum primorum pedem mouttium mufculorit illi primm pertinacifeime adnafcitur, w notauimus.
ית A uero tendinis infígnitur infertioquí € duobus illis primis pedem mouttibus c9 tertío cófurgit.
μ᾿ Edac fedetibis os excaruc con[bicitur,quemadmodum «9* magna portio exterioris capitis dua
vum bumiliorum femoris capitum.
ν T'endo imufculi pedem mouentium oclaui. 2 T'endo y feptimt pedem mouentáum.
0 Prefenti charactere índícatá uolui figuram, ad dextri integri bominis bac decímatertía tabu
la exprofét crus vepofíta lapidis innitétem , quo tandé inferior pedis fedes oculis fubijciatur ct
fectionis ferie mufculi in bac apparentes fenfim in t fequentibus tabulis proponantur . Significez
turitags primm es ligamentum,[eumembranca : fubflantia,primo dígitos mouentüi mu[culo ob > שד
natam, latíd tendinis uicem in planta fubeuntem.
e AMufculuspollicem d ceterís digitis intror[um abducens.
5 IMlufculus abductionis parui digítíd ceteris opifex.
7,7 Primus fecundusi; pedem moucntium mu[culi;in integro quidem Bomítie d quarto pedem mouene
EE DECL
2 /
L2]
"E
2
m
E
| »
| [π|
| 2
>
₪
[59]
| Ξ
| «t
᾿ ₪
| ₪
| >
|
₪
κί
₪
| :
ם
| Ζ
E
et NU
[9]
E D
πο»
| ΘᾺ
| $ HA
| % ם ₪
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER שח 209
tium propendetites ב in zlla autem figura;quam כ proponit ; fiia : fede repofíti.
u 'endotertij pedem inouentíum mufculi.
φ Ῥογείο quarti pedem mouentium mu[culi,quem inintegro bomine W in Tgttitui cernis.
X, T'endo ex primo ;ecundo «9* quartó;pedem mouentium mufculis conflatus,calció; infertus, qua
(B x bic priuatim cauitatem proponat , inter anteriorem preentis tendinis partein ; co pofte
riorem fedem aliorum mu[culorum con[bicuam, quí banc tibiz [edem occupant.
Noo Excarnisnullisd mufculis uel ante feélionem obtecla tibie ofis pars.
foo Fiicportiones occurrunt mu[culorum;qui poffertorem tibi [edem fibi uendicant preter tres
primos pedem mouentium mu[culos,
DECIMAEQVAR TAE MVSCVLORVM ג ד
BVLAE CHARACTERVM INDEX.
FIAAEQ tabularum pofleriorem corporis faciem exprünentium ultima eft , fcapulis co
brachijs carens et genua fleclens,ut plantam altero crure = fpeclandam proponeret. «fd genua
ueró ne alía quepiam integra delincanda effet tabula;caput utid cum duabus prints ceruicis uev
tebris meponítur quartum mufculorum caput mouentium par offenfirum.
AB . A'ertíum mufculorum caput TROuentéum coti£ugiutm, à fecundee ceruicis uertebrce ' [bina occipiti
infertum.
C Mamillaris temporum offis proceffüs,tam inintegra figura, qudm illa quee ad gena 1 [Dectatur,
confbicuus.
1) Hic character cum aliquot fübfequentibus fizurae ad gena locate proprius eft ,trat[uerfum
prime uertebre ceruicis indicans proceffum.
E. Spina fecunde ceruicisuertebre atq; ita ctiam E: fecundam cevuícis denotat uertebram.
F, G Quartum caput mouentium mufcu lorum pará prima Ceruicis uertebrya,occi, 1 ἐπ] ertum.
ELI Inceruice integríorisfigura infinuatur quintum par mufculorum caput imouenitiui,quod ab 06
cipitio tutran[uer[osprím«e cerutcts uertebre proceffus ünplantatur.
K,L Sextummu[culorum caput mouentium par ; a fpina fecunda uertebree כ tranfuer[ts prüne pro^
cefsibus infertum.
AM. Mufculi [capulam mouentium tertij pars;illic confbicuaubi d £ranfuerfís aliquot ceruicis uerte
brarumproceffibus prodit. j
UN. Dorfum mouentium mufculorumttertius. O JDorfum mouentium feptimus mu[culus,
Ῥ QCharadler Ῥ in lumbisveponitur , notansnonum dor [um mouentium mufculum.
L^ ndecimus do vfum mouentium mufculus bic ab ultima £pfius infertione pendens,ac finum FR. in^
R.S. fignitum offendens,quo decimotertio dorfum mouentium mujculo cedit ipfius autem principium
S indicatur.
"7" Decimustertius dor[um moucntium mufculus cuius principium L7 notatur finis uer 2X quod
T,2. ctiam principum decimiquinti dor[um mouetittum mu[culi indicat,
Y JDecimusquintus dor[um mouentium, cuius fuperius extremum a infignitum ;fub feptimo dorfum
a. agentium reconditur.
Lane decimamquavtam mufculorum tabulam;propter thoracis jformam;cofFarumá; ductum fe»
dulo intueri opereprectum erít כ quum coffarum duclum jut c9" relique mufculorum tabule, ape
pofitiffine offendat. In offium autem compage bactenus nunquá 0 145 adeo corcime inuicem ad
nexuLjut ille naturalem fítum,quod ad obliquum ip[arum ductum (beclat nancifcerentur. IN'imis
enim íngets interuallumyinter elatiftimam ofts iii i [edem ,co* duodecime thoracis cofle mucro
nemin oftium copaclione mibi femper relinguitur. Inmufculorum autem tabulis »coffarum ducti
énter ping endum obferuare füit promptifrimum,quum ín fuo naturali fitu tota [célionis ferie [em-
per confifLant. quinetiam exteriores íntercofLalium mujculos bic quos fe [beclandos offerre ἐς
tiam metácente nemínem latére arbitror A6 Hs ita etiam ilium offa,co* coxendicts 69" pubis c9:
femoris offa adeo funt confbicua,ut fi bic notas defíderes;ille à tribus integris Primi librifigu-
b. vispetende ueniant , Quanquam in pubis offe b occurrit , membranam indicans in pubis ofis
foramine obuiam.
S 3 c Mufa
zio ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
c IMufculus fextus femur mouentiuim,ab infertione propendens,
d Miufculus feptimus femur mouentiuim.
e Ficmufculus propendet femur mouentium nonus.
: Je Ὁ QCarnea pars»feu fíuoles ,príuati mufculi, decimum femur titouetitennm amufculum deducetttes כ «ἐᾷ;
bíc αὖ ínfertíone pendentes.
T IMujculus quem in poplite latitare dicimus,cuid; Galenus ferc totii poplitis fle&lendi munus per
b,i. peram concredidit. b ipfius ab externo femoris capite exortus, à énfertío eiufdem ín tibi os
inf, gnitur.
kk Septinus pedem mouentium mufculus.
1 "I'endo ocfaui pedem mouentis mufculi » Cuts infertío [7] pedi 05 paruum füftinens ficla, mín»
0 7
1,0. .4 «1 finiftri pedis calce quatuor bumi proffrati pendent mu[culi, pedis motorum opifices.n enim ct
r. o,duos prímos pedem mouentes infinuant, p autemtertium, q uero quartum, Ceterüm v ad
dextri calcis internum latus vepofitum, tendinis illus infertionem indicat.
Δ Δ Figuram notat externo lateri integriorisfigure dextri pedis bíc appo[itam;que feclionis fe
ríc dextrum integríorísfigure pedem i fubfequitur., quifuccedi 1 7 in precedenti mu^
fculorum tabula. €2, indicabamus.
7 Ligamentum pedis, d digitorum terminis pendet, quod mufculo fecundos quatuor digitorum ar
tículos fleclenti כ Q híc notato obnatum fücrat , latii; in extreme manus uolatendínis uicem
gerebat.
£ Dependet mufculus;pollicem d ceterís digitis abducetis.
u AMlufculus bic a fua infertione dependet כ qui minimum digitum 4 reliquis in externum latus ab^
ducit.
₪ JMufculus fecundum quatuor digitorum os flectens, x tpfíus principum d calce enatum, e illius
xou. inquatuor tendínes partitio. Geterim qua ratione buius mu[culi tendines díuidatur כ ,Jubditosds
zran[mittant tendínes in boc dextro maioris figure pede exprejfum babes,ut tamen t fefe becof-
ferant,attentiféimis oculis internam quatuor digitorum fedem íntuebere; quanquam 5: "figura A
notata; bec etíam commonfIretyin qua imufculus ille ab infertíone propendens,G quoque infi"
gitur.
B. Carnea bec moles illa e£, cuius beneficio primum pollicis internodium fleclitur,atq; bec codem
B éidicata;infigura illa dependet,quam A infigniui.
ANSA. AMlufculus fecundum pollicis os flectens. y dextya tíbia buius mufculi notatur principium.
79% δι bacfede prefens mujculusyab interno ipfius latere tendiné educit,qui in carncaipfius ; fübffano
e. tía aliquou[gs incocperat,iuxta characlerem e. Deinde utrag;figura plantam referens fendi,
nem bunc quogs 01 notati babct, qua pollici tam eft proximus.
mmm Mufculus quatuor digitorum tertium os flectens, Q ipfius principium aliquantifber altis ad.
^u. Duc, fub mufculo in poplite latitante, ac Y notato. y tendo illius jab interno ctiam latere car^
0. nof fue Jubflantie enatus כ atd; in pedís planta ín quatuor alíos tendines inibi ubi Q occurrit,
diuifus,qui quatuor digitis poftmodum offeruntur.
Hlicfefe offendit portio mufculi,quem inter pedis motores quintum numcvamus. אכא
A AMufculoja carosque in quatuor portíones deducta;tendinibus exporrigitur {μέ tertium qua^
tuor digitorum os flectunt. Eft autern imufculofa bec caro,cuius opera quatuor pedis digiti ad
pollicem ducuntur. L^ tuerocy tendines illos,et portiones bas mufculofee Jub [Lantíce accuratitis
y. cogno[cas,tendénem tertium indicis os flecfentem;v notatum con[bicis,mufculum autem indicem
μ' pollici adducetitei; ue.
DECL
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 21t
DECIMAQVINTA MVSCVLO^
54 TABVLA,
DVARVM DECIMAEQVINTAE MVSCVLO-
TABVLAB FIGVRARVM, EARVN- אצת
dem'que characterum Index,
DI ..1Ε pre[entistabule figure in ea effigte feruantur, inqua dextra tibía t fanul ci
pede decimaquarte tabule. fefe exbibuerunt.« Aiqs prior figura in feclionis ferie figuram [ub
fequitur quam precedens tabula Δ notatam offenderat. "Pofferior autem buius tabula figuras
fuccedit priori. ANote autem barumfigurarum ita ; fe babent.
c1 Tibe os.
Ba Fibula.
C: Mufculus dependet, quiin poplite latitat. ᾿
D, Ἐπ Mufculus quintus pedem mouentium,ac ID quidem ipfius totat priticipium , E uerotendinent; TM
ab interno mufculi lateye pronatum. M
Fa Sinus cui tendo ínfidet, fecundi pollicis internodij flexionis opifex. |
Ga Sinus quo tendo uebitur mufculé, tertium quatuor dígitorum os flcclentis, /
Hi א ufculus pedein mouentium[epeimus.
Ii Mufculus pedem mouentium oclauus.
(Ka Infertio [exti pedem mouentis mufcult.
Lai AMufculofa congeriesyprimum quatuor digitorum os jflecteis.
[Ma Oficula ad primum pollicis internodium vepo fita, que αὶ fefami feminis imagine noiteti inuene
vunt, qued; ab «Arabibus dimidiati cicerís forme afcimilantur.
AN à. Deudet bic mufculo[a ubfHantia,quee fingulis quatuor digitorum internis lateribus portioncit
exporvigit, digitos pollici adducentem. : |
Oi: AMufculus pollicis [ecundum os flecfens. |
Da AMufculus tertium quatuor digitorum os flecfens. ו |
Qu Ῥογείο zendínis fecundum pollicis internodium flectetttis, illi tendini commixtasqui indícister
tium internodium flectit, S equentes modo characteres » fin T figure bacvatióne peculiares,
Junt.
Ba Tibieos.
δ, Fibula.
S.4 ΣΙ δα»
212 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
T'2 Ligamentum tembrancum Jfibulamtibize ofst illic committens ,ubi bec offa inuicem debifcunt.
77 Mufculus pedem mouentium Jeptinus. 2X. bac feptimi iufculi tendo, fub offe cubi teffevaníue
2X, Y. imitante reflectitur eo latefcit quodi. Y tendinis buius inos pedij pollicem Juftinens infertio.
a 2. IMufculus [ub feptimo occultatus,co pedem mouentium 0 σμέμς infcrtionem b ttofat, que
δ. inpedij os paruum Juffülciens digitum perficitur.
1.2.3. Tribus bís characteribus in po, er£ori finifIa ue figuras tres «finus indicantur mufculis d pofte-
vioritibüe [ede inferiora pedis fubeuntibus exfculpti, "tdi [inii notat,quo quinti pedem mouen
tis mufculi tendo uebitur j2. fuum tendiíni tertium, quatuor digitorum os flectenti infinuatii.3uc^
ro ,finum indicat nomine tendinis celatum,cuius beneficio fecundus pollicis articulus flectitur.
c2. IMufculus dependet bumi quintus pedem mouentiii,in priorifigura D יכ Ε notatus;ac in fecun
d. dafigura ad in[ertionem d infignitus.
ea AMlujculofamoles,primum quatuor digitorum osfleclens,bic pendet d pedi oféibus, que iam nu
da cxcarneads f[beclantur.
DECIMASEXTA
MESOCFLORJOEM
TABVLA,
T?RO£ESENT EM tabulam li
cuiftet fLatim tertie mu[culorum tabule fub
ijcere, Jed quoniam corporis duntaxat pars
exiflit, buc eam reponere magis uifum eft 3
qua Jiniftri jfemoris,tibie, pedisds interna fa
cies nullo liberata mufculo exprimitur ,und
cum 06 facro , {δ᾽ offe finiffro ipfius lateo
Tí comni[o ut decímus femur. mouentium
mufculus alicubi ín confbecfum ueniret,qui
in íntcoris tabulis eaparte con[picí nequi
uit כ que internam pubis offis כ coxendi^
cis quogs ; fedem occupat. FHluius autem
tabule characteres, ut [co
quens pa. (gina proponit,
Je babent.
c4 Os
=
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II, 215
cr Os facrum,
Β Offis facri latus, cut finiffrum ilium os committebatur.
60 מסזווזס1. 7 ₪00 offe, in coxendicis offts appendicem pertinens.
JD Ginisiri pubis oftis pars,que dextro pubis ofsi committebatur.
E ANotatur quartus femur [ubiens teruus.
E,F, Decimus femur mouentium amujculus cutus tres ucluti partes, E., 1 G. infrgnitee inferiptiont»
E. 77. bus quodammodo distinguuntu rquibus ab interna pubis offis fede; co" interna quoque coxendiz
εἷς 0 ]655 regioneymufculus ide carneus prona[citur - c fedem uero FH indicatam, mufculus
arcHior redditur cy ad finum fibi in coxendicis offe in[culptiü reflexus;ad magnum femoris per^
fertur p roceffum.
I Confpicua eft portio, fexté femur mouentis mu[culi.
K Dortio »fepeimifemu » mouentis mu[culi.
1, Prünus tibiam mouentium mu[culus,cuius v fedes כ qua iuxta internum (femoris caput;in tetidisein
JM. ceffat, IM indicatur.
A, Secundustibiam mouentium mu[culus. IN. ey O mufculi buius principium ab offis pubis com.
NO. ו pronatum. IM quogs c2" fiin primo ponatur mufculo buius fecundi mufculi etiam fedem
notatqua intendinem definit,
^ Nonusmufculus tibiam imouentium;parua ipfius portione Bíc con[bicuus.
ב Octauustibiam mouentium mu[culus.
AR. "T'ertíus tibiam moucntiii mujculus,cuíus tendo,quemadmodum e prími c» fecundi, tibiam mo
uent£um mufculorum quod: IM indicari potefLco promptiféimum etiam e[E intueri, ubinam מ
culorum tendines in anteriorem 29016 offts fedem inferantur.
S,T' Quintusfemur mouentium mufculus ueri S posteriorem cius mu[culipartemnotat Γ΄ au^
tem quinti femoris mufculi anterioris partís posleríorem indicat portionem.
E L Quintus tibiam mouentium müfculus.
2XC,Y Excarnistibie offíspars,uerim Y. interioremnotat malleolum,
a Prünus pedem mouentium mufculus.
b. Secundus pedem mouentium mu[culus. ν
c T'endotenuifsimus,idemás fumme gracilis,qui αἱ tertío inter pedís motorum mufculo educitur.
d JMufculus furam conflitucntium maximus,pedem d mouentium quartus.
e AMufculus quatuor pedis digitorumtertiumos flectens.
f 9ortío mufculiinter pedem mouentium quinti,
Ea "T'endo fextí pedem moucntium muculi.
b. T'endines digitos extendentes.
i AMlufculus pollicem d caterís digitis introrfum abducens,
cIbfolutis itads fedecim mu[culorumtabularum quas in prevfcutis Libri ínitto collocandas du
xi indicibus, proximum modo erit Capitum contextum agoredi,ac a ligamentorumnatura ini
tium fermoni fLatuere,
QUAE TB) I HGUED LPS TENE Δ ΖΘ ΜΟΥ 5
ligament ufus Θ᾽ differentia. Caput I.
FIG R4 fequentempagínam occupans,co omtem propemodum ligamenti 0776 +
ventíam | 1167 00 בס הו 17075 uniuer [um femoris os exprimit und cumtibiz offc QC fibula , qui^
bus ca ligamenta adbuc connata berent,que primi Capitis contextu intelligendo y fubferuiunt.
-4,B, C,D Femoríisos.
B Femorisoffzs caput finum coxendicís ofcís fubiens.
C,D Femoris offís bumiliora capita, que tibiee articulantur.
E,F,G,H "Tibieos.
F Eminens fuperioris appendicistibie offrs proceffussqui finum fübíngreditur , queit duo bumi^
liora femoris 0605 capita fficiunt, cy" qui ligamentum mox. 2€ infinuandum educit.
G Sinus
214. ANDREAB VESALI] BRVXELLENSIS
(Ὁ Sinus inferioris appendicistibize 065 quo complures ue^
buntur tendínes eorum mufculorum, qui anteriorem tibie
edem occupant.
Fl [nterior malleolus.
I,.K Fibula ,uerüm.K exterior mallcolus priuatim in[ignitur.
L, M, Mufculus notatur ín fura maximus, pedemá mouentium
quartus atq; inter relíquos corporis mufculos intenfj ume
liuens.L^ evi IM buius mu[culitendinem,calcis ofsi infer
tum»particulatim indicat. IN. autem portiunculam tendi^
nis primi c2" fecundi pedem mouentium mufculorum offen^
dit,que quarto pedem mouent mu[culo conna[citur , ac ft-
mul cum illo unita calci énferitur.
O "T'eresligamentum, famoris os coxendicis off iungens,
JLigamentum ovbiculatim femoris cum coxendicis offe arti כ
culum amplectens, :
6 ILiganentorii portíones, ex mago extertods femoris fro
ceffuin mufculorum t fubfLantiam abfumptee, ac potifeimum
ín tibiam mouentium ( feptünt.
RR. Portiuncule lígamentorum quoif כ dradiceinteríorís mi^
norísá; gproceffus femoris pronate . c9: ín oclauum tibiam
qmouentenm mufculum precipue degernexantes.
S,S Membrancum ligamentum, reliquis ctíam omni bus artícu
lis commune,quod. untuer[um genu articulum ambit , ca tan
tüm parte excepta,cut mola preponitur.
T' Ligamentum genu articulo proprium; quod externo ipfius
lateri attenditur.
Li gamentum boc yetíam getu artículo peculiare cenfctur., ש
atq ex£erio ipfius lateri attenfum uifítur.
-X Ligamentum ex tibi ofíis proceffu F notato כ ín famorís
os infertui.
Y Ligamentumuperiorem fibule partem כ tibi ofst conne»
cens.
2
4
Lígamentum inferíoremfibule partem, 1700 alligans.
AMembrancum ligamentum, fibulam tibic offi toto ductu,quo inuicem bec offa debifcunt, שווסט
1111675
b,c Fdic ligamenti notatur tendínes anulivítu amplectens; qui atibie anteriori fedein pedis fupe»
Tiora porriguntur. L^tueró ipfius natura. exactüis oculis fübijceretur , id [célione fecundim
longitudinem ducta, díuifum כ atd una parte in latus reflexum fiximus.
d Ligamentuma tibise offe ad calcem infertum כ c9 tendines bac ad pedis inferiora de[cendentes
continens.
e Ligamentum afibula ad calcem porrecfum כ 2 tendinibus bac pedis inferiora petentibus ob-
ductum.
fL igamentum cartilagineutm, abínterno malleolo;in tali internum latus infertum.
ו 7 ל 7 talo colligans.
1-16 [ane c9 tabulam retuliffem prefentis Libritrigefimo Capiti proponcndam כ que prine
ceruicis uertebre ad fecundam, cy prime [ecundeds ad caput connexum ex primit nifi quam mo
do propo 7 utcimds omnem ligamen tí differentiam co'ufum common[Lraret.
PRIMVS
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Il, 215
RIM V $ Liberomnia, quae ad humaní corporís offium cartilaginumtg
enarrationem fpectare duximus , enarrauit , praefens ueró offium cartila
gínumiQ ligamenta, δέ ea mouentes mufculos profequetur. Offítim e
ním & cartílagínum natura prímüm fuít perdifcenda , & poft illa mox
ad lígamentorum mufculorumQ concifionem properandum , quando
quídem hz corporís partes; czeterís omnibus ueluti fundamenta ἂς 28 2
undi, in ες fubijciuntur ." Ligamentum itaque, quod nerui generatím dicti no- Quid liga:
"ura Capt 1 / FN , " 2% ₪
E... míne compraehendímus,GrazecísQ; cuideuG- nuncupatur, proprío, nonautem communí i^ tux.
io prepofi gnificato,corpus e(t fimilare ex offe autcartilagine, aut quauís duríori membrana príncipiu
tlizamei- ducens,omnís propemodum fenfus expers, durum,fed tamen cartilagine mollius,album,ua-
ἢ ᾿ ΠΗ͂ riosqín colligando, contínendo, obtegendo, & mufculís conftituendís homini ufus prae
(O.P. S.T. ftans." Nifienímoffium & cartilaginumartículi,lígamentístencrentur, nihilfané prohiberet Ζ γάνικηεο -
v. offa;autcartilaginesín quolibet motu luxarí,& à fua naturali (ede alía alib permutata ceredí. "iénfüs ἐπι coL
Quodnecontingat, fummus rerum opifexDeus omnes offium cartilaginumQ artículos liga EUH
mentís círcundedit,ualídís quídem,atremiflionis interim , tenfionisqy non paruz capacibus;
Mirada profecto eft Creatorís indu(tría,qui ex coartículatis ínuícem offibus,corporís fubftà Ligen:
tí&enafciuoluerit, cuius beneficio offa (imuladamuflfim tutoq colligentur,& artículata conti οὐ ξμκεα,
neantur,neque prompté per ufolentos motusàfeinuicem rumpantur , quoda demum haee
fubflantía ex contínuis indefeffísqg motibus,noxce fufcipiendae contumax, ob dutítiem euafe
rit. Porro ut offa cartilaginesQpà mufculis tractaocyusfequantur, molle rurfus ligamenti fub»
ftantíam confingí oportuít;atq;hacrationeinualidam, Atqui contrarium e(t ualído &duro,
ínfirmum,debileac molle. oue fuerit ígitur rerum Opificis folertía,quí corpus quoddam fa^
brefecit,ufüs & naturzeutríufq abunde compos,G ab íníuríjsremotum, ex humanze fabricae
re(eciionedifcas,integrum eft. Comperíes enim omneligamétum 3000 durum , uttutó (imul
colliget,& quantum (uo artículo ex ufu eft;illum moueri non prohibeat, neq facileabrumpa
tur,atqp híc praecipuus primarius ligamenti ufus εἰς, ἃ quo etíam nomen mutuatur. Namli
gamentum ex offeínos(uthumeri & genu artículorumligamenta)aut ex cartilagineín cartí ^
laginem(utlaryngis cartillagínes mutuo nectentía)autab offe ín cartilaginem(ut quae co(tarü
cartílagínes pectorís ofli commíttunt)infertum,commifTorum offiumac cartilagínuim com.
muneuínculum eflicitur,hocfolonomíne;utilla inuicem colliget,fiue haec manifefto fiue ob^
c bc. fcuro,& quí uix perpendipoffit,motu agantur." Secundo ufuligamentum,tendiínesfuis,qui Liganenti in
bus uchuntur,finibus contínet,ne ex ipfis declinent, autabilliscleuentur, huius autem gene- ker 6
1115 1103 ה הפ רוס רו homíneeffe quàm plurima;in manus pedísg mufculorum enarratíone doce d
tb 64 bímus.In externa nang cubiti fede, quábrachíaleilli artículatur, eíus claffis ligamenta" fex ui^
Apes funtur,ín ínternaautem brachíalis regione unicum & perquam ualidum,deínde etíam ín ir
δα. ι,., ternadígítorum manus ac pedís fede, unicum in tota fere ipforum longitudine confiftit.In
2456. anteriori ueró tibizefede, quà pediarticulatur, unum quoquecítamplum &ualidum;& 'alía |
ἢ D denígiinter tibiam & calcem;acinter fibulam & calcem obferuantur, quac omnía ín hocprzccí
i4», puecreatà funt, ne tendo ín mufculicontractione € proprío finuaffurgat. INifi enim huiut
i: (44d modiligamentüanteriori tibíz fedi iuxta pedem prepofitu, ínter reliquos,quibus uia prebet,
Ἢ jet tendines, illos quídígitorum extenfionís authores funt;tranfmítterct,& cótíneret, quoties di^
enperunü gitos tenderemus,tendínes ílliantror(um à tibíae & pedísartículo promínerétnihilo mínus fa
ty divi ne,cpfifuniculüunidigito alligatiad genu αἱ protederes,illog digitum eleuare, conarerís;
in fingulis f eiculus nang;lleuerfus genuattractus; plurímü
exemplis ^, RECEN ER 0 i ἢ
adore, ἃ pedis ci tibia artículo abfcederet . At (i aliu funicu
là tranfuerfim infimz εἰδίς fedi obligaueris,atqy fub
illo,ett quo digítü extendí uolebá,traduxeris,funícu
lus íllerectus,etía fi ptrahatur,nó amplíus àtibíaab
fcedet,& tibíze pedidg, tráfuerfiuinculi occafione to^
to ductu exporrectus,dígítu eleuabit. Atq μᾶς Natu
refolertíaaurigas imitari intuemur anulísillís, quos
equorü iugis conectunt;uthabena oblógíori p anu
1 traíecta, equos,quibus nó infident, opportuniüs
reflectát.Quíaueróligametahazcperínde;acilleanu
Ius habene, tráfuerfim tedinibus obducutur, aut po
tius orbículatím amplexátur, Cirecis ἐγκάρσια fuere ntcupata, nos autéillanuc Tranfuerfajnue
Anularíaappellamus.Interior eíufmodiligamentorü fuperficiesanulis,p quos funes traíjcít-
tur
2 7
LL
Lil.8de V fu
par.
JIigamenta
aur mébranc
Jinibus obdu,
«ἴα, ad quos
uu[culi vefle
duntur.
'enta כ
1
bula augen»
La.
Li. de Ad,
ii. fecZio.
Jav Propu«
gnaculi funt.
Ad .ו
zi.diffect.
igamento ἡ
ו uis, quee
inflay intevfli
tjj funt.
IL igamento ΄
up ufus , quo
zuufculi con
Jlyucfionem
fubeunt.
Qua ligamen
td Unicum tan
tüm prafLant
ufum, que plu
765
26 ANDRHAH VESALII BRVXELLENSIS
tur;penítus refpondent,eftením ut plurímüm;utet ipfe tendo, fecundüm cauum orbicularís,
lzcuis,& uclut uífcido humore ceufmegmate quopíam perfufa. uuippehzeclígamenta π fo^
limtendínibus extrinfecus obducuntur , uerüm etíam uclut ftratum ipfisfiunr.ipfa namque
oflis duritiem correctura,ínter os & tendínes fefe infinuant , undíquaq ín orbem tendiínes,ci-
traomné prorfus connextamplexantía, Sut anulus habenam, tranfmíttentía. Horum 11032
mentoruordiniaffcribendefunt mebranzetranfuerfim alicui integrae mufculoriüi con gerieob
duéig,ne illi inter fe implícentur,fuá uefedeaberrent. huiufmodi enim mébranas ín tota cubíi^
tí,femorís,S tibize longitudine mufculis praeeffe recenfebimus.Infüper & tráfuerfum prímae
ceruícís uertebrae" ligamentu,dentemín fuo finu contínens,acneillealíquando dorfalem me-
dullam cóprímat,ínftar ualliprohibens,in horum quoq numero recenferí poteft Rurfus nifi
rídiculos etfictos penítusarbitrarer cerebelli' proceffutt,qui uermibus comparantur,motus,
interhacligaméta quoq; connumerarem, tenuis cerebri mebranze partes, quz anteríore cere
belli (ed cerebri" natibus,& pofteríore' dorfali medulle conectunt. Quandoquídemillas me
branz partes 1 endinii nomíne Galenus dígnatus eft;arbítratusillasin hocformatas efle, ne
proceffus uermíii modo confi&í à fua fede reclínarent . V erm quíahis proceflibus nullix pe-
culíarem motu tribuo,neutíquam tenuís mebranze partes illori motibus przecfTe concedam,
fcdhucquog referámembranas;feu ligamenta potíüs ex oflibus pronata,& quofdam offi (i
nus ídeo fuccingentía, ut, & fi mufculu tendínémue (inui ííncübentem, anulímodo orbícula-
tím nó amplexentur,nihilomínüs tamen fini íta fübungat,& uifcído quogihumore ficobline
tur, & lacuía fint;ut pinguis rotulae modo,mufculi & tendíne (bí fuperuehi finant,& quomí
nusis atteratur,przeftent;" Reperíesautenon fine fumma uoluptate huíufmodiligamenti, ín
pofteriorí coxendícis offís fede finui obnatiad quem mufculusreflectítur, qui ínterná pubis
ollis fcd&occupans,femur extrorfum circiiaeit, deinde eti in fuperiori coxendícís oflis" τεσίο
ποι πα" duo mufculi defcendut,prímarij femoris fexus opifices. Huc quoqfpectantligamen
ta,cartilagíncaligamentorum natüráferuantía,qua acetabulorü & offís (inuu cauítate auget,
cuíufmodiad coxendicis finus fupercilit obnafcítur.Etfortaffis hucreponende effentligame
tof? cartílagínes,quas ín genu artículo, & in humeríiad (capulas artículo haberi in Prímo li-
bro retulimus. V idetur πᾶσι et genu cartilaginibus Galenus Lígamentort noméíndidiffe, li-
cctad colligatione nímís quàm pari conducat. Porro tertíus líeamentoru ufus céfebítur,quo
íllain(taríndumeti & propugnaculí, corporib.quibufdaobduciütur;in quorüalbo ínprímís
omníafecudi ufus lígameta copraehendimus,& príuatím mucofas quafda mebranulas,tendí
nibus tuniceerítu círcudatas,'cuíufmodíín manu przecipuéobferuatur, T édínes ením mufcu
lort,quíex cubito ad digitos procedit, mebranulís proprijs obteeütur, & potiffimüm ea ten
diínuportio,queinbrachíalis (inu; && manus uola;ad díeítorirufqradices habetur. Czeterüm
he mebranzáà tédinibus,ipfistg mufculorü peculiaribus mebranís potíüs,quàmab offeprín-
cipit ducunt;undeetiàmembranarü ordíni no íneptéaffcribütur. Cuandoquídefi huius ge-
nerís mebranas ínter Ligamenta cu Galeno enumerauerímus,rcli quae propemodit corporís
mebranz huc quogreferentur,quonía quibufda obducütur corporibus,& uelut uincula eo^
rüexiftunt.Effentanté ex harum numero,perítonaeit praecíipué,mebrana coftasfuccingés,ín^
terfepientes thoracís cauítate mebrane,dura cerebri mebrana, unà cü omnibus,quos educüt,
proceffibus.ING ením mínüs hae mebranazeab offibus,quàm cztera ligaméta;enaícicofpiciun
tur,& interímín fealíquíd colligat, contínent,etam plexantur,proximísq offibus aftabiliunt.
Quartus etíà ligamentorü ufus haberi poterít, quo feptí alícuius ac ínterftítij uice illa mufcu-
los íntercedut,& mufculís duri offis modo renixü prabét,cuiusnotz" lígamenti illud profe
&ló cft, quod ínter ulnàradiug fecundüm cubiti longítudíné porrectum mufculos ínternam
cubiti fede occupátes abexterioribus interdíuidit. Deíndequi mufculi huic ligamento atten,
fi,utosipfis concredítu moucát;ín fe contrahuntur,tücligamentu id ipfis firmamenti offert,
abfg quo nózequé ualída corunde fieret functio .Huíus etía generís ' illud eft,quod tibia fibu
lam mébranz cuíufdaualidíorísrítu,ubiinuicéoffah ecdehilcut, connectitpoftmodüu preter
ligamentüfpínarum ínteruallit occupas,& dextros mufculosà finíflrís dirímes.hís quoq ad.
numerari poffent mebranze,quze pubís offi foramina occupat, mufculosQanteríori forami-
ni fedíattenfos ab illís,quipofteriori comittuntur,quafi offis modo difcernüt." Atquíntus li
gamentori ufus neutiquainfimuseft;in huíus enimordine ca ligamentorü portío reponen-
dauenit,quaemufculi conftitutione ingreditur, mufculoG nó infima fubftantia fuppetit.Qua
autérationeferieg (4 fiat, fequenti Capite,quod mufculorii con ftructiont enarrabít,opportu
πἰὰς profequemur. Fic ueró fuffecerítaddidiffe, mufculü etíaad ofliü cartilaginity colligatío
n€plurímuauxilíari,quía capitefuo exuno offe, aut cartilagine principii ducit, & ipfius fine
inaliud
h fi.cap.s
K.
iz figli.
B;D.c,d.H
₪ to fi. li-
E,F.G,B
l o fi.lib .-
H,autE 4
H.
m fbetai
tabule «4
».deiti 1s tà
f 6152)
£x
n1 fig. ca
29 lib.iT,
0
P sfi. cap
gi lib.
4 4 tabul
tialis HO
la.
Has offett.
dunt pria.
res figure
5,6, 7 libri
rum.
Y 7 tab. V.
deii S,T.
5 buius ca.
fia
+)
.0 ו
6
C x fa.cha.
324556.
! zta.cha-
10.
07
202 . Δ.
4. tab. δ,
uide ta
lLe yf. er
tabu.d.f.
14. tabu-
le b,b.
7 tab. V.
8 4.
bo.
Cap. 14.
li R.
k x.
l fg.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 21?
ínalíud os, uel cartilagínem implantatur, Atque hacratíone lí cgamentorum ufus commifcere
promptu erít, Sunt enim prími duntaxat ufus omnía,quz femoris os coxendicis ofsi ,& tibí&
femorí colligant.nullum enímaliud homíni quàm collíeandi officium prae(tant, nifi etiam for.
fitan aliquis tertío ligamentorum ufu, ipfaofsibus obduciaffereret , Secundi duntaxat ufus
nullum reperíes,quu omnía tertio ufu inftar propugnaculíjutab oflis iniuría uindicís in ftar,
tendínibusfint. V'erümexhis reperíesnonnulla, quze aliud nullum beneficium , quàm fe.
cundi & tertij ufus conferunt,neque offaaut cartilapines inuicem nectunt, qualía omnía funt;
quae uni folummodo ofsí propría contínuaue cenfentur.ut * quatuor illa , quz ín externa cu.
חוכ fede;radíj appendiciafTcribuntur, & unum ulnze propríum , deinde praeter coetera huíua
generís quxdam ad calcísos fpectant, quemadmodum fuoloco diffufe explícabitur. Alía ex (8
cundíufuslieamentis, ctiiprimiligamentoru ufusuícem fupplent;tendínc nang,quem tranf-
mittunt,tuentur,& etíam offa inuicem líeanc funtG illa quae duobus offibus commu níacon-
Ípiciuntur,ex uno offe in aliud pronata;ut' illud fex tranfuerforum cubiti lieamentorü , quod
radío & ulnze commune dicemus. deinde tranfuerfum quoq" líigamentum, anteriore tibize fe;
dem íuxta pedem occupans,& ad fibulam tibiam relatum,quod duo illa offa collieas , plurí;
mosctíam tendines unà tranfmíttír, Praeterea & tranfüerfüm internas brachialis fedis ligamen
tum pluribus quoq ofsibus commune exiftít, T'ertíj duntaxat ufus 1113 fun t; quz tendínibus
Íccundüm ipforum longitudinem obuoluuntur;nifi ctíam prímiuf(us fint, quód tendínes αἱςί;
nis fedibus commifTos feruent;autligent. Quanquam rurfus ex hís quedam & quínti ufus uícé
gerant," quandoquidem mucofe membrane tendínibus tertium quatuor digitorü os flecten
tibus,ín brachíali & uola obducte,etíam mufculis exacilibus quatuor díeítos pollici adducen
tib.príncipii prebent.In quinti folümodo ufus numero propemodu habédz funt^ mébrane;
in pubísofsium foraminibus obuiz, Id autem quod ín' cubito &'tibía habetur , etíam primi
ufus lieamentum exiftít, quum & adoffium connexum egreeié auxilietur, Quamuisetiam
hzecomnia& ad quinti ufusligamentorum claffem reijcipoflent,quód nonobfcuréctíam mu
Ículisprincipiti porrigant. Qui enim internam & externam pubis ofsís foraminis fedem obté
.guntmufculi;b illius quoq; foraminis membrana partím enafci dicentur, utí ctíam ab eiufmo
dilígamento ín tibia nónulli mufculi originis portionem affumunt, Porro utí neg ligamento-
rum ufus idem eft,& plures inter ligamenta 6105 gratía confuregunt differentíc,íta quog ín or
tu illa uaríant,quum alía 6 folis cartilaginibus príncipium ducant, utlaryngis lígamenta, alía à
folis ofsibus, utgenu,cubitihumeri,d reliqua feré corporíslicamenta, Aliaautem & cartilagi
ni& ofsicommunía funt,ut quz pectoris os illiín(inuatis cartilagínibus adnectunt. Parira-
tíone quacdam líeamenta folas nectunt cartilagínes, ut laryngís . nafij cartilacínum ligamen-
ta,quaedamoffà duntaxat,ut humeri, coxendicis,genu,& reliquorü fcereartículorum lizamen-
1.6 dam cartilaeínem ofsícommittunt,ín quorum numero funt lieamenta,coftarum cat
tilacines pectoris 0111 nectentia. Alíaalíam partem quampíamofsiaut cartilagíni committunt,
utcorporís membran: ad unam feré omnes , atq; haec femper duabus partibus funt commu.
nía. Alía ueró uni duntaxatofsí príuata cenfentur;ut fex cubiti exteriorumlieamentorum, quze
tranfuerfim ducuntur quínq:.nam prímum quod ulnzradíoGg communecít, non ad unicum
tantum os referetur.Infuper & qua pubis ofsium foramína opplentmembranz , huc quoque
Ípectant;(i modo ille(quumnonlígent)in ligamentorum numero habeantur. Subftantía de-
miralíaconftant mollíorí,magisG membranea,utomnía feré que ín orbemartículos ambiunt,
quanquam ín 11115 rurfus quzedam fit differentia. Digitorum ením internodía mollius ambit li
gamentum,quàm humeri artículum,ethuius denuo duritiem , coxedicís artículi ligamentum
long? fuperat, Alíaautem dura funtymedíamG ínter líeamenta , qua artículos ambire dixi , &
cartilaoínes,naturam fortiuntur,undeetíam Girzecí haecvevesyovdjodiets 000607006 quafi ligamenta
cartilagínea dicas,appellant. Huius generis omnía propemodum funt,quz extrínfecus artícu
lis non obtenduntur,fed inter offa ipfalatítant,quale illud e(t" quod ex medio capítis femoris
ín coxendiícís acetabulum fertur,&' ca quz uertebrarum corpora íntercedunt,& * id quod ex
media tibize fede,quà haec femurrefpicit,inter femoris capita ducitur, & ' quadam malleolos
talo nectentía, & quod facrum os iliumq offa interuenit , & generatím omnía, quz inter offa
fedem habent. Vnde etíam & fitu licamenta ínter fe pugnant,quualía extrínfecus ofsibus ob.
ducantur,ut molliorailla . Alia autem interipfa offa,ubi feinuícem refpiciut, contínguntq; fi.
tuentur, quemadmodum cartilaeinca propemodum univerfa. A forma quog ligamenta diffe
rentíam mutuantur,funtenim quadam prorfus lata;membranca & tenuía,uti illud , quod ₪
cundàm cubíti loneitudinem inter ulnam radium que confpícimus,& illud quod parímodo
inter fibullam & tibíam;ubihace mutuo dehifcunt;obferuatur,& etiam pleragín orbem articu
los
Ligan
TUPt Gif γον»
£6
Ab ufi.
"Ab ortu.
4 מ
quas cónné»
cunt,
«4 opestiluss
quib, commit-
tuntur.
«{ μια
fitu.
4 forma.
218 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
los círcundantía,eaq tandem omnía, quae tendínibusmufculis'que obuoluuntur. Afíaautem
«ταί fant & ex hís quaedà terctía,ut" lígamentu ex dente fecüdae ceruícis uertebre,ín occípitís
os procedens, &' íd quoq; quod tranfuerfim denti obducíturac príme uertebrzceftpeculíare,
deínde δ᾽ ligamentum femorís caput coxen dicis ofsicommiíttens , quod in artículí medío lo-
catum teres etíam uifitur, Alia ampla latatg funt,ut tertíum peculiari humerí articuli lígamen^
torum,przeter membraneum quoddam , ín orbemartículum ambiens. Infuper genuartículi
peculíaría omnia,craffa quidem funt;non tamen prorfus teretíajut & cartilaginea illa talum ti
bia: & fibule colligantia. Rurfus quaedam continua , & nullo foramine peruía cernuntur , ut
ligamentorum maxima multitudo ,* quaedam uero aliquid tranfmilTura perforantur , 101193
mentaanuli modo tendines tranfmittentía,& membrana pubis ofsís foraminum, neruo cum
uena & artería uíam preebens;ut & membraneum ligamentum inter 110105 os & fibulam con-
fiftens. Quàmiufté uero hacc fingularerum Conditor diftribuerit,fcorfum fcmper ín pro^
prijs Capitibusrecenfere conabor,ubí perpetuo, fi quid peculiariter alícuiligamento ín colore,
Ligenestis fübftantía forma , eíufcs generís differentijs obtigerít,fubiungam.Communeautem omnibus
comi. e(t quód obtufo admodum fenfu(nollem ením dicere nullo) partícipent,ne propter crebrum
frequentem motum, continu affrictum doloreuexentur. Quaetíam ferératione(quum
Ícilicetnatura ficca fant)ne ocyus exficcentur,ligamenta quae artículís funt peculíaría,mucofo
» f E H / 4 . . '
104 quodam lentoQ humore, ut & articulorum cartilagínes , oblínuntur. Cuius fané naturamac-
mentorimbi! curatifsimó,fi non ob alíud , faltem ad luxatorum reftítutionem perdifcere debemus. Quod
mor. H . E H H H , לשא 0
* quumalíàasnon femel , tum etíam in Libro de Artículís Díuus Hippocrates nobis infinuauit,
$.0.
> 47 INerui ín plures furculos diffribuendi portio.
B
C
D
E
F
G
S NS
quum macilentos non natura,negr debíta arte reddítos,eiufmodi humore ob excrementícíos,
quíipfis colliguntur, ficcosabundare docuit. Preter ho c, quodrerü Opifexunctuofum hunc
humorem ínttar olei ofstum,quà inuicem coarctantur,cartílagí nibus oblínit , ut huius benef
cio,prom prémobilis fimul & attrítu contumax artículusredderetur.
ΟΣ Wb SO EPA s (SU fe Do ES TUE
?ROKESEN TI fguamfculi firudture
vatíosqua onmes fere diffectionis proceres mufculum formari
tradunt utcunque exprimitur. Quod eniminter ᾧ cy Ὡ con
zínctur nerui cutu[datm eff portio [upra ἐπα; abtruncataz
uerim bec charadlerum indíce opportuniüs explicabuntur.
PRIMA SE
CVNDI CAPITIS
INerui cA notati foboles mu[culi constitutionem [ubiens, FIGVRA.
LLigamentum quod. ab offe ad mufculum conslituendum pro^
nafcitur.
Ligamenté o nerui ad mufculum efformandum congrejfiis,
ac primnain fibras distributio mufculié; caput.
Sedes qua fibrarum maxima est diuifío, c9 qua mufculiuen2
fer cor ΠΥ τε,
Diuifionis fibyarum concurfus cotitimíxtiod; , «2 tendínis mu
culiinitium.
"I'endiínis pars,que touendo οβί znleritur.
SEQ ENT EM paginz occupansfigura mufculori buttertos , co cubiti o "4.0
extrema [umme manus fede. ambientiti fibvas ₪ carne liberas cómonflrat,una ci quarto brachii
adeuntiii neruojut bíc qudm fieri po[[ct. coómodifeime muculi fabrice natura oculis [ubijceretur.
FIumeri offis caput;quod [capule articulatur.
Quartus brachium petens neruus.
Principium mu[culi cubitum cxtendentis,qui ab Bumeri capitis vadíce exoritur.
Principium alterius cubiti extendentis mujculé, qui ab bumiliori[capu le coffa prona[citur.
Sedes qua quartus brachium accedens nevuus כ duobus cubitum exten dentibus mu[culispropa^
gines offert.
IN. Cubitum extendentiti mufculorumfinis;[eu eorundem ín pofleríoré ulne proceffum infertio.
O 20106
m figu. s
cap.1.
n eiufdem
o 2 fi. ca
49P.
pita.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER 11 2310 | |
0 Pofferioris ule proceffus pars, que ex^
cartis berpetuo cernitur.
Quartusbrachium petens tteruus inibi có כ"
Jpicuus, qua poferíore fedi exterioris ἐμ
berculé humeri innititur , ac mulculis binc
ab bumero principium ducétibusramos of
ert. li
Q. Jnitium ef cubitum flecfentium mufculo^ SECVNDA
vum poferíoris. FIGVRA.,
AR. Caput oblongi mufculz, quiradij appendt
ci fuxta bracbialein[ertus , vadíum in pro
nut ducit. Ϊ
S JMufculus bícorni tendine brachiale exo
renders.
TS Mufculus brachiale extédeutii alter , qué
eregione minimi digiti postbracbiali im^
plantatur.
Z^ dMujculusulne exporrectus eg brachbiale
fieclens.
2X Mufculus indicem, medium co anularem
' — extetndetts.
Y Mujculus quo minimum digitum precipu£
extendi docebo.
ZZ Carneapars eius mufculi,qui ín tres dedu
Cus tédines,, unum brachialis oftt pollicem
Juftinenzi inferit ,fecundum primo pollicis
offi;tertium fecundo pollicis offi c» tertío.
« AMufculus cuius beneficio pollex indici ad-
ducitur,
τ] "3C vL vMmotusuoluntarij , ex noftro arbitratu pedentis proprium |
S cíTeinftrumentum,;omnibus conceffüm uidetur diffzctionis proceribus, 0
7} ה 32 omnibus ídem mufculí coftructionis modus enarratur, Quí equi ἯΙ
dem probabilis apparet ,acmagnum Conditoris noftríartificium com- /
monítrat;attamen quum ín paucifsímís mufculis , aut potíus ín nullísil- /
lum obíeruem,íecus propemodum atq; illí , de mufculorum conftructio-
ἐξ: nefentire cogor. Quae autem omnium feré fit fententía, nunc quàm pote-
ro breuilsimé;X fimulexplicati(simé fubijciam,eorum placíta ín continuam orationis feríem,
quae uerítati proxímé fit confona,&c qua eorum fententiam claríus edoceat,congefturus.Dif ps peus
finiuntitaque mufculum,partem effe inftrumentalem ex neruo,líeamento,carne;uenís,& ar. ΡΠ ἢ
teríjs confabricatam, motusQ uoluntarij peculíareorganum, in cuíus fabrica ad hunc ferémo^ ziofrcuncz at
dum INaturze opusrecen(ent, Vlufculum fane huiufmodi infira mentum efformarioperzepre 9n! «m«o,
; τ γε ; : 2 1 8 yop E
tiumerat,(i demum ipfius opemembra,& grauiora offa motu arbítrario moueri oportebat. 755,547.
i ] / ; . : 2 ; 0 fententiam.
E Qaumbinaením corpora fint fimilaría,quibus in praefenti fermone(quíi demufculi conftitu. Liganentiet
vistimpe- tíoneefDindigemus,lieamentum fcilícet;& neruus fua propria uoce dictus ligamentum uer πε eaae
tei. fitdurum, neruusautem mollís,míranda Creatoris eftinduftría,qui ín fingulis motui uolun. 0 DUET
tarío praefectis partibus,utroqe utítur,neg ínligamentilocum neruum aliquando tranfpones,
neg in nerui regionem ligamentum, Conceflüm ením eft omnibus,neque durumad fenfum
(utpote quod non faciléafficiatur)neq: molle ad motum( quum ímbecillíus fit)effe idoneum.
rgo neque per neruos folos moueturaliqua partícula,neque per lígamenta, INeruusenimfen
fitiuus quidem eft,quatenus mollis : ínualidíor autem,quàmutmouerct, & transferret totum
membrum, Líeamentüueró tuto quídem collieare , & ínterím membrorum motibus no ob-
T 2 ₪
Mufculit na»
tura inter li»
gamentum C
erui effe me^
dium.
JT» igamcti Cx
merurpermix,
rio.
MgUufculi ca-
n
Finis feu cau
da cy tendo.
V enter.
Carnis it zt
Jculoufus.
Vene ac av.
eric inamifcu
lo necefsitas.
AM ufculi me
ὀγαπά.
AM ufeulum
mon «que πεν
ui,ac ligameti
71421074 bati»
cipare.
Liade Mo»
tu mufculoric.
220 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ftarepoterat,ípfum tamen motus uoluntarij organum per fenequíuít produci, quum origin£
ex ofleaut cartilagíne,no autem nerui modo,ex uoluntarij motus fonte obtíneat, INemo ením
ambigíthuiufmodifontisfeu principtj corpus molle oportuiffe fieri ; quandoquident ncg ex
molli perfecte durum,neg ex duro molle quicquam enafcí pofsibile eft . Propter has íoítur nc
cefsitates Natura neg folis ligamentis uti ad motus uoluntaríos potuit, quoníam neque fenfu,
neg motu przedíta funt;ut quae anímze príncipatus (cdinon contínuentur. neq; neruis οὐ fo^
lis utendum fuerat,cüm hi propter mollitiem tenuítatemG transferre tam magna pondera mi^
níméualerent, Permixtum igíturexambobus oportebatalíquod crearí motus organit, quod
omníno neruo effet duríus, X ligamento mollius, & ideo quoq participare fenfumínus quide
quàm neruus,magiís autem quam lígamentum.]nfuper decuit & id quog in medio roboris et
imbecillitatís,aliorumq contrariorum, quz lipamentis & neruis infunt,exiftere, Atcp hac occa
fione motus inftrumentum, utrísg ipfum componentibus fab(tantijs cómunicat, non tamen
exacte alteram,neg; folam,neg eam impermíxtá obtinet, fed ex ambabus coómifcetur. Verüim
quumnihilalicui per totum confundipotcft;non confractum príus in mínímas particulasne
ceíTaríum fuitutrungsneruum uidelicet & líeamenttrin fibras tenues difcindi deinde fibi inu
cem eas copularíad uoluntarij motus organi generationem, Perficitur ením ncruíacligamen,
tí ín fibrasdiltributio in hic modum , INeruusacceditligamentum,ac fimul cómíxta in libras
duas quodam modo digeruntur,illae ruríus fingulx in alías , & hzc íterum in plurcs tantifper
diuiduntur,donec ín tenuífsíimas membrancasQp fibras procedant. poftquam he ad extremum
diffufionis peruenere,rurfus ut díuilze fuerunt,mutuo concurfüu coalcícentes, & commíxtz ín
unum colliguntur. Etquemadmodum príma diuifio muculi caput conftituebat,ita hoec" po
(trema collectio finem mufculiefformat, quem Graeci ἀπνδύρωσιν, quafi eneruationem dixeris et
utnos quog tendine mufculorum, appellant. Medium ueró,ín quo díuifionis feríes cofi(tit,
mufculi uentrem nuncupamus, fimilitudinem à mure,& lacerta, & pifcis muículi,autalíoquin
communipifcii forma mutuantes, IVlufculínang (cu lacerti caput;muris lacerteG capiti con-
ferímus,tendinem autem caude, XC uentré uentrí, Ceterüm fi Natura folummodo íta neruum
δ lieamentü diuiliffet;nec medias regiones, fibrarumQ interftítía molli infarfiffet fubftantia,
quae fibris ; thoriacrexrurz alicuíus , c firme fedísloco effet haudquaqua mufculi uel tantillo
temporís fpacio fibras illas infracias incorruptasQ feruarent, E(tautem fedes ca ac thorus, fim.
plex caro fibrís obducta, que nó aliter fibris cómittitur,quàm in calathis 310567 fifcellís,in qui-
buslacharum rerum periti coagulant.Fingeigitur fibrasexneruo & ligamento diffufas,tun-
cis reípondere,lactiu ero ipfi faneuinem,et 6360 carnem proportionarí,nam ut ille א τα
haec ex fanguíne paratur , Quanquam tanto ueríorem tíbíi confinges imaginem , quo per
caleum plures crebríoresq iuncos funiculosue porrectos , & nó folum ad calei lateraattenfos
ímagínatus fuerís.|Ncautem caro heec,relíquatg mufculi fübftantía, fanguine nutrimentot ín.
diearelinquerctur,& fuus innatus calor non refocillaretur;uenas acarterías, tanquam ríaulos
quofdam mufculfs immifceri fuit neceffaríum, Deinde quoq: membranam uniuerfum muícu-
licorpusíntegentem àligamentis כ quae mufculi caput & finem ofsibus committunt, produci
oportebat, Commemorataíammufculi conftructío,ad amuffim nulli prorfus conuenitmu
Ículo,quü nullum inuníuerfo corporeadinuenías,qui parem ligamenti,feucx offeaut cartilaz
ginecxortus fui , € nerui portionem fibiaffumat. Quod fané innuebat Galenus, quu Mufcu-
lum ínter ligamentu & neruum natura medíum 6110 afTereret , alibí tamen anímaduertens non
parenneruíi portione, ligamentí portioni ín quibufdam mufculís mifceri , INam ut caeteros ta
ceam, tendo pofteriorem in calcis (edem infertus,folus crafsior e(t quatuor femur petentíum
neruorüradicibus,utcung eas fimul colleceris. Deinde fi nuncomnes tibiz ínfertos tendínes
acreliquos pedís offa accedentes perpenderis,que nunc cum tendíneillo,ín calcem ínferto erít
proportio , ut illa fcilicet medíam tendinir portione neruo , & medíam lígamento formari o-
ftendat;Profectó fi tendínes neruís hic comparabuntur,neutíquá nonagelimam tendíni por.
tionem neruis conftarefatebimur.Deíndefi fortafsis aliquis mufculus pare lígamenti & nefui
portione fibi uendícarereperiretur,effetprofectó temporalis, &*(eptum tranfuerfum, quippe
in hoc'duo fatis infignes neruí implantantur,illum ueró etíà quíng neruorüi propagínes adíre
docebo,quamuís ínterim ín neutrone trigecupla neruí cum lígameto uídeatur proportío.Sed
quíd tantopere Galení praecepta tanquam oracula fubuerentes,& ipfius libros de Mlufculor
motu exolculantes,de illis dicemus mufculis,quilatifsimo oriuntur principio;ac fenfim ín an-
ל טש uerfus ipforu infertione de(inuntzcuiufmodi inter relíquos brachii" attollens eft, deín-
deis qui טור גכ pectoríadmouet,& femoris motibus famulantes propemodir omnes, ín quo
rum exortibus neruu, quíut Gialenus cenfet,cum ligamento diffundi pofsít,confingere nequí
mus,
.
aif. D.
ול
cifi E.
di4ta.ta
do mufcule
rum n,o, d
€ 2 fig.cdP.
1 li. 4. cbá.
$7560; 66;
71, licet ue-
ra propor-
tio ex ner.
uorum tabu
lis , ut icd,
ucnarit, pe.
Li ticqueat,
4 tar
b7t4.5,
2,3 fi. cá,
ulia.
i 2 fi. cas.
li- 4 Q;R,
6
ו
fa.^.
14.
! 9 tab. n,
o (ab. 5.
fa.z.
17 Lab. XC,
6 7
ta.d.
Ρ8.4 Δ.
4 feriatim
abdominis
€gÍO 5 , 4»
» 6tabula-
rum.
11 [4, o. Y.
LE
τ 6ta.o,
2 fig.cap.
li. 4s 5s.
| 6%] «Ὁ.
omen 6 4
bule cum
Ibdomine x
iguree li . s.
| collige id
X 14 EU.
0d.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER If. 22i
mus.INam flatím íg eiufmodi mufculorü oríeíne multó maior fibrarii eft copia, quàm in mu-
fculíreliqua parte;fiquídem ín 11115 mufculís,A proecipué qui femoris motibus przcfunt, fibrae
abipfo ortu nó amplíus ín plures díuiduntur,imó fenfim ad infertíoné properantes inuic col
liguntur,mufculos tríangularis igurze efformantes. V nde etí confpícuü cuadit, fi modo illa,
quam Anatomíci proponunt,neruí ac ligameti díuifio cómixtioq ín mufculis ficri oporteret,
fingulis fibrís ín ortuneruulu debere milceri, quod neuticj accidere ipfa neruorü feries cómon
ftrat.Quandoquidé in plerífgsmufculis duntaxatneruulum admodum gracilem , neq; magís
quàm uená díuifum,ad fuperficiem mufculi nunc ínterioré nunc exteríoré,ueng acarteríoe mo
do exporrígíi,membranaeg mufculi adhaerere confpicies,neutics autem in fibras per mufculi
fübftantiam diffundi. Quod ínter plerofq; corporis mufculos in" illis liquido condifces,qui ab
ilium offe femorís os accedunt. ex quibus etíà quofdam reperías, quorü ne fuperficici quidem
neruus,utíneq uena X artería,uix ut contíguus omníno fit,attendatur, INeg íd 1116 folum ob^
feruabís,ímo età in quadrato" mufculo radii ín pronum mouente,cuí nuncpneruum,uenam
& arteríam exporrigí intuítus fum: practer illos neruos,uenas acarterías , quae cum tendínibus
digitosfectentib.ad extremà manum prorepunt,quz etfi àmufculo illo no multum diftent,
iplum tamen nó contíngunt. Adde πες neruulu obferuari infertum ín graciles" mufculos, quí
quatuor dígitos oblique pollicíadducunt,utneg ín'illos, qui prímí quatuor díoitorü ofsis fle
xionibus prz(unt. Adíiungepreter hos,abdominis eti? mufculos(quos príus,quía omnibus
notioresfunt,recenfere decuerat)nullam nerui cum ligamento proportíont oftendere , quum
nequatj ín fingulis mufculoru, quí oblique ₪ rranfuerfim fibras porrieüt , príncipioru fedib,
neruus ímplantetur,et quoniiiploru eneruatio feu tendo multó latíor fit, Gpmufculorü origo.
INon eft tag mufculus inter lizamentum & neruu natura medius,negy ctía illa, quà רו
tur,lícaméti & nerui fit comixtío. Nam ctfi forte nerui ín mufculi alicuius caput inferí animad
uerfurus fis,nundg fané nerui foboles 10301611 fibrarü modo, ad rendinis ufq; principia diffun
díjautaliquo pacto lígamenti fibrís unirí;uereq permifceri reperies. INequeid profe in ullo
τ mufculo perpendesfacilíus;dp in 11118 quiab interno humerituberculo príncipiu capiunt. illo
rum etením capíta funtacuta,& neruorü ínfertíones in ipforum fubftantía;no folum autem ín
. füperficieadipifcuntur. Atg íd eti ín" illoanímaduertes,quíà fibulg fuperioríappendice prín
cipi fumens,ad pedem prorepit,fic € ín' íllis,quiab inferioribus femoris capitu radicibus ad
calcem feruntur. [Non ením omnes mufculí,nerui implantatione(etía (i quando ín ipforu fub
flantíi neruus porrígítur)ín capítis exortu adipifcunt. fed ubindemultó ínferíbis, c capuc ha-
betur, & ín medío fui quodámodo ductus & longitudinis, quod" anteríor fle&tentiii cubitum
mufculorü oftendít;neruí prímüm'" propagine a(Tumens,ubi duo ipfius capita in unit cocunt,
Idem ín nónullís femorís os amplexantibus obferuatur, & ín abdominis mufculís , & plerifqg
בו ו collo habentur,& in omnibus fere quí coftis ínfternutur. Verüm utcunquencrui,ucl ín
mufculifub(tantia fefe infinuent,(iue ip(ius tanti fuperficieíattedantur, fere femper fua ferie ὃς
propagínibus,fecundüm mufculi ducti porríguntur.Rurfus tendo elixus neg fapore,nec co
lore,neg fubftantía ἃ ligamento uaríat;nifi fortaffis illum πιο 11106, nó quidem omnibus liga^
mentiís,fed tanti quibufdam εἴς quis contenderct.utut tamen fit,tendo mulfculi capitis molli
cíci nequadj cedit, quáuis id ftatím in ortu purü effe ligamentü, nemo inficías ire poffit. Neque
83 mirandi effet, cendine ligamento offa collípati ut plurímim molliorem,minusd cartilagi
neücefTe,cim lígamentorit,quz offa mutuo collieant,ín duritie cade nó fitratio. Adde ctia, ten
dine elixii cum neruo nó proportíonari;hícením elixus aut crudus,fi per tranfuerfum 010103
tur,ex multis quafi funiculis conftructus apparebit nó alíter;cj fi chordam alíquá craffiore di
uífiffes.cendo aute folidior,S utlígamentu (imilarís magís,cotínuusQp uifetur, precipue fi craf
fum alique tendíne ex illis,quí pede aut tibiá,autextremà manum adeunt, examini adhibueris,
Inlatísením & quodámodo membrancís tendínibus feries fibraru e(t manifeftior quo etíà no^
míncà uerís membranis inter díffecandu diftínguütur ," quemadmoduín perítonzei cum obli
quorü & tranfuerfori abdominis mufculorü neruofis tenuitatibus collatione eft cernere . Et
quamuís íd ín quouís animate ínter edendu intueri inteorü בהז bubula tame carne íd fecerís
aptííTimé , cüm pars aliqua menfzeapponetur,qua infignis perreptat neruus, qui plerung; cum
uena& artería inter elandulas confpici confueuit,Inu&to neruo nundg tendo deefIe poterit quí
modo propofita nó edoccat. Deinde íd,quo alij tendin&neruo mifcerí;atqy exligameto & ner
uo equaliter,aut plus minus confufis fieríjmaxime probare contendüt,príusnum íta;ut 1111 pro
ponüt,res fehaberet;perpedendü erat; príufcg aliquid inferret. Dícutnang tendíné capíte mu
fculí ob id craffiore efTe, quód is non capitis fol mufculi fubftantía,fed & neruo quog: cóftet.
* Quafi ueró quís recte dicere poffit,exortusmufculoru fure (imulcollectos, gned adnerucam
3 attinct
AN evum fr&
gulis aufcu-
lisutalijs dif
Jécdionum byo
flforilus ui-
,] füit non
müfceri.
Oni onu
cultor ἢ
Ti ,aut alio
attende,
etiamfi alias
Eb[ovit [απ
Lie 767711068 17:
févatur.
A 'endinem lt,
ganento, non
41/26 nteruo ve
dbondeve.
Excavne mu
Jculi capue,
tendine nó [ἐπε
per effe tenui-
us.
AM ufculorit
capita 24x
vé canis exe
pert/a,non aut
zs, quam ten
dinem fentive.
Qud. serui
mujculis uevé
preflent.
Q.
«Κι fuum mu
nus obeannt,
ualizey mi
0 ῃ
ud uere mu
fculus fit.
Cavo preci,
puamufculk
Jübflantia.
"A5 dipem etia
carni pa) ₪ 7
dtteidi.
"T'endines
quando mufcu
hs denzur.
AVI ujeuli zen^
dinib.defHizuer.
Lia, de IMfo
zu mu[cul.orié.
222 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
" D 4 E - : " SE ; iJ
attinet fübftantiam minores cífe illorum mufculorü rendíne,quí calci ínferitgtr.aut quafi b
chium attollens mufculus;paucíores fibras ín ortu haberet,quàm ipfarum colíectio adinfertio
nem oftendit, Eratítaqueid prius probandum,quàm falfa conclufio inducenda.uemaémo |
dum & heec quoque ínefficax affumptio eft,tendo fenfu exactiflimo participat, neruo igitur &C
ligamento con ftat. Quafi ueró mufculorum capita, & pracipué ligamentofa, 8c prorfus excar^
nca,mínus ipfis tendínibus fentíendí uí polleret, & 10213 conuulfionis perículum mínus,quàm
tendínes índucerent,etíam fi capitibus mox ín exortu neruus non ínferatur , fed tantum atten^
füsoccurrat,ísij etíam fübindenotabili ínteruallo à capite remotus. Hacoccafione & huiufmo
di pluribus,quas recenfere prolixu foret,efficitur, ut afTerere cogar nullam prorfus aliam neruí
in mufculos,quàm uenz & arteríze diftributionem effe,& pari etíam ratione neruum,qua ue
namartéríamq mufculum accedere , Neque ullam alíam in uenaarteríaG curn neruo difleren-
tiam (tatuo;quàm quódad finem feu infertionem mufculineruus nunquam,ut aliquando illa
uaía,implantetur,quanquá etíam pauciíTimos prorfus muículos eíus generís enumerare סט
mus, Suntautem inter alios" rectiabdominis,qui& à uenís & סו fub pectorís οἵ deor
füm deductis, ramulos affümunt,&" temporalis etiam ab inferioribus fuis fedibus ' uafa ad-
mittít,quum ís tamen interim ex elatioribus príncipium deducat. Prztereautuenanutriendo
mufculo fubferuit,& artería ipfius innatum calorem recreat,íta quog: neruum anímalem fpí-
ritum continué ipfi deferre,neruumg;illo fpiritumufculum nunquam indigum relinquere ar^
bitror,ut neg uenaalimento mufculum deftituit, Deindefpíritus animalis ui , & debitae pecu^
liarísqg mufculi conftructionis gratíamufculum contrahi laxaríty fentío, πος! aliter fuo mune
xc fungí, quàm oculum,reliquag fenfuum organa. quce fingula propríam fingularemi fabri.
camobtínent,& anímali fpiritu(qué per neruos cerebrü ipfis porrigit)imbuta,fuis funguntur
munijs.IN6 enimalíus anímalís fpiritus oculo,autlínguae aut audítus organo,quám mufculis
diffunditur. Verüm fux conftructionísratíone, X accedente fpírítu, oculus uidet, língua ou
ftatauditus organum fonos percípit,& fané mufculus ipfe uoluntarijs motibus praeeft. Atog
hacetiam ratione omnía,quibus neruus attendítur,fentiendi ui pollent, nifi propría eorü fub.
ftantía id prohibeat. Cererüm ut quamplurímos mufculosarteria non contingit, quorundam
autem füperficíei tantu attenditur, & aliquando adnafcítur interdum ueró etíam ín mufculorit
fubftantia penitius ramos exporrigit,& interím omníü caloré temperat,tam eoru fcilicet quos
nó proxime contingit, dp illoru quoru fuperficiciadnafcitur , ac penitíus in ipforu fub(tantiam
diffunditur,íta profecto & neruísufu uenít,quíi fuam facultate tamillis muículís exporrigunt,
quibus uix attenduntur, dg quoru fuperficieiadnafcuntur,& ín quoru fabftantiaaliqua ramo^
rü ferie digerütur. Quanquá neruos propínquíus uenís cj arterijs afTimilare queas, Pauciores
enim mufculi רוס arteríarü attactu ínfertioneQ deftítuütur, licet eti quofdà prius recenfue
rim,quos negineruo;neq uena contingi obferuabís, quí nihilominus interím, ut negy alímeto
& uitalifacultatejíta quogpfpirítuanimali n6 príuátur. E(t τας mufculus;uoluntarfj motus in»
ftrumentüt,uti oculus uifus,& lingua euftus,ex lígametinatura in fibras coplures díuifa,& car
nehas cótínente firmanteQ fabrícatir uenartiarteríarü & neruoru furculos ín fe ínterduaffi.
més;acneruori beneficíoanimali fpiritu nuncg, du fani eftanimal, deftitutu. Atgg hanccarné,
prgcipuü motus organi effeexiftímo,& nequacj duntaxat fibrarü thor & fulcimentu. perín
de fanéjac cerebri, cordís,iecorís,pulmonülíenis, rent & uentrículi propríà fubftantia; príma^
ría fuarü functionir autore efTe fuo loco dícemus.Cuód uero mufculoru carní,aut carni (impli
cíter,nullum adipem íntexí,omnes hactenus fal(ó prodiderint;obefi boues, quos Brabantifaz
le códiunt;atteftátur,in quorümufculoru fibrís per carné adeps attenditur. Addectía obefarü
mulíerti mufculos, qui femur extendunt pínguítudine,adeó oppletosuíderi,utambigas, num
caro adipí;an adeps carni comífceatur. Neg, hic de mufculorum fuperficíe folüm loquor, ue-
rüm de íntima ipforü füb(tatía;et maxímé carnea, quá precipua mulculi parte efTeafferui. Ten
dines aüt & eneruationes íllae,quas caro deftituit,ín illis tantu mufculís habétur,qui longo du
tu feruntur. Breues ením t&dine carent, &undig carnofi funt;utlaryngís omnes,fi ' duosre
ctos exceperís, quatuor tertíam cartilaginem primae fungentíum, illi enim ín infertione ner»
ucam naturá obícuré exprimut . Deínde inter eos,qui offa mouet(etià fi Galenus fpíus aliter
inculcetfqui primüpollicis fle&üt artículu , & " quí pollice indici maximéadmouct. Inter ma-
enosaüt huius generís eft quadratus" mufculus,fcapulá dorfo ad mouens,& mufculus, quí à
Ícapulze bafi enatus;octo elatioribus coftís implantatur. Verüm de mufculis tendine carentib.
tendínumü generib. í1agemus,mufculorü differetias ageredictes, quibus neprafens Caput
nímíum excrefcat,íam peculíare tribuemus,poft differetias de mufculorum functionib. ac nu^
mero aliquid fubnexuri;príuftg priuatam fingulortr mufculorum enarrationt כ
DE
abu
le inferia,
c obíeruáó
ta.f.a.
d sta. T.
€ fi.ca. 6li,
34.C7 fig.
(42 8.
הל
21P. Obli
qui auté 7,
8fi.R.
5 6
buta f.
סו
7
94. . 10
zur.
ifti in fedi
u$, quas oc
upat, in t4
ulis funt ci
"ἀ notarii
pem cójpi
cicndi.
l 6ta. X.
1 1, 2 figu.
Cd.it.
253; 5fig-
€d.21T.
1,2 fi. c4.
.9 M. dein
ARES.
6tab.f.7
t4.d.
6 E4. 15^.
4
$6t4.0.
152 ₪ ca.
498,1.
3 tabu. A.
dein τ.
a: fi . lib.
t.
6
4
4.tab. x..
10 [4.^.
€ 4.
lintegrari
filius.
€ 6[μ4.9.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II 223
DE MFEFSCFLORFM DIFEERENTIIS.
Caput III
IFFERENTIAS mufculorum nó paucasrecenfere promptifsimum
e(t;ab illoru uídelícet fubftantía, ortu, infertíone, quam mouent partícu^
la,forma;foramínibus, colore,fitu,fibrarum Ípecíe;& mufculí capíte,uen
tre,tendíne;ac denique ex mutuo mufculorü cócurfu, aut unius mufculi
uclutín plures feparatíone; Quae à fübftantía petuntur differentize;ex ue
nisarterijs;neruisqp tmprímís pendent, INullum ením corporís mufcu.
2 lum reperías,quinon aliqualigamenti portione in fibras defecta;& carne
illas continente firmanteG conftítuatur : Verüm praeter heec alij neruum, arteríam & ucnam
ínfuum corpus quoque diffundi finunt,ut * feptum tranfüerfum, SC maxímus totius corpo.
rís" mufculus, quifemur mouentíum quíntus erít, practerca abdomínís omnes ac praccipue
* recti.[n alíos neraus nullus; nequeuena, neque artería inferítur, cx quorum dlaffe " mufculus
eft,qui latum ín manu educit tendínem. deinde przeter alíos quàmplurímos, quadratus "mu.
Ículus radium ín pronum uert ens,& ' graciles illi, qui digitos ad pollicem ín latera agunt. 50
lus neruus quibufdam propagiínibusín illorum? mufculorum capita diftribuitur, quí ἃ ταῦ,
cibus capitum femoris prínciptum fumunt;atque ad calcem ducuntur.horum nang fubftan
tie neque uena, nequeartcría penitius ínferitur. Latus in collo" mufculus, qui genas mouet;
uenís abundat & neruis;tamen artería ínterím deftituitur. Quíueró folam nancifcitur arte-
ríam,nullus occurrít, Czeterümadeps, quem interdum mufculorum fibris percarnem digez
ftisattendi diximus,in macilentís non reperítur.In obefis autem illi mufculi adipe potifsímum
abundant qui ilium offibus obducuntur;ac clunes, & ucluti fedentibus puluinaría conftítuz
unt.In ortu magisadhuc mufculi uaríant, nam omnes, & fi Galenus non femel alíter affirmet,
ab offibus fuum prínciptum nequaquam mutuantur, uerüm alij ab offe ipforum lígamenti
orígínem fumunt,ut* quí à femorís offe & coxendicis offe ad tibiam procedunt, & pluríma
mulculorum multitudo, Alij à cartilagíne ipforum ortum obtinent, ut omnes laryngis mu:
Ículí,quos laryngís propríos nuncupabimus, deinde intercoftales mufculi,' quiínter coftaru
cartilagínum habentur interualla, Alij à membrana quapíam enafcuntur, cuíufmodi funt ocu
liomnes " mufculí, à dura membrana uiforium neruum ínuoluente nati,deínde duo" mufculí
ftomachumretro amplexantes,& ín fcutiformis cartilaginis lateraínferti;hís nanque ab exter
na ftomachí tuníca prínciptum pendet. Idem & de? círcularí aní, & ueficae ceruicis mufculo
cenfenduuenit, Alij à membrana tendínes obuoluente enafcütur,ut quatuor eraciles" mufcu
li, quatuor manus 0101905 ad pollícem ín latus ducentes. Alij ab alio quouis ligamento וס
nem exíeunt,cuiufmodi funt" duo סכן 111015 primum internodium flectentes, quí à tranfuerío
"liramento tendínes in brachíalis interna fede tranfmittente enafcuntur. Tales etíam fun t; quí
in fuperiori pedís regíone locati, pedís dígitos extrorfum ad latus mouen t,quí à lieamentís tí^
bíam talo, & talum 63166, & nauiformí offi, 6316016 cubiformi offi collieantibus enafcuntur,
Alij ueluti exaltero mufculo prodeunt, ut ' quíà círcularí ani mufculo, uclutí digitiduo,mea-
tum urínaríum,qua fub penís corporibus ferri íncipít, amplexátur. Alij rurfus ex nullo prínci
píum ducüt;uerüm membranez partes aliqua fui fede carnea, ac mufculofz feu mufculi fiunt,
Huíusordinís funtomnes" mufculiexcarnea membrana conftítuti,quiín collo & facie ín ho
mínibus habentur, deinde & teftís * mufculus ín rubícundo teftíum uaforum feminalium ín.
uolucro,inftar carnofiorís lineae innatus. ) uínetíam fepti tranfuerfi ortum, ex perítonzci,&
tunícz coftas fuccingentis partibus, ipfius centro adnatís pendere fateamur; necefle cfünifi iL
lius ortum cotra aliorum mufcalorum rationem, ubi coftís inferítur, e(Te dícamus. Caeterm
non omnes mufculi ab una duntaxat parte oríginem fumunt, permulti enim ex pluribus off,
bus enafcuntur, nam dorfum mouentibus mufculis plures feré uertebroe principii przcbent,
Sic & abdominis" mufculus obliqué defcendens,à pluribus coftís exorditur? Qui brachium
pectoríadmouet, ex pectoris offe, & quarundam coflarum cartilaginibus,& ipía demum da
uícula enafcítur,quemadmodum & ís " cuíus auxilio brachíum attollitur, ex fcapula quoque
& clauicula procedit, Pariter etíam “ re&i abdominis mufculi;à" cartilagine pubis offa ínterue
níente,& ab ipfis offibus enafcuntur.adeó,ut quídam mufculi ex pluribus oflibus, alij ex offe
cartilaginc(g non ínepté príncipium habere dicentur. Alij ex eiufdem offis pluribus proce
bus enafcuntur,ut* príor Blectentítt cubítum, quí ab emínentiori fede ceruícis fcapule & pro-
cefu ipfius interno, quem anchorze affimilauímus,educitur. Ab ínfertione uero integrum eft
dicere;alios in osut qui femur, & tibíam caput mouent, ínferí,alíos ueró in cartilaginem;ut
Κα laryn
Vnde suci
lorum. diffeyé
tie betantur.
€ ζω
[^A
b ovtu.
"Ab infevstona
CL ea gue
zgourtur pare
ticula,
CA forma
AMT וו πον
uen unde de:
Jüxprum.
224. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ryngísomnes,& quipalpebrarum motuum autoresfunt;&C qui naríum alas mottent. Δίίσε (5i
cutem,utlabrorum muículos,alíos ín aliud quiduis;utoculorum mufculos ín duram oculi ει.
nícam,& penís quatuor mufculos,in penís corpora,& urínze meatum, deín teftis mufculüi, in
uas femen teftibus furfim deferés. Ad haec mufculosrecto inteftino propríos;ín eius intefti
niexteriorem tunicam, & círcularem ueficze colli mufculum, ad meatus urínze corpus applanz
tari ínferitg cernímus, Czeterüm & ab infertione mufculiifto quoq; modo differunt. Quidam
à pluribus partibus enatíín unícam inferuntur, ut mufculus brachíum pectori admoués, &ís
ui brachíüattollit, ex pluribus orti fedibus, duntaxatín humeri os inferuntur. lta ctiam. quí
brachium deorfum trahit, ex plurium uertebrarü fpinis orítur, attamen ín unicum humeríios
tantummodo definit, Pari etía ratione & fcapulae motut autores mufculiad unum omnces,ex
pluribus offibus initíum fumunt, & uni tantum fcapulze ímplantantur. Quídam ueró ex uno
off exorti ín plura inferütur.? Mufculus ením quià fcapulz bafi prodit,refpirationity fübmi
niftratin octo füperiores thoracis coftas inferitur.Eius quoq generís funt; qui quatuor pedis
& manus dígítos extendunt, deínde' qui nafialas fimul fuperíuslabrum mouent, in cutem
cartilasínemq implantátur,quemadmodum &€ feptum tranfuerfum,quodalicubi offi;alícubi
cartilagini innafcitur, Quida etíam à pluribus enati offibus ín plura quog inferütur,ut"mufcu
lusàceruicís uertebrarum fpínís enatus, qui ínalíquot fuperiores thoracis coftasimplaátatur,
thoracemQ mouentíum ín homine tertius habebitur, Prarterea dorfum mouentes muf(culiad
unü omnes, ín huncordiné fere referütur. Item his diflerentijs ille cofentiunt, quae ab ca quam
mufculus mouet,partícula defumi poffent,quum omnes mufculí eíus,cuiinferutur, partis uo
luntarío motui ρυροῆπε, Porróab infertíone & ortu fimulalía fumitur differétía, quu alij muícu
liab illo offe oriantur, quod mouendo ab illis offi,cui ctia ínfcruntur;alligatu e(b;vproximumt
uífitar.ur tres mufculí ex ilium offe in femorís os inferti;" feptimus &" octauus tibiam ב וסנת
tium,quíá femorísofle enatí tibíacimplantátur, Alij ucróà fuperiorialiquo offe, & nó illi,cui
inferuntur,proxiímo oríginem ducutut mufculi tibíae motibus famulantcs, qui à magnís offi
bus facro offi connexis.príncipiü obtinent, ex quorum numero funtuníuerfi tibímouentes,
fcptimo & octauo tanti exceptis. {Π|5 refpondent, qui fecundu cubítíaut tibízclongitudincm
extenfi dígitosadeunt, Formaetíüiomnium mufculorum haud eadem eft. Quídà ením funt,
quos mari autlacertac (fi ipfis pedes rantii abfectos finxeris) acpifci mufculo,& alijs multís pi^
Ícibus appofi té coferas;ut fcilicet mufculi caput, lacertze,aut pifcis,aut murís capiti, uentrem au
tem corporis trunco, tendinem ueró caudae afsímilare queas. Eft autem huíus ordinis mufcu
lus; quiabínterno humerí tuberculo enatus, ac radicis poftbrachíalis offis, quo index πιῆ,
nctur jin(ertus,brachíalis lexíoni fubferuit. Talís etíam e(t; qui prímus ín tibia anteríori Ícde
occürrit,& ín pedij os,cui magnus digitus articulatur, infertus ad pedís eleuationé famulatur.
Sunt& alij cius eenerís nó pauci,uerüm nullus aequé acduo nuper díctímuris effigiem expri
munt, Quiautor e(tmaximze pollicisabductionis à caters digitis, &alius quí parutt digitum
ἃ ceteris maxímé ín latus amouet, tam ín pede, quàm ín manu, ad nuper dictá quoq figurá cle
ganteraccedut, Vnde etiam arbitror, ínter reliquos corporis mufculos (quafi nulli effent alij)
illos; quíad pollicís primum artículü habentur, Bruxellenfibus,& alíjs quibufdinationibus
mures nuncuparí,alijs ueró íta appellari cubítü fle&tentium " anteríorem.ltalorü autemuulgus
in quibu(dácorporís partibus;nefcíio quem,pifciculum effe fingít,eo nomine indicans mufcu
los píícís imagininon abfimiles. Vtcung; fitab eiufmodi muríum,autmufculi pifcis,autlacer
tarum fimilitudine,omnes mufculià Graecis & Latinis fuum nomen fortiütur,ctíà ἢ quamplu
rímí mufculiillorum anímaliü effigiem nulla ex partereferát. Quandoquidem alij figura trían.
cularíconftét;ut brachium ' attollens mufculus,& ís qui fcapulam pectorí adducit, & quibra
chíum declíuéad dorfum uellit. Alij quatuor conftentangulís,ut Ícapulam dorfo admouens
"mufculus,& " quíad brachíale pofitus, radij motus in pronum autor eft,quíambo etíá quo^
dammodo quadrati funt;ut & latus fub colli BC genarum cuteoccurrens * mufculus,quíi ex car
nea membrana cóftítuítur. Alij etíam quíng angulos exprimunt;ut is* qui brachium pectorí
adducit,quamuis illum alij non ítaexacié illius latera perpendentes,tríangularem effe afferue^
rint? Qui ex fcapulz bafi natus;octo fuperioribus coftis in feritur,(i obiter fpectetur,quadran
gularís apparebit, at(i ipfius in coftasinfertiones quís perpenderít, tot angulosillius infertío,
niíslaterí tribuet,quot digitis implantarí uidet. Atq huius etíam figurae e(t,abdominis" mufculi
obliquédefcendentís exortus,& quorundam thoracem mouentiti infertío. Bed pluresanguli
etiam tribuütur mufculo, latum tendínem fub manus cute producenti,& alijs omnibus in plu.
res tendínes ceffantibus. Verümangulis hís poftpofitís, mirabilis formae eft^ mufculus,fingu
lis coftarumradicibus tendines exporrigens, quem aloés radici, aut palmíti nó ín eptéaffimila-
ueris,
/ tofd. e.
g7t4L.
b stab.o.6
ta. Ea ti
e,de nz,
ג
ו
7
tabule z.u
tab.s.
m stab. A,
הת
ο: (4.4.
או
q ti.
rit4Q.
5 fig. indic
τι Fabule if
ferta.
τ, סו]
74
א
6: ל
bule a.
4 7ta.L.
b sta o.c
charadt. 6,
738.
Ciz fd. A,
distr.
> 4
12 fi. c4.
9 M,
4 fi. cap.
49 RN.
2 fi . cap.
11 O.
f. Cap.1o
C fa.s
D.
ו 1$
D,E.O.P.
2ta.K, L.
9 7.
m 7 1
₪] 6.4. -
0 4 fa. 7.
4.tab. x.
10 [4.A.
1oíab. o.
0 42 r.
51
iita. V.
E7ta.X.
43 la. X.
+
ג: fig. lib.
s
6%
b stan.
lO [4.v. tt
[C WM
ἡ 10fa,0.
"το (4. T7
D ἐά.Λ,Δ,
οἷά. π, 10
3t fab.
7la4T. i
ta.r.G.
+ 42.0
T.
ταὶ ἐκ,
5 (4.9, 4:
7tab.a.
in v, [ρας
fi. 5
) M.
4. fi.cap.
4%
b fpecta
nic in epi
mes fiou-
s bicau-
n8 t4. C.
.DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מז 225
teris,utradiícis quidem truncus,mufculi carnofa effet pars,tendínes aute furculí, quos genícu
latímab humiliori tanti parteradix pullulat.In palmite uero líenofa parsmufculo con feretur,
foliaaut&ab altero duntaxat latere educta;tendínibus. Quinetiam huíus quog ordinis eft lon
eiífimus dorfum mouentíà ἡ mutículus;quí ín apíces tranfüerforü proceffuum thoracis uerte-
brarum potifsimüm ínferítur; Septiquog tráfuerfi figuraadmodi rara eft, acccdítauté γαίας
(quem Aro Girocciappellát) píícis eHicici,fi modo illi prius caudam fecundàm longitudine
diuilam finxerís, Anulis uero refpondent,qui £ecíüm excretionibus pracficiuntur,tam ís cili.
cet quíadanum Ípectat,quàm * quíorbiculatim ueficze ceruícem ambit, Piramídem uero &
turbinem "mufculusrefert;ínter oculi mufculos ordinefeptimus,oculit radíci infertus? Μὰ
Ículus quem palpebram deorfum agere credímus,noftro C fimilis uifitur. In tibiae etíam po^
fieríorifede iuxta calcem," mufculorum ima gines occurrunt, laniorum fecurí non admodum
ab(imiles,ut mufculus fecundum pollicis os flectens, & qui tertíum quatuor digitorum os fle
&iít, SC unus quí füb planta tendínem porrígens, ad pedis in pofteríora reflexionem iuuat. Ho
rum nanque mufculorum uenter,fecurís ferro,tendo autem, capulo obfcure refpondet. Iam (i
utríufc laterís' mufículum,quí lecandus ínter Ícapule motores habebitur,cófideraueris,non
à fatanze quí Iefum in deferto tentauit, fed ab horum mufculorum forma Francifcanos, laco
bitas,& przecipue Benedictinos πα: cucullae imaginem mutuaffe contendes,quantim fcilicet
cíus dorfum fcapulast íntegít. Verüm neín muículorum figurís recenfendís, & potiffimüm
corum,quí ad femur tibíami pertínent, ín monachos alicubi practer fententíam relígionemtg
impíngam,duntaxat cómemoratisà figura diflerentijs adijcíam, quofdam mufculos amplío»
rem multo habere infertionem,quàm ortum, qualís " illeeft,quià Ícapula pronatus octo tho-
racis coftis inferitur,deín" tranfuer(us abdominis mufculus,quemadmodü & "oblique defcen
dens. /3 18 latum obtínent principii, & fenfim coarclati ín acutum feruntur, ut" mufculus bra-
chíum furfum agens , & * alius quí id deorfümad dorfum trahit , przeterea omnes ab ilium
16 in frmurínferti. Alij ortum infertioni zequalem nancifcuntur, ut ' qui fcapul bafi ínfer-
tuseam dorfo attrahít,deín & ' ínterco(tales omnes, praeterea quadratus mufculus ín cubito,
íuxta brachíale reconditus, radiumi ín pronum círcumuertens, Ex enarratís mufculorum
differentijs liquidó conftat, alíos effe longos & graciles, uteum " quíab ilium offis appendi-
císanteríori parte ín tibiam fertur, totíusqy corporis longiffimus cít, & ctiam gracilis," Viu.
Ículusà fcapula ad hyoides os productus, pro fua proportíone fimiliterlongus & oracilis cft,
quemadmodum & teftium * mufculí. Alij autem ampli & longi quoque funt, ut abdominis
"oblique defcendentes mufculi,& Íeptum tranfuerfum. Alíj breues & ampli, ut íntercoftaiís,
quorum amplitudo fecundüm duarum coftarum interüalli à dorfo ad pectorisos ductum
procedít. l'anto aute הס 0 υξππειν, {Πδτία ἃ fuperíorí cofta ad inferiore Ípeciante,quan
to ipforum ductus à coftaad coftam recto obliquior eftjac ín [atus magís declinat. Huc quog
referri poffentinfertionis principijq forma namaliud príncipium uelut puncto tantum fitut
"mufculilatum tendinem ín manu producentis príncipit& príncipía corum" mufculorü,quí
à coxendicís offis appendice pronatí,ín tibiae offainferütur, Quidueró inflar fimplicis lineae
principium obtínent;ut " ís quo brachíum deorfum, uerfus dorfum trahítur,& * is quog: quí
Ícapulz bafi infertus, am dorfo attrahit. deínde cum 3175 copluribus, qui ínter trahentes fur
fum fcapulam príor maíorg recenfebítur. Alij rurfus mufculí nó linez fim plícis modo,uerüm
latze fuperficíei rítu enafcuntur,ut? tres quíab ilium offe femuradeunt, & " mufculi cauam gib
bam fcapulae fedem occupates;quorür ope brachíü círcumagitur. 'uinetiá hae líneze fuperf
cíesq,in rectas círculares & angulares rurfus fubdíuídi poffent, At nehac curíofiüs,quàm de»
cet,alíquís me perfequíarbitretur;ad alías differentías orationem reflectam,(i príus addidero,
infertiones fimilíter alías rectae líneze ínftar,& fecundüm offis longitudíne fierí,cuíufmodi cft
mufculi brachium pectori admouctís ' infertío, alis per tranfuerfum & lataapprehenfione,ut
"mufculi brachiumattollentis inferti. Velut punctumautem ínferítur, tendo príorís mufculi
Rectentiu cubitum, Caeterüm & ad form quog foramina fortaffis fpectát, quz quibufdà mu
Ículís ínfunt;ut" fepto tranfuerfo bína obtigerüt foramína,quibus uenam cauá ftomach umQg
tranfmittit,quà aute magnze ceditarteríze& uertebris uíà praebet, uix foramineperuíü c(t,fed
Íectione quadà ínibi düfifum dici debet, Verüm hzc Íeptiforamína cum Hippocrate Galenus
male anímaduertit,quietíamalibi" orbicularem recti ínteftíni mufculum,&* illum quí ueficae
ceruíceambít(quiaanulum referut)perforatos efTe recenfuit.Eft & unus quoq, perforatorü ís
"mufculus,quíà prima thoracis cofta pronatus;anteríiori tranfuerforum ceruicisuertebrarum
proceíTaum fedi inferítur,acuenam in brachium cumartería tendente tranfiníttit. Alfj foramí-
nenullo (untperuij,ut corporis reliqui omnes, nifi fortaflis quis intercoftalesídco 0
εἴς
A fovamini»
Bus,
Liísde dni
1/1740 fe»
c lionibus,
CC ma, tgni^
tudine:
«ΓΚ colore.
226 ἢ ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
efTe dixerit, quód uenas,neruos &arterías, ad mufcalos coftís inftratos tranfmittant. Quan
quametíam perforati díci poffint? mufculí,quí fecundo digitorum quatuor manus & pedís 4 (πον
offi tendínes,quíid flectant,largiuntur, quuillítendines longa fectionediui(ifubditum ípfis 5-ל
tendínemadtertíum digitorum os per íipfos cofcendere (inant.In magnitudine autem mufcu
li uaríant,quódalij maxíma conftent mole,ut maximus corporís' mufculus, quí toti prope v t4.
modum femorislongitudini implantatus,femorís motorum quíntus tumerabítur. Deinde =
magnus quoqueeftfemur mouétium * prímus;ínfuper & tibíze motorumnonnulli, przeci- , idi
puéaut" feptimus et" octauus, fic& pedís motusautorum" quartus;à fibulapríncipiumob t ₪
tínens.Vlinimiueró funt; quí íntertiz cartilaginis laryneisbafireponuntur,& qui prímam " 6 ,
cartilaginem fecundee copulant, dein propríj laryngis fré omnes , ut & penís mufculi., Reli, 9 2 0
quiín horum medio confiftunt,nunc maioribus,nuncmiínoribus accedentes. Omnibusmtr cap. 2:1
160118 ferécommunísobtigit color,ubí ením carneuacant , neruoforum corporum modo aL
bent,quod in prínciptjs & eneruatíonibus pracipuéaccídit,ubí auté carne abundant, carnís
quoquemodo rubent, cuí fibrae neruece permífcentur. Porró ea parte תכ טי הט ἰπτεγάαπι
candoremunàobtínent,quod illis mufculis ufu uenit, quí tendínem,príufquàmcaro definat,
ín fuí ctíam uentrís medío educereuídentur.Eftautem talís; quíà fibula enatusinter calcem , 6 45,
& fibulam,fuo tendíne inferíora pedis fübít;atq; ín os pedij pollici praepofituminferitur, pe-
dís( motorum feptímus erít . Sunt etíam & eíus eenerís ín tibía nonnullí, quemadmo-
dum & ín cubito .alij tale quid ínípía infertioneoftendunt." VIufculus ením brachium fur- 5 444,
fum trahens,propter ipfam ínfertionem,interna quidem fede,qua os rcfpicit,candícat,exter-
naautem magísrubct. Alij mufculíaliqua fuí parteprorfus liuídi plumbefue confpiciuntur,
utfürg mufculorum facile maximus,quí pedem mouentium quartusrecenfebitur, deinde & c 145.
nonnulliab ilium offeenatí,& pracípue" quí ex illis articulum proxíméintegit,femurdg mo» dtab.:
uentit tertius erít; preterca & ex tibize motoríbus aliquot; pracipuéautem feptimus & octa- E
uus;ubinonusillisincumbit.Líuor ifte mufculisaccidit;peculíaris ipforum membranze era- os
tía, quae interdum adcó craffa eft, ut prorfus non uideatur pellucída;unde quum craffanerz bu 4,
ucatp fit, & caro fubtus rubeat;aut nigrícet potíus,facilé color exnigro & albo permixtus 66, ^5
furit. Quamuísnó ídemcarnisrubor ín omnibus homínibus occurrat,uti fané negjfanguí
nís,quo caro enutrítur,natura eadem eft.Porróalbam hanc mufculi fubftantíam,que adhuc
INevua "f excarnis eft;in fermonis contextu nerueam, quafi díceremusligametofam,appellabímus;hac
culorit bars.
Carta.
-Liuida.
Differentia
a fitu.
C bravi Y
genere.
uoce illam à carnea diftinguétes,uerüm qua ín harüpartium medía eft)non inopportunélíui
danobis uocabítur. Par ctía fitus omnibus mufculis non contieit,quoniaalij ad corporís ha
bétur fuperficíe, cuti accübunt,utomnes ex carnea mébrana coftítuti,etalij ínunumerí,quos
ferc femper ínter artículorum motores prímosrecenfebo . Alij penítus reconditi delitefcunt,
utin poplítelatitans mufculus , pubísoffium foraminibus proxime attenfi , fub ftomacho UE
^fatítantes. Alij rurfus fecundum membrilongitudinem locantur , utomnesín tibíarepofiti, 5 * "
illo tantüim excepto;quíín poplíteoccultatur;obliquum'que fitum fibi peculíaríter uendícat, G-8t«.v
uc& illi quíradij mediepropemodum longiítudiniinferuntur,proprijsqp radij motibus fub^ dc d
feruiunt. Tranfuerfimautem fertur," quiíiuxta brachíalelocatus,radíum ín pronum mouet. d
Quín etíam díuerfum mufculorum fitum,feu potíus fibrarum ductum,abdominis mufculí & σία. c
eleganter oftendunt, qui alij obliqué deorfum ín príora ferátur;" alij furfum obliquéín prío. !'49-
aj alij rectà furfum; alij prorfus orbiculatim tranfuerfimq., Fibrarum genus omnibus feré Mos
mufculisunum duntaxat fimplex eft. INifi enim" mufculo brachium pectoríadducenti , & o 612.4,
etíam illi qui" fecundus ínterfcapulam mouentes eft; duplex, & genarum labrorumi mufcu 8
lis multiplicius adhucfibrarum genus tribuerimus,fingulís prorfus mufculis, unicum tantü 1s
fibrarum genus,mufculorum ductui& forma magnaex parte refpondens affcribetur.IVlu- E N*
fcaliautem,quos abaliorum numero uidebamur fecludere, ita fe habent. Mlufculus brachii S
pectoriadmouens, fibras quafdamex fuperioribus deorfum,uerfus exteriora ductas exigit,
quafdamueroab inferioribus furfüm , etiam uerfus exteriora. Cuuifcapulam mouentíiumfe^
cundus eft, quafdaà fuperioribus deorfum ín príora,feu extrofum protenfas quog obtínet,
alíasaut€ abínferíoribus furfum (imiliter ín priora,aut extrorfum. V ndeillis duobus duplex
fibrarum genus accídit ,quz ín illo cutus opebrachíum pectorí admouemus, ínalíquafuí fe^
ἄς, 4 potiffimum iuxta ínfertionem,in(tar x feínterfecant,feu decuffatím feruntur. Illi au
tem, quiinter (capulam mouentes fecidus cen febitur,nullaobtieitfibrarum ínterfectio.R ur
fusfilabramouentium mufculorum,quiab inferiori maxilla, & malis ortum ducunt, ínfpe-
xcrímus;uaríam profecto fibrarum íuxta infertíionem differentíamíntuebímur. Quemadmo
dum & latum mufculum,quí carneaconftat membrana, fibras rectas; obliquas &tranfuerfas
exi^
fio indi-
tabule v.
ferte ab
ad D. de-
dCad D.
infuper à
BadD,
1
17 4.
7 tab. X.
6 tabule
VyX.
4.» 5 fig.
21. N,O.
b 15 H4, T*
b. H,I.
5 ta. R,S.
9 tabi.n.
o [4.2 . tt.
E8ta.A.
futax.
guta.v.
2 fi . cap.
9.li .1Lq.
i10 4.6
Sta. A.
50.
12 [1.05 Y,
7, το,
! 6 tab. o.
7 m,n5o.
DE HVMANI CORPORIS FÁBRICA LIBER IL 2-7
exigere confpicímus,& proutetíam diuer(z fibrae hís mufculis obtíngunt ;íta quoc diuerfis
famulanturmotibus;pro harumillarümue fibrarum tenfionis remiflionisqpratíone. Adhec,
quid delingua dicemus,omni fibrarum genere íntertextacalíud fané nihil, quàm & mufculis
diuerfas adefTc fibras , & has feorfum fuis fuberuire motibus.INequaquam enim hanc fibra-
rumíneodem mufculo contraríam feriem inficíarí poffumus, & przecipué ínillis mufculís,
ubimutua perficitur fibrarum interfectío , feu ubi fibrae decuffatím feruntur. INollem enim
adcó aliorum Anatomícorum(quí omnibus mufculis fimplex & unicum prorfus fibrarum
genus affcribunt)placita turbare, utmufculo brachíum eleuantí, & multis femur mouent
bus, diuerfas fibras cum nuper 616118 mufculís aflignarem,' íta uídelícetacfialiud fibrarum
genusín mufculo brachium eleuante conftítuam,quod à clauículís pronatum , deorfum ad
infimum mufculiangulum,quo humero implantatur,oblíquéretror(um tedit,et alíud quod
àfcapulz fpina,deorfum etíamoblique antrorfum fertur, & aliud rurfus quodà coníundiío
nefummi humeríad clauículam rectotramíte defcendit. Atq; idem feré de omnibus mufculís
exlato ínacutum coarctatís , auttríangularibus affirmari poffit. V erüm lícebit pec me ipfis
unum fibrarum genus affignare,(i modo ínterim has differentias, àfibrarum ductu petítas,
utinuncferé propofuí,fubintellexeris, ac etíam fibras nó aequé ín omnibus mu fculi partibus
collectas, & tenues cffe dídiceris.In mufculís ením acuto capite enatís,& ín craffum tendínem
finientibus;ín uentrís mufculi medio,ubi ís crafTiffimus eft, fibrae tenuiffimz , ínuícem pro^
ptercarnís ínteruentum magis diftant,quàm in capitis & tendinis initio, Alijs autem mufcu-
lisín principio & orígíne;plures € magis diflitze,laxioresg obtíngüt fibra, quàm ín fine , ut
omnibusfere, quiex lato príncipío inftartríanguli ín acutum feruntur, & ampla fuperficie
principium ducunt. Alijs mufculis in ortu fibra» magis conftrínguntur, quàm in ipfa infer-
tíone,quodilliaccidít mufcalo,quià (capulee bafi enatus octo thoracis coftís inferitur.Quin
ctíam id ín" fepto tranfuer(o ufu uenit, cuius fibrae plurcs , magísqínuicem remote funcín
ipfaínfertíone,quàm ín capite;uel reliquo ipfius corporc. Alíjs propemodum aequalís unde^
cunque fibrarum eftratío;uc illi quiadbrachíalelocatus,radíum in pronum ducit; ínterco^
(tales & laryngis prímam cartilaginem fecunda nectentes,&& mufculi orbículares, qui recto
inteftino,& ueficee ceruíci obducuntur. Alf; rurfus mufculitoto ipforum corporerecià ferri
uidentur,obliquas tamen habent fibras,utdorfum mouctíum'" fextum par,cuíus mufculite-
dines ín apices tranfuerforu proceffuir przecípuéinferütur. V erüm illis etíimufculis aliquid
príuatím euenit,qui duobus donantur uentribus , ex quorum albo illi funt," quiinferíorem
maxillam deorfum trahunt,atque* illi quiàfcapulis ad hyoides os porriguntur. His ením in
fibrísaccidít ,acfi duo, unus poftalit fcilicet; pofiti effent mufculi,quíacutum caput, & tere^
tem tendínem oftenderent. In mufculorum capitibus exortibusg quamplures confurgunt
differentíe, quarum prímaà forma crafTitíets mufculorum defumí poffet , quam fuperiüs 66-
memorauimus.Secunda πιοτὸ à fubftantia ad hunc modum accípí poterít,quód alij penítus
carneíín exorti apparcát, fibrís duntaxatrarís X íncompactis inter(tíncti;ut" quiab ilium of
fé femuraccedunt. Alij neruei ín ortu apparent,etrurfus quídam cx hísillíco ín ípfiusoffis có
tactu carneieuadunt,ut maxímiín fura mufculí origo,& ín externaínternaq cubiti fede plu
rii mufculorum príncipía.Quídam ucró longo ductuneruei permanent, príufquàm carné
adípifcátur, utínter reliquos tibíámouentcs;" qui tertium caputà coxendicis offis " appendi^
ceaffumit,S tibíae motorum quintus cenfebitur,deín' mufculus brachium deorfumad dor
fum trahens.Alij uníco quídem capiteoríuntur,atg id haud fecus , quàm fi duo obtínerent.
Alianang príncipij pars alíquoufque nerueaapparet,alía prorfus carnea, quod" rectís abdo
mínís euenít mufculís, quà ex pubis offibus enafcuntur, dein ' duobus ex radíce capitum fe^
morís principium ducentibus, & calci infertis , Alij duo exiguntcapita , & unumnerueum
prorfus eft,longoGg ductutale permanet, alterum ueró,utrectorum abdominis mufculorum
príncipía,carneum nerueumGg fimul uifitur. Atgy id ín" arteriori cabitum fle&tentium mufcu
lo cernere eft,cuíus caput à fcapule ceruíceenatum,prorfus nerucu cernítur, quod ueróab an
choramimitanteproccíTu enafcitur,nerueum carneüG exiftít. Atque hicmufculus 111160 com
monftrat,quofdam mufculos plura habere capita;ín ipfo exortu inuicem neg contínua, negs
contigua;hocnang ultimo commemorato euenítmufculo. Alijs unicumeft caput,ut uníuer
fis qui tibíam cubítu(pamplexantur, quibus omnibusautin inferiorí;autfuperiori parte capí
ta funt,fepto tamen tranfuerfo caputín medio cofiftitjnon auté ín altero extremorir. In uentrí
bus mufculorü differentize,precedentibus differentijs feré omnes explícata funt, quii mufcu-
lorü formas , & fibras recenferem.INeg hicaliud addendum eft, quàm uentrem mufculi illic
proprie reponendü effe ג ubi fibrae mufculi ínuícé mínus compínguntur;ac copiofiore carne
contínentur
Galenus cium
alibi fec bius,
FUP 2122
ubi cor,ynà.
mufculum
Dare nititur.
ד 4
| | 607040016
CA onfeulo
TUM Caf itibusg
64 wentzi |
Lus,
AMfufculovic
impre[fiones
228 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
contínentur. Vnde quibufdam mufculis;ín ipfo exortu uentres potiffimum habetut ; ut quí
abilium offen femoris osínferuntur;alij ad finem,acad infertíionem magis, quàm ad caput,
ut feptum quod carnofiusín extremis, atcp ipfis adeo infertionibus , quàm alibi confpicitur.
Alijs mufculis uentres ftatím ab ortu incipiunt, ut íuram" conftítuentibus. Alijs mufculis ue
terlongiüsabortu cofpicitur, cx quorum numero ís eft; qui brachium deorfum ad dorfum
trahít,&? unus ínter εἰ δία: motores, quíà coxendicis offis appendice enatus,fuum caputdiu ἢ «4 ba
neruofumnancifcitur,tibiamq mouentíum quíntus mihi habebitur. Alijsuenter per uníuer 2
fum mulculicorpus permanet, ut íntercoftalibus , & illi quíad brachialerepofitus , radium 5 RM
ín pronum agit, & laryngísnon pauci. Atqueitaaliqui mufculi uentrem ad ipfam ufque in.
fertonem feruant, ut nunc poftremo commemorati. Aliorum uentres longé admoduih
ab infertione diftant,ut" mufculiilltus,quíà femoris externo capírenatus , ín calcem tenuifTi-
molongoG tendiínefertur, & illiomnes quíex cubito tibiáue procedentes , dígitorum moti
bus famulantur,& ' ís qui membraneum tendínem, mufculís fecundüm femoris longítudi
nem protenfis obductum educit. Alij rurfus geminum uentrem oftendunt, cuíus generís
mufculí funt, quos pauloante ínferíorem maxillam deorfum trahere,& quos ἃ fcapulis ín 36
hyoidís os pertíneredícebam. Deinde recto abdomínís mufculo ex abundanti quedam tranf?
uerfim ductz ímprefliones infunt, quaeillos mufculos íta exornant;acfi pluribus uentribus , .,,
efformarentur. Huíufmodí ueró ímprelTiones fcu líneamenta,& círcüfcriptiones,quas Gira ji. |
Ci πϑδιγραφας גר cauere, funtuclutialbze quaedam linee,ín ]דר 0211 1160105 fubftantiaimpreffe,
quarum quum frequens nobís mentío íncidetnon abs refeceris , fi has ín rectis mufculis atq
fjsetíam , quífub ftomacho latitant, ín mufculorum tabulís intuerínon grauaberis . Cyuze à
tendínibus fumi poffent differentíze,iam feré ex commemoratis etíam pendet. Quidam ením ε s& 4g
41 1
ה
&s. רת טב ,₪0 uefice ceruícem ambiens, 513 15 omnes,illís tantum exceptís," qui recto donan-
PORE E : ל UE
tur fitu;ac fecunda cartilaeíni tertiam committunt, hífiquidemín infertione nerueum quid εὖ "
cómon(trant. Acnon folümilli quialiud praeter os mouent,tendínibus deftituuntur,uerüm x fi. cap
Cet fi fecus in Primo de Mufculorüi motu Galenusfentíat)coru quibus offamouctur,quàm 49v.
plurímíi tendínibus carent,nequeín infertíone magis nerueum quíd,quàm omncs mufculí ín Ἢ “ἢ eap.
fuis uentribuscommonftrant.Eftautem cíus claffisin manu; quí pollicem indící proxime ad 2 0
ducít,deín duo n quíprimum pollicis os infle&untjac^ quiadbrachíalepofitus, radij motus cp.
ín pronum autor eft, [ntercoftales etiam mufculi tendine príuantur,ut& íllegrandís" mufcu , p .
lus,qui à fcapula ortusocto fuperioribus thoracis coftis inferitur,deínde' ís qui à clauiculaín 6 α S
rímam fertur coftam. A tgp íta etíam ín(ienís mufculusínter mouentes dorfum nó ínfimus, d 7 «1.
αἱ αἴ ilium offeín uertebras lumborum, & infimam coftam ducitur, flexionísg dorfiautor 54'*4
eftnullibinerneumquíd oftendit. His accedit feptum tranfuerfum, ín infertionenullibi ner^ e
ueam fübftantíam exprímens,* preterquam ubilumborum uertebrís exporrígítur , INeque
etíam ín hominerectiabdominis mufculi;' ubí coftarum cartilaginibus ímplantantur,tendi
nem commonftrant,ut negiín fimijs € canibus,quibus ad prímam ufg coftam confcendüt. tes
Atinillis quà pe&torísoffi exporríguntur, in medio ductunerucamnaturam habent, ac fiin, i ; (4b. ab
ter illos prorfus reponendieffent, qui duos uentres exigunt.INeq; etíam complures mufculí, 44
in occipitij os capítís motuum gratía infertí,tendiínem magisíninfertione,quàmín ipforum
uentreoftendüt. Porróalij mufculi tendínes habent;ut eoru quíaliud, quàm os mouent; fex
oculimufculí,feptímus enímín nerueam fubftantíam non definit. Ex mufculís offa mouenti-
busomnes,quí ex cubíto extremam adeuntmanum,tendinibus ornantur , 'l'endínum aute
quídam,latí membrancitp funt;ut fex oculi mufculorum tendínes,&obliquorum,&"tráfuer
forum abdomínís, Alij omnínoterctes,ut" qui ex cubíto procedentes, 0101605 flectunt. Alij
paulo mínus teretes, & latiores nonihilquàm profundiores, ut? tendo ín calcem ínfertus,C 130694
? tendoinlatum cefTanstendinem, priufquam brachialeattingit.Etalij tendínes breues funt, X
ut" círcumuertentíum brachium mufculorum tendines,& radium mouétium; quí círcame- n 6t«»,4,
díam radij lonoítudínem infertionem habent. Alij autem longíffimos edunt tendínes,ut'mu 9 ste»
fculus ab externo femorís capite natus , & eracilem tendínem,príufquam genu artículit pror d -
fus (aperauít,educens.quín etíamís quilatum ín manu educít tendínem, & omnes qui ex cu^ &.r.a. \
bito & tibia procedentes,dígitorum motibus fubferuiut,& prater nonnullos tibiz ínfertos, " 7/4».
isctíam, qui ex ilium offe natus, ín maximam membranam omnibus femorís amplexanti^ PE "i
bus mufculís obductam definit;ac tibíze offi fibulocG inferítur. Vlufculi quí tendínes educüt, s i: o
illos alicubiab extremo porríount. T'emporalis tamen,exfui corporis medio tendínem emít. 5 s t4».
tere, Galeno in Librís de V fu partium dícitur. Quídautem hac derefentíam, Capite ἄς ΝΜ].
Ículorum
h fi. ca. it,
DE .HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II, 228
»8tk. fculorum maxillam mouentíum inferiorem fcribam " Priuatimetiam סי Ππιο tédiníad
2 יש tibiz extenfionemauxilíantí,os ipfa nímírum patella innaícitur.Sic & tendo ex tibia inter
bulam calcemg ductus,& fub cubiformi ofle;priufquamín pedij os,quod pollicem fafüinet,
inferatur, protenfus, quà fubíllo offe reflectitur , inftar offis , duríorísde cartilaginis indure
Ícitymodicé ibídem dilatatus. Rurfus unus mufculus plures educittendínes, fingulos quafi
ex príuatis fui uentrís carnofis propagínibus educens; ut" quiin cubitolocatiad quatuor di
gitorum manus flexionem auxilíantur. Alij unum quídem educunt tendínem, atís poftmo-
5145.2. dumínplures di Ícíndítur,ut" mufculi ex tibía enatí tendo, quíín pedis planta, tertíjs quatuor
3 yos digitorum oflibus rendíncs exporríoit.deinde" quibicorni tendínein poftbrachíalís offa in-
c gt«, z, "erítur,atey ad brachíalis extenfionem fuat; Quiautem indicem medii , & anularem manus
extenderecredítur,in harum differentiarum medío confi(tiít . Hic namqueneque plures edi
cit tendínes , nequectíam iplius tendo ín plures diuiditur , fed medium quid ínter íam dictos
di4 Habt exiftit. Rurfus plures mufculi unum efficiunt tendínem; tres enim furze maximi,tendínem u^
m" wb. numíncalcem inferunt.Infuper& cubítum extendentes' mufculi,ín unum coéunt, unamG fi
dc. mulinfertíonem efformant. Practerca& tres tibiam extendentíum maxímí ,Inunum quog
f 8t4b gh, tendínem,cuípatellam ínnafci dixímus,collieuntur. At de müfculorum numero & concurfu
TSUS aliquid nuncfubijciendum uenit, & fi quíd ex mufculorum differentijs omifTum fit,quumfe-
orfum fingulos percurrá, ín Libri huíus progreffü explicabitur.C)uemadmodum & haec effe
poflit, mufculos quofdam habere, quifuo motui opponuntur, alios,ut flectentibus díeítos
opponuntur,quí cofdem extendunt.Sícqui caput íínclínant,contraríos exigunt,quiidem rur
E. fusinpofteríorereleuent. At quídam motus fuí nulli habent cótraríum,teftium nanque*mu
sy. fculís nulli, quí teftes deorfum trahàn t,opponuntur , INeque etiam anum furfum " ucllentes,
"δ αν κι quíeundé priuatim deorfum trahàt, oppofitos adipifcuntur. Vt neg; etíam circulares illi, qui
7 sfab.o.6
4
5c.
; E. recti ínteftíni finem & ueficae ceruícemamplexantur 1% poftmodum mufculià nobísinuen-
cipi k, tíaryngis operculi , quod ἐπιγλωηϊς Girzecís dicitur, furfum atq: in anteriora mouent, nul
los quogyoppofití motus focios obtinet. Sícetíamà mufculor& munere differétía pendet; qui
alij rectís przefint motibus, utquí quatuor & manus ₪ pedis digitos extendut, Alij duntaxat
obliquis ubmíniftrantmotibus;utradij motores omnes . Alij utrínquemotum praflant, (i
k4t«o, €ním ἃ pectorís offe, & clauícula enatus* mufculus, acín mamillarum occípitij offís proccfz
Íuminfertus,qui ín dextro eftlatere;unà cum finiftro contrahitur,caputflexionem redüiflima
expcrítur,fi ueró 15 folus, quiefcéte finiltro agit caput fini(trorfum, ín anteríora circauertítur,
DE MESCEFLOREZM א 7 ΕΙΣ,
) ו
perfequi;acfemel,quot ב ה efTe, mufculorum 6111611660 דה שי ט כ את
uníuerfi corporis fint recenfere , praecedens de IVlufculorum differen-
tjs Caputliquídefatís common(traffereor,non fanc quod illum defcrí
bereprorfus ímpoflibile fit, fed quód uaría eadémque non admodum |,
abfurda, demufculorum numero unícuique fententía efTe poflit . Ali.
quis nang unum 0110656116 mufculum; quí brachii pectori adducit eo,
quódnulla Πιΐρατιε fibi non contínuus contíguüsquefit. Alíjs uero du | 5
orum mufculorumloco illum fortaflis cenfendumcontendet , quód omnes fibrz ipfius nori
i4 tA.
xa il
Jeuto
cio ObPofitio-
6
A munere,
"Aljs aliit nu.
züerif broptey
Fibras flagur,
parem ductumobferuent,ipfet mufculus utcung contraríos motus obeat, Eius ením pars, |
cuíclauícula,& medía pectorís offis pars clauículae proxíma, principium przbent, deorfum
oblíqué, uerfus mufculi ín brachiumínfertionem fuas fibras porrígít,& brachium pectorí cla
tíus,quafi ad guttur clauiculami trahít.Inferíorautem pars, queàrclíqua pectorís oflis fede,
& quibufdam coftarum cartilaeínibus enafcitur,furfum oblíquéad brachium fibras dirioit,
brachium que humiliori pectoris fedi adducit. Vitrifqueautem mufculi partibus ín fe 60116.
&ís,brachiumpectorís medio admouctur.Przterca ad hanc mufculorum contínuítatem, ὃς
uníus inftar partís circumfcriptionem,& nullam,utínter duos dígitos manus,fectíionem,fed
díuerfum fibrarum ductum,ac latum mufculi príncíipium,díuerfumqQ eiufdem munus nori
?/^5^- folum, quemnuncrecenfüimus , mufculum quís referrepoteft, uerüm & illum? quem ínter
Ícapulam mouentíum fecundum recenfcbo quí contínuus quídem eft, attamen fuperiori
fua parte furfum, uerfus occipítium fcapulam attrahit, ínferíorí uerb deorfum uerfus dor-
fum. ntedíaautem fede , aut utraque ípfius parte , rectà retrorfum Ícapulam mouet, Deín
huius mufculi fibrze fupra fcapuloe Ípínam confpicuae, deorfum ín exteríora aue quae
autem
250 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
autem fub fcapulz fpína uidentur ,furfumin exteriora contendunt, ucrüm nulíee interím
decuffatím fe mutuo interíecant.ltem" quihumcerum attollít, unus quídem contínuitatee(t, c4t44-ro.
uerümapud Anatomícorum przcipuosnon defuifleuidentur,qui duos hunc effe dicerent, ii ἢ
unum àclauícula;alterum à fcapula orírí contendentes,ac motibus , non autem contínuítati. γα nus
animüadhibentes. Quínetíam prater alios plerofque hísadnumerari poffint, femorís moti^ t4uleifer
4 / / Y H / / / Ὁ n: H
bus famulantcs omncs; quítríangulze figurz proximifunt, GCínterím nullam difiunctionís ul
B ו C » y / 9 F4. πιο
aut íncontínuitatís notamreferunt, uerüm fibras ueluti ex bafi ad conu mtendentes , & ideo. πε (45.
non paríprorfus ductu delatas fibí uendícant.Fibrarum etíam ductus díuerfitas, alijs! qua^ 5.8t4.-
tuor intercoftales mufculos ín uerarum coftarü ínteruallis conftituit, propter diuerfamillaru. 2^ ἐπ E
inter coftarum offa & cartilagines feriem,nihilominus tamen continuitas feruatur , unde eti Wee.
315 duo tantummodo ín toto ínteruallo recenfentur Sed && mufculorum dorfum mouen- c interior
tium 'quamplurímí,uaríum mufculis affcribinumerum índicant,quum alíus contínuitatem ur ₪
perpendens,unumutrínque ftomacho fubic&tum 616 αἹέτι fibrís & explantatíonibus 5
ímplantationibusqattédens,tot mulculos recenfcbit,ex quotoflibusis enafcítur, & ín quot f s t4.
AL ]לקמ infertur. Alius non offibus ,fed quibufdam leuibus ímpreffionibus, infcriptionibusqg at **'«?
4/25 tendenstotmufculosenumcrabit, quotínfcriptiones uíderít. Idem maximeín* fecundo ca« 5,145,
pucmouentíum parí ufu uenít,quod ex pluribus enafcitur offibus, & multas oftenditfibras, 5
& przcterca ín hominibus uarías príuatorum mufculorum defcríptiones 3060 utid parqui-
bufdam ncutíquam duorum mufculorum loco haberi poflit, fed plurium , néque id quidem
iil &dhucecodem numero omnibus. Caeterim & mufculorum capíta numerum turbant, Non.
8 ením 100110 mufculumà petorís offe& clauícula enatum ,acpoftmodum ín mamillarem Ὁ 4(4..
capítis proceffumínfertum,duorum mufculorum numero nonnullis Anatomicorum pro^
ceribus cóprahenfumfuilfe,quód cà principij parte, quam àpectorís offe educit, ab illa quae
ב 013160185 prodit;nonnihil diremptam putarínt,quod& una alquantulum neruofioraltera
fit, ctíam (i relíquo ductu mufculus non feparetur, neque diueríam fibrarum naturam ha^ |
beat. Parietíam rationecertiflimum eft non defuifle, qui' príimum & fecundum pedem mo- iit
uentes mufculos ,3radícibusfemorís capitum originem ducentes,feorfum fingulos pofue- 4 ]
vint efIeduplices,quód unamorígínís partem nerueam,alteram carneam , ut & " rectíabdo- ἃς tab. A
minís, exicant. Alij tame camorigínis díuerfitatem non tantí;ut eíus gratia muículorumnu- drinimo.
merus ipfis excrefceret,fecerunt,et fingulos unius loco habuerunt, At hoc poftremum magís
adhucufi ucnit,inanteríorifledentium cubítum'mufculo, quínullis; quodícíam,duorum Lé tabu. cn
numero habítus fuit,etíam fi duo díftincta capita habuerít,& magís quàm nuper dicti direm Mi
pta.Quamuísin communem conueníant mufculí uentrem , quunicum tantum educít ten^
dínem,adeó utad capita refpicientibus,nonidem omnibus placitum fuerit, Quanquam 117
lís confticutum fuifTeuidebatur,utunum dícerent mufculum, cutus capitain eundem muícu
liuentrem portíguntur, סט díais ficmufculis , atcp plurium mufculorir uícecos habe
rent,quíctíiín unum co&unttendinem,uentribus tamen non contínuantur. uod exactifTi^
méín fure" mufculis obferuatum eft,quum mufculos ualidum illum calcís tendínem confti^ m s4t«. f
tuentes,tot numcro effeuolunt,quotuentres,quitres uifuntur , duo nimirum femore pro^ ^t
ducti,quos etíam quatuoralíjs enumeratos dixi, & tertíus quiliuídus eft, & pedem mouen-
tíum quartus.]dem quoq: maxímís tibíam extendentibus " mufculis,feptimo uídelícet, octa-
uo& nono tibíam mouentibus contingit, qui etiunum tendínem tibíze infertum unà produ
cant, tamen quoniam uentribus non continuantur pluríum mufculorumloco cenfentur.,
δ A indinilus Ceterum tendínum γατίο talíseft,utomnes unum numerentmufculym,quiuno enatus capí
te, unicum educittendínem,etíam fi ille poftmodum in plures diuidatur , quemadmodum
*mufculo accidit; quí tertios quatuor digitorum pedis flectít artículos. Itaetíam mufculus u^ Ὁ 1415,32
num caputhabens,etadhuc carneus in plures tendíncs diffectus,qui eiufdem motus autores
exiftuntuníus mufculiloco comprachendebatur, quemadmodum" mufculus quatuor ma. P $642
nus dicitor; fecundos fle&ensartículos, & ís etíam" quí tertíos inflcciít, à quo nos illum ποῖ $5665
diftinguemusloco,' qui pollícis tertíuminternodíum flectit, quodisab illo prorfus fit diftín- 6
cus,& fialibiforté illi continuus cernatur,id obfcuréadmodum ín prímo tantum eftexortu.
In dí&orii modo dlaffe etíam ferd,praetcraliquotalios mufculoshabetur,' quí índícem & me» ὁ 95
díumatganularem manife(té extendit. V erum fi endíncs ín díucríafpecíe ofTaíínferantur,dif.
fcctionum períti mufculi,qui cendínes educít; plurium mufculorum numero recenfent.Quue
admodünonnulli'mufculi,quí pollici duostendines,etunum brachialis offi pollíce fuftinen , 5,
tíexporrigitduoruloco enumerarunt, etíafi omnes iftitendínesad euerfionefacíant;pollícís 5
quidem tendinesad pollicís motum,brachialis aute, ad brachialis." Verümtale quid ín ante^ "45452
ríorí
A ו
charáct, 5:
Fa. S,T, .4 א
» 1,: fi. ca.
49 HI.
4 ו
tap.
DE HVMAÁNI] CORPORIS FABRICA EIBER'IE
rioritibiz fede magísadhuce(t confpicuum,ad medium enim longitudinis tíbíz,à mufculo
quatuor pedís digítos extendente,&arnofus educitur mufculus, qui in pedíj os mínimo ו
topropofitum ínferítur, atquead pedís eleuationem ín ה iuuat,quum díeítorum in-
terím tendíncs , dieítos extendant. A deo utalicui uidebitur, duos hicenumerandos e(Te mu-
Ículos;akterí ueró unicum,prout hícexortus contínuitati , illeuerS diucrfis tendinibus , & ín
uaríaoffa infertionibus differentibusdg functionibus animum adhibuerit.|Neg minorem ín. 4 סעול cos
numero obfcurítatem parítmutuus mufculorum connexus;? Qui enímà pectorís offís (um
moenatí;ín os referens ínferuntur;ínternís fuis lateribus adeo ínuicem adnecuntur,utquís
hosduoscfle;alius autem unicum non ínepté díxerit, Quodetíamillicommonftrant," quí à
circularí ani mufculo enati ucficae meatum,ubi prímüm fub penís corporibus exporríoi íncí
pít,tanquam duo dígíti;amplexantur.Numcrí etiam mufculorum obfcuritatem auget €OFUn 4 cozcurfu.
dem concurfus,ex quorum albo fi quis 411081116 profecto eft, σαί ἃ coxendicis offis appendí-
ceenatus,ualídus deorfum fertur,& ad mediá femoris logitudinem nerueusfadtus,alterícar- — ^
nofz partíconnafcítur,cui femorísos initium praebet. Atq ambze partes , ea fcilicet quae à co-
xendíce ducitur, & ca quam femorí afTcribimus,unum tendínem (imul efformant, clatíffimae ἐν
fibulz partirobuftiflimeínfertum adeo,ut & unum & duos mufculos ab alíquo huncrecen-
ferinthilprohibeat,dummodo à uera defcriptione non declinetur. Erit autem is tibiam mouet
tíum quartus , ín homínibus & fimijs conformatione plurimum differens. Símíze ením mu.
Ículoàfemorenihiladnafcícur,fed ís unícus,ualídus & latus e(t mufculus, quiobhoc etíài Ga
leno femper Latus nücupatur. Atq; hinc fit, ut toto fermonis progreffü accurate mihi demu
fculoru numero cóftituendum fit, ad quos íam tempeftíuum eft accedere,ne prolíxíüs ín ee
neralí mufculorum explicatione hafiffeuídear. Coeterüm ne quid obícuritatís fequens pariat
oratio, praecipue quum cutís motores pertractaturus fim,aut quoties crebra Carnofze mé
branz mentíoíncídet,nunccutís & membranz eíus naturam profequar.
TOS Ὁ STEHEN NI GUT ἘΠ᾿ שק זי BOR SUN
per uniuerfum corpus cuti fubiecla , preterea co adipe inter cutem
membranam; carnofam repofíto. Caput 77.
231
TEX,
o
o
Secundo Tj.
DO Z RT" ES PbocG. apite de[cribendee aliter delinearí nequetit, quam urgefima Quin
fi librifizu ra utcungs exprimuntur iuxta v f, t., dein c9» in uigefünaquinta figura eiu[dem Libri,
juxta dextram mamillam. L^ ert ifle partes tales omnino Junt, quas cítra omnem figuram ne^
ao non nouit, fi modo aut ipfe feclionem aliquando a tegreffus fücrit;aut fecanti asliterit.
j| V TIS, omníum corporis partíum eftíndumentum , corpori inftar natia
|| uítegumenti obductum, non duntaxatomníunt homínís partíum fed
|| uniuerfze fub(ütíe, quam eeneratíoni & corruptioni fübíectam fcimus,
duritie רת 01110160 medía.E(t enim cutís,ueluti fan gine predítus neruus, Cris fulffn
| | acinterneruum carnemq: quiddam plané mediti perinde, ac fi ex míxtís "^
utríscg conftitueretur. Caeterüm neruus omnís,cxanguís eft & frigidus.
zzi caro, multo fanguíneprzdita calidad. Vledia interutrung eftcutis,nec
anguis,ut neruus,nec fanguíineabundans,ut caro. Cutís hzcínhomíne;Herophilo Cutis differ
9000 dicta,boum & equorum tergoríbus;ex quibus coría adaptantur , refpondet, & non T M "
parí rationcomnibus fubicctis ipfi partibus adhaeret,cónectíturq. Secus ením ín manus uo» Á
la& pedis plátafubditis partibus adnafcítur,aliter rurfus ín frotefibi fubdítae mufculofzc fub
ftantíze,& aliter ín labrís,palpebrís,auribus,nafo;ano ac pudédo, & alíter per uniuerfum cor
pus.fubftratis partibus cutís commiíttítur;ac inter fecandum, diuerfa ratione à fubditís aufer-
tur.D'eíndeín omnes cutís regiones non zequalís eftneruorum dí(tributío;nec cutís etíà un- 0
decung eadem craflitíes.Internze enim manuum cu tí plurímze neruorum fibre porrígütur, coz.
uertícis ueró cuti paucifTimzc. Q uínetíam faciei cutis mollior & tenuíor,uerticis autem,& plà -4 nolLsiz.
τος pedum duríor uífitur. C uzeinternam fummae manus fedem ínueftit ( nifilabore callofior
euafcrít)exquifitiffime ín durítíe mollítieG interreliquam cutem , & omnía prorfus corpora,
media eft, quàm proxímé טיה 11 30 pondus temperamento 20600005. 0 8
homínipro magnitudine corporis tenuíor,quàmanímantibus quadrupedibus obtigít,qu&
quam etíam homíni profeció ín uertíce, dorfo, cruribus & pedis planta cráffa Πεδάπιοάπ,
nonomníbus zequalíter.Quínetíam alie cutis partes proríusimmobiles funt,& círcumactu 4n.
pertínaces,utuolze & plantee cutis;alize uerfatiles quidem funt,fed nullo UN motu πο] ἢν
2 tarío,
Cvxtsquid
4 pilis.
"A foramimi,
Lus.
€VTICVLA
quid.
Quti uettas ,
Cy arterias 6
zeruos porri«
gi ipfam [ἐπ
jus effe com^
porem.
CARNOSA
membrana.
γα פוז] mem
brana cur cav
ποίᾳ dicarur.
242 ANDREAE VESALII BRVXERLENSIS
río ,ut tota corporis cutís, ea excepta quae mouetur,cftautem haec frotís & facíei unítierfa, &
quzeanteríorem colli fedem,latera&y complectitur. Atq; Haec motu participat, aut proprijs ín
hocfamulantibus mufculis,utfrontís,colli,senarum & labrorum,aut uícínze ipfius cutís gra
tía,ut malarum cutís , que mufculís deftituta , (imul cum proxíma ipfi cutemouetur. Quod
quídem alía cutis fedes pilofa fitjutuerticis,axillarum,pudedorum, in αἰτία menti, 4112 autern
penitus pilis orbata , utínterna manus , & plante cutís , omnibus confpícuum effearbítror,
Quemadmodum nemínem latéreícío, cute maxímam totíus corporis partem effe, perpetuo
contextu efformatam nifi quód tenuibus foramínulis, ad fulipinoforum excrementorum
propul(ionem,& pilorum generatíonem paratis;peruia ]11,8 etíam in palpebris,nafo;auri
bus;orc;ano,pudendo,& ubi unguibus uíam praebet, interpelletur, perforataq cofpiciatur.
Adhzc,ex cetera cutis regíone;internafummoe manus cutís(ut δύ pedis plantam ínueftíens)
maxime contínua,mínimedperforata ui(itur,quod & nuper natorum cutíaliquibus affcribe
relibuít. Verimhaec (ingula haudquaquam ociofe,neg fruftra facia efTe, fuis locís,quum de
ijs partibus;quze cuteobtegütur,priuatim agendum erít,demon(trabo. | Cutí, quam σίξομα
Girzciuocát;alíacutículatenuís admodum, & prorfus exanguís obducitur, fupernafciturq,
propemodum ceparum tenuíoribus ac pellucídis rcpondens ínuolucrís , nifi quodalicubí
& pracfertím ín uola,& pedis planta,craffior duriorG uifitur. Hanc quum cutís uelut quaedà
effloreícentía fit, ἀδισϊερμίσια Girzeciappellant.Síueró aliquando attrítu ín (cabie;autín uulneri
bus ex unguentorum applícatione;autígnís admotione, aut feruentís aqua infufione,autex
160 ítíncreauferatur,& interdum ucficulg ac papulz inftar à cuteabfcedat;promptifIiméa-
literqg ac uera cutis renafcitur, quac fola fanguinis & uitalis fpirítus compos eft,ob quoduena
rumarteríarumQalícubi, & neruorum tenuilTimz partes,finesq ad eam confluunt ,ípfamg
fimulconcretze quibufdam efformarecreduntur.INeg fanéaudiendus eft Aríftoteles,cutem
fenfu deftituens,non fecus, quàm fi carnís cuti fubdítze duntaxat beneficio tactus fenfus perfi
ceretur,quum cuti propríos,certaQp ferie nertros exporrigi ex Anatome condifcamus,illi pre^
Cipue,quain faciecít acbrachio,cubíto extremag manu, deinde & cruribus & pedibus. Per
reliquum autem corpus,etíam fi non ordínata feríeneruíad cutem deducantur, attamen com
pluresin illam definunt,fub ipfa & potifTimüm ad thoracis latera exporriguntur, membra
nacuti fubdita(ut & uenz ipfz)fuffulti,quemadmodü etíam in Quarto libro,qui INeruís de
dicabitur,enarraturus fum explicatíus. Δ τος íta mufculori (quos Carnem Arí(toteles appel-
labat)gratíacutís nequaquam fentít,uerüm utí diximus propriorum neruorum occafione,
Etquanuis uerticís cutis obfcuríorifenfu fit praedíta;attamen fentit, utcung eríam íncommo
diflimum INaturafuerit,furfumad uertícem neruos diftribuerejipfaQ etiam cutís hicnonad
modum fenfu índiguerít. Deíndequísnon quotídíana experíentia edoctus,cutemà fubditís
mufculís autoffibus quogauulfam,&poftmodum fcalpello ictam,unguibusqs compreffam
fcntirenó didicitzINeg eft,quodAriftotelís fectatorum quifpiam híc,nefcio quam, T errefteri
tatem mihíaftruat,quiüneruíà doríali medulla enatí ipfa cute duriores fint, & hís adhuc ipfi
tendínes,quos ner p facileaffici,nemo ínficiatur.Imó finon mínusratíone, quàm expe
rientíz fimulfides habenda erít,au(im affereremufculorum uentres quamplurímos (ut quo
rundáfemuramplexantízr)obtufius quàm ipfam faciei manusQy cutem affici. Atq etíam mihi
ridendiuidetur,qui cut ob hoc fentíre pofleauerfantur,quód nullum híc fit medium, quafi
ueróctíam neruuproprtjs membranis prorfus denudatum,;autetíam in medío díuifum era-
uifTimeafficiínon uíderemus,quoties ipfius denudatze fub(tantize acríores pulueres infpereu
tur.Etfi medium etíam praeter rationemín tactus fenfu defideraremus,nonneín promptu e(t
ipfa cutícula cuti obnata,& interim(ut putamus)fenfu priuata? Arnuncmembraná quo»
queageredíamur,cutí peruníuerfum corpus fubditam, quae cutícula longé robuf(tior crafIi
οὐ εἰν, ὃς fibris quibufdararis,his,qui fubfternuntur illi, mufculisadheret,connafcíturi,cu
tí ueró pertínacius committitur.Siquidem quamplurímze uenze,& pauciffima tenuiffimacdg
arteríg, cutem nutrientes, Gc neruorum propagines cutí fenfum communícantes,hanc mem.
branam tranfeüt, ip(a inter cutem,etillam prorepentía hac fuffulciuntur,membranam( cu
tícopulant, preter coritinud quandam, ΠΟΙ proximam fibrar membrancarum feríem , cu-
ius etíábeneficio m&brana ualidiffimecutí connafcítur.Hzec non eandem ín uníuerfo corpo
recraíTitem obtínet,uerümquibufda corporís fedibus, carnofis fibris adaugetur , & craffior
reddíta;adeó carnofa efficitur,utmufculi nomíne donetur. Huínfmodí regio,in tota colli am
plitudinehabetur,& in" fronte,ctín reliqua propemodum facie,quibufdà autem anímalibus
undecügferécarno(is oppletur fibrís,et praefertim illís,quze totíus corporís cut&(ut nosfron
tíis)mouent, Audio & homines fuiffe,qui in thoracis regione,& alibi etiain corpore cuté mo-
uere
4 sta.r.
b 5 ta. A.dd
in eius tabu
le facie.
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II 23
uere ualuerint, quibus procul dubío membrana μας, (imilís equorum afinorumg carnofis
membranís contigit. Porró Παίς membranaequamalíarum membranari nomíne vifi Girge
ciappellant,non perperam Carnofzadiectum arbítror,quum ínter relíquas corporís mem-
branas, haecfola carno(a appareat , ueréque talis cenfenda fit. Quod Arabes paulo exactitis
perpendentes,prímiomníum,quod fcíam,hancmembranam Carnofam appellauíffe uiden.
tur. Atque id fané penítíus huíus no(trae aetatis Medicorum precipuisíndagandum fucrar,
quípanniculum carnofumà Barbaris quibufdam non malé me Hercules eo nomíne appella
tum;octo abdomínís mufculos effe cotendunt,& contra Galeni fententíam כ acreíucrítatem;
cutí membranam ín uniuerfo corpore,& ín ipfo demum abdomine (dequo duntaxat fapere
uidentur)fubtendi ínficiantur., Alij etfi peruníuerfum corpusà mehanc membranam demó
(trai confpexerínt, adeó íneptiunt, uthanc non fateantur eam efle,cuíus Galenus tum alibí
fzpíus,tum ín Tertio de Admíniftrandís fectionibus memínít;eo quod ego adipem (de quo
moxfermonem ín(títuam) ínter cutem & hanc membranam oftendo, fxpe tríum etíam digí-
torum craffitudíne,quodq; hominis membrana tantüm à cute ו quataadipís
eftcraffities. Debebantprofectó eiufmodi homínes, ad cathedrae oftentationem folüm nati ;
accuraté perpendere, Galenum de fuis fimfjs , nóautemhomiínibuslocutum effe,quibus nul
lus adeps inter membranam & cutem ínteruenít , ipfa membrananon fibris duntaxatcutí
continuatur, fed prorfus undique cítra alteríus corporis ínteruentü ípfi contigua eft, Ati ob
hocnon adeoarduum eftjhomínís cutem folam ;Illaefa membrana diuidere, quàmín fimfjs;
canibus,& illis animalibus,ex quibus Galenus Anatomen defcripfit.Huicmembranz ca par
te,qua mufculorum proprías refpícitmembranas,lentorillemucofus, quem cutí Aríftoteles
tribuit,obducitur,ob hocfortaflis,ne ipfafubiectorum mufculorum motum pra pedíat.Id 6
ním membranís omnibus commune eft,quae corpus,quod fitum locumg aliquando mutat;
contínent, ambíuntüe,ut mucofo quodamlentod humoreoblínantur. E! quarumnumcero
peritoneeum,fuccingés coftas membrana,cordís inuolucrum,& ípía demum ligaméta funt;
quae anulí modo tendínibus obducütur.Suntítag; tríauniueríum homínís corpus perpetuo
cíngentía, nímírü cutículailla,cutís,& mebrana haec carnofa. Quibus & quartum hominem
ambíens accedít,ip(a uidelicet pinguedo, feuadeps πιμελὴ Girzecis nuncupatus,quí nífi extre.
méhomo emacíctur,undíque propemodum ínter cutemi, & quam nuper dixímus,membra.
nam copiofiífimécontinetur,Ex uenís enim compluribus &arterijs(fi quae reperíantu r)me-
branam perreptantibus,;atqueínter illam cutemdg propagatís,plurímus fanguis refudat, me
branze frigiditate, calorísg(ut credímus)inopía,in adipem feu pínguedínem,autut alij etíam
incornutís anímalibus uocant, axungíam degenerans.E(t namq; haec adipis aduníucrfi cor-
porís membranas,ligamenta,& ut femel dícam)ad omníafanguíne indiga , frigidatg corpo-
ra,generationis ratío,uidelicet quód ex uenís emanans fanguís,frígorís αἱ congeletur,illisque
adhzereat corporibus. Sed íd interim INatura cautum eltaccuratiffimé, neadeps nafcatur,
ubi noxía ínutilísüe 6116 סכ 1106 , Non ením Natura adípem cerebrí membranís obduxít,non
teftíum ínuolucrís,non internzefedí cordís ínuolucri , quamuís tamen cor hacnon deftítue-
rítnon internzeligamentorum fedí,qua tendínibus tranfuerfim obuoluuntur, nequeetíam
palpebrarum,autfrontis,aut penís cutíadípem fubíecit, neque ctíam adeó multum , fummae
manus pedísigexternze fedí, Quemadmodum profecto copíofiffimum clunibus obduxit, ut
illi adipe;puluínarís uíce uterentur, Atq; adeps humidis frigidísQ animalibus (exquorü nu
mero homo &€ porcus funt)plurimus collioítur,ficcis ueró & calídis,nullus aurperquàm exi
guus,utlconibus,&canibus uenatícís,ípfitg etíam fimíze.Quanquam preter homine, & por-
cumeterícíum,nunquam alíud terre(tre occurrerít quadrupes, quod iriter cutem & carneam
membranam,ádípem nancifcatur,utcunqueetíam oues,et olírcs illi fubinde reperiantur pre
píngues. Albetautem adeps, quód membranz cutisq,& alía,quibus adhzret, corpora alba,
negcarnís modo rubra fint, Omníaením;quz ín noftro corporeab aliquo emutantur,mu.
tantis alterantísq; colorem etíam fortíuntur. Etrídiculum prorfus eft, ob hocadipemalbum
arbítrarí,quód aéreze fubftantize compos fitqutim offe, & cartílagíne,& lígamento, & tendi
nibus uíxalíquíd càdidíus occurrat, quibus nihil equéterreum,ín Corporerepetias. Adipiin
ter cutemmembranam6 collecto,eum ufum affcriberepoffümus,quem uefti carnídfimplíci
tríbuimus, utcorpus fcílícet calefacíat frieorís tempore, & fi Soli homo exponatur , ueftís
quoque modo refrígeret, calorem quo mínus penetret, írihibens, v
$ oy
Ex uicen? !
"4 FH ebrao,
סרום
הבובסת
הגולגולת
או חסרירה
cherum βάγιεν
chafe hagulg-
holetb,auz ῥα: |
0/7.
1 4
7710
ADEPs feu
pinguedo, |
ΖΡ li adebs co
הש
Quilus copia
[ior adeps,
234. ANDREAE VESALII BRVXELLENIS
QI ΤΟ ΕΘ ויוי
φάΥΉ [8 membrane natura per fedlionem obferuari debeat.
Caput. 771.
Ἢ τι precedente Libro, poftquàm offtum cartilaginrmt hiftoriam abfol
ai,rationem modumqQ tradidi , quo quis hzecad difciplinam opportune
ii Gbipararequeat, íta quoque hoc Libro omníum, qua feríatim traden-
| cur,fecandiartificium poft cuíufque enarratíonem fubiungam,ut quís ín
Vll uno corporeomnem mufculorumacligamentorum Anatomen rcctéag
d . ereflurus, S ordíneabfoluturus (it. Partium uero qua ín fequentibus Li
pron as bris defcribentur Anatomen, proutillic commodius fore putauero , fuís
locisiubrciam.INuncauté cutícule,cutís,adipís,& membrang naturàhuncín modum aggre
di potlis.Nouacula acutiorí,ín abdomíne,aut quacunque uifum fuerit corporis parte,cutem
adadipem uíquerecta fe&íone,& deíndetranfuerfa(utfaltem unum;aut plures angulos mo^
liaris)incídes,tamleuíter ac moderatécutí nouaculam admouens, ut folam ipfam , illacfa inte-
vim carnea membrana, díuidas.Quod finenegocío in homine facies, & pracipué pínguiori,
quum (ubínde, & potiffimit in mulieribus adipís craffitíes , duorum digitorum latítudinem
in thorace & abdomine fuperet,ín coxís autem ac clunibus etíam palmzelatítudínem,in mu^
licribusnonnímíum obefis uíncere,ín publícis fectionibus uidimus . Ac proindefcctiones
ducendefunt eo accuratíüis,quo macilentíus obtigerít corpus. Deínde tía conandum eft, ut
hanc fectionem cítra negocium obíre affuefcas , cum propter mufculos ex carnea membrana
conformatos,tum ad diícédam neruorum feriem,quam ínter cutem membranamqg hancfer^
ri dicemus,& propter innumeras quoqueuenas,qua ín hoc diligentiàis eruntdifcedze, quod
nullas ín morbis íncidamus,ni(i carnea membrana fuffultas, Poftquam igítur cutem ad adi
pem ufque (nó ractaínterím carnea membrana)diffecuerís,hamulo aut unguibus, ín alíquo
cx ícctionibusangulo cutem attolles,& diligenter tranfuerfis acutíori nouacula;ad cutem du
είς fectionibus,cutem ab adipe, quo ufque libuerit,feparabís. Cuti deíndereflexae ardentem
candelam admouebís;utcutícula ignís ui ueficulae inftarabícedat,feorfimip cutem, & cutícuz
lamintuearis. D'um ueró cutem ab adipeliberas (quod nífi laborum patíens,difcenditg cupi
dus fuerís,non diu indefe(Té fa&urus es)neruulosindagare conuenit, uenas, quac fuper mé
branamín adipe prorepentes cutem adeunt, deinde ipfa quoquemembrana fibris illisfreque^
tibuscuti commiíffa,feduló infpicienda eft.lam fiobefum ad manum fit cadauer,adípem à mé
brana liberarecontendíto,quod eadem prorfus ratione, qua cutemab adípefeiungebas;prae^
(tandum eft. Cauendum'que,nemembrana ofcítanter cum adipe auferatur , ín quo noftrae
actatís Anatomiciaberrarunt,eam membranam ín homíne reperiri íínficíantes , atque íta hac
potiffimum occafione neceffarí5,utreliquos corporís mufculos,& uenas & neruos, τα etíam
ienorantes mufculos,ex carnea mebrana conftitutos,& per illexporrectas uenas & neruos,
Ablato adipe,leu£ fectionéper carnofam membranáad fubiectos ipfi mufculos ufg induces,
& parua opera,folis feré digitis per tranfuerfum híncíndeactís, autbuxeo cultello, aut, fi uo
les,nouacula, illam fubditís partibus feparabis,atquealiam membranae à cutefeparatíonem
eíTe dices, quàm membranzeab illís,quibusincumbit corporibus,auulfionem,quam Hero^
philus σϊέρσιν nuncupauit.Hoecenim factu facilis eft,ocyusQ perficitur,illioperationi penítus
reípondens , quabobus, uítulís, ouíbus ,leporibus cutem cítra negocium auferrí uidemus,
imbauulfio hacadeó promptaeft,utfolo flatu hcediís,agnís, & etía iunioribus uitulís, mem.
branamhanc cum σατο, ὰ Πα τίς corporibus feparari índies cernamus. V erum cutis abadi^
peautà membrana feparatio,nififrequeniffimis fcctionibus , acutiffimisqy nouaculís com.
pletur, Quod etiam & laníj nos docent, quoties fub axillis cutem auferre conantur , carno^
íam membranam corporís bouísadnexam ) nenimíum carniísauferant) relínquentes , Neg
ifta tantum uel apud laniosdifcuntur, uerüm ctíam cuticulze natura , quum lanij
obuftos príus porcos deradunt,aut potíus,quum calidzeaquzipfos im^
mergentes,pilos unà cum cutícula defcalpunt.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מז Aj |
DE INSTREAMENTIS,QF/A4E SECTIONI
Bus admnitisTrandis paravipo[fant. ^ Caput 2
.
INSTRVMEN-^ א צת ס 6 זא סד .ג אג
TOR.FM DELINEAT IO.
CHARACTERVM SEPTIMI CAPITIS FIGVRAE INDEX.
2 א 2 8 ית T I figura menfce cuidam incumbentem 0 afferem;quo in ut
uorum feclionibus opportune utimurdein buic a[feri omnía propemodum accómodauimus , qui^
bus ín diffcclionum adminiftrationibus,adcods tota > 4714801106 quis poffet uti. Quo autem figu
la leuiori opera affequaris;buic etiam figure cbaradleres,ac demum corum indicem adbibere "ἢ
non grauatus fum. Jndícetur itads ἡ
LAG 4 IMenfacut reliqua omnia modo feríatim índícanda t fuperflernuntur.
B,B ς 17ἐν uiuis feclionibus administrandis idoneus. /
C,C Z^ עו foramina;quibus laqueos pro animalis mole adbibemus, quii femora et byacbía uincimuss |
D,D Eifnodi ami fummis manibus pedibusis lígandis adaptantur.
E | Fluic anulo maxilla fuperior, libera inferiori; catenula alligatur.ut caput immotum ΤΟΣ etur;
ac interim neds uox כ ned refpiratio uinculorum occafione prepediantur.
E,F Diuer[a nouacularum, genera, quibus [bongía accumbit.
G^ Cultelli ad earum [eciem formati; quibus calati adaptantur.
Fl Vulgaris quimenfee adhibetur culter. I. Grandis ac ualidus culte.
K Cultrie buxo parati. L Famuli. ΜῈ Farijftyliundcum fiphone,
IN ,IN. Obliquate acus cum filo crafiore, quibus literarum fafctculos colligamus,
n JMinores acus;quas uulneribus fuendís accommodatus.
O Serra Ῥ Forficula. Q. Malleus ligneus,
1% > CArrundines inflandis pulmonibus, co alijsquibu[dam partibus idonee.
S Fium«neum;ofsibus necfendis aptum. "T Subula foraudis offibus parata.
I^ V ariafubularumferra. ΧΟ Forpexintorquendis florum extremis comparatus,
Y. Forpex,quo intorti;cy offa iam committentis vili veliquías pre[cindimus.
V 4 QVAN^
Darui cultri
quibus. calami
apranzur.
V ulgares cul
εγί.
Βιχεῖ.
EHanuli.
Sryli.
S iplo.
Acus.
Filum.
0 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
VANDOQVIDEM ín nouaculz hamulíg mentionem incídimus;at^
queín fequentibus,horumac fimilium, qua ad fectíonem pertinet, in(tru
mentorum non infrequens fermo occurret, non absre erit, obíter hicín»
j| trumenta,quibus in admini(tratione uti poffis, fubiungere;ctíam ἢ id ín
Prímilibricalcefierí quoquepotuiffet. Sunt ueró haec pauciffíma , para^
|| כ גוז facillima, quanquam tamen adhuc operofiora, pluráque,quàm ipfe
zz nuncpublicz etíam fectiont adhibeo , enumeraturus fim." Prímüm ita-
que plures comparandi funtcultri,quibus tonfores in radendís pilis utuntur, € quos uulgo
nouaculas uocamus , atque ex hís quafdam acutas effe conuenit, quafdam autem retufiores,
4F.
uerüm harum maíor femper,quàm ipfe uelis, futura tibi eft copia. Eligende funt minores & le |
uíores;quamuís etíam grandesaliquotadefle nihil prohibeat, pluresauté coémende funt;aut
3 tonforíbus petendze,quódleui quág occafione ín membranís;auttendinibus,ligamentísgg
fundendis corrumpantur,atq; quum fragili admodum conftentferro, prompté exilíant,prae
cipué (inouas,& acuendo non detrítas,operiadhibuerís . C uibufdam exhís,& potíffimüm
minoribus,illud ferrí tuberculum non ínutiliteraufertur,quod cultrumextra manubrij recti
tudinem extendi prohibet,atqueid tunc ínprimís tenrandum eft, quum nullz reperiuntur
nouaculz obliquo conftructz manubrio,quales illí (ant, quibus noftrates & Galli tonfores
utütur.ltalis enim rudes, & magnís erectísqp capulis feu manubrtjs cultrí ín ufu funtquorum
capuli fubinde inobliquis fectionibus incommodo efTefolent,unde etíam quo mínusmanü
ex fententía inflectas,obftaculofünt." Hís paruoscultellos,quibus calami aptantur;acutiores
fimulretufioresqp addendi funt, & ex hís nonnullos orbículato cufpide, nonnullos ueró ob-
longoacutog 6116 couenit.Interrelíquos potiores funt;prorfus ferrei, alijs ením quü trafuer-
faligamentaícindere conamur, capulus faciléfrangitur,ipfumq ferrum ímbecillius , emollita
ex calidae aquz lotíonerefina ín capulís firmatur. Prorfus refpuedi funrincuruati;ac falcibus
fimiles,quoníam [οἷο propemodum mucrone ínter difTecandu utimur,qui introrfum incur
uis illís cultellís reflexus, difficulter tranfuer(is? ligamentís fubijcitur." Praeterea non ínutilíter
adhibentur duo cultrí ex illis, quos menfze apponimus, quorumalter altero longé fit maior,
fed retufior,& ferreus potius, quàm chalybeus;aut faltem non ímpenfefragilis ." Sí uifum fue
erít, poteris hís quoq adijcere duos 6 buxo , autlígnoIndíco,quo ín morbís curádís utimur,
confictos,atque ex hisalterum tenuem,& oblonga cufpide fcíndes,alterum ueró latum,& or
biculari cufpide effe fines,uerüm rarbadmodumillis utor, quum retufiores nouaculg femper
ad manum int. Lícebítetíam hamulos duos cffingere,illos rcferentes,quos Capitísinitio ap
pínxímus,confueuíaute illos parare ex furculis,quae menfeín diesapponifolent.Sienim fur.
culamacceperís,atque utraque furculze crura,líma magis extenuaueris,X deinde corum כ
ccs oblique nonnihilinflar (emicirculiínflexerís כ hamulum tibi elegantem parauerís, cuius
mucroncs líma ex fententía acuere eft íntegrum, atque itaunum hamulum retufiorem , alte-
rum ueró acutiorem adaptare nihil impedit. C)uanquam tamen hamulis relictis, ungues fub-
indeoperiín eleuandís quibufdam corporibus utilíàs adhiberes, nifi finiftra manus umbra
fection& obtenebraret.! Infuper (tylos oblógos, breues& crafliores, exargento aut eneo filo
tibidiflecari curabís,& quofdà ex molliffimo maxímeq fequací plubo ab Aurifabro quopía
educi trahit inftar filoru fines;hí ením ad uarios ufus, & praíertíim ad obliquorum ductuu
naturam ínueníendam míre conferunt. Conduxerit etíam fiphonemadefle, (i fortaffis illum
per penem uefice indere liberet, utín eo manualíartificío reddererís expertior.Et quemad.
modum nudum fiphoniaffingímus, íra quoque quibufdam flylis illum adhiberi , & quof
dam ctíam fiphonis modo incuruarí conduxerít . Neque profectó mediocriter utiles fue.
rint (tyli aliquot, ín(tar medíae canalís extructi, íta nimirum, utfiphones parantur , ín quo^
rum cauitatem fectío molitur , ex qua 6 uefica calculus euellitur , aut ad eam ftylorum for
mam, ín quibus pilofi feríci textores feríatim ferícum ín pilos fecant. Conferuntením eíuf-
modi (tyli in illis fectionibus, ín quibus membranam longa fectione díuidimus cauentes,
nequid fubdítorum aut membranaamplexorum lzedatur ." Acus habereconuenít, fed ob.
liquatas potius , quàm rectas, quod ilíco praftabítur, fi communes acus príus íenítze,in,
fiar C líterzcaut (oblíiquentur. Conduxerítautem & magnas & paruas adeffe , qua fcilicet
filu funiculosg graciles tranfmítrant,& practer oblíquatas illas,cíufmodi tibiquoque ad ma-
num (int, quibus ín confuendís uulncribus utimur, ut cutem alíquando (imul fuereualeas,
quum metuís teabfente,aliquíd à fpe&tatoribus difcendi cupidis uícíandum . His acubus fi-
lum adaptandum eftíericum,quo uulnera cofuuntur , aut peculíarealiquod,fi fortaffis quae
píam confua diffolui turbarique ab alíjs, quum abes;uercrerís . Caeterüm ad uafa religan .
da.
bG.
€ xtab.cha,
152, 3, 4f
6. eX.
d Hl.
ck,
ΓΕ
gM.
h Ν deinn,
|
DE HVMANI CORPORIS FABRICA EIBER IK 237 |
dautéris communiillo,quolíterarum fafcículos collieamus,quod praftantifTimum ex Gier
maníaínItalíam adfertur,apud alíasautem nationes imbecillius & craffius fit,& mínus con-
i 9- tortum & leue. Serra ueró,quam interdumoperi accómodamus,ca conducet, qua ganora Serm,
na;auteíus generís affectibus uitíata membra pracfcíndímus,nonautem orbicularís , utqui.
dam ctíam Mlathematíci fuís Anatomícis libris appinxerunt,nefcio, ex quarum línearum du
Ctuarbitrati,orbículare caput ferra inftar falcis mefTorizeincuruata ferrandum elTe. Etfi fortaf
ΒΡ, fis(erraad manum minime fit, ab illis opportune petetur,quí pectínes cóficiunt," Forficula, 70
nifiabfcindendis poftlisationem funiculís accommoda e(t, quod etíam quouís cultro 011
ἴα. tur, Malleus, ἢ ipfius ufus aliquando ad" grandíorem cultrum ímpellendum, quum 311018 ΔΤ
᾿ anímalíumefiringis caluarías, erít,quíuíis etíam aptus et. Non ínopportunéquoq exarundi
» n. Ribusoblógi" calamiaptabuntur,quibus mínifter aliquis, hocilláduecorpus inflare poflit. Οὐρίας,
98,8. * Afferes, quibus uíuas fectíoes coficimus, paratu quoq: faciles funt;& illos defcribemus, ubi |
E... migorum profequemur Anatomen,, quemadmodum quoqad finem Prímilibri ea recenfui |
S inftrumenta,quibus ín compíngendis ofTibus recté quiuis utí queat.Sed nuncad muículos
eoordíne, quo ín uno corporeomncs diflecarí commodépoflint;nos àccíngamus,
DE MESGELO FRON'TIS CZTEM
Iouente. Caput |.
ARNEAM membranam,quae uníuerfze cuti fubijcítur, quibufdam cor;
poris fedibus carneís fibris augeri, & alicubi in mufculí naturam degene
rare,príus commemorauí, NNuncautem pertraciabitur, quonam pacto
idfub frontis cuteaccidít, quam πομωτωπίσιον Giraeci uocant, qucadmo
dum& ipfi ínfinuataslíneas, seMetes ἃς ὠμαρυγὼς appellant.Homíni qui
C^ ו | dem utplurímüm nulle cutís partes,quíefcentibus offibus mouentur;
5;
Ix
EX praterquam frontis,facici, & anteríorem colli fedemambiens cutis . Vt Que cutis fe,
enim fuperciliaatcollantur,& interdum demiffa oculi fedem anguftam reddant, ipfamQcor 4:5 δοριίπίγιο
rugatamuníant,frontís cutísuniuería,quze depilis εἴα, (imul cum nafi cute, motu uoluntario "7
opportunéagitur,quod carnofz membrane,totíus frontís & nafi cuti fubtenfze fit beneficío,
Harmon. haecnangp carneís fibrísaugetur quàmplurimis,& mufculofa reddíta,plures neruorum pro Frostis mu
uer d, Pagines mutuatur. Deíndefrontís nafigcutímebrana haec tenacíus,& cítra adipis alicuius, "tof fuz
Aen aut perquam modici ínteruentum connaícítur,quàm perreliquum corpus cutíadnecti con» ^
we lio fueuít. Quodetíamalijsimpofuit Anatomicis , arbitrantibus frontís cutem , carnofam mu^
15448. fculofamqgfub(tantíam effe,quum cutísnon magis hic, quàm alibi carníformi fubftantia do-
netur, fed duntaxatpraefens membrana carnofior reddatur,cuti ipfi(quemadmodum íam dí
xímus)pertínacius,quàm ín abdomine,aut dorfo,autcruribus connata haud (cecus quàm (i
membrana;unum corpus cum cuteeffet eflormatura,quádoquídem ficrecté idem motus am ἡ
borum,membranz: fcilícet,& cutis perficitur. Porro huíus mufculofze compagínís fibre, mu ות |
ταὸ ad lateraaccumbentes,à na(i fimmo 31 mediam frontis fedem (qua inter rímas 682 sis,
pillorumradices,& fupercilía confi(tit) & ad huius quoq locí latera , carnofiores uífuntur,
omnes lurfum recto tramíteprocurrétes,(i modó interím perquàm raras exceperís , obliquo
ductuexporrectas. Atq; heec (anérecta fibrarum feríes,non perfunctoríéà Medicis uenit per- Iufffiesdf
pendenda,neínfrontetranfuerfas potíus, quàm rectas molíantur fe&íones , Accidit ením, uerfas fedlio-
quum tranfuerfim quandog fectionem inibí,& maximeiíuxta fupercilia;ubi carnofiores cfTe zes25 team
fibras dixi;aliquis tentatad palpebrarum radices, tum fupercilía, tum contiguam ipfis cutem ^^
deorfum conuolui,& oculos,quibus íncumbunt,aggrauare,utneg; aperiri ex fententía que
ant,neg liberéfuo דח ππσί,
RU DP BI QE TETTE ו
tis adminiflratio. Caput. I 2 5
ICTAE modómufculofx" fubftantia admini(tratio , duplex tibi erit.
Vna quídem,qua cutem fimul cum carnofamembrana,à membrana cal Duplez adoi
uaríam cíngente , 012100 à Graecís πόδικραύιθ’ nuncupata, auferes, AL. sjfazo,
teraautem , qua cutem à mufculofa fubftantia (quantumuis íd diffici
culter Fat) fcparabís,carneam membranácapitiaffixam relinquens. Vt
|| ueró utranque ín uno cadauere ex fententía perficías , detonfis críní^
busà uertíce,rectà per frontem & fupercilíorum medíum ad nafi ufque
extremum
/ 3 t4. A.
Prior.
Poflerior.
Dalbebyarit
con[Lizurio.
Duo palbe,
bre mufculi.
S uberiorem
ῥαϊρεὐγά cur
moueri opor-
tuerit.
Vnus mufcu
lus.
ter.
238 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
extremum fectionem nouacula per cutem duces, deíndealíam ín fincipite,fecundüm corona-
rialis future ductum,ad tempora, aurium radices της moliere . D'uctís fectíonibus, ín alte-
ro latere; hamulo , autfummis digítís כ cutís propter fcctíionum angulos (quí ín elatiffima
frontís fede,& ipfo feré uerticeerunt)eleuanda eft;ac fimul cum carnea membrana ad fupercí
lia ufcgauellenda, eodem prorfus modo,quo carneam membranamá fubditís mufculís fepa-
rarifuperíüs relatum eft, Atín 8110 latere; uarías eafdem tranfuerfas fectiones experíerís, do»
necrelícta ad caluaríam car neamembrana , cutem commodeéab ipfa;ad fupercilía ufqueadi
mas,íam ín palpebrarum" muiículosíncidens . INequeid tam fa&uarduum eft , atque alij ui^
dentur innuere difTectionis proceres, quum utíantea teftatus fum , membrana non 60 pacto
cutíconnafcatur,utunum ex ambobus fimul confufis corpus confurgat.
ὍΕ ΜΟΥ ΤΣ Ὁ e ΖΕ ΕΒ UTE
Caput — 2X.
Qc M EZIS tertiamu[culorumtabula ad characleres CD E,
bos mufculos utcungs exprimit, híc tameniflam peculiarem locauimusfigu^
ramyinqua A primum indicat palpebree mufculum,b uero "כ Cmufcu^
li illius principium, DD fecundum mufculum, cuius initium e notatur. 1
tuus autem duorum mu[culorum connexus;F infígnitur.
ALPEBRAMutranquetamínferíorem,quàm fuperiorem efformat ime
brana,quzeà caluaríam fuccingente membrana príncipíium ducit, & u^
num contínuum cum adhzrentealbáue oculi " tuníca corpus exiftít, de
inde & cutís quoquecum carnea membrana. Atquehzc fimulad palpe
brarum fines, & ubi" cartílago cilía erígens conDiie firmiffiméuniun
tur adcó fané ut quatuor hec,. cutís nimirum,duze membranze,& cartila
co illa, quam tarfum uocauímus fimul unita, palpebram, corpus quod^
damrarum,& mE EHE in homínepartirefpondens conítituant. Cacterüm perrdíquà pal
pebrarum regionem,cutíscarnofze membranze,utín ceterís feré omnibus corporís partibus,
quodad connexumattínet,commiíttítur,at nullus interím adeps,fed unctuofus dütaxat qui-
damhumor, inter cutem membranam íacet. In fuperíori quoque palpebra fecundum uní-
uerfam ípfius amplitudinem ex abundátí,carneamebrana mufculofis adaugetur fibrís, acue
lut duos efficit mufculos;ín medío cutís & eius membranze,quam ו 1006 oculi tu
níce continuam efle díixímus;repofitos.Mouerí enim oportebat ex noftro arbítratu fuperio
rem palpebram,alioquiín nullum ufum pobís accommodaturam.Etením fruftra palpebras
INaturalargiretur, fialíquando extrínfecus illato,uerfus homínís oculos fcarabacorum & can
crorum oculislongémolliores, quod percuffurum ipfos,& Iacfurum effet, ex noftro arbítra-
tu cas non clauderemus . Duositaque tenues,latos , membraneos , acfubflantía propemo-
dum omniex parte fibi fimiles, Natura míro quodam artíficío mufculos produxit, unum fa
néín maiori oculiponensangulo,alterum ín mínorí. Quiportionem maíorís anguli occu.
pat,ex mediaangulifede inibíad nafi latus incipit fuo principio etíam fuperciliorum partem
nalo proximam contíngens,FHuíus finis amplus, quemadmodum totus etíam mufculus,car
tilagíni,ín quam pilifirmantur, applantatur, medíam ipfius fedem, quae maiorem refpicit an-
gulum, uniuerfam occupans; ' Alterueró mufculus toti mínorem angulumamplectítur,du^
cum quodammodo circularem obtinens. À' medío nangínferiorís palpebrac ortus, perm
noremangulum círcunducítur,R in fuperiorem palpebramafcendens,in reliquam cartilagta
nis dimidiam fedem fefeinferit, priorí( mufculo,non ad cartilagínem tantüm, fed etíam per
xelíquam fuperiorís palpebrze longitudinem" committituradebí fane, utní(i fibrísambos di
ftinxéris,uterqueunuseffe apparebit. Fibrae ením fecundi , noflro C quum palpebra. furz
fum ducta eft, r efpondent, eaautem conniuente, acutum magís cfficiuntángulum. Príorís
uerb mufculi fibre mínus obliqua confpiciuntur , € uelut ex duplici ducuntur príncípío,
nimirum ex angulo maiorí , & fupercilij partenafo contermína. Horum mufculorum 26.
neficío fuperior rpalpebra & attollitur, & deprímitur. Príorením ipfam ad fuperiora contra-
hít,pofterior, qui minorem perreptatangulum, ipfam deorfum agit . Simulnanque femper
attrahítur, tamaltera tari pars , cuí contractus mufcülus non implantatur, quàm relíqua.
Huiusautem caufa cft, tarfi dutities , fi enim effet membranofus , ucl carnofus , ucl quo^
modocunque libet mollís , przeterquam quod cilía non ud erecia , motam partem,
: reliqua
b; t4. CD
«18 fi . cat
14.1.7.
b fi. cá.3
lib.i.
c Á.dein(
b.c; tal
ς
d D.deiiti
C's ta. E
> 1
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מז 239
reliqua haudquaquám fequerctur.Id quod preuidens Creatordurum c: 1301 רתס ταῖν
fumípfi palpebrz innexuit,in quem utriufcg mufculifines 1100 Quemadmodum 6
ním fibaculum aliquem obliquum & retortum,utra uoles parte apprzhenfum,attraxerís,fe t
quítut totus,parí modo tarfus quoqueutrunquemufculum alternatim uniuerfus fequitur.
Quod uero íam dicti palpebrae motus , eodem rítu cum relíquís totíus corporis motibus ,
quiex oppofitís perficiütur mufculis , celebrentur , omnibus confpicuum effe debet;uno fci,
licet mufculo ín fe contracto;altero ueró à propría functione quícfcente , &lonoeiorereddiíto
laxatóque.Sí enim uterquemufculus conuclleretur, & ad feipfum, fibícontínuam tarfi par^
tem allíceret, furfum quidem pars eíus , quae magnum refpicit angulum,reuclleretur , deor-
fumaurem traherctur ea,quz paruo uiícínior eft , acítanon magis aperíretur oculus , quàm
clauderetur,eaty uideretur palpebra, quam ín Pracfagiorum Librís Retortam uocauit Hip.
pocrates. Cuíus fané oraculi eratíanon ofcítanter palpebrarum mufculos à (tudiofis obfer
uari uclím,cftenim;utomníum propemodum ínfacíie motuum,corum quoquefpeculatío ar
dua, Quoduel Galenus faciléattcltatur , qui ín Libris de Affectorumlocorum cognitione,
tres palpebrae mufculos fecusatquealibi recenfuít.D'uos ením illos, quos íam enumeraui,ín-
nuit palpebram deorfum trahere , & tertium à fronte natum , du&us Ipebre ad fuperíora
autorem ponit, INequeade5 adhucpalpebrarum motus admírandus ucnít, atque pellículae
illius,quamín auibus, & teftudinibus, alijs; plurímis animalibus ex maiore oculi angulo,
quotícs oculus conníuet, toti oculo obducí confpícimus,& quz aperto oculo rurfus ad ma
iorem oculíangulum collecta , quid fimile commonfirat, noftra ! caruncula ín maioriocu
liangulo repofitze. Quae ítag ad fuperíorís palpebrae motum pertínent,ficfe habent, ínferio-
ri interim palpebraopiímisrationibus € mínorí& immobili, Porrb mufculorum שמ
bram mouentium admíniftratío ciufmodi fere eft, qualem praecedenti Capite deícripfimus, ours za
optímétamen cultellís paruis,quibus ín aptandís calamísutimur,& hamulis negocíum per» /eueruz.
feceris.Cutem ením omni índuftría acarnea mebrana ad carfum u Ícg, ín αὐτὰς palpebra opor
tetadímere ,acnequaquam perfunctorié cutís cum carncamembrana connexum íntucri, adi
písq hicabfentíam, ut pars leuíor,mufculod fequacior redderetur; perpendere, id nang utili
ter aficciuum gratía,quos ὑσϊατώσίας Giroeci uocant; & alíos qui ín palpcbrasnon ínfrequentes
procumbunt,fluxuspetdifces,
tionen,
UD OCZLORZM 6
Capt XT.
PRIMA SECVNDA
OCFLI הק OCFLI MF-
feulovumfigura. [culorum figura»
PROPOSITARVM IAM FIGVRARVM ET EARVN
dem characterum Index,
0 70 זא 1 in integris mufculorum tabulis,oculi mufculos depingere πολ daba
tur ipfeds oculus ex σαϊμαγία ad mufculorum offenfionem cuellendus fit δίς ipforum delineatio
nem vepofuimus.« Acín barum prima quidem;oculus fimul cum futs mufculis in ipforum [ede ad^
huc repofítis, una facte deliíneatur. Secunda uero,fex prímos oculi mufculos ab infertío ne bum
froftratos commonfIrat כ feptimo adbuc ad uiforium uerum afferuato, ) 201 67711710 notarum In^
dex fequenti proponctur pagína,
, \ .Ζ:1.:
240 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ci. > 0006707 oculi fcdessin qua iris confiftit.
Bu Ziforius neruusinibi ve[eclus,qud prímim ex caluariainoculorum fedem delabitur;
C,D, 15 'Tres in bac facie mufculi occurruntynondum Jcilicet aliquo mu[culo fua fede liberato.
T5Ga Interualloruminter fex primos mufculos confiflentium, c* adipe oppletorum duo in bac facte
apparent. j :
ו Prüni fex oculi mufculi;uerim JE mufculum notat,quo oculus furfum agitur I. quo
dcor[um, M co IN quibus circumagitur., K quo ad maiorem oculi angulum ducitur ,L quo ad
minorem angulumfertur.
O Septimus oculi mufculus , nulla ex parte d uiforío neruo liberatus , ac ab adipe ipfum alioquin
intcgente omnino detectus,
VONIAM negexlateribus,neq ex pofterioribus,neg fuperioribus,uel ín
yl ferioribus fedib.nequeomníno aliter, quàm fecundüm pupilla rectítudi
| nem, oculorum uífio perficitur . paucíffima utique uideremus,fi oculiim^
*J| j| mobiles penitus effent. Cua decaufaipíos íta corporis noftri Conditor
1 / creauít,ut plurímum circumduci סכן 11101 & practer hoc, collum 6 motus
(n promptum reddidit, ídeóque potiffimum duo faci funtoculí, etíam no-
——Ánabilifpacio difliti. Ceterüm fi eos moueri motu uolütario oportebat,ipfis
quog mufculos largiri neceffumfuit.Sed quum oculorum motus finttres,unus, quo hí ín ^
tró,ucrfusnafum adducuntur, & quo extrorfum ad paruü angulü aguntur. fecundus, quan
do furfum tenduntur, uerfus fupercilía,& deorfum trahuntur uerfus malas.tertius, duo ob^
fcuro admodum motu círcumuertuntur,merító totidem numero duces motuum, mufculos
fabrefieri oportuiít;atq; fingulis motibus,qui in eemínos diuidi pofTent, bínos mufculos apta
rineceffum fuit. Atexhís' duos quidemin lateribus, fingulos fcilicerad utrunqueangulum, 4 ἢ ums
^ alios autem duos,unum quídem ínfrà;alterum uero fuprà," quintum ueró ac^ fextum,utcir T
cumuceríionís motuí przelTent , uarie locari oportuit, Caeterüm exhís fex numero mufculis rate g.
prímiquatuor, quemadmodumreciís oculí motibus pracfunt, ita quog rectum fitum obti- c 2f. Mo
nent, & omnesomni ex parte (ibí fimiles funt. Capita ením ipforum, uclutex^dura cerebri 7
AS. d spe&ía α
membrana neruum uiforium obteo:
Oculos zotu
uolitaric 2c;
uendos.
Oculorit mo»
fus
AMufculi fex
primi.
gente, & éneruo *fecüdiparís neruorum cerebrí,ftatímín. 7, fo.vz
nerui uiforfjà caluaría elapfu;oríginem ducunt. D eindeipforum uenter amplíor,quàm pro» 5
fundior,attamen teres propemodum uifitur , & סכ oculi regioni , neruoq uíforio, fe^ 0%
cundüm ipfiusà caluaría ín oculi הט ductus longítudinem,incumbit,& quum pro * , fi καὶ
ptermedíam oculi (edem(ubi 15 latifTimus eft)uenter pertieerít;in latammembraneam(Q ener 2li4K.
uatíonem finit, Crue ultra medíam oculi fedem termínatur,& dure oculi tunícze, tanquam 2
inmouendo offe,recta ) fed בס 00 13 5 ס סש ב ט66] 1068 ( línea ínferítur,fuxra* írí- - "
dem, maiorémuc oculi circulum, ín anteriori oculi parte confpícuum,& nigrum ab albo (ut gea
italoquar)dírímentem.Porró mufculi,círcunduciíonís oculí opifices, forma quídem acortu fex.
prioribus illisrefpondent;atmínores funt, & ductu infertioneg ab 11115 uariant. Príor nanc
aduracerebri membrana,uiforíum neruum ambiente,éregione mínorís anguliorígincm du
cít,& inhumiliorem oculifedem, neruofa fua tenuitate ínferítur , obliqua lineaiuxta irídem,
reliquorum quatuor modo. Alter ueró àuiforíj neruimembrana, éregione maíorís angu^
lienafcítur , & durzoculítunicz , neruofam ipfius tenuítatem , obliquíorilinea, ad fuperio^
rem oculi fedem ínferít. Atque híncfitfex iftos oculi mufculosfolo fitu, & ín duram oculi ταῖν
nicam ínfertíone,ídi adhucmodiBe , uaríare , Prími enim quatuor,utimodó dícebam,pror
fusrecüfunt, rectaG línea inferuntur, alij duo oblíquíiores uifuntur , obliqualinea infertio-
nem molíentes , qui etíamfi círcumuerfioní conducant, attamen & furfum deorfumqQ ocu-
lumagunt. Atque omníum neruofarum tenuítatum ducitus;inter duram oculí tunícam , &
"adhaerentem medíus confiftit.' Efformant itaque fimulomnes mufculi , dum proprium 5 19 ficip.
, adhuc fitum feruant, turbínatam figuram,cuíus conus ipforum eft exortus, bafis ueró , eo^ 14 liz»»
nen rundem infertío . Breuiffimo ením ductu neruo connectuntur uíforío , quum ín illorum , 0
inzerpofirus, quam unà conformant capacitate,multus 661000 * adeps duriufculus,& albusadmodü, ,; E
atqueis rurfus alteri cuídam obuoluíturmufculo.Eft entm praeter commemoratos fex oculí i tota fi.
SEU mufculos, alius mufculus grandis, undecungab illis € co,quem diximus, adipe círcunda- : 0
Tee tus;acfolus fimilem fieuram,quam príores fex (imulefformabant,conftítuens. Nam mufcu n
lusífteprincipium quogà dura membrana,neruum uiíforíti ínuoluenteaffumit;at paulo an^
tcríüs , quàm fex príores , illorum enim oríco ab oculi corpore remotíor eft, quàm cíus,
. quem
| DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II. 241
quem nuncenarramus, mufculi,cuífus principium fimiliter carnofum eft, utetíam reliquum
totius mufculi corpus, quod orbículatimuiforíum neruum ambien S,acà príncípio ín príora
porrectum, inftar turbinis tantífper dilatefcít,dum pofteriorem oculi (edem contingat, íllidg
círculí modo íimplantetur, Atquehancinfertíonem mufculus molítur, non quídem neruo ui.
forío proximi, fed feré ubi oculus amplifTimus fierí incipit. Quemadmodum ucró ínter hunc
mufculum, & fex priores adipem repofitum dixí,íta ctíam ínter neruum ipfum, &
mufculum eo interuallo, quo isà neruo abícedit, adeps collieitur. Mufculus hícn
fus infcriptionem obtínet, ni(i fortaffis unam ín inferíorí ipfius fede, fecundüm ipfiusloneítu-
dínem protenfam. Vindeetíam miror,huncnon unius mufculiloco à 001715 Anatomicís enu
meratum fuiffe, (edab alijs duorum, ab alijs tríum : quum ínterim mufculum hunc uíx obiter
omnes defcripferint. Ac proinde etíam uercor, ipfos nonadmodum apté mufculihuíusufum —Szfzini offe
expreffiffe,dum hunc priuatim, retentíonís oculi in fua fedeautorem efTe aflerüt, nullum pneu. CEU
terca illiufum aflcribentes. C'uum tamen aptiüis fex príores mufculi id munus fibi uendicare
poffint, utquorum externa fuperficíes, membranz oculi fedem ín caluaría exculptam fuccin^
תס genti, fibris multis connafcatur. Quínetíam fex ifti priores propinquíus íp(i capitis ofli, ubí
lec pria. neruus excaluaría clabítur, pertíngunt;ilíco ením atqueneruus emergit, ex ipfius dura mem-
f^ brana príncipium mutuantur,omni ex parte feptimum occultantes, Quanquam fortaffis non
defuturi (int, quiorígínem horum mufculorum nonà dura cerebri membrana, ucrüm ab illa
quac os fuccingit,pendére cotendent, quum interim feptímus mufculus multis Ínteruallís un.
diquaqueabos fuccingente membrana diftet, quod profecto factum n5 fuiffet, (i modo huíus
beneficio oculum ín (ua federetínerí,ac quodammodo ad cercbrum trahioporteret. Etfifor
ta(fis ip(ius naturam accuraté rímatus fueris,íllum inftar tegumenti uiforío neruo obduci con-
cedes, & poftmodum etíam oculum rectís motibus agere fateberis, prout nímiru has illas'ue
fuí corporis fibras contraxcerít,laxauerit'ue,
pracfentem
ullam pror-
מז זל OUR LL NM] ΖΙΣ ₪ 0 מ סוס
Siro. Caput 2X II.
oculum
"idi 20»
uaría fortéad cerebri infpectioné príus fuerít dífTe&ia, ipfumQ cerebrum
auulíum, coduxerít duabus lineis caluaríam ferra 11010606, una quídem
lineaà regione maíorís anguli, uerfus uiforij nerui foramen facta, altera autem à mínori angulo
ad príoris fectionís, iuxta foramen illud,terminum. Sienímad eum modum ferramín oculo-
rum uf fedem penetrare coégerís, totam fuperiorem partem fedís oculori, inftar cuíu fdam
tríanguli aufres, ac deinceps undique oculo à pínguedine liberato, illum adimes, aut fi ufum
erit,oculumab offe undecunqueliberatum folíus uíforij nerui interuentu, caluariae appendere
fines. Euulfum míniftro tenendum porríges fic, ut füummís dextrae manus digitis nerui uiforij
finem (quem & eleuabit ) finiftraautem manu uelut ín pugnum coacia, ín indíceac pollice
anteriorem oculí partem comprehendat. Mox adipem oculo;ut mínorí mole(tia humectatus
mouercetur, círcumpofitum, & elandulas, uenarum & arteríarum díuifionem íntercedentes
156 47 adimíto.Deín confideratis mufculorum ductibus, S, quam fimul omnes conftituunt, forma,
שר (ee capíta prímorumà neruo uiforío acutiorí cultello liberato;ac fingulos deinde mufculosle
DAS uiter Íecando, ad medíam ufque oculi regionem deducito, unumqueng fupra auam míniftri
manum,quafi ftellam effigíaturus extendens.hacnanque ratione cuíuíqg ímplan tationem, for
386037. mam,S ufum leui negocio códifces, Porró nihil ze qué diligeter praecauendü uenít;ac ne^ ad-
i7 ^. haerentem albanrue oculí tunicam à^ cornea proríus abradas, nímíumQ oculum emungas,
poe priufquam fex mufculorumínfertionem íntuítus fuerís.aliàs ením (nifi forté exercitatior fis)
I % eam 16131218, neruofam alicuius muículi tenuitatem unà cum adhaerente membrana íncuriofe
abfecans. lam ubí adipem ín medía horum mufculorum amplítudine coaceruatum, ungui
| bus, aut cultcllo à feptimo oculi mufculo adempferís, illum quoque aggredi integrum eft. djs,
Primum ítag qui neruum ambíat, circulatíimi ín oculi radicem implantetur , examina,ípfum £e os au,
àneruo prorfus ad duram ufque oculí tunícam radendo. Caeterüm fi caluaríze adhuc hacren- pH 5
tem oculum adminiftrare animus fitymufculorum capíta prímüm liberans, ad eum quem iam
X dixi
TI& 076
242 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
modum, mufculos attrectabís, capita fcilicet hneruo adhuc fixo ad infertionem ufque(quae nó
ב
bvimus mu 295
(culus , uel [i-
JE 6
Nor Ad.
niinc
dlionibus.
AN Gaullis bo,
quifibus aWres
2ROWMETI,
proculab iríde confiftit) deducens, Commodiüis tamen, mínorít moleftía príorem fectionem
obibis.Inutroque tamen adminiftrandímodo,oculi fitus (emper perpendendus eft,quem" ca
runcula índícabit,maíorem angulum ín homineoccupans,S&(ut credítur) pituitam ín genas
defluere praecauens, Haec nanque (dummodo cognofcas, an dextrum, an finiftrum oculum
in manus affumpferís) oculiregionem, quae magnum fpectat angulum perpetuo common.
(trabir, à qua ilico reliqua oculilatera opportuné petes. Intere(t autem,oculiregiones, propter
obliquos mufculos, potiffimum cognofcere. Autfilubet, neglecta caruncula, poteris cultello
carneam membranam,príufquam oculum à caluaríareecabís, punctim in aliqua parte radere,
hinc oculi regiones וט Διισ γα,
ΒΟ ΟΕ ΑΕ 5 0 5 ץש ET
nafi alarum mufculis. .. Caput ze DT.
füperíori, duo narium offaín" duas definere cartilagines, atq 0 תת ז
ἢ horumextremo fecundüm latera alias * duas molles, & latas cartílagínes
(quasalas uocant)accumbere alligari fcriptum fuit. Nunc uero mufcu- |
los,quíeas mouent, (imul cum buccarum genarum'ue labrorumQg moto
ו ribus exequemur. Cacterüm quum buccarum & labrorum motus |
mus,illi intelligentur, quos quíefcente etiam inferioris maxillae offe obí- |(
mus. Alijs fiquidem mufculis maxillae os,alijs uero bucceclabraq;motu /£ 2
aguntur uoluntario. Duorum ítaque prímorum,quí buccas & labra mouent mufculorum,
z^ d. à ? , 2 utto 2
in utroquelatere" finguli habentur membranei,admodumq ampli. Hi ením ex omnium uer
^ tebrarum ceruicis fpinarum regionibus ; deinde fcapularum, & clauícularum, & pectoris of,
fis fcdibus orígínem ducunt, ufque ad facicí medíum protenfi, Suntautem hi aliud nihil om
níno, praeterquam membrana ( quae merítb carnofa nobis dicitur ) carnofis fibris adaucta,
hzecenimín tota paulo anté commemorata fede, mufculofa penitus reddita, aliquó ufq ueré αὶ
^ caxnofaeflicitur. Cocterüm carnofz ha fibra à nullo prorfus offeoriginem (utfortaffis quif
piam ab alijs Anatomicis lufus arbítraretur)ducunt, nequeetíam quís mufculum hunc ab ali^
quo offe principium petere, non perperam di&urus eft, [s nanquenonalíud εχ τ, quàm car
nez Éibrz nuper dictze membrane intenfze, & multis neruorum furculís concomitatz qui
quod fubditis membranze corporibus in illam excurrant, ipfam firmíüs fubftratís fibi parti
bus connectunt, quàm in reliquo (γέ corporcillis, quibus obducitur, mufculis haec affirmari
folet. Prorepuntautem prímüm eiufmodi neruorü foboles ín membranam, fecundüm totam
colli longítudinem,fcu thorace ad occipitium ufque ex ea fede, qua fpiraru ceruícis uertebra,
rum confiftít regio.Item fecundüm fcapularum fpinarum ductum,fummos humeros, clauícu
las,& eminentíorem pectorís ofsis regionem, neruículi quoque inftar tenuiffimorum filorum,
à (ubditis mufculis membrane exporríguntur. Atquehineruorum furculiomnes,fecundüm
carnearum fibrarum ductum (quí perquam uaríus eft) reflexae excurrunt. Fibrzenim* à pe
&orís offis (cde, mediag clauicularum regione pectorís os fpectantefurfum,uerfus faciem con
Ícendentes, fecundüm colli longitudinem recto tramite protenduntur, f Quae autem ex reli
qua clauicule fede, & fummi humerí,8 fcapularumfedibus ad ceruicis ufgfpínam incipiunt,
oblíqué furfum contendunt, tantoG obliquiores uifuntur, quanto ceruicís fpína funt pro»
pinquiores. Omnes ením fibrz à ceruícís uertebrarum fpínarum fedibus prorepentes, unà
um eíus partís neruorum * furculís tranfuerfim feruntur, atqueideo magís, quo mufculus oc
cípitio uícinior exiftit. Porro eiufmodi fiIDbrarum ductus, ín ceruíceadmodum confpícuus eft,
nullatg fibrarum ínterfectio,ut neque etíam ín fummo mento, & ininferiorís maxillae iuxta au-
remregionefefe offert" Verüm ubi iam labra cótíngunt, fibrz inter feadeó confunduntur,ut
rectas, & obliquas, &€ tranfüerías iam amplius diftinguere prorfus arduum impolflibile&g fit,
atque íd przccípue fecundüm totinfrioris labríregionem accídít. Labri enim fuperíoríslate.
riad alas ufque narium duntaxat fibrz porriguntur. Pofteríus itaque huius mufculí initium,à
Ípinze ceruicís fede omníno promítur, deínde fecundum occipítij offis bafim fertur, ' moxfub
aurem, ut ipfius radicem perreptando contíngat. Imó interdum híc adeóafcendit, ut& auris
huius beneficio quibusdam homínibus (nonetíam ftupidis,aut afinis)moueatur, uti ínter ali
os quofdam híicPatauij uidere οἴ, ἴῃ lepídi ingenij Iuríum Doctorenon minus cercoié erudi,
to,quam iucundé faceto , Claudio Symionio Foroiulienfi,deín ín nó minus audaci, quàm for
ti& (trenuo, Petro Rauafcherío Genuenfi, C gterüm pracfens mufculus ab aureín faciem dw
ctus,
d 19 £4. C4.
14. lib. 72
d s tab.mp-
[culus v no»
tatur circit-
feriptus Hy
LO,N,L,
e stab. ἀξ
adL.
ΠΣ.»
«dO.
g Hanc ner
uorum feri-
em , aliqua
pacto often
dit colli fis
gura s cap.
ut. lib...
b iuxta Ης
M td.
i sta. abO
adH.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 243
b&b. Curs illum quem à manderdo maífetera uocabimus, mufculum contingit, & pauló τα]! ὡς
offi ín malís,quàmalibíin relíquo ipfius ductu connafcitur, híncad nafi uíqueradícem pertín
gens. Atquehunc ductum mufculus adeo feruat exquifite, ut duo hacc latera mufculi diffini
l5 467 antur,! unm quídem,fecundüm (ρίπα: longitudinem protenfum," aliud autem, ab occipitij
B medio ad fuperíus labrum prorepens.Relíquaueró duo ipfiuslatera (fortítur enim quatuor)
| M9 haud equé funt diftínéta," Quodenimfpinaad fummi ufque pectoris offis,fecundüm fca
ו quafi pulam & clauículas exporríioítur, inzequaleeft ac uaríum., Quandoquidem non inftar rectae
abN p n líneze carnofarum fibrarum híc apparet príncipíuim,fed inftar obliquz;admodumd inaequa-
ips lísynunc paululum füb Ícapulz fpína & clauicula incípiens,nunc paulo fuperíus,& nuncére-
25.45 gione; Quartumaute latus,quodà (immo mento, ad fuperiorem pectoris oflis fedem pro^
*1K- tendítur, uix ob id diftineui poteft, quód hominibus utríufcpTaterís mufculi hic adey coeant,
utduo mufculi unus effe uideantur, quodd hac ín parte carnofiores longé, quàm ín reliqua
ipforum fedeexiftanr, Czeterüm hí mufculi buccas, & totum inferius labrum deorfum retra-
hunt,& ad latera fimul cum fuperíorilabro abducu . 1 rius,reliquam faciei cu
tem, quz à mufculofa frontis & nafi fub ftantía,& palpebrae mufculís non mouctur, círcuma.
4t. git, ad hocopitulante" lato quoque;& quodammodo orbicularí mufculo,à tota fcrc fuperío. NS
5 F- rismaxillz longitudine ín inferioris longitudínem , ad gingiuarumradicem ínferto , ἘΠ αι: fioi .
tem híc mufculus fimiliter membraneus,& uaria librarurs fpecie intertextus , totam cam buc. c ue
carum fedem cóplectens,quam inflare poffimus. INeg fané aliud corpus id uniuerfum , quod
43567 ínflatur, cenfendum eft, quàm cutís, cuí immedíaté füccumbic? primus iam commemoratus
mufculus , deinde prout obefiores homínes funt, adipis maior minor'uc copía, & poflmo.
, dum quídam fuperioris labri "mufculus,& ?alíus labri quog eiufdem, & alc nafi communis,
quos poftca delcribemus. praeterea orbícularis & amplus quoque mufculus, cuius naturam
explícare iam contendimus, Huius itaque mufculi ínternam füperficiem, orís amplítudínem
fuccingens tunica oblínit, ipfi adeo connafcítur, ut nullo prorfus modo illacera ἃ mufculo,
aut mufculus ab illa auferri queat. [mo fecundus hic buccarum mufculus, uíx aliud eft,quàm
carnofarum fibrarum implexus admodum tenuís,ac quodammodo membraneus . Coeno.
Íces autem cam, quam diximus, utriufque iam commemoratí buccarum mufculí, & potifIL
müm prími functionem promptiTime, (i ínferíore maxilla fuperioríaddu cla;immotat pluri
müm ad quamcunque partem fedenxue, labra & buccas duxeris, atque etiam obferuaueris,
qui etíam anteriorem colli cutem primi mufculibencficio , unà cum buccis deorfum ucllere
poffis, Rurfis fiimmota collí cute, totam buccarum fedem, quam ínflare integrum eft, nunc
in orís amplitudinem uoluerís, nunc autem extrorfum, nunc fürfum, nunc deorfum, nunc
proríüm, nuncretrorfum duxeris, fecundi mufculi functionem & motus, quos illíus,& aérís
inoreuiobímus , plurimum admiíraberis. Et fi demum ín corporc illum infpexerís, nonnifi
cum fummís rerum Opificís, quas proloqueris, laudibus, uarium illum, & quem neutiquam
explicare poffes, fibrarum implexum, & undecunque ín hunc procurrentes neruulorum fo»
boles intuebere. Toti itaque facíeí cuti, ut mobilis rcddatur, przeter fecundum hunc mufcu-
lum, € labrorum & nafi propríos, quos ftatím enarrabímus כ mufculos, membranam car-
nofam ín mulculí naturam degenerantem rerum Opifex fübiecít, Si modo malarum cutem Maler
Jedemhic duntaxat dempleris,' illienim membrana, quam carnofam uocamus , fubnafcitur quidem, שי"
/ E uerüm híc nullís carneís enutríta fibris, INihilominus tamen quum cutís,quae malís obtendi ג
7 tur, inferior pars buccís contínuetur, fuperior πιοτὸ fübícctze frontis mulculofae compagíni
uníatur, fimul cumrelíqua faciei cute,malarum quoquecutem mouemus, (τὰ τ 0000 ad hoc
latorum muículorum,quí carnea membranca conftant,munus homíni neceflàríum fitcondi.
Ícimus, quotíes labrorum fub(tantiam deflectere, acà fuo fitu auertere cogímur,aut os díften
dere & contrahere, ftringere & laxare, quocunque edentium, bibentium, ucl differentium,
ucl aliam quandam functienem obeuntium ufus uocauerit. Atque harum omníum funciío-
numautores, Galenus ín Quarto de Sectíonibus admini(trandis libro, hos tantàm mufculos
]45-1:5 eff infinuare uídetur. Sed priuatím" neruís huc concurrentibus mouendi officium, nulla
| יא (uttamen decebat) habita mufculorum mentíone, tribuit, Suntautem neruí eiufmodi utrín»
.עס que bini, quorum unum ex foramíne inferíorís maxillae; ad ínferíus labrum clabí fuo loco
docebímus, alterum exoculorum fede per peculiare foramen deductum, in malarum rcgio»
ldicriusly nem decumbere audies. hís duobus, ínalio latere totídem, ab eífdem fedibus fui lateris pro
]riswms cidentes refpondent. Verüm quum eíufmodí nerui mufculis indiceant, & omneslabrorum
Bus > 6 motus illis latis & tenuibus tantüm peragi nequeant, ipfidy alíos exigant auxiliares , merito
| ARE INaturaalios * quatuor mufculos mouendislabrís סש Quorum prín cipia,euídentía
2 quidem
ALabvorum
confLizucio ,
dein quatuor
mufculi labris
propryj, feuin
«lero. latere
tertius, et po»
flea quavtus ,
ucl omnium 5,
6,78.
/
enufculus, bic
uten rm alte»
vo latere s.aut
Omuwhu 9 cx
το,
Énaltevo late
ve G.aut onmi"
umi.
epilogus.
"lavum naf?
AVI u[culovié
244 ANDREAE VESALII PRVXELLENSIS
quidem & manifefta funt, anteaquam labrorum extremis permifcentur, concreta ucro illis,
omnifaríam redduntur obfcura, & ínfeparabilía à relíqua labrorum fubftantia, Vniucrfa
ením labrorum cute, & orís amplitudinem fuccingente tunica, toti mufculofz naturze com
mixtís,ac mufculís, ut quifpiam dixerít, ibidem corruptís, unà cum" fungofa, quam poftea
explicabímus, fubftantía, homínis labra procreantur. Quatuor ítag funt muículí, quoniam
labrís quatuor príncipiamotuum effe oportebat, utrínque uídelícet duo, quorum moles,or
ganís illorum beneficio mouendis congruit, Prímorum ením duorum, quí fuperíori labro
communes funt, utrínque" unus habetur , quí à maxillze fuperiorís offe, ubimala con (iftít,car
nofo príncipio enatus, deorfum oblique ín príorafertur, quoufg ín fui labri latus fefe inferat.
inriorum quoque קט unus obferdatur, fuperiori mufculo latior fed breuior, Exoritur
nanque carneus & hícquoque, ab inferiorís maxillae humiliori parte ad menti quafi latera,
hinc furfum obliqué ín priora protenfus Jatusty permanens, in medíam fui labri fedem im^
plantatur, Sunt ítaqueomnes quatuor latí, ac quodammodo, quod ad fibrasattínet,dupli
cidonatiinitio, ipforum(qp fibra circa infertionem, x liter: modo {εἴς interíecant pertínaci-
icrutíadmonuímus, labrorum cuti immixtze, Quatuor hís mufculis duodecim motus ut mí
nímüm obímus, quatuor quídem obliquos, in utroquelabro duos, & aliosocto rectos, in
utroque labro quatuor. Duo quidem ad amuffim redii fiunt , quando labra plurimüm àfe
ínuícem diftant, hoc quidem à duobus mufculis furfum agentibus adnares tenío, altero au^
tem deorfüm ad mentum ducto, dum duo ínferiores muículi laborant. deín quando ad fe
fc labra retrahuntur , & ínuícem coéunt, uno ex fuperiore loco deorfum, altero ex humi
liore furfum protenfo . Caeterim ab internis horum mufculorum fibris , labra introríum
conuertuntur & fubimplicantur , ab exterioribus uero foras euclluntur, ut íta & duo alij ín
fingulislabrís recti colurgant motus, quí paulo mínus toto adobliquos quafi referendi funr,
Quatuor uero obliqui morus, unico duntaxat laborante mufculo, reliquo ínterím laxato,ce
lebrantur. Sí ením dexter fuperioris labri mufculus remiílo finiftro contrahitur, dextra la^
bri parsoblíquo motu, finiftra dependent, attollitur , atque hacratione reliqui tres obliqui
motus labrort peraguntur, V'tueró ualiditis adhuc fuperius labrum moueretur;atque הת
düàm totam ipfius fubftantíam mufculis participaret, illalia portío “ mufculí clareitur , quí
narium" alas extrorfum furfüm(pagit. Α malis ením iuxta proprium fuperíoris labri^ muícu
Ium, carneus quidam, fed tenuís membraneustg enafcítur mulculus, qui in ipfo modícé uer-
fus príora defcenfu, in duas portiones partitur, unam nafi aloe radíci, alteram fuperioríslabri
parti, quam Latíni Muftacem, Graci uero «αἰών uocant, inferens. Portío nafialze exporz
recta eamextrorfum furfum mouet, queelabro propría cft, id quoc: furfum uellít, & tantus
huíus portionís cum al portione eft connexus,;ut fuperius labrum, immota ala, furfum uche
menter mouerenequeas. Verüm praeter hunc 8190 :aufculum Ü alíus ín ínterna narium ampli
tudine habetur, ad fuae cauítatis externum latus , fub runíca narium amplitudíne obducta,
recondítus . Eft autem hic tenuis & membraneus, ínteríorí alae regioni ínfcrtus, ilium ín»
t5 trahens, Mufculus hícneruulum habetab? illo, quem per" foramen ín mano ocu'ian
gulo incifum, ad narium amplitudinem, à tertío cerebri neruorum coníugio diffundi com.
memorabímus . Atq; huiufmodi alarum mufculos efformarí decebat, quí in repentínís aris
infpirationibus& expírationibus, carum motibus opportunépraficerentur. Suntítaque
hoc Capíte nobis enumerati duodecím mufculí, fi omnes utriufque laterís iunxerímus , duo
quidem latí ex carnea conflantes membrana, duo admodum uarij ex una maxilla ín aliam
pronati, & quatuor labris proprij, & totidem alarum nafi, INi(i foxtaffis illum , qui labrum
fuperius & alam fimul adit , fubdíuidere con(títueris , atque ex utriufque laterís mufculo
duos , propter diffectionem ín progreffu , & ín diuerfas partes infertionem , fingere, atque
íta quatuordecím mufculos ftatuereuifum (it. Sícetíam nihil obftat; & duos quí carnea mem
brana efformantur, unum dícere, quum hí adco in anteríori colli parte continuentur, ut ' di
uifionem nullam notatu dignam oftendant. Rurfus fi fibris motibusG, cüm ín hoc, tum in
proprijslabrorum mufculisanimum accommodare udlis, ob 106710 plures muículos hos di-
uídas, maior fané tibí, quàm nobis hactenus, horummu-
fculorum numerus excrefcet.
B
M V2
y st. G,
434, G, Hi
ba GN.
€3 EF.
d 4.ta.L.
€ 5 (a.G.
f «d regio-
nem K tab.
+
1
ו
וו
lib.i C.
ista. db M
4d K.
em
PETERS
c $t4.G.
ΤΡ fi.ca.6.li.
3 T,V.
d xficap.z
lt. 4. bum,
Tius P,
' quos íam 611116688 mufculos diffufi. C
₪ lis" duos quoque füperíores diffecabís, arque illis ad fuperius ufque labrum deductis, qua-
* tuormufculorum functiones, capíta huc illuc trahens fpectabis. Poftremo ἡ mufculo ala na-
' fi, & fuperiori labro communi à malís derafo, ac ad alam ufque & labrum deducto , eius
. quoque ufum contemplabere. Hic uolens pratermiítto* neruum minoris oracilioris'ue ter^
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II, 245
217 8.0 7-0 את 7004 8 Lor B RC,
eo naff alas mouentium adminislratio,
Caput zx IGI.
ORVM mufculorum adminiftrationem À' latis ac ex carnea conftan^
tibus membrana mufculís opportuniflimé aufpicaberis , & primiim
acutíoríi nouacula ín cute rectam fectíonem ;álummo mento,mediag
inferioris labri fede (ubi cutís in ruborem definit) ad pectus ufque, fecun
düm colli longítudiínem duces íta quidem ad amuflim, ut fola cutis ad
2l [ubiectum ufque mufculum, carncam'ue membranam diuidatur. Dein.
: dealía ducenda eft fectio, ad utriufquelabríi extremum, fecundiim rubo;
ris inem fic, utorbicularí línea os uníuerfum obducatur, His alia per nafi longitudinem ad-
detur fectio , & fi príus frontis mufculorum compagem, & palpebrae mufculosagereffus fü
erís, nulla poter has (nifi lub aure admedium ufque occipítij ) in facie fediío cfi ducenda,
:Miàs ením ex fummo naríum, fub inferiori palpebra & aure , uerfus occipitium tranfuerfam
moliri deberes fectionem , Coeterüm à fine fectionis ad pectoris ufque os duciz, tranfuerfa
una fuüb clauículis , & (ummo humero, & fcapularum Ípinaad dorfum ufque perficietur. li-
ccbic & hís tranfueríam ex faucibus , feu ex gutturis regione , ufque ad fpinam adicere. His
tentatis fectionibus, hamulo cutís leuabitur, ac ín altero latercacutiori nouacula, cutis à fub.
icto membraneo mufculo, omníínduftríaliberabitur. Quod nullibi fecerís moleftiüis,quàm
ubí laqueus ceruícem compreflerít, híc ením laquei occafione, cutís membranco mulculo
pertínaciíIimé connata reperítur, & ctiam cutis ínftar cornuadcó inibi mox indureícít, ut uix
nouaculam admítzat, Quanquam mufculorum feciíoní corpus opportunius adhibebítur,
ex quo uenz príus 106030, uniuerfum fanguínem ín aquam calentem cffüderint , quandoqui
dem tunc&ion toties uenze fanguíne inanitae, dum mufculos diuidis,uenient collíoandae;atque
adco frequenter fpongijs abftereendae , Ex altero autem cadaueris latcre,unà cum cute(quod
factu facillimum eft) mufculum latum tenuem( auferes, atqueutrínque mufculí naturam,&
fibras neruosy, acmunía ( fi hínc inde fuas, quas prius enarrauímus, partes attraxerís) íntue-
bere, Fibrarum autem huíus mufculiferiem, nequaquam ofcítabundus ín tota humiliore infe
riorís maxillae fede przeteribís, quin prius eas (trumarü, uel ut uuleó dícimus, fcrophularum
gratia diligenter examínauerís, quo ín co abfceffus genere, quum ufus expetet,fcelícíus ac ma.
gis indu(trié tumentes elandulas exfeces . Adminiftratio enim fe&üonis inhoc affectu extra
hbrarum ductum tentata, admodum obfccené hinc inde colli cutem aut tendit, aut corrucat,
Vbihzcipitur Ícduló obferua&eris, cíus laterís mufculum, quem fubditis corporibus adcim-
pta cute affixum reliquifti, omní ex parte adimes, atque adminiftrationem ad proprios la.
brorum mufculos couertes,quí ín confpectum ueniunt,quamprimum adipem,qui his praeci
puéín buccarü regioneincumbit, permifceturg unà cum lato,quiex carnca cóftituitur mem-
brana,mufculo ademerís, Liberabís itaque ab inferiori maxilla primüm^ duorum, quí infe.
riori labro elareiuntur capíta, fenfim caad infcrtíonem ufque, ut fibras examines, deducens.
Atque híc labra fungofe cuiufdam * fubftantize ínteruentu , maxillae offi connata rcperíes,
qu«e labris opítulatur , quotíes difirahuntur, tenuesd fiunt, & quoties contracia íncraffan-
tur,ac corrugantur. Quippe efufmodifubflantía omnino & inanítur, & repletur prompte:
inaníta quídem fubmittitur, repleta ucró attollitur, Praeter hanc fübftantiam occurrent &
" neruí duo, maíorís terti) parís neruorum cerebrí radicis ramuli, ex maxilla inferiori in €os,
^eterüm pofteaquam inferiores liberati fuerint, à ma-
τῇ parís neruorum cerebri radicis propagínem, ex fuperiori maxilla excídentem, ac nuper di.
ctis mufculís communícatum , Siquidem neruorum omníum feríem, quàm dabitur , acci
ratíffimé ín Quarto libro profequar. Atque eadem ratione nullam neque uenarum nequear
teríarum mentionem facio , ctíam fi lato mufculo " externa iueularís fuffulciatur, quoniam
T'ertíus liber Venísarterijsqs dedicabitur. Integrum ítaque cft, ut confideres membranofali
gamína, naríum alas alijs nafi cartilaginibus colligantía, & deinde mutuum carum cartilagi.
num connexum. Nam denarium ' tunícain INeruorum diftributione fimiliter pertractabiz
tur. In praefentíaautem fuffecerít adhuc fermoniadieciffe, tunicam illam, quz naríum ampli.
Xa tudinem
DP'yiyt ac fe
cid: daodeciim
brecedenria
C'apiris mufcu
lorum adyuni
Jvatio,
Corbus n;
Jculorum fecti
OTt 0020 zu,
unt.
dis
H0 5,6,7,8.
Labyorit fax
«ofa. fubfLan»
Hid.
"Munera,
20 9 ( 10.
246 ANDREABE VESALIIÍ BRVXELLENSIS
tudinem ambit , alíquoufque cultello à fubditis partibus abradendum effe, ut commode te-
k COENA / lem ; B
Adiiniflse, nuemmembraneumG" mufculii, intro alam mouentem intucaris, Hís omnibus refectis,fecun k 4 «x.
)וס
7
tios ( 4:
Inferior ma
xillam fuperio
7i qute[cente
rouert.
AMaxille in»
Jferioris morus
n 9 (E7771
Jeulorum. mo»
για.
1 νοι.
AMafftzer feu
alters latc»
TI 2775.
dusalteríus laterís pra»cedente Capite enarratus mihi ; mufculus, externa ipfius füperficielon
ge [peciatifTimus eft, ut tamen ipfius naturam quoque cxamuflim obferues, undecunqueun
euibus, hamulísd eft díuellendus, ac poftmodum à maxillis, & dentium gíngíuís derafus,à
tunícaoris cauitatem obtinente uenítliberandus. Et quo huius mufculi rarior magísq admi,
randa eftco(tru&iío, fibrarumQ mirabilis implexus, eo ftudiofiüs illum ín multas particulas
non medíocrí delectatione difcerpes, atquead buccarum motum, non autem maxille inferío,
ris, illum auxiliari fpeculaberis,
JOUER יא ΘΟ ΟΡ QUISITE VI TR T
xillam mouentibus. — Caput. 2X 77.
]JNFERLIOR maxilla homini, quiefcente ínterím immota fuperiorí,
motu agitur uoluntarío, quemadmodum & anímalibus ad unum om-
4| nibus, f fauíatilem crocodilum exceperis, cuíuníco fuperíor maxilla mo
1| bilisuifitur;inferíori interím cum temporum offibus 86100 unita; ut ne tán
+ | tillum quidem moueri queat, ipfa& duos finus nancifcatur; quibus παν
Αἰ perior fingulis utrinque tuberculis latis , nec" noftris admodum diffi
7 milibus inartículatur, magna ex partelacertarum teftudinumq ínferíorí
maxillae eleganter reípon dens, quemadmodum ctíam totus crocodilus imagine (nonautcm
magnitudine, € geniculatis caudze tuberibus) lacertze fimilis uifitur. Cocterüm ínferior homi.
nís-maxilla tribus ducitur motibus, ac unus quidem ín mandendo perficitur, quo ad latera,
δὲ prorfum & retrorfum maxilla agitur , ac circumfertur, alíus ín ore cla1dendo, tertius ue
τὸ in ore aperiendo fit. Motus hi omncs proprijs obeuntur mufculis, ex quibus ^ qui uarijs
motibus maxillam przecipué círcumagunt, & prorfum retroríumt mouent, à mandendo
waoswrigfe. Girzecis appellantur, quo etíam nomíne Graecorum pleríque temporum " mufcu.
los nomínarunt, quod 111/86 manducandum quoque fint utilifimi, ac maxillam mordenti
bus,molientibusg quippiam adducant. Deinde ita temporalis quoque nominatur, quod ín»
uicem temporalis & mafleter adeó connafcantur, ut Galeno etam ín Libris de Víu partium,
ac(i temporalis X maflcter unus effent, impofuerínt, quum temporalis partem, maffeterem
arbitratus, temporalem mufculum, ex fuí medio tendínem, contra aliorum mufculorum ra.
tionem, educereprotulít,& poftmodum(neab aliorum Anatomicorum ín mufculís nume:
ro aberraffe uideretur )mafTeterem etíam quendam enumerauerit fecus multó, atque ín )
to de Admini(trandis fe&tíonibus, ubí maffeterem cognofcens, nihil de illa tendínís mirifica,
faltg & ficta productione commiínifcitur. In eo ítag; Libro Galenum fecuti, atque cum ipfo
uocis fugientes aequiuocum 9. muículos quí potiffimüm claudunttemporales toto fermonis
progreffu,' illos autem, quí maxillam przccipué antrorfum retrorfumd agunt, mafleteres feu
mandibularíos uel manforíos appellemus.* Cui autem ínore occultarí dícentur,& fi eifdem
feré pracfint munis, ín ore delíteícentes nomínemus, quemadmodum &" quí ductus maxil,
Le ad inferiora autores cenfentur, os aperíentes, íta nanque fictis quodammodo nominibus,
rerum fcelicíor parabitur memoria. ᾿ Mafleter itaqueille eft mufculus, quemad pofteriorem
maxillz inferíorís fedem, fub * offe iucali poffimus manu amplecti, Dum enim pollicem ín-
terauris radicem, & ínferiorem maxillà inferís, medíum uero dícitum genze admoues,illumq
ín orís amplítudine protrudere tentas, totam mafíleterís externam fuperficiem contínes,quam
rurfus tactu dignofces, fi adductas prius maxillas, adhuc ualidíüs comprimere adnifus fue-
rís, quía tunc mafleter in fe magis collectus; pollicem & indicem ferict, fefe dilatans accontra-
hens , Preterea & hunc quoquemufculumin equis uídes fpectatiffimum,ís ením cum " illo,
quem ín ore latitare docebimus,illi fant mufculi, quos crebró ín equísamplecti confücuímus,
obferuaturi, num carneus autnerueus equus nobís proponatur, Atque íd eo dico diligetius,
quo mínus aliquem mecum aberrare uelim, aliquot enim Galení ín Libris de V fu partium lo
₪18 deceptus ," mafeterem , quem modó defcribam, aliquando temporalis" mufculi mediam
partem efTe arbitratus fum, ac latum ín genís* mufculum, quem ab una maxilla in aliam ducí
prius retuli, maffecerem effe exiftimaui, Attamen eo ufque nunquamà uerítate redinauí, quin
tunc duos temporales mufculos, femper ín altero latere ftudiofi common ftrarem,unum fi
periorem, quí ueré eft temporalís, alterum inferiorem, quí maffeter eft , appellans. Maaifeter
ením nerueo, & amplo ualídiflimog principio ab ea malarum fede exorítur,qua infima pars
futurae
la ta M,
4 figure ca,
liba.
b usi fica,
10 lib. 1 A.
€ 4. lab. T;
f 4 tab. a;
4 6 tab. D;
bs ta. Hl.
is C A 3j
9 ta.C.s td.
D.
h sss fi. cd,
6 li V,X.
1t 6 fab. D,
X 4. la n.
2.
4 4 Lb. Me
₪
>
4
DE HVMÁNI CORPORIS FABRICA LIBER IL 247
| 20/0 füturee illius confiftit, quae maxillaefuperiorís * os, totum mínorem oculífedís an gulumoccu
Jr. pansmediam(Q oflis iuealís fedem efformans, maxímo eiufdem maxillze? offi coiungit, quod
τ p dentium prafepcola continere, ac naríum amplitudinem magnaex parte conítituere, fuperior
| M Laber declarauit, ' Deinde à malís hoc mafícteris principium in pofteríora ducitur, ὁ tota
(«i 530. inferioriinterioritg ollis iugalis fcdead aurem ufque pronatum; Ex totaenim longitudine ot
| fis iugalis, quae à malísad aurem ufque pertínet, maffeterís mufculi principium enafcitur;
quod ímpen(é nerueum ín malís effe dicebam, quemadmodum eríam illic;ubiab exterioris ít
calis offis fuperficiei inferiori parte prodit, nerueum liuídumqg confpicitur. ubiautem ab ín.
teríorí iugalis offis fedeoriginem ducit, carneum eft, quemadmodum etíam totus mufculus;
non multo poftínitium, carneum cralfumG fe fpectandum offert. IVlaffeter hoc enatus príncí
סוכ deorfum tendit, toram inferioris maxillae? amplitudínem,ín externa pofterioripipfius
> fede confpícuam amplectitur, illi ualidifTimé partím carneus, partím nerueus latiffima infer»
tione implantatus. Ex totaautem infertionís amplitudinenulla infigníor, nullat validior cft
ea, quam ín maxillz inferiorís afperitatem molitur, ín infima ipfius fedeueluti proceffulís 816
quot extuberantem.in hacetiam ^ fede mafleter eft anguftiffimus, & ueluti tríaneuli alicuius
i obttiorem angulum exprimit. Totus enim maffeter quodammodo tríangularis c(t; una
enim ipfius linea,fecundüm totam príncipij amplitudinem, feu iugaleos porrieitur, fecunda
àmalis, feuanteriorí principi] parte; ad ínfimam maxillae inferioris fedem retrorfum ducítur,
illam quam nuper diximus , afperítatem contingens. T ertía autem linea ab aure, fcu pofterío-
τί principi) fede, inanteriora deorfum fertur, ad demifliorem fecundze líneze fedem,angulum
cum illa líneaadeó obtufum conftituens, utferé hicaliud latus maffeterí poflitaffcribi, atque
illum quadranguli formam referre, quís non ínepté aftrueret. V tcunque ueró fit, obtulus
hic angulus, feu [i ita uclis, quartum mafleterís latus , multo ftri&tius eft amplo illius prínci^
4-9 5 pio, unde etiam ilico fibrarum ipfius ductum uaríare neceffe eft." Fibra» nanqueab anteríorí
[. E Y príncipij parteoríginem ducentes, deorfum in pofteríoza feruntur," quz autem à pofterío:
ri principij fede prodeunt, obliqué deorfum ínanteríora repunt, omnes ex amplo príncipio
ad obtulum, quem recenfuí, angulum prorenfz , maxillzedg inferiorís amplítudíni, cítra ten-
dinis productionem infertze . Galenus ín Quarto de Admíniftrandis fectionibus atteftatur;
nonnullos diffe&tionum ProfefTores amplo huic principio (quod ipfe Giemínum appeilat)
& diuerfo Bbrarum ductuiattendentes, binosab utroq latere mafleteres collocaffe, ut unum
anteríor principij pars conftitueret, alterum uero pofterior. Rurfus non defuere, ,הגו וט
gularem przefentis mufculi circumfcriptionem expendentes, tres ín uno latere mafleteres enu
merarunt ה unumquemg; angulum fingulos mafleteres 616 arbitrati, taleením quid Galenus
nobis innuere uidetur. Quanquam arbitrer íllos, 4| ττο5 mafíleteres utrínque collocarunt;
114-544. non tribus illis angulis animum adh ibuifIe, uerüm ' hunc, quem defcribo, maffeterem unum
Ἢ 41r. appellarunt, & " fecundum temporalem, " tertíum ueró, quem ín ore delitefcere díco, pofue
$ &bD. «inr, ['eínde quí duos recenfuerunt, non mihí, ut Gialenus afferit, principijs mentem adhi
builfe uidentur, fed mafTeterem hunc noftrum unum pofuere, alterum ueró temporalem cum
illo, quí ín ore delítefcit , quod uel ex Hippocratis oratione, ubi eos mufculos IVlaffeteres
nomínat, colligere promptiffimum eft. Praeterea nifi ín ore delítefcentis mufculi munus mat
feteri accommodauerímus, neutíquam opportune manducantium maxillae inferíorís in latez
ramotus nobís explicabutur. Cuuare etíam fatíus erit, maffeterís mufculi functionem tunc prí
47.5, mum perfequi, quum temporalem, & in ore delitefcentem plene defcripfero. “ Tempora
H^526 lismufculus príncipium " ἃ uertícis, X temporís,& frontis offibus, & offe cuneum ímítante,
' & eooffe,quod mínoremfedísoculiangulum amplectitur, ac maxillze fuperíoris offium mihí
0.6 ;ג ו-0 primum habetur. [nftarfemícirculienim prímüm , & praecipue à uertícis acfrontís ofle mul
«dehet τὺ elatíus enafcitur,quám commiffura fquamzcformis confiftit,temporis os, uertícís 0111 com
Bros oensebiucifenfim crafeícens, & carnofior redditus arctatusQ, ín cauitatem [δὲ ín capitis
5c. offibus exculptam defcendít,à temporís offe, & cuneum ímitante, & frontís, & illo quod mí;
norem oculi fedis augulum conftituit,enatus. Quumueró ad íugale osufg: pertingit, admo.
14152. dumécraffus,fedanguftus interím euafit, fuperiori quog íugalis offis fedi adnafcitur, maffe-
ו τοῦ 8000 contínuus, ut uíx ímmeriíto temporale & mafTeterem, unum efTe mufculü quís coten
fica. deret, Caeterüm uníuerfum tem poralís mufculi corpus,ad íugale ufq os carneu eft, exteríorí
» lb. C. fede; propter propríze membrane craffitiem, perquam liuidu, [Ὁ potiflimüm ad exortus fui
dd initum, & ipfiusados íugale connexum, Interna autem fede, הט >> offibus ampla illa latady
| explantatíoneenafcitur,carneus eft ,& acutum maxillae inferioris proceffum cótingens in bre
| 4 ucm;
ἀξ
τυ.
T'empoyalis
εκ altevius [à
teris fecundus
248 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
uem,fed infigniter ualidum,nerueumi finit tendinem, fua amplitudine acutum illum maxillae
proceffümamplectentem, illit proceflui ualidiffime infertum. Ad tendinem hunc omnes ter
peralís mufculi fibrae, ex femicirculo uelut ad circuli centrum procurrunt, tendínemt hunc
eformantillorum mufculorum rítu, ἡ quos gibbum, & cauum fcapule implere docebimus, € tn.
& qui exilium offe pronati, femoris motibus famulantur, & ís cuíus beneficio brachiumat- T 2
collitur, adeó profecto, utfatís mirarínequeam, quidnam Peculíareillud fit, tantopere ín tcm μα βία 7% ו
ἐδώ porali mufculo à Galeno decantatum . INeque fatis affequor , quamobrem 18 Naturam tot ^
laudibus efferat, quód ab aliorum mufculorum forma hic dedinauerit, tendinem educens non
exmufculi extremo, utalíàs femper fed ex mufculi medio. Ego ex tot Galeni in Naturamlau
dibus alíud nihil colligo, quàm illumarbítratum fuiffe, mufculum temporalem à nobís ἄς,
fcriptum,unà cum maíTetereunum effe, atquetendinem, quem temporalis acuto maxillae pro^
cefTuí ínferít, à temporali & maffetere produci, Cuuod fi fieret, ex media mufculi fedetendo is
enafceretur, temporalis fcilicet mufculi fibrís deorfum ad tendinis generationem dedudis,
maffeterís uero mufculi fibrís furfum proreptantibus , & tendinem illum con(tituentibus. Ac
quidattinet illis Gialeni laudibus prolixius ímmorarí, quas ad INaturze dedecus potíus, quàm
honorem, ( fi quís examuffim fua perpendat) contexuit? praccípué quum INatura non folüm
abaliorum mufculorum.tendinís productionehic non aberrauerít, & fi aberrafler, necefTarió
colligeretur, eundem mufculu maxillam, & furfum & deorfum ducere. pars ením mufculi fub
tendine pofita;necefTario deorfum traheret, quemadmodum fuperíor furfum 31116000. Rerum
igítur Opifici hymnos canamus, quí mufculum ex tantillo fpacio, tanto munerí pracfectum
produxit, ex quo infignem illum procreauit tendínem, acutum inferioris maxillae proccffum
amplexantem, Q'uo autem temporalis mufculus robore polleat, & quo nam pacto pro ipfius
mole ualidifIimum omníum mufculorum munus illi concreditum (it, condiícimus, quoties alí
quíd uí mordemus, & aliquid impetu dentibus confríngere adnitimur, aut ingens aliquod
onushiftríones quofdam leuare conípicíimus. Vtenímuarios hominum ín mordendo cona-
tus taceam, nuper Patauij hí(trionem uídímus, qui ferreum uiginti quinquelibrarum palum
dentibusaterra fübleuatum, & aliquandiu ín ore erectum, retrorfum à tergo punctim parieti
iniecit, quem trigíintanouem pedum interuallo ab hiftrione deftitifTe metitus ipfe (um. C'uan-
quam Turcum nuper Venetijs longé maius robur ín mordendo oftendiflcaudio , quí tra-
bemà quinque uíris illi allatam perinde, acbaculum alíquem, uaríjs modís omniumadmira-
Mufeulus ix tíone contrectauit, Vtcunque tamen temporalis mufculus fit ualidus ," multisqp neruorum μ 5 ἢ. ccs
“ποῖ ἔς, propaginibus donatus, acfuz nobilitatis eratiaofTuofis uallís interceptus, aptisqs finibus in. Le
clufas,nihilo minus tamen illi alterum quoque" mufculum, fimiliter robuftum & neruofum, ας 5p
acínore delíte(centem INatura affocíauít, eiufdem cum mufculo temporali functionísauto.
rem, Atque huíus príncipium perquàm neruofum , ex tota cauítate finu ue exoritur, quí in
oflis cuneum referentís ἢ proceflibus, quos uefpertilionum alarum imagini comparamus, ἡ T.
ínfculpítur . hunc (iquídem finum unà cum offis proceffibus, mufculi huius principium am. 1, dam
bientibus (uttutó principíu 16 cuftodiretur ) INatura fabrefecít, (imul etiam proceffus hoslon. «a5
108 educens,ut commodeab ipfis principium illud enafceretur. Caeterüm ilico atque cauíta *
tem illam offis cuneum ímitantis excedít, carneum , amplum & craffum , ac forma maffeterí
perquàm fimile efficitur, interíor ením ifte mufculus* pofteríorí ac ínteriorí partí maxillae, « Ὁ f.ca.ig
ubi hzclatífTima eft, implantatur, ualídam amplamQínfertionem molitus. Vt ueró commo. /« D.
diàs przefens mufculus à maxilla fufciperetur, neque ís nimíum orís amplitudinem occupa:
ret,leuem,fed amplam cauítatem maxillze infculptam effe diximus, quando ipfius conftructio
in Prímolibro enarrabatur, Porro mufculus híc, quum eodem cum temporali הט
nere, ac (imul 18 temporali commiíffüs unítusQ aliqua ex parte fit, nonnullis Anatomícorum
inore delitefcens, temporalis pars habíta eft. alij ueró, etíam fi ínuícem committantur, quum
tamen diuerfis prodeant príncipijs, & in uarías eiufdem 01718 fedesimplantentur,duos ipfos
ftatuunt, INosautem ítaíllos diftinguimus, ututrinque untmm temporalem, & unum maffe-
M 4ffereris, terem, & unumiín ore delitefcentem enumeremus. Atque hís tribus prímario ufu hoc mu
nd ἘΣ nus committitur, ut furfum maxillam inferiorem trahantjillamás fuperioríiungant. Verüm
feenzis munus, mafTeterí id priuatim committitur , ut maffeterum " anterioribus príncípij partibus contra» 5 . ; x;
ctís, inferior maxilla prorfum ducatur, mentumqy ín anteríora promínear, Pofterioribus ue-
τὸ príncipi fedibus tenfis , retrorfum ac uelutad aures maxilla retrahatur adeó, ut duo hac
ratione motus mafleterum beneficio peragantur , quibus manducantes indigemus. Atque
huícetíam motui fuppetías fert temporalís mufculus, prout has illas'uc fui prínciptj fibras ten-
dit
16715 107016.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II. 249
dit;autremíttít, deínde mafleterum, & ín ore delitefcentium mufculorum opera, ín fatus ma
xilla ducitur, D'extro enim maíletere duntaxat, X finí(tro ín ore delítefcente mufculo contraz
€tís, maxilla in dextrum latus agítur, At finiftri lateris mafletere, & dextrí laterís in ore deli
tefcente mufculo, unà contractionem molíentibus, ínferíor maxilla ín finiftrum latus fertur.
Atquehís functionibus in ipfa fectionenihil aequé promptum cognitu, iam admonitus repe
ríes. Enarrationíadhucfuperfuntalij duo, utrínque' finguli, δέ eraciles δι oblongi,orígi, ^, 754
ו ו > nem ducentes ex promínétibus offium temporum" procceflibus,qui fcriptorij ftyliimaginem 2
"450. referunt, Atque hínc membranco 1300100106 capíte exortí, ftatim carnofi terctestp fiunt, ac. «c«lterius 1o,
uerfus priora maxillae, ubi fummum mentum habetur, procurrentcs; interíoricíus partiad. £135 4. « dut 0)
14. ^^ nafcuntur, & dexter mufculus finiftro 116 36 infertíonemunitur, in ca fané inferioris maxille ^ 7 09
| fcdeubi uel horum mufculorum gratía, maxilla exafperatur, & proccfTulos inaequaliter extu.
| berantes oerít. Praefentes mufculi , dum ín fe colliguntur , פס aperiunt quemadmodum haz
| Genus commemoratí illud claudunt. Czeterüm utríque os aperíenti mufculo peculíare ali^
9. quid, & nullí uníuerfi corporis mufculo, preterquam ' uni, quem contra Galeni placitum
σ΄ 0111 v referentíaffcribam, communeobtinet,* His enim in medio itínere, quod ab exortu ut^
. queadínfertionem emetíuntur,pars carnofaaboletur,& exanguis & ncruofa eflicitur,ceu ten
do,ucl ligamentum quodpíam carniformibus fibrís neutiquam enutzíitum, ita fané, ac fi quis
veretur, utrunque
AM ufculus
pir, in ime ts
»uip- ex duobus mufculorum uentríbus,in quorum medio tendínis fpecic:
55079^ mufculum conflaridíceret;uerüm híc non perperam,neque 06106 à confieto mufculorum
fifi. artificío INatura declínauit, atqueídeo encomío tibi celebranda uenit. Propria nanque exor-
tus corum mufculorum regio,non erat poft auresad capítís bafim, undenuncà ftylosimitan
tibus proceffibus explantantur, fed ad anteríores colli partes . ficením maxime fecundim re
titudinem proprij príncipij, uterque maxillam deorfum traheret, Atfi ibidem ab ípfis cerut
| 615 uertebris producerentur ,anguftiam non paruam tum ipfi etíam prími maxime tuliffent,
tum omuibus 3175 partibus ínibí repofitís przebuiffent. ín nulla ením propemodum totíus
corporís regione adco exigua, tantum organorum aceruum (quorum ínterím nullum tranf
| poni expedit) reperías, atquehicín faucibus, INeque ením ftomachum, nequelaryngem,mul
toautem mínus círcumadíacentes 15 mufculos, neque uenas, neque arterías, neque neruos,
neque glandes cum uaforum díuifionibus pracfectas, tum ad humectandam laryngem ho.
mini opitulantes, nequealíud quiduís hicin inferioris maxillae amplitudine, cítra noxam, ucl
fola imagínatione , fua fede mutàáre poffes. lure itaque mufculi inferiorem maxillam deorfum
tra&urí, nequaquam à ceruícis uertebrís explantantur , fed à longis illis proceífibus ftylos 8
gallorum calcaria exprimentibus. Et ubíregío potiffimum frequentibus organís eratopple-
τα, himufculi merító excarncs facti,ibidemín ipforum medio, non abfimilem tendiní partem
commonftrant. fi ením íuxta has ín faucibus anguftias crafliores effent, prz loci anguítía itcr
ipfis przcluderetur. Sí uerb omní ex parteadco, ut hic, fuiffent graciles ,ad nímíam perue-
nilfent imbecillitatem, quum nullus mufculus abíque fibrís carne amplexis conftare poffit,
quam fi haberent, & illius tendínís craífitiem fuperarent, quíd his tanto ínteruallo,& per tot
proecipitía ductis cogitari poffit ínfirmius ὁ Quocirca quoníam cos ín hisaneuftijs oportuit
ficri, ad patiendum pertínaces € graciles, INatura iure totam corum, que ínibí effet carnem,
ademit, folos & nudos producens tendines . quando uero prímum extra anguftíam conftiz
zuuntur, tunc íam fenfim carnem rurfus affumunt, mufculorumQ uentrem, ut antea círca
exortum fibi uendicant.
MESCFLORFM INFERIOREM M c4
xillam mouentium administratio, Caput. «Χ 1
i
|
; pars con,
|
|
ORVHM quimaxillam inferíorem mouent,mufculorum adminiftratio^
nem debíté abfoluturus, illam à^ temporali opportuné aggredierís.Ca- T'enjorafa
píteítaque ín latusreclinato, grandiorí, quem adminiftrandís fectioni^ «dmmeratio.
busparaftí,cultro, δέ admoto ctíam malleo," iugale os ad aures & malas
cxcíndes, & íd acutíorí cultello undequaque à mufculo temporali, cui
250 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
bus ademerís , Iam temporali mufculo deorfum & extrorfum reflexo , íntuebere neruofiffi,
mum ipfius tendínem, acutum maxillz inferioris proceffum, quafi ín fe occultatum, ample-
xantem + deínceps qui ís mufculo ín ore delíteícenti, 66 maffeteri committatur, fpectabís. ρον
(tremo, li apertoore; mufculí temporalis ínítía furfum trahere non detrectaucris, ipfiusmu
Mfr. pus prompté etiam condifces. INuncintegrum eft, maffeterem à iugalioffe & malis libera^
tum, ab humiliorí maxilla fimiliter cultello deradere, atque illius infertionem non ofcitanter
perpendere , animum adhibens כ à maffetere nullam portionem conferri ad mufculí tempo.
ralis tendínem, maxillze proceffui infertum, Integrum quoque crít;maffeterís officium 103.
gare, pofteaquam fectionis feríe כ maxillam inferiorem carne denudauerís. Omnibus ením
membris , quorum motum ín mortuis animalibus examínare inftituímus , commune eft, ut
uniueríam carnem ab illís offibus, quorum motus indagatur;aufcramus, ac illi duntaxatmu
Ículi, quorum beneficio ipfamouentur, íntactí maneant, Proinde maxillaínferíorí his, quae
illi inferis adnafcuntur, corporibus liberata, fi maffeterís mufculi príncipía huc atque illuc
traxerís, facillime hís maxillam in latera, ac prorfum retrorfumG agí, & demum ad fuperío-
Mufeilii? ya ctiam allici fpectabís. " NIufculum inore delitefcentem ad amuflim nifi inferiori maxilla
eredeliscfeen- i peni rcgione per medium difTccta, adminiftrare potcrís,ac proinde grandiori cultro ον
' peri adhibito , ipfam à fummo mento aufpícatus , per medíos dentes inciforíos diuides , di
uífam utrínque maníbus apprehendes , uí utranque ipfius partem in latera refleciens , ac i
lam uelutí ex fuperíorís maxillze* finu luxans. IVlox orís tunicam círca maxillae extrema, cu
tísínftar feparabis, quou(que mufculus in orereconditus fefe ex omní parte offerat, quem
fiuifum fuerit, aut offibus commifTüm relínques ,aut abipfis derafum abijcies, ipfius quo-
que functionemnon ofcítanter expendens. V'erüm fe&íoni non obfucris, fi mufculi eiusad-
míni(trationi tantifper fuperfederís, donec linguze & offis v ímítantis mufculos unà cum
illo ageredierís, ne modó hunc uidere ftudens, illos imprudenter laceres.' IVlufculum qui = ות
αἰ ΞΕ ΠῚ os aperít, ad maxillze inferioris longítudinem protenfum reperies, atque, ut diximus, maxil^
P4 77^ Yein interna fummi menti fede inferrum + Hic nullam peculiarem adminiftrationem exioit,
fipríus maffeterem, &* glandulas cumuenís & arterijs, quz auribus fubijciuntur,refecuerís,
Huius inítium, fi uerfus ftylum imítantem proceffüm protrahetur , maxillam deorfum ucl
lere uidebitur, atque íd nonnihiloblíqué in unum latus, fiuníus tantum mufculíínitium tra^
Mufulieius xerís , Vtroque autem attracto , rectus, neque ín alteram partem ínclinans, perficietur ma-
obliguis??- xillze ad inferíora ductus. At horum mufculorum perínde,ac ín ore delítefcentíum fectío,
"^" tuncdemum opportunis perficitur, quum lingue, & offis hyoidis, & laryngís mufculi u.
אדאפהאסום 38 agoredíuntur, ^ Lieamenta maxillam inferiorem fuperiori alligantía , lígamentis alios
maxile at^ articulos membranze ínftarambientibus reípondent, nihil fibi quícquam peculíare uendi
ἘΠ Ὁ doit Dra fi ligamento orbículatím diflecto, articulum diffolueris, ín huíus artículi pe
di eculiaris culiarem íncídes cartilaginem, quae neutro offi connata, fed folüm in iL
abr eni $7) lorum medio pofita, lioamento artículum ambienteadnafcitur, & uim
ל offium in magno, uehementid maxill inferíorís motu excipit, & mode
JMufculofa. fuperiori. ratur, Lincamenta uero mufculorum, quz ín Quarto de Scctionibus
1 "f, DT . Ε ΄ . . . $ ἂψ
m Peri" adminiftrandis libro Galenus poftaures obferuarí docuit, neutiquam hactenus in homini
€ 404.4,
d éE«1X
€ 4,5 fi.a
6 lib.i b.
f st«.8y
g[ubY 4t
bile.
Rntamenta. ὁ, / 8 » ;
nibus reperí, quanquam in canibus aures mouentium mufculorum naturam , formam, or-
tum , functionemQ optímé afTecutus fuerim , deín hos mufculos nonnihil ;Íed minus quàm
obfcuré, fimíam oftendereobferuaui, Interdum etíam quibufdárarís &brís carneísymembra-
na,quam carnofam uocamus, fupra aures augetur, & modice aurí proxímam cutem,& ipfam
quoqueaurem motu agitarbítrario,
\ כ M SGTLTS-OSSTSv IMCOZ£GINEM
veferentis, Caput. 2€ IIT.
js "HvorDES infaucibusfüperiori laryngis fedi praelocari,& ra. atot« «,
dici línguze fundamenti uice, fuper quod moueri cam oporteat, & plu. - P
ות | rium mufculorum ucut anchoram effe, íamantea diximus.Ex mufículis ΠΝ
Éuic offi com. | ueró quí offi commiíttütur, alij quidem ipfi funt proprij, & foliushuius
müffseurcom, |] offis gratía conftructi, quí omncs ex alijs offibus principium fumentes
ΟΣ / || huicoffi 6] inferuntur . alijautem ex offe hoc procedentes, alijs ox
= 53) ganisfamulantur. Quiigitur ofli ipfi peculiares proprii funt, πος ρον
tillimüm przítant, neos non admodum (tabili firmatum bafi, hínc indead latera,ucl furfum
aut
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II; 251
aut deorfum, uel prorfum aut retrorfum conuellatur. Sunt porró hí ad míníimum riume-
rum redacti feptem, ad maximum autem octo,utrínque nimirum quatuor כ ur uníuerfi qua-
tuor conftítuant paría." Primus coterís ualidior & craffior, bifidusig aut gemínus eft, fcu.
τ tiformi laryngís cartilagini, Sc afpera arterize in collo exporrectus, Lato nanque & carneo
príncipio exemínentíori pectorís offis fede δ partem magis internam exoritur, recta que
furíum tenfus, ac parem femper ipfi origini latítudínem feruans , ín anteriorem hyoidis offis
. partem ínferitur , carnofo ínnexu totam amplitudinem medij officuli, cui hyoidis oflis late-
* H τε 0
ra firmantur , apprehendens . Huic mufculo fecundàm ípfius lon
: gitudinem ín medio linca
incifa eft,cuíus occafione,ex duobus mufculis ille conftarenon inepté dícitur,ac duorum mu,
fculorum,feu uníus parís uice enumeratur,quíi hyoídes os deorfum, fi quando uiolentíüs à fu
^ ; (^ .- 0 4 * , . B
períoribus mufculis fürfam uellitur, retrahunt, 80 fcutiformí cartilagini, & afperze artería;
> prop ugnaculiloco haberi poffunt." Tertíus igitur & quartus;utríng unushis duobus oppo
, nuntur, & ampli, breues,ac omni ex párte carneí,à maxilla inferiori, fub fummo mento interiüs
enafcuntur, Hinc procedentes, acadmodum modice arctíores redditi, & deorfum protenfi,
ZU Ἢ RA cuit HET B ] ] / , ,
hyoidi offiduobus primis conterminí inferuntur, candem prorfus infertionis latitudinem, ín
7? anteriori ollis fede cum illis exigetes. Acproinde híosfurfum oppofito duobusinfcrioribus;
H / . Tw. Ww /
Íeu prímís motu,deinde & modice ín exteriora protrahunt, quemadmodum & humiliores
: : n 1 A IIS
iQ. quog,ínexterioraos perquam obícure promouent. δ Quintusueró ac fextus, ab utroquela
4s hg- e . ו 1 1 1
E. p tere finguli admodum graciles;teretesqy funtmufculi,qui ab offis temporís " proceffüum radi
cibus,quos (tylum & gallicalcaría referre diximus,explantati hyoidis ofsi inferuntur, ad latus
amplírudinis, quam prímí quatuor mufculi occuparunt. cítautem hzcregiío, ubi oflis latera
|15-0.5 cummedio officulo coéunt. Mlufculi hí toto ductuillis* mufculís exteríüs attenduntur quos
maxillam inferíorem deorfum trahereretulí, quí etíam ab eifdem ftylum ímitantibus procefli;
bus, fed paulo humilis, quàm hi hyoídís offis mufcultexoriuntur. Porro hís duobus offís v
referentís mufculis,neid aucín dextrum, aut ín (iniftrum rcucllatur,munus cOcredítum eft, ὃς
> preterea illud quoque furfum nonnihil íntrorfümQ contrahunt, At* feptimus & octauus,
pracfentis offis mufculi, utrínque etíam finguli graciles longitg uifuntur, nullus enim uniuerfi
ΤΠ corporishis (imul & gracilior & longior occurrit. Deinde uterque eneruationem quandam
)]9 4.0. ἢ - » ^ - P h
bio. fcalumadeo comprímir,utcarnofus fub illo cffe definat, tendinisqy fpeciem oftendat perínde;
p 4. ta.P.
fibicum mufculis, maxillam deorfum trah entibus priuatim uendícat, ' ín medío nàqueipfius
- du&u carneus effe definit, tendínis alíquoufg natura oftendens , à qua denuo carneus euadit,
acuclutí duos mufculi uentresnan cifcitur. Principium etenim carneum, ex elatíorí Ícapulze co
fta,fuxta ipfius ceruicem;& proceffus anchoram ímitantis " radicem obtínet, & fub" mufcu;
lo fcapulamad occipítium trahentioccultatus, furfum obliqué protenditur, fub? mufculo à
vcctoris offe & clauícula,in mamillarem capitís proceffum inferto,qui hunchyoidis offis mu.
acfidíenforíilli caput mouenti muftulo cederet, aut ipfe durior factus, ín contractione impe:
tum mouentis mufculi facilis exolueret, INam fimulatque illum fuperauit,rurfus carneus ap»
paret,quoufg ín eam hyoídís offisregionem implantetur, ín^ quam fextum & feptímum,in-
fertonem moliri dictum eft. Galenus Quarto de Admíniftrandis fectionibus libro ipfos fca
pularum proptíios effe arbítratur, horum ope illas furfum ad gutturagí afferens , quàm ue-
rb idueritatí confonum fit, obferuari peroptarim ,mihienim hyoidís offis, non fcapularum
proprij uidentur, nec quicquam hís cum fcapularum motu commune effe exiftímo. Quip^
pemínores funt, mínusq firmi (quum ipfi hyoidí committantur) bafi ftabiliuntur,quàm quí
fcapulam ( cuí brachíunti , cubitus & extrema manus appendent ) attollere obliquo motu
poffint. Deindefubftantía formatg,catterís hyoídísoffis mufculis, nequaquam autcm שג
larum motuumautoribus,refpondent. Quod Veteres pulchré norunt, ex quorum fententia
Galenusín Libro undecimo de Partium u(u, hosmulículos hyoidi offi afTcribit, lícet rurfus
faioblitus, in Decimotertío de Partium ufu eofdem ínter (capulae motores commemoret,fa
cile in illis, uc in alijs plerifquefcapulee mufculis abcrrans. Quín ctíam hyoídes os hís mufcu^
lis omníno índiget , fi demum íd contrarío motuagi debuit, quem quíntus & fextus mufcult
perficiunt. Videntur fané mihípoftremoloco enumerati mufculi, deorfum ac utrínque ad la
tera hyoidesos detrahere. & nifi hísilla cocrederetur actio, hyoídis offis fitus prorfus fallax
M on: eflct. Adde mufculishís, ubí frapulae committuntur, ἢ neruulum applantarí, nequaquam au
£4to fig.
42.04. temu
bí hyoídi inferuntur. Erunt ítaque mea quídem fententia octo mufculi,folius hyoidis
offis occalione efformati, in hoc fcilicet, ne hínc inde ex fua fede id turbaretur , fundamen-
tum(q plus fatis infirmum línguze,& ipfi quoquelaryngi cfüiciatur. Atmufculi quos hyot
diofli non proprios effe dixi, ex ipfo originem mutuantur , atque horum quatuor laryngí,
&alij
P'yobriorum
prmum pav;
Jéu alterius la
ferisis
Sec unduri
jars
Terbi pari
Quaniii bai
Questi ῥα, li
Jcapulerit nio Mil
tibus non [ubo in
Jeruimes |
by» ו
oidi ofi nct
ῥτοῤτῇι
252 ANDREAE VESALII'-BRVXELLENSIS
& alíjlingux porriguntur.' Prími duo laryngemadeuntes Jati & carnofi funt, & ab ínferíorí κα fic
Uer CIT 0 כ ה A
hyoídis oflis fede enatí, ac pofteaanticae fcutilormis cartilaeinis partí,fecundüm ipfiuslonoi, 2F.
y POS DO LHCQATTHR dore peser epic DE QE P S 5
tudinem attenfi, tandem humiliorí eius cartílacínís edi fecundüm latítudinem inferuntur. EP
* Alij duo pauló minus teretes funt& graciles, deinde totí carnofi,ex' medíag oflishyoídísín- , NE
terna fedeenati;implantantur radíci laryngis" operculiquod izraezis Graecis dícitur.quod. uibs p.
ueróhorum fitmunus,& quos ex hís Gialenus praetermiferit,ín mufculorum laryngisenarra ' fic
5 7 ו - 2 2 zi L.
tione docebitur. Linguae autem" mufculorü fermo,mox poft fubíequens Caputinftituetur, — y »: fil
19H.
DUR.QUBURAI ORIZ UM עד OJ DS. OS S 3.48.
mufculorum administratio... Caput. 2 75.111.
OMMODE horummufculorü fectionem adminiftraturus ceruíci (ut
in pofteríora pendente capite, ca exporrigatur) trunci aut oblongum la
pídem fubijcies, Iuenís;artertjs, glandulisQ in harü diftributionibus lo»
catis utcungp refcctís, minoribus cultellis fe&tioncaufpicabere praccaues,
neangulofus lapis pofteríorem ceruicís fedem occupátes mufculos com.
prímendo uícict. Ac primüm quidemab inferiori maxilla, quae adhuc in.
Ξ tcgra eft (nifi illam" mufculi maxillam attollentís, & ín ore" delitefcentís 4 τ 4E
n - Ze "Ἢ : b 6t. D
occalione tregeríis) obliquos & latos mufculos, quí" tertij & quarti loco habebantur, dera c
Pom favis. des cos uquead regionem, quahyoidi offi implantantur,difIecans, Deínde " primi & fecundí 44 μι δ.
capite à pectorís ofleliberato,utrunque uerfus os hyoides deducíto,illos à* mufculís Íeparans, €st«?.
quí duobus híshyoídis offis mufculís fub(trati,à pectorís offe ín fcutiformem laryngis cartila.
ginem pertínent.C)uum enim horum oflis hyoidis mufculorü originem ageredieris, ftuden^
dum eft,ne 101018 'mufculorum àpectorís offe & clauicula, ad mamillarem capitis procefTum
aícendentía uíicíes,aut etiam ex eadem fede natos,nuper& díctos fcutiformís cartilaeinis mufcu
* ש"ד paris. los unàauferas.* Quintum & fextum fummis digitis, aut exiguo cultello à conterminis parti- ναὶ
bus,uíque ad ftylum referentes capitis proceffüs deduces,illorumQp ínítía illinc liberabis." 56 bstaRy|
ptimum & octauü uix,nifi fecundo fcapulam mouentíum ! mufculo, & illo quíà pectoris offe ! 9 μῦν:
& clauícula mamillarem proceffum petit;abfectis, aggredi promptum eft. nihil tamen prohi
bet ipfos à uicínís partibus exiguo longod cultello buxeo, autfolis digitis liberare ipforumqg
capiteapprehenfo, 10 ἃ fcapula cultello diuidere. Quanquam hos, donec mufculos Ícapulam
mouentes ageredíeris, interdum feruandos duco, ut quemadmodum non femel tentauí, tu
quoque experiaris, num mufculi illi fcapulam omni prorfus carne liberà furfum agere poflint,
contemplerísQp, quam bellé primo quóque tenfionís ímpetu rumpentur, Coterüm proprijs
octo hyoidis offis mufculis hac ratione ab ipforü principijs pendentibus, inteerü erít cuíufgs
mufculí munus indagare , quolibet mufculo ad fuum principium leuiter acto. IVlufculorum
hyoidi offinon propriorum fectio,ín eumlocum referuabitur,qui earundem partium,quibus
illiínferuntur, Anatomen pertractabit,
Secundi pa
mis aduinif]va
tro.
f4tao.
Quart paris.
J)cE UL ONDAGMIZ E MP SRL PARE STAS.
Capt X IX,
PRIMA DECIMINONI SECVNDA:
CAPITIS FIGFR.A.
TER
DE HV SEAT CORPORIS FABRICA LIBER ΓΙ, 253
εἰ... TERTIA FIGVRA, CVIVS |
SICVT ET DVARVM PRAECE
dentium ac omníum characterum In^
dex modoó fubijcitur,
SS / / : ;
NSW PRIM. figura ltnguamuna cum ipfius mufculis,
» NS | 4 reliquo liberatam corpore כ cx dextro latere common
Jfirat,mu[culorii dextri latevís naturam ac : fitum , quai
fieri licet, proxime exprimens.
Gecundafigura eademsque prítasoculis fübijcit , uc
vimutprüni lingua mulculi,ac item noni natura aliquo
pacto hic magis, quam £n prima cotifbiceretur., fertiurmt MEM
ΤΩΣ ᾿Περτάπμι, lingue mufculos [ar [uim refleximus, ΩΣ | |
to interim dcorum ab ipfius infertione p ropendente.
"T'evtíafigura noucm lingue mufculos abfectos babet jac lingua [ecundüm longitudinem diuifa |
cernitur lingue ligamento bíc ab utrísqs lingue corporibus dirempto,cy cor porum [ρον είς, /
qua ligamento continuatur bic appareute «ftd; eum in modum bominis ( ut < femel dicam ) lin^
gue constructio eft expreffa » quonobis banc picluris aff equi datum (füit .
4,4, c2 Lingue portio ante confeclionem in biante ore confbicua;cy tunica adbuc obtedla ip
Jféac 1017 or£,q9* * flomacbo 2116/71 (9 dfpere arteríc commun£.
B, Bi Fac linca dicle nuper tunícee partem notat, fecundi inferiorís 1110071106 lateya ab ove diffe»
clam. Lingue enim portio fupra lineam confiflens;illa adbuc obtegitur tunica , que «utem [ub
linca cernitur ,bíc utt etiam minquam yilla tunica non fuccíngitur.
CQ, landicke prius tunice portío, quam bíc a palati intimo und cum lingua prae fcidimus .
D,D »: Prünus lingue mufculus, Eu Tertius lingue mufculus.
: ἢ 3 ἐξ δ eid :
Fu Quintus lingua mufculus. Gr 1,2 Septimus lingue mufculus.
M ANlonus lingue mujculus. I3 Lingue ligamentii,cui lingue corpori fibra contitiuatttur,
K, Καὶ 3 Dextrilingue corporisfübrarit]pecis, — L, L3 Siniffrilingue corporisfübrarit]pecies,
INGVAE molesoriexquifité congruit,ín omne enim eíusfedem com, Tee me
SOON dé pertínoit, quod fané, (i mínor eflct, ípfi ncoaretur . ne Tücu dr cu
jl] modé p git, q iné, effet, ipfi negaretur . nequerurfus 77, 7. ;7.
*4/.| pre orísanguftíaimpeditur, quamus ramen id facillime contingit, fi ali od »afendis Ini
1f quando ín magnítudinem prater naturam excreucrit. Quoniam uero 4gere !
|| prompteipfam impetuatque ex noftro arbítratu moueri ín omnem par^ ij
/( tem הס טר סש hanc mufculofam fierí fummus rerum Opifex uoluit,
zo Infuper quoniam deorfum oportebat eam detrahi, & furfum uerfus pa-
latum agi;atque ad latera circunducí,poftremó prorfu m,retrorfum, atqueipfam hínc índerez
fiexam , & in fecollectam moueri , operepretiumfuít multos illi elargirí mufculos , quí ua.
riorum motuumautores exifterent . Línguam autem fortem & magnam , ad bafim [Τα] τα" In
tís gratía, tenuem ueró, ad terminum mucronenxue, ut celeriter moueretur merito factam efTe ]
nemínemlatet, Verüm quí, quales, δύ quot numero ipfam agant mufculi, cognitueft quàm כ effz
difficillimum, Adeó ením inuicem connectuntur, ipforum fibrae mutuó tam uaríé cocuntjut. »míuorit Lo |
iuftum numerum, formam mufculorum, & motuum linguae differentias cognofcere, non. "^ Agno»
iniuríaarduum cenfeatur.Imo línguce conftructionem hactenusà nemínead amuffim perfpe- EA |
iam fuiflt, neg etíam ocyus fore metuo adcó;ut faterí cogamur > 001076 noftri ín cflin- !
gendo ex cerra Adamo arrem índuftríamQ proceffiffe, ut tota hacc nó ínueníatur,quantumuís
longotemporis fpacío, id&pà Viris illuftribus fuerítíndagata, C'uoufg tamen ín linguz con !
ftractione Galenus eximium INaturze miraculum artificíumQ perfpexerít, míníme conftat,ea |
fiquidem Libri de Adminiftrandis fectionibus pars,ín qua linguze mufculos proculdubío
recenfuitnobís unà cum Libris de Mufculorum refectione interfjt, autpotíus apud comunís |
utilitatis ínuidiofiffimos homines,nullum fui ufum praebens fupprímitur, à tincisQ ac blattís |
corrodenda & fecanda (quum ipfa fectionem doccre deberet) latítat. In Librís autcm dePar-
tium ufu per tranfennam, leuiterG duntaxat delinguee motuabíg peculiari alicuius mu fculi
enar»
254 ANDREAE VESALIIÍ BRVXELLENSIS
Quidlingua enarrationememinit, Eeo quantum hactenus aflecutus fum, lingu&rarum quippiam;acpro.
inznjeuis v« prium praeter caeteros mufculos fortirtobferuo;ad radicem ením propríos quofdam,ac fuís fí
00605 bris utcunque diftínctos exigit mufculos. Atq exhis quorundá fines illic ermínare uidentur,
ubilingua in longitudinem ferrííncipít, cum fuaradíce quodammodo angulum conftituens.
ctautemís locus, ubi" corpuslaryngemín ciborum uoratu obturans oftenditur, Alij mufcu
lihieneutiquam ceffant,fed mixti inuícem;raram corporís partem efformant,nempe duorum
uclutioblongorum mufculorum concurfum, qui líeamentum quoddam tenuifsimum,mem.
Lingue ass braneumyac ad linguze craffitudínem latum, in ipforum medio plerunqueadipifcuntur.Sicía
2 né;utuníuerfum linguz corpus antefectíonénobís apparens, ex duobus illis mufculofis cor.
res ΝᾺ τῇ poribus,ligamento hoc;accurrentibus uenís,arterijs & neruís, atque hacomnía integente du
iilis. plici membrana,conformetur, una quidem mufculís omnibus communi, quae eftinteríor. AL.
tera autem eíus tunícae pars cenfetur, quae uníueríam orís amplitudinem fuccingit, & cadem.
contínuadg cum interna afperzcarteríze ac (tomachitunica exiftit, priuatim tertí) parís nero.
rum cerebrí praecipuas" portiones, fibi ínfertas uendícat, quarum beneficio lingua guftato-
rium organum efficitur . Rarum ueró ídatque peculíare, quod duo hzec mufculofa corpora
obtínere diximus,ad hunc quafi modum fefe habet, C)yuum cecterí corporís mufculí unicum fe
ré librarum genus, aut rectum 16111606 aut oblíquum, aut tranfuerfum duntaxat obtineant,
hc interím corpora oblíquas , tranfuerfas, rectasq; fibras fimul adepta mihi uidentur, qua
inuicem adeo cocunt,commifcenturG, ut ín hís aliquod fibrarum genus fectione aflfequi pro^
pemodum fit impoffibileímo mufculofa hzec corpora quippiam no abfimile cordís" fubttan.
tiz,in ca fibrarum cótraríarum comixtíoneadipifcuntur, quanquam non adeó atg cor, folida
conftent fubftantia, Sed carnofze fibrz ín pinguioribus, & iam tate prouectís animalibus,
pinguedinem ín lingua adnatam obtínent, & fibrae multó quoquerariüs in lingua conferun^
tur, quam in compactíffima cordis fubftantia, Arg: heecuel ínter edendum cuíuís euadunt per
Ípícua,quàm fcilícet à mufculorum carnís natura,formad & euftu, linouze pars, quz ín deli
DUCUM IS . : : : 5 5
cijs haberífolet;uariet. Verüm ex quibufnam mufculís haec lingue pars formetur,ac undemu
fculilinguae,quos ínter diflecandum obferuauijoriginem ducit, nunc opportune fubíjcietur,
d , ] ] " / H ,
Tuy nari, Duo quídem funtrecti,& impenfecrafTi, obfcureg ab inuícem,ac fi plures duobus effent;alí
26065 ἔπσια quotlocís dilcreti, quiex media, fuperioritg offíis v imagínereferentis fede,carnei,fed utcung:
zuufculos duo a dig - / AM n o ΝΣ
P fungofi principium ducut, ac Íecundüm linguae longitudinem protenfi, ipfius medío rectà in-
sl - , * τῷ ] 1 n
"Tertius cy. feruntur, quam cótractí rectà intro, & uelutad pofteríora uellunt, Tertius & quartus, ex
42 fici.
L.
Hec שש
tertia fi. ₪
viatim pro»
ponit literis
E;K,L;H
In"
b z fi.capz
l4 Y; Y.
cu filib. 6
1,1.
d ufi. Ὁ,
D.
€ figurz cd,
15 lib. , fed
precipue τ
quais, * duobus fuperioribus offis hyoidis officulis oriuntur, quze ad ipfius latera haberi;ac ipforum figuweD«et
finead tylos ufque imitantes capitis proceffus definere díximus.C)uanquam ctiam interdum
himufculiab" humilioribus offis hyoidis lateribus, quee füperioribus fcutiformis cartilaginis
proceffibus colligatur, principium fumanttuncnímirum, quum faperíora hyoidís offís latera
non plané offea, cum lieamentorum naturaalíquid cómuneadipifcuntur, quod nó infrequen
ter, & potiíTimüm in mulieribus obferuatur. Ilufculi igitur illinc exortum adepti, & oblique
quodammodo procedentes,lingua: lateribus implantantur.Sí horum alter uno remifTo laxa-
toG tendatur, lingua, & potiflimum fua radice, in latus deorfum uellítur, atfi fimul uterque
utis cy agat,linguain neutram partem indiinans deorfum, uerfus ínteríora quoque mouctur. ! Quín
Jes. tusacfextus, fimiliter carnofi & utcungpcraffi duobus nuper dictis opponuntur, acà tempo
rum offium* proceflibus, qui ftylíacusqímaginem referunt, explantati, línguaead nuper ' dí
Crum fines ínnafcuntur. Hi quotíes ambo conuelluntur, ucríus interiora líneuam furfum
δεῤμομις c Agunt, atfi alter duntaxat ínfe colligatur, lingua furfum tracta ad alterülatus inclinatur. Sunt
06906. 8C" alij duolinguamad inferiora contrahentes, acad latera ínuoluentes, qui cx fnferiorís ma-
xillaelateribus, intus ad dentium molarium radicem utríng; lato,& utcung mucofo principio
enatíjlinguz fecundüm ipfius longitudinem üfquead líeamenti finem, quo faucibus illa colli
gatur, fefe inferunt, non quidem prorfus ín linguze medíum, fed" duorum, quos prímos enu
merauímus, mufculorum latera. Horum altero tantüm fuas fibras colligente, confpícuaante
fectionemlinguze pars,ín contracti mulculi latus conníuet;at utroqp laborante, pertínacíter lin
gua faucibus recto motuadicitur, Pofthos" carnea quaedam molesab interna quoque ínfe- שולת
rioris maxillze fede, ex menti regione enafcítur;ab illis precipue proceffülis, ipforum( lateri.
bus, quí ínzequaliter ín interna ínferíoris maxillae ad fummum mentum fede extuberant. Pra
fens moles furfum retrorfumq ad fauces ducta,ín lingue radicem, amplam ínfertionem moli
tur, quemadmodi ctíam lato príncipío originem fumit. Haec moles líneuam ad mentum con.
trahereuidetur, nunc exquífite ad labrori medium, nuncautem ad latus, prout nímírum has
illas'ue fibraslaxat, δέ intendit, fibrz ením ipfius recte, fecundum totam illius amplitudinem,
ab
ifr.
ו[
ו ἄς
13 lib. KE
Lb carundctt
f- EF.
nz fi. F.
k 25455 8:
ca.6 lib.i
ln fi. E:
ti 1,2 fi. ἃ.
11 12 fi Dy
0 1,2 fi. H.
b ו
lixH.
DE HVMANI CORPORÍS ÉÁBRIOCA BIHPR 1, 2
255 ₪
ב anteriori fede retrorfum ductae confpiciuntur. deinde preeter fibras, uelut quafdam ínfcriz
ptiones quoque rectà progredientes exigit, quai harum occafione, plurium mufculorum nu
mero etíam habenda effet, Enarratos íam mufculos, quí undiqueattenfirm habent adipem, AMufulofa
| inter diffecandum ad linguam porríoiin fcholís oftendí,& horum plurímos círca ipforum fi. Jütflentaline |
4: X, K. nes ínuícem confundi;ac ἢ duo,qua príus innuímus,mufculofa corpora conftituere, haec tri HUP n
LL plex fibrarum genusobtínere fuperíüs díctum eft, quae inuicem adco permifcentur, ut eas ín. ficuc.
ternofcere fit quamdifficillimum. Inter reliquas tamen
obliquas tran(uerfasq, ín corporurni
| + ,ו medio plurímz reperiuntur, quz mihi utrínque ín propríum linguae" ligamen tumlongéte;
nuiffimum,& membranze nó abfimile;tanquam ín ipforum firmamentum definere uidentur,
rectae ueró pauciores fefe offerunt,omnes propemodum ín externa corum corporum fuperfi.
cie excurrentes, T'ranfuerfarum fibrarum beneficio lingua corpusantefectionem apparens,
ín fecontrahi incraffaritg, & rurfus cgerí tenuariqp arbitror. íd ením in lí ceamentum fibrarum
ínfertío, tibi diffecanti utcunque common(trabit. Rectís uer) fibris, lingua ín femícirculum,
ad palatum faucestp connolui fpectatur, prout nímírum aut füperiores, aut inferiores tenfze
fuerint. Porró obliquís fibrís,inlateralinouam agí omníno coniector fic fane, utalij interím
רת Τίη στους moueantradícem, alij uero linguae corpus, ante confection ín híante orc con^
Ípicium, Lígamentum uero, cuí fibra firmantur lingue, offis uíce datum e(t, Haud ením de- |
cuiffet,linguae fecundüm ípfiuslongitudínem os, aut cartilazínem quantumuís ctíam in minu HW
tí(fimas díui(am uertebrasinnafcí, quum tam uartjs diuerfisq: motibus, inter mandendumlo.
quendumá moueri línguam oportuerit, ipfa interím nullum corpus fuffulcíat, ac quouís
etíam ferpenteagilior flu&tuofiordg effe debeat,
LINGF.A4E MEPSCPLOREFM 442 ΜΙ |
nislratío, Caput 2X X.
gj VSCVLORVM lingue fectio communis cum reliquís eríc, D'educta
igitur,quantum lícet,utrag: maxilla, & orís tüníca,cutis modo à fubditís
organís,quamlícet,exquifitiffimeé cultello undecung detracta, omníum
primi fecabuntur "obliqui,quorum principium à proceflibus ftylum imi 20077
tantibus pendet, quod iam ab oblongis illis officulís uenit liberandum. ל
lam hos ad linguaeradicem (tudio(? ecutus,cam' cameam molem,quam ^^^
ar nono loco recenfuí;ab inferiori maxilla liberabís,atque quàm poterís,ac. V?
curatilfime ipfius infcriptíones,& ipfi immíxtumadipem, deínde 111/05 etía exortus, & implan,
tationís latitudínem fpectabis.atqp haec perfecerís promptiffimé,(i modó ad dentium incilorio
, PX " , , , 4 .
ו Fu radícem,& füb mento 1161071 fectionem tentauerís, IVlox pofthosagorediíeris," quíab Seniero
f.G. internze maxillae fedis lateribus enafcuntur, & línguamad lateramouent.poíthos autem,alío. ew
remind ram ^ duorumoblíquorum, ab offis hyoídis lateribus orígiínem ducentium príncipía libera» ^ ^ € 4 |
B... bís.Poftremóautem 'illiab hyoideoffeauferentur,quos prímosrecenfuimus,quítj maximam | p,;yj eu li
> fip. línguae radicis partem conftítuere uidebuntur.In ἢ uiufmodi adminiftratione exiguum culte. |
lum, liberandís mufculorum capitibus operíaccommodabis, ad relíquam ueró feparationem |
buxeum cultellum, quód mucofi admodum fint mufculi, adhibere nihil prohibet, Ceeterüm IP ]
linguz reliquum corpus ad huncmodü ageredíconíulo;anteomnia idambíens crafTior mem us wie |
brana, totí communisorí deradetu r,firmíüs enim connaícitur, quàm utcítra coCtionem,cutís «drinjtratio,
modoà lingua auferri poffit. Deinde & illa membrana, quz mufculís omnibus eft cómunís, 0
quam(p גו 03 feparare contenderes,relícta,fectio ad linguae medium fuper íd, quod diximus,
I5f.ct19 * lieamentum, & fecandüm línguzelongítudínem ducetur, non fupetficialis tantàm, fed quae
9^ admedium ufq; linguze penetret, aut etiam uníuer(am diuidat, IVlox hamulis & cultelíis, fibra-
rum corporíslínguae naturam feduló inquires,ac quí fibre líigamento commiíttantur,caedy in.
uicem uaríent,& commiíceantur;perfpícies,num Ícilicet eo, quo díctum eft modo,aut diffimili
fcfc habeat. Egonanque, utmíhí linguae coftructío apparuit,hzec trado,lubens, fi quíd notius j
B sficapa UeriusQg occurreret, impertíturus, Porro neruosà feptimo praecipue ρατί πεγιιοσῖι cerebri, &
i4 a dci ἃ fexto ;lingug mufculis motus principii procbétes de índuftría,ut & ceteros neruo sjn Quar
& tumlibru reijcío, atqiíccirco etía híc, nifi delíeamentolinguá faucibus collieante, pauciffima \
recenfenda fuperfunt. Eftautem id lígamentum, quodad palatum reflexa lingua, aperto ore Liganettum |
fub ipfa confpicitur,magni ufus gratíaefformatum. Nifi enim íd elfetlicamentum,línguani. (E ἘΣ
mium aliquando retrorfum ín fe colligeretur,nec facile exerta intróretraheretur, praeterca neg eek
Ícdem obtineret (tabift & tutà, ut quee undig effet foluta. Virog enim munereligamentü fun
2 gitur,
256 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS 1
gitur, nimirüut & bafislinguze fit firma, & lingusefinis prompté quoquouerfum pertingat.
Actueró filigamentum inmodicálinguz partem pro cederet, mínus quidem,quàm fi omnino
factum non füiffet,fed proxime, & propemodu fimiliter lingug íncómo daretur. 8 ג 8 ídem
ad plurimumlíngusze fpacít pertíngeret, neutíquam ad palatum, neque ad fuperíores iter
neque adalías multas orís fedes lingua extenderetur, Tam igitur exacta eft uínculi Su τιν
ratío,ut fiue adíeceris,fiueabftulerís alíquid,quantumuís exiguum, uicietur totíus linguz fun,
ctio. quod ín dies ínartís operibus experimur;quotíes íd ligamentum pracícindímus;autpro^
pternímiam humiditatem laxum reficcamus,
DE Lo4RYNGIS MFESCFLIS. C4». XXL.
QZONICZLM inintegris mufculorumtabulis inprefentis Libri initio feríatim po
A dier
fitis; omnes laryngis mu[cult oculis Jabijci nequierunt nó abs e τε putaut;in buius Capitis fron
te priuatim laryngis iufculos,bac figurarum copía exbibere.
XII.
TREDECIM VIGESIMIPRIMI CAPITIS FIG V
rarum, & earundem characterum Index,
TRIMJ figura ofis y imaginem referentis,e9 bic fuis mujculis omnibus libevati an^
terior facies exprimitur , una cum anteriori laryngis,co* a[bere arteríe caudicis C qui ín collo
confistit fede nullo interím laryngis mu[culo efecto . Qui uero mufculi bic fiut con cui, cha
? d
vaclerum index dilucide explicabit. 2
S ecunda figura eadem,que príma ex dextro latere commonstyat,quanqua bícnon tantam affe
ve arterie caudicis portionem a[[eruauerimus,dein ctiam binc :fuperiora offís y rcferentis la
tera refecuimus.
"T'ertía : fecunde penitus refpondet,nifí quod bec ex pofferiort βοίς cadt, que illa ex latere có»
anonsTrat uertm 9» bíc quoq; ex industría fuperior 065 byoidis latera adhuc delineantur.
Quarta anteriorem laryngis «fedem, cum portione caudicis [pere arterie proponit , refecfo
iam byoide offe cum mufculis abillo, e9* d pectoris o 5 laryn igi oblatis, Seruantur itag; adbuc
€x communibus laryngis mufculisquintus יכ fextus;ac dein mufculi larytigis operculo proprij.
Quinta
| DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מז 232 MET
| Quin ta figura dquarta f[eclionis ordine nibiluariat,cadem que quarta;ex cfinistro latere 62
| qanter [beclanda offerens.
Sexta larytgem d reliquo afpere arterít caudicis libevatam,ita posteriori Lücfe exprímit , ut
neque Slomacbi,neque communis alicuius mu[culi portiont adbuc reliquerim;interca ramen nul^
laii lary ngiscartila «ginum fua Lf ede dimouimus.
| Septima laryngem ex dexáro latere ita expre[fam contitiet , ut ipfius operculum iam refe cturk
Jfitsund cum mu[culis prime cartilagini [ecundam ncélentibus . Dein prime cartilaginis in 6 Ι]
latere inferior proceffus,d fecunda liberatus οὐδ ρα; prima antro rfum;atque d fecunda tfic Te
| flexa occurrit ut media prine cartilaginis vfedes;in po[Leriori regione nuda cernatur. |
afeptima in boc differt, quà d bic rectos mufculosillorum quatuor qui tertiam cartila? ו
ginem fecundee nectunt, ref, cidimus;ipfad; fecunda cartilago magts detedla appareat.
JNootia rurfus ab ocfaua in boc uariat,quod preter mufculos nuper dictos כ etíaim quatuor ter^ MU
tiam fecundi iungen tium obliquos,c9* deín duos in tertie cartilaginis bafi pofítos abstulimus;
yr eruatis duntaxat cumtribus cartilaginibus illis mujculis,qui tertiam prime alligat.
| Decima ex anteriori larytigisfede : fe fDeclanda preebet,ablata iam prüna cartilagine,co: duiz |
| 1 fecunda Qo^tertía apparentibus mufculis tertiam prime committentibus, |
| 7 laryngis mu[culis osletidendis non feruit;uerüm banc, ut c9* duas fequentes , oslen^ /
0 larytigis lingue rata delineauimus. FExprimitur ftag; híc larynx כ ₪ reliquo afpera αὐ
| teri truncosc? [uis communibus amufculis libera, que afferuato adbuc ipfius operculo כ postez
| riori fuc fedi incumbit, fuperíorem ds füciem commonsTrat. /
| סו כ1. 1001/71 in boc ab undecima differt,quód becinferiort lavyngis fedem delineata contineat.
JDecimatertía loc αἱ duodecima babet peculiare, quod laryngisvimam |] lingulam magts 001
67017 occlu[antue 7 61/7100.
| c4 Inprina; c3 fü gurís byoidis notatur os,non prorfus » fuis membranulis liberum,
DB [nprima;2 co 3,humilius byoidis offis latus;fuperiori[cutiformis cartilagitis alligatum pro^
C. ceffui, qui C. in2,3 (δ᾽ Aindicatur. f
1) Inprima יכ tertía Juperius notatur byoidis ofíis latusa fecunda figura inib vefectum ,ubi E.
J^ affcri itum certis.
F Mi ufculus ab byoidis offis inferiori fede enatus,ac bumiltori prime cartilaginis fedi infevtus;
Inprima figura dexter co finister eft confbicuus in fecunda dexter duntaxat.
G M ufculus ex posterioris offis v Jumio sad bumiliorem prime cartilagínis fedem deductus, viz
ta dextrum 9 finistrum quod; exprinit at fecunda dextri tantummodo portionem.
H (μία, [ἐμ JfLomacbusyin 2,3 69" 5 con[bicuus.
I Mufculus ex posteriorifede fTomachi;cartilaginis [cutum referentis,lateri énfertus «Ifc tey
tía dextrum eg Leuum fere uniuer fum oslendit, c5 potiffimum utríu[q initium, Secunda dextri
qo minimam finistri portionem. Quinta uero, yJfinistri in[ertionetm exprímít כ ut ctiam príma (9) hl
quarta utríuld infertionem proponit. |
K Duo mufculi dif[eclionum ignorati Profe[fo ríbus,co* ab offe v Teferetite ettati ac ín laryngiso^ |
7 1 [ccunda figura c9 tertia qo quarta.
1 Ἐπιγλωῆϊς Jfeuc WE 1105 110047015 ( laryngás operculim; in fecunda figuras Q7 deinín 3, 4, 5, 6, q9*
n confbicuum. :
AM Glandule laryngis radíct,ad a[bere avtevíe lateya adnexe,in 2,3,4. 9 5.
AN. AMufculus dpríma cartilagine ad [ecundamproten[us;exterior'ue primam cartilagitiei fecuti
de ingentium. Dextri mufculi e > finistri pars in prima uidetur uterds auteminteger ín quar
fa apparet, Y
O JMufculus à fecunda cartilagine in primam protenfus,alteríusue latevis interior »fecundácar
tilaginemprime conneclentium.in quinta [folus v finiffer exprímitur.
Mufculusab infima fecundee cartilaginis fede; pofteriori in parte pritcipium ducens, co ice כ
cartilagini infertus.Sexta dextri y finiflri ofTendit. feptima dextri, cg: quodamodo [inislrit.
Ω Sedes τῷ n mufculi,in oclaua d 2 ΤῊ : /
1% = 1/0105 ₪ 1066 :fecundee cartilaginis,interti& cartilagitiis in[ertus. Septima co oclaua dex
trum duntaxat offendunt, X3 S Sinus
258 ANDREAE VESALI] BRVXELLENSIS
S Sims fecunde cartilaginis, in oclaua c9* nona notatur cui inferior prince cartilagínis יו
T. us, Τ' ἐπι 0614104 יל nona inf(gnitus conna[citur.
AM ufculusin bafi terti cavtilagínis fitum obtinens. Sexta utríu[as lateris mufculum reprefen-
tat, Septima dextrum, »finiftri portiunculam,O laua etiam dextrum.
-X Innonafigura finus indicatur cui mu[culus ínJidet, tertie cartilaginis bafim ín altero latere oc
cupans ac 77 charactere ian expreffus.
a AMu[culus ex tota prime cartilaginis logitudine cnatussac tertie infertus,aut mu[culus prime
b. cartilagíni tertia copulans. Decima dextri a infrgnitii, e" -finiftrü b infignitii indicat, ablata
interim príma cartilagine. Septíma uero ocLaua c9 nona, integrum dextri lateris mufculiü ano
tatum exprímunt,c elatiorem Lfiniflri fedem,quam ob boc quog; b litera ín illis figuris notaui.
c Língule feurime in medio laryngis obuie fuperior [cdes,in decima figura confpicitur.
d [i nferíor fácies lingule quam ín decimatertia magis,quam duodecima apertam exprefsimus.
66 Duo y fínussutríngs unussqui claufa lingula «fcu víma;in bumiliori ip[fus sfede ad latera euadiit con
fpicui;in duodecima c» decimatertia.
f QCallus ín medio rím& apparens ubi tpfa potifimim conntuet ín decimatertia.
€ ANe fortaffe aliquid obfcuritatis cartilagines literis nó infignite adferat,illas quod; adnotabi^
mus.g itads prüna eft cartilago;in anteriori parte fe offerts, in ifigura;deininz,4,5,3,133.——
b. Prima cartilago, intertía figura ΟΝ 6,7,8,9,pofleríori | facie fe offerens.
i Secunda cartílago anteríori facie confbícuayin príma;2,4.5 ,7,8,9,10,12,13.
k Secunda cartilago pofleriori facie [Declatur jin fexta 7,8,9,11,12,13.
1 Tertia cartílago occurrit ín [ecunda;3,6,7,8,9,10,n.
RE 8 laryngis' cartilagines Libro fuperiori defcripfi, tertiam cartifaoinz,
etíam fi" duplex fit, ne aliorum diffectionís Profefforum placíta prorfus
interturbarentur,uníus loco enumerans, Pratercahís cartilaoíni ₪8 σοῦ,
pus fimiliter cartilagínofum,fed 8010 ]5 הכ גת 0
compos,íncumbere retuli, quod àyae7ic nuncupatur, ^ raezicte ucro,
corpus quoddam,aut potíus laryngisfedem, ín medío ipfiuslocatam efle &
recenfuí, rímulae feu fiffurze lingularum, quibus tibize ínflantur. perquam
fimilem. INuncautem harum cartilaginti mufculos perfequar, ín Quarto libro ipforum "ner
uos príuatím enarraturus. Quando itaq ex pluribus cartilaginibus larynx, utapté claudere.
tur,aperírerurg, confiruéta e(t & quia fpiritus, retentionís uocísQ occafione,motu uolunta-
rio, & exnoftro pendente impetumoueri eam oportet, meríto mufculos cartilapínum moto.
res Natura ipfi communicauít, quorum quidam laryngí duntaxat proprij funt;quídam alijs
quoque partibus communes, ' Proprios humanalarynx duodecim nancifcitur, atqphorum
quatuor prímam cartílagíne, quam Ícutiformem uocamus,fecundee, quz innomínata cft, iun.
Duodecim
profrios eff
laryngis mu-
fios. gunt, quatuorfecundam tertíze cónectunt, duo tertíam prímae copulant, & duo ín bafi tertíze /? «iot
ws cartílaginis, quáfecundce coartículatur;fedem habent. Communes Galenus octo numerauit, 2
Ug. famen lex tantu explicauit, qui foli fcutiformí cartilagíni, non autemalijs duabus committun
Duo מכ tur.Ego praeter eosfex;alios duos obferuauí;non quídem fcutiformi cartilaeininexos. fed ipfi
giá operculi. laryngís operculo,quapropter etiam hí ínter eos, quí Galeno Communes nuncupantur refe.
rendi neutiquàm ueniunt. Cuíufmodíucró ipti (int, unà cum relíquis íam t
fumpta fermonis ínítío à proprijs quiomnes, utlingulà laryngisaperíat,
Ῥνορηίοτιιοι Opificefuntproereati, Quatuor ítagprímam fecunde iungentíüi,ad inferioralaryneísutrin
»134. *duohabeturjín príorí parte ipfius uerfus latera locatí. atqj hi breues funt,fed lati, tenbes ac ῳ
nofi,unus alterííncumbít;ac utrig fe ínuicé fibris ad x 110070 fimilitudine interíccát
nang, ab inferiori prímae cartilagínis fede fibraru origíne ducit, qua deorfum obli :
ora procedentes, fecundze cartilaginís parti, príora laryngis fpectanti inferütur. Interior huic
fubíectus;acín ortu fibrarü ductu exteriori omni ex parte fimilís,à fecundze cartilaoínis fede.
qua primae fubijcitur;orígine ducit; prímze cartilaeínishumiliori fcdi implátatus., ו fibrae
ex poftica parte, obliqué in antícam afcendunt. Quatuor íftí mufculí, utríng nímírum duo
intercoftalibus mufculís apprímérefpondétes, prima fecundam cartilaeíne ínuicem addu,
cuntlaryngísrímulam claufuri, Ad hunc fané modum quatuor illos mufculos ínterdü,neq: id
infrequenter locatos ín fcholís oftendi, aliquando tamen unicum utrínque duntaxat Roth
ductum fibrarum' antetíorís nobis enarrati mufculi fecuantem,fed interim pauló craffiorem.
Rurfus
ordíne profequar,
claudantuejà rerum
qué ín pri
Exteríor fo.
| E
| DE HVMANI CORPORÍS FABRICA LIBER מז 355
Rurfusautem, quum alterum duntaxat Prefens figura, fexta buius Capitis feózi סירפ
deffe ἢ às osdladggedsisnt te omni ex βάγτε ve[pondet ifr quod bec priuatim oi
5 ל ^ \ ruaut, 2 fcd 5 d M Jeulos fBeczandos exhiler, quos dcinde cartilaginis
in uiris, IUOS graciles, 6 catneos enit Bina, ad inferiores prine cantilagimis procefus alt,
maduertí mulfculos, quiex medía longí quado deducfos uidi. CA tag rA prima la yyngis
| 97635 tudine" fpinze fecundze cartilaginis ena
notatuy cartilago,B uevo [bina fecunda carrilagin:s
; א Act A Q aurem cy. .1) duo onefcult à fecundee cavtilaginis
l^ Με t actandem deorfum oblíqué ducti,in e ו o
13,4... 8.6.1
| ? à , à ἘΠῚ ו briticiplum fumenres ,ac in primam cay tilaginem
les8liac, procelfus inferiores primae cartilagínís ἐπι εγεί,
| D. infertionem moliebátur, atcp hi manifeftó prímam quogscartilagínem fecunda propinquiüs
accommodabant;rímulà illam;feulingulà hac functionearctantes. Ex quatuor ueró muículís. p, olor
fecundae tertía commíttétibus, duo quog utring habetur;ac" unus quidé exacté ín tota pofte 8
| riorifecudae cartilagínis (ede, fecundi ipfius lon gítudíne,qua ftomachu fpectat,locat, qui car
/ 67 fica. neo príncipio ab infima fecudze cartilaginis parte enatus,ac deinde rectà furfum procedes,tan il
» ET tifper latefcit,donectertíoe cartilagínis radici; qua fecudze coartículat,neruofa utcung: implan
ἷ "Ὦ 6,7
NS
m 6,7 fi.P.
fcx. וו tatione ínferatur, Huic mufculo per fecundze cartilaginis longitudine; quà fertur, " finus excul |
vomitus pítur tantus quide, ut mufculo utríufg laterís ablato;fecunda cartilaeo ín acutam" línea, & ue TM
/ à ב ל Σ 1 ל
E... lutí dorfi uertebrarü Ípínam, inibí definere uideatur, Alter mufculus nunc dicto cotígu us,& |
wu 00 Omníno carneus,à fecunde cartilaeinis fede enafcitur, quae príme cartilagínís internàregione i
66 refpicit,prímaeG cartilaginis inferiore proceffum'admittit.Ex hac itaq (ede praefens mufculus, |
Ρ8,9[.- carnofum latum príncipiir ducens, ac furfüm obliqué protenfus, tertíce cartilagini inferitur; /
E. totàfuilateris tertíze cartilapínís radicis fedem occupás,à priori mufculo nó amplexa. Hi qua.
o. tuor tefta cartilapínem utrínqp ad exteriora laryngis retrorfum euertunt, lingulà;aut ipfam, fi
4 po uoles,laryngem aperíentes. Ato duo quidé primi pofterioré cartilaginís fecunda fedem occu |
" ΕΣ x pantes,recto motu id procftat,relíqui auté;utoblíquo fitu praediti funt,ita quoq tertíà cartilaoí
3. ἴα. τ᾽ nemin pofterioraobliquereuellunt. INonus & decimus,qui tertia prímze copulát,cti&utringe
«iQ. funt fingulilati, &,ut czeteri laryngís carnei.enafcuntur aute ínuíce contínui ex' medía primae
E SE cartilaginis fede, fecundu tota ipfius intern fedis logitudíne. Dexter(ide de finiftro fubaudi)
0, uclut triplex fuí príncipit oftendit, propter quaídà ipfius ínfcriptíones;adeó illi impreflàs,ut
4 4/0635 hari occafione triplex mufculus efleuideaz.hícà príncipio oblique (urfum afcedit, & dextrae
li: G.H. tertie cartilaginis partis anteríori fedi implátatur. Duobus hís tertía cartilago prímze adducit, i
455 ו-0 y, llorumtQbeneficio duz terti cartilagínis" partes,contractis nímírü mulculis coniuent,ipfatg
x. lingula horum potiffimum auxilio coprímitur. Hi (anémufculi omnium totíus corporis cum
? > Υ temporalibus;pro ipforü mole,ualídifTimo fungütur munere,quü tot mufculis expírationem
molíentíbus, ín Ípiritus retentione opponatur, quand & huc quog reliqui laryngem arctátes
46,7,sf. mufculifaciant.' Vndecimusac duodecimus, in bafi tertíee cartilagínis cofiftunt;canimirü re- ΠΡ
סו ו αὶ" ftomacho larynx cómíttitur,tertíatp cartilago fecundze cartilagíni 6000013 τι cis.
P 5»5f2- Suntaut&ab utroq:latere finguli,qui exradíce tertie cartilaeinis, quà haec prímae proxíma eft,
ἐπ principii fümunt,& fecundüm bafim tertíze cartilaginis modíce furfum protenfi;ad tertiae car
tilaginis medium(ubí duz ip(ius partes ínuíce colligatur) finíunt,fe mutuó inibi cótingentes,
Suntítag prarfentes mufculi breues, & exteris quodámodo pyrí modo rotundi, intus uero \
omníex parte cartilagini tertíae conati, & ubi fe inuicem contíngut, latiores craffioresQg funt;
: quàm ftatim in ipforu exortu. Ambo mufculítertie cartilaginis bafim coftrineentes,atc; duas |
eíus cartilapinis partes inuícécomprimeétes lingula claudüt;arctatQ. Et hí fané areumeto funt, ]
| tertíam cartilagine neceffarió effe geminá,quü fi (implex effet, ab illís mufculís coftringi haud |
t 75,9: poffit, αεί πος 8 טכ סט τογτία primz iungentibus occludí, neg; a^ quatuor fecundz tertíam
f-^5- nectentibus aperiri potuifTet, Ex duodecím igíturlaryngis peculiaribus mufculís, octo laryn- Poprioyun
| = gemarctant, quatuor fcilícet prímáfecundze nectentes, & duo tertíam prímze cómíttentes,ac ^ogus.
demum duo ín bafi tertíze cartilaínis repofiti, quatuor πιοτὸ ipfam referant illi nimíriz, וטף
tíam fecundz comíttunt, Alij autem mufculi, quos cómunes uocamus, ד etíam motus
duces funt;per quem fpirítalís meatus lingula'ue amplificatur,& coprimítur, Hor& prímiduo Corzunius
tn: f. utríng finguli, extotapropemodü inferiori hyoidísoffis fede principii ducunt;aclati 86 car. ῥτύρμς s.
t4. nei,& ínternis lateribus ínuíce proxímí, cotiguiq uifuntur, Hincdeorfum protenfi,& mutuo
ΓΕΑ. interníslateribus abfcedetes,finguli in fui lateris inferior prímze cartilaginis fedem implantan
tur,tantalatitudine atqiípforü originu eftlatí tudo. Totoaute defcenfu, qua anteríori prímae |
? Alters,» Cartilaginis fediexporrigunt,ipfi Β τοῦς tantüm nexibus ín eum modü hzrent, quo íncüben |
/.G.st.P. tes inuice mufculi mutuo comittuntur. Porró ad praefentiu mufculorüinfertiones, quze non | Cormunium
E ΓᾺ ; mínus,quam eort origines carneze exi ftunt;* alij duo mufculi aque pro pemodu ampli prímae 30 4-
o, cartilaginiimplantátur, ab interiori regione oflis pectoris ín iugulo carneís,fed nó latis prín-
24r cipijs
P'robriorum
9 10.
200 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
cipijs ortum ducentes;qui furfum fecundüm anteriorem afpera arteríze (cdem protenfi;ac fen
fimlatiores.reddiíti;illiquam diximus, prímac cartilaeinís 1001 inferuntur.' Quintusacfextus i 5:35 4,5
communíum laryngís mufculorti,tranfuerfi unt, & ipforum utrinque habentur finguli" flo, ΠΣ 1
machumamplexantes, hí enim ex (tomachí poftíca parte;uertebras ceruícís refpiciente;fecun ;, ^*^ bo
düm ftomachilongitudinem principium fumunt, adeo inuícem continui, ut utrorumg mu
fculorum ídem unitumQp príncipium effe propemodum dixeris. Hincampli & carnofi;uerfus
príora tranfuerfim protenfi, lateribus prímz cartilagínis,fecundüm ipforumlaterum longitu
dinem implantantur,totaamplítudine,qua ftomachum contingunt, impenfe ipfi connati con
שומ tinuits.Hi quos poftremó recenfuimus,mufculiad pofteríora contrahuntprimze caxtilaginis
Jünchio, | atera, fecundze cartilagini cam ita applicantes, ut laryngem quoque, Íeu lingulam illam 603
ent, Quiuerbab offe hyoide procedunt, primam cartilaginem à pofterioribus furfum quo^
dammodo abducentes,laryngem dilatant, Verüm his contraríam functionem adipifcuntur
mufculi, à pectorís offe, prímze cartilagini ínferti, illi nanque humiliores, primze cartilaginis
fedes contrahunt, eafdem deorfum uellunt;nonnihil unà contrahentes ftringentesq' ו שג
ramarteríam, ne quícquam, quum uocem edít homo,reduplicetur,neg plurímum dilatetur,
Duo וקול = Prater hosíex,alios" duosanimaduerti propemodum teretes, ac ex medía ínteríori offis m 2,5 4f
ו 2^! hyoidisfede explantatos, & utrinquefingulos radici eius" corporis, quod laryngis cenfetur 5
9 3 % ^u
uifui fefe offerunt, Galeno tamen,quum ín nullis, que hodie extant, Operibus ipforum memi
nerit,íncognitos fuife opinor, non enim (quod forté quisarbitraretur) ín communium laryn
gismufculorum numerum funtreijciendi. C'uamuís enim hos octo Gialenus efle dixerit, δ
intecím fex tantüm defcrípferit, omnes tamen octo, primae cartilapíni committi poftmodum
Ífermoni fübnexuit, Porro hís duobusid munus concredítum eft, ut laryngís operculum, ci
bis קפסכ depreffum denuo cleuent, ipforum nanque príncipijs uerfus hyoides os tractis, 5 8
operculum illud erígí confpícitur, Veruntamen muículos, qui hís duobus oppofito munere
fungerentur, nullos obferuaui, nequeíd mirum eft, quum cibus & potus;fuo podereeuerfum.
cleuatum(laryngís operculum facilé comprímant,& ipfum molefua etíam erauatum,laryn-
gi promptéapplicetur, Quamuis non hi folum mufculi oppofitis deftituantur, fed δ ΠῚ quo» p fce. ge
rum beneficio rectum ínteftinum,& teftes furfumallici dicentur, Corpora enim, quac ex fua na. :Cintefti
tura plus fatís deorfum tendunt, nec peculíarem motum ín ductu,qui deorfum fit,exieunt, ad en 8
Laryngisli» eamactionem míníme proprijs indigent mufculis, Larynx rari aut peculíare lígamentum gura autem
$44. prorfus nullum obtínuit;przeter membrancaarticulos orbículatim cingentia,deínde ín ipfius 221i. ἐγ ον
medio" lingula confi(tit, cuíus etíam fuperiori Libro mentio íncidit, qua» conformatur ex car fiis.
à 2 Σ : SPOT 2 zu) ; » ARE jo q [pectatur
tilagínumartículatione, & praecipue cartilagínis tertiae partibus, quz prímá cartilagínem acu v... vfi
tís procefTibus Ípectant, mox & eas colligante ligamento, &€ pingui toram laryngem fuccín. guris.
gentetunica,cuíus fanénaturam, ac conftructionisartificium ut proprijs manibus ex diffectío
ne,uti modo fubijcíam, diícas,optarím.
עא 4 א קא Ὁ תק 80 א Lo£RYNGIS
Caput 2€ Χ 11. .70070
ABRICAM laryngis huncín modum inboue primum, autin uitulo,
deínde ín homineaulpicaberis, Ex alía quapiam larynge emundatas car
tilagínes operiadhibebis, uthzecuelut offium (quae mufculorum fectio-
m במ niperpetuoadelfe oportet)uicem gerant, deinde díffe&tis hyoidi offi pro
Adniniflya, 583 prijs" mufculis, ftatím tibí occurrent" duo ab offehyoide, ad primam 2 d c
tío primi cy 2 “ἢ cartílaginem procedentes mufculi, quorum príncípia paruo cultello ab ; e 3
commumium. Piles -————- offe liberans, paulatim mufculos à cartilaeíneradendo;ad ipforum ufg
Conminius inlertionem fequerís. Caeterüm pariratione à pectorísoffead prímam cartilagínem" ductos, c st«P.
שה 4. primümab offe feparabís,ac poftea ipfosab afperaartería leuiter díuellens,ad prímam ufq car
tilagínem,cui inferutur,illos deduces, Vbi quatuor hos diligéter intuitus fueris,fectionem per
palatí tunícam,fauciumQ intíma duces,ac laryngem cum ftomacho éfaucibus exímes,ad eum
prorfus modu, quo lanij boum laryngas execare confueuerunt. Liberatà poítmodi laryngé
cum afperccarteríz & ftomachí portione, omnino ab animanteauferes;ac abiectalingua;uni,
uerfam laryngé Sodalí,ac τες Anatomes ftudiofo tenendá porríges. Quualís mihi in laryngís
conftructione difcenda feduló fuit; praeftátís ingenij סטש > AN TONIVS SvcCHA,
. noftrz communiís Bruxellze,adeoG totíus Beleicee,ob fingularem medicinae ac mathematum
0 7% cognitionem, magna B rara [pes. Hacítag rationeaccommodata larynge,mox* gnis -
omachí
1
«4.2.1,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מז aci
ftomachi pofteriori parte ad primae cartilaginis latera productos in Ípicito. quod ut fiat prom
| ptiüs,ipfos longa fectiorié; ubi capita fefe contíngunt,diuidito, € hamulo,aut fummis dicitis
| alteríus capite apprelenfo;totumà ftomacho ad prímae ufque cartilaginis latera accuratélepa
| rato, Licebit iodó fex horum mufculorum, laryngi cómuníumactionem d; Ícere,dummodo
| ipforum capitahuc illuc, uer(us fua príncipia attraxerís, quo facto;oriinies ilíco à príma cartila.
155 4f. gíncliberabis, atque ad j duos; quos operculi laryngis radicí implantari ditum eftfetionem
שה conferes, Lingua tunícam; quae cum palati tunica & laryngís & ftomachí interíorí ipfiusqg
c, démum operculi cómunís eftjad aperculi radicem orbícularilinea incides, achamo exceptam
cutís modo 660113218. Mox enim illorum mufculorii fines ín promptu erunt, quos poftea
quamad hyoidesas, leniter ipfosab adipe illis proxíme accumbente leparando deduxerís,ab
offe ipfos di(Tecabís, Vrautem illorum functionem diícas, laryngís operculum digito deprí-
mes, ipforumQ capitibus uerfus hyoides os attractís, operculum euertiatqueantrorfüm ten
di eleuaridg confpícies, Mlodó & hos quoque mufculos & ftomachum, ipfum$ (i libuerit,
operculum a larynge in totum adiímes; ut tres laryngís cartilaeines, cum duodecím ipfi pro-
| prijs mufculis folae relínquantur, Quum tanieri reliquam afperze arteríae partem à fecunda car
ERE tilagíne ab(ecas;ínfpicito* elandulas homínis laryngiappofitas, & ut ín Sexto libro exequar,
64 וג, M, utcunquecarneas, Inboueautem, harum loco carneam prorfus reperíes fubftantía;ad fecun-
dae cartilaginis laterarepofitam, & mufculo cuipíam fimilem, quí feptimus & octauus cómu-
niumlaryngís muículorum ín boue cenferi poflit,quum ínterim homo cius fübfta; tíze,feu mu
Ículorum uice, quemadmodum nuper díxi,orandes infignesg; obtíneatglandulas, Czeterüm
+ quemad nunc tempus eft,ut ad amufTim" línguloe feu טהר דג formam íntucarís , cernes ením laryneem ΠῚ
jrodum ct períori parte & inferiori amplam elle, ín medío autem rímam oblongam habere ex eaquam
E. dh diximus, fubftantía conformata, Vt ueró hancproprijs manibus fubinde diftendas, aperiasqs,
₪ pur príusquam mufculorum fectíonem au [picerís, dextre manus pollicemediog digíto,laryn οἷς
latera comprehendes, indíce ínterím interíori tertíae cartílagínís amplítudini ínlerto, affir
autem manus pollícen:ac indicem, inferiori laryngis orificio immittes, ac duobus illis finiflrze
manus dígitís, (ccundam cartilagínem à príma abducere conaberis, dextre Qi manus índíce,
tertíam cartilagínem extroríum euertes, Liquídifliméením hac ratíone ínfpícies, qui lingula
aperiatur, Siuero finiftra manu fecunda prímze adduxerís, & dextrae manus pollíceac indice,
tertíam cartilagínem uerfus interiora protruferís, ac ínuícem duas í p(ius partes conníuere fece
ris,língulam ad amuffim claudi íntuebere, Scribo autem haec paulo fufiüs,ut Galenus aliquan
do íntelligatur,nec pofthaclaryngís operculum, uocis príncipaliffimum organum, quí hodíe
{εἰς Gialenícos profiteritur;contendant,& idem corpus, yAe7ícte uellingulam, & עו
feu laryngis nobís uocatum operculum 6116 opinentur, ignorates profecto lingulam in medio
efTe laryneis,actibiarum linguis, quibus ille inflantur,quàm fimillimam exiftere, Quum ítag
lingulam tuis manibus, utcunque uifum fuerit, & clauferís, ὃς aperueris, propríosaryngis
6. mulculos diffecabís, à' quatuor prímze cartilagíni (ecundam nectentibus aufpícatus, Leui
dens ἢ. ttaggac tranfuerfa fectíone,exteríorem mufculum à fcutiformi cartilagineliberabis praecauens;
9: neínteríorem (imul conuulneres,hocablato, ínterioré fimiliter ἃ fecunda cartilaeine abrades,
mentem adhibens illi, quam 011, fibrarumínterfectioni, Neq; hoc duntaxat ad amuffim,num
fcilicet unus duo'ue fint, rímaberis, fed etíam, dum (tomachum à laryngeliberas, diligenter
fig capiti expendes, num * eos, quos interdum obferuarí dicebam, mufculos reperturus fis, quí à fe^
ainerte cundze cartilaginis fpína, ín prímze cartilagínis humiliores proceffus ínferütur. Quatuor τα
E. fecundam cartilaginem prímze iungentibus àlarynge refectis, ínaltero laryneis latere' pro»
4 AM ceíTum inferiorem prímze cartilaginis, à fecundaliberabis,ac prímam hacrationeà fecunda an
2 trorfum reflectes," duos infpecturus mufculos,tertíam prímae collieantes, Vbíhos utcunque
! 759! examínaueris, integrum erit exiguo, fedacutíorí cultello prímam cartilaginem, à reliquis dua
gie τε busadimereautfiuoles, ad duos mufculos illítertíiam nectentes appenfam feruare,ac poftmo
/zfi.cip. dumtead " quatuor tertíam fecundz nectentes conferre. quos licebit à fuis princíptjs, quae ex
4 PR fecunda cartilagine fumuntliberare;atquead tertíam,cui inferuntur, deducere, Poftremó? quí
p^ in tertíze cartilaginís funtbafi, auferes fimiliter quoque eorum príncípía prímüm liberans;ac
' ad finem uíque, quo fe mutuó contingunt, deradens, huíufmodi enim adminiftratione perpe-
tuó integrum erit,mufculorum functionem dicere, dum fcilicet ipforum principia ad locum,
undeorigínem fumunt;attrahuntur. Ablatís mufculis cartílacines inuicem feparabís, nec fieri
poterít, quín tunc&ccurate lingulz fubftantia perípectiffimam habeas,quemad modum & na
turam illius quoque, 6 ufum, & formam, ex admíniftrationibus nimirum, quas proprijs ma
nibus iam 65 ἀσοτοἤτις,
DEB
Dior larya
gioperculi:
IL arynQgis.
mula feu ngu
la quo ntodo
Jbeclanda.
A dminiffya ^
tio bropriorié
123 74
P vopviorurm
910.
DPyopylorum
56,7 ₪ 8.
DPyopriorun
ug,
Alius wcinie
quàm Jéciio -
mis ordo.
B 7746 mo-
£U5 Quot,
DBroimus bya^
chbiymiaouen »
עו
462 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
DE MESCFDIS BROZCHIPFM MC
ucntibus. — Caput. 2€ 2X IIT.
ICINITA'TIS quidemordo,antemufculosbrachium mouentes,capi
tís& dorf, & fcapulze motuum duces oportuifTe defcribi indicabit, fi de^
j mum partes íam diffectis uiciniores profequiinftitutü effec, Vcrüm quum
[i inteerisadhuc brachium mouentibus muículis ;Ícapulam mouentes admi
niftrarí nequeant,multoQ mínus illis nondum ablatis,aut capitis aut dor^
fiadminittrare datu fitjopereepretíum me facturum duxí,ti brachij & deín
fcapulae motores,ante caput mouentes mufculos, fcctionis nomine agere-
dir Quanquam fifecus cuipiiuífum fuerit, Capita facile ita הס ה στιν, ceu ego,ín horum
Librorum epítome fectionem non moratus, fed uicinitatem potius fecutus, pracititi adeo, ut
cuiuisíntegrum fuerít, modohoc, modo illud Capurageredi, prout fibímufculorü tradendo
rum feriem. proponet, Brachium i itag antrorfum ad pectus, & retrorfum uerfus dorfum,& fur
fum ad ceruícé capuc, & deorfum ad thoracis latera mouctur:& preter hos motus quodam-
modo in gyrum quoqueagítur, aut íta círcunuertítur, ac fi baculum alíquem, ín utralquema-
nus non Hexas, fed fecundumlongitudinem tantüm mutuo appofitas accíperes, ac deíndeaL.
zernatím,prorfum retrorfumQactís manibus, baculum uolueres, Cuemadmodtü enim bacu
Ium fiue deorfum porrectum, fiue furfum fiuc antrorfum promínente, illo modo mouercpoL
fis, ita quoquebrachium, fiue íd pectoriadmotum, fiuefürfum actum, aut deorfum propen^
dens feruaueris ,femper circamuerti poterít adeó, ut brachium triplici motut gencre agatur.
Brachíumitaquepectorí" unicus adducit mufculus, originem fumens" ex media peciorís 454
offislatítudine, & ipRiinferris cartilaeínibus,deinde quoque priuatim ^ ex xfeptimae & oclauze em
coftz cartiaginibus, 87 ex media claüiculze fede,qua hacc pectoris os fpectat. Principijparsà adm.
clauícula procedens, omníno carnofa apparet, quz uero ex pectoris offis fecundüm dextrum c 5.060]
finiftrumd medio enaícitur,alteríustp lateris mufculi ínítio contigua cft,neruofior membrano μοι S.
d stab. à]
fiorg,& mínus craffauifitur. Artamen,quz ex offis pectorís latere; ipfitg ínarticulatís cartilagi 44r.
nibus prona(cítur, penítus íam carnofa exiftit, quae uero priuatim ex feptímae octauaet dota
rum cartilaginibus, iuxta mucronatam cartilaginem exoríturmembranca, X tenuisaliquo-
u(que confpicitur. Mlufculus ex his principijs prodiens, & paulatim craffior carnofiorqred
ditus,fenfim arctatur Xatqueínacutum tantifper proccdit, quoufqueamplo & nerueo;admo-
dumiprobufto, fed breui? tendine, humero fecandüm ipfius longitudinem ímplantetur, Fit *5t«Q«
uero tendinis huius infertio,' fubter humeri capitis ceruícem, ín interíore ipfius regione, non. -
nihil interím in príorauergens,? Huius mufculi fibrz inuicem uaríant, & paulba inte tendi, [is fy
nís productíonem, adhucin carnea mufculi parte, deinde & fecundüm totam tendinis ai upli
tudínem,ad x literze fimilitudinem fefe decufTatím interfecant. Quae ením ex clauícula, & me.
día .pectorís offistongitudine clauicule proxima enafcuntur, ex fuperioribus deorfum oblí
qué ín exteriora pri ocedentes, fuperiorem tendínis partem, fecundim totam ipfiusamplitudi
nem efliciunt, carnofieG toto ductu, preterquam ín mufculí ín humerum infertíone, perma. odd Ó
nent, Sed quaeex reliquaoffis pectoris fede,acex feptimae & octauz 0 cartilaginibus prí &ue, E
uatím originem mutuantur, oblíqué furfum protenfe, inferiorem tendinís partem, .ecundüm ^
ipfius latitudinem conftituunt, & cítíüs carnem ipfaru i, qua implentur, fuffulciunturg, quàm
fuperiores amittunt. Superiüs ením ad infertíonem ufque, mufculus carneam naturam refer
uat, inferius autem multó ante infertionem, liuidus nerueusig confpicitur, quod fuperíores É-
brz procul dubio, propter breuíorem ductum adeptz funt. Id nang omnibus commune effe
diximus mufculís, ut tanto breuiori donentur tendíne,quo fuccinctiori ductujpro motus ipfo
rum ratione feruntur, Caeterum fuperiora inferiorafp in tendíneuoco,non qua humeri caput
propínquiüsacceduntautremotiüsab illo reclinàt, fed ad tendínis, ας fecundü latitudinem
perficitur ,infertionem,has pofitionis differentias in przfenti refero non fecus, ac (i hanc char- .
tam,fübdítaaltiorem fuperiorem'ue dicerem. Eft 173 mufculus híc quodammodo ה p
tris; (ed inaequalibus coftís co(titutus," Vna nanque, fecandüm medíam dlauículze longitudi- ;r fes
nem ducitur, fecanda ad offis pectoríslongitudine procedit, tertía fecundüm ínfer tioníslon- daàKadl
gítudine fertur, quarta à medía clauiculz fede ad infertionis partem,humeri capiti propinquío "M
rem proficifcitur, quíntaueró à remotiorí ab humeri capite ínfertíonis parte, ad pector 18 018 6
הרס ורוו 631306 protenditur. Arg haec cofta, illa demum eft, quae "anteríorécauítatis quim.abR
axillz fe demeffopnaat; pofteriorem ueró ille conftituit mufculus,quem brachíüdceorfum dor né. .
foadmouereaudíes, Caterm utbrachiu pectoriadducens mufculus, differentes fibras;acla pur "
tum
DE HVMANI CORPORIS FÁBRICA LIBER זז 265
tum &'amplum, uariumG principium fortítur, fic quoque alijs atque alijs pectorís 60100
bus brachium admouet, Sí enim fu períores ipfius fibrae à clauicula ; & fuperiorí pectorís
offis fede eductae contrahantur, uerfus pectoris fuperíora, & ad clauiculam bráchíum addu.
cítur, fin inferiores fibra tendantur, preefens mufculus humiliorís brachiíjad pectus addu.
ו &tionisopifex 1] 186 δά" mucronatam cartilagínem,& fpurias cofta s,quz uerís uícinio
libik, res funt,brachium allicietur, At (i utraeque laborauerínt fibrae, ín neutram partem brachium
^ ínclínans pectori adigent, Quia icitur híc mufculus amplum, atque ex uartjs natum offibus
príncipiumobtínet,X fibras fefe ínterfecantes,cótraríatg ferie ductas, &ad haec motus etíam
differentes adipifcítur, nihil obftiterit fortaffis, ipfum gemínum pronuncíare,ac duorum mu-
fculorumloco cum alíquotetíam diffectionis Proceribus enumerare, quánquam unius dunta
xatuice míhitoto orationis contextu habebitur, V erm quum ínferior mufculi pars,quahu
miliores fibras producit, uerfus inferiora brachium pectori adducit, merito quoque mínor,
& fecundüm profundum tenuior fuperiori euafit, quae furfum magis membrum agit, & cuí
uehementior ualidíorQg functio concredítaeft, | Praeter hunc mulculum ( pace interim Ga-
leni dixerim) nullusalius brachíum pectoriadmouet, Nam quem íriter brachij mufculos ρτί; M'ufeulus
miüm enumcerat, quem iuxta mamillas exieuum, ad humeríartíéulum afcendere, acad Ípu &rachium pé;
rías coftas brachium adigere fcribit, in homíne neutiquam reperíes. [Non ením nos fugere Cut adiu,
poffet, quum huncobliqué (ub cute, ín aliorum fuperficieextantem, furfum ad axtículum hu. VM dE
1fi.c«:; meri prorepere Galenus recenfeat, & illum ín membraneam definentem exilitatem, artículo
ו inferiaffirmet, propter humeti offis ' (inum, " exterius caput mufculi fle&tentium cubítum an."
teriorís amplexantem. INec quifpiam meillum ofcitanter cum cute auferre arbítrábitur, quí Ps ied
aut humeri artículí mufculorum fectionem agereffus fuerit , aut admíniftrantiadftiterit, Et ufi Due.
quomodo;quzfío, mufculus alíquís ex mammarum regione incipiens, & aliorum füperficiei
sting: incumbens, etíam fi ucl fibrae cuiufdam craffitiem duntaxatzequaret ἃ quopiam ín homine
Je Pnli ienorari poffetz 1 demum " ínter illum, quem modo recenfíi, mufículum, & illum, quem bra^
chíumattollere audies, ad articulum confcenderet, INam ετῇ eius mufculi pars, cuti fubíecta
adimeretur,illa pars necefTaríó Cutcung quís uel ultro illum refecare propofuifTet) femper fefe
offerret, qua ínter duos illos mufculos fefe infinuans, artículo proxima effet, At quorfum attí
net, mihí hic ofcítántiae excu(ationem pretexere, quum uerbulo Galenum fimíarum, meau-
tem pro uiribus, homínum conftructionem defcribere,uel híc brachij mufculus, cum cseteris
innumetís atteftetur? homínes enim hoc priuantur, uerüm ín fimijs & potiflimum caudatís
ס 316.3. (quorum mihímaior copía, quàm non caudatarüaccidit) ad ה ππο ἀμ πῚ obferuatur. Cute
Vie - detracta; 5 quem nosin homíne prímüm occurrere diximus, parí modo in fimijs cófpícítur,
τες. nullo prorfus alio tectus mufculo, Verüm fub huíus humillima "cofta fcu latere, fuper obliquí
" — abdominis mufculi (quem defcendente uulgo dicimus) principium, oracile membraneum(g
mulculi initium reperítur,longe fub papilloe rcgione confiftens.[nitít hoc carnofum euadens,
fed eracile interím permanens, fub magnoillo brachium pectoriadducente mufculo, furfum
obliqué ad artículum porrigitur, eam prorfus, quam Galenus tradídit, infertíonem tentans;
INeque huíus mufculi infertío,utneque ipfius ductus, ni magno illo mufculo penitus eleuato,
in confpectum ueníunt, atque id non perfunctorié, ut Galenum íntellieas, etíam (i hominum
duntaxat medicinam nonnulli fefe profiteri íactitent, uenit obferuandum.INifi entm ἢ uncGa
leni mufculum, fuo progreffu 113 occultatum, & tantüm membranco principio modícéadmo
dum extare cognoucerís, erroncus omníno, atque admodum diflicillis Quintus de Admiíni-
ftrandis fectionibus liber ftatím in ipfa fronteuidebitur, quum Calenus paflim illum ín alio»
rum, ac proinde etíam ín eíus, quem nos brachíuni pectori attrahere diximus, fuperficie,fub
cute exporrectum mínüsrecté tradiderit, Quamuis interím fedul ftudiofos horter, utimeae
lententíze non íta prompte, propter Galeni obferuantíam , affcribentes íntueantur , num &
homo quoque cum fimijs illum mufculum communem fibí uendicet, & rurfus num caudatís A RU.
fimijs inaliorum füpetficie (ut Galenus teítatur)extet, — Praeter hunc, Galenus alium defcri. "egi
Jéapulam ἀπ.
dii
"idis fe»
pr -4 bit? mufculum, quemaltíoris brachij ad pectus ductionís autorem efTe exiftimat. Ifte profe trorfurt agit,
tk. 646 inhomíne nequaquam me fugítat míníme tamen,ut Galenus autumat,brachium pectori 5 piis ;
| E uerfus elatíora admouet, ímó Ícapula gratía;ut fcilicet cam ad pectus ducat, creattis eít,quod ἜΤ: ו
= 0 & ipfiusorigo,& ductus, illius tendinís infertio,luce darius, przcipuéín homine demon
536. ftrant.' Principium enim fümitfub * mufculo, quem ego brachium pectori accommodare re
Peb*^5 vili & illehuic omníno fübfternitur.' Enafcítur autem carnofo príncipío à fecunda, tertia,
[^ ES quarta & quíntaynonnunquam (fed perquàmraró)& fexta, fuperioribus thoracis coftis,non
4c, quídem (etfi Galenusnon femel aliter affirmet) ubí pectoris ofli coarctantur, & cx ipfo pe.
Ctorís
Líi.g de dde
zi. fec
24 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
coris offe, fedantea quàm coftarum offa ín cartilaginem pectoris offi inartículandam defi
nere incipiunt, nec prorfusrecto tramite,recta ue linca enafcítur, fed quafi digitis quibufdam»
cx coftarum offibus longis exortís procedit. Hincad exteríora porrectus anguftior, fed craf-
fior efficitur , quoufque ad humeri cum fcapula articulum, ín latum nerueumqQ" tendinem»
carne míxtum finíat, quo * proce(Tus anchorz imagínem rcferentís ínterno laterí ímplanta
tur, illic neruofior euadens, ubí is proceffus ex fuo appendice" neruofiorem ínterní capitis
partem emittit, cíus mufculí,, quem ínter cubitum flectentes anteriorem recenfebímus, INe^
quaquamautem tendo ifte articuli lipamentum ín homine contíngit, ut fane, fedadmodum
adhucobfcuré, in caudatís fimfjs, quibus anchoram ímitans proceílus modicé extuberat, de.
inde nullam fcapule regionem uacare, praeter hunc proceffum reperías,cui tendo ille commo
dé implantari poflit, Ad hzc, fi mufculí huius naturam ad amuflim perpenderis, procul du-
bio cüm alteríusalicuíus ufus gratía,tum etíam pracipué huius mufculiinfertionis occafione,
illum fcapule proceffum à INatura productum aftrucs, quandoquídem proceffus is,mufci
oillí non medíocríter aptam infertíonís fedem exporrigat. Huius mufculi fibrze fefenon ἄς,
cufTàtim ínterfecant , quemadmodum * mufculi, quí nobís brachíim adducere dictus eft.
Quum ítag hocfituac figura mu fculus ífteà INatura creatus fit, qui obfecro;ad altiora,quàm
primi mufculi * fuperior pars, brachíum pectori admoucbit: Eius enim principium, longe
à prioris mufculi fuperiori principio fuperatur, quum hoc à clauicula, & fuperiori pectoris
ollis fede, infigniter etíam deorfum oblíqué feratur, illud ucró ex fecunda cofta & tertía, pri
müm,utucl elatifTime procedat,longeQ inferíüis habeatur;ac mínus obliquum ductum(quiet
iamad" fuperíora feré pertinet) molíatur. Quamobrem fi hecomníahaud feeniter perpende
τίς, ,& Galeno conceflerís mufculi" ínfertíone, qua ὁ regione humeri capítís perficitur,nonni
hílartículilizamentum apprehendere neccflarió fateberis cam, quam mufculus ifte molirc.
tur brachij adductionem,neque humiliorem;neque altiorem fieri ea, quam àprimo mufculo
cflici dudum 181. Quum ítaque folius fcapulee gratía, non autem brachij, mufculum hunc
procreatum ín hominibus certifliménoui ipfius denuo in fcapulam mouent muículorum
enarratíone fermo ínftituetur, ac proínde ctiam ín pravfentíarelíquos brachij motores aegre
Secidusbya- díar. Vnumigitur * mufculum, omníum adductíonum brachij ad pectus autorem efTe cen-
chim owe fco, 6% = quibrachimad fuperioraattollít;pariter quoqueunum ftatuo.Eft porro híc mufcu
שת 105 carnofus, uaría quoque, fed contínua príncipía fortítus, ac uclut ex diuerfis mufculis (fi
lato ipfius príncipio, S uarijs infcriptionibusattenderís) conformatus.' ex medía enim οἶα,
uículz parte, fecundüm ipfius longítudinem quac fcapulam fpectat, príncipium ducit, mufcu
lo brachium pectori adducenti *contiguus. Deíndeex fummo humero," ubíís clauículae com
mittitur, ' & tota quoque fcapulz fpina mufculus hic" exorítur. Ex tota hac clauículze, fum.
mihumeri , & fcapulz fpinze regione, príncípium nerueum contínua línea enafcitur, quod
uíxbene pronatum, 1160 carnofum, craffumi admodum & extuberans efficitur. Mox à prín ^,
cipio mufculus carnofus permanens, ' ín angu(tum fenfim, tanquam ín tríangulí uertícem
tantifper porrígítur, donec humero tendíne amplo, € excarne neruofadp fubftantía mixto,
robuftod, ad humeri offis latitudinem, non modice fub ipfius ceruíce " inferatur.Tpfius ín
fertío , quae íntus , quàm extra neruofior eft, non ad amuffim fecundüm tranfuerfum perfi
citur, (ed modicé obliqua abanteríoribus, deorfum in pofteríora nonnihiluergit, nihilg mí
πὰ dp US quàm declíuís recia'ue (etfi Galenus fecus atteftetur) eft, quí ipfi eandem infertíonis for
ufl fid. mam tribuít,cum " mufculo brachium pectorí adducente, quam fecundüm rectum, ac hume
rílongítudinem perfici diximus. Totus ítaque mufculus, fi quis illum obiter intueatur,trían,
euliimagínem praefe fert;ac proinde à ^ fimilitudine, illum Cirzeci. 0.000% appellarunt,
Quemadmodum etíá ob id, quód humeríad fcapulamartículo,quem. duo Cirzecí uocarunt,
infternítur,illumqg quodámodo cótegit, ἐπωμίσια. eundem mufculum nomínarüt, ego autem
toto fermonis cótextuymufculum appellabo brachíumattollente. Caeterüm cofteemufculum
huncdefcribentes íra fe fe habent? Prímaà media dauiculz longitudinis fede, ad fummum hu
merum cótendít, & hínc per fcapula fpinam;ad eiufdem ufcg bafim.Secunda,à clauícula obli
qué,deorfumad infertionis ínternü latus ducitur, aut ea cft, quz hunc mufculu, & brachium
— fuoiatii pectori reducentem mufculum íntercedítearegíone,qua inuícem ambo committuntur.'T'ertía
anguli, de quo πιοτὸ cofta, ἃ fcapulcebafi, ubícíus fpina emíncreíncipít, ad externi latus ínfertionisoblique,
b aa μεν deorfumin priora contendit. Ceeterüm ueteres Groeci,qui fuos pueros corporis fabricà fedu
15 edocebant,omníag,ut uerílimile e(t, ad quafdam fpecies puerorum gratía referebant, hac
TL rriangulari figuranon conten ci;uídentur & exortum praefentís mufculi cuidà tríanguli uerticí
^ allimilaffe, quem mufculus nó antea oftendít,quàm fuo principio undig liberatus,in planum
ponatur,
us tal iux:
tab.
x s tab. b.
dut x fi. cap.
וב E
RE.
» δέκ." 1]
fcio.
X 54 4.8
43,4. 4%
L.
b stab. ab
ad L. quet
ducti con
feres citK
LadQ 3t
bule.
Csta.L.
d sta...
€ 4. ta. S
ta.^ . dein
ta. K. a tal
M.s ta. Pi
{4.γ.9 Ei.
mrs
ct priecipi
figura. εἰ
t4.indiciü
ferta.
ווק
ultra f.
5.3 t«.lint
ab Lad
b. ultima
filix oa
dde.
li.xàKp
IadG.
kiotab. e
N per Me
Oo.
1 figure i
dici τι tal
inerte A,
B, CcottGi
runt ad I
m ור 0
pendet P.
πὰ Fab.
dd QT.
o figirel
dici τι (d
leinftvte
per B ad
primam n
tat 2 db
4d D.5À
ad D . &i
confule 4
10511 ἐάδι
las , tc ἢ
in notan
titius [ἢ
|
|
|
|
Me mufcu.
|
prodit v
he: fi.
| T.
tab Oo.
mu/culi
7t4.0.
J 1054.6.
M utar.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER זז 265
ponitur, uumením íta extenditur, príncipij pars,qua brachíum pectoriadducenti mufcuz
lo proxíma eft, & deinde qua ad bafim fcapulze habetur,ambo magis prominent, attollunz
tur capartepríncipij, quae à fummo humero pendet, quafi ualdé obtufum tríanguli uertícem
2cpars exprimeret. Huncautem tríangulum efformabís,dum alicui lon 9ecoltz duas alías
breuiffimasadijcíes duae ením hae obrufumangulu efformabunt,cui praclentís mufculi exor
tus cfigies à Vcteribus comparabatur. Huíus fibra ínuícem non aliter uariant, quàm quód
anteríores,qug dauicule debentur, deorfum oblique in pofteríora ferantur, po(teríores ueró;
quaà capulee fpína pendent; obliqué ín príora defcendant. Quzautem fummo humero;
& ipfius cum clauículc artículo pronafcuntur,rectà deorfum procurrunt, nullo tamen inte
rím pacto mufculibrachiumad pectus ducentís Bbraruritu,fe inuicem decufTatim ín teríecat;
nihilominus tamen ob ínfcriptionesnonnullas oblique ductas,fibra implicari parumper có
fpiciuntur.Síítaquemufculi pars,queàclauícula princípíum ducit,tenfa fuerit, brachium fuz
Íumadanteríora colli,& faciem attolletur . Siueró fibra: à fummo humero, & clauículz fede
ipficommifTajorígínem mutuantes contrahantur, brachium rectà, & in ncutram partem ier
gens affurget, At (i pofteríor mu(culi pars,ex fcapulz fpína prodiens ín fe colligatur;ad pofte
ríora ceruicís,ipfumdg occiput;brachium agetur. IVlufculi huíus ínítía,ex totà am plitudine il
lorum,quz diximus;offium non exoríuntur, fed duntaxat ínflar 13110118 línez , undecun-
queà prominentíori illarum fedeadceo , ut paruaomniíno inítij craflities occurrat, INequeid
proríus negligendum eft, quum praeter hunc mufculum, quibrachium motu proprío attol ^
lat,nullus fit,jnequectíam brachium hocdonatum mufculo, alio egeat, quí eode cum illo furi
gatur munere, Quanquam nonígnorem , Galenum hicalíos quofdam defcribere at ídtam
ueré,ut ה Decímotertio de Partíium ufu, & Quínto de Adminiflrandís Ícciionibus míni
méconftet, cuíusloca (i omnía profequerer , ín nimíam prolixítatem precfens Caput excre:
Íceret. Quapropter unumquenque diffeciíonís , & 613161606 docirinze (quam omnes am
plecti debemus)ftudíofum feduló hortor, ut haec noftra cum Calenilcciionc,diligeti interím
infpectione, & fe&tione,quam fuo loco ftatím profequar;adhibita , conferre haudquaquàde
dignetur,hoc( adhucaddi finat,cercopíthecis prorfus candem efTe Ípeciem mufculi brachii
attollentís,cumhomínum mufculo . nam & in illisanimalibus huncmufculum ,uel (Πα επί
gratía,non ignauíteragorefTus fum. Canes autem,equi, boues ín hocartículo, non folüm íri
offibus,fed maxímein mufculis &ligamentis,abhomínís conftructioneuariant, ἢ Mlufcu
Iusbrachíumrectàad deorfumagens,cótrario munere illius? mufculi fungíturqui omnibus
fuis contractísfibris,brachíum pectori admouet,fcu ín anteriora agít,hiíc quoque carnofüs fi^
A. militer & craffus eft,& inter caeteroshuíus artículi mufculosutcunqueteres . Ovíturautcni
carneo príncípío,exínferiori ícapulze bafis' angulo ,àbafi quidem modicam príncipij parté
affumens,fed infignem ab inferiori fcapulze co(ta,ex media ením 0 illius longítudíne,ba^
fifcapulze propínqua, & ab externa gibbáuehumilíorís bafis eíusanguli fede , continua car
nofaorígine nafcitur, Ad medium igitur longitudinis,inferíorís coftee mufculus híc, fca
pulzoffeabfcedit,& modice furfum in priora tenfus,humerum feu brachij os accedes;ín ua-
lídum breuemG,fed latum ceffattendínem, illi feré forma refpondétem, quem mufculus bra
chíum pectoríadducens,humero ínferít. Neq; folum forma(quam ad latitudinem & craffitíé
acinfertíonem, fecundümhumeri longitudinem refero)pracfentís mufculi tendo,illius tendí
nírefpondet,quíad pectus mouet, uerüm ín eandem fcré regionem, illi duo mufculiímplan:
tantur,ín eorum medío ínteruallu demíttentes,cuíi tendo" mufculíiínferatur, quem deorfum
uerfus dorfum,adilía brachium mouere paulo poftfubijcíam.Quamuís interím tendo mir
Ículiab ínferiori Ícapulz cofta pronatí,pauló uícíníüs humeri capítiímplantetur,quàm illius
tendo,quem brachium pectorí adigererclatum eft.INeque hic rurfus mefugit, praefente mi
fculum ínter brachium círcumuertentes,à Galeno perperam recenferi;atqsab 1110 mufculuni
tríangularem,& fcapulae gibbum occupantem, & míhíín círcumuertentium brachíum cla
Íem ponendum,ab ipfo autorem ductus brachij ad dorfum poni. V erm fiudio,quum mihi
res fecus habere uideatur;ab ipfius dogmate recedo, uti profectó & tu quoq: es facturus , ubi
affectu exuto,& am admonítus fectionem ageredierís, aut debite adminiltrantibus aftabís;
INollem ením mihí hic fidem ex Libro darí,quum certa femperlege orem,ne qua fides Librís
5ף ה1 partibushabeatur , quae nondum per fectionem uifz fint; Brachium deorfum trahi
tur,à" magno quodam, latóqueadmodum mufculo , quià fpinarum apicibus, qua àfexta
thoracis uertebra fpína;ad offis facri ufque medium habentur; principium fumit , noniqui
demid pluríi brachíj motuum opificum modo craffum, fed omníno inftar amplae mem-
branz tenue contínuum(Qacrecta linca à dictarum modo fpínarum apicibus pronatum.
Ζ Verüni
"T'ertius bya,
chiunt mouen-
tiun.
LiideDay
tium ufu, ΓΙ
de Adpini;
Jlrandis diffe à
dlionilus:
Quartus bya*
chium noueiis
tiun
“εἶ 4 J/
cLonibus,
AMufeulus alt
Uus quo j
canes di
2
dant.
Li. cy $de
;
266 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Vcrümubímufculos dorfum; mouentes, id príncipium perreptauít, eamq coftarum regío^
nem contíngít,quz maxime in dorfo,uerfus pofteríora extuberat,carnofum denfumQ cHicí
tur, S uniuerfus mufculus ad eum modum auctus, in "anguftum tantifper procedit, donec
tendínem latum,ualídum, fed breuem humero ΚΤ ΠΕ ipüus ceruícem, & fccundàm
ipfiuslongitudínem, ín medio" tendinís brachium pectoriadmouentis, & tendínis" qui bra-
chiumreciàad dorfumagit. Hícítaque mufculusetíam tríangularis eft, fed plane inaequali^
busconformatur coftís,acduas quidemlongiíTimas exígitunam,quae מ 0110.
gitudínem porrígítur,alteram, quae ab offefacro; perilía & ínferíorem thoracis partem , fur-
fumadtendínís infertíonem confcendit;atquealterum axíllze cauíratís uallum conftituit. T'er
tía uero praefentís mufculi cofta;à fexta thoracís uetebrze fpina, fuperangulum fcapulze , que
bafishumilior pars oftendít,ad infertíonern tendinis uchitur,atque hec tráfuerfim quodam
modorepens,rclíquis duabus coftís multo breuíor elt. Ac pro trianguli coftarum inzquali ^
tate,etíam huíus mufculifibrze differunt,quee ením per ilía;et Ípuriarum coftarü extrema fur-
fum porríguntur,prolixifTimze,acmínus oblíquae funt, quae ueró ab inferiorum uertebrarü
thoracís fpinis enafcuntur,breuiores funt,& tranfuer(im magis prorepüt. Vlufculus i(temo-
tus brachij deorfum opifex eft, non quídem íd fimplici motu,fed compofito,pro fibrar πᾶν
rictate,pricftans. quandoquídem prout fuperiores fibrae,autinferiores in fe collieuntur, con
trahunrürueíta quog deorfum,nuncad fuperíora, nuncadinferiora,brachium uerfus dorz
fum depríimitur. ^ Porró mufculushíc, dum capulo humiliorem * tranfcenditangulum,
= Bibrísquibufdam fcapulc comítti ,atqueip(i aliquain(igniori apprehenfioneadnafci , Gale
nus fcriptum reliquit. Deinde huius infertionís 8 non modo brachíum duntaxat;ab
hocmufculo moueríaflerit, imo ctiam illum detra&ionis fcapulze ad inferiora autorem effe có
memorat, Profectó etfi quàm maxímeéuerear, Galeni placítís obuíam ire, & lubenshoc Capi
te,faltem unici mufculum cítra controuer(iam plené defcribereoptem,haudquaquamtame,
ut rcs fefehabet,híc fubticere queo. Pracfens enim mufculus,dum humilíorcm fcapulze bafis
angulum íntcgit, "capul ofli, nifi mufculorum,quíab illo pronafcuntur, interuentu, conti
guusuifitur,neutíquamautem offi connatus 1 incumbit ibidem m üfculo;
rum reeíioní,aliqua peculiari ínfertíone committitur, connafciturd.INon ením aliter inibi (ub
ditis adnectitur mufculis,quàm mufculis dorfum mouentibus,& thoracis & abdomínís,qui
huícmufculonon mínus,quàm illi fcapulam occupantes fubfternuntur , Quum itaquemu^
Ículus híc,nullam ín fcapulam molíatur ínfertíonem, proprío etíam motu unà cum brachío
cam nequaquam, ut Galenus opinabatur,deor(um ucllit. Etfi illum tota ea fede, quaangulo
Ícapulz fuperuchitur,fcapulz innafcidare,idtantu me Hercules tranfuerfis perficietur Éibrís,
illisinquam,quze ín elatiffima fuae oríginis fede habentur, atqueà fexta; feptimee,octauze;no^
nz & decimze thoracis uertebrarum fpínís dependent,quze fané non deorfum fcapulam mo^
ucrent,fed reciàad dorfum.Huiíus ením mufculi emínentíor pars,altíusà fpinis, quàm Gale
nusarbítratur,príncipium ducit;nam aliquoufqueilli"mufculofubfternítur,quem fcapulam
mouentium fecundumnumeramus,quemdi Galenus inter pofteriores (capulam mouentes,
Demiffiorem uocat,amplumhücbrachij mufculum,ibídem príncipij fui uertícem affumere
a(truens,ubíille demi(Tior fcapulae mufculus ceffat. At quum fuo rurfus 1060 defcapulae mo^
toribus fermonem ínftíituemus,ad brachíj mufculos íam reflectenda eftoratío;inter quos Ga
lenusalium enumerat mufculum , eiufdem functíonís cum nuper dicto, oratía efformatum,
utfcilícet brachium deorfum trahat;atquehunc quidem latum amplumi effe recenfet, fed τον
nuem ínterím. lembranam ením, quam nos carnofam uocamus , fibris carneís augerí nar-
rat,quum prímüm 1113 contingít,ac bras ΠΕΣ tenfas,carnofiores tátifper effici , donec
membranaamnpli & tenuís mufculi nature,quem buccas mouere dixímus .refpódeathume-
roiimplantetur.D'eíndehunc mufculum Galenusomnes, quiillum pracefferunt confectio
num Proceres,ín hominum potíus corporibus,quàm cum Cialeno ín fimíjs fe exercítantesla
tuiffe,atqueab ipfo ín fimijs ínuentum nufquam non íactitat. ceo profecto in fimíjs, & cani
bus,plur! ímísq quadrupedibus ipfum obferuauí,non tamen in omnibus zquélatum carno-
famüe.Atín fimia(utídpriuatim dícam)ad hunc modum mihi apparuít, membrana carno-
IE fecundüm fpinze totíus longitudinem firmiüs fübdítis organís , quàm alibí connafcitur
haud aliter; quàm! fiex fpinarum apicibus prín cipij fui portionem, aliorumligamentorü mo^
do educeret. V erüm ín eafede, qua membrana ér rceionequinglumborü i uertebrarum confi
ftit;ilittg os contíneit,carneís ,fed tenuibus r. arísqy fibrísadaugetur,quze furfum oblique uer
fusaxillam prorepentes,acex lata bafi fenfim inarctum collectae, mufculum amplum attenué
exprimunt, qui ín mucronem definens obícuré , uixqadmodum ín humerum implantatur,
tendíni
b τιν,
uerfus n.
tab.S, Ty;
uerfus V.
€ 4. fa. Q
T mufeul
Δ.
d για.
€ τοῖα.)
ma cofra,
$ad T.3
Tpe X,
V.sab ὃ,
f ad fedi
Y ta.10.
£ ed fedi
Y tab.io,
0 9
uerum bi
dc partei
fius a in
gnita Idi
tüm «gi
Tus.
Uster.
| 4.8:
16
| 10 (4b.o.
|
|
54. Et. ^.
1o fab.o.
les offert
4. ₪
"ntes ali»
quot.
I2 (ab. H,
"3 X.6
Ir; 10 L.
| .וו
αι
TTA
בו
2?
"tab. =,
0.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER זז 267
'tendínicius" mufculi contínuus,quibrachium pectoriadffirere Cotiimemoratus eft.In caní-
busmanife(taminfertíonem ín hunierümnon oftendit; & üidetur müiltulibrachium pectorí
adducentís tendínialíquo pacto admiífcerí,aut potíus propríz eius mufculí membranz adná
fci.In equís quog,bobus,& ouibus,& íd genus anímalibus,admodtü euadit confpícuus,un-
deetíam confulo illum ín bouepotiffimüm perpendi,quod fiet promptíflimé, fi excoríatilo..
uisaxillam ínfpexeris. Apparcbit nanqueísamplus,A contermínís mufculis rubícundíor, &
c«terís partibus albís apparentibus;exillo maximam portionem ablatam efl CÓperics,quani
laníj cuti adnátà relinquunt eo,quód carnofam membranam unà cum cuteauferre,ínter ex,
coriandum confueucre,atqídeo ctíam tantam prefentís miüfculi partem, quanra nondü pror
fus,& infienitet carnofaapparet,auferunt. Quapropteretíam íuuabit , excoríantes lanios שש
dere, qui longé acutiotí cultello, maioritg moraín axilla cutemadimun t,quàmin telíquo cor
pore,ubí membranam unà cum cuteà fubditís corporibus feparant. INonínutile quoq: erít;
excoríatàcutem ubere tibi exporríei;ut& cutícorum mufculorum portionem adhucadna.
tam conteplerís,obferuesGghuic mufculofz carni pauló re&íores fibras in tertextas efle; quàm
amploilli'mufculo,quem brachium dcorfum ad Ipinam mouere teftamur. Atg haec ín fimía;
& que proximé nominata funt, anímantibus didici ,atin homine me reperífle nequeo affirz
mare,quantumuis recté cutemab adipe, & quum obefius accidit corpus,adípem à membra.
nacarnofa,& membranam à fübdítis 1111 mufculís , pertotum thoracem abdomenGnon di
uulfam,laceram'ue femper diflece.Liberauienim fubindeab adipe cutem,et ad ipem poftmo-
dumáà membrana,& denuo membranam ab hís, quibus íncumbebat mufculís,ac deíndema
nibus membranam terendi,fed hactenus illam nullis carnofis fibris fecundàm thor: Icís latera
nutríitamauctamg obferuaui,necetíam fpectatorum aliquís, quotquot mihi fecanti üfiquaii
aftitére, membranamhanemufculofam ferí,afferere ualuit. Praeterea fi mébrana,quaim inu
fÍculumfieri Gialenus aftruít,brachium deorfum traheret, proculdubioauthum cro, autarti»
culifaltem ligamento necteretur,quod & (i de [imfjs fortaflis,& bobus díci pofli:, quíalium,
quàm homínes,motum,propter crebrum ín terram príoribus pedibus inníxum exieunt ,in
homínibustamen nullam íinfertíonem membrana: carnofze ín ἢ umerü fieri;audaciflimé pro,
nuncio. Namprzterquàm quód membrana ín homine Ébtas carneas fub axillisnullas coin»
monftrat,inteorum eft cam per totam axilla reeíonem,ab huíusloci mu Ículís, & artícülo no
mínüs liberare,quàm ín inguinibus,& poplite, quod haudquaquam perficcrerür, fi membra
natendínemín os brachij infcreret. Porró quum omnibus diffecionum ftudiofis intcgruim
fi;num hzc,quz de membrana ín homínibus propofui,uctítatifintconfona, proprijsmani
busínquírere;autalijs diffecatibus íami admoniti altare poffint, hís prolixiüs immorari haud
conuenít. Addam tamen & hoc,(i mufcülus i(tecum ; quem Gialenusnarrat, ductum,fitum,
& fibrarum feríem nancifceretur , quód non alio plané fungereturmunere, quàm inferíores
cíus" mufculi fibrae, quem nos brachíum deprimere afferuimus. Nequaquam ením, ut Gale
nusarbitratur,huius membrana carnofz mufculi beneficio, brachium rectà deorfum ,&in
neutrumlatus inclínans duceretur, quum prorfus oblíquas;ex Galeni ctíam defcriptione , Εν
bras nancifceretur. Cacterüm 112 nullam partem uergens brachium deorfum ucllitür,quum et
inferior" mufculiadducentísad pectus pars , & inferíores fibrae deprímentís? mufculi fimul
aguntaccedente unà quog brachíj pondere. Ατῳ duce fam díctae mufculorü partes,ille funt;
qua axíllae cauítatem efformant,quasiín Libro de Artículís Hippocrates Tendírum nomí
ne nuncupauít,quemadmodum & Veteres,qui etiam T'endines nuncüparuntmufculos oc
cípitis offi connexos,acín medío foueam efformantes,& Gracís ἶνας quogappellatos. Quí
brachium círcumagüt,tres mihiconftituuntur müfculí, omnes cx Ícapula ducentes otigine,
& latis tendinibus,artículum contínentibus membranísímplantati? Prímus ítag;, quí ordi
nebrachium mouentíum quíntus haberi poteft, fcapulze ? (inum occupat, qui ínter fuperio-
rem fcapulz coftam,& eiufdem fpínam, feu magni illius proceffus radicem uifitur . Procedit
enim à (capulz bafí,et omníno carnofus totam,quam díximus,fcapulz cauítatem implet,ot
fifemperualídé;ac (iab ipfo toto progreffu enafceretur, conatvs . Quum uctó ad fu periorem
ceruicís fcapule fedem pertíngit,fub líeamento nalidiftimo,fummumbhumerum ínteríori fca
pulz proceffüi(quemanchorae aífimila mus)colligante;ín anteríora contendít,ctín amplum
ualidumé ceffans tendínem,artículum humeríad fcapulamfuperat, cíus artículi licamento
pertínaciflimé;obliqua quodámodo ínfertíone ímplantatus.Eft itaq: mufculus híc obl6eus,
& exteríüis gibbus,íntus aute illirefpon detcauitati, quam ímplet,deínde fibras fecundüm fuí
longitudine exporrectas habet,qua fi brachíü acrollentís? mufculi fibris coferan ה ΓΔΠΠΙςῖ»
fc prorfus exi(tut. Huius mufculi Galeni nó סמ opinor, nifi forté icis attol
Ζ 2 lentes
Axillayum
ttallr.
Quizius ὅγα.-
6/1 γιομεχ,
Lun
266 ANDRE AE VESALÍIÓÍ BRVXELLENSIS '
Iéces (quos uarios,neg femper eo(derecenfet) illi reponat, quáuís ipfi ad fuperiora cótractío,
quam obícuréuerfus anteríora molítur,praecí pue demádata nó (it. Deinde Galeni defcríptio
numnullaillicogruit, etíàfi (capuloe emínentiori coftze quendam exporrectum obíter narret,
quem fiquishuncnofti efTe díxerít,nó tamen ípfiínfignem cum brachiumattollente mufcu
ΤΩΣ ^*^ lo connexum (imo uix contactum) tribuere poterit. Sextus brachíu mouentíum mufculus ἢ -
vs, admoditeftcarnofus,ac ςοποδιυιᾷ 1 ה fcapulz fedem opplet,ex " bafi toríus fcapule car RE. ,
neiorígine 160% ín tríanguli " uertícé,ad ícapuleforma tantifper arctatus,dumínínte 4r.
ríoréartículi regione pertíngat,cuíamplo tendíne,quafi in femícirculu implátatur, Huius mu א
fculi faperíus latus illiadmodü contínuum exiftit,qduem poftremórecenfuí,adeó fané,utnifi 2 Luefus
diligenteranimuadhibuerís uterg unus effe tibiappareat.illumq: mufculum 861 elatíoréfca. 7:1.
pula cofta;inflexione ה fecifTe,atq itaetíam portione gibbce fedis fcapulgoccupare ξ 4 E
Sepeinus. afferes. Septimus ucro brachíü mouentíu mufculusillee(t,que Galenus in Decimotertío de 7^ Br
Partíum ufu(nam ín Quíntode Adminiftrandis fectionibus omnesáfcapula ín humerüpor 4 rr.
re&timufculi miré cofunduntur)brachíum retrorfum,ad dorfum agi credidit, "ill ením, qui. &«.i.9 M
ueréid munus pracftat, quem ínter huius Capítis mufculos ו corecenfuí, Galenus cir ΕΗ
cumuertentis ad exteriora uíce defcripfit. Ceterüm hic feptimus mufculus, cuius ope brachíü 1
adexterioracírcumagi fcio,unfuerfum fcapulze gibbum, quod fub ipfius fpina habetur, im^ c; ficca
ΟΝ Exoríturením carnofus ex fcapulz bafi , deíndearctiorad fcapulae formam" redditus, lis ὑπο
tandem artículiligamento,tendíne amplo atbreuí,tanquam ín femicirculum extrínfecus infe d DT
ritur íta,uttríum mufculorum brachíum círcumagentium tendiínes, in orbem quafi uniuer^ ἃ EN.
fumartículi ligamentumamplexentur,& quaratíone fingulifuis funganturmunijs,facilé de^ Had K.
mon(trent. Ligamenta uero fcapularum ceruící, caputhumericolligantia;ubibrachium mo zm b
uentíum mufculorum fectionem abfoluero,peculíari Capite pertractabo. E
MESGCGFLORFEM .אעעסא 4ק1ת תת
7 Capt Χ X 12
1 hactenusad brachium mouentes ufquemufculos,czeteros,& כ
|| latum illum,quibuccarü motibus praeeft,difTecueris,cutís quocp ex par 4 4 4
j| tefuperiori fcapulze,& pectoreablata erít,ac proinde cutis ab abdomíne
δι uníuerfo thorace;ufq ad femora, 0 1718 facrímucrone nunc dutaxat
adimetur. & hanc quidem autlantj more íntegram excoríabís , uníca
tantümlíneaà pectoread pubis ufque os ducta;aut per uaría fruftapro^
utcommodiorapparebitratío,eam diffecabis, Ego autem ínterdir, quan
lo: 46 do homínisfectionem mihi adminiftrare foleo , fub inferiori maxilla per utrungj" os iugale, 5 jsfi.c
poa un robuftum funem traíeci ad capitís uerticem,laquei modo uínctum,idg autad frótem ,autad ὁ νι:
pofi, Occipitium magís,proutauterecto,aut depreflo capite cadauer fufpendereanimus fuit. Lon
giorem enímlaquei finem,trochleze cuídam camara trabi affixe tranfpofui,illoG corpus tan
quam fufpenfum , modo altís,modó demiffiüs detrahi, atgiín omnem partem, prout nego-
tio competebat,círcumuolui curabam,& quum rurfus lubebat, ín méfam ínclinarí finebam,
facilé ením fub trochleze regione menfa accommodatur, Atg hoc modo ín omnibus mufcu.
lorumtabulís delíneandís,cadauer fufpenfum fuit, quemadmodum Septímatabula utcuncgg
oftendit,quamuís dum illa delinearetur, funís ad occipitium reflexus erat propter mufculos,
quíin collo illíc (unt confpicui. Etfi fortaffis maxilla inferíor,ex diffectionis ferie ablatafit, aut
ctam íugalíaoffa fuerint effracta; nihilominus finus temporalibus mufculís exculptí,laqueu 14 uià
fatís ualidéamplectétur. Cauendü ením eft,ne ceruíci laqueus circuponatur , nifi am aliquot 6144 6.
occipitij offi conexi mufculi fuerintrefe&ti. Atq; eiufmodi corporís fufpenfio 1860 maximé có 8%
ducit, qubd moleftéadmodi corpus humani ín menfam procübens,modo ín pectus,modó
in dorfum conuolui poffit. Etlícet fortaffís opportuné cadauer uertatur, tamen mufculi tunc
2060 producuntur;autexínníxu latefcunt,coprimuntu τῷ, ut diffecti propríam forma & fpe
ΑΖογο ciem uíxretineant. Quocung modoigíturuifum fuerít,autea,qua dixi,rationefufpenfo,aut
7 ín menfarepofito cadaucre,cutemunà עס כ 3 6כ1 1 רהו 1118 membranze carnofioris 1006
yum c» canit ab uniuerfo thorace abdomíneGgauferes. C uod profecto,nifi laboris fis ftudiofus,difcenditg
«ullis 60/8 cupidusmoleftéac difficulter perfeceris, cum tot fectionibus cutis prorfus aliter liberáda ue-
tz, 5 siot quàm ficarnofam membrana uná cum cuteadímeres. Ablata cute unárurfus linea,à me;
día pectorís regíone;ad pubis ufg os,ín membrana carnofa duces,& deíndealíam à pubís of
fetranfuerfim,fecundüm coxendícís artículum,ad facri offís ufq: ípinam,& tertíamà fummo
humero;adufg mediambrachijregionem,fecundüm ipfius longitudine. His ductis fectioni
bus,
Qu covpus in
borum mufcu,
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מז 2ég
bus,membranam carnofam hamulo autunguibus apprehendes , & ab uníuerfo thorace &
abdomíne;ad fpínam progrediens;camauferes,ípfam interím glandulís,qua in axillis habe:
tur,adhucconnexam finens. Auul(à Ítaqpadaxillae ufgscauitatem membrana , haecad lucem
extendenda εἴ ας diligenter aduertendum,num ea fub axiíllisín carnofum degeneret mufcuz
Ium,à lumbis, & fpurrjs coftis incipientem.Siforté(quód non futurum fcío) hanc carnofis fi
brís aucià infpexerís,ea qua poterís diligentía;illab axillis Ícparaanímum adhibens,num hu
mero tendínealíquoin(eratur,authís partibus(ut inrelíquo thoracefolct)fibrofis tanrümne
xibus adhzreat. Atque feduló cauebís,neeó ruditatís uenías,utadeps, qui ín thoracis lateri^
bus,totog dorfo occurrit, carnís loco tibiímponat. Vidienim quofdam , tam rudes ;acín ἢ»
mílaribus partibus diíenofcendís adeó negligenter uerfatos, ut primo intuitu , adipem dorfi;
carnem eflearbitrarentur, quód multó magis illum hic,quàm alibi propter íncubíitumrube-
re cernerent. Cuando ením cadauer una atgialtera die dorfo íncubuit, tota íncubítus fedes,
: quafi ínfammationeobfeffa rubet,atq: ídeo & eius fedís adeps , Hac itaqueadminiftratione,
num membrana hacc mufculus efficiatur, & an cutís mouedze,an brachij gratía talis facta fit,
promptéexamínabís, Mihi autem hec membrana in hominibus neque mufculofa cfficí,neg;
humero tendíneínferi ,ímó ne ipfum quídem contingere uia eft, Caeterüm ubiuniuerfam Poi
membranam;à corporís trunco, & medía brachij regioneliberaueris , brachium pectorí ad, 17: »outivi
d 5.4.4. ducentem" mufculum aggredíerís,anteomniía perpendens, numalícubí promíncat illeeraci pr pos
lís mufculus, quo caudatz fimíze donantur, 16טף ἃ mamíllarum rcoionibus ; furfum 0010 ;
quéfertur, Verüm quum ifteín homínibus non fit;íam mufculi brachium pectori adducen-
tíscaput, àclauícula,& totaoflis pectorís reoíone,ipfitg infertís cartilaeínibus , nouaculaaut
cultello abrades,achamulís aut fummis dígitísapprehenfum,ad humerum ufqueà fübicáis
corporibus;aut 010108 autbuxeo cultello feparabís. Dum uero mufculí huíus caputnouacu
laliberas , accuraté ftudendum eft, nequidaliud unà cum illo auferas . [n canibus ením ac fi:
$t&.«br mijs, uerarum coftarum cartílagínibus mufculus obtenditur, quem feré' rcctiabdomínís
אל mufculipartem effe dícemus, & quíà Galeno refpíratíonis gratía creatus dícítur,acuicepro^ 7:60 44
' 7 * prijthoracís mufculí,à recto diftínctihabetur, quemadmodum ín mufculorum thorace mo: miferandis
uentíum enarratíonedícturi fumuslatius. [Nunc enímín hocadmonco,;utctíam fi egoinho- PE
mínemínüs hücreperíam, (tudíofi tamen illumobferuare co nenturaatquecommiílitonesín- |"
tcr difTecandum fefeadmoneant,etufmodi mufculim ex Galeni fententía híc laterejacproín-
denonofcitanter mufculum brachium pectoríadducentem oportere fuo princípio liberari,
+ autobiterliberatumabijci. Nequchuicíolüm anímus accommodandus eft;uerüm et illi,quí,
infimijsfub mufculo brachíimad pectus mouente occultatus , adartículí líigamentum ex,
porrígialiter,atquein homínibus dicebatur. Atqueítanon mírandum eft, me quumhomi-.
nísfabrícam oftendo,etíam perpetuo aut fimíam;aut canem publíce 16611021 adhibere, αν
term magnum hunc pectori brachíum adigentem, ín praefentía humero adhucappenfüm, κι;
relinquens , ad relíquos brachij accedes, quos commodeéadminiftrare nequis , nifi príüs abz /c«
p tr^. lato* mufculo, quiab occipitij offe procedens;per totam ceruícem extenditur, &" totí Ícapu- GRE
E 195 fping,fummoGhumero,unà & huícproxíme clauicula' fedi inferítur,tum hínc perícapu V nde
aram ἴα οἵδ θα, δ. bafim deorfum protenfus,donec mucronefuo octauze thoracís uertebrae Íping za
fibi. commíttatur,Eftenim mufculusifteab occipitío;ad octauam ufque thoracis uertebram,fpi
:fi-*- narüapicibus quodammodo cónexus, ab ipfisij príncipium fumít. At dehocmufculo unà
"m S & ceterís fcapulam mouentibus , poftea agemus. nuncautem obíter eíus mentío íncídit,
isf.cp. quod pofteríores brachium mouentes confpiciapté nequeant, nifi illeàfpina & occípitio, ad
» 91 ipfius ufgiinfertione,;fectioneliberatus fuerít. Adminiftratur ueró nouaculaaut cultello , fe^
/9/5Q- candüm fpínzedorfi longítudinemfactafectione,quze mufculum illum duntaxat ad fübíecta
ufqueuulneret, deíndealtera fecundüm occipitium eft ducenda, qua ibidem etíam mufculi
príncipium,ab occipiti) offeliberet. Atfifortaffis fubiectum aliquem mufculum illis fe&ioni^
bus uítíaremetuis,buxeum cultellum exterioribus mufculilateríbus fubdes,illi (cilícet lateri,
quodab occipítío ad dauículam fertur, & deindeilli,quod à (ummo humero feu clauícula;ad
octaue thoracís uertebre fpina defcedít. Cultello ením lateribus indíto,& furfim deorfum
acto,à fubditis mufculisillumfcapulge mufculum abfcedere coees;atq ipfius neruci príncipij
craífitíem facile tunc coíecturabis , mufculumgià fubftratis corporibus íam liberatum,paruo
negocio ad ipfius ínfertionem perduces. V erüm rurfus fub hoc,utín peculiari huius mufcu.
lienarrationefumus dícturí,obferuandum eft, neunà cum illo mufculus ab occipítio in 63
pulam procedés auferatur,quem Galenus unà cum 1110 quem nunc díffecafti, fcapulam quo»
quefurfumtrahereprodidit.INeg hoceo díco, quafihomines illum cum fimijs communem
25 haberent,
ad dini fecundi
érachium mo»
uentiun.
Quarti admi,
ziflvatio,
"T'entij admi,
πιξυαεῖο.
Septimi,
uinti.
279 ANDREÁE VESALI! BRVXELLENSIS
haberent,uerüm utnó perfunctoríé, an illo quoc; homínes donentur,anímaduertas, & fimia
ádminiftrationi fimuladhibíta,hzec noftra cum Galeno(fi modó diligens INaturz fis admira
tor)conferas,nequectíam canibus hic confidas,quí quemadmodum equí;S& boues, & caete-
ra,queclauículís carent,anímalía,plurímüm inbrachíum & fcapulam mouentibus mufculis,
ἃ fimfjsuaríant. Quac adhucalium habent mufculum,ab externa fede tranfuerforum procetz
fuum quatuor primarum ceruícis uertebrarum enatum, & ín fcapulae fpinam infertum , quo
homínes quoquecarent,effet tamen & ifte quoq; fi reperiretur, íam díflecandus.In fimijsigi -
tur,tribus illis mufculis abfectís,íinhomine uero, prímo duntaxatliberato," mufculum cuíus
beneficio brachiumattollitur;à fuo príncípío feparabis, eius caputab uniuerfa fcapulee fpina,
fummo humero, & clauículae media fede , nouaculaautcultello proxímé femper offi adiecto,
abfecans,donec illum tranfuerfam ín humerum ínfertionem moliri confpexerís.Brachiumta
men attollens mufculus;poftquam 0105 tríangularem figuram,et precipue illius capitis,quod
abfe&um,iam obtufüm tríanguli uertícem oftendet; perpenderis,non folüm ín fuperficie un
díque eftintuendus,fed fümma diligentia inquirendum uenít, num totailla moles articulum
exteríüs íntegens,quamQg nos uníusmufculiloco habemus,plures mufculi (int mutuó fibi ín^
cumbentes , quemadmodum Calenus ín Quínto libro de Adminiftrandis confectionibus
uidetur ínnucre,immerító utíalíàs fepíus;ueteribus diffectionis Profefloribus(qui inhomi^
num cadaucribus fcfe exercebant)nefcío quam, ofcítantíam imponens.Examínabis itaque u^
níuerfum mufculipríncipitatq: quomodo craffefcat, carnofusd fenfim mufculus cfliciatur,
confiderabís,ac deínde tendíne etíam ( qui fimplex eft) examínato, pertranfuerfum ín omniz
bus mufculi fedibus illum díuides,utaliquando fatearís illum nihil mínus,quàm duplicatum
efTe;neg illam referrefpecicm,quàm trcs prímíiab ilium offeenatí, & femoris motibus famu^
lantes mufculí pulchré exprímunt,fi imul mutuo íncumbentes,uníusQ mufculiloco enume-
ratiperpendantur. — Caeterüm duobus prímís brachíum mouentibus mufculis,ab humero
abíectis" mufculum,quí deorfum brachium mouct;à fubditis illi partibus adinfertíonem ut
que liberabís, quod fa&u eftfacillimum, fifecundüm fpinzelongitudinem , à qua príncipium
affumit,líneam duxerís,quae membraneum ipfius principium duntaxat perfecet.C)uum itagg
principium liberauerís,hamulo aut dicitis id apprehendes, uníuerfum mufculum buxceo cul
tello;aut etíam nouacula retufiorí,à fubditís mufculis feparans.In hacadminíftratione;" quali
ter mufculus ifte bafis fcapulae humiliorem angulum tranfcendat,fcapulae(padhereat, contue
beris,& deíndefi principium ipfius uaríé adorigínis locum protenderís , manifefté quo mo-
do híc mufculusbrachíum detrahat, & nihil minus quàm fcapulam moueat;addifces, Porró
quumlíneam illam molírís,qua eius mufculí príncipium àfpinarum apicibus liberas, cauen-
dum fané eftjne unà quog difTeces ^ initium abdominís mufcult oblíqué afcédentís,et deinde
"illius,quítranfuerfimà fpinis quoque uertebrarum enatus,in decímam & undecimam , tho-
racís coftas ínferí dicetur. Quapropter fi tuís manibus parum fidis;idemin hoc mufculo ten
tabís,quodiín illo experíendum probauímus,qui* fecundus fcapulam mouentíum nobís nu-
meratur,ut fcilicet protenfam manum,autbuxeum cultellum externo mufculi lateri fubdas,
atg illum tranfuerfim furfum deorfumtpactum , tantifpermouceas, donecad fpínarum ufque
apíces mufculum,à fubdiítis organís díuifum effeconiecerís,hac nanque ratione principij fuí
membraneicraffitiem prompte cognofces, & quàm alté cultellus aut nouaculaad hoc feparaz
dum immitti debeat, exquiífité intelliges. V erüm omníno opportune feceris, fi ftylü aliquem.
longiorem,rorundoGpornatum tuberculo,fub mufculi príncipio rectà protenderís, & fenfim
cultello fub mufculo ad (tyli latus demífTo, principium díuiferis,cultellifemperacie extrorfum
ducta, & leuiter oblíquata, furfum femper cum ftylo protufaad eum ferémodum, quo char
tram 0101010305 . INifi etíam eo artíficio uti uelís, quo ín eruendís e uefica calculís utímur,
quum fiphoneminftar dímidize canalís eFlictum,;ueficee ceruici indímus,ut deín ín eius 631
tatem fectio molíatur eo prorfus modo, quo pilofi feríci textores , ferícum ín pilos diuidunt,
hísenímrationibusomnía pulchrédiuiduntur,que fecundüm ftyli longitudinem diffecanda
fubinde ín pofterum audies . Quando" ígitur muículum , quo brachium declíueagitur, ad
humerum perduxeris , tendínem íp(ius ab humero liberabís, ac demum mufculo retror
füm brachium trahentí te acccíngens, ipfius initium fimiliterab humiliorifcapulae cofta ab^
fcindes, & accuraté indagabís,num Gialenus ucríüis huic círcumuertendi munus attribue;
τίς, quàm ' mufculo gibbam fcapulz fedem occupanti, quemíque ego ín cíircumuertentium
albo recenfui. Poterís itaquehunctam diuhumero appenfum relinquere, donecillum , qui
fcapule gibbum opplet ,à fcapula ad artículi ufque lígamentum abraferís , ut co uerítis fin»
gula expendere ualeas," Mufculum, quí Ícapule cauítati incumbít , quee ínter fpinam &
fuperio.
ka. tab:
το ἐφ. A.
סו
Y 10 H4,
5 1t fab,
t xata,
las t4]
ה
7 tab.r.
27 1.
Hec feri-
t fig.ulti,
E li.a
₪
d magna
iex parte
ll brachi-
amouent.
$ tab. ca,
tmmu,
| feuli e.
ld quum
llam obti
tt crafot-
m, fzcus
Ineari ne
it, quàm
£ OCCHY »
yibiin ta.
ulis offa
ela [bc
ntur , ut
! tabula.
stab. d
|gure v.
5 tab .in
Wfculio.
t5 taf.
13 fa. V.
PE dadF
kcdp. 25
lib.i.
«a.c, ab
444.
* tam cartilapínem laeuejartículatíonitg idoneum ,€Xterius autem a
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IT,
fuperiorem ipfius coftam uifitur , à (capula derades duabus Πποίς , una
185 fuperíus latus, altera fecundum elatiorem eiufdem coftam,ductís, & de
articuliligamento mufculus commiíttatur , examínato.Brachium círcuma
lus, quiínternam fcapulze fedem fibi uendicat,, nifi príüs fcapulam fectionis ferie clauículís
foluerís,non commodéfefpe&tandum offert,etinteerís adhucfcapulam mouentibus m ufcu
lisímportune fcapulià clauícula Íeparauerís ,autetiam und cum clauículaà thorace eam ab
ftulerís. Quandocunqueígítur fcapulam à clauícula,fectonis ferie liberatam uiderís ,
pulaín totum à thorace ablata fuerít,cíus muículí,quemordine brach ijmotorum fextum re
tulí,admíni(tratio facillima erít,quandoquidem ocyus tum uníuetfus ex Ícapulz eraditur ca
uítatequod ubi praeftíterís , huíus fimul & aliorum officium abfque negocío examínabís,
Quanquam íínterdum ctíam ᾽ quíntínobis enumeratí mufculi fectionem ;donec Ífcapulam à
clauícula foluerís , referuandam ceníco , quum ís ín Ícapulae cauo thorací proxímo pror
fus recondatur,
JO ASIA פד HEMERI cz D
Jcapulam articuli. Capt 2€ X LV,
27i
pet fpínae fcapu-
inde, qui humerí
centíum * mufcu-
autíca;
ΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞ R1M 0 Libro rotundum magnurtii humeri caput;& non admodü [a
= = tum,neginfieníter profundi 163 כ 195 acetabulu(propter uaríos
brachio obimus,motus ) merítóextructa effe retuli , INeaure laxusadeó
artículus malecu(todíretur , & quoiiis feré motu (ua (ede ἢ umerus excí»
deret, proceffus quofdam fcapulze , & uaria deíndeligamenta ínuícem
offa collieantia,INaturam produxiffe fübiunxi.Caeterüm quum íam ar^
: tículum muníentes proceflus,ac plerofcs hunc ftríngentes" mufculosab
folui tempus faneexíoit, utartículi etíam ligamenta nunc percurram. Superiori ítaqueLi
brofcripfimus,qui faperior humeri pars, quodámodo ín ἄπο πα πα] capita diftínguere^
tur,ín interíus fcilicet , quodamplum , & femiglobi inftarrotundum c(t,& propter illiobna-
Íperum ingequaleGpuífitur,
1601 quodam patuloG finu ab interno orbículatím diftinctum ; Btrurfus propteralium * fi
num,inanteríorí parte exterioris capíitís exculptum , ac ' exteríus caputmufculí cubitum fle;
Centíum anteríorís tranfmíttentem,exteríus hochumeri caputuelutí geminum conípícitu %
utrínquead finus illius latera magís,quàm ín reliqua parte extuberans. Atquehecomn fa,prae
fenis articulil(eamentorum occafione potíffimüm funt fabricata , interius quídem caput;ar-
tículatíonís gratía,exteríus ueró,utlígamen torum ínfertíonem fuíciperet; autexfe eadem por
rígeret.Suntautem tríarobufta, qua humerum ín Ícapulz acetabulum con nectuntligamen-
ta,praeter commune,omnes artículos in(tar membrananunctenuiorís nunc crafliorís am-
,quos
biens uínculum, * Quod ítaque amplum & membranofum eft, omnibüsqueartículís com. ^
mune;orbículatim ex fupercilijs ceruícís Ícapule príncipium affumít, actotumartículum am
biens , ín radicem ínterní capitis humerí primum ínferítur , & deínde totius exteriorís capitis
amplitudini;acutríufque ceruíci ímplantatur. Aliorum uero trium" duo quídem ad àmuflim
ínflar neruorum teretíauifuntur, tertíum uerb nonnihilamplum,Enafcítur autem" prímum
. ex 'apiceínteríorís proceffus fcapulze& hínc procedens,ínternisan teríoribusqg" partibus ex
- teríoris humeri capitis círcuntendítur , ualidifTime huius capítís fedis imprefTioniadnatum.
| " Alteram ueró,quodcraffius maíusQiíto eft;ex ceruicis fcapulz fuperiori " parte,ubí (umimo
| humero fubmíttitur,ortum ducit, & interius humericaputfüperans,infericur totí illi exterío.
> ríscapitis" regioni, quzead externum latus eíus finus extuberat, quí extertus * c
aputmufculí
cubítum ectentiumanteríorís uíam praebet, Huius lígamentíanteriuslatus;pofteriorí prinií
. ligamenti connafcíturlateri ,'acfimulambo ucluttranfuer(üm lígamentum efformant, caput
cius mufculí ín fuum finum feruans . ἢ Reliquum ueró tertium, excadem cum fecundo re
gione principium nancífcítur, ac oblique hínc porrectum, ínferítur ín totam pofteriorera
exteríorís capítís humeri fedem 4060 , ut praefens lieamentum pofteríorem artículi ambíat
regionem, utením amplum obtínetpríncipium;itaquoque ampliorem molíturín humerum
infertionem . Caeterüm przeter haectría, quz praecipue humerum , nedeorfum extrorfüni-
queab acetabulo Ícapulzelabatur,contínent,aliud eft adhuc" licamentum, humerum furfüm
& inanteriora,ad medíam nímírum inter fummtü humerum &interiorem Ícapule proceffum
fcdemluxari prohibens;hocenim fimiliter ualidum,ab interiorí quoque proceffu fcapule,fur
fum obliqué ad (ammum humerum porrigitur , artículum humerí cum fcapula nufquam
4 contín^
Sex
Pria.
Prin,
S ecimdum
T'entiun,
Liüganen αὖ
interiori. fee,
Bule Proce[Ju
In [uberiorem
pertinens,
JLiganento ,
7
0
Print fea,
pulam nouen;
εἰμι:
Secundus fca.
pulam mouen,
gunt.
272 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
contíngens. Atquehuíceídem muneri fubferuit,nerueumillud caputanteríorís cubítum fle-
&tentíum maufculi, quodab emínentiffíma fcapulae acetabuli fedeenatum , inter artículiliga^
menta humeri caput tranffcendere, atquefuo finui íncumbens deorfum ferríaudies. —Ho-
rumlígamentorum admíniftratío;non nifi fcapulam quoquemouentibus mufculis,et cubi
tum flcctentibus dílfe&tis,aeeredienda cft, qua tunc cultellis paruulís , ed acutíoribus cele-
brabítur,atqueomníumprímüm íd fecandum ueníetquod ex interiori fcapulze proceffu ex^
orítur, deíndealía duo peculíaría , ab ipforum radiceà fcapulaliberans , ufquead humerum
fingula deduces. Nequehicínterim ofcítanteranimus adhibendus erít, nequum fecundum
ligamentum ageredíeris, unà quoque caput exteríus cubitum fle&tentium mufculorum an^
teríorís prefcindatur;nifi fortaffis anteaademprum unàcumtoto mufculo effet. Porróliga-
mentum abínteríori procefTu fcapulas,in fummum humerum pertinens," mufculo brachi- x 4 t«
umattollenteablato,euadit cítra fectíonem confpícuum. Illud uero, quodfcapulae acetabuli 4
cauítatemaliquando auget, diuifo prorfus artículo,ín confpectum uenit.
DE MESCFLIS SCOPE Lor M MO-
uentibus. Caput 2€ 2X 7 1
CAPVLA fjífdemcum brachioagiítur motibus,fiilfum duntaxatexce-
perís,quo brachium círcumuerti diximus.Scapulam ítaque pectoríad-
| mouettríangularís" mufculus,illifubftratus" mufculo, cuíus beneficío 4, μεσ,
2. brachíum pectori adducimus. Eft nanque híc prímus fcapule mufcu. ὃ 54i.
3 E e» e lus,quemín uigefimotertío Capite ex fecunda,tertía,quarta,quínta , &
NC 0 interdum fexta,fuperioribus thoracís coftís, pauloantequam ín cartila^
£71 gínesillz ceffent; prínciptumaffümere docui. Adeó uthfcneque ipfius , , 54
fub(tàtía,quz tota,nifituxta tendínem , carnea eftjneque* infertío,quam in ínteríuslatus an- «dh.
choram ímítantís proceflus molitur, neq; fibrarum ductus , quí ex amplo príncipio ín obtu. 2 -
fum uerticem,nufquam ínterfe&tze feruntur, diffufilis recenfenda ueníant, quum abunde fit, p
ipíius functionemhicaddidifTe. Siitaquehuíus mufculíialtiores fibrae contrahantur , latis
Ícapulam pectori admouent,inferíoribusueró ínfe contractís, uerfus pectus demifliüs (capu
laadigitur, Attotíus mufculi fibris unà laborantibus, fcapulaín neutrà partem declínans, pe
ctoríadducítur.Quanquáínterím fcapula pectoris oflis fummo , aut mucronatoe cartilagíní
nó equé;atquebrachíü adducitur quodínfignibus ín motu differentijsnunc pectoris elatío
tiorifedí, nuncdemifTioríadmouetur, quemadmodum ipfius quoque mufculus , elatíüis & e cojos
demiffius ipo fcapulce mufculoínitium ducit. Caeterüm etfi Galenus fcapule nullum tribuit & s «a
inufculum, qui proprio motuad pectus, antrorfümüefcapulamageret,& nos tamen hunc, -
quemíam narrauímus,illi príuatímaffcribímus,non prztereas,quz'fo,quín feduló mentem
quoqueaccommodes mufculo,quem ceterorum Anatomícorum more, à fcapulg bafi ena ₪
tum,;octo fupetíoribus coftísínferi dicemus,quum thoracem mouentium mufculorum fer-
mo inftítuetur. Síením huíus naturam diligenter fpectauerís , & potiffimüm ín quadru-
pedibus , fortaffis illum quoque fcapulae motorem recenfebís , quemadmodum audies,
quum fexto poft hoc Capite, illum thoracem mouentium fecundum enumerabo . Porró
furfum ad caput ualidí mufculi fcapulam attollunt , fi quidem & ipfa grandí mole con^
ftet; plurímámque ipfi carnem adnatam füftineat. * Prímus eft, quem antemufculos bra- 8 9:45,
chium mouentes diffecandum efle , tunc dícebam , quum illorum mufculorum admíni- Be
ftrationem fecundo antehoc Capíteexequerer , Mufculus ifte raram;przeter ceteros cor^ ^
porís mufculos,figuram fortítur , ut etíam fibras & mouendi rationem , ab alijs mufculis
quodammodo differentes adeptus eft.orítarenim ab occipitij offe tranfuerfa" línea,quae ab ^ ota
eíus offis medio,uerfusauris radicem porrigitur . Fiuiuslinez externumlatus , ab aurís pin» 44
nulatantum remouctur, quita ipfius ab occipitio exortus eftlongítudo. Sí ením occipitij fc^
dem,quaeab ipfius medio ad aurem ducitur,in duas equales regiones díuíferís,earum unam,
quz occípitij medío uícinior eft;prefentís mufculí prínciptum occupare íntucberís. In occipí
tij medío dexter mufculus finiftrum contíngít,acambo inuicem iuncti, unaG ueluti ex fpína- j
rum uertebrarum apícibus ' príncipium ducentes , per ceruícís thoracís'que fpínam , αὖ, =
queadoctauam thoracis uertebram protenduntur., Dexter( ídem de iniftro intelliges) qua 1 «fiac
ex fpínarum apicibus enafcítur, membranofus tanta feré amplítudíne apparet, quantauer- [δε abf;
tebrarum ín fuo latereeft" latitudo , reliqua ueró regione carneus (fi unícum duntaxat lo^ 70
«am excepcrís ( confpicitur, Quis autem membraneus ille locus fit, fermonis progreffus | 5 («x
enartabít,
DE HVMANI
CORPORIS
FABRICA LIBER IL 175
enarrabit.Suntitaque hae duze pracfentis mufculilinez . Vna tranfuer(im fecundm occipi
tíum porrecta, quz etfitenuís (it, carnea ta
men uífitur , alterarectà perfpinam deor:
fum ab occípitij medío,ad octauam ufque
thoracis uertebram defcendit, Praeter has
44.45 8111631105 duae obliquae funt, "una ex termí
|F«4H. no trafuer(z linee, quo aurem fpectat,ob^
liqué deorfum ueríus anteriora, feuín de
xtro mufculo dextrorfum protéditur,quo
P 6 ufdlatíorem clauícule" partem contíngat,
|. E. fummo humero coartículatam? Alíalínea
ἃ «αι que fimiliteroblíiqua εἴ, ἃ lineg poftremó
l5. commemoratz fine , quo ipfa clauiculam
| P 77 tangít, deorfum uerfus pofteriora obliqué
tantifper defcendít,dum unàcumtermino
|tz.4bE rectae" lineae, fecundüm fpínam exporre^
“46. &teacutumangulum conftítuat;é regione
octauz thoracís uertebra confiftentem.
Quatuorhislíneis mufculus círcumfcribi
(ONE cA MUI S mufeuli buiussde quot brefentia agimus,
effigies ex f£cunda mufculorum tabula » 4d literas
Key Ls tum loz ige adbuc manifeflius ex nona ta»
A Bulz ad r ey A, alis que lis circumdudis chara »
leribus bert boffiz , mibilominus vüdilua lixeis in f
Beriovi figura hicillius Circum[cviptionem expref»
Ji. Infériori uer effigie trapezion , quam ob [curé
Galenus in Quarto de /4drim[Hrandis fedliorsibus
libro propontz,delineaut. Dertiner. itad ab d ad B.
AN zranfuev[à linea; fecundim occipizium protenfa. Ab
"A ueró ad Q linea vecLa αὐ occipitiosad 0604106 ufa
thoracis uertebre [Dinan duda, A^ B μεγὸ ad. D,
neaoblique ab occipirio ad clauiculam berzinens. 1
8 Dad C linea quoq; oblique 2 clauicule, ad/Dinamo-
clause thoracis uertebre: procedens . Poflyemó 4
DD ad E,in[erzio mufcult in/Binam, LJcap ul, cy [ur
mum bumeyum , cy latiore clauicule parté facla no
tatur. In Bumilioriporró frgura F norat trianguli
veclangulum cy Bafrm ettam , כ uev lineam toto
ducfu eque d/flanteti 2 δα}. 17: niuezfum autem/Bas
ἘΠ cun,quodab F ad G Baletur, zw Map, feumen[à
lem figuram notat , d qua fecluditur acutifsimus
Bre[entis tvianguli angulus, ΕΠ infrgnitus.
3
0 ] ל 0 Ϊ ,
4 39 tur,uerum praeter has,mufculus?alíam tranfuerfam, inipfius medio quodammodo nancifci
H«411 tur,eam nimírum,qua' toti fcapulz (píne, S, fummo humero, dauículz latioripartiínferta
«Cd, 2t
ἀφ, pa fatur. Hacparte qua fuam molítur ínfertíionem (quae uelut ipfius tendo eft)neruofus fimul et
Kad. carnofus uifitur, ea uero fede,qua fcapule ceruícem fpectat,& quarta ipfius línea à clauícula;
iter H ct
Joccurrit
*s ta.
deorfum ad octauam thoracis uertebram prorepit,femicirculum quodammodo membrane-
um commonftrat, quafi hfc (nefortéfcapulce gibbum occupantes mufculos arctítis premat)
recipi? craffior carneustp efTe nequiret. Reliqua autem fede, utííam admonuímus (ní(i quà dorfi fpi
M 94. nae commíttitur ) omníno carnofus exiftit, ed tamen undíquetenuis e(t, ea fuí" fedeexcepta;
| tab. b.
usi; qua totifuperiorifummihumerifedi, & latiori 6130160130 parti ualidifliméimplantatur: Porz
mnt is ro fibras,non uno omnes modo porrectas habet , nam quzeab occipítío , ceruícísqs uertebra-
«b.m rum fpinis deorfum protenduntur,oblíquéut & exteríor eíus muículi partís línea;ad anterío
ilo du^
EAD deorfum tantífper prorepunt,donec fcapulz fpínze,& fummo humero; & latiori lauículg
'! fediinferantur. Pracfentes fibrae eo femperoblíquíores magisue tranfuerfzeredduntur , quoà
ceruícís uertebrarumfpínis,thoracipropinquioribus prínciptum ducuntadeó , ut illae , quas
| ceruícis radix exporríoit,íam pauló mínüs toto tranfuerfz fint.C)uae ucró à thoracís uertebra
rum fpinis uere enafcuntur,furfum uerfusanteríora tenfz,tanto quoquerectíoresmínüsque
tranfuer(ze uifuntur,quo octauz thoracis uertebrae funtuiciniores.Biufmodi fibrarum feríes
commonftrat,huíus mufculibeneficionon modo uníuerfam fcapulam furfum attrahí , fed e-
54. r. tíam deorfum uellí, rectaGad dorfamagi.Si nanque" fuperior mufculi pars,inter fecandum
τ (4.8. uerfus fuam orígínem trahatur,totam fcapulam furfum attolli confpicis. At (i humilior mue
Ículipars,quae inter fcapulz fpínam,St octauam thoracís uertebram confiftit, ad fuum exor-
tum tenfafuerít,fcapula deorfum uellitur. Deinde uníuerfo mufculo inter díffecandum attra
ld K ta- Cto , & praecipue " quà ex inferioribus ceruicís , & fuperioribus thoracís uertebrarum fpínís
| Pile». enafcitur , fcapulae molem re&tà retrorfum duci cernímus. Atquehínc fit, ut pracfens mufcu»
Ius motibusomniíno pugnantibus praeficíatur, ac, uti príus relatum eft,fibras contraría feríe
ductas quoqueexigat,quanuís ínterím nulla prorfus fui fede huncdifiun&tum ínconiüctüm
uecfle,quís uere dixerit . Proínde unítatís ratíone, praefens mufculusuníus loco mihihabe
bítur,quo mínus autem functionís gratía ís duorum, autpluríum uíce à quopíám recenfe-
ri queat, per me non obf(titerít. Ac Galenum míror, qui hunc mufculum difiungens , ad
medíum fere Libri quartí de Admiíniftrandis fectionibus , fuperiorís mufculí partís proli
xíüs,quàm dealíquo totíus corporís,contra Lycum nímís profecto inuídiofe dílceptans mee
mínít , Adcalcem uero eíus Libri , inferíorem mufculi partem uix obiter nominauít , tunc
fcilicet, quum fcapulam duobus proprijs mufculís ad dorfum agíínfinuaret , quorum ín
| סו e(t huius noftri mufculi humilior pars , à thoracis uertebrarum fpínís praecipueoria
| ginemaffumens, quam etíam alibí Demiffiorem fcapulzemufculum appellauit. Vtcunque
| fit, parua híc nobís cum Galeno futura e(t diffen(io, (i ambos à fe enarratos mufculos;u-
T
num contínuum corpus eíTe annuerít, Nam etfi fortaffis mufculi huius ínfertío, quae in^
ait. ftarlatzeac oblique admodir procedentis líneze perficitur (quantumuis etam & in infertione
.)טוה
M. ufe "culus
Jeapul aztol,
lens, quo [iria.
abundat.
"I'estius mu +
Cultus frmiee
feabulam at-
zellenzium.
Quartus, qué
a [ibi br.
5
quam bonnes
uendicant.
"Tertius bomi
* auis [Capulam
quonentiun.
AM ufculus
mter [Capu,
lam attollen «
fes 2 Galeno
perperam de-
Jevibtus.
274. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
mufculus continuus Git)illum in duos díftínguereappareret,nulla tamen prorfus difcríminis
nota(nífiforte díuerfus fibrari du&us) intcr [pinam dorfi; & Ícapulzbafim habebítur. Vbi
tamen díftinctionem lineam confingere debes , (i modo fuperiorem Gralenímufculum tra-
pezíz figurae quouís pacto aflimilaturus (is. Ea fiquídem" línea, quaeà ceruícis radice, fecun»
düm fcapulz fpinam,& fummumbhumerum,& latíorem clauículas federi duceretur,compa
randa uenítbafi tríangulírectanguli,ín cuius fummo lineazeque diftans à bafi ducta (it. Que
admodum ea mufculí "líneajquae Íccundüm Ípinze ceruícis longitudinem fertur;illitríanguli
linea aflimilatur, quae perpendiculariter trianguli illiusbafi íncídít5 Quae autem adoccipitiü
tranfuerfim ducitur;illi linee correfpondet,qua ín tríanguli uertíce acqué cum bafi difta. Ac
" quzab occipitío ad clauículamprocedit;obliquo tríangulilateríconfertur. | Caeterüm nüc
magísà Galeni dogmatibus mihíireclínandum cft,idtg praecipué propter fimíarum adhomt
ncs differentíam.Prímüm ením,(i Galeno crediglerís,teipfum nícitiae ofcitantíad inter fecan
dum ín(imulabis , quum deínceps alíos mufculos fcapulamattollentes ín homine feduló in-
dagare conaberís , Ex Galeni ením placíto, fub emínentiori nobis dicti íam mufculí parte
alium ínquíres, quí illo longe eracilior minort, fed tamen carnofus totus effe deberer, & qui
ex occípiti) offefub nuper dicto principio enatus, deorfum modicéuerfus anteriora;oblíqué
deícenderet,& altioribafis fcapuloe angulo exporrectus;in latum tendínem definerct , ad της
dium ufque bafis fcapulz interíüs infertum, éregioneradicis fpínze fcapulee . Huícid munus
coucredítum effet, ut fcapulae bafim furfum , (eu ad occiput attraheret , uerüm huncfruttra
mecum ínhomíne(quód ipfeillo deftituatur)indagabís,quü interim prorptiffimeis ín cau»
datis fimfjsoccurrat,cam prorfus naturam,quam Galenus ipfi tribuitquamQ ego íam defcrí
pfiferuans.Quod non eo ín medium adfero,quafiillum mufculum ín hominibus inucftíga-
rinollem,fed nelibrorumlectioni plus fatís fidei tribues,me illum practerijffearbitreris, aut fi
fcctioncagerediarís,in telligas,quo nam pacto homínís mufculos fis reperturus,quan prae
ter merítum Gialenusucteres díffectionum Profefforcs fubinde fuis delufus fimijs infimulet.
Denuo ín caudatís fimijs alium obferuamus mufculii,à Galeno quog enumeratu m,quícarz
nolo príncipio,ex prímze ceruícís uertebrae tráfuerfo proceffu,dein & ex tertie & quartze uer
tebrze tranfuerfis proceflibus enafcítur, non quidemex interna ipforum fede, fed ab externa
magís. Hic mufculus,po(tquam primüm exreliquis mufculis, quí ceruícís uertebris adna(cir
tur,emerfit,tercs;fed tamen latiorquàm profun diorapparens, deorfum ín pofteríora;ucrfus
Ícapulee bafis fuperíorem angulum perfertur,ípfius internze fedi carriofus latiorq reddítus ín
Íertatur. Rurfus (imízalio quoq: mufculo donantur, quem ínter Galeni mufculos Ícapulas
attollentes,(i (πατεῖ de Admíniftrandis fectionibusad amuffim difcufferís,quartoloco cnu
merarireperíes, ἄτα hic mihíab interna tranfüerfi prímzeceruicis uertebrae proccífus fede, de
inceps& tertíze quogi& quartz ceruicís uertebrarum tranfuerfis proceffibus,carneo prínci^
סוכ enafci uifus ett,quod praedí&to mufculo latius reddítum,deorfum quoque, fed mínus ín
pofterioratantílper ducitur, dum carnealatag infertíone,ín fcapulze fpinaínferatur, ín ca fpi
naefede,qua hzecfummum humerum producit,qua quodammodo ércgioneceruícís שק
Iz confiftit. Ceterüm uthomíncs prorfus fecundo Galeni mufculo, quíab occipítein fimijs
exoríri dictus elt, deftituuntur , ítaetíam & quarto. Verüm' tertium mufculum homo com-
munemnanciícitur fed nonnihil quàm fimíze ualíidiorem . Exorítur enim hominimufculus
validus à* tranfüerfo prímae ceruicis uertebrze proceffu ? deinde & tranfuerfo proceffu ter^
tíz uertebrze , quartze & quíntz , quafi dífiunctis conftaret principijs, uno nímírum,quod
prímz ceruicís uertebrae debetur , altero autem, quod tríbus fecundae uertebrae proxímé
fubicctís aflcribitur, Quanquam etíam interdum à " tranfüerfo fecundae quoqueuertebrae
proceffu mufculus híc, fed parua oríoíne enafci uifus fit, Porro príncípia haec,fimulatque
ex reliquis ceruicis uertebras amplexantibus mufculís emergunt, unà coéunt , & ualídum
efformantmufculum nonníhil latíorem,quàm profundiorem,quílata, fed carnca ínfertíone,
ín" internam fuperioris anguli fcapulz bafis fedem inferitur , fcapulamQ furfum uerfus ante-
tíora, ceruícísi latera trahít.Non ínopportuné tag híc mufculus nobís Ícapuláattollentiü al
ter dícetur , autfaltem omníum Ícapulze motorum tertíus ín hac noftra ferie locabitur . Gale-
nus fuísomnibus fcapulam attollentibus mufculís,addiditoblongum eracilémque" mufcu-
Ium, quemex offishyoidíslateribus procedentem Ícapulzs propter ipfius ceruícem,interíori
ex parte ínferí fcriptumrelíquít , ὃς eíus mufculi beneficio in anteriora colli ,fcapulam attoL
li opinatus eft.Ego autem ín Capítede hyoídis offís mufculís,eius offis gratíaynonautem fca
pulzhuc mufculum efformatu afferui;ac proíndecuíufnà motus autor ís cenferí debeat, dili
gentífcctione uenítindagandt.[n hoc ením fimijs nulla cti hominibus eft diferctía,nifi quód
(imijs
d οἱ
«ἀκ.
€ ota
per
fta
«ἀκ,
8 οἱά
44Ὲ,
b ot«
4d H,
1
ta.K.8]
nC.
30.
k io f
g lib.i
Lewjda
Κ.
m $67
(4.15 li,
na fia
lib. o.
0 4.8
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER זז 275
fimíjs toto progreffu carneus uídeatur,homínibus autem in medío ductu 91161616 ten
nísfpecíem comonftrans,& duobus quafi mufculorum uentribus donatus. Quod (2né Ga-
st«. 8. lenus,fihominemunquam fecuiffet, non mínus animaduerti(Tet , quàm" mufculos ínferio-
11947. rem maxillam deorfum ducentes duobus donariuentribus." Vnusadhucmufculorum fca
pulam mouentíum relíquus eft;quihancretrorfum zd dorfi fpinam;ucrfus fupcrioranonni^
hilagit.Hicautem amplus & tenuís,fed omníex partecarneus uífitur,qui à quintae;fextae, &
36 feptima ceruícis uertebrarum,deíndetríum prímarum thoracís uertebrarum fpinis ' príncí
44H. pium ducens, totí propemodum fcapule bafi carneus, aczequé utín exortulatus ^ ín(critur,
E. d librasobtinensnon prorfus tranfuerfas,at nonnihiloblíquéà dorfo;dcorfum ad (capul ba.
^ fim ductas.Quíbus ueró mufculis híc quadrilaterís mufculus,& alij omnes tegantur,quibus
.ות ueilliobducantur,fectionis femper feries, etmufculorum tabulzleui negocio common ftat.
Quod profectó non ofcitanter in illo ' mufculo obferuandum praecepimus , qui brachij a«
dorfum uerfus inferiora motusautor eft , quem Galenusin Libro decimotertio de Vfu par
tíum fcapulam quoque deorfum ducere parüm recie prodidit , ego autem huius quoque mo
dó miemíni, ne quisín mufculorum fcapulam mouentíum numero, 613101 nomínealium,
quàm hactenus narrauí , requirat,
ΘΜ 0.5 Σ τά ₪ MOFZIN-
tium adminiftratio. — Caput De 7. 11:
RAESEN TI VN mufculoriadminiftratione parí,quarclíquos omnes,
גת nouaculaà coftís, unde prodit,liberandu eft, & deindetoto ,חוכ
loàthoracead internum ug fcapule proceflum feparato,ipiusQ attra ^
&ís principiis, cuius potiffimum motus opifex habendus fir , inquires,
numfcilícetbrachium potíus , ut Gialenus docebat, quàm fcapulam uci
AA | ego dícebam,mouceat: Secundum mufculum ,quem & fcapulamattolle
re deorfum traheredíxí,ín mufculorumbrachíum mouentíum admiíní(lratione íam antca
cs agereffus , undeetíam hicipfius fe&tionem prolíxiüs repetere penítus abs reforet. V erüm
7 des " tertíum,quíà ceruícis uertebrís ad fcapule bafis fuperiorem angulum ducitur,fuo príncipio
| 7^ brorfusliberandusnon eft;nifi aliquot ceruicis mufculís antea praefe&tis. Ac proinde opera
pretium erítíllum tráfuerfim,ubi prímüm exceruícis mufculís emergit;abícindere,arqipfius
principio ad uertebras relícto,illum à fcapulaliberare;ipfius tamen functionepríus perpenfa.
" Quartum mufculum[euilongatg fectíoneà fpínarum apícibus fecabis , atque ubí ipfius in-
Ícrtíionemadamuffim obferuauerís,eundem à (capulaamoucbísfeduló cauens,nctertium ho
mínís thoracem mouentíum mufculum fimul refeces, aut faltem imprudenter fuo princípio
'&. 8,5. liberes. Deindefiadhuc longusillemufculus , quem contra Galeni fententíam, hyoidi ofli
propríum efferetuli;afferuatus fit,non ofcitáter fpecta,num Ícapula,an illius oflis Qratía crea
tus fit. Nunccultello,quàm lícebít proxime,lígamentaà fummo humero et dlauículís,quáin-
2 f.p. uicem commíttuntur,refecabís, fummum humerum clauículísliberans ,R peculiarem hue
15 li^R. iusartículicartilapínem obferuans ; quceillí (imilis eft,* quae ín maxillinferioris ad fuperío-
E. remartículo, &" clauicula rurfus cum pectorís offe nexu adínuenitur . Deinde accuraté per-
" lis, pendes,numtertíamalíquodos hicpreter clauículam,& fummum humerum,cum ípfius ap
t βαρ. pendíce,díctag nunccartilagine exiftat,cuius Hippocratem in Libro de Artículís, debrachij
2:45. |nxationibus dífferentem meminifTe Galenus docet. Sed quid de illo offefentía, Prímolibro
fum executus, ubí itaque clauiculam Afcapula díremerís , haec in fua fede dilicenter feruan-
| dauenit. Veràm uafis exthoraceín brachium proreptantibus funiculis binis interceptis,&
| deíndeín funículorum medio refectís,Ícapulam à thorace euertes,utíam circumucrtentís bra
7*7. dhium'mufculinaturam infpícias,quí cauam fcapule fedem occupat. Hoc ítaque ab offe un-
dique erafo,atquead artículiiigamentum deducto, & eius functione perpenfa,illum quoque
VetsF, abijcies;utnuncfcapulanullialtcri firmata partí,à thoracemaximi" mufculi íínteructu haerere
uideatur,quithoracem mouentium fecundus,& à fcapulz bafi enatus;octo fuperioribus tho
racís coftís manusrítuínferítur,cuiufq; naturam cum reliquis refpirationi feruientibusmufcu
lís, tertíoab hoc Capiteexequar.In pracfentía enimad capítís mufculos eftaccedendum.,
2 la. T, A.
DE
methodo aggredieris, Primi enim,quo fcapula pectori adducitur, princí. 5...
AMufeulum
hium
tur,
quo ὁ
200
401,
Secundi
T'enj.
Uds
C huicule a *
Jeapula libera
tto,
Dulam non >
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
DEBE MFSCFLIS CoO£PF T MOFEI-
EQUAL:
VPERIORILibro;prímz fecund&G ceruíicís uertebrze conftruciio-
tibus,
Caput
Capitis motus
ríjs moueri retulimus , Vt ením eleuato brachío cubitus unàattollítur ,
aceques cum equo promouetur,íta quog; motam cerüícem caput necefz
fario fubfequitur. Ac proinde, quot proprijs motibus ceruíxagitur,totí
demetíam fecundarijs caputmoucetur;ac ceruíx quídem extenditur, feu
in pofteriorauerfus dorfum ducitur, & ín anteríora fle&ítur , deinde.
trínquead latera,ad humeros fcilicet etíam ínclínatur,utcungaut flexa aut exten(a, ereciáue
fit. Caputautemuno proprío πλοῖα, πε] quiefcete etíam ceruíce fle&tirur,& extenditur, (cuin
pofteríora anterioratp fcrtur;ad latera aute nó,nífi ceruícís beneficio agipoteft.quandoquíde
immotarigídagceruiceneminíad humeros caput ínclínare concedítur . V tciique id parum
rectéín Quarto de Admíniftrandis fectíonibus.Libro Galeno uífum fuerit. Ceterüm prater
flexion et extenfione,quas caput mea quídem fententía;repuenantedg Galení placito, fuper
prímam ceruícís obituertebram,alium etíam capiti motum fuperiori Libro largitum efle pro
didímus, quí alter propríus capítís motus e(t, cuíus opeinftarrotz quodammodo,ad axem
circunducítur,fiueflexum fiueextenfum cum ceruíce, aut citra ceruícem fuerit , atqj huncad
hoc Capire e, fecundam uertebram confici, contra Galenidogmata dictum eft. Cyuamobrem ctíánuncope
narrandi. rzpretium fucritmufculos omnes recenfere,quí priuatís capítís motibus famulantur,& deín
εἰ ]זוזל
Porffan ᾿ ^ : 0
D 2 i uentíum mufculotum enarratíonepertractandum erít, quos quàm examuflim Galenus de-
fiandis fictio Ícripferit,ex ipfius Libris di(cas,uelim.Eco ením fuis ueftieiis,(i modó clareuereq: eos defcrí
"is. beredebea; nequaquam perpetuo heefurus fum, quauis ínterím pro uiribus, ut& híncís Ana
tomícorum corypheus íntellígatur,;ad ipfius feríem meaccingam.Prímüm itaq fex mufculo
rum coniugationes,feu paría mihi ueníunt explícanda,qua ín pofteríorí cerüícís fedelocata,
partím capitís,partím autem prímze ceruícís uertebrg motibus famulantur. Verümanteaquá
adhorum enarratíonem Galenus acceffit,duo alía mufculorum paría ex dífTectionís feríe pre
pofuit, fcapulee motibus feruientía,quorum" unum homínes cum fimíjs communenancifci
tur íd fcilicet, cuíus alteríus laterís mufculusin fcapulae fpinam, fummum humerum, & latíu,
fculam clauículz partem ínferí dictus eft, Altero autem parí homínes deftítuuntur, cuíus ín
altcro lateremufculus ab occípitio enatus;adaltíorem bafis fcapulae angulum ín fimijs pro-
tendí cómemoratus eft. Atghincfit,ut id,quod nuncprímum appellaturus fum, Galeno ter
"ber tíafcricenumeretur. Primum ítagp capitis mufculorir par duobus, utríngp fcilicetfingulis co^
epe ftat mufculís; originem ducentibus ex apícequíntae thoracis uertebrze fpínze , dein etíam ex
ma» דוו quarteestertiae, A prímaeuertebrarü thoracis fpinarü apícibus.Príncipium hoc,quá prímüm
aouestivr. cx quinta thoracis prodít uertebra, acutum refert angulum,qui furfum tenfus, fenfim ítalate
Ícit, utmufculusad tertíam fecundagthoracís uertebram íam porrectus , adeó amplificetur,,
utexternum ipfiuslatus éregíone tranfuerforum proceffuum earundem uertebrarum confi
ftac. Vlufculi hancferuantes latitudine, (urfum feruntur à quinginferiorum ceruícís uertebra
rum fpinis(fed nímís quàmleuiter)exortum affumentes." quando autad tertíze ceruícís uer
tebrz fpinam confcenderut, quu hactenustoto progrefTudexter finiftro coniunctus fuerit u^
trigab ínuíce fenfim magís magísQy tantifper abfcedunt , quoufg tranfuerfa * linca occipítij,
ofli carnealataty infertione implantentur. Eíus ením ínfertíonís tanta eftamplitudo , quan-
tum internum alteríus mufculilatus,à medía occipitij (ede, & externum latus ab aurís radíce
remouentur adco, ut nfertionís amplítudo utríufcg mufculítanta fit,quatum ab unaauread
alteram occípíti) e(tinterualliquod mufculorü infertíone nó occupatur. Caeterüm illiusmu
Ículorum ab ínuícem recefus forma; tríangularís exacte uifitur,fi modó unam líncam tranf.
uer(im adoccipitium, ab íínterno unius mufculilatere,ad ínternü latusalteríus duxeris, χά εν
índealías duas ab eíuslineg termínís,fecundüm utríufig mufculi internum latus;ad tertíae ccr
uícis uertebre fpinam,uelutiad tríanguli uertícem porrexerís. Rurfus finguli mufculi* trían-
gularíformaconftant, fi lineam fecundüm fpinzelongitudinemad occipitium ufg ductam,
unius laterísToco habueris,& fecundilaterís uíce, líneam fecundüm externum mufculíilatus
exporrectam,& tertfj laterís loco líneam,quae tranfuerfim mufculi ínfertionem ad occipitiit
defcribit. Fibre horum mufculorum,à fpinís uertebrarum furfum oblíqué,quafiad tranfuer
fos fuperíorum uertebrarum proceflus,tantifper ducuntur,dum fimul omnes ín occipitium
. finíant.
nem diffufeadmodu períequentes, caput proprijs motibus, & fecunda- d
de eos,quí ceruícis ductibus prefunt.C uanquamrurfus de ceruícís mufculís,ín dorfum mo
4 9t.
bui tab,
10,1 (4.
רס
גו
8
c.
f 12 lab.
ED.
gi: Gb
A. C A.
p.
b 1: tb.
B ufque ad
G.s tab . T.
1o, 11 B 12.
RE
i15 t4. A.
tis fab. B. k
5 t4. HI,
" 13tab.C.
.ו
us Lb. C
adD.
15 fab. E
adF.
[5 455 fi.
4.6 .li.x k
' as lab. G,
₪
44. f4. Δ»
B.
44. tab. E,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER il. 277
finiant, Przefentes ením mufculi ,modiícam prorfus 8c exieuam ín tranfuerfos uertebrarum
proceffus ínfertíionem mólíintur," Secundummufculorum paradmodumfané uaríum;&
lecus multó ín homíne, quàm canibus & fimijs obíeruamus, His nanque ex tranfuerfis tertia:
quartze'ue thoracis uertebrae proceffibus, & infuper fecunda ac prímz quoque thoracis, &
quínque humiliorum ceruícís uertebrarum tranfuerfis proceffibus, mufcult ittius parís ἐπα;
Ícuntur,& ad earundem uertebrarum fpinas procedetesjipfis nonnullís ínfertionibus applan^
tantur, Deínde dexter finiftro commíttitur, & nufquam toto proereffü ab illo recedit, fimultg
ambo ín occipítij medium ampla infertione innafcuntur, quze fualatitudínelonge füperant
uníuerfum fpacíum , quod ínter externum mufculorum latus, aurísqpradícem metírí poflis.
Praeterea prefentes mufculi prorfus carnei apparent,nullibi nerueumalíquid (quod notatu di
gnumfit) oftendentes, Attamen obliquas quafdam impreffiones exprímunt, ex tranfuerfis
"inferiorum uertebraruni proceffibus,ad fu periorum quodammodo fpinas excurrentes,at illae
leuíores cenfendze funt,neque adeó penetrant, ut his aliqua ex parte mufculum 010101 quís díce
re queat. Quanquam índubié Galenus nonnullos diffectiona Profeflores,)non duos huíus pa
rís mufculos tantüm enumeraffe;uerüm quofdà quatuor, quofda ueró fex ibidem recenfuilIc
uideatur teftarí.at hi fortaffis ex illorü fuere albo,quíaliterac Galeius homines agerediebant.
In imijs enim & canibus (de quibus hactenus in hoc fecundo parilocutus fum) unum dunta-
xatutrínque mufculum receníerem, quandoquidem fi illis attendendum foret 1 mpreflioni
bus, totídem feré mufculorum loco utergs habendus effet, quot funtex tranfuertis uertcbra-
rum proceffibus exortus, & ínearundem Ípínas ínfertíones. Ceterüm ín homine multo aliter
hancco niugationem,ac Galenus illam defcrípfit,aut enumerauit סכ 050 Apparent
ením quàm plurímíutríng mufculí,feríe multi plíciínuícem commíxtí,& occipitío implantatí;
nontamen codem modo omnes príncipium ducunt,& ínfertionem molíuntur.llíco ením atq;
prímum mufculorum par fubductum eft, ' mufculus occurrí t, quiacutum príncipium exme:
dio tranfuerforu proceffuum quíntze & quartae thoracís uertebrze educit; & ilíco ab exortu car-
neus apparens, murís & lacertae formam adipifcitur, quum ueró furfum ad ceruicís inítiumi
perreptat,carnofus efle definitac uelutíin teretís tendinís naturam ceffat, ' mufculum imita
tus, quí maxillam humiliorem deorfum trahit, duobusq uentribus donatur, Quandoquideni
" ínibi,qua mufculus ifte fecundi paris caput mouentíum, ceruícís radicem fuperat, carnofus
denuo effe incipit, quoufque ín occipítij offis medium" inferatur, Verüm priufquam inferítur,
cum ipfo alius coít mufculus;ex Íeptímae ceruícís uertebrae f pína,neruco terctítp prínci pio ena
tus,quí furfum afcendens, carnofus quoque euadit,díctot mufculo * anteipfius in occípítium
infertionem commiífcetur, unà cum illo iri occípítium implantatus. Atque ín hac ínfertione
dextrilaterís mufculi,laterís finiftri mufculis cótigui funt;neg;ab inuice(ut primum par)remo
uentur." Alíus deín ceps occurrit, quí uelutíalteríus lateris tertíus effe poffit;ac ex apice ג
fifecundae thoracis uertebrae, & prime etíam proceffus, partím carneus, partím nerueus ena^
Ícitur , & furfum uerfus exteriora oblique exporrectus carnofus'ue,ac latiorreddítu 5, occipi
tío ad radicem" mamillarís ín capite proceffus, ualídé inferitur, Sub hís,' magnamoles carneá
confiftit, fecundo in canibus parí quodammodo refpondens, απο ἃ tranfüerfis uertebrarum
proceflibus,obliqué furfum ad Ípínas exporrecta;occípítij offi inferítur, fibras obtinens ab εχ.
teríoribus furfum íntró oblíquerepentes. Atque eiufmodi fecundum mufculorum coníugi,
um, ín homínenon femel ín publicis fe&ionibus oftendi,nuncautem cuíuis intcoruüerit,utrín
queinhocconiugío quatuor mufculos collocare, prímum fcilicet, fecundum & tertium, tres
illosante carneam molem enarratos, 8 quartum, ipfam carneam molem.INifi fortaffis quís de
nuo illam carné ín tot mufculos fübdiuídere propofuiffet, quot ín ipfaimpreffiones,autexor
tusinfertionesQpuifuntur, At confültius fore arbitror,fiunicum tantum par exomnibus hís,&
unum duntaxatutríng mufculum numero ftatuerímus, quum caetera paría duobus tantüm
conformentur mufculis, & omnes huíus fecundi paris mufculi etufdem functíonis gratía pro»
creati (int.Hocenim(utetíam prímum par) capitis & obfcuré admodum, ceruicis quoque pet
ficitextenfionem,aut in pofteríora ductum,quem duntaxatrectum,& ín neutram partem indi
nantem perfici nequaquamambígo. Sí itaque mufculi utriufquelateris tendantur, nihil aliud
etíam,quàm caput rectifTime extendent,& ἢ alternatim laboraucrint,íam alterius motus opifi
ces reddentur. nor enim extendent, fed circumuer(ionis capitis motui (quem fupra fecundam
uertebram perficí docuimus) famulabütur, Cseteri haec accuratíüis intelliges, ul$i uniuerfum
de capítís mufculís fermonem audíerís, & haec noftra cum Galeni fcriptis, adhibita fe&tione
perpenderís, * T'ertium par duobus eracilibus conftat mufculis neutiquam cum predictis
mole correfpondentibus, Ex fecunda ením ceruicis uertebrze' fpinze extremo, duo enafcun.
a tur
Secundi pas
Unben[e uavi 2
Wn.
Prini ac Je;
cundi bartuyi
munus.
T'evtium Par
278 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS$
tur mufcuft non admodum nerui, quí furfum porrectí, in occípitt medíum terctes (πίονα
tur,ín ipfa infertíone mínus,quàm ín ortu inuicem contigui;ab ipfo enim nonnihil oblíqué far
fum ducuntur fenfim mutuo abícedentes.Hi fi (imul ספ quoque folum in pofte^
riora agunt;at fialter tantüm ínfe collieatur, ductus ratione, circumuerfionis capítis (ut duo
Quartum príora paria) opilex erit. * Quartum par capitis etíam extenfioní pracfectum,fub tertío occu
2 litur,illíquodad fub (tantíam,formam,ductumQ attínet,fimile, A pofteríorí ením primzeuetz
tebrze fede, ' ubíalíae ín fpina definunt, ipfaGlineze modo prominens tuberculit proceffum'ue
exigit, utríng; ad proceflus eíus latera unus enaícitur mufculus eracilís, δέ omnino carneus,
Ambo quarti parís mufculí in exortu contigui funt;at furfum porrectimodi ceqpab inuicem re
Quir moti, occipitio inferuntur, Porró " quintum par, mufculorum forma & fubftantía , duobus
?«. przedíctis paribus refpondens, בואט externum latus tertij parís,ab occipitij offe principium
obtínet, atg illínc deorfum oblique defcendens, ín apicem " tranfuer(i prímae ceruícís uerte
bro: proceffus ínferítur, dexter quidem mufculus in dextrum proceffum, finifter uero ín fint
dens, ín tranfuerfüm quoque prímce ceruicis uertebrae proceífüm ímplantatur, parí prorfus
| cum quínto coníugío ratione formag. Suntením utríufque parís mufculi oblongi, carnei, &
| pauló mínus toto teretes. In canc ueró & fimijs multó, quam ín homínibus crafliores & infi"
eníores,ut etíam horum animalium fecundo ceruícis uertebrae fpina perquàm am plalatatp ui-
deatur. at ín illis equéacin homínibus tertii par cum quínto &C fexto, parcs aequalesq trian»
gulosutrinqueformare có fpicitur, Si ením trium illorum parium dextros mufculos un ἃ τοι
| tuleris, ín dextro latere" tríangulum (tatues, ἢ uero finiftri laterís muículos inuícem compara-
ucris,ctíam & hic triangulum fieri obferuabis, cuiusunus angulus cófiftitin occipítij mediío,
fecundusad fecundz uertebrze fpina, tertíus ín finiftrlaterís tranfuerfo prímze uertebrae pro-
«εἴτι, Caeterüim quinti ὃς fextí paríum munus eft, prímam uertebram unà cum capite fupra
fecundam cíircumuertere, V triufqueenim paris dextrís niufculisad fuum príncipium contra:
ciis,prímauertebra in pofleríora (iniftrorfum circumuertítur,finiftrís autem laborantibus,in
pofteríora dextrorfum motus perficitur. Atquead hunc modum pofteriores capitis mufculí,
|, quínumero duodecím erunt (nifi ín plures duobus mufculís Íecandum par diuilerís) habent,
tl. * anteriores uero hacratione." Vtrínqueà media fuperiori offis pectoris regione, fecundüm
esee; ipfius amplitudinem, & clauiculze parte pectoris ofTi ibidem coarticulata,amplum & neruo-
caput infexti, füm,membraneumq mufculi prodit caput, neruofius ex pectorís offe, quàm à clauicula pro-
Lad dan aacum, Caputhoc unícum,quodad contínuítatem attínec,uifitur, ac oblíquéuerfus fuperiora
Ed id procedens, carnofum denfumi, & paulo latíorem quàm profundiorem cfficítmufculum,quí
carnofo craffotg admodum" fine," mamillarí ín temporis offe proceftui innafcitur, illum Íua
amplítudine uníuerfum amplexus,fic fané, ut& unicus duntaxat utrobíque inhominibus mi
hircpertus fit mufculus,cítra etíam fectionem (quód ualidus, ac proxime " membraneo זג
ה quadrupedibus,mufcu-
lum ad fuperiora procurrentem, in medio ductu diíuifum obferuaui, cutus una pars mamilla-
xí proceffui, alteraad auris radicem caluaric inferebatur. 'Tresautem fines hactenusin nullo
ἢ] comperíanimante, multogymínüs príncipiumà pectoris offe & clauícula procedens, ín duas
WE P EP tres'üe partes manife(té diflectum, Quanuis interim hos mufculos utrínque abalíquibus Ana
! tomicis tres,aliquando & duos enumeratos fuiffe no ignore, uerüm hic numerus pro mufculi
finiumratíone,ín fimijs & canibus ínter diffe&iionis peritos uaríat, lícet pleríquehos capite
natos, pectoris offi & clauículís ínferí, thoracísQy motibus precfici cotenderunt.atapud nemi
1
MMunusss e functionem naturamq nobis exprefTeric, V tríufcp enim lateris mufculus cotraríjs prorfus mu
14. mufculo, níjs pracficitur,quatuor prímoru paríum, quain ceruícís pofteríorí fede locata recenfuimus.
77^ Ambobus ením teníis contractísq, caput in anteríora, fiue rigida fiue inclínata ceruíceflecti2
tur. Stueró dexter duntaxat contrahatur,caput ín anteríora (iniftroríum cíircumuertítur, (ini
ftroautem folo laborante, caput ín anteriora dextrorfum círcuma gitur.INeque quícqua qué
examuffim pofteriorum capitis motibus famulantium mufculorum functionem oftenfurum
e(t;atque duo hi priores, quorumofficium íam admonitus promptifTimé capis. C'uandoqui
dem fi funiculum tranfuerfim occipítío circüiduxerís, cuíus fines utríngp fupra aures deorfum
fi) 3d pectus porrigan tur,ac poftmodirutrung finem unà traxerís, caput ín anteriora flectetur, fi ו
flowacholet? aut&alternatim fines uellentur, in gyrum caput moucbitur. Sint ítagp hi noftrorum capitísmo
rane, 7. tibus fübferuientiii mufculorum,decimustertíus δ decímusquartus. Verum preeter hos; alij
uicis flexion ἊΣ ; v Lb ἊΣ ל ;
preci, Conpiciuntur mufculi, quosfere fub" ftomacho latitátes V cteres appellaficuidentur.hí nang
quatuor
Secum par, ftrum, — ^ Sextum par/à fpina fecundze ceruícis uertebrze enafcitur,& oblique furfum proce ἢ
8%
₪
PA
cap .i5li. x
Xx.
tmr 14 LH,
1 1404. D,
0 14.t4. Kj
p 4b E ad
D 34 t4.
q buius 60 =
Jte in 14.
tab.
H,K,alteriz —
us autem
anguli co. «^
fic EE
Y dlicriusld
teris ]וזו Y
lus.4. ta. 025
1ELE. 2 [42
1:5 ἐμ. K.9
ta.D.
5 4. t4 XL
t 4. (4. Y«.
ו
:א 4560
6
2%
RE ; ; j Tu / zs i
nem ínterímlego, quí mentione digna defcriptioneeos donauerít, tanti abeft;ut uere ipforum,
4 8 EL. SB.
b tab. E.
dit va. felis
5 bb.
DE HVMANI CORPORIS FABRIOA LIBER מז 855
quatuor primarum thoracis uertebrarü & omníum ceruicis corporibus connafcuntur, ac pár
tím ab ijfdcm príncipium ducunt,partímq ipfis ínferuntur;non nimis liquido po(tmodüm in
t3 fi. c.i occipítis os ínferti, iuxta = anteriorem foramínis deríalem medullam tranímittentis Íedem. At
9 hos exactis ínter dorfum moucntes mufculos recenfebímus, fle&untením fuperíorem dor-
fi partem, capíte ínterím proprio motu horum opeuix flexo. Quamobrem etiam ínter capitís
ἡ βία. (ας mufculos uíxueniunt enumerandí,quemadmodum neque " alijadhuc quatuor (utrinque n,
^H. mirum dux) coníugatíones ad ceruicís latera repofiti, qui ceruícem ad laterà; non autem 64.
*14 (4.0. Put proprío motuagunt, Btruríus ' alia coníugatío ceruícé extendens hic pratereundaeft;ac
ad reliqui de dorfum mouttibus mufculis fermonem afferuanda, quum ill nifi fecundarió ca
putmoucát,canímirum ratíone, quaábrachíum mouentes mu Ículi, cubitum & extremam ma
num niouent.
0.4277 MOFENTIIM 8 0 ש 50 8%
admínislratio, Caput 2X X IX.
ORVH quícapitis motibus pracfunt, mufc
refupinato cadauere, aut ad eum,quem p
ulorumadminiftrationem;
8 dixi, modum fufpenío, à
: : ; ו ו
| αι (αἶ.Α 'primo pari aufpícaberis, prímlim perpenciens membraneum " cuíuf- Point ῥάγις
E P dam mufculi principium, quod ex inferiorum ceruicis uertebrarum fpi, 4diejerario,
| גב tab.F,
nís enatum, prímo capítís mufculori parí,rcliquisq hic dorfum rnouen
E i tibus mufculis ínfternítur, az tandem aliquorfuperioribus thoracis 60
| 95 Nee) (tis inferrum, refpírationís opifex efficitur. Licebitítaquehuíus mufculi
(quihominis thoracem mouentíum tertíus crít) principium,à uertcbrarum fpinis cultello li-
berare, & mufculo ad infertionem ufq à fubditis díuulfo, illum ibidem coftís appenfüm tan
tifper finere,dum thoracis mufculos agereflurus fis. In pracfentía enim cultellum retufiore,aut
buxei, fub externo prími parís mufculi latere fübijcíes,& ilium à fübditisliberare conaberís,
deínde fecundüm Ípinze longítudinem ducta fectione, ipfum ad infertíonem ufque ín occiput
duces, quod ubi in utroglatere proftiterís, huius parís mufculos ab occipítío nó amputatos, f
55.55 ítaadlatusaliquó reflectes,utreliquam fe&ionem non impediant. Vlox uarios * Íccundiparís Puis pe
ΜΠ; «ὁ. (culos confiderabis,ca illos ferie, qua enumerauí, ἃ uertebrísabfecans, atqueadoccipitium "^
| deducés;ut modo illorum tractís príncipijs, quarum function potíffimümautorcs fint, recté
perípicias,quod tunc demum optime uifitur, quum cerebrum ex caluaría ademptum כ :
4 t4. 4, inferioríor maxillaabfecta, " "'ertium par à fpína fecundze ceruícís uertebrae poftmodum libe Ter.
P- rabis;fenfim illudad occipitíum ufquejà* quarto pari fubleuans, praccauensQqne & id unà ím- Quarzi.
EC ἧι prudensauferas . hocením nunc ἃ prima uertebra feparandum uenit, atqj ut cctera, ad fuam,
τα. 4-11, quam molitur, infertionem ducendum. Quiíntum ín fuper parsab occipitioliberatuadtrant Quei.
| uerfos primzeuertebrze proceffus, quemadmodum? fextum à fpína fecundae uertebrze ad eofz
dem proceffus ducetur. Mox reflexo cadauereà pectoris offe & clauiculis," antertorum mu. Sexr :
Decimitere;
Cr τὰ μοι
ἰογιρην
14. t4.L,
K. s 179 πὶ n 52
ל 46.0. Ículorum principia funtacuto cultello refecida,mente interim adhibita,num plura mufculoru
príncipia fimul cocurrant;aut utríng; plures muículi obferuari queant. Vbi ucro & hosad ma
anillarem proceffum perduxeris, illorumq infertione rímatus fueris, cofdem à capitc abfecato
atq ceruicis proprijs mufculis ín prafentía relictis,ad ligameta capiti & duarum prímarü ccr
uicis uertebrarum peculiaria, (e&tione confer, quibus nunc príuatum Caput dedícabimus,
ד וי ΖΡ ]ות
ded ceruicis uertebrarum ligaientis. — Caput. 2€ 2€ X0. .
2 5.58 5 פא figura, primam Jecundamás σεν
üicis exprimit uertebras, porleríori fede delineatas, una cum
earundem liígamentis boc Capite dc[cribendis. Charadleres
autem figure in[cripti ita babent. |
4,B, C Prinaceruicis uertebra :feciidee conexa. L^ evim 4 pri
* uatin dexter prime uertebrae : finus, qui dextrum occipítis ofíts
caput [u[ciptt,indicatar. D autem {ξεν finus. cui finiftrum oc
| cipitis ofíis caput infidet. C uero prime uertebre fedessubi in :
| fpinam alic terminantur. כ1 12 63,177 Secundacerutcts uertebya.
LESE Ligamentum membraneym, primam ceruicis uertebram fecundee uertcbree nedlens.
; i a 2- G'Gob
νὸν τῶν
ו ₪
"T
P AVES)
ANON:
200 ANDREAB VESALII BRVXELLENSIS
(Ὁ Gorpus fecutide uertebre dentem producens. Ὁ
EH Dens,acutusuc [ecunde ceruicis 1167716075 proceffus.
I-Teres ָ gamentuim,d dente ín occipítij os in ertum.
K "T'eran[uer fum ligamentii, dentem in ifinu cotínens;quí dentís gratia inprima uertebra celatur.
Ligamentum
nian[uerfi
denti obduclir,
mum ínter dentem doríalemds medullam locatum eft,aptifTimé dentem ín fibi príuatím exfcuf
Pyinan uer;
tebram [ecun»
de colligans .
Ligamento ,
vum adouini-
JEvatio.
in fua cauítate cotínens,dilioeter obferuabís,& mota omni ex parte príma uertebra,qui motus
fapra fecundi δέ primá com plentur,difces. Poftremó membraneuligamétum, prímam uerte
bram fecundze copulás, ín círcuítu quoqj acuto cultello ageredíeris, & auulía príma uertebra,
denuo dentís finum, & líigamentum dentem complectens, & quod ex ipfius uertice procedit,
con(iderabís, Caetera autem lígamenta reliquas uertebras collieantía, in id Caput commodé
feijcientur, quod dorfum mouentium mufculorum admíniftrationem fübfequetur,
55 MESCEFLIS 2320 [אזא CA. XXXI
E REOR, ne & hícparíter morofior quifpiam difciplinee ordínem forté
|| culpaturus fir, quod ante abdominis mufculos, aut manus,aut thoracis,
aut dori motores non fuerim agereffus. Nihil ením prohibet, cubítum
mouentes mufculos modó pertractare. Sed quum hos,uícinítatisratione
dorfumagentes mufculi praecedat, & ante dorfi muf culos,quód adfectío-
nís feriemattinet, thoracem mouentes, & ante hos thoracís mufículos;eos
| quos abdomínís uocamus;diffecarioperepretium fit, proximum ἐμὸς
abdominis perlequí, Quanquam(ut δέ antea admonui) integru cuiuis fucrit, pagínas aliquot
inuertere,
4E,E;B.
[254
d 3.4.6.
b 4tab n,
C5 f4.^.
d éta.a.
| 4
| 4.0.9}.
| e stab.cha-
r4(1.6,7,8.
€9 1 tab.O,
O.P, P.z (4.
9,0,0.D, p;
P.
ιν. δ,
s fi. cap. ו
li. H,R, 29:
R,P.
ib. ultimaric
(fg
שר
A.
fh ta. abR
«d X.
14. tab. n.
tabu .« ats
munc potif-
ifimicu tab.
ab.
' Hic feduló
«ofer inter.
fes € 4ε
“0 6 tabu.
las.
DE HVMANI CORPORIS FABRIÓA LIBER DI 38i
inuertere, &€ Caput, quod ordínepríus effe arbitrabitur, rcliquis le&ione praeponere, δῖαν
Ículi taque, quos abdoniínis, Anatomes profeffores nuncüpant αἱ omnibus octo Cutrinque
nimírum quatuor ) conftituuntur ; quatuor quidem obliqui ; duo re&í ; & totidem traüfuei-
fi.Oblíqui in utroque láterebíni (unt, qui inuicem incumbunt,& contrarías (εξ mutüo decut
fatim ínteríecantes fibras exieut. ἡ Superiorísenim fibrze, deorfum ucrfus priora obliquépro:
cedunt, quém huíus fibrarum ductus oratía defcendentem uulgó dícimus. " Inferioris uero
fibre, furfum oblíqué ad anteriora tendunt, quíob (4 obliqué aícendens nuncupatur. Recto.
rum ab utroque latere unicus eft, qui quum fibras fecundüm corporíslongitudínem exten»
fas obtíneat,rectus nuncupatur, " Tranfüerfus fimiliter utrinque unus habetur,cui id nomen;
quód eíus fibrae fecundüim corporis latitudirieni, aut à dextrís ad (iníftrà nullo obliquo ductu
ferantur,índítum eft, ἢ Oblique defcéndes cocterís abdominis mufculis fuperfternitur, & ex
fexta; feptima, octaua & nona;coftis;príufduàm ín cartilaginem finíánt;cariofuin principium
fumit propter mufculum, quem ex fcápulze bafi pronati, ccto elatíoribus 1101-3018 coftis ἐπ,
τί, thoracemQ mouere dícemus, nequehoc amplum príncípium ínftar rectze fit lineze, ποτὶ πὶ
inftar manus.]Ille ením thoracis mufculus, coftís quati digitos firigulís porricendo ínferítur,ex
quorum ínteruallís promínentíores obliqué defcendentis mufculi partes, digitorum rítu ena»
Ícuntur non fecus, quàm (i finifirze manus interuallís, dextrae manus di gitos infereres,& mu
Ículum thoracis motíbus famulantem, finíftrze manui conferres, dextrae uero oblique defceri
dentem affimilares. Deinde poftnonam coffam, à tribus etíam inferióribus coftis ifte mufcu-
lus enafcitur,illam femper originem imitatus, quam ad magni thoracís mufculí interualla adi
pifcitur, non quídem ampliüs cum illo thoracis mufculo ingreffu mutuo commí[füs , ποτὰ πῇ
cum ἡ alío quodam, qui ab ínferíorum thoracis uertebrarum, & uníus alteríusq; lumborum
fpinis enatus, decimae & undecima thoracís coftze potiffimüm inferi,ín thoracís mufculoruni
enarratíone dícetur.Is enim manus quogrítu coftis,príufquam ín cartilaginé ceffare íncipiüt;
implantatur;atque obliqué defcendentís mufculi príncípíum,manus quoq: modo ex eíus mu-
Ículi interuallis,ab ipfis coftis alternatim procedit.atquehocoblíqui mufculi príncipiu,undígs
cariofum quidem eft, fed tenue. Vérüm mufculus fenfim carnofior craflior& euadens,dcor
fum ín príora fertur, ilía (quae quafi ínanía inter ilium os & infimam Coflam, xyesávis, & λαγόνας
(ἀγα οί uocant) carnofa ipfius partcamplectens, quoufquead ilium os perrepferít, cuius ὃ furi
mítati fccundüm totum ipfius appendicis ductum, carneus ínferítur. E(tautem appendix illa;
totíoflis ilium parti obducta, quam ipfius fpinam proprie uocari relatiim eft. Quum ueró cai-
nofaípfius pars, ex ilium regionibus, ad anteríora medíaG, fecundim abdominis longitudine
properat, ín neruofam exilítàtem membranae quàm fimillíimam dcgenerat, qua fextze & feptiz
mz coftarum cartilaginibus,& pectorís offis mucroní,& rectis mufculís expandítur,firmi(Tu
mei fuperioris ofTís coxendicis,& pubis regioni implatatur, totailla nimirum fede, quz ab ili-
um oflis appendice, feu fpínzcantica parte, ad pubis ufque offium" cartilàginemi protenditür;
non quod íllo ductuab ilium offe, ad pubisoffium ufque commiffuram olfi inferatur,fed dun
taxat,ubios excarnereperit. Quà enim ! duofernur fle&tentes mufculi,fuper coxendicis & pi^
bísos deorfum prorepunt, obliquus híc mufculus offinon ím plantatur,funtueróilli mufculi;
femur mouentíurh fextus & feptímus, * Secundüm autem corporís longítudínem;in abdomíi
nís medio dexter mufculus, cum membranea tenuitate finiftri íta fanc coít,ut fimulutríque 6
fcendentes ueluti tunícam quandam;uníuerfo abdomíni obdictam efforment. ' Obliquus
huícfubftratus, ex fuperiori offis ilium regione, quam ipfius fpínàm circumfcribere diximus;
enaícitur, ac fimul tenuem membrancamGporigínem, à lumborum uertebrarum & oflis facri
Ípinis affuit, quacín mufculi progreffü, carnofis fibrís tandem adaugetur,enutrítur'ue, IVlu-
Ículus ifte furfum tendens, 1113 carnofa fuí parteintegít, & quatuor inferiorum co ftarum,quas
Ípurías uocant,finibus carnofus & híc quoqueinferitur, V biautem abdominis priora & me^
dium confcendit, ín neruofam definit exilítatem, quae ínterrectum mufculum, qui ipfi (ubt; εἰ:
tur,& dictum obliqui defcendentís membraneum tendínem,medía intercedit, pubisq offi; &
'mucronatz pectoris offís cartilaoíni inferitur, per reliquam ueró abdominis longítudirieti,
cum alteríus lateris obliqué afcendentís mufculi tendíne fic unitur,ut ex utríufes laterís mufcu
lo,imultotí quoque abdominí tegumentum quo daminodo efficiatur, Merbránei horuni
mufculorum tendínes,eundem cum reliqua muículorum parte fibrarum ductum exi gunt.De
Ícendentíum ením fibrae omnes, deorfum obliqué ad anteríora propagantur, afcendentium
ueró, furfum ín priora perreptant, atque duorum mufculorum mutuó íncumbentíum fibrae
decuffatim, feu inftar x literae fe íntiícem interfecant, Caeterüm ca Íede,quaafcendents defcen
dentísQ tendines, fuper abdominis mediü ínuícem infternuntur כ utríq firmifTimé fimul tanta
a "3 ampli
Odtoaldogs:
755 ]ןיוול
Ereuis ehunez
Tatio.
Odlfrgue de:
Jeendenss
0 διϊχικξ αὐτοί
dens.
Rd.
Redi mufeu
li parssqua fr
quie abun,
dant.
Aranfuefi.
agi ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
amplítudíne connati occurrunt, quanta medía re&tí mufculiexiftit latitudo, atq idadcó ualidé
fecundum abdomínis longitudine perficitur, uthicín abdominis medio,quatuor obliquort
mufculorum tendínes,unum producere quís arbitraretur, nifi duos utring haberí,accuratifIL
ma fcctio, fibrarumq ductus cómon(trarent. V bí dextri finiftrís conafcuntur,uníunturGg,nul
lam prorfüs feparationís neqp coitus línea exprímüt, fed pauló craffiores redditi,in abdominis
medio,recta línea fcfe inter rectos mufculos " ubiilli ínuíce diftant;imprimentesrobuftifTime
tranfuerforum mufculorüneruofis tenuítatibus,ipfià adcó perítono" conafcuntur.? Quod
ctiam oblíquorir afcendentíum neruofis tenuitatibus ufu uenit, fecundu externarectorü mu-
fculórumlatera;príufquàmillos cófcendunt. per abdominis enim longitudinem, inflar lincze
infertionem ualidam moliuntur,ín neruofas tranfuerfortü tenuítates,& etíam ad )הט recto-
rum mufculorü impreffiones,quas pauló poftcriüs exequar. Sub obliquori itaq neruofis
tenuitatibus,' rectíabdominis mulculireconduntur,finguli ex medía offis pubis regione, du
plici quodámodo príncipio ducentes origine, uno quide fuperiori intcríoretG,altero inferiori
acexteriorí,non quód hzc príncipía, fingulis mufculis dífiuncta incotinua'ue fint, fed ipfamu
Ículiorígo,díuerfam fub(tantiiad huncmodum exprimit. Superior príncipij pars introrum
nonnihil uergés,exacté carnea eft, acexlato inangu(tü definens,príuíquam ad media fumínis
rcgionem pertingat,quafi ín acutumangulum termínatur, Inferíus ueró, quod & extroríum
pauló magis promínet,neruofum e(t, carnís omníno expers,uerüm fürfum porrectum fenfim
dilatefcittotumq rectum mufculii producere confpicitur. Reti Ítag; mufculi,duobus eíufmo
di principijs (inguliex pubis offe nati; inuicem contigui funt, rectà furfum porre&ti,donecad
umbilicum peruenerint, ibídem eníimnónihil mutuó diftátes,modicei ampliores facti,ad pe
tus ufo feruntur,cuifupramucronatam cartilaginem,ad offis pectoris latera illit conexas car
tilagines,lati carnofigg " implantátur. Vlufculi hinon uno fibrarü ductu,fecundüm totam lon
gíitudinemferri uidetur, fcd finguli in abdominis regione díuería" delincameta, feu infcriptio.
nes(quas Graecis πόρδιγραφῶς appellari diximus )tranfuerfim, & iíncurua albaglinea;ipfis indu
ctas exprímunt,no aliter fané, quàm firectorum finguli pluríum mufculorü numero effentha
bendi. Nonenimrectàab offe pubís;ad pectus fibra nufquam ínclínátes ferütur,fed ad nunc
dictas circumfcriptiones imprefliones'ue nónihilimplícatze obliquatur, atq; ex alijsalíz" pro.
duci quodammodo apparet. Deínde mufculís rectís,nó propter pubís os nerui duntaxat infe
runtur, fed interíorí quoq ex parte;ubi hís ímpreffionibus mufculi donatur, l(tarü ímprcflio.
num duzplurímüm fupra umbilíca confiftüt,& interdu una fub umbilico in fumine;aliquan
do ctíam tres fupra umbilícu.INeg; has Naturam mufculis fru(tralargítam arbítror;uerüm ut
commodiüs rectà furfum ín príoranónihil declinantes porrieerétur,& nó infor duorum pa-
lorum erectí,fed (ecundüm orbicularem abdomínis rceione obliquati, perítonzeum appofité
premerét,coG,quod narraturí fümus,munere opportunitis fungeretur, Porró quüthoracam
mouentes exequemur mufculos; unum ín fimijs & canibus enumerabimus,qui inter ipfos or
dínequintus futurus eft. Huncuerari coftarum cartilaginibus,ad pectoris oflislatus exporre
Cum,docebimus totum membranei,praeteriad prime fecundzedg coftzcínteruallum;ubí car
nofior redditus, ínprímam co(tam definit. Profectó mufculus hicín omnibusanimalibu sjin
quibus fectione deprehenditur, mihi quantüuís accuraté Íccantí,pars recti abdominis mufculi
e(Te uidetur, & rectum mufculirad prímam ufq: thoracis coftam in illís animalibus afcendere
prorfus affero, Quod in canibus caudatísqg fimijs maxime euadit confpicuum,nec quifquam
inficías ire poteft,illis unum mufculum à pubis offe, ad príma ufq coftam exporrigi. Inhomi,
nibus (utuerum fatear) eundem mufculi nunquam obferuauf,atg illo homínes qui breuiffi-
mo donentur pectore;facilé carent, quapropter etíam in hacmea hominis fabrice defcriptione,
neutiquam recti partem;autípfi cofunctum effeaffirmo. Omnibus modó commemoratis mu
fculís (ubfunc^ tranfuerti, utríng unus, quiex tranfuer(is lumborum uertebrarü proccflibus,
tenui membraneoG principio enafcitur, deinde ín progreffü ex dorfum mouentibus emerges
mufculís, & carnofisadauctus fibris, fuperiori ilium ollis regioni,& fpuriarum coftarum fini
bus exacié carneus connafcítur, carnofa ipfius parte uníuerfa ínueftiens ilia, Vbi πιοτὸ uerfus
abdominis medium, " ad exteriora rectorum mufculorum latera ufque prorepfit,ín neruofam
exilitatem finit, quz pubís ofTi,& mucropatze cartílagini ímplantatur. Per reliquam ínter hacc
extremalongítudinem, ite membranofüs tendo, neruofz exilítati alteríus tranfüerfi mufculi
contínuatur;acfimulambo tunícz inftar uníuerftim abdomen circucingunt;in hocoblíquos
muf(culos imitati. Verüm horum mufculorit neruofa tenuítas non zeque, atque obliquorum
lata eft;tranfuerfi ením nonnihil fub rectis mufculis, & potiffimum ífuxta pectoris rcgionem,
carnei confpiciuntur, Praefentibus mufculis * perítonzcum fubnafcitur,membrana nutritioní
fam
ms Lab.q
furfum.
n6 ta.c.
0 $ tab. x.
6t.b
Ρ 5 tab it,
[s
45 55.4.
tan. 6 tof.
Y gta.nno-
tatur fupe
vits o infce
rins.
ss ta.pad
"a
tstab.dq
ferfum.
us tab.r 4.
tab.n.
X 5 [4. Hil
[A
y XD.
per fab &
4 élab.Ag
fa-y. a Lab.
p.
b 6 tab. b
c prima. fie
s lib.
ΠΣ
ab. e.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER if, 283
famulantibus organís circumpofita, huíc membranc tranfucrfi ade) connafcuntur,utardu-
um fit,illosab hacin homíneillaceros liberare, Carnofz tamen mufculorü partes;uíx alíter pe
ritonzo comíttuntur, quàm mutuó íncu: 1bentes mufculí,ínuícem harerefolen t. Tranfuerfi
enim mufculi propría mufculori membrana illic,quà períitonzco obducuntur,neutíquam (&
fipleric fecus arbitrentur) deflitutifecantibus occurrunt, INequeunquamalius mufculorum
abdominís,quàm nuncenarrauimus,fitus uifitur, Vti forfitanalíquis librorum duntaxat ope
nautam ages,prompte colligeret,puenátibus nímíru Gaalenilocís delufus. Quan doquidé hos
aliter recenfetín Libris deAffectorülocora cognitione;ruríus alíter ín Libris de Partium ufu,
& aliter prorfus ín Libris de Adminiftradís lectionibus,ubi cos íta enumerat,ut ín Sexto libro
curatiuze methodi ipforü fitum redié defcribit, (Odo abdomínís mufculi,praeter cómunem
omniümufculori ufum,quo corpori calefaci endoyrefrícerádod auxiliatur ,& propugnacula
quaedà cenfentur,prímario ufu thoracis motibus prafunt,ut ín proprio dethoracémouentii
mufculorum Capite dí&urifumus prolixius. Deindehomíniad durora recrementorü expul-
fionem aptiffimefuübferuiunt, quando ením omnes fimul tenfi laborarunt; fepto tranfüerfo
interim ex fpírítusretentione depreffo, ita ínteftína fimul coprimunt;ut ex anguítoloco ín am-
plíorem (quíinferior eft) £eces protrudant, expellanti,& ruríusad uentrículü fuperiora'ue il
las deferrí, przecaueant nihilo fecus, quàm ]1 duabus ad brachiale tantüm iunctís manibus, &c
Íemper magís magst fenfim ad extrema ufg digitorü aciem diftantibus,madentem fpongía
imponeres,S manibus paulatím cocuntibus, aquam exprimerenítererís. Verüm hoc mufcu-
lorum abdomínís munus,nifi cognita fcpti tranfuerfi functienefituG,aperré percipinequít.
Parí ctiàratione,quo pacto parientibus abdominis mufculi(ut comodiüs foetus propellatur)
confcrát,nó apté cognofci£, Atq; hzecadhuc minus ab illísa equutur,quí Íeptü tranfuerfum,
dum cótrahítur, thoracemqg adaperit, deorfum pelliarbitratur,nó animaduertétes, qui aérem
intró ducimus, ac thoracem 6 citra Ípíritus retentíoné, thoracisQ repleti compreflione
diftendimus, feptum tranfucrfum nullum impetü ín excretione molírí,quod Ícilicetperpetuó
furfum tractum nó deprimatur, quemadmodum íd in firma Íede,retento Ípírítu, & ui interim
compreflo thorace,permanet. Caeterdm noftri feculi medicos,quí hos tant mufculosrecen
fereita uidentur,ac fi alij ín corporenullíeffent,omnino delírare exiftimandi eft,quirectis mu
Ículis cibum in uentrem attrah i,tranfuerfis aute expelli,& obliquis retínerí cótendunt, pracfen
tibus mufculís attribuentes,quod uceréuentriculi inteftínorumq fibris affcribendü fucrat. Sed
hzcabfurdiora fu nt,quàm quz ín medíü adduci debeát, quit alíae Éibreuoluntario mottüi;,alíae
uero naturali,quià noftro nó pendet impetu, famulentur, Neutiquam fané hzecab ip(is confin
genda uenerát,atlaudádus erat rer Opí €x, qui quu abdomen ofle deftítut necefTaris crearí
uoluit,tam affabras tunicas,inuolucraQ ipfi parauít,que praeter quod tegumenta,& aptifTima
receptacula funt,thoracís quog motibus,utí monuímus,utilífIime fubmini(trant,
c4 BDOMINIS א 780 0 8 uaDML
Ὁ 1073141610, Caput 27
DMINISTRATIONEN hancautàmufculorü capitibusautten
dinum termínís a gredinihil prohibet, Verü facilior eft,mufculorumd
ΕἾ naturam accuratius commonftrat, ג exortibus aufpícatur, Quali
| 'ercung igitur fcctionem exordiri propofuerís, cutem unà cum catnofa
(| membrana, ab uníuecfo abdomíne,& lumborum regionibus,ad femora
ufqueliberatü effc oportet, unà cum mufculo, quem brachíi deorfum
= ἢ trahereoftendímus, quanquam ís íampríde ex feciíonis feríe,imul cum.
cutcac membrana, in brachium mouentiii mufculorum fcctione ablatus fit. His ademptís,&c
perquám tenui ibrofag membrana mufculis, prater carncam, obducta, unguibus hinc índe
leuiter (utípfiusnaturam difcas) diuulfa;priorem fe&tionem in hunc modum ageredierís, Ca
dauecr adalterumlatus ínuoluendum eft,utcommodé & lumborum uertebrís,& abdominis
medío manus adhibeas. Deinde à dextra 60 níteris" mufculi abdominis oblíqué defcenden
tís príncipium,paruo cultello;autexigua nouacula liberare, leuí fectíoneducta fecundàm reli
quas coftas uerfus dorfum, & fecundum füperíorem ilium offis regionem,ad pubís ofTis ufqg
medíum.hanc fectionemadeó duces leuiter, ut nihil praeter prefentem mufculum uulneres,
Moxabhis offiüregionibus eleuato mufculi principio, conaberís paulatím ab * obliquéafcen
dente, defcendentéeoufq liberare,dumad abdomínis ufquemedíum illum perduxerís,praeca-
" d d H
. uensneuna tanquam oblique defcendentis mufculí partem auferas, tenuem mufculum;quí
5 j j Pd Sp Hn ped
ad decimam undecima thoracis colam, cum oblíquo mutuis interuallis cómíttitur, Síenim
: à 4 hune
"Moni
20u[Culoy um
jus.
Duelicé εἴ
lorum nufeu-
lorum ad»inis
flErationens
Ldoiniftss ,
JC
toa mufcu, ₪
ὙΠ eXOYtU.
6 defcé
deitis,
Candidioz in
000700706 li =
"td.
0 Bliqui afcen
dentis.
AN exu πὸ
uofa tenuita"
τί oblique ἀν
ΟΣ
£ranfuevfo.
admi, 07 ל
.1/7470
יד
"lera aldo-
uitiis mu[culo
265 adpini
J/ratiosuerfüs
TbJcyum ini,
tia,
Odlzui defcé
denis:
284. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
hunclcopulum uitauerís, & ín uírís quoque abftinuerís à tunicaua(a femínaría inuoluente ,
mufculum uerfus medium abdominis promptiflimé duces, Caeterüm ubí 301 medíam ufque
re&timufculiamplitudínem peruentum erít, pertínacíüs cum afcendentís mufculi tendíne;,obli
qui defcendentis tendo coíreuidebitur,quem ut integrum, & non uulneratum lacerum'ue ad
líneam (qua ín abdominis medio ambíentíbus merito, quód illí nulla fubfit caro, candídíor
apparet)diffeces,impoffibilearbítror,utcunqueacuta nonacula ufus fueris,nám retufiori nihil.
proríus promoucbís, Quamobrem reflexo pendentepà medía recti mufculi amplitudine pri.
mo abdomiínís mufculo,? afcendétem,qui fecundus eft, fimiliter ageredicrís, ducta nimirum
à pubis offe,per fuperiorem ilíumoffis regionem, & lumborum uertebras,& fines quatuor ín
fcríorum coftarum fectione, quae ab hís omnibus mufculum feparare poflit, & ab illo eriam re
fpirationis mufculo abftineat,qui decimae & undecimg 0 petíffimüm infcritur, Poft fectio
nem,mufeuli huíus príncípiá hamulo autunguibus attolles,& à' tranfuerfo,cui ínfidet, ín pri
oraprocedens liberabis. Quod ufgad exteríorem coftam , latus'uerecti mufculi eíus lateris ,
cuíus fectionem admíniftras,medíocri negocio perfecerís, fi modo ínuirís uaforum femínali
um tunicís(quzead teftium' mufculorum fectionem feruandz funt)anímum adhibeas, ne unà
ctíam illac praefcíndantur. Vbi ueró rectímufculi latus externum membranofus obli quéafcen.
dentís mufculi tendo fpeciat,acutíori nouacula feparandus eft, neque íd quidem ofcitanter,ne
toti obliqui mufculi tendíne pertundas, ipfum( hic finire arbítreris. Tantus ením huíus ,הז
dinis cum tranfuer(i mufculí neraofa exilitate iuxta externu recti mufculi latus, occurrít nexus,
utaliquando obliqui a(cendétis tendine diuidi putaucrím , & unam ipfius partem tranfuerfo
mufculo conatam,fub rectis mufculis procedere;alterá ueró fuper rectos cxpádiarbítratus fue
rim, atque íd potiflimum füpra umbilici regione eft cofpe&tíus. Verüm fi ad amuffim oblíqué
aícendentis tendinem ἃ tranfucrfo liberaucris,re&o mufculo illum fuperfterni cóperies,à quo
adalbam ufq abdominis lincam accurate feparandus uenit, quod in carnofis recti mufculi par
tíbus factu eft promptiffimu, at ín " nerueis illis rectím ufculiínfcriptionibus arduum effe ob.
feruabís.Oblíquorum ením tendo pertínacíuis in his recto mufculo,quàm ín reliquís fedibus,
ubi carnofus eft, conafcítur, neq; adeó prompteéabillis examuffim difcindit, aut potíus eradit.
Hicmodoó doccberis, qui afcendentís defcendétísQg tendínes,circa abdominis medíi ínuicem
connafcantur,ubi re&ti mufculí medize amplítudini(quz ínteríor eft)incumbunt,&c ardué,nec
nili maxíma induftría, & acutiorí nouacula;ad albam ες abdomínis lineam feparari queunt.
Cacterü pofteaquàmuníus laterís,cuíus íam Ícctioneaggrederís,oblíquos abdominis mufcu-
losadalbam ufglincam perduxcerís,expende;" qualiter obliquorum tendínes,rurfus tranfuer^
forum tenuítatibus ín ea abdominis regione adnafcantur, qua recti mufculiab inuícem maoís
feiungütur. Vtroqyobliquo mufculo in illud cadauerís latus,quod menfe íncübit pendéte,fola
manu rectum mufculum tranfüer(i neruca tenuitate feparabís,dextroe manus digitis ab exte
riori mufculí latereíniectís,& fecundi abdominis longitudine híncinde fub mufculo ductis,
Qui prímüm re&tus mufculusà tranfuerfo abfceffit, íntegrü eft,re&i mufculi fibras unà cum
? traníuer(is illisinfcriptionibus contuerí;ac tandem mufculum àthoracenouacula liberatu;ab
abdomíne detrahere;! ita tamen,utadhucpubis offi hacrcat,ipfiusqy híc inítí accurate exami
nes, At quü huncá pectore ín cane, aut fimía adímes, ftudendiü ες ας contínuü illi membra-
neü tendiné fimulauferas,autuulneres, qui fecundüm pectorís longitudine, àrecto mufculo,
ad prima thoracis coftam porrigitur,ac re uera in eiufmodianimantibus recti pars effe confpi
citur. Eftauté híctendo mufculusvue;à quo ín ' mufculi brachii pectori ad ducetís admíniftra.
tione praecepi quoq abftinendum, & num homínes hunc cum fimijs cómunem habeant inda
eandu. Tranfuerfum pari modo, quo obliquos agereífus cs,opportuné admíniftrabís, ducta
fimiliterleüí fe&ioncà pubis offe;per ilium os, & tranfuerfos uertebrárü lumborti proceffus,
aut potius " mufculorüt dorfum hic mouentíi exterius latus;atqg demü ad fines fpuríarum co^
ftarum,quze intacto perítonzo foli mufculu penetret. Mlox tranfuerfi príncipía hamulo eleua
biís,etnouacula,qu àm poterí s,attétiífliméa peritonzco paulatim liberabis,donecad neruofam
ipfius deueneris exilitate, qiie maiori adhibitacura;à perítonzco ita feparada οἰ πε πος períto-
nxum,neq tendo,neruofa ueca tenuitas lacerétur. quod quidem nó adeó ardua eft;atq ope-
rofüm,& precipue tuxta abdominis elatíora nó proculà pectore;nam in fumínetendo ipfe(ut
etíà perítonaci) nimís quàm tenuis occurrít. INunc ueró ubi & hunc mufcultiad medíu abdo
minís perduxerís;ac à perítonzo;utlicuit, optímeliberauerís, rurfus in fuum locu quatuor hu
iuslaterís mufculos repones. Mox cadauere ín dorfumreflexo,fecundaadmíniftradi ratíone
aggredierís, quae à tendínum finibus,in abdomínís medio aufpícatur, Duces ítagià pectoris
oflead pubem ufq, per totam abdemínís lon gitudíne, fuper mediu recti mulculi eius laterís,
cuius
F Hec eftt
[21757
in quavedi
ducereturli
nea per ui,
WWE. v
g 4 tmi
buta aet
1 ς[4.γ6.
hk sta, 2
|
las fi.lib|
ג
m stat s
LL
ἡ etfi
praq.6ta
6
0 14.8!
ו
|
Wu. !
46
PET
51%
t6 UM
s tov T
x x filis
bri.
כל
|
] 64.
|
€ stad
| ΠῚ
!H dtqucex
"illa figura
|" 20 feria
n bic fub,
Mequentia
| petes.
22 fi .li. s
E
E $6
15 fi.lib.g
| +6
6
CET,
n fi lib.s
La
DE HVMANI CORPÓRIS FABRICA LIBER Ii 85
cuiusadmini(tratíonem πιο τίς, adeb leuem fectionem, ut nihil prater " obliqué defcendentis
mufculitendinemi penetret, Atque harc fe&ionem ad mediam redi mufculi amplitudinem ten
tandam Ícribo,quód nollem fruftra peralbam lineam, quz ín abdomínís medio occurrít,eam
fcctionem experiri, fiquidem impolflibilearbitror defcendentis tendínem non uulnerátum, ac
illaefo quocp afcendétís tendíne, feorfum liberare,quanquam & ab albalinea interdum fe&tio-
nem ínchoarí nó ímprobauerim, utcunque etíam laceratos téndínes inuicem feparares, Qua-
propter hac illa'ue fectione ducta;adnítérís hamulo defcendentís tendínem attollere;ac 3 6
cto ipfi mufculo nouaculadiffecare,quoufg; uníuerfum mufculum,uerfus dorfi fpinam undi.
que liberatum deduxerís. poft hunc, "afcendétís tendínem àrecto Ícparabís;príncipium [ἐρᾷ
rationís ab alba línea exorfus, In hoc opere rurfus íntueberís, qui tendo ille tranfuerfis recti
mufculi infcriptionibus adnafcatur,ac cum neruofa tranfuerfi mufculítenuítate;ad externum.
rectí mufculilatus coalefcat. Infuperàreliqua tranfüerfi mufculi parte, obliqué afcendentem
auelles ipfum à pubís & coxendicis & ilium offibus,& inferioribus thoracis coftís, ad lumbo
rum ufqueuertebrarum fpínas abfecans? Re&um (imiliter,utalteríus lateris difIecaftíà trant:
uerío mufculoattolles,& ipfius capiteà pubís offe abfecto, illum fuper thoracem reflectes.Vlo
dó recta fectíone fecundüm albae lineze longitudine ducta, qua duntaxat neruofam"tranfuer(i
muículi tenuitatem illzefo perítonzeo díuídat, conaberís eam à perítonzeo diligenter feparare,
quod quidem ín homine, & potiffimum iuxta pubem, uaforumdQ femínalium tranfitum,fa-
Cturuses difficillime, ín porcísautem minimo negocío. Czcterüm tranfuerfi mufculi,tendíne
ufquead carneam ipfius regionem perítonzeoliberato,eum quoq tantífper auferes quoufgs
uniuer(us mufculus à perítonzco diffectus pendeat. Integrum ííam quoque eft;& huíuslaterís
mufculos ín priftínum locum reponere, & ad amuffim eorum formam, fitum,& fibrarum du.
us examínare,ac demum refcctis illís;ad teftíum mufculos te accíngere,
JOLIE, LTEM VS TUM DEA A ER EAS RE ATP V RR CUT MLIE
bris utert mufculis. — Caput. 2X 2€ 2X 1
LICEZISSET huc aliquot Quinti librifiguras repotiere,ex quibus tesliti utcvids
mufculoviü natura utcungs peti poffet, uerum ne eafdem figuras diuerfis in locís proponeremus,
hic tantüm adijciemus, in quibusnam figuris pre [entes mu[culi confpíci queant. "T'efTis itaque
amuculus, nonibil [beclatur tertiatabula ad Jo co ui gefimafecunda figura Libri quinti. L^ te
viautem mufculofa fubftantia ciufdem Libri uige[ünaquartafigura ad chayaclerem O uti fie
TÉ potuit,exprünitur.
^»
A M tempeftiuum eft;ad mufculorum thoracem & dorfum & femur mo
j| uentíum infpectionem,perítonzeum adminiftrare, atque cum co quoque
teftíum mufculos aggredi, Pertíngunt ítaquead unumqueng teftem; fin
gulí mufculi graciles admodum, ex ea uaforum feminaliii & teftís tuníca
efformati, quae à perítonzeo príncíiptum ducens,uafa fimul cum tefte contí
net, Hxc ením ín pofteríorí ipfius fede ilíco,ín ipfo à peritonzeo exortu,
longis; acínuicefibi proximis, carneísiy fibrís ítaadau getur, ut fibrze illae
gracilisoblongi mufculinaturam exprimant, quí 1111 teftís tunicae femper ínnatus deorfum
protenditur, actandem íuxta infima teftis fedem unà cum illa tunica" uafi οἱ femínarío applan.
tatur,quodà teftibus íam paratum femen affumit;id& furfum ín perítonzei amplitudinem 16.
ducens,ín 11011600 ceruícem fe profundit. Neg alíqua prorfus parte,teftibus;aut femínaríjs ua
fis tunica illa pertínaciter adnaícítur, quàm ubi fimul cum mufculofa ipfius fubftantía, ínferti-
onem ad eíus uafis inflexum molírur,quiad infimam teftísfedem reflectitur adeó,ut mufculus
ipfenufquam teftem contineat. R efpondet ítaq; teftis mufculus illis, qui ex carnofa membrana
efformantur, quandoquidem is alíud nihil prorfus eft, quàm carnez fibrae uaforum femína-
lium;& teftis inuolucro ínnatze, quemadmodum carnofze membranz ἡ mufculí,carneís quo»
que fibrís per membranam digeftis conftítuuntur. Porró teftíum mufculorum beneficio ;uírí
arbitrario motu te(tís modice (ur & ipfi mufculi gracíles tenuesq funt) furfüm alliciunt, ne
te(tes pluszequo laxatí, ac ad anteríora pendentes,nímío oneri" Íemínarijsuafis fint, Hunc u.
Íum mu(culiín coítu potiffimum przftant, fi ením teftes uafis femínarijs oneri femper effent,
atque haecad inferiora protracta perpetuó arctarentur, non adeó commode femen tranfimitte^
rent,atque modó, qui teftíumà mufculís iam attractori pondere fübleuata;magis patefcunt,
Con(lar ítag mufculos hos (qui 6 Cirecis uocantur) exeorum claffecenfendos effe;
quí
ו
dentis,
Rad.
T'ranfuerfrs
F'ivilstefli,
mufculus,
/
/
AMT ufeult i,
liebris uteri.
In £Libvo de
V teri feclio»
176
Qui ea que
Deritoneo co^
vnérur, modo
Sefécanda ue,
THAT.
Y ivilismufcu
li adminiflra,
tio,
AVI uliebris
gufcult admi»
atfEratio.
"T hovacis mo
zum ture 470%
trayium ef[c.
286 BRVXELEENSIS
quinullum fortíunturmufculum,contraríj motusautorem. Nullus enim;qui teftesád inferío
rareucllat,extructus eft, quandoquídem teftes, quos nifi rectà deorfum, nec ín ullam partem
inclínantes prolabi decebat, abundé à naturali ipfis indíta erauítate dímíttuntur;id(p fubinde
adcó, ut ne mínímüm quídem furfum zerís, fenibusqallici queant. Quid ueró Arabibus ín.
mentem uenerit, ignoro, quibínos ín uirís cuíufg teftis mufculos, in mulieribus aute unicum
haberifcriptum reliquerunt. V nícum enim hactenus ad fingulos porrígi teftes femper ín ma-
Ículís obferuaui, Mulíeríbus porro Natura fimiliter mufculos laroítur, quosín perítonzco;ut
& reliquaipfarum generationis organa, recodidit, Ea nanque peritonzi " pars,feu proceffus,
quíutrínqueà lateribusad uterum ínftar* mefenterij pertíngit, uenasq; &Carterías utero dedu
ci, & demum cum alteríuslaterís peritonzi proceflu;exteriorem uterí" tunícam procrcat;' car
nofis quog adauectur fibrís;ex ilium regionibus deorfum oblique, ad uterilatera perreptan-
tibus, 3860 fané, ut & mulíeribus utrínque finguli fint mufculi, illis fpecie fimiles, quibus uiri
te(tes donantur, Et quamuis plerunque graciles fint, nequeadmodum carneí,craíTiue,ego ta-
men eosalíquando in nonnullis mulieribus uteri cornua effe arbitratus fum, Galení uteri de-
ANDREAE VESALII
Ícriptione eleganter deluíus,quinon mulíiebrem,ad uaccinum & caprínum deícríbit uterum, 9
cornuaaríetü cornibus longe fimillima obtinentem fecus multó,quàm muliebrís uterus. Por.
τὸ hís uteri mufculís,obfcurauteriad fuperiora attractío perficitur, quam mulíeres tunc facilé
percipiunt,quumilia trahere colligeret conatur ;atqueadeó(ut fic dícam)uterí ceruícis os,to
tum uterum,penitiüs ín perítonzíamplitudinem allicere (tudent,
MISCEFLOREFM TESTIZM .4DML
nislrtio. Caput 2X 26 2X 1111. /
Quíntolibro mufculorum, quos teftibus affcri ה הג טי כ 0 זא כ ה ות מש
pfiymentionem 1 0100 necelTum erít;ita quoq; corum admíniftrationem
cum reliquaru partiu illo Libro enarrandarü fectione pertractabo. Quod |
j| tamenadadminiftratione hoc Libro perfequendam fpectat; ἃ mucronata
ἢ pectorís offis cartílaeínc, ad pubis ufq; os,nouacula perítonzeum diuides,
τὴ alia rurfus fectione per tranfuerfum utríngsab umbilici regionibus ducta
Vlox abíque delectu;in uíris omnia, quze perítonzco cín guntur;praeter rez |2
&iinteftini" finem,& ueficam,auferes. Hís ítag;,utin Quintolíbro docebimus, ademptís, £x
ctiam fcorto àte(tibus unà cum carnea membrana ipfi fubdita liberato; ftylumexiguumab
interiori peritonzi parte meatui indes,qui feminartjs ua(is ín humiliori peritonzeíregíone;ad
inguina uíam preebet. Pofteaquá uero ftylum ad teftem ufque protruferis, atqpad illius latus,
fcu (fi modó talis ftylus ad manum fit) ín ipfius rímam ac canalem, cultellum indíderís, longa
Ícctioneà peritonzco ad te(tem uftp fecundüm (tyli longitudine facta, membrana tunícam'ue,
uafa cum teftibus ínueftiente díuides. Acque ítauafa ín confpectu cum teftibus (efe offerent,&
extenfo quoq uaforü inuolucro,gracilem teftís; mufculu,quo iínuolucrum íduclutenutrítur,
confpicies, Hocmuftulo ab humillimauafis à teftibus femen deferetís ínflexione liberato, cíus
naturá promptiffime codifces,qualítergs teftem furfum trahat,intueberís. Líceret modó tefti-
bus cum fuis uafis mufculístp abícctis, penís GC ueficze ceruicis mufculosageredi;at quumante
hos integrü fit, & thoracis & dorfi & manus diffecare, ad thoracis fefe iam conuertet oratío.
aeter mulieri mufculi aperto íam perítonzeo,& ínteítinís ad latera furfumQ reductis & mu
lierís te(tibus quoq fubleuatis, ín confpectu cítraaliam fectione ueníüt, dummodo uteri late-
ribus membranisig,illum peritonzo alligantibus animumaccommodarenon pigeat, At haec
uníucrfa(ut& anteaadmonuimus)in Quinto libro accuratiüis profequemur,
DE MESCFLIS סע סי ( 2
uentibus. Caput 2€ 2€ X F^,
[HORACEM cíusmotus,quo rcefpirantes indigemus, oratía," ות την
co coformatum offe, aut omníno offeum effe, uperíori Libro declaratum
cft. Iam ueró proximiterít, thoracís motum ex noftro arbitratu debuiffe
1| pendére, nóautem naturalem effe,fermone perfequi, deín fi uoluntaríum
effe,ex ufu homini fuerit; quibus ís motus perficíatur mufculís, fubiunge-
rc.Summus ítag rerum Opifexrefpiratione homíni animalis fpirítus refi
J| cendi, & cordis occafione largitus e(t,quód & ipfum quídem fubftantía
acris indigeat, & plurimüm fcruens ín co calor refríocrazí χρείας, Infpiratio quidem cor refri
gerat,
*
E
fz4 fili.
obo
26fi.E,1
€ 27 lE
8 to fili
L,L,M,N
b 27 fili,
H,H.
i: fi.gl
k 2o figi
lib.s.
1 1 fi-lib.
4 uti fad
eft in ג fig
lib.s.
b 2o fi. li,
o;dein p.
c uti in ac
fili. s ad
fts was
d id faci
YHs, quo p
fi-ub.sáui-
goma dif
fe /
€ 22 fig lib,
s Y. 0
1
futi fere
b
ΓΑ
1
fim fe.
os feor ^
| aditota
bimus,
- tab. ds
ta.Z.
tib .O;
D.z tab.
00 . 3 4.
$65 7.
|14 sm.
:7L.8
1X2
1S5 T.
]
|
|
|
«bera ^
id τ t4.
D,O, P,
p.c
50,0; p,
p.
In ta.F.
| lab, τ,
étab.r.s
ta.X.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 267
gerat fuppeditata εἰ fríoída qualitate. exípiratio autem fcruentís ín eo, & quafi combufti,& fu.
liginofi recrementieffufione expulfionedg,cordí etíam refrioerando conducit, Atque huíus po
ziffimüm caufa duobus contraríjs motibus refpiratio perficitur;attrahitenim ín diftentíone &
dilatatíone,euacuat ueró in conftríctionecisdem fcilicet motibus, quibus & cor ipfum perpe-
tuó fungitur, Quanquam refpirationis cordísq motus, genere plurímum uaríent, Siquidem
cornaturali motu, uelímus nolímus, mouctur, rc[píratio autem adeo ex noftrapendet uolun-
rate; ut quofdam fpiritus rctentíone fefe necauifle legamus. atque íd magnoperénon ad beng
uiuendum duntaxat,fed etíam ad. ipfam uítam; homini utile cenfetur, Sienim ídem rhythmus
confonantía& refpirationís cum cordís pulfu neceflario effet, neque ipfa refpiratío ex noftro
impetu uoluntateQp penderet, multum díudg loquinequiremus, quod non exíeuiam commo-
dzcuítz: noxam przeftarct. Porró finon poflemus interdum cítra refpirationem per fumum,
ucl puluerem, uel quanpíam prauam & uenenofam aériís qualitatem, uelloca putrefcentibus
cadaucribus,cloacís, autalijs occafionibus inquinata incedere,ea uitam ipfam quàm celerrímé
Ixderentyhominemqd prorfus corrumperent, Gonftat ítaque,ex noftro impetu,acrís per aípe-
ramarteríam ín pulmones ínfpiratíonem, atque rurfus falioinoforum recrementorum cordís
exípirationem oportuiffe celebrari, Cur: uero pul mo thoracis motum, quotíes ille coprimi-
tur, dilatatur ue, uacuí potiffimum τί Ícauatur, mufcu n mouentes debuifTe extrui
certiffimum eft, quí thoracem dilatarenz, arctarent y. bruntautem hi ín untuerfum unà cum
octo abdomínís mulculís ín homíne, " octuagínta nouem e fcilicet quatuor & qua.
draeínta;ac poftmodüunus utríquelateri comunis. Vei 6 fimize duobus abundát
utrinque, ut (imul tres habeant & nonagínta, quos Cia 1 cendí occafione, ín ferie fua
enumerare haud טיו ἐπιιππογαγίο ab altero tantümlatere unfuerfam abfoluturus;ut
deíndeenarrato utríufquelaterís communi »»rumlaterum mufculos unà numerí
gratía contungam. ^ Primus itaque ex inferior clauículz regione, fecandàm ipfius
longítudínem,quà prímam refpicit coftam, exorítur, príi cipiu carnofum undique obtínens,
& carnofo quoque termíno prímze coftz, quà pectoris committítur, antíca ex parte infer;
tus, Mufculus híc breuís, (ed amplus e(t & tenuís,ac omníno carnceus,fibras fortítur impenfe
oblíquas,propemodum( tran fuerfas, quà clauicula antrorfüm procedentes, fuprema tho
racís coftze, & nonnihil pectoris offi, quà eíus coftae cartilagínem excipit, ímplantatur, huius
beneficio prima cofta,furfum uerfus exteriora retrahitur, hac ratione ibidem thorax dilata-
tur, " Secandus mufculus grandis eft,carnofo príncipio, ex tota Ícapulze bafi ínteríori in parte
enatus,hínc carnofus perpetuo procedens, ac coftís exporrectus, admodum latefcit, tenuior
tantifper reddítus,donec prímz,fecundze,tertize, quarte, quíntze;fextae, Íeptiímze & octauzc,alí
quando & none, thoracis coftís fefeinferat;atqueid media potiflimum coftarum fede,fí modà
coftzlongítudínem à uertebrís,ad os pectorís uf metíaris,quilocus cítmultóanteaquam co
fte ín cartilagínem ceffant. Reliqua autem parte, qua mufculus coftís exporrioftur ipfis dunta-
xatincumbit,exiguísQ tantüm fibrís(ut mutuo ínftrati folent mufculi) illis committitur, Cacte
rümnonrecta fimplícíg linca ipfius,quem dixi,finis coftís implantatur,fed hictanquam in dí
gítos dilcretus eft;quí per coftarum offa prolixiores, quàm mufculi pars, quz ínteruallís con^
naícitur,ín priora procedunt, ' contrarío nímiri modo, quo oblíqué defcendens abdominis
mulfculus,ex inferioribus fex coftís fuam affumit orícinem. Híc enim ex ínteruallís coftarum
prolixiüs fuos digitos educít, atquecum fecundo refpirationis mufculo ferratam compagem
efficit, Secundí thoracem mouentíum mufculi fibrz, fi quando ad fuum príncípium, quod ex
Ícapule bafi pendére credímus,tendantur, uniuerfas coftas (prater inferíores, quibus mufcu^
lus noninferitur)uerfus exteríora uelluntthoracem dilatantes, Hic mufculus in hominibus ita
feré habet;in canibus ueró & caudatís (imíjs fecus, non enim folum ipfis inocto coftasíinferi-
tur, fed etíam ualidiffime tranfuerfis feptimae & fextae & quíntze && quartae ceruicis uerte»
brarum proceffibus implantatur, aut ( fi aufim eloqui) ab illís proceflibus fuí principij por»
tíonem mutuatur. Velim enim non ofcitanter expendijan pravfens mufculus à Ícapula, coftís
& uertebris 11115 infertus, trhoraci mouendo feruíatan uerb à coftis,illist uertebris intiim ἅτις
cens fcapula: ímplantetur , ipfiusqg fecundüm thoracis lateraantrorfum motus occafio hz
beri queat. Duorum quííam fübfequuntur in numero mufculorum, "unicus tantiim homi
nibus adeft, 15 fcilicet qu& ordine quartu ftatuemus,nam* tertio fimíz ac canes tantü donatur,
numero autcm ipfum quoque, ficutipaulo fuperíàs monui, ne quís Galeni lectioni nímium
cítra fc&tionem confifus, aliquos me przeteríjffe mufculos preter merítum nugctur. Tertius
itaque, & quartus;ab utroque fecundi mufculi latere habentur,unus ín prior&ipfius fedejalter
ín pofteriorc, ambo fimul cum fecundo ( fi modó id pra(tet ) thoracem dilatantes, " T ertíus
qui
los thorace:
us tboe
Tacemthouene
Eit.
Ini
Secundus.
T'evtlus ey
Quartus {71 712
70670 y UETILA
zevtio [Tmiee
abundant,
BRVXELLENSIS
qui feeundàm anteriora fecundi mufculi exporrigitur, carnofus ex ínteríorí parte tranfuerfi
fecunda ceruícís uertebrae proceffus' enaícitur, ac deorfum protenfus, ex c Áequentibus quog
principium ducit, donecuarijs auctus exortibus, prímze thoracis coftee comíttatur, hicenim
latior, fed tenuior efficitur, & quatuor fuperioribus thoracis coftís;perpetuó carnofus ἐπ εἰς
tur. " Vbíueró quartam, ínterdum;idd przecipueín canibus,quíntam prztergredítur coftam,
ín'membraneum neruofum(lígamentum definit, quod fubfequentibus coftís ad (eptimam
alíquado,& octauam ufqueexporrigitur,fineulis quibus incumbit, coftis firmiter adnatum,
Proceditueró huíus mufculicarnofa; pàrs, quae coftís comittitur,unà cum ipfius membraneo
tendíne,ituxta mufculi" fccundiregionem,quae í ín dicítos dnas implantatur,.Huncín
caudatis imijs, & canibus líquidilfime íta in publicis fectionibus fefe habere oftendi, non ta
men ínftar manus fuas infertiones tentantem, in hominibus autem, me unquam aut reperifle,
autoftendife mínüs affirmare poffum, quàm audacter aftruere, illo homínes carere. quod
non ita dí&um effe uelim, ut poftpofita Galeni autoritate, ftudiofi illum ín hominibus inda
Questus su» garcceffent, " Ciuartum in huíus Capitis mufculorum ferie, homines iuxta ac fimíze canesqy
aero, לטות adipifcuntur, fed nonnihil diuerfum , Hominibus enim ex tríum inferíorum ceruícis uertebra-
ἐκ rum;ac prímce thoracís uertebrae fpínís,membraneumlatum( exorítur príncipium,quod"prí
- mo caput mouentium mufculorum parí & hacfede" repo(itis,doríum thoracemG mouenti-
bus mufculís inftratum,ín priora, feufi dextrum fpectas mufculum,dextrorfum decliuis ex por
rigítur,carneum euadens, latiG mufculi naturam oftendens, fimulatque primiillius paris exter
num latusfuperauit, Deíndeubi prímanr thoracis coftam contíngit, ín latera fenfim obliqué
ductus, ín tres uclutí dígítos tripartitur, fingulos tribus quatuor primarum coftarum ínter.
uallis exporrígens, illísqs p (cfe coftis inferens. Canibus porró ex eodem principío mufículus ifte
prodit;nifi etiam 81005 nonnihil exoríatur, uerüm ubi membraneum eíus príncipíum magis
oblíqué,quàm tranfuerfim defcendens,adtertíam thoracis deuenit coftam, carnofüslatusdg
inibi confpicitur, qui tertie coftze, & tribus ordine deorfum ipfi fuccedentibus implantatur,
in priora, feu in atus femper oblíqué tantífper defcendens, donec aliquoufque fub “ fecundi
thoracem mouentís mufculí princípio recondítus, atquein díoítos dilcretus finíat. Caeterüm
duos hos mufculos, tertium uidelicet & quartum, thoracem quoque attollere diftenderegpin
fimijs eftmanifeftifi imt, quemadmodum etíam ín hominibus quartum mufculum eídem mu
neri pracefle, tres itaquein homínibus, quatuor ueró ín canibus & fimfjs hactenus defcrípfi.
Quintus ca- " Quintusigitur ordine, quo & homines di(tituütur, anteríorí coftarum parti,qua pectoris
muy, quo bu , offi proximae lunt, exporrigitur, pauló ením fupralatus mucronatze cartilagínisymembranei
5 thor«X. validitp líoamenti inftar, fuper coftarum cartilagínum fines, furfum nOníhil ín n pofteriora incl
dfi. vens procedit, quouf(que fecundae coftze fuperfternatur. Ibidem ením tendo illae membranco
ligamento refpondens, carnofis adaugetur fibris, & haec carnofa mufculí pars, prímae cofta:
car tilaginís principio, & ipfius oflis fini adnata, ad fuperiorem cíus coftze regionem termína-
tur. Verüm non hic magnam teretema carnem obtínet, fed tenuem utcunque, & tendinis fui
modo latam,fuperiori ipfius fedeorbícularem,& in externo latere, quàm ín interno,quo pecto
risosrefpicit.longíorem. T'endo ifte,feu lígamenti (utcung appellareuifum fuerít)coftarum
cartilaginibus, quasa(cendit, firraiffimé adnafcítur, caro autem, carneaueipfius portío;fupe-
riori fecundz coftz partí, & totí prímze fecundaedg coftze interuallo adnata uifitur, Mufculum
hunc(utin abdominis mufculorum enarratíone admonui) nullum peculíarem effearbitror,
nam rectiabdominis mufculi portío, quantumuis accurate diffecanti apparet. Videtur enim
carnofa * recti mufculí pars, qua pauló fupra mucronatze cartilaginis latus confiftit, ín hunc
membraneiualidumt tendínem definere, atq íta furfum cófcendens denuo carnofo fine pri
mz coftz ínferi,' eíusqs mufculi naturáreferre, qui maxillam inferiorem deorfum trahít,quíín t
medio tendinís fpeciem exprímens, duobus uentribus donatur. Aut fi hzec coftis exporrecta
portio,rectímufculi pars non cenfenda fit, nemo illiustermíno hancfirmiffimé connatam,aut
potíüs ex ipfa enat& ibit ínficías, Vtcung ueró res habeat, fiuepeculíaris fit mufculus, fiue recti
portío;eiufdem femper functionis opifex erít, nimirum uerarum coftarum termínos pectorís
offi coartículatos 0 cóoftríngenditg, ob 10 & 8ס רה 66 36181011. Caeterum quum
inhominibus míhí nunquam 18 (uti neque js, qui Galenum przcefferunt, Anatomicís
fefe in homínum cadaueribus exercentibus)homínis duntaxat tres mufculos hactenus recen
fuiinfimijs uero & canibus quinque, atqueíd adhucea conditione, ut reclamantibus oculís,
Flow quintum mufculum à recto abdominis diftinctum recenfeamus., " Sextus igitur fimíarum,
quarisiri & quartus hofüinum, ad dorfum mouentium muftulorum latera , collum radicibus, ὃς
4$. tranfüerforumuertebrarum proceffüumapicibus exporrígitur. Originem enim ed
*longiffimo
288 ANDREAE VESALII
1
₪
16
8 6 וז
ץרו
10
8
4
וו
RSS.
quta X
r stonfit
5 9 5A.
5 [4, ΗΠ
Hir [4.81]
ta.Q 6
0,0.
א
12 fa. r2
tab. N.
“ας α ἃ K
ad L,
1114. M,
M.
4}. cap.
» .ו o
uerfus R.
ται, Δ.
jequi bac
Me inis ta
da ez 14.
"currunt .
6
E TIT
3fi.ca19
EE lit
(Ex 402
1» 6 uel 7.
!Specta 6
QV. X.8
|D;E. c7
jura illi
bule ap -
Mita; dein
| Vi 4.
fort ta. V.
'R 8ta.E.
! tab. V,
ἴδ fab. D.
x1 V.
[ f cap.
\ 1-ו ác
E. ad A.
fig. וו
!B ad E;
"E potius
«ta. T de-
x.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER it. 289
"longiffimo dorfum mouentium mufculo, ex pofteriori offis facri regione; € interiori בוטו[
offis fede, quam extra facrum os ín pofteriora promínere nouimus, Hinc cum undecimo dor
fummouente mufculo, tranfuerfis uertebraru lumborum proceffibus innixus , furfum dedu.
cítur,tam pertínacíter ^ toto perlumbos dud&u illí mufculo cómíxtus cónatusy, ut merító ip.
fius pars ceníerí queat, neque faciléab ipfo fectione dírími poffit. Qui prímüm uerb utergs du
odecímà thoracis refpícítuertebra, fextus híc mufculus à dorfum mouente undecímo , notatu
digno interuallo abfcedit 80100 וט ínibi íncuríofe fecantibus ex illo príncipiu fumereuíderetur,
Hinemodicé obliquus furfumiín latus confcendít, & decem fuperioribus coftís , ex carnofa
fua fubftantia" rendines pauló mínus toto teretes pullulat, non perpetuo carneis cóftans parti-
bus, quantunuis etíam Galenus huncundiíque carnofis pattibus conftare in Quarto de Ad.
míniftrandis fe&tionibus libro prodíderít.Inferuntur autem illítendínes coftarum ^ tubercu.
lis,queex ipfis paulo poftea, quàm ἃ tranfüerfis uertebrarum proceffibus abícefferunt, extube
rarerelatum eft, Ceffatautem mufculus híc ad prímam thoracis uertebram, interdum tamen
adeó confcendit,ut & tranfuerfo Íeptimze ceruicís uertebrae proceffui tendínem quoquenon
mínüs,quàm coftís offerat. Vndecimae & duodecima coftze carnofus duntaxat inijcitur,quo
enímaltius mufculus afcendit, eo nunc dicti tendínes magis cuadunt confpícui, ipfetg mufcu.
lus quafià tendínum generatione abfumptus, fenfim gracilíor redditur , eas infimas thoracís
coftas, 6 omnes reliquas deorfum trahens, eas comprímens, ac denique thoracem arctans.
" Beptímus mufculus, homíni parítcr & caní comunisin pofteríori thoracis fede, fecundüm
inferiora collocatur, orígínem ducens membraneam latami, exundecímz & duodecima ae
aliquando decimae thoracis uertebrarum fpinís,tum aliquot etíam prímarum lumborü uerte-
brarum fpinis, Príncipium hoc" mufculis dorfum agétibus,& quarto humani thoracis füper
flernitur,tranfuerfim rectà ín priora porrectum. Vbi autem feptímus mufculus hos tranfcen
dít,coftarumQ offibus committitur, ftatím carneís adaugetur fibrís, & tandem uclut in alíquot
diuilus díeítos,nonce, decime, undecimze & duodecima coftarum interuallis,ipfisQg coftis fcfe
inferít,ímplantatur ucró ipfis multóanté,quàm ín cartilaginé ceffant, Atq; híc mufculus homi
nibus longélatíor eft, quàm fimijs & canibus, quanuís etíam ín canibus infigniorquàm ín fi»
míjsuífitur, SC ín omnibus ferratam quoque compagem, cum abdomínís * mufculo obliqué
deícendente efflormat. Vlufculus ifteretractionis earum, quibus ínferitur;coftarum opifex eft,
unde etíam thoracem diftendentiti numero opportunéaflcribítur, | Octauushomínibusae
fimijs & canibus communís, inthoracis cauitate fitum fibi peculiariter uendícat,extendítur au
tem peruniuerfum pectorís offis latus, fub tota uerari coftarum cartilapinumregíone, prope
modum coftarum os , exteríori ipfius latere contíngens.E(tauté mufculusífte tríangularís, ex
duobus longiíTimís lateribus, & uno breui conftrudtus, & tenuis, omnit ex parte carnofüus,
Fibras fortítur obliquas,ex offis pe&orís lateribus, furfum ín potteriora protefas , nifi fortaflis
maus aflrere, ipfas coftís ad pectus, à pofterioribus deorfum ín priora ferrí, huncig mufcu
lum huíus fedis íntercoftalibus annumerare. Adnaícitur autem omnibus uerarum coftarum
cartilagínibus, * illas ad pectoris os, ín finus nimirum, quibus illae ínartículantur, attrahens,
& eo motu thoracem quoquearctans,& coftarum cartilagínes ínuícem collícans. » Super
funtpraeter utriquelaterí communem adhuc,utrinque duo & uicínti;ac deínde duodecím.In
fingulisenim coftarum ínteruallis, quae undecim in alterutro latere funt;bíni producutur mu.
fculi,unde & íntercoftalium mufculorum nomen mutuantur. Síquídem ad illorum generatio,
nem,per totam coftarum longitudinem, " ab inferiori regione fuperioris 60 πὶ fuperiorem
humiliorís,& ín defcenfu proximefedem, neruofze quaedá fibrae deorfum producuntur. * Et
rurfus à fuperíorí parteínferiorís coftze, alíze fibrae ín inferiore elatiorís coftz fede oblí quéfur-
fum procedunt ficfané, utín fingulis coftaru ínteruallís duo íntercoftales mufculi habeantur,
químutuó incumbunt,ac fibras decuffatim prorepentes fortíuntur,& per uniuerfüm ínteruaL
Ium femper carnofi permanent, necob1oci anguftíam ín tendine ceffant , Ac próíndeínterco-
fialium mufculorü alíos exteriores, alios ueró ínteríores non ínepté dícímus .' Externiín fin gu
lis coftarum ínteruallis, fimulatque cofta" à tranfuerfo uertebrari procceffu, ín anteriora obli.
qué prorepít,príncipium habent, ac fibris conftantex fuperíorí cofta;in inferiorem obliquéin
príora deorfum proreptantibus . Huncfibrarum ductum,per uníuería fpuríarum coftarum
interualla,tam quae ínter offa, quàm quze inter cartilagínes confiftunt, exteriores mufculiferz
uant, GCuerarum coftarum mufculí, ufque ad coftarum partem, qua ín cartilaeínem finiunt,
cam quoquerctínent. " Vbiauté uerarum coftarumoffa in cartilagínem degenerant , mox fi
2
brarum ductus uaríat , ab inferíorís nang coftz cartilagíne, furfum ín príora oblique, uerfus
fuperioris coftz cartilaginem fibra ínibi procedunt, donec& ín hacparte exterior mufculus
b peciorís
E oni
> ῥρηίαγίων
17
Siniaru;
IntevcofHaleg
anuculi uzvin,
que trigmta.
quatuor.
Externiin,
tercoflales.
Interni intev
0/0405.
1
muifculorié mu
"u^.
In Fragmen
£o de ἘΝ εἰ,
1210702 046-
fis.
"Ad finem de
AM oru ΩΣ
lorun.
S eprit tvanf?
uerfum, feu mu
Jeulus μενίφ la
ξεγὶ commu e
7:15.
ANDREÉAE VESALII BRVXELLENSIS
pectorí Soffi committitur. Externis hísinterco ftalibusm ufculis 10 príuatím accidit, quod lor
ge magís neruofi excarnesQ uifuntur ín ea coftarum fede, quae à uertebrís príimüm abícedit,
quàm per relíquam ínterualli longitudinem. deinde non folüm ab ififeríori fede fuperioris co-
ftx,in fuperiorem humilioris coftzefedem ducuntur,uerüm etíam ab externa fuperioris coftze
incipíuntfede, & ín externam inferioris ínferütur. " Internorum íntercoftalium mufculorum
fibrz, praedictis fitum contrarium exigunt, & exteriores ad x líterz fimilitudinem ínterfecant.
Interiores ením mufculi, quà uertebrarum corporibus proximi funt,ex inferiorís coftze fuperí
orís fede,ín elatiorís coftz inferiore fedem, fibras oblíquefurfum ín priora protenfas mttunt.
Hancfibrarum feriem interiores mufculi;per fingula fpuriarum coftarum interuallaretínent,
& in uerarum quoque ínteruallís, ad eam ufque coftarum fedem,ubi in cartilagínem degene^
rant, ibidem ením ilíco ac interni 60 deuenerint, fibrarum ductum emutant, nam fuperioris
coftz cartilagíne;in ínferíorís, fibre ín priora deorfum oblique protenduntur. Atque ut femel
dícam,ín uerarum coftarum interuallís mufculi, qui inter coftarum offa habentur ,omníno hís,
quze ínter cartilagines exiftunt,contrario fibrarum fitu donantur . quod quum preffiàs ἄγαν
besanimaduerterent, in fingulis interuallis non duos, fed quatuor mufculos efle,ueterü quo^
rundam Anatomicorum modo tradíderunt, quanquam de fex tantü uerarum coftarum(quae
feptem numero cenfentur ) ínteruallis id uere afferuerint.INam in fpurijs coftís, bini duntaxat
mufculínumerarí queunt, C'uum ítaquefex fint uerarum coftarum ínterualla, nihil ex fibra^
rum feríe ob(titerít, utrinque quatuor & triginta intercoftales muículos enumerare, quem
admodum & ego pauló anté,quum adhucutrínque duos & uígínti, ac deinde utrobíg ctíam
duodecim, przeter? mufculum utrique laterí communem, enarratíoní decfle dícerem. — In.
tercoftalium mufculorum beneficio Galenus plerísq: locís thoracem ftringí & laxari ceníct,
atquum duplices hí (int exteríores exfpirationem moliri prodídít,quod e(t coftas (imuladduw
cere,thoracemi comprímere, interioribus autem infpírandi munus affcripfit, quod eft co(tas
ab inuicem abducere, amplíioremG thoracis cauítatem efficere.Interdü ueró non fibi conftans,
extcriores infpíratíoni, interiores autem exfpirationi praeefTe uoluit,num ueró;ucl altera, quae
cunque magis tibiarridet,harum fententiarum ueritati (it confona, diligenter (at fepofito inte.
rím affectu)perpendas, uelim, Ego ením Galeno dedítifimus non aufim ilíco ipfius placitís
prorfus contraniti, & multó mínus obiter illísaffentirí, quandoquidem hactenus,qua ratione
ínterco(tales, (iue ínteríores fiue exteriores mufculí, coftas dírímere, acab inuicem deducere
queant, haud quaquam cemperí, quantumuís etíam uíuas Galeni fectiones anímaduertcrím,
& primümfolus mihihas,& deinde publicéin (cholís Patauij ac Bononie eafde agoreffus fue
rim, quz profectó contrarium סכ Galeni dogmatibus probant, quàm quod illis fubfcri-
bant, Ad haec, intercoftalium mufculorum fitus, figura, fibre , alíatg omníaad eorundem faz
brícam fpectantía, dilucidiuis hos mufculos ínuícem coftas adducere, quàm laxare fuadent.Ex
tcriores quidem ínter uerarum coftarum offa, & per uníuerfa fpuríarum interualla repofití,
inferiorem coftam fuperiori adducere apparent , interiores autem, fuperíorem ínferíori . De-
inde exteriores mufculos, ínter uerarum coftarum cartilagínes collocatos, fuperíorem cartilaz
gínem inferíori, & interiores inferíorem cartilagínem fuperiori attrahere exi(timo. quod fi fit,
quididaliud eft,quàm fimul omnes thoracé arctare, anguftioremq cfficere ? INeg? me Hercule
arationeabfonum ef,ad exfpirationem thoracísuearctatione , Naturam omnes mufculos ín
terco(tales produxiffe, quum fortiori motu ímpetug ad efllatíionem,uocem,tuflim, fternuta-
tíonem,Éecíum excretionem, ad partum 130111058 excludédum , breuiter ad thoracís compreffi
onem, quàm ad infpirationem indigcamus. C'uanuis interim mufculi ínfpirationisautores,in^
ualidipauciquefint. — lam omnesuniuslaterís mufculos , quí ín altero latere paresfortíun-
tur,explícauímus , ac proindeopportunum critoratíonem ad * mufculum utríque partí com
muné deflectere, E(tauté 15, quem (ἀγαυοί φρένας, QC duedeoeyue, ו Latini uero Septü
tranfuerfum,nonnunquam & Przecordía uocarunthíc neq fitu,neq: forma ullí totius Corpo
ris mufculo refpondet,fiquid£ amplus eft, & orbicularís,& ín ipfius medio ' caput fuum prín
cipium uegerit, Hic enimad amplam latitudinem exacté membraneus exíftít, ex quo fibrz ín»
ftar linearum ex centro;ad círculí círcumferentiam excurrunt,íjs,quibus feptum ín ferítur,par
tibus exporrectze, Flz carne fimplici adauctze, reliquam mufculi partem carnofam efficiunt,
quze paulatim ín progreffu denfior carnoliorg , pro fibrarum ductus longitudine reddítur.
Procedunt itaque fibra ex membraneo circulo, ' ad inferiorem offis pectorís regionem, iuxta
mucronatze cartílagínis radicem, deinceps 81100 fefe fuccedétes ordine, ad fpuríarum coftarum
extrema inferuntur, non quide exteríorí cartilapíinum Íede;atín interiori, ut coftarum cartíla.
gines fimul cum mucronata pectoris oflis cartilagine, tutiflimum feptitranfuerfi propuenacu
lum effid^
299
08t.E,B
4c dein fign,
ra illic inter
14m peétoz
ris fedemo-
[Lendens,
74
7
ו
₪
H.4 Q5
E.6150. 11
I,
rz tinta
וו
+ 1
ncm unter
fam z oftei.
dit ta.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Ii, 201
Íum efficiantur, 1 סט כ 1601106 àutem 0 cartilaeininon folàm ínferítur,fed toti ipfius longí
tudini carnofus adnafcítur, & ad ínferiorum coftaru extrema, oblique afcendenteabdominis
t4t27. * mufculo, & longé magis" tranfüerfo admodum unitur, Czterüm fepti fibrae ad uertebras
M ^^ drof prorepentes,non in undecimáthoracis uertebram, quam fpeciant;infertione moliuntur,
!ztb.q. quod magna" artería fub fepto tranfuerfo repens," fextus femur mouens mufculus, adc
t5f16. nindecimoe uertebrae obducatur , ut feptum ipfi connafcínequeat. Ac proinde fibrze, quas htc
; 2* undecimo thoracis uertebre connecti oportebat, ín ^ duo membranea, fed perquam ualída
| zi«.o, definuntligamenta, [eu tendínes. (αἱ deorfum ad magnze arterize latera protenfi, lumborum
Ρ. mufculís inibicohzrent, & fenfimarctiores reddíti;acarteríe nonnihil fefe fübijcientes, tanti
Íper porriguntur,doneclumborum uertebras excarnes reperíat, ipfisqj robuftifTime & lon go
ductu inferatur. Vniuerfum itag;feptu pauló mínus toto orbículare eft;(itum ueró obliquum
ἐχίσίε, nam à pectorís offe per fpuríarü coftarum extrema, ad eam quam diximus, ín lumborü
ucrtebrís regionem protenditur, fitumQ ob ídà prioribus deorfum ad pofteríorauergentem
zt«uns Obtínet, C'uinetíam" duosfortitur círculosjunum membraneti, qui caput ipfius putatur;al^
יסוי terumhunc fuccingentem, quí carneus eft uerim quemadmodum híc femper , quo coftis pro
alicr ex- pínquíüs accedít,carnofior efficítur,ita & ille,quo fepti centro uícinior eftmembranofior eua
δα dítnon taméambo cxácti circuli imagínemreferunt, fed talem, quale quislatu effe díceret, &
unapartc ín acuttangulu ceffare , Vlembzaneus enim furfum,;atg ín anteriora acutü porrígit
angulu,carneus aute deorfum,atg ad inferiora illís reticulís quàm fimillimus,quibus in parue
p.lze ludo utimur, & precipue ficíus retículí capulus diffolutus, modíceq patefcens fuerit,
& ipfumlignum(quo breuius & latius reddatur ) non fconiter parietibus attufum. Czeterüm
lecexs ct uniuerfum fepti tranfuerfi corpus,duabus obducitur mébranís, totàm ením ínferíorem ipfius
li figuris amplítudinem, quanutrítionis organa fpectat, peritonzeum fuccingit. fuperior ueró uníuerfa
7 d latitudo,cor pulmonem refpícíens, tunica coftas fuccíngente obducítur, Quuínetíam contra
j8:55.C. aliorum mufculorum naturam, " paucís demptis, feptum tranfucrfum quibufdam foramíni-
*7**1. busperuiumeft, quae Galenus ex Hippocrarísfententía duo effe recenfuít; unum,quod uerte-
| . brís,arteríae magnae, & defcendentíad uentrículi oríficim ftomacho uíam probet, " alterum,
|7t&o;p. quo uenacaua ín thoracem tranfTcendít. כ סא ueró tría efTe obferuantur, ἡ primum, ubiab
fict inuicem deducuntur" lígamentorumauttendínum íllorum príncipía, quz folam tráfmittunt
arteríam,& finem * uenze parí carentís,quze coftas enutrít,& " ramos deinde fexti parís neruo-
1.4 rum cerebrí,quíad coftarum radices,fub membrana coftas fuccingente propagantur, ac poft
modum íecorí, liení, renibus, inteftinis& omento numerofaferíe inferuntur, Sí quís modo
uertebras hís cum Galeno adnumerare uclít, permitto quídem, quanquam ímpropríé admo.
dum uertebrís feptum uíam praebere uídeatur, ἱπιὸ או appofite, uíam, qua artcríafertur, fora
minís nomíne don amus,quum hac אס síemícirculum ín fepti tranfuerfi circumferentia ex^
culptum,quàm foramen referat, feptumQ uertebrarum,corporum fuperiori cu anteríorí par»
iz 4f. tjnonautem lateribus committatur, ' Secundum foramen, ad fepti tranfüerfi medíum;uerfus
4.60 dextrum tamen confi(tít, && ^ uenze cau ín thoracem reptanti extructum eft, cuíus corpori
3: feptum firmíffime, membranarum ipfi obnatarum beneficio connafcítur, quemadmodum &
| 1 0.7 hzemembranzrelíquís quoqj,quibus feptum íter praebet , pertínacíter committuntur, ' Ter,
tíum foramen pauló inferíus,quàm media fepti fedes eft, ad finiftrum latus modiícé uergens ha
T betur,quo " ftomachus,& fextíneruorum parís ramíjad uentrículi oríficium dimittun tur lon
ib.sbcum. 56 profcctofecus, ac Hippocrates, Galenus, coeterítg Anatomíicorum proceres arbitrati funt,
δον κα, Mec huic fententía non fectío duntaxat,fed & ipfa ratío quoq aftipulatur;arduus ením fuifTet
| (tomachí anfractus , (i dorfo propter duodecimam thoracis uertebram ín prímo foramíne in.
| nixus,furfumad príora ín uentrículi fuperius oríficíum detorqueretur, 1514 הת prímumfora
15-08, men paulo ínferiüs, quàm " medía uentriculíregío,S ipfe uentrículus ca parte,qua ftomachus
| m. illum íngreditur, teres cxiftit, neque magis uerfus príora, quàm pofteriora ftomachus cum
ipfo contínuum corpus efficitur . Caeterüm quum hzc de fepti forma natura que dixifTe fuffi
cíat,merítonunc ipfius functionem exequar. Plato exíftímauit hunc mufculum duntaxat con-
| cupifcibilis, feu naturalis anímze & anímofz feptum efle tranfuerfum, Ariftoteles uerb, quum
hasanímas;uníus tantüm ín cor repofitz partes effearbitraretur, ín hocfeptum à Natura pro-
creatum affirmauit, ut cordís (edem àuentre dirímat, & ànimze orígínem inoffenfam ἃ cibo.
| rü exhalationibus, & calorís aduentitij copía feruet;uerüm id non modó 100 inter mu
| Ículosthoracem mouentes,ad refpírationem, acad propellendauentrís recrementa ín prímis
conducít.huius officium quo thoracem mouct, obícuruim eft, neque fat Ício,an quilpíam ueré
id (criptü pofteris reliquerit, aut etíam illud ex propofito tradereagereflus fit.Id ením Galeno
b (fiaufim
Seb foyaiii
ל
Sebti munus
292 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
(fiaufim profoqui) peculiare eft, ut quum prolixiffimus fit, fabula quapiam fefe futripiat , atqr
quod maxime explicandum fuerat , quafi id non ex propofito faceret, tacíté praetereat. Pro»
1050 nifi quis exactiflime fcpti fitum formamtg cognofcat, & ín uiuorü fcctionibusipfiusmus — .
nus examínauerit, id neutíquamfe ofcitanti offeret. Porró quantir hactenus alIequor, feptum
tranfuerfum proprio motu offispectoris inferior€ termini, & fpuríarum coftaru extrema , ad
fuum caputtanquam ad centri íntró trahit, nonnihil quog furfum uellens , Septí enim tran-
nerfi caputín medío mouendarum partíum reponítur,& elatiori fui capitis fedi , quae thoracís
amplítudínem refpícít,nerui à ceruíce decurrentes inferuntur, uuum itaquefeptum ín fe con
uellitur, & fpuriarum coftarum extrema quodammodo ad centrü collieit , folam ínferíorem,
eandemiganteríorem thoracís partem,quam fpuríarum coftarum cartilaeíincs con (tituunt;ar^
Cat. pofteríorem ueró,quzeab harum cartilagínead uertebras ufque habetur, dílatat, ac inui»
cem quíng inferiores coftas dirimit, unà cum fexta & feptima, thoracis coftis, quarum etíam
cartilaginibus feptum applantatur, Hac igiturratione inferiore thoracís partem feptum tranf
uerum dilatat, ac ditendit , Vt ueró quod dico ,affequaris manifcftilis , prímüm utranque
: manii notharum coftaru cartílaginibus accómodato , & uíattracto fpiritu,quí intro furfumg
cartilaginü extrema uellantur, fentíto. deindehic una manu relícta , alteram pofteriori cottaru
regioniextéfam impone, & ruríus fpiritu affumpto, qualiter iuxta dorfum coftze dirimantur,
& cartilacínes ínuícem conniucant, examínato, ni(i fortaffis canís, aliud'ueanimalad manum
fit, cuíus uíua fectío fepti functionem doceat, Atque ín hac adminiftratione cauendum cft, ne
dumanímalíntro fpirítü ducit;id ex(pirarearbítrerís, quod fane faceres promptiffime,( dunta
xat fpuriarum coftarum extremis, 1111560 fedibus animüadhiberes, quíbus feptum implátatur,
INequeadhuc melatet, quofdam noftre cetatís praecipuos uíros, quí mihi ínterdum admíni,
ftrantíaftitere, proprium fcpti motum ad inferiora fieri contendere, quos practer? neruorum o 5»: β. α,
infertionem,que cx ceruícis dorfali medulla ín fuperiorcfepti fedem perficitur & utuam fe&ío pi 6
nemlongeeuidentiflima docere oportuit, quódaluum exoncrátes fpiritum, ualídé compreffo £p,
interim thorace,retíneamus,non autem continuó in [píremus,& thoracem dilatemus, quod fa
nétum faciendum effet, (i in thoracis dilatatíone feptit deorfum duceretur, ut fcilicet tunc cum
abdomínis mufculis,excretioni opitularetur. Atgiíd etíam docet ualidiffima infpiratio, quoti.
es illam íta moliri conarís, ut puriarum coftarü cartilagines, furfum introrfumti mouerínon
ftatuerís,quandoquídé quum uíillas retínes;unaatgp altera infpirationefacta,ita cartilaginum
fedes laborat;acfi ui cam pugnis collififles, Verüm opinor & te quoqueuarijs modis hacc ex-
perírí,quemadmodum & ego nuncadcó uaríjsrefpirationibus attento,ut prz laffitudíne cala
mus émanibus ueníat reponeédus,addà ramen,& fuffocatos líquidó mec fentétize fubfcribere,
His nanque quoníam di(tento dílatatog thorace, (eptum tranfuerfüm ad fuperíora attradtum.
diftentumG, adeó inter (ecandü apparet, ut feptum ín thoracis amplitudine allatum, iecur &
uentrículü in thorace trahat, difficilemq illorü fe&tíone nobis exhibeat, quae tamen 1160 prom
pia euadit,fi thoraxalicubi inter coftas,autípfum feptum perforctur,id ením tunc ftatim flaccí
dum,ínftar madidi pannídeorfum concídit, ac plus, quàm uoles;iecur, & uentrículü propen
dere (init. quod, quonà pacto fiat, illi demi non ienorant,quibus mufculorum contractionís
ות &laxationis ratío perfpectaeft. | Hactenus omnes mufculos folís coftarii motibus füb(erui-
torecn?9. entes explicauimus,qui fimul omnes ín fimijs numero funtoctu aginta quing hominibus aute
LAT o octuagintaunus, Quit ueró & hís octo abdomínis mufculos, ín thorace cóprimetium claffem.
quaxdoillifio prorfusreponendos fubnectimus,in homine omnes funt octu aginta noue, in fimijsaüttres GC
füngantur of: nonaginta." Oblíquí ením defcendentes fi tendátur, admodü humiliorem thoracis fedé com. f t4.
Docs prímetes,thorace arctant," Rectí ueró,ci obliquéafcendétibus coftas deorfum trahunt, tho d sid. 5.
racemQ non parü cóftríneunt." T ranfuerfi aute intró coflas adducétes , ad arctandum thora. 7 4 μδ΄ πὶ
cem faciunt. Porro eos qui brachii & fcapulam mouent, parum etíam thoracismotibus auxili / $5 ^:
arí, aliquís arbitrari poflet, fi aliquando thorace fortius coftringerent. uerüm ítalongéad huc
magis refpirationís mufculorit numerus excrefceret, quí omnes;non ín omnibusrefpirationi
bus fimuloperátur.Sed fingulis refpirationis fpecicbus, Natura proprios laroítur mufculos,
Suntauté primüm refpirationís duo genera, ínfpiratío fcilicet, & exfpiratio, & hzec rurfus fin»
gula duplices partes habent. Exfpiratíonu ením alía eft naturalís,& no uíoleta,que nullanifi na
turaliurgeteneceffitate fit;alia uehemes & uíoléta,quam efflatione nuncupamus,Síc quog ín
fpiratio alia naturalís, alía ad uocis generatione, autadaliud quippía uíoleta exiftít, atqj hae
rurfus differétize plurímüum maioris minorísucratione inter fe πατίατ, INaturalis infpirationís
& exfpirationis feptum duntaxatautor cenfetur,abundé enim ipfo contracto tenfo'ucmedici 57 δ;
thoracem dilatari, infpiratíonetg perfici arbitrantur. deinderurus laxato fepto, thoracem fua
grauítate
| "4
א γίκ,1..
2 1 tab. F,
Iz τι fab. δ.
| 46 tar.
b 8 tab. E,
IE;
Jc 8 zab. D,
B.
M σία με.
ו
Y d 4 (d.
167 1.
^d 6 ta.r.
- 6tab. OQ.
b 1 וו
J 1x tab. A,
A.
12 u ἐ4.Δ.
2 fab, A.
ster ft.
nter fi
!oremum u.
er.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ÍL 203
grauitate prompté concídere,exfpirationem moliri(y affirmant, Atgíd eftquod Galenus na-
turalem exfpírationem cítra mufculorü opem perfici fcriptum reliquit, At fi aut cordís calorís
qualítas increfcat;autad uoce, aliud'ue munus maíorí indigueríis aére,mox" prímus; fecüdus,
& hominis" tertíus &"quintus;ac fimíarü canum( tertius;utrínqs unà cum Íepto operabunt,
& ex Gialení fuffragio interiores Íntercoftales mufculi quog agent. uan quam nefcíam,num
* exterioribus , an ueró ínteríoribus mufculis íntercoflalibus infpirandí munus Galenus affi
gnauerít, Siautem maiorís exfpirationis efllationisue;ad uocem, clamores, tibías ac tubas, &
id genus ínftrumenta ínflanda neceflitas Íngruerít,exterioresíntercoftalium mufculi fefe operí
accíngent, unà cum ínterioribus,nam & hos quoque coftas ínuícem adducere,thoracemipar
clare autumo, His (latím ín opere fuccedet, E quiín fimijs rectí abdominis mufculí pars efle dí
cebatur;przcterea quíad longiflimi dorfum mouentís mufculilatus utríng porrigitur, X * quí
in thoracís cauítate,füb uerarum coftarum cartilagínibus latítat;poftremó ipfi abdominis mu
Ículi;uíix autem aut brachium, aut Ícapulam mouentíumalíqui,
MESCFLOREFM סי 02% MOFEN
tium administratio. Caput. 2X 2X XY I.
Z| MNIB VS mufculis quos hucufque diffecari docuímus,reíectís, mufcu
loruni thoracem mouentium admíniftratíonem à^ prímo aufpícabere,
haud quaquam omíttes,quín fimi, aut fi eíus nó detur copía,canem unà
operiadhibeas, Acuto igitur cultello membraneirfed ímpenfe ualídumli
gamentum qué cauí cula pectoris oflís nectítur,prímu difcindes,mollem
nerucamQ cartilapínem expendens, quae practer cartilagínem offibus
2 obnatam,pectorís os & clauículà ínteruenít, Ad hzc, inter reliqua huíus
artículí líeamenta, ualídum quoddam ligamentum ínquires, quodab humiliori clauiculzefe-
de enatum,illic pectoris offi inferítur;ubi prímze coftze cartilago,pectorís offiadnafcitur, סז
dlauículam à príma thoracis cofta nunc furfum, nunc deorfum reflectes, acprími mufculi orí-
gínem & ínfertionem, fimul cum fibrarü ductu cófiderabis, & mufculo deín à clauicula libera-
to,illum pectori adhucadhaerere fines. * Secundus mufculus,quoníam fcapula modo à thora
cc dependet, totus fefe offert, unde etíam cítraaliam o peram, à fcapulze bafi diffecandus eft, &
uf quead ínfertíiones,quas ín coftas molitur, deducendus. In hac adminiftratione feduló ani.
maduertes,num fecundus mufculus à fcapule bafi ín coftas porrectus, thoracis motibus fup.
petías ferat,num uero à coftís ínítium ducens, ín Ícapulam inferatur,ipfumq moueat, atquead
hancípecüfationem non medíocríter cófert,quod ín canibus, tot tranfüerfis uertebrarum cer-
uicís proceffibus illum aut ínferí;aut ab 6116 enafcí íntueberis, Ad emptanunc paríter cum bra
chio fcapula, illam alíquó repones, quo poftmodum ha:cad mufculorum brachium, & cubi.
tum, & extrerham manum occupantíum fectionem fübferuíat, Coeterüm íam " tertium canini
thoracis mufculum ageredieris, & illo à uertebrísliberato, ac ad ínfertionem diuulfo, * liga.
menti ipfius feu tendinis naturam ad amuflim examinabís. Quum itaquehuíus naturam ín ca
ne didícerís, in homine tibiis quoque quxerendus cft, atqueubí alíquantifper fruftra illum in-
ueftíeaueris;ad : quartam canis,homínis πιοτὸ tertíam fectione conferes, huíusqjmembraneo
principio à uertebrarum, unde prodit, fpinis longafectioneliberato, mufculum ad fuas,qui
bus inferítur,coftas,à fübiectis illi fedibus detrahes, nifi fortaffis huius príncipium, quando ca
pitis acerediebarís mufculos, à fpína diremerís, & à ὃ prímo illorum mufculorum paríauulfe-
rís." Septimum canís, homínisautem quíntum fimiliter à fuís quoque, unde enafcítur, Ípinís
auferes, ac ipfum à dorfum 016 mouentibus mufculís, & canís fexto, homínis autem quarto
thoracem mouentium;ad termínum,quo coftís implantatur, liberatum thorace appendeére fi
nes, Poftquamhos przedícta modo ratíone admini(trauerís, integru eft fineulosad fuum prín
cipium tuis manibus trahere,ipforumt motum, quo thoracem dilatare creduntur ,obfcruare,
ac poftmodum ín totum à thoraceillosreijcere. Vtueró" quíntum canís ad amuffim exami.
nes, dummodo abdominis muículos ageredíenti ís fefe tibi non obtulerit, aut cofdem non-
dum díffecuerís, optarím te tranfuerfa linea, recti mufculí carnofam' partem, quz pectus con
Ícendere incipit, in totum díuídere, ac fuperiori parte hamulo aut digitis eleuata, eam à 6013.
rum cartilagínibus nouacula liberare. Confpicies ením unà cum carnofa mufculiredti parte,
latum illudligamentum feu tendínem, à coftarum cartílaginibus fepararí ,atque;ut díxi, à car-
nofa recti parte enafcí, ac quintum nobis ínter thoracís motores enarratum mufculum, recti
abdomiíois mufculi portionem cenfendum effe, Atque id quídem ín canibus & PE fimijs
3 ínue,
Lide Mori
aufculorum:
Pyiyi adi ,
nUzratio.
Secundi,
"T'enij canis
am[cult admi»
"ifLratio,
T'etij bomi,
72.4 CH TUS.
Quinti bomi»
715.7 CARI,
204 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
inueníes,in hominibus autem (utpote quibus breuifTimum pectus cótíeit) neutíquam,quan^
uís interím accuraténum & ís quog mufculus homini ob tingat,expendendum Ífuadeo. Haec
., . intuitus," quarti homínís,canís ucro fextí mufculi caput,ab " undecimo dorfum mouente dG
Quarti otii, uides, ac illum à coftis omnibus diffecans, qui ipfis inferatur, inucfticabis. huíus itaque fun.
7:12 6 Ca Tus. z 8 ἢ 0 8 δ ^
tione obferuata, & ipfo mufculo à thoraceabíecto, intercoftales mufculi exteríores uniuerfi
manifeftiffimé oculis fefeobijciunt. Quo autem & ínteríores cótucarís, leuiadmodumfcctío-
ne,inuno coftarum ínteruallo, fecundüm ínferíorem coftz fedem, conaberís exteriorem mu-
fculum díuídere;ac paulatim hamulo cleuatum,ab ínferíori feparare, ilíco enim ipforum natu-
ra, & fibrae occurrentínuícem contrarío fitu incumbentes, quanquam & ínteríores, aperto
thorace,rurfus licebit examinare. Hortor interím,;utcunque eos indagauerís,ut diligentiflime
inquíras,num & interiores, δύ exteriores diuerfis fungantur munijs;acilli infpirationihí ucro
exípirationi (aut contrà) famulentur, an fimul omnes mca fententía eidem muneri pracfician-
Sebritrasf tur,omnesQ thoracemarctent, Quoniam autem iam antea, quce perítonzeo fuccínguntur,ex-
utri, emptafunt,íecur ínquam, lien, uentrículus, inteftína & renes, nulla fectíone adhib:tajinferior
^ feptí tranfuerfi pars,confpícua euadit, ubí mox duos infpícis circulos, membraneum unum,
& carnofum alterum,ad haec tría, quz dixi, foramina, & tendines, ligamenta'ue iumborum
uertebrís adnata. Vt uero fibras ad amuffim, & tendines illos, rcliquam( fedem fepti inferío^
rem cxactíüs intuearís, perítonzeum ab inferiori feptí fuperficie manibus uenit dírímendum,
quod ín porcis cítra omne fietneeocium, in homine autem & cane non item. Cacterüm ut ιν
periorfeptipars thoracis amplitudinem refpicíens, in confpectum quoque ueníat, ín homíne
cultroaliquo medíocrí, aucnouacula, aut paruo etíam cultello (quum cartílagines homínum,
quàm canum & fimíaru molliores fint)" à príma coftzecartilagine,qu à offi ipfiuscoftae com
mittitur, fectionem ad infimam uíquecoftam, per cartilagínes utrínque molíerís, deíndemu-
cronata cartilagine;fi niftra manu eleuata;ab inferiori offis pectoris rcoione; & huiusloci cartí^
laginibus feptum tranfuerf πὶ abrades. Deinceps ere&ís cum pectoris offe cartilaeínibus,
? membranas ínteríorioffis fedi connatas, ac thoracis amplitudinem interfepíentes, & ucnas
fimul&artcrías, ὁ iugulo pectorí exporrectas abfccabis, donec pectorís os ab omnibus libe-
ratum, cum cartilaginibus à thorace commode auferas, Repolito itaque paulifper pectoris
oflc,à (cepto membranc thoracis amplitudinem ínter fepientes,S cordis etíam inuolucrum;re
Ícindentur,' quodlongefecus, quàm Galenus undique arbítratur, magna fui parte fepto ín
homínibus adnafcítur;multó fané alíter, quàm ín canibus, & Galeni (imijs. Infuper àfepto ner
., . uosipfiínfertos;uenam cauam;,& (tomachum abíecabís, id àlumbís fenfim cum fuísligamen
deed tis abradens liberatum ueró,ac menfe exporrectum, rurfus fi libuerit, examinabis. lam pecto
dus. ^ risosinmanusaflumes, atquein parte ipfius ínteriorí, fccandüm illius longitudinem (ingu-
losutring ^ mufculos tenues, carnofos, & amplos exporrigi confpicícs.licebithos à pe&torís
offe ac cartilaeinibus, nouacula acutiorí liberare, & cuíus motusautores fintinquirere. V bí
& hosabfecueris,ínteríores intercoftalium contemplaberis,ac corde; pulmonc;uenis;arterijs,
ftomacho,& fi quzalía ín thoracís capacitate habentur, ablatis, thoracis mufculorum admini
firationi fummam manum impones,.
DE THOROFCIS LIGCZMENTIS.
Capt 2€ OC IX 2
IGNIOR A notatuthoracísligamenta;ad duodecim thoracis tterte
bras fpectant,unde & haec cum relíquís dori lieamentis examinanda ue
niunt. Coftis autem ad uertebras nullum peculiare lígamentum obdu-
citur, practer membraneumyarticulis omnibus commune,quod hic du^
4 riflimum e(t, & cartilaginis naturze כן 116005, atqué id potífTimüm' ín-
Án ter tranfuerfi proceffus radicem , feu prímae coftz ad uertebram artícu
= um,& tranfuerfi procefTus apicem, uel fecundum articulum accidit.
Cartilagines ipfis coftís nonalligantur, ucrüm utí dictum eft, ipfa coftarum offa ín illas de
generant. Pectoris offi, qua cartilagines ipfi oblongis capitulis inartículantur , nulla quoque
propria adfunt líeamenta, nam duntaxatmembraneum obtínetalijs artículis commune.INi-
hil enim pectoris os, ínlicamentis fibipeculíare uendicat. Verüm ut & cccterís offibus, mem
brana quzdam , quam quód os ambit, 0590 Graci uocant, pectorís offi obducítur, at.
que hzc ualída ac quafi duplícata eft, & hanc ctíam ipíz: coftarum cartilagínes, unacum 60
ftarum
δὲ ב ד
Νὶ גו
15-Lab.T,
Pete bec ex
8 tabula,
0.
p uti 8
cft in 8 tz
bula.
4 H«c pe-
tes à α figs
lib.6.
r Spetlafe,
rüatim 3 e
4 fig.lib. 6.
+
43 βα. 19
ab a ad c.
dtque ita cx.
ofitum [ediz
bus L gam,
torum pete.
náturd; que
quum men.
branca fint,
picturis no»
ftris propo.
ti niequciite
[gura cap.
4 li.xbec
"épropo,
nit.
: Seorfim
γκῖος ad
vabimas.
ir tabu. E.
Ioa 5
IB 45.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II, 295
flarum offibus communem exigunt, Atque hac ín thoracis conftru&ionc illa c(t mem bra»
na, quae Veteribus Altera coftas fuccingens tuníca nuncupabatur, ut ícilicet una fit coniti-
nua, totam ambiens thoracís cauítatem, peritonzí naturam feruans, altera autem fineniis co
ftis propría, ipfis & pectoris offi omní ex parte obuoluta. Lícebít itaque eiufmodi mem»
branas & ligamenta, exiguis cultellís in pectorís offe & cartilaginibus obferuare, quee autem
co(tas uertebrís committunt ligamenta,non nifi ablatis dorfum mouentibus muf(culis,oppor
tunéagerediuntur,
DE MPSCFLIS DORSEPM MOFEN.
tibus, Caput 2€ X א TII.
VSCVLORVHM faneuicinitas,ilico mufculis caput mouentibusillos;
j| quí dor(i motibus prafunt, fubiungi oportuiffe nobís infinuat. Verym
j| quum ante thoracis & abdominis muículos , dorfum agentes mufculí
«4 apte admíniftrari nequeant, nuncprímüm eorum quoque fermonem a
gredírempeftíuü fuerit.In quo me Hercule(fi modo ín alíqua mufculorü
enarratione offium cognitio neceffàría fic) memoríam ín promptu haz
bere oportet,eorum quae fupetíori Libro de dor(i fabricanarrauimus;
INon aitiüs iaqueuniuerfum dorfum ín cezuícem, thoracem, lumbos, facrum os, & coccyx
03 partientes, neque díuer(am uertebrarum artículationís rationem repetentés, neque etíam Quos seb
duodecima thoracis uertebrz, aut quacunqueca fit, quz fuprà infra füfcipitur,& offis (a. PET AA
cri quietem enarrantes, quot motibus dorfum agatur, modo recenfeamus. Vniuerfum dor. dgature
{ἀπ ἃ capitead facrum uíque os, inftar femícirculi quodammodo ín neutrum latus inclínans
flectitur, deínde in rectam ueluti líncam, ín neutram uergens partem erigitur, poftea ín la
tus quoque, nec antrorfum , nec retrorfum exporrectum , ínflar femicirculi quoque ínuoL
uiítur , ut íam quatuor fimplíces (int dorfi totius motus,Hexío fcilicet, & extenfio, & ad dex.
irum , acfiniftrum latus inclinatio; atque himotus (fi qui alij corporís) in obliquum quoque
Íeuinalteram partem uergentes fiunt, Flectimus enim dorfum non folüm rectà,fed etíam dex.
trorfumaut finiftrorfum magís inclinatum. fic etíam, quum uclutí ín femícirculumad latus
idinuoluimus, ad anteríora quoque, & ad pofteríora , non autem folüm rectà ín latus, illud
ducere ualemus, Rurfushos motus, utí íam diximus, totum fimul peragit dorfüm, aut dori
parte,quz fub ceruícee(t,quíefcente, fola ceruix eiíde prorfus,quos iam toti dorfo tribuímus,
motibus pollet, quosnon folüm quíefcente reliqua dorfi parte ceruixobit, fed etiam reliquo
dorfo, aut flexo, autextenío, aut ín latus inclinato ;quandoquídemlaxé admodum & priua»
tim ceruícem mouere homini utiliffimum fuit, & imprimís quum ín contraríos oppofitos'ue
motus relíquís dorfi partibus ceruíx aei queat, Vtcunqueenim lumborum uertebras unà
cum thorace inanteríora flexerís, atque in Hexionereferuauerís,nihil obfti terít,quo mínts cer
uix ín pofteríora ualidé reclinarí extendit poffit. Lumborü autem uertebrarum motusjà tho
racís uertebrarum motu nonadmodum di(tinctus eft, unà enim feré mouentur, praeterquam
quod lumborumuertebrís, laxior motus ín omní differentia cocredítus fit, quod tum cofta
rum uertebrís thoracis adnexarum occafione perficitur, tum etíam mufculorum,qui ipfismo
tibus przeficíuntur. T'otus ením thorax unà quodammodo in latus ínclinatur, quum tamen
fingulelumbortüuertebrze priuatim d magis poflint. Verüm uthzecomnía offium astículatio
commonftrat, ita multó maximé hos motus ipfi fpinales dorfales'ue mufculi docent, nimis
quàm frigide, & nequaquam omnes à Galeno defi cripti.Eruntautem omnes utriufque laterís Sede tops
mufculi fimulín minimum numerü redacti, fexdecím, octo nimirum paribus complexi,quo- fu» »ouenzes
rum ceruícis prímüm recenfebimus , ab illis quí fub " ftomacholatitare diícuntur,exoríi, "ful
Prímus 11360 quí" parem inaltero latere fecundum habet, à quíntze thoracis uertebrze cor- ID rra dc ffs
poris latere , ubí ipfi cofta coartículatur, príncipium fumít, quod carneum tenueQ, & acutí cius feu pri
in(taraneulíuifitur, & furfum oblíqué confcendens, uerfus medium magís quartz thoracis ?"2«
uertebrze corporis, oblíquo fibrarum duc&u proficifcitur. Illae nanque ab exterioribus, fur
fum obliqué in ínteríora prorepuntadeó, utíam ad tertíze thoracis uertcbrae corpus utriufcqg
lateris mufculi ampliores fadtí, inuícem quodammodo uícíniores fiant , ín exortu ením tan»
tümab inuicem diftabant,quanta corporís uertebra eft latitudo, Atquehancferíem ) fcili
cetex inferioris uertebrae corporís latere, principium feu explantatíonem ducant, atque ma^
gísueríus medíum füperioris uertebrze corporis infertionem molíantur) perpetuo feruant,
quoufg fenfim mutub appropinquantesad antícam prímae ceruícis uertebrze fedem ufq con^
, b 4 Ícenderint
S'entius ey
quartus,
Quintus cy
extus,
AMufeuli s,
455, 6,7.
Seprimus e
ocdauus,
296 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
fcenderínt,cuius ibidem extuberanti " proccffüi,neruofa infertíone fimulambo coéuntes,tan
uam trianguli uertíce inferuntur, nonadmodum manifcfté occipítis offi, ad anteriorem dor-
falis medullae foraminís ' fedem implantati,Ego hos muículos duorum duntaxatloco;ut fcili-
cetunusütrínque habeatur numero, quamuis ex Galeni fententía fi ngulos,duorum uíce,aut
trium etiam nonnulli enumeraffe uideantur, quod quibufdam (uti opinor) infcriptionibus,
fecundüm ipforum fibrarum ductum exporrectís, inftary albae lineae apparentibus animum
attenderínt, quamuís ínterim hae nequefemper eedem, neg; tam paucee appareát,uteorum be
neficío utrínque folüm duo tres'ue recenferí poffent mufculi, deíndeetíam longéminus pene
trant, quàm ut ín plures mufculos alterius laterís mufculum diftinguere poflent. A« fi mufculi
príncipijs infertionibusqg diffectionum Proceres attentí fuere, multo pluribus, quàm tribus
mufculis hic nofter conformaretur. nam tres mufculí adttres fuperiores thoracis uertebras du
cerentur,X feptem ad feptem ceruícís,quarelonge fatíus eft, utríng unum enumerare )ות
lumaut;utiíam dixi, dece, Duobus hís mufculis ceruix proprío motu,& obícuré caput ipfum
flc&itur,(i ením utríufgs mufculí partes fimul omnes egerínt,recta efficietur ceruícis Hexio,uer
tebrís fcilicet mutuo fefe fuccedentibus, at fi alteruter tantüm ín fe collioatur;ín contraciílatus
ceruíx inclinabítur,uti etíam mufculi exortus;ínfertío, & fibraru ducius;ipfiusg contínuítas,
luce clariüis commonftrant, Czeterümhí mufculi non folüm ceruícem creduntur flectere, at
etíam;utí paulo poftaudíes, thoracis uertebras fuperiores, Ciuod ueró Gialenus parum recté
in Decimotertio de Parti ufü hos mufculos caputreleuare, & furfum ducere docuerít, etíam
(inon ptolixiüs id modó exequar, neminem latere fatícío, *"Tertíus& quartus,quorum al
ter ín dextro cft latere, alter ueró in finiftro,ad hunc modum habent. Dexter ex fuperiori exte
ríoritg primae thoracis coftze fede, carnofirs amplus(p enafcitur, ex totíus nimirum dextri late
rísprímze coftz fede, quae àuertebrisad eam ufque coftze offís* regionem pertingit, quae iam
in cartilapínem degeneratura eft. Vlufculus ex hacenatus bafi, fenfimarctatur, & in omníum
ceruícis uertebrarum tranfuerfis proceflibus, ínteríori ipforum fedi implantatur, fibras fur^
fum oblique intró producens, Fibrze ením à coftz regíone uertebrís proxíma principium du»
centes,ín tranfuerfum feptimce ceruícis uertebrae proceffum inferuntur. Deindehuic Ícdipro
xime in ortufubfequentes, tranfuerío fextae uertebrae pro^
figura mu A. : s 3 ge וקוד לכ"
ΠΕΣ ceffui adnafcuntur, atque íta contínua femper feríe infertio^
us fbvavii natura Cy nem molíuntur;ut illae tandem, que coftz cartilagini pro^
ΠΕ 0 Ὁ wditer ximz funt, prímís ceruícis uertebrís ímplantentur, totusq
mufculus tríangularem figurà referat, cuíus prímum latus ו
ect igitur A ad B,
ipfius latus uertebris
exporrecIii, Gad Bla
primz thoracís coftz exporrigitur, cuí & id priuatim obti
cud cadi , eít,quod " foramine quodam peruíum fit, quo axillari ue-
PS sie UM qudabame. 95 & arteriz, ín brachium excurrentibus íter exhibet. Se
γίογὶ 0029 [ede , olliqu? füvfumad »ujci — cundum autem latus ad ceruícís longitudinem, ipfiuscpín
«tpicem contendig. tranfuerfo proceffus infertíonem fertur. tertium πογὸ, ἃ co^
ftc cartilagine;ad tranfuerfum primae ceruicís uertebrze proceffum.Huíus mufculi &f ui con^
iugis functionem orationi adijcíam, ubí quíntum & fextum expreffero. Quíntus ítaque,
qui fextum in iniftro latere fibi parem fortítur, príncipíi ín dorfo aflumit, ex tranfuerfi fexta
thoracisuertebrae proceffüs radíce;ad primum cius uertebrz pofteriorís proceflus, feu fpinae
cxortum. Híncafcendens exreliquarum quinque fuperíorum thoracísuertebrarum tranfuer
fis proceffibus enafcitur, fenfim craffior ualidior(g redditus, quoufcp admodum pertinaciter
ín externam fedem tranfuerfi proceffus feptimae ceruicis uertebrze, ínfertionem tentet, huic
enim prímüm mufculus ínferitur, & deínde reliquarum omníum ceruicis uertebrarum tranf
ueríis proceffibus;ad exteríorem eorundem fedem, quanquam ínualídam,& non admodum
patentem,ín tranfüerfum prima uertebrae pro ceffum implantatíonem(ut neque etíam tertius
mufculus) perficiat. Quinto itacp δέ tertio mufculo;quí dextrís uertebrarum proceffibus infe.
runtur,ceruíx duntaxat ín dextrulatus índínatur, recto quídem ductu, utrifque mufculís unà
laborantibus,oblíquo aute;alterutro duntaxat fe colligente, Tertius ením, quíefcente quínto,
inlatus quidem, fed magís antrorfum ceruicem índlinat, quintusautem ín pofteriora magis.
" Septimus mufculus, cuí ín finiftro latereoctauus refpondet, à feptimae thoracís uertebrae
fpinz:radíce, deinceps ὃς àrcliquarü fuccedentíu uertebrarum fpinarum quoq radícibus;ubi
inuicem uertebraz artículantur, principium famít,nonautem à fpinarumlateribus, quae " mu.
fculo occupantur, quem decímumquintum enum erabo. Quando feptímus híc mufculus fen
fimad ceruícem exporrectus, infimam ceruicís uertebram contíngit, uehementíüs amplíoricy
fcdeab lla enafcitur , & obícuram admodum infertionem illarum fibrarum, qua à thoracís
τοῖν
4B
d 2,10 fig. :
cap i liba .
M.
ex fi. cap i
li AG.
fzt«Gs.
Cai GIN
£x fg. 19
cali. A,B
clatifrüna,
hidexprep
fimus inta-
bulis epito--
mes boram.
librorum.
5
k 9.10 ἢ: ᾿
1
0
56.
14
5 {ἰϑ.1 8.
ῖ4.ΟΣ ו
.13.4.1
π τά Y.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ]ז 287
uertebris oríoínem duxere,ín illius uertebrae fpínam molítur , Relíquis autem ceruicís 167762 ii
brarum Ípinis ualidé ínnafcitur, atqueab earundem tranfuerforum proceffuum radíce , noua
714.48 — "INonusautem & decím us,quorum utrínque etiam unus eft;ín illorum mufculorum haben Nonied To d
j.p, turnumero, quí 6 νευρομήσγοαε, δζ ἀλώπεκες CIrzecis dícuntur,quanquam Clerachus exterío cimus. |
ו queque;quos" undecímum,& duodecimum, & decimumtertium, & decimumquartum
^T. ínfermonis proereffü numerabo, fic appellauerit , Quàm ueró dilucidé ucre& Cialenus hos
muículos,feu lumborum carnes CutInterpretis uoceu tar)defcripferit,& num etíam fimíc,aut
cani (qui hic mufculisadmodum ab homineuaríat ) ipfiusenarratio conueniat, penes teefto
iudicium, Ipfa enim fimíz non admodüu quadrat, &longémínus homíní, quod tum demum 7; Quinto, es M
| (fimodó Gialeni;uti (né debemus omnces,(tudiofus fueri s)abundéíntellioes, quando hzcno. Jecíido de aq, |
ftra adhibitis fectionibus,cum ipfiusoraculíscontulerís,INolo enim prolixiüs fermonemuera. "fce.
narrantem,& 1135 fatís diffufum quibufdam difceptationibus hic interturbare, id fatís effe ra. |
| 111801 mea hzc cum Galeno pugnare moneam, [n lumbís itaque, quando iam omnía inteftína. לול | |
mszt«. fimulcum perítonzeo refecta funt, in homínibus utrinque tantum ' duo apparet mufculiquo '" ל |
0075 vum afrer 6 famulatur motibus,alter uer huíus Capítís nonus,erít dorfi motui opifex, Ei as 7 |
] 6 Quifemorismotui przeft, ín Capite mufculorum femur mouentium fextus habebitur, quan. |
uis nuncobiter 13161 gratía;illum & hic defcribere nihil prohibeat, ut prefens fermo, Galeni |
de lumborum carnibus enarrationí abundéconferri poffit. Ab undecimze itaque & duodeci- |
18044, mzethoracisuertebrze corporis latere,quo coftarum tuberculum excipít,carnofus' orítur mu
Ículus, qui etíam à duarum, aliquando & tríum, fuperiori inlumbís uertebrarum corporibus
carnofum fimiliter ínítíum ducit, quod colle&tum teretem efficit mulfculum;ab interioribus de
3,3 fig. orfum uerfus exteriora obliqué defcendentem,& Íemper quoufque coxendiícís * os contingat,
p^ carnet." ínibiením arctatus & excarnís redditus;ín teret finit tendínem, quitandemin* mino
mufculos caput agentes fubinde recenfentur, etíam fi caput fecundarib duntaxat moueant /
ibtd. nem, Atquehícunuslumborum interíorü eít, non quódlumbíuertebrarum motibus przcfit, |
E^ fed quodhic fitum exigat. * IVlufculum autem, אש וט ilium offis cauitate enatus, eandem cum
/8&ta. przedicto ín femur ínfertíonem molítur,inlumborum muftulorum numerum,utí nemo,quod
53+ fciam ,& hactenus,non repono . At* fecanduslumborü mufculus infienís, craffüs & carno» Mill
dís prímí facri offis tranfuerfi procef- |
,mufculus iftecarneo craffod ad.
3
qi fecandüm ipfarum longítudínem,ab ínterna fede in feritur, lateribus Prefens figu
ofi €tíamuertebrarum,undenerui primumemereut, applantatus adeo, 6 4 5 veil, quem
Inna ut quadrangulum mufculus híc coftítuat. Cuius unumlatusín ilium c Re
(xni, offe S facro;ad exortusradicem cenfetur, fecundi duodecima tho^ nd Ao boo
lim 113015 coftze loneítudínis pars, tertíum ípfelumbori uertebrze, quar. ponit, c Dad B
|pet. tam ueróà duodecima cofta, ubí íamà duodecima uertcbra aliquo- how ipid |
uíqueabceflit, ad externam exortus partem producitur, quai prope» 5 5 T ion EC
| E. modumad" medium offís ilium fpinze longitudinis confiftit. Fibrae ad A4, fecundu, |
04[
ל - íp[ius , ab exterioribus íntrorfum oblíqué ad fi uperíora afcen "ad B,tenitiQ ad ופט הפו
dunt 6 quzab offefacro principium ducunt, quínte & infimz lumborum uertebrae inferun. 7 =
tur.quzeautem has ordíne infequütur fenfim ín füperíozes uertebras definunt.H uíc mufculo,
quiinter dorfum mouentes nonus míhí enumeratur, & decímo , quinoní mufculi cóiunx p
infe
V7 ndecimus
C duodeci-
mus.
"Ad finem s Li.
288 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
inferioris dori partís,lumborum (cilicetuertebrarum, Rie&endi munus concredítum eftipfig
ambo duntaxat; illius motus autores funt. Sed quum horum utríng unus confiftat,& is obli
quís donetür fibrís, pracfentes טות 611 oblíquam quoque fléxioriem molientur , prout hic ille
ue folus ín fe collieitur.Solaítaque inferior dorfi pars,propríos mufculos 16810815 opifices ex
icit, quorum etíam beneficio media dorfi pars, iplze uidelicet thoracís uertebze, ' quorum cor f offendi
pora (unt excarnca,nónihil inclinatur füperíoribus fcilicet , unà cii ceruíce , inferioribus uero, poo
fimul cum uettebrís lumborü ínflexís. Quanquam non inepte fortaflis quifpíam dixerit thora
εἰς flexion (quee non nifi uniuerfo thoracefimulínflexo perficitur )etíam 5 rectos abdominís g sta.
mufculos,thorac€ deorfum trahentes;fuppetías fere. Superfuntad hucenarrationi Íex mu^
fculi;in utroqp latere terní, ín exteriori dorfi fede repofití. " Vndecimus itaque & duodecimus Po
dorfum mouentium utrobíg funt finguli,& foli duntaxatex fex adhucrecenfendis Galeno co^. 51; o
eníti,quanuis etíam neque undecímifeu duodecimi (quum par utriufquefit ratio) defcriptio^ 8.
de A4drii dli nem rectt nobis tradíderit, Vindecimus enim, quem ín dextro latere, uti duodecímum ín altero
onibus.
reponímus, ex longioribus totíus corporís cft! mufculis,ab infimananque offis acrifede;ad. ; τό μό.
prímam αἱ thoracís uertebram exporrígitur, illi thoracis * mufculo natura fimilis, quem ipfi € «cali
inexortu, & ínlumbís proereffu connatum;atquein omníüi coftarum radícibus,ubí prímum ---
Atran(ucr(is uertebrarum proceffibus abfcedunt, infertionem molirí diximus. Hícením dorfi & 5. 4
mufculus, dequo ín praefenti fermonem inftítuímus, ex totius offis facri fpinae fummo,fecun-
dümipfiuslon oítudinem,& deíndeexfpinis quinque uertebrarum lumboriineruco ualídoQg
admodum príncipío enafcitur,quod' illi, quem ín totaferíe decímumtertíum appellauímus, | ,, tp.
infternitur. Ac príncipium 10 tota quoque offis ilíum internafede, " quae extra tranfuerfam. m Quei
offis (acriregionem promínet, carnofum omnino educitur , & ut fedes, à qua mufculus exo» fti«dfin
rítür,acutacít, " ita quoque acutiinftar anguli mufculus uifitur, Hinc furfum afcendens , atq pee
uclüti dicebam , admodum neruofus craflus que , ab offis facrí & uertebrarum lumborum lib.
fpinis principium ducens, carnofior paulatim ad externi ipfius latus efficitur,tranfuerfis lum» ל 58
borumuertebrarum procellibus infertus, acueluti teretis mufculi imaginem? carnofafüafede
exprímens.Sienim &* neruolo ipfius, quod exfpina pendet príncipio attendereslatíor mul. כ 4.8
τὸ cuam profundior dicendus effet , attamen externa ipfius fede Izcuís aequalis'ue eft, inter^
naautem parte, propter fue carnofz partís craffitíem, & neruof tenuítatem,(ccundüm ipfius
longitudinem * finus quodammodo illi incifus uidetur , quo decímotertío nobís enarrando. qi4t4.in
mulculo cedit, & locum porrioit . Vbiueró ad ündecimá υἱῷ thoracis uertebrá confcendit, tQ. c
arctior longéredditus , neg reliquis (uperíorum uertebrarum Ípinís adeb connatus,fenfimad E
primam uíquethoracis uertebram anguftior reddítur,tranfüerfis omnibus thoracis uertebra
rum proceflibus inníxus,quibus fingulís exinterna fuafede, ' tendíne inftar anfulze cuiufdam r5 t«.&
exporrigit,ipforum procelTuum apícibus,& uclutícoftz cum ipfis articuli termino ínfertum 1
pari omníno modo, quo Ξ quartus hominis thoracem mouens mufculus, quí coftis fingulís --
tendínem quog: offerebat , uerüm 15 thoracis mufculusab externo ipfius latere eiufmoditen, denm; m
dines remotilisà fe difpargit.D'orfi autem mufculus,non exaltero latcre;fed potíüs ab interna
anteríori'ue fede tendínes emíttítynonrecto tramite , uerüm oblíqué uerfus exteriora furfum
expanfos. Quemadmodu etiam mufculi fibrzomnes obliqua funt, Vnde quog euenittho-
racélumbosq horum mufculoru,undecimi fcilicet & duodecimí ope, rectà, & etíam ínlatera
extendi, Ambobus enim zequécontractis,totailla dorfi pars,cui pracfentes mufculíi inferuntur,
ínneutrum latus uergens extenditur ,ataltero tantum protenfo ,inipfius latus fpina inuolui
Decimus; - tur extenfionem experta;quod fané nihil mínorí negocio, quàm ipfa fectio docet, ' Decímus | Μ
tius (9 14.
tertius, cuiín (iniftrolatere decímusquartus refpondet, atque fub" undecimo occulíturjab 1, 0
a offis facri fede" principium obtinet, queab ipfius fpina adconnexum eíus, cum iliumofle ל .
pertinet. Acggut illa fedes furfum afcendens modicélatefcit;ita mufculi huius quoque ínítium, 2
infima fedeacutum eft,& latius modícéreddítum,tandem ad tranfuerfum quintze lumborum
uertebre proceffum ducitur,& illicreliqua ipfius fedelatíor redditus, à tranfuerfis reliquarum
uertebrarü proceffibus initium ducens , ' ad undecimze ufque thoracis uertcbroe fpinam con, » s4t3
fcendit, & eracilior tenuíor( factus , inibiad u ndecímz thoracís uertebrze fpinam in acutum
anguli finitur, Exortus,quem decímustertíus mufculus ab offe facro ducit, fuí coniugis exor
tui contíguus eft, quemadmodum etíam per reliquum inaltiora proereffum prafentes mufcu
liinuicem comittuntur, Vitrique enim fefe inter fpinaru interualla infinuantes inuicem ínternís
lateribus cómíttuntur,tantu mutuo dehifcentes, quanta lígamentí eft craffities, quod ínter fpi
nari interualla reponi fecundo ab hoc Capíte auditurus es. Horum mufculorum fibrzab in^
fcrioribusfurfum uerus interiora obliqueaffurgunt, & ex inferiorum uertebrarum tranfuerfis
procefli,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER íI 299
proceffibus,& fpinarum radicibus enatz, ín totam fuperiorum uertebrarum in pofteriorífe.
| deamplitudinem perpetuo fefe inferunt, Quoticfcunque igitur utríufque laterís mufculus ín
| fecollieitur,fuasd fibras con trahít, lumborum uertebrarum, & ἢ quz thoracis fub uertebra
utríng fufcepta reperiantur , fpínzead fe ínuicem conniuent, earundemQ interualla conftrín.
i guntur adeó, ut fimul contracti mufculi totam illam Ípínze partem,cuí commí ttantur;appofi
1111036 extendant.ataltero in fc tantüm collecto, in obliquum hecdorfi parsextenditur,latera
14... lem queillam ín femícirculum quodammodo ínuolutionem patitur, * Decimusquíntus ὃς i
decímusíextus , utrínque etíam unus, ab undecima thoracis uertebra ad prímam ufque ípfius
protenduntur,totam fpínarum amplitudinem, que ab ipfarum radice ad apicem ufque confi:
ftit,amplexantes , & utí poftremoloco dicti , omnino carnei, (cd ualídiflimísneruofisq fibris
juxtax; admodum íntertexti, Hi mufculi* ad duodecímam thoracis uertebram,autad cam,quz utrín
| 4 > que fufcipítur,tenues funt, quemadmodum decímítertij quoque ad candem uertebram infer,
M Y 14. tío tenuís prorfus uifitur , at furfum exporrectí paulatím craflefcunt , ἢ quouíque ad quíntze |
** thoracís üertebrze [pínam afcendunt.hicenim tetafua mole crafliores euadunt, & futfum ten- |
γοριον 4 fi, denuó "extenuantur, ut propter prímz thoracís uertebrae fpínam, pare craflitiem , cum illa, Ὶ
! 4 4. quzrad undecimam cft, fortíantur. Hís quoq: mufculis interualla [pinari opplentur, & inui M
cem ínibi contigui funt, quum inter íllos,ut & inlumborum uertebrari Ípinís, nihil medíet, 0
prater membraneum ligamentum fuperiori Ípina, in inferior£ porrectum, & illo ligamento "I
4 / . EX ΩΝ H it
| לק reípondens, quod inter radíum aculnam,& 8 acfibulam, quà hec offa inuicem dehi |
tese fcuthaberidicam. Functio uerb horum בס ד potiífima eft,fpinas, quibus inferuntur,
E
, : : EE : |
mutuo colligere, atq ita eam dorfi partem, cuí adnafcuntur, cum reliquis mufculís extendere,
Sedutpre(entes mufculiinter reliquos dorfi motuum autores, rectis fibris magnaex parte do» |
] . " ^v ] . δ
nantur,íta quog ipfiadmodummodicé obliquis motibus praefunt,
MESCEFLORZM DORSZM MOFENTIFM
administratio, Caput 2€ X XIX,
9RSV M mouentium mufculorum adminiftrandi ratío iam in prom.
pta eftfi hucufque fectionís noftra feric obferuaueris. In anteriori enim ΓΟ
dorfi partejilli etíam cítra fe&ionem confpicui funt, quos" primum,& fe. "fries
cundum nomínauímus. fi uerb horum ortum , & ínfertionem lubet ex
ictilis condifcere, illos à (uis uertcbrís paruo & acutíorí cultello abrades;
Deinde" tertio à príma thoracis cofta liberato » qui tranfuerfis ceruícis "end e) 4.
2 uertebrarum inferatur proceflibus,examinabis. In lumbis quoniam perí ZNoei c 10»
toncum;X feptum quoq tranfuerfüm auulfa iam funt, fihomínem díuidis, licebit mufculum,
i.o. quem nos^ prímum ínlumbís recenfuimus,acfemorís motibus famulare díxímus, fuo prínci
48,5, ploàuertebrarum corporibus liberarej& ad coxendicís ufque os;à fubdito illi " muículo,quí
nofter lumborum fecundus e(t, dorfum autem mouentium nonus ,folísmanibus diuellere, ut
omniexpartenonus mufculus ín conífpectum ueníat,quem ab offe ilium & facro ofTe eraíum, fl
à tranfuerfislumborum uertebrarü proceflibus, & earundem corporibus, & duodecima tho. /
racis cofta acutíorí cultello difcíndes ,eíus naturam munusQ non ofcitanter íntuítus, At (i ca. tl
nís,autcaudata fimía ad manum fit, prímó illum diffecabís,quem in illisantmalibus membra» |
nco nerueoG príncípio,à coxendícis offis clatiori fede enafcí confpicies, קט obliqué uerfus |
interiora furfum afcendens;ac carnofa auctus füb(tan 181 fuperíorum lumborum & inferío» |
rum aliquot thoracís uertebrarum corporibus ínferitur, dorf; quoque flextoni fübícruiens, |
quam canes ín círculum magis, quàm homínes molíuntur. Si enim hunc Índagauerís, Cralení |
delumborü carnibus 0 aliquantulo reddetur dilucidior.Hoc igitur quo homínes £o» |
de (tituütur adempto, reliquos duos canibus & hominibus ín lumbís cómunes ín cane quog m :
difTecabís , ut nónullam in illis quog mufculís differentià Galeni intellieendíeratíaintuearís, ^" |
& mírerís paríter, quíd Gialeno ín mentem uenerit כ quód fubíndealíoru Anatomícori uera |
euertat dogmata, quod fecus corporís humani partcs docuiflent, quàm ipfefüarum fimíarum |
partes obíeruauera t, Átqueíta demum ipfe expendi to,quoties propter pietatem ín Galenum, |
ab ipfiuslocís à ueritate abfonis mihitemperem, corumQ uolens nullam mentionem fadam, |. ? j
ὦ... fimulg brcuitati parcem. Refupinato igitur íam cadauere, * quintum mufculum ἃ thoracís do
uertebrís,paruo cultello continuó derades, donecillum ín omnibus infertionibus confpexe^
4.0. ris,Huic lcprímus füuccedet,(imiliter àuertebrís deradendus, At ín hacfunciione cauendu efl, Sepang à
^* né decimiquíinti mufculi portione feptimiloco abfcindas,inuíct ením pertinaciter hes t,&
ecimus
[]
V7 ndecimi cy.
duodecionr,
Deciritertj
Qa 5,16
* Tgantenta
uertebravum
corpora com
mittentia.
Lide Offi
bus.
300 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
decimusquíntus feprimi mufculí príncípium aliquoufque " fübit, INuncnouacula ,autualído 4
acutíoritg cultello,fecundüm fpinarum in lumbís & inofle facro ductum, tentanda cft fectio,
quz undecími mufculi principium à fpinis liberet.INeueró fimul" decímumtertium (ut Ga
lenus proculdubio in fimijsalioquín ad fcctionem aptiffimisfcit) imprudens auferas;ac deci.
mí partem cíTearbitreris,fectio illa non altius ínijcienda eft, quàm ut undecímí duntaxat exor^
τῇ diuidat;atg; huíus craífitiem facilé cotecturabís, fi paruo cultello mufculu à tranfuerfis lum
borit uertebrarü proceffibus eleucs , atq? à decimotertio fubleuati , ad fpínas quocp uertebra
rum illü íinuertas, Hocitag mufculo à lumboru,& offis facri fpinis liberato, cauendu eftne illu
thoracís uertebrarü fpinis adeó connatu arbitrerís,ut * decimirquíntum mufculum unàcum
undecimo auras, atqj cum relíquis omnibus Anatomicis hallucineris . Poftquam igitur in^
ternum mufculi latus,utcunque à (ubditis connatísqg (ibi partibus díremptum confpexeris,ab
ilium quoq offe deradetur , € príncipio ipfius apprehenfo, fenfim mufculum attolles , ipfum
ab illis,quibus ín (crítar, partibus liberans;ut tandem íntuearís " tendines illos, quosà fcaloés
radicis inftar,in tranfuerforum thoracis uertebrarum pro ceffuum apíces elegantí fTima ferie di
gerit. Hoc adempto,cítra alíam fectiohem" decímustertíus, δ decímusquintus,funt incon
Ipicuo, uttamen illorum naturà ad amuffim ínquiras, neceffum eft ὃς hos quoquea ucrtebrís
fcduló deradere,quod fané ín fpínze mufculis eo operofiüis prarítiteris,quo ijdem pluribus off
bus & innafcantur, & à pluribus ortum ducant. Ob quod laudandus etíamuenitrerum Opi
fex,quíita mufculos hos fabrefecit;ut feorfum unamquanq; dorfi partem fuccedentibus moti
busagerepo (fimus, ne fimul uninerfüm, multas actiones impedituri, mouere cogamur. Cz.
terim ubi & hos abftulerís,tranfuerfíam duces fectionem, quae facrum os & infimalumborum
uertebram, ab anteriori cde , ad dorfalem ufquemedullà penetret , ut deindeínflexo unà cum
coftis thorace , dorfum ab ofle facro diuidere queas,uertebrarum lígamcta iam índagaturus,
א א .1 אקת תת דתעק DE
Caput. X L.
IGAMENT A primamuertebrá capiti, & fecundam prímze,& fecun.
damrurfus capiti colligantía fuperiüs enarraui, * quzeaute reliquas uer^
tebras inuícem cóuínciunt , nunc pertractabo, ab illis, quae uertebrarum
corpora colligant, (ermonis facturus initium , Inter fecunda ἴτας & ter
tíze uertebrae ceruicis, ac deinceps inter reliquarum omníü uertebrarum
corpora, " fubftantía quaedam reponítur,quam Galenus Cartilagínem
uocat,& qua uertebras inuíce haud colligari;alíter , ac qui illum praece?
oceres, afTerit [Nam n6 huius cartilagínis beneficio ipfas cómitti uult,ue
T^t lcuiovi negocio, que
Bie pertvadlo,affquaris i cuius animalis dorfum menfe adhibeatur, ucl ctíáfi
duas ἃ thosace uevtebras, €
«πεεγίογὶ facie ex. puerili Hn 2 x ;
corpore depicfas hales. Vn — 2 modo díuína illa Diui Hippocratis in Libro de Ar
quibus x notar füperioris | r4 ticulisoracula non faftidiuerís ) un uertebram ab
uevtebre cartilagimem, fut ἢ [ nara ; : T me
conos inferiore" abben X | alia fciungíto, & quacung etíam corporis adhibita
Jüperioris infeviorisd uertebree τ Pise ^ ,
pertovim inferioris uevtebres appédicen, s cavtilaginem, bus pediíbust in Veterum fententíam,relicto
Lan mod appendicem fue uevtebree copulantem. pro cul Galeni placítositurus esnegi tibi perfuade-
ri ines,membranam quanda,cuius beneficio uertebrae inuicem conecteretur, duci ínter uerte^
breos, & cartilaginem hanc ligamentofam,fibrofam,mollem,mucofam,negp cartilaginís mo
n rS RN [ כ $21
do folidam cotinuam uejneforté duntaxat de durítie loqui uídeamur, Quum tamen heecex
tabule.
iis fab s
k xac tab. τε
lia tab. Y;
|
mist. Ny
M, |
ו
0
|
4 Neque
beccetianl
gamentafe
cus , quán
quis ad offi
um cir cut.
fcriptionet
fingere pof
Jctspropon
ve tiobis li
. c4.
li RjR
pendes,feduló cauendü eftjnein aení authcedí;autrecensnatiuituli fp
DE'HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Ij 1
inincidens cartilago;
interappendíce corporís uertebrae,& ipfum corpus repolita, tibiimponat,illamq cartilaoíne
cam eílearbitrerís,de qua hic fermoneínftituimus . Quinpotiílsiníllis uertebris perpendito
tres cartilaoínir,ut fic dici;ordines duobus offibus inter duasuertebras direptos; ac ,טוח סכ
8 3105 naturas obíerua, firmiustgadhuc Veterü doema
tí fubícribito.Confpicies ením duas cartílagines ínter u trarungr uertebrari corpora,et ipfai ü
appendices pofitas,ad amuffím effe cartilagines,nihiliab illis differre, qua reliquos appendi
ces & offa íínterueniunt. Accartilagine inter appendices media, profecto (nifi Galeninomíne
oculís pari fidas tuís) nihil prfus aliud quàm lígamentü efTe dices,quod Afclepiadü familize;
quz pueros fuos in cadaueru fcctionibus tánta cura. exercebat, νδυροχοναβρώσίᾳ σωύδεσμα appella^
runtatque huíus interuentu,non autem tertíze dorfalís medulla tuníce, uertebrarum corpo
racolligaríaftrues;nullaínterím interuenientemembrana, Quapropter ἢ Veteribus actedis;
interligamenta cartilagínís natura pollentía, has uertebrarü cartilagines cón umera.Ceterüm
alijsadhucligametís uertebrarum corporacollicantur, pettotiením dorf longítudine,uali-
diíTíma lícametatoti uertebrarum corporuambítuiobuoluu ntur,queer(iundig: crafTa;fpifTa
& robufta,fed mucofo interim humorcoblíta (in 5attame inanterioticorporís (edead utrüqg
latus;ob fui craffitiem confpectiora euadunt.C)uum ו heclieamenta;aut ἢ unius nomine
omnía complecti uclís,ligamentum hoc durum forte cuaferít,et omnibus uertebrís ex equo
obducatur,;obftaculo fane e(tjneín extenGione dorfum nimíu ה סכ ποτα ΓΙ ו
fum enímfi plurímüm reflecteretur, (tomacho arterizemagnze , &Cuenze cauze fuiffet Ífutmmé
noxíü,plerung ením hzec extenfa frangerentur,& fi plus fatislaxa,etad €
haeciNatura creaffet,in dorfi flexu ín (c coplicarentur.Eft itag lipamentu
peratum,etfuo mucore,ut Hippocrates dicebat,imbutum,ut tantum extendi dorfum permit
tat,quantum homiíni fitex ufu, & ut tutó fimul uertebras colliget,& dorfum ex tot conforma
tum offibus, unius corporís modo efformet, ^ Rurfus ex fingulis tranfuerfis proceflibüs íri
fingulos, membraneum lícametum totainterualliamplitudineporripitur. Sic etiatn ín fpina
rum interuallís,ab una fpína adalteram, imembranealieamen ta contínentur , fpínasinuícem
colligantía,& uelutimulfculorum ínter(títía, Ácín uertebrarum apícibus hae membrane adeo
cra(leícunt,utad apícem fimul coéuntes quafi totí dorf Ípínae ligamentum conftituan tcarti
lagínís etíam naturze compos . D'eínde ubíafcendentes uertebrarum proceífus deícendentí.
bus coartículantur,membranea quoquelíeamenta(fed perquàm ualida)artículum undique
ambiunt. Atpríuatum quoddam íd& fubflauum líizamentum,omnibus corporís líoamentís
finon robuftius,profecitó faltem non índalidíus, inter fingulas uertebras habetur, Ex interna
ením fedeforaminís uertebre,quod dorfali medullae exículptum eft, ad radicem fpínze pofte.
ríorisüeuertebrae proceffus inter duos afcendentes,aut deícendentes procefTus lioamentü ex
oritur, quod femper ín fubfequentís uertebre ande fedem ínferitur, Quéd ucró nihili terfit;
nüà fuperíori uertebra ad ínferíore, aut contrà,ab inferíoríín fupetíore ligament infetí dícá,
cuíuís manifeftum efTeatbitror,nam eti hincligamétum enafci,et illic inferídixero;neminem
ambigere putarím,utrung os,íeu utrumque;quíenarratur,locum, paremoperam ad lícame
t(generatíonem conferre.[n canibus,& illis animalibus, quac ríctum tergoleuioperaaccómo
dant, & longe laxíores ceruícis uertebrarum artículos, & etíarilongíores ceruicís uertebras,
quàmhomo obtínent;ligamentum quoddam obíeriamus, cuíisiaturam Galenígratía híc
non grauabor fubiungere. In canibus igitur fimulatque fecundum par mufculorum capítis
motibus famulantíü agerefTüs es ,ín ceruíceligamentum fefe offert rarum, & nülliin uníuciz
fo corporerefpondens;nifi fortaffisillis uertebrarum ligamentís,quae poftremo loco recenfui
mus,id ením ceterís durius e(t,& colore lauum,& in fibras multas díffolui poteft. Enafcitur
autemíd exapícis feptímeceruicis uertebrzefpínze laterbus,& furfum afcendens, nulli conna
Ícitur uertebrae,quoufque adíecundam ceruícís pertigerit,cuíus fpínzelateribus infummoa,
píceínferitur , alíquíbus quoqueanimalibus, utouibus,occipiti offi inferítür, Ligamentum
hoc peculíarí ínuolutis eft membrana,;gemínüdg apparet ob impreflione illius lonoitudiní cx.
potrectam.Porró huíus ligamentínaturà dífcere licebit, quoties uítuli;autporcellí, aut hodií;
autuctuftíorís ctíam bouis ceruíx menfe apponitur. Eft eiim ligamentum hoc, flauüm illud.
corpus,quod ex carnibus liberatum canibus offerre folemus,ram interreliqua corporíslíoa.-
menta folum tanquá efuiiíneptumrefjcítur. Vndeetíam àrobore Bruxellenfibus V uas j; un
cupatur,quíhuíus efirm puellis ad comam prolíxtorem cóciliandam commendant, hincopi
nor ipfas rídentes,quod uclutín comaminter relíquas corporís partes diffoluatur,etpreterca
flaui pallidítg colorís uífatur , hoc precipuo uf accommodum eft, neuertcbra: ceruícís fiio
xtehdendi proinpta
míd ítaín durític té:
€ loco
Liganéiaa
Djs fedibus,
Quan ad Cor.
pora uertebra.
vum pofita.
Ῥγοῤγίᾳ [^
zum ligamen?
14.
"A:dniniflva. ,
τῖο lgamento,
TU.
Lib. de 44
i. cy vera de
F füpar.
QCuiufmod: in,
tevnam jum +
n manus cue
ten parari dee
cuit,
302 “ ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
loco prompte exiliant,quum illae laxéadmodum coartículentur, & pre ceeterís uertebrís ad.
modum bliquéagantur . Atg ita etíam ín bobus fecundümtotíus dorfilongítudinem fere,
utrínqueunum amplum huíus naturecligamentum;inter mufculos dorfum mouentes occul
tatum, fecundüm fpinas ferrí confpícimus , quale Galenus homínibusfere ín Librís de Parti
umufutribuit. Ligamentorum dorfiadmíniftratio peculiare níhilobtinet.C)uum ením fpi
nales dorfalesüe mufculiomnes ademptifunt;ínanteriorí dorfi parte, fecundüm omnem cor-
porís uertebrarum circunferentíam membraneailla duraig, & mucore quodam imbibita liga
menta ín confpectu funt, qua cultellis paruis tranfuerfimipfis fubdítis, àuertebrarum corpo
ribusliberare potes,non praeteriens haud unumhícfi mplexpligamentum apparere;at uelu-
tímultas membranulasínuícem incumbentes adnatasqg . Poftmodum coftís auertebrís dear
tículatís, earum quog;lígamenta ínfpicíes , quemadmodum & membraneailla tráfuerforum
proceffuumet fpinarum ínteruallaoccupantía. Vtueró adamuffim cartilaeineum inter uerz
tebrarum corporaligamentum uídeas, aliquot uertebroe inuicem funtcultro aliquo dírímen
dac. Dum ueró uertebras, quarum corpora iam feiunxifti,in fpinamreflectis,& dorfalem me
dullam extrahís, tunícam membranámue, uertebrarum cauítatem fublinentem intuerís, atg;
uertebrís ab íntrícem prorfus difTectis , ualídum illud ligamentum occurrít,ín medío affcen-
dentium defcendentiumq proceffuum locatum. Reíectís nunc uertebrís,& aliquo quod ad-
huc exrelíquo corpore fupereft, repofito, fcapulam & brachium , quod reponí antca סג
bamyrepetes , mufculos qui humerum, cubírum, & extremam manum amplexantur , íam
fcríatim aggrefTurus.
DE MESCPLO NERFOS.4 S/.r EXL
litate media uolecy interne digitorum cuti ;ubnato.
Cape XXL 1.
mufculos eadoctrinz feríe exequi femel inftitutu זא ₪ כ זט 0 0 כ אה ש
eft,quoín uno corporceomnes admini(trare oleo , commodum(fore arbiz
ἢ tratusfum, nuncmufculos ín fümma manu, & cubíto & brachio repofi-
j| tos priuatis Capitibus ageredi, acpoftmodum communi omníum Ca
pite, ipforum confcctionem , atque fimul colle&torum numerum fubne-
&ere, Vtitaque Galeni ordini ín hís mufculís, quos czeteris omnibus pro^
zz lixiüs defcripfit, meaccommodem, & mufculo exordíar,qui propemodiü
toti depilí,nudeeqy manus regioni, dilatefcente neruofaipfius exilítatefubtend*tur;ac neruofo
teretig principio, ex ínteríorís humeri" tuberculi apíce enafciturmedio" duorü brachíale fle
centi mufculorü (qui exeode tuberculo prodeunt) incübens adnatusy,nó tamen ín illoru
capitum medío(utalij fcribunt)repofitus. Principium hocílíco carnofum craffiusq redditu,
mufculiuentremnon impenfécraffum conflítuit,qui priufquam ad medium longitudínis cu
bitiobliquénonnihilucrfus medíam cubítiamplítudinem ductus prorepferit; rurfus tenuís
gracilísg factus,in tendínem anguftum,fed ampliorem,quàm profundiorem, & neutiquàm
prorfus teretem ceffat. Hic ad brachíalis ufqueradicem pertíngens,fenfim in brachíalis interi.
ori fede latefcereincipitacfummg manus cutí, ad extremam ufquedigitorum aciem fubnafci
tur. Atque íd fibrofis nexibus adeo ualídís contínuísdg perficitur,ut internam manus cutem
à neruófatendínís tenuitate, ucl etíam acutior nouacula liberarearduum fit. Verb m íínte
rím Galeni fuüflragío acquiefcendum míníme eft,fi hunctoti depili manus fummze cuti ín ho-
mínibus fubnafci(utdefuis docet (imijs) arbítratusfuerit , Siquidem tendo medíze uolz cu.
εἰ ἐπ palma tantum fübnafcitur,non autem cutem contíngit, quae obducitur* mufculo,quem
paruum digitum àcecterís ín obliquum abduceredocebímus , neque etíam cuti fubtendítur,
ínueftienti" mufculofam carnem, quae prímo pollícís artículo incumbens;ex pluribus mufcu
lís conftituitur. Ad haec, nullae huíus tendínís portiones in dígítorum latera excurrunt.
quínímo per quam obfcuré pracfens tendo , ínternze etíam digitorum regioni obnafci τῇ»
ταῦ. Mufculus tendínem hunc producens gracilíseft , atqueín cubiti medio fuper reliquos
huíusregionís , utí monuímus, exporrígitur, nullóque peculíari ligamento ulla ex parteam
plexus,ín fumma duntaxat manu dilatefcít.non enim decuiffethuncmagnum extruí, quum
nullius offis motu illum praefici credamus. V cením cutis círcumactu pertínax depilisdy fieret,
acproínde ad accuratius fentíendum manusaptíor efficeretur , cuti ínternae fummze manus,
hunctendínem fubfterni(fed forte nimis) nobís perfuafum habemus.Conueniebat nanque,
ut manusappraehendens inftrumentum,hancinternam ipfius cutem adipifceretur, non mo»
Y /
0
4
1
44.
b sta.
€ 1, 2 fi. τάς
23 li 8.
d a. ta. unis
A y dlter iiy
qui etta
9 bt. x indi
catur . tibl
etiam [peo
abis chá»
ract. qs.
e sta dcadl.
f fibls ti»
bule.
8.34.0.
:ל
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מז 305
dó egrémobilem,cum ob alia quaedam , tum πηαχίπιὸ ob exactiorem tutioremág corporum
comprzhenfionem,fed & cutem totíus corporis,relíqua cute fenfu exactiori preditam, inter
nac manus fedímerító obducí decuit. Non ením aliud apprehendes,, & aliud tangens ínftru.
mentum efle oportebat;neque denuoalíud quídem, externa corporaleuando & transferen,
do,automnino pertractando affumere;aliud ueró poft haec deapprehenforum calore, frígo-
re, durítíe , & mollitie, 811567 כ quae tactu percipiuntur , qualitatibus iudicare ex ufu erat, Scd
moxubimanus quíduis apprehendit,fatíus fuit hancapprehenfi natura unà cognofcere, idis
internis duntaxat partibus כ quibus quoqueeftapprehendens organum, Siigitur propterea
tangens organum oportuit eam fieri, quoniam & apprehendens eft inftrumentum,íure ma.
nus eifdem partibus tangens,quibus apprehendens extructa eft. Quanquam non huíus ten
dínísbeneficío, manus accuratum tactus fenfum nancícitur,uerüm pluríum neruorum auxí
EU lio,ex quibusad fingulos dígitos! quatuor furculos ín Quarto libro propagari docebimus,
E Es duos nímírum externae digitorumfedi,et totidem ínternz; qui exteríores moleadmodum fu
wsilus perant. Confert quoquenon parumad exquifitum tactum, depilem effc interíorem mànus
ii^? cutem,quod eamà tendine fub ílla dilatato precipue obtínere Galenus affirmat. fi enimad.
f modumpilofa foret,nequaquam fibi appropinquantía tangeret, quód pili nimirum tangen-
do corporíante cutem occurrerent;illiusqy contactum arcerent. Quoniam autem tendo ifte
etiam huius regíonís cutem duram efficít,cuíuís manifeftum eft,et id ad plurímos ufus nobis
conducerehorum ítag gratí; tendo ínternze manus fumma cuti fubnatus eft. Oftendi uero
non femel Patauij etBonozichunc,quem narramus,mufculum certo defuiffejac portionem
ti. bo * tendínum brachíaleflectenzium, priufquam illi brachíale afcendant,ín latum tendínem de^
fijffe.Interdum ueró nonab illis tendinibus portionem,quz lati tendínís uicem gerit, porri»
]4 6.5% gi uidimus, uerümà ligamento tranfuerfo tendínibus in interna brachialís fede obducto,
Quemadmodum etíam in hominibus fecus;atq; in fimijs , fub pede nullus tendo dilatefcít,
;t4.». namá calcísoffein "membranam enafcíaudics,lati tendínis naturam appofitífIimé expríme-
tem . Caeterümínterím ob nonnulla Galenílocahaud colligendum eft, hostendines nerue
am uenaturam,cuti cítraalícuíus interuentum adnaící, autnullo interuallo cutem à tendíne
femouerí.Inter tendínem nang & cutem ín manu et pede,adeps plurímus cótínetur,cuíus na
turam íamíam explicabo,illum aliorum Anatomicorum more carneam fübftantíam nuncu.
paturus,negshancfolam habenthomines,imó canes plurímam quoque obtínét. Vniuerfum
ením tuberculum , quodad illorum quatuor digitorum radicem promínet, & quo pedem
precipuefigunt;adipofz eíus fubftantíze praefentía extuberat;utcungiínterímadipe inter car
neam membranam & cutem, fimíze accanes prorfus deftituantur.
IN יאק ₪ יע את .6 עכע
ttedie uolee 9« כ teriori digitorum regioni ipforum; radicibus
"πὶ fiperftrata. Capit 2X L II.
SPZBS'TO£N T It M prefenti Capite deferibendamnulla figura expref2
| fímus,neg; illam fecus delineare integrum erat,quam cutem > adipem in dextro peclorís late»
re fingere conati fumus in uigefimaquinta Quinti librifigura.
ER uníueríam quatuor digitorum , & fecundi tertíjq articuli pollícís
longítudínem,ac quatuor manus monticulos,quos in Chíromantía ad
uatuor digitorum radícesreponímus, &aduolz medíum,carnea quae
dam fubftantía reperitur , quae ínter latum" tendínem & cutem partím מ
M " . , . . ו D τ
(P AS interiacet,partim(fed mínoríiportione)tendini fubíjcitur. Caeterüm hec
ו |
fabftantíanon quídem,quemadmodum ín mufculorum uentribus exa
RU ES cia (impléxuecaro exiftít,fed fubftantia quaedam fubalba, & (quo íd ap-
tis explícem)duríorineruofoGadipi,feu pinguedinirefpondens . Opinor ením ab offca;&
neruea, quz undecunquepíinguedíni huicaccedit fubftantía, ipfam duriorem effici, illius τίν
לטו ín Οἤπιιπι ה 6 fubinde colligitur, Praeterea pinguedo hzc frequentibus " neruo^
t8am rum fibris, uenarumGterminis adaucta,medíum quippiam ínter carnem & índuratum adi
Iti"? Ser adipifcitur,acetiam ín fumme extenuatís, & marafmode mortuis ipfius portio femper
(Ok inter fecandumalíter,quàm reliquus adeps occurrít. V erüm Arabes hallucínantur, hanc fub
" flantíam extramufculi corpus, carnem fimplicemimmíxtamq effeaflirmátes illorum modo,
₪ quí
Mufeuli fuo
tendime latef^
centen, non [ἃ
meldeeffe.
Intey cutem
QC tendinem ,
adipem vebo +
7.
Lila, 2,5de
V füpar.et 1
ב 11.0 4070
Jeclhionibus,
Digitorum
705.
394. ANDREAE VESA'LII BRVXELLULENSIS
quínefcio quam, fimplícem carnem ín gingíuís acpene collocant. Haudquaquam ením ex^
penderunt ínnumerasneruorum fibras ,& capillorum modo tenues uenas, hanc fub(lanti^
am íintercurrentes;illamQnec colorc,ucl fubftantía;nec aequalitate contínuítate üectiam mu-
fculorum carnem(quse alíoquín totfibrís mplícatur) referre. Natura huíufmodi fubftantia,
quam nífiduríufculce conglobatai pínguediniadamulffim aflimilauerís;tanquam ftratum
aliquod, autterram praeparauit, cuí apte infinítíneruulorum furculi ímplantentur , quos ob
exquífitum tactus fenfum , à maíforibus neruorum propagínibus , ínrernam manus fedem
adeuntibus diffundi undique oportuit. Czeterüm;etfi hec pinguedo duríor admodum'que
neruca fit, nihilominus ín rerum fubftantía mollis eft, acproíndeoccurfantibus cedit, et ad
aliud quippíam neque id mínimum, digitis conducit. Vledia enim ínter digitum flectentes
tendínes,& dura, quecappreehendíimus,corpora reponitur, & aptiffimétendines,neautpre-
mantur, aut contundanturmunit, undectíam meríto huíus fubftantíze quàm plurímum ín»
fernz pedis cuti fübijcitur, praeterea offíum rectitudinem tunccorríeít, quando ín circulum
manus quíppíam eft comprehenfura. Ac proínde externae digitorum regioni hancrerum
Opifexminimé communicauítutqua ibidem ínutile pondus díoítis inferret,quum 11006 6
σίο,πεάας 110 abfolutiffimo indigeat tactus fenfu, nequequícquam ín obliquum וסיכ קה
dat,neque totíes fubulas fcalpelláue, & id penus artium inftrumenta propellat.C'uínetiam
ínínterna manus fede , ipfis quidem artículís minímum וז partibus ueró interartículos me^
dijs, plurimum huiufmodi fubfttiz induftriusrerum Condítor produxít.FHaudquaquam
enímoffium fedes,quibus illa inuícem coartículantur,huíufinoditub(tantiaindiguit;quu fle
&idebeat,& (ubftantía ea;przeterquàm quod nihil commodí praeftaret, obítaculo motui fie-
rcttumgrauans ut füperflua,tum etíamarticulifpacium excludensoccupansQ,& etíam pro
hibens,quo mínüsartículiin acutos angulos flecti poffent. Lateribus autem dieítorum tan
tumeius fübftantízeadnutríuit, quantum medías ibidem reefones;quae uacua manf(iffent;re
plerepotuít;quo etíndemanus;nó folümut diuifum in multas partes organum, fed etíam ue
lucuaríéíndiuifum fuo munerefungi ualerent. Adductis eniminuicem digítís,ita corum me^
díaregíoab hacfubftantía oppletur ,ut fi quid etíamliquídi manu fapína contínere libuerit,
idnon elabatur.Poftremoó huíus fübftantíz beneficio extrema manus, illa mollit, fubíoít , δ
terít כ quce mediocríter mollía , molientibus & terentibus organis indigent, qualía per omnes
artes funt pluríma . Quantum ueró huiufmodi fub(tantíaad corpora fummis digítis appre-
hendenda auxilíj prze(tetjnemíni non perfpectiffimum eft,quem mínimelatet, fi offium fini
busníhil,quod cederet, appofitum fuiffet;ca facile debuiffe rumpí,necillís potuiffepluríma
corporaeleuarí . quod modo huius fubftantíz , & renitentium illiunguium opera obímus
fcliciffime. Atque eiufmodi funt huius fubftantiz proprij ufus, communísucro,quem cum
carneadiped parem exigit, ís cenfetur, quo (tus tempore refrigerare, frigoris uero caleface
reapta putatur,
ΤΕ MLSGXLLIS WM cANUVASWDIGI-TGS
mouentibus, Caput. 2X LIII.
8 5 1 שי M quíngdigitorum con(tru&ionem fuperiori Libro profequen-
tes, longé * aliam artículí fpeciem in prímis quínquedigitorum ínterno-
dijs,& in fecundo pollicís haberi fcripfimus, quàm ínfecundo & tertio
quatuor digitorum , & tertío pollícís ínternodio . Haecnanqueinterno-
día mutuo caartículi fpecicíngrediuntur,quam γίγγλυμον Grzecí uocant.
Superíus ením osín fuí (inum ínferíus excípit, ipfum inferius ín fuis fi.
nibus fuperiorísoffis tuberculaadmiíttít. V. nde etíam fimplicem tantüm
4
EA
in
motumhzecínternodía,fcuartículi exigunt, quiextenfione & flexione nufquam netantillum..
quidem ín latus declínantibus perficitur. At quatuor digitorum príma internodía ínartícu-
latione cum illis, quibus fuftinentur offibus,coarctantur, V nicus ením inferíorís offis finus,
unum caput fuperíoris oflis excipit. quapropter etíam non fimplíci tantüm motu, fed dupli
cíagu ntur,Hexionenimírum extenfioneqgy, & pofteaad latera obliquo deductu ínclinantur,
feuutfemperloquí ínftituímus, ad hosillósue digítosadducuntur , ucl abducuntur, Porro
cuiuís perípicuum effearbitror, nihil referre num lexionem & extenfionem fimul pro fimpli
címotu;autpro duplici,utunusfcilicetflexione;alter uero extenfioneperficiatur,enumerem,
autrurfus motum, qui inlatere fit uníus loco habeam ,autduorum motuum uícerecenfe.
amyutícilícctunusin hoc, alter uero ín oppofitum latus perfici dicatur.Caeterüm hosomnes
digito»
4 Scriatim
banc offene
dunt fiourg
c4. 27lb.t
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 55%
díeitortim offíum motus uiginti & octo muículis celebrari docebimus, àdigítos Bectentibus D'eios γιὸ.
uentes πίοι
0
₪
;] 4
fermonem inchoaturí, inquo ' mufculi cuiufdam brachialiinferti neceffar ib incidet mentio,
quem quía cum digitorum mufculísnumerabimus,hocCapítenouem & uiginti defcriben^
Bu curo Prin rine príncipium teres, GC (tatím ab exortu grande;ac ex carne neruca(p füb
4s ^. (lantía míxcum, ex interiori humeri tuberculo enafcítur. non quidem ex faperi ori magísq
2.4
promínente tuberculi fede, fedab ínteríorifub ' mufculiad (umma manusinternam curem
latum tendínem porrigentis,& * duorum quos brachíale fle&ercaudies,capitibus , pravterca
z. & fub" illius fer mufculiorigine, qui ínter radium in pronum agentes , סק ἐπυπιεγας
bírur., quanquam potíusex anteriori fede & inferiüs illa origine , prímus hic digitorum mtr
fculus inítíum ducat. IVlufculus ite à eraffo alioquin fuo cxortulatior efficitur, atque uer
fus ulnz radíjtg medium perreprans, perquàm obicuréab ipfis principii fui portíoncm 3010,
mir. Hinc exacte carnofus etteres,in amplitudinem tamé modice d lepreffus;ad brachialepro^
repit, Anteaquam ucro bracl alis radicem contingat, notabili fatis à brachiali interuallo,
= ₪" ipfiusuenterinangu(tum magís coactus, ín quatuor carnofas partes diuiditur,qua: - (ingule
ES ncruofioresangu(tioresQ factze, ilíco in exactos tendínes cefTant . Hi examufTlm teretes fimul
sj, communimembrana utcunque tenuí & mucofa ínuoluti כ brachíalis cum cubítoartículum
kan. ipfumqgs bráchíaletranfcendunt,communiomries ligamento ín brachialis inu obducti. E (t
autem ligamentum íd ualidum , & tranfuerfum ,ex una brachialis parte ín alteram prona-
tum;anulig formam (quód ad cíus cauítatem fpcfiar) przcipuereferens , & totam brachia:
lís finus amplítudinem, quà ex ipfaoríginem ducit, fuccingens. Simulatqueucró tendínes
ligamentum id praeteriere, inuicem vitae acutos & interuallís paresconftítuuntanz
gulos, & finguli unumquemque quatuor dipitorum fibi propofirum adeunt, ac fecundi
digitorum ollis radici latiores membraneii fadi infer untur, toti offis longicudini implan »
Es uti. Dum ucró prímum dicitorum os perreptant, ! wanfuerfo quoque & robuftoadmo-
Equi dum ligamento obu ו , quod exuno offis latere natum , 1161 ínferítur: aut potíüs
i.t, 16 אס tota ínternze oflis fedis sruplisidine enatum,canalem oblongum feu anulum cfi
l propo,
nut.
6t. ».
'fecus ex
it,
quo prímíimufculi tendo unà cum " alio quem סט ῆςϊ dicemus, per digiti תס1
nemfecuri(fime deducitur , acnefua fedeà digíto declínet, 0 ἴδ pulchre amplcdiitur,
itatamen ut tendíni liberum ítzr citra omnem connexum per lipamentum pateat. T'endines
ením quà primís digitorum offibus perriguntur כ neque traníuerfis ligamentis , neque offi,
| bus ,ud quouis paéto adnexiharent, fed lipamenta uelut per anulos ἢ ἢ laxéexculptos; mí.
nimé impediti perreptant. Caeterám hís prími mufculi rendínibus" ubí prímo dioítorum
2-66. offiíncumbunt, & priufquam fecundum conícenderunt ( quanquam fecus Galeno uifum 7
fuit) peculiar crarümque exabundantiídaccidit, quód longafectione díuifi, alium ipfisfub, 2
ftratum tranímíttant tendínem , dequo ftatímac praefentís mufculifun&ionem fermoni ad^
dídero, fum pertractaturus.Functic autem ipfius e(t; fecundum quatuor digitorum os flccie
. rc, illud brachíalís medio ubi ínuicem adhuciptius colligantur tendínes, quàm poteft pro-
xime admouens. Etquemadmodum mínimí digiti fccundum OS, czcterís digitorum fecun-
dísoflibus mínus eft, íta quoque& eius digiti tendo reliquis tribus eracilior uifitur, ut & iL
1.7.7 la mufculicarnofa pars parui 110161 tendínem promens , ceteras gracilitate fuperat. "Se
| cundus mufculus" prímo fubícctusab interiori humeri " tuberculo fub prími capte , fui íní
fc τῇ uixaliquam portíonemaffumit. Exulnze ením anteriori proceffu, quo illahumero coar^
pos * tículatur, Íecundus híc mufculus potiffimüm enaícitur, ,106 praecipue ab eíus proccffusradiz
ce, quandoquídemipfius fuperior pars feu apex, illius ' muículi excipitur infertione, quiin,
demL. ter cubitum flectentes e(tpofteríor . Secundus itaque mufculus hínc" prodiens , exacte car-
$8:^7. nofus & teres ( nonníhillatus tamen , & ut prímus modiícedeprefTus ) euadit, & medíam cu-
' bítí fedem comprchendés ulnze adhucadnafcitur , à qua exortus fuirobur non modicum ea
7t. V9 (-deafcifcit, qua ulnze" membraneo connectítur ligamento; ínter radíum & ulnam tota cuz
' שו ₪6 longitudine confiftenti. Cuando ueró mufculus parum ultra medíam cubiti lon»
$t45.2. gitudinem ו aliquanto anguftior redditus; " in quatuor carnofas portiones fimili^
τοῦ ἃς primus Bodies quzeante ו in teretes cefTanttendines, tanto prími παι! τα] τεπσ
dínibus fpifftores,quantum fecundi mufculi moles prími magnitudinem fuperat. Hí tendi
nescommuní membrana perquam mucofa, ac ceterís omnibus membranis rubícundíori
7 1.4. ínuoluuntur , (imul& coharentes , fub prími mufculí tendínibus per ' tranfuerfum internae
brachialísfedis lígamentum , ín manus uolam contendunt, ín qua ( quemadmodum prímí
tendínes ) equalesangulos efficientes, mox ínuícem dirímuntur, finguliad unum quatuor
digitorum excurrentes , Quemadmodumautem per uniuerfam cubítilongitudinem ὃ & bra
c $ -chiafe
1.38.
Prius,
6 ecundus,
Liade Par.
S ecundi suu »
tendinum
ines pus -
1% 40
0
"T'evtius mu^
ym
-yt'us quali
datis
lic כ
QGalezi blaci»
tis contraria
זונס קסיד
506 פהפתסאת VESALII BRVXELLENSIS
chíale fecundus mufculus prímo fub(ternítur , íta quoque prími tendínibus fecundi tendiz
ncs fübijciuntur , & eodem fimul ambo fecundüm prími 01115 digitorum longitudinem,
tranfuerfo ligamento obducuntur ,zequé atque ín ποία & brachialis finu teretes . IVlínimé
ením ucrítatí confonum eft, prími mufculi tendinem ín prímo internodio, ut Galenus affe
τίτ, dilatarí, * Porro ut fecundi mufculi tendines ad tertium dígitiínternodium pertíngerent,
prími íam mufculí tendíníbus ín fecundum os 660113710 infertionem molientibus »operae
precium fuít fecundi mufculi tendínes , aut ad tendinum prími mufculi latera porrígí , aut
- quum ipfirectà fubijciuntur, incumberitem ipfis tendinem perforari , hactg ratione fuübftra-
tum fecundi mufculi tendínem tran(mítti. Atquumofliumlatitudo, uttendinesfecundímu
* fculi ad latus declínent, minime admittit: & fi forté ad latus ducerentur,obliquum fané fi
tum, ac proinde obliquum etíam motum exigerent:relíquum profecto fuit,longa fectío^
ne fuperiorem tendínem , quí prímí mufculi foboles eft, à fummo rerum Opifice mirabíi^
li induftría findí , qua fectione fecundi mufculi tendo uectus,ad tertij offis radicem pertín.
gerct. Verüm etfi tendines prímimufculi perforentur , obíd tamen cum Galeno neutiquam
credendum efteos fecundi digitorum offis lateribus inferí, quum maxímé ínternz illorum
fedi implantentur , ac fuís apicibus poft perforationem , fub fecundi mufculi tendínibus
colligantur, & perindeac (i finon fuifTent perforati, fed tantum latiorcs redditi, infertionem
moliantur . Caeterüm utin brachíali & totaprimi offis longitudine, tendínes tranfuerfo It
gamento cínguntur: fic quoque ín fecundi offís tota longitudine aliud ligamentum tendí^
nem hacporrectum obuoluit, aut, ut femel dicam , eiufmodilíeamentum toti ínternzc diei
gitorum fedi obtenditur,quod nullamembrana;nullo'ue alio uinculo;aut fibra eiiam,teridi:
nibus ín interna digitorum fede adnafcitur , nec ibídem quiícquàm membraneum intcr^
duos tendínes inuicem fuffultos interuenit, In uola tamen priufquam tendiíncs digitorum
ligamenta fübeunt, linguli propríjsínduuntur membranulis , quze tendínibus,quibufdam
Bbrofis nexibus adnafcuntur. —" T'ertíusmufculus à" fecundo mihi prorfus diftinguitur,
nonanxié ínterím folícíto, num fecundo illumadnumeres, ac fecundum tunc in quinque
carnofas partes totídémquetendínes difIciffum recte proferas ,dummodo ueratertij mufcu^
lide(criptio fubijcíatur, quí tota cubitilongitudine, fuperiori lateri fecundi mufculí expor^
rigitur, ilii nufquam, nifi for taffis ad cubiticum humero artículum, contínuus, fed perinde
acceterí mufculi mutuó accumbentes folent, toto progreffü illi duntaxat coharrens; Ena-
fcitur quidem carneo tereti príncipio ex uInae * fede, qua haecradij capitulum ín propríum
finum amplectitur , ac ubi radius ab ulna prímüm dehifcít. Hínc enatus radío attenditur,
uníuerfze ipfius propemodum longitudini adnatus , & ab ipfo principium contínué du.
cens, cx ca potiíIimüm fede, ubi" membraneum ligamen fecundüm cubiti longítudinem
porrectum cx radio ad ulnam enafcitur , quod etíam huícmufculo prínciptj portionem ob
fert. Qirum ucró mufculus radio ad hunc modum expanfus ad brachíale properat,in te^
rctem ceffat" tendínem peculíarí membrana, quam mucor imbuit, obtectum , non autem
communi membrana, quz ín brachíalis (inu ' fecundi mufculí tendínes ínueftit. Quine;
tíam τουτί mufculi tendo nulli (ecundí mufculí quatuor tendinum fubífjcítur, quamuis ἐσ
tíam per tranfuerfum brachíalis* lipamentum feratur, illius ligamentilateri attenfus, quod
ad pollícís radicem confi(tít : ubí etíam brachialis os pollicem (ubftínens;," finum huícten^
diníinfculptum gererc,ín prímo Libro diximus. T'endo ad hunc finum rcflexus ,atqueme-
dius inter" muículos prímum pollícis os & fecundum flectentes occultatus , ad fecundum
pollícis repít ínternodíum, ubi tranfuerío ligamento ín tota fecundi 01115 longitudine ex
ceptus , tertium os accedit, cui latefcens ualidé infcritur. In caudatis fimijs, huncmufcu-
lum non reperíes , uerüm 8 tendine fecundi mufculi medíum digitum petente, ín medío
^. uolz , exigua portío enafcitur , quae tranfuerfim ad pollicem ducia, ultímo ipfius 0171 im.
plantatur. Atque haec tendinís portiuncula , peculiarem portionem carnofam , ut ceeterí
quatuor fecundí mufculí tendínes , neutíquam adipífcitur, aut etíam illi , medij digiti ten
díní alligatur , at ab ipfo prorfus enafcitur , fuper indicis tendínem ἐπεὰν Porr5 fi hunc
fermonem permulta Galení placítis ín primo libro de Partíum humani corporis ufu rení^
tentía adduxifTe animaducrterís , & potiffimüm {Π| figmento, quo ís pollicem non ad uo-
lam uerfus brachíalis medium,caeterorum digitorum. modo , fed fuper alios , & ad ]סט
medíum, flecti commíni(cítur, non me infcitio , aut ín Galenum impíetatis príus ínfimu^
lato , quàm proprijs manibus Ícctionem obicrís , aut alterí accurate fecantí , admonitus,
aftíterís, rem uníueríam dilíoenter expendens. ἘΠ nanque non modà quz íam com^
memorauí,fententize Galeni merito rcluciari , fcd & id quoque maxime , quid. de fecundi
tertíjqg
x Hic feris |
tint Jpecta
extremas |
TIAMUS $, 6, 5
7 tabularii,
4 6lab. n4
t.p. 7 4
6la.z.
c1 fi. cáp.
1
dein b.
47 te Vin
ter ST.
€ 6ta.f.
1
8 4 ἰ4..Ὁ
]ול
4
ו
P notatur,
dd cius iz
trum la»
tus finus
ifle fpetaa
tur.
i6tab.gh,
c7 7 ta.cha
γαξξ 1,57.
k quafidté
dine γι δ
tab. notato:
ad + portia.
ducerciur,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 307.
eitis Sgmufculi fan&ione fübnexurus fum: utnunctaccam Galenum fuis lu(am fi e non
uerétendínem ! tertíj mufculi graciliorem illís dicere; qui à à" fecundo mufculo producuntur;
Opinatur ením Gialenus,& cum illo omnis refeci tionis profeffor um chorus, fecundum mu
Ículum quatuor dígitorum prímum tertíum'que osí flectere, M nostertium rccenfuti^
| mus, fecandi pollicis offis & tertij lexum molíri: quum tamen ambo duntaxat terti jquinz
que digitorum offis , ut primus fecundi, flexionis reucra opifices fint. INullum ením muz
feno. os mouere,ní(i eídem inferatur, Galeno cacterísqs Anatomícis firmi(Iimi axiomatis
loco habetur .at fecundí mufcalitendínes neque prímo quatuor digitorum offi , neque terz
| τῇ tendo pollícís fecundo offi, ne obícuriífime quidem ínferítur applantatui Uc:ereo neceo»
rum quidpíam hi mufculi agunt. Nemínem ením fore arbitror , qui ex prímo de pater
ufu aftruet, fecundi iiuiculitendinem prímo ínternodio dilatefcentem implantarí: quum
| Galenus ín diffectione temporis fucceflu exercítatior , tribus ínteriectis detahlimio: lígaz
mento uocibus , integram pagínam ibidem rc(títuere conatus fuerit: parum tamen fui me
mor,quum ἘΠΕ tiones tendínum ín digitos, fimulínnunierum collioít. Ac proinde fi benefi |
cio tranfuerfi líeamentí , quod ín primis quatuor digitorum ibus ; & fecundo pollícís |
xíftít , haec eui à fecundi & tertíj mufculí coainibus. Hecti, quís pro Galeno certans illi /
us quepofteríora ueríoráque fenfa capiens contenderit, refpondeat ís quzfo, cur minus & M
55149: " prími mufculí tendines , príma quatuor digitorum offa Heciant + quum & hi eodem li^ /
gamento 60 . Non enim quícquam prorfus eft, cuius 660610 potíàs fecundi ]
mufculi, quàm prímitendínibus príma internodia fle&i quis demon(trare pofTer. Quince
tíam ín medium adferatobfecro , quamobrem 61316005 non fenferit fecundi quatuor 101, |
torum oflis flexionís , 001008 fecundi mufculiautores effe? quum tamen & ה fecundiof^ ay
fisradicetotáqueipfius longítudíne hí rendíncs tranfuerfo obuclentur ligamento. Ad haec /
illum me docereoptarím, quamobrem & primus, & fecundus , & tertíus digi itos mouen
כ 414. tium mufculi ctíam brachíale non flectant, quum & ín interna brachíalis fede? tranfuerfo
ualí dóqueligamento non mediocri ductus longitudine contineantur. Similiter rationem
comminifci uelim, quapropter quamplurimi tibiam occupantes mufculí , quí pedem ade
26.3, untes , ac" tranfuerfis lipamentis ínter tibíae oflis extremum & calcem, acrurfüsinter fibula
apícem exteríorem'ue ו accalcem obuoluuntur , nonillorum ligamentorum ctíam
auxilio pedem moueant, quum ramen ín hís omnibus par fit ratío : uti etíam ín omnibus
czterís mufculis , qui ה fo ligamento i ínalío offe, quàm unde principium duxere, ín
duuntur. Acproinde plerofquein? cubíti exteriori fede, & ín ' tibízeanteriori regíone ten
dines ibídem lígamentís circundatos ín medíum;ad robur huic meo parodoxo c concilia
: dum, nonadfero . Vtitaquetres hactenus ex digitorum mufculís enarratos brachíale non
Recterecerto certius conftat, ita quoquenifi fuorum quibus inferuntur offium flexíonis opi |
fices cenfendí funt. Deínde fi prími mufculi quoque tendínibus príma quatuor díoitorum ]
offa, & fecunda tendínibus fecundimufculi non inflectuntur, haudquaquam fecundi ten: |
dínum uí , príma, quatuor digitorum offa , & terti muículi beneficio fecundum pollicís li
7.006 os 16661 credendum eft'..' Propríos ením his quoque offibus fagax rerum parens Natu 0
ΩΝ 5 γα mufculos largitur, quos ubi fermonem tríum primorum abfolucro; Ícríatím perfequar: il
| ' id adhuc admonens , ut fi quís forte fecundi mufculi ac primi auxilio. כ prímum quatuor
ו digitorum os , & tertío ítem mufculo fecundum pollicis He&i arbitratus fuerít ; non of /
cítanter cuíufque internodij 1681018 uim perpendat . nam prímum ínternodíum , quod |
ex ipfius fententía , primí ac fecundi mufculorum tendinibus , przeter alios totídem pau
| lo póft explicandos mufculos ínflecteretur , uix tamen firmíus vH robur, quàm ter;
ttes, tíüm ínternodíum commonftrat, utcunque etíam unicus tantum tendo huíus motus dux
». cenfeatur." Tres itaque nunc díctos mufculos ex diffitis regionibus, pertotam nimirum 55...
| cubiti longitudinem INatura produxit , ne fi forté ín extrema manu principium affume- Md 2
rent, eam carne obraentesmagnam ponderofam'que redderent : quod quantum ad ua» ros fedi
ría quae manu obeuntur munía íncommodi íntuliffet, quiuis promptiffimé colligit. Die ^5 deri: ]
inde robur ín flexíone maíus requírebatur , quàm quod breuibus mufculís prarftari ua» |
ו lebat, quí ex proxímis fjs quae mouenda erant oflibus principium ducerent . Atque hanc
patíter ob caufam , ut díoíti fcilicet ualida flexione pollerent ; non uníus tantum mufcu
lí beneficio tres digitorum articuli Hectuntur , fed finguli propríos exigunt . Illi quidem
quos recta duntaxat, € ín neutrum latus vic Wn desiit agi oportuit, uníco codémzz
que ualído contentí fuere tend utem, quí ín latera ctíam inclinatíonem exz
períri debebant , pluribus tendinibus mufculis que , & illis non admodum ualídis ( ut
€ 4 etam
:artículí a
“ΠῚ ley fo»
yum ligamen»
torup uus.
AM ucofarum
2/71 ὁ γω714’ γί
ufus.
"T sedecim
poft teviium
ordine in nu«
znevo füccez
dentes. *
Tilorum ocio
qui quatuov di 8
gitis [erunt
Yllorum duo,
qui? pollicis bri
off i fanu טל
lantur.
"T'es qui fe»
cundo pollicis
offi ]וו »
rur.
508 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ctíam illorum flexio ínfrma eft) eguerunt. — Porró tendínibus tranfuerfa ligamenta fe.
cundum digitorum offa obducuntur, ne quotíes fecundum aut tertíum digitorum os ín^
flcctimus, tendines tanquam rectí ה & uirgule fecundüm offium 610.
nem non íncuruatz,à flexo iam 0 116 δά cubítum tenfz exurgerent, & cutem ín miram altítu^
dinem eleuantes manus uolam turpíter ímplerent . Ligamenta enim etfi tendines mufculo^
rumuentrís beneficio contrahantur , eos tamen offibus quibus non inferuntur;adíacere co^
gunt. Inuola uero & brachialís fede mucofis membranis rendines induuntur , quo tutíores
procederent, 635 membranas tanquam propugnacula & muros Ífortirentur. Sed fecundi «65. Κα.
mufculi membranzalius quoqueufus exiftit , (fiquidem " mufculi oblongi & paruí,quorum »-7 «ud.
ope digítos quatuor polliciadducimus, ab illa enafci audies. Quumítaque fecundum qua^ 0
tuor digitorum ínternodíum à primo mufculo flectatur,tertíum autemá fecundo, & tertium
pollícísà tertiotandem opportunum erit, mufculos príma quatuor digitorum offa, & pri
mum fecundum'que pollicis Hectentes aggredi , Suntautemhi omnes numero tredecím:ad
fingulos nimirum quínque digitorum prímosartículos bini,& ad fecundum pollicis terni. x $iba8 |
Qui quatuor famulantur digitis, omnesrectà fecundum pofibrachia lislongitudínem di, 0 4
oítosadeunt, omní ipropemodum cx parte carnei , ac po(ibrachíalís * offibus connati . infe χεῖμα Ll
runrurautem lateribus interiorí in fede, primorumoffium. D'uorum igitur paruum digi^ 11,11.
tum flectentíum * unus ab exteriori latere fuperioris partís pofibrachialis offís , quod paruo M
praclocatur, carnofo príncipio orítur, etíamnenn ihilínibiadnatus brachiali., Hincrecià di
gítum accedens;ad primum ufquedigitios carnofus permanct. ubi ucró os contingit, latiu-
ículo tendine exterioris ofTis lateri, uerfus interiora tamen inferitur. Alter cx interiori eiufz
dem pofibrachialis offis latere, ad fuperius iuxtabrachíale extremum, orieinem ducit, & in-
ter idos & fibi proximum ad digitum tendens , carnofum quoque permanet, doncc mem
branco tendíncínteríorilateri primí offis paruí digitiimplantcetur. Quando utríquemufcu^
li colliguntur, prímum digiti os;ín neutrum latus uergens flctitur.Si uero exterior cgerít,in.
teríorí i quicícente,digitusin exteríorem partem nonnihil inclinans flectitur. At folo intcrío
rilaborante, ad ínteríora conníuens digitus Bexionem experíetur. Ad hunc fané modum a-
liorumtríum dígítorum mufculi habent, adeo utbíniin fingulis potihrachialis offtum inter « s tax.
uallís ( quae tría iunt) reponantur, &' ís quiíndicís ínteriorílaterí inferítur,;interno pofibra^
chíalís oflis indicem fuftinentis lateri adnafcitur ἱπ uolam magís quàm ín extcrnam manus bete
regionem , ut & czeterí primos artículos flectentes mufculí , | protuberans, ^ Mlufculi au. € - θῈ
tem quorum beneficio primum pollicisínternodíum flcáitur, unà cum" mufculo, quí poL. ^^
lícemà ceterís 01101018 maxime abducere dícetur כ carncam molem con(títuuntqua: ad polli
císradíce repofitar montem,quem chíromantiíci sns Veneri;modó Martíaffcribunt, cflin-
git. Galenus ín Librísde Víu partum hanc molem fal(ó unicum cffe mufculum arbitratus
eft, quem pollicis abíndice abductionis autorem recenfuit. Cóuemadmodum etíam ueríta- 4 s t«.v,&
tí parcens, " molemillam carneam quam chíromantici lunge montitribuunt;unum quoque 44
mufículum quo paruus abalijsabducitur effe;ibídem docuít,quum interim maiorem ipfius 2) n
portiánem exterior mufculus primum mínimí digitios fectentium procreet, Prímusítaz tab.
que pollicismufculus ex fuperiori ἡ tranfaerfibrachialisligamenti fede carneus enaícitur, & f 4!«^
rotiprímí pollicis oflís longítudini interna regione attenfus;perpetuó carneusilli ínferitur , pes
perquàm obfcuré fecundum pollicis contingens ínternodíum ἢ Secundus, quí nuper di^ b Figeek
cto proríus occulítur, longéque mínor ipfo eft, ex tranfüerfo quoque líigamento δ" offe «posts
brachialís pollicem fulcfente enatus , in prímí pollícis offis radicem implantatur, nonultra ^45
medium longítudínis prími cíus offis pertíngens , Suntítaque híduo pollicis mufculi inter
digitorum motores duodecimus & decimustertíus,(i modo octo mufculos quatuor digito.
rum príma ínternodia flectentes ante hos enumerare uifum fit, Porró qui fecundum polli, i7;
cís os flectunt,' tres numero cenfentur,magis diffcrentem fitum abillis , qui quatuor digíto Me
rumpríma offa flectunt,obtinentes,quàm duo primi pollicis offis lexus Vers Quíenim "77
quatuor famulantur digítis,rectà fecundum manus longitudinem procedunt: quí autem
primum pollícís os fle&unt;nonnihil oblique ducuntur. ₪ pracfentes mufculi fecundi סכ
licís ínternodij flexionísautores, quodammodo tranfuerfi cernuntur. Opere precíum nam;
quecrat,quatuor digítos uerfus brachíale ínclinarí:pollicem uero illis ín functione oppofi
tum, adiípfos inflecti, IVlerító igíturtres mufculi fecundum pollicís os Rietentes;ex ₪013 tan^
quam équarta círculí parte, principia fortíuntur , nímírum ad eíus líneze circumfcriptio -
nem,quze uítalis € cordís Chíromanticis appellari confueuít . quamuis nonnihil ulteríüs ,
quàm ea confiftatlínea, exuola initium ducant, ad trianguliillius quemín medía uola collo»
cant
ἡ. V.1o
| ]
H$ 9 t4.
alter 1o
{55}
9 4.4.
ed. 23
| da p.
9 t«.b.
DE HVMANI CORPORIS-FABRICA LIBER ii 569
cant, fuperius & exterius latus , Prímusitaque mufculus obliquum latumq prínciptum du-
cit, ex poftbrachíalis off, cuí medíus ínnititur, modice fubter ipfius capitulum, quod fi
num prímioflis digiti fubíngreditur.Hinccarnofus prorepens nonnihilanguftiorrcddítur,
δὲ membranco tendíne;fecundi pollicis offis lateri, quod indícem fpeciat , ucrfus interiora fe
inferit.Secundus fuperiori fuolatercíam dícto mufculo cótíguus,ex medía fede pofibrachia
lísoffis,quod medío praeponítur,orígínem ducit,nónihil tamen & os,quo anularis fulcitur,
contíngens.Orígohuius quoquetenuislatat eft; & fTatím carnea ad infertionem ufque con^
Ípicitur,quam ín medio interioris partis fecundi pollicis ínternodij tentat. Tertius huícínfe
riori exparte contiguus,ex po(tbrachíalis offis, quo anularís fuftínetur radice,quz brachíalí
coarctatur,originem paríterlatíufculam fumít,etobliquépolliícem accedens, lateri interiori fe
cundi pollicís internodij; uerfus priora implantatur.Ifti tres mufculí dum unà tenduntur,for
tiffíme fecundum pollicis internodíum flectunt;primo autem duntaxatagente, ad Íuperíora
uerfus indicem pollex dírigitur.dum ucró fecundus folus contrahíturjad mcedíos digitospol
lex fle&ítur,quemadmodumínfimoad fuum principium contracto, pollícís ad inferiora , &
magis uerfus paruum digitum Bexio perficitur.Flos tres, & fi ín caudatís fimijs obferu cur,
Galenusnon modo ignorauít, uerumetíam fal(asratíones ín Prímo de Partíumufu aftruít,
quibus ímperítior alíquis animum adhibens,nehos quidem aggredi tentaret , INeque ctíam
uerifimile eft,quum fecundo admíni(trationes anatomícasemitteret,hos mufculos ipficoení
tosfuiffe,quumillos nullibidefcripferítquemadmodum fecerunt Arabes;hos, quantum au
guror,cognofcentes,& duos;qui prímí pollícis offis 1610 1ב praefunt; negligentes. Vndecim
nang muículos;ín extrema manu dígítis fleciendís extru&tos recenfuerunt, octo quidem ad
quatuor dígítos,tres autem ad pollice referentes.Quanquarurfus ambigem,nü cafuipfi Vn
decím,loco Decem ex Galeno fcrípferínt, qui cítraalíam defcriptione, mufculos tantiim Orí
bafij moreenumerent. Quuinetíam ín Prímo de Admini(trandis fectionibus Gialenilibro om
nes , quos hactenus uídí, codícestres mendas ín numeríshabent. Octo nang Duorumloco
illicleeuntur, ubiextrema: manus mufculí;/pollícis oblíquís motibus fcruientes enarrantur,
& ruríusad calcem propemodumlibri , quo cubítum mouentes mufculírecenfentur , Tres
fcribuntur ubi Duo;infuper Duo ubí Tresfcribendifuerant;non fecus fané,quàm malé cría
Primíufus,pro Secundi illiclegitur,ubi Galenus ín codem Libro ligamentorum ufus com;
memorat. V erüm haec cum innumeris alijs כ pro mea uírili in Cialeno funt reftituta , quem
IO.BAPTISTA MONTANVS ÍingymnafioPatauíno medícínze ProfcfIor cximius,
non (ine incredibili artis Candidatorum utilitate, nuper in abfolutiflimum ordínem redegit,
maximíacpene díuini ingenij uir, ob fingularemillà tum Mledícinze, tü ceeterarum fcientíarir
cognitionem, nulli zetatís noftrae medicorum fecundus, & prafantiflimis laboribus fuis,
quos ín publicum dedit;ac pertínací indefeflag in docendo dilieentía;de (tudiofis omnibus
quàmoptimémerítus,Cuíuíro utínam Deusalíquís aurem ftatim uellícet,citp ín animum ín
ducat, ut & alías cogítationes fuaslongé pulcherrímas,S iamdudum prarmaturas ínlucem
prodire patíatur,eas que pofteris uel non ínuíideat,ueleorum calumniías,quí 1001608 coetero^
rumeflefolàm cupíunt;ipfitg nihilunquam preftare queunt, non itareformídet. Hactenus
itaque fexdecím mufculos,quibus díoitímouentur, commemoraui , ac proinde nunc" deci
címusfeptímus,quídígítos extendentium prímus erít,defcribetur , in cuíus enarratíone hoc
mihi Galeni íntellígendí oratía uelím donari,utillumin quatuor diffundi tendínes líceataffe
rere, & deíncepsadijcere * mufculos,qui ex cubito procedunt, & quatuor digitos à pollice ab
ducere creduntur, bipartíto ín duos tendines digeri, & eam quem Cialenus narrat, infer
tonem ín digitorum offa moliri . Atqueid mihi tantifper concedi optauerím , quoufque o-
mnces tres mufculos fermoneabfoluero , tunc enim primum uaríam ipforum tendínum com
míxtionem coítümque;ac munus denique fubiungere lícebit.C)uanquam interím ín reliqua
prafentíum mufculorum defcríptione,in ortu nímírum, ductu, fubftantía , forma , & id ge
nusreliquís nufquàm aberraturus fum, quemadmodum ctíam ín falam tendínum fericm
nequaquam ímpíngerem, fi mihi eadem perpetuo haecoccurrifIet, & Galeni obferuanda au
torítas neglíogectuí à me haberetur . Bed age negocium ; utifefe enarrandum offeret, agere»
diamur. Decímusfeptímus ' príncípio ex carne nerucáque fub(iantia mixto, & utcunque
lato, ab elatiorí fedeexteríoris humeri? tuberculi enafcitur, & per mediam cubíti fedem ma
gnus & carnofus ,& pauló mínüs toto tercs porrigitur,nullialteri connatus offi, nequea ^
liunde , quàm ab humero príncipium ducens . Quum ueró propter radij extremum, cuí
brachíale inarticulatur ," perrigerít, arctior reddítus, ín quatuor breucs carnofas portioncs;
inmufculifubftantíanon procul díremptas finditur,que Gimmul communimembrana indute;
fibrísig
7 πὶ
ἐ G'alero i
quovatis
1 ΟΣ
tnus digitos
2HOUETELUAT
1% 47
ni»fecdio.
Lib.ade Ad:
mi.fcefio.
JDecimuso»
dIauus.
JDecimusno »
וה
Tes ד
lorum vadices
eb ulne longi
tudine ῥτοςε.
dentes , וו
tertía efe 19
qufculus.
Lil. de Ad-
mi.[ecdio.
19 ,18 C7 17
mu[culorum
tédines Cy mu
xus.
515 ANDREAE VESALI!I BRVXELLENSIS Y
fibrisqitenuibus inuicem cohizerentes , atque in tendinem illico ab íipfarum à mufculi uentre
deductudegenerantes;per ' (inum ín radij exteriori fede exculptum , ad brachíale contendüt. i 2,4 fia,
E(tautem (inus ille,ex quatuor ín exteríori fedeappendicisradij excauatís,radij cum ulnze*ar 241/15:
tículo proxímus.Huicitaque finuí utcunqueamplo , & admittendorum corporum magní, i m
tudiníad amuflimrefpondenti, quatuor hí tendines incumbunt, & tranfuerfo' ligamento ru 3 figu
ipfis peculiari,8& radio quoque proprío obuoluuntur, nealiquando ex finu declínent, & ne 75% |
contracto ipforum mufculo ín altum exurgant. Caterüm ut Galenus radij (inus nonap; A
téexpreffit;íta quoquefalfó hos tendines communiradio & ulnze" ligamento contínerí tra? m 30
4101 . Nam communí amborum offium ligamento &" finu is? muículus utitur, quem ego "4a.
decimumoctauum ín tota feríe paulo poftrecenfcbo. Cyuum ítaquepropríum ipforumli ga. be n k^
mentum tendínes i(tí tranfcenderüt, brachíalitgíam íncumbunt, latefcentes & ab ínuicem de o 5 45, e,
dudctitres aequales conftituuntangulos, & finguli adunumqueng quatuor digitorum pro-
repunt.llícoautematque digiti principium contíngunt , adhuc multo ampliores tenuíoresqy
redditi;prími offis radici inferutur;ac fic per totam digiti logítudínem afcendentes, medío ex
teríorís offium regionis adnafcuntur, non autem, ut Galenus maléarbitratur , ijs duntaxat
offium fedibus,ubiartículorum confiftunt compages. Ceterüm quarationealiorum mufcu
lorum tendínibus, híín digitorum fede commiíceantur, quum quatuor digitos , à pollíce in
oblíquumabducentes muículosfermoneabfoluero,;auditurus es . NNuncením & (i decímus
feptimus mufculus" tres tantüm tédínes ut plurímüm nobís exhibeat, quatuorillí Galeníno p uw ing |
minelargiti fumus." Decímusoctauus mufculus eracilís longus eft, inferiorilaterí decimife fPct«s tz.
ptimifecandüm cubítilongítudinem exporre&tus. Ab exteriori ením humeri ' tuberculo,hic 7 E
mufculus príncipium fumitinter decímifeptimi caput, & principiumalterius mufculi, quí q 5 t4.
pofibrachíalisoffi, quo minimus digitus fulcitur,' infertus,brachialis extenfionís dux cenfe^ » 8
tur. A príncipío mufculus hícfecundüm latus decimifeptimi carnofus fertur, quoufque cubí - E
tifinemattigerit,ubiin duos bípartítus tendínes,communi radio & ulnze" (inu , & " ligame- lig.
to utítur. T'endínes ftatim atquebrachíalefuperarunt כ ínuicem dírímuntur , & unusad par^ 59!44.
uum,alteranularem contendit digitum,;ac fineuli ín fuí iiti primum osimplantatur,mem^ τὸ n
branz inftar , exteríorílaterí uerfus pofteríora tamen fefeinferentes . Híc mufculus duobus, 4 dr
quibus ínferitur, digitis à pollice abducendis creatus à Galeno dicitur , quum ínterím obli- x »t«dwe
quum fitum nequaquam adipifcatur,quemadmodum fane decímusnonus,duobus ultímo 0
enarratís fub(tratus,obliquo ductu donatur. Ab exteriori nanque ulnze proceffu , pofteriori +?
humeri fedicoarticulato,ufque ad ulnze fedem, quae non multó antebrachíaleeft,contínua fe
rie,tanquam ex rectalinea " mufculí quidam enafcuntur,omnesobliquo fitu praediti . Atque 4 554,4;
hítresexiguntradices principiá ue,acprímum quídem, quod elatiffimum & humero uicini- 5
us eft; ad mufculum refertur radío peculiarem , Secundum autem , prímo íam ordínefucce-
dens,ad pollicem & brachíale fpectat;cuius feríem , ac ín plures uelutí mufculos dí(tributio:
nem, mufculorum pollicem extendentíum enarratio docebit." "T'ertíumautem, quo ín prae סו
fentía potiffimum egemus,quodG fecundo príncipio ordíne fuccedit, ab ulnae offe ultra me-
diumipfius longitudinis, uerfus brachiale enafcítur,neutiquam ueró (ut Galenus parum be
neafferit)à tota ulnajaut ulnze fuperiori partebrachío proxima , Hoc príncipium exacte car-
neum,X inftar oblongz linezoriginem ducens, paulo anguftíus ab exortu reddítur,& obli
qué deorfirm, uerfus radij ad brachíaleappendicem confcendens, in" duas carnofas portio. 5 tot«ofu
nes difcínditur,quarumínferior decimumnonum efformat mufculi, à fuperíoriillius princi prior pile
pij parte díftinctum,quem doctrínze gratía uigefimumprimum,& pollicem uerfusalios díoi M
tos cuertentem appellaturus fum. Hocigitur tertíum príncipium ín duos mufculos diftin-
guam,quáuís interím príncipij ratione no obftem,quo mínüs ambas ipfius partes,uníus mu
Ículiloco quíuísrecenfere poflit. Decímus itaque nonus digitos mouentíum mufculus;ab ul
naco, quo dixi,modo enatus,;obliqué radij appendicem petít;ac priufquam hüc contíngít,in
duosínuicem cohzrentes tendínes finitur, quiproprío * finuiín radij appendice incumben- οὐ, fiet
tes, & peculíarí" ligameto tranfuerfim obuincti, fuper brachíale expandütur.atq; híc direpti, 241.14,
illoru fuperior índici,inferíorauté medio exporrígítur,exteríori ín feríoriue digitorum laterí, d xta. dii
ueríus pofteríora implatati.Sinus autem horum tendínü nomíne, in radij extremo príuatim .
gxculptus,ínter" fini decimifeptimi mufculi eratíaíncifum , & illum quo bícornís tendo eíus >
mufculiuehitur,cuíus beneficio brachiale extedítur. Atq hicetía finus * alteram portion&ter z4li«ums
τῇ illius ex ulna prodeutis prínciptj tráfmittit, qua pollicís motibus famularíaudies , Haud e pes
nimarbitrandueft;ambas tertij príncipij portiones unico finu etlígameto utí,ethuícdecímo ""
nonomufículoligamentit peculiarenó obduci, Quod veró praefensmufculusà pollíceabduc 2 o «9.
tionis
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II. 5n
tionis eorum;quibus inferitur,dígitorumautor fit;fitus ipfius infertiog liquídiffime commo
ftrant. Czterüim huncnon femper ín índicem & medíum, digítos,tendinem porrigereobfer-
b.o. uaturus es , fed dütaxatin indicem.Sicetiam " decimumoctauum mufculum in minimum &
anularem fimul,tendínes,qui (tatím in brachíali dirempti fuerunt,digerere non femper cófpí-
cíes,fed frequentiflimé unicum tendínem ín paruum digitum ferri obferuabís, cíus díeiti exte
2. ionis duce. Paríter ' decimusfeptimus ín tres tantüm tendínes díuídi uidebitur, quíin brachí
aliinuicem deductí,índící medío,Scanulariímplantabuntur,in mínimum autem digitum fta
tím ἃ brachíalitendínem;utad caeteros digitos, ferri raríflimé reperi, qui decímusnonus par |
וט 11016 extenfionís autor fit. Athísomnibustendinibus,ubipoftbrachiali membranulís etfi
brofis nexibus committuntur, príuatim íd accídit, ut finguli latefcentes uelutín plures díui
dantur,utíam latiores multó,& tenuiores reddití;ad digitorum radices, mirabili 6 ίςπιν;
per eadem feríeinuicem miífceantur;unius digiti tendínis portione etíam cofpicua,ad 8
digiti tendinem pertínente. Quod& ín tuís manibus confpícari poterís,animum, quando dí
gítos fle&ís;acreflectis,et ín latera ducis, digitorum radíci adhibens.C)uamuís ín manu cute lí
berata,íd íntuerí magís conduxerít,utnon míreris, cur Galení tendínum feríei mínüsilico ac-
cefferim, acbítrerqg decímumfeptimum,decímumoctauum,& decímumnonum quatuor di
gítorum,unà et extenfionís & abdudctíonis à pollice opifices 61160 כ uaríam illam,quze per ob
liquabroríus fit,commíxtionem,& rectum fitum,& ipforum infertionem,quam ín toram dí |
סו ס1 ופ molíuntur. Nullam tamen proríus tendinum commixtionem unquáper- E
fici obferuaui,cuíus beneficio uel obfcuriffimé paruum digitumà pollice abduciaufim aflere:
re,ímó rectus illemufculi decímioctaui ductus infertíog arguunt,nulla prorfusratione par-
| uumdigitumeíus opera;extrorfumà pollíceabduci. Atque ciufmodi etíam quíd in pedeob.
feruari , fiio loco dícam . Habetoigitur mea quidem fententía decimumoctauum pro preci I
puoparui digiti exten fionís autore. DDecímumautem nonum ínfigniterad indicis & aliquan |
Ἢ do medijà pollíceabductionem,ídoneum effeneminem ambigereconuenit. ^ Verüm quía. igefus.
. paruum adeoatqueex abundantíà caterís abducioportuit,quotíes rotundas figuras manu
> complectímur, & quumhuíufmodí motus decimooctauo mufculo acceptus ferrí nequeat,
: rerum Opifex !mufculum breuem, fed ualidum ín extrema manu repofuit, illi motuí pracfe^ |
; dtum, A " quarto ením brachialís offe, quod rectum appellauimus , muículi huíus prínci^
píum prodit, quod perlunze montículumad paruum digitum pergens,toto ductu carneum
uifitur, muris feulacertaeformam eleganter exprímens,quíppemulculus iftejín exortu utcun
'4. quetenuís,in medío teres craffust c(Gin infertione autem, quam in externo prími oflis paruí
> digitilatusmolítur,eracilís tenuísq;& nerueus euadit. fit tag hicordineuigefimus. ^ Cae "iens
* terüm" uigefimusprímus,pollici peculíarís céfetur,e(tq illealtera " tertij ex ulna pendétís prín ORE
». cipij portio,quam à" decímonono, quíad índícem & medium potiflimum fertur, diftingui
mus. ΔΒ ulnz ítaqueexteríori fede;iuxta" líioamentum membraneum ínter cubíti offa, qua ín
> uicem dchifcunt, confiftens,& iuxta medíum longitudinis cubiti ifte muículus enafcítur,uer
fusradium obliqué properans. Priufquam ueroradij inferíorem contíngit appendicem, ín
i. paulo mínus toto teretem ceffattédínem,quí communi cum "tendínebícorni , quo brachíale
* extenditur, finu;et lieamento plerumg: deductus;ad brachíale contendít,&ilíco latefcens to
tius pollícís longitudini ínferítur,non quíd£ in medio exteríoris regíonís , fed exteríori ipfius
. latere, quod índícemfpectat. Cuíus autem motus hícmufculus opifex fit jilico fubijciam,at^ 77,5, Ι
> queduos fequétes nunc mufculos defcripfero;in quorum enarrationeambígo , num 11108 prí. cvidus quz ]
τ mümuníus,aut duorum,auttríum mufculorum loco recenfere debeam , Sed age, acfiunus ""cuasze, |
בו pertractemus , eundem poftea, uti uifum erít, ín plures díuifuri. Ex "tribusmu. ^7"
- fculorum radicibus feu príncipijs כ quae ab ulna fecundüm ipfius longitudinem exoríti re-
lata funt," medíum príncipium utcunque uífitur amplum , longáue fatís línea enatum,&
; oblíqué fuperradíum conícendens , illi ínfternítur * muículo, quem bícorni tendíne ínbra, |
chíale ínferí,id que extendere docebo. Sím ulatque ueró principium hoccum mufculum ínte-
git, in* duasímpares portíones diuiditur, à fefe nullo ínteruallo diftantes,fed mutuoincum,
> bentíum mufculorum rítu ínuícem harentes , fuperíor portio alíquandíu carnea perma-
nens, ín tendinem quodammodo teretem ceffat, ínfertum exteríorí brachíalis" oflis fedi ,
2 quod pollícem fuftínet. Inferíor autem prínciptj portio ftatim;ac aliquoufque in anteríora
prorepfit,ín ? duasrurfus carneas partes diftinguiturquz fingulein tendine finíunt;ac cum
4.q.r. Ἢ Ν 20 d F Ex a
ἐβικα. faperiorís portionis tendíne , proprío finuín radij appendice leuiter íncifo infident , pe^
E culíarig" ligamento tres fimul tendínes obducuntur . Poftquam ueró inferioris portíonís
ztab. . , ἂν κα d τὰ m ἢ ] Tini
6 tendínesbrachíalefuperarunt, unus in primí pollicís ínternodij radícem implantatur, illicín
exter-
ΤΡ igefimumter
צר boc Capt
te emumeratit,
digitorum 0
מ zoti-
Lus.
V igefimife^
cundi cy 21 of?
ficium.
Sex mu[culi
digitos mouen
τες adbuc veli-
qui.
5
51 ANDREAE VESALI]I BRVXELLENSIS
externam ipfius regionem íuxtairiternum latus finiens. Alter tendo membranofo tantüim ne-
xu prími pollicis oflislogitudini adherens,ín fecundi offis radícé exteriori fede,uerfusinternu
latus inferítur, neg; ís ínibitotus definit;uerüm ad fummü ufi pollicis apice, fecundo et tertío
oífibus pertínaciter quoq; adnafcitur . D'uorü ínferíorís portionis tendíniralter tantüm , qué
nuncenarrauímus, Anatomes profefloribus perípectus fuit, undectíam aliqui attendentes
"prínciptj continuitat, mufculum huncunum effe tradíderunt;alij ueró quoníam ín progretz
10 dirímitur, & unustendo brachíali, alter uero,qui ipfis cognitus erat;pollíciínferítur, duos
hicmufculos conftítuerunt.INóbís autem íntegrum effet, trium mufculorumloco huncenu
merare,(ingulos mufculos fingulís tendínibus aficribentes, quanquam nos opportuniüs fa,
cturosexi(timo, ἢ duostantüm enumerauerímus ,ínferíorem portionem, quz pollícísoflt 2
bus tendínes duos offert, uigefimumfecundum inhoc Capiteappellantes . Superíorem ucro
portíonem,qua brachíalis etíam extenfioní, & obícuro cuídam radij circumductui fecunda-
rio opemfert, uígefimítertij nominehabiturifumus, nifi quía dígiterum motibus nó famula-
turn horum mufculorum ferie ílli locum abnegaueris, quód non íncufamus , modo tuum
interím placitum,in fubfequentíum mufculorum numero recenfendo,memoría non cxcíde-
rít.|Nos enímacfi pracfenti Capiteenumeraretur, reliquum de dícítorum mufculís fermone
percurremus , filentio non pratereuntes , ín caudatis Üimijs unicum duntaxatapparere tendí
nem,quípartím ín pollicem, partím ín brachíale ínferítur, fecus longe, quàm homínibus ut
plurímüm accíderenouímus. Vigcfimo itaque fecundo, & quem príüs enumcrauimus,' nu 8 E
gefimoprímo pollex rectà euertítur,extenditur'ue, quoties utzíg: mufculiuna contrahuntur, ^7
quippeuigefimofecundo duntaxat contracto, pollex obliqué à cacterís digitis abductus exte.
fionem patítur,à uige(imo autem prímo ad índícem magís eucrtifolet. quarectíam integrum
efthos mufculos ín dígitosad latera ducentíum,& etíam ín extendentíum claffem ,utuifum
mj.
o - , ,
fucrit,reponere. ἴπ hunc u(quelocü feruaffem' decimumoctauum, &* decímumnonum, ;
utíam mufculos oblíquís motibus praefectos f(imulenarrarem , ni(i uaría illa tendínum fuxta
digítorumradíces commíxtio ob(titiffet;& ni(i decímusoctauus extendétibus potíüs,quàm
abducentibus fuifTctadnumerandus , deinde huíus commixtíonís & decimioctaui muículí
ductus gratía;neceffarió et' illum príüs recen(ui,cuiusbeneficio paruus digitus à rcliquis ualí
diffiméabducitur, quí ordíne uigefimus erat, Acproinde adhucrelíquí funt," duo obliquis
pollicis motibus famulantes , & "alíj quatuor,quibus díeiti quatuorad pollicem ducuntur.
Pollex enim quum ínftaralteríus manus,relíquis digitis opponidebuit,merító mufculos fibi
uendicat, quorum beneficio à czeterís maximé abducítur, & rurfus uaríarum actionum gra-
tía comodiíTime índicíadmouctur." Qui igitur pollicé maxime abducit, ας ἐπ tota Ícrie σον
fimusquartus cenfeti poteft, ab anteriori fede ofTis brachíalís,cui pollexinnítíturneruco prín o vta;
cipio, quod ftatím carneum euadít,enafcítur,ac deorfum protenfus,fecundo pollicis offi;me- 44
braneo tendíneíinferítür.Hic mufculusunà cum? duobus,prímü pollicis íaternodíum flecie, P $64!
tibus, quibus íftein(ternítur,carnofam uolepartem efformat,quze ad pollicis radícé confiftit,
Galenus ín Libris de Partium ufu pracfentem mufculum, nó admodum uercín prímumpoL
licís osinferi fcriptum reliquít;qui notabili & ueraínfertioneip(ino adnafcatur,fed duntaxat
Éibrofis nexibus ínualidehereat. Verüm non mírum eft,Galenum eiufmodiíínfertionem nos
docuiffe,quumid fcribens, duos mufculos prímum pollícís os flectentes ignorauerít;acillos
uigefimiquarti mufículi partes effearbitratus fuerit. Vlufculus ifte "interioris pollicem cuert& 4:94)
tium,quíiordíneuigefimusfecundus erat, actionem excipit,atque íta quàm maxime pollícem "^!
ab índiceremouetídpríuatíma adeptus, quód ínterextremze manus & cubiti mufculos, folus
quodammodo líueat, propríz ipfius,que craffior c(t;membranae gratia. Altermufculus ob.
liquis pollicis motibus feruies;ex interiorilatere,uerfus pofterioratame, offis pofibrachíalis,
quod índici przeponitur,ínítium ducit carneum,& fecundum totam eíus offis longitudinem /
enatum , Mufculus ifteínferiturcarnea implantatione, totiexterno lateri prími pollícís oflis,
membraneum tendínem radící quog fecundi offis porrigens, huíus fibra tranfuerfze quoda.
modo funt;à brachíali ad pollicem ductae. Vnde etíahuius mufculi auxilío pollex indici pro.
xíméaccommodatur,illoc muículo pollicem ad exteríora'euertentís (quí ín noftra Íerícuige, ^.
fimusprímus eft) a&io excipitur. Porro" mufculi quatuor digitos pollicíadducentes,quíaín
firmíis digitos uerfus pollicem obliquéadduci,quàm ab illoreducioportebar, nequaquam
ex cubito príncipium fumunt,fed graciles & teretes funt mufculi, fingulis quatuorfecüdi mu
fculitendinibus(qui quatuor digitorum tertium osfle&unt)exporrecti.oríunturením exme
branco ínuolucro,tendínes íllos,cim brachialis finum, & ἢ tranfuerfum ipfiuslicamentum
petrreptant, índuente. Hinc fimul finguli cum fingulis tendinibus ad díeítos procedentes,
acínte,
9212 f-
€ap. ii.
| z ro fab,
|. ntab
la 6 ta. tf.
.גל
'€ 9 4.9.10
| daepaat.
d 6ta.n, o,
la.cha. v,
ו
4.
66
| fot«.Z.
8 9 ta. e.
110 tab. p.
n fa.t.
to 4.106
inm,
|:
60.
| deine.
\ mufculi ה
בו
lolinfigni-
7
DE HVMANI CORPÓRIS FABRICA LÍBER מז 215
acinteriori tendinislateriatten(i, ín digitorum radicem inferuntur, ad internum corundem la
tus;uerfus ínteríora ínfertionem membraneam moliti, í(tananque fede illos inferi decuit, qui
inlatus ad pollícem,quatuor digítos erantreclínaturí. Prafentibusmufculishoc fané raram,
perínde acoculi" mulculís obuenit, quód non ex offeaut cartilaoíne, fed ex membraneo ten.
dinum ínuolucro orígiínem fumpferint, [am fi hís quoquemufculís tuum numerum dífcipli-
nz gratía auxerís, ín uniuerfum uigíntínouem ín hoc Capite defcripti exurgent, quorum ui,
gíintíocto dieíitorum duces funt, * uigefimotertio interím ad brachialerelato. | Porró mira.
bitur forfitan aliquis, cur minus? mulculos quatuor digítos pollici adducentes, &" eum quí
paruum à caeterís abducit;prímo quatuor digitorum ofli dixerim ínferi,nulla interím mentío-
ne fuccedentium internodíorum facta,quum tamen Galenus ín omnibus dícitorum offibus,
fecundum totam illorum longitudinem tendínes, membranz modo inferi conaíciG in Prímo
de Admíniftrandis fectionibus Ícriptum reliquerit fecus, quàmín Libro de Partiumu fujaciL
loctíampríores Anatomici. Ego nequaquam inficías co, uti negialiquis, qui mihí refecati aft
titunquam, digitorum ofTà fecundum longítudinem, éregíone ínfertionis illorum mufculo-
rum membranis obducí, uerim non talibus, quales commemoratí modó mufculí porrígere
deberent. quando quídem ille nullum fibrarum genus,fecundüm longitudinem excurrens
oftendunt,neque parem etíam ductum, cum mufculorum ex cubito ín exteriorem digitorum
Ícdemínfertorum tendínibus retínent, Quinetiam folius prímí in quatuor digitis articuli, &&
primi fecundidg ínpollíce beneficio, digiti ín obliquum aguntur, cuíus caufa, dum digitorum
offa perfequerer, artículationis differentia efTe commemorabatur. Sí itaq quifpíam eiufmodi
membranas,mufculorü ín oblíqua agentiu tendines efTe cum Galeno contenderít,fruftra eos;
& lioamenti tantüm uíce fecundis & tertíjs digitorum offibus commiffos fateatur, Oportet.
Quódautem" illorum tendín es,quí ex cubito procedentes,à Galeno abductionis autores (im
pliciter enarrantur, totí díeitorum longitudini liquido ínferuntur, uehementitis collíoere co»
gor, eos mufculos extenfioni etíá przefle, Denuo ftudiofior alíquís in Gialení Libris uerfa-
tus;illumq contraría deinfertione tendiínum docereanimaduertens opperíetur, donec omnes
mufculorum dicitos mouentíum infertíones ín unum numerum redegero, Galenum ín Pri,
mo de Partíum ufu imítaturus,qui eas parum recté perfequitur,quon iam. tredecim mufculos,
quíín extrema manulocatí digitorum flexusautores funt;omittens,fal(o^ fecundimufculi ten
diínes,prímo quatuor dígítoru offi implantatos tradit. Czeterüm fi obiter decimumfeptimum
ín quatuor tendínes, digitos extendentes,&* decímumoctauum & 'decimumnonum ín binos
tendines, quí quatuor dígítosà pollíceabducant, díuídi concefferímus, & deinde tum in om.
nes dicitorum acies, ut extendentes inferí annuerímus, ut ínterím ' illi, qui ín extrema manu
reponuntur, lateralibustg motibus priuatím praefunt, íta habeant;utinos defcrípfimus, fexa.
gintaomnesuerz infertiones (non accubitusleues'ue annexus díco) erunt, In primum fcilicet
pollicis articulum quínque;ín fecundum feptem,ín tertium tres, in míními digiti primum ínter
nodium fex, inrelíquorum autem tríum digitorum príma internodía duntaxat quinque, ín
quatuor ueró dígítorum fecundum & tertíum ínternodium tres, Quz porró eíusmodi (intíri
fertiones,ipfe tecum,ut mufculosrurfus ín memoríam, quafi ín epilo gum cotrahas,repetíto,
atque deínderurfus perpendito, quot uníuerfz effent,fi etiam mufculi obliquis motibus prae
fecti, quí ín fumma manu reponuntur, ínfertíones in fuccedentia ofTa, quae ín obliquum (nifi
fecundarió) non aguntur, ex Gialení fententía molirentur, & deínde etíam* uice(imifecundí
mufculi utrunquetendinem, prímo pollicis offi inferi uera ínfertione admiferís, ut nunc pri
mum pollícís iriternodium fexadmittat infertíones ( quí enim pollicem maxímé abducit, in
primum ipfius os non inferítur) tertíum autem pollicís quinque, & fecunda tertíatp interno»
día indícismedij,& anularis etíam quatuor, paruí autem digiti fecundum & tertíum ínterno.
díum, quínque ínfertiones ob tíneant,confurgent omnces,feptuagintatres, Sí etíam ligamen.
torum beneficio offibus applicationes(nollem enim cum Galeno ínfertíones dicere) adnume
rauerís,& fecundum quínque digitorum ínternodíum una applicatione, & primum quatuor
digitorum duabus auxerís, ínueníes (ni(i meadditio fuerit) octuaginta fex, nam primo pol
lícís ínternodío" tertíj mufculitendínem tribuere nequis, quanuís híc numerus adhuc &" la
tí tendinísapplicatíones fibi uendícare poffit uttría quatuor digitorum, & duo pollícís inter-
nodía,adhucuna augeantur commí(fione,numerusi nona gíntaocto conftítuat. Quem fi ad
utramquemanum conferens duplicauerís, quot numeris, centum & octodecim Galeni qv.
σας δ παραφύσεις modo fuperaftie ; d
DE
Ex uigintino
uen de[cviptra
mufculis, 28 di
gitorum ytori-
2105 famulari .
De tendinum
infevtionilus
ztonnullas
AMufculostg
Uie ytioniz col
Tecfio.
LilideV fa
bartium,
214. ANDREAB VESALII BRVXELLENSIS,
DE MFESCFLIS MOTFFM BRoO£C HIom
lisopificibus, ^ Caput GIBT
v M brachíalireliqua fummze manuspars flectítur;ac extenditur, deinde
ctíam obliquo(utuocamus)motu ín utrunquelatus agítur,ida quatuor
Brachialis V i
N^
; .סו
ps
DPyinus mu- : 1^ S
κίε. ἐγ ἃ 4
22 j tíus ulna longitudiní adnatus, & femper ín progrefTu ab ipía prínciptj
füiroburaffumens;atq hocpreecipue ín fuperiori ipfius fede, non procul
oftbzachiali ínfertum,huíus extenfionem πιο] τὶ audies. uo enim illi mufculi inuícem fibro " lib.
fis nexibus ualídé haerentes, uclut ftratum quoddam & puluínar, quo commodétotum cubi^. ita αν αν
tum ínníti finimus,efformant. Cacterüm prímus híc mufculus, quum ad ulna τίς finem pro- 8 9%
repfit, paulo ante cubiti cum brachíali articulum, ín " ualídum,& quodammodo teretem cellàt. ;, "mo
dit. prorfus excarnís eft, ualídifima ínfertione, inferiori" quarti brachialis offis fedi implanta- ;
)P 1 ia
1 ] . , , . , - L
Seaindus. ! Secundus brachíale mouentíum mufculus, ex interíorí quoque humeri tuberculo exorítur,il 3
tum obtínens " caputeíus mufculi, quí internae fummxae manus cutí dilateícentem exporrígít y
in
radíum adít,illum ín firpínum acturus. Hinc ítag tertíus brachíalís mufculus' prodíens, hu. 5
ימ
=
5
d
9
2
2
Iv
B
=
a
25
ὩΣ
Ξ
Ξ
e
2
.92
2
2
5^
3
Z
Ὁ
=
"o
=
5
>
E
-
=
יש
-
--
=
₪
Ὁ
51
"B
zy
3
E
3
c
5
Py
[a]
=
₪
zn,
^
=
5
Ξ
5
2
3"
ὦ
ge
>
quem nos paruum digitum extendere propofuímus, exporrectus, Quando uero brachíaliap |
propíinquat;interetem finit tendinem, qui finuíin appendice ulnze ad proceffus ftilum .הח =
Quartus, poftbrachíalis " offi minimum fuftinenti, non proculà brachiali ínferitur, ^ Alter exterio^ s
1} | rum, quí ordíne quartus cft, latiufculo " princípio longé fupra exteríus humeri tuberculum
0
₪
tendínem, Secundus ítaque mufculus,ab interno humeri כ " enatus, obliquo ingreffuad fei 5
n sta.
fimulatg brachiíalead pollicis radicem ἡ cótígerít,incuriofe illum fecantibus,ibidem brachialís q5t«h. *
offibus in(eríputatur. Verüm ubi ' mufculus ab indícepollicem abducens, unà cum daobus r ;t4p. ded
, a - b. , Y, ,
mufculorum beneficio. Quorum; primusex ' interíorihumeri tuberctu^ 44 tb.z.
C St? " " , . |
culo* príncipium ex carnea neruead fubftantía mixtum affumit,hincto * «da . |
»6 fi. cd.
EX
-. , . - k . ,
tus,quod no immerító rectum cartilagino fami appellatu;ac "unico tantum offi commíffum, καρ. [διαὶ
inPrímolibro dicebatur. Pracfens tendo, quà ulnz appédice artículoG brachialís fuffulcitur, M» 4
1 641116611
1
tab. A.
tab. X gel
4ε.
3 ta Lm.
6 fa,
5 1 fica. a5
0 ; ape של 7 : 1 , b lib.i 1.
> indici preponitur;radice inferi,internzeg tranfuerfi hic Tigamenti fcdiualidéadnafci, Duo | μι.
"Testis. bus internísalij duo externirefpondent, " unusab " exteríorís tuberculi humerí radíce princi, w o t.a
ו
3
liceabducit;noftroautem, precipuus extenfionís 81010 סה eft, Siquidem plurium 55, ^
exco tuberculo certa feríe prodeuntium capitum, hícbrachíalis mufculus, humillimam & uL, f 5 «o.
nc proximam fedem obtinet, unde etíam & ex * pofteríori ulna proceflu, quihumero adarti is 8
0113 001 hic mufculus principii ducít,illiínftratus" mufculo,quí hínc quog oríginem fumens, ^5
cá . 24,li.
10 12 (dl
i ota.c.
o tinta
cz.
tantís internum latus exculpto,innítitur" tranfuerfo ligamento,quod unicum ulna proprium ! 966 |
וד ἐα,οἰα!
2
2 fi.cd. 2)
.1 IIT.
τι (ab, A.
6
000 ie : ἜΣ gU. Am ": Teo . : 5
n quelinca prodíens;radio infternítur, & propter illíuslongitudínis medíum, inrobuftum de. , x. iof
| generat tendínem, qui bicornís bipartitus'ue ftatím ab ortu uifitur,utramq partem paulo mi. »o-
put.
8605 inuícem dírímantur,non tamen díeno notatu interuallo diífiti, recto tramíteradio expor 3 lixQ..
11 fi. (d
1 fal. i
[ 54 fi. cà
24.15 8f.
DE HVMANI CORPORIS FABRICÁ LIBER II, 21s
t1040. &Ccommuniipis & illi mufculo; quí pollicem uerfus indicem euertit, " ligamento circinda
D E^ tur, Quod deinceps fuperantes, ac magís tum quam príus,inuicem diftantes, in pofibrachiale
E amplís infertionibus ímplantantur. unus enim ín radícem offis iridicem fuftinenti s; alter ue- |
| róínradíium eíus cuí medítis innítítur, infertíonem tentat, Quartus híc mufculus unà cum ter^. Mufeuloré
סו 3109 ו tío,brachíalefi ambo tendantur,extrorfum refle&unt,extendunt'ue, Atg hísauxiliatur! mu "vs
| ὅν fculus,quem brachíalis offi,quo pollex 1100011, inferi מ cuímus, quum digitorum du
cesrecenfentes, hunc mufculum ín tota feríe uicefimumtertium nominaremus : & uthiís duo-
busbrachíale extedítur, íta etíam duobus interioribus feu primis ídem pulchréfledtitur. Deín |
eifdem mufculís, quibus brachialis flexio extenfioQg concredítur, brachiale adlatera quoque li
6 שוג ducimus. * Síenimínterior mufculus, & exterior, quí índícem fpectant, * reliquis duobus la.
P 7* xatís contrahantur,brachiale introrfum atquead ínteríuslatus agetur. Ati his laxatís;alíj duo
0 Loy qui minímum refpiciunt díoítum,tenfi fucríntad exteríora ín latus brachíalemouebítur,Con
us Adler. (tatítaque Naturam admodum induftxié, duos miufculos flexioni, & totídem extenfioni pre
| *: feciffe, Quan doquidem fi uni lexionem commififfet,negs ís certae articuli totius,neque firmae |
Bexionis dux fuiffet, imó prompte círcüuerfatilis laxaeg, ut ueró nunc habet, firma prorfusac |
tuta perficitur lexio, Ad haec praeter flexionem & extenfionem, brachíale alijs indiguit moti,
bus,ac proíndealíos creari tendines operzprecium effet, quíad latera motuum opiliceshabe-
rentur, Sed nunc demum, quum duo flectunt,& duo extendunt;ilico quidem & obliquos bra
chíalís motus adepti fumus. Caeterü praeter hos quos brachíali tribuimus motus,Galenusipfi 5,7.
inpronum acfupínum uer(iont adícripfit, peculiarem ab ca,quam fectidaríó manus extrema, δ᾽οῤτίο suot
| radij beneficio fortitur. IVlihi nullum extremae manus aut brachialis quíefcenteradio,in pro» "P c
1524.5 num fupinum'uemotum perfici, hactenus perciperelícuit." Deinde radij finus, cui brachíale n T
n inartículatur,oblongus eft, & ipfum quoque brachíale,quà finui imponitur;,oblongum quo- Zi:d Par
E que,neg ut humerí, aut femorís fuperius caput, rotundum uifitur, adeo ut eiufmodioffiumar tf.
| tículus confurgat, quiad motusín gyrum prorfus ineptus exiftit, Adde, quam nos prími ob.
feruauímus,neque perfunctorié perpendendam* cartílaeínem, quae à radío pronata,brachíale
;, & ulnam,in(tar interftítij cuíu(dam medíat;oftendit( totam brachíalís ad cubitum artículatio
nem propemodum foliradio ferendam effe acceptam. quod neín puncto quidem citra dictae |
modo cartílaoínis ínteruentum, brachiíale con tíngit. INon ením audiendus eft Galenus ín Li-
lussfs- bro de Offibus, ín quo' proceflui flyli ímaginem exprímenti nimium fauens (nedica Naturae
E es opera de(truens) przeter omnemratíone, 111105 proceffus beneficio, manum extremà ín latera.
᾿ oblíquadpagi protulit, parum attendens,(i cam proceflus illejquam í pfi tribuit, coftructionem
obtínuiflet, non folim motuí,ín latera non iuuaturum, ímó tanquam palum aliquem prorfus
| prepediturum:quanquam rurfus alibi illum ad propríos manus ín pronum & Ífupinum mo^
| tus códucere, uideatur docere, At quum nullum eiufmodi motum,ni(i radij ope,& fecundarió. Li d 77
13 in manuexpendere ualeo;przter animí fententíam mufculos, quibus illi motus celebrentur, /z «zv.
|
|
ementirínequaquar uifum eft. Galenus tamen ut & hos motus brachiali praebetfic quoque
quatuor enarratos mufculos illorum autores efTe contendit prout híc nimirum illéue contra-
hatur, aut quiefcat. cuíus fententíam fi non ofcitanter perpenderis, haec illum finxiffe, ima.
| gínatumi cítiüs, quàm ín refectione perfpexiffe ( ut alía in Libris de Vfu partium pleraque )
| animaduertes,
|
DE MESCFLIS עאקנפכצת ?RONFM ET |
in E^ B Jupinum constituentibus. Caput. ΣΧ L 17.
ad? x fi.ca. C \
, É VMMODO ínprzfenti memínerís corum, quae deradij ad rotundum
" E, [a humeri capitulum artículo; & brachialis rurfus cum 18010, radij & ul
3s li x cha, nz inter fe commifTuris, fuperior Libro tradidimus, nunc mediocri ne
; 4 te gocio percipíies, quaratíone radius à proprijs tractus mufculis, quiefcen^ |
1 4.8 Cd,
teínterímad humerum ulna, ín pronum füpinum'que circunducatur, &
quonam pacto radij auxilio,extrema manus eofdem motus neceffarió fe-
| i quatur, Quando ítaqueradíus ulnze & füperíort ipfius & inferíori extre
E mo articulatur , ac fecundümrelíquam longítudínem duo illa offa inuicem diftant;operepre
Bu. ps, cium fuit& in prioribusac pofterioríbus radij regionibus, mufculos, quí illum mouerent, Quatuor γα.
טר 7 extruí. Suntautem hi quatuor, duo quídem fuperíori radij extremo fubferuientes,reliqui au- dium βεριίμαγὲ
| à p tem duo ínfcrioríi:atqueex hís duo ín ternam cubiti fedem, alij duo externam occuparunt, ínte ל M
8 5. rioresradiumin pronum mouent, exteriores eundem ad fupínum conuellunt. " Interíor,qui 77,
duo radij
Jib. de 44
mi. fectio.
Secundus.
de סולו כ
«ἀφ πηι ταπ
dis feclio,
ertius,
1475
Culitum mo-
uentes mu[culi
duit $,4ut 4.,
durs.
26 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
radij partem brachíali proximam mouet, fecundüm ulnz longitudinem, ex tota amplitu.
dine interíorís ipfius fedís enafcitur, qua brachiali proxíma eft. hínc carneus, ad interiorem
radij regionem tranfuerfim procedit, ipfi carneus adhuc infertus, Habet ítaque mufculus híc;
ficum reliquís fecundüm cubiti longitudinem expanfis conferatur, fibrastranfuerfas, ex ul-
na nimirum ín radíum rectà confcendentes. INeque híc mufculus, ut uifum eft diffectionis
Profefforibus, radium ulnamQ intercedit, fed fecundüm cubiti amplitudinem, totam ínterío-
rem radij ulnaeG fedem complectitur, & ad amuffim quadratus eft. Tantam ením obtinetlon
gitudínem, quanta e(t latitudo ínterioris cubítireoionis, quam fimul cum radío ulna confti
tuít, deínde ram latusuifitur, quàm longus . ad hzc omni ex parte carneus, & ín ipfius me:
dio fpifTus extuberanstp obferuatur, inftar puluinaris ipfum tran(cendentibus ad dígítos" ten
dínibus fubftratus. Huíus mufculi fibrze, radij partem quae brachíale fpectat introrfum tra
hentes, radium ín pronum adigunt. ' Exterior mufculus contraríj motusautor,huicneque
fituneque figura refpondet. Sí enim INaturain exteriori fede eiufmodi carneum mufculum
conftítuiffet, cubítí pars brachíali preepofita, mínímé leuis, carnísi expers manfiffet, neque
commodetot mufculorum tendínes huc reponí potuiflent. Proinde quum exteriorem ínte-
rioriparem effingere nequíuit, ualidíoriqy motu hunc, quàm ínteríorem,radíum ducere opor
tuít, breuifIimo per cubitum expanforum mufculo;qui interior cft, longiffimum omníum quí
cubítum perreptant, Natura oppofuit, quantum fcilicet ad mufculí uentrem , € longiorem
carnís ductum attínet. Alias nanque perperam illum omnium longiffimum effe Galenus di
xilfet, quum plerique ad dígitos protenfi, fimpliciter multo longiores fint : neque id fortaflis
Íolàm tendinum gratia , fed (i quis diliventer omnes perpendat, uentrís quoque, Ab externa
itaquehumeri rcgioneclatíus, quàm* mufculibifido tendíne brachiale extendentís caput con
fiftit, huius 1311 mufculi principium educitur : quod quía fecundüm humeri longítudínem
latum nafcitur, carneumQeft ,longé fupra exteríus humeri " tuberculum ' incipit, IMlufculus
hincdeorfum expanfus, & latus ualidustpapparens,radio in fternitur,fuperíorilateri mufcu
libifido tendíne brachialeextendentis contiguus. Vbi ueró ad radij finem, cui brachíale coar.
catur, proceílit, ín exactum finit* tendinem, quimembrance modo latefcens, radíj appendi-
εἰς fuperiori" regioni inferitur, quadantenus ín interiora productus, Mufculus ifte ínferíorem
radij partem,quze brachíali cómittítur,ín exteríora trahens,radium fupinu efficit, | Coeterüm
mufculí, fuperíorem radij finem humero proximum ín pronum fupínumdq ducentes, in hunc
modum habent." Interíor ex ínteriorís humerítuberculiradice," & ex interiori ulna latere,
quà humero artículatur,carnofo ualidoG principio enafcitur." híncadmodum obliqué inter-
namradij (cdem cofcendit, carnea infertioneante medium i pfius longitudinis infertus. Acar
nea hac ínfertione,neruea implantatío ad medium ufg radij longitudinisexporrícítur, radij
fuperioriregioni htc ualídiffime inferítur,peculíarem inibi in radio" afperitatem,cui inferatur,
fibi uendícans. Mufculus i(te, quoties contrahitur, intro radium ducens, illum coftituit pro-
num. * exterior , quí peculíarium radij mufculorum quartus eft, ducti figura( nunc dicto
propemodum par, enafcítur ab exteríori articuli cubiti regione;ab artículu cíircumdantelíga
mento,ualide etíam ex ulna in pofteriorís fui "proceffüs, quem ὠλέάρανον Girzeci uocant;exter^
num latus;príncipij fui portionem fumens, Híncad radium ín príora cófcendit,& radio pro^
pter interioris mufculi infertíone * applantatur, huíustamen infertíio non zequéatgínteríorís
neruofa eft, negiadeó ín radij longitudine producitur. Attamen ductus breuitas hos duos, ut
& prímüm,quí ad brachialehabetur,exacto tendine de(títuit.Vlufculus itag;,quem poftremo
recenfui,fuperioremradij partem extrorfum obliqué conuellens, radium ad fupinum adigit.
Cóflat igitur toturadíj os,internorit mufculorü beneficio pronum,exterioriautem fupinum
effíci;ac deíncepsradij ope, fummámanum eofdem motus oftendere.
MI^SQULCOLTIS (QUZBIST I קת ΔΕ ΘΕ
tibus c9 extendentibus. Caput. CX LET.
VEMADMODVM radiusfuicumhumeroarticuli beneficio pro-
j| nus fupinusqp con(tituitur, ita quoque "ulnze cum humeroarticulus appo-
| fitiffimé cubití totíus flexioni extenfioníd famulatur, & interím radius ín
|| eum modum humero eít artículatus, ut fimul cum ulna ad humerum fle-
&tiextendiQg queat. Mufculi ueró horum motuum duces, fi in maximum
redigantur numerum, duo exionem, & tres extenfionem perficíunt. fi
autem ad mínorem referantur, aut duo,aut unus, erunt extendentes : duo
tamen, utcunque numerauerís, fle&tentes , In canibus & caudatis fimijs necefTaríó tres fen
per
DE
€ st mt
fculi s.6 &
mufculi x
C.
féteAa
644.28.
d.4 «55
7X.93
10 Cub,
£ utab. A
hz fica. z
li.x p.
i2 tab.da
ta.t.
h δία...
tab.b.
l x fi.ca.ze
lix v μοι
LA
וז
ET. +
42.5.68
8Rasf.
"n Sub Lf
C4.24 lla 1
iz Lib. c 0
g- 13
p n4 fig.
cap. 24 lib
14.
4 10, 12i
POTE M!
b.
וד
C4. 24. lib.
D.
5 1z fabu,
iuxta c.
4 1,1 fi cd
23lib. 1. K
L,MciG
ש םיע
04
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER זז 217 |
pet exteridentes recenfentur : quorum etíam defcríptíonem 1160 , atque hominís mufculos |
enarrauero , fubnectam, quo accuratíus Primi de Adrminiftrandis fedtionibus Galeni li. /
brí calcem affequarís, Atque hos catamen tradam lege; ut omnía de cubitum mouentium
mufculorum figmenta Secundi de Vu partium librí, non cc gar recenfere, quandoquidem
quum ueram illorum mufculorum naturam didicerís,abundé ( fi modó ueritatis cum Giale-
no (tudiofus fueris) ca tuo Marte refelles, ftupens profecto, qua ratíónc eiufmodi fenfui τον
pugnantia Calenus pofteris prodiderít; ac poftea etíam fectione perítior fadus, non reco- |
264.68 gnouerít,' Primus fiectentium, duobus ualídiflimís & mutuó diftantibus enaícítur prínci Prius fre MEUM
| E ES * pijs: * unum quidem exacte nerucum, &ad amuflim teres exoritur, ab emínentiori i parte dentium, |
| ,קוו סו Cruicis fcapulze, feu ex fuperiori ipfius acetabuli füpercilij fede, Hoc fub ' licamentís hume- ]
| € étab.m. ríarticulum contínentibus,& huíc príncipio tranfuerfi inftar ligamenti obdudtis, fuper hu.
di De meri caput ín anteriora procedit; ' finudg uchitur, ipfiin prioribus capítis & ceruícis humeri
est. I'egionibus ríuatim colato.* Alterum príorís mufculi prínciptum, à radice interioris" pro
«df. Celfusfcapulze, quem anchorze comparamus, duplex quodammodo enafcítur, non quidem |
| ficos difiunctum ,fed duplicem fubftantice fpeciem exprimens, & dicto nuper ' príncipio (& fi 1
^ Ep Cialeno fccus uifum fuerít)multó latius. Príncipij enim" pars, ab apíceproceffusinitium 10 r;; 4. 2; : |
b vs fi. c. céns;exacte, utexteríüis mufculi príncipiu, neruea eft & craffa, 66 propemodum teres :' pars ]וול |
055 autem huíc continua , ac exrelíqua procefTus fede prodiens, carnea lata uifitur, INeutrum
| E iftorum principiorum , flatímab exortu deorfum tendens, humeri offi adnafcítur. Verim holt
|! lé 0.0 alíquantulo fub humeri capítís ceruíce ubt ambo " ínuícem coítura unum efformare mu- M }}}}
tR. fculum incipiunt, carnofa pars interíorís príncípij, ab interno fcapulze proceffu enata, hu^
| E Ἂ merí offi lata & utcunque carnea infertione adnafcitur, príuatam oflis " afperítatem,cuí apté
lib.d. committatur,nanciícens. Confifítit autem haec afperitasad radícem cius " finus, quem exter
| ecdfkm no mufculi przefentís capítí íncifüm díxímus , Eiufmodi infertío adeo ualida interdum mí.
P hi apparuit, & carnofa illa interíorís príncipi pars 4060 procera uífa eft, ut proprium mu-
| Ículum à fcapulz ínteríorí procefTu ín humerum nafci arbitratus fuerim , qui brachium e
tíam attolleret, Poftquam ucróhíc anteríor cubítum fle&tentium mufculus , ex duobus il.
| lis formatus príncipijs, hanc infertíionem ín humerum molitus e(t; ab humero iam 312166.
| ק 6169. dens, & adamuflim teretís carnofiqg^ mufculi effigiem, anterefectionem ín macilentioribus
B ΝὰΝ & mufculofis confpicuam praefeferens , alium confcendít "mufculum, ipfi toto proegreffu
fubtenfum. non amplius ením, uel puncto ctíam, prímus híc mufculus, humerum feu bra-
T6544. chij os contingit. Caeterüm paulo fupra cubiti artículum, ' neruofior excarnísi redditus,
in robuftum & craffum, & adamuflim teretem finit tendínem , quí artículo expanfus , ὃς
s8t4.Q. fubdito ipfi mufculo fuffultus, ín ínteríorem radij partem, modice latefcens ἡ infecíturnon-
nihil & articuli lígamento adnatus. Vt ueró commodior tendinís in radíum efficeretur in-
fertío, iam antea ' latum, & modícé promínentem, ínzequalemq admodum in radij fuperio^
| τί fine proceffüm extrui diximus. Atque haec prímimufculi eft feries, hoc fibi cum alijs qui
ἡ. 8t. τὰ bufdampropríum uendicantís, quod líuidus comperíatur. "Secundus mufculus huícfuc Secundus, feu |
| /' cumbit omníno carneus, & nufquam ínfieniter nerueam oftendens fub(tantiam, praeterea do Da
13 dd. ΕἸ 07%
|
|
| E issfi.cap.
| lib. 1 q.
! x65, longé primo mufculo breuíor, multog iuxta humiliorem ipfius * fedemlatior exiftit. Ex hu
| 7P.9R:0 mero ením 63 fede príncipium ducere íncipit, ubi ínfima mufculorum brachium mouen.
| Eur tium fit" infertio, quam attollens brachium mufculus cumillo quí brachium pe&toriadmo- /
rc. uet,molitur, A latere nanque exteríorí ínfertíonís brachium attollentís mufculí, fecundus
2 440% hicmufculus carneum* príncipium ab humero fumít, quod acutum cft, & fenfim deorfum.
E obliqué ín príora humerí tendens , fecundüm attollentis mufculi ínfertionís formam (qua
"^ tranfuerfaeft)dilatefcit, acab exterioribus introrfüm modice uerfus inferiora declínat, uuu
autem príncipium id, ad intimum infertíonis brachíum attollentís mufculi latus prorepfit,
! a Ducitoin ^ furfum denuo ad internum ínfertíonis latus mod:ce repit, non adeo alté confcendens, at-
, Bé סט iuxtaexternum ipfius latus enafcebatur . Propter medíum ígitur longítudinis humerí
A τῷ fecundus cubitum mouentium mufculus enafcítur carneo lato ρτίπείρίο, quod" bícorne
| bete. r,s. eft, & in fuimedio obtufum exprimit angulum , Cuandoquídeni príncipij exortus, línea ab
| externo latere humerí ín anteriora deorfum oblique fertur, & híncab anteríorí parte furfum
| oblique, uerfus internum humeri latus ducitur, adeo utunum príncipij cornu ín externo hu
merí habeatur latere , alterum ueró ín ínterno, & angulus ín antica humeri fede confiftar,
| Porró fi prcfensoblíquae huíus líneze ductus, illa duo prínciptj cornua tanti zcftímes,ut
| duplícipríncipio pofterioreni hunc mufculum cum nónullís Anatomicis enafci dícas, nunc
me ueríílime, & multo aliter quàm ipfos, huius mufculi inítía enarraffe putato, atquemihí u^
5 níus
218 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
níus príncipijloco duo, que ponis, príncipia haberi finito, ne omnibus latis mulfculorum
exortibus, preter morem plura principia cogar a(Tcribere.Nifi ením (d mihí donares,omnia
lata mufculorum príncípí agemínanda, autfi cum hocfecundí mufculi príncípio coferantur,
plerag príncipía etíà decuplanda praeter omnemratione forent, Pracfens τας mufculus hoc
enatus príncipio,fenfim craffior carnofiortg cfficitur,deorfumrectà protenfus,& humero ua
lidifliméadnatus,ex ipfoG exortus fut robur toto defcenfu rantifper affumés, quoufg cubiti
artículum cótingat,quem * füaamplítudine carnet fübftatiain totaanteríori fede integens,
ualídifIimé artículiligamento, &anteríori ulnz acradij fedi, ampla implantatione ínferitur,
{μα fede, quaarticulum tranfcendís,montís fpeciem appofitiffimé reprzefentans. Caeterüm ut
huius mufculi ductus recto perficitur tramíte;íta quoque prorfus rectas exigit fibras,quemad
Pini c τ modum & prímus,quem nulla ratione huíus fübiecti libras inftar x literae decuffatím íincum
enfculor?? bereaufim afferere, Et quantuuís accuratéhorum mufculorü functione íntucor, haud aliud
munus.
Lil; 4 fi coxendicis artículo deceptus, illi diuerfos, & impenfe oblíquos motus affi
1
כ
colligo, quàm utrumg rectííTimze cubítiflexionis autorem effe, fiue ambos unà,fiuefeorfim
fingulos duntaxat contrahí ponamus.& cur,quzfo, Galeni diffe&ionis profefIoru príncipis
gratia,quasnunquam con(pícimus, cubiti flexiones nos decet cofingeree V'tfcilicet cubitum
recta, & deinde in alterum latus ínclínantem, Hectí dicamus, ut prímüm utrifque mufculis fj
mulrectam flexionem, ac infuper fingulis priuatim ad latera flexionem tribuamus, quando
Galenus fibinon con(tat,utrínam mufculo,in internum latus;an in externum,flexionis mu^
nus aífignari debeat, Aliter enímlong? in Libris de Humaní corporis partium ufu, atque
in Libris de Adminiftrandis confectionibus, dehorum mufculorum dignitate ufui fentit.
Inhísnanque pofteríorem mufculum cubíti flexionís ín exteriora inclinantis autorem efTe
cenfet,anteriorem uero flexum moliri tradít introrfum uergentem. In 11115 autem, mufculum
anteriorem introrfum magis, polteríorem ueró extrorfum magis flecterefcri ptum reliquit.
Verüm non ignoro, quum hzc perpendis (fi modo ucrítatís amator difcendid cupidus fis)
τὸ cubiti flexionem fcdulo moliri, atque quum dígitos fummo humero adducis, arbitrari τον
ciam flexionem effici:quum ueróad clauículam pectorístg offis fammum, extremam manum
ducis,in externum latus flexionem fieri: dum autem uerfus fcapulam digitos agis,in externum
latus indínantem cubiti flexionem celebrari. Ac proínde unà mecum Galeno nimium fidens
colligis,ipfum rc&íffimé has flexionis fpecies propofuiffe, etiam fi ínterím ín enarranda mu^
fcalorum functíone,(ibiín commemoratis modo libris haudquaquam confentíat. Caetera
iam paulo póftfecus autumabís, quando humeri quoque ín Ícapulze acetabulo motum unà
expenderis, Conare igitur nudis alicunde aícitís offibus,ab omni círcunductu tuum ipfius
brachíum ímmotumferuare;atque tunc demum ftude ín eodem brachij fitu díuerfam cubiti
flexionem molírí:quam fi tunc obíeruaueris, tempus erit fbrarum decuffationem feu interfe-
ctionem, & diuerfüm cubiti flexionis opífícum mufculorum ductum cum CGaaleno (etíam fi
tale quid nihil (it) comminifci. Porró quum practer recüflimam flexionemaliam nullam feri
confpícies,fummi reru Opíficis folertit encomío celebrabís, quód huic motui duos ualidifft
mos przefecerítmufculos, quía illum ualíidum & ad plurima utilem homini futurum cogno-
fceret. Atque huiufmodi rectifIimos duntaxat motus ín omnibus artículis, quí ueré mutuo
ingreffuyquem. γίγγλυμον, appellamus, committuntur, obferuabís, Quomodocunque enim
quemlibet quatuor digitorum mouerís,nunquamfecundum & tertium internodíum prima.
rio motuíín latus aut flecti, aut extendi intueberis, Pariter etíam neque tibiam, & fi Galenus
enauerít. Ac de ti^
: 5 2
bizemotu füo agemus loco.nuncením adulng cum humero cómifluram reuertendu e(l, quae
i. fécio, : s n ; "onm ; SE / : à
ni fee ato inereffa (fi modo totíus corporis alia quaepiam) perficitur : utínterím deradij ad hu-
Extendenti
vimus,
merum connexunihilafferam, qui omníno neíntrorfum cubitus flectipoffet;uelfolus prohi
beret.nii forté quís Galeno nimium deditus, externum humerí capítulu ínftar laxicuiufdam.
tumoris 6076 contenderít, ut fcilícetin flexione, quae extrorfum perficeretur, radio tanquam
digito cederet, & denuo quum introrfum cubitus Hecteretur, humerus noamplius com pret
füsextuberaret. | Quae modo de flexione dixi, eadem de extenfione propofita arbitrator:
quam & fi uarijs modis experírí queas, nullo tamen melíus cubitumnetantillum quídem in
latusagi anímaduertes, quàm fi exacté protenfum, ucl piloin alterumlatus dimouere fruftra
conatus fueris, [nter cubitum extendentes mufculos, : primusualído latocg € neruco pror.
fus principio; ex humiliori fcapulze cofta non proculab eiufdem ceruíceexorítur peculiarem
ς 84,8.
d nta.f. τῇ
9,12 T.2 P.
10,5 D. 4.
illicunde prodeat (inum obtinens, Caeterum príncipium íd paulo poft exortum carneadau 5.67
getur, mufculumQ conftituit, qui re&à deorfum ad internum latus pofteríorís fodis humeri
fertur, illinon nifi magno fatis füb ceruícis ipfius interuallo firmiter adnatus. Iuxtaínfimam
nang
10.
€ 1f cd at
lixQ;
nu ta.a.
Πα 4. 6.2
| te Q
DB HVMANI GORPORIS FABRICA LIBER ii. 215
, , ab , à , : . ל 2
nanque federn infertíonis ἡ mufculí brachium ad Ípínam uerfus ínferiora trahentís, ifte cubi.
: tum mouens mufculus prímüm humero connafcitur, aut potius? alía ex humero inibi enata
, carnofi mufculí pars, ipfi commifcetur,quemadmodum caudatze fimíze & canís mufculi mani
feto arguunt. In hís nanque mufculus, quí ab inferiori (capulc cofta enafcitur, ab illo quíhic
exhumero prodit,omníno diftinguítur. Carnofaioítur explantatione prímus nofter mufcu-
lusadauctus deorfum rectà fertur, medio interni laterís humeri & medio pofteríorís fedis hu
, merítantifper adnatus, dum partím carneus,partím nerueus,amplifTime ín ínternü latus " po
feriorís ulnze proceffus inferatur,in defcefu femperab ca quam díxi humeri fedead finem υἱῷ
ipfius, humero adnatus,ac ex ipfopríncipij robur affumens.Integrü τας eft; ínhominchunc
| mufculum uniuerfum;autunum dícere, aut duos : ut unus quidem à fcapula enafcatur,* aL
terautem ab humero, quícumillo cofunditur, cuí Ícapula príncípíum przbet, At Galenino
míne,quum ín caudatís fimijs duo manife(ti apparent, duos illos ín pracfentía ponamus. Ter
tíus ígitur extendentium, qui ín uniuerfa cubíti mufculorum ferie quíntus cenfebítur, à pofte.
riori fede ceruícis humeri, ad capítis ipfius radicem neruofus " enafcitur, & fenfim recià deor
füm defcendens, & externam fedem pofteríorís humeri regionis occupans, carnofus euadit,
& pertinaciffimé humero adnatusab ipfo principij fuí uigorem mutuatur. " Príufquam uero
medium longitudinis brachij hic mufculus fuperauít , duobus nuper dictis íta commifce-
tur, & cum ipfis 8060 coít, ut nullo prorfus pacto ín hominibus difcerni queant, nihil alíud.
quàmunum ex tribusefficimufculu afferere poflis, Quamuis interím tertius muículus fuum
quemà príncipío obtinebat ductum obferuet;atque ualídifTimé in externum latus pofteríiorís
ulnze? proceffus partím carneus, partím nerueus ínferatur, Atqueitatribus hísmufculis mu.
tuo co&untibus,totus ille pofteríor ulnze procefTus amplexatur, in fui fedís inferiori parte, cuí
innítimur, neruofiore ínfertionís partem,quàm ín lateribus;& fuperitis exiocs, IVlutuus ením
illemufculorum concurfus, ac uclutí ex omnibus unus efformatus mufculus, ín pofteríori fe.
deadmodum liuidus cófpícitur,tanto neruofior euadens, quato ulnze proceflui propíüis 8666
dit. Vtcunque ueró inter fe mufculi hí concurrant, nullus tamen ab initio inceptum fibrarum
ductum deperdit, fed rectae omnes deorfum, nufquam implexee,nequefefe decuffatim ínter»
fccantes feruntur, & eandem omnes functionem obeunt, qua cubitum ín neutrum latus incli
nantem extendunt. Líquet igitur tres hos mufculos unius loco recenferi pofle, qui ex tribus
conformatus eflet príncipijs,aut duorum, fi uídelícet prímum & fecundum uníus loco habue
ris, At in caudatisimijs & canibus fieri íd nequit.nam hís animalibus períndeac 600, bo.
τί, G alijs plerique, quae anteríoribus cruribus innituntur,atquein ingreffü ualída extenfio.
necubiti indigent, tres obtigerunt mufculí egregíé confpícui , preter unum gracíllimum ín
caudatis (imijs à (capulaad ulnam porrectum,& penítus à Galeno praetermiflum. Quum in.
terím canibus unicus tantum flexionís autor adíit, ut fanéfimijs duo, illis prorfus fimiles qui
in homine uifuntur, nifi quod pofterior nonnihil po(teríüs ab humero ín fimijs procedit, &c
neruofior ín ipfa infertione confpicitur, Ceterum fimijs exteríorum prímus ex fcapulze humi
lioricofta;uthominibus,oritur;fed duo príncípía mox ínuicem coéuntía obtinet, & deorfum
tenfus, carnofustg admodum reddítus, nullí connafcítur mufculo, fed paulo fupra cubítiar^
ticulum extenuatus, nerueusqg factus, internae 1 pofteríorís ulnze proceflüs ínferitur , Se
cundus huic fubíacet, & ubi homini fecundus enafcí dí&tus eft, exoritur, 0 lonoítu
dinicantifper adnatus,quoufque ualída infertíone medize, & poftícze proceffüs ulnze fedi in.
feratur, T'ertius, utin hominibus ,ab humerí ceruice principium ducit: inde carnofus cua-
dens, & nullí mufculo, preterquam fibrofis nexibus, herens, ín exteriorem fedem pofterío.
rís ulnze proceffus implantatur. Atquehí funt mufculi, quos poft Ícriptos de Vfupartiumli
bros Galenus diligenter fecuit : quamuis obfcure intcrím, ne ipfius errorem anímaduertere-
mus, nobis ín libris de Adminiftrandis fe&tionibus cos expreílit, non paffim libros de Vu
partium, quosíam olím Boétho dedicarat, reformaturus. Quanquam tamen fuo exempla-
τί, quod poftea ad pofteros demanauít , illum nonnullas líneas ínferuifTe certo colligo. atín
cubíti motus ducum enarratíone, ín librís de Vfu partium nihil fub íncudem reuocauit.
Qua omnía oftenfurus fum meís in Galeni Anatomíca annotationibus, am pridem non ín-
Ícelíciter coeptis, ac feorfum aut cum Galeni librís multo quáman-
teaemendatíoribusaliquando cudendís;
d 4 DE
Carnof2 base
Qua briztus ez
tendentiu au
etur, quezy fe
cundum cordi
tuere licer,
Lia de Adi
zi féc!ro, ,
"'ertius ex ₪
zendengiumy
Quonrodo iy
canibus culirig
4gétes ו
libalent,
In Galen?
"Inatonica.
"«dunotatio»
"es.
"Cuiu[;todi in
manu [nt liga
φιδηξάν
Liganenta.
anulovum nio
do tendines
Contintentia.
0. > 46
quini. feclio.
"Ligamenta
offa Ánuicem
CommitLentia.
320 ANDREAB VESALII BRVXELLENSIS
DAE Mo4 יפ א 1 4 5 IN CTS.
Capit 2 LII.
ANVM Hippocratesappellauit;quicquid à fcapula ad extremam ufque
ἢ digitorum aciem protendítur, cuius nunc lígamenta nobis enarranda ue
[7 niunt.Horum ígíturalíaínuicem offa collioant, alía fubditís corporibus
ΕἼ munimenta exiltut,inftar tunícarum mufculís obducta. Alía ad hacc;ten-
/ dines ín fuis finibus íta continent;ut quocunque modo tracti fuerint, fua
k| fede ne tantillum quídem uagarí queant, Porró tendinum ^ inuolucra; ל
abunde príüsexplicaui quum fingulis tendínibus per brachiale, & uo- 5
g 5
lamad digitos reptantibus obductas dixí membranas, mucore quodam imbutas, & ligamen-
torumritutendinibus obductas, Qua ueró fubdítis corporibus munimeta; & ne ex ipforum
cauítatibus declinent uíncula cenfentur , tranfuerfa funt ligamenta tendínes ín fuis finibus
continentía. Suntautem huíus generís ín manu quàm plurima. Siquidem uníuerfz ínteríorí
^ fedi quatuor digitorum unum exporrioítur,& pollícís etíam fecundo & quafi tertío ínterno-
dio unum eíus eenerís expanditur. atque hzcomnía eundem preeftant ufum, quo ' tendines
digitos fle&entes amplexantur, & anuli modo cótinent. In interna brachíalis regione" unum
tonfpicitur, omnes dígitorum tendínes, quí Πὰς prorepunt conftringens . atque hoclatum
e(t, & cxeterís omnibus huíus generís robuftius, fed interím neque pofitbrachiale, neque c
bítum contingens. Ceeterüm in externís cubiti partibus quà brachiali articulatur, fex tranc
ueríà ligamenta fefe offerunt, quorum beneficio tendínes ín oflium finibus referuantur, At
hacc, fi in fuperficietantüm fpectentur, unicum effe uidebuntur, totíus cubiti latitudini expan
fum, quod díffe&um fex fpectandesoflertanulos, tranfeuntibus tendínibus obductos. Vn-
dectíam íd in fex ligamenta, períndeac czterí Anatomici, díftinguimus, non fané quódo-
mnía ipfis coeníta fuerint (nam Gialenum duo latuerunt ) fed quod ípfi híctotligamenta re
cenfuerínt, quotreperiére anulos. "Prímum ex ulna ín radium procedít;atquead communem
ulnzeradijég? finum refertur, quod non" tendínibus, dígitos quatuor extendentibus (ut Ga
lenusnonrecicarbítratur) obuolutum eftt illud (ibi peculiare uendícat ís ' mufculus, quem
ipfe paruum & anularem à reliquís abducere tradidit, nos uero paruu digitum precíipueab il^
lo extendí afferuimus, * Secundum ad externum prími líoamenti latus repofitum, foli ulnze
illi mufculo peculíarecft, qui ante paruum digitum ínfertionem tentans, brachíalís exten-
fionís opifex cenfetur," Tertium ad ínternum prími ligamentilatus habetur, folíGradio pro.
príum eft, eos amplectens" tendínes, qui Galení fuffragío quatuor extenduntdígitos." Quar
tum ad internum latus tertij pofitum, anguftiff imum efficítanulum, ut & tendo,quem tranf
mittit, pracilís eft. illeením à" mufculo procedit, qui índicem & medium àpollícedeberetab,
ducere." Quintum bícorni" tendíní, quo brachíale extenditur, & ἢ illi qui pollicem uerfus ir
dicem euertít, uíam largitur: quanquam interdum pollicís mufculo priuatum quoque liga-
mentum obducatur , adeó ut feptem tunc ligamenta ín externa cubítí fede reponantur, Alio.
quín ením ' fextum " tres tendines tranfimnittit, quorum unus brachíalís offiante pollícem, aL.
tcr primo pollicis offi, tertius autem fecundo & tertío ínferitur, Sané & hostendínes,quum
hzc ligamenta adam uffim perpendímus, fingulos fua ligamenta fortíri, non femel obíerua.
uímus, = " Proter haec lígamenta, per uniuerfam cubiti longitudinem, omnibus mufculis ua
lida membrana obnafcitur,mufcülos inuicem committens;atque ne fua fedeilli dimoucantur,
atque inter (εἴς implicentur, tranfuerfi alicuius lígamenti rítu cótinens, cuiufmodictíamín tí
bía haberí audies omnibus illicrepofitis mufculís elemanter obductum, Cyuum τα & huíus
membranze ligamenti'ue natura ínter díflecandum ad amuffim dídícerís, id quoq in tranfuer
forum ligamentorum claffe reponito : quanquam non laxé , fed pertinaciter mufculiís δά πα,
fcitur, propriae mufculorum membranze modo. Ligamenta quzoffà inuicem colligant;in o
mnibus funtartículís, nullam ( nifi pauciffima ) peculiarem naturam à czeterís articulos an
bientibus livamentis fortíta." Membraneis ením & artículum folum círcundantibus ligamen
τίς díeitorum nectuntur ínternodía. Poftbrachiale autem brachiali , 0311018 ligamentís per
exteriora etam ductís colligatur, At po(tbrachíalisoffa, quà mutuó ín ipfarum radiceiuxta
brachíale fe fpectant, cartilaginís naturam referentibus ligamentís inuicem committuntur,
quz non orbículatim offatantüm ambiunt, uerum & ín ipforum medio habentur, quà, uti
diximus , offa fe inuicem refpíciunt. Brachíalis offa ualidiffimis ligamentis cartilaginis na
turam referentibus , fimul unita hzerent, atque hac líigamenta ipfis undique obducuntur ,
& quibufdam etíam fedibus illa intercedunt: 106 potiflimum in illorum offium intervallis,
quz
4
la. |
b Extrem
manus 4t
bue.
€ s tab.e.
[E
d 4. tab.£
v
€ za. cha
rac. , 255
4.5.6. €
ta c cha,
456.
[5 t d
γαῖα,
2 2 fige
24. li 4."
b z ta m
[culi V, αἱ
9 La, z.dei
b.
1:4.
e.
k א
rcli.
la tab. Y.
ET
m 1,2 tab
cba.s.
n xta
[culi v.
0 1,2 lab.
cba.4..
b 1otabip
1 1
cba.s.
Y uta. nt
[culi ^.
$ 10Í[4.0,
tn2z tab.
cha.6.
3 10 tab.
mn.
x Hanc qui
temuffima
et pellucidi
fit, picturi
aliter pro.
ponere ie;
quiu nis
quàm tote
152; 9 Labit
le fc offerii
y Et hec
ex offübus.
duntaxat
petéda unt
oteris bic
Mpedare i,
| ג
|d 10253 fio.
Led, 24. lib. 1
T.
b ta. vin
Ὁ δ ΟἽ.
A3 fab. lin,
᾿ tereci.
γι Jig-cap.
124. lib. 1 cc.
| d ciufdem
| finr.
It 6E. Z. n.
10 4.
| Talia o,
otium miu-
|. fculorum
Junt pritci-
| pia.
3 ta.p.
E. o
ἢ tab. fub
Q.ad R.
M
1:252.
1€ tab.p.
! τι tabi.f.
+
3 4.7.4 x.
|62
ta.d.
: ₪
Js (ab. A.
ΠΣ 1 4.7.
למ
lst«.o.
fab. z. $ ו
tab. v. 7
ta. X. ד |
9tab.Z
a imus , fc»
didus o, ter
ἴδιο a.p.
10 fab.o.
10 Labu.l,
dein mn.
b sita.
8 9
taz.
hz 4.004. |
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 221
quain fecundo ordínereponuntur, quibusq poftbrachiale coarciatur, Quae cubítum feura
dium ulnami brachíali collíeant, membraneis reíquorum artículorum ligamentis refpon,
dent. fedab apíce proceffüs ftylum imítantis, ligamentum huíus artículi durius efficítur, quafi
hínc peculiare quodammodo teres ín brachialís os duceretur, quod rectum eft, & coterís ma^
gis cartilaginofum;unitg tantum offi commiíTum, Huic lieamento Galenus digniorem,quàm
ego affequor,ufum tribuit.namad nullum mihi motum priuatím magís,quàm uníuerfum hu
ius articuli lieamentum famulari uidetur, Quin etiam ex apíceradij appendicis fimile & ínfi
gníus quoque ín 286101316 fertur, quod líquidiffimé eum ufum, quem Cialenus alteri affcri-
bit,uanum effe commonftrat, Radius uero & ulna,propter brachíale & cubiti cum humero ar
tículum,líeamentis ualídis, in círcuituoffa ambientibus alligatur. AtaccuratifTimé tibi in me.
moríam reuocanda uenit ea" cartilago,quam à radío procedentem ulnam à brachíali diftin-
guere diximus, quae ualíde etixulnze ad radicem acuti illius proceffus,quafi li gamentí naturam
nacta ínferítur.Per totam longitudiné,qua inuicem radíus € ulna dehifcunt, ualidum & mem
braneum" ligamentum habctur, ab acutioríulnz? linea ín radij " lineam ínfertum. Hocnon
fimplex confpicitur membrana, uerüm ( ut plezag; ligamenta) exfibrís conflatum ἐρείδειν, ἃ
radio deorfum in ulnam obliquéproreptátibus, Huíus beneficio, praeterquam quód ipfo offa
inuicem alligan tur, ínteriores cubiti mufculiab exterioribus dirimuntur, & ut antea monufLex
ipfo" mufculietiam nónulli füorü príncípiorü robur afcifcunt.Radíus humeri exteríorí capiti
ualidís,fed membraneis ligamétis perínde ac czeterí articuli;allicatur.Et quamuís tutiffimus fit
ulnze cum humero artículus, tamen robuf(tis quoqueligamentis humerum ulnze Natura com-
mifit, quz fimiliter articulum ín circuitu amplexétur, Praeter haec lícamina ín manu nulla funt, TD
nifi & horumalbo ἡ ligamenta,qua inmufculorum conftítatíonem ingrediuntur, & proprias ]ומשל
ipforum membranas efformant;reponere ftatuerís, quz interdum ín tantam pertíngunt cra e/ffiioze
fitíem, ut quum mufculí caro ipfis fubit, líuorem quendam mufculís inducant, Atque εἰμ, hileuntia,
modicrafliusligamentum uentri obducitur * mufculí, pollícem à cceterís digitis maxímeab,
ducentís. Praeter hunc, " mufculus anteríor flectentíum cubítum, uentrem quoquelíucfcen.
tem,ob membranz craffitiem adipifcítur, quemadmodum etiam 111110106 admodum dlaré, quí
cubítum extendunt" multó anteipforum infertionem, quam in ulnze pefteriorem proceíIum
moliuntur,
>4 ידע יד 18 א 1 א כ Τὸ אקת 50 0 א ET
7 quot quad; fede reponantur
mu[culi. Caput 2€ IL I7 1
N prarfentía brachium id cum fcapula depromendum eft,quodad manus
mufculorum adminiftratione, quum thoracis aegredererís mufculos, ali
quó relocandum przecepi, Príu Íquam ueró fectionem aufpiceris, quotíin
fingulis partibus mufculireponantur, in memoríareuoca, quodutprom
DEW We utcunque illos numeres, uigintí enarrauimus.* decem nimirum, quibus ^exrrena
[IN : -J prímaquinque digitorum internodía flecuntur, quorum bini ad fingu, "m
losreferuntur dígitos." tres,quibus fecundum pollicis flectitur ínternodium, unus pollicem
maxime ἃ reliquís digítísabducens, " alius eundem proximé ceteris digitisadmouts, ' tertius
quí mínímum à cacterís ualidifTimé ín latus remouet:poftremó ἡ quatuor illí oraciles mufculi,
quorum beneficio quatuor 11018 ad pollice obliquo ductu agutur.Ínternà cubíti fedem octo. rios en
occupat, quorum* primus latum educit tendínem, " fecundus & tertius,quibus bra. δι δώ. ות
chíale flectitur," quartus fecundu quatuor digitorum fle&tens os;' quintus quí tertíti quatuor
digitorum os flectit," fextus quítertij pollícis offis flexus eft autor." Íeptíimus &? odtauus,ra-
díum ín pronum ducunt, Síueró mufculum, tertíüi quatuor digitori os flectente, unum effe
cum illo quí tertio pollícís offi famulatur, putaueris,ínterna cubiti fedes feptem tantüm mufcu
los habitura eft.In externa aute cubiti rcoíonenos decem numerauimus:? tres fcilicet,quíqua. 1,5,
tuor dígítos extendut& à pollice abducut,* unum quípollíce ad indice magís euertit, ' alium
quí pollicem euertens, cundemab índíce magísremouet, alium illi proxímtrac 461 8
extenfionem aliquídaccómodantem,' duos infignes brachíaleextendentes,& " duos quorum
operadiusin fupínü ducitur. Sí uero íllud príncipii, quod ex ulna enafcí, & in duas carnofas
partcs diffundi díximus, quorum altera índícem praecipue, & medium digiti, altera pollícem
E petebat, unius mufculi uíceenumeratii effe uclis,hicreponétur nouem;deín fi fecundum prín
בו .|
3
/
cipium
|| ptiusfacias, nunc omnesín compendíum tibidigeram, In extrema manu Quor »ufu
Inbrachio.
Seclionéfbe,
elantit negli
gentia:
AME anus exco
viatio.
AMufeuli la^
1efcentem tene
dinem educen^
τίς adminiflva
tio.
Lil.ide Ad-
zii. [eclio.
222 AÁNDRBÁAE VESALII BRVXELLENSIS
cipium funxeris, uniusq; mufculiloco habueris, octo erunt,nambis unum;ubínos duos con
ftituimus;recenferes, In anteriori brachij fede" duo flectentes cubitum funt, ín pofteríori au.
tem fede extendentes, aut ἢ tres, aut duo; aut unus, proratíone nimirum collectionis in pau^
ciorcs,ucl dí(tributionis ín plures, quam tuo arbítratu proponerenihil obflat, fi modó accu
1316 illorum fitum, connexum, amplitudinem, compofitíonem , functionem, & id eenus alía
(ecando didícerís, Quipperídiculum eftdenumero anxium effe,quanquamín publicis fe&io-
nibus,quum huíusaut illius articuli mufculos ítao(tendí;ut no mínüs quàm proprij ungues
cognofcí poffint; perpauci (tudioforum aliud recenfere ualeant, quàm hac pralectione qua^
dragínta oftenfos effe mufculos , id fatís arbitrati, fi numero condiícípulum deterreant, 1600
cíj difficultatem, & me unica oftenfionenimitim multa aggredientem incufent. In hoc ta
men, quí ínter illos diligentiores uideri uolunt, fedulo ftudent, ut in quibus à Galeno diffen-
tíam,fzpe quid uelím, non íntelligentes excipiant & ad hos & illos ipfis indoctiores tranflcri
bant, Quolabore utípfos liberem, haec ἃ metotíes cfllaoiítata candidior animo, quàm à ple-
rifqueaccipienda erunt, defcribere neutíquam grauor : בר הנ ]αςηλοΡ amicemonens, ne quís
huic libro;nequealterí cuíquam, utcunque uetuftateautorítategs probato fidem prabeat, nifi
accuratiffima fectione, quz fcribuntur,príus, 1060 non femel ínfpexerit. Porró hancbrachio
eius quod fecas, cadaueris affumpto,ad hunc modum ín manus mufculís admíni(traturus es.
Prímüm cutem cum adípe & membrana,quam carnofam uocare libuit, adimestatqueíd perz
feceris commodiffime, fi ab externa brachíj fede, fecundum radij ductum, & pollícís exterío^
τὰ fectionem duxerís, quae cutem membranamqQ carnofam díuídat, Dein ad cuíuíg digítila-
tusalia ducenda eftfectio, quae depilem(ut fic dícam)manus cutem,ab exteríori dirimarut illa
cum braáchij & cubiti cute auelli queat, ea quae internam fummae manus fedem íntegit, adhuc
relicta, INeque ín cuteadímenda nunc alio indíges artificio, quàm quo lantj boues excoríant.
Quumtamen ad radice brachíalis,in ínterna manusfede peruentum fuerit,tranfuería fectione
cutem nuncliberatàab illa, quac ín uolaadhuc reliqua efürefecabis. haec nangplatefcentís? ten.
dinis nomine afferuida uenít, Priufqua ueró tendíne illum aggrediar s,accuraté perpendíto,
totam cubíti fedem pauló mínus toto liuefcentem, ob membranam quae mufculís proxí mé
adnata, illos inuícem committit, atque ne ipfi fua fede declínent;amplectitur. [n confpectum
enim cubítum occupantes mufculi iam ueniunt, fed íta commiffi;ut folüm líneas, quae ipfos di
rímantintuearis: quum tamen mutuo prorfus difiunctiapparebut,fi leues duntaxat fectiones
(fecundum dictas modo lineas duxerís, Huius membranze naturam co obfernabis diligentius,
quo magis perfunctoríé,imó nihil prorfus Anatomici illius memínerint, Caeterüm ut latefcen
tem uideas tendinem,anímum accomoda cubiti internae fedi, ín cuiuslongitudine ipfius mu-
fculus,& tendo, quum adhuc gracilis eft,exporrigitur. Cultello τα à brachialís radice fectio-
nem leuem,ad tendínís & mulculi latus utrín que," uerfus internum humeri tuberculum mo
licrís,& poftmodum íuxta brachíale,tendínemà fublatís organís liberabis,& cultello tranfuer
fimipfi fubíecto, & finiftrae manus digitis tendine cleuato,uniuerfum mufculum ad ípfius uf
quecaputfeparabís. Deínceps acutiorí nouacula cutem manus adhuc relíquam;à uola & díoi
τίς abfecare conator, à brachiíali fe&iones femper tranfuerías molítus, eadem omnino ratíone,
quia cutem à carnea membrana 1010 076 iam dudum aflüeuifti, Quemadmodum ením in illa
Íc&tione membranam corpori affixam feruas, ita quoque tendínem dilatefcentem manui íam
hzerere finis, Quit ueró id tentas,duriufculus fefe offeret adeps,cutem & tendínem illum inter.
cedens,qui tanto diligentius quoq animaduertendus e(t, quanto tendínem magísà cute diri,
mit: & tendinem non toticutí proximéadnatum, fed duntaxat fibrofis nexibus membranae
carnofz modo, & adipis ínteruen tu;pertínaciffimé commí(lum oftendit, Examínata cutemu
fculicaputab humero liberatum, à brachiali pendére fines latefcentem tendínem , à fubditís
quoqueaut nouacula, aut paruo, fed acutiori cultello auulfurus. 51 ueró aliquando uifum
fuerít,tendínem unà cum cute adímere, id feceris facillime, fi tendínem priufquam cutem fe;
paras, unà cum cute abftuletis.attunc arduum erit, tendínemáà cuteintegrum liberare:quam-
uis non adeó, ut Galenus arbítratus cft, qui nihil medium ínter cutem & tendínem pofuifle
uidetur, Porro fi híc mufculus ín interna cubiti fedefefenon offerat, atque duorii mufculo;
rum, quí brachíaleflectunt,capitibus ad humerí interius tuberculum, nullum mufculum in-
cumbere uideris, pracfentem mufculum deeffe cóijcíto:quod fané non íínfrequenter tibi occur
furum fcio, ΝΟ quód negligentia illum praeteríturus fis,uerit quod prorfus deerít;eíus uicem
tunc fapplente" inferiori;interdum eti " fuperiori brachíale fle&tentii mufculo;aut' tranfuerfi
ín brachíalilígamenti portione,quam pari modo utlatum tendíne indagabis.Tam 10367 omnía
cutelibera funtunde etíam & quofdá extrem manus mufculos citraaliam fectionem aggredi
poflis,
8 ע
ta.T.
y i3 tab, b,
6d.
d 3 Eu. nta
culi n.
b verfust;
tabule.
€3l464,
d stab.m
€ 5 E.A.
[4 tab.
| DE HVMÁNI CORPORIS FABRICA LIBER II, 223
gstep; poffis,eum uidelicet? quipollicem à reliquis digitis remotiffime abducit, & deinde " duos pri.
δ ων. mumiípfius ínternodíu flectentes,fic δ΄ mufculum, cuíus bencficio paruus digitus à reliquis
E. maxímeabducitur, & * exteríorem prímum cius digiti os fledtentium diffecare liceret, Atop-
ka 6. portuniüsfeceris,(i donec omnes fumma manus mufculos adimere poffis,hos Íeruauerís,atcg
itam. ad internam cubiti fedem terurfus contulerís,in qua primum admíniftrandi ueniunt! duo bra
| 611116 166-0808 סט 661111136 prímüm ab ipforum tendínibus, iuxta brachíalis radicem ag.
orediíeris. Síenimhos à fubditis mufculis aliquantifper auulfos eleuaueris, ac deínde tránfuer-
fis fectionibus, illos ad internum ufquehumeri tuberculum à fübditís liberauerís, uniuerfam
ipforum ferénaturum mediocrí negocio fpectabis, Inferíoris nanque capiteabfecto,& mufcu-
utst«*, loab ulna liberato, utis duntaxatab ínfertione" dependat, ipfum utuilum fuerit, autadímes,
autadhucappenfum fines. Superíorís autem tendo; brachíalino eft abíecandus;uerümaut
mufculus fuo liberatus capite;ín latus eftreponendus, aut" tendo nonníhilante brachíaleue
“ nítrefecandus, ut ín fectionís feríe,eíus tendinís ínfertio reddatur confpicua, Mox? prímus dí
. gítus mouentíum fefetotus offert, quem ucl folís digitis à (übdito dirímes, quemadmodum
+ etiam omnes,quorumlateranon committit neruofa illamembrana, qua communís líeamen
ninm tímunere fungitur. Vbi itaque ipfius capíteadhuc ad exortum commiffo, quatuor ípfiusan-
,וה tebrachíale carnofas portionesín(pexeris, ualidus cultellus ín tranfuerfum " lieamentumre-
e cà eft inijciendus, ut huíus acíc antrorfum ducta, 16 ligamentunt'diuidatur, Dein eadem ra^
| AM tionefecundüm índicís longitudinem, sranfuerfumínternzeípfius fedis ligamentum díuides,
muniti mentem accommodans,ne Πὰς prorepentes tendines 190035, quod optimé caucrís, dummo-
ו 6405 do cultellidorfum fempertendines refpicíat;ipfetg cultellus rectus fit. Eandem fectionem in trí
p busreliquis digitis moliriin przcfentia poffes,nili enfim magís magis horum lígamentorü
fpiito. naturam aut dilcere, autalijs oftendere propofitum 6116 In índíceitag duntaxat;autalío quo^
I3 664. uis digito hac ducta fectione, prímí mufculí dígitos mouentíum caputliberato, & illo appre-
henío, &ad te furfum tracto, íd ex brachíalis finu tantífper reponito, quoufg quatuor ipfius
tendínes ad quatuor dígítos porrígí confpexerís, & deinde priuatim illius tendinis infertío-
| nem obferuauerís, quí indici exporríeit, Hacením íinfpecta,& ]דרת 1015 in fuam fedem
repofito;eíus caputtrahendtt uenít;ut ipfius ínnotefcat munus,íntucarísqs,qua ratíone primo
| 101615 artículo in flexu fecüdi,tendo 1116310 nolít;uti fanércliqui tranfuerfis adhuc ligamen
| tís ínuolutiínnítuntur;proxime ue attenduntur, INunc ligamentis tríum reliquorü digitorum,
accuíufg tendinís ínfertione & perforatíone, qua fubditum tran(mittunt tendinem, notatis,
mufculum à manu ínanteriora reflexum menfe exporríges, aut fi ín finu manum habucris,
Idét4x. propendére à digitis fines, ac" eum quí tertíum quatuor digitorum ínternodium flcáít, fuo
capite liberabís, quod noníhil occulitur fub mufculo, fuperiorem radi; partem in pronum du
| eente.Priufquam tamen id ab ulna abradas,coducet ex brachíalis (inu quatuor ipfius rendínes
| attollere, & animum adhibere, qui citra omnem operam mufculus hos tendínes producens
iré t4. ab" illo diuellatur,quiípfius fuperiori lateríaccumbes, tertij pollicís oflis flexionís autor habe
tur adeo,ututrunquemufculí uníusloco ín hominc habere nequeas. Líberato ítaque (ecundí
γί. νὶς mufculi capite & ipfius quoque exortu, quem ab ulnze " ligamento affumit (quod interra-
| tr $T. díum & ulnam,ubi ínuícem hzec offa dehifcunt, obuíum eft) uniuerfum mufculu ex brachíalís
| εἰ finurepones,eíus mucofam perpendens membranam,& ten m ipfius feriem, Cauendum
σα. δὴ tamen eft, ne quum eos attollere ftudes , gracilem ' mufculum (inoulís tendinibus exporre-
| 6-6 fum uioles, híc ením quum tendíni committitur, atq etíam iti offi inferitur, ad ter»
tium ufqueartículum fecundi mufculítendínes ofcítáter 616081 prohibet, uum ítag hos ten
ut ins ta.
no
6tdbu.: dines" primi mufculítendinibus traijcíatqueín tertium os ínferí uideris, trung: mufculum ín
mitti fuum locum reponíto, examínaturus num fecidí mufculi tendínes primu digitorü os fleciant
d folí;aut (imul cum ipfis prími mufculí tendínes, & eíus generís reliqua, quae ín horum mufcu
lorum functionis enarratíone propofuímus, Prímo mufculo à digítís refccto, fecundum ín
brachialis finu tranfuerfim díuides , ut ipfius tendines adhuc ín uola referuentur, eracilium
4 6 04.8. mufculorum caufa, quatuor 6101505 pollíci adducentíum. 1/1000 * tertium muículum pollící
ו fubferuientemà radio 110008015, & ad tertium pollícis ínternodíum duces, ipfius tamen tranf
: » 144. uerfolicamento, ut ín relíquis digitis, príus diuifo. Hunc ubí abftulerís, ἢ mufculi brachíale
1/055 Bectentium fuperioris infertíonem fpeculabere , quam ín radicem pofibrachialis" offís .הז
E Lo dicem fuftinentís molitur. Atque nunctibi ín interna cubiti fede adhuc" duo tantüóm mufcu
x. lifuperfunt, radium ín pronum mouentes, quí quum cítra alíam operam confpícui (int, do-
2: 4. εἴα. nec & horumoppofitos uídeas, opportuniüis feruabuntur . [n pracfentíi itaque ad externam
cubiti fedem accedas, in ea potiffimum obferuaturus P tranfuería ligamenta, quze ac fi un m
e(Tent,
[
1253» 45
|
6
DP'yeni cy fe
cundi 2740004 ?
le jouent
Trini digttos*
πιο ΠΕ ΗΜ,
Secundi,
T'enij digi,
£05 z'ouertiiz
adninifTra»
tio,
"T^yanfuer,
£ovíií in e
πα culizi fede,
224 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
elTent, fefe offerent, uerüm dum tendínibus, quos líeamenta continent, mentem accommo ^
dabis,ac fcorfum unumquodggut in ínterna díeitorum fede praecepimus, adminiftraucris,ut
mínimum fex numero occurrent, quz antequam mufculos fepares,díuidere poflis,nifi prius
íncubito cuiufq; mufculi tendinem feparare (tatuerís. At commodiüs erit aut fimul omnía an-
0 temufculos,autpríuatíim unumquodq faltem ante fuum mufculum ageredi, Prímus autc € efTe
pie. poteft; qui poftbrachíaliante paruum digitum ínfertus íd extendit, alius tendo ex fuo* finu
eleuabitur,& deinde acuto cultello, aut noustulà totus mufculus ab ulnaliberabitur accuraté
interímab illo," quí fuperiori ipfius lateri comittitur, quid parui dieiti extenfioni ipotifTi müm
famulatur,díuifus. Vbi ítag; huius caput ab externo humerí tuberculo diffecueris, illi pofimo
Decinioc« dum à poftbrachíaliliberabis , nifi appenfum ipfi afferuare lubeat , quo tandé brachíale exten-
bd dentíum & Rectentium mufculorum munus confpícari valeas. Poft huncis ex finuatrollerur, à
diftat, quí mínimos 0101508 à czeterís deberet abducere, cuius tendínes, auttendo potius ad digitos
ducendusnon eit; nífiab externo humeri tuberculo is,cum "fubfequéti i iam incnarratione mu
Ículo(qui digitos mouentium decímusfeptimusnumerabatur liberatus fuerit. ]llum autem dí
ligenter ex fuo, quemnos ipfi tribuimus, finuattolles, atqueab illís »quí fuperiori ipfius lateri
exporríguntur,díuulfum,ab humero quoque refecabís, nunc feduló animaducrtens, num ín
tres,aut quatuor ducatur Woo. quibufnam digitis illi inferantur. קט ipforum ad diei
torum radíces fit comixtio.Idem ín illo,quí paruu ü digit PLU molíerís, neutrum
ab ipfis digitis abíccans, πίῃ & modó* fubequentem:; adinfertionem ufque deduxerís.O cur
rentením nune" tríailla quae ulna producit príncipia, quorum inferius, & brachiali propin-
quiusobferuandü uenit, à quo mufculus pronafcitur,quí indicem & mediumà polliceabdu^
cít. Huius itag príncipij portionem, quz illum mufculum cóftítuit;ab ulna diuídes, atque ex
fuo peculíari" finu cleuatum,& fenfim à brachíali & poftbrachiali, quibus fibrofo nexu haeret,
liberatum, ad díeítos ufque deduces, ad amuffim nunc tríum illorum mufculorum tendínes,
o
& infertionem perpendens, »quam multóaccuratíüs intueberis, quàm ego illam (quum uaría
.Deciminoni
adnuinjLatio.
2
Ao. does fit) defcribere poflim, Caeterüm illisà dígitoru ínternodijs ad unguium ufq radicem refcétis,
א c. qui pollicem euertüt;ageredieris,ab ulna í ítag; relíqua tertij príncipij parterefecta, mufculus תפסות
eus ὅπ pollicem uerfus indíceme euertes, ad ipfius infertione ducetur, fimiliter fecundi príncipij mu 7
/ Aun 9 Ículi qu bicornem tranfcendunttendinem, ad pollicem & brachíale ufque auellentur;atque
mera, unà cumrelíquís à digitis reijcientur." Qui bícorni tendine brachíale extendít,modo prorfus
eft confpicuus,nifi quod nonnihil fub " mufculolongioriradium mouentíium occultatur.hic
vie ^*^ סב fuo exortu liberatus;ad pofibrachíale ducetur , & ipfius examinata funcifone, etíam cum
es, Cxterisabijci poterít.Superfuntadhuci inexterna cubiti fede; duo radium ín fupinum agétes,
5 00700 quí citra Íectionem etíam, ut & " interiores radij duces, funt confpicui, longifTimi tantüm "
uentum adi. pite excepto, quod penítus nonníhilínter pofteríorem cubítum flectentium; mufculum,& ex
tendentíum ' exteriorem latítat, non tamen adeó ímpente, ut non líccat ipfius capíteab hume-
ro refecto, illum ad infertíionem ufque cum reliquis radium mouentibus mufculís perducere.
/ Siitag ππης' ligamentum ín cubíti ס1 10 ínter offa pofitum anímaduerteris, extremae
] manus mufculos ordíne ageredi tempeltiuum fuerít, ex quibus " quatuor ftatim graciles cua
zuordigros dunt confpícui,quos Natura" tendínibus tertíum digitoruos flectentibus exporrexit. Dein.
pollici adduc&. ces" illeliberatur. »quí pollicem ab indicemaximéremouet,mox^ duo prímum pollicis inter.
pied nodíum flectentes, Deinde ' tres fecundum pollicis os flectentes, quos co dilígentiüs obferua.
maniíoccupi re oportet, quo magis antehac diff&ctionis Profefforibusincognitifuerint.Hos fubíequetur,
NL qui pollicem indici proximé accommodat, dein " quí paruum ualídiffimé abducit, uttantü
Ἢ ΠῚ octo adhuc (intreliqui, quori ope prima quatuor digitorum ínternodía flectimus.Tam digi,
adnivIaiio, torumartículos díuides,lioameti € artículi fpeciem obferuas,& attentiffime perpendens," af
ficuloru ufum,quzà fcami feminis fimilitudine nomen mutuatur. R'eperíes ením ín interíorí
fccudipollicis articuli regione, duo rcliquis in manu infigníora, inhocibide fabrícata;ut qu
inarticulatione illumarticulum/Natura feri uoluerít,ís tamen firmius effet,& ad Bexionemí ín
acutiflimumangulum pertínax, & oblíquorü etiam motuum obfcuriffimé partíceps. Deinde
tanto mínora eius claffisoffa in primis reliquorum ínternodijs uidebis, quanto ín acutum ma
gis hosartículos Natura 1660 uoluit, & ipfos obliquioribus motibus, quàm fecundum polli.
cis internodíum, donare uifum fuit. Infuper prímum pollicis artículum díuides, eiufmodi 011.
bus deftitutum,& laxum admodum. Idem quogiín pofibrachíalis & brachíalis offibus expe-
rícrís, along diligentifTimé brachíalísad cubitum artículo animum accómodabis, quód híc
"cartilago examinanda ueníat,ulnam à brachiali dirímens, Ciuínetíam perpende;obfccro;? ₪
lum imitant procceíTum nó proceríjs extra finum, quo brachíale excipitur,promíinere,quàm
radij
€ 9td. A.
dz fi.&
24. liba.
8
[9.42
לסו
ו /
ENS
i s4fi.
24. li d
10 fab;
l'votab
dein kl.
m ta.
T iz fab,
0 1: [aba
ca ^
P 7tab.c
x.
415 tab.
Y izt4.Y.
fa.r.
σαὶ tab.
aut illic ἡ
tero c
occulitir|
t 7 ta. Vy
terS, Τῷ
ta.b.
“ 6 tab.f,
7 tad.
x 6 tab;
zf
9 5 t.p.
& 6 [d.n
4 7 tá.che
1,23.
bu taf.
€ 5 (ab.r.
d fub A. t
tabula.
ו
ודוא
VXQX.
fw fige
24. lib דו.
g carutiden
[73
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 225
b «cfi». radij appendícís" mucronem. Dcín expendíto, parem lieamenti huíus artículí ir utroque
iiit. [atere' formam effe, ut unà mecum omníbus quoque fimilem ufum afcribas,ne quum Natu
| ram celebrare in(tituis,illi inartificíofiffimam con(truciionem , cumCGialenoímponas. Reíe-
k ct4o, Ca nunc fumma manu," priorem cubítum Bectentítummufculum fuís príncipijs liberato,
166 quorum exteríus exfuo finucleuandum eft,& ligamento artículi humeri ipfum centínente
recta fectione diffecto , id à fcapulze collo adímetur . ínteríus ualído quoque cultello ab inte-
riorifcapula proceflu diuidetur, & utroque princípio deorfum reflexo;huíus mufculi carno
fa infertío ín os humeri anímaduertetur : qua diffecta ad radium ufque, fola manu à fübdi-
to mufculo i(le príor auclletur . Vbi uero huius ínfertionem intuitus fuetís , ís appenfus
νι δία. feruabítur, & " pofteríor ab humero derafus ad ipfius quoque ínfertíonem ducetur , Po.
B fteríores eadem ratione agercdierís, prímüm" illum quí ab humeri ceruíce pronafcitur lí.^
4 E... berans, ac deín "1110 cui fcapula initium praebet , ut poftmodum hoc deorfum tracto," fecun,
"^ dumanímaduertas ipfiinnatum, ac fub illo ab humero prodeuntem. Quod tum demum ex
fententía feceris opportuniflimé, ubihos ín cane aut (imía príüs fpectauerís . Quando íta-
que híad infertíonem productifunt, nequeullam fibrarumínfertíionem anímaduerterís, cu^
biítiarticulum fubinde flectito & refledtito, examínaturus num uel tantillum quídem extra re^
€um tramitem dimouerí queat.quod quum inartículo folis ligamentis harentí, &cíam pro»
pemodum luxato,obferuas,quíd fieríín nobís arbitrabere, artículo tot mufculís adhucueftí-
+0 Vttamenhacomnía exactiüs rímerís,ofTà inuicem feiungenda funt,non folum humeri
«umulnaartículieratía;uerüm & radij cirm humero, & radij rurfus cum ulna , Praeter 11066
nim quód nihil utilius fefe ínfpiciendum ín tota'refectione luxationum gratia offert, ita pro»
fecto eiufmodi artículorum infpectíone, nulla ín uniuer(a Anatome mihi iucundior Ípecu-
latío occurrít.
DE שק 0 > 2 נא 518ק0פקא 1. 8
₪ Capt ΧΙ ΙΧ,
- ש 02 NONI זא ז 5 ג תפ הג ץצ 0
ץג TIS
Culitut γιον
uentum adn»
nifZratio,
126 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
QVADRAGESIMI NONI CAPITIS TABV
las,ciufdemtpfigurarum & characterum Index.
PRAZECEDEN'T EM paginamoccupanstabula, quatuor complectens
figuras numero inffgnitas,no buic tantum Capiti;uerim ctíam c9'alijs plerisgs utilis erit. IN'c ue
τὸ dein pluribus prafigtda fit Capitibus, bic omes fuarum notarum indices fum explicaturus.
oculo ad perineum. feu interfémineum diredlo, "כ כ Prima itag figura corporis δὶ menfa proni ג
offendit fémora in lateraadmodum diffen[a,ey* penis corpus uniuer[o interim [corto cum tefti»
busscute,adipe,ucnis,neruis, co" arterijs undid; abfeclis.
2 Secundafigura nuda quodammodo common[Lrat o 2 que facri offis lateribus committuntur,
ac ilium c9 coxendicum c pubis offa appellantur . ἘΠῚ: femorum oftium portiones adhuc appen
dent und cum ani יש penis mu[culis:quos ideo ab ipforum exortu dependere finximus כ ut penis
corporum orígo urine; aq * femini cottumunis meatus inibi in confpectu effet, qua fum fum tfub ῥ᾽:
bis offibus flectitur.
3 "T'ertía,penemtran[uer fim difféclum in boc offendit;ut penis corporum tfübflattía, co" coalitus,
qo cumuríne meatu connexis oculis fubijcerentur.
4 Quartafigura integrum commonfErat penem,una cum uefíca bíc exporrectum;ut propríus uefr^
ce ceruicis mufculus intueri poféit.
CB vas4. Duopenis corpora, penem quodammodo uniuerfum con[Hituentia,
C,C 2,4 Duorum penis corporum exortus.
D 1..3.4. Penis glans quam alij preputium nuncupant : eo nomine cutem, qua penis obtegitur,
non dignantes.
E,E 3 Fungofarubra penis corporum fubftantia.
F4 Mutuus penis corporum connexisq9* neruca eorundem fubftantia כ que orbiculatim tfüngo»
fan. fubflantiam complectitur.
G ....3.4 7 eficee meatus urine feminids getítali ΤΑΣ
ELI ys Duogprimi penis mu[culi,in prína quidemfigura [uam jeruantes -fcdem,in fecutida autem ab
corundeh principio dependentes.
K,L v2 Duo pofteriores penis muculi,feu tertius "כ quartus, quiin prima figura integri;in fccune
dauero ab infertione pendentes con[piciuntur.
M בכר Mufculus orbiculatimrecliin teflinifinem ambiens feeciumis excretioni prefectus,
ΝΑ V7 efice ceruicis mu Culus , urinam, ne preter noffrum arbitrium defluat,cobibens.
OO » Membrana pubis oftium foramina occupans.
a "'eres ligamentum,d coxendicis offe ín rotundum femoris caput infertum.
Q4 7 efice corpus.
R4. Glandofum corpus uaforum femen deferentium infertionem excipiens.
$,S 4 Portiuicule funt meatum, quibus urina ₪ renibus inue[ícam ducitur.
'T,T. 4 Portiuncule funt mcatuum, femen in uefíce ceruicem eiaculantium. IMufculos autem ín prima
figura femur amplexantes,cbaracteribus non infigniuimus, quodilli in mu[culorum tabulis dil
gentiffime annotati füerint.
E T SI penis conftructionis enarratio in quintum librum, ubi generatio
nísorgana períequétur,opportuné referuanda ueniet , nihilominus ta^
men ín pracfentitantam huius mentionem facere expedít,quantaad mu ₪
(culorum penís defcriptione exufu eft. Penem 1737 praeter" cutem qua H 0
inuoluitur duo בוט 013,860 63 60 intus fpongiz: modo caua effor 64
mátcorpora,quorum dextrum pubis offis dextri" fedeenafcítur,pau, 99. /
\ lb ínferíus quàm ubi טח pubis offa dehifcereincipiunt.hocuerfus 1 x n
finiftrumlatus modicé exporrectum,cum fini(ito coitcorpore,à pubís offe finiftro principii Lb que
ducente. His corporibus tota penís conftatrnoles. atqj hac corpora ad inferiorem ipforum fe bics afi
dem, qua coéunt ueficae * meatum fibitoto ipforum ductu ad 'elandísufqueradicem fubna- ME
tum exigut;ubí canalem huncürínae femíníqg communem,corporailla ín unum prorfuscor^ tur.
pus confufaamplexantur,quemadmodum quínto libro auditurus es prolixius. Nuncením 6
pront dna ad quatuor mulculoru m deícriptionem,modo dicta,abundé fufficíunt . Ab anteríofí τὰς fc- - 4
ו ἰν deanularis * mufculi, quem recto ínte(tíno ut excrementorü prefitegeftioní obnatum A ו
cebimus,
Penis confli-
ἐμεῖο.
DB HVMAÁNI CORPORIS FABRICA LIBER IL 227
5}, cebimus; duo carneienafcuntur mufculi; illis prorfus fimiles qui à pe&orís offe ados v refe-
IE. rens porriguntur. Ambo enim ínuícem proximi funt,& internis lateribus mutuo comíttun-
Ja fpc. tur,rectaglurfumin príora ad urínarij " meatus fub corporibus illis ad fuperiora reflexum a^
Ícendentes;eíus meatus lateribus inferuntur,& inuicem diremptí,corpora penís nonnihil di^
fa P gítorum modóamplexantur. Alij duo utrínq; habentur finguli, ab appendice offis coxendi
| ^ eispauloinferíüs quàm penis corpora;príncipium ducentes.quod carneum eft, & oracilc;et
oblique furfum procederitem effícírmufculum, quícarnofus femper permanes,fui lateris cor
porinonproculab exortu ínferítur.C)uatuor hís mufculís penís radix uoluntarío Ímpetu tra
hítur, hínc& erectionis quandam uim, przeter naturalem facultatem ipfiinfitam , obtinens,
Quanquam duo priores mufculí in urínze femínísq; excretionibus,communem illum urinze
femíniQg meatum uelutí digítis quibuídamaperíre uideantur, ne meatus ín obliquo hocrefle-
xureítrictus,eiufmodi humorum expulfionem prohiberet,& potifTimum femínis,cuíus eia
culationé(etfi urína multo craflius fit)ímpetu Natura perfici uoluit. Nifi ením hí imufculiinfe
riorem meatus fedem in hocreflexu deorfum uellerent;ín penistentígínetotus meatus occlu-
deretur,quodipfius fuperior pars à diftentís corporibus 3060 pertinaciter huc illuc allicere:
ταῦ, Porró;utmufculoshos commode ageredíarís,reliqua cadaueris pars, quz adhuc re
liquaeft,refumetur;ac dí(tentís quàmmaximepofflis femoribus,orbicularem fectionem inaní
ambítu duces,qua cutem adadipem ufque(quem hichabes copiofiffimum, maxime humi-
dum)diuidas.Deindelongam fectionem per futuram ín penís inferiori (ede acfcorto con fpi^
cuamín cute perperínaeum(quod ínterfemineum alij uocant) molícrís,que adanteríore uígg
orbicularíslíneze fedem pertíngat.Poftmodum cutem hamulís, aut digitis eleuatam;híncín^
deà fubditis oreanís nouacula díuellís atque mufculos qui fefeabfecia cute offerunt, paruo
cultello à 1015 exortibus liberatos,ad infertíionem ufque perduces, non per tranfennam fi; ngu
losfeorfum expendens,cum calculorum eruendorum gratía כ tum fiftularum ulcerumGino^
minehacfíedenonínfrequenter homínes ínfe(tantíum.D einde eo obferuandi Ífuntquog exa-
ctiüs,quo mínusaliquíd à Galeno dehísproditum habemus.Quádoquídemlocusín quo iL
losínoperede Admíni(trandis fectionibus profecutus e(t,unà cum quinque & dimidio eius
operís librís ncuríatemporum íntercidit,unà cum ipGius de Vlufculís peculíarilibro,ín qui -
bus proculdubío horum mentíonem illum feciffe Arabumlibri commonftrat : unde etíam
prorfus fperandumeft,in Bochara Perfiz cíuitate cuíatem Auícennam fuiffe fat nouimus,
hoslibrosomnes aliquando non ínuídentibusfuperis,inueniendos . INififortaffis Auicen ἡ
naetíam illíslibrís de(titutus , Orobafij duntaxatoperibus ufus fuerit , ὁ quibus uerbotenus
hocquidquid dehomínis fabríca prodidit;defcripfiffe uidetur,
JO ELIGE RI LG S Le SM 777 778.0 0
urinamyne preter arbitrium ex με ἴσα profluat,inbibente.
Caput Li
FILIPSmfulcffigieminuris quarta figuratabule precedenti Capiti prapofite
commonfIrat, IN literanotatarm, quemadmodum c5 uigefimafecunda ₪ uigefimatertia figure
ad characterem e. IMulicbris uero ucficee mufculum proponit uigefinequinte libri quintifigu
TE y. Quod autem illas figuras bíc non proponam; binc potiffanum τε, quod eifdemfiguris pa^
Qínas occupandas minime duxi.
D uírilís" ueficae finem,ubi in collum ceruícem"tcterminatur, " elando
fum quoddam corpus ipfi obnafcí, quintus liber dedarabit;qui etía uni
ueríum meatus ductum explícaturus e(t. Mufculus aut&íam nobis pro
pofitus ínter glandofum íd corpus & reflexum confiftit,que ueficze cer-
uix fub pubís offe prímüm molítur. Mufculus totà fere hc meatus fede
orbículatím ambit. E(t nang orbícularís, c oblongianuli, autoblongi
J|rotundítg meatus effigiem exprimit, fibrís tranfuerlim circularibus ínter
textus, X fuperíüs iuxta glandofum corpus craffior quàm ínferíüs. Atgíta ín uírís habet. In
mulíeribus ueró,quarum " ueficze* ceruíci eíufmodí corpus glandofum non adnafcítur, mu
e ifa. fculustotummeatumambit, qui à ueficze corporein fuperiorem fedem colli uteri nó procul
|. fi.4. apudendo* fubingreditur:& mufculus híc quanto ín mulieribus prolixior cft, tanto ctíam
If pP tenuior uifitur,eundem tamen prorfus ufum inhis acín uírís ργο Πᾶς, Prímaríó ením ín hoc
I f ipfum Natura condídit,ut meatuí ueficae pracficeretur,obftaculo futurus ne tranfuerfz ucfi-
| L cefibremotufuonaturaliurínam preternoftram uoluntatem excernant . Operzeprecium
| € 2 enim
|
T'eytius σ
Quartus.
AMT ufculoyi£
officium.
": dil
10
F'ivilisucfice
aufculuse
AMuliekris.
AMufculi
fuss
258 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
enim fuitegerendís ex corpore recrementís motus praecffe uoluntaríos . (i cafu entm naturali
duntaxat motui excrementorum propulfio commítteretur, contínuo recrementa emanaret;
ατ [4 praeterquàm quód fcediffimum cenferctur, ad plurímas actiones , quas tota uíta obi, |
mus,infignes noxas inferret.) uo mínus igitur ueficae circulares fibrze, urínam quoties ipfa |
aut copía,aut mala quapíam qualitate homine erauat;ctiam citrahomínis impetum propel-
leret, Natura meatui ueficae hunc mufculum pracfecít;quolaxato urína tranfuer(arum ucfice
fibrarum ui prefTa excernítur,ínterdum etíam huícfunctioni auxiliantibus" abdominis mu bte
fculís,&' fepto tranfuerfo fpiritus compreffuadinferiora depulfo. Quum ueró urína efluxit ub |
denuó mufculus conftríngitur, quicquid exurína relíquum meatui adhucinhzret protru- ₪2
dens.R'elínquuntur autem tres quatuor ueguttulz, qua emifTa iam urína promanarefolet, |
Atghícalter prafentís mufculi ufus cenfendus eft. Qué d ueró ad excretíonis promptítudi ^ |
néuclocitatemQg quícqua (ut Galenus afferit) auxilietur,quodGis praecipuus ipfius fit ufus, |
nequeo (atís affequí. uo ením magis remíttítur, fuami comprimediuím laxat, eo liberioré |
reddít meatum,quí apertus & amplus maiorem urínzà circularibus uefica fibrís preffze co |
píam tranfmittít,quàm filaxatus mufculus nónihil fuas fibras ad expulfioné dumurína pro»
fluit quog;íntenderet,acnefcío quaratíone per uniuerfum egerendi tempus ageret,itaangu^
ftiorem meatum reddens, fcelicioremQ urine excretíonem uítíans.INec profecto aliud (& ἢ
List f» Galenus fecusarbitretur)eft,quo meatus ne praeterarbitríum urínaemanarcet;arciaretur, ab
ἀφ πος, quem modo narramus,mufculo.C)yuandoquídem à Gialeno ín medium adductam mca !
tus anguílíam & longítudine uarijs circumactibus iunctam, refellit mulicrculari urínze" me
atus:quíetfi períndeacuírorum ad ínfertíonem ufqsquam ín uterí ceruicem molítur ,arctus
fit, breuis tamen e(t, & rectà deorfum breui ínteruallo uterícollo exporrigítur, Caeterüm cer
uicís ueficze mufculiadmini(trationem ín fecundum pofthocCaputreijcíam,ibidem illum
unacum fedis mufculis agereffurus.
DE RECTI INTESTINI MFESCFLIS.
Capit LI.
T URZE GT. Tin teflini portio cit fuis mu[culis d corpore refecla,qua
dii reliqua eximimus intefTina;in corpore adbuc relinquere folemus.
A Redlum intc[Hinum,quod in libri quintí tabulis euadet confbicuum;
E b pre fertim autem oclaua figura c9 uigefünafecunda.
SUM B,C Duo mufculi inteffinum post egeftionem furfum trabentes.
JD Mufculofa t fubflantia penis radici adnata , in mulieribus porro ad
infünam pudctidi partem commi/fa.
lufüper ID. fedes notatur.;a qua in penem mufculi duo pronafcitur.
E GCircularis mufculus, ne preter arbitrium excrementa deijciantur
precauetis,
[
488 καῖ
Y ad «Οἱ
ג
) גג
| taríamt excrementorum egeftionem prohibet. " Mlufculiitag fedem ^ "
| furfum attrahentes,lati & tenues,neg admodum carno(i autrubentes - E
funt,uíxab aliquibusoffibus oríoínem ducentes. A lieametís ením ex
pubís offibus , & coxendicís ofle , & facro exortís , quae huíus regío-
nís mufculís obducuntur, ipfa demum perítonzí ínfima fede utrín-..q
quefinguli enafcuntur mufculi,quideorfum protenfi,rectum ínteftínum amplexantur, ext, € ו
mze ipfius tunícz inferti . Praefentes mufculí quumlati admodum fint, & fuís finibustotam τ΄
inteftínilatítudinem ambíant;ipforum " pertío radíciquog penís, mulieribusueró uterícol 4D.
| loadnafcítur. Quod nonnulli perpendentes , tres fedem furfum agentes mufculos recenfue.
runt, Vtcunguero fitiomneshorum mufculorum partes parí preficiuntur muncrí,quo fede
11160 ab excretione furfumalliciunt, quídeorfum pellebaturuiabdominis mufculorum, & fe-
ptitranfuerfi ,auxilíantibus etíam fubínde omnibus thoracem arctantíbus Ípirítumg conti
| nentibus mufculis . Caeterum illis quianum furfum ducunt mufculis nulluséregioneoppo-
nítur contraríz functionis opifex,quemadmodiü ín omnibus fcréalijs partibus mufculi equi-
dem opponíconfueuerunt . INequeofcítanter híc [Natura priuatímab aliorum mufculorum
con(truciioneaberrauít. (cíebat enim interdu à mufculís octo abdomínis unà cum fepto trà
uerío,
iE
| Mufculi fe»
| 7
| tes,
|
rE.c*6 fr.
Mi.sa e» 52
fi.ca. 4.9 li.
:M.
F s ta.F, G.
^or. tab.
M.
H 1,2 fi. ca.
49G.
» as fi. lib.g
| zx.
1 5 fi.cap.
49 HI.
Un: fi. ca.
18 lib. 1. G,
| H,LK.
| 10 fd. y, P.
|
|
τ filis.
| o,
| : fi. cap.
49 6C.
j vii factis
MLin xz cz
3 ocsfil.s.
|
ג
ב 4
B, 1.4.9
CGD,E.
“αν, “Ὁ € — M
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 229
uerfo,fedem 2060 propellendam,ut ncàrclatis quidem mufculis prompté queat reuclli, Ab
horumfine* alius praeterea mufculus extremum recti ínteftiniad cutem ufg amplectítur,qui
pradiciís fimiliter non admodum carneus;fed mucore quodam oblitus exiftit, fibras ramen
orbiculares tranfuerfas ueadipifcitur.Elatíori parte qua dí&tis mufculis connafcitur craffior ,
quàm ínferíori eft:quàautem cuti(utlabrorum mufculi)permifcetur,peculíare cum ipfacor
pus efformat. Cohaeret autem fibrofis nexibus * meatui ueficae ín uirís , ín mulícribus uero
" ceruícís uterí principío.C)uanquam etíam' duorum mufculorum,quibus;n uiris príncipitt
perrigitinteruentu,peni committatur, Caeterum pofteriorí fua regione; quatuor ad offis fa
crí finem locatis officulis(quae Galeno incognita oftendímus) adnafcítur. Ex lateribus con-
neciítur teretibus ' lígamentísà facro offe íncoxendicis os pronatíis . Pracfens mufculus non
adeó,atgy medentíiuulgusarbitratur, breuis eft,fed longus, & fecundum magnum redii in.
te(tini longitudinis interuallum exporrectusuifitur. C'uod nó perfunctoricab illis uenitper
pendendum,qui fedis fi(tulas & excrefcentías, quas Gexduaze 0% κονσϊυλώματα Graciappellát,
fubinde przefcindereueretur,huíus mufculi munerís abolendi metu. Licet enim mufculipor
tío autferro diuidatur, aut quauísalia occafione díuulfalaceretur, tamen quum ]latíor fecun-
duminteftini longitudinem fit,eíus munusnó íta prompté ín eíufmodí admíniftrationibus
aboletur.Mlufculus í(tecírculatím ínteftinum ambíens,illius oríficium ftringit,neprzeteruo
luntatem inteftínanaturali (uo motu recrementa contínuó gerant, feduttépeftíué dum aut
mole;aut uítíata quapiam qualítatehomíne excrementa mole(tat;mufculus híclaxatus inftar
fidiíanitorís eatranfmittat. Quemadmodum ítag huius mufculi cum uefice meatum? am-
plexanteeadem eft effigies, íta etíam utrorumque par ufus , quo nimirum con(tringunt: ob
quodetíam ambos nonnulli σφιγκτῆρας, quafi dícas conftríctores, appellarunt.
ΘΟ TRE LANE SUNG ERE ΕΣ FO IND IAEA IZ SUL
lorum adminiftvatio, Caput LII.
OLL t uefice & ani mufculorum adminiftratío ab ipfa uefica ínchoabi
tur. hancenímá perítonzo* quàinternze pubis oflis rcgíoni obteditur,
|| cultello autnouaculaliberare adeó conuenit, ut ipfanon amplius aliqua
&] [ua fede peritonzeo fitcontínua . Deínde penemà pubis offibus díríme-
reoportet:quod ubi ínuícem hec committuntur, medíocrí ncgocioperfi
cies,quum nerueís duntaxat & fibrofis nexibus penís ibídem haereat. Ac
ubíinuicemoffa remouentur,;penisig corpora " initium ducunt;acutiorí
cultello horumcorporum ínítía proximéab exortu funtabradenda, ut penís ab oflibus liber
pendeat. Vlox cultro aliquo pubís offa inuícem dírímes,fectione peripforü cartílagínem du^
cia.quam fanéleuíoriopera quàm pleríqueautumant perfecerís,(i modó offium medium ad
admufífim tetícerís, Haecfectio quoníam prius femora erant diftenfa,ilico utínuicem offa ab.
Ícedant;occafio ετίς C)uo ueró remotiüs offa di(iungas,uchementíus quoque femora abdu-
cenda funt.quod feceris longé commodí(Time,(i uno cadauerís crure à menfa pendente,& re
liquo adhucilli íncumbéte,in men(zlatusacutum'ue, os facrum collocauerís,& deínde utrín
quefemoribus & ilium offibus reflexis , offa pubis quantum lubet díduxerís . NNuncuefica
uniuerfa cum peneín confpectu adeó íacet,utetíam " mufculum ueficze collo obducta prom.
pré anímaduerfurus fis , Vtautem fedís * mufculos pariter íntuearís , cultello fenfim uefica fi»
mulcumiípfius ceruíce à recto inteftíno tran(uerfis fectionibus feparanda eft [πῃ quo opere
anguínem,fiís ex uenís & arteríjs profluxerit,fpogiafeduló elues. Vix ením (nifi fortaífis ad
modum operofeomnía uafa uínculís íta interciperepoffís)fiet,quín inter diffecandum uas a-
liquod, autcafu punctím ictum , auttranfuerfim 666113110 incifum , fanguínem profundar.
Ablara igitur uefica,et connexu recti ínteftíni mufculorum ad penis radícem etad mufculum
uefica perpenfo,eíus inteftíni mufculos ageredíerís , qui fané cítra operofam (cctionem funt
fumméconfpicui, (i modo diligenterab ipfis fanguinem, quí hic folet effe moleftiffimus, ab^
fterferis. | Opereprecium nuncforet, ualídits adhucpubiís offibus diremptis,cultro aliquo
acutíoríligamentum facrum os ilium offi connectensín finiftro latere díuidere, ututrunque
crus cum offequodfacro commíttitur feorfum tractari poffit, dextro crurí facrum adhuc
haereataut fini(tro, prout nímírum mufculos quí adhuc reliqui funt, ín dextro aut finiftro
crureagerediuifum erit. Ad hanc cffigiem crus illud confpícitur, quod decímamfextam mu.
Ículorum tabulam con(tituít,
5 DE
AVfufculus
oybiculatim fm
Galeni in lis
de V fi bar.
de eibiam mo^
uentibus mu»
Κις fenten^
4
qumdeferibti
one enavra-
tu.
Τ δία mtous.
250 ANDREAE VESALII BRVXEELLENSIS 1
DE סקא ΡΟ 1 2410 יד א עפש
bus. Caput. 4,1.
jROXIMVYM quidem nunceratfemur mouentes mufculos defcribere,
ἢ demum explícatís antea mufculis fitu uiciníores agorediín ftítutu fuit
fct: uerum quando fedtíonís potíus,quàm uícinie feriemfequi propofitü
| eft;ante mufculos femorís motuum opífices , tibíae motores ín pracfentía
ueníütpertractandí.nam quoufghosafferuas integros, commode illos
] admíniftrare nequis. Cacterüm quo tibíam mouentes mufculi infignío-
| res, & proceríores,magíst confpíicui fint,co etíam mínus Galenifenten^
tí, & potiflimüm in illoru functionibus explicandis afentírequeo, quauis interím etiam no
omni ex parteis (ibi cofentiat . Cuandoquídem non procul àcalcetertij de Partíum ufu libri
tibia motores recenfens,atg fua potíus imaoinationealíorumq diffectionís profe(lorum li^
brís,quàm uerafectioneductus,nouem mulculos enumerat, quos femoris os amplexantes,
tibíae motores efTe hac breui fententíafcribit , "Tres quí anteriorem femorís fedem occupant,
atgomníum huíus locí mufculorum maxímifunt,rectàad genu feruntur: horum quídem
unus ímplantatur patellze carnofaà apprehenfione, duoautemrelíqui unum maximum pro^
creant tendínem,qui latefcens ímplantatur totí patella, (tríngens eam exqui(ité,& continens
cum fubiectis,Deínde autem praeteruectus artículum;an terioribus tibíae partibus inferítur,
eum (i tubeatur extendens, unà cumtoto ipfius genu artículo. Alij ueró duo mufculi utrag
predictorum parte)hícquide externus,illeaute internus;ín tibiz lateribus inferuntur, ambo
obliqui motusopifices.Quinang internus eft;crus intro adducít;alter autem extrorfumab-
ducít.Enafciturautem 1116 quidem ex comiffura oflium pubís , hícueró ab extremis partibus
oflis coxendicis:optimé ením fic utríg crusad motus oblíquos abdu cturicrant.In medio au^
tem ínterhos Ípacio;alíae tres funt mufculorum explantatíoncs,paruis motibus ipfum genu
mouentes.Flectíitením genu,etad interíoraadducít tibíamís qui eft continuus interioribus:
abducitautem extrorfum fimul fle&tendo,uclutínuoluens cam , is quitangit externos , Reli
quus,qui & mediusomníum cft;ín femorís caputínternum ínfertus,flectit quidem totu quo
quefemur,cum eo autem fimul & totam tibiam eucllít, mmiíttensfe εἰς qugeartíiculum ambi
unttlígamentís 3ufq ad" alterum maxímorum mufculorum,qui ín tibía reponütur;ut fimul
quog tibiam ipfam totá trahat. Relíquusueró noue mufculorum artículum genu mouentiíüt
$racllís & logus, ex ilium offe enatus, tibia furfum extedít: ín ea potiífTimiü figura crus totu fta
tuens,ín qua molíentes;acfubigentes,pedead ínguína alteríus crurís furfum ducimus. Poft
hzcuerba Galenus Naturáin hort mufculorum con(tructionelaudaturus, proculdubio ín
prímís exemplaribus fubiunxerat,mirifice& hic INatur&omniía prouídille,et que reliquo có
textu fubfequuntur. Aceum" mufculit,quemín poplitelatitareinnuit tcporís fucceflu,et ín re
fcctione fimíarit perítior,cognofces,haec quog fuo quodad nos demanauit,exeplarí ínteríc-
cít. Praterauté hosomncseftparuus mufculusín poplíte,genu quoq flecteus. Vt fimulom
nesab ipfo hacferie enarratí,numero decem cenfeantur.Hazec faneípfius oratío claríflima eft,
exqua quíuís etíam citra infpectioné quos enarratmufculosimagínatione fibi pulchré cófin
gít.at quam fit uerítati cofona,partím ab ipfo ín fecundo de Adminiftrandis (e&ionibus,par
; timuero ex fectione dífcíto. Verüm quando ipfius orationis feries in (σοῖο de adminifiran:
dis fectionibuslógíor e(t, quàm ut tota hic defcribi debeat;ego femoris mufculos eo ordíne,
quo ibídérecenfentur,enarraturus fum, Galeni fentétíam poft mufculi defcriptione cotinuó
fubíjcíens,acparíteraddens,in quoordíne ín preícripta exlibrís de הג ufuoratíonehunc
illum'ueenumerauerir. Nihilomínus priufquamufculos agerediar ,íd fummo ftudio abs te
cótendo,utquot motib.tibiaagís,accurate examínes. Gialenusin libris de V fu partiu,ut pre^
ccdés atteftaturoratío,tibíà extendi fim pliciter díxít, no adíunges cà magis autintrorfum aut
extrorfum,aut prorfus ín medíü rectà extedí, At flexione uidet tríplice enumerare: unà quati
bíáretrorfum,feu ín pofteriorafurfum uerfus exteriora duci ínnuit. altera, quaíntrorfum illa
furfum 3668 391 dicit.tertía,qua tibia ín neutrulatusin dínante,rectàflectimus. Quanquá ter-
tit huncducti duntaxatflexionís nomíne,& przcipué in feciido de Adminiftrádis fectioni
bus donareuídea£. Deínde ín pracfcripto ipfius fermone,fecus atqj in librísde Admíni(trádis
fc&tionibus tibi ín latera moueríaffirmat,quü unu mufculü hancextrorfumabducere;alterir
introrfumadduccrefcribít. Poftea , ubig moti tibíze affignat; quo hzecfurfum oblíquéuclut
adalteríus crurís femur ducit. hoc motu tíbiaagiabillis cofpicimus, qui pedibus coríaínlie:
neis (tratís emolliüt,aut quit piftores maffam apud plerafg natióes 691601. Atqp hos motus ita
Galenus enarrat,ut propríos prorfus tibieillos efle arbitret כ ipfist peculiares mufculos affi
gnet,
Quionidnt |
in oratoris:
fcric tibiam,
miouetes ny
fculos [torj
fim figua \
los pertrás
abunus, |
ante noJirà
enarratio e;
né nullas no.
tas margin
adijciemuss
4 Intelligib:
opinor pri
nun pedent
]וד
e 12 (f
fignitim.
b T. τι
3 tab .x.
t4b.0.2 d.
tab . cba,
16 A.t
11.4
τ cba. 6.
9107.
1 4004- Ὁ
1
|
|
|
1 10f4. 9.2
[Ὁ rnta.
Ju
1.56 t4.
R.
2 fi.t.:9
b.aablad 4
| ERO
| lbs T
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 231
gnet ;qui interím rectilfima fies xione etextéfione tibia, quícfcctefemore,foluagatur. Síenim
tibía ci i pede ínlatus digna anímaduerfione ducit,id fané femoris fit beneficio.INeg eft quod
huícparadoxo corroborádo plíxiüs infi(t3, quu ipfe íam admonitus luce 1 απ πλδάπιοτ,
tas,tuá tibítimmoto prorfus femore, dütaxat rectiflimo tramite flecti exteditg.Quanquá quit
motus hos examínas,nó perfunctoriéanimus femoris motibus adhibedus fit. nifi ením gna-
uiter attederís,teinício femoris caputín coxendícís offe (itu mutabit.unde etíà mox alía tibize
flexio extefioc, quàm prius,apparebit.Sed quum ín re maximoperenotáda;nó adeo fecordé
nücforequepíam arbitrer, quínadhibítis offibus hec feduló rímetur;atg ín ipfa fectíoncexpé
dar, mufculos ipfos ageredíar ealeoe , ut fecudo de Adminiftrandís fe&ionibus Galenilibro
adaperto heclegas.nifi ením illius tibui obftaretenarratío, diuerfa Ιδρεῷ faciliorí í,quam Gale
nus feríe,pre(entes mufculos tecenferé. Primus ítaqsacuto exortu principii, ὁ neruca füb(tà
tía& modiíca carne comixtum ducít,ab' anteríori oflis ilit fpinze fedejautab ilíu offis appen^
dícisanteríori extremo. Hiícmufculus non proculaborioíne totus carneus euadít, & modice
" ש
dilatefcens,eracilis permanet:cíus rame latitudo ipfius craflitiem Ípiffitudinem'ue duplo (ut
* ficdícam)fuperat,& hancformam mufculus ad tendinís וט productione retínet,quí ab ilii
offis (pina deorfum oblique uerfus interíora fenfim adcó prorepít, ut ínternit femoris latus
tandemiuxta mediam femorislógítudínem exquífité occupet: híncadhuc magis inínteríora
retorfum paulatím procedens,e rcgione" ínterni femoris capítís iuxta genu cófiftit, ad quod
* ueluti obliquo ductu reflexus, atmorfum defcendít,tendínemín anteriorem tibíze fede" ínfé
rens.Porró mufculus tendinehunctum prímum producit, quando ad anteríora fecundu fe
* morís caputreflexus,g. racilior teresqp elicitur . T'endo enimipfius non latus,fed adamuffim
». (quicquid Galenus fuis fidens fimijsafferat)teres eft;tibias ofliad ínternü latusacutae illius lí
. nea Íccundum ipfius longitudintexporrectoe infertus.Hunc mufculii Galenus ín feciido de
g
Adminiftadis fectionibus primu enumerat, in praefcriptaaut£oratione nont. S utrobique
huíus muf(culibencficio tibia furfum adalteríus cruris inguínajautad femur allici arbitratur;
químotus nó huíus foli mufculi opera,ucrum femur mouentium ὃς tíbie mufculorum auxi
סון unà perficitur, 'Tibianangfuís mufculis flexa,& femoredeindefuorü mufculorü opefur-
fum ín interíora ducto,motus ille fuccedít. Nifi enim flexa prius tibia femorís motu fequere-
tur,eíufmodi motu tibianequaqua: alteríus cruris femorí,auttibíze;obduceretur Secundus
mufculus amplo,etprorfus nerueo' príncipio ex pubís offeenafcítur, Vbi enímpubísoffa ín
uice "cartilaginecomitcuntur; fecundum comiffurze longítudined duo fibícontigua oriuntur
mufculorü principia, quorualtertm ad dextru crus, שה ueroad finiftrü deferta fecundi
huncmufculü conftituens. T anta ítag huíus mufculi principi) eftamplítudo;quáta pubís of
fium comiffurze e(LI6gitudo. Principi hocnó procul ab וס [τί ξείπ8 craffiusqy, etcàrno
fum pror(us efficitur, uteíus latitudini craflities uix cedat, & "mufculus paulo mínus toto te.
rés cuadat,quideorfum perfemorís ínteríora defcendes,fenfim graciliortantifper efficítur,ut
Íam ínternufemorís caputnon proculà genuartículo cótingens,in cxacu teret "tendíne fi
níat;cade fede qua prími mufculi tendo tibíainnatit, fed tanto interius , feu pofterís,quanta
prímí mufculi tédinis eftcraffities.Híc mufculusin par uobefis muler ibus, rigidum quoddà
& durüligamentum,feu neruus, feu tale quid efTe apparet, εὸ quod excarnís ín illis mufculus
nerucà fub (tantia dütaxat habeat, & exíguo adipeobtegatur.Prafentís mufculi beneficio Gia
lenus ín precfcriptaoratione;tibíaad ínternulatus kincidut fits illu ín feríe quintum enume
rans.Ín fecundo aut& de Admini(trandisfedtionibus libro,tibia 0131105 & interius mufculi hu
iusauxilio attolli prodidit. hoc c(t(fi modó re& ipfius fententia affequor) pracfenté mufculis
tibiiuerfusíinteríora maxime ínclinanté Électere.quod enim attollereipfedíxitmihi exa infi
nuat.Perficeres auté cíufmodi moti, fitibig extremirunà cum pedealteri tibieimponeres,quí
motus & flectentíü tibiam mufculorü ope, & femur quogíntrorfum ducentíum flectentiut
auxilio celebratur. Quippefi crus utrüg: recti;neg: proríus 11060 habueris , nó integri δὲ
critímmoto femorealteríus crurís tibia,uel minimum xiltericrurí implicare autucl oblcuriff
merígídi etii cruris tibia ínalterülatus,ímmoto femore,deduccere; Tertius cualijs ut mínímir
tribus mufculis,ex infima coxedícís offis fede nafcitur. Ab eíus nàg offis'appendice(queno
bis atibus ín efus oflis infima fede;in fimijs ueró & canibus quüranteríoribus innítunt pedi,
bus,in extima habet)ordínataí Ícriemultorit mufculorit capita pr incipiu ducit, quorü tertius
hícmufculusomniu "potir emit exigit. ΔΒ elatíoriem & maxime pofteríoti eíus appedícís" fe;
de,nerueu ugracilet princípiue üeducitur:quod deorfum deícendes;alíquantulu fuborígine car
> nei fi terere quodámodo con(títués mufculu,fuo príncipio íam loge craffiore.Hicdeorfum
? perfemorís pofteriora prorcpít, aliquantulu oblíqué tátifper ductus, donecad pafteríore [ὦν
€. Α΄. dem
Primus tibia
TIOWETELUPI.
Lil.ide «14»
0
G ecundus,
"T 'entius,
1. 51 de Ad,
mi.fecho.
Quartus,
LilideAd-
mi.fcclio,
Τα 4d-
mini. [ccLo.
Quem Gale
nus quinti Te
cen[cat.dein
quisueré quin
zus fit.
252 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
dem interni femorís capitis propter genu pertíngat." Ibidem enim extenuatus , & ín teretem
quog(non ueró ut Galenus docet,latum ) degencrans ' tendínem, ín 0112100 ἀπιοιίοσγα οβεί,
tur, eadem regione quà nuper commemorati, infertionem tentans . Sed 61085 mufculi tendo
hocfibi priuatim uendicat,quodanteríorí τί δία fedi ad internum acutze illíus líneze latus hae
rens,ad medíum uícjlongitudínis tibize properet, alijs tendínibus tibiae infertís , haud «απὸ
defcendentibus.Gialenus nulli mufculo tibiam mouentí,adeó oblíquum affionat ductum,at
quehuíctertio:non anímaduertens, prímum " muículum longéoblíquius duci, quum is fci
licetab iliam offeantrorfum in interiora femorísad pofteríora ug propemodum defcendat,
& híncruríus obliquo ductu ín príoratibíz feratur. D'einde* mufculus qui ordine quartus
erít,obliquiortertío uifitur, illum nang fimiliter atc; huncà coxendícis offe pronatum,ín an-
teríora tibíze fecundüm femorís externum caput.prorepcreaudies. Vnde etíam tan tooblíquí
orem pfo tertío quartusiftefitumexígit quanto coxendicisoflis fedes,unde uter principíu
fumit,femoris interiora magis [pectat. T'ertíus mufculus ín prefcrípta Galeni oratíone fexcus
eft,quem inibi ínquíttibíam ín ínternum latus ínclínantem Hledtere.In libris ueró de Admíni-
ftrandís (ectionibus ut obliquiffimum ipi ductumaffignat,íta quoqueobliquiffimi motus il
lumautorem (tatuít.Necefleenim(inquit)elt,tibia hactractam anfa, retrorfum furfumq fer
τί, δ hacín orbem conuoluí. Atq; huncquídem motum obímus ,arnon quíefcentefemore.
neceffum ením eft hoc motutibíam flecti & femur extrorfum círeumuerti, — ' Quartusmu-
feülus non zquélatum príncipium,atq tertíus,ex coxendicis Ye * appendice ducit. Huius
enim" príncipium gracilíus e(t,fed (piflum tamen. Deíndead terti] mufculi" principi; exter
numflatus nonnihil fub ipfo occultatum enafcítur. Falfum enim e(t,quodà Galeno ín quin.
timufculi enarratione, decapitibusà coxendicis offis appendice principium ducentibus affe
rít, quum quatuor capitum abillo offeoriginem ducentíum, quarti huíus mufculi extímum
effe fcribit, & deinde fuccedere tertij mufculi caput. Caeterum principium quartí mufculipau
15 fub exortu prímüm efficitur carnet, exactímufculiformam multo quàm tertij craffiorem
referens,acper femorís pofteriora fenfim deorfum, uerfus exteriora deícendens.Quum uero
mufculus femorís medialongítudinefuperauit, tenuior redditur,& externa fui fede nerucus
admodi, quafi tédínem educturus,apparet. In interna autem fede, alía pars carnofa hic ex fe
morepronata ἱρῇ ubí tendíne uidetur procreaturus,íta adnafcítur,ac(i alius hicoríretur mu-
fculus,qui quartum augeret:atq; (imulexambobus unus efformaretur mufculus, quídenuó
eraffeícens carneicuiufdam mufculi imaginem exprímit, & deorfum protefus exteríorícp par
teadmodum neruofus;ín(igni tendíne fibule implantatur,ualidam ínfertione ín " proceffum
fuperioris appendiícis fibulze pertínacíter molitus. Huius ením tendinis occafione fibula acu
tumhuíufmodi proceffum, quàtibiz coarctatur,exioit. C uinetiam femorís externum caput
inexternoípfiuslatereoblongum finum gerít,tendinis huius occafione,utapté actutó uche
retur,príuatim exculptum. Caeterüm fiuequartum hunc muftculum uníusloco, autduorü
enumeres,nihil intereft: quanquam Galeni gratía,ne ordinem perturbes , unicum opportu^
níüs flatues. [5 enim quum hunc mufculum ín homíne non uíderít, unícum duntaxat íftum
receníet,atqs ut in caudatis fimijs illi ego reperi defcribít.In fimijsenimà femoris offeenafces
pertío,quarto mufculo non admifcetur,fed ís unícus e(tadmodum in fienisetlatus. 66
tíam Gialenus illum perpetuolatum,in libris de Adminiftrandis fedtionibus appellat. Hunc
mufculum przefcriptac ex tertío de Partíum ufa orationis feptimü collocabimus., quo ibidem
Galenus aflerittibia extrorfum, imul cum flexioneabduci & quodammodo ínuolui.In fecii-
doautédeA dmíniftradis fectionibus,totam tibíam huius opefimplíci motu ín externáparté
agíatteftatur,eorü quae ín librís de V fu partíu tradiderat oblitus, et proculdubío huíus mu-
Ículi natura exactiffime propter curforem illit, cui huncín certamine auulfum uíderat, cogno
1668 . V eri(imile enim eft , Galeni illo curforís Íymptomate allectit, feduló huius mufculi natu
rain (imijs perpendilTejatg tunc(ut fané debui(Tetín omníbus)didiciffe, hunc fimplici quod
adgenuartículuattínet, motuí à natura fuifTe praefectum, & flexionem ín neutrum latus ín-
dínantem molíri, utcunqueetíam oblíquo ductu quartus híc mufculus ad tibiam prorepat,
Porró quíntum mufculü Galenus recenfet, quem à coxendicís offe tertium caputfub tertij τίν
bíam mouentís mufculi & quarti ' príncipijsaffamereteftatur, qué&non ín tibízanteríora
tendínem cumreliquís porrigere fcribityuerümad femoris caput&* mufculitibize príncipii,
parte interna ínferí,& (imul ligamentumarticulum circundans appraehendere.Pracfens mu-
Ículus,in praefcripta Gialeni ex librís de V.fupartium oratione eft numero octauus , cuíus au
xilio totum femurflectí, & cum co fimultotam tibíam euellistbidem docet.In Ífecundoautem
de Adminiftrandis fectionibus prímüm hüctibíam fenfim ín exteriora Circiiuertere,ac motu
tertíj
5 totab. f.
t sta. chgl
14.3.
{16 fab.L.
M.
X סו
» 10 tbi,
TEAM
2.6 Fd. x V
fixa
x 2 fi.capi
29li.10;
au Fabia,
b uta
c uia.
6 βιὰ,
ו
ες: βω.
3o lib. 1 N,
12 [d.Ayi&.
eft tame σά
leni πρίσιν
lus iz tabtte
Ια; Ξ.
8 iz labio.
1
i
1
ו
i
ἡ
2%
מקה
ב
ה 12016
A
tab t.z
| Bicruea
s nota -
p carnea
tem is.
12 {4.5.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ih 2533
tertij nobís comemoratimufculi fungi díxerat , quamuís non aequéualido , Secundó aüté de
huius mufculi functione dilferens,ínquít:Si hucmufculum ad caput fuumtendas,cum femo
rcetíam 11213 retrorfumíintrorfumá ferri uidetur. Deínderurfus non itamulto poftfubiun,
xíit:Poplitis,auttibíae Hlexum ínter ínfirmas tibíz actiones referendum; ac proíndelNaturam
neque magnis;neque multís mufculis ipfius flexum commififfe, uerum(ínquit)propemodit
dixerím, excommemoratís unum folum capiti interíorís furze " mufculi infinuatum;ut dixí;
tibize lexus autorem exí(tere:quanquam non magis ipfam fectere,quàm ad ínternam τερίον
nem abducere uídeatur.Hiíc quidem mufculusleuiter & obfcuré quodammodo genu 362
lum mouet.Poftmodumalios íncufat Anatomícos;qui magno cuipiam mufculo ad femoris
motum prorfus fpectante, flexionem tíbie tribuerunr,quum ís inquit: Velomnínononattra
hittibíam,ucl certe parum;quía & finís ipfius in os tibíe; ne minima quídem parte íhgreditur;
Verüm coacti funthuncpoplitís flexurze autorem dícere,quód nímirum ienorarentalterum
* muículumartículo latenter quidem ínfinuatum , quí ucl folus ipfum flectere poteft, uel ma.
xima potentia przedítus eft.porró huncpríüs cernerenon eft , quàm tibía mufculos ademe:
ris,qui furam efficiunt. Deinceps Galenus coxearticuli mufculos aggrediens;quendamprí;
munmenarrat,quoalios Anatomicos genuartículum flecti perperam arbitratos afferit. Huiuf
modifané Galenifententíjscolligerepromptum eft,quantum illi ín Anatome,qua potíffimü
excelluit, quag paflim gloríatur;fidendum fit,& quàm belléab ipfo humanicorporiís fabríca
nobis diícere datum fit, quamQ 11106168 no(traredderetur oratío;nifi totíes Clàleno contradi
cendi foret.Sedagecceptum negocii abfoluamus, fumma Galeníautorítate ob oculos per
petuo uerfante. Vlufculus itaqueifte quem quíntum enarrat; quartum caputà coxendicís of
lisappendice fumit,nó autem (ut ipfeínnuit) tertíu. Alius ením eft "'mufculus,quem híc Ga
lenus preeterijt, quí" tertíum caputab illo appendice nancifcítur,et;utpaulo poftdicam,inau
tcrioratibíze fub tertio muículo repofitus deducitur. Sub hocigitur qui Galenism latuit, ille
2 muículus quemís quíntum recenfet,exorítur ualido & admodum craíTo ? príncipio, quod
polterioriíua (ede planénerueum uifitur,anteríoriautem magís carneum et latum. Principi
* hoccarneauctu;maxímum moleconftítuitmufculit,qui priufquam mediam femoris fuperat
᾿ longítudinc;gracilior fieri incípít,adeó utpauló fupra ínferíora femorís capítaín terete finíat
" endínem,;pro mufculi portíonenímís quàm gracilem . Híctendo * radici ínteríorís femorís
capitís ad capitis illius interíus latus ínferitur,contiguus ' exortui primípedem mouentís mu
Ículi;ab interiori femorís capite ducentis oríginem. Quintus hic Galeni mufculus ín pofterío
ri ipfius fede,etutring ínlateribus nullí connatus e(t mufculo,przcterquàám communi conne
xu,quo ínuícem íncumbentes mufculos fibris aliquothererefcímus. Verüm anteriori ipfius
Íedi,quafemoris os fpeciat;illicontínua connatag elt tota ca mufculofa fubftantia,qua ante
rius quàm huíus mufículí ínítíum, ' à coxendicis offis appendicead pubís ufqueoffium comz
mifTuram enafcitur. Quam ueró haec mufculofa fubftantíain femur infertíonem molíatur;
quibusq fibrís donetur, dum femoris motores pertractabuntur , exequar: ubí hunc quine
zum Gialeni mufculum cum 1113 uniusloco recenfebo, illum quintum femoris motuum opifi.:
cem enumeraturus.Ín przefentíautem íd duntaxat addendum eft;ínfimum " eíus ות
fabftantize infertionís terminum , non proculab inferioribus femoris capitibus díftare. Ae
proinde Galenum dehaclocutum arbitror,quumalíos incufaret Anatomícos,atg illos pera
peram eiufmodi mufculütibí» flexionis autorepofuifTe affirmaret. Habeto ítagín pracfenti
cam quánobís modó mufculofam fubftantia nuncuparelibuit,eius mufculiloco,quem íntei
coxendicísarticuli motores Galenus prímü enumerat:quintíaute tibiae motori Galeni mu^
[culi uice; illu quem tendíne ín interíorís femoris capitis radice inferereretuli. Nifi forté πὸ ni
mís ín Galeni uerba íuratus,femel & logérectíus diceremauís,illi,eundem mufculi etprímu
femoris motore, & quinti tibíz perperá conftítuere. V tcung; uero ftatuerís,ínter dífTecandü
Galeniloca & haec noftra reuoluens, feduló infpicies,nü quíntushíc Galeni mufculus ínter tí
bíamouentes recéferi debeat. Mihi quide pro quínto femoris motui ducehabebitur , modo
uíx annu&i illu uelobfcuriflimé proprio motu tibiam mouere,& nullà mentione dignam ín
fertione abhuius mufculi tendíne in articuli eenuligameta molirí.De' mufculo aute ín popli
telatítátead relíquorü tibiam mouentíi enairatíonís calcénonnulla príüato Capite fubijcía;
in prefentíaad Gialeni ferít & numerü fermoné,ut coepí;,accómodans.Quü itag quínti Gale
ni mufculü non ínter tibiemotuü duces,fed omníno ínter femorís enumerare uifum fit; quín
tu fermonicgoillu adda, qu£ paulo antéà Galeno pratermiffum díxi ^ A' coxedicís oflis ap^
pédicefub tertíj et quarti mufculí capítibus,etante caput quíntí à Galeno enumeratí mufculí,'
aliud neruofumpríncipii enafcítur, quod merító ínter capitaab illo appédiceorigine ducétíay
terium
Inide dmi
πὶ εσέϊοι
extus.
254. ANDREAE VESALI]I BRVXELLENSIS
tertíum enumerábítur. Hoc fimiliter neruofum eft, & nifialiquoufquefub exortu carneum ef. “
ficitur,fenfim craffefcens . uuum ramen ad medíam femoris longitudinem mufculus ifte de-
fcendit,exactécarnofus uífitur quanquam ínterím pofteríorí ipfius fede( utí paulo poft dica)
liuidusappareat. Adhuncigitur modum prafens mufculus deorfum perfemorís pofteriora
delatus, & carnofus permanens, fecundüm pofteríorem interíorís femorís capitis fedem refle
Gitur,X ^ fimulatqueclatílfimam tibiae partem contigít;in teretem ceíTat tendínem , interíorí c utto.
laterí anteríorís tibíae partís infertum,in eanimirum regione;in quam primum,fecundum &
tertíum tibíam mouentes mufculos ipforum " tendínes porrígererelatumeft. Verüm quin. 4 0
tihuíus mufculitendo non zqué deorfumatg terti muículi tendo in tibíam prorepít. 1 e^ "^
nim tibize appendicem przetergredítur,fed minime ínterím (ne quís hocín 613161 στατίᾷ ex
pectet) ín femoris internum caputautartículi huíus lígamentumínferítur. Huíc mufculo ex
abundanti (inusquídà oblongus accídít, ín pofteriori ipfius fede ftatim ab exortuad media * Ν
ug fcmorís propemodum longitudinem ipfi infculptus. Totus híc finusliuidus admodum pe
e(t, & mufculitertij eratía incifusuifitur.isnang;:finui incumbit, ipfe (inus illius molíac: 8
curaté congruit. Cacterüm quumhuícquínto mufculo idem ortus et paromníno ductus cit
tertío fit, ettam unà cumillo tibizflexioninon fegníter opem fert.Sí híc mufculusinínternu
femorís caput infertionem uel obícuríffimam moliretur, aut quauís prímaría ratíone femur
flecteret,& minus obliquo ductu quàm tertius donaretur;forté nihil obflaret hunc quíntum
Galeni mufculém fuiffe;aliqua rationearbitrarí:ct quem ego quintum Galeni effe dixi, illum
εἴς dequo Anatomicosredarguít.Sed quum ítares non habeat, patíentur Galeni manes &
nos ucritate protulifTe : qui etíam fuis fimijs nimium confifus, 81105 diffectionis profeffores
nó femelímmerítóín(mulauit, "Sextusmufculus eojaccuratítüis uenítínfpiciendus,quó ra 8 stab
riorem interreliquos mufculos INaturam adipifcitur, À' latere ením externo prími" mufculi p
ab ilium offis fpina enafcítur,intusacutum carneumQ caputobtínes, quod muríslacertac'ue p.
modo latefcens, deorfum ad regionem coxdícísartículi fertur, ubirurfus caputídfeu mufcu P5 Ἢ
lusanguftiorredditur,& priufquam magni exteríoremg femorís " procefTum perreptet, no a3 |
'amplius carneus confpicitur.adcó ut fextus mufculusaliud nihiltandem ב טס 101 & «.. f,
ma latíffima membranatendínis naturam referens,cui nunc defcripta & carneiexactiy mu. 995a
fculiformam repraefentans pars ínnafcitur.Statim ením ab initio ín exteríoríparte inftar latae om
membranz ín confpectum uenit, alíquoufg: coxendícísartículum amplexantibus mufculís
obductz.C)uum ueró membrana magnum femorís proccffum füperauit,totam anteriorem
femuramplexantium mufculorum fedem, deínde& pofteríorem & exteriorécutís quafi mo
dotantifper íntegít,quoufqgad genuartículum defcendat:quem ubi fimiliter quoq; membra-
naobuoluit;ipfainanteriorem tibia fedem et externum illius latus inferítur. Caeterüm ipfius
membrang,fcu tendínís,utcung appellare lubeat,non eadem undig cft craflities.Totanang
pars,queanteríorifemoris fedi,et po(teríori obducitur,tenuiffima eft:atq; haectanto tenuior
confpicitur, quáto ínteriorem femorís repíonem uícíniüs accedit.Ea ueró mebranze pars,que
externo femoris laterí exportigitur,ualida craffatp eft, & accurate lati tendinís fpeciem expri
mit. Huiusfibrzerecto tramite, quoufqueanteríori tibize parti ad latus magís externum & ad
fibulam inferantur , decliues defcendunt. 'T'endo autem hícad ínfertíonís fedem íllis tendi»
nibus commífcetur, quícum ipfo quoque tibíam extendere dícentur . Pracfens nanquemu-
fculus extendentíum numero uenitaffcribendus,quanquam ínfignem ufum femur ambíen-
tibus mufculís etíam przeftet;tranfuerfi cuiufdam ligamétirítu omnes,quos amplectíturmu-
fculos,in fua fede(nealíquo fcilicet permutentur)contínens, Atgreiufmodi membranze uíces
gerít,cuiufmodi cubitum occupantíbus mufculís circulatím obnafcí , príus infinuauímus.
Quàmucró perfunctorié Galenus huncmufculum defcribat,tría quibus illum dignatur uer»
ba, infecundo de Admíni(trandís fectionibus oftendunt. Arbítrorenim μᾶς ínlibris de Vfu
partium Galenumlatuiffe,quum ín tríum quos ibidem recenfet tibiam extendentium claffem
illum nonrepofuerit, & quía quartí praefcriptze orationis mufculi ortum fermoni addíderít,
Síením fimpliciter, utdeceeterís mufculis loquitur,quarti ínfertionéetmotum expreffiffet;ar
bítratus fuiffem hunc" fextum ab ipfo eíus mufculiloco haberí, quem ín externum latus tibía " si4*
abduceretradidit. Quod fanéhic mufculus,fi fitü ipfius dut fpecies; preftaret,modo tibía.
uel mínímüm ín latus ageretur. V erüm qui explícatíus de quarto mufculo locutus,eíus orioí
n&fermoníaddidit, líquido Galenus cómonftratfefextum huncnó proponere, quadoquíde MA
hicnóab"appendicecoxendicis oflis ci "tertío,quarto etquínto nobís enarratís príncípiudu 4.
cit:ut ipfe cam&innuebat;ab extímafedcoffis 60601615 abducenté mufculü exoriri affirmas, 914»
Adcofané,utfateri cogamur, huncmufculi Galeno ín pracfcriptaorationcíncogniíti fuiffe, /
racer.
& quem
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER iL 255 |
& quemadmodum falíos tibize motus ibi effinxit,íta quoq; mufculum aliquem fua הת
!t.«s tioneexcogitatuni,nobistradidiffe? Tres quíadhucenarrandi fuperfunt,dilucidíus fortaffis |
151. recenferentur,fiquem Galenus poftremum numerat, nunc feptimiloco defcriberemus.ueru ἢ
d quumhoc Capíte Galeníordínem fequí uiftim fit,eos etíà quí adhuerelíqui funt; fua ferieag- /
| gredíamur:pofteaín horum omníum admíniftratione,uti nobis cófultius uidebítur,omnes
44 diffecturi." Septimus ítag: neruealatatg SCampla origine ab extetno femoris offislaterenafci s, XN
o tür,totam radicem magnífemorís ' proceffus ín orbem aniplexus. Origo hzc ftatim ab ἱπίν :
L 7^ tiocralfa carnofaG efficitur,& ilico àfemorís offeabícedens , illi infternitur ' mufculo , quemi |
E octauum nomínabímus.Is nang alíquafuí portionehuic feptimo fubtenfusin caufa eft, quo 00
| E- mínüsfeptimus tora femoris longítudirielpfius offi,quemadmodum octauus;adnafcatür,Se
len», ptimus tag; mufculus (ua amplítudínetotum externum femorís latus cítraomnem, przeter-
| quam ín exortujados connexumampleciítur, magnam quoque anterioris & pofteríotis 6
OW disfemorís partem occupans.Hic toto defcenfu carnofus uifitur; pauló fupra molamaut pa^
Es. tellam ínamplum * tendínem 1 octauí muículi & noni" tendínibus commixtü, |
ἢ b,i. fimulcumillis patellam appreehendere;atque tandem ín anteríorem tibie fedem ínferiaudies. |
1*-4 Quanquam etíam feptími mufculitendínís pofteríor pars ualídé fexti^ mufculipermifcetur /
7 quíprze ceterís femuramplexantibus mufculís huius feptími externam fedem 16 Hn
E git.Pofteríoríautem feptími fedi" quartus huíus Capiítís mufculus adtendítur,quemadino^ |
4, dumanteríorí ís qui" nonusomníum futurus eft.C)uotus uero ordíneíani feptímtrs mufcuz
654 ]usin praefcrípta Graleni oratione habendus fit;ubí & duosalios adhucabfoluero, ipfe augt^
P 41 rabere. * Odtauus mufculus totam propemodum femorís 01715 amplitudinem fuccínoit.
12.5, Inpofteriorienim duntaxat fede íuxta emorís longítudinis medíum,nudamrelínquit "línea;
14Y.8. cui maxímus totíus corporís ' mufculus,feufemur mouentium quíntus;inferi docebítur. De.
L τ inadradícemquog inferiorum femoris capitu m,pofteríorem quog femorís amplitudinem
"> odiauus hicmufculusnon íntegít, cuius? príncipiumà femoris offís ceruicenerueum exori^
55450 tur:fed fenfim carneadauctum,à femorís quoqj magni proceffus radíceipfius portío íta ena-
14d (citur ,ac(i eiusobliqui ductus gratía, duo principia obtínerenori ínepte dicereturzac unum
| 7 quídem femoris ceruíci;alterum uero magnoillíus proceífui ferendumefletacceptum. V tci |
». quefit, mufculusobliqua hac & ampla orígine enatus deorfum defcendít,utí diximus,femo
fict.39 risosadebambiens,utduo ipfius latera ín pofteriori femorís repionepaulo mínüs toto fint
| E contígua. Quo ueró magis defcendit, craffior femper carnofiortg efficitur, quoufq ad ínterz
7 numlatusanteríorís ín femoreregíonís , quodammodo in craffum δί admodum carneum
₪ 65+ " (emicirculum propter patellam extuberct, ex quo latus ualidusq;enatus tendo * patellam, fi
n cuti paulo p5ft dícam,amplectítur. Hic mufculus tota ipfius longitudine € directo femper
im סנו illius carneí femicirculi SC ceruícís femoris carnofior craffior queapparet,quári quà * feptia
uen b. mo mufculo fübfternitur.fub illo ením tenuior euafit,attamen carnofus inibí quoque perma
0-55 ner. uandoítaque fecuridüim femoris longitudinem inanteríoris ipfius fedís interno latere
octauus mufculus proceríüs extuberat,& feptimi quoquearniteríor pars ὁ dírecto lateris exte»
rioris cius fedís femorís quae anteríor eft,exporrígitur,in medío antériorís feniorís fedís fepti
τι προς musunà cum octauo * inum efformant ímpenfeliuidum,cui tota femorís longítudíne mu-
is 5% fculusinnititur, quem ordínenonum effe dícam, fimulatqueoctauum mufculum ín Galeni
"is ni^ orarioneproculdubío prímum effeaddiderotquandoquídem adhuc quodarimodo carno -
Ἢ D. fus mole feu patellze inijcitur. ' Nonus(cui Galenus exortus fedem perperamaffignat) nO a,
« t. exfemorísoffeenafcítur,uerüm ex ilíu offis" tubetculo;in anteriori ἢ pfius regionefuper coxe
b.chest dicis offis acetabulu prominente. Abhiocenim tuberculo ionus mufculus " prínciptum ner
H^ ueumacutumgaffumit,quod deorfum rectà ín femorís anteríora defcendens,acertoe muris^
18 6 queformam 411101 carnea fubftaritía auctus,etilli finuiíncumbens,quem feptímum mu |
t291i5. (culum cumoctauo efformarenuper retulimus, Príufquam ueró nonus medíumlongítudí. |
E 14^: nísfemoris defcendendo fuperarit,' arctior eraciliortp fenfim efficitur " utmultó fupragenu ]
p t2. articulumin" tendínem finíat , ucunqueamplum, fed tenuem:quirectà patellam accedens, |
,5 55% inanteriori ipfius fededenuo dilatatur," tendinibusfeptimi & octauimufculi permixtus , At |
ica 5% tamen hictendoalijs non adeó 16 atqueíeptími & octauimufculi tendines inuícem,con
E^ nafcitur. quandoquidem tranfuerfis, quae nouacula ducuntur ,fectíonibus , nori admodum
laceratus;à fubdítís tendínibusadanteriorem ufque tíbizefedem auellipoteft. V tcanque fit,
hícextríbus poftremó enarratís mufculís, unustendo conflatur , cui patellae corpus uníuer-
fum innafcitur.INihilenimiipfius patella tendíne non obducitur, przterínteríorem ipfius fu
perficiem, qua leui cartilagíne incruftata; finu inferiorum femorís capitum refpícitymutuoGg
e
ingreffui
Odauus,
Lib.ade Ad,
mi. fedfio.
Sextimufculi
«dmini[l ratio,
Primi.
Eorum qui 4
coxendicis of?
Jis. abbendice
ena[cuntur.
₪ ד
quarti.
Lil.ide Ad.
sei. confecdio,
Quinti,
256 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ingreffu cum íllorefpondet. Quum ueró tendoiftead eum modum patellam amplexus, &
interia fpfius (ede, qua femorís offi non connafcitur, multo adípe& mucofo uifcidog humo
reímbutus,genuarticulum tranfcendít,arctior & craflior efficitur,ualídiffimé ín anteríorem
tibize "fedem,non proculfub artículo;implantatus . In caudatis uero fimijs non equéarcta :
tur,nequectíam paríter craffe(cít,fed membraneus quodammodo tibic inferiüs multo,quàm
homínibus, ínferítur. Deínde illis quoque fimíjs reliquitendínes ín tibíam implantati, mem
branofiores latioresiy quàm homínibus obtieerunt . Quod uel Galeni nomíne expenden ,
dum eft diligentiffimé,qui omnes propemodum teretes tibiam mouentiti mufculorum' ten-
dines,ac filati amplicgeffent, utín (imíjs uiderat, defcribit. Síigitur feptimum & nonum fe
cundí& tertij loco in praefcrípta ex tertío de V'fu partium orationeenumerari uoles ;perme
quídemlicet,(i modó neque numero duntaxat nímíum attentus,negllibris fidens,rem ipfam
aggredíarís,autalteri feduló admíniftrantíaftes . Quod non folüm in nouem enarratís tibiae
motoríbus obferuabis, uerüm etíam in ' mufculo fub alijs ín poplíte recondito , cuius natu-
ram fecundo ab hoc Capite ipfi dedicando, fum explicaturus,
NOFZEM TIBIO£M MOPFVENTIFPM MF
feulorum adminifratio. Cape LIIIL.
| אפאסזדספך- tibíam mouentítm mufculorum ínillo crure ageredíe,
τ τίβ, cuídum pubis offaín aní mufculorum adminiftrationefeiungeres,
|| facrum osadnexum fiuiftí. Ab ilium igitur offis fummoad medium αν
tibíe longa ducetur Íectio,cutem,adípem,Gcarneam membranam díuí
dens . abígomní enímartecutís cum carnea membrana laniorum artifi-
cioad medíam ufq tibizelongitudínemattollenda e(t. Mox fecundum fe
: :| morís longítudínein interna íp(ius parteobferuabítur fextí mufculime-
brana;íeu tendo,quem cutís modo à fubíectís liberare conuenit.eius igitur parte quzeanterío
rem femoris fedem ambit,ad externum femorís latus deducta, eam quog quz pofteríorem fe
demintecit;Gimilíter uerfus externumlatus dirimere neceffumeft, quo manu tranfuerfim ín-
terípfius tendínem S& "feptímum mufculum ínteríecta,& furfum deorfum mota , tendinís
infertionem & mufculiquog: orígínem íntuearis , Vbíoríciníslocum ínueneris , nouacula,
autcultello,hancab iliumoffis fpina abfecabís,& illam dicitis attollens , ad tibiam ufq totum
mufculumauelles , accuraté tendínis iftius amplííIimi naturam , & carnofam huíus mufculi
partemínípíciens, & mufculumá fua ínfertione pendentem relinques,quo poftea ipfius fun-
&íorectis innotefcat.Pofthunc; prími mufculícaputab anteriori fummaq offís ilium par-
te cultelloliberabís,& ipfius capitedioitis appreehenfo;abfquenegocío adínfertionem ufque
ἃ (ubditis diuelles. Mox nouacula à pubis offe," quà idalteríus laterís pubis offí cartilaeínis
interuentu commíttebatur," fecundi mufculiinitium dirimes ; & illo fimiliter 6101615 apprae-
henfo,mufculum uniuerfum ad infertionem ufque perduces.Iam 'nonumageredi liceret,ue
rüm commodis fecerís, fiuerfo crüre illos* quiácoxendícísoffeoríuntur, príüs admíniftra
uerís.C)uod utredte fuccedat;neceffe eft " infignem mufculum,quíalteram natem conflituít,
auferre,quíà fpína offis coccygís & pofterioriparte offis ilium fpinae enatus,maono femoris
proceffuipotifIimüinferitur;femur,uti fuo loco audíes,moturus.INouaculaigiturhuíus mu
10011 carneum príncípíum ab illis unde prodit offium fedibus eft abradendum , ut à fub.
dítís mufculis quoque eleuatum, ín latus commode refleti poffit. Alias enimex coxendi.
cís offis appendice pronatí mufculí fefe fürs capitibus non oftenderent, qua fua exortus fe-
ríe iam ueníuntdirímenda . Cceterüm ut exactítis uoti compos fias, díoítísin pofteríori fe-
moris fede , adhibita quoque fi uoles retufiórínouacula , mufculos ínuicem Íeiunges jut ca^
pitum mutuó íncambentiuri craffitiem leuíorí cura conicctari líceat. Animum itaque híc
adhibebís , num* tertíj mufculí caput ut ego dixi ,' quartí infternatur, num uero tertíj ca^
put, quartí mufculí capítí, ut Galeno uídetur, fuccumbat, & quo'nam pacto ὁ regione iL
la inuícem magna ex parte fituentur connafcantur'que . Quod ubi pracítíterís , utrunque
à coxendicís offe abfecabis , & tertij capíte ín manum fumpto , ad ipfius ufque ínfertío <
nem à fübdítis detrahes . hoc folum perpendens,qualiter" quintí àme commemoratí mu-
fculi finuiíncumbar, Quum uero quartí etíam mufculi caput fimiliter díuellis, feduló atten.
dendum eft" illi carnofze partí, “πα ἃ femore pronata, quartum auget. Hac ením cultello à
femorísoffeliberanda eft, priufquam torus mufculusad infertíone perduci poffit.Iam" quin.
tus Galeni mufculuserat diffecidus,uerüm" nofter ipfiíncumbensfefeadeó manifefte offert,
: utad.
Τὰ βιὰ
lib.ia,
a,b.
+8
513.
t 14 tab.
4%
b a tiu,
[217A
d ultimari
fig. lib. e.
€ 16 fab LA,
f 4t.
g 10 tab, e,
You fab.
c.
b 9 tm.
inta n,
» Ciz fab.
“.
ἃ iota.o.
[το ta.v.
m ntab.y,
ווח
וס
putab. t
incibit e.
— M tust — o —— ΝΣ וי - 7 m
| DE HVMANI CORPORIS FÁBRICA LIBER זז 237
|
0 qtia illum finum tam affabre excul pfit;utter-
i 2 p^ * tíusmufculus;ír illo repofitus " πὰ cum πος, ας ἢ ünusambo cfent;à Galeno auulfus fuerit,
| 757 quapropter huius quoque capitéab offis coxendicís appendiceliberato, totus mufculus ad fu
| am quoqueinifertionem detrahetur.In prafentía quintus Galeni mufculus ead amuffim ín la-
| teribus,S pofteriori fede oftendit, Verüm quía femorís motibus (ubmíniftrar, opportuníüs
ínfemur agentium imufculorum fectione admíniftrabitur. Quanquam nihil etíam prohibeat
rites. ipfius" capitenerieo à coxendicis appendice liberato, illud deorfum trahere, tranfuerfis'que
| Íectionibus ab illo, qui ipfi íri anteriori (edeadnafcítur mufculo díuidere. Vt fimul & huius,
& carnofz illius partis ínfertíonem ortum intucarís, num eoo hactenus 013 101 enarra.
5 46 Uerím, obíerues. Verfío nunc crure, * nonimufculi príncipium altíüs nonnihil ínter * quof ANexi:
δ 1...1- dam femorís motores reconditum,ab offis coxendicis " tuberculo feparabís, quod ubi díaitís
[5H ἿΞ attraxerís; ad patellam ufque citra fe&tionem adímetur,& 11010 ipfius fubftantia, quz * nui
Ἢ «51d.» octaui & feptimimufculi infidet, unà cum ipfo finu fpedtandam fcfc exhibebit, Hocad pate.
» 5t. lamrelicto, * feptími mufculi exortum ab οὔτε feduló derades, & mufculí princípio fenfim ín
| x6 t4. exteriorareHexo, ab octauo mufculo illum ad patellam 069 liberabis,* Octauum ucro opero-^
fiüsàfemore deradere conuenit quum undíg feréoffi adnafcatur : ubítamen ad patellam ufcg
| abrafus,atque unà cum feptimo & nono à femoris offe reflexus crit, o perzprecium f i
| fingulorum mufculorü motum expenderís, quod parí ratíone atq ín alijs mufculís
rus cs,illorum fcilicet capitibus ad fedes unde pronafcuntur attractis, Verüm híc tibias motus
| propterfrequentía ín טרס δύ femore uulnera tibi cantus efTc debet,ut pede à tibíaabíecto,& tí
| biz carnibus quàm סכן 118 examuffim cítra hor mufculori lzcfionem ademptis, ipfosaeere
| di debeas, ut num ego de tibize motibus immerító 10618 3000 811[ omnes fenferím dífcas. Neg |
! fané pedem cum tibiae carnibus ademptum effe, fat cft: imó nihil aque conducet, atg omnem |
carnem coxendiícís artículo incumbentem unà auferre, ne femorís motus tibícum alijs Anato
| mícísin hocopereilludat.Nudo enim artículo, femper unà intuebere, num femorís caput;ucl
tantillum ín (uo finu mutetur.Et quo mínus practer rectam flexionem exten fionemt tibiam
ímmoto femore,aliam nullámolirí cófpícaberís, expende quanto mínus íd ín nobis tibia pra-
484b. 2, ftet,quum tot carnibus undique femur cíircumucftitur. Porro extendentíum" tendínum per^
«n2. 5 míxtío nouacula inquirenda uenit: ut fcilicet íntucarís, quis mufculorum infigniorem com,
4 PO. misxtitendinis portíonemobtulerit. C'uinetiam attendendum erít, cuíufmodi patellze ín illo
ris, fi
| ᾿ tendínenexus fit:ac demum qui nullius ligaméi beneficio,imó nullius prorfus corporísínterz
| uentu patella femorí ínnítatur.
]
|
]
δ ΘΟ QUIETE TQ 5
10207092 ton recle Galeno precipuus tibi f lexioníis autor
babetur. Caput .L 77.
Ν TER tibi motuum duces Galenum, quendam? mufculum ín poplite ו
Σ ELE ἢ ; ,
EU latítantem recenfuiffe,anté diximus:modó autem qua fede ís contíncatur, 6
C. .4
cuíusq; formae, ductus, ὃς magnítudinis fit,narrabímus.Ex ligametis itag; |
femur tibize cónectentibus(quorum naturam peculíari capíte unà cum co
xendicís artículi& pedis offiumlieamentis perfequar) " unum ín externo
genu articuli latere babetur, admodum ualidü & craffum, Ab huius itagi |
i pofteríori partenerueum muículí" príncipium exorítur, quod fua ampli-
tudine ín exteriori latere pofteriorem genu artículi (edem contin gítatque extota hacligameto
rum regione prodit. Híncueró principium íd carnofis adauctum fibris,admodum oblique de-
orfum uerfus ínteríora defcendit, mufculum efformans pauló longiorem, quàmamplíoreni. |
diti. " Finísenim huíus,feu infertío* iuxtaradicem appendicís tibiae offis confiftit, in ipfius .)סכ
| 2 à Pi ríorí parteadebam pla;atque totíus mufculi uifiturlatitudo.Deíndeutmufculus híc obli quus
" 7 ef&obliquam quoquemolítur infertionem.à pofteriorís ením tíbíae fedis interno latere, deor-
fum ueríus internumlatus obliqué íta defcendít, utmínima huius mufculi pars genuligamen-
τίς, maxima ueró tibíize commíttatur. INeque folum huius infienior portio ín tibía confiftit, at
tibize quog offi,quemadmodum retulímus;prolixa & ampla ínfertíone implantatur . femoris
autem ofli nullibi connatus eft, multo& mínus ab hocoríginem ducit. Pracfenti mufculo alius
249 σ᾽ nullus, aut ín exortu;autín ínfertionefubijcítur, fed artículí ligamentís & offibus proxímé at
his Ib. tenfüs fub illis mufculís occultatur,quíab inferioribus femoris capitibus enatí,furà cum? ter
m a. tío quodam mufculo efformant. adeó ur non íniuría huncín poplite latitantem Galenus uo
\ cauerít, num סיט huictibiz 1106702000 munus 1666 tribuerit, ipfe ratiocinator. Eo ufq enim
f Galenus
3
238 ANDREAB VESALII BRVXELLENSIS
Galenus huícmufculo (quód forté illum primus inueniffct, aut quód alij 1211080765 illum
fle&tendi opificem non recenfuiffent) fauít;ut in fecundo de Adminiftrandis Ícctionibushunc
folum pofle poplícem flectere, aut maxima potentía praeditum efle fcripferit, Mihí ueró non
modoó haud maxima potentía ad tibiam flectendam ualere uidetur, fed nulla prorfus. Quan
doquidem mufculus hic obliquusre&to motui prefici nequit; deinde adcó eft ínualídus,ut
ne tantillum tíbíam furfum uellere poffit, Ad hzc, nulla huic cum rcliquis tibiam agentibus
eft proportio, quum breuiffimus & tenuiflimus fit, femorísq offi, & multo minus" illi offi
quod facri offislaterí commiffum uidemus, non conaícatur, At hac ínter fccandum exactiüis
multo obferuabís, quum híc mufculus ínuentu facilis fit , ilico nanqueac fure mufculi à femo-
τίς capitibus enatí, ἃ femoreliberantur;ac deorfum reflexi pendent, ís mufculus eft admodum
confpicuus, Príufquam ueró ex diffectionis ordine is detegetur , femur mouentes mufculos
defcribemus: quorum admíniftratione abfoluta, peclís, & deíndedigitorum motoribus nos
accíngemus, ín quorum Anatome obliquus híc ín poplitelatitans mufculus fpectandum 6
offert : ac oftendit paríter , num commune alíquod munus obeat cum ' fuperiori radium in
pronum mouente mufculo.
DE MFESCFLIS FEMEFR MOFENTL
bus. Caput 1, I.
EMV R decemautfi ín maximumredígantur nunterum, quatuordecim
propríjsagitur mufculis,quí idextendunt,flectunt,introrfum alteri crurí
SE adducunt, extrorfum ín latus amouent, & circumaeunt, Flectitur itaque
ἢ femur ad inguina,nobis id (urfumantrorfumi ferentibus. Extenditur au
ἢ tem nobis deorfum, & uerfus terram id deducentibus, Summam autem
3! extenfionem habct (tantibus,tunc maxímé quum uní pedi ínnitentes;aL
z^ teram crus ín pofteriora, quàm 1106 remotíffimé protendimus, Vnde
etiam meríto Natura magnis & fortibus multis mufculís extenfionem concredídít,quos íam
enítar perfequi, eum Galeni ordíné feruaturus, quem ad calcem decimi quinti de Partium ufu
e(t (ecütus.Is nang long? mihi potior, & ex alioru diffectionis procerü fu&fragio magis defcri-
ptus apparct, quam ís quo coxe artículi mufculosín fecundo de Admini(trandis fcctionibus
Pos £- agareditur." Primusitag ipforü fub fumma cutecófiftit, alterius 1310718 natem przcipué effor
mur nou mans. ^ Exoritur enimlato & admodum carnofo príncipio , ex ^ totafpínaeoflis ilium potte-
"לת riori parte, quzeuerfusos facrum magis eminet, deinde etíam fpínze fuperioris regionis portío-
nem quoque fuo exortuapprcehendit. Intimam autem fuiexortus partem à coccygísolfis in
fimi offis acr(pofteríorifede affumit: ín qua etíam fede unius lateris mufculus, mufculo 9166
ríus laterís contiguusuifitur.Ex his ilium offis fpinoe fedibus, & facro offe, & coccygis ofle mu
fculus uelutex femicírculo pronatus, in corporis latus noníhil oblíqué deorfum proreptat;to
ticoxendícisarticulo faperuectus, " Vbiueróarticulo infternítur, ' gracilioranguftiorg tan-
tífper cficitur, donec inlatum δέ ualidum finiattendinem, quo ' exteriorim agnifemorís pro»
cefTüs parti fecundüm ipfius longitudinem oblique infcritur. Principium enim ínfertionís pau
1ὸ füb fuperiori eius proceffus apice nonnihiluerfus anteriora molítur: hinc deorfum ín pofte-
rioramodicé defcendens,& maenam eandemq ualidam fuí tendínis * portíonem,in proceffüs
DOE E ciusradícem;longa línea fecundum femorís pofteriora inferens, |." Secundus magna ex parte
ne. primo femoris mufculo fub(tratus;ab anteriori fuperiority offis Jíum fpínz reeionelato quo-
que & carneo exortu enafcitur , * totam fere ilium oflis fpinzefedem occupans, à qua primus
initium n6 mutuauit, Vemm hactantum fede fecundus mufculus non cótentus,ab ilium oftis
dorío, ubí prímus mufculusab offe primüm abfcedit, fub illo quoq enafcitur. adeo uthuíus
quoque "initium tanquá ex femicirculo pro deat;pofteriori fua (τάς, «τᾶ in exortu prímo riufcu
lo (abiectum, Ex hac offis ilium fede deorfum oblique nonnihil ad latus defcendit, ut fenfim
axctior redditus , primum mulculum totus fubcat, artículum quoque coxendicis integens: e
cuius regioneín membraneum,fed ualidum " tendinem ceffatquí elatiorí maení femoris pro
ceíTus parti implantatur: " anteriorem quoque procefTus regionem aliquantulum comprehen
dens, latamig & tranfuerfam infertionem ( (i cum prímo conferatur ) molítus. Quum ítaque
primi mufculi fibre, quafi tranfuerfim inlatus mínímümfcilícet deorfum inclinatae prorepant,
Íecundiautem recto quafi ductu declíues,& modice admodumin latus protenfz propagen-
tur, utriufque mufculi fibrae (ibi mutuo X literze modo decuffatím incumbunt. Hícmufcu
lus fimilitez ac prímus;nullaex parteautamplior;autcraflior, aut carnofior confpicitur,quàm
ubi
170700702 2,0 -
£us.
vun.
h vifi.
οτος
izt«Q:
4 olab.a
tab.u. 105,
b o tabu.ls
ἐμ.
€ Οβύς cir-
cuncriptie
cnem petes
€x z fi. cap.
29 lia.
9 nt.
c otadbm
adn.
f fict.so
lib. S, dcin
T
g 10 £4. dA
Werjus κ᾿
b iota. Za
t4.y. 4. lab.
εξ 1.9 0,11
et.
9
lk Hic cottz
feres oio.
eti tabulas
inter fc.
ἰ το t4.15X«
m τὸ t.
n 2 fica. go
lib.s V.
Cir fab Ls,
Ὶ 6 v.iit.
. pu fab. x;
5
. 4: fi cap.
4 29i. a, b.
| werfus it.
r fica. LP.
fu
$ 1t [a.a
lix.
ta.u.
Hecpetes
ex figuris
€448 [i.1.
dv.
€ 12[4.7.
1: fi.cap.
t9 lib. v àp
ad q.
€ uliimarü
ו
F 12 4.0,
guts.
7 172 fi. ca.
3oli .1a.
| 1 fi.ct.30
li.1 d,d.
ias ta =
| daz tas
nx fi. cap.
oli. K.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מז 239
ubiab ilium offe(unde principium ducit) primüi abfcedit;actertio in(terni mufculo incipit.
*"Fertíus enim mufculus tanto inínoreft fecuido, quanto fecundus prímo; Subijcitur au.
tem penítus fecundo mufculo;" initium ducensab ? externís & demiflioribus offis ilium dor
fi fedibus, ubí id 6080161618 6ffis nomen primüm obtínet, atque 10 tertij mufculí initium (i.
militer latum & femiicirculare eft, & ut duorum primorum princípía carneum , craffumq.
Praeterea hoc ín príorà tiodicé deorfum procedens, coxendicis artículi " liamento fibrofis
nexibus heret : & arctius quoqpreddítum, ín latumro buftumi ceffat* ten dinem,quí maíiorí
fcmoris proceffüi expanfus; anteriori ipfius ' partí;atqueadco apíc( ínnafcítur, Híc mufculus
admoduliuidus,& praecipue in rufculofis;& nó admodi cbefis apparet,ín quibus & fecun
dus quà tertio incumbit pariter líuet,ut etía tota ipfius pars prímo mufculo non obtedia, quae
praterquá quód líuet, 008 ualida membrana obducitur, fuperíori laterí primi mufculi pertína
cíter ca fede conatus, qua illum fübít mufculum. In obefis αὐτῷ & prepinguibus nimís quàm
parum líuent;ímó plerung neruez fibra per hos mufculos exporreciz in mulieribus per totà
mufculicarnofam partem, adipeenutrítae cófpíciuntur:aut quum íd in muliere obfcruabis,iri
pinguedinem potius carnofas fibras porríciaffcres, quàm pingues fibras ín carneà molem:
quód tanta pinguedínehiímufculi, & potiflimum prímus,(catere foleant, ita comodiüs (trati
fedentibusfuturí; " Quartus mufculus magna ctii ex parte líuidus; & pauló mínus toto te-
res, non autem díctorum modó amplus exiftit, neque caeterorum rítu ab ilium offe principi
um adipífcítur,at à lateribus" tríuni inferiorum ollis facri uertebrarum , quibus ilium הזוס
* non coarciantur, carneum crafTumd educit caput, non quídem duntaxat ab illorum offium
lateribus enatum, at nonníhil quoque itaex illorum ínterna fede, ut utriufquelaterís mufculi
feícinitijs aliquando ín ínterna ea fede contingant. Hiíncin latus, feu extror(um ab offe (acro
fcilicet ad femorís magnum proceffüm tranfuertim ex currens, carneus aliquoufq permanet,
. & tandem arctíor redditus, priufquàm femur contíngat,ín teretem cefTat * tendinem,pofte.
riorí maíorís femoris proceflus (cdi implantatum , iuxta ipfius" fummum & apícem. Porró
& fi Gialenus ín decímoquínto de Partíum ufu libro, prafentem mufculum à facro offe ena-
₪ dixerit, & rurfus in fecundo de Adminiftrandis fectionibus unum quoqueà coccyge ena-
Íciteftetur, non obhoc illum alium indicafTe mufculum arbitrandum uenit. In libris ením de
Vu partíum nuíquam przeter quatuor oflis facrí ofTà cognouifTe uidetur, nulía prorfus coc
cygis 01108 facta mentíone: ac proinde ab ofle facro hunc mufculum inibi prodire fcripfit.
In libris autem de Adminiftrandis fectionibus ítaos (àcrum cognouít,quemadmodum ín li^
bro de Offibus 16 enarratur, ut fcilícettribus tantüm uertebrís Gialenusíd conformatum ar-
bitraretur, & tría offa his tribus uertebrís proxime fübíecta coccyx os appellaret:interím qua-
tuor illorum officulorum;quze nos íta uocanda duximus, nullam faciens mentíonem, quum
non ab illis, fed à quarto, quínto & fexto offis (acrí offibus hic quartus mufculus principium
mutuetur, "Qui modoó fubfequitur mufculus,aut uníus;aut duorum, auttríum etiam uice
prout cuíque uilum erit, referri poterit, Eft nanque mufculus ifte, cutus dum tibia motores
"T'ertius;
Quartus;
Quintus;
enarrarem, fuperítis memíní, pum quintum Galeni mufculum ibidem a ppellans. Sub" tri .
. busenim pofteríoribus capitibus, quae à coxendicís offisappendice pronata,tertíum, quar-
tum, & quíntum mufculos tibíam mouentes conftítuebant; quartum caput confiftít, quod
, H E gem ליל DES Γ 2.9
etíam obiter dum illosrecenferem,defcriptum eft, A tota icítur appendicis* fede,tribus dictis
fam pofterioribus capitibus non occupata,ad pubís oflis ufquereoionem qua inferior offium
* commíflurze finis habetur, príncípium ducít mufculus amplus in fienisq, &;,utfemel dicam,
totíus corporis citra controuerfiam mole maximus, Hoc principium fecundüm cíus appen-
dicís amplítudínem prodiens, exacte carneum uifi tur,ca tantum | parte excepta, quz tribus
commemoratís tibíze mufculorü capitibus proxime fuccedit. Haec enim neruca admodumg
ualída pofteríorí fede exiftit, fed interna fede, ut & totus mufculus carnea, fimiliter ac reli.
quus mufculí exortus, confpicitur. Mufculus ífte ciufmodi enatus príncipío,* flatím parui
femorís" proceffus radícem ad pofteríorem ipfius reeíoncm amplectitur , & deínde ab hac
in acutamafperamQg femoris oflis ' líncam cótínuó ínferítur, quam ín pofteríori femorís fede
fecundüm íptiuslongítudínem deorfum à paruí proceffusradíce protendi,in prímo libro dí.
cum cft. Quemadmodum itaque mufculí huíus principi contínuus eft ortus , ta quoque
contínua cíufdem uilitur ínfertio , fi modó * pofteríorem mufculi partem excípías , quam
' tendinem ín interni femorís capítís radicem ínferere modó dicam, Hzec ením parsácoxendi-
cisappendíce nerueo exortu pronata,mufculum quodammodo perfe efformat, quí ínmíram
uentrís amplitudinem dilatatus, deorfum re&tà per femorís pofleríora fertur, donec denuo
gracileícens,teretem tendínem" ín internum femoris caput ínferat, Etnifi huius maximi cor-
+ à porís
240 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
poris feu quinti femur mouentium mufculi parti, reliqua mufculi pars " adnáfceretits illa di^ » utc ada
ftindi & peculiaris mufculí uice ab omnibus merító haberetur , INunc autem quum pofte
in86t,
τίου haec parsadnatam contínuamgeiufdem mufculi aliam habeat partem, nihil obftabit dí
ucr(is doctrínge modís,aut unum (uti nos hactenus fecímus) uniuerfum hunc mufculu appel
lare, aut prímüm ín? duos illum diftinguere: ut Ícilicet unus effet, qui femoris interno capiti 14.2
tendínem porrigat, alter uero qui acutze femoris linezeimplantatur, Atque haec una e(t? in^
diftinguitur |
ג
fcriptio, (tam pofteríorem partemab anteríori diftinguens, Verüm &? anteríorrurfus pars p inter «ct
ínfcriptionem quoque obtínet, non tamen adeó manifeftam, ac modó narratam , ucrüm ta- c 8&4.
lem, cuíus gratía hanc partem ín duas portiones, aut fi quis uelit, in duos mufculos fubdit
413 tab. S,
nque di-
uidere, ínteprum fit, Huíus nanqueanteríorís quíntí mufculi partis portío, quze enafcitur ab fluguitur
anteriori appendicis offis coxendicís fede, quz à pubís offium commiflura ad infimam ub םש
que coxendicís partem pertinet, abillaanteríorís mufculi partis portione,
infcriptione qua
dam dirímitur,quze à reliqua appendicís fede ufque ad pofterioris partís mufculi totíus an^
tcriorem regionem pronafcítur, Przeterea duae hz antcríorís partis portiones , non infcri^
piioneimpreffioneue folüm diftinguuntur,fcd ctíam fibrarü ductu,ac item infertione: quem
admodum etíam totíus mufculí pofterior pars ab anteríorí fibrarum infertionisQy occafione
differt," Portío nanque anterioris partís, quae pubís offium commiffurze proxima eft, admo r conferim
dum obliquas & feré tranfuerfas exigit fibras, quzcab exortu retrorfum ad radícem parui fe-
morís procelTus contendunt,& fuperiori partí acutze femoris líneze inferuntur, Reliquaau-
ter fe τὰ (e
nz.
tem anteríorís partís portío, quae ad infimam magís coxendicís ofTis fedem principium du-
cit, obliquas quidem exigit fibras, fed propemodum rectas; & inferiori afperze promínentistg
linez fedi continuó ímplantatas , Ac proinde aut mecum unum conftituíto in uno femore
mufculum ,aut fi uifüm fuerít utrafque partes duorum mufculorum uíce enumerato: aut (i
maiorí adhuc numero, íam ín fectione peritíor, caperís, anteriorem partem ín duosmufcu.
los fubdiuidito, tres enarraturus, ca tamen lege, ut fitui functioni, figurz , craffítíci , neruo-
fa & carnofz partímagis quàm numero attendas, & obfíeruesparíter me dehominum, non
autem fimíarum mufculís fecus quàm Cialenumloquií . nefiforté aliquando illumlegens me
pofteriorem huíus quínti mufculi partem, quzeradici interíorís capitis femorís implantatur,
ofcitanter fpectaffe arbitrerís, quod illam tendíneinfertionem moliri fcripferím, quum ínte-
Quinque br
rím carncam ínfertionem ín caudatis fimijs tentet, Hactenus commemoratís quinquemu
morum feno» fculis, tenfio femorís prímarió concreditur, & ijdem quoquefemorí in motu, qui ín latus &
j^ lr - H n (t. . , . , .
τις רו דל civcamactu quoquefitutnuncaudies;famulantur. * Primus enim ualídae 8C ín neutram ucr 5 9 tar.
THIS.
gentis partem exten fionis autor eft, amplo ipfius príncipío, & lato tendíne femur reucllens,
Si uero elatiorem duntaxat fuí príncípij partem tetenderit, aut humilíorem, non quidem in
neutrum latus ínclinantem efliciettenfionem, uerüm in hoc íllud'ue latus uergentem." Se» t iot«s,
cundusautem extendit (imul, & furfum uerfus exteríora trahendo femur, ipfius caput intro
in coxendicis offisaccetabulum adígit." Tertius & " quartus femur quoquemodicé furfum ו
trahentes, tendunt, Deinde & quartus ctíam foras circumagít : tertíus autem femur circum. x ute.
uertít pauló magis ín pofteríora tendens, quàm furfum trahens, Atutríque multó ínfirmíüs
motui qui ín gyrum fit fubminiftrant, quàm mufculi , quibus hoc propríum munus dele-
garí paulo poltaudies. Cacterüm quinti mufculi fibra pofteriores, feu mufculi illius pofte- y «,, t
rior pars, rectís donata fibris, crus firmum ftabilit, ac terrze affigít, femur extendens. Anterío
ERA
rísautem partís pofterior portío, non mínus id ipfum fuís fibris preftat, cum modíca tamen
femorisad ínteríora adductione. Altiores ueró fibrae, quae offis pubis "cartilagíni uicínae funt, z «inar
aut potius anterioris mufculi partís prior portio, introríum ducit femur,
& fibra huius por fis
tionis altiores, ita femur ducentes, illud quoquefurfum reuellunt, flexionísqy quodammodo
autores euadunt, INuncenarratis quinque mufculis, flectentes opponuntur, quí illis paucío-
res füat , nempe tres tantum proprij, quos Íexcum, feptíimum & octauum memoríze confir.
Sezti. mande gratía numerabimus.* Sextus itaqueis e(t mufculus, quem dum
dorfum mouentes , 5; o4
mufculos recenferem, atque de lumborum mufculis fermo íncidiffet, Gialeni gratia, defcripfi, c5 x. 6v.
quód ís ínlumborum mufculorum enarratione ab hominum compofitíone, fuis fimijs dele, 7 55 ^
Lid 44 Catus, aberrauerit, Híc ígitur muículus exundecimae δέ duodecima: thoracis, & prímae, ὃς
C46 K.
" , . b / PETI
mel. fecunda, & tertíae lumborum uertebrarum lateribus , carneo enafcitur ' principio, quod fp 5 846, *
"m . H H ' .
mulatque prodijt, mufculum teretem conftituit, deorfum oblique uerfus exteriora defcen-
dentem. Procurritenim per ínteríora oflis ilium femper carnofus permanens," quoufquead c ei«s.
5 χ ἃ / : m 24 ,
cam offis pubís " regionem deuenít, quà coxendicis 01115 nomen affumit.
lidum & teretem cellàns tendínem, dictam nunc pubís 0 1115 fedem tranfcendit, δέ deorfum
Hic nanque ín ua. d:fict39
lib. T.
produ.
f» 4.8.
B gt. A.»
a5 fab γ. 4.
|
|
|
: ει fi.cá.
1 — soli.td.
/
ἐ4...5.6 9.
17X.14.d.
| b s fi. cap.
| 29 li.1 inter
| PL K,K,
] N,O.
^ Leiden f
N T.
a m stab. y.
luxta β,
n8tab. s.t
ΠΊ.3 4. 4 v.
$8 Y.6 p.7 e.
Jo 8tabu . o
| ec.
5
ΠΩ
dim X ,V
adu.
41.4.30
lib. 6
A, 80.0 ץ
z.
-- --ς-ς-ς.---- ὀυὀ»ς-.- ...-
54 ἰ4.Φ,
==. >
4 29
liba S.
>>> ו ו
[CT
X 52, s fig.
164.29 li. x r.
19 1fi.ca. 50
l.i D.
| & eiufdem
| RR.
"4 Yo (4. ttt
I. 12 a. 15 Y.
16 F, G, H.
ה 3-9
lib. 13 MN,
| o.
I 8.t4.Y. 15
|
1
1€ 16 ta.F et
G coarctan
tur ad H.
ld ב 1.69
li. inter d,
el.
€ 12t4.a.
f» 5 fig.
(64.29 li.1.h.
εἰ tab. f;
tu.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL 221
productus , tandem interiori feu mínorifemorís" proceflui ^ implantatur, elatiorem procet
fus partem occupans. Mufciili huius gratía,ubí pubis ofli cxpandítur, uclut finus aliquis inz
fculpitur ligamento ex offe iato obductus, ut fimul tutó nec errabundus πὰς fexti mufculi
tendo defcenderet,nec interifus laxatus'ue offis וט —* Septimus ex tota ínterío,
τί oflis ilium" regionetanquam ex femicirculo quoque carnofami οτίσίης accipit, & lato hoc
eductus príncipio , paulatím arctior cráffiorg redditur, deorfum ín príora corporís proce-
dens. Ex omnibusenim ciuslatí principij fibris teres efformátur mufculus, quí per altiorem
offis coxendicis ' rc9ionem uectus ; adhuc carnofus ad minorem femorís procefTum defcen.
dit. Vbi uéró proceflai uiciníus appropinquat, ín teretem quoque ceffat" tendinem;qui hi.
miliori 6108 proceffus partí; praedicto nunc tendini proximus inferitur, Porro quà híc mufcu
lus fuper coxedicis offis elatiora deorfum tendit, cauitatem quoque quodamimodo & finum,
neuagabundus ferátur,ín offeobtiner,/ " Octauus mufculus ofcítanter fecantibus femur mo
uentíum" quinti & maxími totius corporis mufculi portio cenfetur, ex pubísoffe carneoam
עסו ínítío ín homine enatus, Ex tota enim 68 pubis" linea, ab anteríorí coxendiícis offis
acetabulí fede ad offium pubis ufque commiffuram extuberante, mufculus híc principium
ducit, quod ad pofteriora admodum oblíqué defcendens, aque amplum tantífper 4110708.
tur, donecbreui,fed amplo, tendíne femoris offi? inferatur. Fit ueró 1 pfiusínfertio 6 reotone
parui femoris proceffus ín ínteríus femoris latus , obliqué deorfum uerfus pofteríora ten-
dens. Hícmufculus ín hominibus líuidum fe fpectandumoflert, atnon eque, atque in cau-
datis (imíjs, quibus mufculus ifte mínor & non fimiliter lato príncipío enatus confpicitur,
"Tribus his mufculís Natura ut fimul femur flccierent,& introrfum uerfus alterum crus ad.
mouerent, commífit, Sextus ením,quem flectentíum prímum recenfuimus, furfum ualíde fe.
mur attrahit flectit, ad interíora íd adigens. Septimus fimiliter femur furfum attollendo fle
Ctít, & pauló infigníus fexto, uerfus interiorajadmouet. Octauus modicé furfum femur con.
trahít ,infirmaeg lexionís autor cenfetur, üerüm adhuc magis feptimo íntrorfum ucllit. Ira
profectó utflectentes & extendentes mufculos , duobus quoque relíquís ad interíora exte.
riora& motibus, INatura pracfecerít, Porró tribus flentibus, " müfculus quem ínter tibiae
motores nonum enumeraui, alíquid auxili; fuppeditare creditur, INon ením 3066 abfonum
eft, & huncfecundarió quum tibiam extendit, ad femoris flexionem accommodare, quum
ex coxendícís offis ' tuberculo quopíam enatus, rectà deorfum ín priorem tibize partem ex-
currít. Verüm quemadmodum hunc femoris flexioni opem ferre arbítraremur,omnes étiam
reliquos tibíam mouentes , quí ex coxendicís, aut pubis, aut ilium offe ín tibiam procurrunt
ecundaríió femorís motuum opifices effe,merító(quamuisnon ítarecté) affereremus, Co^
terüm duo adhucfuperfunt mufculi femur con torquentes, quos in praefenti fermone nonuni
ac decímum numerabímus," INonus ítaquelíuídus, &, ut caeterí huiusartículí, carnofus ui»
fitur, & tranfuerfim ín exteríora protefus,totum pubis offis * foramen exteriüis contegit. Dez
inde per exteríorem * ceruícís femoris fedem productus, ualído fatis & utcunque amplo ten
dine, infertionem molítur, ín magní femorís proceffus* finum, quifemorís ceruícem & ca-
putoffis coxendicís acetabulum fubíntran s, édirecto refpicit," Decimusinternam di&inü
perforamínis fedem occupat;nonolongé ualidior, & ob Naturze artíficíumaccurate pérpen
dendus, Huíus nanque príncípium exoríturà tota" linea, qua ab ínterna ilium oflis fede,
qua prími offis facri offis tranfuerfo proceffui committitur, per ínternam coxendícís offis &c
pubís regionem, ad pubís ufqueoffium commiffurze clatiorem partem protenditur. Latum
hoc decimi mufculí principium , quod uclutí tribus líneís feu infcriptionibus ínfignitur , (i-
milíter ut relíquorum fere pracfentís artículi mufculorum capita, carnofum cft, & totam ín.
ternam offis pubís & offis coxendícís fedem occupans, liuídumQ apparens, fenfim 8060 ar.
atur, uteíus amplítudo coxendícis offis " ínteruallum non uíncat, quod ínter acutum ípfius
proceffum, & pofteríorem fuí appendícis fedem habetur. Ad hocenim ínteruallum, quod
amplum finum fibi ínfculptum gerit, decimus mufculus * reflectitur extrorfum,magnum fe-
moris accedens proceffum. Atque huncfané reflexum magna Conditoris índuftría mufcu-
lus molitur, quà ením mufculus ad ' finum hunccírcumuoluítur, externa parte carnofus eft,
eaautem partequa finumtangit, omníno neruofus confpicitur, & ueluti? tres teretes com
monftrat tendínes , feríe quadam ad finum reflexos . Tendines hi latí ín mufculí fubftantia
incipiunt pauló anteaquam mufculus finum contíngat , fed quà (inuí obuoluuntur ftríctío,
res cuadunt, finguli rurfus ín magno hoc finu peculíarem finum fibiuendicantes. Amplus
ením finus duos leuiter extuberantes oftendit lineas, qua tranfüerfim ductae magnum finum
x 1 uclutí
Septimus;
O cLuuus;
Sexti ,5, e
8 zunus,
IN'onus,
Decimus,
/
Qarnee bor-
tiohes decimo
wufculo atten
Je.
Quot femur
guouentes ute
ΓΟ poffint
confütui-
mufcu זו כ
li advaniflra^
to.
Gecuidi.
ד"
Quanti.
242 ANDREAB VESALII DBRVXELLENSIS
ueluti ín tres patiuntur, tribus eus mufculi tendinibus celatos, T'endínes ubí finum fupe:
rarunt, ínuícem collecti ín unum finiunt tendínem," (inui magní femorísproceffus unà cum
nono mufculo íimplantatum , Quum ק1636 tres hos tendines, quí exteríorí parte carnem ob^
natam habent, íntueberis , facilé colliges hic INaturam decimo mufculo robur additum uo-
luíffe : ne fi carneus omnino effet, in reflexu & motu, 01115 durítía compreffus laceraretur,
Quin etíam finuí ligamentum, feu craífa ualidatg membrana obnafcitur, neoffís contactus
muículum ín reflexu uitíaret . Ad hac, líoamentum íd Iaueadmodum , & uiífcído unctuo-
foG humore oblitum eft, quo facilior mufculí ad finum efficeretur círcumactus : quod INa-
turz artificium ín rotulís & cardínibus feduló imítamur, non folüm motum accelerantes,
uerüm ut feríüs , qui reflectitur funís , attritu corrumpatur ftudentes , Practerca ut folo ro-
א[ finuí funem non commíttímus, fed rotulam in trochleo autfurcula (ne cx finu funís a
batur ) firmamus, íta quoque INatura offium finunon contenta, à fuperiori finus parte ' u-
num, & ab ínferioríalterum eduxit mufculum , qui ambo unà cum decimo porrecti, illum
quo mínus fua fede declínaret;afferuant. Ab acuto enim coxendieis 01118 * proceffu, carneus
enaícítur mufculus, fuperiori parti decimi mufculi ad ipfius ufque infertionem adnatus. 196
índeabappendice quoque offis coxendicis alius fimiliter carnofus & eracilis prodit, inferío-
τί decími mufculi 1601 ad ínfertionem exporrectus + Vterque ením in finum magni femorís
proceffus infertionem cum decimo molítur, & cum iplo círcumductui femoris fubmini(trat,
Cacterüm fubinde non folüm eiufmodi mufculos ad elatítorem & humiliorem reflexus fe-
dem pronafci confpicies , ' imó etiam ab ínterna regione, ubi iam flexus n6 amplius oblíqua-
tus ad femur ducítur, carnofam fubflantíam à coxendicís offe enafcí obferuaturus es, quafi
tres illi tendínes in carneam à coxendicis olTe pronatam fubftantíam , poft Hexum immítte-
rentur, ítap ínuoluti ad magnum femoris proceffum contenderent. In tuo ieítur eftarbítra-
tu, aut hos mufculos , aut carneam molem tendines excipientem decimo iungere , atque íta
propríos femoris mufculos decem enumerare : aut fimauis,utrunque diftíngues, & duode
cim recenfebís. Rurfus fi quintum mufculum ín tres díuiferís omnes erunt quatuordecim.
In noftro ítaquenumero decimus unà cum duobus 11118 gracilibus femur ín pofteríora cir-
cumagit, nonus ueróínanteríora, nihilo fecus quàm fi baculum ínter duas manus extenfas
repo(itum, alternatím ín priora € pofteriora ductis manibus circumuerteres, INonus enim
& decímus manibus refpondent, baculo autem femur non ínepté aflimilaueris,
FEMFR MOFENTIFM אשת קת סא
administratio. Caput 11 1
ORVMHM qui femoris motibus praefunt mufculorum adminiftratioz
nemyab extendentibus meríto ín illo crure, ín quo tibiae motores ag
ereffus es,exordieris. AfTumpta itaque ex minus fragili ferro nouacula,
quz offis ímpetum aliquando fuftinere poffit," primi mufculi caput (fi
modó dum mouentes tibiam mufculos difTecares, illud non abftulerís)
|| ab offe 6066 6 δά ilium offis dorfo, tranfuerfis fectionibus níterís abra
: :5| dere ,quoufque ín fecundum mufculum incidas . Cuando autem uni
uer(i muículi principium ab offe derafum erit, lícebít hoc reflectere, & folis manibus (nifi no
uacula quoque utiuoles)à fubditis partibus ad magnum ufquefemoris proceffum liberare.
Quod ubipraftíteris, ip(iuslongam intueberis ^ infertíonem, proculetíam fub magnifcmo
τίς proceffus radice defcendentem. Haecením non uulgariter uenit perpendenda, uti neque
huius mufculí forma, fubftantia, fibrari ductus, & munus,uel abfceffuum duntaxat nomíne,
quos crebro ín ipfo & praccipue iuxta magni proceffum inillus tendine incidimus," Secun.
dus dein paríterab ilium offenouacula dirimendus eft, mente adhibita, netertij quoque prín
cipium unà adímatur.exortus ením cótínuitas, quz línea duntaxat interítingí tur, utrunque
mufculum unà facilé auferri (init, Vbi itag fenfim reflexo fecundi mufculi ínítio, & tranfuerfis
femper fecundüm ilium offís dorfum factis fe&ionibus, ad tertij mufculi príncipi deuenetís,
fecundus íam totus uenitreflectendus,& manibus attractus, ad ínfertionem ufqà tertio díucL.
lendus;" Tertius quoq eadem ratíone ab oflis lium dorfo;poftfecundumabradeturzatq; hoc
adipfius etíam infertíonem deducto, quartus ab offis facri lateribus cultello auferetur,& mani
busapprehenfus,ad magnum ufg femoris proceffum à ligamento cuiínnitítur, & coxendícis
artículo dirímetur, Facillima enimhorum, poftquam prímum admiíni(traueris, e(taggrefTio,
qua
bifi.ctgo
{μὰ Ἀν
unis vi ta.
1428,13 Xi.
14. [- alter
earundem.
faa. Rege |
hifncaig
lid.
1 [cA
49t4m.
b vota nif
finiftro cru
rc.
C toli. , Ὁ
[E117
DE HVMANI CORPORIS FABRICA INWERROTI
| 243
"155 cua obita fícebir fingulorum motibus examinatís,omnes quatuor abíjcere, * Quíntumpoft. Quis:
^5" hosmufculumà coxendicis offis infima (deg& pubis offe acutiori nouacula fimul totum cal
lidéabrades,&ad (uam in femur infertíonem illum perducens, eam accuraté obferuato ,non
I ES neglectis ipfius ínfcriptionibus , (cu delíneamentís, fibrarumQ ductus differentia. Animum
δ d H (T. f
etíam dum hunc praícindís accommoda;ne fimul quoque ! octauum mufículum, tanquam
quinti partemíncautusauferas. Quínto itaque à femorerefcifTo , acutiori cultello lateribus Ses.
E TI
Kec dm
* fextimufculi caputuenit liberandum, & capiteeíusapprchenfo, totus muículus ad paruum
uíquefemoris proceffum, à fubditis eft dírimedus. quod fi uoles,folius manusope,perfecerís,
INi(i forte & hunc mufculum,quum dorfum mouentes adminiftrares, iamdudum ín fpexerís,
12,5fig. Poftquam ueró ipfius tendínem,& quo fuperpubís osfertur" finum indagauerís, ' Íeptimus Sei
“Ἢ 5 opportunéageredictur, Hunc itaque nouacula tranfuer(is ductis Ícctionibus;ab interna offis
i&tza. ilium fedead coxendícís ufqueos quà defcendir erades,& mufculo manibus eleuato, ad mi,
| norem ufque femoris procelTum,ipfius ínfertionem confideraturus, detrahes : non prateríta |
interím finus fuí , quo deducitur,infpectione, Mox* octauum tranfíuería línea à pubís offe 0 |
abfectumufquead infertionem, quz (imiliter fuo principio lata eft, 11001168 : ob(eruans inte»
rea,ne' nonum quoqueímprudens adimas. Duo qui adhuc füperfunt mufculi , quoníam ^^* |
pubís offa dum ueficze 6 68 Ípectares mufculos , dirempta funt, atque íam unum tantum ^^
crus;ín quo tibíam mouentes mufculi adminiftrabas ,ad manum habes,facilé (ecabuntur.No
p num itaque& 1 decimum à pubís offe & coxendicis abrades,& iplorumconnexum & ἴῃ πᾷς
ds tds, Iris femorís proceffus finum, ac implantatione examínabis, nequaquam perfunctorié prote.
= שת riens decimireflexum, & quzad huius latera undig nafcitur," muftulofam fübftantiam cum
| decimo mufculo ad infertionem ufqueexporrectam, Hocenim citra corporis noftri Opificis
| folertíze laudem hymnum nunquam przetereredíerís. Quumhos femur circumuertentes Quorum
| p^ refecueris," membrana fc fpectandam offerttotum pubis 01118 foramen comprehendens, & Er
' ' hocloco fibiutrínque íncumbentes mufculos dirimens. Símilíter etíamab acuto coxendicis ^
p ollis proceffu,ín quíntifacri offís latus" durum lieamentum produci contueberis cui " quar-
! דכו tusfemurmouentium mulfculus innitebatur,quodd hzcoffa firmius 60 Deínde' a.
| | *: liud iamdudum fefe obtulítab codem facri offis latere,cui nuper dictum inferitur,enatum;atgs
δ 1... in pofteríorem,illícidp elatíorem coxendicís offis appendicis* fedem infertum quod" τοῦ ἱπίεν
| libil. ftini, ut& moxinenarratione praecedens,mufculorum firmamentum efficitur , Artículi ue-
j £535 c coxendicis lícamenta,uná cum genuartículi,& pedisl ieamentisín unu Ca putrefjcíam, pe»
| 8 dis& digitorumipfius mufculorum fermoni fübnectendum,
9 T
DE Lo£4TESCENTE TUB IND T ישיא SQUE T
plate[uümato. | Camt LIII
MNES quos hactenus non commemorauimus mufculi,in tibia & pede
reponuntur pedis , ipfiusg digitorum motibus famulantes, Quoautem Odo dz
& híaptiüs pertractentur,prímüm pedis motores recenfebímus, & deín uorum adhue j
dequí digitorum duces exiftunt;ut tunc poftmodum quot quaque fede E
fintjunà collieentes,eorundem admíni(trationem fubnectamus, Vertim
Y 20 ἘΠ quanto Galenioratío in fecundo de Admíni(trandis fectionibus obfcu |
Eee rior imperfectiortg eft, & non undi 015 in tertio de Partium ufu placitís li
relpondet, tanto eiufmodi mufculorum diligentior nobis fermo ínftituendus uenit, INe- 2% |
que profecto cum Galeno arbitrari conuenit,limíam ab homine dun taxat ín pedís digitorum 4 2 foni ᾿
| diductu differre, quód fcilicet fimía longíores , & magís difcretos digitos quàm homines adí nem diffeveno
piícatur.Imó mufculís magna fane eft differentia:quam finonomnem,ne prolixior fiam, expli ^*
cuero , prout aratíonís tamen ordo requíret, quee mihí animo obuerfabitur , lübens enarra
turus fum:fedulo (tudiofos híc admonens; utnon folum uera homínis mufculorum enarra-
tíone& infpectione contentí,fimíam quoqueagerediantur, quo Galenum Cquí nufquam 2
quéacín Anatomearduus eft ) felicius intelligant,ne quum hunc(utí profecto debemus om.
nes)profiteri ínftítuerínt,füos praeceptores ímitati,elegantiTimam , maxímamdq ipfius libro,
rum copiam, qui Anatomíca complectuntur , negligant:& folüm illis qua quíuis medíocri
ter ín liberalibus ftudijs eruditus cítra omnem przceptorís operam affequitur , fefe totos 66
dant:memores, quam turpiter ínleuibus Gialeni operibuspedem,qui fefe Galenicos hodic ap
₪ pellitanr,
507
0
1
i
ב
ELS. brad
traclatione ob ll
féruandus, |
Sinis ab bo,
quine in tendi-
me pedi fubna,
to differentia.
244 k ANDREAE VESALIIÍ BRVXELLENSIS:
pellítant,retrahere cogantur, quoties ín fcctionis δὲ corporís partium mentionem Galenus ir
cidit.incíditautem creberrimé,tum quod diffe&ionibus mirifice oblectabatur,tum quód me
díco ín corporís quod fibi curandum proponít,mentionem fubinde fitjprorumpendum. At
age' tendinem plante cutí fubtenfum ageredíamur,ín quo ín prímishomo ἃ fimia infigniter
diífiert, Hacnanquepropríum qui huncproducattendinem exigitmufculum, ab externi ₪
morís capitis radiceín pofteriori Ícde carnofo príncipío enatum,& fub ? duobus mufculis oc
cultatum;quíab inferioribus femoris capitibus enati,promínentem ín fura partem cfformare,
atqueín calcísos inferi dicentur. Hís itaque mufculis is fimiae mufculus coopertus deorfum
carnofus fertur; ílliforma perquam fimilís,quilatum in manu producit tendínem. Poflquam
ueróad mediam ufquelongitudinís tibiae defcendit;ín gracilem ceffattendínem, quí duobus
illis mufculís non amplius obtectus;ad horum tendínis,quem ípfi producunt, internum latus
porrigitur, 6611018 ad pofterioré calcís fedem defcendens,quz príuatim ín caudatís fimijs,ut
& canibus,finum fibi exfculptu gerít, quo híctendo non errabundo ductu,tutó uchítur: calcís
offiínterím, nifi fortaffis tranfuerfi 81160105 quo obduciturlíeamenti interuentu,non adnatusz
atginhocà Galeni defcríptione in primo de Adminiftrandis fcctionibus libro uaríans, quód
in duas non díffcindatur partes;altera quídem calci ínfertus;altera ueró ínlatum tendine explt
catus , Calcem ením totus fuperat, & ín pedís plantam dilatefcit, * mufculo quem fecundum
quatuor dígítorum artículos Hectere audies, obnatus, atque manifeftiis in inferíorem quings
pedis díoítorum fedem protenfus,quàm atus manus tendo díeítos accedit, Deinde ut latus
tendo manus cuti cítraalícuíus corporísmedium non obnafcitur:íta neque in pede, quando
quídem multus adeps tendínem & cutem íntercedit,id que potiflimum in homínibus, quibus
nullus omníno mufculuslatum tendínem educit. Verümab infima calcís parte, qua terrae in^
nítimur, * ualidum lígamentum prodit, totam inferiorem pedís amplitudinem fubiens , fiu.
num utrínque mufculum exceperis כ cuíid non obducítux.. Inínterno quídem pedis latere 15
! mufculus e(t, quípollícemà czterís abducere dícetur.ín externo autem, * quí mínimum di
citum cxterisamouet, Obnafcítur itaque hocligamentum longé manus tendíne craffius , &
robuftíus,totí inferiori fedi eius " mufculi , quem fecundos quatuor digitorum artículos fle.
ciere doccbímus.atqueid eo fit pacto, ut quís propríam eius mufculí membranam hoc liga
mentum dícerct,nífi íuxta dígitorum radíces, quà eius mufculí tendínes tranfuerfum digito.
rumligamentum (übeunt,idabfcederet, & dein tranfuerfis digitorum ligamentís obduéctum,
acín quínquepartes difcretum, inferiori quinque digitorum fedí obnafceretur . Caeterüm utí
parlo antémonuímus,pluríma duríufculiadipis copia ligamentum íd( aututcunque appella
re tibiuifum fit)& cutem íntercedit , quanquaminterím librofis nexibusadmodum frequen.
tibus ipfi committatur.Eiufmodi itaqueligamentum príuatím homines tendínis latí uice οχί
gunt:quod fi forté ab aliquo ducendum fuiffectendíneprofeció illum ualidum craffumQg ad^
modum procreari oportuiffet.|Nam fi manus rendínem cum hoccorporeligamentofo contu
lerís,quadrupla tendínís per cubitum exporrcdi craflities;in tibianeutíquam fuffecerit.INihi,
lo minus tamen ín homínis tibize pofteriori fede * mufculum reponiaudics , qui carnofo prín-
cipio ab exteríori femoris capite enatus, & carnofus priufquam bene poplitem fuperauit effe
definens,tendinem producit,longe illo qui manus latum tendinem educit, graciliorem . Ve
rümbhiíctendo pedis plantam hactenus mihí neutiquam fubire uifus eft, at interno calcis laterí
ad pofteriorem ipfius fedem implantatur,neutiquam fummépoftícam calcís fedem, ut ille cau
datarum fimíarum mufculi tendo;attíngens, multod adhuc mínus finum in hac calcis offis
fcde ibiuendicans, quo nonerrabundus uehatur , Quód ueró míhi commemoratum ín ho-
mínís pede ligamentum,& fimize latus tendo,parem ufum cumlato qui manum fubit tendíne
prac(tent,conformationís fimilitudo arrumento eft, atque id co adhuc firmíus perfuadet,lati
ín manu tendínis non infrequens defectus, Haud femel ením illum ín manu deeffe , &* tranf
uerfum ín interna brachíalís fede repofitum lígamentum fui portionem porrigere, quae ten^
dinis latiuicem füpplebat;iín hominefecus multo quàm in fimijs comperi, Vtietiam à" tendi
ribus brachíale fle&tentibus , eum tendiínem produci interdum obferuatum eftnuncab illo
qui quarto brachíalís offi infertus brachialis flexus autor eft, nuncab illo quí per tranfuerfum
brachíalis internae fedís ligamentum ductus, poftbrachialis offi índícem
fuffulcienti multo ante ínferi dicebatur,
45 tab.
14
δι ταῦ. φ,
Y.
€sta m.
di4 t.e
€ tstab.w
14 f.
f stas.
gitasn
b 14t4. e
istas.
k A tat.
1.3 Ash
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ΤΙ,
DE MEZSCFLIS PEDEM AM 0.
uentibus, Capue (1, I AX.
NIVERSVA pedemperíndeacextremam manum fletimus, & exten
dímus, & deíndeín latera ( quamuis interím obícuri(lime ) ducimus, ἰῷ,
; UICE à
pluríum& diligentiffimé ob crebra quaeí
tiones obferuandorum mufculorum beneficio ,
: 1mufculorum nume
ΣΙΝ τὶ 6
, rusà pofleríore tibiae fedem occupatibus,opportuné inchoabítur, ^ Pri.
מ
|
ΓΝ mus ítaqueàradiceínternifemoris " capítís unico enaícítur prín cipio,(i modo ipfius contínui
principium duplex apparebit, ? unum
p ; 8 1
E alterum ueró inferíus , & nonni.
luas, > hilexteriusparíomníno modo,quo rectum abdominís mufculum enafcí retulimus , Supe
deorfum protenfa, paulo fub 6.
mufculipars porríeítur. Atque híc mufculus ín ínterno latere pofteriorís tibiae fedís ducitur:
1 fnexterno autem latere * fecundus muículus con(iftit, qui fimiliter ac primus ab externo femo.
45-46 . s 115 capiteenatus,deor(um fcrtur,omní ex parte primo mufculo (imilis . Quum ucró utríqueà
«cha. 9. femoris capitibus deorfum tendunt;non proculab exortu fcfe: contingunt, ínuícem fibrofis
4f: *- nexibus herentes, Atquo magis deorfum prorepunt,co ualídiüis connafcuntur, ut íam tendo,
p. % quem finguli producunt," unus omnino it,ab utrífcy enatus mufculis,Interíor tamen, feu prí
| 3247, mus mufculus nonnihil díutíus carneus,quam fecundus,dcor(um ducitur, quod ín mufculo-
| fis cítra confectionem eft euidentiffimum. Duo ením in fura prominentes mufculorii uentres,
| carneze partes funtprzvfentium mufculorum, furze magnam molem efformantium, T endo aii
| tem abambobus mufculís enatus,& pauloanguftior redditus, in caudatis fimijs in pofterio-
| rem calcis fedem ualídifTiméínferítur . In hominibus ucro non multo fub carnofa mufculo-
5^ rumfede,fübíiecto cuídam * mufculo * adnafcitur , quem quartum ínter pedis motores recen
rx ia febimus. Atquehicconnexus adeó eft pertínax , ut nulla ratíone hunc tendínem ad calcei
6 ufqueà fübíecto mufculo dirimere queas, & aflerere cogarís,ab hoc tendíne & quarti mufcu-
" s^.» fi rendine, * unum efformariín pofteriorem calcís fedem ínfertum , Ac proíndeetíam Galeno
זפ "ll: (i ccenfebis, dumalíos fe&ionis profeffores falfo íncrepat, quód duorum prímorum mufculo.
rum tendínes tertío cuídam tendini commiífceri , neque alterí non connexos ín calcem infcrí
Ícripferínt. Hocnanque uerédehomínibus 111 prodiderunt parum folíciti, num tendínes fe-
2 /o*1 cus ínfimijs caleímplantarentur, | ^ Tertiusmufculus illeeft, quem fuperiori Capite tendi
7 nemínfigniter gracilem producere diximus , Ab externo ením femorís propter genu articu
E lum capite teres enafcítur príncipium, iamiam ín ipfo exortu carneum & 013610 . Ab ortu ta
men non íta procul dilatefcít exacti mufculi uentrem utcunquecraffiufculum referens : uerüm
b ster mox fub poplite uenter ifte" gracilefcens, fumme gracilem tenuem'que educit tendinem , qui
quemadmodum & mufculiuenter, fub duobus nuper commemoratís mufculis occultatus,
& fuper quartum expanfus, fenfim oblíqué deorfum prorepit , quoufquead internum duo
«bi.» rumprímorum mufculorum tendinís latus * elabatur,ubiís quarto mufculo ualidiflimé con»
"5^ nedti incipit, Tertíj mufculi tendo hinc deorfum ad internum ufque calcís latus fertur, iux
ta pofteriorem calcís fedem ipfi implantatus , nonautem pedis plantam fübiens, illius mu
σοῦ. Ículi modo, quemín fimíalatum plantz tendínem educere príus recenfüi, " Quartus non
*:537 folum furam conftituentium mufculorum,uerüm ctíam omnium tibíam amplexantíum- ma.
| MA ximus,pofteríorem tibize regionem fua amplítudine occupat." Enafcítur enim cx pofleriorife
fici. de. coartículationís fibule ad tibiam , nerueo & ualído inítio,quoddeorfum modíce ductum
l^ V. adeo dilatefcít,utlatítudinem tibiae offis & fibulae uincat.non tamen aque craffus eft, aclatus
m amplusue, Exhac ueró amplitudine priufquam medíum tibíae longitudinis fuperauit,fen-
Hs sc fimarctatur,& paulo fupra calcísregionem ín ualidiffimum & craffum degenerat tendínem,
** non folum ab ipfo * formatum , fed etiam à prími & fecundi mufculi tendiínis concurfu ,
C Ex tribus ítaquehís mufculis procreatus tendo;uniuerfe pofteríori calcis " Ícdi implantatur;
quam
Pedis sopa,
Pigs Bedé
|
Securdus,
וו
9i feet,
Tertius,
Quaeris,
-
₪
ΜΠ,
£Xtus.
246 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
quam Natura, quo facilior prompliórg tendinís perficeretur infertio, depreffam afperamq
eflinxít. Caeterüm quia calcís os extra tibice oflis rectitudine ' prominet,& ipfe quartus mufcu. i οὐ
lus propemodum toto progreflü tibize offi & fibula incumbit;pauló ante ínfertionem" tendo . τ
àtibíacoffe procul abícedittriangulam cfformans cauítatem,cuítis bafis eftlongitudo calcís ex flan
tra tíbize 0 1118 rectitudinem promínentis: alia autem duo cauitatis latera confütuuntur, unum ₪0
quidem tendínis ipfiusanteriori fede,alterum ueró pofteríorírcoioneillorum ' mufculorum, !'4&s
fen
quifub quarto reconditi;pofteriorem tibize reeíonem occupare dicentur. Atg hzecea demum 7
eft cauitas,cui Homerus Achillem ín Hectorís crure funem traíeciffe, illumQad currumrelioa
tum, circum maenía Troie traxiffe cecinit, C'uodetíalanios, quum boues aut oues iugulatas
attollunt, ímítari confpícímus, baculum tranfuerfim fub hoc tendíne tranímittentes, Porro
quartus mufculusexterna fede,qua primi duo illi incumbunt, admodum líuídus eft:quemad
modum & primus quoque & fecundus, ea potiífimüm parte qua quartum refpiciunt mufcuz
Íum.Interna ueró fede quartus non admodumlíuet,& ipfius etiam tendo in anteriori fedelon-
giíüs carniformi fubftàtía enutrítur, quàm ín pofteríorí. Non enim à fine carniformís mufculi
huíus fubítantíze, ad calcem ufque infigne interuallum in hominibus uifitur : quamuis € id
quoquenoratu dígnum fit.In fimijs uero etíam quartus híc mufculus quodammodo carneus *
calci inferítur : quod Gialenus anímaduertens, alios Anatomícos ínfimulat, quos hominum
cadaucra,non autem cum ipfo duntaxat fimíarum, feduló fecuiffe, uel ex ijs coftat quee praeter
meritum illís à Gialeno í imponuntur, díeno fané qui interdum(nifi ipfius obftaretautorítas,8C
quam ill tribuimus fides) à nobís notaretur,cuíusQ etíam errata enumerarentur;ídi tunc po
tiffimum,dum pro hominumAnatome fuarum fimíarum hiftoríam, fecus acueteres illíjmobís
obtrudit, " Quíntus pedem mouentium mufculus ín pofteriori etíam tibiae fedelocatus,
fub" duobus mufculís adhuc occultatur, quos dígítorum pedis flexui famularí docebímus.
Priufquam enim quintus ín confpectum ueníat, ^ quatuor commemoratos íam pedis mufcu.
los,paríter cum duobusillis díeitorum flexui fubferuientibus ademptos cfle conuenit. Quuín- πὶ 47;
tus nanque" ligamento membraneo proxime incumbit, quod in tota tibíz longitudine ροῦν μισεῖν
rectum,tibice offi fibulam collicat, * Príncipium fiquidem quínti mufculíi à tibize offe, & ἤθει
la,quà hzecoffa inuícem del hifcere í incipiunt, exorítur,& ftatim ab exortu carneum latumGguifi ו
tar, cadem proríus latitudínead in&rioremufquetibiz offis appendícem progrediens.Hacla =.
titudinepraefens mufculus pofteriorem illius membraneiligamenti fedem & magnam quoq ? +
tibíc ollis pofteriorísrecionis partem integit, ligamento i interim ,& interno fibulzelaterí adna. ₪
tus;ab ipfis toto progreffu, exortusfuiroburafcifcens. ' Cei ilico atque inferíorem tí tersR.
סוט offis contigít appendicem, & propemodum zequélatus adhucatque ín medíatibize fede. 41554.
confpícitur,ab i. interno ipfius latere teretem profert tendínem, qui am aliquoufque in mufculi " ΡῈ
carniformi fubftantia incipere uidebatur. Vbíieítur tendo prorfus excarnís eft, deorfumferz ς δι
tur, ' (inuííncumbens ín pofteríori fede appendicis tibize proceffus, quí interíorem malleo? slim,
[um conftituit, exculpto. In hoc finu tranfuerfum lígamentum ' tendíni obducitur, hinc obli
quépedis inferiora fubeunti. Subomnibusenim" mufculis ínferiorem pedis fedem ocupan. ,',, 55;
tibus;praefens tendo tantifper prorepít, dum ín ínfertorem" tarfioffis fedem ualide inferatur, den 14
c juod cubum tefleram'ue imítanti oli proximum eft ,quodg cum alío fibi commiffo cunei. 8 ^«^»
for mamappofitiflimé exprimere, praefentísqy mufculi eratía príuato " proceffu donari, ín prí e
mo libro dixímus.Eft taque quintus mufculus ex* illorumalbo squífua carniformi fübftantía. x.
non arciati, ex altero tantum latere tendínem teretem emíttunt,ac maxímaelaniorumíecurís X 921»
imagínem profe ferunt, Quinetiam unus quoque corum eft, quí peculiarifinu ligamentoy e
traniuerfo utuntur, Inter calcem ením ínteríoremQ malleolum tría peculiaría huius generísli, y s fi.ca
gamenta,& " (inus tres confiftunt, tribus tendínibus parata. Quodautemligamentum extri, 3511.
bus malleolo proximum eft, quinti pedis mufculitendíni, quemadmodum etíam paulo antedi ὅ M
ximus, proprium cenfetur. Reliqua aute duo illis creata funt" mufculís,quí quinto fuperftrati "-—
extrema digitorum internodiaflecterecómemorabuntur. | " Sextus pedem mouentüimufcu. s
lus inanteriorí tibíae fedelocatur,omnít huíus regionís anteríor, & cxactí mufculi formam >
rcprefentans." Enafcítur autem ab anteriori fedecoarticulationís Bibulze cum tíbíz offe;abu- ἃ , 5. v
ταῖς ס 11505, & communiillorum ' ligamento exortus fuí portionemaffumens, Exortusífte 8
acuto incipit angulo, qui ilíco dilatacus mufculi uentrem oftendit nonnihil latíorem quàm M
pos Priufquàm, ueró medium longitudinis tibiae fuperat, fenfim ar&tatur, & mul. ς y. 4
τὸ fupra pedem, ín teretem finit? tendinem;qui deorfum per סוכ ofTis anteríora ,אסכ סעכ cc
in tranfuerfüm " ligamentum à tibizeoffeín fibulam pronatum fubit, & fi fimulatque tranfuer; : 7"
fum íd ligamentum fuperauit, deorfum ín pedis ínteríora defcendens, modicé patentí finuin. ;, 4 aja
tarfi
ΗΝ
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER íf, 247
L E^ 55 tarfioffium ' cum offe éymbam referente ligamentis ímpreffo,
Ab. x cha.x,
E. internum latus pedij offis pertíngat,q uod pollici praeponitur. Illius enim oflis peculíari* pro-
בה celTui' inferitur,ualida fanéapplantatione offis pedij cum tarfi commiffuram apprehendens.
| ל Sextiítags mufculi anteriori fedi alius nullus obtenditur: pofteríori autem fede illis íncumbít
\ po " mufculis,qui (ib eodem tranfüerfo tibi: " ligamento contíneri dicentur, & quí praecipue di-
7 d4.14. gitorumextenfionibus famulantur. Verüm extus mufculus fuo interíorí latere committitur .
| 0. ateriexterno acutze tibia offis? líneze, quac excarnís tibíce fedis externum latus conftituit
Ec etíam fecundàm fexti mufculi latus introrfum obliquatur, tumut huic cedat mufculo τι
|. 7 alijs quoq: fedes exhibeatur, qui füb fexto reponi cómemorabuntur. Externumueró fexti mu
Ículilatus in ipfo ortu, & toto quo dilatefcit proereffi comittitur muículo, quem íam defcri,
16555»: pturus pedem mouentium? fcptímum appellabo, quí quemadmodum & ? octauus fermoni
ו uas, addendusá fibula principium ducít;totiustp fibula externo ferc lateríadt&ditur;adeó ut neg:
Vz.stachs, íntertibiae mufculosan teriores, neque pofteríores recenferi deberet, fed príuatím ín externo
Θ᾿ δῤεύγεδι
₪ .8/4- * 9 tíbizelatere reponí,apte diceretur, Quanquam non ítamultumínterfit,ad quam fedem 18 refe-
M 0 ratur, dummodo ipfius fitum, formam,munus, & íd genus relíqua,quzx in mufculís Ípeciare
3 60 confueuimus,non ofcítan ter przctereatur. Septimus itagy mufculus nerueum ualidumig' prín
| 606.0 cipium ab externo appendicis fibulz latere,& lioamentis offa híc cónectentibus afiümit,inibi |
| | > הגו quartum tibiam mouentium mufculum 111 0-0 ב moliri díximus.Principium 10 סגו /
b ipfa abfcedit,bi fab(tratum obtinens " fculi
| '9n89 progreitu fibulee connatum,ab ipfa abfcedit,fibi (abftratum o tinens " caput mufculi,
|t6&4. pedem mouentium octaui, Quumieíturftptimus mufculus à fibula abfcedit, externa ipfius
1665 Y. (cdeliuídus fcmper apparct:ínterna autem, qua 8175 accumbit mufculis ruübícundus,& exacié
carneus uiitur, INon ením íta multo ab orígíne carneus factus dilateífcit,exacii mufculí, feu;ut
italoquar,muris fpeciem exprimens, Ad hunc modum carnofus pauló ultra medium lonet
tudinis fibulerectà decliuís fertur,in exteriori ipfius fedenon exquifité carneus, Quandoqui-
dem híc mufculus iftud fibi príuatím uendícat, quód ín externa ipfius fede etíam fupra medii
loneitudinis tibize * utrínque ad latera carneus fit, ποσὰ πῃ inter duo illa latera ualidiffimum
* tendínem cómonftrat ínterna fede, & à lateribus carne enutrítum, V bíueró mufculus dieno
. notatu ínteruallo medíum longíitudínis fibulz fuperauit; totus excarnís eHicitur, teretem pro
creans tendínem, quí fenfim obliquéretrorfum uerfus fibula: pofteríora cótendít. Non ením
amplius totum externum fibulz latus integít, fed mufculitendo iam in pofteriora reflexus, -
. " externum malleolum excarnem nudum relinquit. T'endo enim pofteriorem ínferiorís fibu.
ke appendícís" fedem adit, hic finum propríum & tranfuerfum quog" lícamentitobtínens,
2 Tendoitaghhocligamento ínuolutus, quod à fibula ín calcem talum& procedit, deorfum ín
- priora uerfus pedis plantam ducitur, adeó (ané inflexus, ut ín radicem pedij offís inferatur,
quod pollici praeíacet, quod&ín externo ipfiuslatere proceffum obtinet, cui Ícptími huius
mufculi tendo apté implan tetur, Aliquando tamen non ín hoc pedij os feptímus mufculus n^
Je fici. fertionem moliri ufus eft, atín radícem pedij' 01115 medium digitum fuftulctentis, Cactertim.
12111. [Naturanonobiter neque negligenter oblíquum huíus tendínis ductum molitur ,fed tendi-
nem pedisinferíora fubeuntem ínter offa & mufculos pedis inferiora occupantes, medíum
וס ᾿ deduxit;ne fi forte inter cutem & mufculos illum duxiffet, tendo ipfe furfum contractusmu^ /
cfinfir« fculos in plantalocatos cóprímerct, & quo minus fuo poffentfungimunere, obftaculo effer; |
ו Cocterum quumnon folumad pofteríorem fedem exterioris malleoli tendín em huncreflecti
| + oportuerít,fed etíaad aliud quoddam in externo pedís latere locatum os,INatura incredibili |
2:5 artificio huicetíam reflexui prouidit, In inferioriením fede oflis tefferam imítantis, qua plan»
M p tam & externum pedislatus fpecla,* finum latiu culum, neque admodum profundum cxcul
|: ₪3 plit;quem uifcido humoreobliniuit, & perquàm leui ligamento círcundedit, Deín ad hunc
lbi». finum Natura tendínem círcamduxit , non quidem ut reliqua ipfius regione, teretem, fed
s4.X. " quà tendo ad finumrefleditur, illum dilatauit, ut co firmílisad modice patentem finum re- Ι
teres permanfiffer, híncalíquó declinaret, Deníquehaclatitudíne nequa,
uolueretur:& ne fi
quam contenta,tendinem etiam peculíarí artificio coufque inibi indurefcereuoluit, ut carti,
aginís [pecíem exprímat: ímó interdum cartilaginis duríciem uíncens, tendo ibidem offeus
taba. confpicitur , quo 18 promptiüs ad acutum angulum lexurae uím exoluat, ; Odauus IU 00
E. fculus, qui fub feptimo prorfus (fi tendínís ipfius anteríorem fedem excipias ) recondítur,
ג פיד ex fibula quoque totus prodit. Aliquantulo ením fub fibulze fuperiori appendice ab extcr,
4.35 nofibule latere, uerfus anteriora nonnihil enafcítur, & ad amuflim carncus fibulze'quefen.
B per adtenüs , füb feptimo deorfum prorepít. C'uum autem medium longitudinis fibulae
aliquoufque fuperauít, ín teretem quoque ceffattendinem, qui fimiliter atque ὙΠ endo
corfum
IN'onus.
IN ouem mu-
culorum. e -
dem mouentüt.
anunus.
DP edis d'eito:
TWIN NCIMS
248 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
deorfum uerfus fibula pofteriora refle&itur, Verüm híc tendo feptimi tendíne omníno nort
integitur, fed ín priora promínens, anteríori fcptimi tendínis lateri attenditur, finuí ín po»
fteriori fibula appendicis fede exculpto incumbens,tranfuerfo ctíam ligamento circumdatur.
Hincrurfüsín priora defcendens; proccflüi pedij offis ualidiffimé inferítur,quod tefferam re^
ferenti offiadnexum, paruum pedis digitum fuftínet, Verüm híc tendo aliorum hactenus di
ctorum rítu, non fimplicem ' infertíonem perficit;juerüm nonnihilante infertionem ipfius ten
do bícornis reddítur, duplici infertíone dicto offi implantatus.INequecft,quód quifpiam Ga
leno confifus, " fextum nobís cómemoratum mufculum,ín duos quoquetendínes diuidiar^
bitretur, Hominibus enimad eum quem fcripfi modum fextus mufculus habet, alíter fané
quàm ín caudatis fimijs obícruatur. nó enim in hístantum duplextendo uifitur, uerüm etiam
duo fant mufculi admodum confpicui,quorumanteríor pofteríore mínoreít, ambo ín pedij
ospollíciprzpofitum ímplantati. Caeterüm quando his (&fi ad Galenum intelligendum iu^
uent) non admodum concinné fermonem uera enarrantem interpellimus," nonum mufau-
lumíam przedictis addamus , quem quís proprium per fc mufculum recenfere poterit, alius
ucro" alterius cuiufdam partem non ἱπερτὸ dicet, prout nímirum ille motui & infertioni;hic
ueró connexuí & príncipio attenderít. A mufculo ením, quí in anteríori tibize fede locatus,
quatuor pedís dígítos extendit; carnofa quaedam portío iuxta medíam tibize longitudinis ab
externo ipfius latere enafcitur. Quae deorfum ducta in tendínem degenerat, quí ? tranfuerfum
anteríorís tibi fedis lieamentum fübit, & fuperiori pedís regioni exporrectus,fibrofist ne
xibus fubditis! mufculis commiffus,in ' duas portíunculas bipartitur, quas pedij offi paruum
dígítum fuffulcienti i nferít, non proculab eíus offis fuperiori fede,qua imítantí tefferam ofli al
ligatur. INihil tag prohibet, hunc mufculumautpartem dígitos extendentis recenfere;aut il.
lüm numero ab extenfionis opifice diftinguere; illumqg nonumnufculum enumerare, ut hacte
nus enumcrati nouem cenfeantur pedis motibus famulantes, Prímus itaque, & fecundus, δ,
quartus," qui furam feu tibíze uentrem prascípué efformát;atque in pofteríori tibiz fede locati
ualidiffimum fcré corporis tendinem fimul coftituunt;robuftiflimi pedís motus autores funt.
Calcem enim furfum ín pofteríora trahunt, pedem terrae firmant, feu ín pofteriora deorfum
refie&unt.atque his" quíntus fuppetías fert, pedem quoque terrae admouens, & interdum ut
fummis tantum digitis erigi queamus, in pofteriora ducens. INeg eft quód magnopere illius
tendínís ín calcem inferti officium praedicem,quum fecundum mortem homini nihil pe(tilen
ius inferre plerzeqp nationes ftudeant;tendinis illius przecifione, Quod ueró munus tertío pe
dem mouentium' mufculo concredatur,non ítaaffirmare poflum.nam latum tendinem in pe
dem nó producit, & fané inualidior uifitur, quàm quí cum ínfignibus;llis quatuor mufculis,
in pedís extenfione conferri queat. Sítamen hunc tantum opus fubírepofle quis crediderit,
ídaddendum prorfus crít, eum oblíquo & íninternülatus,pedís motui fuppetiasferrequem
admodum & przdícti quog faciunt: prouthí illí'uefolí, aut tendantur,aut laxentur; quemad.
modum de brachialis motoribus dictum eft, Caeterüm * fextus unà cum * feptimo," octauo
δέ" nonocontrarij motus,quum fimul tenduntur, duces funt. pedem ením furfum ad tibie
anteriora llectüt, motu fané nózquéatg pofteríores digno & ualido, Sí ueró alternatim cum
pofteríore tibíze fedem occupátibus mufculís cotrahuntur, ín hoc illud'uelatus pedem agent,
atgpíta, qui flexionis extenfionisqp autores funt;etíam motus in latera appofitiffimé obeunt,
IE. ΜΖ δι δ ΡΣ δε ει ous o9
uentibus. Caput. LA.
IGI T I pedísijfdem prorfus motibusaguntur,quibus quatuor manus
digitos ducirelatum eft, Pedísenim pollicis (qui duobus tantum offibus
donatur) prímum ínternodiu pari omnino ratione cum prímís reliquo
rum digitorum internodijs fletiturjnon autem ut ín manu, oppofito fle
xualijs digitis obducitur. Atquehic prímorum artículorum flexus, aut
rectus eft; aut inalteram partem modícé inclinans, quemadmodum pri
7| mos quatuor manus dígítorumartículos moucri diximus, Secundü au^
tem pollicis internodium, & fecunda quoque & tertía reliquorum digitorum internodía;fim.
plici duntaxat acin neutrum latus uergenti donantur flexíone ac extenfione, nullo interim
proprio motu ín latus (quemadmodum neque manus dígití) preedíta, quum ínterím prima
internodía & addudtionís & abductionis motum in pede no minus quàm ín manu nancifcan
tur, Czcterüm ut motus digítoru manus & pedis par quodammodo eítratío, íta feré ctíam fi.
milís
hz ficca i
libr e.
létab.che
6 iuxta,
m 3140
natán
וו
5 0
x.
0 4. ld.
pau
Y.
ו
4
5 αἰ. ch
13.
ἑ τ; (4. τ)
Y.
םל
E.
ras
5 3.4.0,
6%
4 6
b αἰά4ῶ,
| 6 11 4.
d 3 4.
D ₪
le 2 fi.ca. 53
I: 1-2.
If rac tab. x.
Bg 14 t4b.o.
| ;
ΤΡ utin ste
Jbule manu
luxta c. aut
6 tabule <
pera.
] 14 taba.
150,
₪ 14 f.m.
(| 15 P.
Das tact
\ 4.4.
qm τς ἰά. D,
| E. d
nA I4. A,
Ho 14.4. ».
!
ld is tab. B.
eS.
If 14. tab...
| 5 14. [4...
p 15 tab. v.
]
|
]
IE xs ta.cha-
Yat.
4 itd.v.
Dis 14. tab. 2.
JE us τρί.
| .א
astab, L,
Ib vata x.
js 5t Pur M.
IE ץש
δι: ἰός:
Ὁ 15 La. ta^
gis Α quàm
B.
d 14 Eb. v.
E is E4.F. et
cha.z.
fia 4. αἱ.
5 14 ta.g.
b 6tzy.mu
fculi fcllicet
= infrgniti.
fot. ας, tiuncula diffunditur,quae aliquot" tendínibus eius quem tertium numerabo
DE HVMANI CORPORIS FABRÍCA LIBER tf,
milís mufculorum in παγίς e(t (cries, Vndeetíam ín illorü defcri
dem ordínem,quem ín manus nfüfculis obferuauímus aggredíemur,* Primus ítagp ís fütur
249
7 28
ΣΝ
bipre-
ἢ 1801.
cem tranfuerfo lígamento excipitur , quoufquelonga fectione diuifus , & fubíecto fibi tendi.
ni" uíam praebens, ín fecundi internodij radicem implantetur, & totí oflis fui loneítudíni
1 סכ ς Gítorum flectimus ar»
tículum , eum quàm poffimus proxime ad calcem recta línca protrahentes , ' Secundus SEL
ueró & * tertíus dígitorum mufculi,tertij quatuor digitorum & fecundi pollícís articulífle. s,
xus opificesfunt, Atque hí non ín pedis plantareponuntur, fed ín tibíze pofteríori fede lo.
cati , totam illius longitudinem perreptant, Sunt porro hí, quos | quarto
tíum mufculo, quí furam conftituentium maximus eft, proxímé fübfterni, & " quínto pe.
dís mufculo íncumbere diximus. Vtuero eandem cum quínto pedis mufculo fedem occu-
pant,ita quog illi forma admodum (fimiles funt. latiores ením quàm fpifliores uifuntur,deín-
€ toti carnei ín tibiereoíone exiftunt: & quum ad calcem ufque defcendére, ab interno tan
tum" latere nonadmodum prius arclatí, teretem promunttendínem , peculíari (inu & tranf
uerío ligamento, ínter tibiam & calcem, inferiora pedís fübeuntem, Eorum itaque" príor,
quídigitos mouentíum fecundus cenfebitur , à po(teríorí fede connexus fibulz ad tibiam,
ue , uerfus tibíae extremum prorepens,
mufculo Conteoítur : anteríorí autem
parte qua tíbize pofteríorem fedem refpicit , fibula: pofteríorí partí attendítur, Ípfi etíam
aliquandíu adnatus:deínde qui ordine" tertius futurus e(t externo fuo latere ipfi fe
pedem mouen-
: ] ; : ΠῚ ἣν οὖ ds 8
fius latere tendinem edít teretem , quí prius alíquandíu ín carne pronafcí uifüs cft. Huíus
tendínis nomíne ad ínternum calcíslatus , ubitalum excipit, ἡ finus infculpítur,quí tranfuer.
jprorepit, totus
fere medir por.
commifícetur;at,
rtículiflexionem
o ( quz profedo
ollícís longítudi-
1em lata ínfertío-
to pede mouentíix
auxilíatur. Reliqua autem tendínis fecundi digitos mouentíum mufculi portí
ualídiffima eft)ad pollicem utí diximus oblíque perfertur;atque fecundüm p
ne íimplantatur,eíus ín ternodij 161018 autor." T'ertíus mufculus,quí quín
in(ternittt , parí prorfüsratíone cum fecundo digitorum mufculo ín pofteríorí tibia fede ex
porrioíturad ínternum magis latus ,quàm fecundus,refpiciens.longé enim * magis τί δία» of
fi,quàm fibule ínnítítur, Quumautemad calcem fere defcendit, atque adhuc latus confpi
citur ,ab ínterno ipfius " latere teretem promittendínem , cuí peculiarem * (inum ἃς tranfuer»
fumligamentum Natura brefecit, ín medio duorum quí híc quoque habentur finuum.
"l'ertij itaque mufculitendo j;hocductus finu , teresadhuc pedisínferíora fübit , fecundi mu
Ículi' tendíni uerfus plantae cutem magis fubíectus , & cum illo x literae imaginem effor,
mans . Secundíením mufculí tendo ab exterioribus introrfumoblíqué in anteríora fertur:
tertíj autem tendo quodammodo ab ínterioribus extrorfum contendit, ob íd'que ín plan.
tx medio cum fecundi tendíne decuffatim conftítuitur. T'ertíj mufculitendo pedis plantam
hocmodo fübíntrans,modicé ὃ dilatatur , acín quatuor alios tendínes digeritur, finguli ad
unum quatuor díoítorum excurrentes,illisque manus" tendínibus τοῖς pondentes,quí tertium
quatuor digitorum artículum infle&unt , Sub primi ením mufculi tendinibus occultat ,
g dicitorum
107% 7
Par.
Lila de Ad.
ai.fecdio,
ey 2 פע כ
e a mufeuli
quo nodo in. fr
mijs fé babear.
AMrufculi byi
mos avticulos
flectentes ter
zum mufculit
qazumero fuc
cedentes ac de
cem nobisenu-
וד
256 ANDREÉAE VESALII BRVXELLENSIS
digitorum radices fubeunt , unà cum' primi mufculi tendínibus tranfuerfo 'líigamento, utín ; 459, |
manu quoque obdudtí, Vtueró adtertíum שו internodíum proreperent , primi mufcu,
li tendines fectione per longum díuifos permeant : & latiores redditi, tertij internodij lon
gítudini implantantur, Ceterüm tendini qui indicem adit, & interdum illi pariter quí me- ו
dío exporrigitur, hoc priuatim obtingít;ut ín planta medio * portíunculam fecundi mufcu gy, -
litendinís ad pollicem proficifcentis nancifcantur , quae cumillís digitorum tendínibus om, |
nino coít, & permiícetur. Interdum ueró quantumuísaccuraté fingula obferues , à fecundi
tendíne nihil porríei, fed hunctotum ín pollicem abfumí confpicies. Atque ita fané tres di-
gítorum primí mufculi habent, quorum prímus fecundum quatuor digitorum flectit intere
nodium. Reliqui autem duo , ultími quínque digitorum internodij flexionis opifices funt.
Verümhicnonambigo ftudiofiffimum quemque, quíaccuratiffime Galeniloca iam prídem
euoluít;atq (irecte ipfius fenfa tenet, illi fibi haud conformía dicere, & libros ipfius hic quoq:
uítíatos εἴς intelligítauide expectare, quamobrem à Galeno diffentíam . Cui ín pracfentíaa^
liud nihiladditü effe uelim , quàm ueritfima me hactenus de pedís dígitorum mufculis in ho-
minibus enarrauifTe,& Galeni loca(ut am audíes)uix fimíijs conuenire. Vtítaque nuncprae
tercam functionem , quam cum manus digitorum mufculis communem effe cenfui, quum' Íe- |
cundus mufculus fecundi pollicis ínternodij flexus autor poneretur, nulla prímíarticuli,quod 1 + 40.
ad flexumattínet, facta mentione : quemadmodum" tertij mufculi beneficio tertiumrelíquo. " t.a:
rum digitorum ínternodium mouerí íam antea fcripfi, Quum ínterím ex 613101 fententía |
prímos etíamarticulos duobus pofterioribus mufculis flecti, dictum effe oportuerat. Arbi^
tratur ením Galenus, eandem híc atqueín manu horum mufculorum functionem εἴς, Imó
exacte in fecundo de Adminiftrandis fetionibus fuum ipfius perpendens placitum, quo tranf |
uerforum ligamentorum ope prímos manus digitorum artículos flecti ínnuerat: dixit ab illis
quítertío dieitorum ínternodío inferunturín pede,nó folum tertíos prímost artículos in fle
xíonem ducí;uerüm prímum,fecundum & tertíum ínternodíü ipforum ope fle&i , quod fané
neceffumefTet,fi modó tranfuerfiligamenti uitendinesilla quibus tantü íncübunt , offa moue
re donaremus. At ita non fuffecerat adhuc íllis " tendinibus, quos nos tertíü internodiu flecte. ie tl]
re diximus, Galeno infigneillud 1664601 munusaffcribi, quinetíam" prímum mufculum,qui o 144.9.
fecüdis quatuor digitorum ínternodijs inferítur,príma quog internodia flectere;orationi ad-
dendum uenerat. quum & illius muículi tendínes eodem cum alijs tendíníbus in primo digito
rum offeligaméto obuelentur, Ceterüm functione poftpofitaqualíter ín caudatis fimijs pre
[entes mufculi habeant enarrare nó grauabor, haud interím ímmemor Galeníloci , quo tendi^ ι
nes noeodem femper modo permiílcerí tradidit,ne forté quís meipfius dogmata nimis perfun
Cloriéarbitretur expendere. Simic igitur prímü mufculu,quo fecunda digitoru fle&untur in» tiecex tos
ternodia,cü homínibus cómunem habent:at tanto longioribus donatü tendínibus, quáto ín, "iris fdri
teruallo fimíz pes homínüpedeuná cü digitis in longitudine pro proportione fuperat, Secun = "d
dus quog & tertíus ín tibía eod& modo fimijsatg homínibus collocantur. quütamérendíné ὦ)
educut,no ex altero latere illu promüt,fed caeteroru mufculoru modo coarciati illu emittunt,
quod והש (imíaru quinto pedémouentiu mufculo ufu uenit. Deinde tendínes quoq: pedís
planta ut ín hominib. fubeunt,SCubi x líterz inftar infectíone moliuntur fecundi mufculi ten
do tendinitertij mufculi prorfus permifcet;atqi exambobus unus quodámodo confurgit ten
do,à quo tranfuerfim portíunculaad pollice fertur,illi prorfus fimilis quaín caudatarü fimía
rü manuá tendineíndice accedente,in uolae medio ad polliceferri retulimus. Reliqua uero hue
iuspermíxtionis pars in quatuor tendínes díuidítur,eam portioné qua pollíci exporrígit mo^
leuincétes.híutin hominefub prímí mufculi tendinibus deducti, tande latiores redditi tertío
internodioinferütur, "Mlufculi prímos digitorum pedis articulos flectentes,in homineillis P '5f4
ferérefpondent, * quiin extremamanu ínter poftbrachíalís offa conduntur , uerüm ín pede די 3
itaexactéac ín manu diftíngui nequeunt, Rudisenimindigeftag molesin planta confpicitur, à
quz ad amuffim carnea e(t, & fibris rectís interftincta , deinde fecundüm pedij longitudinem
ducta, & illius quoque interualla opplens,in quíng digitorum radicem implantatur;utrinque , , -
ad primi ínternodij latus uerfus interíora ínfertíonem tentans . Hanc fané carneam molem ex lia. 1
fententíain mufculos proprios,quemadmodum in manu fubdiuidere nequeo , quantumuís
etíam fibi implicatas quafdam infcriptiones commonftret. Vtcunque fit, haec non mínus
quàm ín manu ualida eft, & prímorum artículorum flexionem perficit, quam prímus pollicis
articulus paré cum prímís quatuor relíquorü digitorü flexione adipifcítur, Vnde etíá carneae
illius molís ' parsad pollicem porrecta illis refpondet partibus , quz ceeteros dieítos adeunt,
Integrü ítagerít propter obícuras imprefliones , & quandá cum manus mufculis maginem, ;
&
14.144.
DE HVMANI CÓRPORÍS FABRICA LISER זז 251
S parem quoque functionem,hic decem mufculos quinquedigítorum primis artículís ín fle.
xionefamulantes enumerate,utbíni ad fingulos digítosreferantur, atque hí decem tribus rclí
24t*.1« quis flexionís autoribus affcribantur, ' Deciímusquartus igitur, cuí quatuor digitos exten» -Decimusquer
δ’ dendí munus concredítur,inanteríorí tibie fede locatus,(ub * fexto pedem mouentíü mu(ci *^
2.004 lo recondítur.A tibíz enim offe, qua fibula fub Senuartículo connectitur , híc mufculusncr-
7:0. ueum aflumit" principium,quodilíco ab exortu carneum euadens, recto tramite deorfum uer
145* füspedem defcendit,in medio propemodu' ductucarnofam fui * portíone ab externo latere
"5, diffundens:qua deorfum protenfa,ea eft quànonumíntet pedem mouentes mufculos recen.
faimus. Poftquam ueró decimusquartus digitos mouens mufculus hanc eduxit portione, car.
3 414.4. nofus adhucdeorfum tantífper fertur, dum tranfüerfum * ligamenti à tibía ín fibulà pronatir
am cha anteríoremdg tibize fedem occupans,contíngat. Ibidem ením ín" tendínem degenerat , quí per
: - idlieamentum ueluti peranulum prorepít,ac príufquam lígamentum prcterereditur , in qua^
tuor alios tendínesfcinditur, qui per pedis fuperiora equales angulos conftituentes , ad qua-
tuor dígitos pertíngunt;ac toti llorumlongitudini ampliores reddití inferuntur, & fimul tres
illorumartículos extendunt. ^ Decimusquíntus mufculusad pollicem fpectat , & inanteriorí yis |
tibíze (edecollocatus,partím nuper commemorato ' mufculo fubijcitur , partim ucró illus ín» ἕως, gos |
i ternolaterí exporrigitur, A tibíe ením offis* externo latere,ubí membraneum'! ligament tota |
F
tibíze longitudine fiDbulam tibize offi collícans,ab ipfa educitur , híc mufculus princípiu fumit,
; quodcarnofümin ea fede incipit, qua 15 tibíae osa fibula dehifcit. Hinc mufculus deorum pro
, tenfus,aclieamento {ΠῚ pertínaciter adnatus;anteríorem εἰ δίας ofTis fedem adit,acín * tendínem
finfens,per cranfuerfum " licamentü inanteriori tibize rceione confiftes ducitur. deín per pedis |
faperíoraad pollice prorepes,totí ipfius longítudini ínferítur. Huius mufculi beneficio pollex ]
inneutriü latus infigníter uergens extendit, ΓΝ 618 ex tibia homini in fuperiore pollicis fede 2/0 in
;
b cta.Z.
| tab. v.e infertur. Verüm' alius totí pedis fuperiori regionifecunduü longitudine obductus, externo fi. M 4
Sede 2. 2 CETUR . 8 GONE nc 8 /5 fede loca. ,
;^-*75 períorís pollicis fedis lateri tedineinferit, cuius ope pollexalijs digitis adduci. Iuxta latus ením zu5, Cy políi-
E tal ubi calcís offi os tefferireferens coartículat;ab huius fedis líeamétis am pla moles carnea cé 06 iz
1 fíct.ss enafcírur,quaeantrorfum oblíqué uerfus digitosporrecia,ín quatuor carnofas partes dirimit, HA digi
“γιά... quae (ingule terete eformant cendíne, Horum quatuor tendinu íntímus pollicis externo laterí Mr Δ Π
|. "7 nerfus {προγίογα inferítur. Secundusab hoc;indicis externo lateri ímplantatur,tertíusuerb me σώσεις
dij digiti quartus aut£anularís,adeó utfolus paruus huíufmodií tendíne deftituatur, quanquá
femel t admodü obfcure illi quogg exigui tendíne exporríeí animaduerterim.Horü tendini
bencficio,quatuor díoiti illis donati,in externü latus abducunt . Num uero huíufmodí carneit
| corpusín hos deductu tendínes, unius aut pluri mufculorü uice numerandiü fit,nóuchemen
ter ínftandu arbitror, quu inortuunicus uídeatur effemufculus,et poftmodiü utí diximus, plu
' — rímü ín quatuor tendínes fubdiuidaz. Verüm ex Galeni fententía,duo híc effent mufculi,quo»
rum unus 180/66 & medíüuà pollice abduceret;alter ueró anularé & paruum extroríum ínlatus
amoueret, deinde ex tibía ín pollicealius ínfereretur , eius tendinis uice fupplens ;quem ab hoc
carneo corpore ín pedís fuperiori (edelocato;in pollice ínferí cóomemorauimus, Verüm nó mi-
| rum eft Galeni defcriptioné hic plurímir à noftra uariarc,quu infigniter ibíde (imíae ab homí- |
num conftructione differant. Illís nang; ín pollicis fuperioraà tibia duo exporriguntur mufcu. |
li, quemadmodit in manu accídít,deínde duo in fuperiori pedis (ederepofiti uifuntur, quatuor
dígítos à polliceabducentes. Age igitur doctrine gratía, ín homine nobis enarratü iam mufcu
ἘΜ. πιο lofum corpus unius loco habeatur (itp ís pedis digitos mouentítt decímusfextus,' Decimusfe
A3 ον
ptimus ieitur ín externo latere pedis reponitur, infienís utcangy mufculus, & ab externo latere EM
1 7 f. calcisoffis,ubi id" tubercul quoddam geritnerueo príncipio enatus. Atgihoc quidem illud
0-3 f. e(t, quodferé ín medio longitudinís offis calcis extuberat, huius quem nuncnarramus רת
| li eratía efformatum. Principium mufculinon proculab exortu carnofum efficitur , exqui-
fitirnufculiformam exprimens . Priufquam ueró ad primum paruí digiti artículum pertín..
gat;ín terecem finít tendínem,externo lateri prími illius offis infertum.Hic mufculus quum ua-
lídus admodum fit, etiam fiparuus 01028 ἃ decimofexto nullum tendínem exigat , cíus dí»
gítiabductionem plus fatis perficit, quemadmodum etiam ín hominis manu factum efTe affir.
hstbr mauimus. " Decimusoctauus interno pedis lateri fecundüm toram ipfius longitudinem pro- Decimusodzz
1763. tenditur, muris quoquecffigiem proxímé exprímens -àligamentís ením calcem talo conne "^
> &cibusneraeumaffumit principium,quod craffius carnofiusqg effectum , tandem in teretem
, degenerat tendínem,externo lateri príorísartículi pollicis implantatum , Huius mufculi bene.
ficio pollex íntrorfum à czterís digits abducitur. In fimijsadhuc unus eft à pedij offe indi.
ci preepofito ín pollicem pronatus , ac illum indici quàm poteft proximéadmoués;quo homí.
g 2 nes
ILigamerta
Jacrioffis cum
ipfis adnexis
9 4emb 24
pubisoffis fo-
3/47/60 OCC,
pans.
Fenoris ad
COXETIGICIS O5.
^ ncsd
252 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
fituuntur. Quare ctíam poft decimumoctauum ín homíne? quatuor tantum adhucfu.
perfuntmufculi,quatuor digitos ín internumlatus ducentes . qui fimiliter atque in manu,jllis
tendínibus exporriguntur,quítertíum digitorum Be&tunt ínternodíum.C)uamuís ín hoc pe
* dis mufculíà manusuarientquód illi non à tendinum ínuolucrís hori modo , fed à calcis offe
* exoríantur, A ligamentís nanqueoffa tarfi pofteríoribus pedis offibus ín planta collieantibus
mufculorum corpus enafcitur, quod ín quatuor poftea graciles díductum mufculos ,ínterno
quoq laterí quatuor digitorum inferitur.Si ítag carneam hanc molem quatuor mufculorum
loco habueris,omnes pedis digitorum ín homínemufculi,duo erunt & uiginti , Si uero unius
loco íd corpus numeraueris,tantum erunt decem € nouem .. Rurfus proutíd? corpus,quod
pollicem & tres ipfi proximos dígitosin externum latus ducere dixi, ín plures diflecueris, nu
merum quog augebis,
DE LIGoOCMEN'TIS אקנת1 OSSceZ 0
coll; igantibus cg" coxetdícis ac genu artículi, ded; reliquis omnibus que ín
tibía c9 pede babentur ligamentis. — Caput 1, 2X. I.
IGAMENTVM iliumosfacríi offis lateri colligans,robuftu eft, 8 mem.
braneum,uniuerfam commífluram ambíens.Portio tamen ipfiusín me
dio,ubí ínuícemolTa commíttantur, fcfe inferit, ac íta ualida craffat efft
citur,ut cartilagineilieamenti naturam prorfus reprafentet, cuius bene
ficio, & demum cartilagínis quog ínteruentu;ilium os facro ualidiflime
nectitur. Quemadmodum igitur cartilaginis intercefTu,& ligamento or
7357) biculatim commíffuram ambiente;pubis offa ínuícem conncctuntur, ita
quoq ilíu os facro coarctatur. Praeter hoec facríoffisligamenta" aliud ex latere connexus quín
ti ollis acri cum fexto quodammodo teres enaícitur, atq; ín acutum proceffum coxendicisof?
fisin(eritur. Quin etíam ab eodem facri 01115 latere , in offis coxendicís appendícem,aliud" Ii
camentum enaícitur,quod unàcum praedicto ofa hacc firmiüs connectit,& przeterea recti ín
icftini,& mufculorum ipfius fulcrum exi(tít, Poftremó in pubis offis foramine" membrana ui
fitur,illiomnino fimilis, ἡ qua-fecundüm cubiti longitudinem radium ulnze colligat.fubftan.
tia enim huícad amuflim refpondet, & fibris conftat deorfum ín latus obliqué procurent
bus. Ligamenta femur coxendicis offiadnectentía, duo magís praecipua cenfentur,' unum
orbiculatim artículum amplectens, cuíufmodietíam alijs artículís eft commune , Czeterüm ne
aliquando femorís caput luxaretur , quoties uarijs motibus femur magnam corporís molem
fu(tentans mouetur,lígamen hocquod diíximus,crafliffimum robuftiffimum$ euafit , nullíli
gamento ex hís quacartículos circundant,craflitíe fecundum.Ettantí momenti ufusqp 101002
mentum Grzeci efTe putarunt;utetíam totíusartículi nomine illud iz/appellare non dubita.
ucrínt. Quínetíam huic ligamento artículum ambíentc,non folum príuata craffities duritiesdg
acceffit;uerüm hoc peculíariter fibi uendícat,quod neg capítis femoris neg acetabuli offis co»
xendicís fupercilio inferiturautab illis prodit:totam ením femoris ceruícemambit, illinufqua
quàmad magni femoris proccífusradicem orbículatím circumnatu,relíqua auté parti tantum
citraomnem connexum íncübit, deinde acetabuli (upercilío non adnafcitur,fed paul fupra fu
percilij radicem cffi coxendicís.Atg hic prouidé Naturaab aliorumarticulos ambientiuliga-
mentorü fabrica reclinauít.nam fialiorüligamentorüritu fupercilijs connatu fuiffet, neutiqua
oblongum femorís caputapté moueri permififfer, Quod fanéadamufTim fpectabís , quum in.
tcr fecandum femora inuicem adducere,& rurfus abducere conaberís.Vlirum ením dictu eft,
quàm femoris caput antrorfum extra (inum fertur, dum alteríus pedis calcem,uelutí perpendi
culilincam,medío ínteríorís lateris alteríus pedís adhibemus:quod ín illo pedum fitu fieri cerz
nimus,quum ín choreis notam,quam bisfimpliícem uocant, hoctg Gigno.[J.indícant;erecti fin
gimus, Ad heec praeter quàm quód coxendicis oflis (inusadmodum cauatus eft, aliud adhuc
ligamentum orbículatim finus fupercilio adnafcitur, quod finum adauget,& eorum líigamen
torum naturz partícipat, quae cartilaeínea funt, Verimid cauitatem non folum auget,fed etià
ín caufa e(t,cur mínus offis fupercilium ín uchementibus femoris motibus , quum fragile fit,
abrumpatur:fuaením durítíeligamentum impetui refiftit,& fua mollitie cedens,eundem exol
uit. Porro ' aliud coXendícísartículo peculíareligamentum tereseft;& adeó durum,ut cartila
cíneusneruus merító ab alíjs appellatus fuerit . Hocex medio capitis femorís enatum,non ín
acctabuli centrum ínferítur,at in humilimam íp(ius fedem, ubi adeps,non autem cartilago,fi.
nui oblínitur. Haud fecus quàm fi Naturaad fuperiora primas femoris luxationcs futuras me
tuíffec,
6 14 4.1
i$ Lab NGE
+
40% — |
4 6 tab. ἃ.
Perpauca li
gamenta de|
lincaiimusyl
et quii mem
branea 8
ab סט וס
150 cma
שטוו
onibus סע
6078 et cono.
Jingenda ue,
tunt.
4 13 tab. 0.
b iota. '
€ 14 tab. b.
d 7 ta.V li.
ter S,T- |
€ fi.ca.v P,
P. |
|
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ii 25
tuiffet,quum corporis trüncus tot oneribus grauatus ,femorís capítí turi precipue innititur,
| quum baíulos tot (epe centenis libris oriuftos incedere;atg ítauiciíIim uno pedi infiftere ani
וק ל 56 maduertimus, —" [n Seriuueró artículo; préter commune liganientum omhibus obductum Liganéta ρὲ
pz feme * artículís;alía quaedam ualidarobuftatg rerum O pifex fabrefecit ; quando ením quinque funt “μι ατείομί,
E C genuarticulí regiones;anteríor,pofteríor;ínterior,ektetior,& media ; fingulis peculíare quip.
Tc. 0 A RAIN.
1 píam INaturà ככ Anteriori quídem,quae membranco lígamento proríus deftítuitur,
ἢ 430 ritibiceregione orígínem capiens,rectà furfum fertur,& bifidum * utrorumq fe
Jib.: E, F.
| per 16015 digniori maiori egenti firmameto, Natura valídiffimum & cartilagíneum largítur
| o cbe Ἀν "ng ἢ ^
Ji 7 665% ligamentu,quod extota prominétiorí ínter duos tibize finus ' parte enatum, femoris pofteriorí
ibas I inter
s Smart.
|
1
m 6 tab.o,
/
| fgses. elTe uoluimus, ? Líeamen fibulam tibíae iuxta genuartículum colligans forte quidemi eft, (ed
J£ vtabu.sz
" ist«k, GC tamen regio admodum fallax, δ. fummoperelaboratura cft; ! mola patella'ue fimul cumiL
lani continentibus tendínibus practendítur:quze quum abundé artículum ftríngat, nullo híc
| opuseratligamento,neg etíam(ut dixi)membraneo onines artículos ambiente. Pofteríori ἢν
militer laboraturze,robuftum neruofumG lígamentum przponitur, quod exmedia pofterio
moris capitu
pofteriorifedi,qua maxime illa dehifcunt,implantatur + Cacterüm mediae regioni duabus nu-
partí;qua ipfius capítamaxime inuicem diftant,cum pauló anté dicto inferitur, Verüm preter
' hoc ligàmentum interdu ádhuc mucofum quoddam & eracile reperías, ín medio genu articu
lo locatuni;ínanteríorí nuper dí&tiregione: quod fimilíterà tibia in femur pronafcitur . Exte-
riorircoioní íníurijs magís quàm interior patentí,teres quoq obductum eft líoamen ,femorís
& fibulz tibíz( os ínuicem colligáns.Huius ligamentí humilius extremum, capiti" mufculi
fub(ternitur,cuíus tendínem ad pofteríora inferioris fibula: appendicís perreptátem , ad pedij
os pollíci preepofitum proteridi relatum eft. Porró interior genuregio, qu& czterís omnibus
& mínus eratmotibus famulatura,& íjs quze crurílaedendo occuríant mínus obuíatura, liga»
men nancí(cítur,iani dicto tum gracilius,tum mollius. Quod etfi ex interiori femoris latereena
Ícatur,ín tibiae tamen latus non infertatur,fed uelut ad aliud exteríus ín tibi príora maíori fua
portione contendit, Caeterüm praeter haec omnía, peculiaris huic artículo,quemadmodu fupe
EG
ΝΠ .ץק 642 -. .. ; - nx Ὁ χρὶ SAM m3 2 en uda 7
P ríorilibro fcripfi, " cartilago ínijcítur, quce duritia exquifite cartilaeini nonnihil cedít,atq; cum
ligamento quippiam cómuneexieit , Ciuantum üeró adartículi genu fecurítatem ea cartilágo
ualeat;illic quoc; díximus.nuncautem ín exteriori ipfius circumlerétía; qua quodammodo ex
artículo emínetmembraneisligamen tís ex ipfaprodeütibus,femori & tibíe colligarí;addituni
Liga וול
' utínaliorum offium commiffurís,ab exteriori tantum parte offium connexuin círcüdat, Quà sie offi coz
p f.» c4. uero tibía fibulag;ínuicem dehifcuntper totam offium longitudinem" ligamentum membra "ei
47 t. v neumhabetur, illi par" quod in cubito repofitum effe comemorauímus, 310108 tibíze offeín
"e$. fibulam porrigitur, fibrís intertextum à tibiae offe deorfum obliquéínfibulam excurrentibus.
Quemadmodum ueró conformatíone hoc tibiz lígamentuni cubiti ligamento refporidet,ita
etíàparem cum illo ufum prae(tat. fibulam επίηι tibize alligat; & ínterftitij rítuanteriores tibiam
occupantes muículosà pofterioríbus dírimit,illisq qui ipfi adnafeuntur exortus robur porrí
וז oit, Pedisligamentoru nonnulla prius expofita funt, ' tranfuerfa nímirum, quz tendínibus -Pedis frgemé
E obducuntur:quorü quada ad offium comiffuram fimul faciunt;alía ueró duntaxat munimen ^4 fa
7" ta quedi tendínt,& neilli2 fuis finibus exurcant;uíncula exiftunt, Sunt ueró tranfuerfa pedís
$16.42 líeamenta,(i obiter con(ideretur , tría." Prímu ínanteríori tibize fedead ipfius cum pedeartícu
E ^- [um confi(tit;atg ad tibiae os & fibulam referturshoc enim offa connedtít , & plurímos tendi,
αι. nes tranfmittít.Iftud utcung perpendas, uni fimpliciter eft; "Secundum ab íriterno malleolo
ín calcís os ínferitur;atg offium quoquealligationíauxilíatur.fi uero exacte diuidatur, ttesanu
| sistiché. Jos Sr uelutitría ligamenta efformareuifitur, quz príuatim ád fuos quofque fpectant " (inus,
1353.
(rium tendínum nomíne; ut & ipfi tres funt,exículptos.quortim calci proximus " mufculi ten» ו ו
A. .14.4
dinem admittit, qui pollicís fecundum flectit ínternodíum , Sinus huíc accübens, fecundus
314145.» teffdiniuíam przcbet, tertios quatuor digitorum artículos flectenti , Tertíus ueró finus unà
V* cuml camento ín pofteriori ínteríorís malleoli fede repofitus , à Natura illí tendini praepara-
184, tuseft,quem^ mufculus efformat,ínter pedís motores quintus, " Tertium porró tranfuerfum
Ἐν pedis ligamentum à fibula ín calcem fcrtur,atqp ad offium íta colligationemn iuuat: qua autem
45. 7. dnobus finibus obducitur(quumílli (inus duobus offibus fimul non fint commünes)tantum
b 6, tendínibusfamulatur," feptimi &'^ octauímufculorum pedem mouentium, Adhzecín infer 4j, pedis ἦν
ὁ. (ιν, pa pedís digitorum regionetranfuerfaligamenta perínde confiftuntjac in manu. Verum Di, gemenza offe
ter tranfuerla ligamenta,, quae etíam príus exprefTimus,ín pede alía permulta habentur. Prü, t4"w"co»e
mum ex tibi offe in fibulam procedens , inferius tibiae offi fibulam collíeatymembraneum fi, ""^*
militer acaliorumartículoru ligamenta exiftens, Deinde &aliud quog reliquis artículorum
5 3 ligamentís
Quot ל ει
ἐπὶ 0/0
tili [ede coz-
Ffiflanz.
Quot in attte^
iori tibiee [ὃν
de.
Quot in pede.
7 7 1
vins feries.
254 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ligamentis refpondet, quod uniuerfum artículum tíbize cum talo amplectitur, Pofthzc q
tuor funtlígamenta cartilagínofa,ex quibus nonnulla in alto conduntur, alía exteríüs oí1a 8
biunt,qua fimulomnía talum quatuor quibus firmatur oflibus connectunt. Primum e
ternís tali partibus,quibus interno malleolo excipitur,oríginem obtínet , & in tibize offís p
tem,quae talum refpicit,innafcitur,idos talo colligans. Secundum exterius eft כ interioríty re.
fpondet,fibulam talo nectens. "'erttum caterís robuftíus, X admodum infigniter cartilagt
neum,ab inferiori tali fede propter ipfius ceruícisradicem,nimirum quà 6810118 committitur, 61606
principium ducit,& calci ínter duas quibus talo coartículatur,commiffuras innafcitur. (παν 556.
zum talí caput ofli nauiformí connectit.Ex tali enim ceruícís termíno originemducens,iam dí
&o offi inferítur , uniuerfum queambiítartículum . Verüm practer cartilaginea haec, mem
braneum alíud ligamentum omni ex parte calcis cum talo obducitur artículo , & ualidum
quoque alíud à talí ceruice ín tefferam imítans os implantatur. Porroligamen calcísos huíc
teíTerze fimili offi committens , robuftum quoque cft, & carrilapineum, Íed duntaxat artícu-
Tumamplectítur, Quemadmodum ueró ín manu brachíalis offa inuícem duriffimis carti
lagineísqg lígamentis collicantur;ita quoque tarfi offatum ínuícem commiíttuntur,cum ctíam
olli cymbam ímítantiadnectuntur. Validiffimum autem & peculíare uínculum in inferiori
parte tarfi οἵα obtinent,quod non folum extrema uíncit;imo penítiüs fingulísinfertum , o
fium quoq? medía ínuícem conftríngit. Pedij autem & digitorumligamenta manus ligamen-
xis correfpondent, Sunt ením omnía membranea,hís tantum exceptís qua fuperiori pedíj oz :
fis interuallorum parti ímmíttuntur.illa fiquidem cartilaginea funt,& in profundo artículi ge^
nurepofiti " ligamenti naturam referunt. d f.caaX. :
aV ΟΣ ΟΞ ΟΝ ΤΙ BSIORUE d pU fupe
dem obtínentiumsco ligamentorum omnium quee baclenus ton refecta 2
1 ratio; mu[culorum di qui tibiam c9" pedem occu
pant,numerus. Caput (LL X IT.
I modo omnes mufculos pedis ac digitorum motibus famulantes me-
moríz confirmandzecaufa ín fuís fedibus ordine recenfebis,in pofteriori «s t.e,
tibia» ede;primüm ^ duo occurrent, à radice ínferíorum femoríscapitu *-
ducentes orígínem,& [πὸ non medíocrem portionem eHormütes.poft 5 t4.*.
hosíefe exhibet" quitotíus corporis longiffimum promittendine. Sub. ci t4.
hocfurz" maxímus,feu pedem mouentíum quartus confiftit, ín calcem |
ualidiffimé cum nuper commemoratís infertus. Huic fuccumbit " quí. 4 κε 4.4:
pollicis lecundum internodíum flectit , deinde* quí quatuor digitorum tertij internodij fle He
!הסוא precipuus autor cft . omnium autem intimus habetur, ' quí pedem ín pofteríora du. x. —
cens, א ורוט ταῦ ἢ offibus implantatur : adeó utíam omnes pofteríorís tibíz fedis mufculi fcpte- 8:4 tb.
narium con(tituant numerum. praeter? mufculum ín poplitelatitantem,Síenim & illum potte
ríoribus tibiam amplexátibus mufculís adnumerare uifum fuerít,octo tuncín pofteríori tibíae
Tcdeconftítues.Tn anteriori tibiae fede unà cum illis," qui proprie externum ipfiuslatus occu- i 5 tax.
pant, fex numero defcripfimus, ' Prímus quídem;qui pedij offi pollice fuftinenti inferitur," Se 54 tbv.
cundus,quí quatuor 0101905 extendit.atq: huíus portio, qua in pedij os mínimo przclocatum lano ΩΝ
digito inferitur,tertíus erít. Aut fi hanc portíonéà fecundo non diftinxerís ,íam duo duntaxat 5 , «4s.
hactenus tibi in anteriorítibize fede habentur. Atage;tres efe dona;ac" quart enumera,cuíus v όταν,
opepollexextendítur," Quíntus ueró, qui fibule exporrectus,pedístg ínferiora (ubiens,in os ? 69:**
pedi pollice fuftentans inferitur." Sextuautequí iam dícto fuccübens,pedij offiante mínímit p i; tb.
collocato implantatur.[In inferiori pedís fede" ligament prímu fefe offert,lati tendinís uice 9€ quito.
rens:poftmodu" mufculus fecundum quatuor dígítorü os flectens, deínde ἡ utríngad huius r 555
lateraunus,híc quidem ס כן 11166 íntrorfum ducens inlatus,ille ucrómínimum extrorfum abdu. 54 t«.4/.
cens.pofthos in confpectum ueniunt tendínes,tertía quatuor digitoru internodia flectentes: t 14 i4 »
quibus exporriguntur" quatuor illímufculi,quatuor dieítos pollíciadmouentes: omníit aut "TN |
intímíilliconfitunt," quí prímos 010700 8160105 flectunt.In fuperíoríauté pedísfede illud. 6 (45. o.
duntaxat" mufculofum corpusreponítur,quod pollice& tresilli proxímos dioítos ín latus ex
terni abducit. Ceterumhzec mufculorü feries,etiam fectionís ratione cómonftrat, quam ín eo
crure confpícaberis,in quo íamanté tibi&mouentes mufculos refecuiftí. Per furz itaq longitu
díne fectio in cute & adipe & carnofa mebranaad calcem ufq ducetur , deínde alíaab interno
pollicis fateread calce ufgg,&c hínc per pedis exteríora ad parui ufgs digiti tentabítur , adeo ut
uniuerz
ג
DE HVMANI CORPORIS PFABRICAÀ LIBÉR מז 255
o 9
uniuerfam tibíze & pedis cutem auferre סכן 1118 ea tantum relicta quac plantam induit. Quum
primüm igitur laniorum morehoc pracftíterís, acutiotí nouacula à calce cutem adímes, per
| adipem tranfuerfis femper ductis fectionibus. In quo opere attento animo cutís connexus
gt. v. fÍpectandusuenít, quí ad líuefcentem perficitur" fedem mufculi fecundum qu
atuor 010100
| rum os flectentís, num fcilicet tendo aliquis citra adipis ínteruentum cutí proxíméadnafca-
|
tur: ac deínde quum nullus eríttendo, cuiufmodi ligamentum íd cenfere debeas, quod ego
nunc primus latítendínís in manuuices gerere dixi. Vbi haec(adhibita fe&tioni quoque fimía;
autfieius copía non detur, cane) hecin 6018 planta co diligentíus, quo ego hic tibi plura re-
| cenfuerím paradoxa, intuitus fuerí s;ad tibiam te conferes, fli. samento illo à mufculo quifecun;
dos quatuor digitorum artículos flectit, nondum derafo. Atg hicomniu prímum fpectabis,
וו extota excarnítibíac offis* fede membrane ualidum(ligamentü prodit, quod pertinaci
ter omnibus in tibia repofitís mufculis obnafcitur,& cora fümmas fuperficies unà connediit,
& uelutiuínculi ufum praeftat, cuíus beneficio mufculi ín fua fede non errantes, contínentur.
qutd. e; Nox nouacula, autcultello à femoris inferioribus capitibus," duorum mufculorum princi.
| * píaliberabis, quos primos ín pofteríorítibize fede dicebam occurrere. In horum capitum dif-
Is 45.6. fectionealiud nihil canendum eft, quàm ne cum externo mufculo,tertij^ mufculi caputab ex-
terno femoris capite unà imprudens adímas. Illud enim capitulum opportuniflimé feratur,
donec primos duosà quarto eo ufque diuulferís, ut iam amplius communem illorum tendi.
38 4bs.* nemá quarto" díffecare non ualeas, Reflexis itaque hís duobus,ftertij quoque caputliberabis:
abf. quod ín manu finiftra affümens, à quarto " mufculo deorfumuelles : atque íd cítra negotium
p tantííper fecerís, dumad quarti mufculi internum latus peruenías . híc ením cultello acutiorí
à fubditis ad calcem ufque eft diffecandus, Deín ipfius ínfertio tanto accuratilis eftantmaducr
tenda;quanto hzc ín homínibusà fimijs magís uaríat. Hoc ítag; à calcis offe liberato;pedem
mouentíum quartum, & totíus furae maximum mufculum füo exortu libera, & utrínquead
ipfiuslatus,quà fubditís incumbit corporibus, longam fectíonem ducíto, quae membraneum
id líieamentum ínuolucrum'ue 101031 cuius auxilio mufculos inuicem externa füperficie con
ne&i diximus. Síquídemilico atque mufculum fuis lateribus & capite liberaueris , promptitz
fimum erít illum à fübditis ad calcem ufque detrahere. V't uero accuratils ínfertionem fpcctes,
profuerít íllum proxímeab offeacutiorí nouacula feparare, & deín ftudiofe expendere, nuni
fórtaffis aliqua tendínís huius portío latum ín pede produceret tendínem, nam & id quoque
1144.6. femel Galenus uídetur innuere. T'empe(tiuum itaque erít,à* mufeulo quatuor dieítorum fc.
Misi: =- cundum ínternodíum fle&tente, líeamentum illud abradere,quod ego tendinís latí uícem ge
18 57. rere protuli. Deinde feduló à calcis offe, mufculus ille liberabítur, quí paruum digitum ín
| 9 > = externum latus abducit, & (tatím ille" quí pollicem ínínternum latus à caterís 10108 ἀπιὸν
uet,ut' mufculus quatuor digitorum fecundumartículum fle&ens fefe offerat,istp à calcis offe
liberari queat;ac poftmodum ad digitorum radices duci, In ה ucró ipfius adminiftra
tione, parí modo ut ín manu fierí prxcepimus, cultello exiguo tranfuerfüm digitorum líga-
mentum fecundàm ipfius longitudinem diuídes, ac deinde qualiter fübdítos tendínes tranf
mittant,atqueín fecundosartículos infcrantur, [pecabís,fectionem rurfus ad tibiae pofteríora
1414.7. confrens, lam ením ín poplite latítans ἢ mufculusadeó pulchié occurrit, ut ipfius naturam
nonmínus atquecgo illam defcribere poffim, intueri ualeas, & non ofcítanter anímaduertere
integrum fit, num uel mínimum tibíze Hlextoni opitulari queat , Haecíntuítus, illum à genuar-^
tículo liberabís;& nifi articulum adligamentorü ínfpectionem feruare propofitü fit;nihil pro:
hibet àtibía femur liberare, quo comodiüstibiam & pedem poftmodum pertractes, Abíccto
^ «^. joitur,autreicto utlubetfemore, mufculii fecundum pollicis fle&ens ínternodiü, füo מו
14 tz. pioliberatum à fübdítis ad calcem οἵ detrahes, Deinde & illum quoq fimiliter auelles," quí
tertíum quatuor digítort os flectit. Vtíam utroq ad fuos finus deducto, tranfuerfa ipforum
liamenta,longa fectione díuidere, ac poftmodum ípforum x líterzcínftarín cubitum exami»
nare líceat. Illeením ὁ ueftieío obuius cft, quit ex fuis finibus detractos tendínes à pedis pláta
55.0: deorfumrefl cctís:neq;íta duntaxat íncubitus ille co Ípicitur,ímó etíam " portiunculafe offert à
mufculí pollícem fle&entís tendine, illiadmixta tendíní, qui tertíum índícis ínternoditi flexu.
14 t5 ruseft. Quínetiihac admini(tratione occurrunt mufculi quatuor dieitos polliciadducentes,
(9 5 * quos à calcís offeliberatos atqj ad infertíone perductos,unà cum tendinibus quibus illi porrí-
M guntur,adímere conuenit;ut? carnea moles prímos digitorum articulos Hectens infpicíatur.
dine. quam ex tuo arbitratu;aut proríus à pedij offibus abrades;aut 1115 connexa fines, lam * mulícu
jistab.D, lus,quíi adhucin pofteríiori tibíe fede reliquus οἴ, τί pedis motibus famulatur,à fibula & τί,
7 bicoffe,& horum membraneo leamento ad pofteríorem ufq interni mallcoli fedem liberabi
S9 4 tur,
-
+ o.
Liganensi là
ze[centis tendi
715 uicem fube
ntis,
DPyyi e fe
cundi z:ouen 5
tiun.
Totis
Quarti,
dde בו
digitos
2101167171 ΜΗ,
Decimi fibti»
711.
Decimiodha »
πὶ,
Mufculi in
boblite latas
tis.
S ectidi y tey
tjj d/gitos mo»
ΓΝ
ב
tres 0/0109
pollici 20066
tum,c pr
ma quinq; digi
torum cffa fle
clentin
Quiz pedet
2HOMHETETUI,
Sexti pedem
anouenttutt.
-Deemiguar ^
ti digitos mo«
Mentiun.
Decimiquin ΄
t.
Septimi cy 8
pedem mouen,
lun.
Decimifixti
digitos 000%
tun.
70 170
quo adbuc ve
liguorum ad ^
minifLratio,
256 : ANDREÁE VESALII BRVXELLENSIS
ταῦ ἂς peculiari ipfius tranfuerfo ligaiicto longa fectione díuifo,ad infertionem ufcg mufculus
illeducetur, Cacterüm íam opportunumveft, X anteriores tibia: mufculos ageredi, atque hic
omníum prímum tranfüerfum " ligamentum fectione per longum facta díuidere conuenit.In
quo opere magna tendinum congeries fefe exhibebit, quorum (ut fingulos ordineíntuearis)
prímüm tendinem attolles, pedem mouentíum" fexti. Fluius mufculi caputaliorum mulculo-
rum modo,ab exortu liberatum, ad ínfertíonem ufque ducendumeft, quod medíocrí fitne-
'gocio,fi utrínque mufculi lateraab ipfi connatis cultello aut nouacula diuiferis, Pofthuncto
tus fefe oftendít quatuor digitos extendens "mufculus, unà cum portíone illa," quamnonum
pedem mouentíum recenfui. V bihíc à tíbíaliberatusad ínfertíonem ductus erít, is ageredie-
tur" qui pollicem extendít;quem fimiliterà tibía liberatumad infertíonem ducere expedit. Su
perfunt ín tibia duo pedís motibus famulantes mufculi, qui fibula exporriguntur. Horum
166010 à^ ligamentitranfuerfi ínter calcem & fibulam pofití 6111660016 inchoabitur, & deinde
tendínibus eleuatís, uniuerfum mufculorum corpus à fibula dirímetur, ut poftmodum ipfo-
rum ínfertíonem líquido uídeas, ac demum" mufculos,qui fuperiorem pedis Ícdem occupát,
fuis principijs liberatosad infertíonem perducas;atque íta uníuerfze mufculorum fabrícae unà
nuncmecum fummam manum ímponas, aclígamentorum quz adhucreliqua funt naturam
fpectes. Atq; horum omníum admíniftratio proprium nihil, aut peculiare exigit. Si enim íam
P ligamentaex latere offís facri;ubí quintum os fexto committitur, prodeuntia infpexeris, unà
cum ^ membrana pubís 0115 foramen occupante, ínteerum erítilium os à facro, impetu ab
rumpere, & commiffuram ambienslígamen fimul cum cartilagíncís líeamentis intueri. Mox
ad coxendicisarticulum accedens , orbículatím illum ambiens " ligamentumacutiorí cultello
tranfuer(im diuidíto,atquecius craffitiem, fed praecipue ortum & infertione,infpicito. Simo-
dó femur ín exteríora modíce duxeris, exacetabulo ipfius caput elabetur, & teres * líeamen:
tum fe fpectandum exhibebit. Hoc tranfuerfim diffecto, acetabulum accuraté obferuandum
uenit, propter íam commemorati lipamenti ínfertionem, & id ligamentum quod finumau.
gere diximus. Príufquam πιοτὸ genu ' ligamenta admini(trentur, opportunum eft perpen-
dere, anteríoríartículi fedi praeter? patellam, cum extendentibus tibiam tendinibus nullum
lieamentum przponí.Id ením ubi conftabit,exterius ligamentum àfcmorís capite liberatum
ad fibulam deduces. Pofthoc internum quoque à femoris interno capite liberatum, fimiliter
uerfus anteriora tibiz diffecabis, Pofterioris ueroreoionis lieamentum opportuneà tibía dif-
fcctum, ad ipfius ín femur infertíonem perduces. Diuifo poftmodum ambiente artículumli
gamento;ín latus tibíam poftmodum reflecte, accartílaoíneum huius artículi ligamentum ad
amuflim expendito , &" cartilagines tibize 01115 finum augentes, abartículo acutíori cultello
adimito.' Ligamenti, quod tibiz fibulamallipat, natura, (iad comifTuram 1 Ἤδειιτ, οίτγα
negocium confpícítur ,* Membrana quoque 11111006 offa, quà inuicem diftit,intercedens,fele
iam cítraullam fe&íonem offert, Tranfuerfa omnía modo diffecta funt, atque íccirco fupereft
duntaxat fibulam à tibía difrumpere,& ligamen ambo ofTà collipans inquírere:deín acutíori
cultello fibulam à talo, & poftmodum à tibize ofTe talumliberare. íta enim duo fefe offerunt
tali ligamenta, cartilagínis fpecie donata, Duo autem reliqua 611668, fi cultello talum ab offe
cymbam imítante díuiferís, ὃζ à calce talum abraferis : quod difliculter , id& nifi acuto culteL
lo perfecerís. Ad huncmodum relíqua pedis ligamenta ageredíeris, nempe ipfis (ecundüm
offium commilfuras círcumfectis, C'uàm ueró concínné hac omnía à Natura fint formata,
ex cuiufque offis ufu& generali ligamentorum facultate,cuiuísnotum effearbitror. Quapro
pter nequehicnequealiàs fiepiusad fummi rerum Opificis encomía digreffus fum,ne eadem
femper aut de muículís aut lipamentis repetenti, in nimiam molem hzc excrefcerent, 120066
pue quum nihil facilius (it;qu àm prolixe ín ufus enarratíonem excurrere,
fimodó actio à mefemper defcriptanon lateat,
LIBRI SECVNDI FINIS,
ו
$1 0
t4. t.
t 4 fab.
V a. tab.o.
x s tab. o
DET
se
₪
4 6 (αὖ. ἢ
b 8 fi. cag
31. lib.i.
i fig. x cap
₪
ו
AN שבי = הי *V E S-ATL II
BRVXELLENSIS; DE HVMANI CORPO
RIS FABRICA LIBER TERTIVS QVO VENARVM ARTERIA
rum(Q per uníuerfum corpus feries defcribítur , & peculiares ípfi
ficurze,quibus coueniunt Capitibus prae onuntur,
gura, praep
ΘΙ ἘΝ Ufa SETA ΘΕ I9SIZS S37 B
: Slantia co ufus. — Caput. I.
ssrv M mufculorumthiftoría fuperioribuslibris Quiertiol
enarrataproximum uidetur,uenarum arteríarumq bro docendi
peruníuerfum corpus diftributione aeeredi: (iqui-
dem Galenus ín primo de Adminiftrandis fectioni
buslibro , hunc ín Anatome difcenda ordine obícr
uandum recie praeceperit.INam alíus fortafTe eartm
. i . ; 5 :
pe paraum,que peritonzco & coflas fucciíngente mem
f 1 1 הט
E brana& caluaría cotínentur, defcríptionem, nonue
um fi» 6 n : ו 4
gue. narum modo acarteriarum,uerum & neruorü quo-
. / ED i
que defcriptionem oportere necefTari praecedere;
haudinepte arbitrabitur,quódabfqg earum partíum
notítía, omnis de uenis;arteríjs & neruís fermo tami
NN E / difficilis futurus (it, ut €go nequaquáimprobauerím
ES RETE SENE hunc librum,& quarti qui neruis dedicabitur, quin
to libro,fexto ac feptimo fubijcí;cos przcfentemanteire.atg: id maximé,cüm quís fectionum
proríus rudis in iftoslibros prímüm ínciderít,& nó in noftra Epitome ucl obiter fcfe exercue^
rit. |Netamenlongiüs in prac(entía à Gialeni & czeterorum quí fpfum przeceffere diffe&iionis
profefforum placito declinem, hunc librum uenis arterí]sqp conlecrabo,à uenís, quód plures
fint, atque arterijs magna ex parte infternantur, fümpto fermonis exordio, liberaG fententía
Tigra s lectoriin noftris libris tranfponendiísrclícta." Vena igitur pars eftín(trumen taría,teres,fiftu, Quiduene.
p Ἰατῷ inftar cauata,& uniuerío corporí fanguinem partes enutríturum unà cum naturali fpiritu
j in(igníiter (fi quis modo fit) caliginofo delerens. FIzec uníca peculiarí propría'ue coftat ἘΠ ΘΑ 77,2 cor bus
quze colore,craffitíe& forma, membranis refpondet, fedalíàsab illarum natura plurimüm di /guo 2 πιο
Ícrepat. Mlembrana nanque (implexac fimilare corpus cenfetur, & omni ex parte quomodo. brena ἄγε,
cunque difcerpatur, perpetuó membranx nomen rctínet, Venae autem tuníca,corpus etin, "^
ftrumentaríum,ex (imilaribus partibus, fibrís uidelícet, coformatum. Quemadmodum ením
membraneí mufculorum tendínes, feré unico fibrarum genere intexuntur, atque hac occafio-
ne non ín fimilarium, fed inftrumentaríarum partíum claffem reponuntur , íta uen: tunica
triplici fibrarum genere conftituitur.Huiu(modi fibrae Girzecis ire nuncupantur, fubftan
tía quidem,forma,& coloremulculorum fibrisrefpodent,actionc autem plurímümabillísua ;; brefuxt ,
ríant. Fe enim carneamufculorum fubftantia obfitzeatbitrario : illae ueró nulla carneímplib 45s gue ar»
cíce,naturali motui praeficiuntur. quippeut motus énoftroarbitratu pendentes, fibrarum in E HO
mufculís auxilio perficimus,fic naturales motus uniuerfo corpori fubferuientes, fibris quibuf posu
dam obeuntur,quz organís totí corpori famulantibus íntertextze funt. Quanquam naturales
motus non omnes, fed materíze duntaxatalícuíus attractio retentio & expulfio, huiufmodi fi
brisadimpleatur. Voco autem ín praefentíarum uim attractricem,retentrícem & expultricgm,
non quz fingulis partibus ad fui nutrítíonem à Natura cítingenita, fed qua quadam corpo-
ris partes communeuniuerfo corpori munus prze(tant. Etenim prorfus alía cenfetur attractío
cibiper ftomachü ínuentrículum, & fanguínis caua uena ín dextrum cordis finum, & aérís
exartería uenali in finiftrü cordis finum,& feminis ín uterum,& fanguinis in uenas,& Ípírítus
Ínarterías,quàm attractio,cuíus bencficio partes illae nutrímentum fibi familiare, & quo pri-
uatim aluntur,ad fefe pellíciut. Rurfus longealía excretrix facultas e(t, qua uentrículus טכ
ἃ fe cofctum ín inteftina propellit, & qua rurfus inteftína fuperíora eundem ín inferiora pro:
trudunt, & qua cor fanguínem in pulmones acuítalem fpiritum fimul cum fanguine impetu
per corpusruente ín magnamarteríiam míttít, c qua fanguinem unauenz pars in fubfequen-
tem cótinuó deríuat, & qua uterus foetum & uefica urínam excernunt : quàm ca fit, quanunc
dictz partes propri) nutrimentirecrementaà feabieunt. Ad hzc, prorfusalía putatur cibi po
rusqpíín uentrículo,& foetus ín utero, & urínze ín ucfica,& fan guinis in uenís,& fpiritus ín cor
de
Fibrayi gue
naturali gio ,
Fibravumfhe
cit$ Cy fün-
e Ko.
Vene compo
ΟΣ ΩΣ
4 ex
zin becularis
ene tun »
ea.
V'enarum u^
Jus.
158 ANDREAÉ VESALII] BRVXELLENSIS
deretentío,quàm ea (it cuius beneficio cor, ueritriculus, uefica,uterusq familíare nutrimetum
fibiferuant,& retínent. Motus igitur omnibus partibus proprij, atque alijs nó fubminiftran
tes infitapartibus duntaxatui, citra fibrarum opem omníno fiunt. Sed partes quasautattra-
Ctionem,aut retentíonem, autexpulfionem partibus alijs,uel toti etíam corporiadmíníftran-
tem & commodam fubíre neceflum eft, ad eam functionem fibras quafdam fibi uendícant,
quarumauxilio illam complent. Et quemadmodum trcs fpecie funt motus,íta quoque triplex
fibrarum genus à Natura con(tructum eft,rectum uidelicet, oblíquum & tranfuerfum. Acre-
Ciz quidem fibreattractíoni conducunt, oblíquaeautem retentioni, tranfuer(z expulfioní,
à τ ; kem
Rectzeenimfunt,qua fecundüm organilongítudinem expandun ץור
ait delineatio , tur. Oblique autem, quz fecundüm obliquum organo obducun
Ee tur. Arg hze circulares funt: fed quum ín duplici fint differentia, ות
Pd LED ínuícem contraríantur,acfe mutuo x líterz, aut potíus duorum
B autem cy Q
utriufque obli-
quaii generis
inuicem implexorum circulorum modo decuffatim íinterfecát,ita
commode quícquíd organícauítate comprzchenditur, retínetes,
en "Tranfuerfze fecundüm corporís latitudinem 63676 tranfuerfim
uet L B as , . H
«A E mipl locantur,corpusQ orbículatím, quemadmodum obliqua, ambi.
cis fibrarii ge- unt, quanquam ínterím tranfuerfz, circulares orbícularestg priua
nevis implexit
quodamodo ex
primit, quem
auox fubigciéda
uene effigies
accuratius broponet.
tim nuncupentur. 1211607 porro quíuís fibrarum naturam (fi mo
dó moleftíus duxerit homíné hocíolo nomíne aggredi ) quoties
uentriculus, aut inteftinaalicuiusanimalis menfa: apponentur, ἢ
unguibus uentrículi & inteftinorum fibras inuicem diíucllere,catg
corporanihil praeter certas quafdà fibras ínter feordine, & prout
partí ex ufu erat;íntertextas efTe, expendere haud grauabítur. Idcm fpectrabit,dum bouis uefi,
cam,autanferum ínoluuíem inflar intuebitur : quandoquidem triplex 11106 brarum genus
in diftentauefica manife(tó fefe fpectandum offeret, Contrà (i membranam aliquam, ut quae
coftas fuccingítaut perítonzeum,in manus quís affumpferit, leui negotio difcet hanc fimplex
fimilareg corpus effe omni ex parte fibi par, nullísQ eiufmodi fibrisconformatü. Quum ítag:
uena (utoratío unde difcefferatreflectatur) oreanum fit;uniuerfo corpori ín fanguinisadmi,
niftrationeutiliter fubferuiens, Natura corpus ipfius membraneü ac fiftulz inftar cauum con
ftítuítac certis quibufdam fibris, non autem ut forsferebat intertexuit, ijs nempe quas fangui
nisadminiftrationiutilesfore cognouit. Quamobrem quum fciret ה חס necefTarió fanguínem
adfeadmiffuram,rectas illi cómunicaut fibras, quibus uena
fanguinem in ipfius allícerct cauítate. Deinde quía fanguinis
ad fubfequentem uenze partem tanquam per riuum propuL
fione opus erat,tráfuerfis quog fibríscam donauit, INe ucró
ftatim uniuer(us (anguís ín proximam uenz partem citra mo
ram ex alía affumeretur propelleretur'ue , oblíquas etíam fi
brasuenc corpori implícuit. Ex tribus itaque fibrarum gene
ribus uenze corpus inftar albae membranezeQ fcu neruez tu.
níce conflatum eft, diftendi & rurfus (ut contentze materiei
appofité congruat) ínfe collabi aptum. Przcter hanc peculía-
rem tunícam uenaalíam fübínde affcifcit, plerífqs etíam cor^
ἘΠῚ je יי de confer ila quid poris partibus communem. Quandocung ením uenze lon-
D,F,G,F,I,K,N,S,F,cr «imd; gotramíte aliquo ducuntur;autofli , aut duríorí cuípíam cor
cent berpendens. pori íncumbüt;autalícubi fufpenduntur,tum membrana illís
uclutíalia peculiarís tunica obtendítur, Huiufmodi tuníca uenze peruniuerífüm corpus indu.
untur,quotíesextra uífcus aliquod, aut mufculi corpus eminent, necuifceri aut mufculo inte-
xuntur, l'unc enim (emper ex cótermínís membranis alia quaedam tenuis tuníca ipfisobuol,
uítur,cüm tutíorís ductus, tum ad uícínas partes firmíorís nexus gratia, Cacterüm uenz cor;
poribus quibufdam infertze, ac in illis propagate, huiufmodi tunica nequaquam indigent,
quódabundé in illis corporibus firmentur,quodG ca tunica impedimento cflet, quo minüs
prompté fanguis exuenís fudaret,autut fanguis in uenís collectus, fubftantia alicuius uifcerís
uim tardius experiretur. Ethac potíffimüm ratione ín nulla corporis parte, uenzeneq; tenuío^
remadipifcuntur fuam peculiarem tunícam,neque ín plures díffunduntur foboles,quàmín ie
coris fubftantia,quze fuccum ín uenis contentum ín fanguinem mutatura, fuísqs recrementís
liberatura erat. Omnes uenas ratione prímaría ut fanguinem fingulis corporis partibus defe:
rant; rerum Opifex procreauít: quanquam quibufdam earum ramís,ut" porta uenae pro pagi
nibus
Vene caue por
tio a dextro coydis
finuad iugulit ufq
con[cendens,qua f£
bravum tn uendrit
corpore natuya do
dne grat'aflu-
drofe finximus. St. ₪
foné inerim va»
morum bic paffim
abtruncatorum va.
1/0706 expetis, banc
uenc bortioné im-
tegré caue uene
€ figura c.
5
figura ca.
DE HVMANI COBPOÓRIS FABRICÁ LIBERH זז 259
nibus;ad cibiin uentrículo claboratíad iecoris pertas attractioné,ceu alíjs àd excrementorum,
Cut" qua ín renes feorfum fanguínem deferunt) repurgationemabutatur,quas omnes fuo lo.
co commemorabimus. Num ueró ipfe(ne fanguís fru(tra nullam à uenze corporeclaboratío^ Li.4d:f7fu
nem fentíens, per uenas deflueret) quandam fanguificationis uím uenís índíderít , non adeb £«r-
promptéaffertum uelim, etíamfi édomnibus confeffum fit difle&tionis proceribus. & fi fortat
fis haecuirtus uenís tribuítur,ea nórubicundum parabít fanguínem,fed uenz corporís modo
album.fiquidem ín omnínaturali corporís noftri partium cococtione, concoctum neceffarió
fibiconcoquentís colorem afcifcít, Verum iam tempeftiuum erít,ex quibusnam partibus ar-
teríafabrícetur, perfequi,
ΘΟ TU RTT e 4 ₪
ipfius 07 cy ufus, Caput I.
R TERIA uaseft(imilíter utuena membraneum,tercs ac fiftulae modo Quidentyia
cauum; quo uitalis fpirítus,& tenuis flauus calídusq fanguís per uniuer
fum corpus diffunduntur, quorum beneficio,ac dein arteríz ipfius mo
tu (quí dilatatíoneac contractíone fit) naturalis fi ngularum partíum ca^
loruitalísqs fpirítus rcfocillantur, Porro Hippocratis adhuc, & Plato
nís, & Ariftotelis tempore;artería nuncupabatur, " qua ínfpirantes ἐπα
: | ribus aut ore arem in pulmones attrahímus, quad rurfus expirantes
é pulmonibus eundem educimus, Nobís ueró uocatasartería s, illiuenas appellabant: atque
arterías àuenis nonnullí ea zetate diftinguebant, quum has quidem non pulfantes,illas autem
pulfanres dicerent. Ad hunc fanémodum Hippocrati artería uenze nomine donatur, cuíus. r;, yr, y,
agítatio, quum in ínfantís partu uclox & magna & ualída reperítur, ualídam ac uegeto feruí^ zunuulga,
doG calore praedítam in corde íraícibilem uím effe teftatur. Czeterm alijs arteriae nominaban
tur,uenz flauum & fpirituofum, ac per corpus impetu diffufum & tenuis fubtilisq fubftan-
tíze fanguínem uníuerfo corporí deducentes, [ta ením Platoni arterías uenas uocare libuit,
quando ín T'imzo atteftatur, cor (imul & uenarum fontem effe, & fanguínís quí peromnía
membra uchemteer circumfundiítur.INam quum uafa pulfantía(inquit Gialenus)nondum,ut Iz /Zri de
nunc,arteríze dicerentur, fed tantu illam fic ueteres appellarent,qua ex oreín pulmones díua- Placitis.
rícatur,iure Plato utdiftingueret, quarum uenarum cor effe fanguinem uellet, fanguinis qui >
peromnia membra impetu defertur, memínit, Ariftoteles autem in librís de Animalium par >
tibus, δί eorundem hiftoría,fübindearteríjs uenarum nomen elargitur.]|Namutrelíqua prae
tereamloca, ís magnamarteríam cauzeuenae comparans, ín tertío hií(toríae de Animalibus iL.
lam mínorem uenam crebróappellat.Sed (ucceffü temporis eam qua ex oreín pulmones per
tingit, afperam uocare ueteres coeperunt: uafà au
tem pulíantía, naturalem caloré recreantía, leues
nuncupauere. V erüm nuncfola quz ab ore ín "טכ
monces diffunditur, fuum nomen feruauit, afpera
artería uocatur, Avteríz ítap fimilíteracueng mem
braneo cóf(tant corpore, coprímíac ín fe collabi,8c
ruríus diftendí idoneo: atlonge folidíori, duriori,
acex pluribus tunícís coformato, Artería ením du.
as peculíares fibiuendicattunicas,quarum exterior
profecto roboreac craffitie uenarum peculíarí tuni,
cz refpondet, interíor autem plurium diffe&ionis
procerit fuffraoío, craffitie huíus feré quíntupla:ac
poftmodum totumarteríz corpus ad uenam colla
tum fextuplum cenfetür , Haec tuníca quibufdam,
quía durior & quauís membrana longe craffior fit,
000000 feu cártilaginea appellatur. V ndeetíà Ara
besforfitanarteríáneruum pulíatilem uocauerunt,
"Tunicearterí fimiliter utuenz, fibris coforman.
τσ: ασίητεγίοῦ quídem tranfuerfis duntaxat ínterte
xitut, exteríor uero rectis, & quibufdam mediocri
ter oblíquis ,tranfüerfis autem nullis conftat, In.
teríorarteríze tuníca, ceu cutem quandam internae
inteftinorum &Cuentriculi fuperficieí modo continet, lata: continuzefarancorum telae Son
efto
"tere magna qud ex cov,
de pronafcitur povtio, quam
diffecfà abevtamá fenximus,
utarterie bic cófbicerentur
tunice:ac Ad quidem locum im
dicat, in quo poti Gimum ea oc
currit tunica 5 quam avanec
tele affimilamus.B autem cy
B ftteriorem notant 4720776
tunicam, IN umevus autem il
Te15255 infinuat tres membra,
"4s "4gne avytevue ovificio
prefeclas, acin decima [ἐχεὶ
libri figura By, C, D notan,
das. Fic uevo E. cy D dua
vum covonalium arteviavum
originem osTendunt . Fova,
mitia autem im avteria trun»
co ad uevtebras deorf[üm defle
xo 6071/0614 , earum propa»
ginum funt OT4, Que cosdis,
dein febto , Cy alijs ad renes
ufque organis digevuntur .
V eriüm bec fuo loco erunt
dilucidiora . in precfenti enim
figura avtevie tunicasobiter
adnotare uifum füit.
teria cor»
Bus quale , eo
duc ipfrus be»
culiares tuni»
1
הא
ה
ל
"d feititie av,
teriavum tuni
ce.
"rterie con«
Jlrucfionis va
tio
Quatuor ve +
7m.
Duedrteric
INature av-
Icium in ue»
zaTUm arteri»
arum, ferie,
260 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
nifetóperfimilem,in grandíoribus quidem arteríjs confpicuam, ας ἃ nonnullis tertíze artetía
tuníce loco defcriptam. Quarta ueró alía peculiarís nulla eft, fed ueluti quibufdam uenarum,
ita quoquearteríjs alicubí membrana tenuís obhaerefcít & círcumtenditur contegens, aut fta
biliens, aut connectens ipfas proxímís partibus, quemadmodum dealtera uenarum tunícare^
tulímus. Atg haecomnia íuftíffimé à fummo rerum Opifice funt extructa, quí in hocarterías
(utiin Capitis initio dicebam) formauit;ut ille uitalem fpiritum & fanguinem impetu per cor^
pus diffufum, fingulis partibus deducerent;ingenítumd calorem recrearent. Fibras ením arte
ríz corpus, eíufdem quo uenze ufus oratía fortítur, ac plurímas quídem tranfuerfas exioít, ut
ocyusipfiex finiftro cordis (inuimmiffum fanguinem & uítalem fpiritütotí corpori difpen- c paetins
C10 figu
6
5
fet;nequealiumín tranfmíttendo τεςίρίεποί rhythmum, quàni cor ipfum efficiat, Ad hoc
nanquemunus magnopere tranfuerfze conducunt, quas expulfioni à INatura praefectas efle
dudumafferuimus. Obfunt autem expulfioní infigníter obliqua, ut quae materias retineant
acreferuent. Vndeetíam Natura pauciffimas obliquasarteríjs largitur. C'uze quum tenuío-
rem raríoremQ& uclociori impetu ruentem fubftantia, quàm uenze,erantamplexurze,ac dum
uíuítanímal perpetuo dilatandze coftríngendacGg, merító etíam duríoribus & craffioribus plu
ribusg tunícís conformantur,
QZIS FEN-4RFEM ET A£RTERIOL REM
numerus. Caput III.
vo T inuniucrfum corpusuenz, & ítem arteríze deriuentur, fi uníuerfze
(oboles uaforum&g omnes di(tributiones enumeranda fint;indicare ardui
prorfus eftatg; propemodum ímpoffibile, Ati uenze arteríaey propríam
dis" finuoríginem fumens,in relíquum corpus folis duntaxat exceptís pulmonibus,ínnume- e
raramorum ferie difpenfatur," 1 ertia,é dextro etíam cordis (inunata, frequentí admodum pofi.
propagíneín pulmones digerítur, Verüm hancuenam hocfibí peculíariter uendicare audies, Eie
quódarteriarum conftet" corpore;unde etíam arteríalis uena nuncupabitur. ' Quarta ab um. ς patet
bilico ín iecur,ut (ic dícam;producitur, acad fcetus nutrítionem duntaxatanímali famulatur, c filis,
neque híc ín uenarum numero recté haberipoteft, uix& propria círcumfcriptione donatur. 4}. Y
£.b ais itaqueuenis relíquze omnes quz ín corporeoccurruntorigínem mutuantur;eísQ con M “ἢ
tínv2: funt, Arteriz autem numero bínz cenfentur;* una qux εχ finiftro cordís (inu originem D.
capiens,in uniaerfum corpus praeterquam ín pulmones, difpereítur/" Alteraex codem cordis *' f. «5
finu pronata;ín folos pulmones diftribuitur: quz quía uenze corpore conftat, uenalís arteríoe 1 6 4
nomen obtínuit,Porró ' duzarteríae ab umbilico fecundüm uefice latera defcendentes;ac fce ₪ NI
tui quodámodo propríz,cum magnzearteríae propaginibus iuxta offís facri reeionem uníun F- \
סוה גנ etíam propríarumarteriarumloco neutiquam recenfenda ueniunt, Coeterüm fi foe - ,
1us ugenze & arteriae priuatim fibi aliquid uendicent, id fuíslocis ubi fcetus uaforum tradetur. «c ofa
hiftoria, Bet obuium, iam ením operzprecium eft à perfectorum uenís exordíum fermonis fu 75.68
mere, ac (íngularum enarrata diftributione, ipfarum ufum diuaricationísq rationem fubíun. M
gere. Verüm quoníam fingulís corporís partibus arterias uenasQp deduci oportuít,nonnul.
laautem partes procul ab horum uaforum ínítijs diftant, longé optimum fuit, nequetot nu
mero ramos ex príncipijsorigine fumere,quotcorporís funt parteshuíufmodíuafis indígen-
tes:negomnino multos:fed fummopere expediebat maxima organa caudícum inftar unodg
principio deducí, & ab illis ín proximas partes uelutí ramos propagínesqg deriuari, à quibus
הטוס רו partes,quodfibi familiarefentiunt,in nutritionemallicerent,
DE GLOOLNDFLIS, ζω ΖΘ DIDFGTL
busroborís gratía ἐμ δίς 0706075. — Caput. IIII.
P RGO£FES EN T I Capiti figuramnon duxi preponendam;quód quamplurimee
buc fimul locari dcbuifJent quinti ac [exti c feptimi librorum forme preter aliquot etíam mu^
f SUE Ud Ículorum
€ o fi.li.&
Ci
i z filis Ks
L.e7 cé. 18
ΤᾺ
Spcdia id
3 figura
>.
4.
מ
N.L.L,
M,M.
+ fi.lib. 6
1 0
M.ez
4 F,G,
G,1,1.
5 fi.lib. 7
7 fa. V,
1.
Ln. ta.
A.
^1 f. ca.
li.z M.
müf-ta.].
2 fig lib.
5i.
b4. fi.li.
5 ny.
muf.ta.
"B
eiufdem
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. 20%
feulorum tabulas ad. quas ἃ Capitis cotitexti כ dum alicuius laudule mentio £ncídet, oppor
fune vemitteris.
ICVT lNatura uenz & arterize praeter proprías ipfarü tunicas,alíam
fubinde membranam círcundedit, cuíus beneficio o pportune 60 1
nís partibus allioetur, 1607 prorepat:fic quoque quum mínímé ignora
ret unumquodq uas ínibí noxijs opportuniis expofitum efTe, ubi ín ra
mos diícíndítur, tutz fifTionís gratía,przter eíufmodí membranas, fub.
ftantíam quandam mediocriter mollem modiceG cedentem condidit,
qua nodorum ín arboribus rítu,uaforü dí uarícationes, fic paffim reple-
uit hanc ramorum fciflionibus fubftrauítac circundedit;ut nulla ipfarum facile findi, uel ín.
ualída fieri poffit. At quoníam per motum uíolentiorem uaforum diuarícationcs iníurfjs po^
tiffimum parent, & fuper molliac mediocríter cedente fubftantia opportuniüs uafà quíefcür,
& demum huíusauxilio quamuis mouceátur uchementilis, ímpercuffa íntegratp cuftodiütur,
INatura haudquaquam ut fors fereba t fingulis παίοντι diftributíonibus huiufmodifubftanti
interíecit.uandoquídem haec pauciffimá, aut nullam propemodum diuifionibus,qua neg:
fufpenfe feruntu r,nequearticulís quí ín acutum angulum flectuntur extenduntur 'ue íncum-
bunt,cómunícauit, quod illas uaforu partítiones ex uíolento motu nihil pafTuras ei perfpectur
e(Iet. Verüm כ ἀϊπίποπες quapíam membrana fufpenfze, aut fuper artículos, quiínacutos
mouentur angulos longius porríeuntur,ez-G plures ín iftiufmodi fedibus numcro habentur,
INatura hancde quaagimus fübftantíam non mediocri copía circumdedit; utiper uniuerfam
portz diftributionem eft cernere, quod haecnimírum uniucrfa membranis duntaxat füffulra
aduentrículum,lienem& ínteftina excurrit. Parí infüperrationein " membranis amplitudine
thoracis interfepientibus,& ín cerebro fuper cerebri teftes (quódínibi fufpenfz feratur uenzc
hanc fübftantíà procreatá ex cofectione doceberís. Sub fuperiori ueró pectorís offis fine, füb
" autibus,ad* afperzearteríze caput, ín axillís, in cubiti flexu, ín inguinibus,ín poplite & alijs
nonnullis corporis fedibus;propter adíacentium partium motus & numerofam uaforum di-
ftributionem, eiufmodi fubftantíam díuífionibus in terijcí, in fermonís progrefTu oftendam,
Subítantíahaec communí nomine Graecis datlz & ὄγκος dicitur, Latínis glans 6 glandula &
glandíum, eft& omnii corporis parti fümméímbecillis, ac Huxionibus imprímis obnoxia.
Haud ením decuifet partes relíquis uiliorem corpori ufum przeftátes, czeterís ualidiores effe,
imo deiectis uiribus praediras & recrementis excipiendis aptiores creari, Caeteróm non omnis
huiufmodi corporis fub(tantia,colore, forma,nom ine,durítía fibirefpodet. quaedá enim mol
liorcubicudior,X quercinze landi forma prorfus diffimilis cft, qualís ea cenfetur? quae prin
cipio oracilium inteltinortt non proculab inferiori oríficio uentrículiexporrígítur:& ca" quae
in clatiorí ínferíorís membranze omentí regionefub uentrículo cófiftit. Hec quíarubicudior,
idi potiffimum in canibus, & mollior & undíg fibi (imilis uifitur,à carne Girzecís. πτέγκρεας &
ἀαλλίκρων rluncupatur.' Quz uero in iugulo füb pectorís offe habetur iam díctze propemodiü
ÍpecierefpGder& à Girzecis θύμος, à Latinis autem cómuni uoceglandiu appellatur, Caeterüm
qua ín relíquo corpore paffim occurrít, & nuper dicta durior cft, glandis quercinze imagíní
quodammodo accedit, & peculiare nomen in quibufdam corporís fedibus obtínet. Cuius ge
nerís ín cerebro" clans pínezenucís imagine referes,& forfitan ín mefenterío! lactes feu perid
diftributz glandes cenferí poffunt. V erüm homínis fabrica etía alijs donaz glandulis ad alios
ufus,quàmad uaforüi firmam diftributione procreatís:in quaru numero" elans habetur, cere
i bripituitiad palatum defluente excipiens," ton(illae" glandes laryngís radiciadnatz," elando
- fum uírilis ueficae ceruícís corpus,cui femen deferétía uafa inferi docebimus, quodq uaforü di
uaricationí uix quícquaauxiliatur.Cuíus uero potiífimu ufus gratía nuper comiemoratae לגופ
des parate fint,fuis 10 015 abunde perfequar.hic enim 1 glandes cómemorare uaforum
> diftributioni pravfectas,ex quibus nonnulle non folum uafis praefant;uerum etíà alíquae mea-
4 tibushumectandis praterea ídoneze cenfentur, quemadmodum glandes ín mefenterío repofi
tze,& qua duodeno ínteftíno exporrieitur;ut ínte(tínalento humore imbuüt, progenitz à di f
fectionum profefforibus creduntur. Ali rurfus replendis finibus & cauitatibus ctia funtac-
* commodz,ut "quz ín faucibus omnium ínfimz,& fub aurium radíce confiftunt,& qua axil
E 5
larum 6 ' inguínum cauitates ínfarcíüt. ' Quz autem ín mamillís habétur;praeterquam quód
13% generando fubferutunt,etiam uaforum partítiones utcunque firmantac roborant. At de
hísomnibus, utí paulo anté ínnuebam, fuis locís affatim difleremus, oratíonead uenarum fe
riem nunc properante,
h VENAE
Cur, e quas
do uaforum di
Jl|ributronihus
landule im^
ZUttuntur,
Q Loncofce ful
Flantiee nomé,
uc imbeilltas,
QGandularum
differentia ₪
zi0nine,colore
Q imagine-
A ufo.
"d finem fo,
cundi de S ead
ne G'alenus.
262 ANDREABE VESALII BRVXELLENSIS
FEN-KE ?ORT-ÀAE ORTFES, IPSIFSQZE
propaginum feries. Caput 77.
VENAE PORTAE AB VNIVERSIS QVI
BVS COMMITTITVR PARTIBVS LIBERAE INTEGRA
delineatío;ín ea proportione expreffajad quam fecundüm praefentem fL
Suram aliquis ;zcur;bilis ueficulam;uentrículum,líenem, omen
tum, melenteríum & ínteftína ex illorum magnitudi
ne, ac infuper ín fuo fitu depíngeret,
NYDAE VENAB PORTAE DELINEATIONIS
characterum Index.
44e QIZINGQV E hi characleribus porte ucne propagites indícantur ,per iecoris
corpus díffu[ecy bic ueluti iecoris formam [ecundim cauam ipfius [dem exprimcntes,
125,4,5 JNumerusiffe quings porte uene ramos nifi fubinde etia pauciores fínt ) notat;ex quibus ipfius
caudex quod&modo proxime coslituitur aut in quos is priniminiecoris fubflantiam digeritur.
Vena
DE HVMANÍ CORPORIS FABRICA LIBER מזז ' 265
B Fena porte qua prímüti d iecoris v fübfLantia libera ey amplifeina cernitur,
C,C Duo ramufculi bilis uefículamin caua iecoris - fcde pofitam adeuntes,
D ו pofferiorcm inferioris uentricultorifici fedem excurrens,
E£ Hac [cde uena porte in duos maximos bipartitur truncos,
| F "Tyuncus ffniffer € clatíor, G. "I'runcus dexter eg bumilior,
| Fi Vea dextramfündtuentricul: | [edem perreptaus, cy: geticulatin illt [ede ac fiperioris mm^
| brane omenti dextre parti vaimülos prebens;
1 Jena duodeno intefLino (Θ᾽ íctuni princípio exproitpta.
K Ramusíndextram Tegfonem 07005 uentrículi quaíd dorfum refpicit, aliquot furculis diceffus,
12 V'enaindextrá ; fedem inferioris omenti mbbrane c9 colum intefLinu qua bac fertur excurrés,
JM. Soboles queda a fíniffro £runcoén glandofum corpus inferiori mébrane omteiinnatit »fparfe.
IN. FZena infignis fub uentrículo,ubi dor[oits innititur ,uer[us elatius ipfius orificiii oblique con[cem
| O,O deus: quo priufquam pertingat,utrinque unam educit propaginem Ozznfignitam, C9'ínuentricu
T. lumbac : fede qua dor[o incumbit, dicefLam. P uero prefentisuene reflexum per dextrum 0702
Q. cij uentrículi latus in antevioré uentriculi fedem: Q) autem veliqua pre[entisucne "(ἐγ notat,
que inflar corone id orificium amplexatur . L^ nbra qua banc uenam aliqua ex parte ormnaui^
mus, bicut in reliquis uenarum c9 neruorum arteríarumds delincationibus uenc partem ínpo-
fferiora eo in magis recondita deduclam in terfHinguit, ab illa que inpriori fcu anteriori fede
oculis [ubijcitur,aut oculis propinquior eft.
JR. Ramusuene f'pertus uentrículi orificium ambientis, qui fecundum elatiorauentriculi proce^
dens; inferiori orificio ל exbibet, faboles etiam [atis frequentes in pro xgreffu ad anterio^
ra pofferíorad; uentriculi difbergens.
S Grandis utcunque uena in inferiorem omenti membranam c columintestinum qu& ueutriculo
exporrígitur,numero[a fobole procurvens.
TREE ENS] inifri truncidiuavicatioubi is iam lienem e, acce[furus,
I^ FAenula infiniffram fedem inferioris membrane omenti diffributa;cuius radicem in ftttegra feo
QuraCquod fubinde defit duntaxat delincauimus, cius feri bac peculiarifigura quam margin
adbibemus exprimentes;in qua T" uenam, que lieni exporrtgitur comonfIrat utrings abtrunca
zam.preens uero uenula L7 infignitur,
ἝΝ LAenaab illis que elatiora licnis petunt infiniftrum uetitriculi latus difbenfata.
ZL eta ín finiffram fündi uettriculi fedem perreptans כ multasá [oboles uentriculo »fuperiorids
otenti membrane offerens,
t,4,4,4 Fischaracleribus uenarutin lícnis Jubflantia diffributio indicatur, aded Jfrrequetis, ue lienis
imaginem ficile o*Tendar.
b,b,b. IPrimadextriporteuene trunci in mefenteriutm feríes,FLe in mefenterium diese uet qui^
| bu[dam me[eraice ac medie co laclece nuncupantur.
c Jena colo intefHino qud recfo contínatur ,cxporrecla,
= 06 ena fub recto prorcpens inteflino indicatur und cum vamulis intcslino inuene יסחיו
| Jn digeffis.
e;€ ZZ enlarum foboles,recltinteflini fiscm amplexantes. — (Preter bancfigura cutus modo cba^
vaclerum indicem abfolui, alice complures quítto libro dedicate huc reponi poffent, quibus illa
exprimuntur orgaa;in que porte »foboles diffunduntur."Drecipue autem buc :fpectarent fecu
dastertía,quarta,; decima, duodecima, decimatertia, decimaquavta,decimaquinta. Quinetiam
buc maxne fücit, figura ex borum librorum Epitome fumpta, quam ad preefentis libri calcem
in alía quadam ín boc fubueclam, uz uenavum egy arteriarum mutua feries oculis obuer[arc^
zur. Quotie[cunque igitur in interiori Capitis contextus πιατρέπε fimplex cbaradler ponetur,
illum ad nudam quam buic C'apiti p repofuimusfriguran refer.reliquos autem ad eas figuras ad
quas illos [Declare adijciemus, ac proinde mautfestioris dodlrite. gratia ultimam precfcntis li
brifiguram totius libri contextu notabünus oult fa,
h 2 / IN
Y Éifmodietiamuena bic qualemutrunque ΧΟ indicabat infignitur. / |
>
dE
/
/
ΠῚ
IN
\
\
\
p orte T4"0
qum i iecoris
Jubflanzia [2 »
165%
7
οἷδ extra ie,
cur difdribu
tio.
ad Bilis μεν
culam.
"Ad uentricu-
Uibuniliusori»
ficium.
DPorte caudi
οἷ in duos
Precipuos
gruncos fe»
6
"Addextram
ucntyiculi fü
"4M o»
proxi
FIERE) DATECHL,
“14 duode:
]א
הי
par.
Sinifli trun
ci feries.
d: fed£, cy ibfz
ni
A&NDREAE VESALII BRVXELLENSIS
IECO RIS fübflantiaab omnibus" demiffioribus & qua orbicula. 4 »:fiiit.g א
bÉoL M, ברו tim confiftuntextremís ípfius partibus" exiguae admodum n
uenarum propagínes íncipiunt, qua ueríus iecorís medium porreciz,fcn P /
(im in maiores foboles, & inde in grandíores adhuc tantifper coéunt,do
necomnes(quz profedo funtquàm frequentillima:)in quingsinterdum. eden 2
ctíam ín paucioresramos colligantur, quí in caua íecoris regione uerfus 9*5
cius medíum,adínterioratamen & pofteriora, iuxta dorfum magis unití,
"unam grandem & impenfe amplam conftituunt ueni, quz nobís port uenanuncupabitur. ds, στα:
Hcadeum modi exíecorís cauo enata;aut(fi nO minus πιοτὸ quàm claréloquíuoles)omnes f4bshe
nuper dictos ramos,foboles & propagines in ecorís fubftantia" difparges,oblique deorfum 2
ucrfus finiftrum procedit ín multos uenarü furculos;ad bilis ucficula;uentriculu, inteftina,lie Mw /
digefta. Primum" duosualdeexieuosramulosexíupe 44
שי riori,feuanteriori fui corporis parte (nonaute latere) bilis ucficulae ceruíci diftribuitqui eam
ceruícem amplexátes;acín furculoscapilloru modo prztenucs diducti,in uniuerfum ueficuloe Dips
corpus eo pacto excurrit, quo ín * albaadhzerente'ue oculi tuníca uenulas porrigi cernímus, «d Hfi.zo,
Pofthosaliquanto inferius ab elatiori quog& anteriori uenze corporis fede, uerfus dextrum 8 7 em
ור "alius ponítur ramus,nuper " comimemoratis infignior, qui humilíus uen
trículiorificium & uentrículi portionem Παίς iuxta dorfum proximam aliquotramulísadit, s4.
nulla prorfus foboleanteriorem uentrículi fedem perreptás, At porte uenze caudex deorfum
magis protenfus, poftquam hos diffudit ramos, ín duos maximos bipartitur truncos, quo^ ir partitur
rum elatior (quem & finiftrum docirinze (tudío opportuné nomínabimus) propemodum τιν 7, c G.
niuerfus in uentrículum, & omentum, & quandam colí inteftini* regionem, quae Íccundum 6,8. lib.
humiliorem uentrículi fedem fertur, deínde & in lienem abfumitur. Alter, qui & humilior & siP«Q.
gran dior εἴ ας dexter merítóappellabitur, totus penéín mefenteríum & ínteftína exhauritur.
Ab huíusnanque dextro latere iuxta ipfam caudicís portze in duos truncos diftributíonem,
nem,omentum,mefenterium,hac ferie
tamen latus maoís
u tcunque' infienis uena uentriculo exporrigitur,quae omenti membrana fuperiori fuffulta,& 18.:4,1
füb dextrauentriculi fandi fede tranfuerfim producta; exiguas frequentesqy uenulas certo or pi -
dinc,ac quodammodo geniculatim uentrículo díuarícat,qui & anteriorem & pofteriorefun- "^ à P»
diuentrículi regionem multafobole aliquoufg intertexunt. Haecuena ubi" ad medíamfundi m : fiibs
uentrículi fedem proceffit;in quofdam exiguosramulos finitur" ílliuenze cotíguos,quam non MEG 0
multo poftrclíquam fundi uentriculi regionem occupare audíes,Porró quemadmodum heec Wes
uena plurímas uenulas
2 ; 0 : B ad T.
cx elatíori ipfius fede Ícriatím uentrículo offert, íta quoque innumera
uenularum foboles per totam
S oZ.
dextram fuperícrís membrana omenti regionem diffundit,llis Ρ filt.s
fcri numero correfpondentes, quas ín uentriculi fundum fpargipaulo anté dicebam. Verüm s fade
prafensuena* interdum,nequeíd fane infrequéter,à portae uena fupraquamillain duosgran uto dil
des truncos bipartítur, oríeínem obtínet,imó quandog à ' finiftro portz trunco non Íemel n4 filib.s,
hanc ípfam pronafciobferuauimus . Quemadmodum uero hac fubinde in ortu varíat, ita d
etiam uena quae ipfam fubfequitur,non idem femper principium exigit, nunc ג בורו dextro sLezaliten
dextri trunci latere, nuncuero à lateredextro uen portae caudícis priufquáis ín duos cíufmo >
filib. sv.
" mu : b : : ] 0 az Jn.
díttuncos dírimítur,uena quaedam orígíniem ducít,quae * primum inteftinorum quod duode , 7$ κι
, ₪
num uulgó uocamus, numerofaferíe implicat.
Hacenim inteftínum ad medii feréipfiuslon. x.
citudinís primum contingens, deorfum ad relíquam ínteftinilongitudinem paulo ultra ícíuni
citur,& fuperiori membranaomenti & * elandofo corporehuicinteftino v 7 ἢ. Ἰδα
adnato fuffulta,geniculatim inteftinorum fedí, quam perreptat, ramulos diífpergit, non negli 7. ΠΡ
cens interim elandofum quo fuftinetur corpus. nam δ 1118, 86 omenti regíoní quà prorepít, j, |
lurculos quofdam impartítur.Cuíus uero naturz illud corpus fit;in Capite praecedente execu
tusfüm: quanquam idem rurfus in quinto libro Galeninomíne, qui falfo d" inferius uentríe » τάν.
culios coprimere acoccludereopínatur, agendum erit. Hícením Íermorelíque, quam portae Et
ucna molitur, diftributioni dedicandus eft. * Sinifter itaque portae truncus tranfuerfim ad in-. z €.
f£rioremomenti membraná, quà haec כ uentriculi fübijcitur regioni, properar, μας
omenti fede deín & * elandofo corpori huic membranz ínnato fuftínetur, aptet fuffulcitus |, “εἰ
ín plurimas notatu dignas foboles dígerítur.|Non proculenímab eafcde,qua à portze caudíce x. 11
truncus ifte 011000001 inferiori omenti membrana ímplícatur, ab dlatiorí ipfiusregione
P uenam germínat, quae nonadmodum frequentí ramorum feríein gibbum uentrículí, quà
dextram dorfi fedem id fpectat, diffunditur. Abhumilioriautem trunci fede, ἡ alía diducitur ue
odoín orturefpondens,quee deorfum in dextram inferiorís omenti
"príncipium exporrt
b K.4. fili.
5 uas fi. b.
na,nuper dicize quodamm T
membranae regíonem furculos alíquot deríuat, & quibufdamramulis ín colum ínteftínum, lib.s x.
ἊΝ 0
qua
inter K et
Y fupra, in
ra M.
א
LS. 4. fig.
ib.s. Y.
m T,T.
Specta ta
Has fi 19.
lib.s.
0 4,4,4.
b V. fi
lib.s.7.
48.
Y 14 fi.
b.s.2 g.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. 265
quahacomenti membrana íd continetur, pracfens uena pertinet. Porró ulterítis ín nitri trun
ci uerfus lienem progreffu; praeter i exiguas foboles quaspríuatím glandulofo ipfum fuffülci-
entícorporielareítur;ab elatiori fua fede uenam promítomníum uentrículum adeuntíum fà
cile capaciffimam.Fecinferiorí quoque omentí membrana contínetur,& oblíque furfum uer
- fus (iniftrum fub uentrículo quà dorfo íd ínnítitur prorepens, moxín afcenfühuic uentriculi
fedi duos communicat ramos;utrínquefin gulos;ín hancuentrículifedem multis etíam furcu.
115 difperfos. Reliquiuenz furfum 361 * elatius uentrículi orificium, per uentrículi pofterio.
- raexporrectum,ad dextrum orificí latus ad anteríora ipfius orificij" emergit,& totam anterío
rem fedem ambíens, fecundum finí(trum eíuslatus denuó in pofteríora retorquetur, acut fe^
meldicácoronz prorfus modo uentrículíi fuperius orificium concinne ' perreptat;in progreC
furectà deorfum ín uentriculí corpusramos genículatím offzrens, qui magnam uentrículi fc^
dem occupant, A faperíoriautem fede;uena haecramulos etíam diffundit, fed exiguos pror,
fus,S& in (tomachíterminum,quà ís uentrículo contínuatur, excurrentes, Porró inter ceteras
propagínes,ab hacuena corona rítu uentrículielatíus orificium fuccingente exortas * utcun-
queínfignís uena ab ipfa pronafcitur, quà à pofteríori uentrículi regione fecundüm dextrum
oríficij latusantrorfum contendit. Atque haecpropago à dextro cíus uenz latere nata , fecun.
düm fuperiorem uentrículi fedem,ínferíus uentrículi adit orificíum,id Ifrequentibus utcunque
uenís amplexans,& ín progreflu genículatim ramos ín priorem pofteriorem( uentriculi fc^
dem fpargens.lam commemorata uenz tot propagínibus in uentrículum pertinenti, alía re-
fpondet;ab humiliori fede finiftri uenz porte trunci prodiens,ac inferiori omenti membranze
ímplícíta, quze non íta longé ab ínitio in duosramos plurímum ab ínuice difcedentes bíparti
tur,ex quibus denuo quamplures furculi deorfum prorepunt,& íncoli inteftini partem (quae
inferioris membranc omenti beneficio tanquamà mefenterío ad dorfum committitur) excur
rentes, nonnullis propagínibus ínferti ín partéinferíorís membranae בס quac ínteftínis
incumbit, acuelutià colo inteftíno pronafcítur. Atque haec quidem dehomínibus me hacte-
nus 1181116 arbitrator . nam à finiftro portz trunco ne míníma quídem foboles canibus ad co-
lum ínteftinum dioerítur, utietíam in ipfis colum ínteftinum nulla ex parte omento alligatur,
adcó utneque mirandum fit fi hacoratíonís ferie ínterdum à Galeni placítís recedam,qui fimí
arum uenas, utiipfe etíam ad Antifthenem fcribít, ex profefo docens, homínum uenasnon
perfequítur. Ceeterüm poftquam finifter portze truncus commemoratas eduxit propaoínes,
adlienem tranfuerfim accedens,ín" duos ramos fecatur, quí rurfus ínalíos partiun tur, atque
hidenuóinalíos tantifper dírímuntur,quoufque numerofa ramorü ferie ín" cauam fimam'ue
lienís fedem rectalínea fecundüm totam líenís longitudinem inferiori membrana omenti per^
petuo fuffultiímplatentur;atque " infinita foboleuenulas oppídó quàm graciles inuicemq ím
plexas, per uniuerum lenis corpus dígerant. Ab infimoramo, líenís ínferíora petente, טוק
quam finífter portzetruncus ín frequentiffimas foboles illas difj pargatur,;ínterdum" tenuís ue-
na prodit, quz ín finiftram inferioris membranze omentífedem uno atquealtero furculo di
Ípenfatur:idd tunc potiffimum, quando primus * maíorís in humiliorem omentí membra:
nam pertínentis uenze díductus anguftioreft, quàm ut commode uniuerfze membranz inibi
Inlihd Ee
παγηῆς Cy az-
teriavun fe»
hone.
ramos communiícet. Przeterea ἃ ramo quopíam ex íllis quí ad fuperioremlíenis repíonem re
punt,quum 15 uxtalienem confiftit, uena exorítur,quae dextrorfum lata, atqueomenti mem,
branaluperíorí intertexta, ín eam uentrículi fedem pertingit, quae elatíori lienís fedi propín^
quíor uititur, Hzc quandog, fed raríus,in uentrículi tunícas adeó excurrit;ut nonadmodum
proculà finiftra fede fuperioris orificij uentriculi diftet. quod autem hacc uena illud contiocrit,
uídinunquam. INeque etíam przfens uena ab elatíffimo lienem adeuntiiramo promítur, fed
ab illo quí feté huíc proximus eft. Quemadmodum ueró hacc íuxta emínentíore lienís partem
príncipium ducit, ficà maíufculo ramo imam líenís fedem accedente, * alia exurgítuenautcun
que íinfieniamplitudíne donata. Heec perinde atque nuper * díctadextrorfum retorquetur,&
finiftram uentrículí fundiregíonem perreptans, " illi accurate conuenit uenze, quam ad fundi
: * medíumufg dextram eíus fedem amplecti retulimus. Ambze ením ad hoc medium ín exíguos
definuntramulos, mutuo ímplicatur. Dein finiftra perínde ac dextrain finiftram fundi uen.
triculi fedem furculos geniculatím antrorfum retrorfum( dífpereit, ac fuperiori membranae
omentiin finiftram ipfius partem oblongas frequentescg foboles communicat. Caeterüm ca
nes ea quam fundi uentriculi dextram fedem adírecommemorauí,deftituuntur:& illius uícem
ca lupplet, quae finiftram fundi fedem ramís conferít. Atque ad hunc modum frequentiffime (i
níftrum portze uenz truncum abfumi fpectabís.nóraró autem ad huc ín homínibus ex fingu-
115 uenís concaucelienís regioni iam inferendís, " fingulas uenas ínu&trículum ad cum modum
12 5 digeri,
caudi ואכד
cis porte trii
266 ANDREÉAE VESALII BRVXELLENSIS
diceri, aclíenem uentrículo pertínacíter collieari comperies, quo * duasnuper commenmora:
tasa uenís lienem accedentibus propagari Ícripfimus. Atque hícfíeduló obferuandum uenit,
huíufmodiíuenasab 65 quc lienem accedunt ín uentrículum digeftas, neque diftributíonis
forma,neque colore, neg ímplantationis fpecie, quicquam abalrjsin uentriculum excurren^
busuenís differre," Dexter uenze truncus (quemin ínteftína potílTimum diffundi narrabam)
«quà prímüm mefenterío à dorfo nafcenti committítur, in" tres praecipuos diffcinditur ramos:
rX
₪ XSZ.
44 fli
ו
0
₪ fr quiinalías denuó innumeras uenarum foboles díuaricati, inter duas mefenteríj membranas זו
Vene porte
diflyibutionis
qatio.
Porte nomi-
24.
1
CIE,
prodücantur;atque ínferiorem pofteríorem'ue ínteftinorum partem quz mefenterío alliga
tur, SC quam diffectionum profefforibus cauam uocare libuít,amplectentes;ín ictunum,ileum,
czecum & dextram coli fedem, qua id dextro reni & iecorí adíacet, finiuntur. Quotueró ab hís
diffcindantur foboles,quum prorfus fintínnumerze;dictu cft arduum:deín nó omnibus can^
dem di(tributionis exhibentíeriem, quamuis (utí dixímus)ad ínteftina ille propagines excur
rant, A tertio dextri portze truncí ramo, qui in finiftram partem medij mefentertj potiffimum
difcindítur, > infienisuenain " finiftrum mefenterium, quod colon àlienead re&um ufque in
teftinum dorfo allieat;porrigítur, atcpnunc dictís uenísin inteftína dífluGs fimiliter;in plures
deríuata furculos, eam coli regíonem, טסט 8 uentrículi finiftra fede ad rectum ufq ínte(tinum
pertínet, adit. Inter omnes finiltri mefenteríj uenze ramos," unus infigní magnitudine ínter
duas fuí mefenterij membranas (qucadmodii ceteri omnesramí) íntertextus,fecundüm coli
finé deorfum füb recto ínteftino prorepit, multas uenulas ex fuperiorianterioriue ipfius fede
adeam intelini partem, qua porrigitur, depromens. Profens ramus quum ad recti ínie(tiní
extremum ufquecontendit,non amplíus redlà füb inteftíno deducitur, fed in ' plures utcuncp
exiles dilufus ramulos, finem re&tiínte(tini orbicularim amplectitur. Porró &fi frequentiffi?
mz finttríum nunc dictorum dextrí portae truncí ramorum foboles, tamen plures numcero^
fiorestp ín eracilía, quàm craffiora inteftina diftribui, cuiuís ex diflectioneobuium eft, iuo
ením inteftina uentrículi fundo (unt magis contínua;co pluribus uenarum im plícantur furcu
lis,quoniex illís plus fucci quam ex fedi uícinioribus fitexugendum. Quemadmodum uero
nónullis prilis enarratis uenze portze ramís * corpora quzedaglandulofa atq ad amuflim quo-
dammodo carneaattendí círcunduciig dicebam, fic etiam ramorum per mefenteríum ad inte-
ftínadiffuforum fe&ionibus," elandulze quadam interíacent;proportionem in magnítudíne
cum diftributis propagínibus lerutes.In erandioribusenim propagíni diductibus (quem-
admodumubiídexter portz truncus ín tres prímos ipfiusramos finditur) magno reponutur
olandulz;ín fübfequentibus ueró horum ramorü diuaricationibus graciliores minoresqs.Hu
iufmodíquog glandulz,capillorü modo prztenues uenulas,à uenis quas ínteríacent mutuan
tur.In hasígitur propagínes portzuena dígerítur,que omnesautad nutrítíonem, aut excre^
mentíalicuius expurgationem, aut in uentriculo excoctí cibi in iecoris portas deductíonem,
propagate cen(entur. quíppe' quas bilís ueficulac oblatas dixi, alimentu illi fubminiftraturze
ad eam excurrunt, Pari modo propagines numerofa fobole ín omentum diflufe duntaxat
ut illad enutríant,multoQ adipe imbuant, à portae uena deríuatur.' Propagínes líenem peten
tesrerum Conditor feciffe confjcitur, ut (imullienialimentum deferant;atq ex fecore focculen
tum fanguínem feu melancholicum fuceum ín ipfum expurget. Quum ením craflius ג
cationís recrementum hís propagínibus ín lienem uehatur, & quum haillud lieni porrigant,
fimul quog neccffarió lieninutrimentü oflerüt. fiquidem,utín quinto libro, nó finereligione
tamen quadam, fcripturus fum,líen atrum illud fanguificationis recrementum ín fuí nutrítio^
nem conficit, & lien per " uenasab illís quelieniinferunturinuentrículum profufas, quod ipfi
ex fceculentiori fanguinereliquum eft, neg fibiconcoquereac adaptare ualet, ín uentrículum
eructac.uertm id nó (ut diffectionum profeffores malé arbitrátur)ín füperíus uehtriculi orífi.
cium diffüundens,(ed ad fundu praecipue, quó" maíor uenaà uenísliencm adeuntibus exorta,
in uentrículü pertínet.? Surculicapilloriimodótenues ad glandía ín hocà reri Opifice dedu
cuntur, ut illa à portae ramís alimenti colligat. Cacterüm" relíquee omnes portz propagines
in uentrículi & ínteftina digeftae, duplici nomíne extruütur;partim utilis nutrímentu fubmi-
niftrent;partím utfuís finibus & ofculis ín uentriculum & ínteftiína híantibus cofectum à uen;
trículo cibü ex ipfo ac inteftinís exugant, atcp ad fecur tanquam cócoctionis oflicinátotí huma
no corporí comunem transkrant.Inereflus autem & afcenfus in hancregíoné,ex multis, quce
nunc narrauímus,ftrí&is itíneribus unuspraeparatur, ipfe nímirü portae uenze*candex,quem
ucterum quifpía INaturz operü perítus ante Hippocratem πύλας nuncupauità quo ín hunc
ufi diem portze uenze nomen ad nos manauít,ipfat (ut & Galenus teftatur) à nónullís porta
iecorís;ab alijs ianítríx appeliatur.ucrüm nonnullítotiuenam hocnomíne donari nolunt,fcd
partem
suf
lib.s.
66. 12 fi
s.
dui
R,S,T
€ d,do
5 lh.
b
f^.
2 455 fii
PEN
b 10 ji.lib;
ται 14
f. GE.
16
k 4 fi.Lib.
לכ d
ἰτ,τ.
D] EO
nz.
o M.
pD.LK
א
48,
" DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IIL 267
partem ipfius duntaxat,qux prímüm à iecorís fubftantia cernitur libera . Dicitur & caudicis
Lsp.6 nomine seque, quod eránomen Galenus interdu cauz uenze ' quà íecoríeft proxima, & pr e
tereamagnearterie;quà ὁ corde pronafcit,tribuiffe uidet. Dein portae uena ab alíjs etia íccorís "יפ
manus nuncupat, quód iecur caadclaborati ín uentrículo cibíattrationé tanc manu utazur,
| Suntquilacte appellet, quód fuccus quéhecab ínteftinis iecorí defert, lacteus (it, Porró הסט Pone ל
porte, fuccu εἴτ que 6 uentrículo,pra ipiéausteximtelinisad callis 0 defert,ieco ;
rismodoin ipfo deductu concoquere , aceidem praeparare , & in rudem fanguinem mutare
ἐγ ξεις concefltro:quantu muís erauiterid ín quarto de V Íu parcit libro Galenus afferaz,
INullam enim fanguificationis uim mébraneo & coríacco uenze cor porí affienare poffum: &
f quz effet, illaprofe&to album pararet fanguine, non fecus quàmà uentriculo emutata Jlacteu
colorem referunt,uti & uentrículí füb(Tantia albam.non autem íecorís modó concreti fangui-
nís inftar rubram effeliquído cernimus. Atquehoc Galeni placitumnon femel ab ipfo repeti
tumaltius rekllerem,nifi Gialenus ipfc fexto de D'ogmatibus Hippocratis & Platoniscammu
^s 4,4. taffetfententíam,furjpt ius, quoacritis Ariftotclem oppugnarct, oblitus. ' Ramum porte,que
fub reto inteftíno decliuem ac mefenterío fuftultum porriei fcripfimus,nonnunquamad -
culenti fanguinis per aní uenulas, fanguine interdum manantes , expurga ionem plurimum j
conducerearbitror. Quandoquidem dumautoblíenís obfiructionem, autal aliud quodcung: s
ipfius uitium, £xculentus fanguísnon uniuerfus,uel nullus plané ín líenem al
bfumitur , ucllien
cundemaduentriculum eructarenequit,huíus ramí beneficio certís quibufdam interuallis utí
mulierum menftruz purgationcs folent, per anum excerní credo. Raríus ením ex uníuerfo
corpore haemorrhoidumuuitio laborantibus ad uenze cau ramulos ín federn pertinentes, שש
tofum eiufmodi fanguinem ו uerífimilenobis uidetur, dum ueram uenz portzedi-
ftributionem perfpectam habemus. Quippe ex hac coníe&urari eft prompt tffim um; qui ís fan
guís àliene nonattractus,autob meatuum obturationem non admiflus , unde fluebat rurfus
megurgiesatquef fua grauitate per ramum ad inte(tínum rectum pertinente deorfum procum
atybrquetantifper referuetur collíeatur/que,donecnímíum turgentes uenzc ofculis referatis
| cum manare illum finant, Huic mezefententiae magnumrobur adiecit s quemhocfan.
euínís deftuxu per interualla laborantem refecuímus. VES ením minor,fed duríor lien fuit, &
ucna füb recto inteftíno excurrens;pollícis quafi craffitiem fupcrauit, eod modofanguine tur.
gcbat,quo íam parturíentium animalium uenas uterum amplexantcs, ínfieníter amplas diften :
10900 cernimus, Verüm haec הכ 0 latíus à nobis relatafunt ín epiftola, qua dextraaxillarem ín
laterali morbo ((i modo dextramaut finíftram feces, quícquam ínterfic) aperíendam docui.ac
proínde nunc ad uenze caue feríem eftaccedendum : nam porta uenam fecandi modum ad fL
nem Quínti libri retfjciendum duxí,ín quo omnium nutrítionis generationis que organorum
admini(trationem unà perfequar,
CHARACTERVM TOTIVS VENAE CAVAE
DELINEATIONIS QVAM SVBSEQVENS
pagina proponit, Index.
FIG ש R. > quam fn proxáma TCponetus pagina, quatuor Capitibus feriat ub»
fequentibus communis efL;proportioncds ; illi correfpondet, qua integram arterie magne fc 71
7 |
decimum quarti libri Caput exbibebo.que in ca uirilis corporis aagnitudine ( quemadmodum /
יפ bacuene caue figurasco mu[culorum 05 fimul compactorum tabule ) depinguntur.,
quam buic papyro( que regalis uulgà dicitur ) accommodam fo re putaut. L^erim tfi cuipiam po
Sleauifun füerit;eiufiodi nudas uenarumsarteriarum,c9" neruorum icones aut cx proportione;
ut clariores reddantur augereC uti in mea Epitome factum certis ) aut propter charte angu
fliam,[cu potius ob zypographorum fordes cy auaritiam imminuere 9 id utum moneo q9* rogo
pariter,te quis bas 6 5 circumc ribens,aliam bominis imagine illis adijciat: dina dmadunt
rij UTEM Io, ex quibus banc uenarum feriem fedula diffectione colles: etffem dignifi
p
msi meis > "fnatomicts tabulis «Argentine imprefsis tentarunt .FTec enim cfrcumfcriptio,
ecftmultis ationibus togocitt uitictsob id tamen etia efDuenda efe omnes ucne bac expreffe
perficte digeri;ac anteriori tanti parti peculiares cffe uidean
tur:potifsimum quum nemo tamrerum ignarus in bis ANlature iyslerijs operam nauct ἡ qui ín
ΡΣ, ΠΣ
; ירוד in una tantum corporis /
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
268
AB OMNIBVS
1188540 0
caue delineatio,
INTEGRA ET
PCAR.-TIBFES
nuda uene
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III 269
bac proportione tton certat quam totius corporis fuperficiet [edem fíugulee uene perreptent.
Quinetiam ex quin τί, fexti co" feptimi librorum figuris facile consflabic, cuiüfmodi ille debeang
ejfe effigies quee cum uettis ctam partes que illis implicantur oculis fubijciunt.
v4, c4, cd. TVresiflicharadleres propaginem notant a'ucna caua ubi íecori adnajcitur., inícz
coris gíbbum ρα βίη perquam numero[a ramorum ferie Jinistrorfum distributam.« At lteyam au
tem propaginem ín dextramiecorís [ederü fimiliter diffüfam cbaracleribus non infizniuimus
uti ctiamnullas uenee cuc foboles,que pariter utrinque babentur , eo priuatim nibilín d
latere fibi uendicant,ne fortaféis characferum copia deliicationem ob[curaremus,L" ude ctiam
dextrum latus potius quam finistrum characteribus liberum confpicitur.
« FHuiufmodi ctiam gracilior [oboles d caua iecori fub grandibus illis propaginibus «4 indica:
tis digeritur. 3
B V cne caue fedes inter iecoris gibbum cy feptum tranfuerfum confitens.
C Sinislrapropago duarum;quas caua fepto offerte d quibus ctiam fürculi in cordis tnuolucri
pertingunt.
JD Qau« uen orificium in dextrum cordis finum pertinens, Optarim bic fedulo expenderes, uni»
ue rfam d cauce delineationem accurate contemplareris,confideraturus atíne ueris hoc oríficiiz
cauce uene príncipiti ueniat [Latuendum,an ea caue pars ubi «Af q9* a. ín ipfo caudice : fcriptum
0171113209" ipfa uena «fecundu fecorís posleríora deorfutt prorepit כ cuius ctíam gvatía in dex
rum latus incuruatur , tantum fc. iícet,quantum £ecorís «Jedes כ 6105 041066 caudex committitur, ad
dextrum latus auertebrarum medio declinat.
JE. V enacorone modo cordis bafim ampleclens ac deorfum per cordis [ubstantie exteriora ad
ipfius ufque mucronem furculos a fe deriuás seo 5% feu coronalis nuncupata. FILc c9: 6
anteriori [ede oríficij uene caue bic oriri uideatur , perpetuo tamen quum fimplex ] poffe»
viorí fede eius orificij prona[citur uti in feptima fexti librifigura ad Ὁ eff cernere.
EE ena coniugis expers,que a caue dextro latere prodiens, d-cliiis "fecundum dextrum uerte-
brarum latus ad [ecundam (fere lumborum uertebram defcendit.
σα Characleres isli bic atque illic ad uene pari caventis latera vepofíti uetec illius propagines in
fíaant:cas nimirum que cosdarum offeruntur intcruallis,ac poflmodum in dorf[alem medullam,
qn mujculos uertebris ipflidi costis inYLyatos, ac cttam membranas tboracis amplitudinem in
zerfcptetttes, Jurculos promunt, "
EI Cauc fub pectoris off is elatíori fede fuxta iugulum bipartitío,quam lauij boues co porcosiugu
^o laturipetunt.
I V'enaprime thoracis cofle inníxa,atque ad alam tyanfucvfim perdudla , byach γᾷ; axillavem
poslquam aliquot propagines diffudit conslituens.
K ÉExilisuena in füi lateris aliquot Juiperíorum cosfarum füccin igente; etibyand faboles deríu&s.
L eta (fub pectoris οβίς :finistro latere ad abdominis ufque Juperiora defcendens ramos; uera^
vum coffarum carti. laginum interuallis ac demum tboracem interepienti (fui lateris membrane,
ac etiam mu[culis pectori infIratis,co* abdominis cuti ramos exbibens. Precipuum autem yami
fub recto abdominis mu[culo difbergit,qui fupra umbilicum ín aliquot finiens fürculos , alterius
JM. uene ab imo favum a[cendentis , ac Y notande termínos reficit , ca nimirum fede ubi ME
a[fcvipfimus.
SIN. I ena per foramina £ranf[uevfis procef ibis uertebrarum cerutcts én[culpta,ad. caluaríatt pro^
perans,ac dorfa li medullee genículatim γος offerens,ut (oin mufculos quoque inibi ceruícts
uertebris adnatos [oboles difpen[at. Qua uero ratione bec uena in duram cerebri membranam
exbauriatur etiam fi banc bic quoque delineare conatus [im,in peculiari de cerebri uafís figura
decímoquarto Capiti preponenda non minus dí[ces,quam reliquarum caluariam petentium ue
narum [eríet.
O Zeta mujculis bumíiliorem ceruícisc9 "füperíorem thoracis : feden iuxta uertebras óccupanti^
busmultiplictutcung; fobole exporrecta.
Ῥ Venaadmufculos pectori inflratos כ (Θ᾽ buius regionis cutem, ea" tp[am demum mamillam ex^
eirens.
D Q. Verna
270 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Q, Vena inposlerioratboracis profici[censac in cauam fcapule fcdemuicinosis mu[culos deríua
£a. Fluicproxine [unt uenule in glandíum axille excurrentes quarum bic una inter "D eo» Re
expre[fa est,
JR. Propago fecundum tbovacts lateya deor [um ducta, c potifimim distributa in mufculum , quo
posterior axille cauitatis fedes constituitur brachium; in posteriora deorfum uellitur.
S Interior fugularís,que graciles furculos afberee avteric lateri c2! bac deductis neruis [Dargit.
quod ueró ipfius preter aliquot propagines reliquum esLin caluaríam prorcpit יש כ uarie ut ín
cerebriuaforum defcriptione grofequar,difcinditur.
V' Exterior feu fuperficiaria tugularis, I7 erm iugularias uenas (que Grecis equyrictee uocatt^
tur) nonulli appellant,que slatim in tbovacts amplitudine fub [umma pectoris 0 65 fede bipartt
£a caua producuntur. «4T nontotas illas [cu integros efus díuifionis truncos iugularías uenas
nuncupari uolunt, [edid demi quod ex ijs iam fupra clauiculas ceruici intextit cernitur.In «/4va
bii interpretibus iugularías ita ferc appellatas legimus: Guidez ,Gyuades,eg corrupta Greco
vum uoce grandes fbbragitidas;iuueniles, petfilesorganicas;fübeticas,uertigino[as,apopleti^
כ sfomni. clique ita tam interiores quam exteriores appellitant . «5 bas quidem paten.
16511145 uero imer[as ₪9" occultas nuncupat. Porro exterioris iugularis feriem כ ut plurimum
mibi apparuit,bíc delineatam babes,ut [cilicet fimplex per colli latus prorcpat,furculos tantum
alíquot ín conterminas «fedi es diffundens.
V. Exteriorís uene iugularis iuxta fauces in duos vamos disIributio.
JX Exterioris iugularis vamus oris interiora fübits,ac uavie ín laryng& eo byoidis oftís mufculos,
linguam, palatum;narium amplitudinem;ac demum ἐπ caluariamtribus propa qginibus, ac ctiatm
aliquot furculis in oculos digestus.
Y Bxteriorramus díuifionis externe iugularis iuxta fauces ficle qui numero[a uenarut ferie in
fiie mufculos c9» cutem,deínde ad tempora co poft aures uniucr[amds capitis cutem digeritur.
“2. cAc V quidem portiont butus rami Ὑ notati infinuat, que ín faciem cxporrigitur. 9 uero,
9.0, frontis uenamíndicat. «portionem fecundum tempora tur fum vepenitettt , qo" « eam notat; que
poft aures c9 ad occípitís cutem fertur. Geterum reliqua uenarum bíc in capite » feríes ad cere^
briua[a [beclat:quam ob id characteribus no infigniut,quod bec peculiaris figura decimoquar
£o Clapiti pre ponenda explicabitur. Quanquam interim fíquis bauc caue uene effigiem cbaya
&leribus occupare uoluerit,ad eum modum quo nos illam fiuximus כ que buius libri adbibebitur
calci;uenas fimul cum arterijs osfenfüra : primum cbaracferen appotere licebit dextro 1486.
vi,utis dextrum[cu primum mibi fic appellandum duree cerebri membrane < finum bíc quaft inflar
fenicirculi porrecfum indicaret. | Secundus μον ὁ cbarater finisflro, fcu [ecundo eius membra
que ΠΩ én[criberetur, quiin finistro latere femicirculi quoque modo fertur. AL'ertius auteitt
chayacler tertío duree membrane finut adhiberetur ,qui illic incipit ubi primus co fecundus 7/2
nus | eu duo illi !femicirculi inuicem congrediuntur , q9* ubi ab ipfis alius femícirculus quodam^
modo far [um exporrígitur cuius posterior pars occipitío propinquior adumbrata cernitur , an
zerior autem que frontem adit lucida. Quartus autem duree membrane fínusquem ex anterío
vi fede trium diclorum finuum concur[us prona[ct,atque recla antrovfum duci fuo loco audies,
bic uon esl delineatus. Infigura tamen buius libri calci in[uta, y in[ignitur. Pretercatribus il
lis characleribus quartus [uccederet,qui in primi dure membrane = finus radice pofitus, ingref^
Jum indicaret uen AN. notate:deínde ingreffum vani interioris tugularis etiam infinuarct,
qui per foramen [exttneruorum cerebri paris caluariam fubit. | Quinto cbaraclere interne tu
qularis vamus per proprium foramen in latera dure cerebrimembrane excurrens infigniretur.
Sextus ramum exterioris iu igularís tiotaret,qui proprío foramine ad radícem postertorenique
fedem proceffus mamillaris temporum offis ex[culpto,caluariam fubit. «fd bec preter alios
characteres etíam unus illisuenulis in[cribi pofet;que Jub frontis uetta. 9 in[ignita δίς umbratee
feruntursut fcilicet uene etia indicarentur que per caluaric fedé cut olficlus organa incibunt,
cg per foramen [ecundi neruorum cerebri parís gratía celatii;in caluariamvepunt . ftd; beec
omnia [ane adnotauifJem nifíilla in gvandiorifigura decimiquarti Capitis füif& propofiturus.
quauguarm etiam cerebri uaforum feriem abfque avterijs minime liceret aggredi, quandoqui^
DD D dert
DE HVMANI!CORPORIS FABRICA LISBER IIL 27L
demén'illos duree mébyane [inis π uene inodo; fed cy arterie exbauriantur ἐρ [5 ;frirus tton mi^
nusarterie quam Uca ? fungan tur munere . 7 erimáínterimnon ámprobauerim c9: baucuene ca
uc delíneatione,uti iat monui , characleribus quibu[dam d “ἐπ αἹο infigtiri;iamin cerebriua
orum ferie ex buius libri decimoquarto C'apite , c5'cx feptimo etiam libro eruditis:aut, ut an-
£c dixi , exemplum fumentibus ab ca figura que ad buius libri calcem in[uitur,ac nuper comme
morata feriatün literis tt. uu. xx. [.e-. us exprimit.
4,4 Vtrurque a uenam bumerariamindicat uerim [uperiort a ipfius exortus ab externa iugulari
"7" nótata radix fignificatur.inferíus autem a bumeraríe fedemnotat,qua am bumeravia ex
alto in bracbij Juperfictt cuteimás emeret. FHuius uence nomina paulo poft ab[olutamanus cba
yacterum narratione,propter «Arabum interpretum uoces [ubijciam.
b Hunerarie propago ab ipfius elatiorifede nonproculab exortu ín pofteriores ceruícetm 000
pantium mu if culos;ipfam ds buius regfonis cutem fparfa.
Cc EFlumcraríe etiam propago, in gibbam [capula fedem (frequenti utcunds | fobole excurrens.
d,d Lene ab bumeraria, ríufquam ipfa penitius fub y fummo bumero contorquetur, pronate , acín
fummi bumeri fedis cutem co" fuperficiem mufculi byachbium attollentis , interdum quoque 9" ad
mamillam digesle.
666 "'emues uenule αὖ bumeraria in externe byachij [edis cutei,anterioremá; regionem mu[culi
cubitum flecTentium prioris propagate.
+1 FAumeraríe iuxta externum bumeri tuberculum in tres vamos partitio, qué nunc inuicem ampli
tudine equales,nunc inequales uifuntur. E
€ Primus bumcrariz tripartitionis amus in aleum immergers,ac ub mujculorum ab extertio bu
meritubere pronatorum capitibus aliquoufq excurrets.
b. Secundus dicke nuper tripartitionis yamus,qui fub cute dcor[um oblique ad mediam fedem 71.
xus cubiti deduclus cum axillaris uene yamo t notando coit,ac cum llo uenam communem con
Slituit,cui e affcriptum cfl.
+ "J'ertius bumerarie tripartitionis vamus,per yadéumin externam cubiti regionem oblique con^
Á. tendensac uenulas pafeim in proximam ipfi cutem difbergens.inter quas fere precipua k infe
gitur , quam ad exteriorem cubiti articuli fedis cutem ad posteriora quodammodo digerit,
Quando prefens vamus in eum modum oblique repens,ad bracbialis ufque radicert 6 regíone ap
1. pendicísulne pertingit nimirum ubi bic 1 [bectatur axillarís uene propaginis x notanda [o^
boles τρ{ commijcetur ,ac una ab bac axillaris »fobole co: bumerarie vaio uena confur.gít »bra-
chialis c» poslbrachialis [edem fub paruo dígitoip[umii adeo paruum dioitum cy quodammo-
do anularem;uaria ramulorum [eríe accedens.
m Afxillarisuena;cuiusnomína paulo poft recenfebuntur.
n c xillarís uene ramus;in capíta deríuatus mu[culorum cubitum extendentium.
o Ramusnuper diclis mufculis cy posteriori byachij [edis cuti exporrectus.
p dnfignispropago oblique deorfum fub bumero μευ ας exteríus bumeri tuberculum ducla,que mu
fculis binc principium ducentibus vamos cxbibés , aliquoufd in cxternam cubiti fedem cum quar
to brachium petentium neruo fertur.
qo cAxillarisuene in duos truncos dislributio quorum alter binis q infignitusin alto femper to^
tois ipfius ductu occulitur,ac prorfus parí modo cum manus artería digeritur , quam in totíus
magne arterie figura. duodecimo Capiti pra ponenda licebit intueri. Alter uero axillarts
trilcuscui v én[cribitur co que tota orationis feríe nobis axillarís uocabitur ypafeim fub cute
excurrit,ac ín uarias foboles difbenatur. Geterüm bác axillaris uen diflributionE interdu
ctiam altáis j fieri quam bíc delineauimus ;obferuabissunde ctiam tanto mínus Graleni defcriptio
nibus eam conuenire animaduertes.
/ וס[ ab axillariin anterioris byachij fedis cutem , co nonnibil quoque in posterioris v fedis ₪
fen digesta.
= (füterior axillaris uen vamus;eíus díuifionis que bic tuxtainteríoris bumeri tuberculi cutem
eff confbicua. Pre[ens vamus t infignitus, oblique ad mediam cubiti articuli flexus fcdem fub
cute fertur ac cum bumerarie ramo b notato coiens communem efformat uetam κα indícatam.
u Axillarís
272 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
> 4711015 tuxta interius bumeri tuberculum bipartitionis pofferíor uena;que plures eafdgmás
uarias d fe foboles diffundi.
xx DPosleriorisuene u notate rans qui fub ulna deor [um ad byachíale porrigitur (δ᾽ paffim in
conterminamtp pfi cutem digestus sfobolem offert bumeraráe ramo bracbiale iuxta minimum digi
zum confcendenti,
I^ ena ín posleríoris articuli cubiti fedis cutem excurrens.
gor JNotatur multiplex uenarum ferícs;in interioris cubiti fedis cutem diffü[a,co dein in interioris
fumme matins fedis cutem excurrens. V erum fuperius z uenam notat ab axillarís ucne ramo
f infignito principium ducentem. Inferis autem z indicat propagines quas axillarís uene ra^
fnis x qo x in[ignitus interne cubiti regioni offert.
Ecl
ispropago illarum uenavum ,que externammanus s fumme fedem iuter pollicem יכל indicem per^
Teptant.
Vena communis ab axillaris vamo t qo» bumcreríe vato b conflata, que per internam cubiti
fedem deorfum oblique radium confcendens exporrigítur,ac tandemvadium | fuperereffa ínex^
teriorem cubiti fedem propter inferiorem ipfius regionem excurrit כ ramulos quojdam ín pro^
ref ad proximam ipficutem difper.gens.
B. Communis uene iuxta vadij bumiliorem partemqua brachíale refpicit;diuifio, y aut Y aut
Anon abfimilis:cuius quidem alterum crus y infignitum,externam t fumme manis fedem pollici
ac indici 0007 ἐρ[ππιζς pollicem δ᾽ indicem accedit,eg: ramulum V indicatum in internam
ztanus fedem digerit. c terum autemcrus e infignitum;uer us mcdium q9* anularem potiffi^
quim abfumitur . amis externam (fumme manus fedem adeuntibus uavía a noylrís medicis im^
ponuntur nominayque quum inter [c admodum pu, gnent co" pafeim fint obuia ali quid de ipfis iam
dicendum avbitror:büc characferum indicem lubentils barbaris nominibus occupaturus, qua
orationis qua bas uenas de[cribam feriem. Grreciigitur cy Lratiniores medici nuntuer[a ma^
mu paucas uettas proprijs nominibus appellarunt . V enam nanque per bracbij interiora alams
excurrentem ín utroque brachio כ quia axillam feu alam perreptat כ axillarem uocauerunt :
quemadmodum eg: cubiti interíorctt, quod | [cilicet per cubiti interiora potifénim exporrigae
rur. Vertim priuatim dextre manus axillarem iccoraríam uocarunt כ quod ín 16607779 affecli^
bus illam diuideve foleant.Sinislre autem manus axillaris lienaría ἐρ{{- dicitur , quod in lenis
morbis banc pleruuque aperiant. Sic vur fus ὠμιαῖα feu bumeralis a énfignita » fimpliciter fuum
708€ obtinuit;quod per bumerum ín manum feratur :etiam cubiti exterior nuncupata, quoniam.
cubiti exterius latus perreptat. FIippocrates ín libris de «/drticulis banc uidetur. crafJam uc
nam nuncupa[]c Quia ueró capitis morbis bec mederi creditur, etíam capitis uena esl dicla.
Ramos uero b-c9* & notatos יש uenam communem;quam e notauímus conslituentes , medías
uenas nuicuparunt, quod '[cilicer ad. lexus cubiti medium ducerentur aut quod ínter cubiti exte»
viorem uenam c9" interiorem e[[ént medie, «4b obliquo autem ipforum ductu obliquas quoque
illas uocavunt. Communem(que « infignitur ymncuparunz,que ab illis ramis b c9 t notatis
confuroit;atque interiori c» exteriori cubiti uenis communis el, rater bec nomina uix alía
apudillos reperias. t ff crabum libros μεν [ὃς , nominum acerui pafsin occurrent cíden
uenc uix unquam accommodatorum. Q uo autem aliquid certius de bis quogs depromam »fludio-
forum 16 qui ime bis nominibus ín «4natome vemorari folent , ton grauabor > 4010010116
interpretis nomina bic recenfere;que 101 prima libri primi doctrina quinta Capite quarto ἴδ
guntur. In quo Capite > 4750670106 ex propofito manus uenas defcribit , carum feríem à Gralenz
libro tertio de A dminislrandis fé clionibus,aut potiiis ab Oribafío petens. duicenna igitur,
aut ipfius interpres, Spatularem uocat bumerarie partem d íugulart externa ad cam ufque fee
dem ductam;qua bumeraría brachij cutem primimfubit qué pars duobus a ἐμ πο γα delínca2
tione compleclitur. Quá autem bumeyalis brachio cxporrigitur illam Cepbalicam quafí capi"
vis uetam nuncupat. FLec ínter inferius a (δ᾽ f. continetur. 'ertium bumerarie ramum ,
quem £ fnfigniuimus, Funem bracbij appellat. cA xillaris 101>..4( "jellaris dicitur . Communis
uero & notata, INigra:ubi autem becoblique ad vadium contendit, Bafilicaipfiuocatur. 41^
terius
Ao
Q9; Venularum V enerís imontículumémplicantium cum vamo dV notando coítus . eff nanque ratus
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IIL 275
fevíuis Communis uetiee crurisyillius nimirum diuifionis quaim 4, aut ak afsmnilauimus, fib anulavi
cz indice porrectus,Syelen «fuictne appellatur. 7 evüm alias fubinde apud cAfrabes co bar
baros illam Syelem uocarí obferuabis, que iuxta brachiale ab bumerarie ramo i notatoyc9 a^
xillarís uenc propagine x énfignita confHtuitur c Inotatur.cui eadeim que axillari medicorum
uulgus nomina imponit banc quoqs Saluatellam σ᾽ Salubrem uocans. Quanquam vurfus commu.
tiis CTI YaTUI y TIOEGEUITI uerfus pollicis c9* indicis regionem exporreclum, alij [aluatellam uo
cent, buic eadem que bumerarie nomina largientes. cd bec,axillaris medicis potiffimum Ba
filicasinterdum e ANigra;aliquando יפ Funis byacbij nuncupatur. FAumexaria etiam ocularis
(Θ᾽ aurís;quod fcilicet earíi partium inflammationibus medeatur. INI Vl forte borum nominum im
pofítores adeo y füerint,ut cum cfriflotele c» illis quí bodieuenas d me recle antca piclas
turpiter in lucem [uo nomine emiferunt, arbitrati fint bumarice ortum [ub aure primum effe: Ce
terim communis uena IMedia, IMledíana cy: C orporalisuul, go dicitur.
CI EN.ALEcauc portio,qua inferioribus corporis partibus nutrimentum adminifLyatur.
מ L/enaín pinguem membrancamá; jfiniftri 1767115 tunicam, cotiterminasds fedes excurretns.
à. Grandis uena ad dextrum renem exporrecla.
y Grandis uena finiffrum rene petens.bec , uti ey dextra , quod ferofum [anguinem ad venes de^
fert ferofusds bumor quodammodo ab ipfa emul, getur, Emulgens uul; 0 nuncupatur.
x Propago d uenaín dextrum renem deducLa jin pinguem renis dextri tunicam excurrens,
הכה Geminalís uena : finiftra. Uu Seminalis uena dextra. ΕΠ. uetiee in pro ereffu peritoneo cu£
ad dorfum firmantur ,berentis, , furculos communicat co ramulos membranis teffem uafads fco
naría ambientibus diffundunt.
Seminalium uenarum ! fedes, qua be primum implicart, ac uarícum modo conuolui incipiunt.
Vere geniculatima caua in dorfalem medullam;que lumborumuertebris continetur,ac demum
ad ipfas lumborum uertebras, ipfisd; accumbentes mu[culos cy» peritoneum di σοί.
LZ ene caue fupra oftis facri initi in duos trücos difFributio, N aut inuer[o y aut V πὸ abfimilis.
שד Ramusutcungs amplus, eranj[uer[in in perítoneum cj lumborum carnes,abdominis d mufcu-
los distributus,
φ Ramuli aliquot ín fuperiora oftis [acri foramina mifit.
ρς δ inifEri trunci igne illius fuper os facrum bipartitionis ín duos ramos diffributio,quorum in^
ferior g notatur, exterior c.
ποτ Interiorís ami,quem e notauimus,exteríor propagosin mufculos exteriortilium oftís [edem oc
cupantes,q9 in clunium cutem coti£ertinasds partes frequenti Yamori í [eric tranfuer. [77] digeffa.
y dnteríoris ramí e infigni ti interior propago, atqs eius propaginis rami bumilioribus [acri ofeís
yo. foraminibus diffributi.y uero "קש 4L veliquas interioris buius propaginis [oboles, uti bac parua
tabella eas delineare datum cs, exprimunt. Porríguntur autemille ad ani mufculos, ueficee ΣΟ
duico ceruicem:mulieribus etíam ad bumiliorem t fündi uteri fedem; 7 [a adeo uteri collum.
/ ZZ ena ab exteriori Yamo;quert e indicatum cott, icis, deprompta ats cut reliquo interiorisra
mí p notati cotens, qua id pubis οἰ ῖς foramen perreptat.
εἰ Fac fede uena pubis offis foramen permeans prater alíos ipfius furculos ucnulam ín coxendicis
acetabulum porrigit, bicis in iflius regionis mu[culos diffeminatur.
x L^ nusex vamis uene pubis oféís foramen tranfcuntis notatur , qui cutem ad internam femoris fe^
deminibi fubit.
% Ceongref[us 011670 nuper uetie כ cum vamo magne incrus diftribute uene perficitur , quem z
notabimus.
Γ ZZenaab latiori fede exterioris magne illius trunci rami,quáis perítoneum per forat,princi ^
pium ducens, que perítoneo ct abdominis mufculis cutids vamos offert.inter Ceteros auteim pre
cipuus fub recto abdominis mufculo furfum con[cendit,co* [upra umbilici regionem in aliquot dif
fectus furculos;eas refpicit foboles,que buc a uena fub pectoris offe deducta pertingunt,ca uide
licet fede εμέ IM. afcriptum cernis.
Δ Propago uet ín crus tendentis que tran[ucvfim ad genítalia conterminasis [edesin furculos
exbauritur,
vv ₪
₪
1 O Prima
74. ANDREAE VESALII BRVXEDLLENSIS
PN j ל ו o
O Prinamaghe crus petentis uen propago per interiorem famovis εἰδίαῇ; fedem fub cute deor :
fui ad fummum ufq; pedem perreptans.
A^ Propagtnis e inftgnite 65 ב interíora ad inguina accedens.
uz Dice propaginis ramus ad anteríorís fomoris regionis cutem uerfus exteriora díge I.
II Dicle propaginis vamus, prímo tibiam mouentium mufculo oblatus.
ZI propaginis foboles, quas in anteriorem genu / fcdem c pofFeríorem quogs difpenfat.
$ Fac fede propago Θ indicata per fedemtibic interiorem כ Jub cute in uarios multiplicesd va
fios diffcinditur,bicds opportune dum | [anguínem mittimus aperitur.
שר = Eacad anteriorem interíoris malleoli [edem nuper dicla propago ducitur ,atds uti cernere eft
(Φ)
ἐπι pedis füperiora exbauvitur.
Ramus a grandi wena crus petenti in anteriorem coxendícíts articuli regionem exporrectus,
ciusds fedis mufculis c9 cutí ; foboles utcunds | frequentes deríuats.
i Ramus feptino ποιοῦ; tibiam mouentibus mufculis "כ cuti fémoris iuxta externam ipfius fedem
vamos deducens.
2 Grandisuena in quíntum femur mouentáum mufculum digefta.
3,4. FHis duabus propaginibus inuic£ co é&untibus uena coffituitur que inter mujculos po[Teriorem fe
5. morts [edé occupantes excidens 9 furfum in famovís cuté ramos porrigit,quos s énfígniut. Ζεῦ
e. maiori ipfius parte ó notata, b cute per poplitem geníuue flexit [fertur ca" in fure cut& numero
7. Ja ferie inibi digeritur,ubi 7 affcriptum [bectas. Porro in delincatíonc,obfcurus illc vamulus,
8. qui 8re, -fpicit; deorfum inagis deberet ferri neds {πε : fcio qua uel mea uel [culptorís negligentia,
ἐς illic de finit. V crim mediocrís esl negotij illum uerfus 8 notatm;calamo deorum protrabere,
quum in dextro crure ilum non teglexerim.
2 Magne crus petentísuene in duos ramos diffributio,qua becínter duo inferiora femoris ofís
capita contínctur.
10 Interior dile diui[ionis ramus;ad, pofteriores v fuvam tibi ue uentrem conflHituentes mtfculos et
ii. adcutemánterne » fedis tibic furis digeffus inibi; nu in[jgnitus.
Dicliiam ramí quem vo notauümus portío;[ecundüm interioris malleoli pofleriorem fedem ad גר
internum pedis latus exporrecfa.
13 Exterior ampliords vamus díuifionis 9 infignite » qui imox ín alías duas impares propagines
digeritur.
14. Dicle modo díuifionis exterior propago.
is Exterioris didle modó propaginis portío externum perreptans mallcolum,
16 Interior illius diuifonis propago;que inter tíbie e5'fibule medium qud bec ofJa inuicem debi^
fent deorfum fertur, inter mu[culos uidelicet pofteríori tibia offís c3: fibule [edis adnatos , (Ὁ
ligamentum quod bec offa : fecundim tibie longitudinem mutuo colligat.
v Diuifío interioris propagínis 16 infigniti que ad medium longitudints tibi perficitur. «715
hec alterum ramum inter calcem c9 tibíe os ad pedis ín /feriora mittit alterumuero ínter fibus
lam cg calcem.
18. Soboles £a ultimo commemoyati rami , que ínter tibi os c9 fibulam per membyaneum corum
offtum ligamentum in pedís :fuperiora digeritur , alijsás uenis bác proreptantibus commifcetur.
Atqi ita quatuor fere uenarum radices ad pedis [uperíora t furculos porrigunt, nimirum 12,8518;
15 énfígnite.
19 ZZenaruimad digitos feries indicatur. Preter banc cauce uen delíneation£ co pleraftfs quinti
fextiet feptimi librori figuras, buc imprimis :fDectat qua ad borti [γονῇ FEpitom£ parauimus,
co butus libri caletuarias ob caufasuti commodiffimefieri potuitin[uendam duximus. Q uotic[-
cunds H gitur in quatuor :fubfequentium capitu interiori margine ו 00041016 00 εἶ
lum ad nudam cauce delineationemrefer , quam fíue exti Capitis libri tertij figuram, fiue figu^
"am[exto tertij libriC'apiti pre pofitam alibi ín marie uocemus,nibilintere[]c arbitror.
QVONAM
DE-HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IIL 275 .
FENCE 0 44070 שק יא סל 0
les in iecoris fubstantia porte ucnce propagintbus corminittantur quads vationeuena
cata a fecore prodeat,aut ín ipfumramos diffundat. — Caput 77 I.
Quoties alicubi in interioribus marginibus figuram [exti C'apitis libritertij [cvibius , uudari
uenc caue delineationem indícamus,tie : femper addendum fit fr, ura fexto C. apiti prepofíta.
ROLIX Εἰ admodumde' uenz cauz exortu agendum efle, (i quís auto. 127077 an
rum cótrouerfiam ín medium adferendam arbitraretur,ciim plerag Ga- ovibus de πεν |
lenilocajípfius operibus paffim 110716618. turn maxíméfextus de Hippo ו |
j| cratis et Platonis dogmatibus liber atte(tantur,que בוט huic quee מס
j| (tioni,ex quonam uifcere uenís orígo ducatur, dedicauit.Sí ením ex pro»
3 B pofito eadem difceptatio mihí aggredienda foret , neutiquam Galeníar^
or ΞΕ: gumenta ofcíranter practeríre liceret , quín fingula fcorfim effentaccura-
tilfimo [tudio examinanda,& quee uera, X quaefalía ducerem;enarranda . Haudquaquam e« 27
ním adeó Galeni uerbísacquiefcendum eft;utomnía quaillícín Arí(totelem congerítuera in. zezzde une |
dubítatag cfTe ducamus. V tí íam in fermonís progreffu,qui ueram uenze caue feríem enarra- ΟΝ |
turus eft,cuiuís reddetur obuium. Cyuipperelícta deuenz cauz ortu ( de quo noi ímmeríto Me.
Herophilus ille Anatomícorum coriphaeus ambigebat) contentione, íp(ius diftrbutionem ovzizexz-
P iD. acgredíar,quam quidem" à cordeaufpícarer, (i modó à maximaampliffimad uene cauce fede. 24e di |
hancaufpícandam opínarer. INam contra Gialení placitum , in Ariftotelicze fententíoe robur,
0 uclimus nolimus,nobís quantumuiís etíam ríngentibus,fatendum erít,uene cauge ἡ orificium
ampli, quodad dextrum cordis fin pertinet" amplius effe, quàm uene cattze corporís amplitudine, |
1!" quacüg;etíam ex perte Πᾶς metíendam duxerís.Deindefubfequens Caput commentum Gaz |
lenifalfum efTe doccbit,quo cauam,quà íecorís gibbo committitur, ampliffimam effeaftruít,
412 C quodgillam ftatímab exortu ín duos truncos" arteríze magnae modo findí;acunum füperío-
τ rapctere;alterum ueró deorfum explícarí,& poftmodum ex illis truncis eum qui deorfum fe^
p. candümlumborum ucrtebras fertur; grandíore efTetradít. Vnde etíam 11160 in Galenum pro
pría ipfius íacula, quz ex fontíum fluuíorumq ductibus & arborumi radicibus tanta indi
ftría et callidé rexuít, repelledaueniunt. Eodem modo Galeni dogma prorfus e(trefpuendu,
«οι. quouenam canam ex corde prodireinficiatur,' quód illicnon fimiliter, utmagna artería;ena-
p Ícatur,hoceft,quod moxab ortu ín duos truncos nó díuidatur,fed rectà fecundüm 6017018 13.
mfg. tus ducatur. Primum enim,ut falfum & diflectionis profefToriindigniffimum eft, Galeni axio
אס ma,quo uenam éífecorís gibbo pronatam ín duos truncos,períndeac magnam arteríam,par-
po tiriaffirmat:itactíam non fua demonftratíua methodo concludit,hacoccafione cauam à cor-
jig, denonorirí,quód rectà fecundum cordíslatus porrigatur. INam fi quis arteríe ortum attenté
examínauerit,animaduertet profectó (quod & Gialenus nó ignorabat) illam 6 cordís bafis me
dío tanquam ex ipfius centro enafcí,acproindefiarterize pars aliqua deorfum ducenda fuerit,
abortu ftatímarteríá neceffaríó diuidi oportuifle , \ enam auté quae ex cordis bafis latere( ut»
poteuas mollius quàmartería)fecundü Ariftotelís fententia enafceretur,nó oportuítin duos
trücos ftatimab ipfo ortu díícíndi ; quum cítradiuifionem peropporttnefurfum deorfumdg
reperepoflit,illag díuifio íncaffum fieret, przeterquàm quód prorfus effet ínartificiofa. INam Ϊ
fihincprodiens uena, arteríce modo bifurcaretur , prímumipfius orígo & caudex aliquoufqs |
ín dextram thoracís fedem omníno proreperet ,acíndeprimtm díuideretur, cuíus díuifionis
truncí denuo finiftrorfum deberet du HaAG figura finxi caue Jériem, quam neceffavió
ci. (imodó uerfus corporís mediu C ut moliretur ,Jtin duos zruncos ad cordis dexerum ₪
nic caua candes porri debniflt Mice Mea i Tem
Accedit hucCaaleni argumentu,nundj mis loco babitum, accuratius obfeyues,cófer pra fen*
no grauifTimé ab ipfo refu mpti:Sí cor 2 Lg uam cum poe [ἐπεὶ "ἊΣ botifsimim 353
wcnaromefftprincipit omnesuenas perpe d
a5 C4. neceflaríó oportuiffead cor ptngere, ex dexzro dorfi lateve adip[ius medium pertingevet.
.«.. utifanead iecur pertíngunt.quafi uero : ^
15. δ arteríalis uena ad iecur non mínus,quàm " portze ena ad cor,accederet , Aut fiforté Gialeni
D fententíae fuffragaturi contenderímus;arteríale uenam ob ídad iecur no pertinere, quodarte^
fox ríae conftet corpore; concedamus rurfus oportet "uenalemarteríam uenz corpore efformarí,
i dlià * atcpab ílla Πη {τί cordis (inus fedeprinciptum petere,à qua caua ὁ dextro cordís finu naícítur,
^ Adde& hácnó fecusab origine ín dextrápulmonis fedem etín finíftram duci,quám cauafur
inc, fumacdeorfum àcorde ducitur;ac deín uenam arteríalem alíquádiu unum caudictab ortu fer
1 2 are
ha figi,
üccapi
«pofi-
ta.
V ene cauedi
Jflributionis de
Jéribtionem ἃ
lecore iticipren
dum.
Ο «πα mnieco-
γε feries.
Caue uenc
לסה
276 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
. . εὐ H Y ' H "nm 4
uare,Acpofteain duos truncos díuidi;perindé fanéac magnaartería,quze fimiliter ac ucna illa
arteríalís e cordísbafis medío pnaíci;fuoloco docebit. Praeterea irrefutabilis illa (ut Galenus
inquít)demonf(tratio,quam in Ari(totelem deanimalibus dextro cordís finu deftítutis conte
xít,mínímeefficax eft:quandoquíde illis animalibus cauauena uníco cordis finui eum in mo-
dum tunccorimíttitur,utin alijs dextro finuí,quum & hísanímalibus fanguis à iecoread cor
arteriarum falten nomíne(etíam fi non pulmonum occafione) diffundatur. Et quís obfecro
có uenítftupiditatis,ut Ariftotelem cauam uenam eíufmodi animalibus ex dextro uentricu-
lo,quem non habent,exoríri uoluiffe cum Galeno dicat, € non cognofcat Aríftotelem aliud
oratíonísgenus deanimalibus pulmone deftítutis , quàm deillis quac hoc non príuantur, ín-
ftituturum fuiffezAd hec,quís perfun&toriein difTe&tionibus uerfatus ambigit, areumentum
quodà' membranulís uenzc cau oríficio przcfectís ducitur,per uenalís arteriae" membranas
dilui poffezINequefatfcío quíd de auium uenze cau di(tributíone Galenus commínifca.
tur, quum níhil peculiare ín uenze cauze ferie in illis obferuem ni(i quod iecur duabus fibris
fculobís ipfis príuatím con(títuatur, à quibus ἢ caua principium ducit, profe&oarteríz ma^
gnaritu ab orígineín duos truncos non díuiditur. Infuper Galeno, quando cauamà corde
non oríríafferit,coquódarteríze modo non pulfet;janimaduerrenda ueneratarteríalís uenze ac
uenalísitídem arteríze natura, Paríter quum obíjcit,cor fanguificatio nísuim 166011 per cauam
nonofferre,quodiilla coríacea (itipfiexpendendum erat, quàm brcue ínteruallum ínter cor et
iecur confiftat:& quo pacto ipfein quarto libro de Partium ufu, toti uenze porta fanguif
cationis facultatem íecorís uirtuti fimilimam tribuerit. Cuius uenz diftributionis feriem A^
natomiící à iecore incceperuntrecenfere,non autem ab inteftínis & uentrículo,à quíbus confe
cum excibo € potu fuccum ín íccur deducit . Sed ne hic Galeni diffe&tionis, arqueadcó τὸν
tíus medicinae príncipis placita,nimís uilipendere;acferíatim ipfius que adhucreliqua funtar
gumenta refellereuídear , & non potíus tanquam proarís & focís una éum alijs medicis , qui
manusfectioninunquam adhibent, pugnare;ac probabilía faltem affingendo defendere;à 16
core feríem uenze cauz íamaufpícabor,quód ab hocfanguínem ín cauam deríuari;aut faltem
ex portz propagínibus ín cauz foboles affumí non negem . Ortum ueró cauz hínceflenon
itaannuo. INequequícquamà me de ipfius oríoíne affertum uolo , quícquid etíam cafu mihi
inter (cribendum exciderit, nehircofis quibufdam medicis calumniíádi anfam ipfefugeeram,
quínon nifi huíusgeneris nueas morantur,& ínterím offium acmuículorum cognitionem
&uaforum reliquam feriem tanquam ad fenihil pertinentem reijcíunt: & fi forte híc quic-
quam texere ín mepoffent,mire fuís peftilentibus odijs nos traducerent,probe& tacitead in^
numceraloca conniíuentes,ín quibus Galenilapfus Anatomícos hactenus oftendi : & forte ín
pofterumillos filentio uel ob hoc non fumprzeteríturus;ut eiufmodi fycophantís & uitiliti^
gatoribus inuidize, & inillis quae propter íinfcitiam auerfantur exercendi argumentum prae
beam. Verümideo decauz príncípío ex íecorenihil abfolutiüis fubíjcíam,quod iecur mihi po
tius éuenís quz ipfi íntexuntur, quàm uenas ab ipfo , uel etíam ín príma fcctus conformatío-
ne, orígínem ducerecollíeatur , Aliud ením nihil ín quintolibro iecur efTe audies, quàm ue
nularum infinitam fobolem,cuíconcrctus fanguís(quípropria íecorís eft (üb(tantía)obnafcí
tur,quum ínterím uenae cauz " osad corpertinens,Gimile prorfus fit magnzarteríze, & uena^
lísarteríze arteríalisGs uenae orificijs: quae à cordeenafcínemo fanze mentis íinficiari potcft , ἢ
modo diuerfz quafi fub(tantíze corpus (utligamentum ab offe)exalío pronafciaffirmareau-
demus.Czeterüm quemadmodum(nefortérurfusalió excurratoratío,cuí,ne prolíxior fiam ,
rationes nullasex fententía addo ) ab extremis iecorís partibus orbículatim ex ipfius concaua
fede" exiguas uenularum propagínes paulatim ad íecorís medium uerfus pofteríora conten
dentes inuicem coiremaiorcsqp uenas conftituere diximus,et deíndeex maíoribus illis rurfus
grandiores tantífper effici, quoufqueomnesillae fobolesin uengportae caudicem finíant:" pa-
ríctíam rationcad concauz uenze generationem (utítamodo loquar)ex fummís orbícularí
bus'queíecoris finibus , in gibbaiptius fede, innumerae uenularum propagínes exoríuntur,
qua fenfim uerfus medíum pofterioris fedis iecorís prorepentes,ín ínfieniores uenas co&
unt:atquehz ruríus in ampliores eoufquecolliguntur , donectandemín elatiorí íecorís par
te, qua dextram uertebrarum fedem refpícit,in unam congrcdíantur "uenam, qua ab ín figni
amplitudine Grzecís κοίλη, μεγαίλα interdum, & sois (quemadmodum & porta uena)dein-
de& באהש in Arabumautem interpretibus uocatur hanabub, uena uentrem habens: La-
tínís uero caua, magna & iecoraría , raríüs autem 62001618 uena nuncupatur . Vnde ucró
nonnulli hanc Galeno communem uocari fcrípferint, non fatís affequor , quamuis .)ו
mem hos ' illa delufos uena,quam eo nomine in cubíto perítiores medící uocant. V tí etíam
dextrí
17 fi.lib
KL, M,
n o fili
IE
"n 7f. li
GC Ca
ita iniit
confer 6,
9»tof gui
lib.6
o fi.c4.
A, A um
cba.1,23
405 C7 la
dcm ad B
pA,
B.
48,..
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. 277
ihres dextri cubiti axillarem, Hippocrates íecoraríam ,non minus quàm ipfam cauam quà cordi
nd proxima eft,appellauit. Porró uene cauze rami períecorís corpus exporrecti,portaeramís 'ín-
filib.s cumbunt,& utríufg uenze ramulorum extrema ofculísínter fe con níuent; utcauze propagi,
ות nesoptime cítiffimedg fanguínem íccorís beneficio ín portze ramís claboratum,ac bile flaua
Y: feculentotg fanguinerepureatum,tranffumant,& poftmodum uníuerfo corporíad partium
enutrítionem deducant. Venarum itaque cauam conftítuentium,atque ὁ fecore eductarum
coítus,nó ín medío eibbíiecorís perficiturut Anatomicorum uuleus ridicule arbítrarur:fed;
utíam príusadmonui,ín eaparte iecorís quae dorfi fcu fpina dextro laterí proxíma eft. adco
fané ut nihil prorfusfübftantice fecorís toti pofteriori uengcaug parti, quà dorfum fpectat;ob^
ducí cernatur Neque rur
fus, quemadmodum Galeno
& omnibus diffe&iionum pro
fefToribus hactenus uifum eft,
uenz cauz rami ex iecore pro^
cedentes , cauam ín eum mo-
c4, 5, dum conftítuunt; quo portae
litt. wenam eKformarí 601110160 di.
EC Clücft: aututradíces ad arbo" Dco eS
s» siscnudicem pertinere confpi ב
címus.INam cau gramí,acíiue wmeporziunculzinfruuat.ceteri characteres ali quamad prefens Qaput vefevuntur.
nam per pofteríorem íecorís fe
dérectà quodámodo deorfum
porrectam,et duntaxat iecorís
cuídamfinuí ínnatam ingrede
ieraig Fentur,eam conftítuunt.Sunt
igitw. autem hi * duoinfignioresra
mí,propter íecorís elatiora,in
anteríorem cauz fedem,non
autem latera;aut pofteriorem
fedem , fubingredientes , quí
neutíqua cum uenze cauze ant
plítudíne funt comparandi .
א 6 48 אית כ
qura iecoris gillit ῥοβεγίογξᾷ
tb[ius fedem commonfLyat.
quidem cy «LA indicant elatto-
vent gibbi vegionem fito 2 /
uerfo uey[us anteriora couzcypi |
uero cy B TÜQIOUE > bue 5 .)7147
miliovenQ cau uere bars 107
tati, qua bec febtumpermeat,
ipfidiramos exporrigit. D ad E.
Ἢ 480 figura uene cauce |
portionem oculis fubijcit 06 |
γίογὶ iecoris fedi 0670-ב |
ETanclonga [eclione foc
pofleriorer uene. fede
εἰ εεπὶ, ac dein d. flendi
Baginumfovanina, 7
tecuy diffundi , aut quac
(ΟΊ 2111411711 111 CO;
vent. cc utr
paginis que d cai.
Tecovis fedem di
ginem tiotat.B uev cy B byopaginem indicant,que pev
JBavgitur.Caut& cr C paruas foboles in[rmuant,que iecori eti à caua byazer
— ἀρ ds Lan
imo ἢ non nímísanxié ín Gia» dias maximas propagines, diffunduntur. IN ibil enim inteve[[& uelim an byoba.
[επί uerba mecum íurauetís 5 gines bas cy [ololes d iecore enatas cauam conflitueve dicam,an à caua
coris fübfLantiam diffufas. Ceterum D cause uene fides notatur, qua bac fo-
neqae tuís oculís fidem dero- «md;
pium permeat ibfi d Tamos depronits
gauerís , proculdubio afferes
uenam cauam à corde deorfum per íecorís pofteriora ferri , atque ab huius anteríorí ₪
de duasinfignes uenas pullularejnumerofa feríe ín iecorís fübftantíam diffufas . Praeter eas
uenas quas caua,fimulatque deorfum à corde defcendens, íecorís fubftantíze adnafcitur, ἴον |
cori offert, ín reliquo ipfius peruicerís pofteríora defcenfu ( qui fané breuiffimus cft)" par- |
uulos etíam fpectabís ramulos ab anteríorí cause fede etíam in 1000118 füb(tantíam excurren-
tes,etínomnibushomínibus numero neutíquam pares. Atquehaecomnía feduló horníriem
fecantí, adeó funtobuía, utnullus nuncuenze 631100 feríem Ípectans, non multó magís pro»
bauerít hanc, quodad feríem , n6 autem fanguínís ductumattínet,oportereà corde prímüm
deícribiacdemum ipfiusad fuperíora ínferioratg ductum effeenarrandum , Sed quum con^ |
cedam,fanguínem quiín caua paffim contínetur,àiecore confici, uenze cauze ramorum diftrí ᾿
butíonem à iecorequodammodo aufpícatus fum , ac deínceps cam uenze partem prímüm
defcribam,qua fupraíecur confiftít, non eam quze ad partes íecorí fübdítas porríoitur:lon- |
géomnibus decaux ortu poftpofitísaltercationibus Quanquam ínterím 60015 8
adhortor,utnullisautorumfuffragiis fidem dantes, ipfinon modo hominis iecur, uerüm && I!
fimíarum δέ canum,quibusalíaíecorís forma accídit, alíatg ramorum à caua ín íecur feríes , |
accurate fecent, ac uenze caua íuxta íecur & cor progreffum examínent, dummodo ínutili
quoque Anatomes parte dele&tentur Quo autem íd fieri debeat artificio, partím ín calce
quínti libri, partim & ín fextilibrífine docebitur,
4
HUE DE
Qaue partem
Jébtum tranfé
unté y illa que
fib iecore ΠΩ
15 non arcfi
oren effc.
Caue bey cp
gum tranfitus,
ac ip[rus im fep
tun γα,
Cauc incor,
disdextyum fr
ttum adaper:
tio.
Qordis bafi
eigens uena.
278 ANDREAE VESALII BRV XELLENSIS
FENC£E 4 ΖΕ, 8ע1ע PO£RTIS
que fupra iecur confiftiz,, diftvibutionis feríes.
Capt |.
AVDQVAQVAMN CGaleno& rdíquae Anatomícorü turbze illius pla
citafectanti fatis fuit, falfum uene cauze ortum à iecore commiíni(ci , acut
4) ab Arítotelís placito ueríüis declínareuíderen tur,fingere, uenam cauam
J| moxà fuo éiecoris eibbo progreffu ín duos truncosarterío magnae mo
/ j| do bipartíríjunumdQad fuperiora corporis, alterum uero ad inferiora du
(5| BEAD cí:quínímo utetíam probaretfanguínem in corde non generari;adijcere
Eoo nó uerítuseft,truncum quí füperíora petít multo ftríctioreefTe,mínusd
amplumillo qui deorfum porrígitur.Sed íam afferuímus,cauamín eiufmodi truncos non di^ n
uidi; & etia uerítati neutiqua cofonum eft, cauz uenze partem quz ínteríecur" dextramQ cor T \
dís aurem confpícitur, anguftior£ illa uideri, quac fub iecorelumborum uertebrís explícatur. 5.
quod nó perfunctorié ínter díffecandum obferuari uelim: quo mínusaliquís, qui mihi fecan-
tí nó a(títerít, autípfefe&ctionemftudiofé non fuerit aggreflus, haecme confingerearbitretur,
INam 1 quis obiter fectioni ftudium impendat, & iecur autcor,aut aliud mebrum ínter fecan-
dum mouens,plus fanguinís ín uenze partem uertebrís lumborum exporrectam,quàm ín íllà
quz fupra iecur habetur propulerit;ís fané Galeni fententize fubícribet.at fiuicillim ex hacue-
nz parteín 111 (anguíne compreffum furfum duxerít,leui opera Gialeno non amplíusaffentíe
tur. Proeterea,ubi hzc fectíone indagaucrit,neceffum eft Galenirationem preflius expendere,
qua conficítafcendenté uenze parté multo oportereminore cffe defcendente,quód heec plures
quàm illa partes enutriat.|Nam fi hec Galeni ratío uera eft,etía citra fectione ipfius commenrü
nullínó innotefcet,quandoquídéafcendens pars plus fanguíníscontra Galeni dogma, quàm
infrior quelumborumuertebrís exporríigítur,requírit. Primüm ením negpbilís ueficula;negs
pentrículus,negiínteftína,neg omentum, negsmefenteríum , neglien ramulumaliquemà ca^
uaaffumunt,hacip fub iecore collocantur, V erüm foli renes;alterauefica,teftes ct crura, & ín»
feriorabdominís pars ab ea quae defcendit cauz partefanguinemadipifcuntur. Ab aícenden-
teuero feptum tranfuerfum ctuníuerfus thoraxalitur.nam & thoracis parsíecorí proxíma,ad * PF.
Íccundam uftglumborum uertebram pertínens,à * uena coniugis experti nutrimentum obti^
nereaudíes.deínde manus,collum & caput uníuerfum,uttaceam πῆς fanguínís copíam ín ce
rebrum tot uenis fcaturíentem,et eam quz ín cor defertur,non folüm cordís 86 pulmonís om
níum maximíuifcerís nomíne,uerüm & omníumarteríarum quas fanguínead cor delatoím
plerícredímus,& arteriae demum, Π cum defcendente caue portíone comparentur,quanto mí
nus quamilla fanguínís continentzSed quorfum fpectat eiufmodirationes, ut Galeni placiti
fubuertatur,colligere, quum fecto iam admonítis ftudíofis abundénonhocfolum ínfirmet,
fcd &alía quac ín Galenilibzís de Hippocratis & Platonis decretis paffim leguntur, quamplu
τίπια, ἃ medícís propter fecandiimperitíam,& nimíam quamautoribus damus fidem,tanqua 48.
Apollínísoracula;libenter concefTa. Czeterüm ego in praefentía relictis Galeni placítis, ' parte
cauce afcendentemlubens perfequerer, quo oratío uera duntaxat enarrans mínus excreíceret,
& Galeninominenoninterrupta, longéreddereturfacilior. V erm ea ipfius eft autorítas, Gc
noftraín illum obferuantía,ut ni(i ipfeinterdum quando illius fententig non acquíefco,admo
nerem,nullus non mefalíiffima proponere fibiperfuaderet:quum ínterím collatis inuicem ad vn "-
homínísfectíonem locis,ín promptu fit,an perperamab illodeclinem.quod ἢ alibiaccidit;pro Yu PE
feció nuncín uenze cauae feriemihiquantumuís ínuíto contínget:quam príus aliquoufg uere f s fIib.t
perfequar,ac poftmodi ubíà Galeni dogmatibus fermo diffenfcrit adijciam. Vena τας caua CP» ΡῈ
neruofam feptí tráfuerfi partem in dextro ipfiuslatere peculíari foramine" permeat,unà ctíam -
cordís 'ínuolucrum perforans,quod infigniamplitudinetum alibi (epto contínuatur,& con g c «tos
naícítur,tum potiffimum ubi caua feptum tranfit,ac fepto * duas non uulgares offert propagí "ποίει,
nes,peruníueríam feptí fedem multiplicifoboleexcurrentes,& ramulos quoq cordís ínuolu- Pf
«το, πὰ id fepto commíttitur,diffundentes.C)uum prímüm ucró caua feptum "fuperauít,mo ; 4f. lif
díceuerfus finiftrum cordísi' bafis dextrumlatus procedens, finí(tro ípfiuslatere S adaperi, 6D.
tur,atgín dextrum cordís finum pertínet.INon quidemut Anatomícorum fzx fcribit , aliqua 1 0
propagincautramo quopíam,uerüm duntaxatforamíne quodamfeu (cifIioneadeó 316 |
cauz uenze amplitudo ipfi neutíquam conferenda fit. Anteríorí cauze uenze parti hic dextra. 5 ἢ 168
cordís aurícula connafcitur . A' pofteriorí ueró cauzead cor connexus fede," infignís uena My
promiítur (nonautem,ut Galenus libro de Venarum fcctíone docet,exígua) que fecundum 6 β 5
cordis
DEBE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Il, 279 |
córdispofteríora & (iniltrum latus íta porrigitur,utcordís bafim córouz modo fuccingat, ac |
ab inferiori ipfius fede" ramos deorfum ad cordís ufque mucronem difperoat.quorum praeci |
puifunt,quicordis fub(tatiam illicpetüt;ubi hacc eft" craffiffima. Vndeetiam frequentiores ue
nas finiftro cordíslateri, & ubi (inuum ipfius feptum confiftitjnobís occurrunt. Hzec uena ín
terdum gemína uifitur,grandiori quidem à pofteriori fede orificij cauze inítium ducente , mi
noríueroabanteríorí fede. V erümlong? fzepius unica tantum obferuatur,etíam fi Galenusa Li. 7 de 4d, ]
libihancperpetuó geminam effefcripferit. Vena cauaà cordis bafi furfum afcenfura gracilior mi.d. fecto, |
fip fit, & cordísínuolucrum perforat , & uerfus corporís medíum fenfim ducta magnz arteriae I
"sfi.li. " innítítur,nonautemretrorfum ductauertebrarum corporibus infidet,qua à ftomacho occu |
M pantur, cuírurfus afpera incumbítartería, & huicnon in fima magnae arteríae propago cuíul
.כל timocauainflerníturzadeó fane utquum cauatantum à uertebris diftet, rnirabiliartificio illis Qu? ueners es
4 0-5 uena fueritofferenda, quz ípfis co(tís'que fanguinem fubminiftrarer. C)uum ením feptum | 95 φέρετε
tranfuerfumímpedímento fit,quo mínus caua "ubi fub iecoreexporrígítur, acrenibus fobo- eq
les dí(penfat,uertebrís coftistp propagínes tribuerequeat,& deinde quum cordis bafis adcó à Ἧι
F.ui. wertebrís cleuetur ; & uafa ín pulmoncs diffufa cauamà uertebris íta fubleuent,ut etíam hinc
ps ad ipfas caua nullos deriuare queat ramos, rerum Opifex à caua' magnam eduxít propagi
בר ל nem,poftquam hzc cordísinuolucrum tranfcendit;atque pulmonis dextre partís cum fini |
jii... (tra' connexum(quíiuaforum pulmonis interuentu perficitur) fuperauit,ipfatp dorfo propin |
quíus quàm antea 4666015 , Haec propago feu uena à dextro cauz latere pronata;deorfum ad hull
fmc, quarte propemodum thoracís uertebrze corpus contorquetur , & decliuís fecundüm de.
"WV. xtrum uertebrarum latus porrecta fuo ' fineunáà cum magnaartería," fub fepto tranfuerfo ad
T alíquot lumborum uertebras pertíneit. Flacc uena cauze uícem toto progrefTu ,סט quo |
g::ji. ipfius caudexuertebrasíta" atqueín lumborum regíonenequíuit contingere;ac genículatim d
8. ramosad uertebras ipfas que adco dorfi partesofferre , Porro caua hanc fine coniuge & pa.
Lop.v- riuenam àfetam grandem deprompfit, utarteríe magna rítu uttínque ad coftarum iínterz
E ualla, 'utnuncdícam ,* ramosgerminare poffet, quos quidem à lateribus non diffudit, (cd
x Gg. cexmedíaregíone pofteríoris ipfius fedis , quae uertebris innititur . Quia uero coniuge priua»
turneque ín altero latere parem affcifcítà caua propaginem,a(vyor Graci;nosuenam abfque
coniuge, & parís expertem nomínamus , Oríturautem potíus à dextro cauc latere, quàm à
fini(tro, quod fecundüm dextram dorfi fedem explicari debuit, finiftra nimirum fede, & me
dia quodammodo à magna artería díeniflimo oroano occupandis . Ab anteríori etiam ca»
uc fedenon enafcítur, ne fruftra tunclongíori ductu quàm nuncuerfus dextrum reflect; tz
que fpínam accedere deberet. Α' pofteriorí quoque principium fumere nequiuit,quod hzc fe^
des alijs incumbatorganis , quodque hinc uenam coniugis expertem dextrorfum magís de^
duci, quàm nunc,oportuiffet. Ab hacuena utrínque geniículatím pullulant propaoíncs ,fin^
BR. ct. gulz ad unum nouem coftarum inferiorum ínteruallum perreptantes , quz ín uerarum qu£
lb.:A, dem coftarum ínteruallis ad eam ufque" fedem contendunt, ubi ha in cartilagínem degenez
2- rant: ín fpuríarum uero coftarum ínteruallís , etíam in anteríora magís abdominis, quàmín-
κεν ceruafla pertínent,propagínes ha: pertingunt, abdominis mufculis ctíam " implicitze. In ipfo ΤΠ
autem per coftarum interuallaprogrefTu ramulos diffundunt,quí ín mufculosilli thoracís fe^ /
di quam ipfe perreptant íncumbentes, difperguntur. Przeterea ab hac fine paríuenaad fin
gulas fecundum quas deducitur uertebras foboles quedam pertínent, qua ín uertebrarum
fiib.& corpora; & dorfalem medullam, & in mufculos hís fedibus accumbentes excurrunt. Proc;
H.4£ 5 terea membranisthoracem ínterfepientibus , qua illae dorfo contínuantur , ab hacuena fur;
5S b. calietiamofferuntur. Deínde non obaudiendum eft, ab huíus uenze lateribus , quam prí^
mum abortu trertebras contíngit, fübínderamum quoque educi, eum que in tenues propa
gínes díuifum, etíam fuilaterís fuperiores coftasadire,atqueinibiin membranam coftas fuc^
cingentem numerofis , fed gracilibus furculis diftribui . atque hínonferíatím ac rectà fecun
düm coftz ductum feruntur, quemadmodum ramií inferioribus coftís dicefti, uerum erra P»
H . , Ἂν N τ "n LI arid 116
bundo ductu excurrunt. Atque íd adco frequenter ín hominibus ( quodhisfcilicermulto bre בושש
וסוט thorax,quàm quadrupedibus,ànatura datus fit)ufuuenit,utcodéanno ín publícaícctío Jes.
neinuíro & item mulíereomnes thoracis coftas enutrírí,ínterdü Patautj uíderímus.Et Bono
níz etíam(ut príuatas fileam fe&tíones)quu prímüm illic difTe&ioni praeefTem,atcp de uenc fe^
&ione ínlateralí morbo fatís pertínacíter contenderetur, unacademQ demonftratione tría no
bisobtigerüthomínt cadauera, quibusomnes thoracis coftas huíus uenze propagínibus enu
trírí,nemo extanto erudítorü uirorü ccctu inficíarí potuit. Atgrutíd fubinde obferuatur;ita fa
né interdum hanc/ine par(uenam,quumad nonam£re thoracis pertíngítuertebram,ín duos
à i 4 truncos
eda αι
6
Que bact-
75 Jcribta
Galeni blaci»
ΤΙΣ parvum con
ueniant.
Li.7 de Ad-
ai.fecio,
1.6 Pl
citis.lib.de Se
eL. uena. lib.
de Adm. ex 2
Gonnenterio
vun in Flip,
po. de V icdus
vazi.in morbis
dCHEIS,
280 ANDREAE VESALII ERVXELLENSIS
truncos díuídicernes, quorum unus quídem dextrilatetís coftartm 4\ש כ
Bus his fign radícibus,alter aute finiftri exporrígitur,fuitg laterís coftís,quà pro^
T!5 geHmas o
repít, ramos offert. Interdum ueró à finiftro uene parícarentís latere
ín cadem propemodumregione, grandem uenam pronafci obferua
12182 illi prorfus fimilem quz à portzeuenaínferíorem omentí mem
branamadeuntíum facilé maximaeft, Hoecenim ubí prímum tranfz
une bari
caventis fe»
viesexpre[?
fimus , que
[4 uavi»
nd uerfim uertebrze illius cui exporrígítur corpustranícendit, ín duos
tegra nene ramos diffunditur, quorum alter furfum,alter deorfum fecidüm co
Poe ftarum radices fertur,acfuarumco(tarum interuallis ramos deríuat.
uit. INotat INon fecus fané quàm fi Naturaaliquando maluiffetjunum erádem
eu hic 4 ramum à dextro laterchicad (inifirum porrigí,quàm füper fingulas
ei ii uertebras unum tenue gracilemQg ramulumferri, Adeó ut mihí ctíá
B ibfiusra perfuafum fit (quamuis íd nunquam uíderím ) ínterdumà finíftro
Fun cauce caudicíslatere,ubiiugulum contíngít,uenam depromi,qua fe
p doit cüdàüm finíftri uertebrariü latus declíuís ducta, finiftris coftís ramos
EA offcrat;illa quam fine parí ueni nuncupamus dextras coftas dütaxat
gur proba - alente. Ata; huiufmodi uenze ortum nó tanti à iugulo prímüm pof-
gines. C ue Ícficrifed pauló inferíüs , etíiagnus atte(tatur, ín quo talealíquid fe
Mn bod melobferuaui. Verum eíufmodií non nifirariffimé occurrentesuena
ma, infruat rumferíes, Anatomes ל) 11010 nonalíter expendendas putauerím ,
cdi uenc
quàm fi ínterdum fextum ín manu digitum,aliud'ue monftruofum
16 fpectandum offerret, Adeó utfi quàdo in publícís fe&tionibus hec
obícruo,eatanquánon effent,tacíte praetercam,ne artís candidati ín
omnibus corporibus haecobferuaríarbítrentur , Idátanto; nó infe
cionibus folüm, fed modó in abfoluti homínís hiftoría perfequen-
caudicisbor
N
da,faciendum duxi ftudiofiis, quanto pertínaciüs ipfos monftruofailla admirari, experíentía
non femel dídící: quuínterim ipfis dolendi magis effet, talead integra fectionem corpus obtí
giíle,quodab homínix canone plurímiruaríat;nififorté etíá crebro abfolutorü & non moftru
ofori homini fectíonibus aftítiffent,Cialeni precepta ad fine libri prími de Admiíniftrandís fe
Ciionibus nobis datu nunquáncelígétes . Porro íam fermoníadijciendu eft, mihi hactenus ín
homínenihilcffe przetermiffum : uti fané arbitrabítur, qui Galeni placíta feduló euoluens, pri
mümàme quíntam pulmonís fibram feu lobi requíret,quo caua ín interuallo ínter feptum &
cordís ínuolucrum ex Galeni fententia fuffulciretur . Quippe quum hunc lobum Golenus
in fimijs reperífTet;ímmeritó ofcítantíz alíos diffe&tionis proceres areuít, quafi illum ignorafz
fent: uti fané& Galenumiíslateret, fihomínum cadauera potíus quàm fimíarü Íecareageretz
fus fuíffet.uuum enim ínhominenulli (itínteruallum ductus ueng caue à Íepto ín cordís ín-
uolucrum,fed uti füperílis docuí;hec duo fimul connata unà femel&perforentur ,nullusfané
pulmoníslobushiccófifterepoteft,quiín illo interuallo uena fuftínerct,nifi fortéhunc(quod
fumme eftabfonum) in cordísinuolucrum reponi quís fectionum imperitus arbitraretur. In
caudatís uero fimijs,et magis adhucin canibusamplum occurrit ínterualliu,interfeptum trat
uerfum & inuolucrícordís mucrone,achicínter mebranas thorace interfepíentes ínaneuacu-
unrue eftfpacium,per quod caua prorepít,fibi fubftratum habes pulmonis lobu,quo mírabi
liINaturz opificio ís cauce caudextanquam manuapprehendituret fuffulcitur. Proinde quan
do Galeni defcríptionem canibus,noftramautem homínibus conferes utramque ueram effe
fatebere. V erüm Galeni fententíanufquam non à caua príufquam cor pertíneat,ugnasin me-
branas thoracem intercipientes,deduciac di(tribui docens;ueritati parcít,quum hac membra^
nae uenas affumant, partím ab ' illisramís quos àíugulo ad has ferri audíes, partím à uena ἢν
ne parí.Cauaautem quum ad corfertur,ínterfepientes thoracís cauítatem membranas ne c6
tíngit quidem,tantum abeftutramulos ipfis ita tenues ut ín illas digerí debeant,offerat. Praete
reaalius Galenumiín libro deVenarum fectione;probéaffecutus mirabitur, qui priufquam ca
uc fupra corprogreffum attíngerem,à caua ftatím atqueín cor pertínoit "uenamarteríalem ín
pulmones porricí nonafcripferím,quum interim illud Galeni fitdogma. Quod quàm ueríta
tí confentíat, ipfa uaforum contínuítas arguit: quippe quum nihilab alio pronafci uere 0168
mus,nífi id eí (it contieuum,;aut faltem attiguum ,arteríalem uenam à caua príncípium duce-
reneutíquá quís aflerer.praeterquàm ením quódarteríalís uena fextuplo crafTiorí conftat? cor-
porequàm caua, illa hancnon contíngit, fed non medíocrís cordís fubftantíae portío ínter ca-
uz orificij elatorem fedem & dextram oríficfj arteríalis uenze, intercedit, D'eín arteríalis uenze
; orificium
Licebit bi
6 libris,
56 fi. cru
tima hy
ius librif
ἔξαγε.
eL. feli,
6 Μ,Ν ας
f ^ fi.caas.
[6Ε||6..
8i.C,D.
gi fica us
EC
DB HVMAN!I CORPORIS FABRICA LIBER מזז 281
orificium non mínus ín 6000118 dextrum finum quàm orificium cauz orbículatím liberumtg
pertíngit;nihil minus apparet quàm foboles alíquaà caua ad arteríalem producta . V. nde εν
tíam haec, quia propríam obtinet circumfcriptionem, non mínus príuatim quàm caua uenít
pertractanda.Hucaccedit Galeni deuenz parí carentís príncipio;fibi non con(tansfententia;
Prímumenim ín commentarío decímo fecundilibriin Hippocratem de Vícius ratione mor Galeni de "δ
borumacutorum,(bíipfiter pugnat. nam in inítío fermonis de uenze cauze per thoracem di, [rin
fiributioneuniuerfiminquituenam octo inferiores coftas enutrientemà caua pronaíci antea us
quàmad cor pertíngat.mox fubijcít, in quibufdam animalibus fupra cor hancà caua depro-
mí:inhomíneautem ex ea cauz fede eandem emergere docet, {πα ποὺς dextram cordísaurem
contingit. Rurfus fui oblitusaliquanto inferius fubnectit,homínisinfernas coftas ἃ uena enu
trírí,quze fub cordeà caua exorditur . Huicfententíze propemodum conformiís cft, qua ín fe-
xtolibro de Híppocratís & Platonis dogmatibus legitur , quum fcribit, cordis ínuolucrum
fimul cum omníbus membranis , quae tum thoracis cauítatem interfepiunt, tum qua .טס
monem ambíüt,alimentum ex caua príufquáad cor deferatur (umere . C'uando ením ínquít;
κρὰ 204 πόδδιαλάφυσι τὸν πνδύμονα,, aliud nihil ipfum intelligerearbitror , quàm membranam cof(tas
fuccíngentem, quae maxima ex parte uena fine parí enutrítur.|Nonením intellioitopinor me^
branam pulmonum fubftantíz: proxímé obnatam,quum heec nefurculum quídéà cauamu^
tuetur.Inlibro autem de Venarumfectíone,uená (ine paríà dextra auris fedead (ini(tras tho^
racís partes proficifci;atqs ad quintam thoracis uertebram perferri íniquibufdam anímalibus
atteftatur. In fimijs autem , paulo fupra aurem ín dextrís partibus hancponi docet;pluráque
hícquàmin libro de Víctus ratione, coftarum ínterualla praefenti uenaenutríri fatetur. Ean-
dem fententíam ín feptímo de Admini(trandis fectionibus comple&ítur,nifi quod hicipfam
àuenaquaz iuxta dextrum cordis finum confi(tit;pronafci fimpliciter tradít: quum 11116 86 fini
{τας thoracíspartes (llam proficifci , maléadiecerít. Cyuinetiam alio feptimi eius libri loco μᾶς
8 5 finepariuenam ex dextro cordis finunon fecusac* coronalem pronafci docet: quamuis id ín
fimíjshaudeuenir. Ac non e(t quod prolixíus alia huius ordínís loca cx libro de Fectus forma
tione &aliundeín medíum adferam,quum ex modó propofitís, Galeni de uenz parí carentís
ortuprogrefTi/que fententía utcunque conftet. quae quàm uerítati confentíat,ex noftra enar^
ratione ueram eíus uenzeferíem profequente, petere 11066. In homine ením non mínus quàm
in fimijs, & canibus ,'& (uibus, & bobus, & quotquot uídi quadrupedibus à caua pro-
cedit, poftquam hzc cordís ínuolucrum fuperauítaceo ufque pertingit, ubí nullus amplius
pulmonum apparet connexus,qui uaforum ínteruentu perficitur.Etfi quís fectíoni fidem de
rogans, ratíonem huíus uen exortus petíerít;illam faneadinueniet ex noftro fermone, qui Vnde uenam
Narurz artificium ín illius uenze propagatione fuperius enarrauít.Haudquaquam ením hec usa
parícarens uenaà cauz caudice fub corde enafcípotuit, tum quód nímíum perículoféfufpen. zuzi.
fa fuiffet; propter íngens interuallum ab eauenae cauze fedead uertebras ufque confpicuum:
tum etíam,quod (i illinc uena parí carens exoríretur , tota dorfi pars fub corde & ea fede qua
eius uenz príncíipium nunc exporrígítur confiftens כ uenísíndica relinqueretur : aut Natura
denuóaliam uenam illíncunde nuncilla enafcítur;producere debuifTet, illis uertebrís alimen
1/6. tum fubmini(traturam.E' regíoncautem" dextra aurícule pronafcinullo prorfus modo quí |
2 פוט quoduafa pulmonem adeuntía , uenalis fcilícetartería , & arteríalís uena,, & afpera quo
queartería,illamad dorfum ferri prohibuifTent, ni(i ipfa aliquóufque príusautdeorfum aut
furfum prorepens;aptam defceníus fuifedem callidéinuenifIet , Praeterea fi éregione dextre
cordis aurículae uena parís expers diffunderetur,ipfa etíam cordís inuolucrum peculíarí fora
mine fecus atquenunc permcarct. undeetíam uel híncaffatím docet, quàm procul à corde
principium ducat. Nequeeft quod ad huius fententize cobur, hominís dorfi quàid cor fpe
ciatoblíquitatéadferam:quae qui multo maior ín homíne,quàm quadrupedibus autauibus
fit,facilélíceretconficere;(ine parí uenà homini etíam altius,quàm illisanimalibusà caua opor
tereenafcíquodhís & fuccinctíor ductus éregione dextrae aurís ad dorfum quàmiilli uifitur:
utí profecto ínter ecandü non folum iucundü eftexpendere,fed etíampromptum.C)uamob- |
rem ueró Galenus 13 uaríé & dehomínís uena parí carente,ipfitp nunquá uifa, maeís perperá
adhucquàm de fimíarü uena fenferít,in ea Epiftola utcütgpperftrínxi,qua dextri cubítiaxillaré
ínlateralí morbo(fi modo quid interfit cuíus laterís uená díuidas ) fecádam docui. Galenus e
nímalíquam ratione alicundé comínífci (tuduít,qua Hippocratis fententíàprobabiliore red-
deret,quais fanguiné non mittendum docet, qium dolor inferiora ac fub feptum petít. Quafi
ir, ueró Hippocratesarbítratus fuiffet," uena finecoiugeperphlebotomíánihil educipofle;aut
wa. edremotius ab" axillari diftare,quam ut heec autalía queuis,illius eratia aperírí poffet. quum
interím
282 ANDREAE VESALII! BRVXELLENSIS
interim in pulmonum, cordiís,íecoris, uentrículi, líenis & renum affectibus , uenam in cubito
n6 Hippocrates folum,fed omnis medicorum chorus fecet, Caeterüim quoníam Epiftolanu
per commemorata, hzec prolixíus cum aliquot 3105 paradoxis perfequitur,cauze uenze diftrí
butionem deíncepsnon interrupta fermonis ferie ageredíar. ne mihí praeter uerze homínís |
hiftoríe narrationem ín hocnegocíum augeam,ut ubi à Galeno diffentíendum eftafTcribam,
ip(iusqp fententíam uerbis alíquotrefellam:& nepropter meam ín eum píetatem, etíam proli.
xémíhiuenía petendafit,quo rabularumanimos leníam,quos míras excítaturos nouí tragce^
días,fifemelatqueíteram Galenum purgare, & fríuolis quibufdam ratiunculísab errore uin-
uenol sem. dicarepoteruntparumfolíciti,quod totínnumeris locis ípfius placíta à ueritate difTona certó
soxjosperfer. (quantumuísinterím inuítus)oftendam.Hactenus ením non femel expertus fum,quàm eiuf
soni «di^! modi hominesapud diffectionum imperitos oloríarifoleant, quumrationem alíquam exco- |
πε gitaffent,qua Galenus excufarí,aututipfiloquuntur,cum oftenfaà me parte concordaripot |
clim. fit.Cuàmturpíter uero fe tum poftea in publicis fe&tionibus dederint, quum fuos Achilles
Caueadiuga. yyihi proponerent,ipfi probénorunt. Venaigítur caua, poftquam fine pariuenam à fe didi.
0% i ad iugulum recià füb pectorís offe confcendítmembranis thoracem ínterfepientibus ele 15r«d
canter (ullulta," molle & elandofum corpus hicin iugulo paffimadftratum obtínes,quod "" ἡ
> 11961 ϑυμὸν, Latíni uero communi glandulartrm nomineglandiumuocant.E(tautem ג ος
dium 16 ín elatífTima thoracís fedeex(tructum , utab omninoxafrequentiffimas uaforum di^
CES bad (tributiones hic fupenfas immunes feruaret, Vena ením caua" ínibí prímüm in duosínfi- »&.
P. gnestruncos difcinditur;à quibusomnes uenze cauz partís ad elatíora corporís porrecta fo^
bolespendent. A finiftro namg:trunco,quemadmodum & à dextro; grandís uena promi, o 1.
tur,quz prímz thoracís cofte ínníxa poftquam aliquotàfedífparfitramos , fub clauiculaín
Te ἘΣ axillam" properat. Ab huíus etením radíce" exilís uena enafcitur, deorfum per coftarumradi^ p; fi
AE ces ad tertíam ufque coftam exporrecta,& exiguas foboles tribus fuperioribus coftarum inter 2 : figu
וק אש uiallís,aliquando duntaxatduobus;deriuans. Praefens uenanon femperab eíus quz axillam P |
vacoffayum petítradícepronafcítur, uerm nónunquam à caua príufquam ín duos illos grandestruncos * '
ו 8 bipartíatur,príncipium ducit, Οὐ ποείαπα interdum hancpenitus abeffe 0 es , aut
araneze filorum modo praetenuem,quum breuioraillarum coftarum ínterualla ab ípfis inci |
bente ena queeaxillam petit,aliquando autemà uenz parícarentis propagínibus(idq potifz
Voc fih po, fimum in dextro latere )fatís nutrímentiaflumant. Ab anteriori fedeillius 'magnzeín iugulo 7.
dloyis 026 bipartitionis, duze prodeuntuenze, quz introrfum ductz , ad elatíorem pectorís oflisfedem s Altea
erit Tt^. contendunt, & fub pectoris offe deorfum perreptantes numerofas à fe diffundunt foboles, infigni
"^ Siniftra(quod & dedextra fubauditum uelim ) fecundümloeuum pectoris offislatus,ubí co^ Nn
ftarum cartilaeínes ipfi coarctantur , declíuís adabdominis fuperiora tendit, ín proereffu ad. c.
fex fuperiorum feptem coftarum ínterualla fingulas propagines diftribuens , quzcad termi
num 01115 coftarum ubi uenze coniugecarentis ramos ceflare diximus, finiunt.C)uemadmo- ; cs,
dum uerb à ramís uenze parí carentis , propagínes extra thoracís amplíttrdinem ad mufculos
coftís inftratos excidere relatum eft, ficquoqueà uenis ad cartílagínum ínterualla diffemína-
είς, ramulínotatu díeníín mufculos pectori incumbentes,ipfasigadeó mamillas propagàtur,
fimodoad hasà uenis pectorís offi exporrectís, furculí deríuentur , Porro quodex uenis fub
pectoris offe deductis " relíquum adhuceft;ad latus mucronatze cartilagínis deorfum ín car» ,, , ΠῚ
nofamrectorum abdomínis mufculorum partem diftrbuitur. V enze enim 6 110178615 ἀπηρ] 1. x.cnufts
tudíne prolapfze, fub rectís mufculísad mediam ufq; abdominis fede feruntur,ramulos quof «bi ciae
dam ín proxímas partes utrínque tranfmittentes.C)uorum przcipuus ad abdominis cutem 9
6 obliquéfecundüm coftarum cartilapínum terminos propagatus,ín oracillímas et fioi fre,
capillorum modo fübtiles uenulas exhauritur.Cgterüm infigniores uenarum ramí, fub redtís cias.
mufculís exporrecti;in plures furculos * fupra umbilici fedem ceffant, qui rectorum abdomi. x v.
nis mufculorumfubftantíze implexi; illarum uenarumtermínos finest fpeciant , quas ín fer- » 7.
monís progreffu;ab ímo proptergenitalia furfum fubrectis mufculís cofcendere audies quir
earum ufus quem ín men(trui fanguinis ad lactis generatíonem,& fanguinis tem ex mamilla^
ram fedibusad uterum fcetus enutríendi gratía reuzilfionem, ipfas praebere credimus, expli
cabitur.Harum uenarum fub pectoris oflereptantium originem exanteríorí mediag ín iugu
lobifurcationis fede,utplurímum fierí anímaduertes.ínterdum uero eas ab ^ axillaríum uena. x «b1.
rü radicibus, poftquamillze nónihilà uguli medio ín latera recefferat , enatas obferuauí:que-
admodumaliquando alteram ipfarum,& praefertim finiftram ab axillarí,alteram uerb ab ipfa
bifurcationepronatáuídi: quemadmodum etíam nó ínfrequenter occurrítab anteríoríuenae
cauz fede; ubíin duos infignes truncos partítur;unicam pronafcí, qua furfum ad pectoris os
ducta,
DB HVMANI CORPORIS FABRICA. LIBER III, 285
ducla ; ín duas diffcinditur uenas , ac unam dextro pectoris οἤῖς later , alteram fini(iro
exporrioít , Ab his quoque uenis fecundüm pectorís os deducendís , membranze thora-
cís cauitatem interdiuidentes primos mutuantur furculos , ac fubínde ctíam à caua ubí
1455 nunc díctas promít uenas , ' graciles quafdam propagíncs fibi uendicant , fccundüm τον
0 Lo tam membranarumlongítudinem cum" neruis feptitranfucrfi exporrecias.Cuínetíam;ut ct
p». ahtea monuí,à' uena parícarenteín membranas thoracís cauítatem interícpien tes (urculiac
€ F- cedunt,uenis quae" adhaerentem oculi tunicam ímplicant,quàm fimilimi ; ΔΒ hís uenís ctíam
* > fobolesín cordísínuolucrum,ubi membrang thoracem interfepíentes" hoc centínent;pertín
rr gunt. Carerüm ' uena axillam accedens príufquam 6 thorace procídit, non ita procul at
t« » ipfius initio ex clatiorí fede * uenam utcunque amplam promít , quae furfum oblíqué ín
E pofteríora tendens , ad tranfuerfos uertebrarum ceruícís proceffus deducitur , & per" ₪.
xiu). ramína illis priuatim exculpta furfum confcendens ín mufculos uertebrís proxímé adnatos;
νῷ Rf. foboles fpargit. Atprecterillas , certo ordíne & ueluti genículatim fingulas foboles unicui-
p que foramini neruorum cxortibus ín ceruicís uertebris incifo deríuat, dorfali que medullze
fis. ipfisque adeb uertebrís alimentum fuppeditat. Quod ucró eíus uenze relíquum eft, ín calua-
h.v ríam contendit, 'peculiarefibi cum" fuaconiuge artería foramen obtinens , quodad polle-
pb riorem occipítís oflís capituli fedem excauatum antea dixi . Vbi ueró ucna ín caluaríze am
תע plitudinem pertíngit, ín fecundum feu finifirum durze cerebri membranz finum ,utí po^
ift. ftea auditutus es diffufius , exhaurítur . Praeter hancuenam , " alíaadhuc ab illa quz inaxil-
7-77 [amcantendít, priufquam ethoracís cauítate labitur אש ipfius pofteríori repone principium
ducit,quz in mufculoshumilioribus ceruícís & thoracís elatioribus uertcbrís adnatos,acca- ער
Pitís dor(ip & thoracís motibus famulantes,dífpenfatur.Simulatqyuerzó axillam petens ucna ,|
m ínter prímam thoracís co(tam & clauiculam ex thoracís cauítate progredítur," mufculumdg
wee; perforat qui fecundi parís dorfum mouentiumaltereft;non femel? cam" promit uenam quá
ilit i» humeralem pofteauocabimus,& ilíco atq; decliuís ducta glandulas inaxilla ad firmam uafo^
""G rum diftributionemàlNatura procreatas contíngit,quas nuncdícamà fc emíttit propagíncs;
labilis, qy , ν : : Pre . : Ἢ ἃ
BP Prímim utrínque fingulas promit uenas , ad thoracís quidem anteríora " unam , ad po^
inui. fteríoraautem "alteram. Que antrorfum exporrícitur, in ' mufculosà pe&orís offc & coftís
פד ad brachij os& fcapulam pertíngentes diflunditur, & pectorís cutem fimul & mamillas re^
wi. quentíadmodumramorumferícin mulieribus adít. Vena autem retrorfum proficifces in mu
4 P. 160105 cauam fcapulze fedem occupantes;uícinas(p fedes multiplici ctíam fobole digeritur. Ce
τῷ; terüimnonnunquam à' priori & quz pectus accedit uena;ínterdum uetó ab ipfo qui ii
E. confiftit" trunco "alíagrandísutcung uenaexorítur, quz deorfum fecundàm thoracis latus
t. exporrecta,potiffimumab[umizurín ' mufculum, cuius beneficio brachii decliuedorío ad^
. . mouemus.Praterhos ramos maioruena que ín axilla habetur," exiguos ablegatfurculos oli
. bus dulis & mébranis, quzcinibi uaforum difizibutionibus corundéQ collieatíonibus pracfunc.
to. Quaautemríeaxillaris uenz reliquum in totam manum excurrat;peculíari Capite mox at^
nic P. queczeterasafcendentis uenze caue propaginis foboles abfoluero,expediíam . Proindead iw
35 2 gulum rurfus fermone conuerío , caeteros truncorum" maenze illius íniugulo 0101020015 173
mosaggredíamur. V ena 118 caua ad eum quem dixi modum priufquam pectoris ofTis fum;
bL mum tranfcendat,in duos truncos díducitur,ac flatímà diuifione nuper " commemorata ue
na,quz axillam petít;princípium obtinet: quod autem alteríus diuifionis illius trunci adhuc
fupere(t, à media primae thoracís uertebrze corporcfede, cui príüs innítebatur, modícé rece
dens, furfum extra thoracem protenditur, & fimulatg clauículam pectoríscioflis fummum
Τ᾿ fuperauít,in: duosímparesramos fcínditur.Interíor namqueextceriori magís quàm plerícp ar שה
p^ bitrantur oracilíor eft, & fecundum afperze arteríze latus "afcendens,nonnullas uenulas in
fpeciem capillorum exiles afperae arteríze contermínisqy membranis communicat. Hxc nte
/ 15. ríorcenfeturíugularís, qua cum fuilateris ' fopoxaliartería uer(us cerebrum fertur;acin afcen
"pos fugracilesramulos membranulís [extineruorum cerebri parísin collo & ín faucibus ctiam fe
ümbic ptimi parís neruos colligantibus digerit, uniuerfo ductufoporariz arteríacad caluarie ufque
da uti. baim commiffa. quó cam? peruenit, ín duos inzquales amplitudineramos diffcinditur,ac
33 1S " amplíor obliqué retror(um , fecundüm caluaríae bafim ductus , caluaríam fimul cum quo-
466.0 dam foporalísarteríae ramo ingreditur, ' foramíneutens fextí neruorum cerebri parís 018.
; "+ tía exculpto. Qua ucrófcríeín caluaríz cauítate praefens ramus digeratur , in cerebri uafo-
1 Cd. joa
^, rum defcríptioneaflatim perfequar:modó autem fatcrít,ad caluaríae ufqueamplítudinem ue-
ciufa: f. nas, quz 60 pertíneunt, fermone deducere, Abamplíori hociugularís ínternze ramo , quum
Gol. uti diximus ín polteríora fecundüm caluarize bafim ís contendit," propago diducitur,
i 1,3 fuca. 12 lix c. k fig.ctcia 6 /
in
/
[271777]
Qai pey col
apurd [8
Tics.
Inreriot iugu
₪ TIS.
Exterior iu;
qularis buue-
TAvIC d OTtUS,
Cr priu[quam
brachium fu»
liz feries.
FE xterioris iu
gularis feries,
284. ANDPREAE VESALII BRVXELLENSIS
inelatíorem fedem ' mufculorum pertínens , quianteríorem ceruicís uertebrarum regionem
occupant, (tomachoó& fubíacent." Grracilior ueró internae Ííugularís ramus foporalíartería pe
nítus relíca," priuato foramíne caluaríam fubit, quod iuxta foramen tertío ? & quarto parí
neruorumcerebrí communeczlatum retulimus. Príufquam ueroramus ille in duram cerebrí
membranam digeratur,totus que ín caluaríam mergatur; fobolem non admodum ínfieriem
adaudiítus organum depromít,cam per" foramen quoddam tranfuerfim miíttens,quod huic
foboli& neruulo cuidam quínti parís neruorum cerebri communecenfetur. Porro exteríor
idemg grandior fupraclauiculamfactz diuifionís ramus;ab exteríori ipfiuslatere poftquam
mufículorum dorfum mouentium fecundi parís ' alterum perforauít," infienemá fedíducit
uenam,quz deorfum uerfus clauículam reuoluta ad fummum humerum ipfum( adcó bra-
chíum contendít. Anteaquam tamen huc pertíngat,non proculab ipfius ortu *ramum edit,
quiin cutem pofteriorí ceruícís fedi obductam,& externos cíus fedís mufculos, numerofaue
nularam feríedigerítur.Preeterhuncuena fub dauiculabrachíum petens; alium quoq eran
díorem depromitramum,ín gibbam fcapulz fedem frequenti etíam fobole difperfum.Dein-
dequando ad * fummum pertendithumerum,atq; fub illo ín brachium prorepít , priufquam
penítus demergiítur,in fummihumeri cutem * propagínes deríuat, quarum praecipuz ín cute
digeruntur, quae * mufculum integít, 6105 opebrachíum attollímus.Eiufmodipropagines
interdum,idd potíffímum ín mulíeríbus,ad mamillarum סט cutem" excurrunt,deorfumín
priora fecundum clauículam errabundo progreffü deducto ,& ante fectíonem ín plerífy mu
lieribus uirefcente quodammodo autceruleo coloreapparentes.C)ua autem ferie eíus uenze
brachíumadeuntís reliquum (quod humeraríam uenam conftítuít)ín manum dieeratur,po ^
fteríüs díca;quando peculíari Capite íipfiusaxillarisq uenze diftributionem perfequar . Coete
rüm"maíor ramus,que fupra 6130116018 haberí;atq;ab externo fuo latere humeraría eerminare
dixímus,fub cuteac latobuccas mouetemufculo feciidüm colli latus ad fauces porríieitur,ex
teríorem efformans iugularem,quenon parí femper modo(utíín uociferantibus, autaliàs ui
Ípirítum retínentibus, & uetulís indies obferuamus) per colli cutem fertur, fed feré quadru-
plicem diftributionis fpeciem proponit. Príma ( quam frequentiüs c(t cernere) ea cft, qua
unus tantum ramus hic fub cute ad fauces ufque procedit, inipfo progreffu nullibiinfieni,
ter di(cifIus,fed duntaxat oraciles ramosin mufculos contermínam que cutem partím recià,
partím oblíqué, & ínterdum tranfuer(im confcendentes , uaríé Ípargens. Secunda autem
ca uifitur , qua ín medío ductu íuxta collí longítudínis medi
Ld um íugularis in duos infienes ramos dirimítur , & unus qui^
TS dem ín príora, alter ín pofteríora quodammodo furfum pro-
nre iu. perat. "T'ertíam raríüs accidere confpítímus, nímírum qua pro^
2 iss pter dlauículam adhuc,ubí humeraría oríginem ducit, exterior
muda caue iugularís ín duas propagines diffunditur, quae furfirm fub cu-
delineatio te ínuícem diftantes feruntur . Quarta ex tertía paratur . alíquo.-
pros x ties ením illae propagínes ínuícem perpetuo díftant, ac nufquam
ΦΈΣΙ fe mutuó contíngunt.ínterdum ueró ad humiliorem faucium fe-
waris C dem mutuó ruríus coéunt, ac exambabus una conftítuítur uc-
mune nie na, quee mox bipartíta ,utí modó fubiungam, ínramos ceffat.
ל on Verám fübínde & extertía ferie alía adhuc confuroit differen.
mulis ex» tía, INam aliquando altera, neque illa απὸ mínor propago, cu.
כ tí non 0200101, mufculo recondita quí à pectorís offis fum
ΠΣ mo & dauícula pronatus,mamillarí temporis offis proceffuí ín.
charac , fertur. atqueea propago ín eum modum fubmerfa, frequenter
ה 3060 infignis occurrít, ut ctíamnonnulli díffectionum profeffo
oL res hanc internam iugularem uideantur appellaffe : illam? ue.
commoda nam ínterím negligentes , quam príusínternam íugularem πον
"UMS minauímus » Vteunque igitur exterior iugularís aut uníca u-
ita. fici, / / trínque, aut ín medío percollum ductu, aut ftatím à clauiculís
lius offe j gemína afcendat, femper cutí quà prorepít ínfienes notatüque
perpendi. . ( dignos offert furculos , ac quum ad fauces ufque íuxta inferío-
rís maxillze humiliorem fedem fub aurium regione" contendit,
fui" portíonead orísínteríora &duram cerebri membranatrant
mittit," reliquum ueró ípfius in faciei cutem & illius mufculos,&
ad tempora; & poft aures, & uníuerfam breuiter capitis cutem
trant
L8 mft
4,8.
m fi.caa
Ἐν μεθ,
1:05 0503
11 2, s fic
12 lib.i]
iuxta Q.
0 14 fili
71CcR
p fiasat,
42: fic
{δι ν
ג
lia bab
[A
5T.
ΕΒ μι
e
DEA
xb.
26
שו
lib.i a.
4 d.d.
b a nufi
es nift
L.
ווק
e.
bv.
ix.
ἐὺς
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. 2% ᾿
/ A5 transfunditur, ' Portío ínteríoraorís fubies;in primis fuis fciffionibus " elandulas exigit quae I
4, infaucibus funtinferiores,quasqp tertium glandularum genus ín fexto libro recenfcbimus, His MI
glandulís quae uaforu híc preefunt di(tributionibus;ab interiori externe iugularís portíonera |
émf[t«. muli difpenfant,mox notatu digniínlarynge 8" elandulas ipfi proximéadnatas,et mufculos
15 offisvreferentis,& lin gue, & uniuerfimad omnes fauciu fedes, (urculi deríuantur ;quoruínfi 9
gnisfub lingua fecundu ipfius longítudin£ prorepit,ín multiplices & errabüda ferie prorepen
Hi fe. tes" ramulos 1011105 6 Quínetíaab hacíugularís portione praeter" grandéramu quíín caluaríam Mil
Boios. per^ forame fubit;ad pofteríore mamillarís proceflus fede cerlatu , rami etin palati & tunica
tw. nariramplitudintobductà digeruntur;à quibus poftmodünó neglieende" foboles caluaríam e
fictA& petunt. Vnaenim per" foramé;quod fecundo cerebri neruorü pari infculpit,caluaríà accedes,
[^ de ἴῃ ἀπατᾷ כ רוס רת αἰ πους excurrit, quemadmod Ὁ & alterafoboles durae membranae
2,5 fi. ca. offertur, caluaríà Íngrediens per grandius foramen ' illori quc ín octauo capítís 0116 odorum
lig. oratía exfculpunt.Hae foboles quiz caluaría ingrediuntur,furculos quofdà oculo clargíuntur,
el infrontís cutem ínterdum diíffemínatos;" Exterior externae iugularís portío per capitis exterío
«146, rapaíTim repens,períndeatg interior,cuíus ferit am abloluímus,mox elandulas (uis di(tribu-
H. tionibus precfectas obtinet, quz inibireponunt;ubi inferior maxilla fuperioriarticulatur, Prae
E E % fensportío ínter has glandulas bipartítur,et'uno ramo ín buccasnaríu alas, & ad" fronte uarié |
ficus. exporrígitzalteroaute tépora& auríü fedem adit.Hic enimramus rurfus ín duos precipuos
ἀκα, furculos díuifus;unü ín fuilateris tempus admodüerrabundo & inuoluto ductu digerendum
*Y- offertzalterü uero poftaures & ad occipitis cute diffundit, Verüm exterioris iugularísfoboles
; 1 13016 36 capitis curé digeftz, hoc fibi priuatím uendicant, quód dextrilaterís uenze,finiftri 13,
xc. terísuenís permifceant, ac inuíc€ cocant, 10 potífTimü ín facie & uertice , & imprimís adhuc
4% infrontezadeóutfrontísuenaplerung ab utrarumq: iugulariüpropaginibus per internos ocu
ἜΗΙ oru angulos furfum deductis confletur, Ad hec, per ' exíeua uerticis offiü foramina et futuras
0 gracillimze uenulz in 63108118 procíduntnó aliter atqp rur(üs ex caluaría in cute alías emergere
EF. tum 168, quando cerebríuaforü ferié priuatim perfequemur , Quippe haec opportunetanti
Íper du in caluarí&arterías quoq fermone perduxerimus,;afferuabítur, quód varía cerebriuena
rumarteriarumq (it cómixtio:quà incognita adhucarteríarü ad caluaría diuarícatione,ardutit
foret percipere. Quanquam interim cuíuis integrum fit, Caputà przefenti feptimum, cerebrí
uafis dedicandum;authic, aut ipfius quo íd reponam loco aggredi,
ΤΕ .א 2 [1 2218 ET HEFME
varie permanumferícs, — Caput. Z^ III.
| ENAS duasà cauain manum propagari, príus relatumeft?unam quidem;
| E. || anteaquam caua thoracis amplitudine fuüperet?'alteram ueró ab externa iu |
cT. gulari,ubí ea lauiculam pectorísqg fummum alíquantifper füperauit. Hec
quod" fub fummo humero ipfaty 2060 clauícula ín externá brachij (edem
M procedathumeraría & cubiti exterior dicitur. illaaut€ quód per axillà ín» |
liba. ternamqQ brachíj fedem prorepat;axillaris ínteriordg cubiti uena nuncu pa
tur , Erquáuís utrag uena ín plurimos pullulet ramos , cüm in fuperficie
fub cute, tum altiüs ínter mufculos propter offa deductos,attamen axillaris quanto humeraría
grandior amplior uifitur,tanto etíam ín frequentiores numero fiorestg foboles difpergitur.
Flumeraríanangaab externo latere exteríorís iugularís longé minorí,quàmuuleus arbitratur,
דיס interuallo, interdum à communí cum axillarí trunco,quà ís prímam thoracís coftam fupe:
xh: T- rat, príncipíium ducens,atqy illos quos praecedente Capíterecenfuímus ramos díf; pergens,ad
4 pv pofteriorem clauicule fedem contorquetur,ac fub fummo humero prorepens;" ínter interni
"ς fio. latus mufculibrachiumattollentis,etualidum tendínem mufculi brachiumad pectus ducentís |
₪ 08. inbrachium procedit.Dein carnea membrana fub cute fuffulcitur , deorfum porrecta etíam
m ante fectiont ín omnibus euadít cofpícua, nifi forte graciliores omnino uenas homo obtíneat,
r lire; obefior'uefi t. Porrigitur itag;recto tramite deorfum per anteríorem(uerfus exteriora tamé ma
«do. gis)brachij regionem,fecundüm exteríus latus' muículi cubitum flectentium anterioris.In de
> (cenfu uero ad cubiti ufcgartículum" graciles duntaxat ramos utring ín cutem fibí proximam,
icc, anteríoremGmufculi cubitum ledtentium príorís fedem dífpenfat , quí partím rectà, partím ££ ו
\ obliqué& tranfuerfim ín cute ita prorepunt;ut ínterdum uerfus internam brachij (edem ad a- DA
1f. xillarísuenze! foboles ín cutem digeftas pertínere,cum illisqp coire uideantur. " Quando hu- j
E meraría cubítiattíngítactículum , iuxta" exterius humeri tuberculum ín tres díducitur uenas
is P. k ampli
e
Vena ו
zum ficlione.
Q li.5 de Ad,
o mi./ficlio,
j5 in
(2
Jlentis feries .
296 ANDREAE VESALII BRVXÉLLENSIS
amplítudine interdum equales, nonnunquam ucro ünà ceterís amplíori, ^ Prima (quam fre. ^£
quentifTime;ac potiffimum ín homínibus deeffe reperies ) penítitis oblíqua deoríum ad me
dium flexus cubitíarticuli defertur atque fub "ἢ mufculorum fecundos tertios'que digitorum p jm ra
artículos fle&tentium , híncqg ab humero ὃς ulnaorígínem fumentium capitibusin aliquotra, e6tez ec
mos dígefta cefTat.non autemuuti Gilenus fcribít;alicui' axillarís uenaeramo(quemadmodum v «ut 4 ait;
* ea quam nunc perfequar)commifcetur, Vt enim Gialenumaxillarís uenzc portionem fub mu 7,
fculis recondítam mínus red defcripfiffe obferuabis,íta etíam prímae huius humerarie pro^ — "
pagínís(fi quando hacunquam cernítur)feríem non eftaffequutus, V ti finéadmodum con.
cínné uere eas defcripfit uenas,quae citrafectionem ín nudato;ut ín uenze fectione fit;brachio
plurímüm & frequenter illi occurrerunt, * Secundus 10307 humeraríaeramus , quem cumalijs th.
duobuspatlo füprà cubiti articulum deríuat, caeteris plerunque craffior exiftit, δζ oblíquus
quoque füb cute ad cubiti cum humero articuli flexus medíum defcendit, ac cum axillarís 06
nz" ramo,quem poftmodum commemorabo, coít,* unag ex ambobus ramis, humerarize ni ut.
mírum & axillarís uena conflatur. ! T'ertíus humeraríe ramus, " mufculii quiradio iuxta bra^ * =
chíale infertus,radij in fupintt motusautor eft,confcendit:& paulatim deorfum prorepes,obli y ? --
quus perradium iuxta medium ipfius longitudinis ín externam cubíti regionem perfertur, 42:49.
quam ubi attigit ,ut ín reliquo fuper commemoratum nuper mufculum ductu," furculos quof ὃ ἀν.
dam ín proximam fibí cutem depromit, quorum non* ínfimus effefolet , quí ab ípfo educi» c Juperims
tur ; quà humeraría ín tres illos ramos íuxta externum humeri tuberculum diffcindítur; Cae ^
terüm tertius híc ramus fenfim oblíqué uerfus ulnze appendicem , brachíalis'que radicem
prorepens, tandem " alterí cuipiam inibi^ commilcetur uenze , hacque adauctus externam. d x,x.
brachíalis fedem confcendít,& ín aliquot furculos errabundo ductu fparfos difTectus,regione * l
intercurrít, quae ante paruum díoítum & anularem habetur, externa etíam illorum dígítorum
fede foboles quafdà (ibi uendicante. Cuíus ucró uenz propago illa demü fit, quam tertio hume
rariceramo uníriíam fcrípfimus,fubíiungam , ubi prímüm aliquot axillarís uenze propagines
abfoluero.quippeab axillaris ramo fub cuteper totam ulnzelongítudinem exporrecto , illius
propaeinís initium pendet. Axillaris itaque, " quumprímüm axillam füperat , brachíum'que fn.
fübíngreditur,inter mufculos brachij osamplexantes delitefcit, pracípué ueró ínter anterio^
rein fedem? prímifeu interioris cubitum extendentís, & pofteríorem fedem tendinis " mufcu« g τοῖς m
li, quo brachium pectori admouetur,& deín iuxta cubitum fle&tentium mufculorum 'pofte. [21
riorem. Hzcprimüm capítibus" mufculorum , quorum ope cubítus extenditur " propagt e
nem offertjillis? uenulis éregioneeductam , qua ab axillaríín glandulas hic repofitas díge« m utc
runtur, Pofthanc fed demilliüs, ex potteriori ipfius fede" uenam fjfdem mufculis dífpenfat,à " "-
qua medioctís etíam magnitudinis foboles ín externae brachij 160115 cutem diffeminantur . Ab cr
externo latereaxillaris uenze, " 3113 notatu dignae amplitudínís propago diffunditur, obliqué po. .
deorfum füb humero ad ' externum ufque ipfius tuberculum defcendens, ac fub * mufculiscu 4 P
bítum extendentibus occultata, ' mufculorumq capitibusab externo humeri tubere prona ἢ f:
fcentibus ,ramulos quofdam exhibens,ac demum aliquoufg ín externam cubiti fedem prore- s mut
pens;fimulcum"neruo quem brachíum petentium opportuné quartum enumerabo.Has pro 5. |
pagínes axillarís adhuc inalto latítans edit,ipfagp ín * duos truncos díffcínditur, quos fanéac tiM
curatifIiméexamínatos uelím.non tantum Gialeni nomíne , quem hzecaxillarís díuifio latuít, ,, 2 8
fedeorum quog qui fe operzpreciumaliquod in Anatomearbitrantur prae ftitiffe,dumfectio 14%
nem femel atque iterum aoereffi, fimul cumaxillarí uena humeraríam porrigi , fe anímaduer, * 190
tifTe (cribunt, ofcitanter humerariam(quzeetíam uelante fectionem notiffima effe debuit ) unà
cum carnea membrana à brachío auferentes,& poftmodum * alteram axillarís uenze partem. y qe
P»ecibisaz (quam modo perfequar)humerariz loco defcribentes, Axillarís tag homínís uena non pro» tiff.
illayis i duos
truncos didi
butio.
culab ipfius éthoracís cauítatein axillam egreffuin duos quodammodo pares diffcinditur - 3
truncos,quorum alter ínteríüs atq ín profundo toto ductu fübmereitur , ac^ arterízeín ma- 4; fuae
num exporrectz perpetuo attenfus,cadem feré cum ea diftributionis ferie dígerítur, fimuletià 16.47.
* neruo brachium adeuntiumtertio concomítatus.Inter" duos ením cubitum flectentes mu. 5 "f
160108 deorfum ad medíam fedem flexus artículí cubiti porrigitur,illis mufculis , & dein meme "
gitur, B rin
branís quibus neruíinduunturramulosfpargens, Cuando autem cubíti articulum סכ > οΡοοίδο
uítatgpintermufculos digitorum flexusautoresín alto recondítus ferri íncipit, in^ duos diri 7/97 F
miturramos,químodiceab inuicem recedentes,ac mufculos quos perreptant furculís ímplí. 0 mia
cantes,unà cum tendínibus ínterná íammoze manusfedé petunt, qui per 0 ligamentü in interna ta.
brachialís rezione anuli modo confpicuumporriguntur.. Rami inibi in alias foboles partiti ^^ EC
BILE ; À NUS ΜΕ o. 0 do mii
fub * tendíncferuntur,quifatefcens ποίας cuti fübnafcitur ; atquehinc íta in internam digito. ;; d
rum
: fi. ca.
TIE
I
Tiorem
tiotat.
lb.
me,
n .ל
o wu.
px.
41.
qus
5)».
inferius
p
A nu.
EE
perius
d tb.
DE HyMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. 287
rum fedem digeruntur;utbinz foboles pollici,& totídem índíci, & una medio offtrantur,à
ramo qui fecundüm radíti per cubiti porrigitur . Ab illo autem quí ulnz exporrígítur , binze
*. fobolesanulari,& mínimo, & una medío exhibentur;ab 11100: ramo furculus ! muículos adit;
; quíexternam uolee fedem occupant,;atq ita ab altero ramo furculus ín 5 mufculos Ρεπίτί 5 per
. tinent, quíprímo pollicis offi connafcuntur.In huncioitur modum axillarís trincus füb cute
nufquam prodit,totusty in altís & delitefcentibus fedibusabforbetur, " Alter truncus fenfim
exalto ad interne brachij fedis cutem emergit, uerfus humert interius tuberculum properans,
acante fectionem fub media cubiti longitudinis fede non mínus quàm humeralís fupra 1.
tumconípícua. Vbíautemanteriorí tuberculo humeri incumbit;ad clatiorera etus tubercu-
lifedem paulo elatítis quàm cubíti cam humero articulus confiftít;in * duas magnitudínepro-
pemodum equales partitur ucnas, quarum anterior cuti fubftrata Cquemadmodum & om.
nes pracíentis truncí Íoboles)oblíqué deoríumad medíam cubítiarticuli flexus fedem repit,ac
cum "fecundo humeraríz ramo ad humiliorem mediam( lexus illius fedem coit, " una ini
biexambabus confurgituena,quam communem, quía ex axillarí & humeraría con ftituitur,
merítoó appellamus.uuleus tamen medianam uocat,etíam(i (στα οί & Latinorum praecipui" rà
mos quíhanc communem efformant,medías & obliquas nuncupaucrínt. * Po(teríor autem
uena huius axillarís iuxta interíus humeri taberculum bipartitionís,frequentes ramos deríuat
interiorís cubiti fedís cuti & ínteríoris itidem exteriorísdp fedis humiliorum,ac fecundim uL
πᾷ fitarü region cuti ínter precipuos ramos hucexcurretes? unus fecundü ulnze ín feríore fe.
dem,ad exteríora tame m agís declinans;uerfusbrachiíale porríeitur.Huiusramifoboles cü hü
merariz "ramo huc contendenti" coies,fimul cu illo ,utí príus diximus, digcritur. Interdiaute
illo humeraric ramo deficíéte,ca axillaris uenac propago abunde eius rami uices in extrema ma
nugeriít.Przcter hunc ramum pofteríorís íllíus axillarís trunci tene prímaríü, ' alius ex illa cute
adit,qua pofteríor cubítiartículifedes induítur;atq: is ramus ín externá cubitifedem πὸ admo
dir procul perreptat. Verümalij eti ramiab" hac pofteríoríuenaín internae cubiti fedis cute
digeruntur,quíuarío & admodü incerto implexu permíifcentur et coéüt,(urculos ab in fieniori
ilio ramo que ulnz exporrigi dicebaaffumentes,aliosd rurfus ipfi furculosimpartíentes, His
furculis& propaginibus ín eum modi per cubiti ínteríora reptantibus alia frequentiffime 86.
cedít non contemnenda, quá axillarís uenze^ ramus communé uená cum hum eraríeramo effoe
mans,ab humiliori fede & ex medío ductu emittit. Hcecinterdü rectà ad brachíale contedit, ii^
terdü uero crrabundo ductuperfertur,alíjsQ huius fedis propagínibus cGmicetur, quac adeo
graciles funt uarie inuíce ímplícantur,ut ínterna cubiti regio no minus frequéter quàm tibíe
uenter fcu fura uaricibus moleftetur . Propagínes hze neutíquam ad brachíale terminantur,
fcd partim oblique, partím rectà , parrím πιοτὸ tranfüer(im,& modo inuicem commíxtz, mo
dóruríus diremptze, totam fumma manus ínternam cutem perreptant, ipfi cuti paffim con^
nate, ac inter cutem carncam'que membranam confiftentes . Porró harum propaginum
quz pollicís radícem, (cu Veneris כ aut ut alijs uifum eft, Martís collem accedunt, príua-
tim íd fibi uendicant, quod ipfis" ramusab illis uenis" permifcetur , quas ἃ communi uena
' ín externam pollícis reeíonem diffundi íám dicturus fum. * Communís ením uena ilico
atque " duabus illis axillarís & humerarize propaginibus conflatur , obliqué deorfum du.
cítur, ad elatíorem cubitifedem paulatim contendens , quoufque radium paulo ultra ipfius
longítudínis medium hínc índe tranfcendat : nequeíd codem femper modo , ramos dif.
fundens, & ínterdum aliunde ab interna cubiti fede alios affumens , actandem ín externam
cubíti fedem peruenit , perpetuo cutí fübftrata, Vbi itaque hanc fedem euícit , priufquam
. medíam radij appendicis fedem accedit ,* fupraradíum aliquanto ante íllius cum brachia-
: ITE , , , / /
. li artículum, ín duosramos communis uenadiffunditur. Atque hanc fectíonem alij Grze^
. corum y (non autem + ) alij ueró Y & A etiamreferre fcripferunt . * Alter iftius fe&ionís
ramus , quí elatíor eít,' portíunculam ad internam brachíalis fedem uerfus pollicís radicem
] 3 / / D , 1 .
difpeníat, quae dictis nuper hanc fedem perreptantibus furculís^ commifcetur, Quod ue
τὸ elatiorísramireliquum eft, exteris inter pollicem & índicem furfum afcendit: atq hfc ín
, uarias foboles inuícemalíquando unitas;alíquando autem rurfus feiunctas difpereitur.' AL
ter ramus qui inferius y aut Y caput conftituit, índícís, & medij,& aliquoufque anularís
Ícdem petens, in uarías quoque foboles exhaurítur. Quippe haec uenarum in fummze ma
nus cutem feries 8000 uaría cft; pugnans que, ut hanc explícare prorfus arduum fit , prae.
fcrtíim quum ínter quamplurímos homines uix duos aequali correfpondenti/que uenarum
inramos propagíne ínuenías, adde eiufdem hominis dextram finiftrzeraró admodum con.
gruere, Operzprecium itaq: fucrit, uenarum ín manum propagínes non hínc, τὸ ex fectio,
םי 2
"A xillaris ue,
7t& bortionuÁs
cutem [ubeue
τίς feriess
Conmunis ue
"e conflim-
tio,
Conmunis ue
πα feries;
Fari extye,
716 27/4705 6.
ten implican ,
tium uezay ug
effe feriems
V'enavum fe,
ziem crebyo
πιαγίάγε.
D
“44 [inistyi
venis inuolu.
crum uena.
"A ddextrive
sus inuolucrit.
"Adrenes ue;
πα,
Siniflre [mi
114105 uene fe»
TÍES.
208 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ne& anteconfectionem in brachijs uínculo interceptis,quum uenam diuidimus condifcere,
atgad amuffim expendere,quam ín uenarum fectionibus noftrí,(i dijs placet, ZE fculapij hallu
cinentur,quí grauiter num humeraría,aut communís, autaxillarís ín cadem manu diuidenda
fit, ridicule contendentes,humcraríam fefe aperire exíltimant, quoties uenam ínter pollicem &
indícem aperíüt:& axíllarem,fi uenam ínter anulare & mínimum,aututalijs arrídet, inter me^
dium & anularem íncidunt, Ad hzc, quis non confpicitípfos ín cubito quamcung: uenam ar
bítrentur referandam , propemodum nullam praeter axillarís uenze" ramum ad communem
uenamexporrectum inciderecCacterüm ut ín extremae manus cute etíam ín codem homine ue
narum diltributio uaríat;parí סט ratione & ín cubíto fubinde uenarum propagines diucr-
fas uidere eft. Interdum ením " duarum medíarum ad communis uenze generationem concur:
fus nonín cubiti fit exu, fed multo humilitis,no procul à medio longitudinis cubiti, Aliquan^
do humeraríae ramus communem accedens occulítur;axillaris ramo uifum non fugiente.Non
nunquamrurfus contraría eft ratio. Contingit etíam nó femclaxillaris ramum,quiad commu
nemfertur,humeraríeramolongéautgraciliorem autampliorem efTe,& interdum huncaut il
Ium gemínum uíderi, Quandog (& id non infrequenter) " tertius humeraríze ramus exter;
nam cubítifedem accedens,omníno decft,ípfius uícem tunc fupplentibus ramulís,quía" com
muni uena ín cutem excurrunt, acfübínde etiam ab axillarísramo , quí toti ulnae longítudini
exporrígitur,
YLAUDENUHSE HOAN ΟΖ, ΖΕ הפ | TRA
tes infra feptum tranfuer[um locatas diftvibute feries. Cap. 12
REQVENTES fané& infignesadmodum propagines etíam à cauze
" portionefub iecorelumborum uertebris exporreciz pullulant, qua in
huncfehabent modum. Símulatg caua fecundum polteríore iecoris fc
dem deorfum prorepens,nó amplíus íecori conafcítur , nonihil obliqua
ex dextrís quodammodo corporís partibus introrfum, ad medíu uídeli
cetdorfi fertur,ilico' ramum no admodum grand£ ex (iniftro latere pro-
cum 75257 mes, quipotiffimu numerofa uenularüferíe ín pingue mebraneamG fini.
ftrirenís tunícádigerítur,qugà perítongo pronata,rent ínueftiteundem? dorfo alligatu con
tínet, Hícramus ínfrequenter ex dextro cauz caudicis latere;uená coniuge adipifcitur . Quan.
doquídem * uena dextri renís píngué tunícá conterminasQg perítonzei fedes accedés,no à caue
caudíce príncipiu ducit, fed ab elatíorí regione ' cius uenze qua dextro reni ferofus fanguis de-
portatur. Aliquando ínterímuena frequenti fobole ín finiftri renis tunícam diffemínata , ab ca
qua ín finiftrum renem proficifcitur,orieine fumit,ea quz dextri renis tuníce offertur, à caue
dextro latere pronata. Caeterdm cauaab utrog latere" amplifTimá propaginem,ubi íam mediae
uertebrarum fedí innítítur;in renes diftribuit, dextra quidem propagine dextro reni,finiftram
autem finiftro deríuans. ἄτα ut fitus הס uaríus eft,íta quoq; harum propaginu exortus ὁ αἱ,
recto fibi neutiquá correfpondet. quum ením dexter ren(uti plerung accídít inilio elatiüs lo
cetur ,dextrí laterís propago altius quàm finiftri renís príncípiu ducit. Si ueró finifter ren dex
tro fuperíor (it(quod etíam crebríus quàm diífléctionum proftflores tradunt;cuenit)propago
quoq ín ipfum à caua tranfuerfim quodammodo repens,clatius quàm dextra propago prin-
cipium ducít. C'uamobre ueró harum propaginum ortus nunc directo inuic€ opponátur,
ínquínrolibro,quirenu functiones pertractabit,cómemorabítur , Pracfens enim fermo cauze
ramorüdi(tributioni potiffimum eft dedicandus. V enz ítag; ad utrung rené protenfz ,gran-
desadmodüfunt;ac quamprímü concauá renü fede contingunt, homínibus ín* duos ramos
partíun£ac dein ín rent fübftantfámirabili quodaartificio hactenus nemíni Anatomícoru co
onito digerunt.quod'nam uero íd fit,in quínto libro perftríno&, Caeterum príuatim ab humi.
liorifede" uene cíus quae finiftrü rene petít,iuxta ductus ipfius feré medíu כ uena pronafcit in
uírísad finiftrü teftem tota excurres, practercg quod graciles. exiguo sq furculos in peritongu,
quà porrígítur,acin mebranas tunícas ue finiftrü tefte & femínaría ipfius uafa ambientes pro^
ducat. Hacením uena perítonzeo , quà íd lumborü" carnibusinfternit adnata deorfum fuper
pubis os fertur : quod quü fuperauít, atq; ex maeníperítonzi amplitudine elabítur,in* uarios
anfractus oyrost conuoluítur,quorü bafis fuperiori teftis fedi conata,ramulos ín tunícà teftís
fuübftantíà proximé continent dígerit,& alijs frequentioribus ramis in teftís fubftantia paffim
difIemínatur.quemadmodu quíntusliber,;ubi generationis organa perfequar, diffufius doce-
bit, Venahac finiftru teftem accedens,aliquando propaginem ἃ cauz caudíce fub :חש ad fi^
niftrum
mt.
ti b, teda,
οἱ,
|
4: et zoft
₪ αὐ
gos P. |
Y vct "οῇ
"δ. .Χ αἱ
ν.
+
li.s Y.
t4.
nuc
fi-lib.sa, b,
22,25 fig
nn.
x δρεδαϊε
lij 20 , 22;
23,15 fi. ἰὴ
in rei
10.
ל
xx
4 20 fi. lia
gab c. undi
ctiam;uttel
€x 22,33 ₪
guris huit
uene ferie
petes4
b g mut
59.
c ».aut [ha
[I וגג
ΕΠ}. s dà
vdit 23 fige
N,O. 2
DE HVHMANI CORPORIS. FABRICA LIBER III, 289
niftrum renem exporrcctze principío énatum
aícifcit:que nó proculab exortu finiftrorfum
declíuis prorepes, cum illa coit;unad femina»
d», μι σ᾽ lis uenaexambabus confuroit," Venaautem
4 por dextrumaccedés teftemi;non ἃ ^ uena ín dex-
E - trumrenem protenfaoríginém fumít,atàue-
c /. nae caudícealíquanto ínferiüs, quàm uenzre
nibus exporreciz principium ducunt.Huius
femínalisuenz exortus,non ut relíquarü fere
propaginum in cauze confi(tít latere, uerum
ex ipfius eminentíori feuanteríori fede, uerfus
dextrumlatusnonnihilhzec femínalis uena ex:
tuberantíac uelutirotunda orícíne enafcítur.
Prefenti uenzeramulum quoque exca quae ín
dextrum renem procurrit accefliffe , ac fimul
cum ca coiuilTe,Cralenus fibi femel obferuatü 6
te(iatur.Ego quoque totam dextri teítís ueni ὩΣ sd nod ל
auena quereni offertur pronatam femel uidi, Jeminali ene comp
Quod ueró Παῖς uena dextrum teftem ca fe fecun,
rícadeat,qua finiftram fini(tro te(tí porrigidicebam;uel metacente,cuíuís obuíum effe (at (cio,
we 6:5 In mulíeribusalia harum uenarum eft diltributio. Quamuísením illís par cum uirorum uenís 2/7008 fc,
050% Gt exortus, ipfzetamen magna ex peritonzí amplitudine haud elabuntur, neque ad pubís 7er ve ^ |
5 fi. lib. offa pertíngunt , Verüm ad mulierum teftes" pínguibus membranis fuflultae potrigun, "feres.
275 tur, nonuniuerfz ín femínaría גג degenerantes כ auttotze ín teftes exhauftze, INam príutz
ES. quam ad teftes deueníunt , utriufque laterís ! uena bipartitut, ac* una portío uenze utrorum
i [peas teltiimplicitee modo,feminarium uas efficitur. " Alterauerb ín membranas quoque pineues
Ὁ 47- intertexta, in uteri latera díoerítur , elatiorem ipfius fundi fedem potiffimum implicans.Prae Cawe rami |
| E^ ter fcmínales uenas caua ubi lumborum uertebrís " ipfíque magnae arteríze colligatur;ab ip. Peer
αι fi. fius inferiori fede quaeuertebras fpectat, " uenas genículatim diltundit, per? foramina neruis jen
₪7 35 /'2- in uertebrarumlateribus exículptaad dorfalem medullam digeftas, & ramos deín à fe fpargen
₪3 tes ín mufculos uertebrís adnatos,à quibus rurfusalie foboles in abdomínís mufculos orbicu
מו latimad abdominis ufque latera confcendentes,& illis quas perreptant fedibus alimentü fup
2:filis. peditantes, " Cum primüm ueró cauaad facri offís ufque? fummum defcendit, 'atque iam
f den magn arterize( quz ipfi príusad finiftrum fübijcícbatur )tanquam digniori organo cedit, ac 5;
iio, quo mínusartería offis facri duritía in dor(i motibus moleftaretur,caua ipfi atteríze fe fubfter.
P« nít,ín duos equales partítur truncos,quorum híc dextro cruri, ille finiftro ) 001638 quasmo. ?
Ens dó dicam deprompíere foboles)offeruntur. * Sínifter enim truncus (quod & de dextro etíá (i '
- aug, non dicatur,per relíquam cauze feriem íntelliges)ftatim ín ipfa partitione , aut potíus ubi caua
וסוס ín duos truncos fupra os facrum díuidítur,ab exteriori ipfiuslatere" uenam promit maiorem
m 8 quas adlumborumvuertebras & abdominis mufculos,& alíos ibidem dorfo connexos dif |
* Ps Íemínarídiximus, Vena haec ínterdum ante cauze fupraos facrum partitione principium du
5 = cens, tranfuerfim lumborum " carnibus infternítur, ptis ₪ peritono abdominis mufcu-
$m. lisyamulos difpergens, & ín canibus multo quàm ín homínibus manifeftior, Po fleaquam
Pas finiftertruncus hanc deriuauit uenam , oblíqué deorfum uerfus exteríora fertur, figuram cum
מ סוק dextrilaterístrunco A líterze aut Y inhuncmodum A ínuerfi nonabfimilem conftítues,
“Χο ον + & aliquot" furculos fuperioribus facrioffisforaminibusoflerens, Deinde mox in progref,
HE Íu in* duos imparesramos findítur.interíor nanque eracílior eftexteríore: ac mox duas edit
4 = propagines, quarum alteram: ínteríorem ,alteram " exteriorem manifeftiorís doctri na gra
b Intcr Τὸ tía, dum Anatomen oftendo;appellare confucui. Exterior itaque propago tota quodammo-
E f do" inter facrum & coxendicis os,quà^ maximus neruorum crus petentíum ducitur,ín exte.
lib. riora tranfuerfim fertur, & numerofaramorum feríe ín omnes mufculos ab ilium oflis externa
סו "if. fede pronatos , femorísq motibus famulantes difpenfatur , ramulos etíam deorfum in mufcu-
ER los diffundens,quíab inferiori coxendicís offis [cdeprincipium ducunt.atg ítaartículi coxen.
ΟΠ ול dicis oflis cum femore pofteríor (cdes,et clunium cutís hacexteríori propagíne uenas mutuan
d v. tur. "Interíorautem propagoab ínteríori ipfius latere exiguas foboles facri oflis quog fora,
λα. m mínibus difpefat," & alías hís maiores ín rectiinteftíni! mulculos,cutemq orbícularí fedis mu^
255. Ífculoobnatam díoerít, quac £eculentum fanguinem peranum expurgant, fi quando ís per ue
k 3 nam
Quoniam muda irte
gradi caue uene figu
24 femtnalit uenavum
originem ita atq, free
quentids fcátibugoce
currit , exprefsimus :
breféti figura quadz
differentá, que hic de
Jerilitur bingeve ifi
eft. INotet itaq A,
4 4, gs 6t SA, us Fn
et a, Idem quod imn nuda
caue figura. 13 ueyo |
vamia caue caudice
ad [rnflvi latevis femi
malen וו borvecliz,
ac cum ib [a co&untenr.
G vanulit [gnificet P
Wena promnatunt , quee 2854: de Y^ena
1
^
Qui caua ay
290 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ὃ
nam cauam huc decumbat,códem( colligatur. Deinceps haecínteríor propago notatu díenü
* diffundit rami, quí ín uirís dextrum ueficz latusamplectitur,S ín plures fciltus furculos, ue- 2 x
fica ceruícem feu penem adit;in eumGg numerofé digeritur,ea femper ferie ut ceruicí craffiores
ampliores?g furculi,quàm ueficeefundo exporrígantur. In mulieribus ueró" pracfens ramus 5 ;, βρ fig,
ab interna díductus propagine pinguí membrana fuffülcitur , ac quibuídam furculis ueficam 1».
quídem adit, uertim frequentioribus inferiorem fundi uteri fedem intercurrít, ramulos quogr
Ípectabilesín uterí ceruicem difpergens.per quosuirgínibus & nonnullis mulieribus;que prí
mís menfibus utero gerüt, menftruz purgatíones colari diffectionum profeforibus uifum eftz
V'ime ὁ ii- quanquam& in relíquísmulieribus ab harum propaginum orís non mínímum cíus fanguinis
bur sis profluere adhuc exiftimem, Arabum nonnullí quínquenumero uenulas ín medium longitudi
getiones γιά, Ris uteri ceruicis diffundiaftruunt,& dextrarum uenarum ora cum finiftrarum orís conníue-
mare εγεάμπ- re committip,acab 11115 puellarum hymen conftítui docent, uenarum hucpertinentium copíà
*"- Catín Arabumínterpretülibris legítur)centonem nuncupantes. C'uod ueró' interiorís ramí i 7
fini(tri trunci eius fupra os facrum factz diuifionís adhucreliqui eft, ad pubís os contendit, R ἔ 4* oritur
* ab externoramo trunci uenze cauz fobolem afTumít,quae cum eo ínteríorís ramí relíquo con 1 ,
Vene jer pu greflàunam cum ipfo ' uenam efformat, quae prímum perítonaeum,ac dein" decimum femur s i6 uf
286/75 fv«- mouentium perforatmufculum,& offis pubis " foramen permeás ín crus emergitur,' propritt «P δ, Εν
ὭΣ (E finum ín elatiori eius foramínis (ede fibi uendicans, quo fimul cum fua coniuge" arteríaac ítem QUAM ^ E
HP 5 סמ ferturacforamínis eíus "membranam, & nonumfemorís motusautorem mufculum NL
tranfiens,illis quos perreptat mufculís ramos porrigit. Quando aute ín crus pertendit, ín mu^ Kf.
fculosà pubis offe príncipium ducentes digerítur,ín elatíorem uídelicet" fecundi tibiam mo- p fee E
uentís mufculifedem ,quià pubís offium commiffüraenafcitur, Humilior enim eíus mufculí 4; f ccu
parsà maiorícrus petentí uena" ramos fibiafcifcit.D'eín ab hac pubís offis foramen tranfeun- lt. 4 chase
te uenayrami ín * quinti femur mouentis mufculí partem à pubis offe pronatam , ac poftmodi EE .
ín'octauum femur mouentem mufculum & penís etíam * mufculos 9 quibus fur μι c
culi nímís quàm exiles in femoris internae fedís cutem in nguínum regione prodeunt. Praeter 58 m t&
ramos autem 11115 mufculis & cuti exporredtos;' unus etíam artículum coxendicis accedit,pro- % m
prío ^ finu coxendicísoffis acetabulum priuatim fübíens . Ecutcunque multifaríam haec crus ΤᾺ » \
petens uena digerítur,rariüs medíum longitudínis femoris fuperat, fed interdum przcipuus א συ,
ipfius ramus quínto femur mouenti mufculo difpen(atus;propagini * commiífcetur,* quae huc ? $547 /
pertínetà maiori uena ín crus deducta. Exterior uenae cauz trunci ramus,quum obliqué crus ss s . .
accedít,príufquam perítonzeum perforat,ab elatiori ipfius fede *uenam medíocrimagnítudi, x.
ncexpromít, que furfum ad abdomínísanteriora per peritonaeum ducta, ipfiramulos quof. 4 »-
dam utrobíque communicat. Vbíhaecad iftum modum perítonzo connexaad recium abdo - .
mínís mufculum" confcendit;perítonzeum perforans ín internam pofteriorem'uerecii 00 « 4 fic.
mínís mufculi fedem inferítur, & utrinqueuarías foboles in tranfuerfum abdomínis mufcu 9
lum, & ipfi íncumbentes oblíquos relíquasq proximas fedes diftribuit, recto tramite furíum es
fub recto mufculo protenfus. ! Vbi ueró ad abdominis medíum paulo fupra umbilici re» £ ;. 1
gionem prorepfit, ipfius extremum in plures furculos diíffemínatur , qui ramulos fpectant, 2 τ-
quos à uena fub pectorísoffe* ab elatiorí thoracis fede delata, diffundi commemorauímus. 1 i 4%
Huius uenz interuentu mamillis cum utero cornmuníonem efle credimus, eíus quippe 26 ; :א T
neficio ex mamillarum uenís ín uterum quum fcetus enutrítur;fanguínis retractionem : quum k L.
autem mulíer lactat,ex uteri uenis ín mamillarum uenas menftrui fanguinis reuulfionem perfi»
ci,medicis paríter conceffum eft omnibus, Venam ením deorfum exalto procurrétem,ramos
mamillarum corpori diffundere, nemo non fcribit:etíam fiíd n6 adeo obiter conceffum effe ue
limus. Vena ueróab imo furfum confcendens, 'noníta proculab uteri uenis oríginem ducit, 1 rion pro
Deinde" alteram uenam ín ortu quafi coniucem fortitur,ad pudendum excurrentem, " Exte ἐν! Ἢ ^
riorením uenze cauz finiflritrunciramus,quando fupra coxendicis os ín femur procidens,pe p prol
ritonzum tranfit,ab ínteríoriipfiusregionealíam promituenam, que ad pubis offium " mediit 4b».
quà inuicem cartilaginís interuentu haecuníuntur accedens;uirís ín penis " inuolucrü & 60 a e:
tum,mulíeribus autem in pudendi colliculos,S in * coríaceas carunculas (quas νυμφίω uocat) , ulti fili
uícínasqp fedes numerofaramorum ferie digerítur,Porró uena fub recto abdominis mufculo + Ὁ
furfum exporrecta nullam parem adipifcitur, quae ín uterum (ut( medicorum uulgus arbitra P 2ofili&
tur)deícendat:fed uti príus monebam,jlla ab ijs quee in uterum digeruntur non ítamultum di 2 , f.
ftat. Quandoquidem ipfius principium ab exteriori ramo finiftritrunci uenze cauz pen det, ib ;
lis ab ínteriorís eíustruncirami interna propagíncoriginem ducentibus,atq ín uteri ceruícem
ipfiusG fundi humiliorem fedem diffufis,
VENAEB
|
|
| cddq.
Truncus us
«qoc o.
[252
02,3 fig-
42.9 lib.
v.
earundem
E jr
' 8muf. ta.
9,4.
ו n
ka taco.
li ta.m.
]וה
fi- ez
2 ]
הור
7
.60 |
pe.
- ultitmarit
feline.
rY.
Iutcrit bic
xtinuofi-
iram 6 4
iti prepo«
tam cz ul
mam infpi
cere.
TM
א
a cha.6.
o, dd Y
ifi
6
d cha.
| mufcul.
tar.
f: taf.
cha.z.
d ta.
iz (ab.
חב
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ΤΣ 291
PFENAE 04748 SOBOLES IN QUERI) TD
ele. Caput 2X.
RAETER caue" propaginem;fecundüm pofteríorem coxendicís offis
fedem in femur aliquoufque pro pagatam,ad crus duze defcendunt uenzc,
una quídemanguftior, quam per pubís offis foramen ad quofdam 116
riorem femoris fedem amplexátes mufculos perrepentem, fupra femorís
medium" ceffare,füperiori C apite narrauímus." Altera uerb m aíor,caete-
rarum uenarum ín crus finiftrum (quod & de dextro intellíoes) excur-
53] rentíum caudexab externo ramo finiftri trunci uenze cauze lupráos fa-
crum parditíonis pendet, Praefens uena fimulatq ὁ perítonzo elabitur, ' elatíorem coxendicís
offis fedem ad interni latus? fedis, quafextus & feptímus femur mouentiurm " mufculi defcen
dunt;íní neuínalabítur,ac anteríorem(uerfus ínteríoratamen magis)femorís regionem fubit,
& nullo occultata mufeulo ' (inui ínfidet, quí in inguine efficitur à * longo gracili mufculo
tibíam mouentium primo,unà cum ' octauo femorís motuum autore, Vena itaque huíc finui
feu cauítati íncumbes,ín pluresramos difeinditur,atque quo íníurtjs mínusredderetur obno-
xía, prímis fuís diftzibutionibus INatura" frequentes glandulas (uti in axillis fit) hfc circum
pofuit, qua firmam ftabilemi uenze propagationemredderent, & quem díxímus finum cum
uenafimul& "artería^ neruoq hac defcendentibus opplerent, propugnaculumQ quoddá hís
uafis efficerentur." Príma huíus uena crus petentis propago infignis c(t, acab interiori uenze
latere príncipium ducens, ad interíorem femorís cutem properat, atque in internam femorís
Ícdem deorfum per genu quoque interíora, & hinc rurfus per internam tibize regionem uer»
füs" malleolum ínteríorem fub cute exporríoítur, & deinde ín pedis fuperíora defcendens,
uarie ínibí digerítur,alijshuc pertinentibus uenarum furculís commixta. Hanc propaginem
{τὰ quídem fub cruris cute carnea fuflültam membrana deorfum prorepere obíeruaui, uerüm
quáínteriori exporrígitur malleolo,uniuerfim non eundem feruat ductum. Quandoquidem
interdumab interna tibiz fede fecundüm anteriorem malleoli regionem ad pedis fuperiora
"excurrít,alíquando ueró(fed raritis)fub malleolo contorquetur;illàc pedis faperiora confcen
dens.Deindeín ramorum ad pedis digitos & fuprapedíon ferie, plurímum uariat, ' Alíquan-
do enímalijs quibufdam ramis hic commíxta, ad minimum digitum ipfii proximum przecí
pue deduciturjaliquando uerfus pollicem & indicem excurrit. Breuiter ín eodem homine, uíx
parem unquam reperías huíus propaginis ramorum in utrífque pedibus feríem. Rami quog
quos ín defcenfu profert, rariflimé inuicem aut numero, aut amplítudine correfpondent, fi.
quidem inordínaté ad cutem permeant. ut plurímüm autem ín fuperiorem ínternze femoris
regionís cutem, non procul à fuo ortu;utrobíque unam emittit fobolem,ac ' interior quidem
femoris interiora & inguína;ipfumd quafi perínaeum feu interfcemíneum accedít,quod fedes
eft inter anum &€ teftes, aut muliebre pudendum confiftens," Exteríor autem foboles, quae &
craflior eft, femoris anteríora & extertora fub cute perreptans, fimiliter ac ínterior ín furculos
digerítur. Quum grandis hzec propago ad medíum femorís longitudinis quafi deuenit, no.
tatu dienos ramos híc etíam ín cutem difpergit, & inter czteros* unum! gracili longodg
mufculo porrieit, quem tibiam mouentium prímumrecenfuímus, Caeterüm quando ad σεν
: nuartículum uelutad pofteríoraorbiculatim ea propago nonnihil conuoluitur,* duas quo-
queemittit foboles mutuo quídem mole pares, fed exiguas. Vna ín anteríorís genu fedís cu-
tem fecundum patell dífpergitur:altera interiorís venu fedis uerfus genu flexum, cutem acce
dit, Hzc pofterior foboles aliquando penitus deelle , aliquando im penfe 101118 reperíturz
tuncfcilícet cum" propría genu fexus cut€ accedens uena,folíto amplíoruifitur. Ad interiorís
fedis ἰδίαν cutem à" magna hac propagíne ,& antroríum & retrorfum ramuli diffunduntur,
quiímpari numero fr parfi,rurfus cum proxímis uenis uarie coéunt, inuícemQ rurfus dirímun
tur. Super elatiorem ueró pedis regionem uena haec quemadmodum comemorauímus,díuer
fimodé fpargítur. Atquehzc pro pagínís per internam crurís cutem deductz eft diftributio,
Prater hanc maxíma ín crus fübiens uena c regionenuper díctze propaginis; uenam promit,
quz extrorfum ducta ín anteriorc articuli coxedícís cutem, & eíus fedis mufculos quog díftri
buitur, Poftqu&ueró maxíma uena has edidit propagines;penítíus inter mufculos femoris os
amplexantesimmergítur,&" infignem ramum" feptímo & nono tibi&mouentibus mufculís
communicat, à quo etíà tenues furculi ín cutem deríuantur. Deinceps aliam magísín profun
dum diftribuit uenam, nuper cómemorata ampliorem, quz per" quíntum femur mouentem
mulculum digerítur, ramosq ín octauum tibíz motuumautorem mufculum difpenfat, Ab
cac
Quot uena ^
vum radices fà
271107 betang,
Matovis fe,
TIOTIA Wette 4
1
192 ANDREAE VESALII,BRVXELLENSLIS, *
hacetíam pfures uenarum fobolesíin uniuerfos propemodum femorís osambientes mufculos
propagantur: ínter caeteras aut€ praecipua f finem 6105 * uenze,quam per pubis oflis foramenjn
femur delabi dictum eft, ad (ς΄ afTamit,eoq adaucia, deorfum magis ad genu ufque quodam.
modo inter mufculos occultata defcendit. Caeterum maxima uena fenfim ad femoris os uerfus
pofteriora contorta,ramulos oppido quàm exiles" erandioribus femur petentibus neruis o£
fert,quí ín membranas neruísobductas digeruntur. Dein" aliam emittit propagínem,quz ín
pofteriorem femoris cutem excurrens, furculos ctiam furfum cutem fubeuntes deríuat. Huic
propagini frequenter" ramo quem ín maximum corporis mufculum difpenfari diximus,fo
boles quaedam accedit, quae unà cum ipfa commifcetur,& ucna ex duabus confluens, ficutire-
latum eft,cutem adit. Crebrilis tamen" duc à grandi uena enafcuntur propagíncs;una humi,
lioraltera. Hzc in progreffu inuicem unite cam n conftituunt uenam, quac hicin cutem promi.
tur,ac ubí "ramulos furfum ín pofteríorem femoris cutem ger mínauit;recto tramite dcorfum
per medíam flexus genu fedem feu poplitem ad furze cutem" defcendit,ipfi 'numerofam ramu
lorum feriem porrigens, quae fibiínomnibus mínimecorrefpondet. V erüm ramulorumalij
rectà,alíj oblíque;alij tranfuerfim in cutem excurrunt,& denuó nonnulli inuíce coéuntes per^
míícentur acuniuntur, & deníque cum ' uenz ramulis fubínde co&unt,quam per cruris ínte-
riora decliuem fub cuteferri diximus, Atque, ut femel dicam,huíufmodihic uenarum imple;
xus dígeftiotp confpicitur,ut cutem fure uaricum affectu crebriüis (perínde ac temporum ὃς
internz cubiti fedís cutem) implicari non mírum fit, Pracfens uena perg, cenu flexuscutem ín fu
ram defcendens, aliquando ad calcem ufque prorepens inibi" celat, aliquando alíjs ramulis
per tibize exteriora huc pertinentibus comiífcetur, & fecundum * exteriore malleolu porrecta,
pedis füperíoraadít,nonnunquáueró & ínferiora;nullibi interím ín altum à cute demerfa, Cae
terü m grandis uena femoris ΟΠ quemadmodum Ícripfimus accumbés, adeo ipfi aduoluitur,
* ut iuxta genuarticulum" medíam ínter duo humiliora femoris capita fedeim occupet. Hic ín
duos impares ramos deducta" interiorem (qui* exteriori multo oracilior eft) ad furae mufcu ἢ
los,pracipueueróad pedem mouentíi' prímum & fecundum, deorfum mittit, furculis quí.
bufdam horum fuperficiem implícans, & fubíndeetíà furculos ín progreffu ad interna tibiae
fedis cutem ' Ups 2ens. Quum ueró ínteríor híc ramus ad 12100 humilíorem ufqueappen-
dícem" perrepfit, atque in di&am nuper cutem furculos diffudit, fub interiori malleolo refle^
xusjinternum pedis latusad pollícem ufque accedit, inibi ín cutem ut plurímum abfumptus.
Rarius nanque inter calcem & tibiae os unà cum tendínibus hac pedis inferiora fubeuntibus,
ramus illead pedísdigitos proficifcitur, Exterior ramus magnze illius in poplite latítantis par
títionis non procul ab exortu in binas rurfus diducitur propagines, quarum maior cadem
interíor penitius inter " mufculos pofteríorem tibiz fedem occupantes immeroiítur, Prímum
nanqueínter capíta primí fecundis pedem mouentium mufculorum redtà decendit;ac deín
ínter quartum & quintum pedis motores, & deindei ínter mufculos dieítorum flexus opifices
híncàtibiapronatos fertur,interdum etiam ' ligamentum cótíngens, quod fibulam tibia offi
fecundüm tibía longitudinem icollieat. Inhoc defcenfujnterior hacc propago illis quos perez
ptatmufculiís ramulos offert, à quibus nullaut profecto longé pauciflimi i in cutem fubeunt,
luxta medíum fcre longítudínis tibiae przefens ínteríorQ propago ín duos ἡ partíturramos,
quorum interíor tali cum tibía artículo' ramulum offert,ac totus quodammodo unà cum ten
dinibusà pofteriori tibize fedead pedis inferiora reflexus inter calcem & tibi os pedis inferío
ra fubit, & fub " mufculo fecundos quatuor digitorum artículos flectente propagatus, duos
furculos pollici & itemindicimedio aute digito: unicum przbet,ítaqy abfumítur. (Quanquam
frequentiflime híc" interioris illius propaginís ramus(quemadmodum & neruus pedís infe
riora fubiens) ín omncs digitos digerítur,nullo ramo ínter fibulam & calcem huc pedem "₪
cedente. V erm alter ramus quieíus díuifionís exterior cft,quam paulo anté ad mediumlon.
gitudinis tibiz fieri dícebà, fibulee exporrigitur : & quum ad infimam εὐδία fedem pertingit,
atque líeamento membraneo, quod tota tibiae longitudine fibulam tibíz offi committit, pro-
ximusclt," fobolem fe difpergit, quzclizamentum perforans, unàcum tendinibus per tibize
anteriora pedis fuperioraadeuntibus in pedem fertur, ac" mufculís pedis digitos ín exteriora
abducentibus furculos offert, quibufdam etíam ramulís ín cutem fparfos, Quod autem alte,
ríus rami illius reliquum eft, cum feptimi'& octaui pedem mouentium" mufculorum tendíní-
bus ín pedis humiliora proficifcitur,atquein minimos digitos difpeatur:nifi forte ínteríor τὰν
mus ínter tibia os calcemQp pedis inferiora petens, omnibus digitis furculos exhibeat, Varia
enim hic 6 alicubi profecto) uenarum feríes occurrit, nam crcbró (quod etíam diligenter ín
fanguínis 6 uulneribus fluxu obferuandu eft)confpicies * interiorem illam propaginem, quam
inpo
Lg.
mif. 4.
us
n cba.
0 chá.x.
Ρ cha.g,4.
4 chas.
Y cba.6,
$ cha.7.
tor.
τ dd cha.8,
x ult. fi. lib,
1x
4 cha. 9.
1 fi.cá. go
1
1
hk chaag.
lai muf.ta,
$,Y.
m 64
n cbaas,
Ὁ cháas.
b cbaaé.
4 Scriatim
intuere tibi
4m i2 335
1415 140
larum muf.
Υ aste T.
+ chia.
t iuxta dà
ract.g.
UEP RC
x cbaaó,
2 Ad banc
feriem pidfa
et uli-fig.
x cha.8,
4 6 tab. ἢ,
b 6 toot.
€ cha,
dtl fio.
οἶα...
(fro y.
eh414..
ב
€h4.16.
chaas.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. 295
ín pofteriori tibifede inter mufculos altérecondi diícebam,ilico atq» pofteríorem ἰδία fedem
contingit," fobolem ínter tibiae os & fibulam per membraneum ligamentum porrigere,quae
fecundüm tibíze longitudinem anteriori eíus ligamenti regioni attenfa, ad pedis fuperíora fec-
tur. Verüm tuncpropago illa quz in pofterfori tibíce fede deorfum properat,ad mediumtibie
nonamplius ' infigni 106 έϊ
ta, fed fola pedis inferíora, omnesqg dígitos adeunte. In
terdum rurfusintermufculos,anteriorem tibíze fedem occupantes' aliafoboles recondítur,ab
capropagine quam nondum perfecutus fum originem ducens.* Reliquaenim adhuc e(t exte
τίου propago," exterioris ramimagnz ín poplite díuifionis,quzead fuperiorem fibule appen
dicem fertur:& quumà' propagine quam tibi pofteríorem fedem occupare dictum eft,ín an
teríores tibize mufzulos nulla foboles permembraneum lícamentum ducitur,ab hac exteríorí
propagineramus inter feprimum & fextum pedem mouentíum mufculos prorepit, Írequentí
10016 dige(tus, in mufculosanteríorem tíbize oflis fedem occupantes. Aliàsueróhaecexte-
rior propago ínexteríoris tibize fedis cutem potiíTimum frequentibus fürculis difpergirur:&
* praecipuo iplius furculo nuncantrorfum, nunc retror(um ad interiorem mallcolum reflexo,
edis fuperíora accedit, & potiffimum externum pedis latus perreptat, alíjstg huc pertínentiz
bus uenis commifcetur,nufquam ín altum mergens. Quum ítag differens uaríat adeó uena-
rum tibi & pedís cutem ímplícantíum fit feríes;fuaferim cam non fecus quàm ín manu facien
dum przcepí, in uariorum homínum cruribus uínculo interceptís, aut calenti aqua immerfis
contemplari, modó cam fobolem ín fuperficie excurrentem, uenarum fecandarum gratía ex^
pendendam duxerís, Ego ením parum fupcrficíarías pedís uenas morarí lolco, qutm íuxta ge
, ΜΝ / E ; [
0 nu ipfe €as exercit) nomine non femel aperuerím:quodig omnes pedís uenz ab codem trun
4
* 60 וט fcilicet per ínouína crus fubit; principium ducant.& arbitror Girzecos uix alías fecuifTc,
? * quàm" quz íntcrriumgenuregíonem perreptat, & ín obefis mulíerculis uel ob continua cru
. , 0 τ . ἣν . , H
0 dein" quae malleolos ambíunt. Adeó utetíam πο γα cetatís medicos mí
C 5.
32515
D" rer,qui cimalicubí leeerínt quatuoruenas ad pedis fupcríora pertingere(uti & ego " ucl fub
THERE ἘΣ
cute enarrauí) quatuor pedi ad(cribunt uenas,quas magno füpercilio in fanguinis miffione
diltinguüt, ínterim ignorantes ipfarum progreffum & exortum, ac longé grauiorípericulo in
pedis fuperiori fede cum neruorum,tum tendinum occafione,uenas Íecarí,quàm eam quefub
genu atque ad malleolos cófiftit . ut modó elegantem promptumtp fanguinis fluxum filentío
praeteream, Venarumautem quas 1111 (tatuunt , prímá Saphenam, & matrícis uenam,& αἱγοί,
nalem nuncupant;atgp illamad internum malleolum reponunt, Secundam exteriori malleolo
aíccibunt;illam Schiatícam nuncupantes. Que pollici exporrícitur, illis hominibus Popletíca
dicitur, hanc tertíam numerant, Quartam renalem conftítuut,cam iuxta mínimum digitum
diuidentes. Cuuód ueró ad totíus uenze cauz admini(trationem Ípcétat, feduló in fequentibus
libris períequar,ubí earum partium quas ínterreptant fectionem edocebo. Fíetautem id ín f
ne quínti & fexti & feptimi libroru accuratiíTime, INam & ín feptimo communem uenarum,
arteríarum € neruorum ín manus accrura pertínentíu fectionísrationem ínftituemus,
Ὁ QNSE TRISTI MT RTT END d:
Caput ARS
INE כד > 42 unbiliciuene delincatio,ceus nimirumpartis que ín natis obuía esL. ας; bic
4 uene [edem notat que umbilicum fPeclat, D uero fedem qua bec iecortineritur, C cy: D
uero ipfius iniecoris Jubslantia feriem vuditer exprimit. L^ude ctiam quinti libri figure buc
maxíme fpeclantes ueniunt examinand« , trígefina uidelicet, que quatuor tabellisfoctus inuo^
o lucra cum ipfo foctu proponit. Dein fecunda eius librifigura que umbilici portionem ex ΩΣ
nís ferie reliclam oslendit : ac infuper uimbilici uene כ c9» arteriarum, c9 urínarij meatus כ qué
fectus urína peculiariter educit. Prater alías eiufdem librifiguras,que umbilici uenee ín iecur
infertionerm oculis Jubijciunt nimirum duodecima, eo uigefima.
IN
1 enavum cy,
tem iplican»
קת feries quo,
amodo 01/00
da.
"Ad fenem 4
lationis uen.
ait , im libro d.
Geclone ue «
"ATUM ΟἽ av^
feriari
V euava
dis uten ful»
0127/2117 7/0744
7:4.
Tec
ga.
VF mlilici ue +
πα ducfus,
"tenait du
cus.
V mlilici ue »
zi& 47207
vum ufus.
294 ANDREAE VESALII DBRVXELLENSIS /
0 "
; א ה QVINTO libroorgana fcctuípeculíaria perfequuturus, illum" tri
\
a 01
bustunicís leu ínuolucris in utero ínuoluí contineri audícs,quorum €X [pesa tabe
tímum 6106 χωρών, Latini uero fecundínam & fecundas, interdum 8€ 5
Y . , - . 0 HM
loculos, uti & ipfum uterum,;appellát. In hoc quum infans utero gerítur, "d
" uenarumáarteriarumqQ ín uterí fundum pertínentíum fines terminantur, 5 ssfilibug
m β acuclut ín nouas uenas arteríasQ ceffant, quae numerofiffimaramorum Ὁ»):
Qui unl. Ee 3 ferien extímum illud ínuolucrum digeruntur. V טרס ha ac arteríce ex infi-
utna Cy atte.
^ nita propemodum ramorum feríe fenfim ín pauciores collicuntur, ac mutuo coeunt, uenze
quidem uenís,artería aute arteríjs femper unitze, Ex hísramis rurfus inuic coéuntibus gran-
diores paucioresq tantifper coftituuntur, donec tandem omnes uenz ín duas finíát uenas,&c
artería ítem in totídem arterías," Vena acarteríacad hunc modum ex fecundína collectzc,reli & νοις
quas duas fcetum inuoluentes tunícas penetrant, quz etíam ἃ uenís ramulos per illarum mem. Ν.
braneum corpus excurrentes mutuantur, C'uum ueró uenz ad umbilicum ufque prorcpfere,
moxín " unam coéuntuenam : ἱπτὸ fübinde etíam una tantum uífitur uena, fimulatqueà fecun ,, fi-lbg
dinaabfcedit. Haecumbilicum íngreTa perítonzco adnectitur, furfum confcendenspatulae z. |
iecoris fcí(Turze" ínferítur, quae dextrum mucronatze cartilaginis latus;in anteríorí iecoris fede ε: Ια,
homínibus habetur, & foraminís cuiufdam aut meatus modo hancumbilici affumituenam, »f3.29
cam( per iecorís fübftantíam! uerfüscauam iccorís fedem deducit, non proculà porta uena: Ff /
* caudícis exortu, Atque íd fcduló ínter fecandum uenit expendendum,ne fi obíter prímum ue Ὁ "n d
nz ín iecur ingreíTum fpectes, illam inter gibbum cauumg iecorís medíum ínferi exiftimes,& 8 einjdcnt
nonaccuraté id íccorís foramen ín homíne(cui íd príuatím obtigit) expendas. INonnullisani ^^
ntalibus,ut catulis,unusaliquando & alter ramus in mefentertj" centrum;ab hac ' uena príuf b fim
quam íecur contingit; porrigitur. Quod propter quacdam Galeni loca ín libro de Fcetus for- ; κι gg,
matíonc, ubí ís íecurante cor,ex huíusuenze ductu formaríaftruít,non Íegniter animaduertí
uclim." Axteríc autem umbilico infertze deorfum ad' ueficze fundilatera porreciz;" ramís ma Keep
gn arteríz poft praecipuam fupra os facrumarteríze díuifionem continuantur. Arterío ením 7/ M
umbilicum ingredientes,illis maenze arteríae propaginibus uníuntur, quas per pubis offium 15 fig.libs
foramina ín crus defcendere docebímus, ^ Vimbilíciuenze beneficio foetus enutritur,& arte F-
ríarum munereipfius ínfitus calor reficítur. Caeterüm quando ínfans nafcítur,hzec uafa fimul M
cum" meatu quo ex uefica inter intimum & fecundum fcetus ínuolucrit, illius urina effertur, κα fig lbs
abobftetricibus iuxta uentrem " przcfcinduntur, bruta autemanímalía dentibusabrumpunt &-
inuolucra fetus plerunque deglutíétía. Quod horum uafori in corporcadhucreliquum eft, MU
temporis 106006110 exareícít, membraneumG prorfus reddítum, inftar funís fuam cauitatem ocu,
deperdit. C'uaautem fe&tionis rationehzecnon modo ín fcetuum, fed & fenum anatome ob... 8
ferues,in quinto libro ubínutrítionis generationis organorum fectionem perfequar;proli- P is. , 5:
xéaudies, Ne ueró מס in abfolutis hominibus à nobis practermiflam quisarbitraretur,hic us
umbilíci uenze quemadmodum iin illis apparet, memíniffe uolui, Ab umbilico igitur ad íecur
uena cxporrígítur, quz iecori, quemadmodum diximus, ínferítur. Atque haec omnia in ali^
quandiu natis arída acuclutí neruea, multo adipeobducta uifuntur, in fcctibus ueró ab alijs
uenis nihil uaríant, Nuncitagtempeftiuu erit? magnzcarteriz diftributioneaegredi." Venae $ ו
0 DASS ES ; ᾿ À do. : eap.
ením arteríalis fermone tantifper intermittam, donec fimul ' arteríá uenalem pertractarejinte- v fictas.
grumerít.quippeoperzprecium eft,fermonem utrifg cómunem ínftítuere, 5 2 fictas
MAGNAE ARTERIAE DELINEATIO- פצזד סך
NIS, QVAM SEQVENS PAGINA PROPONIT,
characterum Index.
Se RUIT T e np mage ex finistro cordis finu exortus,quam Ariftoteles ἀορτίω
uocauit co quo d neruo[am ipfius partem ,uelín mortuis con[bici poc dicerct, inflar uagíne
fortaféis quam Macedones ἀορτίω uocant . V7 erim «drífloteles banc cum caua comparans,
ip[am minorem uenam mincupautt.« 717 Grecorum uocant cam. μεγίσίιυ, ali fimpliciter. τα,
χϑαν, alij illi, nos magnam dicimus arteriam. INonnulli vurfüs uenam uocarunt , quo fan^
guis impetu per corpus diffu[us ducitur. Quidam «trabum interpretes audacem uenam, alij 2
neruum pul[atilem uocant. T^ erüm corum uoces temporum iniuria omes corrupte leguntur, |
quemadmodum apud FHàaly interpretem»quí babet,eam« AT isloteli auritbiam uocari. Quam^
uis interimín bebraicis Affabum interpretibus,omnia fere partium nomina cx Grecis ita cor |
Tupta le :gantur jut nostre etatis medici ea :fonant.
B,B Dux
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IIL 295
INTEGRA TO TIVS MAGNAE
4 ₪ 7 4 eB OMINIBFS 8,
110105 libere delíncatio כ duobus proxime : fequentibus Capiti
bus communis.
106 ANDREAE VESALII BRVXELLEÉNSIS
D,B Due arterie cordis bafi corotice todo fuccíngcntes.
C Magne arteríe caudicisin duostruncos bipartitio.
1) Ofrteria oblique ad primam [inifIri lateris cofLam contendens.
E Ramus quatuor fuperiorum finistri lateris coffarum interualli foboles deriuans.
F Ramusper £ranfuer[os ceruícis uertebrarum proce[]us ad caluariam ufque prorepets, c ge
^ miculatim dorfali medullee uicinisis mujculis : foboles offerens.ubi ueroás infiniffrum dure cere-
brimembyane [inim exbauritur illum ab[cidimusPrefentt enim tabula nullum etus membrane
finum expreféimus, fed tantum arteriarum,quas Galenus reticularem plexum [μές boum cere
bris delufus formare arbitratur, feriem mox explicandam. L7 erim fi borum finuum delineatio»
nem expetis, preter figuram decimi quarti Capitis c9 plerasis [optimi libri, non mediocriter
buc ficit figura butus libri calci infuta.
G Sub » finifEro pecoris offis latere ad umbilici ufque : fedem excurrens vamus, d quo furculi díge^
runtur ínueraru coffarum cartilaginum interualla,eo* binc intu[culos pedlori inflyatos.in[u
perin | finislram;qua tboyacis amplitudo intercipitur membrana,cg abdominis mujculos,
EI Ramus pofferiores teruicemoccupantium mu[culos accedens.
I efrtería ad cauam [capule regionem ας ἐπ eius fedis mufculos prorepets.
K Ramulusad bumericum fcapula articulum o fummi bumeri inferíora propagatus,nu/quam in
terim ad cutem excidens.
1, Propago ínmufculos anteríorem thoracis fedem £ntegentes (bara.
AM. Propago fecundum tbovacis latera deorfum procidens, ac iufculo brachium deov[umtraben-
zi intertexta.Inter L ey IM vamulus unus occurrit , corum quiin glandulas ale cauitatem op
glentes diffeminantur.
AN. c Afrtería fimul cum interiori axillaris uene truncoin manum excurrens, ac primiilltfurculi
fub IN mox confpicui;in mufculos bumerum amplexantes propagantur,
OQ rtería fecundum pofteriorem bumeri fedem und cum quarto ín brachium pertinente tteruo ali
quou[que in externam cubiti fedem reuolutus ,ac undique in alto interím latitans,
D Fliramuli articulo cubiti cum bumero funt peculiares.
"Axillaris arteric ramus vadío exporrecdus.
RR. Surculus ab arterie ramo C) infignito uerfus manus exteriora inter primum pollicis os (σ΄ post
brachíalis os,quo index fuffulcitur deductus .
S Ramusulne exporreclusac in internam quoque manus extreme fedem digeffus.
x RFuatiulus mufculis elar. .gitus;qui externum latus poftbrachialis offis occupant, quo minimus di»
itus ustinetur.
W* 2drteriarumin extrema tanuferíes.
Z^ cAmplior afcendentís avtería trunci portio que recla ad iugulum cótendens, in duosimpares
ramos dírimitur.
-X Sinifter diuifíonisin iugulo facte ramus , qui (δ᾽ gracilior est , finislrid; lateris foporalem
cons lituit.
Y,Z Duobusbis charadlevibus dexter ramtus,qui finiffro longe amplior ef infiguitur. L^ erm Y
priuatim propaginem indicat, que in dextro latere pror[us in ca[dem t foboles digeritur.in quas
arteriam 1) infígnitam in finiflro latere diffeminari confpicis, Ceterüm ZL dextram foporae
lem notat, quam uti cg -finiffram c 'rabum interpretes apopletícá c9 * fomnt,co letargicam;eo* :
Jubeteni, co decolationis uenam appellant, que tormina plerofque iugularibus uenis accommo^
dare atitea retulimus,
a Siniflre [oporalis arterie ín v fauctutit vepionibus ín duos vamos diflributio . ac b quidem ex^
b. ternum, c uero c9 d internumindicat : quanquam duo po[leríores bi cbaracleres priuatim ali
quid indicent.
€ crteriarum propagatío ad laryngem.fauces 9 linguam.
d Soporalis arterie pars caluaria petes, atque iuxta bafim caluarie in duos diftvibuta vamos,
quorum alter qui finiftrum dure membrane : finum (fubit, bic qua in caluaviam mevgítur, abtrum
catus cff. quod prefentifigura eius membrane finus non duxerim delineandos , cos poflmodum
cum integra cerebriuaforum t ferie ad frontem decint quarti Capitis, peculiari figura exbibi^
turus.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III, 297
turus.ex qua etiam alterius rami Joporalis arteri& caluariam fngredientis,diflvibutionem pec
tes, 62" ft uifum füerít buic delincationi ex illa characteres adijcies. qui ferc effent L qv, 0
IlbX «Boyd quos bic explicarem, nifi [atius omnino jo ret ftudiofum d cerebri uaforum ferie
tantifper abfTinere,donec cgo illam decimó quàrto Capite perfequar.
b δ oporalis arterie VAI capitis exteriora unplicans. — '
e JDidlimodo c» b infigniti rami propago,penitiis inter faciei mufculos excurreris.
/ Rami b infigniti fub aurís radice diflributio,cuius anterior ramus 0? notatus fecundum fenmpa
g^. ra fertur: poserior uero; cui b infcripfí , fccundum auris posteriora füb cute pariter atque
ille fpaxgitur.
7 magie avteríe;deorfum ad dovff uertebras explicatus.
Lk Propagines utrinque ad ocfo inferiorum coJXarum interualla protenfe , co dorfali quod; me
dulle ac mufculis dorfo "כ tboraci adnatis ramulos offerentes.
1 Septitranfuevfiarteric.
JA eritusne chayaclerum copia integram tiat arterie
delincationem alioquin bic [atis obfcura penitus corrum
peret כ priuata bac offi gie modo utendum duxi, que fupe
9035 ubi fepto tranuer[o arteríe indicate off erutitur jue
lutiex magne arterit caudice diffecfa eft: inferis uero
᾿ς adfeminalium arteríarum,quass q9* κ indicabimus, exor
tum.In prejenti ftaque figura iam enarrandis propagini
bus duas radices pínxi, quum integra arteríe delineatio |
unicam (ut frequenter etiamoccurrtt) tantum babeat. In^
m. dícct igitur m utriufquesaut utíus duntaxat radicis exor^
m,o. tum. n dextrum amum. o furculum in bumiliorem omenté /
P membranam δίς exporrecfum. p propaginem in dextram uentriculi fedem, qua dorfum [peclat,
q. atque inferius orifictum educit,excurrentern. q ramum duodeno inteflino c9» ieiuni inítío expor
v. reclum. r propaginem ad dextram Lfündi uentriculi fedem deductam, uentriculod; «9 fuperiori
0% meinbyane omenti ramulos exbibentem . f bilis ueficule arteriolas. t arteriam iecori diflribu
ux, fam. Ceterim u infignitur >] 7 potiffimum lienem adit. x propago fecundüm po^
y. ferio remuentriculi Jedemsad ipfius ufque elatíus orificium progrediens. y eius propaginis ra^
.g. muliin uentriculum qua dorfo innititur deriuaté. z ramus orificium uentriculi fuperius corona
«. ftodo Cingets. qe YaMus fecundum elatiorem uentriculi fedem inferius illius oríficium accedens.
B. B. grandis in demiffiorem omenti membranam excurrets propagosque ctíam colo inteftino mul
y τῇς urculis implicatur. 7 ] in bumiliorem omenti membranam bíc ad [iniftrum latus ex^
de. Currets. dt (5 V arteríe lienis cauum fubeuntes. € artería Lfiniffram fündiuentricult fedem pe^
). tens;ac uentrículo ipfis fuperiori membrane omenti foboles deriuans. ramuli ab alijs lienem
accedentibus arterijs,in leuumuentriculi latus deproimpti.
^ dn integYa delincatione, {5 ea quà bic indici adbibuimus, aliud ( occurrit,quo infignitur arte^
Tía in Juperioré ac propemodum uniuer[am mefenterij fedem propagata כ «9 [uis propagitibus
ἐπ iefunum inte[Linum c ilium «9* coli partem diíecore ad dextrum renem confbicuam tL [parfa.
c
Dextrumrenemaccedens artería. 0 cfrtería que in ffnitrum rene exporrigitur, מ
Oinislri teftis feminalis arteria. אכ bi. Dextri lateris feminalis arteria.
A. cAftería bumiliorem mefenterij [edem fübietis, ac potiffimum in colon éntefHinum, qua íd à lic.
nis regione ad rectum pertínet,ac dein inreclum intefLinum difcinditur.
wu. Propagínes notantur, que geniculatim lumborum uertebras accedunt, co» in peritoneum eo
mufculos uertebris adnatos diflvibuustur . Dropago autem ad bumilius ) confiffeus ceterís
grandior efLyatque ad abdominis u[que latera frequenti fobole excurrit.
yv Magne arteríe ad os [acrumin duos truncos diflributio. L^erumifticharacleves ctiam με
culos notant, ab bumiliori avteric vegione in ofis (ποτέ foramina deriuatos,
2 Jnterior vamus :finiflri trunci iam dice diuifionis.
o Interiorís rami exterior propago in mu[culos excurrens, qui externam ilium offis [edem eg co»
xeudicis articulum integunt.
l onte.
298 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
7r Intesforísrami 2 notati interior propago in offis facri bumiliorem fedem, ucfícam co ueftcee
ceruicem, ipfum; penem:ín mulieribus uero,in inferiorem uteri fündi regionem,c9 pariter in il
lius ceruicem furculos diffundens. :
ee Ficetiamarterías appinximus,quarum t finis ab umbilico bíc ínter H (9 c ad ínteriorem
príus commemoratum ramum perinde pertinet,ac / uerfus umbilicum αὖ ipfo deríuaretur.
€ [nteríoris rami H infigniti reliquum, quod ab externo ramo trunci diuifionis que fupra 05 "tz
crum fit, portionem afcifcens; per pubis offis foramen in crus delabitur כ inibi in mujculos pubis
os ocupantes digeffum, c9" uo termino cum alia arteria, que in quimtum femur mouentem mu^
Jculum precipue digeritur,ac 4, mox flgnabitur ,coít;c« fede qua e a[criptum cernis.
T Propago exterioris rami Jur fum ad reclum abdominis JL lateris mufculum con[cendens,atque
precipua ipfius fobole umbiliciregiont petens reliquos autem [urculos eran[uerfin in bumilio"
vem abdominis fedem difpen[ans.
U Surculus tranfuer[tm [ecun dum pubis os ad pudenda prorepens.
Φ Sedes exterioris rami,qua is modo íncrus delabitur ac ín uniuer[um crus diffeminari incipit.
X, Ramus maioris crus petentis arteríe in mu[culos propagatus,qui anteriorem femoris [cdem /
biuendicant. .
שר = Ramus ad quintum femur mouentem mu[culum cy eos quiinternam femoris [edem occupant di^
geffus unos ipfius vfurculo cum illius arteríc 0016705 finequam per pubis offis foramen procide^
Q- ve diximussac o infigniuimus.
D Ramnusinmufculos posleriorem femoris fedem obtinentes deríuatus.
ASA Ramuligenu articuli peculiares. 1777600 grandis arteria in poplite reconditur.
O Grandis crurís artería pofleríoremttibie fedem petens.
Ξ Ramus fibula amplexátibus mufculis, precipue autem tfeptitto et oclauo pedé mouttii oblatus.
Z « “7 εογία inter calcem c9 interiorem mallcolum pedis inferiora fubiens.
II íofrtería ad pedis bumiliora accedens,inter calcem cy exteriorémalleolii nonmunqua reflexa.
$ Ramulitibie cum calcis artículo proprij.
Ὑ Propago pedis elatíora accedens.
כ Zfrteriarum in pedis bumiliori fede diftributio. Subféquentibus modo duobus Capitibus non
olum bec cutus indicem ab[oluimus figura conuenit, fed ctiam buc attinet preter crebras quin
ti libri c9" fextieg" feptimi figuras,ca quam buius libri fini fübiungam.cutus characteribus per^
inde atque haclenus fecimus , in interiori margine utemur.
כאזת כ Mo£GNCcZ£. תע הת Ἐκ פ א ק
cipium ἀμοαέ, (Θ᾽ in quos ramos ipfius a[cendens pars digeratur.
Caput X II.
QUO N DO ininteriori margine alicubi, preterquam in duobus proximis Capt^
tibus [cribitur fig. cap. 12. ea fubaudienda esl , qua integram arterie magne imaginem , ante
prefens Caput propofuimus.
T XE:
IN'on prolixt ONGE minorintermedicorumacphilofophort proceres de" eran-
y rdi 7 jj 8/6 המב טכה סוה deuenarum neruorumG príncipijs e(t diffenfio, Hip
4 כ pocrates nang; Plato, Ariftoteles ac Galenus pariter cor arteríarumfon
nem. temacorígínem (uti fane eft) (tatuunt, Quippe erronea prorfus e(t Pe-
lopís Galeni praeceptorís fententía, arterías docens fimul & uenas cum
3E neruis 6 cerebro nafci: non mínus fané quàm à ueritate fimulabhorret
7/7) eius autoris placitum, qui fpurium tractatulum deuenis, Hippocratis li
d μεᾳ bro deNaturahumana ínteríecit, Quandoquídem,ut ctera taceam, cerebrum uítalis fpiritus
Jeenbroneg & fanguinis feruidi acimpetuper corpus ruentís, quemadmodum cor,non e(t príncípium,;ac
x in d arteríanullibí quàm ופט D corde pronafci tur, am plíor occurrit. Deínhzc quoqueilloru do.
MB gmaimprobant, quíarterías ab extremís fummísg corpotis partibus nó fecus paffim oririar-
bitrantur, quàm (i quisab extremis arboru uirgulis illarum initiu recenferet . Verüm ctíamfi
nonphilofophíz modo, fed & medicinze principes corarteríarü fontem flatuerínt, nihilomi.
nus tamen de cordís finujà quo artería pronafceretur, nonnihil inter fe diffentiunt, quum hí
quidem
4 Tota fig
rabuiccap
prepofita:
δ Aet fix
li.6 4.
DE HVMANI CORPORIS PABRICA LIBER TOIT 299
quidem ex cordís medio finu, illiautem ex finiftro, arteríam oriri contendunt. Caetertim hzc
diflenfio de cordís uentrículís finibus'ue potius, quàm de arteríarum orioíne eft. ac proinde
. nmostantum duos cordís uentrículos enumeraturi, poftpofi taomnií controuerfia ex elatiori fe»
E WE de' fini(tri fi nus; cordís,prop ter ipfius bafis centrum,magnáarteríà ἡ oríginem ducere atte[ta^
ojferes ct bámur,ubi tertii uentriculi (^ poft dextra uidelicet membran arteríae uenalís oríficío przefe-
9 fura. Ct) Ariftoteles enumerauit, etfi alia Gialeniín libro de Diíffectione uenarum fit fen tentía,nifi
E io fortéperpera Dexteríoris pro Bínifterioris inibi ín Galenilibro legatur.Vlagna ioítur arteria
» figl.s inhocortu orbicularis eft; achic ipfius ampliflima fedes & durior & cartilaeinofior cofiftít.
L poritir Ipfa autemartería fimulatque enafcitur,* duos graciles promit furculos, quí coronae prorfus
M modo cordís bafim unà cum coronalí uenaamplectentes , cordi fecundüm ipfius longitudi
μοφ; ii, nem "ramulos transfundunt, quorum plures amplioresq inibi (c offerunt, ubi cordis lub(tan.
gnitur. tía cra(Tloruifitur.eftaute id potiffimum ín ea cordís fede,ubi (iniftrum ipfius finum contínet,
5 E. e δ quàfeptum utrique finibus cómune porrígítur.Coronaliumarteríarum ortus poft mem
,קסופ Dranulas confiftit, quas refumptionem fpiritus fanguínísQ ex ipfaartería in finiftrum cordís
b.e E; E finum prohibere, ín fexto libro oftendam, V erüm &fi coronalíum arteríarum parquodam-
E - modo fitamplítudo, ea tamen amplior longiori cernitur, qua ex dextro m agnzartería orí»
E p. Ecijlatereoriginem ducit. unanang híncà tergo dextrae mebranze pronafcítur , altera autc à
poftcríori eius oríficij 1606 príncipiu ibi uendicat ,à tergo pofterioris mebrane à finiftre inte-
rim mebranetergo nulla pronafcéte.Poftcj uerb magnaartería coronales deprópfit,à cordís
6 ἰδ. 6 baGs centro furfum quodámodo ' fub uenz arteríalis caudíce confcendiít, ac cordísínuolu-
E55. crü" perforás bipartito fcínditur, ac' unam ipfius parte,quz grandior eft; deorfum ad quíntá
HperA. thoracis uertebra,, & deínde per reliqu& dorfi fedem detorquetiin omnes quz cordi fubfung
Hi. regiones ramos exhibituram. Atmínor pars fupra cor repofitís fedibus diftribuenda furfum
! 68.11.6 properat,ac ftatím ín pro ereffü afpera arteríze" ínnítens, ac uenz cauz inter membranas tho
E. racem interfepientes fubftrata,, ex finiftro ipfiuslatere? ramum diftribuit oblíqué furfum ad
duo ui, prímam finiftrilaterís coftam exporrectum, quí quídem quà pulmoní accumbít atque finiftrac
prefentis thoracem interfepíentí membranae alligatur, nullas deriuat propagínces: uerüm fimulatg pri
I^^ mam thoracisattigit coftam, ab humiliori ipfius fede" propagínem deorfum diflundit,que co
ἢ E ftarumradicibus attenfa, ín tría quatuor füperíorum coftarum (iniftrilaterís interualla fingu-
las foboles fpargit:à quibus rurfus furculi ín dorfalem medullam, & mufculos thoraciuerte-
qD. brisq hic ínftratosexcurrunt. Cacterümaab elatiori fede * eíus obliqua ad primam coftam con
ΣῈ. Ícendentís ramí, alía enafcítur propago nuper commemorata multo amplíor,quaead Íeptimae
ceruícísuertebrzelatus oblique repens, ín huius laterís tranfuerfi proceffus foramen fe ínferit,
E. acdeinde per tranfueríforum reliquarum uertebrarum procefTuti foramina confcen dens,per-
«δῇ. «. indeatque Πὰς ' excurrens uena dígeritur, INamín progreffü dor(ali medullzefurculos deriuat
L6cLN. ea fubingredientes foramina, qua neruís emíttendís rcrum Opifex exculpfit. Deínde & mu-
505 (ulis ceruicem híc occupantibus ab illa propagíne ramuli quoque fpareuntur. Cuod ucró
ἡ eiusreliquum eft, (imul cum comite uena per " foramen ín pofteríorí fede fini(trí capituli occi,
71.7 pitisoffis infculptum,caluaríam fubít;atqueín ἢ finifirum dure cerebri membranze finum ex
10-5. haurítur. Praeter hanc propaginem uertebrís exporrectam,' artería quam obliquéad prímam
» p. finiltrilateris coftam contendere diximus," alíaab anterforí ipfius fede pullulat propago, oblí
Gc quiori ductu paríter fuperíoraanteríora quepetens.Hecetením pectoris oflis fummum acce-
FI. 5D. dens acfinifirzthoracem interfepientis membrane adhzerens,declíuis perfertur (eccundàm pe
&oris 01118 finiftrumlatus,quàipfi coftarü coarctantur cartilagínes. Fic propago in eofdem
0461, omnínoramos digerítur, ín quos" uenam πὰς repentem difpenfarí retulimus, preterquam
»figl*. quodnullze foboles àpraefenti propaginecut£ accedant;nífi forfitan obfcuriffimze ín mamille
ΩΝ corpus pertíngant. Cyuà ením haecarteríoe propago pectorís offi exporríoítur, ucrarum co»
ftarum cartilagínum ínteruallís ramos offert, à quibus 811 ramuli ín mufculos affureunt cartí^
lagínibusincumbentes, Deínde & ab hac propagine ín fui laterís membranam quee horacís
fip. e ampli cudí nem ínterfepit,& in * oelandiumin iugulo repofitum, furculí míttütur. C'uodautem
F. ipfius" relíquum eft, fecundüm finiftrum mucronatz cartilaginis latus thoracís cauitatem ín
mát. oreditur, & recto hicabdomínís mufculo fübnatum,ad umbilici quodáamodorceeionem pro-
eof cedít, in progreffü utríng ad partes abdomínis ramulos offerens, & iuxta umbilicum inplu
misto. res diffectum foboles ' alteríus arteríze termínos refpicit, quam hucab imo furfum contendere
> docebímus. Vbi arteria obliqué ad prímam protenfacoftam, hactenus cómemoratas edídít
ו propagines ;finiftram adíturaaxillam,& * mufculum perforatura dorfi motorum fecundi pa
c, rís finiltru;ab ipfius elatiori parte priufquam e thorace penítus labítur,notatu εὐ dignae ma^
: | 2 gníu
Arteria oy)
tus fédess
Cervozali ἘΣ ΩΤ
ferie.
Caudicis ave
Te ibartitio.
"Afcendentis
Partis [Fries ,
dc binum a?
teri ad fini,
Ji later pyt
71471 cofLà ob»
ligué senden »
D
να axil
lavi petentis
portionis fe
Ties.
4710786 vàs
znus, curus pul
Jumante bra,
cbiale explo ,
TAS.
αὙ זעונ א
0
γε.
Series maro,
corporis be-
LU
Sinjfiva [5o
74lis.
890 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
gnítudínis" ramum deríuat,quíin pofteríores ceruicem occupantes mufculos ad occipitiui
uíque difcindítur,nullibi interím cutem fubiens. At quum prímüm illaartería thoracis cauíta
tem,& primam coftam 616 amp uícinor axillz redditur, ex pofteríori ipfiusfede' ramum
ircunqueínfionem fpargitin cauam [capulze regionem, & eíus fedís mufculosabfumendum.
Pofthuncex fuperioriipí ipiusrcgíone* alíam, fcd non 4000 craffam ,depromitfobolem, que ad
humericum fcapulaarticulumi iuxta fummum humerum & fcapule gibbum in ramulos díge
r icur,quorü unus cum ' humeralí uena ubí adhuc ín alto reconditur aliquoufg prorepít , Huic
foboli" alius uccedít ramus , nonnihil demifliàs ab axillam petentearteríaenatus , acín mu-
fculosanteríori thoracís fedi inftratos numerofa propaginum fobole digeftus, Dehínc'ramu
liínglandesaxillee cauitatem opplentesab hacartería admodum rarifpareuntur, Cyuínetiam
priufq iquam tota artería inmanuabfumendaferatur,' propago quadam thoracis lateri expor. p
rigitur,potiffimumí ín" mufculum excurrés, cuius beneficio brachium quodammodo decliue
dorfo adigitur," Quod pracfentis artericíam fupereft," axillaríuena concomítatum,;ac in bra
chíuim procedens penítíüs occulítur,& primum * eracilesramosínternze mufculorum hume;
rumamplexantium fedi, ὃ membranis neruoscontinentibus diftribuit,In fuper deorfumfen. N
fimadhucprorepens,& contínuo ' ínteríoríaxillaris trunco attenía," aliam emittít propagine,
quz fecundüm * pofteriorem humeri fcdem,quà ipfi cubítum extendentes mufculi adnalcun,
turobliqué prorepitad externum humeri tuberculum contendens . Hzecením propago unà *
cum" uena quam Πὰς duci retulimus, & deín cum? quarto brachium petente nerio ad exter-
nam cubiti edem pertingit, € fub mufculorum capitibus aliquouftg deductus ceffat,qui hic
abl numceríexterno tuberculo principii ducunt & partim radij, partim autem brachíalis, par-
tim uero díeitorum motibus famulátur. V biautem finiftra? manus" artería has foboles dioc
fit,inter ^ duos cubitum flectentes mufculos recondita, ipfistp ramulos przcbens, ad medium
cubítiarticuli flexus prorcpít, hic utrínque ^ ramulum ipfi artículo exhibens, & mufculi cubi» 6
tum flectentis pofteriorís " ínfertioni innitens, bícip fubinde pulfum euidentem edens. Hinc
artería inter mufculum fecundos quatuor digítoru artículos flectentem, & ' illum quítertio
corundem digitorum artículos flectítymeroítur;ac ubí nónihil per cubiti ínternà fedem prore
püitbipar tito ἤιε unum ramum radío, " alterum ulnze exporrieit. 601 fecundiim radium
fertur,cuíusq 2 pulfum indies in eerís exploramus,nó procul à brachialis radice fobolem ἄς,
riuat,quae fub* tendinibus pollicem extendentibus ad fumme manus externam fedem procur
rítín' mufculos díge(ta, qui inter primum pollicis os & poftbrachialis osíndícem fuftinens
collocantur. Quando ramus radío exporrectus illam emifit fobolem, unà cum tendínibus di^
citos flectentibus " tranfuerfum brachíalis ligamentum tranfereditur, & fub" dilatefcenteín
fumma manü tendíne, fimiliter ac^ uena huc pertinens & " neruus quoque íllíattenfus ín tres
ramos diffcinditur,quorum unus ín duas diremptus propagines internam pollicis regionem
acceditóecundas ucro dede ramo ice πω ὃς fedem inaplicate Tertius autemindivifus
nam fummz manus fedem 7 interim "unam. illi Mid porrigit, qui exter
num latus pofibrachialis offis occupant, quo mínimus digitus faffülcitur. Rami ulnzeexporre
&ímotum haud manife percipimus;nifi homo admodu gracilis ac macilentus,aut magno
pulfu proditus fuerit, Quippe INaturautomnes propemodum arterías,hunc quoqramum
retinet, tendinibus magis quàm is quí radio exporrigitur, occultatum, atque ítanuíquam ca.
rum portionem Natura ín cutem confpícué emittitquemadmodum fobolesà uenis paffim &
frequenter perferrí prius commemoratum eft. Vlerito igitur nullam ín extreinís manibus à fo
ris aliam à nuper dícta, quam pollíciacíndici afcripfimus reperíesarteríam, quía ne mufculus
quidem unus inibi cófi(lit. Atinterna regio quoníam pluribus eft fcpta mufculis, ídeo multas
quoquearterías fibi uendicat. Ad hunc Tàné modum" prímusarteríae maenze partís fuperio.
Ya petentísramus diíuaricatur, quí íad pr imá finiftri lateris coftam contendit, * Maiorauttam
pliorg afcendentís arterize partís portío afperae arterize" innítens,rectà furfum ad * elandium
íniugulo repofitu properat. íd enim arteríze huic fimiliter ac uenzleciuli modo fabiternitur,
ac ipfius beneficio ramorum fcifTio í reis innoxié ferendís promptíoreflicitur. Quum ucró
inhuncmodum artería furfum tendit;príufqua elatiore pectoris ollis fedem füperat, adhucin
thoracis amplitudineín" duos ímparesramos findítur." Sinifter, quigracilior eft (amplus ta
met & ipfnonnihil oblique ín laeua deflexus,furfum cum" interiori tugulari fecundàm afpe
2
rz arterig finiftrülatus per ceruícem exporrigitur;ipfatp foporalís cíus lateris artería cenfetur.
At
bu.
זו
kk.
l f. cáp.
4,4.
mL.
n intcr Let
M.
oM.
10 Prüf,
Pu.
qN.
v fi.ca.6tt,
D s pata [ib
t "i 6 cá. d
d:
u O.
1 fi cap.
25 li per Y.
uerfus P.
2 fi.ca.6p,
X 23 6
11 ib. 4.0,
4 N.
b ému(ta,
enr.
€ pP.
d 8 uf. tdi
No mu[culi
iR.
וו
0
|76
8 ta.Y.
m 4 muf.
ta.£,
p jücup.u
lib. 4. cha:
44
48.
r 500,
tur becu
ta T.
sx.
t A muftg.
»f.
u D.
x V.
6 ע
R fuper Y»
6
E
4 6 fi.lib.é
₪ σ᾽ 8.
b x.
€ fi-ca. 6$.
aut. [pecia
potius ulti
mani fi, bue
ius li. baci
fede.
dY
cum ci
cbara-
ibus co
01.14.
ilia G.
(4.6 F,
lucit G,
G.
p. cap.
1
> dullam per * foramina neruorum gratía in uertebris fculpta, ac dein ad
* autemarteríx truncus uertebrarum corporu finiftra fedi quodammo
Y / ] f ו /
> doínnítens, deorfum {δ fepto tranfuerfo quà id undecima ποτα.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA '"LIBER 18% 0%
Atdextcr ramus fini(tro craffior, fimiliter furfum tendit: € (imulatg: prímam thoracis coftam
contígít,ex dextro ipfius latere" arteríá promitín eafdem prorfus foboles difciffam,quas ἃ ra-
mo,qui finiftrae manui offertur, pullulare fcripfimus:ad fuperiorü uidelicet coftaru interualla,
ad tranfuerfos ceruícis uertebrarum proceffus, ad pectorís os;ad pofteríores ín collo locatos
. jmufculos: & utrem ín paucacontraham,in eofdem omnino ramos digeritur,in quos finiftrae
E ] r H : , ,
manusarteriam definere commemorauimus. 0 8 dextrítramí adhuc fuper-
m . M H SA)
εἰν, γα είς {Π| congruit? ramo,quem fecundüm afperzarteríe finiftrum latus prorepere pau
ic. loanté diximus.atqueís hàc porrígitur, ita ut ille dexter ,fecundüm afperze artexize dextrum la
tus furfum confcendit,ac huius laterís foporalem cóftituitarteriam, quse uti & finiftra. καρωτὶς
nuncupatur, Quum autem finiftri laterís íoporalís artería (períndeac dextrí etíam) ad fauces
u(que" pertíngit,in duos diffcínditur ramos, quoru grándior idemá ínteríor fauces 6
moxlaryngi 86 linguae propagínes deriuans;ad caluaríze bafim" properat:príufquam ucró ín
" H , 3 . ו H nm ]
; caluaríam mergitur;ín duos ímpares deducitur ramos. 1013102 per " peculiare foramen nulla
concomitatus uena, caluaríam ínibi ingredítur;ubi glandula cerebri pítuítà excipiens in quo^
dam offís cuneum referentis " finu ponitur.Hicramus mox ín ipfo ingreffu utrínque fingulas
' emittíitpropagínes,ac" unam per " proprium foramen ad naríum amplitudine dífpenfat, quae
^ fuo extremo inter na(i cartilagines,adeoQp ad nafi ufque extremi ita cum aliquot facici arterio-
lís deperditur, ut tactu etíam ipfius motum ínibí percipiamus.' Altera propago in latus fini-
* ftrum dure cerebri membranze multipliciter difcinditur,' ipfum autemarterie corpus duas
. illas diffundens propagines bípartítur,& caluarize bafi fuffultum, itaq díuifum ínanteriora
nonnihil tantífper repit, donec denuo ipfum colligatur. Subinde ucró huc ufque nó díuifa, ne
" quecolle&arurfus,fed (implex proríus fertur. Vtcung aute fit,fiue fimplex huc pertíngat,fiue
príus in duas partes diuifa hícferurfus colligat;inibi" infignem utcung ramum per " fecundi
neruorum cerebri paris " foramen adoculum δέ interíorenr temporalís mufculí (edem {τίν
7 M os 10% m . b σε
* buít, Quod neró ipfius" reliqui cft;durá cerebri membranam " perforat;ac" partím in tenuem
. cerebri membraná; partimad finiftru cerebri uentrículu confcendíit, plexü ínibi faciens quem
fecundínis feu extímo fcetus ínuolucro tum comparabímus, quando cerebri uaforum feriem.
*- (eciido ab hoc Capite perfequemur. V bí etíam paulo diffufius que íam poftremo loco c6me-
& morauírepetam," Alterramusarteríz partís,uti dicebam;ad caluariam ducte,cum ' coniuge
. uena ín pofteríorafecundüm caluarizebafim fertur , &* ramulum" mufculís ceruícis uerte -
brarum anteriorem fedem occupantibus , iuxta prímae fecundzeqg uertebrarum ínteruallum
offert.ac deín caluatíam íngredítur:& ' commune foramen cum" fexto cerebríneruorum parí
nactus, (imul cum uena ín finiftrum feu fecundüm durz cerebrí membranze finum exhaurit,
Porró finiftra: foporalis ad fauces " diuifionis" exterior gracilior ramus, genís feu buccís
?ramulumofkert;penitius latítantem." [nfuper ín duas propagines fectus, * unam finiftro tem.
pori, alteram fecundüm finiftrzaurís pofteríorem fedem digerit; pullum etiam edentes fenfi
- bilem. Atg ín hunc [ἀπὸ modumafcendens arterice pars ín ramos finitur,
-4MPLIORIS DESCENDENTISQFE M-4
gne arterie trunciín Juosramosferíes. — Caput. 2X 111.
RVNCVS magne arteríz deorfum ad thoracisuertebras" explícatus,
ab infima ipfius 1606 qua uertebrís incumbit, nonautem lateribus, utrín^
que" propagines ín octo ínferiora thoracis interualla deríuat, quac fimili^
terac uenz cóíuge carentís ramí fecundüm inter.
ualli ductum ad coftarum ufque cartilagínes ín ue
τίς coftís prorepunt,fpuriarum uero coftarum ín-
H.AG fg
gura portione
arterie d ter»
4 . terualla excedut, ἱπ רת 0 כ 130 magis quàm 6
1 ₪ {1 E ut aliquo pa-
> ipizecoltze pert nentes. Ab his propagínibus ramuli ín dorfalem me- ו
לס
hec vano.
Jlavit intera
lisex poslerio
vi ibfius fede di
gerit.
mufculos uertebris thoracigy adnatos fparguntur , pari omníno ferie
quauenam cóiugis expertem diffeminari fuperius proditum eft," Ipfe
cís uertebrze corpus refpicit, extra thoracis amplítudinelabitur,ac mox
utrobiquefepto tranfucrlo* unam offert propagine, quae ín pluresfecta furculos,in humifío
rem feptí fuxtauertebras fedem praecipue deperdítur, foboles furfum ad fepti elatiora adeotg
εν fm(ta qna. gl. πε ipfum
Dezxrit Ivas
chiunt berens
avtería,
Dextra fopo
ralis, ^
Soporalis ad
caliaviam fer
γίες,
"A! dinferiona
co[Lavitintev;
ualla artevuce
€ LAC] febtun
tra, fuev fun
arteriae,
"Mortevie ma,
gne vamio,
HCEUPL, ecu,
bilis ueficula,
uentriculun,
lienem, duode-
nit et coli βάν,
tem acceden,
[1232
302 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS b; fib.
ipfum cordis" inuolucrum quà id fepto adnafcítur (pargens, Poftcommemoratas propati^ cbe.
nes maenaartería;ex elatiori fui corporís fede; unum promíttruncum,ramos in uentrículum, ἱ .-
iecur, bilis ueficulam, lienem,omentum,& duodenum ínteftinum, & colon quoque וגו uen- tera d
trículo idexporrigítur,ad huncmodum offerentem. Pracfens truncus fimulatg; " prodijt, 613 וו fi
tori [edeinferioris membranae omenti fuffulcítur, ac in duos magnitudine propemodum ze gilla
quales ramos diremptus;hüc' quí eracilior pauló eft dextrorfum," illum ueró qui modícé am ἐμ
plioruifitur finiftrorfum mittit. Dexter ramus uenz portz ín " elandofo corpore, quod fub 1; 4 f
uentrículi po(teríorí fede huic omentimembranz íntertextum cernítur, adnexus, furfum ad. ἐδ. s ud
iecorís canum contendit, ín medio ductu ex humilíorí ipfius fede? furculum inferiori omen- Wee
timembranze, ipfity adeó colo ínteftíno hfc deríuans. Poft buncab elatíorí parte" fobolem ier pagg
uentrículo exporríoit, qua ín pofteriorem ipfius fedem qua ís dorfum fpectat;pauculís ramu- we pote
lis digeritur.Ex humiliorí rurfus fede, dexter arteríe ramus ad íecorís cauum tendens, duas de pe
nuo profert foboles,? Vnum cum uenz portze ramo inteftíno diffundit, quod duodenumap /;,—
pellamus,fecundüm cuiusmedíam longitudinem & aliquou(quead ieiuni ínteftini initium ca. m w.
foboles porrigitur. ' Altera nuper commemorata paulo amplior,ad dextram fundi uentriculi Ma
fedem retorquetur,& fuperiori omentí membranz innexa, ex clatiori fede in anteríora & po^ 55,
fteriorafundiuentriculiramulos frequenti fobolefpargít, períndeacab infriori fua edealias p p.
inomentifuperiorem membranam ducit. * Atquehzecarteríoe cum portae uenze ramo Πὰς ex bo
porrecto ad medium fundi uentrículi ceffat. C'uod ueró dextrae arteríze rami adhuc fupereft, ;, fe. liy,
poftquam ab emínentiori ' duos infigniter exiles furculos bilis ueficulee tranfmifit,in " ramu. Rad T. au
los aliquot fectumad iecoris cauum terminatur, non admodum alté in íecorís fubftantíam dif 'sfrillk
feminarum. * Sinifter ramusab arteríze caudíce prodiens, quem * dextro modicé craffiorcem
cíIe dicebamus,inferiorí quoque omentí membranze ipfius elandofo corpori committitur,
coníungens feuenze portzeramo,in tot quot illefoboles digerendus, IVlox enim praefensarte-
rizeramusab emínentiori fede^ propagínem uentrículo qua dorfo innititur oflert, quce pri-
müm*" fobolem unamutrinque ín medíam uentriculi fedem eius quze dorío incumbitregío-
nisexporrígít.deínde furfum afcendens, uence portz " modo fuperius uerttrículi orificium co
ronz inftar appofitiffime" cíngit,ramulos uentriculí corpori & graciles furculos ftomachi
termíno,quo 15 uentrículo continuatur, diftribuens. Inter reliquos autem ramos " unusfccun
düm uentrículí fuperíora dextrorfum exporrectus, uentriculi humilíus aditorificium, furcu-
los quoque in progrefTu anteriori & pofteríori fedibus uentrículi depromens. * Sínifterarte-
ri ramus]lienem potiífimum accedens, ab humiliorí ipfius fede ' propaginem ín inferiorem
omenti membranam diffundít,quae paulo poft exortum ín duos ramos inuicem ualde didu.
ctos difcinditur,numerofam arteriarum fobolem deorfum ín nunc díctam omenti membra.
nam & colon ínteftinum propagantes. Hacediíta propagine, finifterille arteríce ramus fini.
ftrorfum magis ducitur, & uenz ipfi attenfaerítuin duas diffunditur arterías : & hae rurfus in
alías tanti(perdirimuntur,donec" frequentiramorum ferie lienis cauo fecundüm rectamline-
am implátentur.Priufquam ueró omnes arteríz ín lienem ceffent;ab humilioreparte eius quae
demiflioremlienis fedem adit, plerunque ' ramulus inferíorí membranae omenti offertur.
Deiíncepsab illaartería que ínfimze lienís arteríze proxima eft, priufquam hacc ín lienem de:
perditur," propago pullulat,qua fuperiorimembrana omenti fuffulta,dextrorfum ad uentri,
culi fundum contorquetu,fini(tramq uentrículi fundí fedem perreptans, genículatimramu,
losanteríori & pofteríori fedibus, ac deín fuperiori membranze omentí foboles fpargit.Itcm
abalijslíenem adeuntibus arteríjs ' ramuli enafcuntur, quí (iniftrum uentrículi latus illo pror-
fus modo adeunt, quo à uenis lenem petentibus propagines eódem pertinere, fuperius com-
Preciburt ygemoratum eft. Caeterum à magnze arterize corpore, paulo inferius quàm" truncus cuíus
Jenerum 4 im feriem abfoluimus, príncipium ducit, ab elatiorí quoq corporis parte" aliapromitur ar
cedens avtee 5 : יצ % ois ; ,-- ^
vis, tería,quze in fuperioré mefenterij fede in plurimas foboles diffufa;uence portze modo excurrit
sc.ucrümfi
bec inqum
to libro fpe
are ufum
cft, rccurri,
toad magi
ncm porte
defcriptio,
nis.nc bici.
mius in fo»
tando fim,
(f
u t.
xu.
ym
po
m m.
n fininte
gra arterit.
delitieattoe.
dcin cofules
3.456,78,
aliquotd; fe
quentes lib,
iniciunum,& ilium & coli inteftini parte,qua à iecorís cauo ad dextrum renem ufgipertínet. 5 figura,
ומ 695 Dofthancinferiüs paululum ab utroque magnzarterize latere, ^ ampla educitur arteria in fui ^ -
"7 laterisrenem? queadmodum & uena,tranfuer(im prorepens.Hoarterize ín renes integraeab 5 m.
fumuntur,uixc uenarum modo ramulos notatu dienos in? pínguem renum tunícam diffe, 4:ofilibs
Seninels αὐ vminant. Infuper ab artería fini(trt renem accedente, ac demiffiüs plerung, quàm ca quz fini Ro
>" ftrorenioffrtur,prínciptum fumente; femínalis artería no enafcitur;fed frequentiffime(ut& 55, —
dextri te(lis "artería) ab arteríze magnae corporeorígínem ducit. Aliquantulo ením humilis tz55/di-
quàm dextrze femínalísuenze ' initíum à caua exurgit, ab anterioríartería magnze fede femina s. dd
lium arteríarum" exortus pendet, que ipfo ortu inuícem fünt contermínze: ac dextra quidem 5...
caua
εἶπε [be,
tur figu-
is, utt ₪"
ibfequen,
tpleraq;.
1 f. lib.g
gh.
εἰμ(ας f.
d
TT
'iuf fig.o.
«tuf. fro.n.
«ct 20 ἢ.
lib. k.
46-59
inferius μ
Offendit
2010 22;
d» 25 fg.
lib.c.
gor
Heec ut et
tam quo,
ie arterie
'eriem ab
ultima
petes fig.
ib v, γον.
t fi. cai8.
"t. ch4.z,
sc.
fimjlrii v.
m.
ἀν 4d p.
[ES
pe
ἢ. ep. 6
is fi. ἴω
5».
z accedit
ad r.
fi. ca.6.
8muf. t4.
6
ויה
0
Vortum à
e
f^
£t
ἢ τ'
ému(c. ta
il. cad.f-
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III, 3o3
cauzeuenze corpus" tranfcendens,dextrze femínali uenzeattendítur,quouf(q pubis os fuperas;
ἃς ΕΣ magna perítonzi cauítate excídes, ipfi uénze permifceatur;atq; cum illa anfractus eyrostg
efformet, quorum bafis humilior uc fedes füperiori teftis rcgioni implantatur;ac teftis lubftan
tí & hancproxímé inuoluenti tunícze ramos praebet. Ad hunc quoq: modüm finiftra femína
116 artería fini(trze congreditur uenze,& ín mulieribus quoq! arteríarum feries ^ earundem ue-
narum diftributioni penítus congruít, Vt fcilicet medíaarteríaruim pars ín teftes adeat,femína
1307 uafa conftítuat;" altera atitem fundum uterí im plícet, Enarratis hactenus propaginibus, “πάλι ογὲ
᾿αἷία fuccedit,inferiüs quàm feminalesarterías;ab anteriori ctíam magnae arterig fede principi »«ej fe
ducens,& in humiliorem mefenteríj fedem díftributa . Quandoquidem hacín colum intefti "rene
num,quàà liene ad rectum ufg inteftinum prorepít, ac deir in iplum quoqi reum imprimis
digeritur. A pofterioríautem ו magna arteríze fede, qua hec uertebrís committitur, 44d ludos
genículatim" ramuliutríngzad fingulas lumborum uertebras promuntur,quiin dorfalem me verra c
dullam SC mufculos uertebrís hicadnatos excurrrunt. Atque huiufmodi ramuli inuicem feré ^"
amplitudinis ductusd fpecie conueniunt,fimodó "unicam utrobíg propagin£ cxceperis,que
quum czterís infignior multoG craflior fit;ac iuxta facri 01718 fummum przecípue prodeat, no
folüm mufculos uertebrís attenfos accedit , uerüm tranfuerfim per peritonzeum abdominisdg
mufculos ad lateraufqp abdominis exporrigitur. ' Hactenus magnaarteria ín lumborum Hass) τε οι τ
ἂν . 3
, ; , E Y ו PE ene [füpra 2
neuenz cauz finiftro lateri fuccubuit. quum ueró facri offis principium attíneit, uenamQ con ? a
à
ΟΥ̓ ΟΣ qiu
Ícendens,ín ὃ duos grandes truncos ínftar Y adhuneémodum A inuerfi bipartitur.Fitueró fi fio, arteries
tus huíus permutatio propterarteríoe dignitatem. Quum enim haec dignior nobilior&g cenfea Jwerc«en
tur,non íimmerító ipfam magis quàm uenam recondií;occultari,& in alto corporísferrí, ac de ו
mum íníurijs ferendis pertinacem efficí, fagax rertt Opifex uoluit . INe ucro 116 כ excarnioffis
facriínítio in dorfi motibus artería promptelacdatur,fuperpofità príusarteríam inibi uena fu
periore effe,illami hanc confcendereuoluít;ut uena ínftar fübfterniculi cuiufdam arteríae fub
deretur." Caeterüm príufquamueng cumarteríjs ín crus delabantur, quum íam facrum os tiafa
füperarüt,uenae arterijs füperiores uehuntur:arteríaedg סט digniores funtfub uenisrecon
duntur, Ramíueró quíà magna arteríacfupra facri offís ínitiu díuifiore prodeunt;uenarum ra
mís exactilTimé correfpondent.Si' exíeuos forte furculos fecluferísquíab humilioriarterize fe^
de,quà hzc prímüm bipartító fcíndítur deorfum ducti, acoffe facro (uffulti, ipfius * foramína
fubeunt,hac dorfalem medullà pofteriorem( facri ofTis fedem petentes. Ατῳ hae interdü adcó
infignes occurrerüt,ut fectíonu rudes has uenas efTe arbítrarent, quae ín rectí inteflíni fine, feu
anum definentes,feculentu fanguinem nonnunquá expurgarent. 'Sinifter ítaq;,quemadmo. 7
dum & dexter huíus fupra osfacrü fact diuifionis trücus,nó procul àdiuifione ín duos gran. &/is/z
des partítur ramos,quoru'" interior" exteriori eracilíor eftacilico duas à fe diffundit propagi RM
nes,quári unam rurfus interíore; altera ueró exteriorem doctrinz ftudio nó inepté appella-
bis.Exterior (imul cum"uena ínter facri os & ilium os, quà heecínuícem dehifcunt;in exceríora
tranfuer(im exporrigitur,& frequentiutcung fobole mufculos ilium os amplexantcs;ipfumg
adeo coxendicisartículii implícat. Anterior aute ín uírís ueficg fundo, & ceruíci ipfius fcu peni,
& paucas admodi etíant podici (oboles difpenfat . In mulieribus ueró, quibus πους propago
grandioruifitur,ínhumiliorem fundi uteriregionem numerofa ferie di(tribuitur.INeg ís uterí
duntaxat ínfitu calore refocillat,fed & fcetus מ סט quando is utero gerítur, Dein hzc propa
- go praeter urert, etii muliebre uefica, & uteri ceruicéramulis quibuldá intertexít. C'uod ínte^
* riorísrami quibínas nunc explícatas eduxit propagines "reliquueft, deorfum repit fui laterís
"arteríam,quaein umbilicü fertur,admittés;" Arteríze etenímab umbilico fecundum fundi uefi
. czclatera deorfum ductzeacín natis homínibus coríacez ínanesd reddite, ín (ui lateris ramum
inferuntur," ipfi'uecontínuátur,quem modoab interíoríillo ramo reliquu effe deorfumdp ferri
16008. [snang nó minus quàm uena ipliattenfapubis ofTis " foramen petit, Príufquaueró íd Peces
tranfit; propagine affumitab externo truncí ramo, ubíís iam ín crus eft prolapfurus.Pracfens 7 ₪
ítag ramusea propagíneadauctus,per pubis offis foramen ducitur,& in 6108 foramen id
occupantes,& illos quià pubísofTe principii fumuntdifperoítur, períndeac' uena pubis offis
foramen ranfiens, Ac quemadmodu heciuxta medii longitudinis femoris extremo quodam
ipfius furculo alteri uenze ín "quíntü femur mouentíü mufculum difpenfatoe" cómiícerur,íta fa^
né & pracfensarteríae ramusfuo finecumalía" coit arteria;quam illi mufculo à maxima crus pe
tenteartería diftribuinon ítamulto po(t fübijcíam.Exterior nang; ramus finiftri trunci eíus' di
uifionís,quam fupra os facrum fieri díceba, per inguína in luum crus? defcendit : anteaquàm
ueró perítonzeum permeat, ' propagínem furfum perítonzeo exporrígit; quac ad rectum abdo
minis fuilateris mufculum accedens, furculos ín conterminas fedes tranfuerfim utring; dí gerit.
| ₪
304 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ipfeautem furfümad umbilici ufque regionem properans , ín ramulos diffcínditur,* quíarte»
ríz códemà pectoris regionibus tendentísramulos fpectant, ac mamillarum cum utero cümu
nionem(fi modo arteríarum beneficio alíqua fit)przebent , Quum uero grandis artcría in crus
defcendens perítonaeum fuperauit, ramulum ad pubís offiii commifTuram míttít, qui exiguus d E
efbneqaut có tendés" uena in multas foboles dilpergitur, quari ne una quídé cute fübit,nili for. ας, E
τὸ exilis quzepíam ín penís ínuolucrü diffundatur.]n crureaüt arteríamodó uenze fubiectajip ג β Ιϑ,
lag uenaucluti propugnaculo munita," rami ínanteriores femorís osamplexantes mufculos Ἂν “
digerit, quí etíam(i in frequetes fcinditur foboles, nullam tamen cuti ex porrigit. Deíndeà eran = «indi
diarteria" alius educitur ramus,in quintum femur mouenté mufculum,& eos qui internam fe- rim fcduo
moris fedem occupant mufculos;ad genuufgs quodammodo ín propagines fparfam , & qua- pu 0
dam ipfius fobole illius" arteríze extremo 'commiíxtam unitamq, quam per pubis offis foramen ₪ ₪
ín crus pertíngere fcripfimus.Caeterüm ipfa grandisartería fenfim deorfum prorepens,fecun- p ;.
düm femorísos íta conuoluítur;ut ab anteriori inguinum fede" inter duo inferiora femorís ca- 4 *-
píta in poplíte confiftat;nufqua non" uena grandiorí que crusaccedit concomitata. In hoc per 7 ^
femoris pofteríora defcenfu,artería" propagínem educit, quae ín mufculos pofteríorem femo. ἐν βία. jo
τίς fedem occupantes excurrít,& aliquoufg cum 11115 uenarum ' pro paginibus deducitur,quas 85 =
uenam efformare docuí,quz per genu flexi feu pofterioré ipfius fedem ín furg cutem fparía fo KA
bolepertíngitarterig interím nulla propagine ad cut£ emergte, At grandis artcríaín ipfo po» x τι
pliíte;utidiximus,recódita; utring propagint emíttit ínalto quoq occultatam, & ín genuarti ^fi. 0 6
culi latus penitius digeftam. Vbi uero artería tibíam fubíreincipit, ab externo ipfius latere ra^ ה
mum diffundit, ש[טכ ₪ וט exporrectus inter feptimum & octauum pedis motusautorum" mu r«d.e.
Ículosreconditur,atq ín reliquos quíanteriorem tibize fedem fibi uendicant,foboles ultra me x ^»-
dium longitudinis tibíz digerít.ipfe autem arteriz" truncus ínter capita duorum prímorü pc- ₪
dem mouentii mufculorü repens, ínter quartu pedis motui opificem mufculum,et duos quO «v.
rumbeneficio ultimi digitoru lectunturartículi, ac* quinti pede mouentíum occultatur,neg 6 5 Ἷ
multumá'lígamento membranco fibulam tibíc offi fecundüm totam fibulze longitudine coL Bn %
liganti 61173 δ fub mediolon gítudinis tibie in duos'ramos dírimitur, quorum ínterior ínter. οἰ rcv.
calcem & tibi os pedis ínferíora fubit,unà cum mufculorum tendínibus humilíora pedis πὰς f τ4 1.4,
petentibus.In defcenfu interior illeramus* furculum tali cum tibiaartículo offert, η pedís uero u—-—
plantaínter' mufculum fecundos quatuor digitorumartículos fle&entem ,& " tendínes quí E B
tertíos artículos fle&unt" repofitus;in duasprímüm partitur foboles , quarum una duplicira. b:st«b.T.
mo inferiorem pollícís adít fedem:altera ueró in progrefTü ín duos furculos digefia ,unumad --
ו 0 indicem deríuat,in duos tamen príus deríuatum ramulos:alterum ueró farculum ínterno late f a mifi
Pu | ri 1 סוס 10 digitifedis;indiuifum offert." Exterior ramus illius quz ad medíum longítu. tabo.
! / dinis tibíae fit diuifionis,inter fibulam & calcem pedis inferíoraaccedít;unà cum tendínibus fe. joo A
ΠΕ Ῥτίπιί δζ octaui pedem mouentíum mufculorum.atque híc ín duos mínimos digitos &exter 75"
| num atus medi) 11070 diffeminatur : in ipfo autem ad pedis inferiora progreflü,tali cum tibía. o».
| articulo propagínem przebet,&" aliam hac longé grandíorem digerit, fub interíorímalleolo P*-
ad principium illorum mufculorum quí pollícem & tres dioítos ipfi proximos ín externum la 7 -
| | tus abducüt, Haec propago ín fuperioripedisfedemotum etíam edit tactu fenfibilem . Verüm. μόμι fiba
Ϊ utuenarum pedem fübeuntiumferíem "הו fuo loco relatum eft , íta fané & arteriae ἀΠείδα, «4 o
V Ro PUR tío inibidifcrepat:quippeinterdum,neg íd infrequenter" obferuabis omnibus dicitis furculos n
offerrijab illo ramo quem pedis inferiora ínter calcem & tibíam petere díxímus,illo qui fibuloe tima deli
ו exporrieítur plantam non accedente. at tuncab artería ín pofteríori tibize fede recondita,eran "πανὶ ἔβην
| | disramus per' membraneum ligamentum tibíze offi fibulam , quà hzecoffa inuicem dehilcunt m
ἢ collíeans, inanteriorem εἰ δία fedem pertínerzatqueinter eíus fedis mufculos occultatus πὰ v.
tH cum eorundem tendínibus per" tranfuerfum ligamentum ín anterioretibize fede confpicuum, vta.
| 0 infuperiorem pedísregionem deríuatur,mufculis illis qui dígitos in externum latus abducut,
RUNE I PLA quodammodo recondítus. Atq; hicramus interdumligamentü íd membraneum tranfit, mox
MM e EP M fub genuartículo;ubitibize os à fibula prímüm dehifcere incipit, interdum uero íuxta ínferío-
BLEU ERE M remtibíz fedem,prout nímirum" ramus quem artería tibiam fübíens, uerfus octauum & fepti xx
AR VIDT mum pedem mouentes mufculos dígerit,aut demiffitis fertur,aut elatis ínramos difTectus cef
| | fatautetíam prorfus deeft. utrumq enímacciderereperi,quum fummo ftudio nonarteríarum
1 folüm,fed & uenarum neruorum feríem prímüm difcere,acfubínde tum príuatím , tum pu»
TAI blicéoftendere,ac demum híc ueriüs quàm dlegantijs defcribere fum conatus,
| | VENARVM
|
ε Ζηνὶ In
crure feries,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA. LIBER III, 305
FENO( REM «2ΚΤ ΕΕΙ.ΖΤΕΣΜΌΏΖΣΕ
cerebri feries, — Caput. X 1
DECIMIQVARTI CAPITIS FIGVRA
DECIMIQVARTI CAPITIS FIGVRAE
eiufdemq characterum Index.
DRCOZESE INT 1 figura muda uaforum cerebri deli
incepta priu[qua tlle penitusin caluaria merguttur. Cere
briuafa nó ad ד βηπ offendat ea nibilominus quores alioqui
Tis fubijciatur,ac d ' [T'udiofís in diffectionibus próptiüs obferuetur,
vá mibi perfuadeo > ANe autem ramorí frequentia pleragi obfcus
uaforum feriemCnifiquandoque res fecus exigat) delincatatt co
propemodum feptimi librifiguras buc quos [Declare ac ab interiori tar. «gine ad illas lectorem
ablegandum,perinde ates ad figuram buius libri calci infuendam,
. LI " ..
bonitu,d uenis avterijsds
22 tabula fing ula cere
00010 06
71001.1)
"1171775 duttaxat lateris
i»baud preeterics ottines
A Interior fugularisqua iam caluarüe proxima eft. B S oporals arteria,
JD. Prima caluaríampetens uena, C Secunda μοι, F Τεγείαπεπα,
E Quartaucna. G Quinta uetia. Εἰ Sextauena.
K Prima caliaríamíngredíensartería, 1 Secundaartería, 12 "'ertíaartería,
AM. Dexter.fcu primus duree cerebri membyane finus.
JN. Sintsler dure cerebri membrane finus, quem fecundum nuncupamus,
O PPrimico fecundi finuum con 1greffus.
Q.D Tertiusdure membrane finus.
Q, T'ertij finus finis o[[co comt';J[us | סוס דסי olficTus organorum fedesintevdiuiduntur.
R. Quartus duree membrane < finus.
S,S Ductus a dextro yr pullulantes ac ín duree fenuísis membranarum fedes,que illis proxime
: fuit, excurrentes.
TT Duclusextertij finus latere intenuE. diffufi membrana, quos folüm abtriücatos depingere licuit.
L^ Ramulbab infimo tertij finus an igulo £n cam duree membrane partem deríuati,que dextram cce
rebripartema [inistra fetun igit.
CX T'ertij finus farculi cum illis commifét uafculis,que per uertice caluariam fubingvediuntur.
/ Y,Y Exigue
Sex uene cal
saviam ex alte
20 latere in-
gredieuzes. |
306 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ΠΥ χέρι propagines αὖ clatifimo quarti finus angulo, n dure membrane fedem alíquouft ex^
currentes que dextram cerebri partem à finistra bic [upra cerebellum ínter diuidit,
«4 Dudlusadextro quarti finus angulo deprompti,qui in duyam cerebri membrana, qua cerebello
hic incumbit,ac dein in tenuem c cerebelli co: cerebri membranam díffunduntur.
b Dudlusa quarto pendens s fínuac fecundim totam longitudinem, bumilioremás fedem eius duree
membrane partis propagatus, que dextram cerebri partem a fínistra dirimit.
6 8 7 a commemorato íam ductu in diclam quog; dure membrane partem deríuati.
d,e + quarto y finu propagati duclus;qui uenarum prorfus modo tenui membrana fuffulei fccundum
cerebri longitudinem fupra callofum cerebri corpus ducuntur. «Ac unus quidem qui d infigni
tur parti dextre cerebri attenditur. AfTter uero € notatus Jfinistrce parti exporrigítur.
4% וכ 7 propagatus.
nr JDuclus f. notati propago per cerebri anfractus .g»rosds in bumillimam dextri cerebriuentrt-
culi fedem pertingens,ac cum bac afcendente artería,quam y notabimus;co£ens.
b. .Duclus f notati propago retrorfum repens , ac multifariam in tenuem cerebelli membranam.
dilJectus.
ὁ Precipua quarti finus propago.füb cerebri corpore fornícis cateve'uc modo extrudlo, ad in^
feríorent u[qi ; fedem tertij uentriculi cerebri procurrens.
ἃ Propagtnis + notate in duas partes difJcclo.in qua I partem indicat dextro exporreclat ce
Lm vebriucntriculo, m uero cam que finiftrum σα, βίο; abtruticata cernitur.
n J'ertíe caluariamingredientis nene : furculus, ad auditus organum exporredtus.
0,00 Geries finus dure membrana in quem tertia uena exbauritur., cuí perpetuo finus attenditur , in
quemte rti arteríe ramus v notandus abfumitur.
pp Propaginescorü quos iam ultémo cómemoyauimus :finuum»in tenuem cerebri membrana (φατε.
4 JDiuifío tertüe ς᾽ maxime caluariam ingrcdícntis artericfimulatque ín caluaríe amplitud
nem mergitur.
v amulus tevtíc arteríe quiin dure membrane fimum abfumitur ,atqs fecundum cerebri latera
excurrit, 0200 4.
/ JRamulus per proprium foramen in narium amplitudinem digeflus c quod amfurculo t fnfígni
f. fo nafi extremum accedens.
uu JDuo grandes ami eius díuifíonts cut d infcribitur.
x Propago ex grandium illorum ramoruim;quos τι "כ uw tiotautinus;cottuper. fecundi paris neruo
vum cerebri foramen ad oculos potiffimum excidens.
Propago crafsior dicli modo congrejfus,quee duram cerebri membranam perforat «C Inox in
duosamos bipartitur BQ', in Ignitos,
Ramus propaginis & notatein tenuem cerebri membranam i frequenti fobole bic difper fus.
y Ramus propagínis « infignite dextrum accedens cerebri uentriculum,eo plexum cfformans,
δι quiextino ofoctits intolucro confertur quid; bíc δι notatus con[bicitur,
R
בי]
VM fuperiüs uenze ramos caluaríae bafim ingredientes recenferem,utrín
quefex eos obferuarí relatum εἰς, Arteríarum ueró fcriem perfequens,
utrobíg ctíamtres arteríarum propagínes caluaríam fubeuntes enumera
4 quz per tranfuerfos ceruícís uertebrarum proceíTus confcendens, calua.
& kj riam petebat. Secundaac tertía internae iugularís uenze" rami erant, τιν
Efi za rd nus qui cacterís caluaríze ímmiffis uenarum propagínibus craffior am.
plior&uifitur;ac pcr" erande foramen, quod etíam* fexto cerebri neruorü pariparatum eft,
caluaríam íngreditur,prius ' propagínem ín anteríorem uertebrarum fedem uerfus primamet
Íecutidam ceruícis uertebrá diffundens . * Alter" peculiari foramine íuxta tertij quartiQg ' pa-
ríum cerebríneruorum íncífo utens,caluaríam cítraarteríee confortium fubit, * Cuartam ue-
τὸ uenam externae iugularis fobolem effefcripfi, quae ' príuato foramine caluariam petit, " ubi
Aimítans futura poftremz partí temporís commifTürz iungitur , " Quínta demum illa eft,
quam per “ foramen ἢ fecundo cerebri neruorum parí ín caluaríam porrigidicebam. * Sexta
autem & ultima caluaríam fubintrat per foramen ín octauo capitis offe exículptum , quod co»
rum
αἱ, Ac" príma quidem illius enarratíonís uena, propago ca cenfebatur, Ἶ
4 Dfi.cape
16 Ν. ulti,
fif.
b ΗΝ
7 cducti.
cc.
d s fi. t.
12 [itc
22
b 2,5 fi et.
.קד
iuxta Q..
iia fili.
LK.
ἃ E-ulti. fre
125 f 6%
גד
m 4, s fig.
c4. 6 li «C.
n G.ult .fí.
alter ramis
atn
0102 f «Cd.
1215.1 G.
bia fili
G.
q H.ulti fi.
«ltr vamus.
2
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. 307
(4.15 rum " foramínum quz odorís gratía celari putamus ; maxime antícum & erandíus quoque
ας cernitur," Primaartería quum magncarterice feriem perfequerer;illa occurrit, quae ב וצו cum. "די rri
If. prima caluaríam fubeunte uena, per tranfuerfos ceruícis uertebrarum proceflus furfum 37701, ex «fero lere.
litur,atque fimul perídem foramen cüm íam dícta uena ín caluaríam mergitur, Carterümfe, 7 0
, cunda & tertía,' rami foporalisarteríae cenfebantur. " Vnus,quem uenz coniunctum per fo TN IPIS
> ramen nerui fextiparis cerebri caluaríam ingredí, atque" propagínemad anteriorem ceruicís
^ ucrtebrarum fedem deriuare díctum eft." Alter ueró,qui commemorato nuperramo am -
' pliorapparens,abfque uena comíte per^ proprium fibiforamen caluaríam petit. Atque huiuf-
ἢ. modileréarteríarum uenarum queín altero tantum latere caluariam fubeutium eft numerus;
> quaautem ratione & ferie ínuicem commírtantur & coéant,rurfus que dirímantur;ac uariéín
x. cerebrí membranas excurrant,hic enítar perfequi,id ante omnía monens , nullam prorfus τιον
ἢ namautarteríam ín cerebri" fübftantíamad eum modum intexí,quo pulmonibus,líeni;icco^
τί, ἃς plerífquectiam mufculis eiufmodi uafa implicarinoutmus . INam uafa cerebri membra? C4,5,; f,
Ἢ nis duntaxat contenta, paflim cerebro accumbunt, uix que ullibi ipfius fubftantice adnafcun 0]
, tur,quemadmodum ín fermonís progrefTu audietur diftufius. * Dura ígitur cerebri mem. Por
0. branaubi quadam ipfius" portione inter dextram et finiltram cerebri partem confiftit,ac deín r png
U^ ^ ubiínter cerebrum & cerebcllum implicatur,penítiusq uelut feptum quoddam fübíntrat, (i2 ipfas wena ^
-, $, nus quoídam exígituenarum modo oblongos;& uenís caluaríam petentibus capacíores : fed 75" modo ca
> ínterímuenarum modo neutiquam teretes exiftunt. Verüm horum finuum cauítas fecundum ἂν
ipforu du&us longitudine in(inuata;tríanguli fpeciem exprimit:inon quidem cuíufuis, fcd qui
, tríbus coftíslongitudine paribus,& ín(tar quar
τὰς partís círculííncuruatis con(tat. INeque rur
* fus críanguli coftarum oblíquítas feuincuruatio,
ΤΡ, inomnibus finibus eadem exí(lit, nam haec ( utí
pofteaauditurus cs 1183110001 tríangulí íma^
gínemrefert;cuíus unaco(ta extrorfum oblíqua
tur,reliquís duabus introríum flexis: alicubi ue-
ro tríaneuli forme cauitas hacc accedit,cuíus tres :
coftz zequalíter íntrorfum obliquantur. Praefentes finus non folüm uenarum ufum,fed &ar. Due cerz-
eríarum quoque praftant, quanquam íd à Galeno czterís que dífle&tionum profcfforibus bri membranae
haudanímaduerfum fuerít, quum illi hos (inus venarum munere tantum fungi arbítrentur: oae
ilib.7 neg finus cosarteríarum rítu pulfare euíaorum fectíone, autuulneratorum infpectione obícr mi feclio,.
E uauerint. Quinetiam ipfis nó uidetur perípectum fuitfe,in iftos fin us S ucnas & arterías pari
circum ter exhaurirí, fuam'que quam amplexantur & contínent materíam infundere; uenas quidem
0.0. faneuínem craíTiorem,arterías ucro uítalem fpiritum fimul cum fanguine ímpetu per corpus
EU diffufo. Prater iftos finus,in dura membranze fmplicationibus finuatos, haec? alios quam-
jjig.u. plurimos obtínet:ex quibus ( quemadmodum & nuper commemoratis )" frequentes ductus
íntenuem cerebri membranam,ac cum hac quoque ín cerebri uentriculos excurrunt, quí om^
iD. nes exacte teretes uenís (imilíter,cauítates exigunt. non tamen uniuerfi parem anímanti ufum
, i probent, quum nonnulli uenarum paríter arteríarumt munere fungantur,alij uenarum dun-
da taxat;alíj arteríarum. Atque hzcambo,cercbri membranz ínter relíquas corporís partes pe« Cuiufrodi
9 M. culíaría;rara, & príuatafortiuntur,candem nímírü cauitaté ductum'ue arteríae € uenze pariter. »45i ag
E munus obíre,& interim ipfos ín membranarum corporibus ductus feu (inus negruenam,nedg. "rz ιν
"ud; arteríam proprie cenferi poffe, uerüm proprías quafdam implicationcs , actales omnino fiftu "^
cista. "Tas finus'ue, quales quis formaret, quando ftylos craffiori cuipiam corio fecundüm ipfius
D. craffitíem in longum, quafi uenarum finus , extructurus impíngeret , Cuapropter horum fi
Ὁ m nuum aut fiftularum, aut cauítatum , gut ucnarum , aut arteríarum (i maus feríem enarratu.
idu ro,uariénunchac , nunc illauoce, prout negocio accommodum uidebitur, uti , quíd prohi
Eu bebitz Inunoitaquelatere(parením utriufque eftratio fex caluaríam fübineredi díximus ue
jen 15 uU
3. V'TER.QVF E rringulus tam
OMNES füberior quam infemor. tribus. cosflis
3 quarte circuli pavtis modo curuatis con
742 w, 2, 3 infignitis. V evim füpe
07 duo latexa x, 2 intvorfümobliqua-
/ v td gerit, tertium autem 3 vn[ignitum ex
zrovfum. 1nfevio rriangulus tria lateya
1, 2, 3 ποραξά mtror[um curuata exhi
δεῖ.
5
V ene et ayte
pi, Das, & tres arterías, ac' príma uenafimul cum" prímaartería, quae per tranfuerfos cerüícis γί σε γύρισα
. - 7 1 . à /
fili. uertebrarum ducuntur proceffüs , 801106 fecunda הסט 8, " fecunda artería omnes fimulin d« venhra
X y aníus durae cerebrí membran" finus ínitium confluunt , quí ad earum quas modó retuli.
A. o fig.
ne [num exe
: ] ANE ו A5? m haufle y ipf»
musuenarum א arteríarum ín caluaríam inereffüum incipit:ad latusnimírum maxim11n OC^ usá f7nus "
cipítis offe foraminis, quo dorfali medullae uía prabetur: deinde& ad eminentiorem forami, vis
nd. nís fedem , quod fextí parís neruorum cerebri gratia ínfculpitur, — Sinus hic occipitis offi
E femperattenfus, fecundum " cerebelli defcriptionem ex * príoribusuerfus exteríora obliqué
"rg, retrorfum furfum que confcendit, & ilico ín progreflu " quartam affumit uenam ; quam ab
externa
quatuor [rnuit 0 d E E li 0 E f
[fnt cauttates, corre pon et tríangulo trium aqua Ium coitarum , qua omnesex aquo Intror um curuan-
4i a fInib.
308 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
externa taceuláriproprio foramíne caluaríam ingredí recenfuimus. Praefens finus hinc rur-
fusrecroríum modiceque furfum inftar quartz circuli partís protenditur , quoufque elariffi-
pie Cf mam cerebelli partem occípítis offi contiguam attigerit. * Ibidem ením dextri lateris (inuscum
eund: [imus có.
finiftro coitatqueexambobus una communis cauitas efficitur. Ifte amborum finuum con-
greflus occipitisoffi,quemadmodum & finus ipfi contiguus eft,non quídem ad amuffim fub
᾿ elatiffima parteeius futurze quam A affimilamus, uerüm multo" humilíus,& propemodum
.., inmediaregíone confi(tít, quce inter poftremam foraminis , quo dorfalís medulla ducitur fe-
e dem,& dictae modó füturze uertícem habetur, Ex mutuo hocamborum finuum * conereflu,
- alij duo exoríuntur finus loncitudíne & cauítatís forma inuicem uaríantes,quíppe " unuslon
gíor e(t,& caluaríz femper quemadmodum praedicti duo contiguus, fecundum capítis longi
tudínemantrorfum procedit, Ex emínentiflima ením fede congreffus dextri (inus & finifiri
príncipium ducens, * füb elatiffima futur Δ imitantís parte, & fub ea quz fecundum capi
tís longitudine fertur, & deinde fub frontis offis medio ille finus protenditur ufquead * offià
fcptumab octauo capítís offe ín caluaric amplitudinem deducto, Quemadmodum ueró dex
ter & fini(ter finus(nifi mauis illum prímum,huncueró fecundum nuncu pare)ínter cerebrum
& cerebellum quà hzecoffi proxíma fünt,in dura cerebri membrana feruntur : íta quoque ter-
tius finus,quem priorem ex duorum primorum mutuo congreffü enatum recenfui,in Peadu
rz membranze conf(iftit fede, quze dextram cerebri partemà finiftra dirimens , fecundüm τον
Quos f. TUS capitis longítudínem eft eminentifTima, & caluarize femper contermina, * Alter uero ₪
sis, nusex communi duorum prímorum finuum 60 610 pronatus , & qui opportune quar
tus conftituetur,difTectionum profefTores , quantum coniícctor , latuit, Porrieitur autem ab
anteríorifede communis prími fecundíque finuum con greffusrecto tramite uerfus priora ce^
rebri , nufquam deorfum neque furfum uergens, Confiftitenim ín dura cerebrimembrana,
" ubi fecundum cerebellí longitudinem id & cerebrum ad eas ufque cerebri fedes * intercedit,
que te(tium & clunium ímaginiaffimilamus, ^ Quartus itaquefinus fuo ductu cerebcllilon
gítudinem,& dur cerebrimembranz ínter cerebellum & cerebrum implícationem haud ex-
cedit כ dextre & finiftrae cerebripartibus & cerebello aequéattíguus:ac proinde id fibi príua-
tím uendícat, quod fit breuiffimus , & nufquam caluaríze contiguus, Przeterca ipfius cauitas
greffus.
Quir. fonodr
tur.Infimamením coftam imprimit! extuberantior;
TRICANGELI ] ac(ut ic dicam)teres ín cerebelli longitudine promi.
2» cauitati quarzi fimus corvcfbon 2 nens portio : duas ueró fuperiores coftas incuruant
in 1 *dextra finiftra que cerebri partes, hicnó ínacutum,
; ἢ
TRIOANGELFS i fed in obtufum angulum ceffantes,| Caeterüm tres
cauitazi vofbondexs print , fecundi, priores finus duas colas íntrorfum , tertíam extror.
Q7 zerrjj duree membrane [imuwn, 2 / 3 fumobliquatasgerunt. Horum ením finuum cofla
offiattenfa extrorfum curuatur , quandoquidem hís
durze membranz finibus ,& reliquis ipfius uafis feu ductibus, qui paffim per alías membranae
fedes excurrunt, Naturacaluaríam infculpfit," finus quofdam eformans fecundüm femicircu
licauum גוז 61105, quí dure membrane finus ea parte qua caluaríam fpectant, ! conuexos gib.
bosq excipiunt;acadmittunt. atque demum ín caufa funt,quo mínus membranz finus à cal
uaríacomprimantur,ipforum'uemotus quíarteríarum modo fit impediatur. V erüm reliquae
dux tríum prímorum finuum co(te introrfum curuantur;in prímo quídem finu & fecundo à
cerebello & cerebro, ín tertío autem finu à dextra & finiftra cerebri partibus . Fize enim perín-
de ac cerebellum quàipfis finus accumbunt;obtufos & ueluti ín quartam circuli partem extu-
berantesangulos efficiunt. Hactenus itaque quatuor íu dura cerebrí membrana finus enu.
meratifunt;in quos primae & fecundze & quartae exhauriuntur uenac,& primae Íecundacque
arteríze, C)uasucró propagínes,finus hí deincepsin duram cerebri membranam & tenuem,
ac demum ad cerebri ventriculos diffundant,fubfequens modó fermo enarrabit. A* prímo &
nace, fecundo durze membranz finibus, ín* uniuer(am eíus membranae partem , qua cerebellum
operítur, ' πατῇ furculí deriuantur ínftaruenarum finuati& fparfi , Ab hís deínde furculis , &
ipfis dextro inquam finiftroG finibus;extra duram cerebrímembranam" ductus plurímíue-
narum corporedonati propagantur,ín tenuem quae cerebellum ambít membranam , & eam
Probegits quce cerebrum quà íd cerebello ínnítítur,ímplicat excurrentes , Porróà tertío finu" permulti
^77 Sdemtampli ductus utrínqueexlateribus propagantur ,non quídem ulterius in duram cere^
brimembranam,uerüm ín tenuem, quà hac dextram finíftramQ cerebri partes fecundüm εἶα,
tiorem cerebrifedem amplexatur & continet, Praefentes ductus כ quemadmodum & alij paulo
anté
P ropagines
r
5. M,No
eunt ado,
aut 7 filib,
7 4d R coit
finus Pp.
cim Ως
t s fi capis
θὰ Ὁ.
us fi. cái
ו
6
.8,8.7
.s. -
x fecun,
dim Ll fi,
+
30
ו
ו
D,D.
c.7.fili,
7TabR.
47 fig. lig
0,0,0, —
e cuujdent
FAN.
7
mediumR,
6
7
A, A. By
B.
bsfict.as
lix nike
48...
ix fig. lbi
GGC.
17 fig lir.
0.8
ו
הו
15,8.
m8 7
או
n T,T.cfi.
2
0
E, E.unde
etia tenis
membrana
€ cerebri
anfracui
naturampe
tes.
^ V.s fi.
.7 HH.
5X df.
7
1
ib. s f, f.
fi. lb.
.אא
;Y. dein.
4
8.1.7
S,S.
conmi
tdi cum.
fig.li.7.
;omifcen
nci.
3 fi. li.7
5 fi. G.7
μι...
ed.
fig.lib.7
M.10 fi.
7L.
fi.li.7 4
A.atqse-
figure
s fi.cha,
6% in-
€ expert
dito.
.é fi. lib.
71.
6 fio.lib.
7
m. 6 fig.
lib. L.
» obliqué
vfus 2t fer
r.6,7,8
li.7 FG.
0,7 figu.
lib. R.
ante i. 7
25.7 an
ἐν,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER 2 3.9
anté commemorati fi mulatqg tenuem membranam contíngunt,numcerofa admodum ferie ua.
rijsanfractibus peream excurrunt di[pergunturg . Quauceró id fiat ratione , ף 7 ductuum
fit numerus ( quía multiplex ís uifitur, raro eandem retinet feríem ) hic non enitar prolixius
commemorare, quum íd etíam ex cerebri anfractuum inftar tenuíum ínteftínorum ínuoluto^
rum formanumcerog pendeat, Prater hos ductus tertío finu numerofa profetó fcríe , in.te-
nuem membranam diíperfos, " oraciles aliquot furculi ex demiffiori cauítatís terti (inus fede,
in cam durze membranze partem decliues propagantur כ qua dextram cerebrípartem ἃ Πηίτα
interdíuídít , Deindeex elatíffima tertij (inus fede, " tenues admodum portiunculze illis com^
mittuntur uenis, quae ex uertícís cuteín caluariam per " exieuaipfisíinfculpta foramína proci»
dunt. Verüm quartus duree membrana: finus frequentes ctíam educit propagínes,, parí quo-
dammodo ferie perpetuo pullulantes , 6 Quum primüm enim hic finus ad as cerebri ' partícu.
las,quas clunibus & teftibus comparamus, pertingit, atq; íam ' ramulos quofdam exiles ex cla
* tiflimaipfiusfedein eam quog dure membrana partem, quce dextram fedem cerebri à (ini(tra
difterminat,ac dein ex lateribus ín eam durze membrane fedem que cerebelli integit , in pro ^
. greflu obtulit, ex fuperíoríípfiusregíone' propagínem educit cauítate uenis fimilimam , 6
> quain humíllimà díctze íam durae membrane partís fedem fecundüm capitís longítudinem
u(quead" feptum finuum olfactus organorum perfertur כ & ín ítínere" furculos ex elatíorí fua
. fede furfum in eandem durze membrane partem diffundit. Practex hanc notatu dignam propa
ginem,quartus finus ex eadem fede qua illam deprompfit, utrinque Íecundüm dextram & fi.
* niftram cerebrí partem, " unum edít ductum uenarum corpori fimilimum , וטו callofo ce.
rebrí nobís uocando corporí proxímé fecundüm capítís longítudinem propagatus, tenuit
membrana fuffultus, ín progreffu tenuímembranze ramulosalíquot communicat : ac dexter
quidem ductus dextrze cerebri partí;(initer ueró finiftra exporrigitur. C'uémadmodum ueró
quartus finus'ad utramg cerebri partem nuper díctas deprompfit (oboles , (ic “πος ab infima
1 ipfius (ede propteripfius iuxta cerebri teftes terminum; propagínes diftribuítin tenuem mem
branam quz cerebellum amplectítur. Atq; earum propagínum nonnulleretrorfum teníz,fu
períorem cerebelli fedem perambulant." INonnullz ueró per humiles cerebri anfra&tus,qui iu
xta cerebríteftes confi(tunt,etíam adanteríores cerebriuentriculosrepunt,plexui quem illicha
berí docebimus cómifcendae.Czeterüm practer has quarti (inus propagines ductuse, is " alia
infignem & amplam educit propagínem, que ex ipfius ad cerebri teftesextremo recto tramite
autrorfum ueríus cerebri uentrículos excurrit," plexum eHiormatura quem à fecundarum feu
extimifcetus ínuolucri forma, Cirecí χοροεισία nuncupant. Haec namq propago fimulatg 5 quar
to (inu prodit, autubi ipfe finus ín hancpropagínem degenerat, íllapraeter propríum ipfius
corpusàtenuimembrana proceílus quoídam feu membranulas exigit כ quz ipfi obuolutae tu-
tóílliusramosatg: ímplexus colligant;acfufpenfosapte fuffulciunt. Simplex namq & abfque
coniuge ex quarto finuenafcítur, teftium medío füpertenfa : quod ubiattioít, uelut ín? multos
difcindítur furculos,quí uníus retis fnftar ínuícem díríimuntur & coéunt.Hacpro pago " ola:
* dulamcerebri te(tibus innixam,quzà nucis pínex feu turbinis forma 0001270 X Lovdaisy (ἄτας.
cís uocatur, tranfcendit,ac füb' ea cerebrí partícula prorepit, quaeà camercaut teftudinis ἔρος
εἰς הי 040005 Cirzecís nuncupatur. ()uumueró propago,fub illa cerebri prorepens partícula, ad
anteriorem ufq; communís dextri & finiftri uentriculorum cerebrí cauítatís,anteríorem'ue ter.
τῇ cerebri uentrículifcdem " pertíngit;bipartító fcínditur, ' unam partem dextro offerens uen-
trículo, " alteram finiftro. Caeterüm quo'nam modo partes hzeretís femper forma quafi con^
texte, & membranulís ipfis adnatís contentze, " arteríjs códem pertinentibus commifceantur,
opportune fubiunga;ubíarterías fermone ín illos quogiuentriculos deduxero, Acarbítrabítur
fortaífis quifpiam , in hac durae tnembranze finuum enarratione alíquídà me przetermií(Tum,
quod mentio nulla adhucilliusregionisíncíderít , quam procul dubio àtorcularí awóp Gitzeci
uocaucre.Hanc fané non prateríjflem , ] modo certó quaenam pars [τὰ appellata fuerít, mihi
conftítiffet. quippealiquam finuum fedem íta nuncupatam fuiflenon ambigo: fed apud Gale
num non confílat, an" communem prími fecundi dure membranze (inuum congreffum, à
quo & tertíus & quartus prodeunt, itaprímüm Graeci appellauerínt : nim ueró quartí durae
membranz finus? termínum cerebri teftes refpicientem , atqueín uentrículos exporrectum,
uidetur namque Galenus modó huíc,modoó illi parti torcularís nomen accommodare : utí [a ^
néutramquetorcular 0167 nihil obftat . Concurfus ením illein quartum & tertíum finum; fan»
guínem tanquam uínum étorcularí promit. perindeacterminus quarti finus in omnes qas
emíttit propagínes fanguínem difpenfat : adeo per melicebít quamuis finuum fedem torcu.
lar appellare, acinillisregionem con(titucre in qua Arabes fanguinem extra uenas confiftere
m - puta
Ρ γδῤῥαρίπεξ
& quarto,
1220076 ἃ
Quarto [4 ce
vebri perés μὲ
zriculos,
Qi
torcul..;
$10 פהפתפאת VESALII BRVXELLENSIS
putátuntmodo (inuum ac cercbri uaforum [ἐγ ἐπὶ non perturbes : quorum quía íani prímos,
fecunda & quartae uenarum,& ítem duarum primarum arteriarum diftributionem exequu- Ἐπὶ f.
alter vamus i
"T'enie 6416 tusfüm,modo proximum eft, tertíze uerize & arterize díuaricatíonem fübnectere; T ertíaigitur. 00
vit petet we Sena; quae mínor eftínterng tugularis portio, fimulatq? ramulum per foramen ipfi & neruulo. ivfignite,
7 a B : 1 א 0 = m , ,
ferit euidam quíntí paris communead auditus organi tranímífit, caluaríam ingreditur , ac duram
rm.
É 2 ו 52 βοάν
contingens cerebri membranam,in" finum uenae prorfus modo cauatum ὃζ prorepentem cef 15, y, l
fat,quinullamarteríz fobolem in fuijpfius cauítatem admittit,fed paffim alium finum fibi co^ &fgcpa |
mítemafcifcit;in quemarteríae" ramum exhauriri mox dicam," Pracfens finus ín quem tertía ab , ὯΙ il
15 figli.
fumitur dena,uarías foboles in totà dure membranz fedem cerebri bafi fübftratam diffundit, 26
à quibus denuo ductus alíquot ín tenuem cerebrí membranam(utà quatuor illis eràdíoribus .א ^
durae membranze finibus)deducutur.Inter czeterasautem huíus finus propagines per duram 2 : - fi |
menibranam excurrentes,ünà fecündüm cerebri latus furfum ad uertícem ufq cotendit , uence = i
Qu'ste «e modo in multam fobolem deríuata, Ad hanc πος fpeciem" quinta uena per foramen fecundi atur oj
» : 2% : b ] ] , ג 2 - "m
fexie עס טטר לא ἘΠῚ cerebri parís ingrefTa, dein &C fexta per maíus octaui offis capitis forame, quà illi oL 7 .
, , , nti / , נש rs , ; 4
T'enie avt *"l'ertíaartería peculiari tranfuerfodpforamine ín caluarí inereffajin duos eraciles& totídem 1,77
νέγασ ἐν f "m , / . - , MA
2i fer*s. eraffosdirimiturramos. Vnus gracilium,quí exterior eft;tertíae uenze mox attenditur ,& in. bii. fg.
fers fgg organaíncumbunt,caluaríam petens,in proximam fibi durae membranze fedem exhau.. τ τ , , D
bafi
riuntür.Harumutrarumq & tertíze uenarum finibus(quía illi caluaríze perpetuó attendütur) ub 7. 6,
H ,4 , , / / " Tos] . . , ,
caluaríaaptís" cauitatibus cedit, quas ípfi elegantiffime infculptos prímo libro recenfuimus. p ἢ
₪
dura membranz finum exhaurítur,ílli undíg; attenfum & commiífTum,in quem tertíam uena. ri 7.48
abfumí díximus; Alter eracilium ramus,qui interior humiliorguifitur;per" proprium & Gbi pens |
duntaxat exfculptum foramen rectà ductus,in narium amplitudinem procurrít, atcp ín plures. cs go. 18, |
diffectus ramulos; unü nafi extremo offert. Verüm" duo grandes rami ín dextrolatere (quod. 75
ni(i aliud fübiunxero, de (iniftro quog intelligendum eft)nónihil inuíce deducti, S adhuc caL 8 .
uaríc ínftratiantrorfüm prorepunt,& mox in הנוט denuó 60 ,הגו & (latim à 6000 c7 2 ggg
duos ímpares ramos diuíduntur." Minor" commune cum? fecundo neruorum parí forame fi,. crjT.
bíuendicans,tandem cum" uiforio neruo ad oculos prorepit;atq internae temporali mufci Li |
lorum fedi furculos cómunicat?Grandíor autem ramus furfum confcendens,duram perfotat. ῥὶς poda |
membraniad latus'elandule cerebri pituità excipietis . uum prímüm uero ín durz cerebrí. 6.0.17."
membranae amplítudin£ contendit, ín duos denuó ramos partítur,ac horum" unusmultiplicí f. -
fobolein tenuem הכ דוס גד híccerebro obductam fpargitur :' alter ueró ד mebranz por Mx
tiuncula concomitatus , in uaríos furculos inuícé complicatos diffcíndítur,acín cerebrianfra- gf. —
&ustantifper afcendit,dumín humilimam dextríventrículi fedem pertíngat. Híncín pofterio ἢ f. ccn.
raprimüm furfum ad poftremam ufq cius uentriculi fedem fertur, inafcenfü" portiunculi pro. 4 ^
paginis cuiufdam affumens,quzeà quarto durze membrane finu cerebríanfractibusínibi offer. & v, i. utt
tur, Quum ueró hícarterize ramus retis qua(imodo ímplexus,pofteríorem dextrtuentrículi ce fim D
HD e.
rebri fedeni fuperauit,(ecundüm eíus uentrículi ductum ín anteríora porrigitur,donecipfaL ιν.
tera parseius propagínís mifceatur,quam fub cerebrí corpore fornícis aut camere modo extr. πε: fiet
Cto,à quarto durzemembranz finu huc pertíngeredictum eft, Ab hac ítag artería,& dextra. 6 ל ותד לד
Tti
Jliturio.
5G«khi nupertínere,fuperius fcriptum reliquimus. De retículari uero Galeni plexu nihil hic mentíen-. ὡς p,
, ל * dum duxi;quod íam cerebríuaforum feríem míhi perfpectam efTe haud dubitem.atq 1060 mi? (fi. il.
? cíüs propaeínis parte plexus ille ín dextro cerebri uentrículo conftituitur,quem ab* extími foc^ ^ - igit.
2 tusinuolucriforma χοροεισία nuncupari fcimus;íd nomen etíam fubinde tenuí membranae cere; p fig lib.
bríaccommodantes.In finiftro cerebríuentrículo plexus lle conftítuítur, à (iníiftrzefoporarize 7%
ramo,& eódem tendente altera parte eíus propagínis,quam ad cerebri uentrículos à quarto fi e
m
nus modó aliquid confingendum eft, quód nouimus Galenum boum cercbri diffectione dclu a n
«13 JL HU,
Ium,nonhominís cerebrum,uti neg ipfius uafa,fed boum recenfuifTe; Sí enim tertie caluarí ל ₪
petentísarteriz feriem ín homíneexamínaueris,illam,uti ego nunc enarraui,compcries: ínter^ t». fiib
dum tamen unici obferuabis effe ramum, duos illos quos טסט protenfosinuícem 60106 7. : ἀθπ
dixi, (ὐατοτὰπι fi bouísarteríam índagauerís,duram(i cerebri membranam iuxta glandis pítui e
tam cerebri excipientíslatera díuiferis,aliquid Galeni retículari plexui (imile comperies,neque "g.8fi. li.
amplíus hec mca paradoxa admiraberís, quum ea homíni,ut Galeni defcriptioaliquaexparte 77
boui,cóueníat, Verüm haec ad feptímum fpectant librum, quí príncipis anime fedi confecran wo ja
dus,horum uaforum diffecandi rationem lucídíffimé perfequetur, » Le figli.
7% eductum ab H ש Yrez
pentibus fub A, A9 ₪
lib. F,K;Q. | a ואס
bis hició figuramlibri 7.
DE
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER תזז 31
כ αὐ 144.ת שיד 4.4 צצנ 1/5 EE
arteriaucnali, Caput. 2X 77.
PRIMA DECIMIQVINTI
QcFPITIG FIGEFR c4.
PRIMAE DECIMIQVINTI CAPITIS FIGVRAE
ciufdemqQ characterum Index.
DRIMKCA figuraexbibetur nude eo: ab omnibus partibus libere u ne artc ríofce deli
ncatio:cuius orificium apertum finxi,ut tres membrane fanguinem e pulmonibus dilatato corde
2,5. fn dextrum ipfius finum vegurgitare probibettes כ in con[beclum uenirent , notantur autcm ille
fiotís1,2,3.
ES edes;qua arteríalis uea ex cordis dextro finu originem ducit.
JD. Interior arteríalis uence tuttícaquintuplo propría uene tunica crafstor.
C. Exterior uence arteríalis tutiíca peculiari refpondens uenavum tunica.
JD. ofrterialis uetie caudicts ín duos truncos díuifto.ac E quidem dextrum truncum indícat,mül
EP. tiplici fobole dextris pulionum fedibus distributum . F uero dextrum índicattruncum. ( cg
G. G autem infignitur arterialis uene per pulmonum fübstantiam feríes.
DECIMIOVINTI שי אשיי
ץע G.F£PITIS
SECVNDAE PRAESENTÍS CAPITIS FIGVRAE,
eiufdemq characterum Index. ;
HALE C. figura mde omnibus; partibus libere: uetalis arteria: delincationem pro^
ponit,ipfüsds cbaracleres ita [e babent.
m 2 LH Venalis
Jen
ΚΙ,
MM
V afain avte^
γίαγηρι πε
vum fermone ἢ
adbuc reliqua.
312 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
1 , , 4 431) . ? 215 5 « P]
I^ enalís avterie d corde grona[cens initium. FIuius uafís oríficij membrane quiain corde con
Jiftunt,bic :fünul cum uafesut in avteríali uena, exprimi nequierunt,
T Indicatur craftities fünplicis arteric uenalis tuníce.
Pránaucnalis arteríc díui[ío , finul cum ipfius ortu facla.
(Qc. Seriesuenalis arterie per pulmonum fubsTattiam innumeris propaginibus 4
ELIQV A adhucin uenarum arteríarumq fermonefunt duo גו
fingula duabus uocibusà diffectionum proceribus explicantur : acunu af
quidem uenam arteríalem, " alterum ueró arteria uenalem appellant, no» fe
men nímírumab ufu, & appendicem à corporca fübftantía indentes,
Venaitacparteriofa uas dicítur;ex clatiorifede dextri cordis uentriculiin c«fuliel
| pulmones numcerofiffimaramorum feríe díge(tum,fanguinem'que ineo. 96D.
cordís uentrículo elaboratum pulmonibus fubmíniftrans, Atq; hocuas ,, fe
non uenz,;fed arteríz conftat corpore:undectíam quía fanguínem uenarum modo 6/0; 6
uenc nomen obtínuit. quód ucro arteríarum tunicís conformetur appendix ifte ; arteríofaillí
adíjcitur. סיווס alterum 'uasà fini(tro latere bafis finiftrí cordis uentriculi egreffum,fparfa ctia [ὉΠ tins
foboleín pulmones diffcíndítur , acaérem ex pulmonibusín finiftrum cordis uentrículum
dcferendo potiffimüm famulatur,& interím uenarum* corpore conftítuitur , Vnde quía aérís 8587
deductui fübminiftrat,fpiritale& oreanum 6 ἀττοτία appellatur,à fubftantía autem & confor
matíoneuenalis dicitur. Atq íta fecundum corpoream fübftantíam , uas quod ex dextro cor-
dis finu pronaícitur;artería eft: quod autem ex fini(tro;uena. Contrà ufus ratíone , uas ex fini»
ftro inu prodiens,arteria cenfetur:ex dextroautem,uena. Caeterüm quae uenarü arteríarumig
corporea fit (ubítantía, duobus primis hutus libri Capitibus per(trinxi , Quamobré uerb haec
uafa 8C ortu & ufu ac füb(tantize conformationeà uenaarteríatp dicrepent,deínde cuiufmodi
membrans ipforum oríficijs przcficiantur,ín fexto libro qui uítalis animae partibus dedicabi.
tur,exequar. IWobísueró przfenti libro finem ím ponentibus , nemíni mírum uíderí debet, 3
prolixum Caputhicnó fubnedii, quod uenas cítraarterize confortium ín corpus diffufas;item
arterías cítrauenz confortium recenferet. Quandoquidem fi quís earum defideret(uti (ané de
bentomnes)enumerationem,ilico hancex uenarum & arteríarum tabulis,cüm has mutuó con
feret,fr pectabít.Integrae enim maencearteríze delíneatíoni,nuda uenze cauze effigies proportío^
nerefpondet,ambast in eandem circumferentia digeffimus, Cacterüm quo minus hac ín par^
te meam operam quís requírat , ad praefentís Capitis adeo que totíus libri finem , mezc Epi
tomes tabulam impono , qua uenas & ítem arterías mco marte fum conatus exprimere. Hac
enim quum &arterías fimul cum uenís complectatur,etíam lucidiffimé commonftrat,quacnà
uenacítraarteríze confortium, & quae rurfusartería abfq uena coniuge per corpus עו
tur. Verüm quum uenae cauz ramorum feriem in praefentís libri contextu profequerer , non
femelfanéad uenzefectionis tractationem fermo lubens prorupiffet, modo uenam Παίς illíue
parti uicíniorem,modó rem otíorem,camqg autgrandem aut exilem , & fecundüm rectitudíne
undecung hecpetatur,fibrarumQ confenfum huicaut;illi partí correfpondente, enarraturus: ἢ
& non uulgariter aámoniturus,fanguínem ὁ (ectauena luentem,in totíus uenze corporecom
plecti:ídeog non partium uenís accumbentíum fitum , fed uenarum ductum atg; diftributio^
nem ín illa quc omnibus ín ore eft;rectitudineanimaduertendam: itat deuenz fectione agen
dum,atg de utero quopiam,qui hínc inde uaríos proceffus educeret , & ínterím unicus contí
nuus effec, Atfemper quantuüuís ínuítus fermone cohibuí,quum ex uene diftributionis enar
ratione,adeoQ exuenarum effigie cuíuís(qui modo tres euacuationís fpecies, & pracfentís, aut
emínentisaffectus naturam mínímé ígnorct)futurum fit longe facillimum, díenofcere πα πᾶ
uena huic 1110116 membro propínquíor fit,quaeq amplior aut gracilior:deinde quz leuíaut dif
ficili opera diuidi poffit;poftremo, quac fibras & rectitudinem cumlaborantis membri uenís
partícipet.
VENARVM
CHARACTERVM
ure bortione,notauimus.
ortiuncula exterioris vami dicle autea diuifro»
nis ad veliquum accedens interioris vami.
RFielquum interioris vamiper pubis ofrs foram£
in mu[culos interiorem femoris fedem occupantes
dflvibutum.
Sedes qua foboles dicli veligat alzevi uene com
mifcetuy.V. evim lic ex tabula prompte aninad
uertis, quando cy avtevie fübaudiendumefL, quum
y t atteridi cenis.
FExtevioris rami propago , abdominis infriorem
Jédem ad wnbrilicum uf pevvepens.
Vena per fenovis cy tibie interiora fid cute ad
d'gitos ufgue pedis difEributa , cy in progve/fu ua
vios edens füvculos,
Coxendicis anteriora petens, fub cute tamen.
MI ufculos et cutem femoris exteriorem ! fédem oc
cupamtes Üitertexens.
IMIufculiá anteriorem fedem femoris occupant
bus 0/00/04.
Dice mod) uene congreffus cum ea que peru
Lis offa foramen femur adit.
FIGVRAE
Y
INTEGRAM V
NARVM
1% precipua femur betens uena fecundum ₪
moris os veflecZizur,
P'ropagines mufculos pofTeyiorem femoris fedem
occupates, y cutem buius. fdrs ad füvam u, jue
0
«accedentes.
JDiuifio in boblize, atque adeo rami in mufculos d
femoris capitibus bic pronafcentes diflviduti.
AVI aiovis dicLe diuifionis tvunci uena,externam
εἴδεα cutem ad füonum uf pedem implicans-
V ena Cy artevia. quanquam idzon additum opor
tuit fibule exporrecfa,ac inter mufculos latitase
AMI 4507795 dicle diuifionis zvunci TAIIWS , CUEEDI של
ternan εἰδία fedem Ptegenten,ad digitos ufque
uarie fubiens.
Flamus dich tvunci füram ad calcem ufq petens.
Propago grandiovis trunci intey mufculos tibice
anteriorem fedem occubantes, ad bedis ufa fupe»
γίογά Cy digitos di ige/Ta.
"L'yunci grandioris reliquum intey mufculos bo»
Jleviovem tibise fedem fihi uendicantes deorfum ve
pens, Cy inter tibiam cy calcem pedem | fübiens va»
alos digitorum inferiori fedi communicans-
AWHOR TDOLGE
LIBRI
Qr 0 שש 4 ז א 740714 figura cum ipfe am,
וטבש ו bartibus uiri 1007185 ac avtevias omnes propo
vit lecfovi me non incommodaturum duxi,fi mulie
rium uafovum tantam [Eriem broponevent, quáta
2 uirilibus uafrs illa 00757. Quod duntaxat in fe»
minaliumua[ovum ad teses duchu Bezficizur , cy
Sh
FINIS,
ARTERIARVMQVE SERIEM EXPRIMENTIS INDEX.
0,7
313
uenis avterijsd utevumimplicantibus - que omnia
brefenti figura [nul cum muliebri uefca Probo»
nuntur: ipfeds chavacTevumiudex efl eiufmodi .
Famuli à uena cy avtevia in membranam excur»
TEHEes, quà Beritoneo committuntur.
DPortio uene Cy arteric toflem adeuntiun, Jfübe-
viovem fündi utei fidem petens.
Qonmixtio uene Cy avtevis -femuinaltum, que ine
αν byramidis efl cy uavicibus afsimilatur,
Testis frnifley.
Vas femen a tefle inutevum defevens.
Ofézufus uteri fündi angulus quem tas fémen de
fevens infevtionem molituv-
Ed ac fede fandus uteriin cevuicem teYnittur,
400 vegtone 12/75 confifHit ov. Íeium,.
V'teviceruix.
KETic μοίρα ceruix in teri ceruicem Producituy
ac defruiz.
V'afa funt infeviovem utevi fam l; fBdem cy cerui-
cem imblicantia.
Cevuicis uteviovis colliculi.
AV catus urinam é venilus
ueficap deducentes.
*surotduti anti.
4odx2 opium ג μοῦοῦ Ὁ *susqad usp2f סכנ
SAPAAOUSLAOL. 3fu1 wupndio»ad 14014 C) vu2 /f [4
*Su244m220 w (Qv 421uI PAnDi πο
! וזכ 1 2nBap' su2Dua tuapur1 opout »u0102 דכו
“μμὸ gnotauzn smiaedu[ יק כו oPijuoo uno pug p. δ᾽
fet d ansputtif*numb2[oud w321pu1 הנוי ד Pre y
ey win 1untonb'ina2u afemfuraa ndofiuniumoxaop pg] + 4
-uripiou 16 60/2304 | ME
דוו מכ כ 7 up ונקי כ [d
] wepaodo| 4 outta i&Pxax2p Q4sn 4 )עה 2212101 y + uy
-odof 1f» דוו »421 זא ΟΠ ΜΉ ΣΡ soupe sa4PQuda
|
| joSp 2ΚΡΊ 2171 הפ (Ὁ m1:30 sonp u1 51/80 op» anbap*ousod 40/07/08 12um41 סקס 13]23CT 1
EDU LIE: À 2 .
| 4D w2u27 Cunmouquzn * רלט שוכ ד וכוז 78 "4770 umso QNO
| "HU34OD וכ m ougfuafrontod punas »uotup zuBrut $11312d »40142di τ 4 .
"df suoipp uzpf לזיד כו δῆ ποῦ una Pu Jf «uod ונע ipzoo הבכ snounaa 214314 יכ [AT 8
wanffnf ofoppur]8 24.0 דאס s:/di 4*7 Hxapitea ΘΙ 9245 ΦῶΡΙ | 1
s
"so1Pputt2L12 Sopun דיק וניד yruoutm ונקו 0
השש בכ stuougnd wrA3x2p ul ןפ 2421 J£) :4914ב gru
«an 2 Ὁ 2 u3p13upPJO NJ 3 iban ranBif rq 1, υ 22
| 402 ונ d oujzfo1u) ou2ponp v14214P כ νι 4
24140d uon siuoduard zutxput su2un44 A0Ip4PA 7)
'nounaa suo Hngigfip 2uxpu »140d 40u1 AT
ג o45rmuf ככ ]24217 )47 21 (041X2p V MUII21/IL0 2IYP2 1102 שי
0/0 ור apunf up A3x2p* ודוד 4 21% 4230 p ובו פמק 24494UP ונכ sipua לניב 43340נ שו כלוזטכ:י]/, yf P
2 24150 לכונ "042HiL $1p402 1/0 ]טכני
tupA3x2p ופ unggi Pub 5122390 unmouausn Pu2 1 "ppnaunp sipzoo PAX CT ל
| 03 שכככככ Umt21/140 snuafur 9701 va כ tmu] 51.109 TUR יבנ I xepmpa npo sardoPpLE ?
EZ] 1 2 4ἼΜ9}} 1240740 4 r142147 311) ῬῊΦ 1 ΠΡ το φηΓ
tp? ΠΡ ΠΗ “4409 42d לס תא smgimuoto) וכ sfr gp mp Z2
"Stau S) PAP SUID PI fort 5g ₪ 042nw 4900 — X
[ *2u214p sn7a24t0dx2 i ον snnazu 6057140147 rito[utwoo?T | *sifPg stpLo2 op? nbi
*sapaf utnquzigtup uq frq stpto2 114 unupno402 inae; v4 ΧΑ
"sus getfuo)
43 tunidf. ונ sapaf' sIoIpitP? ΦΉΣΩ 342 1
"snudgpoiput
7
כ"ה[ כפצזס/ו unasggrAvQo ut feegfseubesngnavd sanbiae
הנכס של[ כ sten 32 02] um sumo pnuif 2 ud | ₪
| : "pupa 2140d 2u2 1 X
"5449 {Ὲ| ouzporp JIn21fo$t)g קדוד [AT δ
"rg 2/6040 gmaou חנו ןכווןן Ὁ ΟΡ 210207 ד וכוז זוז E
*sa4pim22d. 111130 / 25/4214 הו ו ב
5043/07 ונא 42 naonjonua sui[di npunoz 4231. 120f puja sara yi
"ypssodxs anos osgigun qp puz 4i iff
01140 1219 Δ 4
:זוי νὼ 4 i312 Hmgn2 IUPULL21"1 WILLPUMIT 5 Wu 1 Jj
אצי 15 198 512102 OXUPAL JP1LPA24U1] 1urponb 1423 ou243x2 onf.
| Ὁ sn Joel 12412 ἯΙ gourn *suigo244odxa um snura spart p 4
| , עו חן 4 STITXCIUL
| “ποῦ Sfi» 2:q Ὁ uapaf suzipp smupiu. דוקו $tunuWO2 sr]maang Ὁ
1 "saju2f uapof snupueuPuA21x2423 snt/dt uio znbap "oy x 4rgrulzuznsmmuwon) | ₪
"Puon ל 4
, "STI2111£102 1021110602 571/04 STUPTH
כ חן/!ס* ΜΟΙ ΕΣ שש ig p1xtt כ SIATITIAP $1424. πῆς ας ἘΞ :
kh
402 .6( 2
gap 2422,
"nipuiggo 14013525)p ודוק" unapum wngurnb*sn
EC 7 H avito
ΕΣ 1201471 1?XP2Unp 2T] 4 סו ΠΣ ἐσὲ x2 unnbsi. ה
2/0403 250 usv102i ]הק ב nu2[p4d pmbip ozpi uou A3up21140
ml» 2u2[ unazgrAvqo χα MAIS) 7 שאק onrif yg ypusdpoxsrmofo FI
: $4,022] IUTIIP C) פים
"orato vubzucs140221 1901) ד ד
ziu31U4p PA2d] 7 47
, L € €
«am 190] '4gtf simouqd «on "O q'q'G'G
90י ]זו Ὁ
ΠΡΗΜΜΟΣ oadofpi gn'rarnao[fe 19 0140 onpomuispio) Ὁ
2 “μαι וק 2 FIF
E27 unpas uie "sogupzou vmgo D'spito1p sum 4 4 zu
272/00 tsaA2]ppAPQqa qun4An220 0 gnafrz. mula d vano raa pad NI
"Su2u04. dep 52]
on4rd Ὁ 'sngp2ttodxa PU RA 12UIAA זפ Μ]ΡμΟ ΣΦ
22P 14221]
dod שכ wzojpui 42141 wzp2f snuru uru4212*52]090] gt1U741402102 IuMUPA ל .21:215 כ קוו
51/01 od 2 2201 10} sopa«n[ 2ב[4+0כקקופ + כ> opp. ד וכז ענו δ
94H12 Ut HX 12 44d 4D sttap2140202 Sipun pHA4p £) *sury arr otpursnount T, fi
סי 1 [ 50211141 sonp ul SAPE p 2
כסעזכס0נננעופי 40402: 21b/n 12 qi» pr wnnazu ligar.
! ὁ mj AU
"52
"ogof כ ונס s4rRIUP. * oq
1
* Xapur uinpuaun»osnqnied sin umo» er
ADIZ 2VH NI WANIWO NAWSILOJOVWVHO
*smipfusdf p augigsanui u2po[ figorag Sucaottzosus 4
Ἤ VEL j
* 2400277 Ὁ 51021 sfiQ1OT IO TATIIP NT. $P14224P apoutfnzu2 [γι utu 2» ι»9.. sndaoa 42d 0120 fuos Utupi4224D. o fqv ub μην δι οὐ τή 91.»
%
ILAO ססא 040165 499%4בי 40לההאשע 4צאה NI 24 1104פפנעאת דץץבץי OOH נא 'OLIFSNITUG
צ109%-צ סג VHDH.ILNI WAINXWO צצזצצזצצבגא WNHLI 23 אצצג\א 8A
Mol 4 ₪
את uy mbonb ou 4a yin 24217] 221fot pp ratup תו > gupyimoo] mio] »uzurisamgp 5
"rjfobip o«am ὦ »atfon wapurs 0200404707 | d
*$u2s2d va2up» 15fo stompuaxoa 42 שלפ * 0270040 siuoyfmupsypipnepeguousuT |
"ot fmip 12un42 כ קקפ stor 142} ug P
*saqust2d punuPtofgisfo Vor [1unf γονέα. ge 9
+ הטנ unaoz[ so 424n[ 2113142 Ὁ ono 242 1 9
כ
4X3 5TIQIA2TP] sopor e שו כו £tiPupp ו + 1003407 unoque priae C) ous vf»
*P4od402 זפ 1 2 φῆ» Smacp לי
1S7 Tpgo TIHPIWC 11 079p דופ זי ואו on py 6 m
geununuo2 Duu2[ zuunsnip2 AT. 45
"Su2idioxa ודכלנ ]סואד | wnzofrn sndao» wn[opmpur]ry ΧΧ
"onazfuiunitusA2/7p וד %
כסןצז: tmtiuz42f2p )וכע unso[en μι ρα «5
*snxotfo^ guuoa2[2p uzuc2[ sfpn MaxoCT 4
"smxzyful ופ ]וס לכוס pr ונופ uzuzf sifensetgmigo —
*so gignd pp snfuzofp siuscz[gp ]כו
"ounjonaeuogr21 pp sttusaaf2puua[ sup j1.-— 33
"58392190 סנכן וק 40 2/diToruma ΣΙ 2021 42551t e) 4
*oitzo1 dua styigpAnupp 4) וניד 214214P 22420 קלס Sr[drsndaoswnfoour 4 — 9
"Anzunipz4D2 uzuipnidup rzuozasd pucr pumorvpy ἃ
MURIPIIDUI γι "DPATRMOWOUO WIPUMO 7071 Um] o fita pid oua apipad ₪
4a שבכ כ תעכו snum onb pique τη "Bpseadv vjp2[[ip gre 21g nura Piismugnpovipop TjPIOu זי
זי £3 *ziPuo4d oyuosgusd e ΕΣ */40040 1/di ככ וזכ p21unz uma UI 25541 ATP TU Gy
98/2402 ש4214ניכ כסצ C) sum spun כ וכ nn
"5840 um jpunuof untri214 577
*ruzu sgpuiuz[PA2x2 CT.
ועדת gnputu2f pA2[nu e
* 2142142 £) ῬΉΦΗ Su2p222P 10/9194 UrtA2 [aut 0
«8422141 UPS ונקות 00 $5U34 41x2p i2 1
הכל OA3X2D 1194 214036 42) PU2 1
ἩΧΡΟΤΗΤΙΩ SU2pe29P סע 0 וכע 9104 H2 fiul/Pua 1
"Xepnzo uam npo)
N240[x2 9» 4 rid2[ wotxop Μ] זפ snt/di לקלס Vap'suvzuaad unido] וי vuD» par
untigoau oad2[ sapd sni[di vegrmaf. oub *unqusursg 4022 Y
*5U2pa» ogputo?fstt0221 smuif o2pp Sap*suoziuufupaa unqoputo2f 1feonfuraa πφο וו y
"52tPAOQ04402 Stzonpip umnzofen soqr4pu Aadnu 4 ato 0042300 [oue ui mpur, 5
“ομᾷοι φ ווק 4 140 Aoi 7
ESSA צא X Hm ר רו
]ןוש 913002320
ץ aiunapPndora4dxpeo
107 01 ונפ 2077514004
914P 211.) Una pu {5 $242 S οἷο Ὁ
"uragdug gmowguen ipunf.
ו znb* nuo
ΜΙ τὶ כג )ונד 54 0740 1 "PHüOp
p 7 im2uuan “ρα ui [ Ant
"uapao2r an כ
Ὁ ΡΗΡ וזא ב * Ὁ 2putap עאזזן2+
-tsupA2doud aypiqopaq (Ὁ uojpuadde zum pp P401e212 Suaiqno wntippA 42d sura 2j4ra2um FT
vnd 21[ סי
*suz[[2 pupuyuaD s2135pvAsQ2 154,14 1unnb au € 242umffe s2425prAPqo soutir] sotoumsnu
«ed a4oxnpuoo gpoia uaa yq suados יכות uan gruntuuoo pp PiAPA2Unq ΦΡ ΤΩΡ ΣΤ
*5u212d. ככ Jqpoap ngno PAOHIP SAP DIDA ET
"pp Suunugna igit 43412 nb PAPAS ET
«unqio311 Sm 2umg sniuuen. vnb Mum pp
mo * ambi] ouonpaupop x2 gidiuoud ולע 2uzn קנע 0020023 קחצי
race δι [μι uou תדהא 0 upiuzgap orqqrod 1/40 sumas 1 7 vun suz1d 40142720 »mdrog
+ ו x gum 21} + סוס d 4% 2 להני E
$
pun suaipp untidio20 C) gt2mm422 40/49 »
ἔχου ἐμὰ ןופ סאק סו NT
0 snnaau Suae τ
גנ umzonazu supd 1442420 אכוד κι} בכ
"SHAA2M SM344294 433X3(T — 9f
1343/00 *
vap suse] sifuav) קחשנ en] snffofgp ogg tennasu astxzp Μ49429 MLOTA2U STAP d 3X2 y
*suupLpduuo otonjonui snif וס uaub snxajq,
"utqnjongo frg 192422 MPUPAQUMI SUP 1//0111/23 SP T
*su212d sopna2o 9110
λαμπροί upiad43d. 2421/0401] 347 ]I21324. umx2]d. mb * mdiozad stpodof nup
*$u244n2x2 2uPAquigus 2»4np. STHP] WIHAX2D WI SnIUP oT
"nia? snzpa4Lod xa uou ו דכ unaru snja2 1
^guagad כ[ וא/ו uauPAof גב aad 0340910 וז tcp
- )עפ 5102320 ] שנועו z4np utmugad sur 5000
uo "δὲ ילוד כו 2fod בצ sndiuas pp Y 'uztovf, p 1UppIOU) PIA uma'aipnffip
gf puntapt uupnb;sod * iuustd upzm]p2 avoipit 14380140d 24234P & a
ש4נכגנ ]לא גכ si]paodof'2a2a7] Atttumuod ot1x2p w sadzgpPrqo 503 au[1onbi 3
"uuo 1492422 WIAOTA2U 14 jputt2of. 4ad 401 4
ad כשן 4 וקש s0$11dro wunnzjpo 42d 421]P 1unzonb*ngupoipul nup snt/dionp g42n vi'unif 2u
4091 PPATID umpunoef pP x *1u23u04f. £D 4 2
$UJ44H2X2 ΠΩ} 414 1290. p» seAnp iod ΧΕ ΩΣ g -onmngnegsip saonp/ pr. OUI το ΧΙ
1411271 4014032
«qHAT2X2 PUPAqIUM. וזככ UT ו ווק VI PA1]P ו
«ad rupaquam דד זב wnpun2zf כ unapnb *ojangiégrip sus spp ut לוז $1401421T
vungunasDip 124») 3 ד
2906 * PtoMsTUP $1224004 1 PU2R 3140212] wr jx P qp znbaunf יכ seuiDpdo«d »aronaqrot Ep
> כ כןהב גוד ודיג ) 7u421x2 qP 21d HII) $17]]) 24937] ud
AP 043X2p WT - סונל WPAP2IDUI v PIAPASIuTU] 24217] OA TI
pp w tuom Ὁ sndiuzapp : “ΑΩΡΊΟΙΣ "tg /טכזכו
uui enb'rumsusddwrypxpo | >
ΟΡ 010007 גל תופי
"Kung gupub. ^x (x 57340: *n supunao] 3 Ὁ χα
^3 enu snutaq uius An1040 NT "vidunfgp 4014 2
up uanpuioo[ ui zubqp * suaz2Q ןינע 5 » [2204 unarqezazn gr
נוי SHUIOpP. PIJPHASIUI τρια ῇ 09 aonbipm 404] 2u2 1
«προς b 24217] oun uf ῬΏΜΗΙ * pIAAP If. E
— νὰν ל Α, "
Bunzo2 1uno ug wnulf »urAguzu זוזי ככ
23422 toJAan[ura4 42d rua /1 Js
4
2
TM
CHARTA PARVAS ALIQVOT FIGVRAS COM
PDLEGCTENS, QVAE FIGER.AE AD 00 א MONSTR.AN DAM שק
marum arteriarum; fimul comiil[arum feriem parate ,ac in pagina m כ aut numero 313 infígnita obuie;
ueniunt agelutinandee : 5
ו יי םי 7
VI! figuras bac
charta iribref[as commo
d? fuis fedibus glutines,
111 ualidiores veddan
tuy , prinum ῥγα ἐπεὶ
charte gtembranam [ub
glutinabis, [ing ulasd ft"
quras ἃ füpevflua papy
vort[ecabis. Ὁ ΕΓ
MA, que'uene pa-
vi caventis dislvibutio =
nep proponit magne fe»
qure tergo illic uenit có
| suttenda , ubi caue caue
dexeam uenam. promit.
ac o in utrifjue figuris
Jeribiit fBedlauy. SE.
CEND., uis
vedundanti papyro cir,
cuncifa evit, duas pavtes
coz lrzuet, quarum fupe»
ior uenam arteriam que
dextyi lateris exprimit,
fib pectoris offe fübevio
vent abdontizis fedem be»
tentes. Fluiusitag par^ SECEN 9D +
ti q admagne figure
4 figetuy, Cy * 47
mum qui ad dextrum la-
fus $e (gom δι magna
figura occurvtt > Qete^
qum bunilior bav$ uena.
arteriam, exprimens ,
que inferiorem aldomi-
nis fedem implicat , illic
efl iungenda , ubi earum
vadices iuxta | in dex»
tro lateve [Declantur.
d'a ΡΣ ΟΥΑΙ
ecteris dignior , Uuene
porte distributionem [r»
auul ci avtevijs illam con
comitantibus, magna que
inferioris membrane o»
menti portione Cy. liene
garizev exprintens,ad ca.
atam iecovis [edem maiori
figure necletur , ubi v
$,5, CY conternini ali
quot cheracTeres in utvif"
que figuris [Decfantur.
QZ.4R.T.A4
portionem σίῤῥα fedis ie
coris brobonens,nó inu»
ziliter ueluti ex puncdo il
lc glutinabitur , uli. 4
mer f Cv P osaioris
figure con[islit.
QVINT.
preter tesles ipforumá:
inuolucra , Cy urinavios
meatus, 110715
féminales ostendens jillic
eff committenda ubi nin
ambabus figuris obutum
ὙΠ ΤΙΣ fe P sd Sees I MM uinavi illis fabrjciuntur-
2 γ᾽ rimumf[ib SEPIÜIMNM. 7 5 pf ; 0 D
Jis que umbilico ais dd autem bumiliorem 0 eje τυ ως pum Pes 7 ERU 0 μὰ cum ue
0 e Ped ben enim boc exprefsimussut tota figura ex ambabus illis confir oes cbaracfeve o
Jüper quinre figure 9. necli queat, ac postTiodum penis instay S iriblicari.
00 4 WA figura mulieris ueficam e wnbilici μα, urinavtovum, meatuum portionem continensymaiori on 0 ]7 committenda, fedill f
QE ESTIS. charte: Ero) ubi ntaio mpref]a eft, uterunipfrus,ueras cy «vtevias [eninariad, μα ἃ commonslyat. T. ungetur itad oclaua ad bavuam
illam figuram ubi ^ occurrit, 1/0716 feminalis avtevia committitur;nexus uevó fiet 1/717/67-1/5 tantum 6412165 סיד 0 a ue[ice ftu ὭΣ
f o3
SEPTIM.4,
ΘΑ ΤΊῇ
BRVXELLEN$S$IS$ DE HVMANI CORPO
RIS FABRICA LIBER QVARTVS, NERVIS PRODRIVS;
ac peculíares ipfi figurasín Capitum quibus conue-
níuntfronte exhibens;
NEA זי 2.25 078 30 7 רו
7 quid is fit;
una cumipfius differentía ey ufu. — Caput. 1
ERTIO librouenarum, fanguinem iecore in uni,
uerfum corpus deferentíum , &arteríarum quae uita.
lem fpiritum fimul cum fanguíne impetu diffufo à cor-
de corporis partibus fübmíniftrant , diftributionis fe
ríem complexus fum, nunc ueró proximum eft,rieruo
rum à cerebro animalem fpiritum membris , quí illo
ad ipforum munía indigent, deducentíium propagatío
nem perfequi ,à eeneralí neruorum differentia fum.
pto fermonis exordio. Difle&tionis cním proceres
triplicem neruorum differentíám (τί & antea alicubi
monuimus ftatuunt,quandoquidem ligamentis offa
afi. c4. li. mutuócolligátib us,ctnon mínímam mufculoriü por-
3. tionem conftituentibus,nerui nomen , perindeacuul,
bificap.z Γ — ; gus,accommodant. Dein " tendínes,& uníuerfas mu.
lib. ג + c ICulorum eneruationes,fub neruorum nomine,uuleí quoquerítu, complectuntur , Tertium
pd in autem neruorum genus enumerant, quod nos in pracfenti acerediendum duxímus , * organa
B uidelícetlonga,teretíanullamQ intus cauítatem , quz fenfu dignofci queat, ín fuí medío forti.
c pafim iy 18 » δ caluariam uel dor(i uertebras elabentía,ac demum anímalem Ípiritumà cerebro anima,
τ. ca.x. lis facultatis fomítead corporis partes deferentía. Atque haec organa diffectionum profefTores
€ 5/.0* nerui nomínecitraappendicem pracipué dienantur. Quod à Girzcísad nos demanauit,quià
PU" fundtionefeumunereunicum inftrumentum duobus nomínibus nuncuparüt νδύρον id à véVay,
ϑέ τόνον ἃ τάνεν appellantes, quód uídelícet mufculí neruorum potíffimüm ope & nutare & ten.
dere ualeant. quippe quod nulla corporís partícula neque motum arbítrarium, & quie noftra
pendet uoluntate, neque fenfum fine neruo nancifcatur,ac quód neruo praecifo,aut laqueis in.
tercepto;autalioquín corrupto compreffo'ueimmobilis confeftim ín fenfibilisGg pars euadat,
omnibus conceflim eft Anatomes profefforibus , Quódautem cerebrum neruorum, ficut
& dorfalis medullze , οτίσο ac príncipium fit, quod'queneruí partím ex cerebro, partím à
dorfali medulla oríantur,miínimé omnibusnotum exploratum fuit, Alij enim cor neruorum
pofuerütprincipium,nonnulli duram quz cerebrum ínueftit membranam, nullus interim 6.
cur,aut aliud eíus generís uifcus. Verüm Hippocrates, & quit íam fenío conficeretur Erafiftra
tus, Lycus, Andreas , Mlarínus , Herophilus , & Galenus diffectionis procerum facile príma-
rius,ceterít Anatomícorum przcipui,ex hís quzcín corporum refectione confpíciuntur , ue»
rífliméaflcrunt, cerebrum neruorum effe ínítium : & praeterea neruosab illo Ípirítum anima
lem affamerejatque adeas partes quz illo autad fenfum aliquem aut motum arbítraríum 1
digent,deriuare , eft quoque fatendum . A corde enim neruos {πὲ Ατίἤοτοῖί potiffimum &
alijs nó paucís uifum c(t)neutíiquam príncipit ducere, uel híncliquidó collieitur,quód ín cor-
porís diffectione nullus neruusab illo pronafci uídcatur, Quandoquidem nullus omnino ner-
df... uulus cordi commíttítur, praeter unum íimpenfé gracilem,acuix tandem poftmultas fedtíones
hid 4 ἃ της inuentum,quem finifter fextí parís neruorum cerebri neruus dií(tribuere fuo loco docebi
τῷ rur. Quà enim neruusille fecundum finiftrum cordíslatus decliuís fertur, atque finiftrae puL
monis partí,ac ítem cordísinuolucro ramufculos practenues offert, * neruumqQ recurrentem
tci. f Gniftrum coftituit,à feneruulum deducit,quiillic cordis ínuolucrum penetrat, ubi ' iniftrzc ar
feiuf fig1, terialisuenze fediadnafcitur. Neruulus hícarteríali uenze adnatus,ín cordis bafim fertur , inibí
abfumptus;ubi finiftra pofteriorQg arteríalis uenze fedes confi (tit, Quum ítag huiufmodi ner-
m 4 qqulus
315
Liganenta,
tédimes et byó
ceffus cevebyi
dor[alisa: ב
dull , eyuos
&teneratm uc
[C
Onvganit rnev
ut nonne pri»
Watint סוקול
patum,
JIN'evuoyit oy
ו
1005 ₪ 0070070
6 Δ εογά;,
2% evuos mon
edura cerebri
7100276714 ori
Ti.
Quilus parti»
Bus neruis
coaf]et.
meus
AN evuorum
differentia a.
auollicie cy. du
vitíe y quarum
gratia multe
oriuntur ner.
uorit differene
tue.
; rum dificrentias agerediemur ,
$16 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
uulus perinde córdià fexto cerebri neruorum parí exhibeatur ;quemadmodum reliquis vifce-
ribusuniuer(is offerrí docebimus:ac deínde quum cordís neruulus maxime gracilis fit prom
pte colligitur,cor ne finiftro quidem fexti paris neruorum cerebri neruo príncipium dare. tan
tum abelt,quód czterorum neruorumorígo neruulus ille iudicari poffit, Praeterea fibre quas
cordis fubftantía intértextas nouimus,non magís nerui funt, qu amaliorum organorum,pu^
ta uentrículi ,íntcftinorum , uenarurn ac arteríarum fibrz, Ad haec, * fibre ín cordis finibus
uentrículís'ue confpícuz excarnes'que,quía duntaxat membranarum proceffus funt, in ner-
uorum numero etíam mínimé ueniuntreponendaz. Nam fibrz in dextro cordís uentrículo fe
offerentes,tríüm membranarum proceffus cenfentur,uenze cauz orificio praefectarum., Fibrze
autemin finíftro cordís uentrículo apparentes, proceffuli funt duarum membranarum , quas
arteríz uenalis oríficiumfibi peculíares uendicat, Praeterea eiufmodi fibrae nó magís nerui exi
ftunt,quàm omnium generatím membranarü partes, quas quídem nerui nomine τα] σέ more
donari nihil prohibet, fi modó ídad ligamenta, tendínes , membranas & neruos, de quibus
iam fermonem ín(tituímus,deducitur, Verüm quum eíufmodí cordís fibre neutiquam ín eo^
rumneruorum claffem referendz fint,quí anímalem fpírítum tanquam ríuulí quidam ad corz
porís partes perferunt,annuendum quoque eft, librarum illarum eratía in corde neruos recen
ferihaud pofle, potiffimum quando ab illís membranarum proccílibus extra cordis fubftan-
tiam nihil prorfus 3110 educatur, — Coeterüm quí ex" dura craffauecerebri membrana ner
uorumorigínem pendere affirmarunt(in quorum choro ad extremum ufque fentum fuit Era.
fiftratus)exteríorem neruí partem duntaxat confpexereà duracerebrí membrana enatam , V.
níufcuíufqueením néruínatura' triplici conflat fub(tantia;nimírum media quadam & íntimoe
arborum medullze quàm fimilima, quae haud du biéà cerebro inítium ducit;con(tipatze & coa
gulatz índuratz que cerebri fübftantie omnino refpondens . exterioribus duabus , una ca-
dem que intime fubftantiz propínquíorí, quàm à" tenui membrana cerebrí:altera,quam à du
raorírí compertum habemus. Duraením craffaue cerebri mebranaoperíendi potiffimüm oc-
ca(ione facta cenfetur : mollis autem,ut codem ctíam fungeretur munere, Íed magís tamen ut
omnía quzcerebro contínentur uafcula & receptacula arterías fcilicet & uenas tuto colliga-
rct, Quemadmodum ítaque cerebrum his induitur, (ic quoque proceffus à cerebro propagati
(ipfinimirumneruiJillis integuntur;atque ita per corporis partes prorepunt, Adeo laneutne-
mo fuis oculis fidem non derogans;inficiari poffít;jneruorum príncípíium à cerebro penderet
ac proindectíam uixambigerelícet,num neruisà cerebro , an πιοτὸ à corde anímalis fpiritus,
quem partibus deducunt,influar, Quandoquídem nonnulli (utínter ceteros Chryfippus)
ctíam ἢ cerebrum neruorum darent effe principium,non tamen íd neruis fenfus motus arbi
traríj príncipium ftatuebant. Quuosprofectó uiua fectio plus fatis redareuit, in qua omníaà
cordead cerebrum pertínentía colliduntur;autlaqueís intercipiuntur,aut ctiam pracfecantur.
Fic nanque fi debitéadmíniftretur , uti ín publicis fectionibus non femelà me tentatum e(t,
edocebít fané quantum cordís munere;boc eftuítali fpiritu, cerebrum índígeat:non mínus fcí
licet quàm cor illum quem ínfpiramus aérem,& iecorís fanguínem ad fua officia exigit. Dein
ca fcctío oftendetcor neruís nó magís animale fpiritum porrigere, quàm uítalem fpiritit cordi
à iecore deduci cognofcímus. Verüm quía huiufmodi difceptatío ad cordís cerebritphiftoria
potíüs quàmad neruorum naturam fpectat , hacmodo poftpofita, neruorum proprie dícto-
Quemadmodum igitur cerebri € exipfo pronalcentís me;
dullze dorfalis fubftantia,omni ex partenon eandem feruat duritiem,neque formam : ita quog
nerui ab hísorigínem fumentes , ínuícem füb(tantíanon correfpondent,fed duritie ac mollítie
plurímüm uariant, Atque id accídítaut occafione fübftantíz fuí,à quo neruí prodeunt; princi
pij.Huíus enim gratía" uíforij nerui, períndeac "linguae infigniter molles cenfentur : quí au
tem à dorfali medulla ,? ubí haec ín facro offe con(i(tit, oríginem fortiuntur , duriffimi funt.
Deínde aut propter longiorem uel fuccínctiorem progrelTüm , nerui aut molliores aut du
riores comperíuntur. uifus nanque, guftus, X auditus" nerui molles funt , quod breuiffímo
prorepant interuallo, Gratía ítínerís ueró, υἱοί queanfractuum occafione tertíj neruorum cere
bríparís ^ ramus uítís,autcucurbítz capreoli inftar ínuolutus durior euadít, Praeterea nerui
per durumautmolle;aut ficcum corpus tranfitus , eiusue corporis contactus, íllum mollío-
rem ucl duriorem efficit. Viforíus etenim neruus breuiffimo ductu per ' foramen ín offe κα αν
tum fertur, quemadmodum & ' precipua quoque tertíj neruoruza cerebri paris portío , quae
idcirco ex offium contactu mínimüm índuratur. At quínti neriiorum paris ' furculus, qui" coe
cum illud tortuofum'que foramen perreptat, &&* unus ertíj paris neruorum cerebri ramulus
abocu-
6
[ib EK,
שו ofiz.
G,G fub E,
E
bi fio lib.
1, A, B, B.
2 fi.H,H.
i17 fi. cap.
14. lib. 7 os
by
hz fig.lib.
EE; fO,
o.
Lilia fimul
omnia pul,
chré oflen-
ditult.fig.g
lib.i collo.
ni ft. cá,
26.
n. carüdein
f.M.
01fi. cd. 1t
abF ad ἃ,
Pp» 28. et.
2 G,M,4.
1:
2%
11 fi.cap.
12, lib. v.E.
51,2 fi.cap.
2M.
t1 ficap.
26
12 fi, ctn
lib.i b,
xz fig cap.
20.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LÍBER מזז 5 1 In
שו aB oculorum fédead eenas,ac alíusitemad humílus labrum procidentes, quía lon δό itinere l
TProm- perosíncedunt;offis contactus beneficio magis quàm ipforum principia indurefcunt . Parí
m, quoque caufa ob ítínerís logitudínem,& durarum membranarum co ntactum, omries prope-
modum neruí mufculis exporrecti duriores fieríconfpíciuntur,, quam ubi primum à prínci^
pio predeunt , Cuíufmodi omnía mírabili índuftría ἃ rerum Opifice funtexcogitata, Senfus 6, αν; 285 |
namq organum neruo índigetmolli;neruo quídem, quía fenfus eftinftrumentum,quodG סה νὴ datis
fuum munus obeundum multo anímalí fpiritu indiceat: mollíautem,quoníam affici & «Δ ρον ves«usdurio lil
ní quodammodo oporteat ; & patíaliquidab extrítifecus occurrentefen(bili, Eft enimad uec ERI
tíendum quídem aptíus molle, ad agendum ueró & ad robur (quo neruus in longo ductu ín- |
diget)durum. Propterea igitur fenfus organa mollibus, ceeterze partés quas moucrí neceffum. /
ἢ p eftdurioribusneruis donantur. Vndeetiam fenfus inftrumenta, qus motuaguntur arbítra^ |
i le río , utoculus &língua, duplexneruorum getius fibiuendicant,* unum quidem fenfui ,' alte-
58. ρα. rumueró motuí praefectum , IVlerító ítaque neruorum ex cerebro & dorfali medulla proce i
τ ἀπ ἀν, (is non eandem exortus fedem nancifcuntur , neq ijdem ductus meatus mollibus ac durís |
7" neruis exculpuntur.Illiením ex mollibus & anterioribus cerebri bafis fedibus;híueró ex pofte
rioribus ipfa dorfali medulla príncipium ducunt. Rurfus illi quidem rec hi antem tortuo-
elongogitinereprorepunt. Caeterum INaturztri plex fuit in neruofi generís di(tributione | wr,
Ícopus, Primus gratía fenfus in fenforijs organís: Secundus occafione motus ad partes,quas zeruis digerés |
moueríoperzeprecíum fuít: Tertius autem ín cacterís partibus uníuerfis ad tríftantium digno. ds/cepus |
tíonem. nífi forte cuipíam הרת 015 uium fit, & tertíum hunc Ícopum , quíaad fenfum pertinet,
eundem cum prímo con(títuere , Senfus igitur nomine, o culis ;fineuae,auribus maxími offe-
SYés runturnerui,utietíam" internae extrémae manus (edí, & elatiortorilicío uentrí culí,quae uelut
E. 5 propría przecípuatp tactus , ficut oculi uifus,& lingua euftus,organanon inepté cenferentur..
ifa; Permanusenim magis exacta, quàm peralíam partem, quamuís plures fentiant,eft tactus ip α
5VT- fius dignotío, In oreautem uentrículi fenfus eft penuríce corum quibus anímal nutríendum
eft, quem famem nuncupamus.In omnibus ením íjs tanquam fenfus ínftrumentis,maxímí ín |
ferantur nerui, Motus ueró caufa nerui ad mufculos arbítrarij motus inftrumenta dif; penfan^
tur, Quipropterea quód corporís partib. mouendiís extructi funt , grandes neruosadmíttüt,
autfaltem circumtenfos habent. At quoniam exneceffitate tactus fenfus omníadeft ncruo 2
propter hoc mufculos & fenfus organa uirtus amplior , quàm cgebantad tactilium diíenotío.
nem, fubfecuta eft. Reliquis atit partibus tactus fenfu tatum indigentibus ex proportíonener ἡ
2 07. ut offeruntur, Vifceribus enim,ut. pulmoní, íecorí p liení,quíainalto latitant;graciles tantum
*1 neruorum furculi oierütur , ín cutem uero, quód príma extrínfecus occurfantib.obuíam eat,
; complures foboles paffim digeruntur, Porróneruorum orícínís ípecies,non eadem undi. Diffintia
. queuifitur."aliquienim,& praecipue mollíores,contínuó neque quafi ín plures fürculos dedu. aboriginis
645 Co corporeexoríuntur,pro ceduntig. in quorum numero uiforij nerui, fecundum quoque forma,
1 fim cerebrineruorum par, habentur; Alij tanquam plures funiculí ínuicem connnexi ex cerebro
26 prodeunt,quales (unttertij & quarti et quíntíparís nerui Alij etíamin ipfoortufurculoshos
fcis, uclutifuniculos ínuicemdiíflantes, ac (ingulos propría tenuis mebranze portíone círcundatos
liche habent:quíquti caluaríam egredíuntur,omnes furculi nuícem commiffi unica membrana in-
Wissc duuntur.atcpíd potifsimum ín* pluribus dorfalís medullae neruis obferuatu rut& ínfexto pà
tib ri&Íeptimo neruorum cerebri. Vnde etíam ín multorum neruorum diftributionís ín ramos
» Tfi. enarratione , nihilinterefTe uidetur , fiue praedictorum funiculorüm frequentíam folui dícas,
^" — angotumneruum ínramos addiuerías partes exporrectos dícindí, At nefcío quafronte qui» Ae
dam Anatomícorum príncípes afferereaufi fucrint, ex huiufmodi furculis fcu funiculis ,alíos "et«
quidem motui, alios autem fenfui feruire: haud fecus fané, quàm fi quofdam neruorum furcu. 7
los tactusfenfu Natura defituiffet . Atque huiufmodi furculorum finiumq; imaginem for-
mam ue difces,fi ínter edendum 311601105 anímalis ex axillajaut inguíne díflecta caro menfze ap-
ponatur , atque ín illa neruíaliquam portiunculam uena & artería plerun que cóncomítatam
Ípectauerís , Cernes enim neruiextremumalícui chordz craffiori refpondere, quz explurí^
bustorta funículis , tranfuerfim obtufiori cultro díuifafit, Caeterum à neruorum cauítate Differentia ἃ
1. (4. wixullamaufimpetere differentíam,quum ne' uiforium quídem neruum unquam cauum per- Arica. 4
E- 0 foratum(y 1 ב . etiamfi neruos non mínus quàm uenas &arterías , παία uocari , haud j
Boss. dubitem,folit uiforij neruí à diffe&ionum profefforibus forati dicantur, Ab ipfaautemferie 4'feriz.
hz;k — huncinmodum differentiam fumerelícet, quodalij integriin aliquam partem abfumantur, ut
uiforij nerui in oculos:alij ín plures dirempti farculos,quofda mufculis offerunr,quofdam cu
ἘΠ
5
INlevuos con,
lugatim ena,
Jes
31:3 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
τί, quofdam offibus, quofdam fenfus organo ." Vt tertium neruorum par," quod quumlin.
gux quodammodo fit proprium; ctiam mufculís quibufdam utinter caeteros? temporalimo
tus gratía) & cutifenfus nomine;ad labra nimirum, & dentibus quoque dirigitur. Alij rurfus
incommiíxtí , neque cum alíjs neruís coeütes uniti'ue feruntur : ut fecundum cerebri par nulli
neruo commiífcetur,& uere congredítur, licetípfi" minor tertij parís radix ín progreífu atten.
datur. Alij ueró inter fe commifcentur, ut prími parís neruus dexter finiftro'permifcetur. Alij
alíjs commifcentur,ut " quibrachiumadeutnerui, (imulati éuertebrís profilierunt, non fe^
cusuniutur, quàm pictores galerorum funiculos delineare folent. Verum quum hec ín priua
tís neruori delcriptionibusabunde fim períequuturus, íam tempeftiut fuerit fi ngulorum ner
uorum feríiem oratione complecti.acprimü paría quze à cerebro exoríuntur, deí nceps quz dor
falís medulla educitrecenfere. (iquídem nullus neruusnecgà cerebro, neque dorfali medulla
inconíugatus prodit, fed perpetuo alterad dextram , alter ad finiftram eadem prorfus dí(tribu
tionis ferie,(itum obtínet,
PRIOR DVARVM FIGVRA NOVEM SVER-
SEQVENTIBVS CAPITIBVS COMMVNIVM, QVAÀ TO.
tíus cerebrico cerebelli d membranis ipfa inuoluentibus liberorum bafís exprimitur , ut teruo^
Tutti cerebri exortus opportune oculis -ubijcerctur. FTic enim (imul cumprimisnzre
uorutit exortibustota ea dorfalis medulle pars delineata eff » que ab
eiusmedulle principio ad eam ufque fedem pertinet, qua bec
in primam ceruícis uertebram labitur,ac ubi dor
falis medulla primum ποτὲ
nuncupatur .
DVARVM
2 fio. ces
2
ות
o cif. fi.R.
D 4. Ticu,
ta.r.
q2 ficta.
T,V,X3
וד
iK.
5 11 fi ca,
2
t x fig.cap.
iH.
& Vide bos
inz255 fica.
vt.et ult fi,
buius לו
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מז 319
DVARVM' FIGV-
RARVM QVAE NOVEM
modo fubfequentibus Capitibus
commuties cenfentur , altera, que
dextrum latus proponit integríce
rebri ac cerebelli,et dícle in prio
vifigura dorfalis medulle partis,
dura interim tenuis bec omnia
inue[Hictibus membranis, nufquam
apparentibus. 407006 prefensfe
gura tiudam feptem cerebriner -
uorum parti feriem in dextro tan
tum latere corimonffrat . quan <
quam {5 ubi neceffumfuitsneruo^
Tum quorutidam [evicm etíam ín (ἢ
ttiflro latere bíc delineauerimus .
Figure buius proportio ín ea de^
picla ef magtritudíne in qua cor^
pus círcum[criberes , cutus ucfica
in infia. prefentis figure: fede
confiferct כ €?" cutus tborax q9*
abdotnen ex anteriori parte con^
fbicerentur , füctes uero uerfus J
nifftrum Bbumerum comter/a pror
fuis ex dextro latere pe^
claretur .
CHARA,
316 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
CHARACTERVM DVARVM NOVEM SVE^
SEQVENTIBVS CAPITIBVS COMMVNIVM FIGV
rarum Index.
CF .4RoOf£CT ER ES boclIndice exprimendi;partim utri[que figuris
communes funtypartim uero mnc buicynunc illipeculiares.quemadmodii bis notis v, 2., quas cba
vacferibus fubijciemus,fígnificabitur.
4, 4,2. Cerebrumnotatur. B,Bwuz Cerebellum. 4
(9552 Proceffüs acueluti fubflantie cerebri tubera, que mamillares proce[füs uulgo nuncupantur.
2 ;go in altero tantum latere prioris figure charaálerem adhibui, quo d parem utriufque laterís
matíonem effe nemo ambigat.
Da Dorfalis medulle principium ex cerebri pendens bafi.
E בכר Dor[alis medulle pars íam caluarie amplitudinem egreffura, «2 inutrifque figurisinibi ab
truncata ubi bec elatiftmam fubit uertebram.
Pau Olfactlus organo fubferuientes proce[fus neruis [iuniles, at caluarie amplitudinem {μα cere^
brum continetur כ notatu digna portione non egredientes.
v? FZiforij nerui; feu primum cerebri neruorumpar . Cecterüm in prima figura tfiniflri nerui prín
cipium Cr infignitur in altera autem dextrinerut ín oculorum Jede ductus. €
ΕἼ, iforiorunneruorum coitus.
14... Qeulitunica;in quam uiforiusteruus expanditur (δ᾽ degenerat.
I n Secundum neruorum cerebri par.
1,1. Fertij neruorum parís minor c9 gracilior duriord radix.
Mya Tertij paris maior craffior'ue radix.
NS Minoris radicis propago ad fuperíorem maxillam procidens.
5. Propago minoris tertij paris radicis in narium dcgenerans tunicanm,que bumiliori P priua»
tüníndícatur.
Q2 AMinorís radicis propago in temporalem mujculum digeffa.
AR. ב Maiorístertij parís radicis vamus capreoli uitis inflar comiolutus, qui in temporalem ἐμοῖς
fur mujculum sac duos a quinto neruorum parí a fígnando,ramos ὦ {σ᾽ c notandos admittens,
in maf] terem fcu man[orium mufculum,eo buccarum mufculos,cg* cntem quoque diffunditur.
ἜΣ AMaioris tertij paris radicis ramus fuperíorum molarium dentium, ו adeo 0102
bus foboles [eriatim distribuens.
T' à «Maioris radicis tertij parís propago in maxille inferioris osprorepens.
17 ב "Propaginis "1 infignite vamus inferiori labro multiplici fobole oblatus.
XXX 2 Surculi a propagine "1 notataordinatimin dentium inferiorum radices diffafí.
Y,Y ב Maxima maiorís tertij parís radicis portio in tunicam lingue foluta.
Zu Quartum neruorum cerebri par. I7 erm bumilius ZZ, in fecunda figura palati tunica exprinit,
41,2 Quintum neruorum par auditut dicatum. d autem in utraque figura priuatán buius paris por
ᾧ, tionem índícat, ín concauitatem temporis offts delatam.
ba,z Famulus quinti parís ex ipfius anteríori parte enatus,
C152 Quinti parís vamulus per ceecum repens foramen ,actandem ,ut qo yamulus b infignitus , Cuttt
zertij parís propagíne capreolimodo intorta,ac cumramo R.infecunda figura notato ;cotetts.
d בכ ZNeruusnonproculd quinti paris principio enatus,qui ab alijs /4natomes profefforibus prete
vitus, in mufculos maxillam inferiorem moucntes exporrigitur.
exa. Sextum neruorum cerebri parscuíus utrorumque neruorum [eríes ín fecunda figura indicatur.
ef autem finiffer neruus, qui umbrofus [ub quínto pari quodammodo ducitur. Dexter autem ma
gis candícat, c ipff aliquot fubféquentes characteres priuatím (quumutriu[que lateris tcrué
cadem fit atio ) adhibitos cernis.
f Sexti paris vamus mu[culos pofleríorem ceruicis [edem ocupantes accedens.
4: 7
ὁ 2. Gextiparis ramus coslarum dextri lateris radicibus exporrectus.
i,í2 Dortiuncule intercoslalium neruorum, [exti parís ramum bac de[cendentem adaugentes.
kk z Rami
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IIIL 321
1.1... Ramineruorum ᾿(ἐχέξραγίς ἐπ mufculorumdeprompti capita;que d fuperiori peclorís offrs JLz
desc" clauículis principium ducentia fur [fum feruntur.
12 Dextri nerui fexti parts ramuli ,vecurrentem dextri laterís tevuum efficicutes n
7t 2 Dexter neruuá Yecirrens; feu reuerfiuus.
1.2. Soboles dextrivecurrentés nerui, laryngts difbenfatae mufculis.
02 Ginistri exti paris neruifoboles,recurrentem fnistri lateris neruum consflituentes,
P? Sinifler ueruusrecurrens, qui perínde ac dexter uocis neruus uulgo nuncupatur,
4 ? Sexti paris vamuli in pulmonum tunicam excurrentes,
T 2 = Ramulifexei paris, membranco cordis inuolucro impliciti. 4 illis uerd finistri nerui furcue
lis,quiijs quos v indicautmus correfbordent,cordis neruulus principium ducit.
2 Sexti paris neruorum portio, que fFomacbo committitur, c3 » feries quoque qua uterque neruis
bipartità fcínditur.ac dexter :fiistram fuperioris uentriculi oris fedem adit, [Πρ ον uer eius
orfficij dextre parti implícatur.
t2 Series fexti parís neruorum , ín fuperius uentriculi orificium c9 proximas uentriculi fedes
diffeminata.
u2 [atus J[os7 parisneruori dextram o rificij uentrículi [edem adeuntium: qui fecundum elatio^
rem uentriculi Tegioné duclus,tandem ín iecor£s cauum abfumitur ubi x afcriptum cofpícies.
y 2 Priüna propago ramí neruorum exti parís,qui dextri lateris coslarii radicibus exporxigitur.
x2 Ramulus prime illius propaginis y notata כ quiin dextram fedem iuferioris omenti membra -
18,09? colon inteslinum bíc digeritur, ,
₪ 2 Soboles práme illius propaginis duodenum accedens intestinum,eo: fetuni initium.
B 2 Soboles dextram fündtuentriculi fedem perreptans,ac frequentes farculos uentriculo cy: "fupe
y . riori omenti membrane difbergens. L^ biuero κα ponitur prefentis propaginis iníecur c9» bilis
ucficulam feries in confectum uenit.
y? Propago dextrum accedens venen,
dt ב Propago in dextram me[enterij regeoner, c9 butus » fedis ἐμέο ένα frequenti ramulorum [eríc
diflufa.
ε2 s L[eries dextram uefícee regionem émplicans. |
(2 Prina propago nerui fexti parís;finistri lateris coslarum vadicibus exporrecfi.
02. Duwenotantur > ]0 00 105 propagínis ζ infignite que inferiori mébrane omenti,c9 colo inteso
qud fub uentriculo epit, offeruntur,
ad Series neruorum, qui lieni inferuntur.
1.2 Hac cruce ramum propaginis (notatee inffoniui;qui finistramfundi uentriculi [edem perve
ptat,uentriculo 9 fuperiori membrane omenti furculos deráians,
x2 Propago in finistrum mefenterij c9 eius v fedis inteflina excurrens 4
A 2 Giniffrumrenem accedens propago.
(α 2 Seriesvamulorum Lfiniflrum 6 ἴσια latus admodum obfcure implicantium.
y i2. Septimum cerebrineruorum par:atd; in [Gcunda figura utviu[s lateris teruus quo 5 delineatus
τ :
eff, acy infinitus,
HE Septimi parís propago tu[culís difpen[ata,a [Dylum imitante temporum offts proceffi priuci^
pium ducentibus.
o2 Septimi paris cum t fexto coitus.
τῷ 2 Septimi paris feriescompluribus lingue ac oftís yimaginem veferettis , co laryugis mu[culig
τ τ ,
intertexta.
2123 Numeri characleres ín priori | figura ad dorfalis medulle principium confbicui, tría indicant
“οὐ feramina,quorum duo lateralía τ σ᾽ 3 fnfignita illa demi funt,per que arteriarum | foporalium
rami ad dextrum et finiffrum cerebri accedunt uétriculos. IMedium uera foramen 2 indícatut,
illud eff quo pituita cx tertio cerebriuentriculo ad peluim ducitur que pituitam excipit , ac
dein inflav infündibuli fuper glandem tran[mittit כ que buic cerebri regioni [ubijcitur. L^ erum
b«c ad feptimum librum imprimis "[pectant » ad cutus figuras ex fteríori : fübfequentium nouem
Capitum margine vemittéris: quemadmodum c» [exei paris occafíone כ ad quinti co* fexti libro
TUIf figuras.
QVOT
322 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
QZOT NERVORFEZM 24142 CERE
bro: dorfalis medulle parte adbuc ἐπ caluaría confijt ente, orígi"
uemjumant, Cap. 11.
S 1 quando in interiori margine fcripfimusfig.cap.a. lib. 4. duas;aut illum alteram indt
catiimus כ quas pre[cnti capiti ad prími capitis finem pre pofitas cernis. ' :
Qu ani IBRO feptimo quum cerebri pertractabitur conftructio, duplex id e£. 418
fedes e par» fe docebimus; unumanteriíus fuperíusq: quod cerebrum dicitur uniuer 4«uga
7 fam propemodum implens caluaríam? alterum pofteríus ac humilius,& απ
ו cerebellum nobís appellatum, ipfo cerebro etíam decuplo minus De, fi; o
indeanteríus tota füperioriipfius fede^ gemínum efTe, dextrum uidelt- cera p
T CCreoc
" 4. , / . . . m
cet & finiftrum afferemus. inferíoriautem parte, quà caluaric ínnítítur
ut uentyleu
lu Jen [inus ce- t SEMI :
veri. tusqy,duos cerebri exiftere uentrículos, unum quidem 6" ",בת alterum ueró finiftrum,qui
Vnde neruo,
vii cerebri ini
Erunt.
ptem paría feptenís capitibusexplicare contendam:príus tamen quaedam de olfactus organis
fubnexurus, quum non uulgares ctíam diffectionís profeffores illis primum neruorum coníu
gium afcribant,illaue íta nuncupent.
DE OLF.ZCTFS ORG-«NO
סול — Cap. III.
philofophis eft fententía, magna ínter ipfos, ex Anatomes imperítia, di
fenfio oboritur.C)uofdam namg reperias odoratus organum ín illa" caui
i| tate conftitutere,quam ín frontis offe ad fuperciliorum regionem inter du
|| as cius 0515 Íquamas cofpíci, ín prímo libro recenfüimus. quí fi" duos etía
infignes finus, quos ínoffis cuneum imitantis medio tanquam antra inter
3 ipfius fquamas fubindeobferuamus, adinueniffent, ac fubftantiam illam
quodammodo medullarem inillis cauernís repofitam, {ππππιο ftudío hícexpedendam,ob-
קוית feruaffent, proculdubio & ínibí quoqueínoffe cuneum referente olfactusorganum 60110 ἡ
usov- caffent. Alij uero quofdam cerebrianfractuum reuolutionumQy apices , acad frontis offís fe
יי ^ demuerfusfüperciliorum medium protuberantía cerebrí tubercula,olfactus organa ftatuüt,
"^* & tuberculailla quod promineant,carnisqp quafi modo rubeát, mamillares cerebri proceffus
uocant, utríng unum (uti etiam eft) enumerátes, Alij rurfus ex aliquot Galenilocis;przcípué
autoctauo de Partíum ufu, fimpliciter'anteriores cerebri uentriculos olfactus organa eíleaftru
unt , perínde ac fi anteríorcs uentriculi praefentis duntaxat fenfus effent principia. Ali) qui^
dem duos anteriores cerebríenumerarit uentriculos;uerüm deínde alios duos confin gunt,
quos
ARIA profecto deodoratusorgano noftrz tépeftatis,medicís pariter ac "
lum 7 figi
infignitu
XX.8fi
תת
fi, GI
€ told
7
545}:
7MM,
be fi.lib
ku fili
E;
lofi.lib.
L1ofig,!
אא
וו
dilo 1 ἢ
45 Afi.
12 lib. Κα
befi.cal
libi GE
cus fig,
ΠΝ
τ fi. €,
456
7
Μ,
Hic feclio
s feriefpe
tbis 5 6,
jS fi. li. 7.
7
3. dut 13
1.7 -אמו.
M,P,Q.
ι6 fi. li.7
A.dein
EF.
; fi. li;
LL.
4 fi.lib.
EC D.
שו
Bad a.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מוזז 3:5
quosolfa&tusorgana efTeafferunt.Caeterüm quàm probé hi (entíant,ex diffectionedifcas lice
bít,dextri finiftriGg cerebriuentriculorum conftructionem formámue príüs infpíciens, quam
mcherculé multo alíam efleín feptimo libro intelliges; quàm hactenus difTectionim perítítra
díderunt, Quandoquidem uentriculí ín pofteríori fede neutiquam lati confpiciuntur , & ín
7 P 0
príoraprocedentes paulatím ín anguftum coguntur,inibig olfa&tus organa educunt. ieqüe
etíamad olfactusorganorum fedeni pítuítam excernunt,multoQ mínus ípfa olfactus organa
inftar canalium cerebri pituítam(ut Galenií eft fentétía)huc deducint? Praefentes ות ζεῦα
bríuentrículifecundüm cetebri longítudinem fuperiüs ampli exiftunt;anteríorifede nequa-
quam anguftiores reddíti,imó potíus magis quàm ín ipfo medio latefcentes.In pofterioríau-
tem parteamplí quoqueuifuntur:athinc cornu modo per cerebri fübftantíam deorfum de.
fcendentes,arqueantrorfüm porrécti,tai.tifperanguftantur,donecad cam ufque cerebriper-
1 ההז "o ב P
tingant.fedem,quz *elandulz pítuítam cé
rebrí excípíetis reoioni incuitibít;ac fub quà
grandiores loporalís arteríae tamí duram cé t4 c B fuberoyon uenzricul indicant
rebrímembranam perforant,ín cerebrítg ué Jedem, LACquidem anteriovem B ueró po,
trículos confcendere íncípiuit.]llinamg ar dlerioven « C. $tgrouem norat, que decli
τε P p 0 wis antrovfioucirur ad D), quod uertricu ל
teríarum ramíín hos ueritrículor uangu oS αὶ extremum teyminumá indicat. 1t hacc em cerebrum exprimenzilus
confcendunt termínos ,quos mo doádéceres Jeprimilibi zalulis fue lchige euidentiorasbotifsimum autem in quar
briba(im definere dicebam . Atgreiufmodi ^O quor llam feriarim fubfequentibus. Quodueyoin hac feuis
uentriculit ex lazeve ₪ direcdo con/Bicimusnemmemlateve arbityov, ו dextri & finiftri
TIVIFSMODI 0 φκιτὶ
fmufLvids uenzriculorum ducfus uifjtur. ac
- &usuifuntur.À fedeueró ubi uentrículorum angulos tetmínos definere dicebam; olfactus
organa;aut faltem cerebri proceffus anímalem fpiritum praecipuo olfaus ín(trumento defe.
rentcs;ac' ipfi etiam uiforíj rierüí eriafcuntur. Hincenimutring àcerebroalba mollís& pro^
- ditfub(tantia,quz ín progreffu etíani cerebro tentiis membranae ínteruentu collíeatur, quo-
uad" finus 'octauí capitís offis pertineat, qui olfactus organís ptíuatím parantur . Ad po.
fteríorem ením horum finuum fedem albicantes cerebri procefIus , à cerebro abícedunt,
nequeamplíus tenuí membrana connati , infuum finguli porriguntur (inum : & adhucan.
trorfum magis protenfi ad finuum finem , feu anteríorem ipforum fedem definunt , fini.
bus fuffultí, ac cerebro ínterím proxínié accumbentes . INam etfi cerebro in finuum regio.
ne non amplíus adnafcantur,, nihilominus ipfi perpetuó attenduntur , 1116 fant contermi-
ni. Hi proceffus cerebri ductu,colore,formad netuis correfpondent. quamuis interím longé
neruís ipfismollíores fint;pauloG(quod ad teretem fpectatformám )latioresquàm profundi
ores. Verüm quíahí reliquorum neruorum rítu extra caluarie,ut neque etíam extramaenam
durze membranae amplitudínem,non procidunt,neruínomíne eos Herophilus haud digna-
tus eft:ucnequectíam Mlarínus,nequeGalenus.lícet Anatomícorum nonnulli hos ín ncruo
rum habueríntnumero;ipfos primum neruorum parrecéfentes , Porróin horum proceffuu
naturanonneelígenter confiderandum eft, quonam pactoillí duree membrane (uis (inibus
adnafcitur,& que foramina híncà duramebrana,& offium finibus quibus prafentes innítu
tur proceffus,ad nuper cómemoraras frontis offis & cuneíformis cauítates pertíngàt, Acde:
mum expendendum quoqueuenit,quod'nam uerum fitolfactus organum, fimilítudíne qua:
dam fumptaab auditus ínftrumento,diffe&tionum ac philofophize profefforibus nimís pet»
functoriécognito. Verum deaudítus ín(trumento, & olfatus quoq & aliorum fen fuum,ín
feptimo libro abundepertractabimus. Modo aut£ fat fuifTe uidetur, procefTus illos cerebri co
memoraffe,quosalíqui etíam mamiíllares et papillares nuncupaffe collieuntur:quífectíonem
paulo diligentíüs agereffi,illa cerebri " ruberamamillarum imagine promínentía, níhilad ol,
factus organi conftructionemauxilíari cognouctunt, Caeterüm quando huíufmodi סו
fuum naturam examínabis , atque illos longé grandiores ín caneítem & ouequàm ín homi.
neadínuenies,etíam feduló perquirendum eft; quàm anatomicé Galenus per illos cerebrí pro
ceífus pítuitam ad naresab ipfis anterioribus cerebri uentrículís deduci Ícripferit.haud ani
maduertens eos proceffus non perforatos effe, & ipfos uentrículos ín " peluim definere, quae
cerebrí pituitam excipiens , eam infundibuli modo ad glandem deducit,híc ín cerebri bafi
repofitam.quamuís depituitz ductibus fuo dicemus loco. INuncením neruorum duntaxat
Íerics opportune pertractabítur,
Í DE
Eteriorkt ce
Tébri uérricu
lori ducdus,
0.8.6 |
5 Ϊ
Proceffuuni
quiaut clfa
clus Organ;
funt, auc ij
10.8.77
7
324. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
DE.SRIMO אשת סק תעא J^ CERE
brooríginem ducentiumpari, Capit 111].
proceffusalbos,etneruorum modo progredíentes , à 6006 «τ,» "166 3 ז א
bribafiinitíum fumere fcripfimus ,utring;^ unus exoritur neruus, om- bus fig.
nium corporís neruorum facile molli(Iimus , & circumferentía cacterís ]
(dummodoilli ex uarijs non permifceantur neruís ) craffíor. In crure πᾶ cfe
|| que, & item in brachio" neruos quídem hoc prímo parí craffiores repe» *«tih
rías, (ed quí ex pluribus conflentur neruís inuícem coéuntibus, V terg; m
BEI m — primi parís neruus fub cerebribafi quà (inui innititur,cuí glandulaínfi- -
Priniparis 6167 cerebri ρίτυγαπι excipiens,antrorfum nonnihil oblique fertur, dextro quídem neruo fini^
(irorfum,finiftro autem dextrorfum protenfo . In progreffu moxqab ipfo ortu ambo ínuicé
* coéuntatgiín eum permifcenturmodum, utdextrum à (iniftro nulla prorfusratíone queas , fic
difcernere.adeó fané,utuana penítus fit quacftio, num dexter neruusín hoc congreffu dextra fig.i..
obtineat fedem , anueró finiftrorfum contínuo ductu feratur . Quandoquídem ille neruo-
rum coalítus non aliud eft, quàm commune corpus à quo utríquenerui dicerentur prona
Íci,modó i(tius corporis ex cerebrifubftátia orígo non indagaretur , atq illicinitía neruorum
diffita appareret." INeruià conpreffü écaluaria ducendi ínuicem mox dírimuntur,& per * fo» f fili
Inociluiis, Xaminaipforum nomineinfculpta,in oculorü fedes extra caluaríe cauítatem procidunt.C)uip S0.
greffiscr m סכן 80" integríín oculos abfamuntur, non quidem accurate ín pofteríorís oculi fedís centrum $'5/8
12 lib. s.l
implantati,fed neruus dextrum petens oculum ad dextrum magíslatus pofteríoris eius fedís j,, ἢν, "414 וממ
P 5 $5 bus fig
implantatur:quíuero fini(tro oculo propríus eft, ad latus finiftrum centri pofterioris fedis o^ 14-lib.:
culi íngredítur,ac(quemadmodum & dextri oculi neruus) quádo oculum fübíjt, ín latam de -
6 סט הא ה tunicam uítreo humorí proximam, & medíam oculi fedem duntaxat יו
ambíentem,& dilatata cerebri fubftantiaeadmodum fimilem:ac proinde mollem,níhilg mi^ «7;
nus quàm membraneam:unde etiam Anatomicorum nónulli hanc tunícam,qua à reisqua. ^ .— "
dam imagine 009 dicitur, Tunícam appellare haudquaquá dignatifunt. Quod ut gy,
τὸ hectuníca(autquomodocunqueipíam appellare uifum fit)praecipuum uífus organum à γι. ἰδ,
multis habeatur,ín oculi conftructionis enarratione perfequar.In przefentía enim neruos hos 4C
autoculos prolixius ageredi omnino preter inftítutum foret, quum fuffecerit díxifTe;uiforios
neruosillum quemrecenfuímus ductum citra omnem ramorum propagationem obferuare.
hocením(quemadmodum & dextri nerui cum finiftro mox ab exortu coitum ) peculíarera-
rumqQuifortj nerui (ibiuendicant. Quinetiam inter reliquos corporis neruos,hí duntaxat me
atuquifenfu dijudicari poffit, perforati dícuntur : quapropter Girzecis ( pracipuéautem He-
rophilo & Eudemo, στόροι ὀσηϊκοὶ nuncupabantur. Caeterüm eco eiufmodi meatum mihi aliqua
do occurrifTe neutiquam queo afferere, quantumuis etíam canum adhucuíuentium & alío-
rum erandíumanimalium uiforíos neruos,uel hacfolüm eccafioneagereflus fim,et homínís
cuíus caputadhuca decollatione calebat, uíxà quarta horz parte quum neruos íntuerer ab»
truncatum fuerat , ipfos non ofcítanter fpectauerím, ac calente aqua feduló foucrím , Δὲν
que ut eiufmodi meatus totoneruorum progreffi mepenitus latuit, íta fané ín mutuo ner
uorum coítuís neutíquam feobtulit, utcunquetamen hunc ínibi oportebat effe infignem,
fi modó nerui ob hoc ex Galeni fententía congrederentur, quo mínus fimplícía nobís ge^
mina perperam uíderentur., Porro ijs quide congreffu hoc meatu'queacríter cítra partíum
infpectionem índíes altercantur,non grauabor duo qua ín congreffu anímaduerti,híicadijce
re,quó &híncfüarum nugarum argumenta petant, Patauij itaqueadolefcens fufpendío ne
catus publice fectioni adhibitus fuit, cuí ante annum dexter oculusà carnífice erutus fuerat:
deinde mulíer , eodem fupplícío affecta,cuí dexter quoque oculus ab íneuntezetate emarcue-
rat, finiftro interím inteoerrímo , Mulierí dexter uiforíus neruus toto progreffu longé te^
nuior fini(tro uifebatur non folum ín eafede qua iam oculo ínferebatur , uerüm ín exortu
quoque & ín dextra fede congreffusneruorum. ac przeterquam quód dexter tenuís erat, du
rior quoque & rubícundíor cernebatur, utí fané & ín adolefcente: fed dexternon admo-
dum nequecraflitie, neque mollitie adhuc finiftro cedebat . His illeaccefTít , cutus neruos
uíforíosinillo congreffü inuicem non connafci,negrfefe contíngere uidimus. fed dexter non-
nihilea fede qua caluaríam egreffurus fuerat, finiftrorfum reflectebatur : quafi non coalitus
occafioneneruí congrederentur , uerlim ut commodé perfuum foramen é caluaría procíde-
rent;potiffimu quum etiam hoc ductu ingredientes ín oculí pofterioris fedís medium nó infe
/ rantur.
»
3
li fi. ML
.2 ו וז
4.
: lib. 1 G.
figure ca.
[ΤῊ ΠῚ
muf. ta.
|] EK
DE HVMANI: CORPORIS: FKBRICA תמפזס. 2 325
rantur. Huncductum finifter neruus etíam referebat, non tamen ita ORAE
quín notatu digno ínteruallo dexter finiftro dehifceret, Quàm fe- 0 1 NEN.
duló autem acíolícité eius αὐτί familiares in terrogauerímus, num {ΠῚ deferilirmus du
omníagemína perpetuo oculís obuerfarentur, nemíne Natura: ope- clus gu
rum cognitione flagrantem ambígere fat (cio . atníhil aliud refcifcere 7
licuit, quàm ipfum de uífü nunquam conque(tumfuiffe, uífut prae» lent indicat.
ftantífemperualuiffe , familíaresds de uiforum duplícatíonenihil unquám íntellexiffe, Quod
ucro Gaffíus,etalij nonnullí,quum caufam rímátur,quamobrem dextra cerebri fede uülnera
ta,autalioquín laa , corporís finiftrapars neruorum refolutíoneínfeftetur,ín tcora partede-
xtra,neruosomncs ínortu decuffatim ferrí:feu neruos à dextra cerebri & dorfalis medulle fe^
depronatos;ín finiftram corporísregionem diftribui,& écontra afferant;a pud meclegantifz
fimum,& inter fomniandumab illisproblematum interrogatoribus excogitatum figmetüm
habetur. quum" fecundi parís neruorum acdein tertíj 86 " quarti parium, dextri exortus À
finiftrís aliquot digitorum amplítudineinuícem diftent, ut modb de alijs neruís nihil dícam:
10) patiter fileam qui uiforios porcorum nerttos fubinde nó-contínuos,fed períndeaccrurü
neruos,quafi é multis funiculís conflatos fpectarím,ne ínalíam quampíam prolixiorem 6
ptationemfermo delectat; praecipue cumillis diffe&íonum profefToribus ; quí dextrum cere
brum penitusà finíftro diremptum pofterís tradiderunt,
DE SECFENDO $A4RI NERFORPM
cerebri. Caput 77,
ONIVGII"feundicxortus, nequaquam exínfima mediatg" quodani
modo (quodadlatera fpectat) bafis cerebri fede, ut" uiforiorum pendet.
i| [εἴη pracfentís coníugij neruí plurímüm üiforíjs craffitie cedunt,quam:
uis interím durítíacos fuperent,ufaGgab 11115 multam uaríent. Paulo po-
| fteriüs ením quàm uiforij,ex cerebri bafis lateribus principium ducunt;
quód hzccerebrireoto nonnihil durior illa 8 quauiforiorum orígofu
: | mítur.Atqíd merító accidit, fiquidem fecundi parísneruos mufculís ín»
feredos,duríorcs ipfis uíforijs effeoportuit. Prorepítenim neruus dexter(quódet de finiftro,
nifi peculíariter fermoniquid addatur, ín neruorum feríe femper fubaudiendum eft) fub ce,
rebrí bafislateread" foramen ínoculorum fedis radice fibi cum alísaliquotuafis commune.
Quamprimumautem ὁ caluariz excidit ampliítudine;ín ramos diffectus Íeptem mufculís o»
culo proprijs ramulosoffert;illorum motibus praefectus,
DE TERTIO 2221 א 0 עא
cerebri. Caput ZI.
[ER T IV M par dupliciradíceutríng: príncipium fumít" una quíde craf^
[iorí,cuí opportunetertij parís nomen accommodauetis; altera autem δ
Hu x nerans
Duplex utrin
que ו bae
T radix;
"T'enuioris γα
dicis ovtus (σ᾽
feries;
Crafsioris va
dicis origo cy
diflriburionis
feries.
516 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
neraris tuníci, & ramulum exporrigens" tenui & membraneo mufculo íntrorfum nafi alam
éontrahenti? Quarta propago íam dictís craffitienon inferior, per foramen feu fciffuram po
r(us,quz ínter primum maxilla fuperioris os כ & cuneumimitans in extimo latere fedís oculí
confpicitur,ad internam fedem * temporalis mufculi contendit tota ín eum mufculum abíu-
menda. ' ' Craffior tertij parís radix àlaterebafis cerebri,anteríüs tamen,et penitius feu iuxta
dextri & finiftri medium magís quàm enarrata modo radix, principiti mens, recià deorfum
rendit," forame,quod ipfi δ᾽ quarto neruorum pari huícradici proxímo c&latur,perlabens.
16 ab egreífu *propaginem diffundit, qua uitis,aut cucurbita capreoli inftarinuol
uítur, durior paulatím efficitur ς΄ bínostandem quínti parísneruorum cerebriramulos
(quorum feriem poftea recenfebo)ín confortium admíttes , ipisgpunitusintemporalem mu
fculum inferítur;acín illum quog quíà iugalioffeenatus priuatim μαοσήταρ feu manforíus no
bís dícitur,ramulosporrígit, deinde et^ mufculís buccas mouentibus,ipfiq; demum faciei cuti
in buccis etíam furculosoffert. Poftquam πιοτὸ craflior tertíj parísradix propagínem hancca
preolí modo intortam exprompfit,nonnihil deorfum magis defcendens,' furculum deríuat,
quiantrorfum ductus gíngiuze molaríum dentium,i p(isqg adeo dentibus feríatim foboles di
(tribuit. Dein priufquam maior hzectertij parísradix decliuís ducialinguam contingat, "ra^
mumpofteriori ex parte germínat utcung; infignem,qui" mufculo ín ore delitefcenti δί maxil
lam ínferioremattollenti infertus,inferiorís maxillae ' foramenadit,hicubi 5 mufculus כ
fcritur confpicuum.Ramusilleín foramen delapfus tantifper antrorfum fertur, quoufque fuí
lateris dentium inferiorís maxillae radícibus * fingulasfoboles offerat, quorum beneficio den
tcs ínter caetera homínís offa, euidentiüs trí(tantium occurfum fentire credimus. INequeueró
ramus hicuniuerfus ín dentes abfumitur,ímó non mínima ipfius" portío pet" foramen inan
teríorí maxillae fede infculptum excidit, dextrae fedi inferiorís abri coplures furculos deríuas.
Ac" maior portio craliorís tertij paris neruorumradicís, quan dolínguebafi committitur,cu
alteríuslaterís neruo lingue tunícam efformat, aptum faporibus dignofcedis ínftrumentum.
Deínde &exiguos quog furculos penítíüs inlinguae fubftantiam difpenfat.Horum ením &
tunícz linguae producendorum gratía,tertíum par potiffimum à rerum Opifice creatum ar-
bitramur,atg ut' prímum paruilus;" quíntum uero auditus, fichoctertíum guftus cenfetur
inftrumentum,guftatoriusq neruus meríto nuncupatur,
DE QF-4RTO TPAO£RI NERFORFEZM
cerebri. Capit V II.
O C^ partertio parínonnihil gracilius duríusgeft.exorítur enim à dorfa
lis medullg" principio poteritis pauló quàmttertíum par,fedantrorfum
modice tenfüm pofteríori tertij parís fedi committítur, atqj unà cum illo
per^ commune ipfis foramen ex capitís amplítudíne,feu cerebri fede, ad
ἢ palatum elabitur:quó fimulatg peruenit, in furculos quofdam partítir,
ín palati" tunicam degenerat: quae quumlínguze tunicaaliquantulo fit
durior, íare etíam quartum parpofteríus tertío pari oríginem ducit, ac
proinde etíam palati tuníca fenfu hebetíori quàmlinguze " tuníca donatur,
QZINTI NERFORFM CEREBRI 2.
risferies. — Caput SPOT OE.
VINT v M'parnónihil quarto craffius,acueluti pluribus enati furculís
Jl ínuícem moxab ortu connexis príncipiu ducit,ex medía propemodu dor
\ | falis medullze fede; cíus partis quaeà medullee exortu ufqiadeam regione
(| pertínet, quà haecécaluaria in uertebras labitur. Hoc quintum par uníuer-
| (umper * foramé ferturímpenfe tortuofum,& priuatim ipfiincifum, quo
ijj ufqiín cauítatem pertíngat,audítus organo preparatam;ubi quintum par
j| uarie difcinditur,S propagines quafdam membrane modo' dílatatas hu
5
Sf
4
quetortuofam, & immiffam ipfi (etam aut plumbeum filum non admittens , ob idjpetiam
Anato-
0
ץד ἢ τα;
12 lix D,
$4 muta.
T.
tn: f. M,
V 253 fi cit,
iilii.
Xu: fi Z.
312 ΕΒ.
:ו
6
44
tab.A.
bsmuf. ta.
T.4.t4. M,
cfi,
dafi.T.
cémuf ta
D.
j 2 f. Cf. 1C
lib..F.
22 figuX,
x.
:ל
ו
librii. יש
ות
ki fox
lu: fi.G.
nii figi
41): fez
14 fi. lib.:
K.
b: fi. ine
D,E.
€2,3 F- 2
גו
d: fig. inf
rius 2.
cfi. Y.
4v, figur
a crafius
quimZ.9
14 fi. lib.
M acfi.ca
ו
bi fi.D,E
0 |
li xa.
di, 3 fig.
[td potius
[pects figa
ca.8. lib, a
ו
1 1% 1
{διιν.
gfig.ca.u
lib.s.tt.
bz fig. Re
infi.
la fig.cap
12 lib.i b.
DE זאאאצם CORPORIS FABRICA LIBER IIIL 27
4 p Anatomicis cecum appellatum , Neruulus ifte tranfuerfim fupra mufculum ducítur;quià
1: figu x, iugalíoffe pronatus;inferior maxillàmouet: ubíuero ad anteríus ufq cíus imufculi latus an
.. trorfum prorepfit;" dícto tertij parísramo commifcetur,ín genatum cutem & mufzulos buc
E. mi» Cie motuumautores díeerendus. Atque illidemum duo funtramuli, quos tertíj paristamo
"^ capreolírítuínflexo commifceri fuperius dícebam. | Porró quemadmodum" iuxtateitij pa^
rísprecipuamradicem,alía quaedam radix enafcítur tertío parí fcripta, fimili etiam ratione ít
n:feix xtaquintum neruorum par ínterítis paululum ^ alía exorítur radix כ quinti parís radici mul ^
(«20 togracilíor,fed quodammodo durior. Haec furfum uerfus priora fub cerebri bafi aliquandiu
7L protenía,duram cerebri membranam perforat , ac per" proprium foramen fub fecundi parí
3 64. foramineexculptum,écaluaría procídens ín"remporalem mufculuniillumi digerítur quiin
3 E ore delitefcens;inferiorís maxillze ad fuperiora motus autor cenfetitr. Hanc radicem cum fua
b coniuge líceret peculíarís coníueij loco cenfere . Cuo minus tamen aliorum Ánatomícoruri
m5A,a- (quihasradíces prorfus ignorarunt) numetum perturbem , hos neruulos quinto pariaferi
ΚΓ Ὁ. bam,adeum uídelícetmodum,quo minorem tenüioremüe terti) pàtis radicem tertío parí fü
2 figu. Q-. periüs adnumeratamreíqui. lntemporalem itaquemufcalurn "qüinque heruoruim pertítn
RÁc4. ountpropagines,príma quidem à gracilíori tertij paris radice; fecunda à maíori radíce , tertía
autem & quartaà quíntí parís prímarío educitur neruo.quintaautem ísdemum neruus eft;
quem íam quínto parí connumerabam . Nequefané fruftra, atque utfors fert torneruorum
foboles temporali mufculo Natura exporrexit; Sciebat enim hunc mufculum pro fua mole
omníum corporís mufculorum ualidiflimam functionem obíturum.ltem quum haud ieno^
? raret,quam molles illi efTentneruíquosàa cerebro eduxit, fumma mehercule prouidentia illos
quantum licuit ex offium contactu,itínerísQlongitudineuoluitindurefcere.Nulli ením non
obuíum eft,quàm callide fur&ilum inftar capreolí ínuolutum duriorem cflecít.. quódísfolus
olli mínimo fpacio contíguus fitzaliosauter; non inuoluít, quód longo interuallo offibus at-
tendantur,ipforumQ nonnulli per tortnofos & inuolutos offiurn meatus etíá porrígantur;
DE SEXTO 21 NERFVORFEFM GEe
rebri. Caput 1 2X;
ELIQVORV HM paríum;queín caluaríz amplitudinepríncipium dii
cunt,nullum zequé fparfamramorum edit fobolem, nequeín tam mul
tas eafdem uarías ínferitur partes, atque" fextum cerebrí neruorum
cóiugium, quod pauló inferius quinto paríaliquot diftínctís acà feínui
66 díremptís furculís initium fumit, químutuó mox ab ínítío comifIi,
unum efformant neruum,quí per " foramen caluaríam egredítur,quod
ἘΞ ΞΞΞΞ artería foporalis" minoremramum , & grandiorem internze íugularís
tar. uengeramum, fimuladmiíttit, Neruus hícnon proculab corefIu ín mufculos pofteríorem cer
ifii. nicis (edemoccupantes " ramum díffundit,numerofa utcungrferíe ín foboles digeftum:quaz
E^ rum precipue mufculo exporriguntur , Ícapulam mouentíum fecundo . Ipfe autem fe
. xtí parís truncus, "foporariae arterízeac" feptimo parí coheret, & (imul cum ipfis membra;
hifi&g- naeínteruentu connexus, ad laryngís ufquelatera protenditur, inibíportíionem àfeptímo ρα»
osfiget. vi affumens,illa& feaugens.Deíndefextumpar quum hancaffciuit portionem,laryngís mu.
50.66. fculis" ramulos tranfuerfim exhibet. Sunt autem illimufculi duo Ícutum imítanti laryngís
:ג Y- cartilagini duntaxat proprij,qui ex (tomacho guleüepofteríori fede pronatí,eíus cartilapinis
4-0 V reribusinferuntur.deinde" duo tertíae cartilaginis bafim occupantes , & " duo ex illis qui
Bout: prímam cartílaginem fecunda commíttunt. Hincuero fcxtum parfoporali artería & interna
li.s, ra iugulari? cócomitatum, ad thoracís uíque elatiorem defcendit fedem, acmox infignem ut^
b. DA cunque propaginem ad prímae thoracís uertebrzelatus, feu potíus ad . primae tho-
.יקוק גו racis coftzeradicisfede deríuat,que fub membrana coftas fuccingente, ecundüm coftarumra
p. 46i dices prorepens;à" neruisín coftarum ínterualla à dorfalí medullaexporrectis, furculos quof
alin ^ dom affumit. Quum ueró haec propago ciuímodií adaucta furculis , feptum tranfuerfum
ἜΝ praeteroreffa * eft,in cibi סכ 5 poftca dicemus, dífpenfatur. Praeter hancpropa^
44q [ib oinemfextiparís neruus íuxta fuperíorem thoracís fedem ramulos" mufculo offert;à pecio^
p rísoffe & clauículaad mamillarem capítís proceffum deducto,& capitis motíbus fubferuíen-
afi k;. ti. Deinde& * mufculo quios v referens híncà pectoreaccediít 0 Practerea &" illiqui híncad
«mici. infimam primae cartilaginis laryngís fedem perfertur , Huíufmodi fanéutrorumqfextiparis
149. neruorum príufquam thoracis cauítatem fübeant;feries uifitur, qua autem adhuc enarranda
LS. 8 RC RENS ;
E. fupereftmoxatghhicfiguram contextui interíecero,defcribetur,
n j Q.V A Me
ANevuus tux,
fa quinti pa,
TIS 740166 prim
eibium duces,
Quos zterug,
TU! Probagi
πὲς temporalg
mufculo offe-
Tantus
cf
B
C
D
E
EF
G,G
LK
L
M
IN
0
p
2
R
$,S
Dexter וד
uus 100117765.
cuTTEns.
exporrigere nequít,quód ea obliquéfurfum,nonautem dextrae arteríoe modo,tranfuerfim,in '^5
525
fériem offendat כ atque ita pariter neruos recurrentes (qui
6
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
QUZ c4 M FI S nuda feptemneruorum cerebri pariti
delineatio ad finem primi Capitis pofíta , omnem fexti paris
Grecis ἁλιναρομᾶδντόι uocantur ) exprimit non absreme factu
vum arbitror כ i peculiarem eorumtabulam und cum arterie
magne c9 a(beree partibus, quatum fcilicet ad ipforum ferici
attínct offen fionem, bic contextui Capitis interijciam . quum
borum neruorum adeo frequens medicis fit mentio , «* intutz
tus pariter ob [ummum INature miraculum nulli non fit lon,
σὲ fucundiféimus.
crterie magne cx finiftvo cordis uenitrículo exortus , ubé
h«c duas coróttales arterías promit.
crterie magte truncus deorfum ad fbinam reflexus.
crterie magne ramus oblique furum ad primam finiftri la
teríscoflam tendens ac ín fínifEram poflea manum excurretis,
cirteric magne portío fugulum petens.
cfrteria tranfuer fin in dextram manum procedens . Quas
uero bec co illaquam DD infigniuimus foboles diffundant,ex
nuda arterie magne figura; decimo Capítitertij libri fubiun
cL petas licebit.
Soporalis dextri lateris artería.
Siniffra foporalis artería. ΕΖ > שיד arteria zau dex.
Duo afpere arterie trunci;in quos bec primm ad pulmo"
nes fiiditur.
Larynx,cuius mufculorumsut c2 lingue co offis y referen"
tís «figuras,ex tabulís : fecundi libri dudum didici[Li.
Glandula laryngis radici μέγ παρ ad latus conata.
Dexter fexti neruorum cerebri paris caudex.
Sinifler [exti paris caudex.
Dextrinerui ramuli ad arteriam que dextre exporrigitur axille;reuoluti, «9 in unum שו סש
tes neruum qui interdumunico confFat ramulo.
Dexter neruus recurrettis.
Giniffri [exti paris caudicís urculi,qui ad avterie magne truncum uerfus [pinam detortum
veflectuntur. :
Sini[ler neruusrecurrens;qui etam nonnunquam utiíco incipit :urculo. Relique :/ exti paris ev
uorum propagines ín tiida cerebri neruorum tabula fpectandee funt.
Quum itaq dexter fexti parís neruus thoracis cauitatem ingre(Tus eft, atqj ínterarterías & «p.c; f
uenas ín iugulo repít, ab interiori ipfius latere" modo tres," modó duos ínuícem mox 10066, 2^.
dentes diffunditramulos* reuerfiut dextri laterís neruum có(títuentes.Ramuli enim {ΠῚ ad b efl
" arteriam quz ín dextráalam exporríoítur , uelutíad trochlei rotulam reuolutí,fimul coéunt, 6 Q; ΓΕ
neruumq unum efformant, ad dextrum afperz arterie latus furfum excurrentem.C)uum prí ἤει.
müm ením ex illis ramulis(quorumloco interdum fimplex uifitur)unus cóflatur neruus,qui 8 P
dextrumafperzearteríz latus petít, &membranze ínteruentu ipfi adnexus ad dextrum ufque -
laryngíslatusproperat" glandulzeincumbens , quzalijs elandulísneque colore, neque fub. e w.
ftantíarefpondens laryngísradici hicin dextro latere(utiin finiftro altera)adnafcítur.llico au
tematqueneruuslaryngem contíngít,ín plures partítur foboles, ín fui laterís mufculos 0106
rendas . Qui ueró illi fint, pofteaquam finiftrumrecurrentem neruum fermone ad finifirum
' laryngíslatus deduxero,fubíungam.Sini(ter itaquefextí parís neruusíam ín thoracís cauíta^
(4.
/ 1 . . . H
tem inoreffus,' arteríze in (iniftram manum propagatze ramulos , quí furfum reflecierentur, fc.
D.
alam contendat. Haudquaquam ením aequé tuta ad obliquum atq tranfüerfum, chordae ali
cuíiusreflexus perficitur, πιὸ hzc fiad obliquumbaculumreuoluitur;fenfim furfum confcen
dit,
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IIIL 529
dít,eandem reflexus fedem nunquam feruans: ac proinde finifter neruus tantifper uerfus cor
jBficap. qu i isi í
BU. cep dís bafim defcendit, quoufque extra cordis inuolucrum arteríce magna contínsat? truncum;
az b.s t.
ο. qui deorfumad fpinam explicatur. Atque hic mox" tres;aut ctíam 'paucioresà neruo educun 5 :ל
'éfigslb. turfurculi,quiadarteríz truncum , quàísad fpínam deflectítur reuoluti, inuicem üniu ntuts
15,5. x fip.
k : 0 , , H 2
2 ^ finiftrumQrecurrentem nertium conftítuunt. quí furfum properans,membtanze beneficio
: Y : ; Y :
ΩΝ aíperze artería fini(tro laterí attendítur : ac cüm primüm laryngem contíngít ; non mínus
ἢ : ; 3 AES E :
₪6 quamdexter neruus ín ramos deríuatur , quiomnes ín fui lateris mufculos deorfum capita
f79-** habentesceffant. Sunt autem hí; fi utriufque laterís mufculos funxeris;' quatuor; fecundae
ib.2.P, R.
ΠΗ Βα αι,
cartila gíni tertíam nectentes,quorum beneficio tertía cartílago retrorfum atque ín latera du:
»*.cun cítur,& laryngis " lingulaadaperitur. Praeterea" duo tertíam cartilagínem prímze fungentes;
liz. cni ieri ; . ₪ ו
* quílaryngisrímulam,feulingulam claudunt, acfoli propemodüm tunc סוק אש
18, 9 fig.c^
Wic.ap, quumegerentes ui fpiritum retínemius;ac ínterím quantum poffumus,czterís mufculís expi-
"n 3-66 rationem molimur.Hispreeteralios nonnullos acceduntlinguae ^ müfculi, ab oflís v referen-
ילפ tísmedioutlineuam moucant pronati. Quum enim przfentes mufcnli inferiüs fua fortiuni
D.
tur capita;atq; deorfum neceffarió mouendi corpusattracturi erát;rieceffum quoq; effe credi
mus;utanimalísfpirítus ab inferioribus partibus furfum quodamodo ipfis duceretur.Quod
quanta índu(tría ímmefus corporís noftri Opifex ín horum neruorti conuolutione molitus
fuerít,& fi ex ipfa diffe&ione,& füccíncta hac neruorum diftributionis narratione, & illa qu&
antea cxhibuimus tabula dienofcere poffis:nihilo minus Galenum,quí hos neruorum ínfle
xusomníum primümab ipfo inuentos merító eloríatur, adeundum hortor . Qui in feptimo
Eleufinía & Samothracía , ucl aliam quanciig cele
bratione díuina, aequís auríbusaftans, íntentusip
ijs quee fiunt dícuntur queà facerdotibus, audías;
Iureením Galenus fibi perfuadet,celebratione íni^
bí cradítam his nulla parte ínferiorem effe, neque
mínusoftendereíncredibilem fapientiam & prouí
dentiam uírtutémqueomnium conditoris Dei.
Porro fexti paris neruípoftquam rcuerfiuos ex^
prompfere;acíam cordís bafim fpectant, ramulos
notatu dignae crafTitudinis" ín pulmonü tunicam .6 יק
4587. *B& membraneum cordis inuolucrum dífpergunt.
Itemàramulis (iniftram cordís inuolucrifedemím
/ plícantibus , atque à (ini(tro fexti parís neruo de-
fign lb. promptis ,' furculus quidam cordís ínuolucrum
br DH inibípermeat, ubi íd finifiro lateri ' artcríalis uena
unitur, Atque híicfurculus oppido quàm tenuis,
de Partíum ufu, ueros 1260 celebrat hymnos, magísig attentam requírít mentem , quàm fi
QZONICA4 M
Galenus in boyum neruoz
vum deferibtione, quemad,
anoduo Co TOU QUaTI a7
lbi, mentionent facrt infLu
menti glofsicomis nos lecfo
vé non tncommodaturos du
ximus , f? hunc chayacte,
vem P in quo id inflru,
mentit obiter exprimitur,
hic interijceremus: und ci
Equo ἡ tunt deli
neatur brachij,fed ]עס
nuo fenovis luxationibus
ve[Tisuendis idoneum. Li,
cet bec alio libvo ac ἀγσι
quento tradLanda pu
tenus;
& non nifiaccuratifime fectíonem admiíniftrantibus obuíus, ipfiarteríali uenze adnafcitur;
etad (iniftrum ipfius latus uerfus pofteríora tamen magís exporrectus,ín cordis bafim fertur,
inibímoxinfoboles capillorum modo gracillimas contumptus,ac cordis bafis fuperficiei uix
propríus.Quaautemratíone illum nímís quàm tenuem neruülum adínuenías , ad fexti libri
calcem feduló exequar, ibídem cordis ipfip fubminiftrantium organorum fectionem pertra
Ctaturus.Caeterüm quod ex neruis fexti paris ' reliquum eft, deorfum ad (tomachum deferz ₪] ג
vishai- tur: acdexter quidem dextro ipfius attenditur lateri, (inifterautem finiftro , IVlox uerb atque
bínerui ftomacho membranz ínteruentulaxéadnectuntur ; finguli ín bínos partíuntur ra^ "79
mos, adeo oblíque fecundüm ftomachum conuolutos,utdextri nerui rami finiftrram ípfiusfe
demiín progreffu obtineant, (iniftri autem rami dextram fedem amplexentur . Atqueita quaz
z mal. sor prafentes ramí feptum tranfuerfüm unà cumi* ftomacho permeantnullos prorfus ἐπ
tab.z.
:א
tranfereffu fepto furculos offerentes . Vcerdm fparfa admodum fcríe fuperius uentriculi os
*ambíunt,contexunti ramos ín príora & pofteríora corporis uentrículifpargentes. Ab ijs
ramís qui dextrum huíus orificij latus implícant ," propago utcunque infignís depromi? שק
per uentrículi fuperiora fecundüm ipGiuslatítudinem ínferíus uentrículi orificium ac סנוט ו
cedit, ín progreffu anteríori pofleríorítp uentrículi fedibus foboles quafdam diffundens.
ifi. xe» Quumueróilla propago ínferius orificium fuperauit, uenze porte in(lrataín íccorís cauuim
< 1.515 * properat;ibídem íniecorís membranam tunícam tteabfumenda.
Dextríneruifextí parís
E^ rt ramus,quemanterecurrentíum neruorum príncipía coftarum radicibus fub tunica coftas
4 z fi.b,
גל
. pie " . . 9 -
1 exporrígí jalíorumQ neruorum per coftarum interualla excurrenríum cógreftu
ils augeri
RFeueyfrui
1167101 Cur f»
d.
Ἐ εἴγια fe τ,
τὶ bavis in tbo
TACÍA AJ δένεις
Seztiparis
feries tauri
EHoniso TQ4a.
330 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
augeri docuimus,fimulatgfeptumtranfuerfum unà cum grádiartería praetererefTus eft, pro» , , y y,
pagínes diffundereincipit;ac primam quídem inferiori membrana omientioffert tranfuer^ injpcáf
fim 1660115 cauum adeuntem. Propago hac ín ipfo ductu inferíori membranze omentí ,ב" es
mum exhibet,qui deorfum tenfus;atqueín furculos diffectus,tum ipi membranze omenti in 4, ddl
dextra parte ímplícatur,tum etíam colo ínteftino,ubi id huic membran tanquamad mefenz cx «το
terium commíttítur. Deinde alius ramusab ílla propagíne duodeno inteftino , & ieiuni ini. Porn
tío deducituradeó gracilís,utinterdum confpici nequeat. Pofthunclonge "crafTior fuperiori =
membranz omenti depromítur,qui dextram fedem fundiuentrículi perreptans,multasfobo 4: fia.
lesuentrículo & ipfi omento communícat. Quodautem prímz illius propagínisadhuc* fu^ FAR
pereft, íecorís cauo & bilis ueficulze furculos proebet. Secundam ucro "propagínem fextípa- p ἢ Ἢ
ris ramus dextrilaterís coftarum radicibus atteníus, ín dextrum renem & ' pinguem membra ef fi.u
2 6 . 7 Y / 5
namipfiobductam digerit." T'ertíam porro di&isiam grandiorem diffunditad dextram me- n
fenterij fedem,& in ínteftína mefenterío hic connata fpargendam.C uodautem eíusrami ταν Mes /
liquum eft,fubíndein ueficam, & mulieribusin uteri fundum dextraex parte ceffat. V efica e- «τ.
nim & uterus quoque fuos neruosà dorfalí medulla ín facro offe deduciamutuantur, — Ad o 4.
eundem feré modum f(iniftri fexti paris neruíramus coftarum exporrecius radicibus digeri- 4 [y à
tur." Propaginem ením inferiori membranz omentilargítur tranfuerfim ín líeníscauum por buu pro.
recta, quz ín progreffu anteaquam lienem contín וס duos diffunditfurculos ín humiliorem Panis fe
omentímembranam,& colum ínteftínum quà uentrículo hic adtendítur, dífperfos . Deinde pes ו
? alíam fobolem emittit 11115 furculís craffiorem , quae finiftram fandi uentrículí (edem perre^ 4
ptans , uentrículo ipfi fuperiori membranze omentí(qua etíam foboles ipía fuffulcitur ) per lbs Ἢ
multa germína deríuat. Mox quoqueà" propagínibus lienís cauofe inferentibus, ' exiles τὰν lo 1
mulífiniftrum uentrículi latus accedunt, 11118 concomitati uenís acarterijs , quas ἃ lienem pe- pzji,.
tentíbus uafis hucrefle&i , anteadíximus. Secundam propagínem ramus illefini(trisexpor- 4:5/.lb4
rectus coftís, mefenterío & fui laterís ínteftinis offert, & poft hanc" tertíam finiftro reni exhi ΕΥ̓
betac demum ipfius 'relíquo finiftram ueficie ac fundi uteri (edem interdum amplectitur. — ;;, Ν
A' propagínibusin mefenteríum fparfis,interdum cum" feminalibus uenis & arterijs furcu- t^.
losad teftes ufq; deductos animaduerti. atqj haec fexti paris neruorum cerebri eft feries, usas fig
lib.s xt,
DE SEPTIMO 2421 NERFORFEM al
cerebri, Caput 4%
ERVORVM ccrebri ἡ feptímum ac ultimum par, utí 6900115 paribus «s; fiu
duríus eft,ficquog ex duriori enafcitur príncipio . íncípít ením aliquot 9» 1.4.1
inuicem diftantibus furculís; à dorfali medulla, ubí modo caluaríam eft T fi E
| egreffura. Hinc in anteríora modicétenfum,& ipfius furculíisínunum — ' E
coéuntibus, per " foramen procídit,fibi príuatim exculptum. Símulat- c; f. c«;
j que ueró feptimum íd par caluaríam fuperauit, * fexto cohaeret pari, & Ια.
| propagíncs aliquot difpenfat 'mufculis qui à proceffibus ftylum imi» M
tantibus principium ducunt. exquorum numero eft alter tertíj parís mufculorum ofli v τὸν f 2 fti
ferenti peculiarium,ístp quíinferiorem maxillam deorfum trahit , & alíus línguze .טכ סזכן στα
Septimum parhíncad linguae ufqueradícem defcendens כ in plures diducitur * foboles,quze pee ἢ
inlinguaemufculos , & oflís v referentis, & in omnes laryngís mufculos fuperius non con- 7 y. ' ^j
numeratos ímplícantur , eorum que mufculorum motibus przefunt. V erüm practer illas fo^ 2: fig.
boles,feptíimum parnon mínimam ipíius portionem fexto parí neruorum cerebríad linguae
radicem inibi" offert,fextum par illa portíoneadaugens. b s figo,
PRIMA
DE HVMANI CORPORIS FABRICA המםם:: 235 ἢ} ἢ
PRIMA TRIVM FIGVRARVM QVAE
$VBSEOVENTIBVS CAPITIBVS Wi
communes habentur; | |
?RJOFESENS figura duabus modo confequetiti?
bus tabulis, que neruorum d dorjali medulla prodeuntium tu^
dam [erietm offendunt, potiffimum Jabferuit. FIac namque fà
la dorfalis medulla,quam uulgo nucbam dicimus , ab ea fede
quá € cerebri bafi principium [umit כ ad extremum ipfius uf?
que finem, ex bumiliori facri offis fede procidentem dcli^
ficatum,
v Dor[alis medulle initium ἐ cerebri bafi pronatum.
B Hac - fede dor[alis medulla non amplius v fümplex deorfutt du
citur uerim imaginem vefert multorum füniculorum, qui f^
mul commifit recla tenduntur.
EHis chavacleribus tieruorum radices nótantur,a dor )5.6.7 כ324
falimedulla priu[quam ₪ caluatia labatur prodeuntium. Surit
auteim radices be corum cerebri parium,que fingulis cbava»
dleribus indicantur.
D,2 4 B ad Din finiffro latere,co' ad 7 iti dextro latere dor
falis medulle pars ceruicis uertebris contenta;ct [eptem quo
we eius partís parium radices infigniuntur,
Eno |^ D ad E in rfiniffro latere,c9 à 7 ad τὸ in dextro,dor
falis medulle pars offenditur ,tboracis uertebris complexa.
JDeinde cius quoque partís duodecim parium radices indi
cantur.
Fa4 (Ab Ead F in Lfiniffro laterc;c9* d 19 ad 23 in dextro 2
que 0107-5115 medulle parsnotatur, lumborum occupans uerte
bras;d qua quings paríum radices principium ducunt,
G,o > 48 F ad GinfinifIro latere;c?* d24 ad 3o,in dextro dor
falis medulle pars indicatur, fenis [acri offis offibus conten^
169% fex parium eius partís radices כ adeo ut 7 כ «9' 19, C9"
24. (δ᾽ 30 {μα ferie dor[alis medulle neruorum triginta pa^
ría proponantur.
H Dorfalis medulle extremum inconíugatum ab ofsis [acri fiue procidens.
TRIGINTA
23:1 7 פה םאסא ויר VESALII-BRVXELLENSIS-
כ
SJIRIGINTAJPARI VM /N'ER^"VOR VJ
QI AE C e DOP.SALI ME / . y 4 DOR.SI OSSIBP
cotttetita oríginem ducunt,nuda delineatio A ea proportí£one expreffaqua ἐ[ιηρεν εὶς D
me caue co magne arteríe delincationés — NA ) exbibuimus . 17:66 trium fubfequeutil
Capitibus communium figura^ Vot vum fecunda numeratur,
1g. 8
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LEBER LII 335
TERTIA TRIVM FIGVRARVM SVBSEQVENTI
2578 04 זפ תס 88174 045 ,4 ץ 1 א ץ א א 0 0 8ש8 זז
000070070 pofferiori fücic ita corimonfLrat ג atd; modo precedens cundem anteriori fücie oculis
fibijcis. Dein untuer[a dov[alis medulle neruo rum feries bac figura depingitur ; que [aperiori
Figura minus oculis s fubiacet, ct cui chavadleres nt fatis cámode illic fcribi pdtuere. Ceterüm
inutri[qs figuris dor[alem medullam adbuc in dorffoftbus repofita fiuximus, ut neruo-
TUI parium numerus c9 cgreffus in procinctu ocyus effet, quodis iam 101
falis medulle offibus liberae cffigiem propofuimus.
CHARAC
vf,2
152535
85,9510;
2021,22,
25,26,
pai
ANDREAE VESÁLII BRVXELLENSIS
DVARVM QVIBVS DOR
EXPRL
»4
CHARACTERVM
SALIS MEDVLLAE NERVORVM SERIES
mítur figurarum Index.
QUON I4 M prefens characlerum index duabus figuris babetur communis,e9* non^
nulli characteres μέγ commures,alij peculiares funt,non inopportune bas notas 152. gro cba
vadlerum ratione illis fub[cribam.ct licct numeri cbaraclercs in figuris fint obuij jillis [ubiungen
dis notis parumob[curitatis acce[furum arbitror.
Dorfalis medulle fedessqua primum uertcbras ingreditur.
4o5,6,7 Septem ceruicisuertebre. FTis quog; characteribus dov[alis medulle neruorum pa
vía defignantur que ad elatiorem fedem eius cui mmerus in[críbitur uertebre [eclant.
11,12513,14515,16,17,18,191. DDuodecimtboracis uertebre.,
23,24.1. Quitique lumborum uertebre.
27,48,29,30.4. Sex facri oftis ofJa.os autem quod coccyx dicitur. bic non appinxémus quía [pi^
nalem medullam n6 continez,nullusds neruus ab ipfo elabitur. 13 à. Prima ceruicis uertebya.
Prima thoracis uertebra.atqs ita d B ad C. feptem ceruicis notantur uertebree.
rina lumborumuertebra.a C uero ad ID duodecim thoracis uertebre indicantur.
Principium oftis [acri.unde etam a JD ad F quíngs lumborumuertebre ín confbeclum ueniunt.
Prüni paris neruorum dor[alis medulle iam in uertebris pofíte poflerior propago.
Dofferiori primi paris uis » feries. RON CL S TW ipie pri
me uertebre proce[fum accedetis, inibi ín mufculos aliquot digerendus quos in Capitum conte
xtus feríe explicabimus, ne forte ueruorum dor[alis medulle cbaraclerum explicatio alioquin
prolixa,inimm enfum excre[cat. 171 cámterior primi paris propago.
Secüdi paris poflerior propagosatds boc etia charactere eius propaginis minor ramus infignit,
Pofferioris «fecundi paris propaginis crafétor vamus, \
Commixtio coitusuctertij כ rami,S in prima figura notandi,cum [écundi parís ramo K
iam índícato.
n2 Crafüoris fecundi paris feries aduerticis c2 occipitij cutem,
«“Ζπιογίον fecundi parís propago. à
"T'ertüüi par. O2 Pofferior tertij paris ramus retror[um ad (bin fecide ceruicis uerte
brereflexus,acinter mu[culosuertebris bac fede adnatos latitás. Quando uero fpina cótingit,
exerorfun (fertur per mutuum congreJJum dextri lateris mufculorum ceruícis po[leriora Occu-
pantium cum mufculis finiffri lateris atq; binc vurfus oblique ín latera ducitur ..FTunc fané du^
Lum omuium parium d tertio boc,ad. uigefimum quartum ufa di» pofleriores rami imitantur.
«Anterior tertij parís ramus,qui in quatuor dirimitur propagines, ac Q imn priorífigura prt
Q. mam indicat mu[culis ceruicem flectentibus infertam . R. inutrads fecundam propaginem,que
41
Zu
ἘΧΘΈΣ
6%
4
b.
5.1
2
ει
cum quarti parís propagine Y uotáda cügreditur;S in priori tertiam, que pofferíoris [ecundi
parís propaginis grandiori ramo K notato inibi commifcetur,ubi L, in fecundafigura fcripfi
mus. T inutrifqs quartam anterioris tertij paris amtin[inuat propagincm mufculis infertá, qué
tranfuer]is uertebrarum committuntur procejéibus.
Quartum par. L^ critus ne charadlerum copiapreefentestneruorum tabulas neutiquam profecto
cafu partas nec alijs plagio »Juffuratas obliteraret,quarti paris characercs ín fíniffrum latus re
£ccí,ut dextrum latus alioquin pluribus oneratum cbaracle ribus , bac faltem fede liberum effet,
ipfí ds quinti paris c2 : fub »fequentium partum indices opportuníis accómodarentur.
"Pofferior quarti parís ramus.
"Anterior quarti parís vamus ín ternas divemptus pro pagínes. Y ín priortfigura indicatur, pri
na propago;tertij paris propagine Rin finitam adimittens.a ín eade fecunda propago inmu-
feulos dip &fata, tranfuerfos uertebrarum pro ceffus occupantes,b fimiliter inpriori tertía pro
pagosquinti paris portionem c iotandar,ad fepti £ratifuer í nerui con[Hitutionem accedens.
Quintü par. C05 uinté parís po[lerior ramus.
Quinti paris anterior ratus כ ab ip[ius interno latere ramulum ΠΩ ceru£cem fledlentibus
exporrigens qui inter σ᾽ characlerem 6 eff con[bicuus.
Propago anterioris quinti paris rami, axiatm con[Litucns portionem fcpti £ran[ucr fi ftierut.
fuz Anteríorís
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מזזז 35
fus “2πεεγίογές quinti paris vamí propago, que inter mufculos occultataad fummum perreptat bu /
T,r, 600700 infecutida boc modo 7, ᾿ con[bicut buius propaginis Jfoboles notant mu
Jfeulis fcapulam attollentibus oblatas.
£12. Propagints f notatee vamus in utei exporrectus,que fummum integit ΟΣ |
quo brachium attollitur.
בכר Propagínis f uotate vamus mufculi brachium attollentis pavtiinfertus, que a clautcula eo fum
mo bumero; quais clauicule articulatur, principium ducit.
in Pro pagínis quam f inffgniuimus vamus,bracbiti attollentis nmufculi parti fnfertusyque 4 Jcapu^
le "fpina exoritur :foboles autem vami i notati quein bracbij cutem exporrigitur., cum brachij
tieruorutiotis "כ על gr inutraque figura indicabitur. : l
€t. Sextumpar. kz Pofferior [exti parisvamus.
Lm ANefcio qua incuría I o minprima / figura omifevim.num t fcilicet ín appotiendis cbaradleribug
eos preeterierim,quumin finiffro latere fortafets illos adbibitos arbityarer:an uero
«ppofítos fculptor ftot expenderit. 77 £cunque "ΠΕ, ad finiff rum latuse, tuo ttarte ad^ Jt.
feribes Lut fexti paris anteriorem indices vamum. muero accommodabitur illi far^ "e ἴω
culo, quer d fexto pariuerfus tt, boc eft 1 fepté neruut, deduci confpicis. > 4 tqueid P
figura bic inferta monitus multo prefHteris Jfaciliusquáàm egosdelineationem forte uttíaturus ; |
7
víbus adijcere poffem.
111,2 Sepri tranfuerff neruus ex tribus furculis bye com conflatus. Quod uero utriufque lateris new
uis "כ in priorifigura c9 in pofteriort obliquo ductu incedat binc ΜῈ, qudd interfcpientes το.)
vacem membrane propter cordis iuuolucrum quod inibi amplexantuv ,bac fede extuberant.
0,01 Septi £ranfuer[i nerui in feptum feries,
p2 Sextéparis vamus cauam [capule [cdempetens כ uarijs oblatus mufculis.
כ ף cnterioris [xti parisvami cum proximovii parüi ramis implexus portiods bracbiti accedens,
ga Septimum par.
v 2. Doseríor feptimi parís vamus, fimiliter atque alij buius fedis ami (bar fus,
πο ongreffus feptüni paris cum proximis paribus;qué neruos ín brachium deducit.
2 Ῥτοραρίπες {μπὲ feptimi paris,feu potius nerut brachium petentis tertij;,ac 4 niofatidi, que in
; buius fedis mufculos [capulam e brachium mouentes accedunt.
8.1. Odlauum par [cu parium dor[alis medulle in tboracis uertcbris vepofítee prünutt.
uz Poxslerior oclaui parís ramus.
X52 Odaui paris congre[Jus cum feptimo part,d quo ín brachium aliqui exporriguttum ttevut.
y Otfaut parispropago [ecundüm füperiorem príme thoracis co[Le fedem ad pedloris ufque fum
tum prorepetts.
gos Surcultoclaui paris.fcu potius quarti bracbiutt adeuntis nerüt, qui in buius fedis iufculos
diffunduntur. ox. JNonumpar. B 2 Poseriornoni paris ramus,
41 Ne y vicinum ipfi y offenderet, anterioremuoni parís vamum δι infioniuimus, bic quoque to^
tantes eius vami propaginem prime cosle exporrectam. à
[e JPropaginis δι infignite furculi;in mu[culos tboract bíc énflratos protenft. Z7 eri buiufmodi
yfurcultin fubfequentibus paribus exprimentur dilucidius.
10/15. 12,13,14515,16,17,18,19.1 Paria neruorum d nono part ad uigefimumufque ttotatitur quibus 64
dem pene propaginum , có potifimum ad coffarum interualla est feries,
tut SurculiintercofFalium neruorum [exti paris neruorum cerebri vamum augetttes, qui fub tunica
coffas Juccingeite coffavum radicibus exporrigitur.
6501 Indextro prioris figure latere rami notatur , αὖ intevcoflalibus ruis וד( ferte
bis excurrettes qui thboraciin[lernuntur. V evim in finiffro latere paulo expreffiis eiufmodi Ta^
anos infiomiui. IN'am s c9 1 amos indicant in elatiorem partem exporredlos mufculi brachium
20Κ. pediort adducentis;cuiusfibree deorfun oblique, ut c9 prefentes כ porriguntur.y. uero
ASA s ramiindicantur in bumiliorem eius titu[culi fedem excurvétes ; ac oblique fur, 77 reflexi. Por
pu JO A C9? À γαπιέ offenduntur oblique defcendehti abdominis mufculo exporrecti. y יפש μι ramt
dtifinantur in mu[culum propagati, cuius ope bracbium uer[us dorft bumiliora 6% % t
ó eiufmodi
256 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
eiufmodi udrij Jpeclatud; éucundiféimi ramulorum ductus c inflexus ex ipfa potíus fectióne,
qudm binc ubi omnes delinearí nequeunt ob[eruandi ueniunt.
νι [ndextro latere y ponitur;indicaturum nerui fobolem papille elargitam.
001 Ramuliadecimooclauo paríco decimonono;principiii accedétes mujculi femur mou£titi fext£.
77:1 Drünusneruus bracbium accedis, qui ín externe bracbij fedis cute digeritur. JA erümín utrads
figura ? fecundus byacbium Jubingrediens 1167770745 erit yp tertius, quartus,» quintus js v fextus.
2 Secundus brachium petens neruusyquen Galetto plus v fatis tribuens. graciliorem quam oportuit
exprefet fecus quam infigura buius libri calci in[uta,
e»e 1. Sccundinerui propagines,que capitibus anterioris cubitum fleclentium mu[culi digeruntur.
v 1,2. T'ertius brachium accedens neruus. Quodueró fecundus e9* tertius neruus paulo mags quam
natura / babent in bracbij exteriora delineati fint in boc faclum putato;ut nerui inuicé in pictu
va magis quamnatura disfantesomnía ad amufim oculis fubijciant.
v1 Y'ertij nerui propago ín cutem excidens;ínter mu[culum pectori brachium adducentetmey cum
qui brachium furfum ducit.
Qi T'ertij nerui vamulus capittoblatusmu[culi cubitum fleclentium poflerioris,
xa d'ertij nerui propagosin cutem anterioris brachij fedis diffufa.
Ὑ 1 Fic con greffus tertij nerui portionis cum fecundo notatur .uerim £am fcepíus obferuauittus fer
tium neruum a fecundo augerí,uti infigura etiam pinxit; que buius libri calci adhibetur.
&1 Secundus neruus poft congrejJum ip bfius portionis cum tertio ieruo deorfum prorcpens.
Τα Secundi nerui [urculus capiti exporreclus oblongi;eg radium in pronum ducentis mu[cul.
/\ 1 Nerii fecundi ramus fecundum radium ad brachiale ufi properans ac externam primi polli»
εἷς internodij fedem fub cute ínibi afcendens;ubi bumilius AA reponitur.
O1 Nerui fecundiramusyiam diclo ac Δ infignito crafsior:qui mox in duas propagines, A. nimiri
eo E diuiditur.
Δι Ramiquem Ὁ fnfigniui elatior propago, fub cute : fecundim internum latus repens mufculi οὖν
longi,cg radium ín pronum ducentis.
ma Rami infizniti inferior propago.
ILZ \ Inferioris tlliuspropaginis E notate duo praecipui ami, fecundüm internam cubiti fedem ad
uolam ufds frequenter exporredLi, quemadmodum e9* ín dextra delineatum esl manu.
Q2 Quartus brachium fubiensneruus. FTuiusnerui propagines etíam[f accurate in utraque deli^
neat« [Int figura, pofferiori tamen duntaxat charadleres adbibiturus Jum, ne prio figura plus
fatis hic obfufcetur.
V 2 Quartinerii propagines mufculis interdum extendentibus diffufe
Ὁ, 2 Quarti nerui ramus in cutem poflevioris brachij co* cubiti articuli fedis exporrectus.
3212 Quarti nerui propago cutem accedens bumilio ri fedi externi lateris brachij obduclam,
35.2. Quartínerui [oboles in exterioris cubiti regionis cutem ad byacbíale ufq protenfa.
34.2. Diuifío quarti nerut,quaiam externo bumeri tuberculo £nfidet,
35.2 Elatior dicla modo diu ifionis vamus.
36.2. Elatioris ramis notati;in exteriorem pollicis ;indicis y medij fedem propagímum feries,
37.2 Demiftor ramus diuifionis 34. indicate, qui ulne exporrígttur.
38.2 Propagines commonsTrantur demifstoris vamizz infigniti que mu[culis inferuntur αὖ externo
humeri tuberculo initium ducentibus.
39,40,41. 2. Fdisnotis propagines notatur demiféioris illius vami quiulne exporrígitur, quas offi erttriü
mufculorum initijs,ab externa ulne regione fecundum ipfius lon igitudinem pronatis.
422 Ramiilliusulue exporredli,ac 37 infignitifinis,ac furculi »quos artículo brachíalis cum cubi
£o pr bet.
+2 Quintus brachium ingrediens tiers.
434. T'ertij cg quinti brachii accedentiti neruorit feríes,inmtculos interni cubiti fede occupattes.
444 T'ertij nerui ramus radio exporrectus,ac poftmodum ín internamfedem pollicis indicis {δ᾽ me
dij digestus.
45. Quenté nerui ratttus ulna attenfusyco propagines deríuansinterne < fedi mitiimi digit£, יפס anula
r5; medij.
4.6.31 Ramí
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER מזזז 27
Rami illius quiulne attenditur;ac 45 infignitur, propago extern fedi minimi digiti; c9 ant
46 laris,eo medij oblata.
vL2 Sextusin brachium pertinens neruus. - : S
474 Gextineruifinis;non procul a brachialis cum cubito connexu defineis.
$5484. Surculi pafsim d fexto neruo in cutem , cui is exporrigitur ,excurrentes;
10,21, 22.23.24. Quínds parianeruorum e lumborumuertebris cgredientium.
5,49.1 4A uigefimo pari principium ducens vamus,cum feminali artería ad teslem exporreclüs;
9550 Series neruorum per abdominis mufculos.
511 Ramid neruis qui abdominis mu[culis offerutitur ji mujculum excurrentes, quo brachium uer^
[its dovfi bumiliora ducitur.
PPosleriores vami neruorum ₪ lumborumuertebris procedentium. Dorro ramuli quiin príorifr
gura bos cbaracleres 20, 21, 22; Jpeclant;illi funt qui ramum augent exti paris tieruovum cere
bri colarum radicibus cxporreclum,ac etíam ramuli funt digesti in principium [exti femur mo
uentum mufculi. Ramuli autem 33 "קש 24 (beclantes;illi funt qui mu[culis banc dorfí partem fle
dentibus offeruntur. :
5,16» 27,28,29,30.1 Sex facri offis neruorum paria. Famuli illi quitiumero proximi funt;illi cenfet
| tur;quiuefice יפש uteríquods ceruicibus implicantur ,anids mufculos pariter accedunt.
53a. Primi parís oféís facri feu uigefimiquinti paris propago , interne ilium ofíis fedi, ipfis d; adea
abdominis mu[culis binc ab ilium offe prodeuntibus exporrecta.
(542. Z7 igefüniquinti parís propago;gibbum offis ilium accedeus,cy mufculis inibi clunium ds cuti γιὰ
mos offerens. Fluc "יפש d [ub[equentibus paribus vamuli pertinent,
55.2 Ramus gt propaginis 54. infignitee qui híc mufculis offertur...
[6.1.2 Dorfalis medulle terminus αὐ» coniugesindiuifusds procidens.
57a Primus femur [ubiens neruus.
ssa BPriüni femoris crurisue tierui ramus cutem accedens,
5oa Prinicruris nerui portío mufculis inplicita.
60.1 Secundusin crus prorepens neruus.
δι. Gecundicruris neruiramus;[ecundüm internam (femoris Θ΄ tibie fedet ad, T /umiu ufo pedem
fub cute prorepens.
623 Rami δι infigniti;in pedis fummum dislributio.
65.3. amic in[igniti notatu digne [oboles cuti anteríorem genu fedem ambienti digcsLe,
64. Secundi crus petentis erui 2070 [που ἐς profütdiora : fubintratis.
65. Portíonis illius quam 64 niotauimus ramus facile primarius,ac quinto femur moutti ín[erius
mufculo.
664 "I'ertíusinfemur pertinens teruus.
67-1 "I'ertij crus petentés nerui foboles;in mufculos dígefle,pubis ofsts foramen occupantes.
68.1 "'ertij fanorísterut ramus in cutem exporrectus.
693 'ertij femoris ueruí portio in alto permanens,e* mufculis ánplicita.
σοι (Precipua modo dícLe portionis [oboles mu[culo diftvibuta tibiam mouentium fecutido.
711,2 uartus,idemá; craffiffimus ín femur procedetitíumneruus.
72.192 Quarti nerui propago in poslerioris femoris fedis cutem magna ex parte diff 0
734 Quartinerui / oboles in mufculo rum capita deprompte, quorum orígo à coxendicis of ἧς appcti
díce pendet.
74.1 Quarti nerui Yattus, primum quarti tibiam moucntts mufculi portiont d femoris 6 priucipium
ducenti oblatus;ac mox in cutem excurrens,que inferiori fedi obducitur , posterioris rc jgionis
femoris ey genu articuli.
zs Ramiquarticrus petentis nerui, qui capitibus offeruntur mu[culorii ab inferioribus femoris cd
pitibus principium ducentium.
764 Quartineruiín duos crafütic impares vamos diuifío , quam inter bumiliora famorís molitur
capita.
77 Gracilíor ac exterior dicla modo diuifionis truncus,
[2,522
b 2 Exteríorís
78,78.1
794
, 80.11
81.81.1
82.1
83.1
$4.1
85.1
$6.1
Dorfalis וול
dulle ab ofiit
siedulla diffe:
γεπείά.
JDovfalem me
dullam procre
andi nece?
[itas
JDorfalis qui
munienda.
Ofsibus.
M embraneis
inuolucris,
338 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Extevioris trunci propago,cutem fubiens externe tibi fedi obduclam.
Exterioristrunci propago cuti [ubten[a, anteriorem tibi fedem ambienti.
Interior crafsiorás truncus magne quarti nerui díuifionis.
Interiorís truncipropago cuti tibiam posteris integenti fubflyata.
Propago exterioris trunc£,interiori trunco commixta.
Interíioris trunci ín pedis bumilíori fede distributio.
Portio rati 78 notati;pedis uperiora accedens,
Portio interioris trunci, que cuti exporrigitur anteriorifedi articuli obducle,quo talus tibie
artículatur.
Interioristruncíramus;pedis :Juperiora accedetts, fed interímáín alto latítans . Qua autem a^
tione interiorís exteríorísds truncorum feries fubinde uariet;in ipfo decimifeptimi Capitis con
textu fum explicaturus. Prater figuras,quarum modo indices exprefet,fubfequentibus Capíti^
bus mirc ea confert » qua prefenti libro colophonem additurus fam . Quamuis enim illa non ad
bunc librum;fed ad E. pitome it parata כ quia tamen poftremam od forte etíam ueriorem ipfam.
delineaui,non ab ve me facturum duxi כ cius totas aliquando in margine :fubfequ entíum Capitum
ponere.
DE DORSOKLI כנת אי 7/0 ET. UNEREQO2
vum abíp[a prodeuntiumnumero. — Caput XO
jORSALIS'medullaneruorum modo fübflantize cerebríà qua origine 4*figrá
(umitcorrefpondens, quanto magísà cerebro recedit protendíturQg,tan-
to(neruorum etíam rítu)compactior durior efficitur, Varíat enim plu.
rimum ab aliorum offium medulla impenfe humída, propemodum Blu
xili, fiquídem hanc, & praecipue ipfius fub(tantíam molliorem pingue:
íni,ueladipiaffimileslicetín offium finibus nutriendi humectandigy gra
tía afferaato. Quapropter ex hac nullum prorfus neruumneg durum ne-
que mollem exoririreperíes.C)uinetiam praefens medulla neccerebrí;aut dorfalis medullae ín
uolucrísobtesitur,nec przterca ipfi adéó díenae notatuarterize ac uenze obtendütur. Quapro.
pter etíamnulla ratione cerebro & dor(ali medulla: fimilis eft , πες ulla illi cum fenfus organis
aut mufculís communío exíftít . C'uum interím dorfalis medulla non paruam cum mufículís
communionem fibi uendicet. Quippe fi rerum Opifexhanc non produxiffct , duorum al.
terum fubfequeretur , aut enim omnes corporis partes capite inferiores, ac à^ neruis χείρα, ὅδ "ΠΟ
ris neruorum cerebri propagines nullas admittentes , motu deftítuerentur arbítrarío, tri, * *
ftantium'que fenfu priuarentur : aut neruum in fingulas partesà cerebro deríuarí neceffum
elfer. Verüm fi motu carerent, tunc homo non amplius animal, fed lapideze lutezá'ue cor.
rcíponderet (tatuze , A cerebro autemin fingulas partes exiguum & grandem neruum ροῦν
rigere , artificis effet neruorum fecuritatemnihili pendentis. INamnonfolüm gracilem ner»
uum , ut quirumpí confríngí que poflit, longo progreffu deduci non erat tutum, uerüm ne
aliud quoddam ualidorum etíam organorum , & minus adhuc uenam autarteríam , " Hoe
enimut dorfalís medullaà propríaorigine erandesamplasp enafcentes inftar caudícis in pro^
ereffü uatie difÍcínduntur, & quum corporis partibus appropinquant, furculos fingulis par
tibus offerunt,qui materiam ípfis à príncipio oblatam communicent, Vnde etíam fatíus fuit
dorfalem medullam uelut fluuium alíquem,ex fonte nimirum cerebro effluentem, per eam fe
dem quatranfit genículatím neruos tanquam fenfus & motusarbitrartj ucctores oermínare, ife D
utí modó rerum Opífex probé cft molítus . Caeterüm quando dorfalís medulla inftar alterius o
cerebri omnibus propemodum partibus fub capíte pofitis cenfetur , hanc quoq: oportebat ἢν /.fig. ci;
milíterac cerebrum" duro & ferendís iniurtjs pertínací muniméeto,acuelut propugnaculo 61, ^.
cí.Cuíufmodiueró id (it, ín prímo libro, dum dorfi uertebrarum ftructura profequerer;abun - E
dé dictum e(t. Praeterea durze etíam membrane dorfalem medullam amplexantur, 115 omníno. + וק
fpecie refpondentes,quibus cerebrum obuoluitur,etíam fi diftantiaínuícem non congruant, δια ἢ.
CrafTam ením feu duram cerebri membraná à tenui ín caluaría díftare;eratía diftentíonis con-
tractíonísqg uaforum tenuis membranze,& ipfius adeo cerebri, in feptimo libro declarabitur,
In uertebrari autem finibus, ubi membrana dorfalem medullam ambíunt, dura tenuem con-
tingit, Atque hocuno ínuicem membran pugnant;aceo preterea, quod tertíum quoddam
inuo^
DE HVMANI CORPORIS FAHRICÁ LIBER 'ÍIIL 339
inuolucrum ceregíeualidum nerueum' que duabus;illís quae dorfali obducuntur membranis 3
extrínfecus círcunducatur, IN eque profectó incaffüm haec molítur INatura: quippe quum dor Que ἀνά
falísmedulla quaedam cum cerebro obtíneat communía,quazdam peculíaria : íncommuníbus cu: ertbro
quídem communis eftfabríca,in peculíaribus autem propríaac dílerens.Suntporró commi ^ 2 ipe
nía,fubftantiam corporís fimilem habere;& neruorum efle principium, Peculíaríauerómoue PAS E
ri quídem cerebrum,ac pulfare naturali quodam motu, non fecus atque cor ; € cerebrum ínte
rim immobili ofIe comprehendí,non moueri ueró dorfalem medullam uertebris quc mouen^
ruríncufam, Mleritó ítaque ipfis pariratione ,duze membranzduranímírum & tenuis, cír
cumuoluuntur : una quídem przcipue, ut colliget fimul uafa quz in εἰς excurrunt, & totam
eorum fubftantiam utcunque mollem conftringat : alia, utínuolucrum eHicíatur,& à círcun
datis offibus muníat;ipfa'que etíam ofla & cerebrum & dorfalem medullam ambíant, uclué
propugnaculum quoddam S murus, füfficiens cítra noxam exci pereímpetum eorum queau£
fecare;aut frangere;autaliter nocere poffunt, Caeterm quoniam cerebrü tenuísg membranae
uafapulfant craffam membraná,tanto ínteruallo ἃ tenuí mcbrana ín caluaría priuatim diftat,
quantum ipfis dum dilatantur.fufcipiendis fat fit. Quoníam ueró dorfalís medulla non pulíat,
neque diftendítur,u trz que membranz fimul coéunt coaleft cuntQ,ne mínímum quidem mu-
tuodiffix, Porró quod nullus quifcn(a dienofcí queat,motus capítis offibus adüt,ín uertez
brísueró motus fit uaríus , dorfali medulla: tertíum id ínuoluerum ; cuíus paulo anté memíní-
mus;obductum uifitur.INam nobís dorfum ínclínan tibus,ob idque etíam dorfali medulla ne
ceffarió Rexa tenfaque,haec prompténullo eiufmodi ínuolucro füccíncta frangeretur, Acdor:
3f. 64 falem medullam unicam (uti & cerebri fedes,à qua ' principium ducit unica fimplex que eft)
Due E. 1 3 Naturafactam εἴτε, neminem latére arbitror, quum homíniduo doría procreari fuífTee
planérídículum;atque ad plurímas actiones ineptum, quod que dorfalis medulla ualídior per
1 ufili.7. uertebras fimplex,quàm gemína prorepat , Quàmueró fit Galeniratio uana,qua* cerebellum
fimplexeífe docet,ut unica fieret dorfalis medulla;in feptímo libro explícabímus.Quanquáfas Σὰ ς, ὦ} "fi
^: fi2.38 né & hocloco hominis medulla 601-1311 ueníat expendenda,(i quidem per" totàm céruícém ὃς £«rzivi.
«1 ^ dthoracis ufquemedíum aliquando & inferíüis nonnihil , fimplexac índíui(a mollis que ad.
figu. fib huc deorfumfertur,neruos duntaxatgenículatím fe diffundens. ' Quum ueró thoracis me. P lidoyfaliz
| €&8R. dii perrep(it;utdurís ac motuí potiflimüm feruientilpus propaeandisneruísídonearedderez, 14/,;.5;
non fimplexamplíus , fed ín innumeras fecta foboles defcendit; non alíter profectó quàm fi fre fiiculise
: quentes multas que tenuiffimas chordulas fimul rectà tenfas membranae cuí píam illigares,ac ^g
ficapa4. deinde per fii ngula^ foramína per quz nerui profiliunt;unam atg alteram chordulam ex mu-
= lbiO: tus illo connexu tantífper díftribueres , quou(que uníca tantum fupereffet chordula , dorfalis
medulla finirefpondens. Ad cum nanque modum dorfàlis medulla in neruos abfurnitur , quí
per foramína ín uertebrís exfculptaclabuntur./ Quanto autemartificio haec concínn ata fint,
partim ín prímo libro exequutus fum, partim ueró ín fequentibus Capitibus recenfere cona-
bor.Ceterümnerui, quos dorfalis medulla per uertebras ductaac paulatím ín progrefTu ora.
. . cilefcens diftribuit,refectionís profefforibus fexaginta , & interdum quinquaginta octo enu-
Ἢ mA merantur,modó trigintamodó uígíntinoué complexi paribus, A! dorfalis enim medulla: ₪
Cz defeprem ceruícís contenta uertebris, feptena exiliunt paría. A" medullze autem"fede perthora
“πῇς. 4D císuectauertebras,duodena dependent paría:"à quínísautem lumborum uertebrís » quínaz
4 Eau ἃ * ob offe facro fena. quamuis ínterím quínque inferiora offis facrí neruorum paría, fi quando
P nt idfexefformetur offibus , quodammodo "gemína dicipoffint,quum nerui utrínqueantror 5
1609 5 fum & retrorfum ducantur ab una radíce uixenatí, D'orfalís uero medulle? terminus ex offe
dP.4t ἃ facro procídens, neruus non ceníctur , neque ín ramulos quí neruorum nomen merentur ceí-
UR 0 5 fat. : quanquam alíquando íllum íam ex facro offe decidentem ín tres ímpenfé breues furcu-
1figabF los diffundiuiderím ,tuncfacro offe quínquefolum offibus conformato . [n canibus autem δὲ
ad G.aut aliis animalibus,pro dorfi offium numero neruorum dorfális medulle parium frequentía quo-
aoa. e quediflert, Vtnihil de Galení librís de Partium ufu fententia dicam, quando os facrum qua;
6006 tuortantum offibus formaríarbitratus eft;nullum quealiud os illis fubijci fcriptum reliquit.
eft". Ex illaenim fententia colligere promptiffimum eft, quàm aliorum Anatomícorum placitis,
o ;; dumilloslibrosnobís tradidit ,anxi£ inftiterít, quani que ínuícem confona nobis fcripta re--
p liquerít,
ὃ 3 SEPTEM
Quam uiant
AN atura pri-
סאל bavauevit
jani.
S ecun
7/5 caveffuset
Jeniess
540 ANDREAE VESALII BRVSELLENSIS
SEPTEM אקתסקתעא TPA£RIFM E CER.
uicis uertebris profilientium feríes. Caput 2€ 11.
O D οὐ háctenus* memoríc non exciderit prímze ceruícís uertebrze cum
E occipitis offe; & fecunda item uertebrae cum príma fuperius traditae ar^
77 tículationis fpecies , merito in praefentia Naturae prouidentíam feduló
admíraberis , quae prímo ceruicis pari; & fecundo , non czterorum cer^
uícis aut thoracís neruorum ritu, fed peculíari quodam , duarum pri-
marum uertebrarumartículationibus impedita , uía infculpferítjac duos.
utríüfque parís , quemadmodum & ín facro offe utrínque machinata
fit exortus : unum quídem anteríorí corporis fedi , alterum ueró pofteríori exporrígens
Quippe ut + pofteriorí prímí parís propagíni concinne uía praepararetur , INatura ín pri *
mau ertebrze emínetiorifedead radíce pofterioremqg regione ipfius cum capite articulationís
finum הכווטה1-ה6 80 hic etia occipitis offi finum infculpens foramen efkecir prímoe ceruicís uer
tebrzjipfit occipitis offi comune, INefi fortaffe integrum foramen tenui illi uertebrze uti in
canibus, quibus grádior eft uertebra;euenit)infculpfiflet,ipfa quum alioquín magno indígeat
robore,multís perforationibus inualida redderetur. C'uinetiam quo foramen id arctius cffe
polli; | Natura pofteriorem prími parís exortum gracilem efleciteumt in mufculos duntaxat
וטל ἡ quíà prima 0001015 uertebra in occipitís os inferuntur, & ' cos quiab occipitij offe
intranfuerfos eius uertebrae procefTus implantantur:aut,ut clarius dícam, in quarti & quinti
mufculorücaput mouentíir paríum mufculos, praefens propago fpargitur.ac dextra quídem
»ropago ín dextrilateris deperditur mufculos, finitraante in finiftri quod etía tora ncruoru
crie (emper,nifialiud addidero,fubaudirí uelim, Carterüm ab hocpofteríorí prími paris exor
tu propagine furculus etíà deducitur in príncipium * mufculi ἃ tranfuerfo primze 8
ucrtebrze, & aliquot fübfequentium uertebrarum príncipíum fumentis ac fcapulam furfum
attrahentis," Altera prímiparis propago non femper confpícua, nimis quam gracilis eft/atque
ab anteriori dorfalis medullae regione enata, excidit ínter prímam 601-1618 uertebram & occipi
tis os,fuxta latus 'terctís ligamenti fecundae uertebrae proceffüm (quem dentíaffimilamus?oc
cipitio colligantis.FIzec propago utí eraaillima efl;íta etiam mox ín *mufculos abfumiítur,qui
anterioriuertebrarum fedi obnati, dorfum mouentíum prímum parrecéfentur.. Secundum
neruorum par, quando prorfus exlateribus fubfequentium parium modo pronafci nequíuit,
utpoteab artículatione duarum füperíorum uertebrarum offendendum, aut quód fi foramen
inibíuertebris effet infinuatir, articulatíonis robur omníno infirmaretur, INatura uertebrarü
noxam fugiens, fecundu par ut frequentiüs bínís exortibus feu propagínibus exoriri operae
precium putauit.ac' pofteríorem propaginem, quae " anteríorí longe eftcraffior(quanquam
& ipfa eracilis uifitur) per latera pofterioris fecundoe uertebrze proceífus,quem fpinam uoca
mus;eduxit, ibídemopportuniffimu tutiffimum(" íter (uti ín prímo docuimuslibro)machi
nata.Praens propago qüum utrífi prímí parís propaginibus craíTior fitin plures quog di.
uiditur ramos. Simulatg: ením prodijt,ín duos craffitieimpares" dífcínditur;ac "craflior àprío
ribus quodámodo ad polteriora furfum tranfuer(im tendít,ex fpínze nímiru fecudae uertebrae
lareribus;uerlus fpinze medium, ubi mutuus eftutriu(cg laterís mufculorü pofteriorem cerui-
ces rcgiont occupantíi congreffüs. Ramusiftetertij paris? fobolebuc cxporrecta' coaucta.
1us,ac ex dictoru iam mufculorü medio ín exteriora prolapíus, contrario penítus ductu ex po
fterioribus furfum ín prioraad caput contendit, atque ínibí ín uníueríam capitis cutcm tam
qua círca aures, quam que poftaurcs ad uertícís ufque fummum habetur;' furculos fpargít.
Huiusrami progrelfus accurate propter füb(equentium parium feríem uenít perpendendus.
' Abillís enim paribus ramiàuertebrarum lateribus ad ipfarum fpinas pertíngut,& hincrectà
extrorfüm per mutuum mufculorum utríufg laterís cogreffum;& rurfus híncà fpínarum feu
pofteriorum proccffuum apicibus, dorfity medio antrorfum feu uerfus corporis latera afcen;
dunt,& in mufculos digcrunturà fpinarum apicibus príncipíü ducentes, uti fubfequensner-
uorum feries ordine doctura eft. Cacterüm pofleríoris fecundi parís propagínis minor "ra
mus ín proximorum mufculorum príncipiadiuaricatur.fuptautem illi tertij & Íextí parís" mu
fculí;eorum quos capitis motibus pracefle diximus. ' Anterior fecundi parís propago admo-.
dum eracilisab anteríori dorfalís medull:e fede originem mutuatur, atque ^ ínter lecundam
& primam labitur uertebram ad latus radícis, cíus fecunda uertebrz proceffus, quem den-
ti comparamus. Diígeritur autem haec propago mox in^ mufculosanteríori ceruicís uertebra-
rum fedi adnatos, qui primum par mufculoru dorfi motus autorum conftituunt, "7 τγτίππι
neruorum
aHanc fio
pus crit, ex
figuris ca.
15 li. c repa,
rabis.
* s fig F.
bs fict.
i5 li V.
cfi. eiujd,
cap.H.
dia mufc,
ta. G;F.
cia abula
Hl.
f 253 fig.G.
g is mufcu.
t4.Q.
bz fi. H.
1fi-ca.soli
zl
k8mufta,
A,B.
ls fit.
nts f.N.
n1, n fig.
caasli.f.
finus auté*
+
6 fig.p.
0 ad 15 fig.
ps figit. Κα,
q2fig.S.
r3fig.L.
ΠῚ.
M.
t Pctes bee
cx s figure
00000. ὁ.
us fi fuper
₪ ad fittiz
KL.
.אע
70
ו
latusr.
48ta.A,B.
bz ficha
Fotmmmijce^
W cum Y.
2 fi. S.cum.
Kad L.; fi-
nz; fi. T.
8 ἐκ. Cas
(4.8.
ג
pz fig.cba.
hs
4.3 7
x. הו
fig-Y. 52
tz fig. R.
ג
גא
y1fi.c.
z pm
12,5 ΠΏ.
52 fi.cha.$
55 fio. c.
»5fig.d.
figu. àd
! ad cha.e.
fsfis.e
22 fig. ex
bc, m.dein
1 fip. lib. 6
[ P.s fia.I.
ἢ z.mufcu.
ta.a.
1]
hamuf ta».
bul.M.
1:5. τ» r.
tito r4b. r,
Δικ. Q-
1253 2. 8.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER τ 34i
neruotum à dorfali medulla prodeuntium par ex ^ communi foramine fecunda ceruicis uerz
tebrae & tertíce procidit, moxab cereffu ín duos dífcifsum ramos. Pofterior retrorfum βοῶ,
tur,ac inter mufculos ceruíce 'exiédentes, quí dorfum mouentíi feptímus & octauus enumcrá
> tur,ac deínde inter caputmonentium fecundum par occultatus;ad fecundae uertebroe fpínami
contendit,atque hincexmutuo mufculorumi pofteríorem ceruícís fedem occupantíum con.
T'entij parts
feries:
curfu ín pofteriora excidens ad ceruícís properatlatera;' mulculo fuffultus,qui ex carnea con^
ftitutus membranabuccarum motus opifex cenfetur." Anteríor aüt terti parís ramiis;ín qua
tuor pargicur propagines;ac primamufculos dorfum mouentíum primum ac fecundum ím
plicat. Secunda propago 6611015 ducta , quartum; aditneruorum par; cuidam ipfius furculo
commiífcenda,ín díctos nupermufculos ablumpto, "Tertíaautem furfum contendit, ac po^
flerioris fecundi parís propaginisramo in uerticís cutem excurrenti congreditur,unà cum illo
Cutipríus dictum e(t) difpergenda/" Quarta autem tertij parísanteriorísrami propago in'mu
Ículos digeritur,qui tranfuerfis uertebrarum proceflibus connati,ceruicem ín latera mouent:
SC eum pariter qui à tranfüerfis ucrtebrarum ceruícís proceífibus principium ducens, fcapu ^
lam furfum uelit." Cyuartum ceruícís neruorum par ὁ communitertíze & quartz uertebra 2
rum foramine excídens, tertío pari fimiliter in duos partíturramos." Pofterioraliorum quí ré
trorfumad fpinam ínter mufculos occultati reHectuntur modo,uerfus tertíze ceruícís uertebrae
Ípinam contendít;in progreffu 11118 quibus intertexítur mufculis, furculos diftundens. C) uádo
aut fpínam contíngit. per mutuum elabítur congr efTum, mufculor: um pofterí lorem Ceruicis 6
gionem occupantium, atq hincínlatü membraneüq dígeríturmufculum buccarü סרוג ἅτιν
toré prccipuu . "Anteríor aüt quartí parísramus,ternas educit propagínes, ac'una promit,cui
terti) paris" propago commií(cetur que q ín mufculos deperditur ftomacho fubfir atos,ac cer
uíccm flectentes; Secundam ueró propagínem ín mufculos diftribuit uertcbrarum lateribus
Quai ῥαγὶς
fenes.
adnatos : cuiufmodi funt quorum S ceruíx in latera ducítur;acís qui ἃ tranfuerfis colli 1
uertebrarum procefTibus príncipium duces, fcapulam furfumallicit." l'ertía propago duabus
nuper dictis gracilior,declíuís fertur, cum quíntí parís" fobole congreffura;ac (imul cum illa ct
fcxti parís" propagine fepti tranfuerfi neruü conttitutura." Quinto parí,quod praedictis qua.
tuor fuccedit, quinta uer tebr acum quarta uíam przebet : ipfum ueró fimiliter atqs quartum in
duos diífcinditur ramos;ac' pofteriorem ad fpínarum apíces retorqucet, eodem prorfus modo
dígerendum,quo pofteríor em quarti parís ramum dígeri diximus. Ac prior anterior'ue quín
tí parís ramus ;prímüm' fobolem fpargítmufculís ceruicem flectentibus. dein' erandíore de.
promit, quideorfum repensramulos utríufgp uícini parís,quartí nímirum & fexti excipit, & il
15 30306 008, neruum' "lepti tranfucrfi efformat, quí praecipua quíntí paris conftat propagine,
₪ הטסו fobole quartí paris, & item exigua fobolefextí. Interdum ueró & feptimi parís lurcu
lus (cpti tranfuetfi neruo accedit, attunc :quarti parís foboles ipfi nulla offertur. Atg haec fané
rcgio admodum induftrie iefepto ו neruos largitur, Varíat enimídà 08 mufculis
non figura folüm | uerüm & functione. Oxbícularísenim formo Cutí 18 fecundo recenfui^
mus libro)uificur, & fitu obliquo donatur , Mox caput ipfiusà quo fibra dependent, non ut
quifpia arbitraretur, ex pectoris offe, aut coftaru cartilaginibus,aut uertebrarum corporibis
educitur,fed ín media totíus fepti regione, quze neruofa cft, id confiftere nobis perfuafum ha-
bemus. Acproínde neruos fibris illis motum largíturos , eo prorepereab alto operzeprecium
fuit ut ín uniuerfam ipfius fedem fuam uímex equo diffunderent. Siucró Natura nertios fc^
ptí partibus, quz pectoris olli, co(tis & uertebris connafcuntut, inferuiffet;fepti finis in ipfius
medio haberetur: quii neruos ín mufculorum inítía potius quàm fines sexporrigí, Anatomes
profefforibusaxioma fit. Atquehacrationefeptum duntaxat neruos à ceruicís : uertebris mu.
tuatur.longo ením progrefTu eos ducere , quum poffent ex proximís fedibus emítti , Opificis
eflet ienorantis, quid magis infabríca conducceret. 16 οςςαποης fepto fublimes trant
mittuntur neruí,uníuerfum thoracem perreptantes. Ne ueró ín progreffu períclitarentur , eos
interfcpientibus thoracem membranis adnexuit , unum neruum fingulis mernbranis exteríüis
firmans. Neg: profeció mínorem códítoris induftríam arguit, id quod adhucantcetíoris quin
tiparís neruorum ceruicis eft reliquum, atgin * mufculü p praecipue e in(erítur,cuíusauxilio bra
chüxatrollimus,Hícenim quía íngens grauctg membrü impenle furfum attollere debebat,for
ti ualidoG indigebat neruo, quem Natura ipfi fccuriflimé à commemorata quinti parís portío
ne deduxit. Natura enimab hac portione ramulos quofdam portíoes " mulculís fcapulam at^
tollentibus, prímümab externo huius portionis later£ neruu deriuat, qui foràs emergens,atgs
in multas fcilIus foboles cutem implicat, qua attollens brachium mufculüs integitur. D'eínde
rcliqua portio ín profündo recondita, (imulatque fcapule ceruici appropinquar , in duos ma-
o 4 enitudine
Quir bavis
Jenes-
Sept tranf;
COrjZituri0.
15 ehquus an
1070775 TN
quinti Bats.
Sextiparis
Jéries.
Septimi paris
feries.
Primi avis
zhoracis, feu
dor[alis ze,
dulle neruo«
zum 000
ui fcvies.
242 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS :
gnitudine impares partitur ramos." Anterior, qui & gracilior c(t, fub fummi hunter cum 61.
uicula* connexu porrígítur,& mufculi brachiumattollentís parti foboles Ípargit , qua à füm- mos
mo humero & clauícula inibí principium ducit. Atque hícramus cutí nullum exporrigit fur» ו
culum, nifi interdum extremegracilem,aliquoufque * humeraría uena concomítatum , : Po 3454. i
fteríor ueró eius quintiparís portíonís, quam ín profundo recondítà decliuem ferri diximus, -
ramus quíanteríorí craflior e(t; po(tquaeracilem exprompfitramulum' mufculo híncàfcapu gs —
lafurfumados v referens proficifcenti,infidet' foramini inftar femicirculi in Ícapule clatíori tvsficsp.
cofta exículpto.In hocforamíne pofterior hícramus uena quoque & tenuíantería concomita 7!
tus,mox propagínem diffundit" mufculo finum occu pantí,quem inter Ícapulee fpinam & cla
tiorem ipfius coftamhaberí fcrípfimus.Infuper in muículi brachíum attollentis fedem digeri,
tur, ἃ ícapulee fpína & fummo humero pronatam, V'erüm hícramus in pracfentem mufculum
non totus exhauritur,fed" furculo quopiam cutem brachij externze fedi obductam adit, quem
fecundüm exteríus latus" ínfertionisrámus ílleab alto tranfmittít, quam mufculus 15 brachium
attollens ín humerum molitur. Eadem fané índu(tría &à fuccedentibus neruorum paribus
feuneruis inbrachíum progredíentibusad mufculos Ícapulam mouentes," nerui tranimittun-
tur,qui omnes íntimis mufculori fedibus potiffimüm ínferuntur.Caeterüm ות
eft fexti & feptimi paríü ferié fcrmoni fubijccre," Sexti par fub quinta uertebra excídens, cadé
ci ceteris paribus (críead ceruicis muículos" pofteriort ramü difpenf(at, tü cos quí ceruicis &&
capitis przefunt motibus,tuillorü capita" quirefpirationisopifices ex ceruice thorace accedüt.
quand; X hi potiffimi ipforum neruosà feptimo pari & octauo quoq feu primo thoracís pa
rimutuentur." Anteriorautem fexti paris portio;poftquam" neruum exprompfit , quí quínti
paris portioniad neruum feptitranfuerfi conftituendum permífcetur, cumcontiguís paribus,
feptimo nimirum & octauo 'coít,& uarié rurfus di(Icindítur;neruos unà cum proximis parti
bus eflormatura,quí ín manum contendunt. Príuatím uero praeter cetera ceruicis paría , fex»
tum par? portionem notatu dignam dcorfum ad (capulze cauum tranfmittit, & rami quoque
tumabhoc,tum &à caterísconíugijs ad mufculos di geruntur,qui fcapufam furfum ducunt.
Validis enim & magnam molemattollentibus mufculis uarías quoque acfrequétes neruorum
propagínesinferi, quàm maximé ratíonie(tconfonum." Septimi etíam parís ex communí εχ.
τοῦ cc feptimze ceruícis uertebrarum foramine prolabentis,maenus cum duabus proximis con.
iugationibus fexta uidelicet & feptima! congrefIus perficitur;atque huius potiíTima portío ín
manum fertur, Ab hocenim pari & quínto & fexto ceruícis,& primo & fecundo thoracís uer
tebrarum omnes manus neruí propagantur , Quaautem ferie illi digerantur, peculiari Capíte
períequar,modó interim adhucaddens,feptimum parínterdum ramulum feptí tranfucrfi ner 8
uo offerre, & perpetu& ramum ín po(terioraad ἢ pínam ducere, quí practer ceteras propagínes far.
in mufculos pofteríorí ceruicis fedi ínftratos digcítas;aliquotetíam offert "lato membraneotg 1 mftdb,
mufculo, quibuccas mouet;atg; ex carnea membrana conftítuítur , In hunc ením mulculumà τ’
quínti paris neruorum cerebri" propagine per" caecum foramen excídente ,ac deín ab omni μή: ₪
bus paribus uertebrarum ceruícís((i primum excipías)foboles pertíngüt , uníuerfe fecundüm n: fg. cs,
muículi ibrarum ductum exporrecte;ac proinde etíam ad uenas & ligamenta multifaríam (ut. '*/.15.
ductumillum (cruent)refHexe, ac cuti etíam communicate,
{12 fab. H,
H.
X2, 5 fi. π.
? 10 mufc.
tab. intcr B
cd.
xs fig
en.
42 fig.cha,
6
bs fig. &.
€i tab. F.,
d: fig.l.
€ 2 fi. n ad
c «d con[tiz
tution n,
F»sfiq.
3figp-
bz fig.cha.
2
i afi. f. aut
pottus fpe-
élaft.ca v4.
aut ult. fig.
SERIES DZODEGIM אשז NERZG
vum dor[alis medulle;tboracis complexe uertebris, Cap. XIII.
RIMVM thoracisneruorum" par,ínter feptimam ceruicís uertebrarum
etthoracís prímam,quíng: humilíorum ceruícís paríum modo exiliens;
fuperioribus dorfalís medulla: neruorum paribus comparatum , oppor»
tunéoctauum nuncupabitur. Hoc itaque (imulatque excidit, in duos m
pares díductum ramos," pofteríorem , quí & eracilior eft, retrorfum ad
Ípinam ínter mufculos uertebrís hicadnatos reconditü detorquet, à quo
Ξ EC in progreffu furculos acci pitradíx^ mufculiàpríma thoracis cofta in tráf-
ueríos ceruicísuertebrarum proceffüus inferti , ac ceruícem ín latus(uerfus anteríoratamen ma
gis) indinantis. Dein& quiceruicis capitis quein pofteriora motibus pra-ficiuntur mufcuz
li,abhocramo 061301 parís fürculos adipifcuntur. Quod autem eíus rami feptímac ceruiícís
uertebrze fpinam contíngit, extrorfüm ducitur : & rurfus tranfuerfim à Ípinaabfcedens,pro
pagínes offert humiliorifedi eius " mufculi qui Ícapulam mouentíum fecundus acmaíor env
meratur.Infuper & * mufculo Ícapulz bafi inferto, Ícapulamgad dorfum trahenti, ac demum
illi
dfig.chds
8.
bs fi
c8 muf. ta.
Cra te Ne
d muf.ta.
TA.
€ iof. T,
fs ₪
25%
h zfi.
|
ta- ]וו
bu.d.
t4. tab. o.
4. La. Saut
$5
ms tab.p.
!: fig.cap.
z lh.
0:fi.7.
3
2 fig. cha.
9.
73...
+
fta. cha. ג
ottc. Mf
d cha, 20.
mif.ta, גד
^.
xista.r.
14. (4. Y.
ziila.r,
εξ αν. A,
εἰς. dd F.
bis ta. H.
14. tab. O.
to taby.r.
9 tabu. a.
t Fabia.
1o tab. 6,
in. chara-
eres late»
5 finiftri f
gurez.
7.tabu.L.
P3tab.a,
q5tab.r.
το tab.o,
$3 tab,o.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IIII. 345
"illi quem hominis thorace mouentíü tertium recefuimus; Acanterior ociauí parísramus; po^
[teríori longé infignior;feptimi,fed magis adliuc interdix noni parís no mínima portíoné cum
ipfo congredientem * fufcipit;totusQ uarie uicínis paribus commixtus;fi " unicam ipfius dem;
pferis propaginem,in manus fertur.Ex démifliori nàng ipfius fedeubiiam proximis paribus
16 commifcuit, propaginemantrorfum emittit, quac fecundum prima thoracis coflze ductuin
ad pectoris offis uícg fummum perlata; in progreffu furculos difpenfat thoracis mufculo à cla
uícula ín prímam ínferto coftam. Praeterea huius propaginis termínus ín illos digeritur mu
Ículos,quíà pe&torís offis fummo príncipiii ducentes;furfum exporrieuntur," tumad mamil
larem capítís proceffum, tumados v imagini comparatu; δύ" δ΄ laryngis cartilagitiem fcüto
nonabfimilem.quanquam interím & liis mufculis à fexto párí neruorum cerebri" foboles o£.
ferantur,ut & à prímo íntercoftalí neruo, quem mox noni patís ^ propagine 6116 dícam, Quae
autem octauí parísín manum fitíeríes,cum reliqua manus neruorum explicatione perfe equar,
id& hocloco fubíungens, ab octáuo pari; feu potius quarto manum petente neruo;quuimis
alam accedítex pofteríorí ip(ius regione etíam" ramos pullulare;ín cauam fcapule regionem
digeftos,* INonum par inter primam & fecundam thoracís uertebras originem ducens,octaz
uiquoque parísrítu ' ramum ín poftcriora ablegat ;(imíli quodammodo rationeatque pofte
rior octauí parísramus digcrendum , Deinde non minimam fui partem octauo porrisens;
utifuo dícamloco, in manum fertur. ' relíquarm uero ipfius portionem prímo coftarum inter-
uallo offert, quac fecundüm primae cofta: ductum àd pectus ufque fertur ín progreffü,ut & re
liqui coftarum ínteruallis exporrectí nerui]; foboles diffundens in mufculos thoraci íncum.
bentes. Porró decimum;undecimum, duodecimum, & reliquaad primum ufque lumborum,
feu uigefimum par,fubfequentia,ecadem quodammodo ferie digeruntur. Quippe omnía mox
atque éuertebrarum lateribus exiliere, bipartitó fcínduntur,ac minor eracilior( ramus retror
fumaduertebrarum fpínas detorquetur;inter mufculos uertebrís adnatos latitans. Sunt ueró
illi, quos dor(i & thoracis motibus hicpracefTe retülimus . Videlicet humani thoracís motori
" quartus,ín canibus πεγὸ & fimijs fextus: deinde dorfum mouentium fexti parís" alter;mox et
* alter octauí paris, & círca fuperiores thoracís uertebras alter^ primí ,8€ fecudi parís caput mo
uentium,& alter tertij parís, S alter quoqj quarti parís mufculorum dorfum priuatim mo.
uentíum,lnhos enim mufculos thoracis neruorum pofteríores ramí fparguntur: neruntamé
inillostantum non abfumuntur.ac quuni íam fpínarum attigere apices ,extrorfum properat,
inter mutuum dextrífiníftriglaterís mufculorum congreffuim procídentes,atque in muículos
poftmodum dige(tí,quíab illarum quas contínguntípinarum api cibu 5 principium mutuan
tur:é querum dlaffe(przter alíquotnuper commemoratos,pracípué autem alterum prími pa»
rísmufculori caputmouentium )(unt, mufculus fcapulam ad dorfum trahens,totíóy (capule
bafi infertus:& humilior pars eíus mufculí, quem fecundum fcapula mouentíi enumeramus;
acmonachorü cucullís coferímus,quí hac parte fcapulà deorfum uellitymox humani thoracis
motus opificum! quíntus,& ísetíam qui brachium deorfum dorfo adducit. Et praeterquam
quódà pofterioribus horum parium ramis furculi ín mufculos dígeratur,etíam aliquot ín cu^
tem dorfo inftratam contendunt;atmínus frequentes quàmneruí ín manus, aut pecterís, aut
> colli cutem pertíngentes. Cacterüm anteriores pracfentium paríum rami" furculos oflerunt fex
᾿ típarís neruorum cerebri ramo fub tuníca coftas fuccingente coftarum radicibus exporrecto,
H / H A H s E - H 0 :ו
furculís adaucto, Deín przefentes rami coftarü exporriguntur 1100081118," uena item'que 1111507
i. artería concomítati,& proprio" (inu coftarum interiori ínferioriq fedí ínfculpto uecti, fecuri
düm coftarum ductum ínanteríora properant. Rami enim ueris exporrecti coftís,ad pectorís
; ufqueos pertíngunt:ramiautem fecundum fpurias delati coftas,haud unà cum illis ceflant;ue
. rum ín abdominís uígianteríora fuper períitonzeum repunt. Ab hís ramis ín progreflü " fparfa
admodum propagínum feríes ín mufculos thoraciadítratos diffunditur, ὁ quorum numero
"fecundus eftthoracem mouentium, €" qui brachium pectori admouet, δ᾽ qui fcapulam pe-
ctoriadducit, &" qui brachium deorfum ucllit, S obliqué defcendens abdominis mufculus,
Inhosením mufculos propagínes ab ínterco(talibus neruís offeruntur, fineule tanta índuftría
ad coftas,SC uenas;acarterías,X lieamentareflexautad amufTim mufculorum quibus porri
guntur,fibrarum ínceffüs retineant. Atque ut hís mufculis thoraci ínftratís ab íntercoftalibus
neruíspropagínes exhibentur,ficà neruis fpurías coftas fuperantibus,foboles quoq; abdomi
nís mufculís communícantur , fibrarum etiam illoru quibus attenduntur mufculorum obferz
uantes,Porróà propagínibus mufculos implicantibus,neruuli etíam thoracis cuti offeruntur,
non quidem certaneg nunquamaberrante ferie, fed fparfim,eoG prorfus modo quo errantes
uaforumramí,azogd/ts Gireecis nuncupati; digeruntur , V cung? ueró uaria; neg (ibi va d
1
ΙΝ oni paris
feries.
Religuorum
parium étho-
TaCi5 Hevte-
bris profilien,
tium fevies,
344 ' ANDREAE VESÁLII BRVXELLENSIS
Nenüpapil fiteiufmodineruorum cutem petentium feríes , INatura tamen ueríta,ne tenero adhucinfanti
Lopetenes.. lacfamilíareillius alimentum , à matre exigenti papillanonnunquam atrociüs denegaretur,exa
&um papillis fenfum ímpartiri uoluít, quo tenerorü infantulilabrorum mollis linguae conta
&us;papillam uoluptate afficeret,qua homines íllecti hanc promptíüs fugendam contrectan.
damq offerant. Ac proíndeà neruis feré qui quartum coftarum perreptant ínteruallum, pro- 518%
pagines diffunduntur ín mufculum,cuíus beneficio brachium pectoríadducimus: 8085 68
' propaginibus fürculí in papillam pertingut,(imili הט" penís efformatur fub(iantía conftan. 0%
tem, Caeterüm ut pracfentes furculi duodecimo neruorum pari quodammodo peculíares cen 15, £^
fendi (unt, τα fané decímo octauo & decímonono paribusid priuatim affcribendum uenit, :
uod" furculos offerant príncipio" fexti femur mouentium mufculí , quod híncé uertebrarum. * «d lau
lateribus pronafcí am multo anté commemorauímus, M
! » gmufcul,
שק קא סק עא IN FNIFERSLM tabo,
manum[eries. — Caput 2X I III.
TPRO£ESEN'TI figuraplexum,de quoin Ca^
pitis contextu moxin initio agetur , (Ὁ qui fupra primam
thoracis coslam anteriori ín facie confistit, nudum expri^
111676 íta cottatus Jum, quemadmodum in poslrema «fua
107186 is mibi Datauij occurrit. Jt ucro delincatio effet
confpectior omnes ramos a quinto fexto; feptimo, oclauo
יפ noto paribus alio qudm ín brachium deduclos,refeclos
fixis quemadmodum etiam d cadauere ex quo banctabel^
Lam defampfi,cos abfecuevam. IN'on [E tamen;cur quis in omnibus bominibus buiu[modé prorfus
gplexum fe ob[eruaturum arbitretur, quumis mibi admodumuarius inter fecandum occurrerit.
Characleres autem quibus baec figura infignitur ita t [c babent.
5,675 Radíces Jutit parium neruos constituentium,qui brachium fubcitt, illic refcéLe qua d uertebris
8,9. iam procidére.INerut uero bracbij illic funt abtruncati, ubi iam in brachium prolabuntur.
«4 Dortío cff quinti parís,d qua tandé neruus deducitur ,qui brachiit [ubeuntiii primus numeratur,
D. Secundus neruus. C "'ertiusneruus.
D Quartus tteruus,qui bíc ex po »fFeriort fede prodit congrefJus quinti paris c9* "exti, portionemds
affumit ex pofter£ori fede congreffus feptimi paris,ac deinde [ub oclaui paris nonids congreff
prorepens,ctiam vamum E infignitum abillo progve[fi ita atque δὲς cxprefemus affümit.e 4^
quibus uero commixtionibus congrefeibusuereliqui nerui prodeant,etíam abfque cbaracterum
. operamotum cfLmodo illis qua bracbium petunt, unum adbibcam characterem.
F Quintus brachium petens neruus.
6 Sextus brachium petens neruus. I7 evmut bunc plexum adhuc accuratiüs obfe erues, tto pigeat
figuram íintueri,quam buius quarti libri calci infuendam duximus.
«quibus
partibus 7107
diit brachium
ducantur.
D brachium quinto;fexto, feptimo ceruicís neruorum" paribus,ac dein 4, g, (tu,
à prímo fecundoG thoracis feu totíus dorfalis medullae uertebrís conten» 557.
tz octauo & nono"paríbus" fex nerui dígerunrur, quorum feríem profe: 4 x fig che,
quar moxatq; Naturae operum ftudíofos admonuero, utaccuraténeruo 72. fex
rum ín brachium porrí gendorum orígínem contemplentur:íta ením ner. 5,6».
αἱ brachiumadituri,ftatím ab ortu ad uertebrarum latera permifcentur
za cotunt(p,& rurfus inuicem dírímuntur,;ac denuó congrediuntur : ac po
; ltremo teparantur;ut neutiquam dicere queas, quisnam brachij neruus ab hoc illo'ue pendeat
| וסט .ויו כך quodammodo fex praecípuos neruosab illa commixtione 06
0 ו rieaccótextureticulari principium ducere 3 00168 810 hicimplexus tam eleganseft;utab 8
| 00 efigie chordulas Cardinalium ealerís appenfas;artifices primum mifcere 60 רתכ
OR E IET | rint. Quód autem INaturaartificio hocpeculíari & incredibili fpectatug iucundiffimo utatur,
JB CE EI IU quo neruos longiffimo proerefTu deducendos, duriores acíniurijs ferendis pertinacíores | οὐ οβς
TN }}] WEE datjnemínem ambígere exíltímo , potíffimüm fi" implexum neruorum crus petentíum príus ΚΝ
| fpectauerít, neque nimíum interím Cialeno in primo Affectorum locorum libro acquíeuerít, - [a
᾿ Cate, uli.
62,5 fim.
ult.fi.R.
fosfisi.
0 10 fisfeu.
tab.a.
b s fig. cha.
iz ult. fi.g.
2, 3 fig. o.
ult.fig.e.
3 figura
». ulii. fi. S.
6 mufcul.
tab.o,
13 tab. a.
1.4. f4. S.
015 [4.5.
το lab. o.
6tab.m,o
ἡ 40 1.
zhg. cc.
255 fig.r.
ult.fi. T.
ἔβαν.
3 muj. ta.
er licam.
LadQ.
א
nu.ta. 7
r,
v 6.0,
lt. fig. x.
b: frg o.
fi. r-.ult-
fe. v-
2 [ab.o.
tabula
mufc.o.
li. fig...
figu. ^.
ulti.a-
ig.cap.6
lib.s i.
fig .injc-
ד A.
DB HVMANI CORPOJRIS HABRÍCA rirrü .זו ds
Czeterüm * prímus brachium fübiens neruus, eius quíntiparís neruorum ceruícís 'ramifo Pros ger
bolcs cít, qui ín? mufculí brachíum attollentis fedem à Ícapulz fpína pronatam digerítur, "^.
Atque hzc (oboles tantum ín externae brachij regionis cutem paulo fub medio longitudinís
brachtj diffunditur, ínibity ceffat, Quippe ínferiorem huius regionis cutem " alíaexilispro-
pago implicat, quce przedictze nuper fobolis modo ex alto emergens ab co edíturneruo , quí
neruorum brachij ' quartuserít. Atque haec propago non folum díctze iam cuti furculos o£
fert, fed & illi cutí foboles deríuat, quz fedem externam pofteríoremQ cubíti ad humerum
artículíamplexatur. Praefentes neruí, ut & omnes quoque cutemaccedentes, membrana fuf-
fulciuntur כ quam cum multisalijs diffe&ionum profefforibus carnofam uocare libuit;atque
ínterhanc & cutemprorepunt ín homíne multo adipe etíam ímmerfi,, membranamüillam ZVeuos c,
cuti pertinaciter commíttentes, ac pilorum modo ínterím graciles. Deindenon eandem per» 7o fütewtzs
petuó ín fituynumero & craflitíe retinent Ícríem, ficut ín maíoribus uafis : neque parcm nume - Wie
rum;neque fitum, neque magnitudinem accurate obíeruarí, íam antea relatum eft. Porró cas 7. לו
terí quinqueneruí peraxillam brachium 1 atquein plures ramos quàm primus fpareun
ur, fingulimaíores crafliores'ue fpectantur." Secundus itaque brachium petens nertus,ab im Secedrzer,
plexuquem neruosbrachíum fubituros ad uertebrarumlatera efformare dixí,prin cipium du. 0
10530 ita nemo huncneruum alicui parí ueréafcribet,quod non uno, fed pluribus neruorurn
paribustextusille confiituatur. Cacterüim pracfens neruus brachium füb'mufculo cubitum fle
Cientiumanteriori ingreditur. Vbiením duo illius mufculi capita ínuice funt coítura, neruus
ille prímüm in brachium fertur, quo ctíam loco" mufculus brachium pectori adducens infer.
tionem fecundüm humeríloneitudine molítur,utietíam " mufculus brachium attollens tranf-
uerfim ínibi humero ímplantatur, practer ínfertíonem quam hacpropemodum rcgione? mu»
Ículus tentat, qui ab humiliori fcapulze cofta pronatus brachii in pofterioraallícit,ac demum
eius quoque" mufculí,cuíus beneficio deorfum uerfus dorfi humiliora brachium agitur, infer
tio fecantibus ínibioccurrít. Secundus igitur brachium petensneruus,priorí cubitum flecten.
tium fubditurmufculo,& fub? ínterioricius capite quod à fcapulze proceffü anchora Ípecíem
referente originem ducít,occultatus,utrifque eius mufculi capitibus 'furculum offert, ac decl.
uis prorcpens fub pofteríorií nuper commemoratí mufculi federeconditur, Quas ucro propa
gincs dein diffundat;ubi& tertium neruum huc fermone deduxero,fübi cam, "'Tertitsner Τ᾽ δνεβ στο
uus lecundo humilior,ex illo quoque prodit complexu retiue,quod íam príus à neruorum ra /*
dicibus brachium adeuntibus confici diximus. INcruus ifte quum alam perrcptat,' ramum
promit" inter mufculum brachium pectorí adducentem, & íllum quo brachium attollitur,
exporrectum , quz illorum mufculorum obducitur lateribus , quà illi fe mutuo contin- חנו
gunt, Símulatg uero tertíus neruus humero appropinquat, mox ctíam cubitum fledtentium 9 ecitrdi ci
anteríorí muículo cooperítur , atque fimul cum fecundo neruo deorfum properans * ramu, qoe
lum capiti praebet" mufculi cubitum fle&entium pofterioris , quod ctiam ínterdum & à fe
cundo neruo propagine quadam donatur. Caeterüim Galenus aflerít,à tertio przpofití no» Lis. ds 4d
218 numeríneruo, poftquam 15 ramulumhunc ín caput mufculi cubítum fletentíum pofte. mi-diffedr.
riorís díduxit," tantam propagínem diffundi, illamtsfecundo neruo cómiícerí, quanta fecun
dineruí portio eft, hàcíub anteríorí cubítum fledentium mufculo prorepens. Deinde fub.
dit, fe femel obfcruaffe, à tertio neruo ad fecundum nullam communicarí propaginem. INos
fané aliquoties utrunque anímaduertímus, fed multo fzcpíus & perpetuó quafi in homine,
àlecundo neruo * propagínem notatu díonze craffitudinís ad tertíum neruum depromptam
Ípectauimus, qua tertíus neris craffior ualidiorg reddebatur, Vtcunqueuerófit, fiue tet»
tius ccundo propagínem ímpartíatur, fiue à fecundo (quod ueríus duco) ad tertíum propá
go pertíncat, fiue ctiam nullus fecundi cum tertío congreffus fiat, fecundus neruus perpe- 8 zug
tuo deorfum adanteriorem articuli cubítifedem contendit , muículo cubitum fledtentíum an. diferies,
tcriorítectus,&Cin progreffuab externo ipfius latere ^ ramulum Ípargensín caput" mufculiab
humeri offe principium ducentís, & radio ad brachíalís radicem inferti;yradiumi in pronum
mouentís, uuum prímtüm ueró fecundus neruusad anteríorem ufque cubiti artículi fedem
cubititie flexum pertingit, fecundum externum latus* tendinis mufculi cubítum flectentium
anteríorísad carneam' ducitur membranam, ín cutem diífipandus, mox enim atqueab alta
emerfit, in duos craffitie impares fecatur ramos, quorum* unus qui eraciliorac fuperior cft,
aliquoufquecum humeralís uenze" ramo fecundum radíumad medíam ufque cubiti longitu
dinem exporrecto,ac dein uerfus ulngappendícem ten dentí deducitur, uniuerfam cutem radío
incumbentem prztenuibus furculís in tertexens, quorum' praecipuus inferiorem radij appen
dicem fuperans;ad fccundum ufque pollicis pertín git internodíumhíe, uti & toto progreffü,
inter
346 ANDREABE VESALII BRVXELLENSIS
inter carncam membranam & cutem repens, fobolestg tenuiffimas diffundens. Huic furculo
pollíciexporre&o interdum ramuliaccedunt, permifcentur&,ab ijs fccundi nerui propagíni,
bus,quas modó ínternze fummae manus cutem adire fcribam, * Humiliorením crafliorgpra-
mus eius fecundi nerui díuifionis, quac íuxta cubiti lexum perficitur ftatím ín duas quo que di^
rimítur propagines,(ub' medía prorepentes uenaab humeraliad communis uenz conftítütío
nem proficifcente, " Vnaharum propaeínum quam elatiorem appellarenihil prohibet, poft-
quam dicta iam uenze fuccumbens;ad " uenze communís ufque orígínem obliquo duciu 86
ceíTit,relicta uena cuti fübtendítur, & in defcenfu 013005 ad radij fedem nonnihil oblíqué con.
fcendens, fecundüm internum latus? mufculioblongi& radío propríj ad brachialisufquera
dicem perfertur, " Altera propago,quam memori docirínaey gratía ín fcholis humiliorem
nuncupo,magis oblíqué quàm medíum cubiti flexus autuenze communis orígo confi (αι, ἄς,
orfum fertur;ac tandem uenze maíorís cubiti fedís cutí potiffimum oblatze attenfa;ad brachíale
ufque" prorepit,in multosexiles furculos ín progreffu abfumpta, INam priufquamlongo du.
cuin cubitiregionem feratur,ín duos przecípuos partíturramos,quorum * unus quodammo
do radij regioniexporrígítur, * alter ueró ulnzs;acuterque crebró brachialefuperat,ramulos ín
cutem internae fummae manus fedi dífpargens. Dein ab illis ramulis qui Veneris montículum
confcendunt,ínterdum foboles ín externam manus fedem excurrunt,neruulis! commifcendze
cutem prími pollicis internodij externze regioni obductam ímplicantibus. atque ín huncmo^
"T'odijsyu dum fecundus abfumitur neruus. Tertius autem neruus fimulatque fecundi nerui" propagti
γε ne adaugetur, frequenter" ramulum ín cutem difpenfat;anteriori brachij fedihic obnatam.
΄ Hincutiab initio inalto repofitus;cubiti flexum accedítzequali propemodu interuallo in pro
orcíTu à fecundo diftans,acinteriorem fedem fibi uendícans. Tertius ením neruus nóadamut
fim per mediam cubiti flexus fedem ín cubítum delabitur : uerum anteríorifedi infidet" tuber.
culi interíorís humeri, ac fuper ínternumlatus quodammodo uchitur infertionís " mufculícu
bitum fledtentium pofteríoris. Quum ueró hanc tranfcenditinfcrtionem, ín multas" dirimi,
tur propagin es,feríatim tunc recen fendas,ubi ^ quintum neruum ad cubitum ufque fermonís
ferie deduxero,qui unà cum tertío ín mufculos digcritur, fedem cubiti interíoremoccupantes.
ise * Quartus neruusá retícularíillo neruorum iuxtauertebrarumlatera implexu príncipium quo
""! queducens,omníum neruorum quí ín brachiu porriguntur longé craíliffimus cft, & fimiliter
Ps atq tertíus occultatus cum ipfo ín brachium properat," axillari uene & magnae manusarteríe
attenfus,moxtp' infignes utcunque foboles ' mufculís diftribuens, quorum mínífterio cubi
tum extendimus.Príufquam ueró przefens neruus ad medíumufquelongítudínis brachíj per-
tingat,oblique retrorfum ? ad humerí os contorquetur πος & mufculos cubítum extendentes
intercedens. Verumantead penítíus reflectatur;ab interno ipfius latere" propaginem emittit,
טסט ínter mufculos cubitum extendentes & pofteriorem cubitum flectentíum ín internam
brachij fedem procidit, uniuería ín huius fedis cutem abfumenda, furculosQq partím furfum
partim deorfum multiplíciferíe fparfura, Porro ipfe quartí nerui truncus, ad eum modum fe-
cundum humerí pofteriorarcflexus, fenfim ad extern& brachij fedem properat, acab externo
latere" pro paginem ediít,quae ' inter exteríorem cubítum extendentíum mufculum & caput
oblongi mufculi radium ín pronum dticentis ex alto emergens, ín cutem dilpenfatur externze
brachij & cubitiarticulifediobductam. uum prímumautem quartus neruus ín alto femper
latitans, " exterius humeri contíngít tuberculum, pofteriori ípfius fedi innititur, in qua huius
nerui nomíne" finumà Natura priuatim exculptum diximus; quó neruus mufculís occulta
tus,atquehicín frequentem fobolem fpargendus,tutó ucherctur, Mox enim atque neruus ille
ín cubítum ducitur, ramum promit, qui ex alto emergens, errabundo ductu fub cutead bra-
chialeufque prorepít, frequentes furculos ín progreflu educens, à quibus cutís externam cu-
טוט fedem obtegens intertexítur. Deínde quartus neruus in duos" difcinditur truncos, in
profundo,ut& ipforumradíx,reconditos.Horum" alter altero elatíor eft;ac radio exporrígi-
tur: alterautem quí humilíüs confiftit, fecundum ulnam deorfum fertur. Elatior penítius* in
tcr faperíuslatus nufculi bifido tendíne brachiale extendentis,& exteríus ínferíusuelatus mu
fculilongi radium ín pronum ducentísad brachíale contendit, in pro ereffu graciles ramulos
utrifq quibusattendítur occultatur( mufculís comunicans. Vbí ueró elatior hícramus bra;
chíaleaccedit; per tranfüerfum properatlíeamentum,ín externa radij fede bífido tendine bra
chíale extendenti obductum. Caeterum moxatque pracfens quarti nerui ramus externam bra-
chíalis fedem" cótingit, in duas dirímitur propagines, quarum altera duplici furculo externae
pollícisreoioni oflertur, altera ueró ín duas fecta foboles, unam índíci potríoit ín ipfius extet-
nam fedem duplíci quoque furculo abfumendam., alteram autem medíolaroítur 1000 απ
fimpli
la fi.o. ull
1fig.ca.6.li
3b.
m fig.A
n fi.ca. 61i,
3.
ו
4
pzfig.s.
qas fa
cundi tme
tQucadini
di ene as
cha.q;. fig
C4. 6 li.s.
μαι ΠΩ͂Σ.
X2 fiae
ו
ו
וש
bul.r.
4: [ig. chá
43-uli.fi.c
b ulti. fig
adi.
6 2% L
ult.fi.e,
duit fi.lib.
Z uerfus t
ו
וג
ea cf.
gd Y fi.
C4. 25 lib.
3 αὐ
tifig f.
iluter P
Rz nua
tab.
)מו
ופ Y
m az ficta
lii.
nciuf. fi.
qsfig. du
s.ultt.fi.h
r5 fig. dia
37-ti. fi
Ll.
sIntcr Ye
Xolai
fad.
ἔι,: mufc
ta.cha.3.
38.
d 9 mufcul.
tab.Z.
bo tabu.o.
€ 9 tab. A.
d 10 tabula
1A, 55 He
€ s fia. cha,
33,40 41.
fs fig. ch«.
42.
8255 6%
- ult fig. m.
hz mufcul.
- tab. P, N.
[5 fip.ci.22
lib.i S.
scinf. fv. *
| a fi. iuxta
cba. 45. ul,
ti.fig clt.
Ἧς mufcul.
tab.o.
16tabu.z.
7 6 45...
2 tab. X.
] i tabu.Y.
tab...
"Eta. V,dut
7%:
' 0%.
μά. πε ἢν
| gu.d.
ult. .סו
38.
ta. mufcu.
tab.£.
.3 mufcu.
tab.p.
zu tabu f.
[Joa
ta. cha.
1,23.
ὅτι, f.
! Ad alteri
זו Δ 8 t4
bale.
€7ta.X.
2 fig. cha.
s. ultina
fig 0,0.
adt. fi.lib.
31.
+ extendentís, fecundam capiti ἢ mufculí cuíus auxilio minímus e
2
DE HVMANI CORPORIS ÉAHRICA LIBER מזזד 247
> fimplícem indiuilamt interno lateri exterioris fedis eius digiti applícans* Demiflior ramus
quarti nerui iam cubitum ingredientis in duosramos" fectionis, qui ulne exporrígitur ilico
"frequentes educit foboles, ac prímam donat capiti mufculi indicem, medium & anularem
xtédítur digitus;tertiamautem
ofert* mufculo brachiale implícitendine extendéti.In ipfo autem fecundum ulnam proccff
preefens ramus " tribus mufculorum principijs ab ulna origine ducentibus* propaaínes exhi
bet.aceorum quidem principiorum prímus mufculus eft, quíradium ín pronum ducentium
breuíor uifitur:mox ille quí triplicem diffundit tendínem;ac unum brachíalis offi primum pol
lícis os fuftínenti ínnectít, (ecundum primo pollicis offi, tertium fecundo pollicis offi & ter-
tío. Dein mufculus,qui tribus pollicis offibus infertus,pollícem extendendo uerus indicem
ducit. Vlox mufculus,cuíus beneficio index,acinterdum quoquemcedius à pollice extror(umi
obliqué aguntur, Horum nanque mufculorum príncipíjs feríatim ab ulna pronafcentibus,à
pracfenti quarti neru(ramo foboles oflerütur;accuraté Bibrarum corum mufculorum ductum
obferuantes, quí oblíqué ab ulna uerfus radium pertinet. Quod ueró huíusramí reliqui eft,
brachíale non confcendit, multoQ mínus ín mínores abfumitur digitos ,fed uniuerfum híc
ad brachíalísradícem ecffat;aliquot furculis brachialís cum cubito articulu implícans.ad hunc
fané modum quartus neruus ín ramos fpargitur. Porró* quintus neruus à cómemorato iam
fzcpíus nobís plexuinferíus quàm quatuor hactenus defcripti, prín cipitrnancifcitur, ac quarto
atteníus peraxillam ín brachium fertur, nullas omníno foboles cuiquam brachij partí di(tri
buens.INam índíuifus'inter mufculos cubitum extendentiii interíorem,& cubitum fle&enrii
pofteríorem fecundüm ínterná brachij fedem occultatus tantilper porríoíturdum' internum
humeri contingat tuberculum, ad cuíus polteríorem reflectitur (edem hfc priuatim exigens
finum,quo api? ín cubiti uehitur, Quemadmodum enim tertius neruus anteriorem humerí
tuberculifede occupare díctus eftjíta (ané & quintus 1116 neruus ín pofteriori fede cius tubercu
li confiftit, parity quodammodo ferie cum tertio digeritur. A duobus nang prafentibus ner-
uis ' propagines omnibus offeruntur mufculís internam cubiti fedem occupantibus,qui &ab
interiori tuberculo humeri& ab ipfa ulnaradiodg príncípium mutuantur. Acá tertío quídem
neruo potílfimum foboles fpareuntur ín" mufculum fecundos quatuor digitorumarticulos
flectentem, & " illum quí tertíos eorundem digitorum flectit artículos , mox? illum quí tertij
pollicisoflis flexus eftautor.deínde propago quoque à tertío neruo " illi porrígitur mufculo,
quiab ínterno humi prodiens tuberculo, ac poftbrachialis offi indice fuftínenti infertus,bra
chíalis lexus opifex habetur. Verum ís mufculus ctíam ἃ quintoneruo furculum fübindeafci,
Ícitut& omnesab ínterno humeri tuberculo pronatí. ex quorum claffe practer nu per comme
moratum" ís cenfetur,quítedínelato fummze manus internze cuti fubnaícitur,dein " quí quar
to brachíalís offi ínfertus brachíale flectítmox * quíradium ín fupínum ducentium fuperior
deícribitur.Porró quintus & tertíus nerui etiamfi f; parfam hanc propagínum deriuentíeríem,
penitushicnonabfumuntur,uerüm utrorumque finguli adhuc Íuperfunt ramí,infienes fané;
& ín plures furculos díffundendi. Ac tertij quidem nerui ' ramus intermufculum quatuor di.
gitorum fecundos flectentem articulos, & illum quítertíum pollícis os flectit, radio exporrigí
tur,una cum = uenaacarteríahàc deductis ad brachíale properans,&* tranfuerfüm permeans
ligamentum ín brachíalis interna fede tendinibus obductum. [fte terti) neruiramus furculos,
[ed nímís quàm obfcuros , quibufdà mufculis exhibere dicitur: quiin extrema manu repofiti,
digitorum motibus quoque prafünt.cuiufimodi" ís eft quo pollexab indíce maximéabduci,
tur, deín * quo pollexindici proxime adigitur,S&" duo pollicis prímü flectentes internodiu, 6
"trcs fecundi ipfius internodij lexus opiices,mox" qui indícem ac medium pollicíadducunt;
ac' duo qui índicis prímum flectunt articulum, acínterior deníque prímum medi digítios
flectentium. וס hís mufculís,ut & * illi quíradíum in fupinum ducentíum inferior eft;ner
uípotíus atrenduntur כ quàm ínferantur, aut ctíam fuperficictenus adnafcantur . Ipfe tamen
tertij nerui ramus in uola tres notatu dignas & infienes quoque emíttít propagínes , quarum
prima כן 0111015 internamaccedit fedem, ín duos príus difleciafurculos:fecunda etiam bipís fur
culis ínternze índicis fedi implícatur,tertía uero fimplex interno tantum laterí Ínteríorís medij
digiti edís exporrígítur. Porro quintinerui ramusulnze attenfus ínter mufículum fecundos
quatuor dieítorum artículos flectentem , & illum quí eorundem dieítorum tertíos artículos
flectít,ad brachiale ducitur, 5 uena etíam & arteria cócomitatus,quze uInae exporrieuntur,atg:
ad uolam per tranfuerfüm brachíalis ligamentütendunt , Hiícramus fimulatque ligamentum
idfuperanir,unam propagíne ín duos díuifam furculos minímidigiti interna fedi comunicat,
acunam fimiliter ín duos iurculos diremptam interne fedí anularis digiti offert, mox unam
P quoque
Ine 27
In brachtun: jg
refus, ῥά
Que feries cup
ECTHO,
343 ANDREAE VESALIÉÍ BRVXELLENSIS
quoque medio digito communícat, qua indiuifa externo applatatur lateri internae medi digi
ti (cdís, Nifi forté utí non ínfrequenter accídit, à tertío neruo duse foboles índicí offerantur.
Prater has quintí nerui propagines nullas in extremae manus mufculos fpargi animaduerto,
in" illos díco quianularem δέ mínímum ad pollicem ducunt, quí prímum os minímíi SC anula, bExmper
ris lectunt, cum externo mufculo prímum medij dígiti os fle&tentium,& ' illo quí minimum RE ,
à 6 digitis ín latus remouet.INám;uti príus monuí;hís mufculisneruí potius attendütur, j. "d
quàm adnafeuntur.Porró quíntí nerui praefensramus ad huncmodum nó totus abfumítur, 1300
uerum nó perfunctorié expendendam promit'propaginem,paulo inferius quàm mediü ulnze * pi du.
longitudinis con(iftit. quum ením ramus hiculnze medíum emenfus eft;ab externo ípfius late / -
repropagínem illam deducit ' inter mufculum brachíale fle&entíum inferiorem, inferíorem 15 mf ta
brachiale extendentium,Propago hincex profundo elabens fecundüm ulnamín externam fe^ "e 5
dentcubíti porrigitur, δζ quum externam brachialis fedem contíngit, ín externam regionem TRE
lorum dígitorü ramulos fpargít;ín quam "quartus neruus nullas foboles prompfit.Diíuidítur m; fig. το
itaq ea quinti nerui propago in tres ramos,quorum prímus duplici furculo externam mínípíi ducebat
digiti fedem adit, fecundus duplíci quoque furculo externae anularís fedi exporrigitut, tertíus chica.
autem índíuifus externo ímplicatur lateri exteríorís medij digiti regionis, Quoníam ueró quin
tus neruus , hancexternze manus fedi exporrectam diffundit propaginem, fubíndeuidimus
quintum neruum totatque dixi furculosin internam manus fedem non digerere. Haud femel
enimobferuaui,A tertío neruo etíam externu latus ínteríorís fedis medij digiti, 8C internum la-
tusanularis furculos a(fumere;quínto tunc duas tantu propagines internae míními digiti fedí
τὰ citra ]< & unamanularísínteríorifedi porrígente. Atque dictam fané neruoruminextremam manum
repens (ELITR TU iniucundé in teipfo obícruabis, modó ad amuffim neruos pollice alteríus manus,
feries expeyiy, QUt cubiti ínníixu,ad osíta comprefferís, ut anímalís fpirítus tranf ticompreflione cohibeas,
£ofir. ac pars cui nerui inferuntur ftupefcat. Fitueroíd iuxta cubiti artículum n6 multis íntectum τιον
(tibus;aut (ut ín obefis mulieribus) multaadipe inueftitum cómodiflimé. nam (i pollíce quar-
tum neruum aliquandiu comprefferis, fenties externam pollícis & indicis fedem & internum
quoquelatus exterioris fedísmedij ftupefcere. Quod autem quartum neruum comprefTurus
ui pollíceminter pofteríorem ulnze proceffum externum humerí tuberculum íimpíngereopor:
teat,nemíne latet,quí modo furdaaure quartí nerui (eríem non obaudiuerit. Si uero pollicem ,
ad fuperiorem interíorís 1011 humerí fedem quíntum neruum compreffürus;ui admoue.
rís,moxínterna externadp fedes mínímí digiti & anularís & ínferíor medi (tuporem experíen^
tur. Atfi maioríconatuanteriorem interioris humeri tuberculi fedem com prefferís, atque ita
tertium neruumobftruxeris, ilico interna fedes pollicis & indicis & pars medij ftuporelabora
Seifin fi». bunt.Cuumueró haecexploras, perpen de pariter, quàm leuefit nonnunquam motum inte^
uzomonpe- oro adhuc fenfu perire, & fenfum quog; motu adhucíntegro aboleri, Nam ut ceteros taceam.
irs τσ tr. Ὁ eraos(& neàreconditis magis exempla petam) da uulnereaut alio affectu quartum neruum,
quà is fecundüm humeri polteríora refle&itur, aut etíam quà àreticularí plexu ad uertebra
rum latera con(i(tenti exordítur , przefcíndi, aut aliàs ex humorísaffluxu eiusQ generís malo
quopiam íta uícíari, ut anímalis fpiritus cum ἰρίο non deducatur, & quintus neruus ínterim
illefus (utí fa&u eft facillimum) ac integer fit;non'ne mínímí digíti & anularís exten fio per»
deturz illorum fenfu integro? Nam quíntus neruus fenfum fuppeditans illacfus efl,at propter
quarti uícium mufculorum digítos extendentium munus íntercídít. Quid (i cafu quintus ner;
uus;íntegro interím quarto, cotufus;autalioquí oblacfus fuerit:non ne paruus dígitus & anu
laris (tupe(cent;ipforumínterím motu haud corruptocAtque uthacde quarto neruo & quín
to exempli gratía סכ סיכ ἵτα fanéillí quem neruorum feries & mufculorum natura non fugi,
unt,expendere confingereG promptíflimum eft, qui fenfus illefo motu aliquando aboleatur:
aliquando autemferuato fenfu,motus corrumpatur. Neque neceífm eíteó defle&ti,quod ma
ioruísanímalisad motu, quàmad fenfum requiratur : & multo magis irrídenda e(t Anatomi
P. corum príncipís ratio, quaís con fingít quofdam neruorum furculos motuítantum;alios au^
(Une £o tem fenfuí praeeffe. quafiucró quís neruorum furculus fenfu tactus deftitueretur, Caeterum
Suum quumhaecalio fpectent;fexti nerui (quí adhuc enarrandus fupereft) feríem quoque perftrín^
in brachio». emus," Iftius príncipiumab infimaretís am fepius dicti fede enafcitur, & inconiugatus per 7
5 ^l axillam in brachium properat,nullibi inaltoreconditus,fed cutíínternze brachij fedis fubftra. .
7*5. טנ ἈΠ internum humeri accedít tuberculum, ín progreffu contermínis טוש quam perreptat
cutís partibus? frequentem depromens fobolem. Ad interius uerb humerí tuberculum, ín. 9/6
plurcs partítur ramos uenze axillarís " propaginibus partim incumbentes , partím quoque M
fübftratos. Hi deorfum numerofa propaginum feriefecundum ulnam digeruntur, inter cutem ; jT.
& car
nz 3}...
4 Confer in
ter fe ner,
MOS it 2,3
figuris , fed
pagis ui ul
tima.
(2 fi ct ult,
ig. cb4.20,
[15225 23;
24
s fig. cba.
2552.
] בו tabula. i
muf.a.
| fs ta. T.
di4 ta. T.
10 2.9.
"a fig.cba.
95 so.dein
5t.
|s muf.ta.
|
2 fig.cha.
| 4949
2 fio. cap.
2}.
k Ad latus
ha. 20521
.]גג |
ISpectatur
c fia. ca.
18liba.
2 fi.ct ult.
cha.as.
54.
o mufcul.
tab.n.
2 fig. cha.
5
S tabu. A.
Confer. fe
vida figu-
tm tertie,
, DE HVMANI CORPORIS EABRICKA LIBER זז הו 349
S carneam membranam deducti, & priufquam brachiale contíricat ceffantes, perpetuoG ₪
cundüm ínferíorem cubitiregíonem feu ulnam exporrectí." Praefens neruus craflitie fecun.
dorefpondet, ubí is cubítum accedit. Quintus autem neruus tertio congruit; utí etíam fecuri
dus, quí priufquam fuí portíonem tertío offert,craffüs uifitur; Atque hilexto fere quintuplo
craífiores funt : omnium autem pleniflimus eft; quem quartum enumerauí:quemadmoduni
Íummé etíam gracilisoccurrít,quí primustecenfebatur;
QZINQZE POrRIFM א שק 5 סק 5 5 א
7 prodeuntium feries;
Caput X 77.
ORSALIS medulle Ilumboruni uertebrís Coniplexce* nerui, iri hoc
thoracís uertebraruni neruís magna ex parte conueníunt, quod à לטפה
lis" ramiretrorfüm ducantur ín mufcirlos uertebrís adnatos fparfi, Coni
míttítur autem hic uertebrís? mufculus humani thoracis motorum quar
| tus, dein dorfum mouentíüm * undecim us;ac demum" qui huicfubtter-
ope brachium uerfus dorfi humiliora agimus. ' Anteríoresautem horum paríum ramíín ab.
domínis mufculos, ac illum qui brachium uerfus dori humilíora detrahit, ipfam adeó cu^
tem diffeminantur, ut & ín * mufculum dorfi motus autorim nonum, & eum qui femur moz
uentíum fextus mihí numeratur, Dein à uigefimo prímo pari, feufecundo lumborum, unà
cum femínaría fui laterís artería perquàm" exiguus furculus ad teflem ducitur, (i modo fexti
paris neruorum cerebri ' rariiis coftarum radicibus exporrediís, atque ínínteftina propagatis
nulle foboles ad teftes pertíngant , nam & ab illisramis interdum furculos teftibus exporrigí
animaduertímus . Cuuínetíam ab anterioribus ramís trium primorum paríum ex lumborum
uertebrís profilientium; furculi etíam diffu nduntur,quíinu per dictos fexti parís ramos cofta-
rum radicibus exporrectos accedunt, illos 9 adaugent, A tribus ucró humilioribus élumbo.
rum uertebrís elabentíum paribus; non mínimí crus accedunt:qua autem feriein illo dieeranz
tur,fecundo ab hoc Capite exequar;
NERFORFM ע 8.2020 0888 Ἀ δ.
7 feries. Caput 2X F7 I.
V A M. concínné Galeni offís facri defcriptioresínuicem,ac demum ^ ho:
j| minís offi congruant; prímo explícuímus libro;addentes quoque inter fex
hominis facrioffis offaanteriori & pofteríori fede bína exculpi foramína;
| | adeo fanéut homínís neruorum feríes à canum & caudatarum fimiarum
P bus
JN'evuoyum
Cra f ities;
?
Quatuor πεν,
₪02 crus fe
sert.
Poininerut
feries.
Gecundi ner:
ui feries.
3:9 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
busín eum modum prodeunt, quo ex thoracis & lumboriü uertebrís nerui egrediütur,quum
interím ab hominis offe coccyge,ne unus quidem exilíat neruu s. Adeó fané ut mínimée míran-
dumfit, (i ego à Galeni fententia in libro de Offibus, & ín horum neruorum paribus recenfen
dis procul declínem, quum is fuis fe&ionibus fidens fimíarum potius quàm hominum ner^
uos profequatur: fecus feré atque in libris de Vfu partium, quos ex aliorum fententia multis
locis illum cofcripfiffenulli non conftat, quí fedulóípfiuslocaac demum fimía: fc&tionemho-
mínís fectioní confert, Quinque etur facri offis inferiora paríaneruos in pofteríora exciden.
tesad mufculos potiffimum digerunt, quí ilium offis & facri offis pofteríoré occupantfedem,
ex quorum clafle ín dextro latere eftmufculus dorfum mouentium" undecímus, ac deín ' decí. bis marg
mus tertíus, prxter membraneum initium * mufculi brachium ad dorfi humiliora agentís,& ic 1
quartum humaní thoracís motorum. Item. quatuor primí femur mouentíum,ac cutís deníque καὶ B^. \
clunibusobductaquz ipfa quoque propaginibus aliquot ab íllis neruís donatur, Anteriores 19.4.19
πιοτὸ neruí uaríé magís digeruntur. fiquídem tres fuperiores, prími parís modo in crus (uti ^"? *
fübfequenti narrabo Capíte) properant, Duo autem humiliores nerui, qui fextí feptímitp pae
rium propagines funt,in aní mufculos digeruntur.ad hzcc,in uterí ceruicem frequentifobole,
utí etíam in uirorum ueficz ceruícem penem'ue;pertínent. INam ueficz ac uteri ítem fundus
plerunque" neruulosab illis mutuatur ramís, qui à fexto parí neruorum cerebri coftarumra " 2fi cta
dicibus fub tunica coftas fuccíngente exporriguntur. " 'T'ermínusueró dorfalis medullze ex 7^ .
fexto facrioffis offe procidens, nerui ritu mihi haudquacj digeríuifus eft,etíamfi àquibuídam cha.56.
huncneruum coniuge carentem uocarinó ignorem .[nhominetamen,cuíus facrum os quing:
trantüefformari uidebatur offibus, medullae dorfalís termínus ab offe procídens unum utrings
diffundebat furculum, hacrationefextí parís facri offis uíces fupplens.
NERFORFEM FEMFR, 1 32 ET
pedem adeuntium diftvibutionis ratio. Capt Χ 7511.
SIR V RI fuxtafemoris initium àdorfimedullac lumborum uertebrís & 0]?
fefacro complexa neruorum paribus; quatuor nerui offeruntur, à reti 4 fecha.
cularí quodàmodo plexu perinde procidentes,atg przecipuos brachium ud
petentesneruos pronaíci iamantea relatum eft:quanquam magis uaríus ₪ 3 à
ín ceruice, quàm hic ad lumbos facrumi os implexus uifitur. His πον
0 t uisnon eadem obtigit craffíties כ multo mínus par feres & ductus. qui
|. 3 enim prímus actertius recenfebuntur, graciles funt, Secudus autem duo-
busillis craiíior lubíndereperítur, licet ínterea tenuis quoque fit. quartus ueró illorum tríum 5; ficha,
unà complexorum craffitiem uíncít, " Primus fuprema parte implexus neruorum ín crus per 57:4.
tínentíumoriginem ducit, ubi fcilicettertij lumborü paris (quod ordine uigefimu fecundum 9*
e(t) anterior ramus uígefimo tertio pari commifcetur.INeruus hiclumborum incumbens" car ** mif. té
nibus,ac perítonzeo fubftratus;ín femur procidet fecüdüm exteríus latus tendinis " fexti femur pss edi
mouentium mufculí,quí unàcum feptimo femorís motuum autoremufculo Πὰς fupra COXEI» A.
dicísosad " mínor£ femoris proceffum contendit, Simulatg uero neruus ille femur contingit, €» fic
' ramum depromítcuti paulo minus quàm ad genu ufque exporrectit, quz anteríorí femoris ffs ch
fedi uerfus externü ipfius latus obducitur, Porro * maíor pracfentis nerui portio in alto latitás, pis ₪
aliquot propagínes derí uat" prímo 1218 mouentí mufculo,quiab antíca fede appendicis ilium g2 fig cha,
offis principi ducit dein & "feptimo tibiamouenti mufculo,qui à maiorís femorís proceffus Pee
radíce enafciturymox quo ín * manütibíze motuüautoréjatg cum íllis duobus mufculís pri WAR
míhuíusnerui grádior portío dedlíiuís ducta, elatíüs qu àm genu cófiflatarticulus termínatur, stabil.
' Secundus neruus fuum príncipiü ínferíis quàm prímus adipifcítur,é regione uidelicet ui^ 5 - |
gefimi fecundi parís neruorü dorfalis medullze,feu 6 regione artículationis tertíae lumboru uer fg. h.
tebrze cum quarta, Híc neruus peritonzi etíipofteríorí regioni fubtenfus,fimul cum" uena & 69.00
arteria per ínguína femur petétibusín crus porrigitur,acmox ab interno ipfiuslatere " ramum M
deríuat, uenzead pedes ufq pollicem" attenfum,quam ab ínguíne per ínternà femorís fedem, ἃ »fig.chie
acper genu artículü internam(g tibíaeregionem fub cutead fummü ufg pedem protendicom σι. κί. fig.
memorauímus. Atq utílla uena uarías foboles ín progreffuad cutem illi cótermina diffundit, 44. . |
ita fané & híc (ecundicrus petentís neruíramus anteríori uenzeilliusfedi toto ductu cótiguus, e
foboles paffim in cutem fpargit: inter quas" illa eft praecipua, quamaanteríori genu regioni o » : fight
fert,in eius fedís cutem frequenti ramorum feríe diffemínatam. Neque fanéoícitanter obaudi. €*.
endum eft;praefentem ramum anteríorí uenze partíexporríoí, ut ín efus uenae Íectione, quam - gd
mox fub genuaut íuxta ínteríorem malleolum molímur, fcalpellum retrorfum atq in potterio »
ra
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IIII. 35i
Isfiz ch. raimpingamus,neís cafüantrorfum a&us neruum praefecet, ) ? crandior fecuridi net
Eu pui portio (imul cum uenaac artería recondi tur, & in mulculos anteriorem femoris fed lem occu
sc. pantes quoc digerítur,praecipuéautem in' quintum femur mouentium, & π΄ octáuti tibiam
Sti». mouentium,cum quo etíam fecundüm internumlatus' noni tibíam mouentium mufculi deor
+ EO fum fertur fupra genuartículi;non mínus quàm primus neruus cefTans,& in progreffu mem- e
ae branulís uaa collieantibus exiguas porrígens foboles." T'ertíus neruus fecundo fuccedit, illic 0 =
i85. 4. enatus,ubi quarta lumborum uertebra quinte artículatur, hicperitongoquogfuccumbens, ἢ
Es δ᾽ mufculofemur mouentium feptimo uectus,ad pubis offis" foramé contendit, Πὰς in femur
πέμπει prorepens. Verüm priufquam foramen íd fuperat;" nono & ^ decimo femur moüuentibüs mu
e. fculísramulos porrigít:moxuero & "illis mufculis, qui à pubis offe pronatí penis peculiares
455^*- cenfentur, Atubipaulo demiffiuis prorepfit,duorum neruorü, quos íam defcéipfimus,rítu; ra
b AS mum emittit cuti oblatum,quee internam femoris fedem iuxta inguína occupat. D'eín eíus ner
L. ui reliquum ramum offert fecundo tibíam mouenti mufculo,ac deín' quiíntífémur mouentis
:fa-c* mulculiportioniápubís offe pronatz ramum deríuat; füprat medium longitudinis femorís
E. fer termínatur. Quartus crurís ncruus tertío quídem ortu fubíequi tur, at(extuplo etíam crafTior E did
8... 4. e(tatgaex uigefimíquintiac trium fuccedentíum paríum anterioribus ramís potiffimum cor. ; 6
τό πηι. flituítur: non folüm omnium neruorum craffilfimus ; tierüm וס quum hínc < 8
b E medullze cermíno príncipium obtíneat,duríflimus,parítert ualidifTimus . Hic neruus perito;
»sfice nzeo quog fubditus ínter facri offis latus & ilium os;quà haec offa inuicem dehifcunt, tanqua
1l fio.» per" finumipfi peculiariter paratum ducitur,& mox' ramum ex pofteríori ipfius fede deríiuat;
E. quíaliquouftp fub* prímo femoris motorum latítans,tandem ad ctitem procidit, foboles diftri
το βαρ. buturus cuti ínferíorí clunium fediobtenfze,& illi paríter cutí que poftcriorem femoris fedem
29151. ultramediumlongitudinis femoris intcgít. Cutis enim fupra genu ín poftetíori femoris (cde
9 ] סכסי 108 alíaquartínerui propagíneramulos obtineremox docebitur. Poftqu&ueró quar»
E 5 tus neruus huncad cutem deprompfitramum;" alías utcung grandes díftribuit foboles in mu
20.0% fculorum" capita digerendas, quz à coxendicís offis appendicepríncipíum ducunt, quorum
6. pr tríatibie motibusfamulantur;ac tertium, quartum & quíntum tibiam mouentes conftituunt
E mufculos, Quartum uero caput femorís motibus peculíare cenfetu rquíntumQ femur mouen
»omjiv. temefformatmufculum.Quartusneruus hínc inter mufculos pofteríorem femoris fedem fi-
^56". biuendícantesrecondítus deorfum fertur,ac paulo fub medio lon gítudinis femorís? ramum
x*- cx educitin quartitibíam mouentís mufculi ^ partem à femoris offe ἃς (i peculiaris effet mufcu.
ὁ 65% lus, enatam. Ab hocramopropagínes ín cutem excurrunt humilíori fedi pofteriorís femoz
eL risreofonis iuxta genu obductam, Símulatque quartus neruus ínferíorum femoris capitum
PHP" radicem fpecta," utrinqueunam edit propaginem, ín ' capita mufculorum diffemin&ndam,
/ quiab inferioribus femorís capitibus enatí;tres prímí pedís motores enumcrantur., Quando
ית autem quartusneruus ín (inu. confiftit,quem duo inferíora femoris capita mutuo dirempta ef
| ficiunt,in" duos craffitieinzequales truncos partítur,à quibus uníuerfoe propemodum tibiae &&
3 6630 pedi item neruí offeruntur.INullus enímín tibiam neruus procidità quarto nó diductus,prae^
| liba. ter ramü fecundi crus petentis nerui interiori femorís & tibize & pedis quog fedi exporrectu,
INeg fané quenquam mirari uclím,quód quartum neruum non fecus quàm fi unicus effetjnoó. Qui gquerzus
ima. autem(ut Galenus docet)gemínus,lecundüm totam femoris longitudinem fermone deduxe- Mnt.
1454/4. rim : quruníuerfus ín homine unícà obtíncat círcunfcriptione,& fi quis ipfius qua inuc(titur z,/; BAS
fict. mebrana uneuibus dirempta huncuelut ín duos neruos dirímere propofuerít(quod leui etíà wd.
ὧν הפ 600 010 Π manir ab ea* Ícde,qua prope femoris inferíora capitabipartitó (cinditur , furfum UR Pas
:fig- pe ad medíam ufq femoris longitudinem duxerís) etíam licebit ín quamplurimos neruos ipfum ,-
7: hacratione diuidere:quum ísalíud nihil (it, quàm plures nerui inftar plurium rectorum funi-
| culorum protenfi,& membranis circundati. Ac proinde ca ratione qua quis quartum neruum
' gemínum effe contendet,eoo illum decem & oclo neruis coflaríaftruam , quum aliquando tot
: 0% ipfius portíuncule feu funículi mihi illos (tudiofe numerati occurrerínt, Quotcunq ueró quar
^-^ tosperqus conftet partibus,in poplite,uti príus dicebam,in duos impares dirimítur truncos,
D s * Exteríor,qui & gracilíor c(tjad fibulze cum tibize offe iuxta genuartículum prorepit,inibi mu
» 78.0 fculis offcredus. Priufquá autem penitíus inter mufculosltruncus illerecondítur; propaginem
P** diffundit externe cutí tibiz»propríam,ac per exterior malleolum pedis externum latus adcun
sisi. tem,atqpín progreffü frequentes (oboles [pargen tem.Ipfe autem exteríor truncus poftquà ni.
"ספ + percommemoratam "edidit propagínem,ínter" feptímum & octauum pedem mouentes mu^
Ículos prímüm occultatur,ctíam fexto pedem mouentium mufculo attenfüs. Atq inibirurfus
ui. μιν. moxin progreffu' ramum educit, qui errabüdo ductu ín cutem difpenfatur,anterioritibizere-
P3 gioni
352 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
gioniobtenfam. Quodueró exteríorís huiustruncireliquum eft ,ad hunc modum inter mu
Ículosanteríorem abize fedem fibi uendicantes prorepens,illisqy mufculis ramulos offerens, lí
gamento incumbit, fibulam tibia ofli (ccundüm totam tibize longitudinem collíganti , ac unà
tandem cum tendinibus digitos extendentibus fub? tranfuerfo huíiusregíonis ligameto ín pe-
dis (aperiora ducitur,& penitíüs fub tendinibus latítans, digitorum fuperíori fedí ramos ex-
porrígít. Anteaquam tamen tranfuerfum id ligamentum fubit ramulum deríuat cuti íntertex
tum,qua ipfum ligamentum íntegítur , At praeter eum ramulum' magnam fuí portionem fub
medio longitudinis tibize per membrancutranfmíttítligamentum, fibulam tibiz offi colligas,
atqp haec portio" interiorítrunco quarti nerui permifcetur,quem pedis inferiora accedere mox
dicam.Interíor itags quartí nerui truncus;quí exteriori m ulto grandior eít, inter capita prímí
acíecundi pedem mouentium mufculorum ín tibiam fübiens,mox ramum diffundit multipli
ci foboleín cutem digeftum, quz pofteríorítibíze fedi ad calcem ufqs obducitur. Quanquam ín
terím ramus illenon uníuerfus ín cutemabíorbetur,uerüm ipfius etíam portío" ínter quartum
pedem mouentíam mufculum,& prímum quog & fecundum tantífperfertur, quouíq: tresil 9
limufuliuniantur.nam & hic quoq portio illa cutem adit, Ipfe ueró interior truncus ín pofte
riorem tibiz fedem penitius prorepens, fertur ínter quartum pedem mouentiu mufculum,&
quintum pedem mouentíum , duos quíà tibía procedentes digitorum flexuí procfunt Πὰς
ítacg deorfum tendens,exteríorís trunci" propaginemafTümit, hucper membraneum lígamen
tum tranfmifTam. Quum ueró hocínteríorís truncí relíquum ad tíibíz υἱῷ humiliora conten-
dit;unà cum huíus fedís tendínibus per^ tranfuerfum ligamentum inter calcem & ínteríorem
malleolum pedis inferiora petítmufculís inibi repofitis diftribuendiacfingulorum dígitoru
inferiori fedi duos furculos oblaturum, Quotautem hicreponantur" mufculi,in fecudo libro
dilucidé commemorauimus, Quando híc collocari dicebatur,qui quatuor digitoru fecundos
fle&itartículos,& qui quatuor 0101605 pollicíadducunt,& qui prímos quing digitorum fle-
cuntartículos,& quí pollicem maxíméab indíce abducit, S mufculus minimum digitum àce
terís remouens, Verüm uti ín manu quog dictum eft nerui his mufculis potíus attenduntur,
quàm ínnafcantur, aut in Ícrantur.Porró prater hanc quartí nerui Ícriem,etíam fubinde ínue
nícsexteríorem truncum príufquápedem contíngat ceflare;multo( mínus per merabrancum
ligamentum fibulamtibizoffi colligans,fuí portionem interiori offerre. [πιὸ ab ínteríoritrun
co,quum pofteriori (edi eius lioamentí exporrigítur, ramum educi anímaduertes,quí ligamen
tum idperforás deorfum fertur;inter mufculos ín anteríori tibie fedepofitosachínc per tranf
uerfum lieamentum ín tibízanteriorí (ede confpícuum prorepens,fuperiorí dieítoru (οί να,
mulos communícat, Q'uaautem admíniftrandiratione hanc feriem oberues,ad inem feptimi
libriresenfebo:ubi non hancmodó períequar;uerüm omnem uenarumyarteríarum;ac neruo-
rum fe&ionem,quz ad manus crura potiffimüm fpeciant. nam eorum uaforum quze 1166.
ribus funtpropría,fectionem in tríum fubfequentíum librorum calce príuatím per(tríingam:
quando earum partium, quibus uafa 1113 commíttütur, adminiftrandi rationem pertractabo:
prafentilibro iam colophonem, neruorum non ínelceanti deli
neatíohe hicinfuta;addens,
פא ₪
{ιε σεῖς,
tab.T.
gmail.
tab.7,
bx fig.cha,
85.
ix fig. chá.
δ
κα fig.cha,
8o.ult. fi.g.
l x fig. cha,
81,81. ult f,
e- quafi ci
m Seriatlm
[pef pofle
rioré tibie
cdem τινι,
13514, 1$
muf.tabula,
rum,
1 :fig. cha,
82.
02 nuf.ta-
διε,
p Spcda pe
des 14., ag
tabularum.
4 H«c ferie
[petatur ud
ti.fig.
vulti.fipu.v
dw.
sult.figu.dp
educitur X.
|
|
|
|
|
|
uf 7193 μοι τος קוד youtté1 Sitopura 5 x
"snjfabip anl fn wz2/jgod
FP? uy 4112. 112 ἘΠΊ ΡΟ 12H 0 %ש א
כוונכוג ונפי PI 34 שש |
"Pp ג somofnu 4e YI "di ἢ 2
7
HID PHI PUT * 090046 x»una1 sou ΓΝ E
סע 42401151 fiet o4zn ὃ "uoloun wgpinb
₪ 270/179 [Ip $02UTLUI SOTID V1 ILU HAPDQ) δίῳ.
*so1PuoAd suoni
72 51/03/9774 043/09[ qp sopa [mu ul 52100 Ὁ D
20 δῚΡ nuaD vaxniuaauo 140 Γ
a2 0427] iPnbigoa ur uizp ΟΡ דכו" ΠΏ}:
AMO. Pig urqAPuUb ueudradoBpdo«gy ἢ
"594noxa 5/40/03] smipitiDuo] [fn wnipaupp
gunasstousf 220i427[od ui s2]0g0[ mau 5
Pdf nnitunzposd
soipueddp 15/0 simpusxoo » wma omofnuc raid
שק כ? 5 »do4d mau s; umuaf HATH) ₪
^ Dau P[Ao CT Y
um aunzpo4d 2 [Jo otor[2 inia.
uüpdoAqunioMaiuPSsMag utm
gfuoo 2fo unzouegn uniaa Tap
*snmiou 140003] 970100770 | ΝΣ
ΣΉ» sojn [uu 08004 3 ls 9
7d wnaonzfi
nb» sujsoxo sn.
"Sup2nd
«WIU2IIO Sox) zu.2111 > 0070040 342 T. ? ow
- 511601 $14012/ $242 AT, 2
sngiusqna2o wepaf suow 16040 בקי
af useousqup simofnut oBvdoaq ma 3uipuna2 S 0
ב
יכ sipzd pr spo 07 ]407420 ] וז כוזנל כב
שץ 8 IuPILA2341 42d 591000 110408 ρει ]5140003 32
"snnaau sueqod Anueaf. snpunas ον 4
23
Astut 5712} 0 8004070007 τ ל «ge ΣΟ ΠΟ
*PIPjgo 1212 050040 ma2u Mq »
nnazu Sus12d 0103/5704 — 2
ΚΟ ΣΙ)
sunuanou Amuafunixi[sauiedon 7. ἃ לככו
*sngpe
dog *suztzd 4ziuenDoaf wages smmna2 NT — 6 4“
"niupfuzdfp rn Ὁ simof
eut sipof sntmq > sngmop qp 2nb "unqu2iixa
ILLO] X2wnaon4zu ssuiDpdoaqr — x'a. הכ דכ
"3tg920p xopug unaojovArqaarandM sting 1291 5242]54 2044202) d 3
Wn2np uautSiuo »xajduio5 ojtop uz »ynpouam[aopg »ub
ΠΡΟ ΣΕ 0 כ ΣΌΝ UEPSEAEEIEDELPTPSIUHEU INT Ὁ
ב
«3p 9740 2/ 422כ* μι כ כ ןווכב וכ uua כ ופי בוו
ל]] )טנד sugntDpdoud und 1122] Ὁ uumB'aapnb כ 0
7 1/1910 41105 1
"uatf ןדפ 7
0423 szjogof unaoma2u s2uiuo uon * THIIMpP M2uOPATI22D Uri
agprapqo urnBya sno o] ym] unto [18/24 כ0ב07 Ῥρομηορ asia
0214 P]J29P1 27g wu 2uasfioiduaf c) guasfaramsop maod. pub [7A
-af wunzonb*vurd. tuniqu2nr[oud ולעוי [top P uniontau 21D
^pa oap» Bap*spagastan aroipur va [fo דכג | xof Ὁ umzoquan] umb
451274093 w22ponp * s121422 1 $242]9PAPQ2 143 NT. יכ
"antipeaDa כעןזוק שעג vnb szpof zjmpau s; pq o
Uuiolpau $1/p9 1492422 x2 »pmpaxesim|4Ao(T | 4d
Ῥιοφραᾷ "depo, opuno2f 149; smmg Anu.
mpunoof. 4u1unuodotd gua Sfiaup aja 131'242020d. 14pauijzp xou 2:
sn[f242o4d nuonazu unaog $a» + 4rd Mgsazo umaonAzuwmmu 28 — D,
"APdwnaon4zuiuxoQ | ₪
שי 14 0040 191fpntrp 42d o42n דוו ןכוד גודל wo
32 43d 22q וו 0 Sie e כו T aub E mre 6
בו
qf | ]ו snipnp ui vd uniumb wurnbwivuraqua ל וק
"xippa 4oju? fui grcvd. ame 0
"ippéaogropaD αν NI
JA גו אשי
T 40040 אפט נכג1) ופי
ward 121 χηρρα λοι pA ^X
"rdg παικοπαϑη πρίσιος — p
"an apA2u2Dop*Ansimyoxa snnazusmaofm upnburpomm T, ET
unaolofintunzont? NI | D) כסנצחפי
NY Ὁ לאו 04077 ]14701 40 חפ"
CH ששו ngpu/jo ourDaotsn[fa204d Mgr ונפי
unge qq
"apu uapa[ iq
42422 14P21150d 21x PI TP. D -An1IM0d24 susidioxa urtmaid i49
72422 sup]O ob “110 7 μοῦ smutf בוזע pp mb ונוכ | unutf »izpn
qp undue *apuutfut μετρᾷ 1442422 o4zn gr ipipdnounu “μη ffo
-o4d uz4]pmuput Dsimuuou Suppmuuoud unuuenf umapupr suf
ΣΙ וכ כב p7 2p דוו supo Ppo4npixrugxm o DO ge
"0132: gif Buycan upra unnb endi »ad'snuimv2u-
op 24t42 22 O1]op49 3242472 0421/9 1/ 2P PAD if 12 [Jod suzq1gpr
2upmnd $34rg2 mq Xopup ככ וד o42n 34 "nino 50]n20
Suunfeoaasz wnfenf *3342]p2tf 2uixpia urn) טנסו τὴ 4π 4}
512243 smb 1f z24247ddp. n * A32422:]fu02 v411/pQ sn1[/di ui umavp
142 PIAPRIPO ל "STIATIP2UT2D WIYpOUL VI T3 דופ $u qe
320][2]2422 t2 Pun קל v4ni 4 LLN HS AF d.
IGLLSIG 60%6סאזעי שק 94230 "WALNAOSFONOwHC OLLINI ZF^ITAGZPI SITPASWOG 13 OWSUu
-HO V IAO NAUOAJUJN NAlIWMVd NHLdHüS סג
pit
*OLLVSINITIS3G WAOAIZN.
£s£.
Inmuuo Suozaof uuozinq
"$23u28 n» MI8934-Lod r2 אלכ וקוד RA PAS
τοῦ MITKPA 149242) א 0 ytavd 412[ Antipa;put σσμιδρῴοα y
"so3Par fua smgis[o stp0g3 2unzpp sopo[nueita2u 214. sf poufnin Er
"ngo Sipun wria2 21g gpnpap 240749700 ul שש
"unaunggopfoe וא
א'ת
24
OS
*40434P 15502 iuto τ 1/fiosad anf *szpPqroo421u) 3un[ 42 NT. A 45
"unziofouBip 21dwo4d זע
Sfortsnxod anb wnaoidioutd*sngaoxa qi untonaau fiqor4g 0428
m + 30/02] vjpnp ntuza emo guf J.snt/di'snnazu fi PAg 9THX2 6
"supfuzdfp sopmoanf fipzue-£) φάρα Ὁ סל i2;2ip mapd vus
/22 2P PAM A 2p? stuPMG WPMA23Y2 I 50100 tv. קז וס
"suaBaadfip וקכ וז כוזקס5 ὦ opurnbip'gurmur C
παρα paf 2u421ut AO'sigp2stodxa oup STA THAM 319411 כ וז
שי
end 540713 15/0 fiqopag outzsui qv sopofnues samuof ma2u 121)
"snna2u figovag snaujtQ)
Ὁ} 55:0 214p 2p. *suzgijaa sopmura sngiquo2np wntanta 2p כג[] "su
"sngpa4todxa guy snupa apt) כ "a [suifd vua21x2 qv simo[nuc
כ קט "sus42 ffo szjogof
uoiput'stortog sp2[ 2u4212 C) 'snpyoLLodxe oipra snupa. HAPÜQ)
mapnQ) זזש "Higna μαι γι διε p» ormgigsip
'sng[oDip igno »us212 ymo sna ΡΠ
uo40142750d 4) put21x2 str HAPlC) המכו "nato 5u2p2227
"UID? 2312 ἤ 9» WPHA2 TIU STIUTA AY TIC)
1 503000407
synofnwdpiousousA 2 vnudfu Zap- snnazu figopaq τα 50
ו "sus42ffo
XE 2 אדפ ori £) 121041. 195770. 1,2 2P'stigo2440 x2 O]pyA
ἘΦ ΣῚΡ s21
zuvdn220 utapof 111912 upus2qut sopo fnut ut sajogo[ mau 0342 Tr
dfe onoidjuoo
unapnb * sn[mp souiBedosd. SPDp Wl XOM STIL. LO s PAL) ]2
uenpun2ef smupa. Loui YAT סוה sngpoatodxa dfn o»ujod pr rin»
S249 diut Sony wi oWnqt^zeip ipunaa ον 304
ב "πο πα
AUTOR ΠΟ ὁ ᾧ un smipra gttoiB uo] SuzipP 3ndro ipunze[ snap
"FU2p222P 1113421 01400 1429 1pU122 Ὁ
240)42270d. p? 02004 mau 0242 E: וז לוזו Jugo pugno
δῷ
4
ote
u
κε
לד
e
3
7
δ
El
99
[d
v
X N sa
a
DONI PVP sp nATT, TIS
BROY OX EN ENS 15 ΡῈ HVMANI CORPO
RIS FABRICA LIBER QVINTVS, ORGANIS NVTRE
tioni quz cibo potu'que fit, & deíri propter partium connexum ; acuíciníam ínftrumentis
generationi famulantibus dedicatus ; & omes fibi peculíares figuras feríatím fimulg mox ín
initio oftendens ; quo mínus ezdem figure 1616 Capitibus
paffim praeponende ueníant,
PRIMA QVINTÍ LIBRI FIGVR A
PRIMAB FIGVRAE EIVSDENM QVE CHARACTERVM INDEX,
PRO£ES EN T 1 figurstanta bumanicorporis portio deliteatur , quanta ad pe
vitoneifedes oslendendas ufficit:exprimitur 15405 bac figura anterior peritonei fedes. feclio^
niis ferie ab oclo abdominis mufculis libera, mullads ex parte diffeca.
«7, 6B, CD Hischaradleribus peritonei infioniturquodamodod; bac figuraterminatur.
E,E Linea d mucronata pedlovis offis cartilagine ad pubis ufds offium comti/Tiram procedens , cut
oblique defcendentium cg» a[cendentium , 69 £yati[uer fin procedentium abdominis mu[culoruim
tteruofce tenuitates pertinacifsme | αμημέμτ,,
F V^nbilicus, quem ínter diffecandum etia ademptis abdominis mufculis , gratia opportutie umbi
lici uaforum demonstrationis ,referuare folemus.
G Seminaria finiti laterisuafa fuis mertibranis,quas d peritoneo mutuantur ,adbuc obuoluta.
ΕἾ Seminaría dextri lateris uafa.
I V'enaac artería, que potiféimim inferiori fediredlorum abdominis mu[culorum exporrígun^
tur quorum! bíc quog: propendet portio.
K Vena: artería,que 0 off peclorís exporredle in anteriorem abdominis fedem prolabun^
tur precipue rectis abdominis oblatee mufculis,ac fuperioré abdominis «fedem uniuer[am quods
&mplicátes:quemadmodii ille quas Linfigniuimus bumiliort cj' pubis offibus Fears émplicar.
Venarum
356 ANDREAE VESALII BRVXELLÉNSIS
JL, VAenarum fobolesinperitonei latera excurrentium,ac ab illis uenis deduclavit,que aut d cotiz
iuge carente uena,aut. genícilatim d caua prona[cuntur qua tpfins caudex lumborum uertebris
colligatur.
AMET ranfuerft abdominis mu[culi portio d peritoneo díuul[a;retrovfumá; flexa.
IN. Ilium oféis fedes bíc nuda confpicitur cui obliqui ἐγαη μεν [{; abdominis committuntur mu[culi .
ZZ erim quum prefen ti figura,uti ctiam fabfequentibus omnibus,ea dutitaxat organa explicare
aifum t fit »que boc pertractabuntur libro,non et quod. illas quod; indicem partesque figuris ob
boc adduntur ,ut defcribendee partis v fedes ín confbectu promptior effet:cuiufmodi in bac figura
e[L;tboracis inferior "fedes abaominis mu culis libera,eg fémorii ínítía cute duntaxat denudata.,
SECVNDA QVINTI LIBRI FIGVRA.
Jl SECVNDAB FIGVRAE, EIVSDEMQVE CHARACTERVM INDEX.
WII RP HIOLE C. figuraprimam feclionis ferie fubfequitur.bic ttanque perítoneum recla linea
WEE T UE ἢ d pectoris offís πιμογοπαία cartilagine ad pubis ufque osita diuifum efl ut umbilici uaforum nul
Lp Ϊ lumuitiauerim:deintranfuev[a feclione à finiffro ilio ad dexérum ducta;quatuor peritonet an^
ἢ ᾿ quit ab anteriori corporis fede in posleríorareflexi conficiuntur. Dreterea umbilici quoque
| una pars cit ipfius uafís,quee peritonzo prius conneclebantur oculis fubiacet. d bac prefens
Ti T | figura £ecoris portione, c9" uentriculi [edem,ac omenti intefTinis obducli fitü indicat,quem omen
ἢ tum obtinet , quum manibustp[um uerfus pubis os ftiter diffecandumtrabitur , fiquando furfum
0 רד finiffrum latus(uti plerungs acciditac ἡ [61/04 2
| | o Bb Col Quatuor peritonei partes diffecle ,atqi in posteriora reflexez,adeo ut interna anterío
ἢ] rís
DE. HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V, 357
ris peritoneifedis vegío bic ex : fectionis ferie in con[Pectum uenerit.
E γῆ nbilicusa peritonco libeyatus. F^ F'enaabunbilico intecur porrecta.
G Z7ene umbiliciiniecoris rima ingreffus.
F1, FI Portioiecoris ex gibba ipfius fede apparens.
1 Precipuum ligamentum iecur fépto tranfuer[o cnedlentium,quod uerfus dextrum latusmucro
tate cartilaginis confiftiz. Scutum זוז ad Liniferum I latus confbicuum» mucronata est pe^
cLoris offís cartilago,
K Dextra artería ab umbilico »fecüdum dextrum ucfice fandi latus ad magna prorepens arteria.
L Siniffri lateris arteria ab umbilico [ecundit uefícee finiftra fede, ad magná exporreéla arteria.
JM. Meatus,quo à uefice fündofoxtus urína in t fecundam ctum inuoluentem tunicam expurgatur.
AN. F^ efíce fundus. O Peritomei aducfice fündum nexus.
D JLentriculianterior pars;que tied; iecore ned; omento obtegitur Hec fedes ob boc amplior
apparet,quod uentrículus quem bic depinximus impenfe inflatus füerat: quemadmodum co" buius
cadauerís ucfica paulo quoq: elatüis folito, upra pubis offa elatiori fua parte off erebatur,
1Q. ὦ, Onmnentum.
ΙΒ. V'enaco artería c famnulcummeruo dextre » fedi inferioris partis uentriculi exporrecle,
S. Siniffri lateris uafa que fitiftram fündi uentriculi [fedem amplexantur.
"T Hac < fede dextri lateris uafa finiftris committuntur,ac proinde etíam RT! ey S futuram in-
dict cuius Aifloteles tertio Fiflorie de animalibus libro;ut c9 quarto de «"4nimalium par
tibus meminit,quum a medio uentre omentum oriri dependere afferit.
CX אוו arteríariids propagines fuperiori omenti membrane exporrecle;adipcás cincle.
TERTTA^XyVINTI"LTBRI TIGYVRA
o
ΠΗ
QS
4 ΤΕΚ’
358 ANPREAE VESALII BRVXELLENSIS
אצת סח יי FIGVER..4AE EIVSDEMQFE 00
yaclerum Index.
T E RT I > figura fecundam adininifIrationis ordíne :fübfequitur., ac bumiliorem omen
εἰ membranam à fuperíori diuul[am laceratam 4; gerítsac fuperior quidem fuper thoracis ante^
γίογια כ uentriculum quoque extetifa est. JDeinuentrículus etíamui fur [um ad pectus εχ fua fe
de tractus uifítur,ut bumiliorís omenti membrane natuya in confpectum peropportune ueniret:
quam δον Ὁ» intefLinis adbuc obducla cernis, quou[d ormentum fubinde furfum tfiniftrorjumds col
leclum dif[ecantibus occurrit. Preterea inp vefentifigura intefHinorum [itusinturbatus iacet,
uti c9 lien quods,cuius pars bic etíam oculis fubijcitur.
K.L. IM.N eg O eadem bic atq; ín i fecunda figura notantur.tam K indicat umbilici arteriam dex
train, L uero finiffram. M meatum; quo factus urína in fecundum ipfius inuolucrum excernitur,
quid; hic,ut eg arteric,abtruncatus conficitur. Ceeterüm ΑΝ uefícam notat: O autem perito
miei cum anteríori ueficee fede connexum.«dtds in bac figura peritonei angulos; quifecunda fe
qura cb B,C e JD infigniti evant,reecuimus.
4,4 Quperíoris membrane omenti כ quam 9* alam fuperiorem nonnulli appellant;pofferior - fedes;
qua inferiorem membranam integro adbuc omento fpectat.
6,0 Extuberans bec fedes uentrículus esl; fuperiori membrana omentitectus.
cc Omenti bumilior mébrana,que nonnullisbumilior ala nuncupatur. Ceeterim extuberans pars,
cuí duo fuperiora c (δ᾽ c infcribuntur, colum esl inte[Hinum, quá uentriculi exporrigitur fun
do,ac inferiori membrana omenti uice mofenterij utitur.
d Fic lienetfiomento obducitur, protuberans Jefe offendit , ad quod etiam pellucida omenti iu^
uat [ubfLantía.
Inferior omenti membrana bic itodo quá uentrículo fubijcitur quampluribus notanda evat cba.
vackeribus:uertm quo minus illam characlerum copia oblitearem, cosin [ubfequentifigura po
nendos duxi.precipue quum leui opera leclor eofdem characleres utrifqs figuris inibi 40010
£osfüigere poftit,ubi ambe idem exprimunt.
QVARTA QVINTI LIERI
FIGZ R4.
94
ἀνῇ
QVAR-
DE HVM-AANI CORPORIS FABRICA אפפזע Vi 350
Qc4 ב ד 1 ΒΕ EIFSDEMUQFE C- Fit
3$ ráctérunilndex, ^ \ :
JE A figura omentum fuis quibus adnafcitur aut potius d quibus initium ducit, membris I
berum , co nulla interim parte díuulfum delineatur , infegrads ipfius con[Pruclio c3 precipue
uenarum,arteriarum c9" neruorum per ipfum feries . qo glandulofa corpora tpfi innata com^
monfLrantur. Qum concinne ueró omentumfacculojaut pere , aut minoribus pifcatorumveti^
bus affimiletur,bac quod: figura dicitur.
66 Onmenticirculus, [eu orificium, quo initium ducit.
f; f; f Omenti fuperioris membrane anterior factes. 0
uo Inferioris omenti mebrane anterior facies.at bec nó integ?a ut [uperioris meiibratie auteríos
fáctes bic confDicitur, quur Inferioris meribrane [edes tantum in confbectu Μμ. que aeftviculà
Jubflernitur, atq; ad colon uf q; intefHinum qua id uentrículo exporrigitur ;pertinct. Reliqua c^
nim inferioris membratiz pars fuperiori membrana occulitur,
byi,k "Tribus bis characteribus ad I iniffrum latus inferioris membrane omentí pofítis,omenti conffriü
6790 infignitur. Nam b omenti partem notat membraneam;uenis arterijsós 9" adipe quod; caret
tem. uero uafa indicat, autem adeps μας atténfus adnatusue exprimitur. cAftgsut bos chaya
ceres bac ométí parte repofut , ita etia quauis 5 fede eas potuiffc collocari,nemo ambicit.
l Vene porte caudex qua ex iecore prodiens énferiori mébrana omentí contínetur ac :Juffulcitur.
f lrteríaiecorís cauum c9 bilis uefículam petens, neruods concomitata quia dextri lateris fc
xtí neruorum cerebri parís nerui ramo; dextri laterís coflarum radicibus exporrecto deprom£
tur,ac iecoris cauum bilisiis ueficulam adit.
n Principium uenc inferioris uentrículioríficij pofleriorem fedem potifsimum accedentts , c3: av
eriam babentis coriuger.
0,0 crteríaqg uena q9* neruus fecundum füperioris ometiti membrane principtum,dextre fandi
uentrículi fedi exporrecti.
Pp llora uafori que dextre fandi uctriculifedicxporrigütur Jurculi, corpus uétriculi inplicates.
dod Diclorumiam uaforum que fündi uentriculi dextre fedi exporriguntur propagines,in [uperío
rem omenté membrancm [barf.c.
T [eta arteríats duodeno inte[Hino c9" ieíutti intefTini principio exporrccle , neruulum; ;foctutm
equenter admíttentes. :
Porte ueuce in duos truncos bipartitio.quo. d'ueró tetas v (97 0 indícatas bic elatis quam ín
da porte uene figura tertij libri quinto capíti dedicata, delineauerimus כ in boc factum putato;
quod earum uenarum ortus in bunc iodum fubinde uariet,
t Dexter / 7 mefenteríum adcüdi intefHina excurvens.
u I enaiín pofleriorem uetitrículi fedem citya arterize confortium excurretts.
x Jena cumartería et neruo ín dextram inferioris membrane omentí fedem [barfa,ac colón quo
que intefHinum bac parte accedens.
y» ena fimul cum artería in uentrícul pofleriora excurrets,cos tandem corone ritu fuperius uel
frículio rificium amplectis, uerum buius uence arteríed; tanta duntaxat delineatur portío,quari
ta inferiori membrana omcntí fnflinetur.
e Fhcnoinibil grandior mefenterij arteria fe offert, etíamfiminimo ititeruallo fferiori Thembrd -
na omenti fuffulciatur.
B Trücus efL arterie;q inferiori omtti m&brane intértextus;uétriculo;tecori bilis ttefícule,cola
quá íd uétriculo exporrígit,ac dein lieni vamos depromit, neruosds bas partes adeüites comitat.
Y I^ eta : fémul cü avtería et neruo mediam potiffimum feder fubiens fnferioris membrane 0/0608 :
q9 ramos quodi offerens colo intefLino qua ad uentriculi provepit -fündum. 3
di I eta conügis arterie expers,que >] - fedi inferioris omeriti membrane pauculas :foboles;
ut c9 ipfa gracilis est, diffundit. :
ς ἢ enarum,arteríarum c3 neruorumn lienem feries.
Ζ ena pariter cum artería neruod; uentriculi ; fundi {αἴτεε fedi exporrecla.
s; Glandulofum corpus inferiori membrana omenti innatum, quod uulgo uocant Brifauolo, Dl
cem torum feu bolum, Duccam [aporitam, F.odol.
6 Glanduloffcorporis portio, quod duodeno ínteflino »fabnafcitur.
q ài SEXTÀ
360 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
SEXTA QVINTI LIBRI FIGVRA
WW
WI
SBXTAE FIGVRAE INDEX,
JN. fexta quinti libri figura fedlionis [eric tertiam fub/equente iecur uentriculus eo inteftina
proprías feruant fedes כ omento interim qua d uentrículo enafcebatur , colod; inte[Hino conti
auum eyat,pror[usvefeco;ne forteid veliclum alicuius organi fedem obliteraret.Dreterca,ut
ffagula opportunius oculis fübijcerentur;coflarum aliquot fines Cuti inter pingendum factum eft)
effregimussipfas und cum peritoneofeptod; tran[uer[o illis connato in pofteriora vefleclentes.
I^ cfíca autem bic refpondet tertie ac fecunda figurarum ucfícee. Ceterim quia pre [en
τίς figure characteres magna ex partecum duabusuunc [uccedentibus commu
ntes funt,on abs vc erít antc illius indicum explicationem, quid bis
dcfignetur, fermoni adijcere,
SEPTI
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER. V, P
SEPTIMA QVINTI LIBRI FIGVRA
HOrC figura tenuium intefHinorum du»
élum duntaxat delincauimus כ aliqua etíatt
u&trículi et coli intefHini fimul cut ceco affer
uata portione ,ut facile prefens figura faf
Jubfequenti adaptetur . Quodautem coliin-
teffini initium paulo magis quam par fit , ab
ipfis zenuibus inteflinis abduclum uideatur,
in boc 070 arbitrator ut fola gvaciliaincon
JBectum accurate uenirent. potiféimum quum
coli intefHini círcum tenu£a fitum ingref
Jumás fexta figura pulcbré pro
ponat.
? RAES E NT I fiurececiints
{πὸ co coli o vecti imago ductusds com^
mon[Eyatur und 11110 216 ínteffini ex.
£reimo, co? mufculis recfo ín.
, teflitto proprijs.
CHARACTERVM SEXTAE, SEPTIMAE ET OCTAVAE
figurarum Index,
SIZBSEQ E EN S modo charadlerum Index -fextee feptime co oclaue figuris cti»
munis eft. fr quis uero interim chayacler barum alicui peculiaris : fie, illum pro figure numero aut
6 aut 7 aut 8 in[igniturus fum: cbaradleres autem,quibus buiufmodi nulla :ubiungetur tio tulastrí
bus figuris communes cenfcbis.
v 6 IMucronata pecloris offis cartílago.
Bs Peritoneumunacum difruptis coflis;illisd; adnato »fepto vetrorfutn atd; ín lateva flexum,
C'6 PPrinarium lígamentum, quo iecur bumanutn fepto colligatur.
כ1, כ 6 160065 .gibbi magna fedes. :
JE 6 IPortiunculauene ab umbilico fecoriinfertee,
F,Fs Dentvicult anterior fedes.
Ge Lienis finiffvum latus;[eusipfius pars ín corporis attteriora uergeris.
H 7 V'eutriculi portíoque inferius uentrizuli 07/7185 oríficium;feu intefHinorum principium quod
bic chordula ligatumfinximus,
qui Ρατὰ
562 ANDPREAE VESALII BRVXELLENSIS
LKz pars intefTinorum ab Iad K protenfa;uulgato nomine nunc duodenum inteffinum nunc iutefti
num duodením digitorum lor, gítudineymibi uocatur.
L7 Ieiuni intetini initium, gxaciliund, inteftinorum fedes,ubi primim in anfractus conuolut atq; at
trorfum a[[urgere incipiunt.
MM 726 Ilei intefHini terminus c9" gracilium inteflinorum fiiis. uerim quanam fede feiuni intefLini termé
nus,aut Hei inteflini principium 75 ponendum,augurart nequeo,quum toto ductu qui ab IL in fep»
tima figura in cadem ζ9' oclaua ad IM. ufq; pertinet, nullibi difcrimen common[tret , quo ieiuni
ab ileo liceret interHinguerc.
IN. Extuberans crafforum intefHinorum initium.
O Hoc intefHinum mibi cecum nuncupatur ,tton admodum contendenti an quis co nomíne αἰ craf
forum intefTinorum partem donari uelit:modo ἐς non adeo nominum fie 1710 [5.8 illorum occa
fioe ca ín inteftinorum fübrica fbeclarenegligat,que ih partium aliarum 0103 1711077076 fedu^
lo inquirimus.
IN,P,Q, R,S, 156,8 Coluninteftinumbis charadleribus infignitur כ uevim finguli priuatim aliquid
notant. IN. enimad P uf 7 coli inteftini ductum notat,a dextrirenis fede ad tecorís ufgs cauut
pertinentem. f * P uero ad C) coli duclus notatur fecundum uenericuli fundum d iecoris cauo
ad lienis ufi regionem protenjus. > autem ad... ductus coli infínuatur à lienís regione ad
pubis os;fecundum finiffrum ile procedens. Ceeterüm ab Rad 8 ( quodin 8 priuatim uifítur )
coli indicatur afcen us anfractus di, quem furfum ad umbiliciuds regione molitur . t Sad 1"
uff pro ereffum notat, dicli nunc af. cenfus ad recti inteffini initium.
77, 77 4,8 Depre[facoliinteflini fedes.
2X, XX 6,8 Coliinteflini utring; extuberantes vfemiglobuli,quos cellulas uulgus uocat.
Yes Redliintefliniinitium. Quicquiduero fub Y conflit, veclum est intefHinum.
“2, z Portío meatus bilem ín intefLina perferentis.
ag JMfculus rectiintestini finem orbiculatim ampleclens, feciumds excretioni prefedlus.
b,c 8 Duomu[culireclum intestinum pofl fecium excretionem (fur [um alacriter contrabentes.
4.8 Fac fede veclum intestinum uirorum peni δ’ mulierum uteri ceruici interuentu iufculofee [ιν
{πλέα conna[citur.
ejfe Due arterie f tui peculiares.
£6 FHoc chavaclere uefíca fundus indicatur, uti (2 meatus quo fatus urina expellitur, quem; bic
| ut co nuper commemoratas arterías abtruncatum finximus.
! NONA QVINTI LIBRI FIGVRA. CVIVS
FTI ET EIFSDEM CHAR«ACTER.FM INDICEM
| hiclateríadhibuimus.
i FICA C figura vedli inteslini c» coliquoque qud id reco
AM | contíniatur , partem exprefsimusyintestinorum tunicas com^
AUDENT) monslraturam.
! b. Prüna intcflinorumtunica,que c9 intima esL,ac fofis tranf"
uerfís circularibusue confirmatur fibris.
I 5i Secunda intestinorum tunica , que tranfuevfís quod: efforima
| Wi | tur fibris.attamen veclis quog; 60 donatur pluribus,quo recto
ו 1} 10603 17700 uicinior esL,
000 M 17 Mofenterij efl portio,que redlum intestinum ofi facro com
| | uittitac tertiam ipfi exporrigit tunicam.
L,L Tertía intestinorum tuníca , d mefenterij pronata mem
branis, ;
|
li DECL
DE HVMBANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 363 Ι
DECIMA QVINTI LIBRI FIGVRA
DECIMAE FIGVRAE EIVSDEM'QVE CH
racterum [ndex,
17 Τ' prefens figura me[enterij fitum quam appofíifsimé oculis fubijceret. gracilia inteflinaun
decunds ad latera : furfum deorfum inuicem manibus diducla contínet;ac proinde me[euterij co
monfLrat centrum, e£ vatíonem qua πιεῖ ehteríu intefLinis uafa porrigit, intc[Hinads dorf Ὁ conne
dlit.« Ad bec,eius quoque me[enterij partem offendit, que coli finem c reclum quod; inteflini
dorfo alligat. Succedit uero becfigura : feclionis ferie illi quam fextam locauimus.
^ B, C,JD Portiones peritonei,aperto iam abdomine in latera extror[um flexee.
, E, E enuiaintefHina,
F Cecuminteftinum.
, G, G Coloninteflinum.
FI Redliinteflini initium.
I V efica, cut perítoneum ca potifsmum fede connafcitur, ubi alteram ipfroffert tunicam.
K Moefenterij centrum;caós dor[i pars quaída peritonei membranis initium ducit. que magnam
arteríam "כ cauam uenam bic uertebyarum corporibus adnecLunt.
que mefenterij centro in^ כ Corpus glaudulofum,mox in ipfa uaforum difIributione pofitum ,1 כל
feruntur ,
q 4 CGlandule
264 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
AM,M Glandule uaforum diffributionibus interiecle כ que uaa in ipfo per mefenterium ad inteftina
moliuntur pro 6
צדת 1 ד ץ 2-0 ז ס פיפ איצ
FIGFR.c£
VNDECIMAE FIGVR AE EIVSDEMQVE CHA
' racterum[Index,
FH I C duntaxat ipfum delincatur mefenterium £ corporc exemptum,omnibusd; partibus tpfi ו וו
qua colon dorfo inibi כ TU EU ᾿] 071110115 liberum , preterquam ab inferioris membrane omenti portione
In " colligatur ubi fecundum inferiorem uentrículi ; fedem id procedit.
0 7 0
L,.L Hi quoque charateres v faniliter atquc ín decima, glandulofum corpus notant totius mefenterij |
maxim. 0 |
ἢ Π}}}}}..1}}}}} IM5SM . Glandule notatttur ilis interpofite uaforum diffcclonibus, que iam inteflinis appropinquant,
AINSO. His chavadleribus mefenterij cércum[eribitur pars tetuia intefHina dorfo alligans. / 0
M d aU UL " P 2 mefenterij indicat portiotem,colon fnteflinum dorfo affirmantem,qua ida dextri
i AE UA 1 renis fedead cauum ufds 16007715 protenditur. |
MM Q. Q ad RF. ufq inferioris omenti membrane partem notat, que colon tota illafede doro commit |
exporrígitur fundum. 7 01
R. Rad δι mefenterij infinuat portionem colo inte[Hno tota ca fede propriam, qua id a lienis
regíone ad reclumufa inteflinum pertinet. |
ἢ] A S,T' Quod S e: Τ' intercluditur me[enterij pars eflreclum intefLinum dorfo nectens.
quandoquidem unam mefenterij mem^ כ LE | I Hac fede mefenterij naturam exprimere conati fumus
i EN | AXGSY. branam ab altera unguibus díuulfam pinximus : ut 2€ nimirum una fít;alteraueró Υ infcriba..
tur . > .,421:0 in barum membranarum medio ancfenterij uafa excurrunt,c ipfius adeps;ut c gla ו il
BE RUE PEE dule ctiam continentur, quemadmodum {μος in uigefima quarta buius librifigura eX certiere,
.סט
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V, 36ς
.DVODECIMA QVINTI LIBRI FIGVRA Q.V ÀE
10% PR.A4EPOSITIS INTEGRIS ש1תקסנע SECTIO:
nis ferie fuccedit.FZabet enim díffccdi perétoneum,c* omentum quoq; in bac ablatii eslyeo: bíc
cofLas aliquot eti cffregimus,quo iecoris cauii opportunius delincari poffet. Hic niamd;con[bi
citur uniuerfum iecoris cauit, ipfíusds iecoris forma. Dein uctriculi quod apparét orificía. Inte
δια auté perindeac uentriculii in finiftri Latus depreffimus;ut in cbfpeclu effet mefenterij pars;
ac 1/7167 porte in ipfum feries: dein bilis ttcatus in inteflini infertio;et Ji que [πὸ reliquaque cha
vacteribus [eríatim aduotabimus,mox atq; quid decima tertia offetidat figura, expreffcrimus.
DECIMATER TIA QVINTI LIBRI FIGVR A.
ANFDcCc4M BILIS ΣΕ σα ΟΣ ΖΕ EIVSDEMQFE
tiieatuum deliieationem exprimetiss
C'HA
366 ANDREAE VESALII: BRVXELLENSIS
CHc4 40755 7% DFODECIM«AE ET DECIMAE -
tertize Éeurarum Index,
P RAESEN S charadlerum Index duodecima c5» decimetertie figuris ideo babetur
compmunis,quod cauam iecorís [edem plerifq characleribus quibus decimatertia occupatur in»
figniri licuiffet, nif characlerum copía delineationem tfüiffet uttiatura. Quumitad cbaracler
occurret duodecima figure peculiaris, illi 1 Jubiun 1gertus, illis qui decimetertie priuatim ine
feribuntur 2. adiecturi. Si uero quis utrifc figuris finul communis erit;illia c* 2 addetur.
EF, Ey Peritonei und cum coftis euer[i portio. I,Ka Cauumiecoris.
Li Po rtiuncula gibbi fedis iecoris. AME x Tecoris feclio,cuifottit alés uena priniminferitur,
Δ΄ Ráme acim iprefstone s c9 tuberculaináecoris cauo iuxta uence porte exortum cofbícua. IN. ue
10 fuperius »feu | finiflrum / ἐμ ipfo T uicinius,fedem indicat, qua ab umbilico procedés uena ieco
rís cauo tibi porta caudex prodit sinfevitur. «4b IM. enim ad IN μ foramen notatur quod li
bere quodammodo umbilici tranfmittit uénam ad fedem IN infignitam . Ccolligas.
Οἷ Ligamentü finifIram iecoris part&(que in anguli quodámodoacutii definit yfepto tráfuer[o bic
$1 Sinus iecorí bic incifus,ac flomacho cedens ubi is fuperiori ueutriculiorificío continuatur.
ככ x ZZentriculus. :
Ra V entriculi fuperius orificium, eu [Fomacbifinis, und cum uenis, arterijs,eg neruisidorificium
amplexantibus.
Sy2 Fduniliusuctricult orificium , spfiusis duodeni intefHini initium,quod ín duodecima figura fecus
atis fecundim naturam fe babet,ad interiora refleximus,ut in confDeclum ueniret bilis ucficule
Ihi catus fn £ ipfum fnfertussac mox cnotandus.
"T3 INeruus ἃ neruis elatius uentvículi orificium ámplicantibus eductus, 1600777900 cauo infertus.
2: Bilis ucficula.Fl1ec ín utrifqs prejfentibus figuris esl cofpícua. uerim priuatim illam duntaxat
in decimatertía characlere notaut.ac proinde prünim decimetertie ας dein duodecime men
tem bic co in [ubfequentibus aliquot charadleribus accommoda.
2X, 2X à Meatus bilis ucficula: per iecoris corpus exporrcéli,inter porte uene ctcaue itt yene vamos,
Y 2 [cene porte propago in íecorís übfLautiam diffufa.
Za Vene caue propago iniccorís fub[Tantiam digeffa.Zolui enim δίς exprimere uaforum iníeco
coris fub[Tantia fitum;qui fcilicet porte uene rami propaginibus caue [ubijciantur et quónam
paco in borum medio bilis ueficule meatus excurrant.
42 Concur[us meatuutm bilis uefícule,qui ín iecoris corpus digeruntur.
b2 ₪? efícule bilis ceruix,cut meatus ex iecore duclus ac anotatus inferitur,communisd; efficitur.
€ 12 Dilis ueffcule meatus in duodeni inteftinum infertus.ac S ad d. ufq; ín decimatertía figura duo-
d. denum indicat intefTinum, quod bumiliori fede apertum finxémus,ne meatus illius c notati infer»
tío lateret.
6 2 cfrteriainiecorís cauum (δ᾽ bilis ueficulam díceffa.
f 5 AINeruulusiecorics bilis ucficulie communis,c9* à fexti paris neruorum cerebri propagine de^
promptus,que dextri laterís coflarum exporrígitur radicibus.
2 "T'enues porte uene pro pagines , in bilis ueficulam excurvetites,
b, DPorteuene caudex. : | 2
$i Glandulofum corpus,quod 070000 fnte[Hino adna[citur na[as ipft exporrecta opportune fu»
Állm,i M. efenteriüi. I^ erim finguli characleres priuatim quid indicant. enim uen porte dextrifeu
grandioris trunci diftvibutionem in mefenterium ποία. uerosglandulofum corpus in mefente^
rio primis uaforum dift ributionibus prefectum. m autemmefenterij infinuat partem , cui colon
inteflinum tota illa [ede committi tur quaa dextrírenis [cdeadiecoris ufq: cauum pertinet. FTic
nams colum intefTinum d mefenterío diuulfum cst, quo mefenterij centrum aptius delinearetur.
ni 7 ἐπα que fub pofleríori recti inte[Lini [ede deor[um protenditur, ipfis recfo intefHino uettas
o1 7L. of ce fündi fuperior pars ctiam híc est confpícua. Y Cporrigit.
P X Quod bic extuberat dexter efl ren;fua pingui membrana adbuc obteclus.
qa AMeatusurinarius, d dextro rene urinam ín ueficam deducens,
γι Lecta ac arteria feminales dextri lateris:
Jf. Fas femen à dextro tefle uerfus cerutcis uefice initium perferens,
; DECL
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER v, 362
DECIMAQVARTA QVIN
AERE וי מ ΕΘ שת 4 en NL
teriorem integri uentriculi q2* [omaché
füciem exprimens una cumuenis,ar
£crijs ζ΄ neruis uentri^
culo infertís.
DECIMAQVINTA QVIN
QUT TT הקיס סמ λον ΤῊΝ:
tegi uentriculi c2 [Iomachi poflerio^
ret exbibens facien.
.CHARACTERVM DECIMAEQVARTAE ET DECE
mze quíntze figurarum Index,
C 1 4 RuUfr CT E R. E S boc Indice explicandi partimutriq: figure communes
futt;partim nunc Fuic,nunc illi peculiares:ac proinde communes 1 €9* Σ itdícabimus. feculíari^
bus uero decime quinte figure characteribus, bec 1 Jubijctetur,decime:[cxtee autettt bec 2.
41,2. Stomachi pars in fiuces orísd; adeo amplitudinem pertinens, bic d faucibus pre[ecla cernitur,
A,B 1,2 c4 C4 ad Bufque ductus ffomachi notatur recdà per ttediamuertebrarum ceruicts c*
quatuor fuperíorum tboracis [edem dcfcendens.
AB
j
368 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
B,Cu2 Ar Bad C ufqs ductus [fomachi ín dextrum latus [uper quintam c9» aliquot :fequentes tbora^
εἰς uertebras modice declinans.
C,Dw (|n Cad D ufq lomachi duclus infignitur ex dextya fede uerfus fíniflvam.fupra magnam có
J[cendens arteria, cy per feptum tranfuer [um ín uentrículifuperius orificiii G notandi pertínés.
E,E1 Due tonfille que nonprocul d [lomacbi [ede in orís cauitatem pertingente diflant.
FF Glandulofum corps v fLomacho frequiter adnatit, qua quint«e tEoracis uertebre corpori infider.
Guz Superíus uentricult orificium. ἘΠ 3» Jnferíus uentriculi orificium.
T2 Superior uentriculipars. 14016 בכר FZentriculi demifsior pars;[eufündus.
cAmteríor uentrículi fedes. ל
AMAN, O 2 Pofferior fedes uentrículi. Z7 crim finguli chayacleves aliquid priuatin indicant.O. enim
imprefsionem notat quam uentriculus ca fede exigit,qua uertebris innititur. INT quidem promi
nentíorem Lfiniftri lateris βαγέεπι, ΠΝ uero partem dextri lateris prominentiorem.
Pi DuodenumíintefHinum;quod bic ad ieiuni intefTini principium vefectum fisximus.
Bilis ueficule meatus in duodenum inte[Hinum infertionem tentans.
1% 2 Εἴς characler ininterna dicli nuper inte[Lini fede utfitur in[ertionem meatus illius notans,
quem modo Qu imfigniui.
S2 Glandulofum corpus duodeno ínteflino fubuatum uafads illi intefBino exporrecfa fuffulciens.
T'y2 Dextrinerut fexti paris neruorumcerebri propago, ad [Lomacbii exporrecta, multiplicis, fc
ríe inip[ius orificium elatius diflvibuta. 77 x2 Ginifferneruus.
26 28 {μήγε nerui propago»fecundum elatiorem uentriculi fedem adiccur ufd excurrens,bicds quá
Y. iecorí proxima cst, Y infignita.
42 Prina(uti doclríne [Indio nuncupare eam folemus yuentriculiuena cy artería,
₪ 2 Secundaucttrículum accedens uena כ que coniuge caret arteria.
₪ 1,2. T'ertíauentriculiuena cum coniuge artería (σ᾽ neruo ו 6[ סו
dircgionem exporrecfa. Ctu amplectens,
di Quarta uentrículi uena coniugem obtinens arteriamyco elatíus uentriculi orificium corotie ri^
ex Rami iam dicke ene c9 arteric qui fecundim uentriculi elatiorem fedem ad inferius ufque
ipfius orificium contendunt.
aro Quinta uetia fmulcum coníuge artería c9" neruo;finiffyam fedem t fündi uentriculi perreptans,
561,2 c4lieueneacarteríe, ab illis pronatee uafis que lieni inferuntur.
DECIMASEXTA QVINTI LIBRI FIGVRA-
AI OG) figura uentriculum d fTomacho ac inte[Linis
liberauimus כ ac deininuertimus ut ínteríor uentrículi
fedes feu fuperfictes cibos c2" potus amplectens jin con^
fpectum ueniret.
δ᾽ Circulareuentriculituber ca v fede confpicuum, ubi ffo
macbus uentrículo contínuatur , aut ubi elatíus ipfius
. confifLit orificium.
* "T'uber orbiculatum quod; in bumiliori orificio uentri^
culi apparens.
DECIMASEPTIMA QVINTI LIBRI FIGVRA.
2 3 4 6 ₪ א 8 figura uentriculi tunicarum
Jferiem numerum; e£ fiafurat quan tim piclura affequ
potuimus docet.
Δ "T'ertiauentriculi tunica d peritoneo pronata כ atqs bíc
a uentriculo magna ex parte diuulfa.
1 Secundauentriculi tunica minus quamtertíad uentri^
culo díuulfa.
7" Prina intima; uentriculi tunica, bac in parte d duabus
exterioribus tunicis libera.
₪
DECIMA
DE HVMANI .CORPORIS FABRICA LIBER V, 369
| DECIMAOCTAVA QVINTI LIBRI
סדע 4
|
| DECIMANONA QVIN TI LIBRI FIGVR A; QVAE
| LIENEM OMNI EX.F«AGIE COMMONSTRF.CT, CF,
| ἐμ fitum יכ ex proportione magnitudinem , uigefüna qua mox [ubijctetur figura literís
| O,O;P explicabit:prefeus uerg quatuor quodammodo peculiaribus conftans
cffigicbus, fcu tabulis, in bunc babet modum.
PRIMA, SECVNDA. TERTIA, QVARTA;
QVATVOR DECIMAENON ΔῈ FIGVR AE TABELLARVM
earundem characterum Index.
P RI MA lienemeanteriori ficie exprimit,und cum omenti portione;feu inferioris fuperío
cA. Tisi; omenti membranarum partibus «f narnds lienis v finiflvum indicat latus כ dextrutt autem
D, B. acmedía ipfius ; fedes omento integuntur. DB,B ey 13 enim inferioris otenti membrane portio»
C, C. nemindicant, lienis uafa deducentem. C uero co: C Juperioris omenti membrane portion& figni
ficant,qua ad uentriculum uafa perferuntur ab illis uafís pronata que in lenem iamiam in[eren^
da ueniunt.
Secunda effigie decime none quinti libri figure lienis Cauavegio exprimitur כ ab omnibus que
DE. illicommittuntur partibus libera.ac bíc DD notat uperiorem lienis edem, E inferiorem, F "finta
JG. [Iram G dextram, ΕΖ uero ey ΕΖ lincamindicant in caua lenis regiotie confpícuam. cui lienis
FH. uafa inferuntur.
"T'ertía effigies lienis eibbum commonfLrat. 1
הידד וד lienis quoque cauam fedem delineata continet. «ft ו Jecliones כ ut lienis
1 ΚΟ ubflantía conformatioque oculís [ubijcerentur . ctque bic I c K fedliones modo di^
Las indicant . /
ע VIGE
379 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
VIGESIMA QVINTI LIBRI FIGVRA
|
δ᾽
VIGESIMAE FIGVR AE EIVSDEMQVE CHA-
racterum Index,
? RO£ZE S EN S figura fedlionis ferie duodecime fuccedit. ab bac enim omnia ftteflina
execuírtus כ relicla duntaxat uentrículi portione fuperioris orificij uentrículi fedem common
Slyatite.atqs ita bec figura plerag; indicat, que nunc opportunius cum cbayaclerum indicibus J [2
viatim infinuabuntur. :
cA 504 Septitran[uer[i portio perítoneo fuccincla, atd; und cum cofTís aliquot fur [um veflexa.
B,B E Τρ τόνδ : / : / : / Ἂ *
C Iecorís ligamentum, quo ipfius finiftra pars fepto alligatur.
JD Lene per umbilicum iecori exporrecle portio,ubi c finus ille indicatur primum banc admit"
tens uenam, que per priuatumip[t in tecore bumano incifüm foramen ad iecoris ufque fedem per^
reptat ubi blc G non procul à K adbibitum con Ícis bids uena bec in iecoris fub[Lantiam prie
mim uere dígeríitur.
E Flac fede iecur finum obtinet,quo cedit flomacbo per feptum tranfuevfum ad elatius uentrículi
/ 7 7
E 5 upertus uentrícult oríficium, uentriculié; portío.
G,G Lince impreffiones fic tuberads in iecoris cauo ubi partem ucnam promit confbícua.
FH Bilis ucficula. ;
E
I Port
j
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. zx
I Porte uene caudex bic abfciffus. Veri I quoq; duas indicat uenulas bilis πο [σε exporredlas.
K Iecorísneruus ab illis propagatus qui elatioriuetitriculi implicantur orificio.
L > 7667716 160077 bilis ueficule communis. s :
JM. INeruus a fextineruorum cerebri paris propagine initium duceris,que dextri lateris coflaruim
exporrigitur vadicibus.atd; bíc neruis iecori pariter c9* bilis ucffcule cominunis cenfetur.
IN - Bilis ucffcule meatus bic abtruncatius uifítur,qui ad intefHina pertinet.
O,O Lienis anterior caudis regio. Ῥ Lienis linca;cuiüafaipftus implantantur.
Ω ZZenacaua. KR. Magna arteria.
S Radicesarteriarumin uentriculum iecur lienem,omentum,me[enterium 5 ip[ads demum inteffé
tia excurrentáum.
TT Dexter ret;pingui fua obductus tunica.
Z7 Sinifler ven, fimiliter pingui ipfius inuolutus tunicas
2X Wenain finiferi Tenis pinguem diffu a tunicam.
Y Wenadextrirenis pinguemtunicamaccedenss ——
a Venaarteriads dextro veni ferofum [auguítie deducentes.
b Vena arteríads in Lfiiffrum protenae renem,emulgentesás uulgo tion » fecus appellate qudm ille
que dextro reni funt סד
0 AMfeatus ex dextro rene urinam in uefícam deferens
d JMeatus quo finiffri renis urina in ucficam ducitur.
e Seminalis uet finiftrum accedens teffem. 4} Seminalisuena;dextrí teffís.
dug Surculi a feminalibus uenis qua peritoneo committuntur.;in ipfod; adeo uerfus teftes pragreffu,
ad perítoneum deríuati. .
b Seminalis arteria dextrumteflem petes.
ἐ cfrtería feminalis que < finiftro teffi eft propría. :
k crterke inbumilioremmefenteri; [edem ad colon intefTinum et veclum excurrentis vadix.
I « τεέεγέα magne fuper cauam uenam [cenfus ,ac ipftus magne arterie e9* caue fupra oféis [az
cri initiumin duos truncos diuifío, .
mm Drecipue uene ac arteríe carum que genículatim a magnis ua[ís ἰμπιδοτῆπι carnibus ipfids
perítoneo offeruntur.
11 c[frterie magne foboles [acri offís foramitia accedentes.
o Rediin teffini pars a colo liberaatqs,ut inter difJecandum (fit uinculo intercepta.
p V eficaurine receptaculum. A
1 Germen d teste ad penem deferentis μας portio,qua fecundum pubis os deorfum ad. uefíce cerui
cis initium retorquetur,. 0
v Cutis que penem inuefliebat. HU ἀν
£ Carnofe membrane pars, que baud fecus atqs [cortuim, utrung; ambicbat teflem.
₪ T'unica a peritoneottibi pronata ubi feminarijs uafís iter prabet.estis bec exterior teylis tu
tica, carum quas teftibus fingulis proprías peculiaresds Humeramus,
x Denudati penis portio.
VIGESIMAPRIMA QVINTI LIBRI FIGVR ה
Q7 CAE TR ESJ/BR:OUPWIOCDS QOJNTINET X«4BEL,
las ectionis ferie inuicem fubfequentes,ac appofítifsime renti finus tieatuumés
urínariorum principia offendentes. ?
PRIMA, SECVNDA:. TERTIA:
$72 ANDREAE VESALII —-BRVXELLENSIS '
TR.IFM FVIGESIM.AZAE PR.LMAE תק סנע 448 T 4.BBEILLc«A-
rum,carundemi characterum Index.
P RI M C4 tabella feflionem Jecundüm renís longitudinem per gibbum ipfius induclam
babet adeo profündam utin fecundum renis pertingat finum ,interim nulla venis fubflantíe abla
€, D. ta portione. Significet igitur.a dextri renis anteriorem partem, B.uero pofferiorem.y «2 y ori
7»7.. ficia futit ramorü prími finus renis;[eu ipfius mébranci corporis qua inuict illi vami coéunt. FTic
dbat. enim ramineceffarió per [cdHionem inmutuo coítu diuiduntur. di, δι primi finus corpus feu mem
braneum corpus in quod uena q9* artería venisterminantur.
e Foraminulum bocurinayij meatus efl initium. me
^. Lrinarij meatus pars.Super membrancum boc corpus 49 4 infígnitum; fecundus renis confi
{πε finus,cuius interius ζ5᾽ corpori illi membraneo proxinum latus in bac -fecfione tantum appa
ret. Eius enim partes quee ín exteriora adutrungs fepti ex venis fübftantia cotiformaté latus pro
0% 7 efficiunt nififbecillo ín circuitu fub Q bic {δ’ » deduclo
intueri nequis. Septum namqs illud preefenti feclione in duas partes,antertorem fcilicet eg poffe
riorem díuifum cernitur ac u quidem partem ipfius notat anteríorem»Q uero pofleriorem.
Secundi cffigici omnia cum nuper commemoyata. funt comunia כ 7 quod uniuer fa propemodi
renis fubflantia feptum illud conflituens, cultello orbiculatim adempta fit;neque aliter fane fepe
tllius figuram ob oculos ponere licuit , Confpicitur bíc 1500 fecundus renis finusuniuer[us , at
non quemadmodum esl bipavtitus,co quod feptum abflulerim [inum bunc ín exteriori ipfius late
re dirimentem.e igitur "כ BQg*yc9* ^ eadem bic que in prima tabella notant . Cérculus autem
4. iater co aductus, fecundum enis indicat finum. (uero anteriorem partem primi finus )fcu mem
.. branei corporíis,qua bec in vamos difcinditur. | corporis membranei pofleriorem partem indi
κ' Cat. adeo utl q^ fimul. membyaneumnotenit corpus; feu primü venis finum:y autem urinarij mea
tus infígnitur orígo. "'ertía tabella prímifinus [eumembranei corporís-va
mos opes fnfinuat.renis ehím fub[Fantía; que fummis eius : finus ramis adna[citur penitus derafa
esl. tds bec citra cbaraclerum operam funt obuia,
VIGESIMASECVNDA QVINTI LIBRI FIGVRA:
-
»
W I |
DB HVMÁNI CORPORIS FABRICA LIBER V, 373
אץ820 281.48 סנע 5448 FIGERAKE, EIFSDEM:
que characterumIndex;
ROfFE S EN S figura fedlionis ferie uigefime fuccedit.in bac namque coffarum ali^ כ
quot fines eff racti, co extror[um urfumds retorti occurrunt,ut fecoris gibbum ita bic [heclare
zur ut ipfius cauum inuigefima figura in con/bicuo erat. FR. enes Bícctiam pingui illorumtunica
denudati 6 offerun t. In bac figurauenarum arteríarumds [eminalium exortus duclus d etian
oflendete,príuatim d caue uene caudice ramulum prona[ci effinximus , qui finiftr«e feminali cb
mi/cetur uene. Dreterea perítoneum qua uafís v feminarijs iter prebetyuna cum tunica d perito
nco pronata כ teflemás c9" [ui lateris ua[a feminaria amplectente , dilfeclum esL,coy cum femina
rijs uafís tefles cum fuis mu[culis obuij Junt. Infuper pubis offa inuice ita dirempta atd 4060 re
flexa uidetur , ut inuíce in[[gniter debi[cant, cy uefíca,co glandofum corpus uefícee ceruici pro
pritiuna cit ipfius muJculo ς᾽ penis corporib.corundéé; pro 7 oculis fubijciatur. Quod au
{δ αὶ dextro femore cutépror/us cod finiffro aliqua ex parte adeimimus nemine. ambigerc TCOT.
4,4. Deritoneiparscum | tran[ueri portione co" effractis coffís Jurfum extrorfumds reflexa.
b,b Iecoris «e ibbum. cC Cauaíccoris fedes. :
d Precipuum iecoris ligamentum,ad dextrum latus mucronate cartilaginis confifIeus,cg* bic a
£ecorís anteriori fede magna ex parte diuulfuimn.
e Ligamen tum iecoris partem in finiftrum protemn fam (fcpto contimittens.
Τὰ IZ ene porte portio,und cum artería q9* neruis iecur petentibuset bilis ucficule meatu intefft
na petente,bic uinculo est intercepta,co deín prafecla.
Φ Lene caue caudex. b crterie magne truncus deorfum [Dite exporreclus.
2 Principium uene pinguem tfiniffri renis tuttiícam adeuntis.
ἃ Radices arteriarum in ín tefHina excurrentium,c2" uetrículostecori bilis ueficule licut, ct ip
fi demum omento vamos offcrentium.
1 [nitiumuenz dextrirenis pingue inuolucrum petentis.
τι L7 ena ac artería dextrum accedentes renem.
1 L^ cnaacitem artería :finiffro reni fero[um fanguinem deducentes.
0,0 Dextrirenis pingue inuolucrum, ab anteriori [cde venis liberatum.
pp Siniffrirenis pingue inuolucrum, ab anteriori etiam fede fui renis diuulfum,ct peritoneo undc
principium ducit,adbuc connexum. \
d.d Et dexter c finiffer meatus quo urina £ renibus in ueficam fertur, q infígnitus eft.
€ Semínalis ueta dextrum accedens teffem.
v Principium [emínalis uene dextrum teffein adeuntis,quod inflar rotundi tuberis prominet,
X Seminalis uena fíniflro testi exporredla.
» JL enulaauene caue caudice pronatayac uene feimiriali finiftre commixta unita ue . Quamuis
enim bec uenula raris occuryat, tamen quum in alijsfiguris sfiniftya uena abfque bac delinea^
tur illas bic nibilobfcuret;£p[amexprimere uifum esl.
& Seminalium arteriarum origo.
B Surculi, quos uctee feminaría peritoneo inibi depromunt,qua ipficomexe deorfum ad pubis
offa contendunt.
Ύ Dextre :feminalis uetee,eo item artevie per peritoneum fupra pubis fits coxendicisás regio
nem de[cenfus,ac afcenfus pariter : ferien a £efTe deferentis udfís; quod ποῖ «9 w mox notabitur.
dl ZZ ene feminalis ζσ' arterie commixtio,c9 corporis quod uarícum imagini conferam initium,
€ JZaricofi corporisín te[lem infertio. ָ T 'effis intimo ipfius inuolucro 000705
a Príncipium femen a teste deferentísuafis.
1 Sedes qua deferens femen uas furfum fecundum ἐς [πῆς bumillimani fedem vefleclitur, ς᾽ à teste
ipfi non amplius connatum ,ab[cedere incipit.
x. Fic femen deferensuas nullam amplius conuolutionum offendit [eciem;at furfum infLav nierui
feres porrigitur,
v J^ efícaurine receptaculum. ;
= Glaudulofum corpus ucfíce certicis initio adnatum,eo [emen deferentium uaforum in[ertioz
fem excipiens.
t ' 3 Gti
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
larisuefice ceruicem ambiens mufculus.
penem confHituentáa corpora כ quorum Lfiniflrum ἃ Jio principio quod afíniftro pubis offe
cur Miberatum cL: dextrum autem corpus fuo principio adbuc pubis dextro offifirmatur.
D raterca bic S 110 figura ín cófpícuo esLqua penis flaccidus láguidusids cit uefíca effingit.
₪ LZenarumcg arteríarumneruorumd; penem adeuntium [eríies,tam apte ac in buiu[modi figu»
visídmoliri datur expreffa.
x, Prünum exteriusucteflis peculiare inuolucrum d peritonco fnibi pronati, ubi qp afcvipfimus,
ubiuero x locatursea eius inuolucríi fedes notatur qua bec infine tc[His parti conafc citur.
Y T'eflis mufculusiam dico inuolucro ínnatus. !
c JMufculus femur mouentium [aptémus kic fe [bectandum offert,qua fuper coxendícis os deor^
fum ducitur.
* Rediinteflini portio,que ín corpore dum inte[Lina reliqua auferuntur relinqui con[ueuit. Su
pra bancrecliinteflini portionem eleganter quoque uctee caue יס arteríe magne diflributio
circa offis [acri regionem uifítur.
VIGESIMATERTIA אא LIBRI
טע 4
VIGESIMAETERTIAE FIGVRAE, IPSIVSQVE PARTIVM
& characterum Index,
figura multas peculiares obtinens cffigies;tabellasue.finul cum שת 1 8 5 ₪ זע
ad uirilium organorum gc הדל 0-71 יס que mox preecefit, ac ordine 2174
tievatíonis én[beclionem facit, c9* ambas quum primum characteribus fnfignirentur., decimoter
tío buius libri Capitipreponendas duccbam.unde ctiam ín utrisqs cadem prorfus esl characfe
vum vatio, V erum quod iam [atíus fore avbitrer omnes pre [entis librifiguras bic [ertatim col
loca
DE-HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 275
vi,priuatumindicem buic uigefimetertie figure dedicabo,cbaradleres que buíc c5 uige
j ecunde communes funt denuo non grauate explicaturus. Porró ín bac uige[imatertia ft^
qura duce funt precipue off igies,quari unamnon inopportune dextram;alterá uera V finifbrm
appcllabimus . ac in utrifq; quidem cffigiebus renes uefícá c9 feminaria orgata ci uere caue
ct arteríe portionibus excéla 6 corpore fimximus.« tds bec quidem in dextra anteríori βείε,
£n i finiftra aute pofleriore delincantur.co ín dextra adbuc priuatim uefícam, co" i ipffus ceruice
feu meatum i femini urineds cottimuneim aperuimussquum becín Δ γα adhuc fint intcgra:quem
admodum in cbayacleri explicatione diclurus fum diffu fis, fanulatqs effigies exprefJero, que
Jfiniffrum latus qo inferiorem prejentis uigefinate rtic figure [edem occupant , ac maiu[culis
JLatinorum literis in bunc modum notantur.
| «4D, Duabus bístabellis dextrum teflem anteriori Lacie כ at magis fecundum finiftyum latus offéden
| tibusyidé exprimitur. ucrim [uperíor «A4 infignita ab inferiori D indicata in boc differt,quód
| ipfa femen deferentis μας fitum inturbatum offendat:quum interim inferior D notata deferen.
| Tis » femen μας partem,que fecun dum teffís antevíora [uv[um fertur n eds amplius tefli aduafci^
| tur ex fia fede -finiftro vfum babeat reflexam, detru[amiuc ut in[ertio applicatiods uene cy av
teri [emínalium ad testem ín confbectum ueniret > 4 bec chayacterum utrifque cffigiebus
c4 c B infignitis communium operareddentur dilucidiora.
C Vena artería (feminales illic abtruncate ,ubiiam ex magna perítonei amplitudine exciden
zes inuicem implicantur,commi[centurisac corpus quod uarico um mihi appellabitur cfforima
| reincipiunt feu butucuaricoff corporis quod pyramidt aféimilabitur conus.
| 1) Βα: uarícofí corporis;feu fedes quauena {θ᾽ artería feminalis teffi inferuntur co vattulos ín
teflis intimum inuolucrum 9" teffís v JubfLantiam (pargunt.
| E V afís femen a tesTe deferentis initium.
7 Reflexus uafís femen deferentis [ecundim teslis bumiliorem fedem.
G. Surfüm con[cendens deferentis [emen uafís portio,c ipfius vegioiuqua amplius 1672 conttaz
fci definiz.
Fl Prefens effigies deferentís : femen udfis portionem offendit, que teflis intimo connata οὐαί it^
uolucro:c9- foraminula illa afperitatesd: cernuttur, que in cius uafis : fede post feclionem con^
Jiciuntur que inuolucro illi connafcebatur. )
I Hac effigie eade uafis femen deferentis portío, que et mox precedenti delincatur.ucrüm bac
Jedem eíus portionis offendit, que, gibba 2 teftis d inuolucro non connafcitur.
L T'eflis d quo femen deferens uas abfeclum esL, itfcds adbuc teffis cumintimo ipfius inuolucro et
uaricofo corpore remanfit.
JM. Hec cadem cum cffigie 7, notata índícat.uerim ut illa anteriorem teflis faciem exprimebat,
ita bec po y fleriorem: c due Jubfequentes not utriqs ; funt communes.
JN. Primaucne c9 arteríce [eminalium commixtio feu uaricofí corporis cottus.
OW. ατίσο corporis bafis,co ín teffís :Jfubflantiam ἐρ{πιτᾷ; intimum nuolucrum in[ertio.
"T'eflis fuo intimo adbuc obducus inolucro, fed à uarico[o liberatus corpore , c9* fuperiore כ"
bffus regionem offendens;in qua uaricofum Zllud corpus inferítur. cpparent namque bic fora 8
mina ramulorum uarícofícorporis,qui Cuté dicebam) teli implantantur.
Q) In bac offigicintimam tefHis tunicam inuolucrumue nouacula dif[ecut, c ex altero latere atc^
-R.. ftis fubflantia cius inuolucri partem 15 notatam diremi , in pofTeriorads veflexi,ut dudlus in εὖ
Jfpectum uenirent,qui d ramis inuolucrum intertexentibus in teftis fubfLantiam pertinent. 4L
S. teramuero buiusimiolucri partem S in[ignitam;tefTi adbuc connatam reliqui.
T Fic teslisper medium difféclus iacet uaforum per ipfius fubfVantiam diffuforum,ac L^ ey: I7
naturam diffributionisá; ; Jeriem commonjLrans. Qui uero modo fubfequuntur chayacleres,dua
bus grandioríbus (θ᾽ magis precipuisutge[imetertüe figure cffigicbus proprij babentur.
1 Fdacnumerinota índícatur anteríor venis rcgio.
2. Dosleríor renis regio. 3 Superíorrenisvegio.
! 4 Inferior renis regio. 5 Éxternum renis latus.
6 Internumrvenis latussin quo ,7,c9 8 [inum cius lateris indicant.uerum 6 priuatim notat cius fr
758- mustuber.z autem 9: 8 JL nus eius angulos émprefsionesds.
n I7 ene caue caudex inibi abfciffus,qua deor[umtendensíecur Juperauit,
i Arte:
376 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
b frterie magne truncus inibi vefedlus ; ubi primm fub fepto tranfuer[o in perítottet ampli»
tudinemfertur,
Δ Radices arteriarum que tefetttevío co dnferiorimembrane omettti digerutitu.
1 ene pinguem dextrirenis tunicam petentis principium. 1
m L^ ἐπα Θ᾽ arteria dextro reni fevofum fanguinem deducettes,
n J^ cnacg artería :fíniffro reniin feroft [an iguínis ducfu famulantes,
o Z7 ene in pinguem Lfiniffri renis tunicam excurrentis origo.
: qq 7Meatus urinam e renibus in ueficee amplitudinem deportantes.
v dMeatuumurinam ucfice deducentium ín ueficam infertio.ac ín dextra quidem effigie oríifici
indicantur qua bi meatus in uefícam pertinent, co» membyanei proceffüs quod; bis orificijs pra
fecti-in finiflya autem effigie fedes indicatur ;qua illi meatus primiim ucfíca applantantur.
t Gemínalis uena dextra, :
u. T'uberculum;feuprotuberans femtnalis uctue dextri lateris principium.
x Jena feminalis finiftrum petens teflem.
₪ Seminalium arteriarum ex magne arterie caudice ínítía,
] Surculorumradices quosuema [eminales peritoneo offéruttt, qua illi fecundám lumborum ve^
gione COUMÍLEUHEUY .
δι leuc arteria; feminalium coí£tus cotttimixtioue, c9 uartcofí corporis initium,
« Lene gyarteríe f[eminalium ad teffem infertio, feu uarico[í corporis bafís.
ζ "167 intimo ipfius inuolucro adbuc obteclus.
» Drincipiumuafís [cmen d tese deferentis.
& Defcenfus uafís [emen deférentis [ecundüm poseriorem teffís repionettt.
1 Locus quo deferens [emen uasvurfus fecundum teftis bumiliora furfum fertur ned; amplius te
fli connafcitur uti faciebat ab uper dad i.
x Sedes deferentis femen ua[ís ubi primum nerui modo cítra omnem reuolutionem fpiramtuc fur
Jum properat. ims.
^. FHac fede [emen deferens uas ad po[lerioremregionemuene ac arteria -feminaliutm reflexutm,
ín perítonc amplitudinem contendit.
p. Dextríi femen deferentis uafís cum finifEro coitus propter ucficee ceruicis initium.
v 77 cfica,que in dextra effigie priuatim adaperta exbipfius commonfLyans cauitatert,
OBRUO H Glandulofum corpus uaforum femen deferentium infertionem excipiens ac in dextra effígic 6
ו ga feclione ad meatus ufqs urínarij amplitudinem diffectum.
Π 1.1.1} o dmplitudo cauitasás ceruicis eficaz ἔπι quam ua[a femen deférentia infcrtionem moliuntur.
Η͂! | ו ? AMufculus ueficee ceruicem ambiens, ac urine excretioni prefeclus.
eT סוכ penem poti TITULI cotflituentia organa.
ene ac item arteri penem ceruicerms ucfícae accedentes,
Gedes notatur meatus urine feminids communis; que reliquo ipfius ductu amplior in penis lan
deuifítur.
7 1}}} VIGESIMAEQVARTAE FIGVRAB, EIVSDEM'QVE
/ 00 characterum Index.
FIG R4 fequentem paginam occupaute muliebris corporis truncus bumi flatus ex
MR primitur cuius peritoneum und cuti abdominis mufculis adapertum eL,ac ín latera (uti inter
| ו 5 mefenterio pre [ecutmus;recLo inteffino ad.
00/00 / | bucincorpore relicto, fimul 61100600 mefenterioscuius membranas bic alíqua ex parte ítu£
US ERA d cem diremimus ut me[enterij natura oculis [ubijceretur. I" erumpre [ens figura ín boc potiffi^
BA mim delineata esLyut uteri eg: μοί pofitum ita offenderet, quemadmodum ín bac muliere ute
BTE / ro nobis nulla ex parte πιοέο ἐς occurrit . IN'ulla enim bic ab utero diuulfa est membrana , fed
BEP HEEL I omníaintegya íta bic uifuntur, quemadmodum ín tediocriter obefís mulieribus tam amotis in^
V }}} 0/0 το [πεῖς canti obuiam ueniunt, Mulieres namque adeo pingues funt,ut longo etíam morbo ene
0 MI cate (θ᾽ macilentiffime;, nullam uaforum feríemCtift membranis mutuo diremptis ) offendant.
0 1 VIGE
|
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V, 377
VIGESIMAQVARTA QVINTI LIBRI
FIGVFIRP.4,
Lf,D, C, Peritonei anterioris v fedis interior fuperficies.. ἡ
E,E Mefenterij pars tenuia ἐμέο {πα dor[o conneclens.
F,F > mefenterij membrana notatur αὖ altera quam Ge G infigníui dila. 77 1010 du^
G,G. tem membrana uaforum per me[enterium ferie, ct landularum ua[orum diflributionibus in^
ferpo[fitarum naturam indicat.
F1,F Hac mefenterij parte colon inteflinum;qua reclo erat proximum, committebatur.
I Hac mefenterij partescoli intefLini init£utn כ feu ipftus cum tenuibus ἐμέο [πὲς continuitas,dciri
cecum quod intefLinum confiflebant.
K Rectum inteflinum inibi prefectumubi colon definit, que fedes esl e regione connextus facri of
fis cum infima lumborum uertebra.
IL Ofuterior uteri fandi fedes;a qua nibil prorfus auulfum cernitur.
AM Dexter mulieris teflis.
IN Mulieris finiffer teffis. atgs buius anterior pars bíc toa oculis [μήγε tur quum interíi dextri
teffis 111001706 uideatur portio:ídá; ideo accidit, quod dextrum tefFem ita delineauerimus, quem
admodum uterque te[His membrana. £cgttur feminaria mulieris uafa deducente, atque a perito^
"eo natasfiniffrum uero tefFem illa membrana dezeximus, quod folius manus mullo adbibito cul
tro fit bencficío. Flac namque membyana anteríorí teftis fedi nulla ex parte adna[citur, fcd
incumbit folum.
O,O Membrana ἃ perítonei dextra fede pronata;cy το ον! dextrum ut cum buius lateris ΟΖ
nalibus uafís,ac illis que uteri elatiorem fedem implícant uafís, dorfo continittens,uterumis pa.
riter contínens,qo denids cum alterius lateris membrana fecundam uteri tunicam conflituens.
P Hücinmper dicla membratia carne cxcurrunt fibres dextrum uteri conflituentes mufculit.
E | s % | His
378 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Q.Q, His charadleribus v finiftree lateris membrana notatur , que illi correfpondet , quam nuper 0
O indicarunt. mE.
RSS. Vtericeruicis anterior pars,inter Reo S ca adbuc obducla tunica ,quam peritonei partes il
li offerit, que tpfi uafa exporrigunt,deducunté,,ac illum peritoneoadneclunt. Caeterim inter
uallum inter FR. cg* S confiflens,uterí ceruicis amplitudinem quodammodo » fignificat . Ruge ue
rà híc confpicue ,ille funt quas uteri ceruix ín fe collapfa neg; alias diflenta;inter fecandum
commonftrat.
T' 77 efíca,cuius poflerior facies bic potiféanum [beclatur.ita enim infiguree buius delincatíone ocu
lum direximus, ac Já incorpore proftrato, pofleriorem ue fice Jf: edem que uterum ἐ(ῥεέϊαε, potifíé
mum cernere uoluiffemus. Si enim prefens muliebre corpus ita uti id quod modo [ubfequetur ,c^
reclum arbitrareris,ctiam fecus ats res «fe babet,uterifündum tulto clatítus ipfa uefica delinca
tum effe tibi per[uaderes.
I^ FnbilicicfIportio , d perítoneo inter fecádum libevata, co und cumuafísfactut peculiaribus
bic dcor fum reflexa. ZX JDortiouene abumbilicoiccur petentis.
Y Meatus a ucfíce fandi elatiffima fede adumbilicum pertinens,acfoctus urinam inter fecundum
eg intimum ipfius inuolucrum deducens.
ZL,eteo Due arteríz abumbilico buc fccundim ueftcee lateya prorepentes כ atd; bac fede magne arte^
rüe ramis pubis offum foramina potiféimum adeuntibus inferte,feu continue.
VIGESIMAQVINTA QVINTI LIBRI FIGVRA
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 379
סנק 8 ₪ ΘΝ 4 FIGZ ἜΣ ΞΖ) EIFSDEM'QFE
characterum Index;
v prafentis jf gure dextra mamilla cutem abftulimus, ut quaymfieri po[fet proxime mamilla^
rii natura bic oculis : fubijceretu r. Deinde uentrículum, c9 cum intefLinis mefenterium ct lien&ve
fecuimus,recfo interim inteflino non fecus qudm in mox precedente figurareliclo. 4d bec,ute
Tum 7 0 quod peritoneum ipfí porrigit inuolucro quodammodo | [Doliautinus, Ones 1
branas quam licuit accuratifsim e paffim,idco aiputantes ut feminis mateyiam teftibus deferen^
tia יפס rurfus femen ab bis utero deducentia uafa in confbeclum ucnirent . 7. eficam uera deor
fumin finiffrum latus vefleximus,una meatum à dextro rene ipft urinam deferentem abrumpene
165 ,ut urínam ueficce deferentium meatuum infertío appareret, ipfa % uefica uteri ínfpeclionem
non occuparet. Poffremo pubis offium portionem ab bac "figura exfecutmus;, quo uteri ceruix ac
uc[ice etiam collum appofite uiderentur.
4,4, V'eneadmamillas [abinde excurretites ab illis que cuti fummo butnero obducle offerutitur.
B Lene abillis pronate que per axillam in manum porríguntur.
C Precipuummamilie corpus.
D,D Glandule ac adeps undecungs corporiilliglandofo ac C ínfignito ad[tratee,
E, F G,FI Peritoneianteríoris ; fedis interior fuperficies.esl enim bíc anterior peritonei regia,
ad latusye9" fur[um deor[uriós flexa.
LK Fenarum ac ítem arteriarum fub pectoris offe deorfumd iugulo prorcpentium portiones,
1, lecoris gibba fedes.
4M. Tecoris cauum bic quod: aliqua ex parte confbicuum.
IN. FA ene abumbilico iecur petentis portíuncula.
O ene porte caudex bic fimul cum uafís ipft attenfis prefectus.
Φ Zenacaua.
Q. c4frteria magna.
RR. CAfrteriarum uentricntum iecur lienem,omentum ac intefHina petentium vadíces.,
S Principium uctie pinguem finiflri renis tunicam implicantis,
T F'enaacartería dextro reni ferofum bumorcm deduccntes.
I7. ['enaac avtería finiffro veni ferofum bumovem deferentes,
JX Principiumuene pinguem dextri renistunicam adeuntis,
| Y. Dextrircnis anterior fedes.
ΡΖ ἐν iniferí Tenis anterior “βείες,
4,4 IMeatus a dextro rene urinam in uefícam deducens,eo ad bumilius a effractus. portío autetn bu
b. dusmeatus reliquaac ucfice adhuc continua, b infígnitur,
c,c AMeatus urinam a finifro rene inue[lcam deferens.
d,d Dextra feminalis uena;cutus initium clatius d indicat,
e Seminalis uena finiflrum petens te[Lem.
f Seminalium aar I: f
Semínalis artería dextra.
b Seminalis artería t finiftra.
{1 catiterior uteri fündi pars.acs dextrum fundi obtu[um indicat angulum, k autem finiffrum,Tue
ro regionemuteri ubi ipfius fundi confifHit orificium , ipfiusds ceruix inchoatur.
m. Fecluminteffinum.quo minus trung; figure latus inibiubi par utrinque eflratio onercm , unà
duntaxat lateríiam cbaracleres opportuné adbibebo.
n Lene ac arteric feminalis portioyuteri fundi uperiorem accedets fedem.
o J^ene acitem arteria - femínalis portiones teffem adeuntes,etinuícem cocutites cor pisds inftar
p. pyramidis con[Hituentes.ac p buius corporis bafim notat, te[Ti commi/Jam.
4 «uper diclo corpore eiufmodi uafcula in m&branas excurrunt, teflem perítoneo comittentes.
v T'effis anterior facies.
f I a[ís femtn a tefle in uterum deferentis initium.
&t PF. afis [emen deferentis reflexus,quos id circum teftis latera conficit,
u Vafis
389 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
v. 77 afis femen deferentis aduterum progveffus.
x,X LZteríceruix.
» ZZ afa inferíoremuterifündi fedem ac uteri ceruicem implicantia.
* D enaucfícam ab illisuafís accedens , que uteri ceruicem intertexunt,atque bic etiam chara»
der urínaríorummcatuumtnfcrtionem notat.
eB. ZZ fice fundipofferior fedes.
y F^ efíce ceruicis mufculus.
δι Flac fede uefícee ceruix uteri ceruiciómplantatur.
e Cuticulares ceruicis uteri oríficij caruncule. atd; bic uteri colles c9* ceruicis ipfius orificiutt
citra characerum operam neminem latent.
+ cfrterie Eumillinam mefenterij partem accedentis radix.
א I7 afa abillis que crus adeunt ucnis ac arterijs [ur fum ad abdominis muculos afcendentia,
VIGESIMASEXTA QVINTI LIBRI
ΟΡ ἘΞΑ.
»Ἢ
VIGESIMBAESEXTAE FIGVR AE EIVSDEM'QVE CHA
racterum Index,
RAESE N Sfügurauterumunacum ilum peritoneo alligantibus membranis dcor
porc exfectum common[Lrat. atque ipffus ceruix adeo bic furfutt esl conuoluta euerfads, ut funt^
di uteri orificium ín confbectu fit. L^ eficee uerà fündum e?" ceruicem quog aperuimus כ ut ucfice
cauitas meatuumás urinariorum in[ertio fn propatulo effent.
cl TZ terifündi anterior faciessmlla membrana pror[us detecfa.
DB,B I^teríceruix.
C Fundiuteripars glandis modo in f'üperioremuterí ceruicis fedem protuberans.
Orificiumfündi uteri: כ
E,E Membranauterumperítongo connedlens;i, bfiusds μα α continens,
F Siniffer uteri teflis. ]
7Zena ey artería feminalis. ) 0
t fedem accedens, 7 7 0
TREE I Portíoarteric c2* uene feminalium το ει accedens,
K Las femen tefle in uterum deducens.
| | L V efícecauitas.
LR RET JM. LZrínariorummeatuum infertio.
Wo HH את vínariorum meatuumfruffula bic propendent.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 331
VIGESIMASEPTIMA QVINTI i il
11821 4
TRCO£ESEN'S figura uterum
d corpore exectum ea magnitudine ve»
fert» qua postremo Datauij diffecle
aulieris uterus nobis occurrít . dtd; ut
utert circun[criptionem bíc expreffi^
mus ita etíam ipfius fündum per. medii
di/fecuimus כ ut illius finus in confe ^
clum ueniret ,und cum ambarum uteri
tunicari in non pregnantibus sfubflan-
tie craftitie,
cL ΖΡ: terifündifinus.
C,D Linea quodamodo inflar future , qua
fcortum donatur jin utert fündi finum Ie
uiter protuberans.
E,E luteriorís ac proprie fundi uteri tuni
ce crafsities.
E,F Interiorisfündiuteri portío,ex elatio
viuteri fede deorfum in ifündi [πῇ pro
tuberans.
G,G Fundiutertorificium.
F,FI Secundum exteriusds fündtuteri ino
lucrum,d perítoneo pronatum.
LI etc. AMembranarum à peritoneo pro
natarutm,q9 uterum continentiut por
tionemutrings bic afferuauimus.
K V tericeruicis fubftantia bíc quoque
confpicitur, quod fectío qua uterifun»
dum diuifinus inibi incipiebatur.
b efíce ceruicts pars;uterí ceruict ít»
erta,ac urinam ín illam proijcíens.
Z^ teri colles, cy ff quid bíc Jfpectadum
it reliqui, etiam nullis appofítis chara
cleribus nulli non patent .
"s |
$92 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
VIGESIMAOCTAVA QVINTI LIBRI FIGVRA.
FIO4LEC figuracanumnonprégnantéexprimituterum,quem pro,
pier ueterum defcrípttones bíc bumano utero adijcere uifum eft, utí magts
adbuc uaccinum,quem modo fübiungemus.
vA enacg artería feminalis.
B,B Vene ctarterie feminaliti portiones uteri fuperiori fedi uafa porrigttes,
C "T'eslis,ac uas femen à tefle deferens.
D,D Membrane uterum perítoneo contmittettes כ 6" fecundum ב inuolu^
crum efformantes.
E Vena ac arteríauteri ceruicem qo bumiliorem fündi partemámplicantes,
F Dextra fündiuteri pars;fecunda ipfius tunica adbuc uniuerflm obducla.
G Sinistra fundi uteri pars,quammedia ex parte כ exteriore ipfius libevaut^
ΕἼ. mus inuolucro. G enim exteríus,F1 πεν interíus notant.
I Siniffrilateris uas femen deferens;bic ἃ teffe liberatum, acín ipfius ΠΩ fer
uatum.
K Regio;quafündi utert orificium confiftit.
1, VFtericeruix etiam finiftra ex parte exteriori inuolucro detedla.
JM. Portio ceruicis uefícee.
AN. Cutis ad pudendum adbuc reliqua.
VIGESIMANONA QVINTI
LIBRI FIGFR.4.
QRO£ZESEN'TI figurauaccint 6" ipfius
ceruícis portionemita delineaut,ut magta t fündi ceruicisds fedes ex
teríortinuolucro fit detectayinteríorés tunica oculis fubijciatur.
c4 Τ εὐ finisler.
B Fas femen deferens d tesle inuterum.
Q Sedes orificij fündi uteri.
JD Sedesubéuterus geminus fit adbuc tamen μέγα; parte fimul exte^
rioriuteriínuolucro obtecla,
E Hlc fede prorfus due uteri partes inuicetm,avíctum cortuum mo»
do dirimuntur.
E,F Externumutertinuolucrum bis fedibus adbuc feruatum.
(ὦ Juteriusuteri inuolucrum innumeris ac uevimium ímplexu tion 40
7
EI AMembrate bic adbucuifítur portío,uterum דוק [cde perito
fi&o commíttentis.
TRIGESIMA QVINTI LIBRI-FIG VR A»
QVATVOR PECVLIARIBVS COMPLEXA "TABVLIS.
ΘΕΟΣ ΝΕ TER.TICÁ. הז תכ
il TRIGE
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Y 383
TRIGESIMAE QVINTI LIBRI FIGVRAE TABVLARYXN,
earundemg characterum Index.
TRIMXCGf tabilauterum mafculino fotu turgidum;in anteriori ipfius fede una longa
Θ᾽ altera tyanfüev[a fcclione díuifünus;uteri fündi tunicarum partes in lateyasatque adeo ab ex
117/10 f'octus inuolucro díducentes.
c4 B, C, D Interna : fuperficics uteri,que ante feclionemfoctus inuolucrts obducebatur.
EE Exterior uterifuperficics.atque elatius Εἰ uteri apicem feu angulum dexterum notat furfum
dextrorfum magis quam finister., quod bic mafculus utero geratur,exporrectur.
F Primum extimum ue foetus inuolucrum.
G,G Secundumfoctus inuolucruni bic quod; magna ex parte μή ει,
FI Vtericeruicis parsscutín altero latere uenam c9» arteriam adnatam reliquimus, que in bumi^
liorem uteri fündi fedem potiféimim difbenfatur.
I Dexter uteriteslis bic quodi, ut ipfius in grautdís fitus uideretur adhuc relictus.
SECINDwZ tabula rf octus inuolucra illaceya ex utero dempta commonsyat,
K Extimumfotus inolucrum.
LL. Secutdumfoctus inuolucrum:quod quum pellucidum membrane. modo fit כ inípfo complexi cum
tertio inuolucrofoctum nonnibil confbici fini.
T ER TICGCtabula extimum t foetus inuolucrit co ! fecundum longa [cclione díuifimus,
ac utraque d tertio inuolucro feducla hic und cum tertio inuolucro adbuc integro exproféimus.
AM, JM. T'ertiumintimumiue foetus inuolucrum:quod quía egregie pellucidum eft כ fotum nonnibil
eo fitu oslendiz, quo is in ipfo iacet .
ANI, F'enarumarteriarumás fericsex printofoctus inolucro umbilicum petens.
0,2, O,P Secundumfatus inuolucrum:atque O eo: O internam ipfius indicat fuperficiem, uero
(9 P externam.
Q.R Primumfoxtus involucrum:atque Ὁ externam notat. :fuperficiem, JR. autem internam. L7 afo-
mum autem per tertium c9 fecundum tnuolucrum feries כ etiam citra notarum opem prompte di^
gnofcitur.
QZo£ RT tabula factum omnibus fuis tunicis liberum;itads iacentem exprimit,
quemadmodum inutero magna INaturce prouidentia ; fecus quam «-4ffatomicorum uulgus arbi
tratur in omni media figuya locatur. Falfifimum nanque eff quod ita conglobatus aut Cut fic di
cam )[bbericus iaceatut genibus ficiem contingat, itads in extrema pror[usfiguraveperiatur.
&mno [i bunc uerum ipfius fitum obferuaueris, nullius prorfus articuli motum magis inuenies me^
dium mínus'ue laboriofum, atd is eff quem modo fin. guli obtinét articuli. Caeterüm ín bac figura
M, M, N, O, 2, O, QD, Q. ac .R. idé notát quod tertía tabula:nifi quod M cy: IM.
S, internam uperficiem Ín[inuant fertij Jeu intimiinuolucri, S autem bic priuatim indicatur uafo
vum umbilici progrejfus,qui inter umbilicum c9 uaforum cum tertio ínuolucro contiexum babe
tur squid lon 1go ducitur interuallo, nodís aliquot interdumyaut μέ 116777105 dicam, ucrícofís tube
vibus donatus;e quorum numero obsetrices vidicule füturam adbuc proliti copiam prafagiunt,
etiam quum bunc progre[fumuti interdumfit collo obductum cernunt: addentes illam quam fu^
Jeipiunt prolem, Jufpendio tiecandarm. Eiufmodi nang permulta כ ff unquam alibi mulieres,quuim
parturientibus adslant.,co non nifi magnis precibusnos admittunt ín c^
dium, potiffinim apud Italas bene peritas, effutiunt.
QVINTI LIBRI FIGVRARVM, ET IPSARVM
characterum Índícum finís,
S 2 HOMINEM
Q'encvationis
zo[lre princi
214.
Corruptele
bominiconna,
te necefsita»
tes.
IN utritionis
mecefortas.
Inflyumezto
vi zviblicitt siu
zritioni fübfer
wientuum mt-
ctfoítas.
594 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
HOMINEM NEGESS.ZRIO CORRZTTIONI
obnoxiui mortaleimíue cffe:quo autem diutius uiuerct augercturds כ inflrumentis ipfum eguilfe
multifariam nutritioni famulantibus, ac demum que infirumenta nutrítiont cír^
ca cibos potusds ueranti priuatim fint extrucla, — Caput. I.
VANDOQVIDEM corporis humani geaeratio
j| nis prímordía,& eorum quibus id conftituitur mate
ríahomínem fieriímmortalem prohibuerut, rerum
l| autor Deus,utille quàm díutiffime uiuat, neg αἰ θᾶ,
do fpecíes ipfius deficíat;fed femper immortalis perfe
uerct.folícité machínatus eft.Sanguis ením meftruus
femenG genítale generationis noftra funt principía:
i ille ceu materia quaedam apta concinnagp, & femini
ad quíduís fequax : hocopificís rationem obtinens.
Conftatautem horumutrumg ex ijfdem genere cle-
₪| men tís,aqua,terra,igni,& aére, quamuis interím mu
= | tuóremperamenti menfura uaríent. fiquidem ín femá
|| ne plus eft igneze fub(tantíz atq aéreze,in fanguínca-
que terrezeig . quanquam przepolleat in hocquog
lagines; offa, & id genus alía fierí debebant, Ergo mox ín gencrationis initio contunctum
copio(ius oportuítelementum, quod ficcandi facultate polleret:eft ueróid natura quídem ma
ximéienís,[cd tamen & terra, Verüm huíus plusmifceri príncipijs no oportebat,fi modo hec
humídaerantfutura.Ienis igitur ín utrog principio tantum admixtum eft,quantum non tor
rens abunde 16666 Ab πος τας primum cogitur,paulumq concrefcit quod in utero conccez
pium eft: mox ficcíus redditam,ueluti lineamenta quaedam & rudimenta cuíufque membri
adipiícitur. V Iteris ueróetíam ficcefcens,nonlíneamenta rudimenta ue folüm , fed & cuiuítg
membri exactam fpeciem exprímit.Iam ueró inlucem edítum,magniítudine proficit;& (iccíus
ualentíusdg tantífper efficitur donecad fummum pertíngatíncrementum. lum uero & incre
mentum omne fiftítur,offibus nimirum ipfis per ficcitatem non ultrà fequacibus , & uafa fai
guinisac (pirítus ampliffima funt: cuncta denique membra non folümrobufta euacunt fed
ctíam uires fuas fummas obtínent.Subfequentiautem tempore ,omnibus iam partibus fupra
iuftum ficcefcentibus,non folum cuíufque officium mínus probéadmíniftratur,fed etíam cor
pus ipfum macilentíus graciliusqg quàm eratanteayreddítur:ac proíndeultra ficcatu, non ma-
cilentius modo,fed & rugofum cuadit. Siccitatís itaq exceffus homini,ut omní geníto corpo
ri,corruptelz ínterítusqy connata eft ncceffitas, Cuialteraaccedít, quz ctíamin animalibus pre
cipue obferuatur,totíus nímirum fubftantiz fluor,ab ínfito calore excitatus, Cum ἰσίτατ to^
ta hominis moles ín perpetuo fluore fit, quum nifi altera fimilis fubftantíain defluxze locum
accederer,uníuerfa ilico euaporata difTiparetur,fummus rerum Opifex non homíni duntaxat
czterísqganimalibus,ucrüm etíam flirpibus infitas quafdam uíres deficits ac defideratum fem
per appetentes;ab initio ftatim indidit, INon enim fugereuefcí;bibere;aut refpirare ἃ ασποσυᾶ
di(címus ufquam,fed ftatim à principio facultates ín nobis habemus,quae haecomníacítra do
centem perficíant: & cibo quícquid ficciorís fubftantize effluxitreftituimus;potione quicquid
humidius;atq ítaad príftinam commenfurationt ambo reducimus.Sic uero & aéreze íoneacg
fubítantize modum,refpiratuarteríarumq pulfutuemur. Caeterüm quum íd quod fingulis
partibus defluít,talenatura fit, qualís ipfa eftpartícula;nihil autem eorum quae bibuntur edun
tux ueaut infpirantur,cíufmodi prorfus occurratneceffum fuit anímanti, eaprimum affume-
re, dcin emutare& concoquere,ac quàm maximelicet,corpori alendo reftítuendod fimilia ef.
ficere;ac demum recrementa quz necefTàríó has emutationes fubfequuntur expellere. Atque
hacpotiffimum occafione Natura nutrítionísín(trumentaín corporc tríplicía inftituit :'quae
dam príma ratione ad id quodaffümítur concipiendum elaborandumig , & in totum corpus
deferendum . alía fecunda, quae excrementorum funt receptacula. Reliquas partes ratione terz
tía,quae horum excretíonibus míttendis,X neintempeftíué profluant cohibendis כ fuotp tem-
pore
3
b:fiz ip, confundit,& concoquit, concoctum ה ínteftína protrudit,ex quibus quod cocti illius fucci
hos in e to . uenae portzrami exueunt,;idiecorís cauo deferentes. Recremen tum ucro ficcíusac fuctio:
78 fig, Dlineptum,inteftina pofimodum depellunt,& hominís arbítratulaxante fc ' orbícularípodiz
rá. cís muículo;ac' abdominis mufculís,(imulaccedente etíam! feptítranfuerfi officio com preffis,
cfi. ct sli excernunt,Ipfum autemíecur poftquam id nutrímentumadmifit,ci extremü adijcitornamen^
Ed tum ad fanguinís perfecti gencratíonem neceffaríi, duplíci (quod ín omni fit concoctíone) re-
K. cremento id expureans:flaua fcilicer bile,ceurecremento tenuiori & leuiori :deíndeatro bilío-
dv:f..ct. fo füccoceu lutofo;terreftri & craffiori, Illud quídem ín bilís ueficulae ? meatus tranfmifTum,
E Ἢ 5 2. in ipfam ueficulam refluit,à quarurfus in inteftina excretum cum durioribus £ecibus egerítur,
6,4.π|58, Athoc,utiarbiítram ur,perportze uenz" ramos ad 'lienís nutrítionem tranfmi ttítur;quicquíd
64. 1106 18 conficereac ín familiare nutrímentum fibi adaptare n equit, 10 ín uentriculum eructat,
diede poftmodum cum ínteftinorm excrementís fubducendum.Ereo qui in ecorcad hominísnu
€ indc in trítionem praeparatur fuccus,illa duo recrementa deponens,& eam íecorís fübftantize infit ca
V.c'w loris beneficio concoctionem acquirens ruber íam ac purus ex " arctiffimis maxímeg frequen
ie tibus uen portze ramis per íecorís (übftantiam diffufis,ad eibbam iecoris partem in cauzeue;
ΒΕ αὐ τι. nae ᾿Ρτορασίπες fimilíter ínnumeras anguftiffimasQ conícendit, tenuiadhuc aquofoG recre-
391486 mento,quodex inte(tinís cum optíma fuccíínuentrículo confecti portione exugebatur,conco
τῆς E mitatus;atq eíus aquofi recrementi tanquam uchículi cuiufdam auxilio arctiffimas uias míno
fioo. rioperaperreptans.Quum ucró ἢ anguís cos füperauítaneiportus, " rencsrecrementumhoc
&ficesli. ad fe fedulóalliciunt illod fanguinem pureant,íd per " urinaríos meatusin ueficam huíus con
TP Vos ceptaculum depellentes,à qua rurfus opportuno tempore relaxato ueficz ceruícis mufculo,
: AS 4. cxcrementum illud feu urína € corporeredditur , Sanguís autem peruenam cauam copíofiffi.
m:5f.Y, maramorumfcríe propagatam,ad omnes corporis partes deducítur , & quod ín ipfo fingulis
Z- partibus familíareacidoneum e(tilla fibiattrahunt, afTimilant, ὃς apponunt: duplex quod
po d in illa concoctione confurgit recrementum, fe per propríos ductus excludunt. [fta quídem
cin. Obiter decibípotusgín(trumentis dicta fufliciant. Quantaueró fapíientíahaec rerum Opifex
92Í97 creauerit,co ordíne perfequar,quo ipfanutritionifamulari commemoratum eft. A'perítoneo
> 5787. autem opportuné fcrmonis flatuetur initium , quod [4 horum organorum communcefitín,
uolucrum,
m
DE TPERITONKZE OO. Caput II.
DERITONLZEO: osfleidendo Ῥίον, conducunt figure , co potiffimimprina,
id integri anteriore externad; fücteproponens . Secunda autem anteriorem ipfius parteminte^
riori fede oftendit. Dosleriorem ueró ille figure imprimis intus referunt, que ex ipfo plura or
gana gerunt diffecta, ut ex intcorioribus figuris posteriores,
ATINI perítonzi (quod abdominis niembranam aliqui nuncupant)
ἯΙ nocem à Grecis mutuantur, illis nang qued circuntendatur πϑδιτόνατον,
πόδιτόναι Ὁ, πόδιπόνιομ appellatur, Neque íta abfoluté tantüm,ucrümà non
nullis hacc tota appellatio ἐπάϊειιτ, ποϑισόναι ὑμέων, nomine uidelicet fub.
\ | flantiaipfius ducto. à nonnullis haec πϑϑισόναιθ. xiràp.funt etiam qui πόδι»
CAII] τόναιον excom ipfum parí rationeappellent;ab ufu fcilicet quo inuolucrá
72/7 modo omnibus propemodum quzc hoc quintolibro profequemur,or-
ganis obducitur. Arabes communi membranarum nomíne ziphac& zimphac & chamel pe
culíariter fd nomínant. Verüm ín illorum interpretum libris , & apud noftrze zctatis manuales
medicos, quuni deabdomíne füendo,& aquain fjs qui hydrope laborant educenda,& rami-
€um curationibus pertractát,nomínum occurrunt myríades : pannículus rotundus, alberíte^
ren,alberítíron. Deinde abíquearticulo al, quem fuis nomínibus Arabes fecundüm 1001 exí^
gentiam non mütato nomínis figuificato preponunt,Beríteron;Berbetínen,cius que generis
S 5 perrnulta.
cibo potud fe,
09% Yündhonk
Tato.
Deritonzino
ו
JDeritoneum
in [imilarium
Barium nume
70.
ZPeritonei ma
gnitudo c fr,
$us.
Connexwor,
fus.
Forma.
A pfius fuper.
ficies ?וו
quodi,
P'roceffus καὶ
6712010000 e-
zat.
Deritonei( no
uwndiq; pariter
eraffum,
Quibus parti
Bus peritoneit
Beruium [it,
V afa ey ner
ui quilusperi
gonieum impli-
CdtuT-
396 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
permulta, Peritonzeum ítag ex fimplicíum & primorum corporum, que fimilaría ctiam nun;
cupare folemus,numero cenfetur. Mlembranaením tenuis fubftantieeft;nullis omnino fibrís:
Íccus ac uenarumarteríarumdy tunícoe,aut tenues ac membranee" mufculorum eneruationes 4f. cli.
intertexta,cftpínter caeteras corporis fimplices membranasampliffima & maxíma . Carnofa pA Tn
nang nobís uocatur mebrana;& fi amplíor ipfo peritonzofit,ac uniuerfo corpori cutís modo 1
ה carnéis donetur ΠΡ τίβ, 0% mufculofa ire 45
in ipfo collo & fronte efficiatur. Porró peritonacu uniuerfam cauítate, quce fub fepto tranfuer pos
fo,ad osufg coccygis, totíus corporis facilé capaciffima habetur;fuccingit,ac omnibus queilla ; ;mifal.
continent organís obtendítur,cag conceptaculí rítuamplectitur;uentriculu fcilicetinteftina, tab.r.
omentii,mefenteríi, iecur, ien£,renes;utramq uefica; uterum, & uafa demu quzecung ínter ₪ 2 n
ptum tranfuerfum & crura (itü habent. Atq; haec quíde perítonzü interna ipfius fede cótínet, ΙΝ ji
externa ueró undecung mufculís cónafcitur.Ex ligametís ením,que lumbori uertebras cone »»«u paz
ctun, & quac facrttos 1118 offibus comíttunt;perítonzcü utring principiu ducítymebranee latze Be Mu
modo ab illis enafcens.IVloxab utrog latere aícendens,lumboru 'mufculis, & íjs qui interna rr u
offis ili (edem occupátes,femorü pracfuntmotibus,obducitur: & fibris quibus inuicémufcu- f7 ttu.
loscómíttiuídemus,illís adhacrefcit. At ubí mufculos,qui ternarío numero utríng cóplectun -
τατ, הס ]ספוט כן 10 tranfuerforu abdomínís mufculori, & uniuerfz" inferiori ve -
fcpti tranfuerfi fedi fubtendit, pertínaciffimé ipfis,potifimüm uero neruofis illori tenuítatibus 6060
connatü, & quodámodo proprize mufculorü membranzeuícé gerens, Refert ítag; perítonacu ^ -
oblongum ouiinftar ue, fcu fpheeráaliquá, cuius longitudo pertínetà fepto tranfuerfo ad hu drfialtimd
míllíma amplitudinis fedem ,quà' facri os cum offibus ipfius lateribus commiflis cfformat. & mma ax
quem admoduutres ex tergoribus paratí,exteriüs hirti afperitp,intus planíacleues admodum "P 0 .
efTe folét:ita quoq peritonzt externa parte, ut כ mufculis undíquag: hacreat,afperu fibro Pe 4
fumqad eum prorfus modtuifi,quo membranas mutuó cónatas,ínzequales cfle dicimus.In. ἐς fettioré
ternaauté peritonzei fcdes;uifcera que coplectitur fpectásimpenfeleuís & terfa;acuclutiaqueo. tom "d
humoreoblíta,(ecátibus occurrít,adipis interdu copiá fibi (utin fuibus quafi perpetuo) adna- 0 1
tamobtínens, Verum hunc nó omní ex parte eequé copiofum reperies , Anterior nang: fupe- 1 κα latera
ríorueínternze huíus perítonaeí fedis" 16910 qua uentriculi contínoít,ac dein pofterior quog gha: fict
סוס ad lumbos & facrum os pertínés,copíofiori abundátadipe;Gp fedis eiusinterne" latera, ud 3
"parsG umbilico contermina, Practerea interna hacc peritonzi fedes portiones quaídà feu pro». p.
ceffus ijs que cotinetorganís porrigit;illist proceflibus ea organa inuice collicat,et fibiquog: πες,
adnectit;acfingulis practer peculíaresípforü tunícas(fi modo quashabeant) alíud etia ínuolu. cae
crumobducit, Atq híncetía fit,utijs organís quae duas peculíares fortiuntur tunicas,quemad p SpedlaE,
modum uentrículus & inteftína; ternzeattribuantur: quoe autem unícá duntaxat peeulíare tu^. E, ΠΗ; Ha7
nícam exigunt, é quorum numero funt uterus δέ utrag ueficaj bínas obtineant, Vcrum orga- E.
na nulla peculíari donata tuníca,ut ecur & lien; eà quz ipfis obducítur Aperítonzeo adipifcun 0 8
tur, Quonam pacto autem, quibust ex 10 615 hofce proceffusin eiufmodi tunicis degenerátes, fi «cin,
perítonzeü educat,& quo modo illi ínuícem ctaífitie differát,in cuiufg: organienarrationcope nod 8
portuníüs quàm hicrecenfebitur,Cuemadmodi ueró interna perítonzei fedes ab externa πᾶν ii 5
τίατ, 0:6 πες omni exparte perítonzeü fibi craffitie & robore correfpondet, Quà enim ex uerte- &
brarüligamentis pronafcitur,crafliflimüeft:deinde quà lumborü incumbítmufculis, craffum 9? .
quoq cernit. Anteríori ueró לבכ à mucronata סכ 5 offis cartilagine ad pube τς per ו e
tinet; perítongi tenuíus eraciliusq & inualídíus reperítur pin lateribus & lumboru regione. sofig-
Ad hecuirís perítonacü craflíus ualidíustg eft iuxta mucronatácartilagin£ , quàm íuxta pubís 7 nid
fedem:in mulieribus ueró ad pubem craffius ualídiusq:negy hís,utí uírís;peritonaetr hicad in- DR M,
guina utrobíc femínarijs uafis uia praebent, Eft enim perítonzcü peculiariter inuiris inibifo^ sof. 5.
raminibus,ut ita dícam,perutum,& tunicam utríg tefti priuatim ofert;quo is & ipfius fcmína was figi xe
ríauafa tutb'obuoluuntur,ac dein ín uirís paríter atqj in mulíeribus,perítonzit quà fepto fub- v
ducitur, tría cum fepto quoque communía exigítforamina : primum quo uenam cauam, 16. 56.
cundum quo ftomachum cum ipfi coherentibus neruís,tertíum quo magnamarteríam uena. 5 οὲ ἤν
coniugeexpertí,& alíquot fextí parís neruorum cerebri ramis concomitatam deducit, Pract. iH
rea' umbiliciquoque uaforum gratía, & in mulieribus finis uteri" ceruicís,ín uíro autem" cer lbet ut.
uicis ueficc ín utrilqueueró * podícis nomine, peritonzzum perforatur, ac demum ^ multis fig.lib.a.
uenís, arterijs & neruís crus petentibus , deinde" illis quae maxíma portione ín rectos abdo. pu
mínís mufculos furfum tendunt;& "alijs nonnullis quze dorfi& abdominis mufculis,& cu- mind 6
εἰ ἃ uafis lumborum ertebris incumbentibus, perítonzeum íter טכ 012106 uafis ענו 206%
los fibi affumens, Quà ením fepto fubductum eft, (cptí uafis ad nutritionem utitur, in la» 7^ n
בו
teribus
DE HAMANI CORPORIS FABRICA LIBER מוזז 397 nm
1 teribusautemab ἥδ ramís quiinlumborum regione genículatím à magna uena artería por
1 סו plurimas foboles quoque perítonzeum mutuatur. Inanteriori uero reg ione,clatiüs
490 quídem qua mucronatam fpectat cartilagínem;à " uafis (ub pecoris ofc adrectos abdomínis
mufculos excurrentibus perítonzeum foboles exigit:in humiliori autem regíonead pubís offa
661 confiftente propagínes aíciícítab * illis uafis, quae furfum fub rectis exporríguntur mufculís,
Cacterüm quod perítonzo medíci tactus fenlüm adimant, rídendum potíus quàm refellen,
dum eft,quum unà cumillís qua tranfmíttit organís;frequentibus quoq neruís uíam offerat,
ftn:f.ct. ἃ quibusíurculos ctíam adípiicitur,id(ab íjs potiflimum ' quiabdomínis exporriguntur mu
E Ículís.Porró perítonaí ufus complures enumerari folent. primus quídem;ut ea omnia quae dí. Perez ]
γερίοπει!, Ximus contegattex quibus quum pleraque tendi remittiq debeant; perítonzeum quo aptiüs fie "^
riid poflit, nerueum & membraneum merító factum cernítur,ualidum quidem,utopportuné /
contíneret:fed tenue,quo mínüs ponderemoleftum effet, Secundus, quo omnía que amplectá
turab extrínfecus ambientibus mufculis interftínguit, ne quando tenuíum ínteftínorum ali^
quain medíaipforum fpacía íncidant, € dum mulculos premunt, aut ab illís premuntur, ar^
tantautarctantur, doloreafliciunrautafliciutur, inteftina motum eorum ímpedíant;acrecre |
menta inteftínís complexa difficillime deorfum tranfmitrantur:id quod nunc neutiquam accí
dit. Vcrüm hec inteftina inter media mufculorü abdomínis fpacia, dum integrí adhuceffent
gémifal. 5tranfucr(iminime interciderent,& (i Galenus id precipue innuit,quandoquidemhíuelutaL 7.44.7,
'^^* terum peritonzeum ijs quibus íd obducítur inuolucrum conftituunt, omníQg ex parteab alijs /«2«rr.
abdemínis mufculís haec organa inter(tinguut, neque ex (itu etíam ínter lumborum mufculos
h555,9. S tranfüerfos fortaffís ínuolui ínte(tina potuiffent, Suntautem 1111 lumborum" mufculi dor»
fum mouentíum nonus, & femorís motus autorum fextus, l'ertíum perítonzeí ufum Gialenus
cum czteris Anatomes profefforibus recenfet, quo id (iccíalimenti fuperflua fepti tranfuerfi
accedente opera propellit:quafi ueró idem officium quod abdomínis mufculos unà cum fepto
ad fecium excretionem fubíre fuo loco comemorauimus, perítonzeum pracftet, & arbitrarío
motu quo fe contrahat diltendatip preedítum fit, ac non tranfuerforum abdomínís mufculo.
rum, & fepti quibus connafcítur motum 606113010 fequatur. Deín ac fi perítopzeum magis
quàm cutís,autabdomínis adeps;ipfumdi adeó omentum illi ufui fubferuiat,IVliror membra.
nam coftas fuccíngentem,quae perítonzeo fübftantía ufu & conformatíone penitus correfpon
det,in thoracem arctantíum organorum numero habítam non fuiffe, quum illa nó mínus tho
raci comprímedo,quàm hoc fecibus eijcíendís auxiliari deberet. His quartus perítonzeí ufus
fucceditomnibus quz perítonzeum ambíunt, X potiffimum abdominis mufculís cómunis,
quo 15 ceu ínuolucrum exacte circundatum, ftrín gatomnia,neleui occafione laxior uentrícu^
lus,autínte(tina etíam flatibus infe(tentur, At poftremus praecipuus perítonzi ufus eft,quo
emnía quibus círcundatü eft;ab eo cótínentur, & ueluti à pelle quadam fingula feorfum tecta,
tuto colligantur, fuísQ fedibusfixa heerent,
YD X2 TS (WE 0 rNS AE Ap Dt a p E A Σ ὦ;
Caput III.
Stomacbum perinde ac uentriculum precipue ostendunt decima quarta co decia quínta
figure, quibus in uentrículo commonstrando [uccedit decima [exta;que bunc inuerfum vefert,
(δ᾽ decima feptima ipfíus tunicas uti fievi licuit femel exprimit. Dein uentriculum fua ; [ede repo
fitum proponit fecunda figura fünul cum fexta.Sua fede autem nonnibilmotum vefert duodeci^
ata. Postremo í, ΠΩΣ elatius orificium non ineleganter ínui, gefíima figura L(beclatur, quod Gre
corum nonnulli Losdiise, ut «3 ILatini fcriptores plerique cor «9 precordium;permulti etiam
Cut Galenus ) [lomacbum appellant. «ATabum interpretes Alfüd,«Ipbaed, Fued, -"Alfud,
"Fubed. Inferis uero Polux, Flafober.
2 ENTRICVLYS, quipromptuarij modo efculentapoculentaG fufci- ו
pere;eaQ prímo labore (fine quo hzc ínutilía & homíniad níhil cómoda Μιῤεύογαε io»
effent) concoquere ac mutare debuít, non ftatíi poftos collocatus eft, **"^
| quanquam isfitus ad cibi dentibus attriti affumptíonem fuiffet aptior.
"Thoracem nanquc& illo contenta uifcera rerum Opifex uentrículo prae^
locauit, ut is ín demiffioribus fedibus excrementorum haberet efituxus,
aui 1113 0 (ut in zedificijs architecti ab 060118 & naribus dominorum ea qua
proiiuentia necelfario tetri effentaliquid habíturajauertunt)proculà fenfibus, qui i «apite fe^
B 4 dem
7/7 abun po
el
10 07674 πο
zume.
Yuitium.
S ul/lantia et
Jorma ac tuni
ce.
Yauceffus.
Hon
drterit nta»
qna uti fora,
"ute [ἐῤεὶ.
10.4.0777
fi part,
* *foramineutens,uerüm peculíari,quod ipfi neruisq cumillo defcendentibus(dum Ícptum de- 6
396 &NDREAB VESALII BRVXELLENSIS
dem exigunt, deducerentur. T horacem ucró acrem per os & narium foramina attradt urum,
acruríüs eundem emiffurum , ut uocís refpirationisgs autor efficeretur, 6131108 collocarí de-
cuit. Porró nenimittuentriculusab orc remoueretur, quum longus ab ipfo adrecremento-
run expulfioníslocum ductus fit Natura illum quàm potuit proxime orí fübiunxít, Sub tho
race enim & ' fepto tranfuerfo inter iecur & lienem medíus flatím ^ ponitur,;uíam( ab ore ci. n
bosadfe deferente obtinet, quacab ufu 9100/05 nuncupatur, & etíam 11115 communi nomine 6 0
quo omnemanguftum ductum, feu collum ifthmi modo 311001 ampliori ventri preepofitü uo» iuto DE
citant, siuey9- diciturrquauocenos Celfum & Ciceronem imitati potius utemur,quàm gula € G.
alijsCuti & meri &Cuefcet)nonínfrequentí díctione.Hac nanqueuia linguamadradiícem cius
haerens excipit,acutraque parte" tonfillasattingens, à palati extremo principium fortítur ac cémnf te
agitatione motibustp linguae depulfum , & quafi detrufum cibum (fufci piens , illum deorfum, 2 "fan
pellit partibus ipfius qua funtínfra id quod deuoratur dilatatís , qu ueró fupra contractis, ^
INeruofa enim membranea'ue;ut facile dilatetur;prompted rurfus cocidat, effecta eft : & fibrís
fuo munerifamulantibus íntertexítur, acrelíquorum deníque corporís ductuum modo teres
& intus accuraté leuis lubricat cernitur." Duabus etenim proprijs coftat tunícis,füb(tantia, Hn.
durítie,craffitie, & fibrarum fpecieuaríantibus, Harum ínteríor quídem neruofiorduríor,& סמ
paulo tenuíor,actotíus orís palatidg tunícae contínua eft,& rectis fibrís manui inftar ciborum. pee ex ἢ’
attractioní fubferuientibus donatur, Exteríor ueró craflíor, mollior, propemodum mufcu- soc
lorum natura partícipans carnofior uífitur, unde etíam cibi conficiendi uim pleríque ipfi afcrí eos
bunt:dein tranfuerfis duntaxatcircularibusue abundat fibrís,quz ciborum ínteriores tunicae ἱ
fibra beheficio attractorü fceliciorem, πιδοίϑέμ fübítam in uentrículum propulfione οβ]οίαπε:
& fi quando uomentibus uentrículus quíppíà protrudit;ad eius eductione Ífummoperectíam
auxiliantur. D'uabushis folüm fibrarum dífferentíjs ftomachus índíeuit;utrectze quídemat,
traherent,tranfuerfze autem arctantes pelleret. INam fi obliqua accefliffent, cibus ín ftomacho
longiori morahereret:quod nó folüm homini inutili, fed & importunum ac moleftum effet,
quando ftomachus cibo plenus;íta prolíxíus díftéderctur, αἴρεται arteríod'ac pulmonibus &
maenz ítídemarteríe, dum ea dílatantur,díutius obftaculo effet. Natura enim ftomachti tutó,
& illa quae modó comprehendi organa mínüs moleftaturü, per ceruícem th oracemG ad uen-
trículum porrigens, exacte fupra medíam ceruícis uertebrarum & quatuorprímarum thora. € 7f.
cis fedem, in neutram partemínclinantem afperaeG arteríze fübtenfum ' deducit, Ad principiu E
ucró quíntze thoracís uertebrae * flomachus utamplíori maenzarteríz trunco fecundum dor fs, «4 fig.
fi uertebrasinferiora corporis petenti cedar, nónihil ín dextrum latus à medía uertebrarum re. αὐ Ad B.
gioneabícedit;arteríze illiproximusad non&ufquethoracís uertebram repens: quo fimulatgg id .
pertíngít,ab eius uertebraceleuatus corporearteríam elatíüis(neilla fortéà deuorato cibo com cederctafi
prímatur) afcendit,neruofam fepti tranfuerfi partem uerfus finiftrum latus" penetrans.]Non ל liba
equidem ut cum Hippocrate Galenus cenfuít, arteríze híc ad inferiora corporís prolabentís 0
Ícriberétur) praeparatum effe diximus.INeque πιοτὸ admíniftratio tantum, fed & ratio quoque i 7 máu.
10 commonfttrabír, dummodo! fuperíusuentriculiorificium ad amuffim perpendere non era an m
ucrís.Hocnang uentrículi medízefedi quodad" priora" pofteríoratg fpectat, neque inferius p. |
quàm ipfius latior " pars 13 כ debuittquod certé accideret, (i communiarterize fora- (figi Ré
míni (tomachusínfepto uteretur;atque (ut Galenus reliquustg Anatomicorü chorusafferit) ^9,
ad duodecimam ufquethoracís uertebram ftomachusarteríz iunctus uertebris necteretur,ac -
iuxtaprímam demumlumborü uertebram, aut pauló ínfrà;arteríam confcendere, & à dextrís 1:5fig. My
in (inifirum prorepere inciperet. Quandoquidem arterízper feptum tranfitus,quifapraun, ὍΝ: 1
decimam thoracís uertebram, uel Galeni fuffragio, confiftit;fub pofteríori uentriculi fedein ^ e j
" medio ipfius clatiorís partís & dímiffioris occurrít, nonautemubiclatiffima ipfius eft rcoio, --
Deinde [Π 301 duodecima ufquethoracísuertebram,fecundumarterizlatus ftomachus def non «d a
deret ex thorace, & fub fepto primümarteríam à dorfo cleuatus confcenderet,fu rfumQdenuó «tt.
aduentrículifuperíus orificium neceffaríó conuoluerctur,pluresá quàm nunc habeat, anfra.
€ius;costpacutís pra«dítos angulis adipifceretur. Ad none 11969 thoracis uertebrze initium fto..
machus uertebrarum corporibus interuentumembranularü ex lígamentis uertebrarumorígi
nem ducentium comittitur, atque ab illis membranulís tertíam tunicam nullís ornníno fibrís
interftinctam,& uclutfecunde ipfiusinuolucrum poffidet, Quod ueró iuxta quintam thora-
cis uertebramad dextra potiusarterize quàm ad (finiftra ftomachusexplícetur, in caufa ipfaeft P d
arteríajnonadeó tyrannírítu (quamuis multó fit di eníor) dori medíam fedem occupans, fed ee 9j
quum" finifiro cordis finu ortum ducat, & perrelíquum ipfius ductum uerfus finiirum ca- 266
ua
T2: fi. bad
>
314.15 fig.
D uerf.G.
1 Pete idex
12 fig. «ἀφ,
R. 2ofi. ad
BE,
ו
X14,15 fig.
T,V.
314 figura
E;E,
R14» fie.
EE
x fi. cap. 6
lib. 4. infer
[2:08
422,25 fi-
gura ἢ,
b 6 frg. A.
12 figu. R.
20 fig. F.
lad G 4
't 15 fi. at,
[uc ita eas
1guras, C7
קה 6,
2,020 6%
endito,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V, 380
r 1, / H . ₪
ככ uene ἡ fubijcíatur, finiftrorfum maíore fui parte neceffarió uergens, ac proinde aliquan.
tulum ftomacho cedens,communicatorem, ac uclut focium fedis uertebrarum admittit, adcó
ut ftomachus & mínus oblíquetur, & firmiorem adhuc fedem quàm ín finiftro latere τερον
rire ροίϊξε, obtíneat. Porró (tomachus non dextram Íepti perforat fedem, 06100 in uentricu,
lum ex dextro dorfi latere porrigitur, fed arteríoe fuperuectus * obtufog obliquatus angulo
fini(tram petít, ne (tomachusuentrículum adeundo íecur uniuerfam dextram fedem ínferío-
rís regionis fepti occupans, perforare cogatur fed eam fepti partem adínueníat, qua mínor
iecoris pars ípfi facilem aditum przebítura confiftit." Talis fane c(t tenuior totíus iccoris por-
tío finiftra: fepti fedi híc fübtenfa, cuí ín pofteriori rceíone quà ftomachus Íeptitm permeat,
" finus ínftar femícirculi infculpitur , (tomacho (cuíus anteríorem fedem inibi amplectitur)
proportione congruens, INeque eft ut quifpiamalijs credat diffectionís profcforibus,, quí
feptum, dà potiflimum quod diximus foramen,ne cibus éuentrículo fuperíora repctat ob»
ftaculo effe arbítrantur, quum ídem quoque tunc ín uentrículum cibi defcenfum potíus pro»
hiberet. Cuuemadmodum & mera quoque eft fabula, qua anguftíorem ftomachum hic quà
uentrículo contínuatur, quàm in ceruíce efle contendunt, atra bilein uentrículi fuperius os
àlienceructata eum colligi conftringít falso exi(timantes, Caeterüm obliquus ille ductus quo
ftomachus arteriam conícendens in finifirum fertur," neruís ctíam commodus eft, quospau
lo poft uentrículo inferi audies. INeque profecto fufficit Naturae, (tomacho ín eum modum
oblíquato ad uelocem ciborum tranfitum cas quas ínnuebam tribuiffe fibras uerum ut ipfius
concauitas femper humedta ac uelut unda effet, elandulas adiunxit," alías quídem ad fauces,
ftomacho & laryngi communes,quze falíuam humorem illis organis ne exiccentur,pravpa-
rantes, Latínís tonfillae appellantur." In medio ítídem propemodum ftomachidudu, quà ἐς
alperze arteríoe ín * duostruncos ad pulmoncs díuifie fubijcitur, binas alias faepe ftomacho
non apponitmodo, fed & in pofteríori ipfius fede & adlateraadnectit,' illis planérefpoden
tes, quas ueficee ceruícis initio ín uiris INatura circumdedit, & quemadmodum has urinze fe^
mínisty genitalis meatum írrígare humectarety fuo loco commemorabimus »ficetiam glan-
dulz ftomacho adnartz illius amplítudínem irrorant, ac ne ob (iccitatem difficilis ín uen»
trículum cibus prolabatur, falíuali quodam humoreimbuunt, Caeterüm ἢ quíd de (tomacho
adhuc dicendum fuperfit, ín uentriculidefcripttoneid perfequemur, — Ventriculum quiin.
ter relíquos corporís uentres finus'uenon mínímam cauitatem obtínet, unde etiam פא &
κοιλία Circecís כ ut nobís uenter & uentriculus potiflimum dicitur, mox fub thorace colloca
tum,iam obiter diximus, INuncucró exquifite ipfius fitum, formam, quantítatem, fubftantia,
tunícas, uenas, arterías, neruos, ac demum ipfiusuíres, )טסט ad eas auxilij quicquam prae
ftantorgana recenfebimus, Gaalenus itaque uentrículum in medio corporís collocatum affe-
rit,quod pleríque diffectionum profefToresab ipfo mutuatí non fimpliciter enuncíant;ucrum
huncfecundum omnespofítionis diflerentías ad amuffim mediam fedem inftar communis
omníum partíu oFlicinze adeptum afferunt, perfunctorié admodum ín homínis proportione
metíenda uerfati. Sedes ením " mucronate cartilagíni proxima, aut ut Galenus alibi ctiam
aftruít, umbilicus, haudquaquam erectí corporís medium eft,uerum clatiffima pubis offíum
regio. τῇ crura fimul cam ceruíce {ΠῚ negligerent,folo uidelicet corporís trunco(quem thora
cem Ariftoteles uocac)íntelle&to, fortafle regio mucronatze cartilagíni fübiccta in corporís me.
dío cofifteret,uti umbilicus feré ín homíinemedius eft,cui circulus obducitur,qui & manuum
& pedum & uerticis (ummum zqualibus feré interuallis comple&itur. Neque ctíam aequalís
uentrículí portío dextrum & finiftrum occupat, neque uentrículus ín pofteríora adco atque
in priora corporis exporrígítur, quamuis forte" elatíus ipfius orificium íd (ibí nonimmcritó
uendicare poffet. Statim ením ac ftomachus feptum in finiftra neruofc ipfius parus fede pene»
trat,contínuü cum uentrículo corpus / efficitur,quod in finiftro latereamplà feptifedem con^
tíngens,totam regione ínter iecur & líenem uacuam complectitur. In dextro autem latere uen-
trículus nufquam feptum attíngit;fed iecorís duntaxat concauo fubtenfus, tota ipfius parte fü
periori,& dextro ítemlatercà iecore occultatur, tantum à dextra fepti fede paífim 40260018
quanta íecorís eft craffities,quum ínterím magnam fepti fedem (uti modó dicebam) finiftro
fuo latere contingat, INequeíd fanéadmodumlíen im pedit, qui non íta uentrículi finíftro late-
τί attendítur,adeodg ín corporís anteríora,ut medícorum uulgus arbítratur;pertíngít, fed po^
4 : POE, 5 : . ל
tíus ín pofteríorahumilioraty (tamen & ad latusnonnihil) fubfternitur. D'eín profecto non
folüm ín finiftrum ad feprum ufque fcilicet quàm ín dextrum, utpote füb iecoris tantum cauo
uentriculus magis pertinet : uerüm ipfiusformaín homine (nulla enimnuncmihí cum Gale-
no,neque canum, neque (imíarum 6)+ confideratio) talis cernitur, ut maxima ipfius quoque
portío
Qandule fto
1760/00 crebrà
adzate,
V'entriculi bi
floris,
Lit. 4deP.
Ju Baz.
7 étriculi fr»
fus,
399 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ortio in (iniftro collocetur, haud fecus quàm fi inibi maiorem qua apté cótíneri poffit fedem
Veiviedi 2 dinueniffet, idqp illiusfunctionibus uidererur accommodum. V entrículus enim forma per-
Jom euam uaríus eft:at fi quis illum obíterexamínet,ro tundus,& à dextro in finiftrum oblongus,
aut fecundum latitudinem quodammodo teres prímum occurrit:rotundus quídem;quod ro
tunda omnía fint capacifTima, & interím minimum noxijs expofita : oblongus ucró,quod id
fedes qua contínetur,& deinde bina ipfius orificia;alterum quo cíbosadmittit;altert quo iam. 648
confectos in inteftína protrudít,exigere uideatur. Caeterüm fi deinceps uentrículi formaaccu. 6B.
ratius expen datur, ín finitro latere multo amplior rotundiorQ, δέ ad inferiora prominulus
cernítur;ac dein hínc uerfus dextra uergens, paulatim ín angu(tu cogitur, ἃ füperioriquídem
fuí parte defcenderoinferioriaut£ afcendere confpicitur,adeó ut ín dextro latere multo quàm
in Ginitro gracilior euadat, Síc quoquefuperiori fua fede, quae ab uno orificio adalterum perz
tinet ftríctioranguftiorg eft;inferiorilatior am plíordg. * Anteríorí partezequalíter undigs gib. fifi
bus occurrit, nullaex parte deformatus. Pofteríori fede duos quodámodo gibbos common LL.
ftrat? unum finiftrum,eundem(j magnum, proceríusQ extubcrantem:" alterum dextrum, mí , ,, foug
norem,ac depreffum magis. Atque hos gibbos ' finus quídam ÍmprefTio'ue parat, fecundum Μ.
Duo μεπεγ corporis longítudinem pofteríorí uentrículi fcdiímprefTà. Cuuà ením uentrículi dorfi uerte- A P
culiorfi4. yas,ipfisqsexporrectos uenze cauze GCarterize magnae defcendentes * truncos refpicít;ac fedi ; 0
quam fortitur fcfe utcunque adaptat;pofterior ipfiusregío introrfum quafi ad eíusamplitudí s5fi. P. Q.
nem nonnihil mprímitur: quamuisuentrículus ὁ corpore auulfus inflatus, eiufmodi finum
non of(tendat, & perínde totus ínibi gibbus atque anteríoríregíone occurrat. Porróad uen^
trículi quoque formam duo ipfius faciuntorificia,é quibus 'unum quo cibus & potusaffümí 1, figu
dícebatur, ín clatiffima finiftra: uentrículi partis fede ob hocconfiftit, quod ftomachus inibi '*&
fcptumcommodeé perforans, illíc prímüm uentrículo connafcijcommuneue cum ipfo corpus
fieri potuit. Et quanquam fuperius uentrículi os ín finiftra 605 parte haberi dícimus, propín-
quíus tamen medic ipfius fedí quàm finiftro lateri accedit: quod tanto apparet manifeftius, ni4.isfi.
quanto uentrículus turgídior occurrít, Alterum uentrículi oríficium cibos ín cremorem emu Hause
tatosad inte(tina tranfmiíttes (undeetiam ταύλωρος Girzecís, nobis autc ianitor & inferius osap
pellatur) ín dextra eíus fede confi(titjnó quídem, uttotus Anatomiícoru chorus arbitratur, in
dextra fedís inferiori recione, fed ín elatiffima,dextroq uentrículilaterí proxima. INon ením
faerat mutuo é díre&toQ bac oríficíainuícem (neocyus cibus adhuc immutatus ὁ πισητυίοιο
laberetur) nóopponi:uerum inferíusà füperíori remotis abduci oportuit, & ex datíori quo-
queuentrículi fede explantarí, quo mínus fua grauítatecibus uentrículum practerfugeret: fed
tuncprimum quum confectus, & in cremorem exquifité mutatus cíGuentrículi potius excer^
nendí robore, quàm fuo pondere, ín ínteftínapropelleretur. Atque horum ínteftinorum prín
cipíum,uentriculi orificium conftítuit,explantatQ:: quare ctíam " primum inteftínorum,quod : fg.
duodecim digitorum eft longitudine, exortum pleriquenominarunt, Neque profecto íníuría P7 fm
alterum hoc orificium dextram uentrículi fedem occupat, quum haec medio cauce íecorís fed; 1*5
contermina fit, ín quam íecur fuarum uenarum beneficio, ex ínteftínis ipfotg adeóuentriculo
quícquíd facculentüab 1110 cofe&tum eft, arripitac depafcitur . quod co iecur pracftat facilius,
quo partes confctum à uentrículo cremorem primum excipíentes illi uícíníus allocantur.
pe Practerea uentrículi orificía non fitu duntaxatínuícem uaríant, fed inferius quoque fuperiori
Es pis n. arctius eft, quod rudes,non trítas, duras, magnastp moles homo fubinde deuoret, ad quarum
ingreffüm amplam uentrículi uiam effe oportuit. Infràécontrarío,rariüs magnu, durum,non
conuerfum ín fuccum crudum tranfit : quand fanénóadeo anguítu fitínfcríus uentrículi os,
ütfolum cremorem tranfmittere queat. quandoquíde non paucí quamplurima fructuum offa
וז penfe etíam magna, crebró deuorata ínnoxíé excernunt, & Galenusà quodamanulum av
modlilus fe reum quioretenebatur,imprudenter deglutitum, eundemá prompté excrerum narrat. INegr
culaihus. orificij huius amplitudinem fe fenoraffe 6111605 1116 Hifpanus docuit, qui fuperiori anno Cli
níanze cuipíam Bacchidi quadraginta uniones, ex illis quas hicnobiles matronz collo geftát,
unàcum aurea cruce quínque gemmís inftructifTima,& fide pariter qua haec contínebantur,
fuffuratus eft, Illananque quum huicnoctem fe daturam nífi prius numeratís quinquaginta
aurcís negaret, atque ís tandem annuíffet, ipfa à patrício Veneto pattíco fuo, ut comptior or
natiorg,& magís placida effet,clegantiflimum uxoris fuze monile (quod hic non minima do-
tísfoleteffe portio) obtinuit;acid in lecto adhuc collo appenfum,neforte fübduceretur,ferua.
uít.Huicmonili Hifpanus quo meretrículz uíces reponerct, inhians, eamq quàm potuit fala^
ciffime;ut fuauiüis tandem obdormíret,exercuitac poftmodum foluto monili (ingulosunío-
nes,& crucem,ac poftmodü fidem(ne quid fuo furto obftarct)deuorauit. Conftat igitur ín fe
rius
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V; 391
TP rius quoque uentrículí orificium etíamfi faperiori anguítius fit, amplum tamen effe, & inter
ijs, dum grandiora quoque tranfmittere, Caeterüm Galenus & omnes cíus affecloe " glandofam G/ZuWoj c«
carnem ínferiori orificio priuatim tribuunt, hancad eius oríficij conftrictionem auxilíarijac ín. סוס frocul
quibuídam animalibus manife(tiorem effe affirmantes, [ftam fané in canibus primüm,quíilla "^ M
donantur maxima,& quum carnís colorem obtineat, manifeftiore, dcinde ín homíne exami- pear.
nes uelim, Eam fiquídem hanc effe arbitror,qua duodeno ínteftino adnaícíitur,qua portze ue-
nz ^ramusillifubtenditur. Verum hzecnó ín hocut inte(tinum illud, aut inferius uentrículi
Dr orificíi claudat arctecue, procreata eft, fed ut uaía illi inteftíno exporrecta fululciat, ac parcm
jo, uf, cumglandio" iuguli &/ mefenterij,& " humiliorís membranz omentí ufum prac(tet. Deinde
ΙΝ δ, fi quae conftríngendí uís huic elandofo corpori indita effet, ipfum neceffarió orificium au£
»4/-»*. inte(tinum ambiret,& fibrarum natura partíciparet, aut tranfuerfarum mufculi ueficze ccruíi^
císmodo,autobliquarum ueficee & uterí corporis modo, Quinetiam multum abeft;ut inte(ti
num illo glandio orbículatim circunducatur, quum ad ínte(tiní loneitudinem recta duntaxat
linea id adnafcatur. Quanquam nó defin τ qui folis librís edoctí;fuotp arbitratu Nature Opera
fingentes,ola ndofum id corpus mufculum effefcribát,;co inferius uentrículi orificium orbicu-
latim amplecti nugaciter affirmátes, atquc hínc etíam corpusid τούλωρον ianitoremq; appellan
àntwreié. tes,Porro (quod nullos animaduertífle plurimi admíror)' non folumín inferiori uentrículi Ponit
& «i^. orificio fed & in fuperiori fub(tantía uentriculi craffior fpifliordg e(t,ac orificia uclut ín ínterío. wezz»:
ra extuberantiorem ínftar circuli partem exígunt,uentriculi (ubftantiae penítus refpodentem:
qua quidem ínter diffecandum integro adhucuentrículo tactu percipitur;aperto autem ínuer
106 in confpectum uenit, ac manifefte uentrículi ínítium (tomachi'ue finem & duodeni in-
teftini originem commóftrat. Videtur ením tunc ftomachus, 106 inteftínum ex ipfo uentrícu-
lo quodammodo enafcí, 310500 omníno quàmuentrículus ipfe;partes effe, quum tamen exté
riüs nihil taleappareat, PEINE ulla craffior uentrículi portio emíncat. Atque haec craffior uen.
trículí portio in hocpotiflimum facta e(t, utoraipfius robuftioradenfioraiy, quàm reliquum
eíus corpus euadant, ne fortéà tranfeuntíum impetu diuellantur,rumpanturd,& deín forta(-
fis, utquiürora cóftrínguntur huius extubcrantiorís partículae introrfum cóníuentis occafio^
ול ne citiusarctentur 000208 1 Et fané quemadmodum " exterior uentriculi 10 סכ 0168 ας. Σ᾽ ἐπεί f
* uis& plana undique eft,(ic & magis adhuc " interior ipfius concauitas:fi modo duo,qua íam etes.
diximus, tubera círculatím promínentía exceperís. Ventriculus ením ínibí nihil praterrueas
^5 fi.»in quafdáfu (i uehementer conftríctus reperíatur,oftendít, inteftínoru & " ueficae cauítatí reípon
extra fig. d ens,quamuis interim obfufcum & quafi nubeculis intenfe rubentibus ínterftinciu colorem
exprimat,quum tamen exterius omníno pené albícet, Cacterüm utin obeforum inteítínis ita
quoqueínterdum adipem fundo uentriculi intus adnatum, atque hunccopíofum quandog
inuenies, Quod πιοτὸ plerique diffectionisrofeffores ínternam uentrículi fedem cellulis qui
bufdam afperítatibusi abundare fcripferint, uaniffimum putato;ac ipfos rumínantíüaníma-
lium oma(is delufos,idi quum boum pinguía deuorarent exta cflinxiflearbítrator. Quan 75,4,
titas itídem uentrículí uaríaadmodum eft. nam fi ueficaee modo infletur,haudquaquàm רת φμαπρίρας,
beris tantam ciborum uím uínit copiam uno tempore pofleabfumi.INeque in hominezequé
fempereft tureídus fed quum pro fua natura fe habet, cóo(tri&toriad ui utitur,quamlibet ex^
guum multum'uefit quod contínet, totum id undíque complectitur, nullam uacuam fedem
relínquens.acproindepro aflumptorum fe habetratione, ut & multa (rieperpetuó edere co-
gatur homo) affümereamplectig poflit: & rurfus (i modíca offerantur, eaundig; amplexetur
acconcoquat. Huícactioni ipfius congruit fubftantía nimirum membranea,qux commode "idi
elem ufu exigente ampliari dilatariqp queat: rurfus quum opus 6) 601110186 conftringi." Conftat ἐς Ὁ tuse 2
אוה enim uentrículus duabus latis enuibusty tunicis fcuplexibus fibi ínuícem iunctis,períndeac c
66 i7 f, ftomachus,fed nonnihil diffimilibus. C uandoquídem interna uentriculi (imiliter,atq) interna
8/4 ftomachí,neruofamembraneadQ eft,& totíus (tomachi, oris & labrorum,uti (ἀπὸ & inteftíno-
fms. tm interioritunícae conti nua, duritie tamen ab oris ftomachíg tuníca modícé differt. quód
durioresafperíorestp cibos, priufquam ín uentriculü decídant;ore conficíamus:à quibus orís
amplitudo contunderetur & raderctur,nifi dura denfa&g eiufmodi tunica euafifTet, atque idcir
Len? co tunica οτί, € ftomacho, &Cuentrículo communis,;fenfim ad uentrículi fündumaccedens,
b EE mollíor efficitur. Fibrís haec duplicibus íntertexta cft, quo ctíam abinterna ftomachi uaríat.
008 Interior enim tunícee pars uentrículi cauítatem refpícíens, rectís ijfdem plurímís donatur fi
asf.cs. bris, Attrahat nanque uentrículus cibos & potusper ftomachum oportet, huíufmodi fibris
lib.zubi ceu manibus alliciens:quze quum contrahuntur, ftomachum uentriculumQ breuíant;adeó ut
lomachus . : z dA
d inter deglutiendum " larynx defcendente (tomachi initio, furfum confcendat, quód mutuus
ftomachí
»12 figu.b.
"icijs fub»
Jlaxtia,
Jxteriovem
uenzyiculi tue
nicam in fun»
do impen fé n
effe carno-
Jan.
V entriculum
petentes uenc
acarteric.
Lib.6.de 4
וול
492
ANDREAE V.ESALII
BRVXELLENSIS
(tomachi & laryngis (itconnexus,X interior utriufque tunica cotínua cernatur. At fecundum
fibrarumhuíus ínteríoris uentriculi tunícae 5 obliquarum eft;in externatuníca fede,qua
fecundaillam amplectitur, fitum, C'uemadmodum ením cibípotusq attractio,corundem ne
celTarió praecedít retentíonem, íta rectas fibras interíus obliquís INatura coordínauít.D'einde
utrctentíonem, ciborum íam confectorum fucceditexpul(io, ita quoque fecunda exteríor'ue
uentriculi tunica tráfuerfas fibras obliquis exteriores merító nanciícitur, nonullis interím oblí
quis fibris etíam implícíta. Exterior ením tuníca, qux ínteríore craffior & mollior mínustg
compacta eft, tranfuer(is fibris abundat, fecunda ftomachí tunícze refpondens;nifi quód illa
paulo mínus quàm hzeccarnofior fit, & aliquot etia oblíquís intertexítur fibris . Cur ה
triculum, aut hanc exterior ipfiustunicaadeó impenfe carnofam fecundüm uentrículi fundü
humiliorem'ueípfius fedem efTe pleríque fcribant,non fatís affequor. Videntur enim fuis fom
πῆς confifi," fundum uentriculi ínfigniter carneu ftatuere, quum ínterím uentrículusillicneqg. « secidum
carnofior,neq craffior fit,quàm 30 elatíore ipfius fede:imo fi uerüm faterílicet," fuperíoruen P» Ken
trículi pars carnofior eftínferíori fundo'ue : utnunctaceá neuorü fuperioris fedis frequentia
Ig.
כ bi4ss fig.
tunícarü cíus fedis craffitiem infigniter adaueentem, Caoeterüm duabus hísuentrículitunicis ita,
* tertía accedit, inftar operímenti& propugnaculí cuíufdam tunícoe exteríorí círcundata,&C ἃ 8
perítonzco, " quà id fepti partem ftomacho íter przbentem íntegit, pronata. Huícením peri 47 mad.
tonzíportío primum elatiorí uentrículi orificio, deinde uniuerlo ipfius corporiad duodeni t4.
ufque ínteftíni originem obducitur.atqg haecà perítonzo procedens tuníca, omníum quas id :
rcliquis organis exporrigit, facile craffiffima cernítur,ac ut poftea dicturus fum, fuperiori cf; ἃ»
membranze omentí principium przebet. Flzectunica prímum omnes uentrículum petentes ue. Q: Q.5fi
nas;arterías & neruos excipit firmatq. Ac ifte quide uen omnes ἃ fola portz 'uenaorígine ^**
petunt. nullaením uel quantumuis 61115 ἃ * caua uentrículo fübftrata (quanqu
\
fitdogma) uentrículum adit, Arteríae autem uníueríze abillís ortum ducunt
כ
am 10 31 0-6
quaeàmagna 3 ἢβμ.
arteríaín humilioré omentí membrana prímüm digerütur, ac ín íd & íecur & bilís ueficulam, hfgda
& lienem, & in uentrículum ἀσπὶς ipfum deriuátur, Ac' príma quidemuentriculi uenaà por
.c4.12 |]
infertam.
tz uenapríufquam ín duos grandes ipfius truncos difcindatur, príncipium habet, ad inferius bic uoo 4
H . 75 , bor H 0 1 0
uentrículi orificium contermínag ipfi ad pofteríorem eíus fedem loca excurrens." 2100713 00 f^
tem huícuenz coníunx,propago cíus arteríz cenfetur, quaefecundüm portae ductum íecotis
tfi.ca.s lg
D. fig. 154
cauum adit, ' Secunda uena coniugem undecunque habens arteríam totí dimidiae inferíorí verfu ni.
uentrículí parti fubteditur,fuperiori membrana omenti fuffulta,à qua & anterior & pofterior ἃ βαρ
fundi uentrículi dextra fedes furculosmutuatur. pra'fens uena frequenter ortum ducít ex dex-
lib.s p.
| f.casli;
trauenze portaeregíone , quà ín duos grandiores ipfius truncos findítur. " Artería ueróab ἢ: fo. R
illapronafcitur, quam in iecur deríuarí diximus. " 'T ertíauentrículi uena impenfe eracilís eft, «5/2
comíteartería carens, & à uenze portae eraciliori finiftro'ue trunco enata, ín pofteríorem uen
trículifedem (qua dextrum ipfius gibbum inibi promínet) pauca ramulorü ferie difpergitur. βασι,
Quartauenaab codem quo nuper dictatrunco prodiens;teto progreffü arteríam fibí coníu. K.»sfigb
o
m fig. cau
lib.sr.
. / . , . . , n qu 7
gem afcifcit,omniumd uentrículum afcendentíum uenarum, ut & artería arteriarum, facile oficasli:
precipua, atque ín numerofiores ramos diuifa, Procedítením furfum ad medíum pofteríorís gud.
קוא
Íedís uentrículi, ac prímum utrínqueramum fpargítín plures furculos per pofteriorem uentrí
culi fedem diuarícatum, Dehinc furfum ad dextrum fuperiorís uetrículi oríslatus fenfim con
fcendit,illudi coronae modo amplectens,ramulos complures deorfumín uentrículí corpus
digerit, paucos,cofdemd graciles in ftomachi finem, quo ís uentrículo committitur, furfum of
ferens, Ab hacuena dextrum orís uentrículilatus ambiente" propago edítur,fecundümelatío p,4 figu.
rem uentriculi fedem ad ipfius ufque humilius orificium pertingens, ac ín progreffu deorfum. ל
quoque foboles diffundens, Porró * artería pracfentís uenze contunxab ea depromítur, quae qf. capa
per inferiorem omentí membranam in líenem contendit, Quínta uena comíte arteríanon lib. x.
príuata;finiftram uentrículi fundi fedem ambit, & fuperiori membrana omenti fuffulta ramos
r fi.ca.s lib
3 Z. 144
clatiorifua fede in uentrículianteríora pofterioratp emíttít, Huius príncipiu dependet ab am. 5 f. f s.
plioriuenze portze ramo,líenis infimae fedi íinferendo:& ' arteríayuenam eam concomitans,ab «ἢ, κα.
arteríze ramo pululat,lienem hicaccedente. Sexta uentrículi uena,ea demüceflet,quz fola Ana- ?*
tomícís in ore uerfatur,quanquamá liene in fuperius uentrículi orificium perferriomnesaftru
unt, Ego ueró ut uerum fatear,non unícam, fed 'plures,easg non femper parínumeroabillis , ficca sli
quzlíení exporrigutur uenas pronafcí, praeter quintam antéenumerata obferuo, finiftríuen. 5 XYa4
trículilaterís fedem lieni proximam accedentes:inter quas ea folet effe praecipua, quae à maiori 55/88
uenc portzeramo altíorilienis partí ínferto,principium ducereconfüeuítjà qua mínus quàm
raro furculi pilorum modo graciles, quafi ad fuperius uentriculi orificium pertingunt. His ue
nis
V fi.cap.z
lib. 34,
"5fi2.T, V.
X2 fig. ctia
lib. 4. np.
914515 fig.
3 ₪
' in טף811 וטשפ סיכ 0 diffündat propaoincs הט 0106
5 P gines, R2
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 493
nis finitrum uentriculi latus adeuntibus comites perpetuo iunguntur arteríz, Commune
omníum uentriculí uenarum oflicium cft ut & alimentum 1 pfiadferant,S fücculentioris ab iL.
lo confecti cremorís ad iecoris auum non aliter acinteftínorum uenac, deducant. Proprium
ueró earum quas fexto loco enumeraui uenarum, & potíflimüm quintze munus cum alijs dit
fcctionum profefforibus effe (at timídé ínterím) annuam, ut fi quíd in uentrículum lien cru-
Cet,illze eius intuehículum,id& in uentrículum fundant, Czeterüm frequentes uentrículiar.
teriz innatum ípfius calorem recreant, & fucculenti etíam aliquid'exuentrículo fugereuiden
tur, Praeter hasuenas & arterías uentrículo nullum aliud uas implantatur, & fiforté meatuum
bilem deducentium alíquis ín uentrículi fundum pertíncat, íd fané fit quàm raciffimé:& mihi
femel hactenus duntaxat eíus generis meatulus occurrit ín bilíofiffimo homine;quem exlon-
gis pontificijs nauibus fe&íont adhibuimus. Porro nerui uentrículiin hunchabentmodum,
" preccipué exti neruorum cercbrí paris portiones:poftquam * recurrentes diffüderunt ner-
uos, ramulos cordís ínuolucro & pulmonibus communícauere, deorfum ad (tomachum
properant, dextra quidem ad dextrum la tus,finiftraautem adlaeuum, Sim ulatq; uero alíquan
tílper neruícum ftomacho defcenderunt,fibrarum duntaxat interuentu illi commifTi; uterque
eruus bipartító fcínditur, & dexter quídem fuis ramísobliqué ín finiftrum fertur, (iniftcr au-
tem in dextrum, atque itaambo neruí f(tomachum concomiítati feptum tranfuerfum perme
ansnullam ínterím (ut diffectionis rudibus uifum fuit) fepto fobolem offerentes, Vbi autem
quatuor duorum neruorum ramí* elatíusuentriculiorificium contingunt , multiplici propa
ginum ferie íd amplexantur, farculos notatu dieno ínteru ctà deorfum promentes.À fi
: niítro Íexti parís neruo dextram uentrículi orísregionem implícante, "infignís urcunquera
anus fecundum 013701 uentriculi Íedemad ípfius ufqueiínferius orificium deducitur, quí &fi
íus orificium furculís quibuídam
ígi. implícet,nó ramen ínibiabfumiítur,fed in iecoris auum prorepit. Czeterim humiliorem uen
lib. t.
ג fig; ב
ו
5 fig.
cf.
c5 fi. gg.
f* fig. ca. 2
lib. 4. n.
81455 ft.
T,V,
bw: fi.ca.
2 lib. 4. e.
trículí partem "alij duo accedüt nerui,à (exti nerorti
coflarumradíces deorfum deductis principium obti
quz fuperiorímembrana omenti fuffultae; in ventri
dum finiftro uentrículilateri ^ quadam neruorum boles,à neruis pronatae,quí
«cumarterijslienem accedüt.Inter hos tam uarios nc ! quos uentrículus exioit furculos,
nulli profectó tantam INaturz oftendüt prouidentiam;atce füperiori ipfius orificio " inferti.
non.enim duntaxat íd ut noxam à biliofo eius'uc generis humore aliquo índuciam fentiat,
adeó Írequen tibus fcatet neruis, fed ut per illosucluti ríuos & ductus, animalís uis ipfiimpri
mís aifpenfaretur, ac cibí potusq indicentíam uentrículus fentiret, ad fumenda$ cibaría exci-
tarctur, Cum ením totíus corporís partículze, plantarum modo quatuor donentur facultati,
bus nutrítíoni (eruientibus, neque 1115 eorum quae defunt fenfus fit indítus,atque omnes pro^
pemodum à cauzramísnütrimentum allicíant:alíae autem ex caua períecur diftributis propa
ginibus,hzríterum ex ijs quz períecoris portas rütur uenís,& hae rurfus cx ínteftin is & uen,
trículo:quumQadhuc nullaiam fuperfit pars,ex quo uentrículus aliquid affumere poffit, ne.
ceíTüm erat,utforís ingefto cibo repleretur, atquein 11060 plantis differímus, Ha: nanque fi
uim propríz qualítatís atiractrícem,& attractorum retentrí cem;acrurfus fuperfluorum excre
tricem;atque antehas omnesalteratrícem períndeachomo habeant;fenfu tamen corum qua
defuntpríuantur. INequeetíam per os plantasnutriri oportebat, promptuaríum copiofi nu»
trimentifübmifTum habentes terram, cui com plantatee coníuncteeg copía eorum quibus enu-
triri debent nunquam deftituuntur. Verum humana fubflantía, pra-terquàm quod longéà
terra fef ungitur,à qualítate quoque terrea plurimum difcre טפ סג הכ arbitrarío exloco 110.
cum fubinde permutari debuít, adeo utímpoflibilefuerit homini planteerítu cx terra humo-
rem fugere. Oportuit í taque fecundum pro príam eíus naturam, herbis fructibus,fem inibus,
aliorum animalium carnibus hominem alí;cad illo adferri tempore, quo uentriculus fentit
indigentíam.at quum nulla pars ex fe ipfaínnatum fenfum peflideat,ín uentrículum,uti príus
dicebamus, eiufmodi uím à fenfitíuo principio ínffuere oportuit. Echuíus fané gratía" fextí
neruorum cerebri parís praecipue foboles uentriculi os,contermínasQp ipfi partes potífTimüm
implícant& intexunt.atque 1j demum illi nerui funt,quibus obliquum ftomachi du&um con
ferrepríus retuli. Vlollesenim quum fint,& oraciles, fi longauíarecto tramite tenderen tur,
uentriculum cibís recipiendis deftínatum à fe fufpenfum haberent;ab eíus mole perpetuo ten^
fi, Ieui occaione rumperentur , nifi cíufmodi implexibus & tortuo(is ductibus Natura illis
feduló profpexiffet, | Porro uentrículus,utiam ipfius uires ageredíar, octo habet facultates,
acquatuor quidem omnibus uníuerfi corporís partibus;quz nutriütur,communcs ; quatuor
t autem
crebri parís " propaginibus, fccundum
rumarteríarum coniuees,
zeruntur. Ouinetíam inter.
V'enavit uero
zriculi munus
"e rteriayum,
E ו
lisqeatus in
uentriculum.
7 επενιομέξ
γεγμῖ,
AN'eruorum
ucntyicult
ufus,
V entriculito
1095 IUIS.
" 5
Qui uentricu,
lh munijs fub»
Jeruiant. pav»
τες { {1 accum
dentes etd; ita.
illius ad. alias
Partes conta,
elus.
IN ull omene
gba
γίογὶ uentyicit
li fediobduci.
«nte
Ométi fermo
περ nunc mL
zuenduzt.
Omentifrtus,
494 ANDREAE VESALII BRVXBLLENSIS
autem fibi peculíares,quibus uníuerfo corpori uentriculus famulatur. Verüm haec nimium
obiter perpendunt, integros libros hac qua(tíone, An uentriculus fuo quem fecorí conficit
Íucco,aut fanguinefcorlum, anfimulambobus enutríatur,commaculantes. C uandoquidem
beneficio illarum facultatum, quas uentrículus cum relíquís partibus communes adipifcitur,
proprium fibi nutrímentum ex uenís allicit, retinet, claborat, & fi quid füperfluum ipfi fuerit,
àfcabigit, At munijs, quibus totí corpori uentrículus famulatur, quarumqy gratía plerifque
Rex corporís uocítatur, 18 eículenta quídem poculentaty rcctís fibris per ftomachum ex ore
aflumít,mox obliquis fibris affümptum reinct,totum(p tantifperamplectítur, donecid inge-
níta fibi altrice facultate, in fuccum cremoremt colorefubftantiz ἔμπα: fimilem reddat.ac de^
mum quod confecit ínteftinis exhibíturus, inferius orificium füum laxat, tranfuerfisG fibrís
quodamplexabatur deorfum protrudit, Caeterum uím ipfiusalteratrícem;undequaqueeum
círcundantía organa, ac uelut lebetem ingentes foci folent, excalefacientía,non parum adíu-
uant.totam ením fuperiorem eíus fedem uerfus anteriora & dextrum ipfiuslatus,A ín pofte-
riori fua fede dextrum gibbum, iecur complectitur, elatior ueró pars ipfius ad fuperioris fuí
orificij pofteriorem fedem confiftens, & finiltrum eíus latus uniuerfum,fepto ambítur,exce-
pta folum earegione quam lien ad finiftrum uentrículilatus humiliori pofteriority parteoccu
pat. In pofteríorí autem fedeuentriculus inferiorem omenti membranam, & quz ín illam ex^
currunt uafa proximé fübtenfa obtinet. Dein fub hac fcptitranfuerfi pars,& uena caua,&C ma
onze arterix truncus prater dorfum, ipfiusgy mufculos confiftunt. Porró uniuerfz inferiori
uentriculi fediomentum ipfi partim attendítur, partim connafcítur. praeterea & huic fedi
fübomento colum intc(tinum elatíüs,tenuía uero ínteftina demiílis,adtenduntur. Ataltj an-
terioremuentriculí fedem omento íntegí fomníant, quum tamen elatíor omentí membrana
xccta duntaxat línea inferiori ipfius partí fecundümanteríora adnafcatur,nulla ínterím omen
ti parteuentrículianteríori fedi obducta. Vacat taquemagna anteriorís uentriculi fedis regio,
neque iecore, neque fepto cranfüerfo, neque omento, ncque líene obducta, fed omenti uice
aliuduentriculus hic obtinetfubfidiu, ín calefaciendo huíc non abfimile, Przeter peritonaeum
cnim & octoabdomínis mufculos uenaabumbilico íecorí deducitur, qua fcctus nutrímen-
tumaccipít, quas poft partum exanguís inutilísiy eflicitur, Huic uen quà perítonzeo nexa
uentriculo inftcrnitur, in circuitu adeps multus non tamen omnibus cequé copiofus adnafci
tur, quiut& uentrículus fuo in concoquendo munercalacríus laboret;alíquid auxili praebet.
Impenfius enim conducit iecur, lien,& qua pofteriori uentriculi fedi fubtenduntur uenz ac
arteríze,ut & ipfum quoquefeptum indefeffo fuo motu uentrículum mínímenegligit. (uin,
ctíam cordis fepto íncumbentis calor , ad perfcétiorem uentrículi functionem non inutilis
cenfendus eft,
70 CEA Y TEES INST (Boves AR D) ZAR IUE t U^
OMM E N T I delincationem imprimis proponit quartafigura;ac :fecundaseo tertía;
uti inillarum figurarum indice commemoratum el. boc «Arabum interpretibus ej noftre
«tatis chirurgis dicitur ZLirbus, fine appedice:aut cum appendice, ZLirbus adipinus; 'T'irbus;
Clypeus, L^" entris mappa-qg*ut Grecis, Eflos, Epiplex.
Hc petes.
62, 6,2,
20 figuris,
uti qui uen
triculi fitit
narrare»
nus colli-
gere proie
ptum fuit.
i:figuuE,
dcn G,
4152 fiot.
Q» ον ὦ:
mox in dc
füb &, 2.6,
D. ME
b Confer ₪
figura fex»
tz € fcdu
là [pcéta s
figu. € 4:
c Quemad
modi ccc
s fig.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V, 495
quibus uiuentibus thoraxabdomendg aperíebatur;animaduertí:atque;ut (emel dícam;in fano
quodadomentüattínet homíne, ad pubis ufggos íd defcendereraró cóperi, Quin eti quum
idem obferuaffet ín diffe&tionibus obeundis uir diligens IOANNES DRYANDER,
medicínae mathematicesi profeffor, quid de Hippocratis aphorifmo fentírem, in quo ille mu
líeres practer naturam obefas conciperenegat,quía os uteri illis omento com primítur;prolixé
& eruditélíterís à me percunctatus eft;ac proter caetera quz de ramicum diflerentijs fympto^
matibust mecum egít,fibi omentum ad fcortum deuoluí, & inibiramicem (quemab omenti
defcenfu,Cirzeci ἀδιπλοκήλίω appellat)haud poffe fieríarbitrabatur. V erm retractus;ille omen
ti (iniftrorfum furfum?, fundi uteri os omento comprímí, & ad fcortum deuolui poffe omen^
tumnon impedir. Nam fi diflecans humiliorem omentí partem furfum reuolutam leuiter de-
orfum traxerís, cítra aliquam omníno díuulfioné ín omnibus hominibus facile ad pubís 2
d:4 fig. in os inteftinis ipfum obtendí poffe deprehendes,eíusQ finem" ínter pofteríorem ueficze fedem,
ἢ 5 & uterianteríorem leui occafione collíoi, ibídem(Quteri ceruícem (fi omentü prapinguefit)
a p, utcunque comprímere doceberís, dummodo ín mulíere íd ínter ueficam & uterum, utin fua
37 9.6. Íede poneretur ,extenderís. Quanquam eiufmodi com preífum uíx tantum efTe autumem;ut
inercíIumuírilís feminis in uteri fundi^ oríficiu inhiberetnifi penís breuítas hic fimulobeffet,
acproculab uterí fundi oríficio femen redderet, cuius deín ad fundum ingreffum concídens
compreífai ceruicísuterí ante fundi orificium fedes remoraretur, qua fimul obefo compri-
meretur omento, acparum fcelicíter à pene di(tenta, femen fibiadhaerens feruaret. Símiliter
etiam omentum ad fcortum decumbere, ín ramícum fectionibusínterdü anímaduerti, quum
quibus inteftinaín magnam perítonzeíamplitudínem detruderentur, & cum Íemínarijs 5 רוג
uafis ipfa amplectens tuníca prae(cinderetur, portionem omenti qua ín fcortum deciderat;au.
ferri uiderím, INeg iftud folum manu tales affectus curantibus interdum accí dít, uerüm etíam.
inteítíní portítcula ab imprudentibusartificibus amputata, praefentem סוסיה mortem parat.
Praeterea ínlatomi cuiufdam, quem ex cafu ab alto mortuum Patauij difIecuimus ramícíis ui-
| ןב tíium;íd quogluculentiflime oftedit. Huic nang dexter teftís cum femínartjs uafis,quum ἃ τὰ
Exo míce femel curaretur abfectus fuerat & rurfus ín finiftrofatere idem affectus ínuafcra t,quem
ur 50 οι, €x inteftínoru &C omenti ín fcortü defcenfu cotigiffe,diffecando comperi, adeo utis certam mí
esprafcin. hi coniecturam faceret, ad pubis ufqueos,ipfumQ fcortum etíam omentum deuouí poffe, Ii
4r. cerid furfum ín latus finiftrum diffecantibus plerungiretractum obferuetur, Magnum ením
(nollem nanquecum Galeno maximum dicere) inter anímantía hoc homines fortiun tur,ut
guicpotif & inde nonnulli ἀδιπλοκομισαὶ, quafi dicas omenti geftores appellentur. Porró omenti * fi gura
Ws proxímé marfüpíj,aut facculi;aut perae imagini conuenít;acín prímís aucupum peris,qua or^
*/*: bicularum habet orificium;pofteríorí fua parte elatis quàm anteríoríafcendens, Huiufmodi
nanq pera omentí figurze adamuflim cógrueret, fi uno conflaret corío, autexlana texeretur,
acundequag inconíutilís,& unum duntaxat corpus eflet, cuíufmodi profecto eftomentum,
quod fubftantia eft membrana nullis fibris implicita, (implexG, (ed multis abundans uenís,ar
terijsneruis, € aliqua fui regione glandofum fibí ínnatum habens corpus, & multum quog
adipem. Vndeueró hzecomníaortum ducan t,íntelliges promptifime,(i talem peram qualem
anteapropofluí,animo cócceperís.ín qua unam partem anteríorem fü períoremá, alteram po»
4 ΠΡΡΕ (teriorem inferíoremdappelles. Ad eum nanque modum unam omentipartem " fuperíorem
E. anteríorem'ue membranam, & alteram rurfus ' inferiorem feu pofteríorem dicimus. etiam fi
8. ooo. omentumre uera duntaxat "uníca(atg id potífTimü ín canibus)(it membrana , anteriori pars
Qualis t pofterioriutín dícta nuper pera; incumbat, & cótínua (it, & omentum quoque facculi modo
"- f&- ciuitatem quze repleri poflet, conftítuat. Inferiorísítacg membranae omentí origoà perítonco
d $?' pendetea fede qua prímümfübfepto magnaartería defcendít,ac primüm uenam cauam ibide
f. contíngit. Perítonacum ením quà à uertebrarum ligamentís príncipium ducit,acutrinque tan
זז 5447 quamauertebrarum corporibus abícedít;membranulas magnzarteríe & uenze caus offert,
E quibus illa: dorfo affirmatur. Ab hís membranis iuxta eam fepti" partem, quae undecimze tho
Tumpot[- racis uertebrae corpus refpicit , aliae propagines membraneaze exurgunt, omento originem
imum pe. praebentes;illudq dorfo hic alligantes. Inferior haec omentímembrana dextrorfüm ad eco.
a WR ríscauum undeportz uena prodit, perfertur:acíecorís portíonialiasalij alíquado adnafcitur,
μάγια ον, ut alícui fepti tranfuerfi fedifpurijs coftís hic obductz.acid rarius accidit,nequeex eiufdem
wm p. coftze idfemper fitregionc.Prafens omentímembrana à 160015 cauo ad dextrum uentriculila
p tus,cuí etiam connaícitur,procediít,& ad duodeniinteftíni exortum, cuí propemodum adieíu
ilum quy num ufqueinteftinum etíam fübnafcitur,hínc" orbículatím fem peradinfimam uentrículi par
iinodocr. tem cofcendit:quam fimulatque atti Git, acex dextro uentriculi latere uerfüs anteríorarepit,ea
umferibit, DE omenti
Omen fy
gura.
Onmtenti [ub
Jlantie byeuis
enUETAEO,
Ontenti oytus
ac dein nexuse
Oenticum
«olo nexus.
imblicantes.
Δ 6.4, Ad
min.diffzcf.
496 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
omenti pars quam fuperiorem ipfius membran dicimus;à uentrículo exoritur; "T'ertiaenim
uentrículi tuníca à perítonaeo pronata,fecundü m totíus uentrículi latitudinem" rectalínea,Sc
ut Ariftoteles dícebat,futurze modo ex humili fede uentrículí uerfus anteríora fuperiore ornen
timembraná ex fededucit, Superior haec membrana ex dextrís ueríus finiftra fecundüm uen.
trículí fandum procedens, cauz lienis fedi recta línea» implantatur,quo etíam inferioris omen
ti membranz finiftra pars protendít, ambaeQp fuperior uídelicet & inferíor membran lienís
cauo fimul commiffze innafcuntur. íta fané;ut cómemoratus iam omenti ductus, orbícularem
cfliciat circulum à dor(i medío ad iecoris portas,& hínc fecundüm uentrículi fundum adlienís
cauum,& indead dorfi medium procedentem. Totum igitur fcmícirculum inferiorem ἃ Πςίβ
cauo per dorfum ad uentriculi ufque dextrum latus pertinentem inferiori omenti membranze
attribuimus.fuperioriueró membrana (quam cum multís Anatomícis folüm nouiffe uidetur
Ariftoteles ) eam círculí partem afcríbimus, que à uentriculi dextro latere per ipfiusfundum
ad cauam lienís fedem ducitur. Porro inferior membrana totí pofteriorí uentrículi fedi? fub.
tenía, declíuís,ac uerfus anteriora fertur, atquead humilimam uentriculi fedem fecundum cor-
porislatitudinem omentí membranam füperíorem contingit. hincambz mutuó fibi incum.
bentes, deorfum fuper ínteftína fübG perítonzco ducuntur, δι fiinhoc fuper ínteftína ductu
membranae non implicentur, caantcríorí parte acinlateribus obtegüt, & ad pubis ufqueos
humiliori fuo extremo pertíngunt. Si uerb ínteftinorum fedem duntaxat operiant, quee fupra
umbilicum confiftitatque quod frequenter euenítin fini(lrum latus có tracta íaceant, illac fefe
uifüi offerunt teuolutz admodum, & uelut ín fpiras collecte. IMembranae he nullís nexibus
inteftínis connafcuntur, przeter inferíorem membranam, que ín homí nibus colo ínteftino
pertinaciffimé continuatur per totam eíus inte(tíni fedem, quae Ííccundüm uentriculi fundum
prorepit.INequeid fegniter in homine obferuandum uenít,quum inferior omenti membrana
mefenteríjloco ipficolo inteftino fit,qua id uentriculo exporrigitur. Colum ením toto ilio du
ctunullam exigit mefentertj partem,fecus multo quàm ín canibus & fimijs, quibusomentum
uix colo connalcitur,atqueutipríus relatum eft habet. Inhomiíneueró inferíor omentí mem
branamefenterij uicem gerít: imó fi omnem fidem libris (uti profedió ín diffe&tione decet) de
rogans,accuraté fingula examinaucrís, membranz ínferioris omentí portíonem inteftinís ex^
porrectam quodammodo ex tertía coli ínte(tini tunica pronafei fateberis. Atqiid eo teexpen
dereuclím diligentius, quo id minus à Galeno;qui fimijs nimium tribuit, aniímaduerfum eftz
«αἱ ἀπὲ Herophilo & Aríftoteli id uidetur fuiffe perfpectiflimum, quí omentí partem colon
dorfo colligantem,omenti loco non habuere,fed eam tantum partem quae à uentriculi fundo
& colo ínteitino enafcítur,inteftínisqg obducitur. Quanquam fatíus fore arbitror, fieam quo^
que omentí parté quxeuentrículo fubtenditur,colum( contínet,omento attribuamus,quum
eaomentíreliquzeportioni cótinuetur, SC eofdem ufus cum inferiori canum ometi membrana
füppeditet: quamuis ínterím exabundanti hominís colo mefenterij uíce fit, Caeterüm ad hace,
fuperior omenti membrana in homíne inferiori membranze ad colí regíonem connata reperi
tur,quà 10 uentrículo exporrigitur. 3000 ut quifpiam nonnullis nexibus fuperiorem omentá
membranam colo quoque ínte(tino fccundümentrículi fundum connecti haud abfurde di
cere poffit. Quod autem Galenus omentum modicis, & ijfdem laxís nexibus,ídq ad dextrum
duntaxat latus colo ínteftino committi prodiderit, ín caufa fuerefimíz mediam ínter canes &
homines naturam fortitze. Omentum nanque canibus nulla ex parte colo alícut'ue alteri ínte^
ftino adnafcítur. Simijsautem medio fe habet modo,lícet illaàdhucad canís conftructionem
V encontitl! potius quàm homínisaccedát, Venz omento implicitze folíus uenz porte funt foboles.nuL
lananqueà caua inomentum,uel ubí íd principium fub uentrículo ducit (& fi aliter Gialenus
fenferit)pertinet. Venas enim inferiori membranze omenti difpen(atas,fi ad amuffim fingulas
examínauerís, ab co port" trunco difperei inuenícs, cuíus praecipua portio ín lienem exhau-
rítur,quemt doctrinae ftudio graciliorem& finiftr portzc truncum fupràuocaui. Prímüm
ítaqpomentum portae caudicemex iecore proficifcentem excípit,fibi iam commemorandas in
ipfo ductu propagínesaffumens.Ac inferior quídem omentí membrana" tres uenarum radi,
cesadmittitex humiliori fede efus portae truncí,qui ad lenem fertur, depromptas. Vna nota
tu fatis dionze magnitudinis ín dextram potiffimum eius membranze partem multíplici ferie
difpercitur, quibufdam furculisin colon quoque pertínges. Secundaíam commemorata am
plíoraliquantulum poftoriginem ín duos mutuó multum abícedétes ramos díducitur, ἃ χυΐ,
bus poftmodum ín mediam ínferíoris membranae omenti fedem, uerfus finiftrum tamen ma-
Sis,frequentes admodum foboles diffunduntur, qua homini in colum inte(tini ca" ferie per-
tincnt,qua uenas mefenterío íntertextas alijs inte(tinís deríuari nouimus, ac proinde etiam fre
quentior
017 figi f
hf. |
p fecundim y
R,T,S. » fi, |
* ntuere t^.
tabo fig. ἢ
q Vt centes
recftingfi.|
r6, 8f. 3p
ad Q;
+
₪
niftyum da:
x 10, ας
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER' V, 497
| quentior multo ramorum feríesín hac membranze parte colum dorfo alligante uifitur, quàm
| inreliqua eíusparte,quae à colo deorfum ducta, 1000011315 כ 0 Deinde etiam radices
| ha homínis omento infigniores obtíngunt, quàm canís , quód 1111 nullà uenulaomentum
accedens colo committatur . 'T'ertía rádix , non femper apparens , ín finiftram humilioris
| " membranze partem aliquoufc,perindeac ín ipfum colum quoque, deducitur. Porro fuperior
o ἊΣ 0 omentimembranauenas mutuaturà duabus ad inferiorem uentrículi 1000002 ín ipfà membra
|gi.R,s, dcin na exporrectis. Ab hís enim innumera foboles deorfum ín eam otnenti membranam excur.
|45 runt,non quídem recto prorfus tramite;fed obliquo quodammodo & errabundo, utí retium
8 0059 finiculos implicari cernímus.Ae proínde etiam omentu Girzecis γαγγαμὼν 8 ox ylis;ut & nulo
| "1 rete& reticulum dicitur. Quanquam forté non à uarío uaforum ductu, omentum ita fucrit
Es appellatum,fed quodab ijs quibus cómittitur partibus" liberatum, & deinde díftentum, rete
|1n3, 5, 4. pifcatorium uniaccommodatum baculo xcferat. " Arterízc omentiab illis pen dét,quz uentri.
| וו w^ culo,lieni;iecori,& bílisue(iculz diftribuuntur. has nanqueomnes non fecus acuenas ometi-
D. ל tum tuto deducit,acab ills farum peculíarit הוה הסט coniuges adeo numerofas adi pilcitur,ut
espazli.; quàm pauciffimi uenarü furculi,cítra arteríae cófortium;ipfum perreptent.Item praeter come
πὶ, ας feré moratas modoarterías, inferior ometí membrana )טסטףו31 erandíore in ínte(tina perrecia
| bas m deducitarteríam, Sic " neruis quoqueillis omentum intertexitur, qui à fexti paris cercbri net
ris, uorum portionibus fecundum coftarum radices exporrectis ecori;lieni & uentrículo í mplan.
| 6 4 4:0. tantur. Caeterum adeps quo omentum abundat, inobefis przpínguibusihominibus plu.
ES rimus, ín macílentís modicus, in extreme ficcatís & maraímo mortuís, etíam alíquis reperi»
4 σ᾽ are, tris 07 perpetuo uenís & arteríjs omentiattenfus,ad uaforum quidem latera duntaxat medío
:ות cris eft, (uperius ueró ac inferius quoque; quibus multus accídittadcó ut illis etia uafa alio quíti
Ji citám. ovacilia pinguedine prorfus occultentur, At ín ' inrermedijs uaforum fpacijs,nullusadepsat
| E leruatur;utnec ín alrjs membranis quibus adeps innaící confueuir.unde ctiam promptíus col
του ἡ 6 ligitur, huncab exudanteéuenís fanguine & membranarü frígoreincraffato, mutantíst cor.
| οἷς porís(membranznimírum)colorem mutuanteprogigni. טע adipem qui ambabus omen
pose τί membranis communis eftinferior ipfius membranapofteriorí uentrículi fedi fub(trata, pri.
f 4fi.^. uatim elandofum quoddam corpus impeníe magnum exigit: quod quía in canibus rubet,
84/2. fimplicisq; carnís fpeciem quodámodo exprímit, Ciraecís ἀαλλίκρεας & ל appellatur. In
homiíneautem hoccorpus magis album quàm rubrum cernítur, uenze porta, arteríarum &
neruorum ramis ínibí attenfum, utillorum díuaricatio ínferíori membrana omentí duntaxat
JR fuffulta,reddatur fecuríor,utG uentrículo etíam ínftar fubfterniculi ac puluínaris fubijcíatur,
j ij, Huiufmodiplané" corpus fübftantíaG eft, quz duodeno intcftíno fubtenditur,quaphacte-
nus falfo uentriculi humilíus orificium (ne quid ínconcoctum efflueret) occluderc credita eft,
Atqueís profectó praecípuus maximusq omentiufus míhícenfetur, ut (ecuré ramos porta ín
lienem, uentrículum & duodenumínteftinum, ac 6011 non infimam partem exporrectos fu.
fulcíatacip(i ímplexos deducat, neque ueró hos duntaxat, uerüm etíam utarterías quoque &c
neruos illis quas modó dicebam partibus inferendos fuftentet ac tueatur, & demum ufui po^
tiffimumrefpondeat,ín utero quidem" fecundarum, in capitis autem amplitudine" tenuís qua
kcifpiams cerebrum ínuoluitur membranae. Deinde quo d haudquaquam minimum eft, omentum dot
plchrés fi fo uentrículum colligat, & rurfus iecur lienemqQ uentrículo unà cum uaforum neruorumq ín^
|. &*li7- teruentu connectítzutíam taceam quantum hominí firmando colo officium feparatím fubmi-
míni(tret.exaccidenteueró uclut quoddam inteftínorum inuolucrum tegumeétumQcfficitur,
ipforum calorem inftar penícillí cuiufdam fouens ac contínens.Hís fanéu(ibus omenti fabríca
reípondet, membraneum nanque eft,ut fortíus uenas;arterías,neruosiy ipfi implexos collioct,
רת 611056 inteftinorum calorem reflectat, ac prompté cum ínteftínis (ubfidereextenditg queat.
"l'enueautem,& potiffimum qua inteftinís ínnítitur,ne pondere grauet, Vnde etíà Bruxellen
finoftro idiomatepluma: nomen meretur. Quód ueró omentum fanguíne& fpiritu frequen
tibus illis uenis arterijsQ afTeruato, ínteftínorum & uentrículí qua parte ipfi attenditur, fouen-
do caloríaccommodum (it,etíam (i non dícatur, manifeftum efTe arbitrot , Caeterüm num a-
deps ínfita ac peculíari natura calefaciédo profitan tantum penicilli carnís'ueaut membrana
potíusrítu iuuet , nonzquéab omnibus concedítur,alijs quidem frígidum adipem,alijs ucró
calidum pronuncíantibus.
DE INTESTINIS 0442 יש
Tuteslinorum imaginem potiffimum [exta figura co" feptima כ 0707 פס nona expriünere co
nati fumus. quatiquam buc ctiam Lfückat tertíafigura, fimul cuim decima q3* duodecima,
i. 37 א
ifi.;oP.K.
Onentiag,
ξεγίας
ANlerui onéti.
C deos.
Gandulofum
0161 corpuss
Omen ufus,
Omenti faba
ca fuis ufi»
Dus rofbódere,
AS.
Que lic inte,
Jemorusrnomi
πε comp/'ecfan
zur.
ἢ quid 7
fé corpus, f fed
pluralitatis
"evo iua-
לסו
מ
οὐ cau,
7
ב
norit lyflor:e
enuneratio.
flinorum
e
20
cilis ducfus feu
772
G'racilisinte
0 ia di^
0
Primum.
ANDREAE VESALII BRVXELLENS
NTESTINORVM conftructionem ipforum officio δέ ufui couenire
tum demum opportune narrabo, fimulatg; eorum fitum, form, fub(tan,
18
quidaliudad eorum fabrica enarratione reliquum erít explicuero. Intefti
norum ígitur, quae Graecís s/z4« dicitur nomína, no omnia ín pracfenti
complectimur uífcera,uel quze coftas fuccíngéte membrana & peritonzo
Ξ amplectuntur" organa: autetíam uel ftomachum & uentriculum, ijs quae
nuncínteftínauocabuntur, non afcribam, Quandoquídem^ ductumab inferiori orificio uen
triculíad podícem ufque pertinentem , quí ulnas 15311685 utplurimum quatuordecim & dimi
iacu; diam longitudine aequat,peculíaríter ΤΕΣ nomine comprehendam, (τα etfi con
tínuum idemQ fintcorpus,quum tamen ín uaríos & multiplices & figura differétes anfractus
fpirasq círcunducantur,neque omní ex parteeandem fitus - fübftántíse; & forma naturam for
tíantur;ac deníquealíaalij homínís parti contigua efficiantur, neg praecipuus omníum eorum
ufus par uideatur effe;ac ἢ plura inteftína effent, diffe tionu peritis haecenumeratur, prímum
in" crafIiora&' eracilioraipa diuídentibus,atq exhís rurfus fingulis ternaríü numeri, ut fex
;. fint uníuer(a cóftituentibus, ad eum quafi modum, quo ídem «δείπυπιόῃ perpetuó íter plura
uarías ob caufas nomína fortírí coftat. C) uemadmodu Lutetiz à diuilacobi porta ad cam ufq
quae Martini dicitur, íter,ctià (i rectum fit, neg peruaríos giros procedat, nihilominus tamen
fexies(firectememíni) nomen euaríat.Pri imüma díuo ἘΣ áparuo ponte,moxà tem
plo Víreinis,& nó multo poftab cíus ponte,indeab cenopolio quodam, & poftremtiabzde
ה appellationem mutuans. [dem multo magis in luminibus nó regíjs,& quae permul,
tosgíros proceduntuijs fieri cernímus.Czeterum utcung ínteftina ínter 6 uarient,omnía ta
men ínter uentriculum ;&qua excrementa egerímus fedem collocantur, forma teretí donata,
fed n6 omníex partezequé capaci & orbículata. Subftantíam habét membraneam, uerbm un
díque non paríter autcraífam, auttenuem: deinde duas peculiares tunicas orbícularibus, &€
alícubietiam rectís fibris íntertextas fortiuntur,tertià ad has tunicam à peritonaco obtínentia,
Venarum przeterca;X arteríaru,& neruorum furculos fufcipiunt,fed nonubique fimiliter nu
merofos,quemadmodü nunc perfequienitar;ab ipfo inteftinorü exortu fumpto ínítío, Ex hu
; miliorí orificio uetriculi,quod in elatiorí fua fede & dextro ipfius laterí proxima cofittir,' prin
cipium inteftínori exoritus;jilli ue orificio contínuatur, quod fimulatg éuentrículo סכ αίτ, πὶ
0 füb fede uentrículi pofteríore fecundum dorfi dextrüt latus rectà deorfum
* proficífcitur,ín nullos omnino anfractus reuolutum. Cut prímü ueróad inferíoré ufq uer,
trículifedem inteftinü iftud fic occultatirrectady defcedens" pertingit, fub colo inteftino(quod
paulo pofthác' porrígiaudies)latitans,ftatim ex dextra fedei in finiftru retorquetut; acuelut ex
alto furfum antrorfum'ueaffuroes, in frequétes innumerostpgiros & anfractus reuoluitur,ac '
nullis omníno ínteftínis obtectu, fedem uniuerfam quacfüb uentrículo ad pubis ufq; offa, & ad
iliautrings habetur,occupat,ea demum excepta, qua huícinteftiíno colum inftar orbis ad late-
ra 'círcumducí;poftea dica Horum fanéanfractuu feureuolutíonü nullus omníno neq nume
rus,neq ídem penítus ordo habetur, neg ille magis dextrà quam fi finiftra uentrís fede implent,
prater quàm quod ad dextri ilium m ile;ubi fcdemlongé maiorem fupra ilium os ad pubem
ufq opplent ín Gniftro latere, coli íntetini" anfractu quopiam eam fedem (ibi priuatim uendi,
cante, Vireung ueró multiplices, uartjq huíus ínteftini confpiciantur anfractus, perpetuo ta
men" édirecto medic fedis dextri ilij formam, ipfiusQ amplitudinem, & pleraqalia (uti poft
fubiunga)cuaríat,eandemq craffitiem amplitudinem ab orificío uentrículi inferiori ad hanc
ufque (edem obfer uat;nifi aliquádo huius inteftini "pars fub uentrículi fundo ad dorfum pro-
ximéaflirmata, inter diffecandum capacior,ampliorg reliquo inteftíni ductu (quemadmodü
fubinde fit) occurrat.atque huíufmodi eracilis inteftini ductus uifitur, quod ter nomen,acfi
tría effent inteftina;uariat. Prímum quídem conftituitur tota ca inteftini pars, quae uentrículo
᾿ fub(trata, ab inferiori ipfiusorificio rectà quodammodo eoufg defcendit, ubi inteftínü ín an.
actus orbesq primum cóuoluí incipit. acdehuíus ínteftínínomíneanilesadmodum conten
tionesapud illosreperíes, quí partís refectioneneglecta,futiliter deuocealtercantur, Sunt qui
toram hanc partem quae duodenum digitoru longitudinem i ín uiro utplurimum zequat, non
inteftínum,fed ἐκῴυσιν &Cexortum feu proceffum, ,feuuteorum uertunt nonnulli appendicem
uocandum cótendant. Alij etíam fi ipfius principium éuentrículo nafcatur, ínteftínum tamen
efTe, ipfiustp orificium ἔκφυσιν reliquum uero ipfius ductum, ínteftinü uocaríaffirmant;inte.
gros commentarios nugaci difceptatione implentes, parteinterím quam ín controuerfiam uo
cant,prorfus ignorata. V ocetur ítag; nobis uulgato nomínetanqua fuccinctíorí, duodenum,
aut
4 Huius ey.
libri figu,
ris pu ob,
Wa.
b 7 fig. Tab,
Hitd8 ft a,
€ 8 fig.
47 fig.
6
6 4.
[17
4
4471
gure M,
0 Effet אוו
ta Let K7
figure.
Pzfigu.«b
IadK.
47 fig K-
2.8}: א
committi-
tur M.
7f.abL
ad M,
5fi.cin d,
Pete harit
o[lrucito-
iéex 9 fi.
7.8. M.
»y17 fia.
s fef
tur in L,
nbiens. i.
Vide iute
hori ne-
umad me
iterit 10
.3 4» aut
nul 4. fi
gure r.
1. ca.s li.
3.12 fi. R.
in fi.cap.
12 lib.sf.
i cap.iz
lib.sa.
Vt cerne
eft n1»
12 fig.
fi.ca. x li.
IT
"iuf. fi. n.
: figu. c.
1a fi. DT
. ius beneficio inteftinum id dorfo colligatur. Ietunum uero ac ileum tertíam tunicam à me:
- b 5 2 ב d
: fenterío,quod ea dorfo firmat , accípiunt . δίς duodenum quoque & iciuni ínitium " ue» Graci,
/ P LM 0 2 3 Ἷ E 22 ;
; nam" arteríam'que habent peculiares , fecundum ipforum longitudinem re&à deorfum du. or v
DE HVYMANI CORPORIS TABRICA LIBBR Vi 4o9
autínte(tínumlonottudinem duodecim dicitorum zequans , fiquídem id Girzecis , & impri
mis Herophilo σϊωσεκασίαιωτυλον appellabatur.Secundum ínteftínum "illic in cipit, ubiíam com Seed,
memoratu ín anfractus gyrosueprímiu conuoluítur:& νκοίω feu teíunum appellat , quód inter
di(Iecandum relíquis ínte(tinís inanius & magís uacut reperiatur, Huius nomen alíj explicare
conantes,tanquam níhil unquam ín Íe contíneat, acper ipfum à ueniriculo confectus cremor
nunquam tranfeat,aut momento tantüm ín co hacreret,fcribereuidentur. Tertium i nteftinum T err.
ileon, feu uoluulus Latinis τις δί γα εἰς ἴλευ, ἃ frequentibus fortaflis quibus ínuoluíitaran
fractibus dicitur: acetíamloco ín quo ad abdominis latera continetur ;nomen índidit.' Hoc 7^ SA
in craffi inteftíni príncípium definit.ubi ueró príncipium fuum obtincat,nó fatís mihí conftat, iz i; ὩΣ
Equidem ignoro quantam gracilís inteflini portionem íeíuni nominc, orauíter denominibus «ceyZzu.
litigantes, comprehendi uclint:negj fane" à ieíuníínteftini initio, ad ilei uíg fincm manifeftum
aliquod indicium obferuo,quo feiuni finemacilet initium internofcere queam. Vbi ením duo-
denum ínteftínum ín ieíunum finire, ietunu mà ínteftínum ín cipere credimus, copiofiores ue;
nzacarteríe,quàm propterileiad craffiora inteftína termínum, uifuntur:uetüm medía medio
fefe habentmodo. Deíndeieíuni initium rubicundius e(t,lei finis magiísalbicans , Ad hzec,in-
ter (ccandum íeíuni ínitium forté magis inane iei tezmíno offendítur;ac ín mcdio ductu, ut( &
anteadixi,omnía funt media. C uapropter quís icíuni habendus fit finis , aut quodilei prínct^
pium, non ftatuo:íd intrepide affirmans;nihil minus fetunum ab ileo quàm ínanitione;ut coete
τί difle&tionis profflores obferuaríafferunt,dirimi poffe , nequeprofectó mínus duodenum;
quamid quod ieiunum uocant, ínanereperítur:& maíorcs(ut dicam poftea)ob caufas, Ac ta. GC'raciliinies
les gracilis inteflíni ter nomen emutantís,ductus fitusi func. Formaautem undecunque con JHnifoymes
(tat (imilijadamuffim uidelícet tereti,& omni ex partez quéampla,nifi ín terdum(ut prius quo
queíinnuebam)quà dorfo proxímé committíturíeiinum'que incipit , acad infertionem" uafis
bilem ad inteftína deferentís , amplius obferuetur, Subftantía quoque toti ínteftino eracilí S222:5;:,,
cadem eft,membrancea (cilicet, modicequeadmodum carnea . Conftat enim" tünícis duabus,
quarum ínterna durior membraneaG e(t;uerüm ínteríori uentrículi tuníca mollior:externa τον
nuíior,magisQg carnca:utraq; tam&,tam exterior inquam quàm interior tenuis eft,& tranfucrfis
orbícularibus'ue fibris tantum íntertexitur:nífi foztaflis externa,idt potiffimüm ad ilei in crat
fiora inteftina" terminum,rectas quoquealíquot nancifcatur fibras,qug tame fu ntquàm pau;
cílfimze. Duodeni inteftini pars elatíor, utpote quae uentrículo uícínior eft.tunicas fuas craffio
res obtínet,cum uentriculi* tunicis aliquíd fibi commune adhuc uendicaites, " Tertia practer
duas peculíarestunícaà perítonaeí membranis uafasd inteftína fecuré deferentibus originem
ducit. Ha namqueuná cum uafis ad" cauam inteftínorum fedem pertíngentes dilatantur,
tertíoqueínuolucro inteftina induunt. Caua autem inteftínorum pars Anatomicís doctrinas Cau i;
gratíanuncupatur, quam uafa prímüm attineunt, feu quee ínteftina refpicit; eibba uero huíc zeru;
[o] jf /. }
contraría, Acduodeno quídeminteftino tertíam tunicam ea omenti pars exporríoit, cu- dedu. oni
E A 1161117.
FB reiunitg,
ctas,multosqpfurculos in progreffa illis diffundentes , Ac uena quídemà porta uena príu(2 "^ "ere
quam mefenterio inferatur,príncipium obtínet:arteríaautem ab ea qu íecorí offertur . 16
numacileum frequentes uenas arterías que fuas nancífcuntur ab 11115 quz mefenterío à portae
uena, & ab arteríae radice fupra renum arteríasà magna originem ducente expoftloütur. pau-
cienímramí ín eraciliora inteftina ab arteria propagine diffunduntur, quaà magna artería
poftfemínaliumarteriarum ortum originem fumit.INeq etíam uafa, quemadmodum in duo»
deno,fecundum ieiuni & ileilongitudinem fub ipis deducutur,fed" uclutex mefenterij cetro
exalto furfum tendunt;recta&antrorfum in ínteftina pertíneunt,ín quae numerofa fobolear-
borís radicum modo,in cauam przecipue ipforum partem implantantur , ofculis fuis ín inter-
nam ínteftínorum fedem híantía.lleum & íeíunum' neruos quog exigunt deríuatos Àramís Vez
fextineruorücerebri parís,qui coftaru radicibus exporríguntur. duc enímab illis propagines
utríng (ingulzead mefenteríu,& dehincad inteftina frequeti utcüg; fobolediffcindunt.D'uo,
denuü uero" neruos fi quos haber,ab illis exiit, qui inferiusuetriculi oríficiu,& dextra fundi fe-
demadeunt.Deín duodenüpríuatím id fibi uendicat,quód' meatus bile flaua ad ínteftína defe
rens,illiimplantetur.[dem ínteftinum in hominibus , & adhuc magísin canibus " elandofüm uefinorim
illud corpus,cuíusantea uentrículum defcribendo meminí,peculíariter fubftratü pofTidet, ad 2^"
fuffülciéda uafa eiinteftino propría;ac quarüdà corporis elandulari modo amplitudine efus
lento humoreirrigandà.Q'uancg nó duodenufolüm,fed etreliqua ínteftina omníalento quo;
t 4 dam
Crafsorum in
tefhinorum b
Craft ntefli»
500 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
dam & lubríco humore interna (cde imbuantur,atque ut Rhazes non inepte dícebat,fictilium
uaforum more ínuítrentur ínftanneaturue . At quum huiufmodi pleraquecraffis etíam inte:
ftovis. finis (int communiíajilla quoquerecenfenda nuncueníunt. Ileum ínteftínum fub dextrirenis
rceioneà quodam craffo inteftíno multís modis ipfo gracili inteftino am plíori" excipitur,non
quidemac ἢ quis diceret exacte in craffi eíus inte(tíni initium , fed in ipfius propter initium la.
tus (initrum, Hocenim craffiorís inte(tíni ínitium inftar elobi cuiufdam pramagní extube;
ratjin finiftro fuo latere duo obtinens orificía," unum quídem ileo ínteftino contínuum,&c
Cecun mie, magis ab ínítío diftans: ἢ alterum uero humilíus,& ipfi initio סכ σαί, Huiccontínuum
שק e(t in homínibus ínteftinum , quod τυφλὸν, feu ceccum ueteribus diffectionum profeflori.
"5: busuocatum effecertiffimonoui.non ignarus ínterím,quid hodiepleríque de caeco inteftino
comment&tur:decepti profecto, quod inter crafTiora inteftinaid à Galeno alicubi recenfeatur,
neg aliter quàm amplus quifpiam faccus;ac uclutí alter quídam effet uentrí culus,ab ipfo 69006
risp quiillum fubfequuti fant Anatomicis defcribatur.quum tamen ín homíne? íd quod cz.
cum appellandum duco, cxterís omnibus ínteftinis fit breuius,atque arctiffimaomnium inte
ftinorum parte multo anguftius ftrí&tiusqy , & craffiorilumbríco in orbes conuoluto potíüs
quàm inteftíno fimileradeó ut caecum uix inte(tinorum appendicis loco;ac proinde mínus lon
δίῃ crafforum inteftinorum numero habendum effe uideatur, Atquehínc fit, ut E fculapíj
noftri, fcilicet quando hanc gracilem portiunculam ín homíne caeci inteítíníloco me common
ftrare uident, Galenidefcriptione nobis obftrepere;acalij quidem ex faccofis illis czcisqs Rabi
nís contendant, amplum illud coli inte(tiniínitium faccum, aututípfi loquuntur, orbum &
monoculumeffe;alij uero afferant, cecum ínteftinum ob fecádí imperitiam ànobis míníméob-
feruarí, INeqgueró ín cathedra hzc boaffe contenti funt,quum non defint quíde caeco intefti,
no paradoxa confcribere,ínteerosq libros,ut de duodeno inteftíno,commaculátes,maenum
operzprecium fefeciffe elorietur,fi nó unum cum ucteribus Grzcís ín caeco orificium eíle,fed
duo fibiproxíma effe ín meditradferant. Quae ἢ uíderínt;aut imaginati recte fuerínt,ea demum
funt" quain coli initio extuberátiori uifuntur,acunti quidem forame ileí inteftini termínus eft,
alterum ueró eíus quod caecum effe dico initium. INcg eft profcció cur mínus credamus, gra-
cilem illam ínteftini portiunculam mefenterío no annexam,fed fibijpfi in orbes couolutam, &
fibrarum beneficio harrentem, in homine caecum effe ínteftinum: quantumuis cam amplírudi^
nem ufum Galenus ipfi tribuat, que huic minimé adefTe uifuntur,fuas potíus caudatas fimías
hacappendice deítítutas, quàm homínes defcribens: quos tamen ueteres illlageredientes, ap^
pendícem hunc inteftiní caeci nomíne procul dubío donabant , Deinde Galeni defcriptio cani
fortaffisaccommodari hic poffet,cuicaecumínteftínum multo quàm homini cótígít amplius,
nequeín íllo,utin homíne,ínane propemodum reperitur . Quin etíam ueras glires & Íciuros
cocum hoc ínteftínum adeó amplum nactos fcímus , uramplítudini ipforum uentrículí facilé
refpondeat , £ecibusg turgíduin fectione obferuetur:atqj hínc conftat eracilem huncappen-
dicem ín homíne caecum elfe, quum uidelicet ductuac fitu & forma pariter(licetnó amplítu di
ne) illori anímalíü cceco ínteftíno his congruat;unumqg (unde etíá cecum prímó dicti eft)nan
cífcatur orífici. [nfuper fummus profecto Nature admírator Galenus,fi hominis inteftina un
quá ita ut cani intuitus fuiffet, huncappendice; & extuberas illud ín hominecoli ínitium , ileig
ככ וט unítate,& coli forma long? fecus defcripfiffer. quippe fi aliud homo caeci nácifceret,
eum appendícé míniméprzeterijffet Galenus,quand ortu nónihilin homine & caneuaríet, πᾷ
ετίᾷ fi utrifg ín dextro 1160 collocet, hominis tamé caeci ex finiftra magis coli inítij fede cp dex-
tra;ut íncanibus;ut & Galenusatteflatur,principiü ducít.Porró ἢ cu nónullís, qui fecitímihi
aftiterunt;ín homine quídem ad εἴ ufum quem Gialenusei tribuit, appendice hunc àlNatura
primüm formari dicerem, & ob nímiáhomínum ineluuie ex ileo ínteftíno à uentrículo confe;
ctum fuccum abfq eo utís totus caecum fübintretprotrudí;atqy hínc appendice in nobís tancg
inutile & marcídualíter forte d ín temperatis Galeni homínibus,penderc affirmare, ad nuga-
cem illam teroíueríatíoneé deueniendüforet,qua alíos tum fuiffe homines fateremur, pracipué
quumamplum hoc 60 11 inteftini initium ín homine caeci ínteftíni ufum abunde fuppleat, & no
dud. teduntaxatgratiaceecum ín homine haberí uideatur, In dextro itaq ileo adhumiliorem ' re-
tug. nis dextri fedem extuberansillud" amplum & rotundum colí príncipium habetur, quod hínc
fenfim re&tàad iecur furfum * contendít;iecorís' que cauz partí nonnihil fubfternítur, ac " bi-
18 ucficulam in homíne contingit,cuius etíam contactu flauo colorehic inteftínum quandog;
tíngitur," indeex dextro latere Íecundüm inferiorem uentrículi fedem ín fini(tru fertur;uentria
culi fundo attenfüm:haud tamen,utalijs uifum eft,eum confcendens:autut uulgó dicitur,uen,
triculi fando füperequitás. Quum prímum ucróad finiftrí uentriculi latus pertíngít,(uper de-
mííliorem
78
inN.
o 7,8f.M,
p 78 fi. 0.
46,γ.8.
O. 10fi. E,
76,7, 8f,
ge.
5 Sunt εἰ
Mad N fig,
0
t ד סג
u 6, 7.8}
.אוו
4
NadP.
» zofig.H
x6, 8figu.
P ad Q.i
fexta fecun
dum, F.
4 6 figu. G.
Ib zo fig. V.
6,8 figu.d
| QaudR.
ἡ Sfig.abR.
d S. in
6 ad T ac
| Υ.
le 8 fiou. ab
Yada,
Fs figu.
| מק
ig 24 K fub
| L
ibs fi.abN
iper P, Ὁ.»
| RSS adT.
8 fig. ab Y
ada.
| 6, 8 figu.
| V,V.
1 6.8 figura
X.
m Has pe«
tcs ex 9 fi.
n 6,8 figu.
"ומד
פס
60000 1 ju-
שוש
p אוש
6%
ג
v fecundum.
Hfig.10*
a2 ftg.x.
5fi.ca.sli.s
cad d,d,
6c.
t fi.ctaz li.
^3
u 8 fic. b,
€ d.ct fi.ca.
s1li.2 E,B,
CD.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 50,
mifliorem" lienís partemanfractus quofdam leuiter ínflexos obtinct , ac paulatim fupra "fini.
firumrenemper ilium finitrum declíue fertur, fecundum perítonzilatus ad pubis ufq os^ de-
Ícendens. " Hincrurfusad finiftrum latus quafi adumbilici fedem acanfraium( quem à me-
dicís propter fuos clyfteres , quosad gracilía ufque ínteftína fefe infundere arbitrantur , coli
cosi cruciatus perpendi melius optarim hic conftítuens,fuper offis facri initium tenditur, * à
το γειὰ deorfum ad podicem ufque defcendit,in' uírís quidem fub uefica;in * mulicribus ue
xofub utero offi facro & coccyeis ínftratum ,huícinteftino,ab {εἰ ínteftini fine ad podicem ut
que pertinenti : & fi par undique propemodum , praeterquam ín ἱπίτίο, ubí multo capacius
apparet, fitamplítudo , figura tamen ductu que uaríat, ac proínde tanquam ín duo ἱπτοῆϊί
nafubdiuíditur , ut " quicquíd à dextro ilio fuper dextrum renem füb iecoris cauo, deinde fc.
cundüm uentrículi fundum ad lienem properat, & híncrurfus fuper finiftrum renem uarfus
pubem fertur , acalium anfractum fupra internam offís ilium fedem faciens , ad facri ufqueot-
fis initium proripit, Latinis pariter ac Girzecís colum inteftínum appelletur, ' quod πιοτὸ ἃ}
offe facro adanum ufque pertínet , Girzecís àzáVévepiicy & ἀρχὸν dicitur , Latiníslongaon , re-
ctum, & princeps. Colum ením ín hominibus , alíter quàm in canibus , non ad amuflim te
res eft;uerüm peruníuerfum ípfius ductum fuperius ínferíus que" depreflum uifitur , ad late-
rautrinque quadam feríe , uelut ín'medíos elobos cellulas'que extuberans . Atque hacc figura
cominus confpícua fit , quo colon recto ínteftíno uícíníus accedit, quod exadté teres , non
autem coli modo depreffum extuberans'quecernitur . Ambo ítídemut caecum quoquetunc
caextruuntur" duplici;quarum, utín gracilibus ínteftinis ; interna exteríoríneruefior mem
branca'uemagís & duríore(t, uerdüm colon utramque tenuiorem graciliorem'quequàm re-
tum obtínet : & quanto colon recto magís contermínum eft , tanto quoque ipfius tunícze
craffiores melí us queenutrítze confpiciuntur. Interna utriufque inteftinituníca tranfüerfis cir
cularibus'que fibris, ij(demd frequentiffimís folum abundat : externa ueró ín colo íntefti
no tranfuerfas quidem nancilcitur , fed & rectas quoque quamplurímasexigít, non quidem
fecundüm uniuerfam ínteftíni fuperficiem protenfas, fed duntaxatínferíüs& (ἀρετὰς ₪160
lon" deprefTum effe diximus. Secundüm enímeas colíimprefliones recta: fibrze protendun^
tur,& coli cunice ibídem funt robuftiffimz , admodum que fpifte, & ut Galenus ín quar-
to de Partíum ufu, de pluribus animalibus innuebat, colon fortibus ligamentís utrínque
fingulis conftríngítur , fecundümlongitudinem defuperad inferna porrectis . quod me Her.
cule& homíni Galenus aflcripfiflet , nifi pius nteftina canum inteftinís eiufmodi ligamentís
carentibus refpondereputaflet, Porró exteríor ínte(tiní rectí tuníca per totum inteltíni am-
bírum rectis ibrís admodum frequentibus paflim abundat, 2060 uthoc plures rectas quàm
orbiculares fortíiatur. Coterüm tertía " crafforum ínteftínorum tunica, quemadmodum &
gracilium tuníca tertía, à mefenterío ipfis uaía porrígente pendet, hoc ením caug ínteftinorum
lediapplantatum,in tertíam ipforum tunicam degenerat. quanquam colí ínte(tiní pars , uen.
trículi undo attenía, priuatim in hominibus ab " inferíori membrana omenti tertíam afcifcat
tunicam , quod hzc coli fedes eius membranze beneficio dorfo ítaaffirmetur, atque reliqua
inteftína mefenterij ínteruentu dorfo colligari nouimus. Coli ítídem & rei inte(tinorum ue-
nz Garteriz , quas pauciores heec quam inteftína gracilía exigunt , à porte & magnze arte
riz ramís pendent. Colo quidem ínteftino toto progreffu, quí à dextro ilío ad (iniftrum
ferérenem pertínet ; arteríae uenae que, quemadmodum ieiuno & ileo , implantantur , εχ 81.
to fcilicet furfum feríatim confcendentes , ac parti ipfius inferíoríà finiftro renead rectum uf-
que ínteftinum ductz, & ipfi quoque recto uenz artería/que, quemadmodum ? duodeno
' perriguntur. * Vnaením infienísuenaà porta ramís ín mefenteríum excurrentibus,& ar^
tería etiamab ' illaprincipium ducens , quzab arteríamagnaad mefenteríum feu uaforum fc
mínalíum exortu depromítur , fecundüm dictam coli partem & rectum inteftínum mefen-
terío fuffultze , rectà protenduntur, ac ín progreffü furculos feríatím uno'que ordine intefti-
nis offerunt. Verüm de uenísacartertjs in melenterij defcriptionerurfus pertractabitur. INerz
uosautem crafliora haec inteftina cum gracilibus communes habent , & utraquelento uífci
do quehumore íntus oblinuntur : acuti obeforum uentrículi adipem aliquando fatís ctíam
copiofum íntusadnatum exigunt . quemadmodum & exteriori fuperficiei 6011 íntc(tini , quà
idrecto proximum eft,& ipfi quoquerecto;píngues quídam appendicesadnafcuntur. Inte-
ftinum rectum " mufculosuoluntarize fecíum excretioní praefectos fibí príuatím uendicat,
quos quum ín fecundo libro perfequutus fim , non eft neceffe hic quoque vofdem recenfere.
Sedadmirabilis potius INaturz índuftría hic confideráda uenít,quze ca omnía adcó díuiné ma
chínata eft,nec quicquam nifi ad fummum ufum ín inteftinis extruxit, prímüm & potiflimum
ca
Coaffurt inte
Minus in col
Cr 7000000 di»
uidi.
Col 2 vedo
differentia.
Cralforum in
seflinoyumguo
Tice
Coli c edd
Wen ac arte»
1
iN מל
ו
1
Redit ineft
ni aufculr.
Inteflinovum
771117185, 40 deis
eoru οὔ γε
ἐοπίς γαείο,
Situs into
7IOTUII 0.
502 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
caefformans,ut horum beneficio quicquid effet (ucculenti in cibo uentrículi opera elaborato,
idad íecur fanguinis officinam duceretur, Deíndeut feces & quz fuctuí inepta effent, debite
excernerentur, :Poftremum etíam coquendi alterandíq uí modica nonnihil ínteftina prodefle,
INatura uoluít;ut àuétrículo fcilícet príus confecta abfolutíus paulüim emutarentur . Atque ad
hos fané fcopos illa refpiciens;inteftínaartificiofiffime fabrefecit. quod ením precipue neqp exa
tía cductionís excrementorum , neque concoctionís , fed utíd quod ín cremorem uerfum 6%
peruenasaffumptum ín iecur totum deferatur, intestina ad eum quem díximus modum, fabri-
cata (int,conieclare lícet permultis. Prímó quidem,quód.ín nullo anímali conftructus fit uen^
triculus;illís oreaníscontiguus, quibus egerendo ídem expurgatur , quamuis non impoffibile
effet, uentriculum adanumufqueextendí, Deinde,quod plurímísanimalibusinteftina in mul
tosfr equentesq gyros & anfractus ínuoluuntur, Poftremo, quód conftetuentriculum cibum
nonanteademittere ;quàm perfecte illum confeceríf, Ventrículum icítur fedi non effe cont
guum ,autillirecto faltem meatu ductu'ueiunctum liquido commonftrat, aliud concoctio-
nis efculentorum, aliud ueró redditionis digeftionistp, aut ut Cirzecí dícuntaatéze- orga-
num fieri opor tuiffc. Quippe fiídemomnino exífteret;metuendü effet;ne frequéter uenze cruz
dum incócoctumq affümerét cibum:qui poftmodum iecore male confectus,homini inutilis
noxíustp forct.Sed & redditionis inftrumentum »quod non reciàà uentrículo ad anum exten
ditur, (cd quám plurímís orbibus & anfractibus fpirisq(neocyus hominis nutrímentum non
exuctum clabatur)inuolutum uifitur,nunc dicta confirmat. Sí ením alius uenter uétrículo fuc
cederet,efTetqp ille reddítionis,ficuthic concoctioníseft, promptuarium , nequaquam exíguo
tcmpore & plurímum alimentíper uenas frequentes in iecur fufciperetur, INuncautem per'in
numcras uenarum foboles,ex uaríjs illis 0 Πβίρίπιοίποσιιπι anfractibus, quicquid fucci
lentiàuentrículo confectum eftjin iecur prompté etranffumítur, Aliàs ueró fi rarís uenaruni o^
rificijs parum cibi ín cremorem uerfi , continuó incideret , tarda & diuturna fucceder ct díce^
ftio: quum ne cefTaríum fit, orauaforum elaboratum fuccum tangere. Si ueróalter magnus
uenter priori (ubtenderetur, cibus omnínomodicam eiusuentrís fedem tangeret folam nímt
rum eam cui proximus attiguustp fuis paríetibus effet. Pluríma uero cibí portío; quantacunr
fcilicet effec ín profundo, feu medio eius uentrís fpacio ;uenarum apprehenfiones fuctusd 66
fugeret, Sed nunc demü tranfitusanguftia cibum ín exiguas cómínuens partículas; cogitutís
propemod um totus tangat inteflínorum tunícam,ad quam uenzefuís ofculís híant.Etfi quid
ín tranfitu prímianfr actus, uaforumoraín ínternam inteftínorum fedem híantía eflugerít, per
fccundum quídem tangiít:& fi hunc praterlabatur , tum omníno per tertíum , aut quartum,
uclalium eorumantractuum quífrequentes numerofiGy fubfequuntur,ut tandem nullus efl
gíat;aut lateat,aut excidat cibus adnutrítionem utilis, quando lege Naturae & morbo liberum 5
corpus difpenfatur.Inteftinorum ítagzarifra&tus;ut quícquid fucculentí humiditgin confecto
à uentrículo cremore effet,uniuerfum diíftribuatur , comparati funt. Etíd preccípué tenuium
inteftínori munus eft.Craffa enim , ipfa quogr ad fuccorum díftributíionem conducant, i
peculiaríter tamen eó conferunt, ne continuo fed perlonga interualla egeramus , Fic ením
tanquam uenter aliquis ficcís excrementis;utí uefica urinze,fubijciuntur : unde etíam inferío ^
rem uentrem eanonnulli appellarunt.In hís namqg excrementaíta colliguntur, utrepenteunia
uería fimul educi queant:íta tame;ut € hincaliquís homini ufus accedat. quippe(i g eracilium
inteflinorum fuctumalíquid practerfugerit, quum longiorí mora excrementa ín cr allis intefti,
nis refideit;ipforum uafa id exugunt. Ad hzec,quo maioradhuceffetcómodítas morz cibo»
rum per eos anfractus delabentium, quandamalterandíi concoquendií'que uím toti inte(tino.
rum generí Natura indidít, C)uamuis quum prorfus ímpoflibile fit, non adeffe unícuíque
animalís partículae uírtutem quampíam alteratrícem , & nonabfit longé , parum /queà uen-
trículo inte(tínorum fübftantía :neceffartum fané eft,& uirtutem alteratricemi ijsíneffe,SC uen
trículiuiribus confimilem , & proinde ínipfis quoque inteftínis cibum concoctionem 811.
quam fufcipere e(t quàm manifeftiffimum.C)uod autem commemoratís íam uibus , quae de
inte[tinorum con(tructíone fuprà fcripfi, omnía competant , obíter quoque nunc fubne. xfi abt
Cam. Hocítaqueaduentrículum ftatím,à quo cibum accipíant;,opportuneélocantur." Duo. fol
denum uero étíamfi id fuiffecutile, ín nullos tamen anfractus ducitur , quód fub uentrículo, τ γῇ. ἀκ
quà fertur, nullam omníno uacuam fedem obtíneat, ín qua apté ín eyros flectí queat: de. P? vv
inde quód * portae uenzà iecorís cauo prodeuntí cedere oportuerit." leiunum uero & ilium Jj
mediamuentris ícdemiuftiffimé occupant, quód inibimefenterij" centro fint proxima,breuif 410,4 fig.
fimo: qued ductu & uenze porta rami, ₪ arteric magnc propagincs;illís hic diffundi poffint, Τῖ-
Porró de" coli fiturimis quàm miferéfe torquent diffectionum profeffores , quód id quum %
excre-
DE HVMANI, CORPORIS FABRICA LIHER V. $63
excrementorum uelut quoddam fit promptuarium, ad uentriculi fundum íecoris que cauum
porrigiconfpiciant.ac alíus quídem quía id feces contínet, innato'que calore deftituítur , ad
uentrículum ferri uult, utíllius uícinarum'que partíum contactu maiorem concoquendi uím
affümat, Alíus fub íecorís cauo colon deduci contendit, ut ex bilis ueficula in illud refudans
bilís , 1161031100 excrementorum egerendi uím felícioremreddat. 241/05 31100 comminifcitut,
| & intereanemo animaduertít, colon mefenterij centro non admodum debere uicínum effe,
neque íd uenze portze ramos cauo íecorís proximos oportuiffeaffamere, quum parum quod
;c, exugídeceat amplexetur. Vt itaque" grandior dexterue uenz portz truncus brcuíorí du-
&u gracilibus inte(tinis ínfereretur , ac fuccinctiorí uía c:bum ad iecur transferret, colon ín»
teftinum gracilibus cedít , acucluti per diftantía maxime mefenterij centro loca procedit, at^ |
| que hacetiam occafioneid praecipua fua portione fini(tram corporis fedem occupat. Rectum |
autem íinteftinum illic commodifTimé reponitur , quà opportuné paulatim afferuata egerere
tandem queat. Formaautem teretí ín hoc ínte(tina creantur , ut (int capaciora,min usque ín^
iurijs occurfantibus expofita, Atangufla funt gracilía inte(tina;utminima cibi portío ab ipfo^
rum tunícís , adeo'que ipforum uafis tangatur , Crafforum inteftínorum magna eftamplitu
| do, ut multa collígcre poflint,acne frequentíüs egeramus opitulentur. Subftantía conftant, Su/Lari«.
ES facilé quae contínet amplectente ,& rur(us à contentis diftendi apta ." Duplicem ueró exi» Tore
ur po gunt tunicam , ut íníurfjs ínnoxie ferendís magis fint idonca. nam interior aliquando in in
fies à teftínorum difficultatibus, alijsqs diuturnis affectibus putrefcit, exteríore falua: unde & סיה
à bo. nonnullíeuadunt. Porroínterior gracilium mufculorum tuníca interiori uentriculí tunica
' mollíore(t, quód nullaafpera íntrita'ue illa, ficuthic,recipíant. Exterior ucro ínteftínorum
tunica interíoreuentrículi minus carnofa eft, quoniam digeftionis potíus quàm concoctio-
nis organa ἔπε. Caeterüm tuníca crafTorum ínteftinorum tanto gracilium inteftinorum tu-
| níca interiore duríor eft, quanto illa materíam continent duriorem , & à fucco magis libe
| ram. Quandoquidem quz gracilibus continentur inteftínís,liquida, fluida, aquea'quead, ]ד
hucfuntzqua autemcraíTis dura. Inteftinorum tunica utraque tranfuerías fortitur fibras , ut 6
ocyus quod in illa defluit propellant , taque cito uníuerfus fuccus ad iecur exugatur , Acex^
terna redi ínteftini & coli tunica; praecipue quoque rectas fibras obtinuít;uthae uelut uín
culum círcularíum fibrarum effícerentur, ne forté quum illae dura excrementa crebrius pro
1rudunt,inuícem abfcedant díuellanturque. atque hac potiffimum occafiene rccto intefti ^
no,ut quod ficciora excrementa amplectitur ,eíus generístribuuntur quamplurimze.Quan^
quam fortaffis nonob id folüm ut tranfuerfas colligent, rectae fibra: huic oferantur, fed e
tíam ut recrementa alíoquin non admodum fequacía illae attrahant, T'ertía ínteftínorum
Spe! taníca fecundae uelut propugnaculum eft , & copula, cuíus beneficío ínteftina ' mefenterij 1
Hfi*6- x teruentu dorfo collígentur, Caeterüm uence artería/que (nam & hae ex ínteftínis aliquid 777777
elicere creduntur)non omnibus pari numero acfrequentía diftributec funt, quod non ínomv |; 5
nibus inteftínís eadem exugenda fuccorum copia fit, Quo enímínteftina uentrículo in con
tínuítate uicíniora funt , eo plus optimi cremoris contínent, ac proinde frequentiora uaía
gracilibus ínteftinis deferuntur;pauciora craflis , & parí hac ratíone pauciores uenze uentrí^
culo,quàm tenuibus ínte(tinís inferuntur : quoníam qui in ipfo contínetur cibus, non fem»
per plenéconfectus mutatus que eft, INeruísautem inteftina donantur , ut ínfe(tantes hu Nreruosum
morcs dignofcant : quandoquidem fi fenfus penitus effent expertía, nihil ob(taret, quín rese.
ex Βαμα bile, autalío mordací fucco inteftinum penitus fubinde corroderetur , priufquam
mm homo fentíret. fam ueró bílís* meatus in duodenum infertus 3 inte(tina bilís influxu (iimu» 5 VER
τὴν μά, lans, eorum actionem uehementer adíuuat , ac pítuítam ipfis incídentem expellit. Atque /3 zu; ix
hzc praecipua, praeter fücci tenuitatem , caufa eft, cur ieiunum inteftínum fuum quem con , feriesisse
tínercremorem ocyus quàm reliqua tranfmittat , nam dum bilis adhuc cremori non míxta, 0 ss
inteflini lateribus adfluít , fua acrímonía id magís ftímulans, ad 63 que continentur uclo^ πιο inefti-
cius propellenda inuítat . Reliquae ením ínanitatis ieíuni caufae , ut fuccorum optímorum co» »ws cremor
pía,frequétes uenze, proximus íecori fitus,& antehac omnía deorfum rectà tendens intcftini is ו ;
ductus, & liquidiffimus adhuc fuccus, duodenum magis íeíunum efTe, uti fane etíareperítur, k
documento funt, Quanquábilis in ipfum influens, & illud quog; ad fubit excretione irrítat
impellitig. Sed de bilis natura,ípfius meatibus, fuo poftealoco accuratius peruactabitur,
, DE
Int ΟΣ
forme 7100
|
4 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
JOUE, SM E SUE UNBABU E) RAI Caput 77 I.
MESEN'TERIF M ier ceteras figuras oflendit undecita, mox decima qa
* e duodecima j c9" tont perfüncto ríe uigefimaguarta | uti ex illarum figurarum Indicibus colligez
re promptum cst.
J]ORPVS Graecis μεσενσίριορ, & שק numcupatum, Gaza in Aciftotelís
M efenterij
7 j| hiftoría de Anímalibus lactes appellauit . Cícero autem ín tertio de INa-
tura Deorum ínteftinum aliquod íta uocarí arbitratus, medíum íntefti, — '
num uertit: quod quumfalfum fit , neg;lactes ídem omnibus fignificent,
J| & medianumrecepta parum uox uídeatur,à Grzecís nó inopportunéuo
fius fizus, cem mutuabor.Vlefenter um itaq; ad pofteríorem inteftinoru fedem lo. «Vti uid
catum eft;uínculum,cuíus beneficio inteftína ínuícem utad dorfum colli. -
garentur,futurum, Vtueróíd tantü 18 preítet,dura membranea conftat
Sulftosis. Vbftantía.Ex duabus enim mutubartenfis & accumbentibus membranis perítonzco origi, θ 1:4 8,
nem ducentibus, mefenteríum conformatur. οι quídem exuna eadem6g perítonzí fede hís ccm
membranís origo εἴ ποτὰ πὶ ex uaría, pro mcfenteri) ipfius nimirü forma ,quam fere inteftina ufi Xi
; Éingunt,áàmefenterío colligata.INam ut nó inteflinorum omníum par anfractuüi ductus eft; ita à
0 es, Quamforfità Galenus antmaduertés,etíam fi
7 omnino continuü mefenterium fit;nihilo mínus tria mefentcría quodámodo recefuit,' unum 68
7 quidem dextrü, altert uero finiftrü;tertíiatit medium innuens. Ac Gálenü quidem medium ₪ |
X mcfenteríit appcllarcarbitror mefenterij כ ileumG inte(tína dorfo colliganté: que μα, 1
quoginon eadem undecung melenterij efi
guíto orta princípio,ín miram amplitudint latitudinem ducitur , ut omnibusiciuni 11009 figm.
intcftini connafceretur anfractibus. D'extrum ueró & finiftrum appellare potuit, quod colon *''/g&R
inteftínum,& rectum dorfo allioat, dextrum quídem ín dextri 11 regione, finiftrüueró infini ^"
ftri collocans, Mefenterij tag pars gracilibus inteftinis peculiaris, fimile omnino cum inferío
rimembrana orti fortítur exorttt, Ex* magnae ením arteríce &Cuene caue tunicis, quas ca παίᾳ [4 οοι
fecundàm uniucrfum fuum per lumborum üuertebras ductum àperitonzo obtinent;membra i fan
nez fibre adimodü frequentes cxurgunt;ftatím ín duas dcgenerátesmembranas; dextrze qui-
lem ín dextram, finiftra autem ín finiftram.Hifce membranis mutuo adnexis,mefenterf; pars
gracilía inteltínaglorfo colligans cfformatür : partes autem colon & rectum dorfo connecten-
tes,ab illis perítonzeiregionibus principtumducunt;fecundum quas hecinteftína exporrígun
tur,perítonzeo femper libras quafdàquce ín melenterij membranas decenerent;illicemittente,
angt
50/0055 INeqs profecto mefenteri fub(tátía in hoc fofum quo validius íntetina dorfo adnecteret , mer
«ἤιε τοῖο branea eft uerüm ctiamalteríus maeni cuiufdam ufus gratía;quo' uenasomnces exiecorís por 0
TA Pu! . : Y SE : : 2 Y ? : 3. G,b, bb,
1045 tg arteriae propagínesa magnaarteriaad intc(lina excurrétes tuto collíparet, acne ille dum 7, /
homo falítaut cadít,contundantur & difrumpantur;tutófecure(padmodum fuffülcirec, Gran. if.ccasli
dior enim uenz portze truncus, quà mefenteríum fuxtarenum regionem à dorfo pronafcitur, 5» —
inter duas melenterij membranas ducitur artería habens comitem,quaeà magnaartcría príuf-
quam hacad renes ramos difperoat, in hocutínínteftina difftundatur, originem ducit, Huc
quoquepertingunt" duo neruí;utring nímírum finguli;/ab illis pronati ramis; qui à fexto ner» Κῆρ, cta
uorum cerebri parí coftarum radicibus exporrieuntur, Adeo utingensís uenae portze trünz 16.4 a.
cus,& dícta nuper arteríacum duobus illis neruis fimul mefenterij ' centrum fubeant,atqueín. סי
tcr duas ipfius mefenterij mutuo cohaerentes membranas ingredíantur , ac tutópoftmodum "fe^
peruníuerfam mefenteri) fedemnumerofa fobole ad inteftina perferantur ; Atprater comme
moratamarteríam , 113 quzedam magnzeartcriz propago eam mefenterij partem ingreditur,
qua fub renum regíone à dorfo príncipium obtínet, atque huíus propaginís " exortus paue v ssfiure
lo fub feminaliumarteríarum principio àmagna pendetartería, Venas aütem nullas praeter 61%
cum nuper uenc portze truncum , mefenterium admittit , INequefatís affequor, quíd Gale
Lil. 6.0 Ad nus fibi uelít, quando ínteftinís;ipfig adeó mefenterío uenas offerri teftatur ín iecur non termi
min. df? io. natas : & dumalibi, à caua ínte(tinis ramos quofdam propagarí commemorat, quod fanéfal-
fimum effe uel fecío ipfa luce clarius tibi demonftrabit:etlinulla alía;faltem illa n qua por-
tz uena, Gc quos dixi ,arteríze ramis uínculo interceptís acrefectís, inteftina fimul cum mefen-
terio ín uiuente adhuc anímalià dorfo auclluntur. 11956 enim fi quis effet uel capillaris ra 2
muículi à caua uena ad ínteftína exortus, fanguínem tibi ex illo profluentem oftenderct .
Porró ín canibus duplícem mefenteríj membranam adinueníre non adeb promptum eft,
quód illís macilentíus obticerít mefenterium , cuíus membranae ínuícem omní ex parte (ni
fi quà uafa admittunt ) perinde ac fi fimplici membrana mefenterium conftarct , connatae ui^
funtur.
DE-HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V, 50$ |
funtür, Atín homínebínze mefenteríj membranze inuentufünt perquàm faciles, acmulta in Masfistesij
tercedente pinguedine inter fe díftàt, Vt enim homo copíofa undecung abundat pinguedine; adis,
ficmefenteríu quog preepingueadipifcitur, (anguine híc ex vafis refudante, membranarum&
uiínadipem mutato , ítaut praeter uafa & neruos multum adipem mefenterij membrana: íà
fuí medio contineant, Sed practer adipem aliud quoque mefenterío accedit. neq enim fateffe,
uifum eft INaturze fagaci,frequentem illam uaforum fobolem mefenterij membranis cotíneri;
quin glandofum corpus, Giraecís שי & ἀαλλίκρεας dictum, fingulis uaforüfciffionibus, Gades. |
ita undequag; fubftruxít fimul & circumpofuit, ut nulla ipfarü ínualida fieriaut per motum: /
quaffaripoffet:nó ignorans, quíduis fufcipiendis noxis oppertuniffimum effe, ubí ín ramos
E ducitur. Ac proindead mefenterij quidem" centrum,ubi prima uaforum fit diftributio;eran |
a ᾿ de corpusglandofum extruítur, ínfi eníoresac prímosuaforum ramos fecuré-admodum de- |
o1 fi. ducens. Perreliquamueró mefenterí) (edem,(ingulís propc uaforum diductibus INatura^glan
E dulam quoque aliquam ínteriecit, diuifionis robur fimul ac firmamentum futuram . Adeo ut
6.40. fimul glandulis illisaccedentibus, mefenteríj membranae uafa uerfus inte(tína tutiffimé defe.
| GG. rantjínteftínaig omnía dorfo quamaptiflimé colligent;ac demum" tertíáinteftinorü tunicam
E efformét. Quum ením mefenterij membranae uafa ad cauam ínteftínorum partem deducunt,
| - ipis inteftinis (imul cumuafis adnafcuntur, atquc hic ínuícem abfcedentcs fingula per fuum
in inteftína latus afcendunt, ac ín tertíam ínteftíní tunicam degeneranthac occafione fortius
| intetinaligantes, δέ ualidíus uaforum propugnaculum conftítutz,
| DE IECOAR E. 0.9 7
Ji dE ΡΣ plereg osTendunt figure , ueriim inter ceteras duodecitta c uigefima
cauaim £pfius fedem imprimis Declandam offerunt, Gibbam ucro proponit decima oclaua cy
aliqua etíam ex parte fecunda , fexta; ac uigefima fecunda," uigefna quinta, que כ caue |
7 601/00 fit כ ut extra naturalem fitum id
anteríore ipfius fede furfum in duodecima co uígcfima protru[inus Y quo caua ipfius - fedes inte»
gra in con[bectum ueniret.
ECVR nutritionís oreanorum facilé praecipuum, & fanetrinis craffio^ 10/0
rís officina, animad cibosac potus quaeque corporis naturze neceflaría
47 nmifcul. : My ere : / ;
B uoo. funt; appetentís fomes, clatiflimam οἵ míniftrantíum partium regionem
b videtur obtínuit. Sub irafcibilis enim & iam dictze concupifcibilis anima" fepto
E íccur ftatim" collocatur, maximam inferioris fcptí fedís regionem occu
guris,cr ul pans. Etenim totam dextram feptí partem contíngít,parum admodum iL
tira quod; lius partís íntactum relínquens, quà feptum undecimae duodecima co
E / ו ftísadnafcítur; {παρ 1 quibus uertebrís colligatur porrigit. Vledize autem fepti par^
tab.o,p. τί uniuerfze iecur fubtenditur , Síniftrae ueró partí non ítídem , quanquam huíus magnam
quoquefedem teneat, totam uidelicet anteríorem ad cam ufque partem, qua finíftrum fc eptila»
d Ado f, fUS coftarum medio (quod abípfarum radícibus ad finem ufque corundem metíor) incum.
15c 446 bereíncipit. Ec profectolongé magis quàm noftris üifum eft medicis, in finiftrum latus iecur
figzo. " pertíngit, Neque πιοτὸ fepti tranfuerfi latitudinem ullibi excedit, ni(i quod paulo demíffiüs,
Ref quàm" mucronata confi(títcartilago plerunque, & potiffimüm arctato thorace pertín git.Por
A babetur 0 ; ; , . [524
,כ ro humanum íecur maiorem fui portionem ín dextro latere extenfam habet, propter lienem:
3 / T
f:fa.O. quiipfo dignitate multo inferior, finiftram fedem erat occupaturus, Vt igitur corpusreddere- 6
9 turzquilibre,fagax INatura minorem 100015 partem ín finiftra deduxit. quod ates mariifcty
atteftantur, quibus iecur propemoduni zequalíter ín utrunquelatus confiftit, ut & canibus.
His ením quía eracilís, neque ponderofusadmodum lien contioít, magna ífecoris portío ín fi
niftram fertur. Vtcunque tamen deducaturiecur,etíam fi fub fepto locetur;eam fedem perpe
tuo exigit, quz coftis fuccingitur, adeo ut cibi organorum fitus magnam rurfus INatüra often
dat prouidentíam. Quum enim abdomen propter ea quze extendi fubfidereig crebró debent. Teu
organa, offibus deftituatur, INatura easpartes quarum gratia illud offibus carere uoluit;ab ΠΣ
g confer, iniurtjs minus τοχ τ το! πᾶς ueró hac extenfionenon indigentes,tutiffime condidit. * Atque 5,7. e
6figir2o, τα perítonzeo ínter difecandumaperto, prímünt occurrunt, uentriculus, inte(tína, uefica&
?»7 7* uteris, Verümiíecur, lien, renes, uena caua, & artería magna tütítis reconduntur. lecotís for. Tecorisfóv,
ma uaria eft, & fuis quibus accumbit organis refpondens, non aliter quàm ἢ 4 nullam pe "^
culiarem exigeret formam, & fibià uicinis partibus, inftar fictilis terrae , quamuis DE
u índí
$06 ANDREAE.VESALII BRVXELLERNSIS
indi fineret, Nam & fuprà, & retroomní ex parte qua feptum" fpectat, gibbum Leuetrad^
modum uifitur,nullis omnino extuberans proceffibus:& cauítati eptí, quae in inferiori ipfius
fedenecelfarib conftituiturad amuffim congruens, V detur enim iecur uelut gleba illi inferío
xi feptifedi impreffum fuiffe acab ipfahic formatum." INeueró uenzecauz caudex fecundüm
pofteríorem iccorís fedem protenfus,aut huíus grauitateaut feptí tran fuerfi motu compríme-
retur, tantus finus ín pofteriorí iecoris fede exfculptus eft, quantusamplectendo innaícédoq
cau caudici fufficíat, Caeterüm ' inferiori fede iecuradmodum amícéuentrículo cedit, ac ab il
lo (quemrotundum fecundumóg corporíslatítudínem oblongum neceffarió procreatum eífe
díximus)cauum efficitur: & leue quidem híc exiftítfed non undecunque proceffibus" tube.
xibus'ue & finibus liberum. Quemadmodum ením organa quibus íecur caua fuí parte incum
bit, (implící quadam fuperficie neutiquam gibba funt, ita quoque iecur uníca füperficiehaud
finuatum eft, (ed rupis praecipítio aliqua ex parte accedit. Quà nanque" duodenum exporri^
gitur inteftínum, δέ uena^ port à iecore prodit, iecur quodam" tubere prominet, fedem
quam hícuacuam reperít adímpleturum, Praeterea ubi bilis ἡ ueficula cauz 1660118 regioni
innafcítur, finus ín illa exculpitur, medium eíus ueficulze corpus eleganter excipiens. Ad hacc,
iecur quoqueea parte "finum adipifcitur, qua ftomachum tangit, ipfi feptum tranfeunti,&
fuperioriorificio uentriculi continuando, locum praebet, Adeo fané utíecur nullam peculia-
rem formamobtíneat, fed eam quae à conterminis partibus ip(i tmprímitur. Velut canum fe^
ciío pulchré atteftatur, in quíbus iecur finu fuo fuperíorem dextri renis fedem concinnéad-
Aecurmulla je modufh excipere cernitur, Atque hoc recté à INatura factum eft, quum íecorís munusnullam
euliari quif? (eparatam propríam'ue exigat figuram,uti uentrículus, inteftína, ueficae, & eíus generís per^
ένα, multa,quaeamplam cauítatem eamq unicam neceffaríó obtinentía, opportuníffime rotunda
effinguntur,S feptum quoque tranfuerfum ob fuam functionem dilatando thoraci imprímis
pracfectam neceflarió, quam nunc fortitur formam, obtínuit. lecoris enim fubftantia & ue
narum per ipfum reptantíu ferics, facilétibi documento erunt;ad ipfius ufum quo fanguifica^
tionis eft officinamagnumid & craffum oportuiffe fierí oreanum, acíntereffe, utrum rotur.
duman oblongum, gibbunrue an cauum extrueretur, lecur itaque fuperiüis pofteriusq quà
fcptum fpeciat; praeter finum uenze cauxe caudicí paratii, exacté gíbbum & Icue , fed quauen
trículum amplectítur, omni propemodum ex parte cauum cernitur. Rurfus ubi pofteríorí
uentriculi fedi & dextro ipfius lateri attendítur,craffiffimum eft : quà uero fuperiori oríficio
uentriculieíusq fedí fuperiori uerfus fini(trum incumbit, tenue apparet, & fenfim hominibus
illicinacutumfertur "angulum. In dextraucró parte rotundum quodammodo & orbículare
obferuatur, & nufquam tenuíus e(t, quàm ín ambitu,& przecipue in anteriori ipfiusfede;ubi
fanétenuiffimum uifitur, interdum ínibi impreffiones quafdam obtinens,fed omnes exiguas
prater unam patule fectionis modo anteríori ipfius partí inductam, ac à mucronata pecto-
risoffis cartilagine parum ín dextrum iecoris latus uergentem, & ueluti" foramíne quodam
ad eam íecorís ledem penítius pertinentem, à qua portae uenze * caudex principium ducit, Ac.
que hzc fe&tio feu foramen eft, quo umbilici" uenahumano iecorí implantatur. Caterüm nos
ἜΤασιαπὶ i^ neque porcini,neque canini, fed humani íecorís formam nuncperfequimur, Qua ením diffe.
Cori H : 0 H B / ,
Eu &ionum profflores 160108 forma ac penulís feufibrís(quas A& Graeci uocant) commen
Borun. iecori, tantur, écanum potius & fimiarumfectionibus,quàm hominum didicerüt. Humanum ením
Busuariere- iecurin fibras,porciniiecoris modo no diícinditur, & multo adhucminusut canínum,INam
unícum cótínuum( pracipuaipfius fubftantía corpus homínis iecur eft:canum ueró in quin
que,nonnunquam ín fexaut quatuor tantum partes e(t difiunctum, folarum uenarum inter
uentu ínuícem continuatas . Porcis uero ín pauciores , uenis duntaxat harentes : aut etiam
in plures, fi fe&tiones quoque impenfe altas fibrarum uíce numerare lubeat. Atquehincna^
tum eft illud medícorumac Anatomes peritorum commentum, quo uentrículum à íecore
quíng fibris manus apprechendentis modo, amplectíaffecunt. Quin Gireecorü nonnulli;ne-
Ício à quibus ut tcftantur mathematicis medícís nomína mutuátes jllis fibrís priuata(utiapud
"Theophilum illum parum Anatomícum uídere eft) immponütnomína. Quatuor enim quum
fint;inquíunt, iecorís fibrz, príma focus dicitur: maximé ΠΑ ΠΩ δά fucci concoctíonem facit,
quemadmodum concoquendís cibartjs focus. Secunda menfze nomen fortitur,quod men^
fzcuices eeratznam membrorüalimentaín ipfaapponuntur, T ertía culter nuncupatur: diuidit
ením,(eeregargg interfe humores, aut fi quid craíIius diftribuendü fit, idfecat atgg commutat.
Quartaaurigz nomine appellatur : nam naturales uires iam excoctos humores beneregunt,
atqueín melíus rectà ducunt, Huíufmodi profeció corum qui humanam fabricam imagina:
tionibus,
b fig. .8. et |
azpréci-
pue.
izmul.
tab.a.
kd totum |
[cte ex a8
figura.
11 fig. LK
ccdit P, ας
]גנד
גאד
זמ
fi.b. :01
fi.inter גוס
NN. 3
.4:0
וז
dit R.zo f&
E fpcétat
E
5 20 figurá
luxta C.
tInter Hy
Ha figure.
C ad E
כ
סג
סבו ft. qua»
fi àD«d
G.
גא
2 ג figu P
ad G.
rifi. inter
3H quiin
rreditur ἃς
1 סג fig .ini-
ter G,G.
fi. ca. sli
344,4.
fig. cap.o
.3 44,4.
Alter Aim
gnitur fi.
4. 6 lib. 5.
βία. οἱ.
3 4.
18 fi.inter
שש
וח
LXC babe
rinter 2
cr.
ofi. L.et
«Capaiz Ti.
st
O. zo C.
21
Juxta A,
B, B.18 fi.
ifi. Fne-
ebatur A
B.atq; ia
,H ad A,
B. .
ifi. cap.z
b. 4. Χο 12
fig T.
1fi.cap.z
,ל 4. *.20
fig. M.
HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 5o? מפ
tionibus, nor fe&ionibus,aut brutorum potíus quàm hominum admíniftrationibus difcere
conantur,nugz figmenta funt. Ac proinde exuto affe&u omncs qui mihi unquam fecanté
aftitere teftor me iecur ín fibrasaliquo pacto diuifum nunquam ínfpexifíe. INeque eft cur quif-
píam iecur duplici fibra con(tare aítruat, propter " fcifIionem fcu foramen porius, quo uena
ex umbilico proficifcens excipitur. aut ob eíus iecoris" portiunculam, fub ortu uen portae
extuberantem, fibris aliquot conftare affirmet : fi modó unquam uel per fomniumanímalia
quibus iecur ín fibras uti cani díuifum eft,contemplatus fuerit. nonautem haec folüim Izcuí ne
gocío obferuabit, fed δέ animaduertet, quotquothactenus uenz cauz exortum, & ad íecorís
gibbum in duos truncos diftributione líterís prodiderüt, ridicule nugacíter(p admodum de-
liraffc. De magnitudine ueró iecoris, quod fcilicet timidis gulofisQ maius obtigerít,& quod
íuxta proportionem homiíní, ut & cerebrum,inter reliquaanímantía, erandíus íecur datum
fit,non przterrationemà quibufdam Anatomícís ditum eft: quanquam nónulli noftratium
medicorum ij(dem crapulaabfumi íecur, ferio adeo cótentíofe affirment, utrerum omnium
imperiti, & uulgo & fibiipfis perfuadeant, infignibus illís uini gurgitibus iecurad nucís dun
taxatmolem reduci confueuifle. Porro de iecoris fubftantía, uenis, arterijs, tuníca,& li gamen
tis plerique recte fentíunt, Per uniuerfum ením iecoris corpus ad humiliorem cíus fedem uc-
nzporte "^ propagínes innumera diffunduntur, ín fuperíorem ueró ipfius (edem uenze cauze
foboles numeroléfpargutur:quas € ab earum ortu;initíjsQ, autab ea parte qua caudíces ue *
narum conftituunt,defcribere integrum eft. Orbiculatím nanque (utíín tertio libro comple;
xus fum diligentius) exomnibus extremís 166018 partibus ínfiníti uenarum fürculí, capillo^
rum modo tenucs prodeunt, ex quibus alij ín elatíori uí(ceris parte, alij ín demiffiori haben
tur. [nferiores furculi paulatim ínter fe ín 31105 paulo crafliores colligutur, & hí rurfus ín alíos,
Agiita deíncepsfen(im ac tantífper coéunt, donec tandem omnes in iecoris cauo in" unam ue
nam congrediantur : non equídem ut quifpíam diffe&ionü fidens profefloribus putauerit,in
caue fcdis centro, fed ín humiliori eíus parte, qua dextro dorfi lateriiccur proximü eft. Hínc
prodiensuena eos quos faepe receníui ramos in bilís ueficulam, uentrículu,omentum,lienem,
inteftína digerít.Sicramorü qui fuperiorem iecoris (edem occupant,tenuifTimae foboles ín &
grandiores paulatim, & harurfus ín maíores,ampliorcs'ue tantifper colliguntur, doncc onm»
nes in^ duos maximos ramos coéant, quí ín anteríorem uenze cauze fedem,quà hzciecori in
naícitur, pertinent. przeter alíquot etiam ' graciles furculos eídem uenze cauce fedi infertos,
INequerurfus hoc in gibbz iecorís fedis medio fit,ícd * ín pofteríori ipfius fede,quafepto ín^
cumbít potius quàm adhzret, dum refupinatum hominem intelligimus," In dictorum ra-
morum medio aliquibus in locís tenues graciles admodum deducuntur furculí, quí cauí
funt,SCuenarum corpore donati,in unum quoque caudícem mutuo colle&ii definunt;in bilís
ueficulam (utí poft dicemus)deducendum. Quuín & in humilioriíecoris fcde;uti portze rami
infuum caudícem coaceruantur , ἡ exiles arteríze in corpus 660118 excurrunt, ab ca diffufze,
quae dextrae fedi ínferíorís membrane omenti à magna artería offertur. His omnibus ua(is
rubramollisg adnaícitur fubftantia, nuper concreto fanguíní quàm fimilima, nifi quod du-
rior, & potiffimum ín íecorís gibbo cernatur, Hanc Erafiftratus, quod uafis hís & propagi-
nibus circunfundatur, שגל nuncupauiít, Praefens fub(tantía iecoris uaía continet, & am
plectendo fuffulcit , totam propemodum 166015 molem conftítuens. quc perquàm tenui
obuoluitur tunícajà l(gamentis pronata, quibus iecur peritonzeo,quà id fepto fubditum eft,
affirmatur. Sunt autem hzcduo praecipua : unum quidem denfum & ínfigniter ualidum,
C fed membranze modo tenue, quod perítonaí pars ínferíorem feptí fedem füccingens, paulu
Iumà lateredextro mucronatz cartilaginis educit, rectà exanterioribus ín poftetíora proten
fum." Alterum ueró, quà iecorís finíflra pars ín acutum definítangulum, à perítonceo nafci.
tur, híc enim fortiffímo & quodammodo teretí ligamento íecur perítonzoalligatur, Deín
" quà cauz uenz caudex feptum permeat, & deín fecundüm cauze per íecorís pofteriora
deductum, peritonzeum íecoríadnafcitur, ipfumQ perítonaeum íecur colligat. Quinetia caua
iecoris fedi ubiportz eft príncipiu, omenti quog portio adnafcitur. Praeterea íecuranteriori
perítonzi fedi (quod alíjsanimaduertendum fuerat An atomicis )cónectitur, beneficio " uenae
ab umbilíco ínipfum iecur pertinentis, Haecenim fcetu 6 matre exclufo arecit, ac inftar ualidí
efficit uínculi;ipfum,utiíam díxi;peritonzeo colligatís. Porro ex hísomnibus uínculís quibus
Íecur perítonz'o adnectitur, tenuem fua & fibi peculíaré fortítur tunicam,ín quam duo quogi
inferuntur nerui :" unus quidem à fextí parís cerebri neruorü ramís,clatiori orificio uentrículi
implátatís; "alter uero ab alijs Anatomícis ignoratus, àfexti eius coiugtj propaginibus dí Ícín
u^ ג itur,
D
108 Jub,
«titia.
V enavun
ya
Biliswfteilo
771607105 D
1007
> 70
50/70 ue»
0
.1 6601/4004
4זוו)/? ac ex il»
Tis pronafcend
tunica,
Nera.
Tecoris offici,
117,11 ΠΣ
וד
40%
1.4.67
Ji partium.
Qui iecoris
perficiarus
Janguificatio,
508 ' ANDREAB VESALII BRVXELLENSIS
dírir, quz coftarum exporríguntur radicibus Hicíniecorís tunicam raris modicis furcults
difpergitur, רו דוסיכ iecoris quoque fubftantíam pertinente. Et talís quidem uifccris huius fa
bríca elt. quod'autem ad ufüm iplius partium attinet;fic fcfe ordine habent fingula. lecorí quic
quid humidum fuceulentumQ auentrículo conficitur, * uenze portzc rami ex cipfo uentrículo 4: ἀρὰ.
& inteltinis id depafcentes,adferunt, Quod πιοτὸ ijdem rami priufquam iecorifucculentumid "^s — 7
P P
porrígant,rudemaliquam fanguinis formam cremore feu fucculento illi conferant,SC ut Gale
nusatceftatur ;modo íecori (imilimo iftud przparent, nó facileconceffero. INam fi uenis,non
hísfolum, fed & omnibus cauz uenze propaginibus prater proprtj nutrímentialterationem;
alía quae toti fubferuiret corporíalteratrix uis, quemadmodum uentrículo íneffet;ea fané π in
rubrü;atínalbü quodàuenís amplecteretur;emutarent.fiquidé alteratü in nutrítione;alteràtís
colorem utaffumat,neceffum eft, lecur ítagyín omnes portae ramos per fubftantia ipfius dige
ftos »quícquid humidum fücculentumqd uentrículus confecit, in feadmítrít, & fubftantia fuae
íngenita αἱ alteratrice id emutans big quàm fimilimum reddens, fanguíné generat. Verüm
utin omníconcoctione;íta quoq ín hacíecorís fanguificatione duplext litrecrementum. Álte^
rum quídem tenuíus,alterum ueró crafTius, At fatius fuerit ad fimilitudinem actionis & conue
níentem euídentíam humido líquorí iam quíd'em przecocto, & príus elaborato, indigénti τὰν
men abfolutiori adhuc concoctione fuccum affimilare, quem ex uentrículo.& ínte(tinis uenae
in íecorís cauum deducüt.Sítítagy uínum nuper ex uuis preffum;ac ín dolia infüfum, & quod
abinfito innatod caloreadhuc elaboretur,fecernatur,cocoquatur & ferucat;eiustp excremenz
torum quod quidem eft graue & terreftre (£ecem uocant) in fundum uaforum fubfidat;alte-
rum ucro quod eftleue ₪ acreum fupernatet, hocautem flosuocatur tenuioribus uinís inna;
tans copiofum, ficut crafTioribus fex refidet pluríma. Ergoi iuxta exeimpli huius fimilitudiné,
fuccusàuentrículo & inteftínís iniecorís uenas allatus;à temperie alteratrícetg αἱ cócoquitur,
ac inftar muftiferuens ad fanguínis benigni generationem alteratur. In hac autem ebulitione,
recrementum quantumcuntiqe ylutofum craffumd eft; fubfider,& in lienem depellitur. Quodle ἡ
ucactenue e(t, puma modo fanguíni ה X à bilís ueficulze meatibus fupra uenae portae
ramos ín iecoris fubftantia ftratísaffugitur. Arhumidum illud quod uelut uentriculi elabora-
tionisaqueum exíftítrecrementir,in iecur per uenas cum benigno ad fanguínis generationem
fuccoaflümpti,à fanguiue nondum ín iecorís cauo repurgatur, fed fuiiam maximi pracftans
ufum,nutrimeti uchiculum, ut Hippocrates ipfum uocabat,feeffe elecanter oftendit, Sanguis
enim ín iecorís cauo confectus, exilibus € portae uenae furculís ad cauce uenze ramulos uerfus
iecorís eibbum procedít,ad cuíus per anguftiflimos ductus tranfitum aquofus illeliquor ue
Pyinariun hículiritu plurímum auxiliatur. Caro íoítur iecorís, quae proprium ipfius eft corpus, príma.
Jane: utficatio"
7U5 OT Qd RUDI.
V'enavum fe^
7161 10110.
Bilis meatuit
fitus ratio.
"Arteria.
AN eyuorum.
"T'unice.
rium fanguificationis eftc organum. Venaeautem peruniuerfum eius corpus difperfz finuslo
cocenfentur,in quibus quod abilla confici debebat appofité cótínetur,& hi poftmodum fan
guínem praeparatum, alijs partibustanquam proprij íecorísriuuli perfcrunt, Eftautemuena-
rum, quz ín iecoris fubftantíam digeruntur, tuníca longe tenuior, quàm carum quz per uni
ueríum corpus diftribuuntur, ne fcilicet tiim: fubftantíz iecorís, cuíus beneficío contentus íi
uenis fuccus claboratur, fua craffitie retundant : quo fit;ut iecur etíam craffiori fanguine enu
tríatur, quem tenuís uenarum tunica A fecorís facultatealle£tum tranfmittit, Porrout fanguís
diutius ín iecoremoram traheret;ac perfectam elaboratione experirctur,ut(p totus íecorís ₪
ftant ἀρργορίπαπαγει, ספ ה ברו בס illiuelutlagenam quandamrerum Opifex 101
dít,ucrüm ucnas illas omnes ínfinitaramorum ferie, & in arctifImos ductus 08
,, autembilis ínter utrafg uenaslocum obtinent, ut commodo ipforum fitu prius expurgatus
fanguis ín uenze cauz ramos abfumeretur; Arteríam autem cauce duntaxat íecoris fedi credi
mus exporrigi, ut huíus tantummodo calorem euentilaret, temperaretqg, fuperiore fecotis.
parte, quze feptum contíngít;ab eodem motum adipifcente contínuum.INeucró iecur fenfus
plantae modo expers effe, & àuí rationali concupifcibilisanimze pars minus moucrí cohibe-
rit poffit, |Naturaíecori neruos exprompfit, quibus ceu freno illa pro ímperío uteretur, Tuni
caiecorís inuolucrum quoddam & tegumentum eft:uínculaueró, neut
Ícus quum erauefit, αἰ πᾶ do ἀδείάατ, plura,eademd
ualida iecorí commíttuntür,
DE
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. $o$
DE BILIS תע 1 .4
Capi Z III.
HON C plchbré liberam offendit decimatertia figura; tecoris uero cauo adbuc ince
xamrefert duodecima c uigefima.
ESICA bilis flauz conceptaculum in cauaíecorís partefedem obtinet. Bil wfiule
iecori enim quà dextrumuentriculilatus amplectitur , finum infculpian, /?"^
tea diximus,mediz bilis ueficulze portioniexquifité cogruentem.Illí nam
|| quefinuimediafuperior eius ueficulz portio fecundüm ipfiuslongitudi^
nem ínnafcitur,inferior autem extra iecoris fubftantiam deorfum promí- |
net,à nullo cui ínnítítur corporegrauits prefTa.INam uacuo pene inter(ti |
“68... uuxil tio, ad dextrum ventriculi latus colon hüc'prorepensínte(tínum con
| Ípícuo incumbit, & fedem qua commode flauum tenueque 1660118 recrementum fufcipere,
| idemGadinteftina depellere poffetjopportunam adipifcitur. Forma huíus ueficula oblonga. z;rju; |
rotundag eft,fenfimadiipfius fundi u(queapicem longioris cuiufdampyrimodo dilatefcens.
/b1fi1. ) סנוכ enim ἃ cauaiecoris fede, ubi portae " caudex educitur, ipfiusq ueficulze ceruix confiftit,
hecantrorfum magis fertur,eo illa fen(im magis acmagisfenze folliculiínftarampliatur.Cum
ením,utrelíqua corporísreceptacula,capax 6116 debuerit,nequetum globi modo adamuffim
rotunda fieri potuerit,ipfius cauítas fua longitudineadaucta fuit,ita nullo àuentrículo affecta
incommodoj,ipfog iecorenonnímis infinuato. Vtautem inanita bilis ueficula appofitéfubfi Su/Bestia.
dere,;acímpleta uiciíTim extendi poffít,membranea nerueag conftítuitur fubftantía : quippe
fimplici & unica peculiari conftat tunica,tenuí quidem, fed denía& forti;actriplici fibrarum
genereíntertexta.& rectas quidem fibras íntimas habet, quibus fucceduntobliquz,fed rectas
multo paucíores,extíma ueró orbículares funt trá(uerfac ue , Huic tunicae 8113 à íecorís tunica
obtenditur,non totiueficulz,(ed illius duntaxat partí;que extraíecorís corpus propendet, fo
laGpropugnaculo & ínuolucro índiguit. V'eficula etíam fi iecori fanguificatíonis officinae ee «ve
€f 2 εἰ innafcatur,à portz uenzetamen caudíce, duasgraciles admodum affumit uenulas,ca ferien. "^ 9 "^
" δ ec, ipfiustunicamdiffufas,qua ín adhaerentem" albam'ue oculi tunicam uenulas digericonfpicí
bisfig.ce. mus. Abartería quoquecauo íecorís exporrecta' ramusadmodumgracilis ueficulz illi offer-
τα libri tur,adipfius ufquefundiextremum excurrens.Etneque"neruulis deftituítur,nefenfus fit ex
ΠΣ 4. pers. namiecorís neruusperhumiliorem ométi membranam à dextrafextineruorum cetebrí
ficsaslib. paríspropagine coftarum radicibus exporrecta, díductus, etiam huicueficulze furculum pro
;f. mit;in macilentísuix mínus quàm ipfius artería confpicuum, Atmeatus quibus ueficula bi 76 exet
p lem allicit, rurfusdy alio depellit, ítafe habent. Ceruix ueficule;fundo ipfius multo duríorpau £e cz,
sli. 44bx latimínanguftumdefinitmeatum,ad eam íecorís partem protenfum, undeuena pottze prín» 9
> lsfib- cipium ducit, quó quum peruenit, in duos díducitur proceffus ," hunc quidem furfum » iL :
E lumautem deorfum porrigens. Quifurfum fertur, anteriori uenz portze (cdiinnitens, ín 16
| curconfcendít,& ín duas prímim diffectus propagines, unam dextrorfum,alteram finiftror
ouf «di, fumín iecur porrigit, Hz propagines fingula ín ipfo iecorerurfus in "alios furculos,& hiin
Εἰμαϊμιο alios rurfustantifper digeruntur, donecínnmeram ramorum conftituantferíem, per eco^
E. 5 ds τίς corpus ínter portae uenzc ramos & cauz propagines diffufam . Atque hi furculi, fj funt,
pofic. quorum opebilís ín ueficulam defertur. Ac? proceíTus, dicti nuper ueficulae meatus,qui deor
fum porrigitur,inferíorí membrana omenti fuffultus, parumperobliqué deorfum properat;
qfi. acduodenointeftíno non procul à ieiuni príncipio " ímplantatur. Hic proceffus depülfam
ex ueficula bilem ín inteftina defert,interím nihilab 11115 neque cremotis , nequeflatus , nequé
ipfiusdenique quam deduxit bilis regureitantis,quippiamadmíttens,Cyuod nori folüiritorz
tuofiín inteftinumingreffus,fed & duarum membranularum beneficio fit, quae utrinque ad
oríficij latuslaxépropendent,influentisbilís ponderifacilé cedentes,& ne quíd ín reatum re
gurgitare poffit, ter praepedientes , quodfeilícetcollectze acprimüm meatus os fubeuntes (ἃ
occludant.INon autem unaalíqua eft membrana ori huícpracfecta , uti unus ín follibüs affer,
, autfimplex in pilisquasinflamus lingula uífitur . Praefentis meatus in inteftína imiplantatíó מ
p * longiüsà uentrículi orificio inferiori, quàm Anatomícori uulgus exiftimat, remouetur An veas duod,
ueróís inteftino infertus fimplex omníno fit; aut ín progrefTu bípartitó fcíndatur, ita utuna. 7? (eere
parte ínteftína;altera uentrículi fundum adeat: hocloco me dicturum animaduertís opinor, pras
cüm hacde reín fcholís indies & inlibrís medicorum pleniffimé conteridatur.alíjsaffirmanti fca.
bus,hunc bilís ueficulae meatum ínteftinis, frequentius tamen interdum uentrículifundo in^
feri:alijs afferentibus , eum quandogbipartiri, atquealtera portionein aD 9 Ὁ in
u 3 inteítína
Ex bilis ל
cula mearum
ín uétriculum
non femper
peremese,
ΤΣ bilem ex.
purgare com.
duxerit.
Bilis inintefli
7.4 fluxus uti,
litas.
510 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
inteftina tendere;alijs ueró femperhuncbifurcantibus, acperpetuó alterum ramorum, nunc
tamenamplíorem, nuncanguftiorem ín uentrículum di(tribuentibus . Interea omnes quot
quot funtautoritatum congeríetantüm,nó rerum ípfarum infpectione,(cfe tuetur. Equidem
utfemel dícam,quid hic mihi inter (ecandum contingere foleat, ueréaffirmare poffum,quod
inuníuerfo corpore neg moleftior,neg; difficilior mihí& erauiorfectío fit, quàm dum ה
or omentí membrana,& cauaíecorís regio,organag contermína nobis Íuatageredieda,ma^
xíméueró ín homíne, aut animali quopiam prapingui. adeó fané ut quemuisartificem, licet
induftrium,facile hichallucinari exiftimem. Διο hocídeo dico, quód certi nihil;/fed id dunta-
xat quod mihí uidetur afferre ftatuerim . Nullam ígitur uel minfmam bilis ueficulae meatus
portionem ín uentrículum porrígi anmaduertí, praeterquam ín uno pontificís tríremium rez
mige.Hicením,utalíjs quibufdam organis, & praecipue circa thoracis coftas & mufculos, ab
aliorum homínum fabrícauariabat : ta & meatum huncín duas díffectum propaginesobti-
nuít, quarum mínor eraciliorüe uentrículi fundo, ἡ quà prímüm uena dextram inferioris
ipfius fedís regionem ambfens , uentrículo committitur , infercbatur.]Is quidem calidi fic-
ciis temperament fuiffe uidebatur: utautem refcifcerem num uomítu biliofo, quem huiufz
modíhomínibus frequentem Galenus effe teftatur , uexari confueuilfet , ab cius familiaribus
dilígentiffime quacfiuí,ecquid eiufmodi in illo obferuaffent. Afferebantítag,fe nunquam ill
uomentem;aut ín maxímís etíam procellís naufeabundü uidiflesuerüm ut eratrobufliflimus,
abomnibus eum pradícaríaffirmabant,quod longiffimo fpirítu fubinde cornuinflaret,om-
nes commilitones grauiuoce ὃζ uno fpirítu recenfendis numeris lorigéfüperaret, V'erüm
non femper meatus huíus de quo ín prafentiacimus,portíonem ín uentrículum deducí,hínc
mihiabundeperfuadco,quod ínter difIccandum,hocá contermínis uafis membranist libera
to,nullum foramen appareat, ex quo ad uentrículum propago eíus meatus deducatur . quod
fefe offerret, Gi modo uel mínima quaepíam propago à przcipuo meatu díducta;per incuriam
pracfcínderetur.[Nam fi uelacu meatum pertundas,ac bilísueficulam digitis comprímas,bilís
ex meatu defluit, que cítius ex propaginis cíus(fi quam INatura condidífle) orificio promana-
ret. Ad(tipulatur ítidemratio.nam fi diligenter expenderís,eum meatum bilem inteftínis offe
rentem non ín quamcungy fiueuentrículí;fiue íínteftínorum fedem decenter inferí potui(Te,fed
ín qua & meatus ipfe tuto implantandus, uentriculoG & ínteftínis mínus íncómodaturus bí
liofum iftud recrementü expurgare poffct,nó debuiffead uentrículum ne meatulum quidem
inferi;ucl citra fectionem fatebere. T utó ením ducuntur, qua nequeprocul, neque alijs orga
nísínconcomítata procedunt: quod huic meatui ufu uenit; quí nulla fuccínctiorí uía , aut ín
uentrículum,aut ín aliam ínteftínorum partem ínferi potuit, quàm ea qua nune implantatur,
& interim tuto portae uenze.caudíce& inferiori membrana omentí deorfum modicé prore-
pens fuffulcitur.Quuód (i uentrículo inferendusfuiffet,non adeó commodéatquenuncomen
ti mebranis fuftineretur,& obliquosanfractus faciens etíam longíüs abduceretur.Eodem mo
do,fibiliofam hancfuperBuitatem oblongo meatuad fedem ufque, utín ínteftína prímüm iL.
lic defluens,unà cum fzcibus excerneretur, Natura perduxiffet, perículum eratnetenuís mea
tus quauís occafione ocyus rumperctur. (ὐπὸ ἃ autem materia hzc nutrítioni ínepta,duo-
deno inteftínoaptifTima, non ítidem uentriculifundo innoxié immíttípotuerít , primum ex
bílís natura, deín ex uentriculi & inteftínorum muneribus;poftremüm pítuítze, quae in τιν
trifdueneceffarió ín illorum obeundis functionibus afferuatur,examíne,& é curatione quam
huic exuberantí pítuítze adhibemus, difcere licebit, Nam bilis lauze naturam tenuem flu
xilemque,& deín íncidentem detergentemrque ac expurgantem dum abundat nímíum ₪
rationem adhiberi,medicorum praecipuis conceffum eft. Deinde cibum quoufque 601160 ,
ctus fit retínendum , ocyfTimé uero cremorem confectum per eracilía ínteftína deducen <
dum , nemo ambigít. Ventrículo ítaque pítuitae 1/7105 íncídendae expurganda*que gratia
bilem deferens meatus utilís fuiffet: uerüm quía uíretentríce uentrículo utendum maxímé
fuítfummo malo Natura nonnihil boni nequaquam praetulit, INam fiuentrículo bilis in-
flueret, tum ille(uti Galenus recté affirmat ) huius mordacítate perpetuo ad excernendum
irítarctur : neque tantífper dum cibus probe confectus effet ,retentzíce fua facultate fungere
tur;& bilem illam refpuens,eíus'que occafione naufeabundus , quod fibí offerretur,minus
quàm decet, ambíret amplectereturg . At quo minus ín inteftína bilis ínflueret, nihil om.
níno obítitit. Haccnamque pítuítam, quz in gracilibus illis ductibus ex inteftínorum mune
re coaceruatur plurima, incidit, detergit,atcp expureat. deinde inteftinairítás & mordes,ad fa:
ccs.excernedas inuítat,S& (timular,& ipfa quog unà cit excremétisnulla(quü lege INature om
nía in homine difpenfantur)noxam , fed uti liquet fummü ufum preeftás, é corporetandem
prope.
5 circá.cet
K figu. 14.
gu
16fi. G.2o
1.O, O; P.
7 mifcul.
tab.a,
50604 fi-
gard το.
19 fig. E.
fig. D.
t9 figura
H,H
DE HVMANI. CORPORIS FABRICA LIBER-V. זו
propellitur.Vleritó íoitur inteftinis,nonautem uentrículo,meatus illebilem deferensimplan
tatur, neque obíter cuíuís inteflinorumfedi,fed fere duodenitermino, quód íd primum .הז
teftínorum fit,quodq in eo bilis cítius fuum quem ínteftinis przeftat ufum conferat. Duode-
niautem termínus tantum ἃ uentrículo remouetur;ut raríüs bílem ín uentrículum ex íntefii
nis furfum confcenderecontingat.Quanquam & ídbiliofis naturís familiare fit, quotíes hís
ieiunus uenterpaulo díutíus (ut ipfequognonnunquam experíor)torquetur. At homínes
quibilis ueficulacarerent,quos Ariftoteles enarrat, etpofthunc cumalijs permultis Plíníus,
hos uíta firmiffimos effe affirmans,ha&enus nondum comperí. Quanquam facile fierí poffe
arbitrer כ ut ex iecore ad ínte(tina meatus alíquis bilem deferat, itautea ín ucficulam quam»
píam príusnon colligatur.Et haud medíocríter ínter díffecandum mirari folitus füm,quam^
obrembilísrecto ductu ex iecore ínínteftínanon pellatur . nonígnarus ínterím fübrilis cíus
Anatomícorum commentí,qui bilem ín fuam ueficulamafTeruari docent, utíccurà putredi
neuíndícet:non expendentes quàm innumeros bilís folículos & cerebro;& lieni,& pulmoní
bus,et plerifquealijs corporís pattibus,ne ipfa quoqueputredínem contraherent;Naturam
adhibereoportuiffet,
"יז ישו ,2 אים DUE ΤΙ
LIEN potiffimum quatuór tabellis decime figure exprünitur carum namds prima lenis
Cau cum ormenti portione illi connata exprimit, Jecunda camum ometito liberumster tía lienis
qibBum,quarta eiufdem | fubfLantia utcungs proponit. Q uanqu.tm etía lien in corpore adbuc Jer
Watus in féciida figura ad cbayadlert d, {9 in i fexta ad Greg" in uigefima ad O,O,P occurvat.
ΤῈ ΝῈ Μ ad finifiram uentrículifedem fecundürn inferiora magísacpo
fteríora" locatum,íam antea recenfuimus. Non enim is, ut medícorum
| turbaarbítratur,(anís alioquin hominibus extra coftas, quafi adabdo-
mínís medíumanteriorag non adamulffim coftís,ceu tütifTimis uallis fe
ptus,promínet,neg;etíam tactuadmodum deprzehedipoteft: quamuís
medíciillu an mollis,aut durus (itin omnibusfefe $qué contíngere per»
fuafum habeát.Innítítur ftagplienCitiftrae parti" fepsi tranfuerfi, medíus
fere inter finiftram uertebrarum corporum fedem,& fpi arur.i coftarum cartílaeínes; For
mam adipifcítur fedi fuze proportionerefpondentem, acíecorís inodo à uicínís partibus fib;
impreffam.Q uà ením (epum contíngít,utíd leuiter inibi cauum c(t, íta etíamlien leuiter gib.
bus cernítur. Quà uentrículus líeni quodammodo innítítur , utamplus ille & ínftar grandío
rís elobi hicextuberart, fic quoqlíen humanus modicéacín fuperficíe dutitaxat,cauus occur-
rit.Nam porcís canibus ac bubus,quum longior, fedarctiorlíen obtieerit , acuentrículi gib-
bolongioriínteruallo ín íjs obtendatur,magis סט cauus magiísq quartz círculí partís mo:
do uentrículum comple&títur.Homo quídem craffum & magnum & latum , fed breuiorem
> ררוב גו 1111125 generís anímalía lienem exigit non tamen exacte, ut quifpíam forteà fpleniorum
forma monitus arbitraretur, quadratum. Longitudo namq latitudinem ipfiusimpenfefupe-
rat,deínde fuperior pars inferiori paulo elatíor uifitur , ut lin guz adínciforios dentes tantüm
proteníz imagíni proximéaccedat,undeetíam lien linguofum uífcus appellatur ," Humilior
ením ipfius parsad corporísanteríora magis proteía, in obtufum definitangulum:" fuperior
autem ín obtufioremadhucangulum adeo comprímítur;uthec pars utríng unumobtufum
exprimatangulum.Síniftrum latus leuíter gibbum eft, dextrum uero duabus quodammodo
leuibusímpreflionibus modicéfimum. Porro 110815 non medíocrís,& omni ex parteprope-
modum zequalís craflitíes,abípfius latítudíneac multo adhucmagís à longítudíne uíncítur;
Lienís cauir profundiíori línea fecundüm eíus longítudínem ductaabundar, quz recià qui^
dem ducítur,& ingqualíter extuberans,finuataq,lienis uafa(utmox audíes)admittít. Atreli^
qua ipfius fuperficies nó íta utíecorís,aut renu;lcuis eft; fed obfcuris quibufdam et leuiter pro
mínentibus tüberibus,ad cam fere forma qua elephantía(i morbo infieniterlaborátíum cutís
inaequaliter extumefcere cófueuit. Neg illi folüm ingqualí cutis fuperficiei refpondetlíen, ue:
rüm etíá colorem quog illius affatím exprímit. Parifijs ením in díui Lazatímonafterio,& in
pleri(ig fuperioris Giermanize agrís,& alibi quoq elephantiafi morbo affe&tos uídi,nigrícanté
lienishumani coloré fuperficíemq exacte referentes, no fecus quàm fiquisex liene eos confin-
xífIet. In homine nàq: hocuifcus atro quodam & perquàm obfcuro colorenierícat, ín cane
autem fplendídius plerung ipfoiecorerubet. Sucsalbicantem magislienem exigunt Neque
ג 4 — Hc
0
.1- וק fitus
F 0%
Loss 2%
060 ac coloy,
$12 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
= — uerbínexternatantum fuperficie, uerüm etíam intus,fiue coctum fiue crudum lienem fecue
ἄν μι, ris; híccolor fe(coffert.INegiinutiliter homínis uífcerain aqua nonnunquam elixantur,autfal
qu falrice; tem. ut magis cOcrefcat fanguis, in calidam fubmerguntur. Soletenim fluxilisadhuc fanguís
diféenda haud in iecore , & liene, & pulmonibus etíam,quo mínus aptéfpectari fingula queant,impedimen^
ἐπιρίϊδεν ^^ toeffe.Potiffimumautem ínliene tentandum hocduxí,quód de ipfius ufuuehementer ambi,
V. - הס גווס 856 6 arteríaslonge aliter quàm ín iecorepulmonibus & renibus difperfas intue-
cni corpus xer.etenimlienis fubftantía craffo nigro(y admodum, fed folidiorisfpongice aut leuiorís pu^
πίων, micis modo,raro concretotpfanguineconftare mihi uidetur, frequentibus fibris filamentísqg
non infigniter ualidis duntaxat implicita. Per huíus enim corpus, & fi per multas uenas &ar-
terías infericerto cognofcamus, nulle tamen quemadmodum ín íecoris & pulmonum corpo
reper füb(tantíam ipfius difperfz animaduertuntur, nifi perquàm rare,ezdemq admodum
graciles,non aliter quàm fi (imulatquelíenís finumuafaíngrediuntur,íninnumeram *ramo
rum fobolem diffunderentur,adeb tenuium;ut cauitate carentes fibrae potius quàm uafa nit,
ΠΡ δ cupandieffent.Hifceramis feu fibris undecunqueimplexis, Éeculentus craffustgadmodum
' fanguís obducitur, quem Erafiftratus , ut opinor ( quod uafis circumfundatur ) σαρίγχυμα»
quemadmodum & in íecore,appellat, INeg profecto tenuisfanguis quo lienem enutriri da.
mus,raritatís fub(tantize lienis fola caufa effeuidetur,fed innumerus ille fibrarum ) uix aufim
enimarteríarum dícere,et uenarum)implexus. Talís mihi lienis in fanís hominibus apparuit
fubftantia.In quodam laboranteelephantíafi,quae nondum penítíusradices egerat, turgidío
rem maiorem(g lienem reperimus:ín reliquis autem , fano fimilem. In ciue Patauíno, quí an-
nis tribus carcerederentus,tardem nigro arquato defunctus, fe&tioni publicae adhibitus fuit ,
lienem przeter caetera mínus «affum latum δέ exiguum omníno reperimus , & gibbaeius
parteadipemadnatum,in(tar candidiffimi duriffimity lapidis concretum.Subftantía uiíceris
huíceratarída,etímpenfe dura. Qui IVlontiffelis fufpenfus,ad publicamfectionem Patauium
aduectus fuít,adeó &xandan oftendebatlienem;ut modícéadmodum iecoris molí cederet,
anterioriiecorísparti adnatus, anteriori quoque ventriculi fedi exporrigeretur , Lienis 8
fubftantía, fanorum uiceris fubftantize penítusrefpondebat. Adolefcens hícfueratcandidit
fima & glabra cute, r:nime natura melancholícus.adeó enim ob Diogenícos mores plebi
ratus extiterat, utter 'aqueum euaferít. [Nam prímüm V enetíjs loris cafus, Patauium uenít,
ubidextro oculo & manu ítídé dexe-a mulctatus, Montiffelis iterum apprehefus(nam é carce
ribus illic femel eruperat) extremi 12e tragoediae actum egit, & morirpotiflimum occafione
à ftudiofis fe&ioni fuit adhibitus . Galli facerdotis Bononíz ín xenodochio aqua fübter cu-
tem mortui, lenem albidum,fed exiguum adinueni , Haecidcirco recenfeo , uthuius uifcerís
fubftantia & ufus(fi modó de eo quem Galenus ipfi tribuit, dubitare fas fit)à ftudiofis feduló
indagaretur, Porro" uenzsarterizedy 8 neruilienísin hunc habentmodum.' Mínorfeu fini
V sd: enis fter uenae portzetruncus,inferíori membrana omenti fuffultus,tranfuer(im ad líenem tendit,
r^ aod oftcrioriprimum uentrículi fedi,eiusQy elatiori orificio & humiliori membranae omenti,ad^
untur, €opipfi colo,qua uentriculo exporrigitur,ramos offerés:quos ubi deprompfit,reliqua ípfius
portío in duos prímüm ramos,deindehi rurfus ínalíos dífTeminantur , uttandem multiplíci
ferie per humiliorem omenti membranam medío cauce lienis fedi fecundüm rectam lineam il.
liimplantentur.Porró priufquam hiramiinlienis fübftantiam deperdantur;ab infigniorí ra
mo uifceris humiliora petente uena pronafcitur,finiftram fundi uentriculi fedemamplecies.
abalijs ueró lienem adeuntibus ramís modó' tres, modo etiam pluresrami enafcuntur, in fi^
niftrum uentrículi latus, uti fepe príus relatum eft, excurrentes,nequaquam autem ad fupe
rius ufq uentriculiorificium confcendentes.Quemadmodumueró lienem accedentes uenze
inferíoreomenti membrana fuffulciuntur, fic quoqueabillis uentriculum petentes fuperiori
membranaomenti" fuftínentur , cuíus ut & uaforum interuentu lien uentrículo connafci,
tur, " Arterize itidem frequenti ferie liení implicitze,ortum ab illa ducunt arteria , quae àma
gna artería fupra renum regionem pronata, inferiori membranae omentí innafcítur,acfini,
ΠῚ i firorfum líení potiffimum offertur , parí prorfus feríe cum uenís in lienem pertinentibus.
0 5 Neruilienis à fexto neruorum cerebri paris fobole pendent, לט finiftrí laterís coftarum ex-
| porrigitur radicibus ,& furculum humiliorimembranze omenti míttitin lienis potius tunica,
List» quàmfubflantíam fpargendum.Lienenim non minus quàm iecur tenui quadam & fimplici
*/^- obducitur tunica,ab omenti" membranis,quze líenis rectzelineze innafcuntur;orta, Ha nam
! | Ijfiinexw- quemembranzelíenís cauo infertze;in ipfius degenerant tunicam , Etquíaáàperítonzeo orígi^
| ] nem ducunt,carundem beneficio interuentud perítonzi ipfum liení tunicam offerre merito
| dicimus.Sed praeter lienis ad dorfum & ad uentrículum omentiauxilio nexum, à perítonzco
tl qua
£fig.casli, |
3d, dd.
b oftendit
barum feri
ema. figut
C acne
fuper tab.
fige».
ו
3
dens primi
K,L,MN,
S,duiditut
in T;T.
hfi.capasll
12
1fi.ca.sli.3
X,X, Ya
55 fig. b8
m ostendi
id; fig. εἶ!
tab.fig. 19.
n fi. cap.
lib.s 4,2.
0 » fi. capa
lia n.
פיק
6
DE HVMANÍ CORPÓRiIS PABRICÁA LIBZR V, -sti
quà feptum fuccingit, 06131166 interdum fibrae impari numero 1/6016 eibbo adne&untur; ipfi
quoquefeptolienem ità colligantes. Verüniutín hominibus huiufmodi fibra: quandog non
reperíuntur,ítaín canibus nunquam ; Eftetíám aliquando cernere;lienis gibbumexteriorire
nís Πα {τὶ inuolucro;quod multaabundat adipe fibrarum quarundam rnedío firmari, potifTL.
4:0 זר müm iren lieni(utrion ínfrequenter fit)m agna ex parte" fubfternatur , Atque πὰς eftlienís fL
pov tus;forma,& partítim enumeratio. Quàm íufte uero corporís noftri archite&tus illa difpenfa-
ger וסט fingulorum edocebítufus,& functío:de quanon medícorum modó proceres, uertim &
philofophorum precipui diffenferunt. Erafiftratus uulei opínione(quod curforibus lienem
eximí ftulté credit ) perfuafus , lenem fruftra factum cffe quodammodo atteftatur, dum וה
INaturam tímentem necubíartis [ποῦ obliuifceretur,quum fcetuí uix dum cócepto iccur ín dex-
trís conformaretjin (iníftro quoque latere aliquid molitam effe , & confiftentem ín co fplenem
iecori oppofuiffe:períndeacfi ipía uentrículo paululum ín finiftram produdto,creationem fi.
peruacuani uítarenon ualuífTet. Aríftoteles communemu fum,quem omnibus tríbuituifceri-
büslieni quoqueprimüm affcribit,uidelicet quo uenz&;utpote penfiles , fuftíneri , && copía ui.
fcerumftabiliríad corpus poffint: Quafi enim(ínquít ( anchorz partibus appenfis;uífceraad
corpus íacíuntur. Deinde iecoris líenisQ ufum priuatim doces,fubíiungit:Tecur & lienem ad ci
borum concoctíonemauxilíari,& lienem ua pores uacantes díuertere, ex üentrículo attrahe-
re,cosipoffe concoquere;ut qui fanguineus fitatqueut femel dícam, Ariftoteles líenem adul:
teratíiecorís loco recenfet, Eodem modo autor libri de Refpiratíonis ufu , quem Galeno falfo
tribuunt; prater alía quaedam de uenís,quze eibbo líenis ínferí arbitra tur,nugamenta , lieneii
exuentrículo & inteftinis confectum cremorem peruenas uentrículi & inteftinorum affume.
το ας fanguificationís organum effe contendit. Huíus fententíae non nulli etíam medícorum
fubfcribunt,lienem iecore mal? affecto nomíne íecorís fanguinem elaborare affirmátes , At qui
ceteris dilectionis profcfforibus probabilior effe uidetur lenis ufus,in hocillumà INatura fa
brícatum effe docet;utlutofi feculentiGy in iecore confeci fanguinis fitreceptaculum: & quem
admodum tenuiorí leuiorítp recremento bilis ueficula reficítur,italienem craffiori & grauiori
fufcipiendo extructi effe, quod lien ad fe per portze טס הסט truncu,multiplici foboleeum adeun
tem,tanquam familiare fibi allícíat exugatip:attractum autem confi cíat, claboret, acfuzenutrí
tioníaptumreddat,fanguíne illum,&(i craffus feculentusQ fit,rarum fponegiofumq cfliciens.
Ad quod pracipuéopitulantur frequentes ín líene ínfertze arterize, fuo caloread exaciam fan-
guínís illius elaborationem ftrenue auxilíantes, Scd quód prímaríus przcipuust huius actio.
nísautorlienís fit caro,etíam fino dicatur manifeftum effe neutí quamambigo , Atq íta ctiam
omnibus conceffüm eft,lienem non uníuerfum fanguínem quem à iecore admittit, fuaq ínfita
uíallicit,conficere;acín fuí nutrimentum reponere:uerüm quícquíd nutritioni ineptum con
tínet,fuzeG fub(tantiae adaptarí nequit, ín uentrículum magní cuiufdam ufus eratía reuomi,
Prímüm enim omnesaffirmant, fuccum melancholícumà lieneín uen trículum eructati , alij
quídem peruenam àlíene ín uentrículum pertínentem,alij per propríum quendam meatum,
atq indeà uentrículoín ínte(tina , & hínc unà cum fecibus ὁ corpore expurgari, Porró uenà
illam;aut utalijs arrídet;meatum nonnulli fimplícíter ín uentrículum ὁ tene duci (cribunt: alij
infertionís locum intrepide exprímentes;illum ínfüperíus uentriculi orificium implantarí adij
ciunt.Par etíam in eius excrementi ufu affignando, ínter difle&ionis proceres occurrít diffen,
fio.namalij perquam utile & amícum uenttículi functionibus hocefle, ficutbilem flauam íni-
mícum & hoftem perniciofiffimumaftruunt. fedalij quidem contenti (unt, fi docean tatram
hancbilem fua faporís qualítate, quamacerbam & acidam effe fatentur , omnes uentrículi fun.
&tiones, quz ín amplexu quodam confiftunt;aftrín gendo & colligendo corroborare , ac pro-
indene íinconfectus à uentrículo cibus elabatur , prohibere, Alij autem huíc tantum ufui non
acquíe(centes,iam dictis utilitatibus addunt, uim u&trículi appetítrícem hoc excremento adco
incitarí,ut eíus precipue ufus gratíauenamaut porüá líeneín fuperius uéntrícultorificiu inferi
ftatuant:ímagínationefolim,non fe&ionibus íta edocti , Ego fané dehoc recrementilíenís in
uentrículum eructatione , & eíus ufu nihilaffirmare audeo : neque etíam fectío í(taluculenter,,
quae tamen cítraullam controuerfiam Anatomes profeffores audacifTiméaflcrunt, mihi com-
monftrat.Prímum ením nullum meatü illi quo bilisín ínte(tina repurgatur,(imilem effe haud
r Videre id ambigo:uenzeautem qua (ini(iro uentriculilaterí implantátur,non àlienis " prodeunt corpo-
Eu re fedabillis quac iam lieni inferuntur.INcquealía penítus harum uenarum per uentrículum fe
»fectits. ries uifitur,quam reliquarum omnium corpus uentrículi petentium. dein nulla híc prorfus eft
fi&*». uena,coníugecarensartería, Poftremo,fi quíd ín uentrículumà liene defertur;id potius uentrí
ἢ een culifundum petit, quàm fuperius illius orificium." Vena nam que finiftram fundi ו ₪
: emi
Liens ufüsac
Zuncáo,
Quid len in^
uentviculum es
γέρε; (y qua
2ecátu.
ΤῈ ה zume-
τως C7 fitus.
LibsdeV fu
fart.
514. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
dem perreptans,atgiab ἥδ πα: humiliori lienís fedi inferuntur, príncipium ducens, omníum
uenarum uentrículo ab illis quac lieni exporríguntur oblatarir,facilé maxima occurrít. Quan-
quamneque haecuena;utí necalía,prorfus finiftrum uentrículi adíens latus , ullo alio turgeat
fanguine,quam reliqua uentriculu implícátes ueng. Athacderepaulo prolixius ín ea Epiftola
egi, quz ín laterali morbonihil intereffe docet,dextrínean finiftri cubiti uená feces:aut (i quid
interit, dextram cubítiuenam potíus quàm finiftram aperíendam. Cacterüm lienem fuo calo»
rcínnato;acfrequentibusquí illum intertexunt arteríjs , uentrículi concoctíonem fouere,íam
antea proditum eft. Quodautemuulgo lienemrifus authorem effe dicimus, hinc fortaffis fum
ptu efTeconijcio,quod craffum,&eculentü,& lutofum fanguinem ad fe lien alliciens,relíquum
fanguínemagiliorem, acut íta dicam, hilariorem reddere,omníbus credítum eft. Porró líenís
beneficio correfrigerarí(quod Arabum praecipuis affirmatur ) non autumo : neque enim ís
cor contíngít,& fi quod illiínnatum effetfrigus,lienís arteríze 1036 cor haud deducerent.
5 RENIBFSQutdibiiuses
R EN E S pinguiip[orum membrana indutos ac chavadleribus T, infignitos,uigefima
commonfIrat figura -uigeftina autem fecunda? uigefüma tertía;ac uigefíma quinta figure, cof
dem ea membrana liberos proponunt. J^ igefitta ucro primareneim tribus tabulis diffect ul con^
tinet, ipfius barmoniam concinne : fpeclandam offerens.
RGANA biliflaue& feculento lutofoGfanguíni expurgando facrata,
fermo praecedens iam pertractauít.Hic ucro illis dedícabitur, quecfangui
nemín cauam uenam ex íecoremiflum ferofa aquea(y humiditate colant,
quam cremoris ex inteftinis in טס בושו porte furculos fumendi, & elabora.
tí fanguinis exiecorís cauo in gibbum eiufdem ducédi;uehículum,ex Di
j| ui Hippocratis fenietia efTe dicebamus.Hunc enim humorem poftquam
nones proprium opus cxpleuit;neg fanguis per plures atque íta anguftos mea
tus ducendus eft,non decetamplíus ín corpore omnemafleruarí, uenis alienum onus futuri,
Huíus igitur u(us occafione" renes, quód id recrementum & bilem ipfam & fzeculentum fan. 4:0 ἢ. T
guínem copia fuperet,bini fant facti, fitum,formam,totamQ conftructionem huícmunceri con MS
uenientem obtínentes, () αὸ ocyus enim humorem ferofum,quem urina & lotium uocamus,
fanguiniadimant, quàm fieri potuít proxímé ambo iecoríallocantur . Dexter enim " faperiorí 5s figurá
fua parte humillimam 1660115 portiónem" contíngit;in canibus finum quoque íniecore fibiur «s i
altius collocarctur infculptum,appofité confcendens. Sínifter ueró adeo altam fedem occupat, e
ut&lienialíqua exparte fub(ternatur. V terque ucro fuxta uertebrarum corporum latera)hus Lu: fi
miliori" feptiedi incumbit, quaíd decimae & undecimze & duodecima coftis obducitur, ca 4c
potíflimüm parte;qua coftz ín pofteriora impenfius oblíquantur.Is enim coftarum in pofi 2o M
riora lexus,opportunam renibus fedem offerre uifitur,ut & tutó uallentur, & nein anteríora 7 χει.
uclminimum prominentes, cacterorum nutrítionis organorum fedem occupent. Quae nifirc, fab.
Ípexiffet INatura, unum femper ,eundemQ maximum ( at interdum ín habentibus uentrem
impeníe prominulum , & uítíatum coftarum ductum,moliri Naturam uídímus ) ' fuper uenae Ffuper 9
cauz & arteríae magnae corporarenem collocaffet,breuiorí fuccinctioríque compendio fero; ape
fum (anguinemattra&urum ,. INon enim renes;utalijs fcribitur Anatomícisjlumborum * mu 7 ποι.
fculis,qui dorfi & femorís famulantur motibus; proríus infternuntur,& etíam non multo hu- d
mílius quàm coftz funt,uel " infima fuí parte uerfus ilia defcendunt , ctíam fi alter altero fem- ἢ» fidi.
per fit elatior , neque ad amuffim édírecto mutuó opponantur. Quum ením lien demiffius *'
quàm íecur defcendat,uterqueautem ren uenz cauz,quà fub iecoris corpore ducitur, uícínus
elle contendat,merító dextrum finiftro elatiorem effe plerunque cernimus. quippe non raró
ctiam finifter dextro elatio obferuatur, 5 precipue quibuslien minor & iccur maíus "obti
gít:períndeac ἢ id dextrum renem deorfum deprimerct;illeautem finiftrum altius afcendere,
fibitg fubijcifineret . Porró contrarium hunc fitum renibus non tam locí , quo aptélocarípof,
fentjoccafione,quàm πε ὁ directo utríque ferofum fanguinem attrahant, acalter ín contrarium
reuellensalteríus munus prohibeat;accidiffe conftat ; Neque etiam ín renum fitu Galeni ratío
probáda eft,qua dextrü fini(tro editiore effe docet, utfecundürectítudine magis trahat , qui
63 quz dextro uenze lateríaffcribít, nó magisilli quàm finiftro lateri propria fint. Nemo ením
fanze mentis ex iecore ín uenze cauz latus dextrü plures uenas quàm ín finiftru pertinerefatebi,
tur, 180 amufIim eius uenae Íecundiü iecorís po(teriora ductu contemplatus fuerit, Caceterüm
utcunge
| ἐπ; figura
| €ha.5 ad 4.
| as figa
cba.
| Las figura
cha.z.
| 25 figura
cha.s.
pa fi. cha.
6, 7, 8.qui
tharatteres
finguli ali-
quid priua-
tim indicat,
16 1fi. gb.
| p:ofi.a b.
gana fi.
my.
q ficha.
29
r20fíeu. e.
$20figu. Y
ad T,
t Hic ne in
| notandoni,*
mius fim, fe .
riatim [pe,
| labis tabu
|
| Ὁ 55) Vena cy arteria fevofum fanguinem venioffeventes.
B, B GSmus,in quem medici uenam cy. avteviam nuper didlas fero
C, 62 Sinus in quemurina ex iam diclo frmucolaretur.
"Ὁ
E Beatum Gr nugacifsimum renis colazorium, feu membrana cri
DE HVMANI-CORPORIS FABRICA LIBER V. ^s
utcunquetenes fituínter fe dífcrepent;neuter tamen alteríus altitudinem,quanta πτοία eftillo,
rumlongitudo,fuperat unquam, Suntením humani ' renesoblon οί, & minus latí,omní'que
ex parte aequaliter craffi. " Auteriis nanque & ' pofteritis comprimunturrenes,& ín" latere
exteríoríad amuffim orbiculares & oibbi;" in interiori aut&,quodexteríori breuíus e(l partím
gibbi,partím cauí.[n media ením interiorislateris fedc fin profundius fibiim preffüm exigüt,
fuperíus inferius queuelut ín acuti angulum definentem,in medio autem extuberante, Supe
riori parte paulo quàm inferiori latiores fantrenes , & par admodum exterilis quàm interius
craffiores, VIagnítudine eadonantur,qua probé quantum fanguini exufueft, ferofo humore
illum emundant. Superficiem íccorís gibbo fimiliter ímpenfeleuem & lubrícam fortíuntur, ut
& colorem inten(erubrum & refplendentem. Subítantía nanque conflant carnea, denfa, ad.
modum folida & dura,parumt à cordísfubftantía uaríante, preterquam quod nullis om^
níno fibrís intertexítur.Renum ením fübftantía fibrarum , ut & iecorís pulmonumáfubftan-
tía,expers eft:uaforum per ipfam diftu(orum fibrísadattractionem, retentionem & expulfio,
nem famulantibus.Quum ením fanguinis ferum renes excolarcoporteret,, neg commode ue
nz cauz magnzeG arteríz " corporibus,uti ecur,ad uenam catiam adnafcí potuerínt," ínfienís
ramíà uenaacartería inipfos deduci funt. Acà caua quidem duo grádes rami , utríng nimi,
rum fineuli;ad fingulos renes enafcuntur, quínon 6 dírecto inuicem prodeunr,fed prorenum
fitujorigíne uaríant,dexterGramus elatíus finiftro príncipium סכ 111061 (i quidem ren dexter
altius collocetur. fi ueró finifter fupcríorem dextro fedem fibiuendicet,fini(ter quoq ramus cla
tius dextro à caua pronafcítur. Ac par fanéarteríarum e(t ratio , que fub uenis protenfe unà
cum illís tranfuerfim ad renum * finus , quos ín interno ipforum latere gerunt, perferun.
tur, Quum primum ín horuinibus ad illum alteríus renís finum uena ac artería peruene-
rínt, ín duosramos priufquam renem fübeant, ambze diuiduntur, unum ramum fuperío,
rícíus finus angulo;alterum inferiori offerentes.In ipfo autem uaforum ad renes progreffu,ad
-modumraró àfcramulosarteríae diffundunt,fedtotz ín renes abfumuntur, quum ínterímà
- liniftrirenís uena, feminalís uena finiftrum petensteftem depromatur : ab ca autem qua dex
trum renem adit ' ramusín pinguem membraneam(renís tunicam numerofa fobole fpargi-
tur: quod& finiftra uena interdum ímitatur , dum ren fini(ter elatiorem dextro fedem occu,
pat.Cuíufmodi ueró fit haec pínguis renum tuníca;paulo póftexequar ; ' nuncením uaforum
ductus,ac per renís corpus díftrbutiortem unà cum renís finibus, δέ meatuum urínam ὁ reni-
busínueficam deducentium ortu,propter continuum de uafis fermonem perícribere agere
diar.atgy utínam ítahzec tibi ob oculos ponere,quemadmodum fiprafensefIem, leuidgadmo,
um operaínrenis fectione commonftrare poffem : maximé quum tot fabulee derenum offi,
cijs, finibus , membranis , & quz ín renibus diftribuuntur uàfis , antehac caeteris diffectionis
profefforibus effictze (int. Glalenus inquít fimplícíter,uenas acarterías per renís corpus diftri-
bui,S& perfpitlam duramG renum fübttantíam,retento fanguíne,urínam cum bilis quae fán^
guiníadeft portione tranfmittí,in&p urínarium meatum effluere. INoftrorum medicorum ,&
: qui Galenum fequuti (untomníum, haec exprimere ftudentium,alíj perperam ofcitanterg re
nis fabricam aperedíentes,& quae hec uaforum fit diftributio & fitus non obferuan tes,nefcio
quas colatorías membranas ementíuntur. Alij ectionem auerfatí , & in altís cathedrís feden.,
1cs,fibig ipfis mirifice placentes Promethei , abundé fuo munere e perfunctos effe atbitran.
tur, G difcipulis imaginatione homínem cofingant. Atg hinc illud eft, quod prací puos nofire
ztatís medicos & docuiffe & fcripfiffe fcio;nobistriplicem,quo urínaà fanguine inrenibus di
Ícernítur modum excogitari
poffe:nonaddentes interim,
quid in ipfa hominis fectione
appareat,fed fibifinus & du
cius uo arbítratu effingunt.
Adcó fané utnunc omnibus
recepta סוכ 281360 fit opinio,
duos in renibus cfTe ἤπια, (εν
cundi uiícerís logjtudinem
fitos, 61311076 fcilícet unum,
demíffiore alteri , qui trant
uería quadam membrana in-
terdíuidantur, (uperior díco
ab inferiori.In fuperiorem renís uenam arteríamd finire,easQg ferofum fanguinem in illum ín-
fundere,
DVCA BV S | figuris medicorum de urine
excolarione comme um exprimere conatus [im y ac fupertori
ווק enem ab ip[Tus gibbo uerfus finum cauunt uedi[fzcum
παι, inferiori autem renis duntaxaz media [Bedlazur portio.
Cerenim quid [rmgulia indicetur ipfe chexaclerum Index
bunc toduziedocebir.
βρη fanguinem brofündere docent.
2
8 ל orbiculatim finus hos ampleclens.
Bri modo beruía, Cy urinam ex [inu DB. indicato infinum Q in
fignizum una cum bile bromanare [imens.
V'vinam &ene ad ueficam deferens meatus.
Ἑ εὐ χουν.
M. dgnitudo;
Sul/Lintia,
Vene ac avte
71 γεριόμο ob
lag.
Ἑ מל לווע iro
מו
εὐπγοτπιάξιο,
Rienumanw
75.
$16 ANDREBAE VESALII BRVXELLENSIS
fundere,deínde membranam finus intercipientem,tamarctisanguftis(y foramínulís peruiam
effe,ut & aqueum illud ac tenuc recremeatum & bilem quog tranfmíttat, fanguine interim pro
pter fuí craffitiem nori penetrante , Addunt practercailli humanze fabrícec ftupentes architecti,
utiantofcilicet elegantius Naturae opus confingant , ex inferiori finu meatum urinaríum cx
plantarí,illumGg urinam íam colatam excipere.Profecto fagacifTimus illererum Opifex tátum
munusunimembranulzctibrí modo perforatzenon tribuerít, neg ín renibus eandem extruz
xerit, Quinrenum fubftantía facultate fibi innata;ac propria ad íuftitíà temperie,ex uenis ac ar^
teríjs per ipfius corpus deductis ferofum illud recrementum excolat , acín finum qui urínario
meatu excipitur diffundit. Quod incredibileartificium ut uídeas;caninum renem utpote maci
lentum,& nulla, quemadmodum humanus eft;pinguedíne oppletum,ad manum tibi cffe τιον
lím,illurnd uti renis admíniftrationem ad pracfentis libri calcem fubiungam,teprímum aggre -.
di.Poftaliquotením obitasfetiones(dummodo príma non fuffecerit) duos in renibus finus
adínuenies,fecus multo ac noftríarbítrantur medici, à Natura formatos, " Venaením & arte, νι fupe,
ría ínrenís corpus fübeuntes,ínunum degenerantcorpus,arteríarum tunicis duritía craffitietg pe
refpondens,Hoc cauum & uence arteriae ue modo per renis corpus diftributum cernitur. Pri- ipie, 1
mum enim paulatím latefcés , ín duas quodammodo partes diducítur:quarum unam quídem Puls zi fi
antcríorem,altcram uerb pofteríorem (renum figurz perpetuó memores )doctrínze ftudio uo 8*.
cabímus. Anterior una feríeuno(p ductu, modó lex , modó feptem , modoó plures etíam,oeque
cralfos producitramos,ín quos etiam anteríorhzecmembraneí corporis pars finitur. Przefen.
tes ramiperanteriorem renís partem zequalíter à fe inuicem fecundum renis formam abíceden
tcs;uerfus exteríus reníslatus properant,nó quidem adexternam τῳ laterís 6105 fuperficiem,
fcd interíüs multo in renís corpore permanent. Hic inalíquot propagines rurfus diflecti,cor-
porís membranei pofterioribusramís,quos nunc pro fequar, commifcentur . Pofteríor enim
corporis cíus pars eodem modo quo & anteríor ín ramos digerítur,ad externurenís latus con
tendentes, Quum uero hí coufgg quo anteríores deuenerín t,mutuo pofteriores rami cumante
rioribus coéunt;ac finguli fingulís,ac fiunumídemt corpus eflentuniuntur, mutuamq caui
tatem coniftituunt.Elegansífteramorum coítus inftar femicírculi ad exterioris renum laterís
formam perficitur. Porró membraneum cauumQ iftud cum fuísramís corpüsnon undecungg
renum adnatam habet fubftantíam.Corporí ením ipfi priufquam in ramos dígeratur , ante^
ríus pofteríusq, δέ adínternum ip fius latus,nó autem ad externum renís fubftatia adnaícitur. '
Ramis uerb anterioribus duntaxatanteríus, pofteríoribus uero pofteríus renís fubftantia ad.
nafcitur, quoufcq ad mutuum coítum rami ducantur. Hic ením ubi in plures ramos finguli di
uiduntur,acanteríores cum pofteríoribus coéunt,renís fubftantíam adnatam un dig habent.
quanquam inter ramos ipfos, quà nihil adnafcitur ad renis interiora , uelut feptum quoddam
procedit,ramís non connatum,& ab illa renís fubftantía prodiens, quae ramis dum coéunt có
nafcitur, Adeo ut híc ínter anteriores pofteríorestg corporísilliusmembranei ramos alter qui»
damrenís (inus exurgatquodammodo bipartítus.Q ua enímís exteríus membraneí corporís
Tatus,übi primum ramos germinat,refpicít;unicus efleapparet:quum autem fecundüm feptit
ex renis fubftantía pronattruelutad exteríora fertur,geminus confpícítur. Vnaením eíus pars
ínter féptum & ramos anteriores, altera inter ídem feptum & pofteríores ramos porrigitur.
Sinus hícínter diflecandum fübhumidus exanguísqy omníno occurrít, corpus autem illud
membraneum cum füis ramis omnibus,aut primus finus ( fi ítacorpusid appellare uifum fit)
fanguíneplenus femper inuenitur, Homines ut paffim pinguetudíne , quemadmodum & por
cíjfcatent, fecundum finum quoque adipe duríufculo , & quafi ferofo humore enutríto opple-
tum habent:quínon folüm humanorum renum fpeculationem diffecantibus obfcurauit fed
quibufdam accurate fectionem aggredientibus ítaimpofuit;ut huncadipem " urinaríj meatus. **»fé
operculum quoddam effe; & urínze iri renibus excretíoni feu colationi praefici;& quoddam ue 56
lut colàtorium effe, fcriptumreliquerint , Quí enim fuis imaginationibus& fomnijs non con
tentí;plenam operamunà cumratíonc fectioni quoq; impenderunt,fi nihílaliud,faltem mea^ ,
tus urínarij" initíum uíderunt, quod fané exalteroxenís finu pendet , non quidem ex humí, »2fg«.
liorí ipfius fede, fed ex interni laterís fecundíiftiusfinus medío . Incípit ením meatus illeàb
externodateremembranei corporís;ubi prímdm ín ramos fcindítur. deínde per eíus corporís
medium procedens,exrenum medio ín internum renís latus uenze cuiufdam ínftar procidit.
Hic mehercule demum renum conformatio eft, quaéinmembraneum illud corpus ipfi usq
ramos ferofumfanguínemrenís fubftanti&eui,& fibrarum eíus corporis rectarum beneficioat
trahi commonfttat:quo faneuís quantum fufficitferofo illo humore íta liberetur, utfanguíne
aporta ena furculis in cauzefoboles affumí tranfmittig nouimus, Quippenon unfucrfum
renes
DE HVMANI CORPORIS FABRICA ΤΣ ἜΝ Ὗ, 517
renesallicíunt.Imóut fanguís ad fluxum peruenarum cauítates aptior fir,eíus humorís portio
unà cum co per reliqui adhuc corpus ducitur ; quem extracto iam6g cócreto fanguini ínnatà-
reconfpicimus. Quinetiam manifeftum quoque euadít, renum fubftantíam à fanguinenófo-
làm ín uena caua,(cd & ín artería magna contento,aqueuim illum humorem , & ἢ quíd biliofi
excrementíadhuc íp(i fitadmixtum,colare;atq ín alterum illum (inum protrudere,eumQ inde
.& P^ 5 d per^ urínaríum meatum ad ueficam huíc humorí inftarlageng fubdítam fenfim defluere, Que
4 rise. ueróhorum meatuum conformatío fit, ubí renum tunícarum explicationem praecedentibus
223.
420 fg. T; addidero,ftatím audíes. Renibus bínze funt tuníczeortu fubftantíad iiaríantes, * Príma;quz B uiis,
V220p. exterior e(t,renum corporípertínaciter non adnafcitur, nihilomínus ipfiinftar ínuolucri cír zie.
cumquaque obducitur,& hinc etam renís fafcía uulgó nuncupatur. Hac peritonzo huimí.
liorem feptitranfuerfi fedem füccingente principium ducit; Quà enim ip(i renes incumbunt;
membraneas quafdam fibras producit;ín membraneam tunícam,quaerenes ipfi colliget,dege
nerantes. Praefens tuníca frequentibus uenís inftar omenti intertexitur , multa pinguedinc(ut
& illud)abundans,renumG actionem penícilli cuiufdam títu fouens.Dextri quidem renis tii
nícaà uenaad ipfum renem pertíngente 2 propaginem exieít,ín membranam frequenti ramo.
rum ferie excurrentem.Siíni(triautemrenís tunica? uenam adipifciturà (iniftro uenae cauzla-
tere,elatíus quám renís uena enatam:alíquando etíam contraría e(t in eiufmodi tunicas ἱπΊρ|
cantium uenarum exortus ratio. Porro altera renum tüníca tenuior eft, & nullís uenis neq etia
pinguetudínc obfita,& ut íecorís & lienís tuníca renum fub(tantíz connata. Hanc procreat
tertía rene petentísarteríe runíca;& ueng ítemaltera.nam dum hiec uafa reniím plantantur, hae
55 fic. viniceab εἰς abfcedentes,ín pracfentís renis tunícá dilatantur , Cacterüm renis nerüus,quem R mu;
quati przcteríeram,gracilís e(t;/negruenzenegr arteriae renis proportionerefpondens.Illce enim
'biofig. Y.
£o fig. X,
2 9 . :
alteríus ufus quàm nurríendí calorísQy infitirecreandi gratía reni offeruntur, neruum autem
fenfum duntaxat obtufum preftareoportuit;ac proíndeà fextí parísramis qui 0 παντί expor-
rícuntur radicibus;INatura (in gulosad utrumgrrenem diffudit,in internam í pforuni tunicam
potíus quàm ín corpus illos dilpergens.
DEO ας T GO ΖΚ ΤῈ R EOCETPTOZCZLO,
(Θ᾽ meatibus urinam ₪ renibus in uc[ícam deducentibus. Cap. XI.
ZFIRILEM ucficam imprimis offendunt uigefinafecunda,cy uigefimatertíaft, gu
re banc fimul cum urinarijs meatibus deteclam prorfus exprimentes, uti c9 quartafigura Ca»
pitis quadra, gefüni noni, libri fecundi. Superíor&uero ucfíce *fündi partem adbuc perítoneo ne
τῷ — xamproponit fecunda figura, tertia, fexta; decima, duodecima ui, gefima. Q'aterüm mulicbrcm
ucficam pulchre delineatam contíntt uigefimaquarta,uigofimaquinta;uig* imafexta uti ex illa^
vumfigurarum Indicibus petere licet. í
ERINDE acrenes fuisfunctionibus opportunam fedem fibi uendicant,
tuto quelocantur,ita quoque & uefica & urínaríj meatus. Ν᾽ εἴα enim Pica fins
quum fitaquez fuperfluitatís receptaculum,ín quo fenfim à renibusidco " ^ à
latum(nefrequenter & perpetuó,fed raró & repenteacfimulurína nobis
reddenda fit)coaceruatur , eam fedem merító 0 qua cómodeé duni
urinze copíaautqualítate moleflatur,cam excernere poflit : quem locum
3-75] non decuitab" eo quo ficca excrementa emittuntur proculabeffe . Dein.
9-3. declariorem fedealianutritionis oreana;hacuefica longénobiliora;altamq fedem expetentía,
fibtoccuparunt;adeó utíure quodà non minus uefica quàm ínteftíni rectum humilíus locata
ul וק fit. Ad pofteríorem enim ἡ pubis offis fedem uefica reponitur, elatíori fui parte fuperiorem pu
7-5 bisoffis fedem modo plus,modó mínus,prouturínadiftendítur,excedens . Eft namg oblon. δά»
ga [phiserze inftaraliquantulum rotunda, & elatíori parte, quam fundum ipfius proprié τος για,
mus,apparetamplior:id quod fitus 060311036 accídít. C uanquam enim ut capacíor iníurijsqg
ferendís mínus obnoxía redderetur, figuraad amuffim globi modo τοῦτα, magis ipfi coriue
τίσι, attam& oblongiorem fuod fundo ampliore Natura machínataefünon quod eiufmodi
commoditatem neeligeret;fed ne pubísos rectumq inteftinum pofteríorí ueficae fedi in uiris,
34 12 ur uterus in mulicribus attenfum,cíus díften(ionem níimiumarctarent. quod fanéneceffa,
fe i. río accidi(Tet, (i quam ex longitudine fortítur capacitas,ctíam ín latítudíne inter pubísos δέτε
cum ínteftinuadiecta fuiffet, fed & fundum quoq tanto eft humiliore ipfius parte, qug ín cer
א | uicem
518 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
uicem anguftum'ue mceatii definit;amplíus,quanto cómodíusid pubís os excedés propter ce;
ἐπι dentes abdominis mufculos diftendi dilatariqs poteft. V efici enim amplam & extendi prom-
pram fierioportuit,quo raríus,ut dict eft;urina nobís reddenda fit.ac proinde mébraneo ner בי
conflat corpore, quod dilatarí poflit cómodé,S& rurfus quu nihil cótínet,fubfidere.Ete » סט סטג
nim'ucfica lzeuí, dura;ualida;mebraneaQ conftat tunica, quce modo craífior,modo tenuior ui^ 0
fitur,prout nímiruaut impenfiüs diftendit, autarctatur:peculíariterhocfibi uendicans,quod δ ἢ
in clatíffimafui fundi parte, δζ qua in ceruice definit , ob meatuü quorundà ímplantatíones QC ra figure
ה cxplátationes durior craffiorty fit. Hanctríplici fibraru genere intertextà,uel pueri nouere;un-
guibus dum ueficá inflant;ut próptius diftendatur,illam fricantes,aceiufmodi fibras diuellen-
tcs, Etenim nulla corporis tuníca occurrittríplex hocfibraru genus exactiüs oftendes,cs ἢ πεν
ficainfletrzadeó ατὸ ueficís,quas puer;uti noftratibus moris elt,inflare,contundere, X ππραΐν
bus ac digitis tererefolebà; quid fibi fibrae tunicaru uellencin Anatomícorü libris, ilico intelle
xerím. Caetcrüm ueficaimplicantes fibrae eadem qua fibre uétrículi & bilis ucficulze collocan
tur ferie, Rectz enim íntímze funt,extíme tranfuer(ze, medíze ueró oblíquze;pro functionu or^
dine (itus feriem adipifcentes. Expulfionem namq przeit retentío,S& hanc rarfusattractio.Da
ram uerb & craffam ucficze tunícam fieri oportuiíle , preter caetera argumento funt, quod ín
magnam molem fzpediftendieam oportcat,quodip urínze acrimonia & ulceribus ac calculís
7
idG generis malis alijs frequenter uexetur:quae;nifi dura effet;eam facile lacerarent, eroderent,
ac prforarent, Vtautem ualídioraadhuc cHiciantur hecperítongumilli denfum robuftum&
inuolucrum peculíaríter circundedít,quod fecundauefica runíca cefetur. Hanc כ 100
ipfioffert, quà fupra pubís os ueficae fundüanteríor(y ipfius fedes uniuera peritonzeo in ho- yj . |
minibus fecus multo cp ín canibus adnafcitur.In canibus enim & alijs quadrupedibus proce ^
fus tanti à perítonzeo ueficae offertur,neg tota ipfius fedes anteríor peritonzco nelaxé quidem
adnaíci,fed ut & pofteríor ucficze fedes leuis & lubríca cernit . In homínibus etíafedes ueficze
pofterior rectü inteftini & uterü refpícíes, leuis ὃ lubrica& aquco humore oblíta eft, Czeteru
εἴ urina ueficze(ur & biliofum recrementü fuae ueficulae)ad nutrítion£ inepta fitjuenas,& qui
bus ipfius calor refocillare£arterias INatura illi? díftribuít,ac primi utríngp in ceruícís 101160 13. 8 21,23 fig.
F'ene et 9* tea uni uena GCarteríauna bcaue ueng &arterie magne" ramis per pubis offis forame crus ac 17/5
ἘΣ ΠΑ cedéibus deríuauít,que hínc furfum per corporis uefice longitudine confcendétes,in tenuiffi. i,
mospilit modo graciles furculos diflipant . INeq neruis itíde,quibus ob triftantiu fenfatione
maxime indiguít;uefica deftítui£. Quantüuís ením urína ueficz ut bilis minori ueficule tandj fa
milíare quippi& influat;neg: quu naturalis eftullà ab illa noxa patíat,ca tame interdu tanti bilio
fiexcreméti admíxtüi haber,mordax(p & acrís reddit adeó,ut nifi urínzo qualitate ucfica perci
peret, ila díutíus contines,erauiter plerung afficeret , Proinde inter czeteras corporis partes,
' heruos nó mínimos fenfu tactus duntaxat gratía uefica obtinuít,cos à fexti parís ramís cofta. ifie: li.
Mens fe: yumradicibus exporrectis,& ab" infimis fpínalís medullze paribus exiges . Praeter haec uaía & 777
τὰς קל 76 neruosexelatioremedíaty fundi parte' meatus exoritur,quí per umbilicu & " intimü foetus ín, mo a
Ru uolucrii,quod à farcimínis fpecie nomen inuenit, quu adhuc utero gerimur , urínam deducit. 2758.
reiewfice Couinetiamueficze lateribus" duae attenduntur arteríze,uitalem fpiritum ex uteri arterijs foctuí : P * 4
commiflz. deferentes, quacín natís non mínus Qj meatus urind deducens,exarefcunt,ínutilesig reddutur, p 1
nifi quod ueficze ad perítonzeum lígamentorum uícem abundé gerant,ueficamQ erectam cons w figu
tincant. Porró in humiliorem ueficae fedem przeter fuos neruos & uenas arterías in cauita, P»
a: 2:0. : ₪ 2 2 Rom M n2 fi. K,L.
tem ufg ipfius,altj" duo meatus inferuntur ex renibus urínam deducentes, acíuftiffime ἃ INa “2.6 ἢ
tura formati, C'uum ením renes quàm proxíméíecori neceffarió allocentur , uefica autem hu» o nif
' milem fedem fibiuendicet,meatus quofdam effingi oportuit;urínam ex renibus ín ueficam de. 425fi.4&
ducturos . ἄτῳ סו uenarum corpori quàm fimillimos INatura cfformauit . quippe fimplíci
conftàt tuníca;uenarü tuníca paulo duríore;paucioribusq dj illa fibrís obliquis intertexta. ita
namq meatus illi iniurijs ferendísreddunturaptíores,& tendi fübfiderey facilé poffunt,&C o-
bliquae fibrae quo mínus ín ueficam urina ocyus delabatur, nihilínterím prepedíunt. V erüm
quod hís meatibus,quos Graeciab officio ἐρννῆρας, B 000 BC πόρος δρηϊοιὸς appellant, tanta cum
uenís fitfimilitudo, quod que illi (ecus quàm uenz fanguíne turgentes, candicent, Celfo albae
uenze nuncupantur. " Explantantur uero iftiex fecundo renum finu, eos per medíum prímí pfe v
finus deduccte. Hinc peritonzo fuper " lumborum mufculos fupertenfi, fccuriffime deorfum **
ad ucficam prorepunt. Adnafcuntur ením in proereífü perítonzco , & ab illo fibras quafdam qzmijan
adeptialteram aflumunttunicam,uenulis & arteríjs ut perítonzeum ipfum íntertextam . Por. s
τὸ ductus ipforum quum ítínerís longitudo nihil commodi adferrehic poflit, quàm mínimé
anfractuofus cft.exrenum ením finu dcorfum modiícé uerfus íntcriora, ut ad ucficam pertín-
gant,
IVT earuunt u^
dra figu. M.
45$ as fi. ג
fe nonpro-
Cul ab ד.א
fig. M.
| Eis figur.c
add.
Wnifig. àv
per «ads.
35 fig. ὁ.
bisfi.127
fign.
᾽ς Pete bec
€x 1,2 figu.
| 04.49 {8.5
| ad .ו
]
| s fig.cap.
49li.3 N.
je cinf.capi
αἰ frau. 12
M,
ez mufcul.
tab.a,
" tab.o.4.
Πις A. 6 A,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 410
gant, deducuntur. δῆς πιοτὸ parum firmati,& omnino penfiles uefice infererentur aut obliqui
nímís ductü efficerentnó elatíflimae partí ueficee,ex qua ' meatus;urínà fectus extra umbilici
deferens pendet, implantatur,fcdilli ueficze fedi, quz pofteriori perítonzei regioni;ad quam
meatustoto ductu fccuré adnafcunturuicinior eft , E(tautem ca rceio in pofteríoreucfice fe-
depaulo anteaquam ín ceruícem definat,cuí utrícj meatus prímüm adnafcuntur , & obl iquo
anfractuuefice tunícam à perítonzco pronatam penetrantes,tandem ín ueficze cauítatem alte.
ram quog:tunícam penetrantes aperíuntur ííneredíuntur'uemodo fané quàm fimillimo,' quo
bilis mearum ín duodenum ínferi relatum eft : laxis nimirum membranulís utríng: ad meatus
foramen ex ueficze corporeappendentibus;non alíter quàm fi ueficze ínternze tunicae tenues hu
iufmodi procefTus inibíadnafcerentur, Horum ufus, membraneorü proceffuum bilem dedu-
centi meat&iüi adnatorum ufui refpondet, ut fcilicet urinae quídem ex meatibus ín ucfícam de-
fluentí cedant, & dum uefica diftenta urinam rurfus ín eofdem meatusreguroítare uolet, colle-
&iillimeatumi opplentes,urinz tranfitum przpedíant.Id quod 3060 preftanz commode, ut
uctica uel Batu plurimo repleta;nihil plané fpiritus per hos meatusreddere queat. Verü quod
& obliquus íllein meatuü infertíone ductus,eídem ufui famuletur,ueficae dum infantur, exa-
cité cómonftrant, Eadem ínfollibus indies experimur:nam per foramen quodà teroo illisadhi
beri folet;aér quidemattrahítur,fed quum follis comprímitur, propter aflerculum impetu ac
ris foraminiapprefTum;nihil uenti exípirat.Idem quoq in pilis obferuamus,quas flatu diften.
dimus, Quanqua longémaíore induftría, neg ita pendulis operculís rerum Cfpifex in urína.
riorum meatuum íimplantatíone utatur,cpnos ipfius artíficíum imítátes in follibus & pilis aut
etíam ín admíttendís quas poftmodum cgredinolumus columbis molimur. Vrínariori ítagp
meatuum implantatío ad inferíorem pofteríoremg regiontuefice non proculab ipfius ceruice
confiftit. Hic enim humillima ueficze pars ía anguítum finitur" meatum,quem ipfius ceruícem
collum'ue nuncupamus:alíter ín uírís quàm ín mulieribus protenfum, & alijs quogiín illis dg
ἴῃ hís adnatum coagmentatumG partibus,& ufum deníg ambobus diuerfüm prebenté.Com
' muneeftenim utrilig huícceruíci feu meatui urínam ex uefica deferenti" mufculum orbícula-
tím círcunducí,quo cauctur ne urína preter uoluntatem noftram effluat: cuius ufum;fitum,&c
formtinfecüdolibro diffufé perfequuti fumus,Deínde utrifq,& uiris & mulieribus per illupa
mceatü urína excernítur , fed uirís ad feminis quog eíaculatione il leauxilíatur..Eat propter pe-
> culíaríter hi! elandofum illud corpusadnatu habent, femen deferentíum uaforum" irffertione
"* fuícipiens,quo corporeurínaemeatum humectante & irrigante mulícres de(tituutur. Quine-
= tíam mulieribus fuper utert' ceruicem meatus Πᾶς feu ueficee ceruíx fibrís membrancis illi adna-
tus extendítur,ac ubi prímüm fub pubis offe cum uterí ceruíce furfum inflc&i ceperit , ín illius
cauítatem" cefTat. Viris autem ultra" porrigiturac promínet.nam quamprímüm humillimam
pubis offium commiffurz regionem füperauit, penís corporibusfubnatus ad clatiorem ug
pubis offium commilTure fedem furfum fertur,& hincrurfusprout rigidus flaccidus'ue eft pe
nís,furfim fpectataut propendet,nunce Grzcorum,nunc S Latinorum elementu exprimes.
Achecopportunítsunà cum generationís organíspertractabuntur . Hactenus ením triplicía
cibiorganautcung perfequutus fum:príma quidem quae concoquunt, & quz alímentuutile
propelluntac tranfmíttunt, Secundaauté qux expurgant & deferüt; & fufciptunt recremeta,
Tertíaueró, quae excrementorü eflluxni adhibentur. τῳ haecin duplici erant diffcrentia:alía
ením intempeftíue eflluere prohibent,ut orbícularis ἡ mufculus סגו ccruici & podíciadhibi
tus;alíaautem rempeftíué excrementa propcllunt ,ut* Ícptum,& abdomiínis ' octo mufculí,
Nor TEROLM PROPOL£GOZNDOZE. SPECIEI
prouidi]e. — Caput. .21
z N precfentis libri inítio nutritionis oreanorüm neccffitatem ín humana fa
bríca adínuenientes , ex humaní corporís prímordijs , € qua 16 conttat
matería;homínem necefarió morti efTe obnoxium colligebarnus, Preter-
: quam enim quód míxtum genítum(p fit corpus humanum, idipfum im.
₪ 0 \ | mortale incorruptibiled fieri nequaquam potuiffe, arterízfuenze,ncrui,ca
| ro, & id genus partes reliquae , ὁ quibus conformatur , abundé common.
וש (trant, Quando ítag uel materíae occafione hominem producere ímmorz
talem rerum Opificinegabatur,ipfi ad immortalitatem quod ícuit auxilium machínatus eft;
inftar boni cínítatum conditoris , caínon praefens duntaxat cohabitatío cordi eft,fed ratione
quoq prouidet, quáuelín zternü uclad quamplurímos annos ca duret. Sed cíuítas quidem
quantumuis benc fortunata , qux non unà cum feculís zetati ופט quandog íntereídat, nullá
: & 3 uíde;
deducenziit tn»
Jerzo.
F efice cer»
uix.
uot nutritio
755 ογραπά ba
607115 commé
morata [rtt
$20 ANDREABE VESALII BRVXELLERNSIS
videturuntj inftitutafuilfe , Prouidiueró folertísgrerum Opificis opera; quae multisannorii
millibus íam fuffecerunt & perdurarüt;adhuc permanét,mírabili quadam arte ab ipfo inucta,
ut fempcr pro hominibus quí corrüpuntur noui fuccedant;perpetuat fpecíci conferuatio fiat,
P p Homincsnamgpinitio íta extruxit, ut unus quidem potiffimufcetus principi] ratione exporri
VERO 7: gerct,alter autemid {π|ςἰρίεπ8 fcetü enutriret foueret(g.Sícuiro organa, ' teftes fcilicet ipfos ín
emuieraio, didit, quae praecipuum nouí conftituendi hominis príncipium efformarent;uafaillis adiunges
duplicía;"alía quidem materíà ex qua hí apté femen cóficerentapportantía, alía ueró íam confe
ctü ínunü ^ meatü, qui opportune id ín * uterü profjcíatdeducetía.Is enim mulieri dat;utprin
cipi hoc cócipiat:deindeís סט uafis coferítur,quoru beneficio genítura temporís fucceffu
enutríatur,ac praecipuo INaturze miraculo ín nouum hominem prodeat. Interím &? teftes" ua
fap illoru functionibus feruíentía uterus fibiuendicat;ut & mulíeraliqua primarij príncipij ra
tione fcetuí adijcíat.Quinetía his omnibusnon homini duntaxat, fed &C czeteroruanímaliu ge
nerationifamulantibus organís meras cómifcendorü corpor libidines, & peculiare quandá
Vidi «je. Aelectatiohis uim adgeneration£ rerum ) pifex copulauít,ipfi ueró anímg ea ufurze mirabilem
sitas gexrei quandam & indicibileutendiappetiti quog elargiens. A quo ufu animalia incitata € (timula
שד פמ τα, eta (i (tultaauriuuenilíaautratione príuata prorfus fuerint, prouident tame fuccefTione fpe
4&5 cci haudfecuscsfiomníno effent prudentia, Quitenim Opifex haud ignoraret fübftantía, ex
qua in(trumenra generationi fübíeruientía creauit; perfectam fapientiáneuticg admittereillece
bram & uclutínelcationé,quam folam accipere poterát;ad falute conferuationemip fpeciei íjs
indidit, delectatione uehementi(Timàillarü partiu ufui adíjckens. τῳ híncilla in Timaeo Plato»
nis de generatíonís amoreá rerü Opifice nobis ingenita differents e(t fentenzía: Quocirca pu
dendorü naturc ín uírís infita uís inobedíens acímperíofa,& quafi animal nó exaudits ratio-
nem,furíofarü libidini uiolentia,fubijcere fibi cuncta conatur. Vulua quoq; & uterus in foemí
»» nís paríratione animalauidü generandi;(i intempeftíué díugà generando ab(tineat , cere fert
mori, plurímumQ indignatur. Vt modo nihil dícá deamorc, quo anímalia fuos ργοίς αι πτιι
fcetus:& temperíeà Natura mulícrí príuatím cócefTa, ut nó folu utero adhuc cótento fcetui al
menti fübmíni(tret,uerü nat quog fuís mamillis tam feduló & folícíté enutríat, Quàm ueró
affabré hasperíndeacrelíqua generationi (ubmíni(trantíaorgana extructa (int, íam paulatim
auditurus es, quum )ונס οὐσαπί fi tum,formam,fubftantíam,connexum uafa,ieruos;o:tir,
inuoluéra,quibusíntegítur aut conftat, ductus;actiones;ufus,& cíus generis relíqua, àuiroru
organis fratuensfermonis initíum,;profequipergam.
DE 18א 6 א קת סתנק GENER-ZTIQO-
nifubferuicntibus, Caput. X 1
TPROZES 19 "ד" א 1 > 4 organa primimuigefinafigura mox uigefimafecunda ו
gefimatertia abfolutiffime exprimuntur quemadmodum earum Index manifesto edocuit.
—3 r RI femen primarii hominís effe&tiuu effe príncipitt,medicís iuxtaac phá
| lofophis conceffum eftomnibus:mulíere ueró femen emittere; & effcctiui
; | principii parté praebere, Ariftoteles & alij 1כן τίς 1 163 01 nó mi
|j] nusambigitur,nunquíd cenitalefeme duorü príncipioru materialis et effe
/ éiuirationé fubeat,ut cu Díuo Hippocrate et Polybo Galenus exiftimatz
an effetiui tantü,ut Ariftorclis e(t opinio, qui licet principiu motionis me
[RA HRS ftruo fanguínià femineinferriarbitrabatur,non tame ex ipfo,uclutiex ma
tcría, animal formari putabat. Hís praeter alías de feminis materia, & ipfius ab animalis parti
bus fedibusqg decifione;ac uaforü feminaliu ductu, forma, ortu, numero,infertione;preterea ct
acetabuloru ín utero effentía,X fanguínis meftrui natura, fcetusQ enutrítíone, ínter primarios
medicos & philofophos innumeras atgjpenítus ex díametro contrarías diffenfioncs , accedit,
quz reftium fit conformatío,X nunquid femen illi;ut Galenus annuit,generent:znum ucro tan
tum planarum, quz: Giraecís A&x uocantur, quasi textríces fuis telis appendent,uicem ex Pe-
ripateticorum fententía gerant. V t ínterím praeteream mille de foetus formatione, & quando
| maículus,quando fcemina producatur, de fcctusad parentes fimilitudine, ac fignís,de optima
FT anima parte;num fcilicet haec calor feminí innatus, alía'ue fubftátía (itjautalicunde mífTa;acali
Vb dS 11} In quíd proríus incorpore aut corporeu:& ruríus ₪ 173 fit,jnum íd cii homíne,an prius cu omni^
d ΠΝ bus animis creet,unde id dimittatur, praterea mortalenean immortale fit , eíustg generís alías
Au | UE pené infinitas philofophorum medicorum differctías, & quae coclum terra mífcét nomina ἃ
/ | LAIT uarijs ufurpataautoribus;ac díuerfis pugnantibus partibus diuerfimodé impofita, S denuó
|
QuafTiones
suc controuere
[ie im tracfa,
tione de gener
TdblOonis orga
»i5 obute.
ab
42115f.f.
fig גגל
Xa, dein ys
dy.
€12,53 f. ^
£,isetc.
dfi. ἐνῷ.
624 fiL.
ג
] ו
7
bzsfi. prie
tii d, 95 0
b» dein &t
7
anf f.
b zi fio. T
cv.
€19 fi. K.
d:ofro.r f.
€ סג t.
fofi .in-
tegra cft. ui
gelima auté
fecunda. ad
Sex dif.
κάκ.
רת
וו
“.
DE HVMANI CORPORIS PABTNTCA'TIHERB.Y $21
ab interpretibus mifcré conuería, Adcó fand;ut ingentibus undequag opínioni dogmatum?
procellis luctuans,;uehementer ambigem,unde generatíonís ín uiro organoriütractatione bo
no omineaufpicer.Sí enim mcà comemoratorum dogmatu fententíà prímü expofüero, pra
ter hoc quod lanctiffima religionis noftras fides nonulla fibi priuatim uendicat,& pleraq: me.
rítoín dubii uocari prohibet;hecGg noftra ztas rerum capitibus potíüs Gp prolíxa enarratíone
oblectatur , quide Íemínaríjs ínftrumentís incideret Ícrmo ,illíis nondum explicatis, obfcuri
tatem nó leuem pararet. Rurfus fi poftpofitís alioru controuerfiis, oreanorü defcriptione ag-
gredíar,plerag illori placitis repugnantia occurrent; quzefi exactítis coprobare adnifüs fücro,
manca ínterceptaQ reddet oratío. Àt quum alicundeinchoandü fit;nudaoreanoriü defcriptio
fubijcietur:quam ubi ex dífTe&tíone uera(qualem profecto defcripturus fum) רה
ilicoin procínctu erít,quíd de quamplurimis dogmatibus cítra prolixam argumen toru confu
tationem fentiendum fit.In quibufdam aut quantumuis etíà fedulo Natura operaexpendas,
nihil quod tib omniex partefanüi uidebít;adinueníre poterís:nifi forte in alicuius uerba fecus
atq decet iurans,tuo fenfui derogarelubeat,rationetp prorfus carcas, Atq: 116 3060 non íniuría
mirabcrís, omnes quihuíufmodi traciatíoncagereffi funt,fübindeienorata & ncgleciaorga-
norü conftructione;totopinionu portta inuexiffe,omnesQ inter fe quodámodo diffentire;ac
diffcrétibus areumétis cofdéautorcsfua placita Andabatarü modo confirmafle. Quo autem
ex hís fententiaru luctibus affequuta Anatome facilius cuadas,gencrationís ín uiro organoriü
fabricàordineexplicabo. = "T'eftíum itaq in uíris fitus nulli nó cofpicuus cft;ut & binarius ip
fori numerus, undedüztvgo & gemíniappellitur: quamuis interdum unus tantit, & interdum
«tres imul reperíantur.at id raríüs dj; nónulli exiftimant,tertíü teftem tuberculü praeter Naturá
ex melíccridum,aut (teatomatum , autatheoromatü numero in Ícorto reconditu enumerátes,
Porróteftium forma, fubftantia, tuníceR illoru functionibus fübferuientia uafa,nó etíam pa
tent fingulís.Sunt igítur te(tes rotundi, (cd paulo admodi oblongiores pautlatí;aut profun-
di:dein humiliorí parte nónihilobtufiores amplioresi,d fuperiorifedeuifüntur;ueróm& id
admodi obfcuré:ctífi teftes ouorü nome plerifg,& precipue Arabibus inuencrínt.In exter
na [uperficienullü penitus fint impreflionem'ueaur ingqualitatt obtinet, Sub(tantía conftant
alba;lactea,molli,& fibi undecug fimili ac cotínua;nifi quód" uenulis frequetibus ij Ídemq exí
guis tenuiffimisq oppletafit,ob idgrara cauernofat,quemadmodü lienís* fub(tantía effe ui
deat. Acg id pari alijs anímaduerfum eft diflz&tionis profefloribus,met díu latuit,quód inter
diflécandum tefte uchementíus cóprimere fole, INeg uirorti teftes ullumomnino finu cauíta^
tem'ucexieüt przerer ei quz fecundarió ipfis eiufmodi uenularti gratíaaccedit, Vndeauté uc,
nz uafcula'ue,quze teftíü tubftanrie implícari dicebam,ortum ducant, fenfim explicare conten
dam, T'ef(tes pluribus tunicis (cu inuolucrís integüturzacalijs quidem utriqs teflicomunibus,
alijs aute priuatim fingulos teftes ínuoluentibus. Ambos enim teftes unà cum ipforü peculiari
bus tunicis € feminartjs uafis,' cutís ipfa&* membrana,quá carnofam n6 ímmceritó uocari di.
xímus,perindeatg uniuerfum corpus,amplexanz,& duo utrifc teftibus comunia ftatuütin-
uolucra:cutís quide unu, quod reliqua corporís cute tenuíus cft,cetuelut futura quada & rugis
inter(tinguit;ac quibu(di (crotirquibufdà uero (qui fe Latíniusloqui exiftimát) (corti, Girae-
cis uero «p dicitur . Alteriaute cómuneínuolucrü mébrana carnofa efformat, híc perindeac
cutís,longe Gin reliquo corpore tenuíor,fed uenís Írcquetioribus intertexta. Praeter Πᾶς ucro
tenuitate cutís & mébrana aliud peculiariter hic;ut&iín fronteac penefibiuendicat,quadoqui
demnullus inter ipfas ínteruenítadeps:nó aliter profecto Gp fi INaturauirorü teftibus laxíus te
nuiusq uoluifletà cute& ea mebrana obduciínuolucrià uírorüq teftibus nó minus Gácere
bro omntabeffe pinguedinc.Nam &(i membranarü que uenisarteríjsq frequentibus intcrte
xuntcirca tcítes adfit copía,nullus tamcé;ut feré ín rclíquo corporecfft folet, híc cofpícit adeps.
Porro utrum tefte príuatím inuoluentes tunicaeampliítudine,conformatíione,tenuítate inui
ccadmodi uaríát. Vna ením,quaz & exterior eft,tefte cü fuís uafis ad ci ufq fede, qua maenze
perítonei amplitudíni comittuné,induít,ualída quide fcd tenuís,uenisqiabundás Quà enim
ueni arteríamQg feminales;ac dein uas feme tefte furfum ducens,ex peritonaeí הדוס הרת amplitu-
dinein ínguínu region£ ipfum fcorti duciaudics,illícperitoneü prefens educítinuolucrum,
quod peritonzií pars proceffustp meritó cenfe?;itag ab ipfo peritonxo prodit, utfcortü à cute
deduci pronafcitg cernimus . Hoc inuolucri feu tunica exteriori fuperficíe, quahanc carnofa
mébrana cotingit, fibrís quibufdà mebraneis illi cónafcít;adeó fane frequétibus,urinterdu has
alii teltiu tunícá cóftituerc arbitratus fücrím.uti eti fübinde ín aquofis ramícibus accidere co-
Ípicimus. Ab his nig: mébrancís libris tuníca ínterdu conflat, qui inter fecádü aqueo humore
oppletà inuenimus, Ceterü quà dextri teftis tunica finiftri teftis córingit tuníici;ambe tuníce f
% 8 biis
"T'eflium fius
AC TIZIICTUS,
"T'eflium 2»
4.
5/0/77
7
Pyiusta utyi
ufa teftis in»
ποίμογα.
"T'eflis mufcu
lus exteriori
dhfius inuolu-
€rO (IHaLus,
Tutinilt tefüis
inuolucrun.
ΣΙ
ἕης fangiumé
prn
u$, mox Cr
ΟΥ̓.
522 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
bris quod mutuo cómíttuntur;acob idexterná fuperficié non admodü leue habere uidentur,
166 membranarü ínuícé conatarumodo afperá ac fibrofam.Interíor eíus ínuolucri füperficíes,
quà tefie ipfiusQp uafa refpicit,lzeuís & aqueo quodàhumore obducta εἴ πος ulli penítus cor^
pori cónaícitur,preterdg quod elatiori fui parte, qua ex peritongo proceditjillic perítongo con
tínuatur adnafcitur(: quín & inferiori teftis parti ualide" applantatur,nó quídem teftís corpo-
ri fed humillimzeuafis femen àtefte deferentís partí,qua id (urfum fecundu teftís humilíora re-
uoluitur. Ad hzc,tenuiffimze membrane interuentu praefens ínuolucrüi interna ipfius fuperfi
616 ua(oru membrane adnaícítur, quae à peritonzco enata;uenze quide femínalí alterá coftituít
zunícá,arteriz auté tertia, Atq is conexus nO orbiculatimad uafa perficitur,fed feciidum rectá
duntaxatlínea,quze ad pofteríore uaforü fedem ducitur . Hocínuolucrü aliquíd cum carnofa
corporis mébrana cómune nanciícit. Vt enim hanc carnofis quibuída fibris 'aliqua fui parte
augeri intertexiQp ac ín mufculí naturá degenerare dicti eft,fic quoq hoc teftis ínuolucrü fecun
זט longitudine pofteriori ín 16068 perítonzeo 02 δά humillima teftis parte, 63
nofas fibrasobtínet,& longi (trictig cuiufda mufculi naturárefert,quem mébranzícu ipfi ín-
uolucro innatum cernímus,nufdg ab ínuolucro abfcedentem,fed unà cum illo à perítongo inci
pientem,& etià inferiori partíuafisà tefte femen deferentis,(imul cum inuolucro'adnatü.Inuo
lucrum hocprzcterdg quod teítem commodiflimé integit,illumip fufpenfum contínet;mufculi
etíam illius beneficio, quafi uoluntarío motu teftem furfum allicere fentitur . Porro & mufculí
huius occa Gone,quodícilícet ruber utreliqua caro fit , id inuolucrü ἐρυθροεισὲς priuatim appella
tumà Giracisarbitror . autetíam ob uenarum gracilium qua id adeunt frequentíam , qua {ΠῚ
inuolucro etíam ruborem alíqué concilíat, V erm nó ignarus quofdà à uagina id Grecorum
nomen deduccre;nollem de nomínibus quz harum partícularu ínnumera uariatg admodum
(fi modo alibi)occurrüt,uíderi contentíofior.id enim mihifateft,i uere Gingula,uti inter diffe.
candum apparet, defcripfero,totius capitis ordínem acnomínülibera impofitíonem lectori re
linqués.nihilením in tractatione obftabít,quodcung prímü libuerit prius et pofteríus híc per»
legere, atqsex fententía fingulanuncupare, Quod praecipue propter alteri príuatim teflcm am^
biens" inuolucrura addendum duxí.C)üippeid preter teftis corpus fubftantíamdg nihil omni
no ample&titur,teftis figure ad amuffim refpondens,aut potíus illam efformans. Quippe dura
S craífa acualidaadmodum membrana eftteftis fubftantíam utcung: mollem ac fequacem μην
uoluens, Atqueisfane pracfentís ínuolucri praecipuus ufus cenfendus eft.deín in hoc conducit,
ut ipfius interuentu & medio;uafa teftí comittenda ipfi adnafcantur. Inuolucrumením laxíus,
tenuíus,mollius queínibi cernítur,quà uafa illi connafcantur,quàm perreliquam círcunferen^
tíam,Er latiori quidem huíus tunicz partiuenaacartería teftí[anguínem fpiritum deferen-
tes "adnafcuntur ,ac quamplurimí ramuli eam tunícam híc perforantes, ín teftis fubftantiam
"exporriguntur. Przter illos uero, frequentes,fed perquam graciles furculi, deorfum ín tunicee
illius corpusà uenaartería que deriuantur,in taurís & aríetibus inftar uitis capreolorum οἷς.
ganter deducti, In pofteríorí ueró fede tuníca hzecper uniuerfam ipfius longítudinem ualí .
difIiméadnatos exigit omnes deferentis femen uafis" anfractus tefti obductos, inibietíam un^
decunquetenuibus ac uífum fugientibus foraminibus pertufa , Caeterüm per relíquam exte-
irorem ipfius fuperficié, leuis & aqueo humore perfua;nullitg penítus parti conexa eft. Interna
ueró fuperficie , qua teftis (ubftantíam haec tuníca contínet,undecunqueillifubftantize conna
Ícitur, Porró hanctunicam feu ínuolucrum à prímís Anatomes proffforibus,quí teftem «tiv
μὸν uocauere , 2400000 , quafi fupergeminalem dixeris , appellatum fatfcio : quícquidaalij de
zeítis nugentur capite , quí quum ínuolucrum hoc ienorarent, & apud ueteres Girzecos ἀδιδιν
910048 legerent, przeter elatiorem teftís partem , Galeno teftís caputprocul dubío nuncupa-
tam,aliam cffinxerunt partículam,quz parui teftís inftar,tefti impofita;ipfius caput & iàvtiztve
ts uocaretur. Alij horumerrore(quem & Graecorum interpretes mirifice auxerunt)clufi , fed
ín fectione ínterím diligentes , quum huiufmodi caput nonreperirent , Arabes quofdam imí
tati, uas aliquod hoc nomineappellandum finxerunt , quod ínter teftem & uenam acarte^
ríam,quz pravfentiínuolucro prímum adnafcuntur,medíum pofuere; cam fortafle feme defe
rentísuafis partículà ita appellátes,que ipfius eft príncipit& ín pofteríori τοις fede clatiorem
ipfius fedem orbiculatim alíqua ex parte cóplectitur. Sed quütex refectione horü nugze etíáleuí
opera obferu&tur,poftpofita nomínü cótentione,hanc ex proprijs cuíq teftí tunicis alterá haz
beto,& σϊαρτὸν ueteribus etíà Grecis appellatá (cítojnücuaforü ductui mentealacriter accómo-
dans. Ad (ingulos ením tc(tes fingulg pertingütueng;acitearteríe ortu differctes. Vena nang:
dextrü accedes tefté,à uenze cauze caudíce demiffiüs cs uenaru ad rencs exporrectarü oricínes
pendét;príncipiu ducit; nó quidem à dextro caudicis latere,(ed ex fuperiori anteríori'ue ipfius
fede
boi fi χα
plantatura,
is mufeul,
tab. Ayr,
Rz: figit,
la: fi. xat;
na[citur c.
m lo teftis
22, 25 figue
varü indui
tur,intiger
fimatertta
tame 40
à teftis fib»
Jlantia moz
dicé diuul,
[im cerni
tur.
25 fio. Ν,
025 figura.
R,V.
ba: fi. v,
LO E,E,G.
451,5 fa.
n 25 fi. E.
Y innfg
$22, 35 fig.
7
.₪ :£232,2
סג
fx.
x22 figu. y
fertur adx.
y Spectatir
id fig. ca. 9
li. tertij in-
ferta;ad C,
quod mifce
tur e.
Ji. 22,23 ץ
e cducitur
fiib wu ab b.
fi.h, 22,25 6
b 22,2: fig.
fiber q-
Γ 22,:; 4
d &mujcul.
tab. A.
C25 ἢ. 05e.
Finuzofr
e.
g s fi. cap.z
libri 4. abi
duxta s.
bz fi. ca.
ib. a. char.
49:
᾿ 22 fi. 0%
cz mufcul.
ta rf.
Duct buc
0606 CX 20
fi- qus te-
165 [ita lo-
co oftédit,
az fig. ».
122,2; fi,
gu.4t.
)22, 25 i.d
4 dd. s. diit
3 fi. à Cad
D,aut N
«40,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 523
1606 30 dextrum modice declinans,' oblongo quafi & craffiufculo tubere exoritur, ac fenfim
obliquéueríus dextrum latus protenfa, peritonacodp fuffulta deorfuntfertur.Siniftri teftis " ue
nanon à cau caudice príncipium mutuatur, at elatíus multo quàm dextra enafcens, ex σον
nz (iniftro reniexporrectze humilíori fede orígínem habet. Atquein huncmodum plerunque
uenarum ortus cernitur, uerum quandoq; fed raríus;à finiftro cauze 631101615 latere" rom ulum
exporrígí confpicíes , qui deorfum ad finiftra repens, Ππί γα: femínali uenae com Yaíícetur,ac
cum illa coít, Cralenus " ídem & dextrae femínali uenze aliquando cótigiffe teftatur, quod fcilí
cetà dextrírenís uena egrediens furculus, deorfum protenderetur , & uenze cormmifceretur à
cauz caudíce principium exigenti. At nefcio quid Prometheís in mentem ueneri t,quifuisfom
nijs hominem ín cathedra fingentes, dextram feminalem uenam à dextri renis uena, finiftrum
ueró excauz caudice totíes enafci docent, quoties (inifter ren dextro clatiorem fedem occi
pat:quafi ueró dextra uena non demífIius multó,quàm renum uenzcjínítium duceret : & quía
plerung dextrirenis uena níinis elata eflet, teftis dextrí uena à cauze caudice deriuaretur. Nos
crebro eum renum obferuauímus fitum, fed dextri te(tís uenze aliud principium femel dunta-
xat,quamuis tuncutríufque laterís femínales uenze à renum ucnís principium duccbant. Por-
τὸ femínalesuenze,ad huncmodum deorum protenfeperitonzo fibrofis nexibus qui ín alte
ramearum deoeenerant tunicam commiíttütur,coníuges arterías fortítze. V traecp enim arteríae
humílíus quàm dextrum teftem petentís uenze principium confi(tite dire&to, & fibi proxímae
ex elaríoris anteriorisue magnzearteríce fedís medio " promuntur;ac dextra quidem 631100 ue-
nz caudicem (quod parum à Galeno anímaduerfum míror) confcendens,deorfum oblíqué
ad dextri teftis uenam properat. Siniftra πιοτὸ fui laterís uenam accedens,non femel mihi defuz
1116 uif eft,fini(tri teftis uena folito tunc longéamplíori, Abarteríaueró (ini(tro rení commu
nicata illam enafcí ,uix unquam occurrit : quanqua íd ínterdum accidere ροῆς, πῦ co inficías,
quód tamen crebríüis par uenarum & arteríarum te(tespetentíum Cuti paffim Galenus docet)
obíeructur exortus,nequaquam cóceflero. Dextrauena & arteria(idem de lateris finiftriuafzs
fuübaudito)(c(e inuicem contingentes , perítonzco uti dícebà íncumbunt,& ipfi fibrofis mem:
braneis ue nexibus alligatze, decliuesqg ín dextrum proten(ie;" fuper urínariü meatü cx dextro
rene urínam uefica deferente ducuntur,perítonzeo ín progreffü ^ tenues ac perquam eraciles
fuvculos diffundentes.Cuum primum ueró uafa haecad pubis ufque offis fedem peruenerínt,
qua feptimus femur mouenrium mufculus fupra coxendícis os deorfum uerfus minorem
lemoris proceffum fertur, illa perítonzeum íuxta internum efus mufculi latus* permeant, & ex
imagna perítonzei amplitudine procidentía ín ' exterius tefti peculiari inuclucrum quód hic
à perítonaeo ducit príncipii, pertingüt,unà cum neruulo ad teftes ufq produ Co; qui inrerdi
alexti parís neruorü cerebri propagine coftarüradicibus exporrecia * diducit," interdi uero
àuige(imo prímo fpínalís medullee neruorti parí , Porro peritonzei' foramen uafa cum neruo
tranímittens non íta patet, ac fi quís orí pennam índerct, aut eadem chartá hanc pertunderet,
fed peritonzeum exactiffimé uaforum lateribus, ipfarumq tunícz,quam ín progreffiadhucín
magna ipfius cauítate uafis exporrígit,conafcitur,tutó ipfa nó fecus tran Ímitt&s,quàm [eptum
& quibusid fuccingitur membranz ftomacho & uenze cauze "uíam offerüit. Simulatg ueró ua
fa illudperítonzi foramen füperarunt, ex dextro quodimodo latere rurfus obliqué deorfum
in finiftra ad dextri teftis elatiorem fedem! d ucuntur;arteríanon amplíus uenze duntaxat,ut ín
reliquo proceffu;accumbit, fibrísG membranis tantüm " conectítur,feduaría quadam pecu
liarí& ratione uena cum artería" coit, S ambze inuicem cómifcentur,? corpusiy unum pyramí,
disanteríus po(teríusQy deprefTie ín(tar cormát,cuiusquidem conum uafa ubí prímü inuicé
permifcentur efficiunt, bafim ueró ea fede quaelatioríteftis parti cómíttuntur,Per uniuerfum
hoccorpus ramori myríades inuícé complexi obferuátur,non quidem omnes rectà deorfum
procedetes,fedalij partím recta, partim orbículatim, partím tráuerfim , alij alio modo ínuicé
implícaríapparet;impoflibileG e(t,unam ductus feriem unumrue ordin£ inibi animaduertere,
INeg etíam,quodalíjs traditum eftre(ectionís profefforibus,hicexpedere ualeo,quo'nam pa^
cto maiore dextrílaterís quàm finiftr uaforü ímplexum fierí nugentur, quimíhi hacexparte
uaforum nullum confpícíatur difcrimen, & aliundé profecto quàm à maiori illo minorí'ucim
plexu mafculorum foeminarum pendet procreatio. Porró quum totramorum ín membra-
nalla quam perítonzti ua[is ínibi offert,quà illi ibrofis nexibus haerent, implexus fiant, 60%
pus íd nídum erucis uídelícetautlumbricis oppletum referre uidetur, aut etíam feníoris rufti-
cí;aut baiuli furze,temporum'ue cutem uarícibus turgídam. Vtením multifaríam ín illa uenze
inzqualiter extuberantes errabundo ductuferuntur, íta quog ín hoc quod narramus corpo-
re,uenz feminalís acarteríze innumera foboles oberrant, Perquàmraro enimaccidít;uarices
4 63
CLA diesem
ducfus,
Vene cumar
teria cómixtio
Qr mplexus.
524 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
capreolorum uítisimaginem exprimere, fed uti dicebam hic rectà, illic tranfuerfim & obliqué
uarie admodu prominere, Atqueab hac fimilítudine rcor parentes 11105 omnilaude digniffi.
mos,qui domi puerosutlectione & fcriptura, (ic etíam in cadauerum confectionibus exerce-
bát,corpus hec ἀιρσοφοῖῃ האל quafi uarícofumaad teftes afTiltente díceres,appellafTe,C)uan
quam Herophilus, Lycus, Mlarínus, & diflectionis proceru primarius Galenus, ctíam id no
men" alij partí,neque illi femper eidem, uti mox dicam,accommodent, Ca:terüm unicus mihi
p25fig mto
RET : ; - τς dà quide v,
ex tot Gaalenilibris occurrit locus,ubi preefens corpus uariciformem plexumappellat.atqueis ו
e(t ín nono de Partíum ufu, quo retículare in caluaría plexum fuis bobus delutus effineit. Vt G, aut Bj
Y Ἢ nar ry ἡ 5 . modóau-
cunque ucro íd corpus nuncupes, " bafi fua clatíori partí íntímze teftis tunícoe, quam ueré ρτί, ice
moQ ὑπισίισϊύμισῖα uocatam arbítror,adnafcit, 'ac multos ramulos rectà hanctunicd perforan. 4 25,., fis,
tesclatiori quoque teftis parti di(tribuit, multipliciter per teftis fubftantiam perindeaciecoris 45 fige
uenz ín ipfius fub(tantíam diffemínatos, & perquam tenui conftantes tuníca. Praeter ramos, oH
quosrectà corpus id teftís fubftantíae offert, alías per ambitum dictae nunc tunicae Írequétes, idpeieex
& uenísin oculi tunicaadharentefparfis,quàm fimilimas foboles diffundit, à quibus denuó 55:6»
germína ín teftís fubftantia pertingunt, Haec uenz acarterío feminaliu eft feries, quas fiue íta, -
fiueuafa tefti fanguine fpiritum defcrentía, aut praeparantía nuncupes, nihil moror, modó ,; - Ἢ
hacàíamrecenfendo ' uafe prorfus díftinguas. Ad externirením uaricofi illius corporislatus tdextrefi
quà te(tiapplátatur, "aliud corpusalbum & duríorís nerui mo dó durum,íntímz teftís tunicae rs fias
ferens lil, adnafcitur,hincq incipit. Hocexteríis quà teftinó coómittitur gibbum, & quodaámodo teres ios
7i. e(t.namlatiusnonihil quàm craffum uífitur: qua πιοτὸ tuníce illiconnatir eft fecundü conuexü. «ἀν, aut a;
teftís 10 cauum " exiftít. Secundi hoc corpusab externo uarícofi corporis latere, ad ipfius po» fere
fteriorem fedem fertur, & deorfum modícé uerfus interiora prorepens, fecundi pofteriorem M
teltís fede intíimze teftis tunicae ualidiffime rantífper adnafcitur, donecad humilíore teftis" ἄς, f:
fcenderít fedem,à qua denuó furfum reflectitur ἱπείπια teftís tuníczcattenfum,incumbenstg 4» 0
quídem,at nó amplíus ipfi connatu,& nó eandem formam rctínens. Pertotum enim ductum, 35336
quo teftis tunicae corpus íd nectit; propemodü zequaliter craffum eiufdem figurae cft, quam d
compacto uítis,aut cucurbítz caprcolo affimilare queas. quanqu& tamen nó ín orbe, fed uclut
inlatera,huíus corporis reuolutíones fiant,ad eum feré modu quo angues & anguillas ocyus
repere cernimus. Huíusnan corporis anfractus & inuolutiones admodtu inuicem cótinuae
& connatz cófpiciuntur, ur& lignorir uermibus eas affimilare integrum fit.Refpoódentením
illis,& deinde eti&multum referunt cerebelli proccfTus,quos in feptímo libro à uermíumima
EMITE ginenomen inuenifTe dicam. Atc hinc etiá fortaffis in Arabu interpretibus lumbrium nomen
legitur: itaením przefens corpus;qua tefti connafcitur, Arabu nónullí uocauiffe uídentur.nam 4
| corum aliquis etia" implexim uenze,arteríze fupra fedem teftis elatioré,ita nuncupauere. Por 5f 1
UT REI LT τὸ fecundüm hoccorpus quoduermíaffimilaba;nihil prorfus uarícibus, quiinaequahter neg: 5,5.
| | cadem ferie extuberant;accedít. C'uanquá fi bene Galeni fententíam in librís de Semíne perci.
IUE AUR PER | piam, alibi has reuolutiones ex Herophili fuffragio 00006005 τἴϑασοέσίω appellari uelit:alibi au.
i tem eo nomincalíá eíus quod íam tractamus corporís" partem,quà íd peni ínferítur,ita uocet:
quac ucró ea (itubi corpus hoc;fermonead penem ufq: deduxero;audíes, Ad hunc ítagjmodu
VT corpusid intímze teftís tunicae conafcitur, & exterius demptís reuolutionti impreflionibus lo:
il 00 ue cft,intus ueró quumab íntíma teftis tunicaacutiori cultello adimitur, afperu, fed nullis qua
0 oculis fabijciuntur meatibus הט כ eft. INeque etíam aliter cauum efle uifitur, nó 1116 folum
Dui MH quà teftis tunícze connafcítur, fed neque qua ab illa abfcedens furfum fertur. C'uum primum Ὁ
ΕΝ ΜΠ} nanquead ínferiorem teftís partem defcendít,rectà " furfum reflexum anguftius, magísq teres
Ea PLATE fenfim efficitur, & non amplíusinuolutum,ín teretem quafi neruum definit.atque id ipfi maxi
| mecuenít;ubi clatiore teftís partem furfum fcandens fuperat. C'uó quum pertígerít;anteríori / das ἢ
| | eius ' corporís,quod nosuarícofum effe diximus, partí uerfus ínteríora ínnítítur,& ipfi tenuis gue idje
| membranulz ínteruentu connexum, altíus τα πείίρ procedit, donec סכ idem perítonzi "fo^ datur.
Tn 1}}}}}} ramen, quod uenam acarteríam femínales tranfeunt, inperítonze amplitudinem pertingat.In Pferd
AUR | quo tran(itu corpus id nonampliusanteríori uenzarteríaeQ parti * attenditur, fed ín potterío i,;, fifa
ו xareflexum,fub illisín perítonzeum tranfcendit." Hinc ex dextro latere (dextrí enim teftis enar. pradex-
0 rationem profequor) ad pofteríorem pubís offis fedemreflectitur, & pofteriori perítonzei 7" B.
| I parti connexum, füper' urínarium dextrí laterís meatum fub uefica deducitur. Eódem parí [7] .
LU E PEL | mninoratíoneà finiftro tefte corpus fimile perfertur,& ambo füb pofteríorí ueficae (cde fuper 1::fig..
| * rectum ínteftinum ad ucfícz ceruícis ínítíum protenfajfenfim mutuo" appropinquant; & la pus
| | | tiera crafTiora facta, ínter fc tandem coéuntunum(y corpus fub 6100 61618 initio conti. 5, 5, κα
tuuntín " elandulofa quz nunc dicemus organa abfumptu. Hoc fane corpusa teftead bes ב
modum
au filib.a
C,c. ct Hl.
DE HVMANI GORPORIS.FABRICA LIBER V. gas
modunt afcendens,procul dubio id eft quod Herophilus ליט πόρον appellauit, quodás
nos uas femen deferes,ad illius imitatione, aliquado & iactatore dícímus, nami reuera corpus
hocá teftis fubftátía femenaffumens,ad penemi id defert, Veri ut cauítas ipfiusper uniuerfum
ductum perquamobfcura e(t,raroG admodum fe&tione deprehenditur;íta quog obfcuríores |
"meatus foramínay fünt,quzà tefte per intima ipfius tunicá in cius corporís autuafis femen |
וש כ deferentis reuolutíories pertinet, Praeterea uafis huius ín penem" infertio cortfpectii quodam.
modo fugit,& coítus tantum aut excretionís femínís temporea peritur.quod quídam Parauij
diffectus facilé edocuit, quíante fufpendium inuoluntario feminís fluxulaborans, hos meatus
omnesapertos laxosQ habuit, eos potiffimum qui exteftibus ín deferentis femen ua(is reuolu
tiones pertíngunt,& quibus dextru & finiftru deferentía femenuafaín ueficze ceruicem termí-
quel nantur.Herophilus,& exipfius fuffragio Galenus," hicubídextrum uas finiftro permifcetur;
8 τ ; ambog pauló anteaquamcoécantlatíora craffiorag reddi diximus, alijs quibufdareuolutio-
nibus haec uafa circumagí ínuoluíd uidetur innuere,quü & in hac fede pravfentía uafa fubinde
πίδί nunquá nifi perg obfcure mihi inuolui uif funt: & (i ד τἴϑασούτίω 008 riominat. ב
"s ft4G quie (itreuolutío,ca penitus illi (imilis apparet, quam haec uafa obtínent,' quà prímüm ab ἱπεί
fou. ma teítís tunica no amplíus 1111 tunicae connataab(cedüt.tale cním quíd canes, & magísadhuc
caudati (imíj & raurí indícant;parum cófpícuis reuolutionibus ca fede frequenter donati. Cae Glandofu!
»sf.& terum corpus'elandofum, in quod deferétía (emen uafa poftquam coiere inferuntur, quodq cerusuzfozi
5 Herophilus 8000080052 appellat, ad humillimà ueficae partem reponítur,mediu quo. "edere
lib.z R. 5 . En 0 , ῃ , ה ,
dammodo ínter ueficze corpus & illius ceruicem.Eftautem corpus íd unicum, & fubinde ipfis ל
1
023 fig. H.
| te(tibus erandíus,atnoadamuflim rotundü, nam anterius & pofteríus depre(Tum,à lateribus
ἴα dex autem rotundum ínftar globicernitur. per iplius ueró mediu ueficze ' canalís procedit, quí híc
lu paulo quàm ín relíquo progreffa latíor,amplior'ue exiftít:non tamen quod manife cofpicí
e. polfít,à (emen deferentibus ua(is foratus, fcd afper duntaxatacincequalis & rugofus;idg po^
tifsimum in pofteriori ipfius fede;ubi ínterdum deferentium uaforum ingreffum accurato (tu
dío fecantes,confpicué deprehendimus, Deínde ueficze ceruix, qua per glandofum corpus fer
tur, díftincta abillo corpore membrananeutíquá eft.nam folus olandofi corporis finus com»
munem híc urínz femini meatum conficit, perrelíquum autem proceffum canalís illepríua-
255/27 tum eft corpus," orbícularí mufculo (tatím à elandofo corpore circundatum, & " dein duo-
ES: bus que penem przcípué conftituunt corporibus adnatum, Que uero hacc penís (intcorpo
«inci. ra,quum penís perfequebar mufculos, obíter cómemoraui , ubíautem fingulorum quz. íam
^9. complexus fum ufus fuccínciéafcripfero,rurfus paulo diffufiüs ipforü cont uctionem(quod
ipforum cognitío manualíartíficí, propter crebros quibus homines uexantur morbos,nímís
quàm neceflaría fit)recenfebo. Cuando τας hactenus enumerata diligenti fectione agere(Tus Panivrgue
erís,ut (ingulorum ufus tibi pracfcribaturgminime exiges,quum ísattenté fecantibus locuple- ἐς Capue de
tius,ac cum maíorí INaturgadmiratione occurrat,quàm quis prolixe & fedulo ex primerepofz Ye
fit, Ex ecorísenim pulmonum líenis & renum conftru&tione, pugnantium ínter fe autoríta. zio,
tum relicta congerie, doceberis;teftium fubftantiam in genita fibifacultate,ex materia quamue
nzacarteríc {Π| deferüt,ac per totum teftem(ut uenze per iecur fanguinem )diffundunt, femen
efficere: & quemadmodum íecorís caro fanguificationis opifex cenfetur, íta & hancteftium
füb(tantíam feminis procreatrícem, parem& híc organorum ac ín iecore, conftructionera
effc. Cuemadmodum ením cíbos nutrítioní aptos oreaffumimus, eostg uentrículo confici.
mus, & quod con&ctumeftex ínteftínorumanfractibuslongo ductu ín íccorís cauum ferturz
ita quog optimam fanguinis fpirítuumt portionem teftium uenae acarteríz perferunt. non
quídem breui aliquo, aut non anfractuofo progreffu, uerum longiffimo, & innumeris reuo^
lutionibus fpirísi tortuofum & errantem ; ut materíam tefti przcparatam, femínitg cflicien
do magis opportunam communicent. neque id ín unam amplam teftibus íncifam cauitatem,
fcd in tenuiífíima, eademQ tunica fubtili admodum formata uafcula, per teftis íubftantíam
frequentiífima ferie diftributa, Vt quemadmodum de iecorís carne dictum eft, ita & teftis
fubítantía facultate fibi infita fanguíni & fpiritui fuis uafculis contentís perfectam feminis
naturam ímpertíat, Acque hzc uis ín mafculis roboris & uirilitatis ín feminis muliebrita^
tis caufa exiftit, corpus uniuerfum itaalterat;ut id quod neque mas, neque femína per fe efTct,
mas uel femina euadar. Rurfus ut ín iecore uenae cauce fürculí ex portzeramís fanguínem at
fumebant, atque ín 11115 quoque s perfc&tíus elaborabatur : (ic etíam porí meatus innumeri, 7^ fovit veffi
fed gracillimi, paratumà teftibus femen ín deferentís uafis anfractus tefti connatos exporri. ΠΕΡ 6
gunt, uthíncrurfum cx utroque tefte femen ín cam fedem ín uiris deducatur, qua commode zpGR
in uterum ו קסעכ & eíaculari ualeat, Ad hanc functionem conducit, dextri tcítís uenam à ca;
ua
*
77 afis [eme de
ferentis {ἔτι
dure γαειο.
Gizdofi cor
poris ueftcee
collo adnati
ufus.
Galeni Z4na-
zomica. demon
Jlratio, qua
gladofum cor,
pus femini ba»
vando 70 bre
e[fc cóficitur.
516 ANDREAE VESÁLII BRVXELLENSIS'
uz caudíce fub renum uenis enafcí, quo puríorem fyncerioremQ fangaínem te(ti offerat; Sic
& utrafque arterías à magna paríter oríri magnopere expedit, ut tenuforís, impetu ruentis
faneuínis & diuinam qua femíni ineft animam, fpiritum ue necatüm deducereut; )
nemínem íam effe opinor , qui ín arteríjs fanguinem cuim Erafi(trato non contínerí, & femi
nales arterías nihil praeter fpiritum teftibus adferreautumet, quanquam etíam δέ hoc Arífto.
telís fuerit dogma, feminales arterías (anguine uacuas efle fallo docentis. Caeterum à finiftri -
renis uena, eius larerís teftem, ipfiusuenam in hocobtinere Galenus cum 115 Anatornícis o-
mhibus atteflatur;ut hac ferofum fanguinem femíni communicaret;cuíus acrímonice & mor
dicatíonis ui ín femínís emiffione pruritus, títillatioq in organo multis neruis implicito,con.
.citaretur, Eiufmodi ením híc delectatione Galenus fieri fcribit, qualem ex falis mordacibusQg
106618 fcabie laborantibus effe cognouimus, quando illi igne, aut lecti ftragulis calcfacti prit.
riunt, fcalpendodg fuccís illis cutem ftíimulantibus locum dant. Hoc Galeni decretum, &fi
Anatomícorum uercar multitudinem, parum probabile duco,quum mingtes ex tantaferofi
humorís copía pruritu non afficiantur, etíamfi rígido excalefacto pene crebró & praecípué
íjs quí calculo uexantur,urína reddi mouerimus. Quínetia putrídifemínis ínuoluntario fluxu
laborantes languído & flaccído pene prurítum etíam fentiunt, nulla praecedente pene exca-
lefaciente caufa, Ad hec, qui ex ramicu uítio;autalia occafione finiftro tefte caftrantur, coéunz
tes, nequeprurítu, neque uoluptate afficerentur:quod falfum effe;indies ab hís quibus ramex
manu curatur, aüdimus, uod ueró alij halítuofum feminis fpiríttiad delectationis caufam
etíam concurrere te(tantür, non mihi fatisarridet, quum ea pungendi ftimulandity uis fpirítui
inefIe nequeat. Vafis uero à tefte femen deferentis ad teftem applantatio;nifi tenuifTimis &an
guftís" foramíinulís,idd íntímze teftis tunicz ínteruentu fit, quód uas id durum; ualidum, den
Íum, iníurijstg ferendis pertinax fierí oportuerit, teftísueró füb(tantialaxam, mollem : adcó
ut prudens INatura hic, quemadmodum etíam nufquam,nulla effentijs cotraría in unum 606
gerít, nifi copulam aliquam amícitize focietatisQy concilíatricem in medium conijcíat, Quanto
enímauafe femen deferente," íntima teftís tuníca denfitate durítíatg uincitur, tanto ipfa teftes
fuperat, non quídem per uníuerfam circumferentiam qua teftibus obducitur, fed co tantum
loco, quo uafa femínaría habet adnata. hicením quàm per relíquum corpus mollior exiftit,
&utdíxi,tenuibus foraminibus perforata. ín hoc nang potiffimum creatur,ut teftis fub(tan-
τία: exquifitiffimum fitínuolucrum, Vas autem deferens femen tot anfractibus, fpirísQ fupcr
teftem obuoluítur;ut cítíus & copiofius à teftibus femen affumat, & aliquam quoque cabo.
rationem ín ipfo femen obtineat. Pofteríori ueró teftisfedi, non autemanteríoríuas illud con
nafcitur,ut quum íam femen confectum porrigat, contíneat ue, teítis autem folum conficia,
xutioríloco uas reponatur,tefte propugnaculi loco utens:atq eademratíone quum vas perito"
nzum * iíngredítur, fub uena & arteria merito occultatur, quód femen fanguine fpirítut, ex
quibusfemen paratur,perfeétius cotineat. Dextrum uas cumfiniftro coítatque in ueficz cerz
uicem ambo ínfinuantur,ututríufquete(tis femen femel,codemüp tempore in uterum proijcía-
tur. Glandulofum ueró corpus (quod caudatze fimía obtinent maximum, & inftar nubium
exteríusreuolutum) urinze, f(emínisq: ín ποτα ceruice meatum humectare certum eft. Et deinz
deuelutmeatuum quz per ipfum à deferentibusuafis dieeruntur, ficut & uenarum, & arte-
riarum, & neruorum πῇ τας corpori & ceruíci díftrributorum, fulcrum efTe, & fortaflis ctíam
feminí quandam perfectionem índere;ad femínís( generationem conferre uidetur. Etenim in
inuoluntario feminis fluxu laborante,quem Patauij diíffeécuimus, corpus hoc elandofum quu
díuideretur, non minus quàm teftes ipfos, femine oppletum confpeximus : δῇ uerüm fate»
dum eft,ínter di(fecandum ín nulla penítus corporís parte, tanta feminis uís ufquarn,atqueín
his glandulís adinuenitur, quantumuisillze à retium fubftantía mollitie zequalitateqy multum
uarient. Cceterüm de pracfentí glandofo corpore Galeni demonftrationem ad calcem fecundi
deSeminepofitiadmíror plurími : quí quum hoc diffectionis íimperítos ne prorfus quidem
cognofcere;perítos ueró uno oreomnes afferere femen illo cótíneri,dixiffet, illor opinionem
improbaturus,hancfepíus inculcatam ueramip& írrefutabilem ab ipfo habítam demonftra-
tionem fübíecít, Sí ín glandulofis a(tíitibus (utínterpretis uoce, zfisdras ἐσιἀμοεισίξις ita uertcr
tís, uoce utar) femen gíeneretur (períti tamen,quibus elandulofum corpus cognitu fuit; con.
tínerí tantum dixerant) excretíionem eius caftrata animalia appeterent.at hancnó uidentur ap
petere : nullum igitur femen ín his gigni perfpicuum eft. Profecto fi Galenilibri de Demon.
ftratione, eiufmodi crebris fcatent demonftrationibus, quze ipfi (fi modó aufim proloqui)
non infrequentes;ac potiffimum ín qua plurimum Galenus excelluít Anatome funt, non eft
quod rantopere eos libros expetamus, 11186 ipfos inuideamus apud quos à tíncís blattís
nullum
425 fig Ri
b ss figura
Q;R.
c 5 fig. 4d
^ fub d,
5254 f.
4. 49 +
VB. c bu
us libri 22,
fi £97.
? 234 ἢ.
19 libri ב
ec.
: 3 fig.cap.
49 lib.z.
E;E,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Vi $27
nullumfuiufum przebentes,deuorandialferuantur. Praeter hoc enim quód eiufmodi animalia
fübinde ut pueri incaffum uenerem appetut,quo nam pacto quccfo, etíamfi tota feminis gene
randí uís elandofis corporibus ineflet,teftibus ademptis femen ca producent,quando refecti
te(tes uafi ad elandofum corpus femen deferenti nihil exporrigente Id ením ex (cctione certo
certíus eft, nullam omníno delerenti femen uafi cum uenis acarterijs teftium communionem
cíle,qua femen citra teftium opusaflümerent.etfi quíd ταῖς eflet, quodalíquando mihi cum ple
τίς Anatomes profefforibus perfuafiffimum fuit;ut fcilicec uena & artería ín deferétís femen
uaíis naturá degeneraret,exQj uena & artería illud cóformaretur, Gialení demó(tratio duntaxat
in illisanimalibus locum haberet, ín quibus indu(trius caftrator te(tem illacfis fcminartjs uafis
(quod factue(t impollibile) ademiffet, Quantumuis enim (tudueris deferentís femen uafis fuz
per teftem círcumactus,& Ípiras,eyrosQpab intima teftis tunícarefcindere, id non preeftabis;
quín uafis pars que te(ti adnafcitur, afpera inaequalisqg & rafa uideatur.Etfi forté in caftrando
animali huíus experientiae ftudiofis intimam teftis tunica alíqua ex parte diuideres, SC tunicam
ad feminaría uafa adhuc connatam relinquens,folam τοί 5 fub(tantiam ex tuníca liberares;rie^
celfàrib adhuc porí meatustp femínalíti uaforum difrumperentur, que cerró per te(tís fubftan-
tiam dígeri nouimus, Hocenim gratia expendendz Ariftotclis fentétíze, quee teftibus nullami
feminis generandi uím tribuít, in caneexpertus fum:quibellé quídem conualuit,fed genera
tioni;utreliqui quibus teftes eruti funt, ineptus effe uidetur. nam híc,ut& illi quoque;obefus
admodum& ingenerofior redditus eft. Verüm ut reliqua taceam, mírum e(t Galenum nó aní
maduertiffe, quum huiufmodi texeret demon(tratíonem, ab Ariftotelis (ectatoribus fuam de:
monftrationem,ut teftes ad femínis generationem nihil conducere perfuaderent, in hunc mo^
dum retorquere poffe: Síín teftibus femen gigneretur, animalia quibus uafa femínaría quà ex
peritonzco clabuntur;uinculo 113 eíIent íntercepta, aut precfecta;ut teftes in fcorto adhucrelin^
querentur, femínis excretionem appeterent.at hancnó ui denturappetereinullum ígitur femen
in teftibus giení, eftperfpicuu:Sedut glandofum corpus fi Íemen generaret abfectís teftibus
{πο munere;utpote deficiente ma teríafungi nequiret:íta etíam teftes fuum nó obirent munus;
quum nullus fanguis & fpirítus,ipfisíam praefectis uafis,deducí poflit.
DE PFIRILIS MEMBRI TPENISTZE
ffructura. Caput 2€ I III.
TENIS filbricamimprimis offendunt figure capitis quadragefimi tonii, lib ri fccundis
utc uigeffina : figura buius libri,co uigefima t fecunda δ᾽ uigefíma tertía,
v ΑΜ. affabré Natura liumanum penem exftruxerit , ipfius functiones
d abundé documéto funt. Quippehzec quum fatiusforeduxiffet; duos quí
cómmodeé generationi fübíeruírent homines procrcare; huíc quidem ad
füfcepítonem, alteri potillimüm ad feminis excretíone idoncas partes ada-
AW / ptauit, V íro igitur membrum femíni in uterum fundendo aptiíTimum lar;
MN j jJ gitus εἴ, concubítus temporeuarios ob ufus tumidum, rígidum,&
E zz) erectum prorfüs effe oportuit. Àt (i perperuó tenfum & przlogum quog:
feruaretur,per totam uitam praeterquam conereílüus tempore;ufui íneptum forct, ac prompté
iniurijs nó fecus afficeretur, quàm fi quis manum femper protenfam circumferret, Quum ítags
modo laxum,gracile & breue,miodo uíciflim tenfum tumidum fierí debuit,[audandus uenit
rerum Opifex, quí membrum hís ufibus idoneum cófinxerit.Penem enim potiffimum 6 duo;
bus corporibus nullà in uníucrfo corpore partem (nifi forté papillam) (ibi fimilem nancifcen-
tibus fabrefecit, quz fpiritu repleta erí of, produciQ,& הו turgere poffünt,& rurfus co-
dem fpiritu difToluto ar&arí, concidere; flaccefcere, breuíoraq 611101. INon ením aut uenze,aut
arterízautnerui exiftuntt quippeuti docebitur,ex ^offibus orícínem ducunt; non tendínes;
quum mufculorum nó fint eneruationcs.non ut canibus & tls offa,aut cartilaeínes cen
feri queunt, quum laxataremiffaty inftar ligamenti facileinuoluantur,implicenturQ.necetíam
haec corpora ligameta efTe quis ueré alferet; quum fenfu maximé participent, & forata; caua
cernantur, & ἐπ uelutcarnea mollíag in ipforü medio(uti mox audícs )euadat, fanguíneg ní
στο cus multo aclígaméta כ εᾶτιτ, Quódueró Galenus hzc corpora nunquarefecuerit;
neq illorum naturam perípectam habuerit,ipfius in decimo quínto de Partium ufu oratíonís
feries plus fatís tibiargumento erit, fi modo aurí autaríctis penem uírilí cotuleris,ac demü Ga
leni de(críptíonem illorum animalium pení propínquíus,quàm hominis couenire animaduer
terís;
p JE για
T4 γάξιος
Polis bé-
nis fub/Lantids
Galenit hustá
ni penis fabri»
cann nunguapt
Jpectaffes
528 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
Penisfitss, terís,cquod tuncfecerís ocyus , ubiuirilis membri fabricam fübiunxero : cuius fitum Clalenus
prolixiffimé & eleganter recenfet, quod nimirum citra fectionem 5 illum non mínus latuerit,
quàm homínis digiti, & ad ínguína & poplítem ínflexus, quibus 1065 duntaxat homínemà
fimía Galenus differre perfpectu habuit, Atque ut fitus ín confi pecu citra longiorem enarratío^
nem eft, ita quoqueleui opera colligitur, quàmís penís muneribus obeundis examufTim qua^
dretneg aptius aliquó reponí poflit,íta (ané ut moles ipfius & conformatio nulli non pateant,
Penis ciffru Con(tructionem ueró ipfius fubíntrát duo quae illum przcipue efformare docebimus corpo
Choren [μόν γα, meatus femíní urínzeip communis quatuor mufculi ad penísradicem rcpofití, ac demum
ΓΞ uen, arteríze, nerui, cutis, & quae huic fubfternitur carnofa membrana, & uinculum cutem
buzip[ruscor hanccum'carnea membrana pení connectens. Ex dextro ftaque pubis offe, ubiid craffius € 45,25
ora. quafiteresad ínferíorem commifTurae pubis offa committentis fedem uifitur,' teres quoddam “το με
corpus ualidiffimé príncipíu ducit,lieamenti natura prorfus refers, quodab ofle nónihil für M
fum recedens interno latere " aliud contingit corpus, fimiliter finiftro pubisoffepronatum. c dnd
?ccorporaín eum modum ínuícem cómíttuntur, ac fi utrarumq; manuum índíces ínternís 6
partibus mutuo iungercs,unitos fingeres, Vt enimiünterna índícu fedes plana, nó autem gib 0 E
ba& teres, exterioris fedis modo eft, ita etíam haec corpora quàínuícemconnafcuntur plana. auc.
funt;externís autem lateribus & fuperiorifede teretía inuicem íunctorum digitorum inftar,
quí (imulcommilfi latius quàm profundius corpusad penís modum efficiunt. Deinde ut infe
rior indicum,íta cómifTorum fedes modicé dehiícit;planad uifitur:(ic & penís corporum ínfe
rior fedes dehiícit;ac? urínarium ueficae meatum füb fe ita porrectum exigitacfi calamum QUO p«..,; fig
fcribitur, inferíorí índícum fedi exporrigeres, & índices tibi penís corporumloco, calamus c« «sits
Teens ri, autem urínarfj meatusuíceeffent. Moxenímà corporum exortu ipfis urínarius meatusfeuue. οἰ ΑΒ,
epson ^ ficze ceruix (ubtenditur, ac cum illisad " glandis ufque ínitium in eummodum porríoiturut לווע
"" corporum fubflantiam nufquam inerediatur : utí ín efandís fede, ubímeatum in corporum 49 «lk
fub(tantíam duci paulo poftaudíes. Corporahzc ín hunc modum enata, fimul cómiffafeor *?
fum fingulaoblongum referunt corpus, ex neruca cótextum fübftantía, inftar coríaceze fitu
I, cuius ínterior' fubftantia rubraproríus, & níerícans, fungofa, & atro fanguineoppleta i; βου.
cernitur,ad eum feré modu, ας ἢ ex ínnumeris arteríari uenarum$ furculís quàm tenuiflimís 49l.x E,
fimul& proximé implicatís retía quaedá cflormarctur,orbículatim à neruca illa fubftantia tanj P
in corío coprzhenfa, Atquehzec duo penís corporaad elandem ufque príuatim fingulaner-
ueum retínent ínuolucrum, & fungofam hanc fub(tantia fumma diligentía ànaturze operum
Gloss. (tudiofo expendendam. Quumautem ad cam ufque penís regionem perrepfere,ín quaíam
glandem efformatura funt,in acutü feruntur,& carnoía glandis fubftátía ipfisobnaf: cítur,quae
meatum urínz femíniig communem nó fubnatum duntaxat ut corpora illa exigituerüm eum
in ]6 complectitur, meatum ambit, quí hic reliquo ipfius ductu" amplior eflicitur: & rurfus kzs fiip,
fuo fineextremo uearctatur,non fecus quàm fi Natura ín cócubítu feminis moram, ac proín-
deintenfiorem prurítum ín glande (quam affrí&tus potiffimum occafioneadauxit) efle cupi
τατον, Vndeetíam inuoluntarío feminis fluxulaborá tes)hacfede plurímum ulceribus infeftan
tur;propter femínísin hac amplitudine afleruati acrím onid,urínaríum meatum impenfe exul
cerantem:quí profluentís urínze mordacitate, dum urína redditur, ín olande infi gniter infefta.
tur,non mínus fané quàm rí oido peneeiufde meatus fedes interanum & te(tes,ubi perinzeum
nobísuocatum habetur,cófi(tens,erauiter eo malo affecüs crucíatur: quod íimprimís meatus
obliquitatis acreflexus,& deíndedecliuis etíam fedis rationeaccidit, Quum ením meatus Πὰς
primum ub penis corporibus furfum reflectitur, haec fedes humillima eft, feminis copíaà
quomeatus exulceratur, non mínus híc quàm ín elandeconfiftit, ac proindemagís quàm ín .
rcliqua meatus fede erodít,& deíndeerofus meatus quando unà cum penetenditur,folutioné
ΤΊ ene,ete, unítatís uehementíüs inibi percipit. Porró uenzeacarterize ad horum penís corporu radícem 12555 fiv,
74 CX" accedentes;abillís deriuantur,que bumilíorís illius díuifionis ramifunt, quam uafa os facrum τ bu
practerereffa tentarejín tertío libro prodídimus:& quanquam haecuafaad penís corpora per- ΒΝ
tíngant,uix tamen fectíone affequor,quo itínerein corporum illorum cauítatem ín ferátur,fan
| guinem illum nigricante 86 craffum,quem fungofa corpori fubftantia plurímü poffidet,dedu
jn ni) €tura,amítame" cuti hzc corpora índuenti, etiiante fectíonem cófpicui offeruntur, illam mof. n
/ intercurrunt. Neruí quoq huc plures ab ínfimis facri offis paribus pertíneunt,fecundum cor^
ΜΠ} porumlongiítudinem diftufi:ac " duo tenucsin humillima penís fede exporrígütur;unus Utríll sra fede
VIOLIN quead meatus urínz femíniq communis latera. Quinetiam & alíus fubinde confpícuus eft,fu &ifpráa:
TI ; periori corporum fedi qua haecínuícem connafcuntur," expan(us. His neruísacceduntmem 0
Wu | 0 Cw. braneauíncula, fuperiorem corpori fedem , qua prímum furfum ducuntur pubísoífium com , fiai. 22.
HU mifTurze
51,3 fi.cd.
49 lib.z H,
LE.
1:0 fig in-
ו
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 529
miffurzead eam ufq partem nectentía,qua prímüm penís orbículatím cute obtegitur." Vlufcu
lí quatuor penem adeuntes;ín fecurido libro defcripti funt:dum duos meatui urinze;feminisdg,
& ingulos fingulis corporibus exporrigí recenfuimus .Adeb ut nihil de penis fabríca mod
dicendum fuperfit:nifi quis INaturam laudareuelit,quod nullüm adipen? inter carncam mem
branam & cutem pení obdiüctas iritetiecerit, quo tenuíus , € conuoluí implicariqg & extendi
> aptiüsínuolucrum peníadaptaretur.Si itaq; humani penemrefecuerís,non unum concauum
r5 fro. cap.
4.9. libri 2
E,E,G
«15 כ
b 15 fi. XX.
«ut quice
quid fub ἃ,
K, K confi,
fit inz7 fi.
cult fio. li.
1f.
d ss fig. m.
c 5 mujcul.
16.8, o -%ווו
feli .ב
48
in L defi-
nint.
g 1 ultima-
rum fig. li.
iM.
b8 fi. iuxta
TG Y.
i24. fi. T fu
per Το ες
fi-2 [uper i
ll.
reperies neruum,autligamentumà pubís offe enatum, quemadmodum Galenus docuit, fed
duo qua defcripfi corpora:quae nó uacua & fanguine indiga;ut Galenus boum pene delufus
malé fcribit, exiftunt, fed fungofailla'& uelutí carnea, uti Ariftoteles recté innuit, matería, 8C
plurímo nígrícante fanguineinftar farcíminum implétur, Deindead feminis urin a meatum
alij non exporriguntur mufculi,quàm duo illi quosà re&tiínteftini orbiculari mufculo prona-
fcioftendimus. At Arabes adhucmagis admiror, quí tres ín pene finxere meatus,uni quidem
urinae dicatum, fecundum femini, tertíum autem illi uifcído humori, quemabillo elandulofo
corpore parariarbitramur, quod uefice ceruicis initio círcumnafcítur, quid humectü penem
fubindereddituíro impenfius cócubítum appetéte, quü interím hís omnibus unus extruatur
meatus, Veruni facilé exiftimo hanc fententía prímüm ab Arabe quopia fuiffe inuectá;quí pe^
nís fectionemagereffus,eíusQ fabrícam Galeni placítís non conuenire anímad uertens, trcsar
bitratus (it efTe penís meatus, duo quz díxi corpora, & meatum feminí urínzeg, & dicto etíam
nuper humorí communem. Quandoquidem fi tranfuerfim penem refecas, neqy nígrícantem
qui ínter [ecandum promanat fanguinem abftereís, profe&tó fingula corpora finguli meatus
tibíapparét, quibus tertíus accedít quí ueré miatus eft. At exprefTo abfteríoqg fan guine,fungo
fa corporumfe offert fubftantia, leui negotio probans corpora illa meatus non clle, Vtcung
tamen fit, hic Patauij adoleícens iuris (tudiofus, acé nobili Symionum apud Foroiulienfes fa
milíanatusmihi familiarís eft, qui in glandísapíce duos obtínet meatus,unum feminialtcrum
urinze paratu. Verüm quum quz non ní(i raríflime accidunt, híc nequaquam recenfenda du.
xerím,ea qua przeter naturam fe habere comperi, nó lubens fcribo. Quare etíam hermaphro
dytorum fpecíes,quasaliquotuídi,modo nonrecenfeo;generationís non mon(truofiemulie-
ris organa nuncperfequuturus,
DE FTERO RELIQFISQZE 2 ΙΖ 1ῈΕ-
bribus generationi famulantibus organis. Caput 2X 77.
»"DROFKFESENTIBFES organis osfendendis [eriatim t faciunt uigefimaquarz
ta figura c uige[ima quinta,dued illas fubfequentes,uti illarum Indices diffufc docuerunt.
Ν TE omníauterum (nemoxinter ínítía aliorum diffectionis profeffo.
rum dogmatum turbís obruamur)ín ἡ fundum 6% ceruícem feu collum
perinde acueficá merito diftinguimus:quandoquidé &fi illis ambobus
ceruíce uidelicet & fundo uterus cóftituatur,unumq cx illis corpus con»
furgat,ea tamen fitu, forma,magnitudine, conftructione,fub(tantía,ua-
(orum ínfertíone,& exortibus,im plantationib us;licametis,& id eenus
= | alijs, in uteri hiftoria diligenter fpectandis, admodum differunt. eruix
icitur uteri à mulierís pudendo rectà furfum fub טכ 15 * offibus, & fecundüm rec inteftíni
ductum ínperítonzi cauitatem tantíper afcendit,donec paulo demiffiüs quàmé directo fedis
pertíngat, qua àpubis offibus rectorum abdomínís mulculorum principa pendent, inibi
enim ceruix ín fundumuterí;aut fundus ipfein ceruice definít,& rarífIimé altius protenditur,
acproíndehumiliorfundipars híc habetur:fuperíorís ueró ipfius partís,& laterum fedes pro
magnitudíne ipfiusuaríant, C'uanto enim maior magiístp diftentus e(tuterus, tanto elatilis ad
umbiliciregione protenditur;atquead ilia magis accedit. Adeó ut nullam peculiare ipfi fedem
circumfcribere queam;nifi quod fub perítongianteríori parte clatius quàm pubís funt offà ple
rung confcendat.In nullis tamen omníno mulíeríbus utero non gerentibus, fundus facri offis
* ínítíum ínfimz lumborum uertebrz coartículatum fuperat;neg ín illis fundus & ceruix po
(teriori parte aliud praeter rectum ínteítinutangunt,uixGg ipfiusctíam uíncuntamplitudínem,
nequeclatiflima fundi pars tamalté atcp re&ti inteftíni" fedes;in coli anfractus ducta prorepit,
Anterior uteripars ueficà habet ' praetenfam;atque hac utero nó gerentibus uníuerfus fundus
obteeitur,uefica nimirum altiüs íllo procedente. INunquam ením ín muliere uterum nó geren
tehunctamaltéatqrueficam uel prorfusinanitam,conícendereanimaduerti, nifi fortaffis ute.
rum manuapprehenfum ipfius producta ceruice furfum traherem, Prout enim hancín felaxa
y tam
ILüagdeP$p
Jü part.
Lilade Hi,
Jor. Cdp.13.
V'tevit in fan,
dum cy ceruj,
cen diuidi.
F'teriftus,
partiumá uci
TIAYU/L COntds
us,
| V ieri forza.
0 1/7
מו
d.
Fund uteri
Jinus. >
550 ANDREAB VESALII BRVXELLENSIS
zam (inís,aututero furfum tracto protendis,uteri fitum plurimum uaríabis.Sí tamen adaperto
fter diffecandü perítonzco;uterifitum ínquifiueris, priufquam illum manu aut demiffiüs;aut
elatis moucas,confpicabere illum humiliüs multo quàm clatior ueficee confiftat pars, 60110
carum ,& neutiquam ad facri offis í. initi pertíngere, ítag pofitum, & ut mox 0168 connexir,libe
rum(, utfurfum acdeoríum leui operaagí oífit: quod ín uiuentibus adhuc mulieribus indi
catu e(tlongé facillimu, fi modo fundi uteri * os infpicere conatus fueris. Nam leui quag; occa
fionead uterí ceruicís'os,fundi os ín quibu(da mulieribus, precipuea aute aetate prouectior ribus
decidiffe cernitur. fubíndeením 2060 deorfum procídit,utuífum nó fugiat;ac mox in ceruicís
orercponatur, 0175 autem mulieribus altiüs reconditi prorfus latitat,quód fuis "membianis
uterus fuperius contineatur, illa non laxatze hunc mínus decübere finant: fecus quàm in illis
quze fzepius pepererüt, quibusq uteri líeamttalaxíora euafere. Cuíufmodi ueró hacc uter fint
ligamenta, dícam poftea, nuncrelíquu ἄς ατογί ἢ fitu fermonemabfoluturus. Anterior itag uteri
pars,uti dicebam;uefica obtegitur:hic tamen" humilima omenti parte ín illís ínteruenicte,qui-
busíd furfumuerfuslienem non cóuolutum omnibus ínteftinis obducitur. O menti ením mo
les longitudod tanta eft, ut inter uterum ueficami facile implicari;atq; (quod Hipp ocrates de
obefis dicebat mulieribus) uterí os neapté cócípíant, leuiter compr imere poflit." Anterioríau
tcm uterí cerüicís partí,ueficae quoq fundum illic ubi uterí ceruíx fundo ipfius eft contermína,
íncumbít, perreliqua enim fedem quafi adpudendu ας, collum ueficae (quod breuifTimu c(t)
ipfic duntaxat exporrigitur. Ver um quíauteri ceruix 11011690 collum logicudineaclatitudineplu
rimüm fuperat, tota ceruícis utcrí pars, uefica, ipfius; collo non operta,cam perítonzei fedem
contíngit, qua intern pubis offium regione fuccingit, Porró ceruicís fundit uteri later. a,uala
qua uterum adeunt, & " membranas illum proximíspartibus nectentes fpectant, Acc ita ute-
rusferé ín nó pracgnantibus habet. In utero aut gerentibus fuper*eracilía inteftína fub omen-
to € peritonxíanteríori parte ducitur, ilia quoq; quum partui uícinior e(t, impefiusQp turget,
infigniter opplens. Vndeetíam" humilior fundi pars qua 15 ín ceruice definit, his etiam altius
quàm ín n6 pr. vgnantibus afcendit, & uterí ceruix 11118 mulieribus furfum tracta;acin longitu
dínem ducta,prefTius quàm cxteris arctatur. Cuínetíam uterus hís non ad amuffim (ut alias)
mediá,quodad dextru & finiftru attinet, fedem. occupat,fed quafi apíce elatioriin dextri ma^
gis,aut iniftru ,quauís interim modicé,uergít. Quod etfiplerung fcetuü fexus ratione fiat, no
ramen per petuü cft, Nam muliercs dextramabdominis partem magís promínulam grauem g
habétes,foemínas peperiffe cognouí:& etia in finiftro laterefacia tenfione, maículosa aliquàdo
progenítos, Caeterum" caníni uteri;ut & caprini & " uaccini;fitus, quemadmodum etíam con-
formatio à muliebris uteri fitu plurimum uariat. illis nangs anímalibus ceruíx uterí ad clatío-
rem ufq ueficae fedem prot&ditur, S uniuerfum uteri fundum etiam non preegnantibus dlatíus
quàm facrum os locatur. IVlulicbris uteriformam ueficze plerung " affimilamus, & potiflimu
prcgnantíum, quibusad amufTim propemodum ucficz refpondet: quippe 1115 uteri fundus,
ut& ueficae amplus admodum magnusQ eft;& ceruix,(i hancad fundi contuleris amplitudi.
nem;angutta,In nó preegnantibus autem ceruicís latitudinem fundilatítudo uíx fuperat : & fi
ceruícem uelleuiffimo conatu dilatare conaberís,iam cíus latitudinem plurimum fundi latítu^
dinem uíncerefpectabis, quü fundi fub(tatía utcung: protendentí haudquaquam fequax fit,
acproinde ctíam iniqua uteriad ueficam eft comparatio . deínde uefica quod ad latitudinem
attínet,exacte orbícularis eft:uteríautem fundus non prxgnantibus anteríorí ofteriorit par
tibusCut latior craffíoi/ue euadat)comprimitur, Vico etiam fuperíor pars exacti globi inftar
paulo mínusr otunda eft. nam quà* urínaríus meatus ur: ínam efoctu per ל deducens
ab ipfa prona(citur,uelut in acutum affürgit, Vterusautem* hicobtufus eft, & quartam círculi
partem etíam nonnihil erectam autnouilunij imaginem refert, non aliter quàm fi fuperior fun
di pars^ utrinque obtufum cóftitueretangulum: ut & Arabes infinuarunt, quum formam ute
riquadratam díxere." Ab huíus ením partis fuperioris lateribus, uteri fundus fenfim, fed mo-
dicé ínterím, arctior redditus, deorfum ad ipfius ceruícis orígíne fertur:íta tamen, ut totusute b
xusno multo fiat prolixior quàm latior, ceruíce interim inflar oblongi meatus longa & tereti,
"Fundusuteri omniex parte praeterquam ín lateribus;ubi uaforum membranarumq fiuntap
plantationes,externa fuperficie leui & zequali && ueluti madentelínteo abfterfa fubrubícitedg
conftat. Ceruícís quoque exterior fuperficies ín poíteríori parte ab uteri fundo nonnibil ultra
medíam ipfius longitudinem,& anteriori quoq parte fundo propinquíor,lacuís & humedta,
magis tamen quam fundi fuperficies candicans confpicitur : : per reliquam ueró externáfedem
propter aliarum partíum adnexus afpera, eorum quae inuicem adnafcuntur modo exiftít. At
internafundi fuperficies non pracgnatibus equalis quog aclacuis, utínanitarum ucficarum |
cauitas
na fi. nfi
ora Q1Q.
ל
ו 4 c
tur X, Xs
p24 fi. o7
P, Qsct27
fg.
q tota feré
7 figura.
r 27 fig. Gy
EK.
ἐαρεῖν ו
la figu. 30:
t:8 fig.
uzo fig.
x 25fi-con-
kr & cami,
h.l aut 24.
τωι,
ΩΣ
ducitur ab
N.
א
ak
figur.i 425
ck.
b ss fi. αδὲ
€ had l.
636 fi. fün-
dus leuis" 4
eft ad At-
Jper. «d E;
proximum
4
שו
in 27 figu.
DE. HVMÁANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 51i
cauítas apparet. Sed harum finus maioribus profundioribusqg rugís oppletur, illius aute plu
ribus quidem, at mínus profundis, & uiftun quodammodo proptcr contínuitaté compreflio^
nem fugientibus;non aliter quàm fi exactiflime 195015 foret, Attamen practer ucficarum catre
tatem humanus uterus,ut uiroruü fcortum,léuem & perquam modice extuberanrem' futuram
fcu tenuíffimze linez inftar promínes tuberculum exígít, fecundu uniueríae füperficieilongitu
| dinem & anteríus & po(terius exporrectu, quafi quoddà finiftra à dextra fuperficieiinterftt
tium;autnorula quedam cenfendaeffet. Superficies hacc fundíuteri finus eftfemen genitale fü
fcipiens,foetumQ cotínens, quem nó ímperítum uulgus modo,uerum & Anatomícorum fzex
non unum enumerát, fed feptenarío numero eum compleciétes,feptém matricis cellulas reccri
fentzactres quidem ín dextra uteri fedemafculis fufcipiendis aptas enumerant; tres ueró ín finí
ftra fceminis dicatas : feptimáaute in uteri medio ftatuüt, illam hermaphrodytís cofecrantes;
Hecmemini meadmodü puerum príma díalectíces rudiméta addifcente, in Alberti illius IVIa
niindoctiffimo,deuíroru mulierumtp fecretís libro;ac ín quoda Michaele Scoto non mínus
Ícctionis ciusq quam profitetur phyfiognomiz índocto;quàm barbaro legiffe:& etiam apud
lureconfultos eiufmodi loculos defcribi, cumalíàs fvpíus, tum maxímé ab utriufqg iurís cofub
tiffimo literatiffimoguiro GYILIELMO MARTINO STELLA cognato imco,ut
ceterarum difciplinaru,ita quog; Nature operum míre ftudiofo didicí, quando prolixé de fce
tusformationeac quo potilliimü tempore perfecüus is 6161 mereatur, & díuini Hippocratis no
firi fufiragio pártüm feptimeftrem perfectum effeafferen tiscolloqueremur.Hlis accedit prae
ter INícolum Gentilem,&alíos plerofg eius cohortis homines, Mlondinus; Alberti, & reuera
"3cxori illius meritiffimus comes, quíalijs ipfius de uterí formatione commentis, à placitís
fcholaftícorum theologorum (quibus frequentíor de genitalibus & femine quàm medicis di
| Íputatío e(t,quosq quum generationis organa ín fcholis oftendimus frequétifTimos habemus
| fpectatores) declínareueritus, feptem finibus uterum diftinctu efle adiecit. Quos quibufdam
imaginatosfuifTe,non fatuífum eft, nifi rurfus feptem illos finus fcrobesue; feu foffulas decem
| rugofos inflexus οἰτίπογς aftrueret,ut fcrobiculifepte, ruge ueró feptuaginta effent. Atc; hinc
totidem ftus fimul concipi poffe plerígi autumant: parü perlouem in homíntirmulto etia mí
nus ín brutorü, quz plures fcetus plerung fimulutero gerunt, diflectioneuerfati. Vníca enim
duntaxat in uteri fundo eft cauítas, latior quidem & altior quàm profundior,cuiufmodi etíam
F ufi & uterifundiformáelferetulimus, Cauiítas haec feu finus, in humílíma fedeiuxta fundi foramen;
4 P. pro illius foramínis amplitudineangu(tior eft, deinde fecundü uteríformá (urfum dilaratus;
&inabact in elatiori fuafedeuelut in duos ceffatangulos, ad clatiorís uteri partís latera cófcendétes , quà
B fife, uelut duosobtufiores efíformaredocuimus'angulos." Vledía enim fedes elatioris finus partís
3 7 p non tamaltéatqlatera ip(ius cofcendunt, uteri [übftátía deorfum hic quafi feptum aliquod;in
pem fuam amplitudine fpectante. FIunc (inum ín non preegnátibus talem femper adínuení, ur plu
EF. rimumuífcido quoda& (ubalbo muco íllitum; & Iazeuem quidem, utí dícebà antea,& incor
Ípicua propemodum futura, feu extuberantíori línea inter(tin&tum. In angulis 11115 aut in fupe-
f rioribus ipfius apicibus rugofiorem,ac omnino 1111 'cauitati fimilem deprehendi,ín quam defe
rentía femen uafa inuirís inferütur. INullus ením hicín inuolutarío feminis fluxu, feualbis;ut
uocamus, menftruís non laborátibus, manifeftus occurrítmeatts: quemadmodü neg; íri uiro
kssfigu. aliquís confpicitur,nifi ex " uafefemen deferente ftylum acutiore fecundu uafis ínfertionem ui
íntrudamus, atg; fecus quàm fecundu naturam habet meatü dilatemus, etíam(i uaccís ínterím
leuinegocio flylus ex uteri amplitudine deferenti femen uafi índatur. Quinetíánon praegnan^
tibus in (inum huncnunquamarterias autuenas prominere obferuaui,eorü capítulorii inftar
extuberantes, ex quibus fanguis 6 uenís ad anum pertínentibus ín hemorrhoidum uítío efffa
xurus eft.INec finus quogaliquos in no praegnantís uteri finu intuitus fum, illís fimiles quos
infepíarum &loliginum & loliorum promufcidibus cernimus : quí eiufmodi finus (unt;ac fi
' cere medías pílas íimpreffifTes, uti caprarum & uacarum Galeni oftendunituteri, quemadmo-
dum ín Capite quod príuatim acetabulis dedícabitur,diffufius oftendà, Ad hasc;uenamautar
teríam quog nonextuberantem,fed nullo penitus pacto uifui fefeoffereritem ín hoc,ut neq ín
héfig. ' uentrículiaut ínteftinorü cauitates termínare,in nori praeenantíum mulíerum utetís cofpexi:
imófundifinuscótínuo colore ínter rubrum ac pallidum medio perfufus fpectatur. Hzec qui»
dem interne fundi fuperficiei finus'ue;cuíus tractatio ad uteri forma fpeciat, eft defcriptio " In. ,ו 36 וח
ternaaut ceruícis uterí fuperficies magna ex parte uaria eft. qui cóniuet entm,neg alíàs difteri -2/8
dítur,undecungrugofa implicítag eft;ac ín fe cócídit:fi uero admodü diftedítur, exacte lacuís
& lubríca fecundi uníuerfam ipfius longitudine, practerquàm ad eam partem;qua ín puden-
παι, dumtermínatur,apparere poteft. Hic nang perpetuo preter laxos implexus " cutícularcs illas
y 2 carurn»
127 figura
CD.
Tnieyta ceyui |
€iá fübevficied
€uini[ztodis
532 ANDREAE VESALTII BRVXELLENSIS
carunculas tuberculag non equaliter omnibus mulieribus propendula adipifcit,quae »vugtà
Grzciuocit.Ad hc,inanteriori ceruícis fede paulo fupra pudendü, ubi ueficze coll ipfi" infe
ritur,nó adamuffim zequalís eft. Na utríng ad infertionis latera, tenuis uteri ceruícis portíücu ? 15fi 226
la cxcreícit,in ipfius amplitudine propedens, ac illis mebraneis proceflibus forma perg fimilis, uH"
"quos urínzeín urínaríos meatus 6 uelica,& bilis ex duodeno in deferente {Π m eatt,reereílum fius ceruice
prepedireinnuimus.Haud fecus quàm fi uterí ceruíx urínà admitteret, penduli ucró procefTus 2
urínaautalía materia ín ueficze collu reeurgitareprohiberct. Przeterea uteri ceruícis am plitudo i "
1oto ipfius ductuno anguftatur,S eiuíde e(t amplitudinís*quà fundo cótinuatur(fimodóam p zz figu.r,
plior ₪136 16 aptior inibinó fit)ac' quà ín pudendü ceffat. Verüm ín huiusamplitudinis fin& 4imsfi
5 TL E quu í pH ; 5 Yi $n ditis d,
Fidiutsiori (5 elatiore (edem, fundi "orificium promínet ,nufqua ceruicís latera fuo mucrone cótingens, "57
ficium cuiu[7 Θ 4 7 figur,
mod;, neq propter ceruícis cotra&tionem autdi(tentione mobile. Porrigítur enim ex humillimafun &«
difede ín hanc ceruícís regione, uteri füb(titia obtufiorís in pene glandis modó,cuitranfuerfa. "4
fcifura (eu foramen íneft, quod uteriaut fundi ipfius os uocari folitü e(t; quemadmodü mulíe 77/4" Ε
bre' pudendum,ceruícis uterí osnuncupamus. Verum ut πος 6 diíftentir alioquin fecundüm 66
corporis rectitudine ductz (ectionís modo cóníuet,ita סט illud tranfuerfajatnon perpetuó dep.
zequalí. Praegnátibus enim rugofa eftadmodi, & perquàm angufta;ut fpecillumnifi ualidius 5f
impulfum uixadmittat, Quae nuper pepercrüt, ampliorem hancfciflione,minusQ cotractam
rugofam ue poffident:nó pregnátes autem,medío habent modo.Quod ueró, quoties fundt
oriticiu diftendítur acdehifcit;ut & ceruícis oríficiit , orbiculare fiatmanifeftü elfe,etiamfi no
dicatur, arbitror. Aperítur auté ín coítu nó femper quidem, fcd quituirilefemcn appetés,id πὰ
turali motu fugendo allicit,& quando uterusnon concepturus;üirile femen unà cum mulicbri
Íemine iteru eructat,aut ín pollutíone, uelaflrictu muliebre duntaxat femen excernít.|Nequadg
ením di(tentauteri ceruíce, fimul quog íd perpetuó recluditur. haud ením decuiffet infatíatae
mulieris arbítrío , etíà poft coceptum uenere procacíter nímium defideraturze, orificium illud
fubijci. Vtinterim praetereà quata fuccefTionís fpeciei noxa, mulieres (übinde geniturá praeter
fententíanon referuarét: quantaG lícetia nullo habito cóceptionis metu,maritis parentibustg
imponerent, fi modó fundi orificio INatura mufculos arbitrari motus opifices elargíra fuiflet,
idi ita ac ceruícis uteri fundi orificium femper aperiri potuifet, Quàm inepté ueró & falfo ple
rig fundi oríficí penem in coítu excipere, illumq ín uteri (inum inferi fcri pferínt, praeter alía,
corporís quog refectio luculentiffíme teftatur, Porróin partu quit toto tem pore quo uterum
geflirmulíer,ad amuffim contracti occlufum6 fuerit,adeo aperíríextendi,remittiqp,ut foetus
hàcprocidat,fcímus quide, & audiétes (tupefcímus:at INaturze miraculü nimís quàm feeniter
Vieicoy admíramur,fummi rerum Opíficis prouidentíam hymnis parum celebrátes, Ad uteri quog
"> formam ipfius cornua fpectare uidentur, quae Herophilus in mulieribus opportunifTimé iam
SPARTE naícentibus boum cornibusaffimilauit, C'uemadmodum ením uítulorum capita utring quà
| | Mi pronaícentur cornua,extuberant:íta etíam fuperior uterí pars,quam quartz circuli parti com
- 0 parauímus; utrobíq ueluti ín duos obtufos definítangulos,quireueraueteribus Anatomicis 55/5.
ἢ 1 11Ε}}}}}}}.} hominit cadauera fecantibus cornutt uíce habebatur, “παίουτιπηέ femen muliebre ἀοίογοητία 2:/g^
URL li infertionem excipiunt, Neg híc quenquam Galeni (tudiofum (uti (ané omnes quí Medicinae
MM nomen dedímus oportet effe ftudiofiffimos)mihi ob plerag: illlusdogmataobftreperc uelim,
"PEEL: alías uterí partesrequirere,quas cornu accuratius affimilarí cupíat,priufqua feduló Galeni
ADR 90 w. locaínlibrís de Partíum ufu, de Semine, de Veri refectione,expenderít,atg; uaccínü uterum
I | ו mulicbrí;ac demum Galenifcripta ambobus uterís cótulerit;ut tandem doceatur, Galenü,ne
ו 178. Ῥεῖ ו רובדוס] quidem muliebrem uterum unquam ínfpexiffe, ut uaccíni duntaxat, & caprinum
0 00 & ouillum.ínfüper ipfum ín 12715 de Partium ufüalíorum Anatomicorü placitis nixu efIejac
Π}}} proínde uteri illic ueriüs(quamuísínterím obiter)defcripüiffe. ín libro att de Viterírefectione
humano capítiequínáceruícem adíeciffe;atqy ex uaccíno utero & muliebri chimeram tcxuiffe,
| quum uaccint uterí defcriptionem cum aliorum díffectionis profefTorü Ícriptís permifcet, Sí
Ini itaq; quis naturze operi ftudiofior, Grzecorü impofturas uidendi cupidus haec dilipeterpra |
| fiíterít," uaccíní uterícornuaad cum modum habere fpectabit;ac fi dextrum finiftrumd decre- ? f
pitiaríctís cornua radícibus,ac internis lateribus linteo (imul cómítteret,ac cornutü radices uac [
cíno utero, quà ís ipfius ceruíci cotínuatur, affimilaret,cornuiü uero apíces uteríapicibus con.
ferret. Haec profectó diffufius explícatíust profequerer,nifi cuíuis promptum eflet macellum
Tn adire,uaccinumQ uteri fitum, forma, magnitudine,alíat ín partu fabrícaad amufTim contem
| planda;intuerizaut fi erauíus fit parumQ deceat macellit accedere, leue omníno cft iubere שג
0/0 cinumuteriü adferri,ut tantíautoris fenfa intelligatur, acmulíebri utero cafu oblato, obferuet,
H ' quam cocínne 13100 caprínu uaccínumq uterum, ion aute humanu depínxerit;ac demum
Ti expen
Ce.
DE HVMANI 'CORPORIS FABRICA LIBER V; 533
expendatur quarationetot eotrouerfiz inter praecipuos uiros fucrint cócítatze,quód cuiusaní
malis partem defcriberent, non exprefIzinr, ipfi&parbitrati int hominismembra illorum ani,
malíum membris conuenire,quce illi potiflimum fétioniaccómodare folent. Atg fi quis hacc
| attente examinauerit,facile dijudicabit, quoties oratío alíoquín fatis prolixa mihi interturban
T da effet, (iperpetuo quàdo à Galeni placitis (tudió & (ciens reclino;adijcere, aut ctiarationem.
OWENS femper cur id facía addcréjipfius lo ca fimul prolixe adícribes, Sintitag muliebris uteri cornua
«:5/.EF. " dictiíam anteaobtufi angulí,cepriniueró & uaccíni & ouilliuterorü cornua apices illi aríetür
cornibus undecung fimillimizautnon apices folu, fed fundi uteri in illis animalibus tota pars,
quam geminá effe,etfi longo interuallo connexa inuice (it poftca dica, Quandoquide Galenus I»44 d 87,
* alibietiá totas eas partes cornua nuncupauít,quum ex quorundiáetíam ueterü fententía in cor» core wer
nibus ftus cóplecti docet: quod nó ita inepte de illisanimalibusprolatum eft. quemadmodiü
multó adhucrectíus de canibus & fuibus, qui uterum ftatim à fundi ipfius oríficio;itain" duas
partes diremptum gerunt, ac (i índícemà medío maxime díduceres, 11105 digitos uteri partes
| elTe fingcres,quze inno preenátibusrecià quodámodo ducütur,& ín apice mucronem ue fen
fim 6 definunt,quàm (i recta, nó aute obliquata effentcornua:in utero ute gerentibus
quatiaríctis cornuü modó,& heec quog ínfle&ürur.Porró ne latiüs expatietur oratiocorum M ulielrisu-
.,, animaltiruterís ncglectís,nunc muliebris uteri magnitudine aggrediamur,quam modo antea 0
| > גר ה πεονὶ defcriptioneutcunge exprefTimus,negg fundi quoq: moles magisquámuentricu ——
| 226 apte defcribi poteft, utquipro córentí fcetus femínísue quantitate diftedatur, cotrahaturdg,
Praeterea ídem quog de ' ceruíce cenfendum eft,quae modó uarié cóplexa rugofaQ conniuct,
modó in coitu(quáuís non femper qué prompté)pro penís,in partuauté pro fcctus mole, di
ftenditur.Et quemadmodü latítudo ceruíci eadem nó eft;íta quoq; neg:longitudo.nam nobis
utcrum ínter diffecandu attollentibus,in miram longitudinem ceruix porrigitur, adcó utnon
| - mínusrídiculum (it,uteri ceruícis longitudine ucl latitudíne,quàm penis delcribere: quand δέ
is minusadhucquantitate quàm illa differat. Quínetia uteri ceruix pro mulieris libidine turoí.
dior, anguftiorü & directior (przeteris quod alijs natura fit firictior) efficitur.ac proindectia
haud miroromnes quodam digitorum numero eius longitudine defcribere agerefTos,ínter fe
pugnare, & huricà pudendo ad fundi (inum un decim, illum duodecim, iftum plurcs;alià pau
ciores digitos enumerare,& quod omni abfurdiflimu cft; parem cum nó pra'enatibus fundi
longitudiné atg ceruícís (tatuere. Praeterea uterus ín cum modumà perítonzo líeatus pedet,
utíp(ius fundusfurfum & deorfum plus minus in coitu fefeducere,ac ad penis lummutand
animal quoddi, ut & Plato dicebat,dchifcere poflit. Quand interim uetulis, & Ijs quee fa pius
pepereruntaut rudius ab obftetrícibus ín fecundaru cuulfione füerüt tractatzfundiosin pu
dendi quafi depedear, ac proinde breuiflima implexay in illis ceruix uideat,quá inter fecandi
furfum tractà;autaliàs in uiuétibus íntró protrufam, infieniter producere integrü eft, Quod
auté puellis uterí fundus minor fit, quàm illís qua íam diu coíere;aut aliquando uterü gclere,
etíialijs proditum e(t Anatomicis; quand in hís omnibus teftium feré modo ita fundus uariet,
ucnulli ipfiusmolem,quemadmodu neg: ucficg etia, priuatím circüfcribere queam. V iecfima
leptima tamenpracfentis libri figura,cam uteri magnitudinem exprimit, quae frequéter in non
pregnantibus,& przcipueín huíus anni cofectione Pataui) occurrit. Fundus enim multo mí
noreít,quàm diffectionum rudísfibi facileperfuaderet, Quod uerbA natomes profefToribus,
eti menf(truz purgationis occalione,fundi uteri maenitudinis differétia ponatur, legi quide,
quando uterü fanguineturgent&, & paulo poft menftruü fanguíné repureaturü, grandiorem
filo efTe docét,quínuper uniuerfum fanguine, quem menfis interuallo a(leruari fenfim arbitra
mur, excreuít. Verüm hacex partenundmihife obtulítuteridifferentía, & de fanguinisillius
collectione purgationeG fuo loco ad pracfentís Capitis finem quacdà fuübijcia, In uteri etíà ΠΡ. rd
ftanría,non minus quàm ín defcribenda ipfius magnítudine, diffe&iionis profefIores grauiter ^" eis
diffentit;atgs adhuc multo magis ín ipfius tunícaru numero, & deindeín uenarü artcriarii &
neruorü uteri ortu& implexu.Mihi(ne illorü fal(is ac imaginatione plerung cófictis dogma
tibus enarrádís prolixé hacreà) no pragnantiu fundi fubftatía cófpicitur neruca,mébranea'u 2
fed cralfaadmodum;compactaq, neg nimi dura,& noad amuflim;ut caetera que generatím
neruofadicuntur,candícas, fed carne aliquid prae fe fer&s. Quódaaut£ in pracfentía ncruofam
eux α fübítanti;non quz frequétibus cerebri aut fpinalís medullae neruis intertexitur uocé,ícd eam
27 figire. neruorum materiá, quee líeamétis, rendínibus;ac illis quí proprie nerui nuncupátur fubfüitia
nts (quandnon uirtutirefpóder,nemíne ambigerercor, Hacuteri fubfüátia equalis durítía,con
ל 2 108 paffim eft,nifi fortafTisad fundi" foramen paulo durior collector cuadat, In exteríore
" 77 E. huiusfubfütiz füperficie, uenze obícurz, eracilesqy,fed admodü frequétes in teero adhucute
fe. e ro excurrere uíden£,quae ínter ínterná? externamqQ uteri tunicá porríeunt,Suütením duz uterí Pziruxice.
y 3 tunica,
.ג ?
Iihyo d:
vri fec&oxe,
54 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
tunícz,;exterioruna quam à perítonzco;ut & ueficaipfa cetcratp quae illo ambiütur;infigniter'
ualidam accraffam obtinet, Haec principii ducità"membranis' uafa uterü accedétia continen
tibus,uterumq perítonzco cómítttibus. A perítonaco enim quà vafa ipfi cónafcunt,qua à ma
xima uaforü* diftributione fupra (acr os facta, uerfus crura tendunt, ipfius peritonzei partes
proceffus'ue enafcitur, illis membranis fub(tatía formaty fimillimi,quze mefenteriü cHormàt.
Suntenim hi proceffüsin(tar duarü tenuíum membranarüin ipfarum medio uenas &arterías
deducentíüi, & multo adipeoppletaru. Ατῳ tales membranze à perítonzco utríng: procedut,
quae toti ceruícis δ fundi uteri lateribusad eum modü cómittunt, quo cauze inteftínorti Ana-
tomícis uocatz partí mefenteríü " applátarí docuímus:& quemadmodü mefenteríi inteftínis
τουτί obducit tunici,ita etí& hae perítonae mébrang utrobíg uteri acccdétes,in fecundà ipfius
degenerant tunícá, longé craffiore" ea quam mefenteriu inteftinis offert. quód fcilicet quatuor
perítonzi portíones,utrínqs nímíru duz, eam efforment,quum inte(tinorü tertia tunícá duce
ג membranz conftítuant. ueluti & ín canibus & fuibus accidere uidemus,quibus' ambae
uteri partes inftar inteftíni funt, (in ule fuo duntaxatlateread perítonzcum in lumbortüre-
gione colligané:quirunicus & fimplex muliebris uterus utrobiq: peritonzo conncétat. Porro
profentis tuníce craffitíes ob hoc duntaxat nó tanta cft,quód torperitonzii partibus coftituat,
fed quía hacc ín cótracto, neg grauído utero impente collecta comprelTatg eft;uti& modo de
interna dicturus fum." Interna fundi uterí tunica ipfipeculiaris acpropria eft, πος perítonzco
pendet, & quz príus narrata e(tuteri fub(tantià conftituit, 1136 tunica ín non pra gnati utero
(quem donecaliud fubiüxero; fubaudiriuelin) craffitíe omnes reliquorü corporís organorü
tunícas;ut tres " uentriculi& ' inteftínorü fimuletía implexas;uincit, Ipfa tamen omni ex parte
non pariter crafTa uifitur. Vbi enim fundi cflormat'oríficiu,crafli(T ma οἴ, δ paulo quàm alibi
compactior: deinde etia in' medía fede fuperiorís fundi partis craffà quog eft admodü,S utín
finus uterienarratione díceba,in ipfum quafi (inum extuberans. Caterüm quà urerusin obtu
fos" angulos deüinit, (emenQg deferentía uafa excipit, heec tunica tenuíor, mínustp fecantibus
fpifTà, quàm ín rcliqua partc occurrit. In lateribusautem & anteríori & pofteriorifede pariter
c:affa ui(itur;adeoqg compacta, utnihil praeter ipfius (übftantiam cítra fibrarum quibus abun:
dat diftín&ione,utcung eam diíffeces, intueri liceat: 6301100 hallucinari illosíntellieas, qui hanc
ureritunica gemína effeuoluntin dextris quídem הז הרט finiftris uero altera, quafi utriufzg ma
nus cócaua fimul ex oppofito íungeres;aclingulas manus fingulas efle tunícas fingeres. Adcó
cnim Galeni locusin libro de Veri fectione ualuit, utin diffectione peritiores, eum legentes,
uteritg dein con(tructionem ínquirentes, fuod fenfu derogantes,illum geminum, etfinon fit,
defcripferint, quod profecto nó accidíffet,(i" uaccinum caprínunrue uterum diuififlent,quem
inibi, non ueró muliebrem, Galenus defcribit. 51 ením exquifité uaccinum aggredíaris &
* partem ipfius quzeab uteri ceruícead eam ufque fedem habetur,qua is prímüm in aríetís cor
nua duci confpicitur, tuníca" liberaueris, quzcà peritonaco educta toti huíc uteri parti commu
nís, fimplex exiftit, mox interna uteri tunica ín cófpectu erit, non unica quidem, utícxterior,
fed gemina, utríufcp fcilicet uteri partis una peculíarís. quippe tunica exteriori ablata, uacciní
uteri pars, quae prius unica cernítur, tta ecmina eft; ac(iindicé cum medio fimul iunctum con
fpiceres : aut ut de cornibus aríetís dicebam, duortt cornuirradíces ínternís lateribus ínuícem
commiíttercs,INeg folum id Galeni nomine in uaccino utero expendendü uenít, ucrüm etíam
externam utrorumg fundi uteri partíum communem tunícam ab interna, quz fingulis uterí
partibus peculíarís eft, adímens accurate, obferuabis non ofcítanter fpectandum uenarum ar
teríarumQ" implexum,ínter ínternam externam tunícas confiftentem : (ed adeo ínternze con
nexum, ut eíus connexus gratía ínternam uteri tunícam Galenus uenofam (uti fane eft) appel
landam duxerit, Verüm ínterím muliebris uterus" fub(tantíaadeo compacta conftat;ut uíx uc
nz capillorum modo tenues appareant, neque interna tunica non prxenantíbus uenís cofpi
D
Lower" cuisintertexta cernitur. At deuteri uenis & arterijs paulo poftagetur, & nunciniternee tunícae
[723
vh
ὑπο,
2
12^ quain muliebrísuteri fündo Gmplex;uti diximus, e(t, fibrae 621168005 ueniut. Triplíci nang
;od... fibrarum genere íntertexítur, ac rectas quide intimas exigit, fed casnó ita numerofas, Extímas
habet orbiculares,tranfuerfasue,rectorum copiam utcungg uincetes, At medias, quee obliqua
[unt;poffidet plurimas, ca(demQ robuftífimas. Atq; hae omnes in hís quae utero alíquandíu
: 0 non fecus quàmiín ucfica flatibus turgída cernuntur, in hísqgomniaiam emutátur,
* Venzecteniri ac^ arteriae uteri adeuntesmagnz admodu & cófpicuz funt.ac interior uteri
tunicatanto tenuior raríorqg,& magis neruca uifitur,quanto magis uterus ípfein maenitudc
nem promouít, INequeamplíus exanguís autnullis confita uenis apparct, uerüm magne fre-
quentcsdp uenze cam íntertexunt;ad ínternam ipfius fuperficiem ufque ad " fecun das uidelicet,
admodü dilucide procedenteszacdeníg: (ut femel dícam) in utero gerétibus omnia à nó prze-
gnan-
bz4 fig.
P,Q.ct26
fig E, £37
Ll.
ἐ 39} μι,
»
hut. fig. li.
3b.
124 figu. Es
G.
n Spec
turidinio
figura.
n fig. hk:
ediciint L,
028 fig. F,
G atq; itd
qué bic de»
ו
linc ex cha
racterü av
dicc petesy
φημ πο
4
9
p27 Fgur.
ESES
qi fi.
ΥΩ ἤν.
$27 fig. G.
26 C,D.
t27 fi. F.
x29 fig.
» τοῇρι ἃ
DadE.
x 29 figur,
FaG.
4:9 fi. cir-
א
b sz figurá
EE,F,
c5 fi. ny.
databelle
3ofig.F.
DE HVMANI GORPORIS FABRICA LIBER V, 55
uu fg gnantibus plus minus emutátur. Ceruicís porró uteri fubftitize aliquid comune cum uirili! pc
n fig. cap. € Natura elargítur, eam dico qua duo penis corpora& glandem praecipue formari dixímus,
49 libris. Quemadmodum enímilla inuolucro ínter neruti carnem fubftantía medío conformantur,
PP. quàalía fungofa fpoeíofatg oppletà elfe diximus fubftatía , (ic quoq & ceruíx uteri carnca ner
ueady conftítuit tuníca,eiufmodi etia fubftantize fungofe nónihil poffidete. Atg; huius fub(tan
τίου beneficio uterí ceruix penís modo muliere uenercappetéte extuberat, pudendigy ipfius col^
| liculi(quas € alas 1ה uocant)ac cutículares illius carunculg extrà promínen t,ceruicisq ampli
tudo pen£ amplexura , arctatur, & quodad rec utrilis femínis eíaculatione fat eft diríoitur,
Atq hocparü ceteri anímaduerterüt Anatomicí, ceruíct uterí multís & orbicularibus mufcu
2975 Jis intertextà,non aliter ac* ueficze (it ceruix , fingétes, Quod &fi in plerifgy mulieribus concubi
tus delectatione fortaífis augeret,& ille coftringentiuarctantiüqs medícamini uim noftris offi
cínis relinquerent, nimis tamen uoluntarii uim INatura genitalibus índidifler, & nefcio quo
pacto penem plus fatis uteri ceruícis arbitrío fubieci(Tet. Ac nó praeterierunt Anatomíci, cerui
cem in puellarízctate delicatíorem mollioremq effe : contrà in prouectioribus , & ijs ας τε,
quentíus pepererunt,callo(iorem temporis (ucceffüreddi,utetíam cartilagíni aíperzeGarterig
illam in uetulis fübíndeaflimilent. crebro ením congredientium attritu; partíum4 exeuntium
collifione ceruíx occallefcit:& frequenti aftringentium lotíoneafliduoQ menfium fluxu;haud
fecus índureícunt, quàm ob contínuum acrem&g humorem defluentem ulcera ad. fiftulas per^
hasfiguo. mutari confueuerüt," Venge& arteríz ceruiciinfertze non pregnantibus manifeftiores mihi
femper uif funt,quàm fundí.at diuer(um utero gerentibus accidere certum c(t, Vterí aut ue-
narumarteríarumq feríem unà cum femínalium uaforum conftructione íam opportune fubij
ciam,utdeindeuterí connexu quoq fermoni addito , uníuerfaipfius fabríca abfoluatur. Mu
| pu lierum ' teles uteriaccumbuntlateribus;non prxgnantibus quídem paulo elatíüs quàm fuii
רש fuperior pars conli(tit;utero autem gerentibus eandem certe fedem occupant , at quo magís
Kk td uidere uterus extenditur,eo ínferiüs quàm ipfius fummum habetur,adlatera illius *accumbere appa:
E^ Pd rent, Inn itunturautem períronz'o ca parte, qua iliumoffa facro commíttuntur,omníno laxí,
reo, Deqaalíter quam ' feminalium uaforum beneficio perítonzo connexi. Hiuirorum teftibus mi
1f. o,p, nores multo funt,forma autem oblongiores,& fecundüm latítudinem mínus rotundi, & qua
^5*. filatiores quàm fpifliores effici deberent;anteríüs pofteriusq deprefTi. Externa fuperficíes ínae
qualís,ac haud fecus quàm multze eedem exíguxe unà colligarentur glandulg,multis ínequa
libus tuberculis oppleta uidetur. Sub(tantía quíppenon conítantutuirorum teftes , molli, ac
πιο ει. β΄ innato fibi humidoleuí,contínua & aqualí;uerüm duriorí; melentetij pac " infriorís omen
| ) timembranz glandofo corporínon abfimili,8c practer exiguos uenarum ac arteríarum inip.
faconfiftentes plexus,(inuofa cauaqs. Habent enim mulieru teftes intus przeter uafa finus quof
dam tenuiaqueog humoreplenos;qui príus non lacfo tefte;fed ui compreffo;ac inflatze ueficae
modocrepante,in míram altitudinem inter dífIecandum non fecus quàm ex fcaturigine qua^
piam exilire folet, Ac huiufmodi (inibus nulla peculiaris eft forma : inzequalís enim;utexterior
ipforüte(tit (uperficiesfunt,& nO unus,(ed plures,ned illi (emper ijdem uifuntur. Fhzec teftiu
fubftantia mebraneo inuolucro undíquag círcüdatur,quod ip(i ualidiffimé adnafcítur , Atq
(5.5. hocquidem durum eft:(ed tenue& long?" illiínuolucro quod uirorum teftes proxime ambit,
durítía & craffitie cedens:neggadeó prompte à te(tium fubftantia ínter diflecandum feparabi-
le, & (ui teftis fub(tantíae magís partícipans. Praefens innglucrum mulieribuseundem quem
uíris ufum preeftat. (emínaríjs enímualis cxcipiendis aptum cft, teftium que continet הכ
|p Pete hec tam , Proeter hanc tunicam mulierum teftes nullum exigunt inuolucru, " ni(i quód ín ambitu
E E perítonzí membranei procelfus feminaría uafa contínentes , & uefpertilionü alis longe (imilli
d ל iu. mí,teftium media duntaxat partem integunt,non autem ut" exteríor uirilis teftis tuníca, pror»
55fi- 2^. fus induunt.Semínaríauafa mulieribus fimiliter acuirís' duze funtarteríae,8C totidem uenze,
| d ns parem omníno cum uirorum ua(is ortum fortitze, at progreffu diftributionisd ferie differen.
5/55. t3. Dextraenimuenaacartería, quemadmodü & alterius laterís uafajà prímo ipfarum ortu
ixssfig.o. dextrorfum perítonzeo,ut ín uítís,firmate, ad fui lateris te(tem defcendunt,ac cum prímuarte-
7 SAM Í^ via uen" coómíttiturjaambg ínuicem, ut uirorü uafa poftcgaliquoufg é magna peritonei ampli
NS tudine exciderüt,implicarí inuoluiQg incipiunt:mon quídeuniuerfum oan corpus ín implica
4 35 8.050 tionéabfumetes,uerum media (ui parté uenaacartería in fuperiore fuilaterís fundi parte deri-
«ἀρ. uantmultiplicifoboleín uteri fundum excurrente. uod ueró ex implicationis ínitío relícuu
| E e(t paulatím magis magísqy,ut in uiris, סו πατίςοίαπηζῃ illud corpus cfformatur,fua Βα,
css ולכ fielatiori teftis partiadnatu,& fimiliteratgiín" uiris raniosin te(tis fubftantia, & illuambiens
d 55 figit inuolucrü diffundes.Deínde uas feme deferes fecundi teftís corpus,ut ín" uírís habet: quandj
ps magís tefti orbiculatim , dj ín pofteriori folu Ícdeaduoluit, Ab interna ením fede bafis uarícofi
y 4 corpo
Geruicis test
Jubflantia.
AM ulierit. te»
5 cuiufmodi,
"T'eflium imyo
lucra.
Seniaria ud
Ja mulievicus
cuuufmodi
«35 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS :
corporís" incipiés, externo teftis lateri, & deínde inferiori ipfius partí& nonihil interno quoj eif]
lateríadnafciturhaudquadj tot inuolutionibus,quà teftiadnafcitur;acuirile uas donatu, Por- ps /
τὸ à tc(tenónihil furfum afcendens,& tcfti nóamplíus? adnatü,reuolutiones cas inftar uermis g:t/.
aequaliter procedentes amíttít,ac teres planumqQ inftar nerui im utcrü errabundo ductu fertur, 655/34
in media" cornu dextri fedem inferru. His organis per me quidem licebit quguís nomina impo
nere:ego autem quonia uiroru organis forma fubtlantiat correfpondent, eade nomina illis,
quac his indere ínter oftendendüfoleo,cum Aríftotelejnum femen haecquogiorgana; utin ui^
ris,num uero duntaxatad uoluptate quendam preparent humore,non admodü contendens. : ,
Vieriwne Porro hocuafa לכ הזכ ínter diffecandum omníaobliterare 10161, membranis à pe- paf 3
«comi vitonzeo natísfuffulta tutó porríguntur. Cacterü praeter nuper cómemoratas uteri" ucnas & 8 ; κι πα
terías {πος ἃ femínalibus uafis princípiu duxerant, 31190 multo infigniores à caua & artería ma- fig.H.
gna poftillarü fupra facri ס 1115 initi" díuifione accedunt. Poftq; enim ea uafa prímüm in duos MR
infignes truncos díuiduntur,& hírurfus finguliin" duos infignes,fed amplitudine impares ra מכ
mos diffecti funt,unü quide quí maior eft;ac per הנס ה crus accedít;alterü ueró humiliorem ntis f d
miínorem(Q,cuíus" finis per pubís offis" foramen clabit,uterí uenae acarteríz oriuntur,à míno ? T
ribus humilioribustg fecunda illius díuifionís ramis pronare. Rami ítag in dextro confiftetes Mes
(ut quí ín finiftro funtquog)infigné porrigunt propagíne:uena quíde uena;arteríaaute arte
ríam:quz fimulaccumbentes,dextrü uteri latus propter fundi oríficiu accedunt,ubi in multas
ו foboles,quafda furfum in humiliore fundifedem exporrigunt,quaídà per uterí ceruícem
deorfum digerunt; nónullasetía ueficae ímpartí&tes, Quae uteri funduaccedunt;nó pregnan d:sfgi.«.
tibus quod.imodo graciliores & pauciores apparent;cj que ceruíci & potiflimüm iuxta fundi 8 a
'os ímplicantur. Neg ut quífpiaarbítrareturab hís uteri accedentibus uafis,' uenze & arteriae 6 mid. tab,
origine ducut, quz fecundürectos abdominis mufculos furfum feruni illisdj uafis quz ad pe cinf.
Cioris ollis pofterior€ exporriguntur fede, comunes hüt.nam hzeortü (umuntà praccipuis ua un E
fis per íinguína ín crus deductis,à quibus etía" furculi pronafcun?,mulicbre pudendum collicu. MEE
1057 טכ accedentes, Ν᾽ πὰ cum przfentibus uteri uenis acarteríjs ab offis facríneruorü ρα, a.
ribus utríngetiá nerui deducunt, tenuibus furculís potiffimu ín uteri ceruíce,& circa humilio ΠῚ
τῷ fundi fede excurrentes,ramos tí uefice promtes. Ad clatioré porró fundi rcgione fubín ef. asd
de'neruuli perdferaciles díffundunt,à fextineruorü cerebri paris ramís deducti,quí coftarüra Πρ. icu
Quilustanti- Qícibus exporrigunt. Verümuthi neruuli practenues albicátesd funt,& pinguibus mébranis £n 2526
20 075 αὖ, faffülciuntur,íta quoq ínter diffecandü difficulter occurrunt. Atq ídeo nunc propemodüma τὸ, τα
τῶν and nife(ti elle arbitror,quas partes uterus tangat foli,ac quibusalligetur & adnafcatur. Anterior fig. cap.
1 rogi cnim pofteriorig & fuperiorfundiuteri regionesnullis quas contingunt partibus adnafcutur, liba.
latera ueró conalcuntur,' membranísua(a utero deducentibus,& uterüi perítonzo ualídé coL A fige.
. ligantibus,exterioremQ uteri tunicam producentibus,ac demu "carneis illis fibris ÍntertextíS, 427 figura
a. qux duosefformantmufculos,quorü beneficio uterus uoluntarío motu nónihilfurfum,dum H.H.
mulieres ilia crahunc& quafi collieuntallicitur, qui adeo oblíqué prorepunt,& quà uterum bifig p.
accedunt , adeb craffe(cunt;ut perperauteri cornua illos mufculos cfTc aliquado arbitratus fue |
rim,quod fcilicetobtufos muliebris uteri angulos cornuu ímagíni nó accedere uídebà: neq: ar 635 fixi
bitrabar mihi 3603 aut caprá;ut Galeni Anatomicorü primari) fenfa intelligere, fecan dà. Cer-
uix porró uterí ex lateribus" mebranis quoq & uafis ipfi exporrectís adnafcit,& illori .הו
tu perítongo(fed quemadmodu & uterus Jaxé)conectítur. Pofteríori parte per media longitu
dinem,qua fundo propinquior eft; recto inteftino itaínnititur;ut accumbentes inuícé inte(ti- c25figu.m.
norü gyros mutuoallocarí cernimus. V'erüm ad ceruícís ín pudenda finem,illa podící irmit- imer
fimé cónafcitur,perínde ac (irecto inteftino & ipfi comunis effettunícaquemadmodu ftoma 6
cho & afperxarterize cómunem tunica efTe nó dubitamus. Rurfus ceruixanteriori fede elatius
quídemad fundiorificii innítenté duntaxat habet uefica, fed paulo infcríus fibris quibufda hu
millimaueficze parte ipfius ceruice adnatá poflider.* Vbíauté hac illiinferit, uelut cómune 255/47
utriuftg corpus & tunicaefficitur. Caeterü in fine quà ceruíx ín pudendü definit ,cómune utri. ^*^
ula, ceruicis fcilicec & cutis,urin labrís & podice,corpus conftituit, Hgccutís praeter quod
pilofa euadar,ipfi duriufcula,quemadmodu & in méto, (übfterníturpínguedo,in uetulís (ctia
fi illis ceruix occalluerit)unà cu mamillis flaccefcens,nec itabellé pudendi colliculos alas'ue ut
לוסב iniunioribus fuftinés. At quu haec citra mortuorü fectione confpicua fint, enarratione ncutici
meris eri indigentzquemadmodü neq; illi prími in pudendo implexus;& utríng: una" prominés cutícu “ἴδεν
(te ל aris carücula,longa quide , (ed tenuís,& ex longabafi in mucrone definens.Has νυμφίω Grecis
' uocaríínnuímus, quíearü praecifioné plus d quísarbítraretur cruentam ,& cícatrícé perinde
acreliqua huíus fedis ulcera difficulter fuícipiente , docuerut: quod hz coríaceze quodàmodo
caruncule ín nónulliís mulieribus ad tantàmolé augeant ut pudoré deformitatemq inducant,
&
—— —— EE EIE IR
$27 figura.
4,4,B,B.
DE HVMANI CORPÓRIS FABRICA LIBER V. 537
S multis nationibus quoq; infignis impudicitize areumento fint;ímó à ueftimentis fueiterat-
trítze,ad libidine irritant, & V eneris ardore fuícitant. Vnde etià Aigyptijs precipue uilum eft,
utanteaquam caruncule ille extuberent, tunc potiffimüm amputentur, quum proxime uir,
gínes nupturz funt, Porró quísharum praecipuus ufus fit, fuo ordine iamaudies, — Vte
rus concipiendo femini ídoneus , & foetum tantífper complexurus , dum perficerctur , aca.
105 quàm fanguine nutríri poffet ín humillima trunci corporis fede locatus eft, quaad con
cubitum feminisqg fafceptíonem , & adhuc ad conccepti fcetus augmentum, perfeciíque par
rum , nulla aptíor excogitari poffet, Haec fiquidem longe à facie & nobiliflima rationis ar-
ce fituatur : deínde ola nulla,quo mínus in míram amplítudinem diftendi uterus queat ;
inibi praepediunt , atg etíam כו | paríturo híncad inferiora & uerfus crura exítus facilis eft.
Formaaurem uteri fundo couenít rotundae proxíma,quo reddatur capacíor,íniurtjsqs mínus
fitobnoxíus.Dein fundus unícus (implex& eft, quod unicum fcetum amplecti debeat : attam
latior uífitur quàm fpiffior, quod interdum & gemellos concípíat. INon enim gemínus cerni
tur, & inteftini in(tar oblongus, qualís caní & fuí,& illis denig: animalibus obrgit,qux plures
fimulfcetus femper propemodum enítuntur, Paruus autem , ac magís quàm facilé crederetur
contractus ín non prgnantibus uídetur,ut quàm mínimum alía tunc comprímeret organa;
& finumip(ius adcó anguftum redderet,ut cj proxime uniuerfam geníturam amplecti queat;
eam nulla ex parteà fe intactàrelinqués, Ac proinde commoda quog ipfius funciioni conftat
fübftantia,quzaffatim fcilicet contrahi colligítg quü nihil complectitur poffit, & rurfus fecun
dum contenti augmentu fenfim ín miram amplitudine di(tendi, Atqg haec nó imbecillis di(ten;
dí'uecitra díuulfione inepta uífitur;atualida & iníurijs ferendis pertínax , fibrisQg nó infirmis,
neq ijs utfors fert intertexta. Verüm rectas habetíntimas , quod anteomnia femen ailícere de-
beat:& ea(dem poffidetpaucas,quod ocyus femen illi ex téperamento ad iuftitía placés;ac fiui.
dumaptog membro porrectum,ín illum labatur. Oblíquasauté plurímas, eafdem reciísor
dine fuccedentes poffidet;quód conceptu díutiflime rctínendu fit. Tranfuerfas ueró extimas
nancicitur,quod illas uterustum prímü maxímérequirit,quando fcetum diu fatis amplexi ín
lucem eftedíturus.C)uod unica cadem crafTa contétus fuerítpeculíari tunica , neq; duas cum
uentrículo, carnofam uídelícet una, & neruofam alterà obtinuerít,hinc fa&ü nemo addubitat,
quod cótineretantü uterus amplecti debeat;nonauté uetrículi modo prxter hoecaliud quip
Ρίαπι ἃ proprío nutríméto concoquere & elaborare; Perítonzü illi πα! ἢ exporrí(gíttunicam;
propri ipfius tunícze inuolucru, & tutíffimu propuenaculi futura, Hzc externa fupcrficiele
uis aqueoq: humoreoblíta e(t,aliarü parti modo quae inuíce tangere quídem,nó aute conafcí
fatius fuit.Si enimuteri fundus n6 prgenátibus incübenti illi uefice,& quod illi fubiacetre&o
inte(tíno conafceret,neg, laxisillis,fed duris uinculi$quibus accübír partibus alligaretur,quis
inficías ibít,uterü comodétuncunà cii fetu non poffe di(tendí;aur eti in congreífi aut partu
deorfumuelutanimal quoddà reperecRurfus fi utero gerétibus;ís omnibtis quas tunc contin
gitpartibus connatus hereret,quo' nam pacto obíecro femen deriuo amplexurus ínfe conci;
deret, debítamdg anguítiam cfformaret:& quum mínimé opus eft,inteftinorumfunctioni non
femperobeffet.Orilicium fundi talee(t,quod femper conníuet;nifi quum naturali inftinctu fe
menadmittere;aut fcetuí,aut menfibus iter praebere debet. mcetitó ením ex mulíeris arbítrio,uti
& antea dícebam,ipfius apertío occlufiotg haudquaquam pendet; Quod uero craffiori & den
fiorí, ac idcirco elandís modo ín ceruícís amplitudinem protuberante fubftantia , quàm reli ^
quum fundi corpus conftetjnemo ambigere poteftid ob hoc maxime factum, ut ín partu 8
diftendatur,neg in mira illa amplítudíne lacerari díuclli'ueperíclítaretur. Atg infiení prouti
dentía n uterí ceruicís fubftantía cfformanda INaturáutí;quís ignoratzquí eam ut diríeildiften
díGad femínis fufceptione facilépoffet,& rurfus neuterus refrigeraretur ,locusq fcu amplítu.
do fruítra inanís feruaretur, colligi & conuolutim occludí queat, extructam confpícít ?Deínz
de ceruícem fuüb(tantia ad ueneris prurítum apta conftare diximus. Vtueró ipfius conuolu
tío & ínflexus;neuterusfrigoreafliciaturplurímum auxili praeftatíta סט conníuentcs pu
dendicolles,& illae cuticulares caruncule ceruícis opplentes initium,eidem ufui accommode
cenfentur. Vaforum feminalíum in mulieribus ortus & ductus,ipfaG teftiü fubftantia & con.
formatio,mulieres femen habere mihi utcung perfuadent : וח סט íd humidius frícidiusque
virili femine effe, indubitatum eft. quod teftes ipfi & mínorcs fint,& medíam duntaxatarterize
uenzegp femínalíum portionem afcífzant:deín quod przeter fectionem, quae femen muliebre ον
ftenditmulieremfrigidiorem effeconftet.Neg: etíam frequens fcortoru concubitus areumen
to eft;mulíeri plus feminis, autillius humoris quem libidinis nomine Ariftoteles mulieri da;
tum fcribit, quam uíro adeffe, quum íd non ex concubitus,fcd.ex femínís humoris ue illius eie:
tionis
V teviofficitó
ipfius cófor
7141107115 7
tio.
Situsratio. Wl
Forme, |
Maagniti,
וו
SulfLantie, ו
0 |
Ο᾽ rexus: M
to,
Onificj πὰ
γάξιος
F'ten ceyui-
οἰ γα,
Seminalit πὰ
Jorum et tefLit
γαείο: |
ΕΣ ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
&ionis frequentía& copia(quibus 1113 3 uiris long uincütur)metiendum fit. Porró muliebri
ualorum & teftium functionéacufum,ea qua deuiri Íemínarijs organis prodidimus,fatis co^
INeruoyws. monftrant.Síc quoquturerus, & potíffimüm ipfius ceruíx exacto fenfu donarétur,neruos il
scenari ^^. |is frequentesinfertos fuiffe,que nuncobtinentfenfus liquídó atteftatur. Coererüm uenís quas
"^ infundumuteri & ceruice pertinere diximus;uterum,& quando conccepit mulier ijs que fun.
do peculíares funt,foetum quoq enutriri:arterías uero communi, quod illae rclíquo pravftarit
corpori officio fungí certum eft;ipfaty fcctío iri utero gerentibus,id nó mínus iucundiffimé d
Miftrieiir luculentifliméatte(tatur.Etmulierum menftruas purgationes ex uterum quog petentibus ue-
nis enacuarííndubítatum eft:at quo modo íd fiat;& per quas potifTimüm uenas, fundi fcilicet, ו
an ceruicis illefanguisprofluat,fortaflis fi diligens INaturze operum fuerisadmirator,neg ín a
licuíus iurauerís uerba magiftrí,& tu quoq; nó mecum modó;uerüm etíam cum eruditifTimis
uiris IOA C HIMO ROELANTS primario apud IMlechlinienfes medíconoftraG Bra
bantize fingularí ornamento,ac VIT O TRITONIO ATHESINO, fludiorummihi
dulciffimo c comíte,quí hac dere non femel mecum tum propter alias occafiones , tum maxímé
propter Hippocratís Aphorifmum fexacefimum libri quinti,& Galeni ín eundem commenta
rium líteris caerüt,ambígas.INon fane quod quís menftruus fit fanguis, & quz ipfius natura,
& quantus, & quaratíone in muliere abundet,& qui focti nutríat כ quamG falía de ipfius pra.
uítate & graueolentía Plinius,& cum 3115 plerífqs Albertus ille fcripferint, nos lateat. Neg (etfi
quibufdam fecus uifum fit)dubitamus,pariter fanguinem íllum ín fundi finum toto menfis in.
tcruallo fenfim mínimé coaceruarí,ac menfis período turgente autero promanare.Hoc enim
fiaccíderet,fanguís חנ ἤτιπις neutíquam tenuís, Ruidus;: ;acilliperquam fimilis effet qui éna-
ribus guttatím diftillatzà quo me(truus neg; manandi ופ alijs omnibus 101070111 for
ταὶς plerung tenuior & aquofior,alía'ueeiufmodi qualitatepreditus occurrat. Quuí fi in utero
Ícruarctur,quísignorare poffet,illum concretu & fruftulatím educendü x ut raceam fundi orifi
cíum tum nifi purgatis méf(ibus nó poffe ín congreffü recludi.alioquín quando mulier í iniret,
acfundiorefemen: acciperct,autíd os fem& emitteret,ctiam fanguíni menftruo uía pateret, ísqg
proflueret.CQ'uín & magnam huius rei (coniectura dantmulieres quadam, nuper à partu neg:
fluidum neg; tenuem fanguinem emittentes,uerüm magna cócreti fanguínis cum ferofo quo-
piam humore frufta;períndeac fi fanguinem inuene (OE ΣΕ ΕΣ ,atqpinuítrum alíquot
horís collectum ín partes cultro diuideres ;ac illum tuncin terramabijceres. Eius namq: formae
illis mulieribus fanguínem profluere aliquando confpexi;haudaliter jfi aperte adhucin ute-
τί ifandum pertínentes uenze,quz fecundinis innafcebantur,ín uteri (inum fanguínem effunde
| | rent:& ís ta concretus,non autem flillatim utalíàs folet,ex pudendo manaret,adeó ut facile in
WIE "nl fundícauitatem fanis mulieribus fanguíné men(truum nequaquá fenfim aferuari,certó poffi.
ἢ} mus colligere, & arbitrariutin foetuum díffe&tione íntuemur,uenas ad fundum ceruícemi per ו
M tinentes,quà fuis fuffüleiuntur membranis fanguinem hunc paulatímaceruare, acturgtcs iL
lum (ineulís menfibus apertis ipfarum ofculís emittere, Quod ex mulierum quidem ו
mihíuifum effeaffirmare nequeo:uerüm quod i in quodam haemorrhoidum uítío laboráte nó
illubenterexpendi,id míhi certifimo ínuenis illum fanguínem,nonautem in fundi amplítudi,
néafleruaríarguméto e(t. Hic nang ordinatis uicibus,ut mulíeres füís menfibus;ex uenis in fe^
dempertinentibus, fanguinis craflioris fluxuuexarí confueuerat;& quu ex nígro arquato íeco
risq mira durítíe perijtlet, num porta ramí,an cauzc hunc fanguiné euacuarent indagatuxus,
illum diffecui;atq; uenze portze' ramu fub coli ínteftini fine; & rotarecti longitudine ín "mefente
rio ducti pollicis feré craffitié zequare,& fanguineillo craffiorí lutofoQ turgere animaduertí,
cauce uenz" ramís hucpertínentibus nihil prorfusi immutatis.adeó ut perc ftupidus cenferer,
[i pofthacambigerem,num ex porta ramís,an caug, melancholícus fanguis ex fedefrequetius
| promanaret: & nó certíffimo mihi perfuadert, uenas has nímiü oppletas, qui iam fenfim fan-
| guíneillum admiferínt. apertís ipfaru orís eructare. Atg itaín mulieribus fieriarbitror , an ta»
/ m£ex fundi uenís,an uero ex ceruicís femper,aut modo ex hísmodó ex illis mefes defluat, ieno
WHPOWRUE rareme,neq quícds certi quod mihi omni ex parte fani effe uidetur, poffeaffirmare fateor. Ha.
EA ctenusenim nondum mulierem non przgnante , quz uenaru craflitíeab alijs differret ínuenií,
TM quanéj tame diuerfo modo affectas plerafcqp uíderim. Lutetie ením ín publica fectione pracftan
B n τί forma & florídze aetatis meretrice fufpendio necatam prímüm fecui, Patauij quoq altera ob^
וו : tigitqua fibilaqueo morte íntulerat. Deinde monachi cuiufdam díuo Antonio hic acri elecás
| fcortum repente uclutex uteri ftrágulatu, autattoníto morbo,mortuit, Patauij ftudíofi ex mo
ו . numento.creptiad publicam 0 attulere,mira induftría cadauer uniuería cute liberates,
/ | | ncàmonacho dígnofceretur,quí idé monuméto ereptü cum fcorti parentibusapud urbís pre
fectum || ו
ifi.ca. sli;
d;d;e,e.au
גוס fi. n
kfig.cap.e
liba Y.
|
ἢ
1
i
8 Hos finus
Mpettabis in |
OE, dHt Cd.
prosantuac
caque non
] ita prtdem
|
|
|
|
|
&oncepit,
ו
ו 29
8
€1,: fi.cap.
29 lib. Li.
d fig.cap.
49 li.x P.
€ Et bec
quoque rex
| tite
τὸ petenda
ueniunt.
fspet«p,
Gfig.19.
gita. figu-
ד
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 539
fectum conquerebatur.Praeter hoc füperíortanno mulíercula utcung; fene , & fame(uti conij.
610 הו( ea annone penuría enecatà, pariratíonefubductam in fcholis adepti fumus.CQue autem
poftremónobisobtigit,& quain uigefimaquarta & uigefimafeprima figurís exprimedis ufi fü
mus;fufpendij metu fe grauida falfo linxerat. Verüm Praetorís iuffu ab obftctrícibus(quae illà
mínimé orauidaaffirmabant)interrogata,nuncj quantumáà menftruís pureationibus abeffer,
utcung id feduló nos refcíícendum ab ca curauímus,indícare uoluit. Verüm huic, & quas non
pregnantes uidi, omnibus uenz parí fe habebat modo:neg ucl imaginari lícebat,quo'nam pa
€to ín uterífundum fanguíné per craífam collectamQadeó uteri fubftantia ducere poflint, pre-
cipuéquum ín hís uenze capillorii modo effent tenucs,uifumó quodámodo effugerent. Quae
autemad ceruicem 56 ínfimam uteri fundi (edem tendebant;apparuere craffiores , & facilitis ex
hismenfes defluere expurgari'ue poflc uidebatur. Haud fecus quàm ἢ fectío ex uenís ceruícem
implícantibusmenftruum fanguinem femper excerní,propemodum fuadexet,
7D) ety A CAES QP -LCETULBELIS. Cape XT.
IETERV M dilectionis profeforum de uterí acetabulís diffenfio ad
nos quoq: manauit, Girauiter etenim ín fcholis contenditur, quid'nam
; | uteri fint acetabula: qua etíam dere tantifper dubitaui , donec ín oue, quae
jj non ítadí(u utero geflerat;quíd uere uteri acetabula fint;ínfpexiffem . Flac. Quiduer? ₪
4| enim altero ipliusuterí (inufemen receperat, qui diffectus afperà inazequa- ΤΉ ב
| lemGpoftendit (uperficiem, multis * finibusoppletam, qui rales prorfus e. per Ae
meme xem! rant;ac fimediam pifz partem fingulis finibus quís nó fecus ímpreffiffet, 7: ששו
quàm fiin ceram eiufmodi finus pífà quapiam molírctur. Ciuando ítag finus illos íntuerer,ac 2««
Cialenilociad finem libri de Vteri refe&ione non ímmemor eflem,quo acctabula inui foliorü
herbzaffimilat,quam Grazeciab acetabuli,feu potius hemínae forma טא cymbalii
magíne ἀυμθαλύτσια δέ ἀὐμέκλον uocant:nosauteacctabulum,& V enerís hortum, feu umbilicu
nuncupamus, prompte colleoí,hos uteri (inussosvas ias Girgcis,nobís aut&acetabula primi
fuifIcad eu modü nuncupata;quo 31005 116115 offium finibus acetabuli nomen accomimoda-
mus.Síením coxendicis ^ acetabulum íntuitus fuerís,illudis ad hosuterifinus contulerís,nul
lasreperíes corporis partes aequé ex meríto ab imagine nomen obtinuiffe, atq acetabulum id
coxendicis oflis,à quo iam paulo ante femurrefectum fit,& hos uterí finus , Vtením coxendi-
είς finusita ἃς ἢ medius elobus ipfi imprefTus efTet, cauus cernitur, fic etía & híuteri finus in(i-
nuantur:deínde ut coxendicis acetabulí^ fupercilia extrareliquam offís fuperficí€ prominent,
itactíam ín uteríamplítudinem fuorum finuu fupercilia proceriüs quàm reliqua uteri fuperfi ^
cies in iplius cauítatem extubérant, Ad haec,ut coxendícís offisacetabulums mucofo humore
oppletur,ita fane & uterí finus mucofo fanguínemihi confpiciebàtur ínfartí;à quoiaminnon
nullis finibus teres & infigníter mucofum uafculü uidebat pronatit;ad εἴτ prorfus modü quo.
"teres líoamentü ex coxendicísacctabulo ín femorís caput inferit, Quum ítag hos ouílli uteri 11 Que frons
nus ínfpexilfem,unde uteríacetabuloritnome prímü fit ínftitutu;nequacy hefi. V taut quoa CEMPS ἄμε
pacto illa procrcarentur cognofceréjnon pregnantís פוטס uteru mox aperui, & uteri amplítu ios
dínem multo alíter 5 mulicbrís uteri afpera íneequalemQpadinueni, Per uniuerfam ením fu perfi za, H
cíera ' fübflaua uifcbant tubercula,& femiolobuli;tales omníno ac fi dímidíatas pifas uterí mu
liebris amplitudíni paffim quís agelutinaflet. Atcj hic prímüm difcere cpi, quid Anatomes
profeffores uellent,quíacetabula uteri extumefcentibus ín ano uenarü capitibus cóparant , ἔκ
quibus íam paufo poft fanguis melancholicus eftprofluxurus,Síenim non prxxenantem uac
cz uterum fecueris, illo quauísratione aperto, nihil eiufmodi promínctibus capituliserít mani
-feftius : nihili addubítabis , illaacetabulorumfoco plerifgg Anatomícis habítafuiffe. non for
tafTis quod ílla uerísacetabulis affimilarent;ueratg acetabula uterí effe arbitrarentur , fed quod
exteri feciione didiciflent,uenas acarterías inter interndexternamq uterí tunícas admodum
i multiplíci & implexa prorfus feríeín uaccís diftributas, fuis finibus ín haec capitula per uníuer
fam utceriamplitudinem extuberantía pertínereac demum cóccepto íam femine illa aperiri , fe^
menGamplecti& uafa quaedam educere, quà uenis & arterijs ín capitula pertínentibus pro
nata;ad femínís ufcpfuperficíem infererentur,illit implicita? fecundínam feu tunicá fcetus exti»
mam efficerent. Praeterea ubi feduló in nó praegnantí vacca haec tubercula expenderís,& rur» 449267723
fus in 1118 quae nuper cóccepít, finus illos quos tubercula fcfe aperíientía eflormant dídicerísac 4*4" zo-
pariter obíeruauerís ín uacca quze paulo díutíus cóccepít, qui finus illiobliterentur , & diften- E =
to iam סיס prorfus uifum fugíant;ac uafa tantumapparcant: ex finuum loco ab טפט tunica
ad(ccundinam porrecta, etiam facile ratiocinabgris , quid medíd indícauerínt, qui acetabula
06
545 ANDREABE VESALII BRVXELLENSIS
uocaderenedg finus illos,neg tubera,uerüm uafaex utero in fecundínam pertínentia , Eaenim
“ρον 45. Flippocrates tum aliás,tumi maxímeín quinto Aphorífmorumlibro;acetabuli nomine íntelle
xi(le uidetur ,appellatioriem hinc fortaffis fumiens,quod lizecuafaab illis uteri finibus, que pri
müm acetabula uocariínnuímus,porrigantur. Atghhincliquet, undetotín INaturze operum
defcriptione exurgantcontraríz prorfus autorum fententíze quód fcilicet Galeno difIectionis
ftudioforum facilépracipuo nimíum ín humani corporis fabrice cognitione credamus,& ip.
fi noftrís manibus diffectíonem non aggredíamur:aut fi id tentemus, ab illis cafu abftineamus
animalibus,ex quibus Galeni dogmata expendere líceret. Fruftraenim ín muliebris uteri" am^
plitudine tubercula ílla quae fubflaua & dímidiatee piíze fimillima effe diximus, in dagabis: qui
illahís penítus nondonetur;utí nequeafinze uterus . Si tamen uaccínum uterum ex macello tí
bi curaueris adferri, nihil hís uberibus (quouis etiam pacto uterum apetías ) promptius oc-
curret. [Infuper ín muliere quz non 183 pridem conccepít, incaffum finus illos quos coxendícís
acetabulo conferebam,ínquíres:quod non folüm híncconijcío, quía non przgnantes mulíe-
runi uteri illis tuberibusprorfus expertes funt, fed & quod refectioneid in muliere füfteà ma-
rito interfecta didicerím, cuius uteri ínteríor fuperficíes, & uaforum íam ín femen pronafcen.
tium feries nihilà canini & fuilliuteríforma difcrepabat,quam in fcetís canibus indies confpice
re licet. Porró quum ín mulieribus áb utero ín fecundinam uafa pertíngere cernamus,illud ace
tabuli nomen illis propter Hippocratem affcribí poterít, quod ultímó recenfebam, quum uafa.
quatdamab utero ín fecundínam pertínentía;acetabuli nomíne quibufdam comprehenfa atte
ftarer, Acíam opportunum erit feéundínze &relíquorum foetus ínuolucrorum naturam , &
fcetus formationem fermone quoad licebit uerifTime pertractare,& dein mamillarum quoque
hiftoríamhoclibro perfequi,
JOE aS LUNA LAGUISM ST s OE ALIS DNE ELDER
tcgentibus. Capt X 2
FOE TES imolucra utcunque quatuor tabellis trígefime figure exprimere coa^
t Jj unmus.
v VM praefentelibro etíam organa generationi fubminiftrantía propter
fedis uíciníam defcriberepropoluerímus, conduxcrithic quoque de fcetu,
|| & potiffimüm de ípfum inuoluentibus tunicís, quaedam fubijcere.C)uan
|| doquidem diffufum de factus formatione fermonem in(títuere, prolixi 61
|| (etnegocij δέ ut uerum fatear ,hic míhí aliorum autorítatibus duntaxat
infiftendum effet, & tandem uíx mihijpfi probabilia;nonabfque frequen-
| tibus controuerfijs,adducerem.. INam &(i quaedam ex foetuum &€ prae
gnantium uterorum diffe&tione didícerím , & ín fcholis nonnulla commonftrare foleam , id
tantummodo ex brutís,neg íd ca quaoporteret diligentia habeo. praegnantes namq mulíeres
" mihíad díffz&tionem paucifIimz hactenus obtígere. C) uum ítacp adhuc permulta ex frequenti
ac (edula fectione meadepturum non diffidam , modo ín difIertatítonum Oceanum me haud.
quàáquam contjcíam, practer czetera difputaturus, num muliebre femen ad generatíonem ali
quid praftet. mulieres etením femen períndeac uíros habere,muliebríum organorum fabríca
{προ ίὰ 5 edocuit. Dein num femen effe&íuüi fimul & materiale principium fcetui offerat, an
tàntüm effectiuum, Rurfus (ifemen effe&tiui príncipij tantum autor fit, quorfum id euanefcat:
&fi materíale etíam príncípium fit,quas partes eflormet , num fcilícet eas quas 1011085 femper
fpermatícastg nuncupam us.Item quíd prímugeneretur,omnía ne fimul,an íecur, cor , & cere.
brum priüs fimulQ:an cor príüs;aut íecur priüis,& quonam tempore fingula ín fcetuum for
matione fiant: praeter eíus generís quaeftionum quamplurimas;uíx paginis alíquotenumeran^
das,ín quibus omnibus feré Galenumab Ariftotele medici iuxta acphilofophi diffentíre arbi-
trantut,hí quide Aríftotelís placíta;illí ueró Galeni mordicus defendentes : fed per loué omnes
fc&tione poftpo(ita, fríuolis quibufdam rationibus , & autorítatu congerie duntaxat ínnixi,
Quuminterím fe&io hic plerag luculentifIimé oftendat. quam fi ita ín mulieribus atq ín bru
tísaggreffusfuiffem,& in has difceptationes me quog;ínijcíens(uti aliquando quum quíd exa
δας réperero, facturus fum) aliquot chartas abfumerem , & oftenderem paríter quàm bellé
Galenus quíalíos de (cionis negligétía increpat, fibí paffim confentíat:& quàm futiles 3110.
nes &à ucrítate prorfus alienas ín Ariftotelem nímís profecto fophi(ticé contexit autumans
nemínem poft illum fedtíones agereffurum, fuasdp impofturas deprehenfurum, Quanquam
Ari(totelís fententíam undiqy ueram elTe ,nonannuam , nihilominus tamen medicos s »
ere
Que in tra-
datione de foe
zuum formati"
one n contyo»
uer[ram ueri"
rc foleant.
DE HVMAÀNI CORPORIS FABRICA LIBER V, $41
dere uelim diligentius Galeni nimium omnibus conceffüm placítum , quo practer. fimpli.
t cem carnem pinguedinem que corporis noftri, omnía femine conflare docet : ofla uídcli-
i εξ, cartilaeines , menibranas , ligamenta, uenas , arterías , neruos , tendínes , mufculorum fi
| bras, cerebrum, & fi quid aliudín corpore praeter pinguedinem & carnem habeatur. Hoc
| ením ubi feduló medícíaffectu omní remoto indagauerint, uideríntque, dein qui Calenus
É 3 ταῖς ad" fecundi factus inuolucrí con(titutionem,muliebre (emen non fufficienteuirili requirat, Ac
W tns prefensfermo quantumuís ipferenítatur,inalium locum fupprimendus efl, & utmihi à prín
$ 4tb.OP. cipio inftítutum fuít,fcetum inuoluentes tunícz ueniunt pertractádze, quas num ríté Gialenus
& inlibrísde Partiumufi,& libris de Semine & fectus formatione defcripferítaut uiderit etia,
ipfe tecum ubi eas tuteín homine, aur (üe,canc'ue obferuaueris,expendito. Quum ením Ga-
lenuscanís & 1015 inuolucra hominis refpondere docuerit, tantifper dum mulier (εἰς offerat,
| in cane effceta aut fue foetuum ínuolucra non ofcítanter in ucfligare erít operzprecium, ut deín
| 11056 רת Galenilocís conferens animaduertas,num uel canís inuolucra is recté defcripferit: ut
etiam tunc perfpectum habeas, quoufque ueram humani fectus fabricam Galenus recenfere MES ipe.
bitéfiz. potuerit, ^ Prímum ítaquefctusinuolucrum, quod 6 extíimum mihi nomínabitur ctum 15,
Pu uníuerfum non eo modo obuoluít,quo nucleumà fuo putamine obduci inteei que cernimus,
Eon ας aut quo relíqua duo inuolucra fcetum ambiremox audies , imo fcetum duntaxat circulorum
uafa contíngentium modo cingit, Haudquaquam ením fuperíorem tí neque etiam inferiore
fcetus partcm contíngit,fed tantum íta fe habct, ac fi quísà mucronata pectorís offis cartilagine
adclati(fimam ufqueilium offium fedem fafcia impenf? laxa cingeretur. Inuolucriením huius
latitudo ex fcetus proportione tanta duntaxat eft, quanta longitudo à fectus ílíum offium ela
tiffima fedead mucronatam ufque cartilagínem pertingeret:autut expreffiüs dicam, inuolu.
crílatitudo non multum excedit cubiti cum extrema manu longitudinem:tantum abeft,ut ín»
uolucrum íd fcetum ueficzalicuius, aut ipfius urerí modo amplexaretur, Porro inuoluaiam
plitudo tanta eft, quanta fumma interioris uteri fuperficiei excenfio.inuolucrum enim hoc ex
terna fuperficieutero undique contíeuum eft, & adnafcitur quoque. Dein exacié confiftitad
fcctus medíam regíonem,fi modo mihí fatum íta íacentem fubaudis, quemadmodum conuo
lutusímplexus quein utero(alíter acuulgus perfüafum habet)fecantibus occurrit. Porro ip»
fius craífities nequaquam membranae modo tenuis eft,fed quum fcetusab utero páulo póftre
1010601005 eft,uteri ínuolucrorum craffitíem longefuperat; pollicis etiam craffitiem facile ae
quat. Deínde fubftantia non conftituitur membranea;uerüm peculíari ,& cuí ín uniuerfo cor |
es ΒΡ. porealteramnon reperías fimilem, ní(ifortaflis illam* fungofe penís , aut propinquius adhuc m
- -- "lienís fubftantíceaffimilareuelles,Eftením huius 101 כ[ Παπτία Ποπίς quai modo ni,
di» f. LK. grícans,friabilis,fungo(a;& frequentifTima uaforum ferie implícita ; Quippe* omnesuenz: δὲ
€:5/-9- jtem arterícab utero foetum petentes , ín hocinuolucrum duntaxat pertíneun 1 ín |
fcetusambiítu in aliquod uniuerfum fectum ínuoluens inuolucrum finiunt, (ed in hoc dunta- \ |
xat quod íam defcribere(utinam tam fclíciter,atque przefens in fectione oftendere poffém) co
nor, Vaía taque uterumímplicantía fuís ofculis in hocinuolucrum,quod lato crafloG circulo
nonínopportunécontuleris;pertinguncaperíunturig , & ex fingulis uaforum oris noua pro^
creantur uafatot numero,quotuaforum ora ínuolucrum id contingunt, atqpà uenarum qui. |
dem orís uenze procreantur,ab arteríarum autem arteríze:qug per huíus ínuolucrí füb(tantiam ἣ
uaríéadmodum implícírze,tandem ínuicem colliguntur;uenz quidem ín uenas;artería autem /
ἐπ XX 13 שטכ/ orandiores rami ita collecti in maíores adhuc coéunt , donec omnes ue- jl ו
nzinduos collícantur uenarum caudíces;S arteríz ítem ín duosarteríarü caudíces:quí ut ue |
£4tbfit- narum caudícesduo ín uolucra,quecuníuerfum fceti ambire mox 1163 ἢ penetrantes in umbilí |
39 δ. חנ pertíngunt, (anguínem S uítalem fpiritum fcetui ἐπ eum prorfus modü deducentes,quo ni
relíquae corporís uenze & arteríze ijs quas perreprant partibus fuam quam cótínent matcríam ΠῚ
digerüt.Hociítag extími fcetus ínuolucrü aliud nihil eft, gs plexus quídam & textum, ín quod ΤΕ
uala uterí ρεγείπστιπείπιρ 116 כ רו hocpotiffimum,;netotídem uafa foetum fubirét, quot |
abutero ínínuolucrum hoc pertíagunt,fed ut huíus inuolucri beneficio collecta ín pauca redi,
gerenturuafa: quae perfectus umbilícum ducta,unica tantum fede eademq tuta fcctum perfo,
1605 vant," Exteriorígítur przcfentísinuolucri faperficies uniterfa uteri ínternze füperficieiadnafci,
075 cr broximatgelt:ínteriorautem ipfius fuperficies adhuc pertínacíüis obnafcítur fecundo fce,
E tus inuolucro,quod íam ageredíar: (imulatq: índícauero per melícere , ut huíc extímo inuolu-
465 cro extuoarbitratu nomen imponas,memor Galenum reliquost diffe&tíonis profeffores ex»
timum ínuolucru ee, uti & Latínos fecirdas,feu fecundinajalij et loculos appellare.& quum |
forté idem cum Galeno illinomen impones,expende an is id ríté de(cripferit : quod tum ceris /
2 oppor
18 5.0 86
וו
1% 07.0% Foe,
167
S ecundumme
dium ue foetus
imuolucrum.
"T'ertium foe-
ταῦ raualucrit.
541 ANDREAB VESALII BRVXELLENSIS
opportuné,quumanimaduerterís id neutiquam membrani effe fed potius líenís fuo nigrican
te anguine admodum turgídi fubftantiam;& non totí uteri fuperficiei adnafci , Íed duntaxat
tantz fuperficiei uteri parti, quanta c(t ipfius inuolucri exterior fuperficies. ' Secundum foetus
ínuolucrum à farcíminís ímagineadmodum eleganter xwzoaztic à ucteribus eftappellatum,
qui íd fecus ac Galenus ueré cognouecunt , uum ením inter diíffecandum extímum ínuolu.
crumabutero díuulfum eft;aterGg & nígricans fubuiridisy fanguis ab illo profluxit, nulloque
alio fetus ínuolucro effracto, foetus ab utero exímitur 15 unà cum fuís ínuolucrís farcíminis
alicuíus,nó quide oblongi,& quod ex tenuibus formatur inteftinis;fed breuis , & ex craffiori,
bus inteftinis formatí,fuprag & infrà confuti;non autem laqueo tantum íntercepti; imaginem
exprímít.fecundum ením inuolucriminteftino refpondet:fcetus autem, & omnía quid in.
uolucrumamplectitur,ínteftíno ínfartorum ratíonem obtinent, Eftenim fecundum hocínuo
Iucrum exacta membrana, uenulís quibufdam & arteríjs intertexta,ad eum feré modum , quo
* adherensalba'ueoculi tunícaillis donatur.Externa ipfius fuperficies tanta amplitudine, quan
tum e(textímum foetus ínuolucrum,pertínaciffimé illi connafcítur,S uenulas fuasarteriolasqg
ab extimo fcetus ínuolucro affümit : nullum ením uas immediatéab utero ín hanc membra;
nam pertíngit, etíam (i externa ipfius fuperficies reliqua ( quae fcilicet extimo non connafcitur
inuolucro)uterum contíngat, fed non connafcítur. INullibí enim fecun dumbhoc ínuolucrum
utero כ nifi extimiínuolucri interuentu nectítur.Interíor huíus fuperficies ad amuffim lIzeuís eft
& humedctajnequealteriprorfus partí connafcitur;nifi puncto quodam ( ut ita dícam ) íntimo
fcu tertio fcctus inuolucro :atque ís connexus , 'umbilici uaforum ab extímo inuolucro per ₪
cundum & tertíum ad umbilicum tendentíum fitinteruentu . In reliqua ením amplitudine fe;
cundum hoc inuolucrü tertío nufquam adnafcitur , & " ínter fecundum πος δύ tertium ἵππιον
lucrum fcetus urína colligitur . A luprema ením foetus uefica: fundiregione" meatus quidam
per umbilicum in cauítatem pertínet , quze ínter fecundum & tertium confiftítínuolucrum,
atqueís meatusfcetus urínam ín illam amplitudinem defert, οὐραχὸς hínc appellatus δέ míra
induftria ín hocà INatura formatus,ne fcetusurínam per ueficz ceruícem reddens, illam cor;
porífuo proximam tantifper dum nafcerctur afferuaret, & eius acrímonía mordacítatcigmol
lisillaactenerula cutís erodatur ulceretur'ue:fed uturina proculà fcetus cute eíus urínaríj mea
tus bencficio, inter fecundum inuolucrum & tertium deduceretur , & ut mox de foetus fudore
quoque dícam,partus promptítudínem dum paulo ante egredientem fcetum profluit, & uteri
ceruícem humectando emollítamplía&que, plurímum iuuet, Galenus fecundum ínuolucrum
quo ipfe urínam contínerí fcribit, toto foetuínon obduci atteftatur , fed duntaxat cluníbus,
& extremis partibus.qua in re tuum ipfius requíro iudicium : & hortor paríter , ut quum 10
tum , finon humanum, faltem canís fecas , ut moxatqueextímum mihi appellatum foetus in^
uolucrum ab utero diftraxeris, foetumq & ipfius reliqua ínuolucra manu contínes, utfcetum
erígas,ac urínam deorfum uerfus pedum regíonem colligi íntuearis , ac dein capite illum טע
fus declines, SC animaduertas mox urinam uerfus capitís regionem afferuari , illudque mem.
braneum inuolucrum quodego defcripfi,& utero undíque(nifi ubí extímum inuolucrum ob
ftat)diíxi effe proximum,urínam contínere,& neutiquam χορίον effe, quum nullas prorfus ροί
fideatuenas € arterías, ab ijs quae ipfi nutrítionis gratía, ut & coterís membranis offerun-
ταῦ, & Πα: neutíquam ab utero immedíaté procedunt, fed ab illis quae crafTo illo & lienofo
fcetus inuolacro implícantur , Síenim haec feduló expenderís , haec que mea cum Galeni pla
cítísad fectionem contulerís , promptiffimé dijudicabís , quàm relíqua Galeni de Feetuum
formatione &femínís natura conftarepoflit fententía . " T ertíum foetus ínuolucrum forma
prorfus fecundo refpondet, fed mínuscftamplum , & longe tenuíus . tenuiífima enim ( unde
BC dun dicitur) membrana eft;alba quemadmodum & fecundum ínuolucrum, & uenulís pa
riter acarterijs implicita, fcctuí proxime & undecunque obducta. Huíus exteríor fuperficies
proríuslguís & humecta e(t, neque ulli penitus partí adnafcítur , nifi " uenarum arteríarumig
umbilicum petentium ínteruentu , hae ením quumab extímo inuolucro per fecundum & ter-
tium umbilicum adeunt,fecundum inuolucrum prímo commiíttunt. Interior quoquetertij ín»
uolucri fuperficies lzeuís quoque & humecta eft, foctuí nufquam nifi ad umbilicum , uaforum
umbilícibeneficio nexum , Inter hocautem & foctus cutem füdor copiofus continetur, qui foe
tus eítrecrementum , acante partum non mínus quàm fcetus urína profluens ceruicem ute-
riirrigando, fcctuí faciliorem exitum parat. deinde fcetus cuti fubflaua quaedam & lutofa ob»
ducitur fubftantía , eíus concoctíonís(utíarbitramur) recrementum , quod ín fingularum par
tiumenutrítíone fieri putamus , Venae & arteríce hocínuolucrumímplicantes ab umbiliciua
fis,quum illud permeant, principium mutuantur;quz&fi fint longe gracillímae ac tenues;ta-
men
ita ffo. so
G, G.z tab,
LL.5,4.td,
O,O;b;P. ὦ
hi8 fi. cap.
141.7 xn.
15 4£.30
fg. S.
msta.fi. so
inter 0,0
op4tafig.
30 M,M.
D 4 tab. so
שא 5
DE HVMÁNI CORPORIS FABRICA LIBER V, 543
men ínter diffecandum prompté occurrunt, quód hec membrana pra canicrís corporís mcm
branis & tenuiffima fit, & omnis prorfusadipís expers .JEV/ndectiam ipfapoft partumapud
quafdam nationes non ineleganter ex(iccata ue(icze modo feruatur, atqueuiileó apud noftra.
tes ín mafculis ealea, ín fcemínís uítta , apud Italos ucró indufium fuifle perfuafum habent:
in hoc errantes , quód omnibuspueris hancmembranam communem haud cíle arbitrantur;
Quodobftetricum ínfcitía fieri uideo,quz interdum,& ut plurímun: tertium inuolucrum ἢν
mulcum fecundo à fcetu ab(trahunt, tunc illam fuam camifiam nonobferuantes , Aliquan,
do uero quum extímum ínuolucrum utero adhucín partu pertínacius adhzret , ipfe'que fce;
tusantea prodít, tunc intimum ipfius inuolucrum capiti ipfius aut cruri, aut manui obdiu.
cumabfg fecundo inuolucro prodit: idque tunc mulieres rclípiofé, & imagna fuperftito ne
alfecuant, neq; ab his modo, uerdüm & ab occultis philofophísiummopere expctítur. Quum
interím paríter & intimu & fecundum poflent femper matres zcqué puerorü nomíne (utícha
rillimam meam matrem feciíIe uideo ) reponere, fi extímum ínuolucrum ,autlicno(am illam
fubftantíam à fecundo ínuolucro deradí mox curarent, & ablutas poftmodum niembranas
fceno leuiter opplerent, ueficarum'que modo exficcarent, Putauerím ením elegantius fore,
fi grandíiam puero mater illius offerret inuolucra, quàm quod ea fimul cum fcetus urina 4
fudore, & qui profluit tuncatro faneuínein cloacasreijcí ,autín terram fodi curant: Quum
- cxterís uiuiparís anímalibus fere (it innatum ,ut (imul omnía quz fcetum ínuoluunt, 0600
: rent, acdeglutíant, id quod ín parturíentibus canibus non íniucundé aliquando obferua-
αἱ, Porró* quzuenarum & arteríarum ín umbilicum pertinentium fit feríes, ín tertio libro
quí uenís &arterijs dedícabatur, exequutus fum , quum uenam dícerem ín iecur ferrí, à qua
priufquam ín iecur abfumítur ,in canibus ramus ín mefenteríj centrum pertínoit: ' arteríasau
tem fecundum uefice fundilatera deor(im prorepere , atque ín humilioresramos arteríze
magnz ínferí , quos diffundit poft maenam fupra facri offisinitium diuifionem, Quonam
pacto autemhac omnía adamuffim difTectione índagaturus fis , ubímamillarum fermonem
abíoluero;ordinatím fubiungam.
DE Mo£MILLIS. ΟΡ ΩΣ ΖΡ)
Mos£MILLoO£ RNV M. fübricam ποι aliter delincare licuit כ quam ín dex
tro latere uigefinequint figure eam exprimere conati fütmus.
X)AMILLAE etíamfiperitonzo nulla ex parte" amplexentur,quum ta^
ἢ] men fcetum ubí 15 inlucem prodijt;alant, atq; ín organorum generatío^
nifübferuientium numerum recenfendae fint, hoc quoq loco íprum fa-
brícam opportuné profequemur. IMamillarum itaque fitus nulli non
ti inferori brachium pectori admouentis " mufculi fuper(tratze . Verüm
ut figuraadmodü uaríant,(ic quoq parenffnon femper fedem occupant.
Ampliores enim mamillzlatiorí firmantur bafi , propendulz ueró ac 11460000 ἃ naturaliloco
declinant:& quibufdam mulieribus uicinius ad petorís medium inuicem accedunt , ?)טסוט
damautem ) quod & pulcherrímum ducitur ) inuicem recedunt, thoracís4 lateribus magis
appropinquant. Formaillís pené propría,femiglobum refert : quippe exteriüsrotundze, gib
bz funt; papilla( quae Gireecístias appellatur ( ín(tar proceffus obtinentes:intus uero fcu po
fteriàs,quà pectus fpectant,leuiter admodum finuantur,fecundüm pectoris ibbum plane &
ample bafi commiffe, IVlamíllarum moles quum à brachium pectoríadducente mufculo ab.-
Ícedit, quà illae potiffimüm dependent;ampliores quàm ín medío ductu euadunt , ut plerífque
fcemínis fimul in bafi ,& inipfarum extremitateampliores ob concidentem ipfarum fubftan:
tiam uífantur. Porró fubftantía qua conftant glandulofa eft, multo adipe abundans , & uenis
paucísqjadmodumarteríjs & neruis intertexta.INerui quidem femper ijdem ín mamillas ῥεῖ,
tíngunt;ac fibi perpetuo fimiles funttuenze autem & arteríze craffítie & contento humorcad.
modum pro mamillarum mole,& quo tunc funguntur munere diflerunt, In elandularum for
ma,fubítantía;multitudine & fitu multo maíor fingulístemporibus eft differentia , Vírís nan.
que mulrís nullzeac perquàm pauciffimze eedemáparídee funt elanduloe , uti etíam admodum
puellis. Alíjsautem frequentes extuberantesqp adfunt,durítía ,& mollitie ac forma uaríantes.
luuenculz ením quibus am mamillae in molem attolluntur , generationiq aptze fiunt, harum
glandularum obtínent copíam,fed inuicem compactarum δὲ durarum, nullod lactco humo-
= 2A τε
1 118
confpícuus eft : fuper pectus enímad 01115 pectoríslatera locantur הכ /zu
Forma:
S ul/Lantias
$44. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
reoppletarum. Deín feries format glandularum in mulieribus cxterís animalibus , & poti
fimumuniíparís diflert,his nang unicum quodammodo continuum ín uníuerfo ubere con-
fiftitelandofum corpus , illis autem ad papillae centrum" una magnat € mamillz modo effi
gíata habetur glans,cui" alí frequentes, fed paruz , & amygdalis à cortíce liberatis fimiles in
circuitu accumbunt,duriori adipe, & uenarum & fibraru ex carnea membranaín cutem per^
tínentíum ínteruentumutuó commifTe connatz d, V níuería ením mamillarum fubftantia adi
písrítuínter cutem & membranam à nobis carneà dí&tam contínetur , neq coftís incumbenti-
bus mufculís mamillz alio nexu committuntur, quàm per reliquum corpus carnea membrana
fubditis fibi mufculis:nífi forte hic paulo plures uenze ínterueniat,à mufculís in mamillas dige.
fixe, Vtcung tamen mamillz aliquando flaccidze propendeant, carnea membrana à mufculís
nó abfcedit;uerüm glandulz ille unà cum adipenon amplius con(trície;fed flaccidae à carnea
mébrana laxátur. Vlulieres ením lactátes & ultímis menfibus uterum gerétes,has uenas lacico
humoreautlacte oppletas habent, ipfetíam glandulz eo abundant, & ob íd molliores &&
fungofe admodü,neg íta inuicé contínuz redduntur, & illum tonum non amplíus feruantes,
Libro 7. H i yegsamplíus duríufculo illas füftinenteadipe,(enfim flaccefcunt & propendent, Verümnun.
Jp etu. quam eo perueniuntrarítatis,ut deuoratum à muliere pilumin fe ( uti Ariftozclis eft fententia)
———. reciperent, & pilari morbo, 6 100018 paises nuncupato; uexarentur. quando quídemnullí du.
bíum efüper rotangiportus tenuesQp anfractus ab ore in mamillas pilum nequacj ducí pofle,
etíam fi illu mamillze,quü in ipfaru confi(teret uenís,amplexurze effent . E(tením íd Aríftotclis
commentü,ip(iabanu quapiam perfuafum., C uandj fortaffis;ut π΄ renibus וינ meatí
bus,quíd pilí (íimilein mamillísprogigni poffe;jnon omni ex parte uideatur abfonü. Cutis ma-
γα Πα obducta,rdíque thoracís cuti congruit:mamillz enim fubftantíz;ut reliquo adipi, con
Pajille fui nafcitur paríterdg inibi crafTa eft, Atubi orbículatím ad papillam nigrícat;círculum'que confti^
flezia. tuit, qui φῶς Gireecis nuncupatur, pertinacítis maxime in mamilla elandí connafcítur , uclut
plurium neruorum,& tenutum uenarum ínftar Bibrarum albicantium ínteruentu.C)uíinetíam
cutís hicinterdum tenuior quàm alibi euadit,fungofum quíppíam , ut & papilla, adipifcens.
Huius namg fubfüantía penís? fübftantize accedit hoc eft nerucae quodimodo cutí intus fpon
giofa fub(tantiaoppletze, quae dirigiacuiciíIim laxari non minis quàm penís apta,& parífen.
fu praedita eft, Obícuri illi tenues neruíac prorfus fibra» modo albícantes,in papillam perti
^ nentes mcatusuenarü furculi funt;multiplici feríe inter elandulas excurrentes. Venz porró ma
P MF millís exporrectg,à tríplici plurimum pendentradíce. Axillaris ením uena thoracís amplitudi^
ziuzs feries. nem egrelTa,' ramum ínfigne ín' mufculos pectori fuperftratos,& pectorís cutem ipfam de-
mum mamillam depromit. טבנ( ctiam elatiorem fcapulae fedem ,& fummum humerum impli
cant ueng, deorfum ín pleríízy mulieribus antefectionem" confpícuos furculos ín mamillee cu^
tem ípfami mamíllam deríuant . Apparent namque crebro mamillarum cutís uenz ín multis
mulíeribus,S potiffimum que aliquando lactarunt,infienes,fübuirides,& errabundo ductu,
ut ín fura & in cubiti interna fede,aut in teporibus,tortuofc incedétes.Porró uenze mamillaru
à 'tertíaradicepríneipium ducentes,non períndeín cutem atq príorcs, fed in mamillarum fub
ftantíam penitíus excurruntatterijs concomitatze perquàm gracilibus , Hacc namq: uafa ger-
mínantuenz acarterízeà iugulo deorfum fub pectoris offe cxporrectze, & inter cartilaginum
interualla ramos pectori incumbentibus mufculís & híncmamillís diffundentes. τῳ πα prze
cipuz funtuenz ín conftructionemamillarum animaduertendo, quandoquidem harum ín.
teruentu uterus cum mamillís conforti;leocafficitur. " Hznamque mamillarum uenze &ar.
teríze ( fi modó quce illis difpergantur ) à iugulo,utiin uenarum & arteríarum ferie docui.
mus,pronatz,cos que quos diximus ramos per cartílaginum interualla eerminantes , 160
fum fub pectoris offis lateribus prorepunt, atque thorace excidentes , fuperanteriorem pe;
rítonzi " tranfuerforum' que abdomínis mufculorum fedem rectis mufculis exporríguntur,
horum pofteriori fedi innate , frequentesque foboles , donec ad mediumillorum loneíitudi^
nís deuenerínt , huc illuc utrobíque emíttentes . Porró hae iuxta umbilicí fedem alias uenas
Gt itemarterías fub rectis mufculis furfum confcendentes operíuntur atque cum illarum ra^
misitaímplícantur , ἃς ἢ utriufque manus digitos inuicem ínfereres , neutíquam ením ofculís
fuísíta conniuent, ac fi utriufque manus digitorum apíces édírecto , non autemex latere unà
commiteres, Hzc uafa furfum petentía ca demum funt, απο ἃ erandíoribus cauz & arte-
rix truncís per ínguína crus acceffuris principium affumere, ín tertío libro commemoraui-
mus. Quz & fiabeadem cum uterum petentibus? uenís radíce non enafcantur , 8000 ta.
men utero accumbunt, uicina que funt, ut qui híicín uterí uenis coaceruatur fanguis, illís
uafis excipi , furfum! que ferri poffe credatur, aut fuís ofculis fanguínem à defcendenuibus fub
pecto-
c5 figu.C.
d ss figura
D,D.
mmo
49lib.i E.
E,F.
b f.ca.c liz
3 parum [i
pram ede
citur P. c
hic zs ΒΒ,
1; muf.tab.
A.$ fd. T.
tab.L.
has fi. AA,
l fi. ca.eli.
3 L.eut z ft.
lib.6 E,C.
m Spedfa é
mujcu tab.
d6f.cr fr.
cap.6.ltb.;
₪
figi. capas
lisGezz
nénufci.
tab. a.
ΟΣ
Mene y uo
táturyill ai
tem afcen-
dentes vá»
T x.
DE ואגאטע CORPÓRIS FABRICA LIBER V. 545
pectoris offe uafis,accipientià ad uteri uenas ac arterías diffundere, Verüm liaec ad uenatt & il
arteríari in tertio libro traditarü feríem fpectát, qug in praefentí uenítadeunda;lioc paradoxo WT
| non poftpofito;pauciffimas prorfus uenas ab illis quae fub pectoris offe porriguntur, ín ma |
| millas diffundi, ὃ arterías adliuc multo ráriores ,& fi au(im dícere nullas . INerui ל טב 0
| ab 11118 pendent;qui fubditis mu(culís exporríeuntur, negpalíter hí ín amillarum וט 0 τς i
| eife e^ quam thoracis cutem deríuantut,pratér? unicum qui fubínde ex quínto coftarum interuallo
^" papillamadit,multosts 10160105 ipfi offert. Quam uero fingula prímario mamíllarum munerí
| idoneareru Opifex iuftifInné fabrefecerit;íntellíges,fi 100 unumquodq fuo 18006
ris. Acprecipuum quidem mamillarumofficium in omnibusanimalibus quzcanímalconci- «villi ,
| piunt, & anímal ín lucem edunt,cenfendum eft,tenero adhucaciam nuper nato fcctuíalimen. ו l
| tum praeparare: quemadmodum uterí munus eft Íémen concipere , fcetum'que tantilper duni ל
abfoluatur continere, INon autem ín hoe précipué, quanquamín quarto de Animalium par. 7«&o. VIENI
tibuslibro Ariftoteles hoc ínnuít,ubera creauitINatura,ut cordis fedem operíant , & deinde iri
mulieribus fecundarió;aut 11116 abutente Natura ad lactís generationem, & ad ipfüm continen
dumfacerent. Cuandoquídem plerorumqpanímalium & uirorum puerorum'que matnillae
ad lactís prímó generationem, dein ueró ex pofitu , quem non folumín homíne commodum,
Íed& neceífaríum in pectore obtinuerunt, cordi uclut propugnaculum cas cficí documento
funt. Quumenim neque pueris nequealícuíanímaliad generationem nondum àpto mamil. 0
Ig exurgant, fed ueluti notae cuiufdam gratia abfquepeculíarí alíquo ín illis corpore, quoàre- וו
liqua ínter cutem & carneam membranam pinguedine difcerni poffint,duntaxat ín illis haben. M
dz funt,certum eft,eas prímo non propugnaculi uice fierí : nam ín illís anifnalibus ac puerísina
millz neque copíofioremadipem , neque glandulas,nequealiud quippíam praeter teneram pa
| pillam habent,quo propugnacula illís quibus incumbuntorganís merító dicerentur. Ad haec, |
fiquod incrementum ín uiris mamilla recipere apparent, & quafi alterius 05011 caufa, quàm ANI
| note cuiufdam habendze funt;id illis magna ex parte prouenit peracto anno bís (cptím ó,quum ἢ]
primüm genitale femen ferre ας pubefcereincipiunt,ut (tirpes femen laturas prímüm florerenio» TU
uimus;adeo fané ut lactis gratía potíüs quàm propugnaculiintumefcere,eftceminatiores que ip | |
| fis mamillas fiericonftet. [Nam & lac nonnullis uiris poft pubem exprimi , & per fuctum fre. Hn
I
quentiorem uel mulctum prodijffe, Ariftoteles ipfeafferit,& nos quog non femel íd confpexi
mus:uerüm hocpotiffimüm acciditiunioribus & fenioribus uiris, quibus mammz redduntur
| confpectiores, praecipue fi humídiores,leuiores,neg amplis uenis funt, orum'que ipforum tjs
magis quifufci quàm candidi funt, Quódueró mamillz homíni, quemadmodum & fimiz in
pectore collocentur,non íta autem cxterís:przeter hoc quod brachiorum manuum que opcra
tionesnon ímpediunt,latum que pectus,nequeutreliqua feré anímaliain acutum promínes ha
beat,mulier puerumlactans abunde indicat;nobís que ín illo officio uaríjs coniecturis collieere
promptiflimum eft,mamillis commodiorem regionem feffili animali & manibus ufüro Cutín,
terím ueneris praeteream ufum)anteríori thoracís regíoninullam excogitari ρος, [Nam híc fi. f
tus lactis eenerationipropter cordis calorem non eftineptus , & exabundanti mamillze cordis
propugnaculum& uallum quoddam cenferi poffunthomini imprimis pectus exporrecturo,
nequeillo ceterorum feré animalium modo humirediínaturo. Deínde& fitus hic reciprocum
quendá calorem (qui tamen magísneceffarius uentriculo & ínteftinis fuiffer) cordiretribui:, 1
IMamillze enim lanei penícilli;aut ueftis;aut ipfius in corporeadipis, aut carnis rítu à corde calo ii
rís officina prius excalefactze calorem illum reprímédo tegendoq reuerberant, Item, cordis tho 0
101902 cótinuum motum, cordisty ínexpugnabilem calorem ad ladtís generationem plurímünm
conferre,qui concoctionisalterationís( naturam perfpectam habet, abícy negocío collieit. Por i
Situs atio n ]
ro mamillashomínielatius,caeterís uero animantibus humilius ex Arí(totelis & Galeni aliorudi
philofophorum & medicorum fuffragio collocatas effe propteralimenti, aut utipfi díicunt;ex-
crementi quod ín lacconuertendum erat; penuríam : n5 omníex parte fanum efle arbitror.Prí
mümenim hucfcopum dírigüt, quód fcetus ín utero inferioris corporis partís excrementitium
fanguinem in nutrimentum affumit,mamillae πιοτὸ Δ lactis generationem fanguínem precipue ui
fuperioris partis, Dein adijciut,hominiin elatíori parte mamillas reponi, caeterís autem anima» |
libus non item,quód his fuperioris partis excrementum ín cornua & iubas, fecus multo quàm |
mulíeri abfumeretur. Quafi uero ceruf,equae,eíusq generís animátía uenís qua à íugulo 000 \
fum fub pectoreferuntur magisachomines carerent; 1111156 faperioribus corporís partí-
busad uterum fanguís minus quàm mulicrí poffittranffumi:& non multo plus mulicri, depili
aliasomníno,excrementíinlonoifTimos capitís crines , quámalijs animalibusín cornua & íu ,
baspro proportione deperíret, Sed profeció heec Ariftotelis ratío illi correfpondet,qua πηι.
: z 5 mea
Forme vatio,
D apille con,
JIvudlonis cx
zorius fub/Tan
zie eiufdept va.
6
V'teri cit ma,
milli commu
lotis Tatio.
Lis. E d: Ge
mevatione ani»
malium 66. 8.
546 ANDREAE VESAiLII!I BRVXELLENSIS
merademenftruis purgationibus problemata,nefcio an tam ueréac audacter medici & philo.
fophifoluunt, quum inter relíquas huíus generis queftiones,quam ob reman imalium fola mu
lier,& forté equamenftruo laborent fanguine, ínterrogant.ac intrepídé uulgo imponentes af
ferunt,alijs foemínei fexus animalibus ínpennas, crínes , cornua, íquammas, eam men(truam
purgationem abfumi:in mulíere סט ac depiliingulís menfibus dcfluere . quafi
uero nofrequentioribus & proceríoribus plumís gallus quàm eallína,& in reliquo auium gre
ge maículi magis quàm femelle ornarentur : deinde illi folidiores maiores'que ungues ,&
críftam ( qua aues ornantur ) longé proceríorem maíorem'que obtinerent, Ac dein qua^
fileonon hírfutiorlezna effet, & amplíorí longíoríque cauda & iuba equus quàm equa. &
inceruorum fesu& boumnon tam pilorum quàm cornuum frequentía,& procerítate,nulla
plané efTet diffcrentía:& quafi mulíerís :dens coma, qua fponfas apud noftra
tes crínes, acríum medícaminum ui , Iralarum more haudq uaquam erodentes , uelut chlamy-
deobtectas índies uidere eft,non uíri omnes pilos pe ctiam mole fuperaret, Verüm haecalió
fpectant: quemadmodum & illud, cur mamille mulieribus maiores ds uirís obtigerunt, ac pro-
indereliquam con(tructionis mamillarumrationem edíamur.Hís forma exterius rotun -
, da,utminus iniurijs effent obnoxiz, perquàm idonea fuittintusueró ea parte quapectori com
mittuntur, planaslatas'que meríto 11185 16616 Natura, ut firma níterentur bafi . l'eneram queg
& prominentem merító adipifcuntur papíllam, ut hanc angulo tenero queínfantis ofculo ín-
ditam, ís confeftím labijs molliufculis conftrincat, 6 inferiorem deducens maxillam,& buc-
cascontrahens lacattrahat,deínde inftar canalis am inflectensad ftomachum ,à nemíne
interím edoctus,propellat. V t ueró ín illo fui illa turgidior proceríori quamalids dum
míníméopus eft redderetur, fimilem cum p idet fubftantiam ;qua& laxaríi concíde-
re que, X rurfus à fuaui contactu intunsefccre qucídonea cenferetur. Papilla autem fen
fu exactiori,& neruorum furculis abundat, ur mamillís hac quoque ex parte cum genitalibus
e(Tecaffinitas. Vtenim illisad uenereum con
acuoluptatem índídit INatura:(fic quoque GC ub
'enerísque propagatíonem,illeeebram — .
edítus cetus tenerulo & nondum dentato
,& potillimüm papillis, utin lucem íam
pillam lubentils mater titillandam prurien.
dam que índeret,ac fugendam offer:
ftitiam remperiei,utín uenísadductum fai
amillacum uerb efandulofa fub ftantía eius eftad iu
uínem inlac familiare hominis alimentum coriuer
tereconcoquereq poflit. Venze etíam non mino;ziindu(tría exremotís longísi partibus muL
tísanfractibus,utfanguís melius mamittis prccpararetur, funt porrecte: quod non tam neceffa
rióatqueutiliter accídit,INecefTarib quidem, quoniíam(&ti (ecus Galeno uifum fit) fuccinciío^
ri quàm nuncuíauenze mamíllis non potuiffent deduci. Co pacto ením,qua'o,à uena caua,
quà " inter feptum tranfuerfum & cordís auriculam nulla fuffulta bafi uena quaepiam rectà fur qfi li
fum ínter coftarum ínterualla ad mamillas(quod Galenus facile factu arbitratur)commodeé de Cunt 1
duceretur:Prímu enim no ut relícuus cauae uenz caudex;hác crafam fieri oportuit;ac proin^
defuiffet inualída;neqs cartilagínum interualla tantam uenam índemnem admififTent, fed conti
nuo comprímerentur,& ipfa tutius non firmata ín thoracis motibus ilíco díuellerétur,fangui.
nis eruptionís periculo homínes femper fuiflent obnoxij, Verüm exacta uenarum inter diffe
candum ductus confideratío facilé areum&to c(t; necs ab illis quz ín brachium feruntur uenis,
in mamillas furculos cómodius quàm nunc pofic porrígi;multoQgmínus à caua & artería ma-
gna;nífià iugulo ubí hae pectorís offis fummum contíngunt.Quís ueró inflexionum & erran
τίς itineris uenarum,& harum quídem frequentium,non autem unius grandiorís ad mamillas
ductuum u(us fit,uenze acarteríze feminalium & aliorum uaforum materiamab alio organo
concoquendam deferentium errabundaítíncra & oyri commonftrant, Quid porróualeatute
rícummamillís communío;ac proíndeuenarum à mamillis ad eas quae propeuterí uenas ena-
Ícuntur 'congreífus,ís demum pernofcítqui ex Aríftotele lactis generatione ufum ,& lactís Mia Ru 6
ad tenerum adhuc infante alendum,necefTitaté ד רהזע1. 01611018 כ enim ínter mamillas & uter?"
míríÉicum efTe confenfum,przetercg quod fimul cum utero mamillze exurgüt, quotídíana in a-
bortibus,& quü fecunda ualetudine fcetus fruitur;experíétía erudit. ες id profeció ínfuría,
quirad unir opus conficiendü uteri € mamillas cóparauerit Natura : uteru quide, ut & antea
díximus,adfemé cócipiendiz,abfoluenduG fcetüi:mamillas ueró,ad fcetü reces ín luce prodítü
alendu. Atcp Πᾶς fané cófortíj lege uenarüarteríariqg mutuus congreflus ductust efficíüt, que
necefTaría eft;ut quádo ftus ín utero auget eflormaturty,illi folí alimentü ex )חר fuppedita-
τί uenz deríuét:ubi ueró in luce editus fuerít,totü id rurfus mamillis influat. Vnde etia fieríno
potef,ut fimul & méefes probé defluát,& mulier lactet, Alterü nang membrü femper ficcefcir,
du fanguis ín alteri dedínat,defertur&g. Sanguínisauté dum utero gerit mulier, ad mamillasre
fluxus
[9
po
E
et
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V, ל
: הנוף)] וזכ או parit, iam díuad huncmodü incipit. Antequámulier concepetít;X florida ta
men fitzetatís,fanouis ille fingulis mefibus profluízex quo foecus;ubi mulier cóceperit, alimen
J| 535f802- tum allicit; Czeterüm uenae indidem ad uteri latera confi ταῦ, tam latze, tamQ prolixzefrequen-
| 6 fanguineturgidae funt, utefformatum iam fetum, & augméto duntaxat ííndígentem
temporís fucceffuaffatím enutríant,& nonnihil (emper fuperflui 60111030: quodin illi» 60116
:étum;alió regürgítat, regíonem quaerens, i quem commode tranfmieret, Commodaautem
| tW5c'5 yeoto fant(fedad hocfamulante Natura, & peculíarí indita ipfis ui) uenze' fecundüm rectos
/ P abdomínis mufculos furfum confcendentes,& ad illas accedentes qua: füb pectoris offe deor
**" famexcurrunt. illae nanque fium fanguinem inhas deponunt, & lac menfibus(ut díuínus 6
bat Hippocrates) germanum efficiunt. Quod autem,ut Galenus afferít,uterí uenze ín quo fu-
perfluum id reponerentnullam commodiorem regionem habeant, falfum c(t;nifi diuinae συν
dam ac peculiari operatíoni tantum munusafcribamus. V enze ením qua ín crus pertínentam
| pliores, & rectae magís deorfum( protenfe funt : autetíam ut ínter ה טס 1 ínítía,aut
quum mulíer uterum non gerit, per uterí uenas languís is abundans men(truarum purgatio-
| num modo efiluere poffet. Et adhuc mínusuerítati confonum e(t;uentrís in utero gerentibus
| molem comprímendo ad fanguínis illius ad mamillas íafluxum quícquam auxiliarí,nam Iu
culenti(fime rectiabdominis mufculi,dum fceta refcíndímus animalía,compreflijadmodumg
latiores redditi, mirum INaturac opus nos exofculari cogunt, quo furfum fiue per uenas cutí
proxíme fübditas, fiue eas qua rectis exporrigutur mufculís,craíTior ille fanguis per compref- מ
| fasanguítasty uenas, & etiam plus quàm non ργαροπδητε mulíere inflexas tanta copiarcgur-
gítat. At inhunc modum de mamillarum ufu fermo plus fatis excreíceret: quod ne fiat, nunc
opportunum erítomnium quzehoclibro per(trinximus organorum diffe&tionem quàm ac
| curatíffime (ubiungere.
| אא PA4CTO אתא יא «G
| gredi conueniat, qo" priuatim omnium que boc libro coiuemorantur
partium adminislrandi ratio. — Caput. 21
O € Caput;acdeín poftremum fextí libri, & poftmodum feptími penuf
tímum lubens ítaaccómodarem,ut fingula capitaeorum organoru que
τ fuislibris tractantur fecandi artificium lic perfequerentur, ac (i quís hoec
Ξ “ἢ duntaxat ín aliquo corpore intueri, aut alijs commof(trare propofuiffer,
ἣν 4. Deinde ea Capítaita uclim defcripta,ut Π fimul nexa fingerentur, inftar li
= j bricuiufdam effent uníuerfum fecandi artificium compleciétis:quo quis
Ep €um 2—53 probé in Anatome uer(atus, apud (tudiofos in publíca fectione utipof
fit. Quanquam enim príuatam & ínter paucos exhibitam fe&tionem, publíce pracferendam ne
moambigat,quum tamen omnibus nó fuppetat corporum copia,nultoq mínus perítíor 11
quis, quíad cuíuíque uota fectionem agerederetur, ín promptu femper fit, publícam quoque
Ícctionem à ftudiofis fummoperé expecendam duco, ut ipfi uel obiter ín ea fpectatorum turba
edoctífi quando ín cadauer íncídant, proprijs manibus adminiftrationem accurate obcant;
& ftudia inuicem conferentes, hanc medícínz feunaturalis philofophice partem debite ample
)ונס רסה potiffimum in noftra huius feculi foclicítate, quando unà cum cceteris difciplinis;
Anatome prorfus fopita;couftp promouerít;ut omnía quz hocopere perfequor,;una cademdg
hyeme& Parauij & Bononizínea fpeciantiü frequentia ad eum modum non femel agerefTus
fim,quo przfentes feptem libros dígefTi. Primum ením adhibitis (tudioforum & mea opera Ordoii cn
uariorum hominum fenum ac tuuenum, mulierum & uírorum offibus ,compactís & diffolu. הל docen,
τίς, fimul cum fimíarum & canum, aliquotip aliorum anímaliu offibus, Galení librum deOf? 4,
fibusad eos quiintroducuntur, prelegí, acoffium cartilaginumd, Íeu eorum quz fulcrí mo^
do humanam fabrícam fuftinent, ac quz reliqua defcribuntur cognitionem unà abfoluí. mox
omníum mufculorum & ligamentoru parítcrjacomníum quze fecundo pertraclantur libro, fa
bricam períecutusfum ; priori lectione ftudiofos admonens, quo nam loco Galenus eos quos
fequentiletione oftenfurus eram mufculos defcriberet.atque quum longíus duxiffem Galeni
uerba przelegereante fcctionem,ip(ius fententià (emper recenfui.ac poftmodum homínem &
canem, & quum obtigit, (imiam in omnítt pracfentía fecuí,(eduló omnía utíà me defcribuntur
commonftrás. Abfolutamufculorü hiftoría;in eodem corporein quo illos admíniftráucram,
uilcera, A quie uulgó in tribus uentribus cótínerídícimus, obiter oftendi : fpectatorü animos
aduenarum,arteríarum & neruorum difciplínam hàc ratíone parans, quaante mufculorum
doctrinam offa aggredior, ut fcilicet uenas poftmodum, artcrías & neruos commodíus ín alio
& 4 ' corpore
Cuiuforodi
corpus [ecHio,
xi adhileri có
ueniat.
Quum in uno
corpore one
7ie5 artes
Junt offendene
dea quibus
traclatio [it
inchoanda,
Cutis, cuticiie
Le adipisc
64770] 1
rane in abdo
sume admini»
JLratio.
548 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
corpore tunc pertractare,ac pariter in eodem quz adínteríorafpectabatadamuffim abfolue-
rem,antcfectarum partiumoften(ionem earum fabrícam ad eum modum femper docens,quo
illam hís librís cómemorareadnifus fum. Quo auré modo quís hzecomnia obiturusfit;partím
ínprímo & fecundo recen(uí, partím ueró hoc capite & ín calce fubfequentium librorum com -
plectar.In prímo ením libro offium parandorürationem, in fecundo autem mufculora 1116
candi ín uno corpore methodum perfequebar, Athic menegocio itaaccingam, ut etiam haec
omníaín uno tanti cadauere;(i modo in corporum penuríaíd opus effetadminiftrare queas:
acruríus,(i uelis,priuatím fingula in uarijs cadaueribus perficias:quodlonge etía eft cofultifTi.
mum, necorundem organoru partíum'ue feries interturbetur;ac uenas quu mufculi oftendun
turjaut quum neruos tractas,mufculos explícaretenearís. Corpus ítag»publicz fectioniadhia
beri conuenít;in fuo fexu quàm temperatiflimum, & zetatis medize;utad hoctanquam ad Po
116161 (tatuamalía corpora סכ 115 cóferre.In priuatis autem fectionibus; quze crebríus accídüt,
utíleerít quoduisageredi, ut cuiufmodiid quoque fitexpendas, corporum diflerentíam;ue
rami multorum morborü naturamaffequarís: Theatrum porró ac menfam cui cadauer im^
ponetur, earatione confici curabís,qua hanctíbi commodiorem,illud ueró excípiendis fpecta
toríbusaptíus fore duxeris." Inftrumétaaut£ operi adhibenda, in fecundo libro utcung recen
fuí. Quumítag ínuno corporeomnía abfoluere neceffum εἴς, πες feríatim,utín hís librís do,
cemus, fingula pertraciarelícet,de corporis humani fabrice cognitionis dienitate & ufu quae
dam, fi uifum fuerit, leuíter przefenti fceleto pracfaberis.uix enim hodie ulla eft Academia,quae
nonunumatg alteri habeat, quodíection:femper utiliffimé adhibeatur. Cadauer aute ipfum
poftquam hominem ceteris animantibus di(tínxeris,ín caput,corporís truncum,manus &
crura, orationediuides, aut tres ipfius fedes uel uirtutes conftitues;qua fingulz fingulis fecun
düm Platonis praecipue fententíam dicantur anímís,atquehis fedibus & generationis organis
poftmodum manus cruradp adijciuntur. Mox licebit accuratius corpus díftinguere, & exte
riorum partium nomenclaturam ftudiofe recefere, quam ex uaríjs Galeni & Aríftotelís locis,
deinde colle&imab autore Introductorij feu Vledici,& Iulio Polluce;& εἴτ 815 plerifg; Geor
gio Valla petes:quanquam & ego paffim in primo libro Offium nominaperfiringens,earum
uocumnon poenítendam fupellediilem collegerím.nomina ením fuperficiarijs fedibus indita,
eti offibus fere adhibentur. Vnde eti aliquando ín cadauerís cute offium delíneatione in fua
fcdepinxi,quó itaaptíus ídem nomen offi partiq; quam os occupataccómo datum oftendere,
His noméclaturís adnectes partíü differentía,eas ín fimilares acin ftrumétarías fubdiuidente.
atg hícutilefuerít cómemorare, qua&'nam partes in harum illarum'ue claffem reponantur,noó
neglecta cómuni cuiufg partís defcriptione: quam & hícnofter labor affatim fuegerct, fi mo.
do fingulas defcriptiones ín fuis locis requirere nó grauaberís, Partíum nang enarrationes ab
ipfarum defcriptioneferéaufpícatus fum,uti etíà inter diffecandü cófueui, quiferíatim omnía
aggredior, & quam doceo part ín alio anímali nuda oftendere conor:quod etíánuncaccepto
cane;aut agno;autalio quouis paratu facili nó abícp fpectantium ufu pracftiterís:fi modo quid
os,cartilago,fibrze, ligament, adeps,caro;gládofum corpus,deínde quid mufculus,eneruatio
fcu t&do;aligty mufculipartes,uena;artería,& neruus fint,lubeat docere,acmox quo pacto ma
gisin(trumetarie partes coficíantur oftédere.hecením nó ínopportuné gencratím,uti díceba,
in animali quopia(nehomínis corpus hac occafione uícies)comonftrátur, quó mínus earum
partíi ignorátía ín cuíufq; membri inftrumetitg enarratione fpectatort remoretur, & ipfenar-
rationis fcri cogarís interrüpere. Porró differtías, quae ínter enarrandix à partíü ufu;ut quod
quadaad uita;aliz ad fpeciei fucceffione;aliae ad beneuiuendü faciant, αἰ τα eíuseenerís diffe
rentíze,quae huc quàm plurimz referri poffunt,in pravfentía neutíqua propofitü eft recenfere,
quod huiufmodi paffim in Gingularu partit capitibus fatis prolíxé docea;quodG híc fe&ionis
ratione mihi explicandà potiuscp illum in cathedra cítra partíu cognitione, ac exaliorulibris
duntaxatphilofophandi modum cómemoranduafTumpferím, ΠΑ ἴτας agereffurus,ftudioru
fodalibus potíus quàm míniftrís,qui fecanteadiuuent,adhibitis,acutiorí nouacula orbicularé
fcctione fecundu umbilicuadeó profunda duces,ut cutem penetret. deín à media pectoris offis
longitudine reci fectione ad umbilicit ufq; molierís , & ab infima umbilíci fede pergesad pu.
bisufg medi uirilis membri(fi modó uírí cadauer ad manü fit)radicem cotínges:aut;fi mulíe
ris corpus fecas,quoufq pubis offís fede inter uuluz ceruicis collículos fuperaueris, ut fcilicet
àpectoread pube ufg,una quafi fectio(integro interím umbilico )pertíngat.Poft Πᾶς, utríng;
abumbilicilaterefectione trafuerfim ad lübos ufcp duces,íd interim ftudes;ut fola cute pertun^
das,quod in homine;et potiffimum obefiore,fa&tu non adeo eftarduü, quum adipis craffíties,
necarnofam uitíes membrand;prompté remoretur. Factis huncin modu fectionibus, cutís an
gulum
[
4 Bononie.
C7 Patauij
tale parui
mus , quale
ex dinudia
parte, bu-
lus libri
frons pro»
ponit.
b fig.cap.
lib.
δ...
DE HVMANI CORPORIS. FABRICA LIBER V. S49
eulum, qui ex quatuor rectís angulis umbilicum fpectantibus fuperior dexterdg eft, hamulo,
autíummiís finiftra manus unguibus attollíto, acutifIimaGg nouacula cutem ab adipefecerne-
rc (tudeto. Vbi cutis portiunculam liberauerís, hac finiftra manu eleuara , rcíectotp hamulo;
paulatím cutem ad mamillas ufque uerfus dorfum tranfuerfis fcctionibus proxíméad cutem
factis, ab adipe diuides, Fac abdominís thoracisq parte à cute nudatarclíqua trcs parí mo^
do funtdetegenda;ac cutís & catículae(quàm ו Gireci uocát)natura uenit ínquíren
da, qua ín cute quidem abfque alio nceocío fefe oflert : cutículee uero non nifi illam ardentís
candele, quam cuti adhibeas;ui,ueficulee modo à cute abfcedere cogas, Cum cute deínceps & Tenere pes
Je fi.c«.li. uenisfub ipfa fecundum abdomínis regionem, & ab imó furfum & à pedore dcorfüm excur. «om ve,
a4 rdidb. rentibus adipe quoque examínata,fi hac homo (utiferé folentomnes diuturniorimorbo non $7777
ὯΝ enecatí) abundet, illam quemadmodum íam cutem ab adipe liberafti,à carnofa membrana sc»
feiunges . quod fanéni(i acutiflima nouacula nunquam apté confecerís. Sí ueró macilenríus «exei
| obtigerít corpus, adipem carnofzemembranze adharere fines . adeps ením tunc quód nullam "^5
\ obtíneat craffitíem,quo mínus carnofiorís membranze natura in cófpectum ucníat, nihil ímpe
| dit. V tcunque feceris, fiueadipem abraferis, fiue adnatam membranz relíqueris, ijdem per
| membranam ductis fectionibus, quas à pectore ad pubis os, & ab umbilico ad ilía in cute fa^
| ciendas retuli, harum quoque fectionum angulí hamulo funt feriatím cleuandí, & ]כ πτοπιν,
| branaretufiorí filubeat nouacula, aut digitorum beneficio à fubditis corporibus feparanda,
utíam (imulcum magna thoracis parteuniuerfum abdomen cute adipe & carnofiorimeme
brana detectum occurrat, Ad huncfanémodum adminiftrationem ín (cholis (ubinde fum ag
greífus:quanquam fi quís uclít;integrum ctiam fit ín una tantum abdominis parte cutem;adí
| pem,& carnofam membranam 63 הר & à rcliqua abdominis fede cutem fimul cum adi
| pe& membrana abíqueullo artificio laniorum ritu auellere, Verum de harum partíum natu.
ra,adeocadmiíniftratione, in fecundo libro egi prolíxíus, in eodemq libro ratíonem qua opti
j * el 5" mé" abdomínis mufculos, qui utrinque quatuor funt;ageredíarís,S ' perítonaum nudes, do
di 4.614. Cuz dum duplici ratione abdomínis mufculos dícerem refecandos, ín uno quidem latere fc-
^. Cíoneababdomiínís medio uerfus mufculorum orícines inchoata,ín qua primum abdomiínís
; Ho mufículus oblique defcendens,ab a(cendéte oblique aufertur, mox ísa recto & tranfuer(im du
co abdominis mufculo,deín rectusà tranfuerfo, re&i ínterím ínfertíone à coftarum cartilagi-
nibus liberata. Alteram fectíonem à lateribus ad abdominis medium faciendá praecepi, quae
etíam oblique deícendenté ab obliquéafcendente aufert, & dein hunc afcendentem à tranfuer
fo acrecto,& rectum infuper à tranfuerfo, X poftremó tranfuerfum à peritonzo liberat,fe-
&tíonís uídelícet ferícad abdominis medíum deducta. Ac proinde (i leríatim fingula in uno
corpore o(tendereanímus e(t, ex fecundo libro abdominis mufculorum admíníflratio peten-
ffi.ccsli. da uenit, quae nunc profequar przecedens. [n hac etiam priuatim ἡ uenarum & * arteriarum 7p, ay
3651, εἶτ. δὴ neruorum ferieseftexamínanda.uenarum quidemacarteríarum, qua à pubís regione für וי
pu 5 τς fam fecundüm rectorum mufculorum pofleríorem regionem uerfus umbilici fedem contin, rd
«utinémi gunt, & eas quz à pectore huc quoque contendunt , € ín proximas fedes quemadmodum שו
feul.tabula illze fuirculos utrobíque deríuant: neruoruüautemab illis productoru,qui coftarü fpuríarum
/ Tp: interuallís offeruntur, & à lumborum uertebrís ad abdominis mufculos (ut fuo loco com
lib. 4s, prehenfum eft) uarie difpenfantur, Cacterüm tranfuerfis mufculis undecunque à peritoneco 7 77
char.so;$* liberatís, totaipfius propemodum exterior fuperficies oculís obijcitur, omní ením ex parte ל ijf
i Lon euadít confpícua,praterquàm qua* fepto tranfuerfo obna(citur, & quà ex uertebris & offe conmfis libe,
modiis fig. facro originem ducit, Caeterum homínís perítonacum natura ínfirmius eft, quàm ut leui ne- 74?
p gocío id undecunque à fepto dirímí queat : quam uis interím folius manus bencficio períto-
em naum dum adhuc integrum eft,ad (pinam uíque à 'fubditis illi mufculis, & nonnihil quoque
ij,x. Acarnofa fepti fedeliberetur, & fpharam plané oblongam referat, Porró fi mínorí negocio
perítonzeum penítus à fepto aucllere uífum fit, íd ín porcellis pra(titerís commodiflime, fi
poftquam (utín homíne)à perítonzo tranfuerfum abdominis mufculum feiunxeris,íd à car
ποία fepti parte tuís dígitis , cultrí uíce fenfim feparare (tudeas . ita nanque à neruofa fcptí
tranfuerfi parte perítonaeum abfcedet : &fi deindein opere perrexerís, ab uniuerfo uentriculi
mom. corpore ad omenti^ ufque membranas, deinde & à 160018 gibbo perítonocum auciles, di
Herd Ícestp quonam pacto id illis organístunícas inuolucra ofcrat. Poftquam diligenter períto-
sulfum di, ngzumexteríus cum fuis foramínibus, uenís, arterijs, neruísqg perpenderís, nouacula aut cul^
telloà finiftro mucronatze cartilaginis latere deorfum ad finiftram ufque umbilici(cdem fe^ 77/775 δὰ
&ío ín perítonzeo ducenda eft, mente adhibíta , ne altíis cultello impacto quícquam fubdito: s tos
rum uulneres , Hínc ab umbilico candem fectionem modiícé finiftrorfum ínclínantem ad pu ἤει αν
bís 10;
Ofoalomi-
zus mufculoric,
SEL
Deritonzi ἃ
C Dertio pe
7
550 ANDREAE VESALII BRVXELLENSTIS
bis ufqueos (ut aliquo interuallo ab ipfius medio in finiftrü latus deuict) tentanda eft Infuper
in hac finiftra perítonzei parteé directo umbilici fectíonem uerus finiftrum ile molíerís,& fu
períorem eíus perironzí partem ad coftas,inferíorem uero uerfus coxam reflectes. Leuataau^
tem nunc furfum nonnihil reuoluta, feu dextrorfum inuerfa perítonzeí dextra parte," uenze
exumbilico ín iecur pertíngenti animiradhibebis, quae potíus funi multo adipeoblito,quàm
uenz refpondet. Hanc quà íecorí proxima eft, & ubí duntaxat à perítonzvo abfcedit, finiftra
manu apprehendes,X acutiori cultello ínter ipfam & perítongum iniecto,tranfuerfis fcctiont
buseam ad umbilicum fenfimaccedens à perítonzeo díuídes. C'uo quum peruenerís, intacta
uena,ab umbilici dextro latere ad ilía πο fe&ione in perítonzeo duces, eam peritonzei partem,
quznunc libera e(t, fuper dextrilaterís co(tas reflectens, Caeterum íam adhucuna perítonzei
pars,quz in dextro latere inferior eft, umbilico conata manet,nódum'ue libera pender. quare
ut δὲ hancliberes, negialiquid interim uities, umbilico finiftra manu comprchenfo,ab ipfius
dextro latere,fectío ín hanc perítonzi partem ad pubisu(g os faciendav(t,que digitorumali
quot latítudineà pubísoffium* commiffura in dextrum declinet.Inuerfa modó peritonzei parz
tícula,quz rríangularís adhucab umbilíco ad pubisos acueficeefundum pertinet," tres quafi
funiculi ínuicem appofiti;atqueillí perítonzi partí interius adnati uifuntur, qui (tudiofe cuL
tello acutioríab ca funt diuidendi,ipfidgfuniculi inuícem attenté dirímendiueniunt;ne in ho.
míne uerfus pubís offa nimium liberé fe&tíonem producens, ueficae " fundum uulneres.Homí
nis nanque uefica,eo quod totaanteríori fede peritonzco connafcatur,multai pinguedine ob.
ducatur, itarudibus imponit,ut hicueficam reponi ignorent, ueficam quzrentes,quz ipfisín
homínibus perindeatque ín bobus & canibus occurrat. Cyuum ítag; haecnó ofcítanter expen
derísmedium funiculum uefice fundi medio ἱππαίοί, & nufquam perítonzco abfcedere ob-
Íeraabís:reliquos autem duos fecundum ueficzelatera deorfum,penitiusQ ad 'arterías per pu^
bis offíum foramína ín ctus delapfurasporrigi confpíciesmodó 605 ἃ perítonzeo acutiorí cul-
tello ad illorum ufqueinfertionem liberare non pigeat. Vledius funiculus, meatus eft, quo é ue
fica,quir utero gerimur,urína ín medíà fcetus tunici, quae à farcímínís fpecie nomen inuenit,
excernítur. Reliqui ספה duo, arteríae funt, quibus naturalis fectus calor recreatur. V erüm neq
hzectría corpora, neg id quod iecori inferítur, ullam nunc cauítate habere uidebuntur, fed pla
néemortuaaridat & multo adipe enutríta apparebunt, Vnde ctíáalios Anatomes latuerunt
proceres,ea omnino aboleríin natíshominibus,quemadmodi in canibus fere accidít, afferen
tes. Coeterü pofteatj uenze ab umbilico iecori infertze implantione fedulo ín fpexerís, integrum 1 זוע
ick e(t,cam cum umbilico;quem hactenus feruaftí, deinde & tres alíos funículos refecare, animad
0 (* . , " - / .
OR ud uerfoQ perítonzí ad ueficze fundum ' connexu,fectionemad omentum cóferes. Reliquaenim
οὐγενμαείο. quaeín perítonzeo adhuc uidenda fuperfunt;nifi paulatím organa hocobcíncia abftulerís,ui
dere nequís. Porro príufquamaliquíd loco dimoucas, omenti fitus uenit obferuandus, num
Ícilicetut ín canibus & porcis,atque adhuc multo magis ín fimijs,ad pubem ufg íd fub ueficae
pofteriori fede' exporricatur:an uero(uti frequentius obferuatur)ueríus fini(trumlatus" reuo
lutum,furfumt etiam fupra media inteftínorum fedem contractum occurrat. Sí poftremum
illud inuenerís, utraque manu humilíus omentí extremum modiícé cleuabis, ac fenfim aequa.
liter deorfum detrahens id omnibus ínteftínisad pubísufque osobtendes.ita enim quantum
fitquodQ interdum"adínguína & (cortum & " inter ueficam & uterí ceruicem deuolui poffit,
condifces, Vtuerb ométi ad colum inteftínu,quà uentrículo íd exporrigitur,connexü cernas,
duabusrurfus manibus humilior omenti finem (ürfum ad pectoris os attolles,& priufquam
alíqua ex parte inferíorem omenti membranz partem, quae ucluti ex tertía coli inteftini tunica
PAS p : הל : ; א
לקד f; enalcítur, à colo diffeces, omentum quàm poflis maxíme pectorí obtendíto, ac inte(tínorum
susexanie. fitum fumma qua poteris índuftría folís utens manibus inueftigato δέ prímüm anteaquam
alicuíus inteftíni locum perturbes,ipfa ut fe eleuato íam omento fpectanda offerüt, ad amuflim
contemplaberis . ut qui cuíufq ínteftini du& dídiceris, cui perítonzeí regioni unumquodq
uiciníus (itín medícamentorum ufu & affectibus dignofcendis perípectum habeas. Símulatgg
igitur idaccuraté neg obiter profecto obferuauerís, dextram manum rei inte(tírii ? quà íd of
fis facriíncumbit ínítío, accommodabis, & finiftra manu tenuía ínteftina leuiter ín dextrum
deprimes,non quidem omnía,fed cori partem quee dextrae manui quum à recto confcendes,
הג progreffuerítuícinior. Ad huncítag; modum finiftra dextrae famuliti,à recto ínteftíno fen
fim dextram colo admouebis;atque" fecundüm ipfius ductum reuolutiones ad finiftri renís
fedem;hincad lienem & fundum uétriculi pertinges.quó quum peruenerís, mutato manuum
minifterio, (iniftra colum e(t apprehendendum, dextra ueró tenuía ínteftina ín finiftrum mo.
dicé depellenda, quoufg omne fundi uétrículi fedem, iccurfy füperaueris, & colum fub dextri
renis
13 fi. E,G.
o ullimari
Jigu.libas e,
P figurd
MK,L.
qfi R.
v fig.cap.as
li.5 e fertur
inter £ ete.
52,3fig. O.
ל
inzfig.
u vt vferi-
or membrá
nac, c ποίά
tain fig.
xpereezi
figure.
yAnccr T et
L4 fig.
ץצ
8figu. 6
4 Seciidum
8f. , SR,
Q;Pad .א
aut 6 figure
א
DE HVMANI CORPORIS, FABRIGA LIBER V. 551
rents reoionem (ubifinit) deduxeris, Hucenim quumpertígerís, finiftra manu coli terminum
Jb, 7, ofi modice ubleuabís,ac" caeci inteftíni (itu, format fimiliter obieruata, mana dextra fimul cura
= g«o. finillraapprchedes, SC utrifgs manibus (ibi proximis, ijdem ab inteltinis nunquam remotis,
906 סקא àcolo mox ductusilei ínteltíni,& deín iciuni (queris, quod factu longe e(t facillimum;ulque
ZB 2d L.K dum peruenerísad iciuní príncipium,quà fub colo retorquetur;ac dorfo quodammodo alii
: E & garum ' duodeno continuatur. Quapropter ut uniuer(us ínteftinorum ductus tibi occurrat,
.גי א d«xtraadhuc ieiunum complecieris, finiftra uero inter iecur & dextram uentriculi fedem intru
[&$. des,duodeniinteltini ínquirens principium quod ubi ínuenerís, deorfum fecundüm ipfius
ductum defcenderis, ieiuní inteftini principium, & quae 111/ proxíma eft pars, quam( dextra
adhucamplecteris,etíam innotefcet.Sí modó lubet(quod & faciendum maxímé con(ulo) ρον
terís à ieiuno ad ileum,& híncad caecum ac colum, & à colo ad rectum contrarío ductu intefti
norum itum fecundó examínare, nulla interím (ne quid uulneres) facta auulfione, Perpento. PAS
inteftíinorum fituacijs utcungiín fuum locum repolitís, omentum rurfus inreftinís eft obuol As 7 -
| םטוט בח בס גר 6 1165 iecorís & lienis (itus uenítexamínandus. Primum ítag inter [eprü tranf? /uusexener,
lesfig.ca. ueríum & íecorís gibbum,manum ínferes, ut illius gibbum ligamentatp in cófpectu ueniant,
| £9. acquonam pacto ex przcipuo íecorís ligamento tenue ipfius inuolucrum naícatur íntucaris,
manum tranfuerfim hinc inde ducens. Deíaceps inter iecorís cauum & dextrum uentrículi [ἃν
tus finiltram manum,dextram uero inter lepram & latus uentrículi (iniftrum impones, paula-
| fofisn. timqginuicemadduciis manibus, ad uentrículi' fuperius orificium accedes, quod in confpe-
| ctum ueníct,fi mod iecur finiftra (urfum non nihil protruferis, & dextra uentrículi corpus de
oríum comprefferís, atque una eadem opera iecorís cauum ac uniuerfüm iplius fitum obíter
examínauerís, Praeter hzcc,ea quoque operatio uentrículi fedem etíam accurat: cómon(trabir,
| dummodo híacinde,nunciecur furfum trudens, nuncuentrículum deprimés, manus ducere
| non detrectes. Lienís porro fedem 3005 01 uentriculi latus & Íeptum trant
| uerfum, Πα γᾶ manü immiferís,uentriculum( cum colo inteftíno hàc excurrente,in dextrum
latus attraxeris:(iquidem tunclíenís fuperius & dimidium ipfius cauí latus fcfe uifui oflerunt,
eii dextram manum inter líenem & feptum tranfuerfum mediam immiferís, lienemq modicé
eleuatum ueríus uentriculum procruleris,ipfius quoquegibbum apparebit. Quo tamen hacc Quliecuriuen
omníaleuiori negocio conficías, nó erit ínutileinterdum aliquodcoftarum ínteruallumarcto zreuus, ir,
uulneread thoracis ufqueamplítudínem pertundere. Quum prímum enim thoracem uulne». ^? It.
rauerís,feptum tranfuerfum deoríum concidens infieniter flaccefcít,quantumuis etíam uche. IPAE cd
menter antca tenfum, furfum attractum, iecur & ucntriculum ín thoracis amplitudinem fur» fim 5o
fum duxerit, diflicilemd horum infpexionem ob id parauerit. Caeterum iam omentí mem- DE
branz ínuícem funt dirímedae, quod fiet,(i dextram omento fübieceris,bacG inferiorem mem ל
branam,fini(tra ucró manu fuperiorem apprehendere, caherciy (tuducris. hze enim ocyus in» sd esca
uicem dírimuntur,marfupij,feu facculi pecíem common(trantes: qua uífajínuícem membra ges
nas adcó díuelles;ut alibi lacerentur, commodeq manum ín illarum amplitudínem inferas, 8c 8 ₪
utríncp in lateribus, & humilioriomenti finefuperíorem membranam ab ínferiori * difcerpas. ;
n lamínferiorem membranam inteftinís exporre& finere 60 הרו 5 fuperiorem adeó pectorí
s ופ 4 fupertendere,utelatíus uentrículum ὁ fua fede cleuet, quod fino fuccellerit, (odalis manu íd fa-
"4^ ciasoporter,ut comode ínferiorís omenti membran exortus, quae per ipfum ferun£ organa
: inconfpectu πεπίαηττας dífcos pariter,quo'nam pacto ₪06 ו homínibus colo inteftino mefen
ἰῷ -- terij uice fit, tota ea fede" quà colum uentrículi fando attédítur.In hacenim membrana ubí uen
ispetabi, trículo fubfterniturminor porte uenze trucus ferrí,fuosiy ín quos digeritur ramos educere,ap
וס parebit, Deínde praeter truncü confpicietur artería, quz lieni,uentriculo,iccori,bilís ueficulze,
E & ipfidemum omenro furculos deríuat, (ic quoque& arteríz radix, quz fuperiori (ede mefen
era teri) diffemínatur: deinceps & nerui duo, quorum dexter íecori bilis foliculo,& dextri fundí
fimi, ventriculi fedi, & hac quoque parte omento fpargítur, finifter ueró líeni & (iniftri fundiuen
"5. triculifedi, ipfi dextra omenti parti diftribuitur, & ante hzcomnía ín humiliori ométí mem
brana, quà uentriculo fübíacet, corpus glandofum, uaforum & neruorüferíem muniens cer
nitur, H:céobiíter, neque ullo adhibito cultro in pracfentia (unt íntuéda,manibus tamen fum-
רת digitis fuperiorométipars diligenter eftinquirenda: quam obferuabís, fi miniftri opera
uentrículo femper eleuato;ac uelutad füperíora trufo αὖ ipfius fundo deorfum uerfus iecoris
cauum,ubíomentum fimul multa colligat corpora, & hinc per dorfum quà artería magna
feptum permeat, fecundàm lienís cautrad uentriculifundum ufg deuenerís. Hic ením fuperior -
e(tomenti circulus, & £i illud (accum marfupium'ue effe dixerimus, eíus orificium . Quonam
pactoautem iplius ortum adínuenías, paulo poft dicam.In prafentía ením uentrículo in fuum
locum
|
|
Quiorgana
in caua iecoris
Jede pofita
fent eeclanda.
Done vani
asta 1177 dYte-
THS Cy neruis
illis aezefis qui
examinandi,
Meter
Hatuya gui in,
daganda.
552 ANDREAE VESALIÍI BRVXELLENSÍI&
locum repofito, illum in finiftrum latus eum ínteftínis trahi* curabís;íecurucrb,utipfius ca» kauodak
uum adamuflim uídeas, in dextrum & uelut furfum protrudes. deinde poftquam obiter bilis =
ueficulam contemplatus fueris, fcctíionem omníum totítis corporis moleftiflimam maxímedqg po atq
opcrofam ageredíeris, ilis namquemeatus,S& neruorum & arteríarum uenarumQ rami(quí. ἐμ βίο pe
omnes fimulínferiorí membrana omentíad cauum íecorís collieantur) nuncueníuntretufiori 2 E
cultello examínandi, neacutioris cultelli mucrone uenam quampíam pertundas, 1600 omnía. ἐν 0
cruore obliteres, 6 110011367 prímüm neruulus ab humilioriuentrículioríficiofecoríscauo cubus
infertus, וטף ἃ fexti neruorum cerebrí parís propagínibus fuperíus uétriculi orifici adeütibus ΤΩΝ
pendet, Vbi huncà uícínís oreanís diremerís,à membranaru cónexu diuíidendus eftalterner- figuris !
uus,quíuno ramo íccorís cauu, altero autem bilís ueficulam accedit, Huíc nerto artería atten^ quentia
dítur parem cum illo efficiens diftributíionem,;ac mox poftneruum liberanda, Huiusueró,ut u
"& nerui inítium,paulo poftinueníes, nunc ením fat eft, haccínuícem iuxta iccorís cauum epa» P
rarejhictg eorum feríem difcere, Sub artería bilis ueficulze meatus cófiftunt, à porta» uena íam
liberandi:prímüm duo illi,quí ex ecorís cauo ex multis furculis collicuntur, & ilicoín unum
coéunt meatüm quí una parte in bilís fertur ueficula;altera in duodenum ínteftínum. Vbihos
à portz uena ad ínteftinum ufque & bilísueficulam fecreucris, illam pollice 0 comprímes,
ut meatus bile turgentes comodiíus appareant, & num quís meatus ab bacueficula ín uentrícu
lum pertingat;animaduertas: quem fi non ínuenerís, acu meatumín ínteftína properantem le
uíter pertundes, ut profluens bilís areumeto fit, nullum proceffum ab illo meatu tibi incuría
prafcctum,Poftremó ' uena portz eftexamínan da, acilico atque ipfiüs circumfcriptione quà lEthanc
ex iecore prodít animaduerterís, propagíncs illius obtufiori cultello funt inquírend«, femper purs D
arteríc & nerui,uenz per uníuerfum ipfius feriem attenfori, diligen tihabítaratíone. Primüm 5 Ko
ítacp furculosportz ageredieris,quí bilis ueficuloe exporríguntur:deíndeeum quíferécítraar mcum,
teria confortium ín dextrá uentrículi fedem, iuxta ipfius inferioris orificrj pofteriorem regio- pe
nem modíca ramorum fcríe digerítur, Hunc fubfequitur, qui dextrà fundi uentrículi partem ρμ σα,
SC medium fuperioris omenti membranz perreprat. Poft hunc, quí duodeno nobís uocato
inte(tíno deriuatur,quem fecundüm inteftíni longítudíne in" corpus quoddam glandulofum גו βρ.ὐ
carneumQ defcendere obferuabís, fi modó(uti íam monuimus)retufiorí cultello uenam, illitg
accumbentem neruum, arteríamG nudare ftuduerís,Vlodó magnam porte" diftributionem ^ 4 ff.
deteges, truncum,quí mefenteríum adítobiter tantüm expendes.Atquehocín prcfentía relí
6086 truncum quí liení potiffimum exporrígitur,te coferes, Atque ut hunc cómodeé uídeas,
uentrículus & inte(tinatibi ueniuntad eum? modum aptanda,quo fituabantur dum ínferiore
omentímembranam íntuebaris, ac uentrículum fodalis manu furfumattolli, & ínteftina deor
fum premícurares, Patente tag; nunc tibi fuperiori fede humiliorís omentí membranas,accu- ρᾳβλιω
rata curaramos omnes mínorís portz truncíexamínabis, quos omnes autuétrículojautlieni, """ fi hic
autipfi omento,coloGy inteftino in homine exporrígíadinuenies, Intereaueró quit ramos hos s M
inquires,ipfostpà glandofo corpore illos fuffulcienteliberabis,omnibus fcré arteríam, multís ₪
autem neruumattendi obferuabís." Arteríarum radix fefe offeretín clatifIima ínferiorís omenti. 4/ifimes.
membranz fede;ubí etíam occurret magnzearteríz in mefenteríum deducen dae orico:deínde ו Ἢ
ἀτγίποβ גרודו 8 fefe offeret neruus,ad magnae Πὰς defcendentisarteríz latera exiliens, fcxtí neruo. figuris ue-
rum cerebríiparís propagínum, quz coftarum radícibus exporríeutur,foboles. cuíusramuli 16 47/0
unà cumarterijs dum uenam nudas, ín confpe&um femper ueniunt.Jam & grandiorís portae puer
trunci &€ pauloanté díctzarteríze & neruiper mefenteríum feriem, & quz inibidiuifionibus 5.
pra'funt elandulas * inuc(tigare tempeftiuum eft. Primum ítag folis manibus ínteftína hínc qPatinut
inde ínuícem díduces,& nunc ín dextrum,nuncín finiftrum latus reuolucs;utcitrafectíonem 4
mefenteríj naturam perfunctoríé cótem plerís.Deindeobtufiori cultellulo maiorem uenae por τῶι fig
tx truncum & dictam nuperarteríam & neruum ínuíce liberabis, & deín utuniuerfum ipío^
rum ductum, € elandulas díuarícatíonibus interíectas intuearís, unguibus unam mcefenterfj
membranamab alía diuelles, Ac hoc peruníuerfum mefenteríum haud uenittentandum, fuf-
feceritenim ín pracfenti à centro ipfius aliquot uaforum fürculos ad tenuía τίς inteftína dedu. '2ofei-K
xiíIe, ac mox ' alteram mefenteríjarteríam ageredi,à magna artería ipfi poft femínalium arte- "M
riarum ortum depromptam, Atque hancprompté inuenícs, fi cum ínteftinis mefenterium in. e oia
dextrum latusreuolucris, uneuibusq, aut obtufiorí cultello mefen terfj membranas,' quà το. 5:0ficrca
lo fub finiftrirenís fede adnafcitur, ínuícé dírímere conaberís. Hic ením ilico eius arteria: rami ei.
uenís commiffi (cc offeret; rurfusarterize radicem cómonftrantes. Quam ubiínuencris, pfius Rey
díuaricationem profequere,ut diícas qui haec cum uena mefenterío fuffulta recto ínteftino ra. "jig. abR
mos exporrígat, Parum modó folicitus;etíamfi uenze huius extrema ín rectum inteftinü inferi. 496?
ad T.
non
o Prorfus
utin s fio.
t fi.ca.7 li.
z RN.
Ὁ Ad Ye
T 6 figure,
aut Hui fi,
x vti facti
cst zo fi. ad
0. 4UE z4. fi.
orcjecui,
mus.
p ufq adL
7
& 20 figura
(oV.
47 fi. Z5
d. 5 Q;.R.
| brin pfi.
€6, 7,8 fi,
gura 0,
e Vth diui
fum eft ab L
8.4.
βίας.
g Quioda-
modo itafa
éurus, ut
20 figuram
parauimus,
aut magis
adbuc ut
22,4HE 25.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V. 555
non íntuearis:id ením paulo poftfietfacilius.Hac fané omenti admíniftratione inteftínorum,
uentrículí;iecoris, lícnis & mefenterij fitus; praeterea quz his omnibus exporrigutur uenarum
& arteriarum & neruorum furculi ftintexamínandi. 10 αἀπηίηίΠταείοηί, qua quaéadhuc
inillis oreanís uídenda fuperfünt, commode intucaris, 31502 montres; nuncmceaccíngam,
* Mainfculz inftar femícirculi obliquatz acuí filum,quo líterarumfafcículi colligatur,traijcien
dum eft; hanc per mefenterium füb're&to inteftino, quàfacroofft incumbit duces,& cíus inte-
(tini &ecibus furfum ad colí amplitudinem protrufis,recto inteftíno uinculum inijcies.abfecto
Íai quod fupereft filo, £eces uinculo proximas ex recto inteftíno furfum denuó com primes,
& interuallo rium digitorum plus minus in terpofito acum rurfus fub recto inteftino fuprapri
usuíinculum traijcíes,fecundó rectum ínteftinum íta ligaturus,ut ínter duo uínculanihil excre
menti fitreliqui. Deinceps nouacula rectum inteftinum inter duo uincula díuides, & fuperío-
rem ipfius partem (en(im à mefenterío obtu(iori nouacula (ne fortaflis neglícentior intefüina
uulneres)refecabís,& dehínc colum,ileum;ieiunum contínuóà mefenterio ad ietuni u (gi prin
cipium liberabis;inteftinis in peluím repofitís. Atq; ín hacfundtione coli inteftini fupra renum
- pingues tunicas connexus (edulo eft anímaduertendus, unà cum uaforum frequentiferíe in.
teítinaimplicante. Vbiueró ad :eiuni ufque príncípíum pertigerís, (4 períndeatque rectum,
duobus uinculis intercipíes, itautelatius uínculum" infertioni meatus ueficulae bilis proximu
fijnonautem clatíüs confcendat. Inteftina ἃ uentrelibera baiulo alícui, quales hic fectioni adhi
bemus;abluendaofferes,ut fi uí(um fueritablutorum iam tunícas & longitudinem examína.
rc queas,Patauij & Bononiz poftquaabluta ÍcholarumQ fcamnís exporrecta effent, aliquan^
do uefice inftar inflari curauimus:ita enim nó folum longitudinem, quz omnibusuix cadem.
e(t(quanquam quatuordecím ulnas feré aequet) uerüm formam acamplitudínem facile didici
mus, l'unicasautem,inteftinisad hunc modum exporrccís,inquirere cft longé facilimum.ap
paretením mefenterij pars ínteftínís proxima, qua cx duabus conftat membranis, una fupe.
riori;altera inferiori. Has fiunguibusab inteftínis dirimes, qui tertíam ínteftínorum cfliciant
tunicam intucberis, ac qua ratione hzec à perítonaco pendeantobferuabis, Quandoquidem
mcefenterij membranas paulo póftà perítonaco enafcí Ípectabis,SCiam qui hz ínteftínis obuol
uantur difces. Hac tunicaab inteftinís diftracta;obtufiori nouacula fectionem fecundüm 10106
ftinilongitudinem duces, (tudiofe pravcauens ποίᾳ uulneres, Huius infuper fectíonis labra
unguibus díuelles, & abfcg negocio fecundá ínteftinorü tunícam ab intíma liberabís;preecipué
fi id tuxtarectum molíarís.in tenuibus enim inteftínis tunicze nó íta facile in confpectü uenit;
INunclícebit inteftina inuertereatque unum eius ínte(tíni quod nos' caecum effe putamus;orí»
ficium examínare. V erüm ínteftinorum tunícaslicebit fjsadhuc ín uentrerclictis interdum di
Ícindere: quanquam illís exemptis, id fierí malím . Interdum priufquam uafa ín caua iecoris fc^
de confpicua, & humiliorí membrana omenti füffulta agerediarís, neceffum erit inteftina ad
cum quem díxi modum auferre:idi tunc potiffimum, quum publíci obibis fcctionem, in qua
díutíus quàm tbi cx ufu effetjinteftina forte afferuarentur. Porro íam uentriculus eft adeundus,
, H d t 0 7 לו השרי . , ,
quem modó quoque cum liene exímere foleo, ncruís ipfius orificio ínfertís diligenter prius exa ^
mínatis.aliàs enim uentrículum rdínquerc confueui, quoufque thoracis omnía effent diffecta;ut ,
commodiüs ipfius orificium neruitp examinari poflent, V erum in przefentia ut ríte illum eximas
docebo : quimautz eulam perfequar, utrelictum debíté adminiftres fübijcam, Vnguibus ita
que quantum fieri licetin homíne;perítonaeum à fepto tranfuerfo ad uentrículi ufque fuperius
orificium auellere conaberís;ut tertie uentrículi tunícoe uideas príncipiir, Quodubí paululum
àuentrículi orificio liberauerís, ftudebís utcunque ctiam diuulfam ad uentrículí fundum dedu-
&re;ut ex tertía uentrículi tunícafuperiorem omentí membrana conftítui orírítg díícas. D'einde
acu fub fuperiori oríficio uentrículi traiecto, uiínculum fedulo nexum ipfi ínfjcícs,paulo fupra
uinculum ftomachumà uentrículo tranfuerfim liberans.INuncuentriculo míniftri manu ὁ uen
tre eleuato,non tamen penítus (neuenas rumpat) exempto , ínferíoris omenti membrans &
mefenteríj ex perítongo oríoínem difces, folís unguibus hancà dorfo fenfim díftrahédo utens,
uinculis ueró plerag íntercipíés. * Primüm fimul omnía qua ín cauo 1660118 occurrunt, portae
fcilicet uenam,arteríam,& bilis meatum, autfi lubet fi neulís feorfum funiculos accómodabís:
pofthacarteríarum radicibus, quae mefenterío & inferiori omenti membranae primüm dige.
runtur,illa (anéartería no omiffa, quz» fub feminalibusarterfjs orta ín ]רת τ fertur, Atque
hís omnibusunum duntaxatuínculum addi (at e(t, quand duo (utín ínteftínis faciendum mo-
nuímus)ínfjcere nihil prohibeat:imo, id& proecipuéad fuperius uentriculiorificit, plurimum
conduxcetit. Inductísíin hunc modum uinculis, porta, δέ reliqua quz interfepta funt,fra ut uin.
culum ín corpore mancat díuídentur, & ocyusíolarum manuum opificio uentrículus cum me
Aa feriterío,
Int
ineo obere c
Jevuazida.
διε πα
Lienis tunica
qui obferuan-
da, fimul cit ib
frus ad ueztvi"
culum ztexi et
Jidbflantia. |
V entriculi ca.
f«citaris et tu
21647107 ג
mtn.
Semi
Teri qui obfey
unde.
Ομ uene et
wrteyue Map
qe fevies, in
peritonei am-
pliudme fw
uanda.
7C.
ἊΝ
eue exanen.
554. ANDREAB VESALII BRVXELDENSIS
fenterío,omento & lieneexuentreexempta menfe imponentur. ac ftatím cum omenti portío^
neextracto líene, " omentí pars leni obnata unguibusab illo e(tdifcerpenda;ut expendas qui
lienístunicaab omento ínítíum ducat. C)uod uero attetífIimé fummag diligentía infpiciendum
fit, num meatus aliquís à lienein uentriculi orificium pertíngat, quae valorum hichabeatur
ferícs,etíam fi taceam,neminemambigere reor, Czeterum ut líenis fubftantia obferues, aliquot
' feciones ipfi induces,& illo ínter duosafTeres compreffo,ipfius fubftantia ab illi infertís uafis
aliquot locís Ácparabis, hae rationeuafa aliquotfola € líenis carne enudata fpectabis. V en-
trículum ueró lauandum, deíndeueficz inftar ínlandum dabis,ut ipfius capacitatem, quae ₪
πὸ εἰ quàm maxima, רו 101580 tunicas ipfius, ut in inteftinísfaciendum przecepímus, " exa-
míncs,poftmodumd inuertas;ac bilís meatus " infertionem ín íinteftinu quod adhuc uentricu-
loappendet,uídeas, Porró ubi hec omnia exemerís, fi quis fanguis alibí effluxerit, & que in
uentrc adhuc reliqua funt oblíterauerit, Ípongía aquacopíofiorí,nonautemaceto imbuta, ₪
melatque iterum eluendus eft. nam fi lino abiterferis, plus tíngendo oberis, Solentením ple-
runque exigui uaforü ductus, multa adipe & membranulis obfi tí,difficulteradmodum in ho-
mínereperírí;idày magis fi fanguíneobliterentur. Eluto itaquefanguine, ac obiter ijs quee ad.
huc ín uentre reliqua funt abíg fectione infpectis, & iecorenulla ex parteuulnerato, fed uenze
cauz gratia ín corporcafferuato;primüm membranulas, quz uelut uenze cauze fecundá confti
tuunttunícam,ad facrum ufqueos auellere conaberís, diligeter praecauens ne? dextrá emina- ?
lemartería, qua: caue corpus tranfcendit,(imul cum membranisadimas. Eftenim haec tenuis
S membrane modo albicans,multa&g pinguedíneín homineobducia, Quapropter cóomodé
admodum Rcerís, fi priufquam alíquid corum quae ín uentre adhuc reliqua funt aeeredíaris,
ῳ arterías femínales inquíras, ac deíndene Izedátur ín reliquaru partu admíniftratione caueas.
Vtueró id praeítes accuratius,animum adhibcebis? dextrae feminali uenze, quà ex caua oritur:
deinde &arteríe exortuí,quz inferiorem mefenteríj (edem adít.Inter haec duo organa partím
alcendens,partím defcendens, 11156015 obtufo cultello camam uenam ex finiftro ipfius latere ab
artería magna dírímere,membranofis fibris,quorum interuentu bzecuafacommíttuntur,difTe
&is, Inhocopere duarum femínalium arteríarum radices ín cofpectum uenient, ez quó illae
porrígantur commonftrabunt, (i modó ab exortu cas arterías ex membranulís quibus inuol
uuntur ad femínales uenas ufque quibus tandem commiíttuntur fedulo,nulla&p in trahendo ui
facta liberauerís. Haec ubiprzeftiteris,uenatp caua & magnaarteriaut commodius ín confpe-
cum uenüant, membr anulis fuerint detecte, ramos quos in ipfo per uentrem ductu emittunt
examínabís, jac pri imüm" uenas renum pinguibus membranis implexas,& deinde magnearte-
ricac cauz ' propagines renibus ferofum fa nguínem deferentes, Horum orígine citraomnem
΄ fe&ionis operam infpecta,uenze cauz propagine dextro rení propríam fuís membranulis dete
ges,X deinderenís quoque pínguem mem branam unguibuslacerans,quo pacto illi" inuolut
tur diligenter examinabís, D'enudato rene? urínaríus meatus quaex rene prodit;cultello eftin-
quirendus:deinde&arteríg magnae propago dextrum renem accedens, quo fimul integer ren
uena & artería GCurínarij meatus principium confpíciantur. Licebitmodó auttotam r nis na
turam examínare, aut quoufquealia quaedam difTecueris,renem relínquere." Vteung uero íd
modo poftea'ue fecerís, uenae cauze,arteríze(g magnze propagines uínculís iuxta renís cauum
intercipi debent, & deinde nouacula acutior ifectio reca fecundüm renis longítudine in ipfius. 7.
gibbo uerfus cauum eft ducenda,rendy íta bipartítus aperíendus, fanguístpfi iquís fir. fpongía μὰ
madeüte eluendus uenit. Ita ením ilico renís (inuum natura, deínde & urínarij meatus princi
píum íntuebütur, nifi cadauer nactus fuerís obefius.foletením pínguetudo ín fecundo huma
nirenis finu collecta, impedimento efe, cur mínus finuum natura penitus Íecantí occurrat.
Quapropter operzprecium fuerit, canis renem diligenter príus examinare, & exillo deín hi^
manum cognofcere. Díuifo igitur fecundum g pibbum feu exteríus latusrene, prímüm digíto
finus fecundiin quem. urína colatur latera ínquires, Scforaminis quod in medío ipfius, ΓΝ
primi finus mernbranci renum corporis externo latereapparet, ftylum immittes;qui ín urina^
rium meatu uerfus ueficá facile protrudetur. D'einde ubi membraneí huíus corporís prímií'ue
renísfinus anteriorum ramorum cum pofteríoribus ramiscoítum qui nonprocul abexterno
renís perficitur latere;obferuaueris, utillorumramorum ductus,& primi (inusreliquum cor^
pus& fecundifinus formam naturamq adinueniías, ea fectíone díuifum & adapertum renem.
uicifTim claudes & recludes, quo mutuus nuper díctorum ramorum coitus manife(tius appa-
reat:dein ftylum fecundo finuiindes, &ubi ipfius formam expenderis,ab anterioribus primi
finusramis eamrenís przeícindes fub(tantíam,quae pofteríor illarum fediobnafcítur:à 0006.
rioribusautemramís eam adímes,quz illarumanteríorí (edi contínuatur,ut modo ín tegerap
pareat
d2ofi.e.
f Facturas
τά τη quo
20 f:gu. bic
₪ 22 μαγί4-
re cernis.
8 ::fig y.
bzofüiccr
Lin uw. aut
Per ee:
fa.
12: fi. o,e.
has fi.iux
taincélitur
x
1
muti uidc-
rc oft itu
zofig.
]גגח di-
[cernes δ
ab« 6 ad
κ-
o Hic fectio
nam ἀρία,
bis uti 35 fi
gura uide-
xe c[L.Pri-
mum ad A
€7 B, dein
HiLctc.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Ne 555
pareat primus finus, cuí modo ftylos, quo íllum adhucexactius cognofcas, indere poffís,&c
admirari quàmridiculaab Anatomes profefforibus de renum officio lucrínt hactenus prodi»
ta. Cacterüm tuníca praeter pinguem membranam renem ínueftíens, facilé tibi occurret, fi fc.
&ionís ínrenís eibbo ductzlabris animum adhibueris, folet enim ca tunicaibidem tunc non
nihil à renís fubftantia abfcedere, & deín promptéad renís ufquecauum unguibus díuelliac
qualiter haecé renís uenze & arteríae membranis pronafcatur,confpici. Hcecubi ín dextro rene
intuítus fuerís,(iniftrum quoquefua pingui membranaliberabis, & uenae cauze & arteríze ταν
mum uerfus ipfius canum excurrentem inuefticabís, animum priufquamaliquid 61001138: fi.
níftrze feminali uenze adhibens, quam ex medio uenze ductu enafci citra fectionem utcunque
conípicies, V t ueró ríte intuearís,num à renis finiftri quoqueartería;feminale uas orí cinemdu
cat,obtufo admodum cultello(nifi forté (ecandí perítior fuerís)membranulas à renís uena de-
trahes, & accuratéaliquoufcq uenze femínalis principium quoque à membranulis liberabís:
deín uenamrenís ab artería nonnihil deorfum teflectes,n א6 6 רוט ipfius ducturamus quifini-
frc (emínaliuenze exporrigitur, princi piumobtincat,inquires. V bi ueró huncnon ínueneris,
finiftro rene parirationeatque dextro (ἢ modo illum fecuiffe non fuffecerít) aegreíTo,femina.
lium uaforum conftructionem examinato." Arteríarum & " finiflrze uenae originem íam príus
indagaftí;ac " dextrze ctíam uenze princípium cítra fectíonem à caua orírí confpícitur. ΜΙ οί,
tur ortum dídicerís, & uenasadarterías ufque fenfim exmembranis ipfasliberans deduxeris;
fi mafculiobtigerit corpus, penis cutem & fcortum teftibus adimes. Prímüm itaqueà pubís
οἵ recta (cctione per penem in cute duces, & deínde cíusfectionis Rbríshamulo autungui.
buseleuatís, cutem cum carnofa membrana à pene "auferes, adamuffim confiderans ín cutis
extremo ipfius cum carnofa membrana coalítum, & carnofae membranz fub lande à penís
corporibus abícefIum. ad haec, perpendes ipfius ad glandís radicem ligamentum, deindc &
ucnas cutem eamadcuntes, poftremó nullam pínguedíné adipenrue inter cutem & carnofam
membranam, ut nequeín palpebrís híc כ ac proinde leui occafione, ut illas hyatideaut
inflatione penís cutem ínfcftari. Pene detecto, & deductis cruribus ἃ pubis offe interínguína
& ini(trum teftem fectio ad podicem ufque ducenda eft, & deínde cum penis cutefcortum à
teltibus& interfemínio liberandi, fe&tionibus fem per ueríus dextrum latus deduciís.Quum
ucró teftes cute carnofatg mebrana nudas;neteftes 110 loco moucas inuertas'ue;accurate obfer
uandumeft, Quum prímüm ením cute nudati funt;ipforü fitum, & cuínam potiffimüm partí
uafa femínalía illis applantetur, indagarcoportet, ut INaturz difcas prouídentíam, qua teftes
ita collocauít, ut iplius uafa fint tutiflima, 1118500 ipfi teftes uclut propugnacula przponantur,
"am dextrü teftem cum ipfius uafis & tunicis à finiftro dicítisaut cultello dírimes, & iunctis
cadauerís cruribus dextrum teftem femorí impones,ac mox cultello * uenam & arteríam femi-
nales dextrilaterís, uicinís membranulís'ad perítonaeum ufque quà illae procídut,deteges,híc
primümínínteriori fedeperitonací, poftmodum ín exteríorí qualíter" tranfeant folis manibus
confiderans. Deín ftylum foramini quà egrediuntur uíad teftis ufqueinfimam fedem protru
des,& peritonzeum ufque ad foramen qua uafa tranfimittit diuides,Infüper fecundüm fiylilon
gítudínem cultello foramini quoque índito, ad humilimam ufque teftís fedem prímam ipfius
peculíarem tunicam fecabís, & repofito cultello, díftenta& tuníca huíus à perítonzeo ortum,
δὲ ualidumad humilimam teftis partem" adnexum,practerea & teftís' mufculum examínab is
huíus nanque natura, ductus & forma in confpectum ueníuntunà cum eracilibus ramulis ἃ
uena & artcría ín hanc tunícam numerofa ferie" excurrentibus.Hac tuníca relicta,teftem & ua
fa nuncrurfus híncínde diligentius fübleuans, reuoluenstg uenam, arteríamqsab ípfis conter-
míno femen defcrente uafead teftis ufque latiora" difcernes. V't uerb uenze arterízq infertío-
nem adamuffim difcas, uas femen deferens à proxima teftís corpori tunica eft? liberandum,
non quidem uniuerfum,(edad eam u(que partem quae uenc arteriae finibus eft proxíma. Lí
berabitur ueró uas ipfum facile, donec Ícctiones ínter teftem & uas illudad fuum ufque
principium acutiori nouacula duxerís, Hac fiquidem admíniftratione vafis illiusanfra&tus, 8c
ad teítís connexir, ortum manifefté anímaduertes. V'erü nulla ipfius cauitas,neg; quo pacto
illud à tefte femen affumat,ín confpicuo erít. Hoc ením nihil,nifi porofum quíd quà teftíadna
Ícitur rceret, nullo meatu manífefto ex tefteín ipfum pertínéte. Semen defereti uafeab intímo
teftis inuolucro ad eum modum liberato, uencac arterízanfractuum ramuli proximae teftís
corporítunícc oblatí melíus cofpiciuntur, Vt uero prorfus ín confpectum uenfatfanguinem
exanfractibusad teftem com prímes, & deinde anfractibus uínculo ne fanguís refluat ínterce-
ptís,teftem fecundüm ipfius longitudinem díuídere conuenít,deínde qui extuníca teftí proxi-
ma,& exanfractuum fine ramíad teftís fubftantíam excurrant, qualiter ἐς ἢ ea tuníca com^
Aa 2 míttatur,
V aforum fi,
1/1/77 zeflera
Betentium or^
tus exanien.
"Tefal et pe
7:15 4 fuis iuo
lucris dete-
cfio.
"T'effium ₪
1 exam.
Exteyioriste
Jis tunicee a^
bertio uafo-
TUI fertina»
lium detecTHo,
F'afovit femi,
nali εἰγοά tp
lem 6
«deo teftis ε-
Xxamen,
556 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
mittatur, quae teftis (it fubftantia, obferuare. Atque hoc primüm ín uno quidem tefte;dein
inaltero funtexaminanda, Quippe uíx príma fronteha:c omnibus truntobuía,quum hadle
nus nemo hzc aflecutus fuerit. Vnde etíam cadem adminiftratione perpetuo non cft utendi,
fed quum commemoratam ín dextro tefte tentauerís, integrum tibicrit (iniftrum tuo arbítra
tuagoredi.Examinatís ad hunc modü teflibus,ipforumdanihil reíc&o,penís mufculi & ipfius
corpora, deinde ucfica & urínarij meatus, & reliquus femen deferentíu uaforum ductus, infer
ללוכ tío(p cum adenofo affiftente, & omníum uenis, arteríjs, & neruis fecanda ueniunt. Didu&is
lorum examé. icacg cadauerís cruribus , & cute utimonuimusab interfemínco adempta, prímüm" duos mw 5866 |
Ículosab orbiculari mufculo recti inteftiniin penís radicem, & potíffimüm ín meatum urínze ἜΡΩΣ 3 |
0% Íeminiis communem pertínentes aggrediíeris. dein" alios duos,quí ab humiliorí pubísoffium ἐς
- fede oricínéem ducentes perfís corporibus ínferuntur;adimes, ac ilico penis corporum "orígí 4.18. |
o nem examinabís,acuto cultello dextrum corpus ab offe unde pronafcitur, quàm poteris proxi 49 0 |
τ me diuidens. Deinceps ueró ín penem excurrentibus uenís,arterijs & neruis perfunctoriéhic ον 77
2/0717 bu. 3 Hb opt , à / - rfig.cap.
zizentiu ccs perpenfis,offa pubis inuicem funt 'fetungenda.quod fiet ocyus, fi ueficee corpus à perítonzeí 4960
, parte pubís os fuccingente, cultello diremerís,& deinde cultro quàmmínímé craffo pubis of- pe m
$ Vtt 4
M x T / AS : ^ certis בב ft.
Gio non zeque eftaccómoda. IVlox uno cadauerís crure ín menfa relicto,& alio ab illa propen. + ultinaris
dente,íta cadauer ín menfa reclinabis,ut ipfius os facrum menfe lateri íncumbar,& vi diductis fiia s.
cruribus,ad tríum quatuor'uedígitorülatitudinem pubís offa nuícem feiungas. parum ením
apte fcerís,(i pubísofTium portione exemerís,quód id & fiatíncommode, & praeter alía mul,
tosita uítíaueris mufculos, neque ullus poftmodum oflium ufus ad fceletí praeparatíonem fu
turus fit, Quapropter pubis offium cartilaginediffecta, & dein ipfis offibus αἱ diremptis;pri,
κε müm renibus " urinarij meatus à fuis membranis quibus obuoluunturfuntliberandí;atque us fied
aducficz ufque corpus perducendi:deinde? uafa femen defcrétía quàad pubísoffadeorfum «i = ^
1 in peritoneiamplitudinem reflectuntur, parí modo ad elandofum affiftentem ufque ex pin. mes
guíoribus quibus integuntur membranis 06 ἀγάτις ἔπι ςο opercfodalís manu ucficam ὦ
modo in dextrum, modó in finiftrü comprimere eftneceffum, id4 maximé quum uenze canze
Give ch ad & magnocarteríae "ferícm hacín fcdeinquíres, Hacc nanque íam uenit. expendenda;ac prímüm Us -
קל את Fami quos uena & arteria lumborum uertebrís & Ípinze,abdomínisq mufculis & perítongeo δ oe
dilributioni exporrigunt,quí omncs funt repertu faciles, fi uenam & arteríam nunc ín hocnuncín illud la. ultima li.z.
fi5of [«c?. tas validiusreHectas, " neruos qui fub illis feruntur obtulo cultello quoque inquiras, ac de- τ μ πον
mum ad ipforum quibus inferuntur organa deducas:illos díco;qui teftibus & ucficee fundo gen e
exporrieuntur, Porró rami uenc ac arteríze poft ipfarum fuper os facrum bipartítionem ex. ^ ^
currentes, ín cofpectum uentent, fi radicibus femper animum adhibuerís,& cultello retufiori,
ncramort aliquem uities, ipforum fequarís proceffum ductum : & id co leuiori pracftíterís
ncgocío,quo noftras uaforum delineationes diligentius operi accommodauerís, V crüm ubí
hcc diligenter crís intuítus, (iniftrum penis corpus à pubísoffe etíam dirímito, & quàm po-
terís commodifIimé ueficam,ip(iusig ceruícem à το inteftiniterimíno, cuí fortíum ibrarum
interuentu haeret, díuídíto, abícctis interim uenís Garteríjs in ucficà penemq excurrrentibus:
quas fi prís uíaculísforté interciperes.parum profecto fectioniobefTes. Veficam modó fimul
cum pene exemptam,alterí crurí aut afierculo impones,X denuo femínalís uenze acarteríae du
cum uerfus teftem, GCà tefte dein femen defcrentis uafis ad glandulofum afliftentem progrefz
ες, fumobferuabís, quo denuó exadtíus femínalíum uaforumharmoníam expendas. Poft hec
7 Ícul fi i profectum examínabís, &oblonoiori ftylo penís olandí ad ueficae 4» fi
Wieiudice,p mnufculum ucficae meatui praefectum examínabís, 8 orí flylo penis c i
fi&squeuffice ufque fundum impofito, ueficee meatum à glandead ipfius ufque fundum cultello fecundum
" t 2794 23 , , "שי " .
00 (tylum porrecto. díuídes, ut fimul ueficae 631/10 ipfius tunícá, & urínam deferentíum
cS exanen. .
Tum ovt
71
p
"" fium ' cartilaginem recta fcctione penítus 110110718, INouacula enim quum craffior fit, ill offi
da.
b vti fiti
j , 7 : EL : , eft in dex«
qmeatuum infertíonem, & femini uriniecp communem mcatunm peni exporrectum intuearis, tra figura
Alicubi igitur urínarium meatum exrenibus in ueficam pertínentem forato;ftylumipad uef, 5:8.
cz fundum ufque índíto,ut" membranulas meatus illiu$ori in ucficze fundo connatas [pectcs, * njigr.
quanquam etíam integrum fit,ex ueficze fundo (tylum ipfius meatibus indere. Corpus uero
glandofum femen deferentium taforum fufcipiens implantatíonem,ut lubet poterís difcin de.
Penis covbo- ye,& quonam pacto 63 ueficee meatui immíttantur perquirerc. Poftremó uefice ceruícem ἃ
?"- duobuspenis corporibus ad glandem ufque cultello fecernes, ac deinde duo corpora quoad
poterísinuicem dirimes,quami habeantformam,quaG naturà ad glandem fint praedíta con
fpícies. Vt ueró adamulTim ipforum 011635 fubftantiam, peni nunctranfüer(as, nunc longas, d8fg.«b,
מב «αἱ ixtefli vectas ue fectiones induces. Reiectamodo cum fuís appédicibus 101163, tres recti ínteftinimu τ E 1
amifeulori. (culos &* uenas examinabis,qusà portze uena huc deducutur, & qua caug hacín partefunt ;,. 55
3€.
foboles,
0
i
|
|
|
!
DE HVMANI CORPORIS FÁBRICA LIBER Vj 57
foboles. Vbi íd quoque pracftiterís redi inteftini inem ex corpore exfectum abijcíes, Deinde
2: / H IC h ]
E * cauam uenam qua prímüm füb íecore confpicitur, & 'magnamarteríam' quàfcptum tranfit,
z2Ji2u.D.
Bio. deinde ipfarum precipuosramos crusadeuntes uínculo duplici intercipícs, ut fimul cumre
tab. nibus fi adhuc eos ín corpore relíquerís, uenas omnes, arteríasQq cx uentre aufcrre liceat, ita
ením perítonzí difces ortum, & muftulos & neruos quoque crus petentes, fi fortaffis illos
poftmodum aggredi ftatueris,incorruptioreslong? habiturus erís.Iecur autem, ut & antca dí
xi, tantilper illzefumi feruandum eft, quoufg cor refpirationísq; organaadminitraueris. Atgg
hec quidem oreanorumnutrítionis,gencrationísq ín uiro eftadminiftrandiratio, ín muliere
vifum. verb erit huiufmodi, Primüm mamillarum uífurus naturam," ín cute ab ipfo iugulo deorfum
ef inzs fig. הר A / ; "m ו SED
(utín uiris) ad umbilicum ducenda eft (e&ío: deinde à iugulo fecundüm clauículà alía ad fum
mum ufque humerum, cutísqià mamillis non aliter ac fi ín alía corporis fede, ca ab adipe diui.
deres,uenit liberanda,Vlamillis cute detectís,& uenarum 'ramis quíàuenís ín brachiu excur
AM rentibus illís porrigütur,perpenfis,dextram mamiíllam à" mulculo brachíü pectoríadducen^
tab.a, t€ auferto,uenarum arteríarumg examínans propagínes, ab illis quae mufículis thoracííncum
bentibus deríuantur, in mamillam affurgentes, V bi mamillarum corpusà thoracefuerit libe,
rum,& adeps undiquaque ftudiofiffime ademptus, & uarijs per mamillarum corpus ductis
Ícctionibus ipfarum fubftantiam condifcere licebit. Quanquam haec quoqueinuiro ínquirí
poterunt.is nanquefi colore fufco & habitu fit obefiori,candem quoque oftendet (ubftancia.
" den Deínde& " uenze quog & arteríoe fub rectis latítantes mufculís,parí modo ín ambobus,ctíam
015i 4c, fi magís in mulíereexpendentur;rcliquad admíniftratio ad uaforu ufque femínalium " ortum
heh. comunis mulierí quog cenfenda eft. Simulatg igitur mulíerís feminaliit uaforum orícinem
prs fiL didiceris,folis manibus adinueniendus eft" uterus &? ucfica,infuper te(tes & mufculi & uenze
p quoque cumarterijs uteri fundo & ceruíci exporrectze;príufquam fcilicet aliquid diuidas. De
quemadmo inde diductis cruribusà pubís offcutrinquefecundum pudendícollículos fcctio in cute ad po
p" m dícem ufque ducenda eft, ut deínceps inguína aliquoult opporruné cute denudentur:& ca
E Diei quz ín medio Ícctionibus intercipitur, uerfus pudendum quoque à pubis offibus feparetur, s, tius
inácibis uuluzeg adhuc appenfa maneat. Pubis ueró oflium cartilaginem, ut ín uírís faciendum prcece- [ono ccn.
peierc e וכ díuídes;acillis ínuíce quàm poterís maxímé ui díremptís,mox cultello *uenam acarteríam
AR sh feminales dextrilaterís ad te(tem ufqueex pínguí cuf obducuntur membrana nudabís, obfcr.
gw uansne ' ramosabillis priufquam anfractus fuos conftituant, in clatiorem fundi uteri (edem.
15/34. exporrectosuulneres. Poftquam ueró ad teftem " anfractus deduxeris, perinde ac ín ui
tfo; ruminfertionem & 8 dcfcrentís uafis proceffum, ipfiust in uterum ínfertionem,8
23. (tantíam formam examínato, uas illud ex pínguí cui ínhzrct " membrana lib
סי ₪" fpertilionumalis imagini multum accedit. Poftquam hzc in altero quoque
gems rís,animum adhibebís * uenísacarteríjs inferiorem uteri fundí fedem, & c
^ar. adeuntibus, qua ín grauídis animalibus accuratiffime,ut 0 illi quià
x ssfi- |^ porriguntur,utQ ctiam omnía uteríreliqua ín confpectum ueníunt,
KC ü 5 pra modum uenz טפיוה turgent," Vrínatij meatus à renibus ín uefi« "
A» r,E. τοῦ ἃς in uiris ad ueficam ufque ἃ fuis membranulís funt emundandi, & deinceps uterus cum. nezuux.
x: fig.» uefica ex corporeeximendus,di(Tectís ín ipfum & ueficam procedentibus uenarü arteríarum
ibn & neruorum ramís,SC membranulis uterum uafaq illa continentibus, & fibris πος quorum
eec. Interuentu uteri colli inteftíno recto ualidecontinuátur unàamputatis, Exempti íam uteri for
c Vtinz6 mam contemplaturus;ipfius ceruícem ' ínuolues, quo unà ueficee ceruicis ín illum pertínentis
> foramen, & uterifundi orificium cítra alíam fedtíonern uídeas, & modo opportuneueficam &
ipfius ceruice mufeulumq; urínze meatui profecti lona fectione díuidas, ucficeamplitudine
δέ urínarioru meatuum ínfertionem, íp(iusg ceruicis cum uterí ceruíce Coalitum ín Ípecturus.
Infuperuteri quoque ceruícícodem modo ad illius u(queoslongam fectionem ínferes;acacu^
4vtin»7 tiorinouacula uníueríum uterum fecundüm lateraab ipfiusorificío ad cornua ufque" diuides,
"יש ira enim illius (inum, fübftantíam,formam( exactifTime cotemplaberís. Porró fi interdum gra. Feusipfuy
uidzemulierís cadauer nactus, & uteri duntaxatcum fetu, ipfiusqp inuolucrís íntuerí,anímus $^ 8 ΤῈΣ
fuerítilíco à mucronata pectorís offís cartilaeíne,ad pubis ufqueos acutiorinouaculafectio, "^7.
nem molíerís, quz perítonzum quoque penetret: deíndealiam utrínqueab umbilíco ad ilía
molieris, Hac nanqueratíoneilíco fe uterus fpectandum offeret:& fi ín alterum latus illum de^
truferís,uenze & arteríze ipfi infertze füpra modum apparebunt turgídae,adeó ut ípfarum neg
crics neque ortus cítraalíam admíniftrationem latére poffint. His ítacj uenis & arteríjs unà
cum ucna X artería fub recto mufculo confcendentibus,dilieeter obferuatís,leuem feciionem
nouacula fccundüm uterilongitudinem" tentabís,cauens nealtíüs quàm uteri cft crafliríes ρον
νι 3 netres,
Qurufiiodi d
dart partit
Vis fi. 5, 5s
EXAM,
Jévuandus..
im p tes,fimilL
558 AND. VESÁLII DE HV: CORP, ,אהת LIBER Vi
netres.poft hancalías duas, utrínque nímítum unam duces, cum illa rectos angulos facturas;
Scétionumlabraunguibus apprehenfa inuícé modícé dirimes,& uteri tunícam folís manibus
3 (ccundína fenfim diuellesjuenarum arteríarumqpora ex utero ín fecundínam pertinentiarum
pens,quodin partuí proximis fecerís facilius. Exemptum ab utero unà cum fuís ínuolucrís fce. f Vtz 8 |
tum ín peluím aqua plenam repones,atrum & uíridem quodammodo liquorem abluens,qui figure so»
ex cffractís uaforum orís promanat,fecundínz(p obducitur.|Mlodó aute diligenter fecundinze
fubítantíam,& quaecunque in 1113 fpectanda funt unguibus aut cultello examínabis, id impri»
mis anímaduertes,num ipfa membrana quepíá fit uníuerfo fcetui obducia : an tantüm ín(tar
latiorís cinguli it,lienis fubftantía efformati, Atque híc etíam feduló expendes;qualíter fecun»
dinze fubftátía externze fuperficiei eius inuolucri pertínaciter obnafcatur, quod farmicinísima
gínicomparamus,fecundum(p feu medium ínuolucrum nuncupamus. Vbí τὰς fecundinae
naturam adamuflim examinauerís,fcetum hunc índe attolles, fecundi 11105 íínuolucrí naturam
confideraturus.quam fimulatg exteriüs infpexerís,atque qui totum fcetum ambiat didícerís,
cultello 16 3116001 pertundes,& foetus urínam profluere fines,ipfumq inuolucrum à foetu * in^. gVtitst« — |
uertcs, atqueab umbilicí uafis dependere tantífper fines, donec intími quoque fcetus ínuolu, P2"
cri füdorem continentis harmoníam didícerís.Hocitag pertufum & fudoreeuacuatum à fce
tu" amouebís, & ab umbilico etíam propendere fines,uala umbilicí inuicem difiungens,mea, bqWédme |
tum illum przccípué reperturus, cuíus beneficio foetus urina in fecundum ipfius inuolucrum 0
perfertur.Inuenies atit huncprompté,(i cultello uenas & arterías qua umbilico proximc funt,
V'nblici u- diuiferis.ac meatum ín ipforum medio repofitum índagaueris, AbícifTis his umbilici ua(is unà
Jor exa? cam fcetus inuolucrís, & [στα ín menfam extenfo,à dauículís per coftarum cartilagínesad pu
bis uíqueos fetionem ín finiftro magis latere cultro aut nouacula molíerís,qua in thorace ὃς
perítonceí ufque cauitatem pertingit : deindeab umbilico uenam ín íccur & arterías;ad fuos 20 E |
quibus inferuntur ramos, € meatum urínam 660060010 ad ueficae fundum,paruo admodum τας |
negocio deduccs,omnemi foetus admini(trationem abfolucs. 1111 ctíam uifum effet íínquire,
renum ín fctu peculíarísalíquís proceffus"à uena caua ad uenalem arteríam,& 'ab arteríama. ^ cfe |
cctalil- onain uenam arteríalem pertíneat. Acctabulaueró ín oueaut capra funt inueftiganda, utero efie
7 weunqueuifum fuerit diuilo.abundéctenim fuerit uteri comparcrecauítatem,quaeinnO praes 180 O iml — |
gnantibus uaccís oppletur tuberculísab illis non diffimilibus, ex quibus paulo poft fanouis 87665 — |
ὃ (ede profluxurus eft : autfi prímo conceptionís tempore efufmodi diuídatur uterus, tuncís i
finibus confpicitur decoratus, quí primüm à ucteribus diffe&tionis profefforibusacetabuli no
men funtemerítí, το íta pracfenti Capíte partium quínto hoc libro traditart admini(lrandi
ΤΠ} rationem abíoluimus : ἰταίμ corpus fectionis ferie reliquimus, utad reli-
i, ἡ quarum partit quas fimul ín illaadminiftratione non recenfui,
/ M demonftrationem neutíquam futura fit ínutile, |
1}}}} | LIBRI QVINTI FINIS,
/ WI | ΑΝ
JaNeR-EESVOE SAGIT
BRVXELLENSIS, DE HVMANI CORPO-
RIS PABRICA LIBER SEXTYS, CORDI IPSI j vH
famulantibus organís dedícatus, acmox ín fronte figuras fibiproptías offerens,
Mec 5 : E 21
quo mínus & hic quoq ezdem figura uarijs Capitibus
paísim preefigantur,
ΡΕΙΜΑ ..8.5 X TISD ÍBRTI
ץע
PRIMAE FIGVRAE EÉIVSDENMQVE אתגאס
terri Index,
DRO£KESENS figura tantam bominis ín dorfo cubantis partem ex fíniffro latere con
anonfIeat 9 quantam offendende thoracts fedi |fufficere arbitrati fumus.« Ab anteriori itag; tho
vacís v fede et lateribusac dein ab aliqua colli regione cutei feclionis ferie ademimus,«c dein mu
culis qui coffis obducuntur vefedlis, coffarum 0 73 a füis cartilaginibus una cum pectoris offe It
berauimus,c9 coflarum offibusCuiinter "fecandum fit) effractis, coflarum cartilagines furfum
uerfus dextrum latus attraximus,ut thoyacts amplitudo bancás inter[eptentes membrane,ct pul
moyreliquads ín confpeclum uenirent , que modo in characlerum Indice fpntficabuntur.
275 Siniflri lateris cofLari indicatur cartilagines una cii pecloris offe, dextro[um Jurfumás tracle,
2-7 Intercoflales mufcultinterualla cartilaginum occupantes.
^7 Coflarumá cartilaginibus feiunclarum offa.
D.D Iutercoffales mufculi interualla offíum adimplentes,
Clauicula bic nuda כ atque in fua fede adbuc afferuata cernitur.
JL enarum;arteriarum, neruorum; in axillamperreptattium fertes.
Exterior itgularis ucna bic mox auulfa cute fecantibus occurrens.
HH 6 ἡμέ γα thoracis amplitudineminterdiuidens membranas fuperfücie £pfíus vféniflra bic confbicua.
quam etiam LL, ΔΙ, IN cg O indicant.
c. Geptum tyanfuerfum ca füperficte bíc apparens qua finisLram cauitatis thoracis fedem refpicit.
8 Gedes ubi interdiuidentium thoracem membranarum μετα Ἴ 7.) conna[citur.
ς 4 Haec
560 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
L Fiec protuberans fedes;cordis gyatía bic in finiftrum adeo prominct.id namq; und cum ipftus tu
uolucro inter membranas tboracem diuidentes compreben[um,in Lfiniferum longe magis quam in
dextrum porrigitur.atque buius potifeámum tuberís occaffote precntem figuram ex fitifIro po
tius, quam dextro latere exprofsimus.
JM. Tena fíniftro peclorís oféis lateri exporredLa, cy > אצ קוו thoracem interdiuidenti nembrane
uarios [urculos offeretis.
IN. cAfrtería finiflro pectoris offís lateri exporrecla co » fimiliter ac uen IM infignita vamulos "[
niffre thoracem £nter[epicn ti membrane exbibens.
O,O .Ramuli duena ac artería deducti, que fecundum pectoris ofís v finiffvum latus aiugulo ad abdo
mán£s regíonem pertingunt.
Ῥ,Ῥ INeruus feptitranfuerft finifer bic confbicue tboracem inter[cpicntis tecmbrane fuperficici im
pro ΟΥ̓] adnatus.
ב ena in bominibus potiffimum d iugulo und cum feptitranfuerft neruo deorum excurrens,co*
membrane tboracem inter[epienti ramulos deríuans.
RQS,T, V. Pulnosis pars v finifEram thoracis cauítaté occupans.ac Reg: S buius partis fede I 110160
quee coftis. feu ip[as J[uccingenti mébrane proxitta eL gibba ue cernitur. uero 9» V. cius par
tis fedem indicant,que priu[quam collaberetur exteriori fuperficici membrane tboyacem inter
diuidentis committebatur. Iur [us 1% יפש 1 partis buius pulmonis [uperiorem infinuan tfibram,
feulobum.S autem co I inferiorem.
זוי ות DUI ל א כ ית ΝΣ 0 6
4 20
SECVN-
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER. VEL 561
SECVNDAE FFEG V R AE, EIVSDEMQVE CHZ
racterum Index,
2 RAESENS figurayquam ereckam ,n& autem bumi profBIratam fenximus primam ₪
cionis ferie : fubfequitur. etenim anteriori tboyacis fede eo» lateribus cute c'mufculis qui illis ad
naJ/cebantur,denudatis, ac coffarit cartilaginibus ab offibus libeyatis, 1 b [ids offibus extrorfum
cff ráclis tandem pectoris os und cum ipfi coarclatis cartilaoinibus ab utrifos thoracem intere
pittibus m&byanis liberautmus furfum; deduximus ut illius interíor fuperficies obuia effet,ct m&
| branarum thboracéigterdiuidentiti tatura accuratits adbuc quam in príma figura exprimeret.
4 74,4 "Pedlorisoffís und cum coffarum tpfi commiffrs cartilaginibus Interior [eu thoracis cauttaten
| Jpectans fuperficies.
| B,C Dueindicantur uene d fugulo peclorís os petetites,ac prater frequentes quas diffundunt vami
| 7 fedem 000
|! D,E Duearter&e uenas nuper cominemoratas ad umbilici Uff regiottei concomitantes nullibi fame
| utucie ad cutem [ubeuntes,
1 Glandule fub elatifétma pectoris oftis fede in iugulo repofíte, ac uaforum fecure diflributiont
d INatura prefedle,
| G,G Dextre thoraceminterdiuidettium membranarum pars, que dextro pectoris offís lateri ad^
nafcebatur.
EHI Dicle modo membrane dextra, feu pulmonem fBeclans J'uperficies.
LI Siniffre thoracis cauitatem inte rfepientium membranarum pars,que finit ro pectoris 0/60 la»
teri ante feclionem connata fücxat.
K Dite modo membrane finifera feu pulmonem refpictens füperficies,
| 1/2 15 dnteruallum indicatur inter duas thoracem inter/epientes membranas inibi confbicuutm ubi bu»
mano pecforís ofi continuantur,
M, M 6 protuberans TeQío cordís Indicat fitum. cor etimutna cum fpfius inuolucro immotum fter
membranas tboracemfepientes collocatur.
INLO, ΤΣ ΘΝ Pulinonis gibbum [edesíe coslis contermina indícatur.tieutra namque ex parte pulmo
nis partes in lateya vefleximus . L^ erum IN. יפ O duas vfibras dextre partis pulmonis indicant,
AN quidem elatiorem,O uero Bumiliorem.atds ita ctiani in finiffro latere P c3: Q.
LR, R. Septitranfuerft[edesqua à mucronata pectoris offis cartilagine bic S à s onto aridi dcan
S. tlaginum que pectoris 0/6 non coarticulantur mucronibus libeyauz,
"T,L7 Cutis deorfum à tboracis anteriori fede, cuer[asatque ea fuperficie confbicua , qua tmu[culis
obducebatur.
ז ם 2 1 2991 ₪ 0 םק T
4 :תע
.אד
562 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS.
TER.TIC4E FIGFR..4E EIVSDEM QVE CHc4R. c4,
> התש Index.
QZZO א 1% 4 Δ due precedentesfigure cordis ac pulmonis v fiet abunde indicant , pre
fentem figuram uti eo Jubfequentes uniuer[as tanquam € thoracís cauitate euul/am delincaui
ius;ne fífingulis figuris truncum corporis appínxiffemus; negotium fruftra operoffus reddere2
zur. T'ertía itaq figura cor fuo ueftituminuolucro continet und cum pulmone ς᾽ [epti tyanfuer
f portionescut in bominibus magna amplitudine cordis involucrum contafcitur.
cA Fic uene caue portionem furfum concendentem Qg magnam arteriam prefcidimus, fantaua
orum cordis afferuata portionesquanta cordis inuolucro obducitur , aut à quaid inuolucrii po
D. tius initium ducit. L7 bi enim bic D afferipft illic inuolucrum pertinaciffime caue uene {σ᾽ ma^
gne artería q9* uene arteríali adna[citur., ab illis uafís non (fecus quam a cordestoto 1110 inter
C. uallo abfcedens,quod d B ad C metitur. C enim cordis bafís edemregtonemt ue indicat.
2D, E,F Cordisimolucri anterior [edes ,cordisfiguramnuci pinee non admodum abfünilem refers.
enim c9 E bafin notant, F uero mucronem,
G Ab Fad G fedes infiznitur qua cordis inuolucrum t fepto tranfuer[o in bominibus fecus multo
quam in canibus adna[citur. Ceterüm uenule bic in cordis inuolucro confpicue, non cordis,at
ipfius inuolucrt funt.id namque in bominibus tam crafJum ualidumis uifítur,ut cordis color per
illud uix tran[bareat.
F1 Septitran[uerfipars.
1.1 Septi tranfuerfi nerui.
L, JM, N,O 2Pulmo. at fíngulicharacleres fingulas bumani pulmonis énfinuant fibras lobos ue.
QVARTA SEXTI LIBRI FIGVR A
0 QVARTAE FIGVRAE EIVSDEMQVE CHARA
/ | cterum Index,
Ti HIA, C figura cordísinuolucrum diutfum gevít, ipfumds cor et cordis uafa anteriori [cde
| Ϊ ab inuolucro deteximus,corde interinimmoto.
Ι «Af. Sedes,qua cordis inuolucrum cordis uafís [upra ipfius bafim continuatur.
| Cor-
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI, 563
.B,B Cordis ínuolucrum ab anteriori cordis Jede in lateya reflexum.
4 C,.D, E Cordisanterior [edes.ac C quidem c; D ipfius indicant baflm, E uerd mucronem.
EF Venacaua.
G crteríalis uena. .
ΕΠ Magna arteria. I enalis autem avtevía nificorde in dextrum latuscu ti fexta offenditfigura)
Teflexo,nulla ex parte con[bici potest.
I Dextra cordis auricula.
K Ginislre cordis auricule apex.
LL Pene Junt ac arteric a cordis baffn cingentibus μας pronatee כ atds buc ex posteriori cordis
| / 0 |] 10 ipfius latere antro rfum reducte,
| MS, INLO, P. Pulmonis indicatur "fibre lobi'ue,
| Q. Septitranfuer[ipars.
QVIN ΤΥ 5 ΚΤ 1 ₪ א ם ז 1
F R. cA,
| FIG
QVINTAE FIGVRAE ET IPSIVS CHA
racterum Index,
TROFKESENS figura und cum pulmonibus cor exprimit uerim abipftus inuolu-
cro penitus liberum:ac in tfinistrum latus inboc reflexum,ut leti caue ad cordis bafin continu
tas oculis fübijceretur.
«4 Gordis dextrum latus,magnads ipfius posterioris fedis regio.
ΒΒ Dextra cordis auricula.
Ο ZZena caua, qud in cor debifcit,aut ab ipfo pronafcitur,
JD וז portío,feptum tranfuer, um perimeans,
E. Sepritranfuerfi pars.
F Lene caue portio jugulum petens,
Q Lene parícarentis initium,
1-7 Hfrterie magne radix.
1 c4rterüe magtie truncus qui deorfum ad, I /binam explicatur.
K Ῥογεῖο efi nerui finislri exti paris neruorum cerebri, ἃ quo »fabfequens figura cordis
neruulum depromi oslendet.
L,M, ΔΤ, O Pulmonis notantur fibre.
P Lforumpulmonemadeuntium bic aliqua feríes confbicitur.
SEXTA
564. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
SEXTA SEX TI ELIBRTIUEPG VR
SEX TAE ἘΠ ΘΕ ÁE, ET IPSIVS CHA-
racterum Index.
PROFES ENS fiüiurcorindextrum latus ita conuolutum proponit,quemadmo-
dum mox pr«ecederis id ad finislyam ostendebat reflexum.atgs ut illa ucnee caue ad cordis bafi
continuitatem indícabat,ita pre[ens uenalem exprimit arteriam;ac : finistram Cordís aure ,c9
cordís quod; neruulum.cuius ductus ut effet confpectio T,arteric fllagna aliquot propagin 64209"
afpere arteric כ neruorum fextiparis cerebri portiones buic figure adnexas reliquimus.
c4, B,C Cordis fínislyum latus,cy posterioris ipfius v fedis magna regio.
Τὴ Vene cy artevíce cordis bafím cíngentes.
E,E F'cnecy arteríe duafís cordis bain ambientibus deorfum exporredle.
FK Sinislra cordis auricula.
( cAfrteriauenalis.
E4,FJ. Mrteric uenalis foboles ín finislram pulmonis partetmexcurrentes , Que uero in dextram fe^
vuntur oculis ton patent:quod illarum radix c fub corde mox ín buius uafís ortu ad dextram pul^
monís fedem prorepat.
I Fenearteríialis principium.
KK. otrterialis uene pars; [inistram pulmonis partem petens.
L| Mfrterialis una pars dextre pulmonis parti dilvibuta כ ac [ccundim posteriorem caudicis
magne arteríc : [edem rcf exa.
JM. Apex dextre cordis auricule,
INN. I enacaua.
O Magne arteríe caudex.
כ" Magne arterice portio deorfum ad 1 [Dinam detorta.
Q, ZMagne arteria portio »finistram axillam accedens.
JR. eMrterie magne portío tugulum petens.
S cfrterie magne portionisiugulum petentis dextra pars,d qua axillaris dextri brachij conffi^
T. tuitur artería I" infignita.
7, ΣΧ Soporarie feufomnifere arteríe,
Y cAfpere arteríe caudex.
a Dexter neruus fexti paris neruorum cerebri,
b Ramuli,quosueruus a infrgnitus ad dextri ecurvettis nerui constitutionem digerit.
c Dexter
DE HVMANI CORPORIS$ FABRICA LIBER VI, 565
€ Dexter recurrens feu veuerfruus teruus.
d 8 Inifler neruus fexei paris neruorum cerebrí,
€ Siniffri nuper commeimorati erui :furculus;finiftree pulmonis parti oblatus.
Us Ramuli finiftvi nerui d infigniti,a quibus -finifler rCcurrens neruus con[Hituitur,
(50 Sinifler recurrens neruis.
* b INeruulus s fecundum uenam arterialem exporrecLus, ac cordis bafis centrutt adiectis.
f ÉlLm Pulnonis indicantur fibre.
"0 Septur £yanfuerfu.
SEPTIMA SEXTI LIBRI FIGVR A
Cs
0
ἡ» τ " ὯΝ
ΒΕΡΤΙΜΑ͂ FIGVRAE EIVSDEMQVE CHARZ
€terum Index,
UTE ZA QD figura cor d pulinone co *fepto tranfuer[o liberum oslendit,cutus dexter uetitricu-
lus unica feclione adapertus cernitur ab anteriori | fede oríficij uene cauce ad cordis ufq: mucro,
uem ducta quo id orificium ct tpfi prefecle membrane in confbeclum uenirent, dein ut interior
dextr.t cordís auricule » [uperficies oculis :fubij, ceretur eam intro euerf[am fixus,
c LV ene caue pars;feptum tranfuer fum permeans.
B Venue caue pars iugulum petens.
(C, C Onrificiunuene caue in dextrum cordis v finum pertinens.
JD,E Orificia funt afcendentis (Θ᾽ defcendentis uene caue partium.
FF Dextracordis auricula tnuer[a, 9" inequalem tfibrofamds ipfius notans fiperfictem.
(Φ Coronalis uene principium.
FIFI, FI Protuberans inuene caue ovíficto circulus.
ΚΙ, M Tres membrane uene cauce orificio prefecle.
INN. Fibre ab fnferiori fede membranularum etie caue orificij , deor[utt ad uentviculi dextri late»
ra mucronem; ducke. :
O,O Qartec partes indícantur,que "fibras nuper diclas amplexantur., teretemá; formam exprímüt.
P Flecuentriculi dextri cauitas uerfus uence arteríalis orificium pertinet,
Q.R. Crafüties fu bflantie dextrum cordís uetitriculum con[lituentis,
OCTAVA SEXTI LIBRÍ FIGVY BA.
Bb OCTA
566 ANDRÉAE VESALII BRVXELLENSIS
OCT-AFCAE FIGERAAE, EIVSDEM'QFE CQ HcA 4
cterumIndex.
O C T 4 I7 C4 figura in boc díam precedente uaviat,quod ex dextri cordís uentrículi fe
de,inibi D infignita , feclionem duxerim in uene arteríalis ufque amplitudinem;ac cius uene orí
ficium diflen derám, ut membrane ipfius apte in con(pectum ueniret,
«7 T ene caue portio iugulum petens.
D (frterie magne caudex.
C,D Vete arteríalis orificium. uerim finguli characteres indicant fingula foramina ramorum , ín
quos arterialis uen caudex primum difcindizur.
E,F,G 'resmembrane arteríalis ene oríficio prefécle.
HL,EI Cordis uentriculorum notatur feptum.feu fiuiffrum latus dextri cordis uentrículisatqsita bic de
xtriuentriculi cordis uniuer[a amplitudo in confpectu est.
1 Vnamembranarumuene cauce oríficio adnatarum.
K Dextrahic pendet cordis aurícula adbuc inuev[a, atque cum cordis fubflantia cui proxima cst
reflexa. 1
| + 8 ץצ ש6זץ 1 וז א 2 6 2 א 0 א
FIGVRAE EIVSDEMQVE CHARA פב אסא
cterumIndex.
1 4 כ) figura idem cor,quod duabus iam precedentibus,offenditur.uerim bícuna feclio ex
arterí uenalís orificío ad cordis ufds mucronem ducitur ip[umds uenalis arterie orificium und
cuin finiflo cordis uentrículo diftenditur , apparentibus fimul membranis illi orificio prefe
. dis, eo inuer[a cordis finiftra auricula;ut c9* bec internam ipfius fuperficiem offenderet.
«ἡ Magne arterie caudcx..
B Vene arterialis portio.
CQ,C WVenalis arteríe orificium.
D,D "Protuberans in uenalís arteríce orificio circulus.
E,F, Dueuenalis arteric orificio prafecle membrane.
G,G Fibre ab bumiliori diclarum membranarum fede deorum ad finistri cordis uentriculi latera
protenf«e.
EÀ,FI Gartca cordis fübflantía, eas quas modo Ge G infigniui fibras amplectens.
I Siniffra cordis auricula intror[um inuer[a.
K Septum cordisuentriculorum,
L Hlc finiftri uentrículi amplitudo ad magne arterie orificium confcendit,cuius membranas ino
do explicatur fumus.
ML, M. Subflantie cordis,qua finiflrum ipfius uentriculum conftituit, crafities.
DE
DE HVMENI CORPORIS FABRICA LIBER IVa. 567
P'ECIMA SEXTI.LIBRI FiG VRX
DECIMAE FIGVRAE, EIVSDEM'QVE CHARZ
Cerum Index,
HIC ex c fimiftri cordís uentriculi dextya elatíorid; fede -feclionem ad arteríe magna ampli
tudin u[gs duximus , ut difIéto eius orificio tres membrane ἐρ prefecle,in propatulo effent.
c4 crterie magne orij 010711.
B, G, 2 T'resmembrane arterice magne oríficío prefect «e.uertm barum trum ( utiínter Eu
candum crebro fit una per mcdium diffecla est , c utring una ipfius pars con[bicitur . Estás
quam D infigniuimus. .
ΒΕ ἢ Principia : funt duarum coronalium arteriarum.
G Coronalis uene c9 coronalis arteric bic apparet portio,
Fd carterie uenalis orificium.
LK Dwemembrane arteríalis uence oríficío appofite.
7, Sinistra cordis auri cula intror[um inuer[a.
JM. Fibre ab bumiliori didlarum membranarum fede;ad finisti cordis uentrículi latera per
fínentes.
JN. Garnea cordis fubftantia dictas nuper fibras adaugens , anplectensás.
O Dortíouene arteríiofce.
,Q, Cordis fübstantie crafsitiesubi finisTrum cordis efformat uentriculumyindicatur.:
AR. Gordis uentriculorum feptum.
S,S FHlicadarterie magne radicem dura qo ueluti cartilaginofa cordis confpicitur fubfTantía,
que diffeclionis profeffo ribus offis nomine babetur.
VNDECIMA SEXTI LIBRI FIGVRA-
VNDECIMAE FIGVRAE EÍVSDEMQVE CHA
racterum Index,
HOrEG figura cor per tran[uer fum diffe Tum oXTetidit , ut cordi fübsTantie : fecundi
ipfius uctitrículos crafftties in confbeclum ueniret.
Bb z Cauze
568 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
cL Caue uene pars. DB Dextra cordís auricula.
C frterie magne caudex.
D Veta arteríalis. É
ES iniftra cordis aurís,cut portio appendct ucnalis arteríe. «Aeque bi charadleres cordis baflm
infinuant. ΕΒ Cordismucro.
G,G Dexter cordis uentrículus.
1-1, 1-7 Sinifler cordis uentriculus.
1,1 Septum cordis uctitriculorum.
DVODECIMA. SÉX TI LIBRI FIGVRA:
00 | DVODECIMAE FIGVRAE EIVSDEM אצ CHARA
00 cterum [ndex.,
MIU T R.4E S E.N T I figuraanterior pulmonis fedes,d qua cor prafecti esL, delincatur.
| ו que inferiori,terrams ;fDeclanti bubuli pedis fedi non admodum imagine abfimilis uifitur.
AEN / cep Stomacbi quo cibus in ventriculum fertur pars. 13 fperaartería.
Wido EP T A C Zenaarterialis. 10 Venalis artería.
₪ MIEL E,F, G,FI Quatuor pulmonisfibre,fcu lobi, V evum G co» FTpriuatim pulmonis fedem indicant,
וזו | feptitranfuerfigibbo tboracis amplitudinem fbeclanti congruentem.
| li I Septumeranfuerfum. :
₪ DECIMATERTIA 1 ד
4 16ע |
DE HVMANI CORPORIS FABRICÁ LIBER Vl $69
DEGIMCÁ4E TER.TICAE FIGFER..AE, EIVSDEM'QVE
characterum Index;
c
17. 415 C figurapulnonts ex thorace cuulfi posteriorem notat federi.
mA lere arterít portío,posleriori ex : fede ῥίε con[Dicua,
BE5.C, D, 2 Quatuor pulmonis fibra: Jeu lobi, bübuli pedis fuperiorem vegion& oria exjnrimetites,
SEXTI LIBRI FIGVRARVHM
Indicum ftnis .
NA4TFRo£ o£ E R ÉG4E 2728 2 48ק0
fübstantie rcficiende fabrefecerit,ac que priuatim uítali piritui
fubministret, Caput 1.
'
———]v AM affabre cibi potionisqg órgana corporis noftri architectus extruxe-
rít,quemq ipforum ufus & actionis gratia numerum, fitum, formam,con-
nexum, fuüb(lantia , uaforum neruorum infertíonem fingulis laroitus fit,
fuperior liber non perfunctorié explicuit , C'uocirca przelens inftrumenta, SeztiZ/zias
ἡ aéream quae continuó defluit fubftantíam reítíituentía,ac calorem ínnatum £""ezzuz,
j| recreantía,opportuné complectetur. Quód autem omnes refpirationí puL
= zz )1116 3 רד 18065 partícule ín horum claffem 6011063 0 ueníant, cuíuís per^
Ípicuum eflcarbitror.neque mínus quenquam refpírationis & pulfusufum(quoad nobís ani,
mz fübftantíam ignorantibus hunc noffe datur)latéreexi(timo:ac proinde etíam nuncínillo
rum ufu explicando haud longius haerendum eft , Quanquam ín fecundo libro , quumrefpi;
rationi fubferuíentes enarrarem mufculos,& in tertio,ubi arteriarum ufus recenfcbam , de re-
Ípirationis & pulfus natura ufu nonnulla pertractauerím, Abfolutam enim horum tractatio
nem nequeillic nequehicfubiungendam duxi, quod banc príugtos cofdem& complurimos!i
bros exigere, Galenus omniumbonorumautor nos abundéd Cuerit;quo d&in pracfenti po»
tíus partíum corporís defcríptíonem, quàm contentíofe , ienorata adhucanimz effentía , pul. ;
fus& refpirationis ufum perfcribere fitanimus.C)uando infpiramus itaque, omnibus corpo- pz SET in Ht
τίς partibus fecundüm naturam fefe habentibus,neg calorís ingeníti(quem Galenus animam, τ e
autprímaríum faltem ipfius inftrumentum efle alibi atteflatur )qualítate quauís occafione ad. dag c7
| Hd ^d aucia,tuncaérem per nares attrah ímus:cuíus portío ad cerebrum,quum per " oclauí capitis of Pompeio
ו גר fisforamina,quibusolfa&tus " organaiíncumbunt,tum etíamatqueid magis per * meatus כ 0
| :יש tuítamexcerebro adfauces deducentes afTumitur,fpiritum anímalem nonnihil enutrítura, Ve של
fL. ym pernaresattractiaéris copiofior portio,examplísnaríum " foraminibus ín fauces fecun, der
| 63 2042. ו B n τ . EE / מל τι ὁ tt citrdt.ad
wl. dumpofteriorem gargarij fedem ducitur,nonnihilab illo temperata. Hincin laryngem,& ו
rader ad. dein per totamafperam arteríam ín frequentes ipfius per pulmonis fubftantia propagatas fo
VENUS boles fertur. Poftquam ueró aér ab hacfubí(tantía emutatus;ac cordi quodammodo przeparaz
b. ₪ 2 tus εἰς, αὐ arteríae uenofe furculís fimiliter pulmonis fubftantiee intextís,ex afperccarteríae ra»
lino. miselicitur, atque in " finiftrum cordis uetrículum perarteríauenalem delatus,tenui feruídoQg
c6naif* admodum quem cor inibi continet,fanguíni cómifcetur. Huius aérís qualitate contenti ín hoc
fin pee uentrículo calorís qualítas euentilatur, fubftantía autem calorís(quaeaére & fpirituofi fangui
aci anc nis exhalatione conftacillius aérís fubftantíaenutrítur . Quod uero uelut fuligínofum ex hae
ria" expri. cordis propría peculíariQ functione congerítur,rurfus perarteríam uenalem in pulmont able^
pe gatur;atcp ab afperzarteríze propaginibus exceptum,unà cum relíquo aere,quem ex illís pro^
hicsfi. v. pagínibusarteriz uenalís germina tanquam cordi ineptum non attraxerant, denuo per afpcrá
30 arteria δέ | & nares educitur. Huiufmodifané in naturali refpiratione aeris du.
AE M cus perficitur:zin non naturalí ueró aer potiffimum per os attrahítur,efferturdg , Vocamus au^
0 B Ὥς Ὁ. tem non naturalemrefpirationem,qua alteríus quàm temperatze caloris innatí qualitatis nomi
h Apes neutimur,ut quum ea qualítas aliqua ex caufaín eum modum íncreuit , ut per nares adductus
9 82/8 3er homininonfufficiat:aut quoties exufllatíonem, uocem, eius que generis reliqua;ad que fe^
i vof. &s cundariórelpiratio famulatur,tentamus . Ab aerís fubftantia ín finiftro cordis uentrículo fan.
ΠΟ το guíni ibídem contento permixta, uitalis fpiritus con ficitur ,quí ex hoc uentrículo in ' magnam
6507 -5* 2rteríam una cum fanguíne impeturuete acferuído diffufusper uniuerfum corpus fecundum
kb.s. 1
, Bb 3 arteriz
579 ' ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
arteríe fcrié dioeritur,& calore fingulis mébrís priuatim innatüreficittemperatqg,quod ipfius
diffufum e(tínftaurans;haud fecus fane atq; rnembrorum fübftantía à fanguine per uenas ad^
ducto reftituitur.Et quemadmodum refpiratio & fanguínis ex * dextro cordís uentriculo in ^ Ati
finiftrum affumptus;cordiad uitalis fpiritus calorísq natíui repofitionem faciunt: ficpariratio "^ r
nematería à (iniftro cordisuentrículo per arterías reliquo deducta,corporialíarit partium fpi
Fjfiverio- yitumG natiuum calorem recreat. Atquehuíus etíamoccafionis gratía idem pulfus & refpira-
M A tionís ufus cenfetur. quod enim ínfpiratio materíei ín finiftro cordis uentriculo repofitae prae
' ftatid reliquispartibus ín pulfu arteriarum dilatatio largitur:expíratío autem arteríarum con
tractioni correlpodet, At quibus organís, íncredibili diuínaG artificis ui fabrícatis,hacomniía
perficiantur,quatp ratione haec admiranda Naturz opera compleantur, íam ordineenitar per
fequí:caínterím non repetíturus quz ín prímo libro de thoracis offibus,& afperze arterize car
tilaginibus,acinfecundo de corundem mufculís , & ín tertío dearteriarü con(tructione perfe»
cutus fum : Quapropter utin libro hunc praecedenteà perítonzo fermonís cibiac potus or
ganoruinitium opportune inftítuímus , ita quocp & hícà tunica coftas fuccingente nó imme
rito in(trimentaaerez füb(tantíze nutriendze dedícataaufpicabímur,
JOVE TUAE OUS PO SIUS ΕΘΝ
gente. Caput II.
QZOo£NDOQZIDE M colas fuccingens tunica aliud nibil quam membrana
esL neque ita integre d cosTis,ac peritoneum ab ipfi commiféis mu[culis liberari potefL, cius de^
lincatiotem aliunde : Jumere non licet, quam ex figuris internam tboracís amplitudinem ]ו
cieiá exprimentibus,cuiu[modi imprimis cen[eri potest ockaua mufculorü tabulazac cx oftium
figuris tboracis offa fimul proponétibusut due priores Capitis decininoni librtprimi;cy tres
ultine ciufdem librifigure,
JINlomen cx f? ==
| V NIC AE. membranax'ue coftas fuccingentís, ac «&(oxàs Grecis, uulgo
zustunice co. |f autem Pg díctz (itum,nomen ipfius indicat: ποῦς nanque omnibus co^ -
/ 4 / 4 / " , . ?tujci
Jlas fuccirgen ] ftis(pratérquam duodecimzeà* feptitranfuerfi ímplantatione occupata) 4 4.
- praeterea & totí pectoris ofli fubtenfa,thoracisueró uertebrarum 600
ribus;& fuperiori feptipartithoracis amplitudinem refpicienti obducta, fi
|-— M guram & magnitudinem totíus thoracis cauítatí correípondentem adipí-
Ken Ícitur . Pertinet quidem parteipfius pofteriorí à príma thoracis uertebra bo
Magnitulo. ו αὰ undecímam,e cuius rceionefepti parsarteriam " magnam tranfiníttens confi(tit, Ma
Antcrioríautem ipfius parteàíueulo ad humillimam pectoris 01185 partem , cui feptum ínna ' |
fcitur,delcendit.In lateribus ueró à príma coftaad fuperiorem fepti fuperficícm , quam thora-
cis cauítatem refpicere díximus,fertur,hancuniuerfam,ut & reliquam thoracísamplítudínem
Figwa. fublinens.Prafens itacg tuníca;perínde atque thoracis cauitas;figura admodum uaríat, Supe-
rioríením parte;ut& th orax,anguíta cft;acuelut ín acutum definit, inferiori uero partelatior
quàm fuperiori exíftít.atin lateribus thoracis quog modo latior, quàm inferiori fedeuifitur.
IDeindeanteríori parte breuíor eft;pofterioríautem multo lon gíiorpro obliqui fitus feptira^
tioneexi(tit. nam à pectorís offis mucronead undecimam thoracísuertebram pertingit. Rur-
fusanteriori parte,ut & ínlateribus exterítis,quemadmodir & thorax ipfe,gibba uifitur:at ",סכ
fteriori fecundum uniuerfam on gitudínem;uelutad amplitudinem ipfius ínternam ím preflio
nemperítonzí quoquerituexigit;atque id ratíone uertebrarum & radícum coftarum, Verte- ει fuk,
brarum enim corpora ín thoracis promínent cauítatem,ut & coftarum radices כ quae à uerte-. 1.0. : fig.
brarum corporibusretrorfum tantifper refle&tuntur,donec denuo uerfus anteríora deorfum Mai
Twice fi» procedentes obliquentur.Interiüs omni cx parte leuís,& ueluti aquco humore perfufa eft,pre 7 8
, ds 00 o terquam כ proceffus quofdam membraneos exporrigít,ex quibus autalías educit membra. lib
«1 «lias par, 11àS5aut Corpus aliquod fibí collioat . Fitauteid praecipue fecundüm unífuerfam pofteriorís fuce Hiph
5 partís longítudínem, ad uertebrarum nímirum progreffüm,ubí ínteríepientes thoracé mem, ffi. Du
branas educít,&^ afperamarteriam; ftomachum, magnamartcríam,&* fine coniuge uenam iiij.
firmat,& fibipfi haec uinculis connectit , illis tunícas exporrigit. Paríterfe habetiecundüm 6
oflis pectorís δέ fepti quoqueà pectore ad dorfum longitudinem, ubi ínterfcpientes thora, "P? 5
cem membranzillí continuantur ; Nonnunquam ; fed admodum raró, non fecus acpetíto.
nzco ínternze huius tuníce fedi adeps durior adnafcitur , id que praecipue, ubiucrtebris pro.
pinquíor
DE.HVMANI CORPORIS FAZPZRICA LIBER VI 571
pínquioreft , quáque íptius infigniores uenze porriguntur , Praterea modo ín απο, modo
in altero latere membraneas fibras pulmoniaplanrar, quibus illum fibiadmodum pertinaci.
ter adnectít, Hocenim non femel obferuauimus,idig potiflimum ín leuo laterc;nó quídem ad
| דוס ופ coftas duntaxat, uerum & ad Ícpti* partem pulmoni uicínam. In canibus ucró, fuibus; fimijs
b fiac idrarius;aut nunquam reperímus. Quínetiam ín hominibus príuatím qua hzec membrana
pet. thoracis amplítudinem fuccingens fepto obnafcitur,cordís ínuofucrum " magna ampliítudíne
iplicoalefcit contínuaturQg : haud fecus;quàm fi íd hínc initium duceret, Porrb hoec membra
na fuperficie externa, quód undigiadíacentibus partibus adnafcatur afpera, inzequalisQg inui.
cem connexarum membranarum modo ui(itur , uix aliqua tamen pínguedíne inibi obducta,
Infuper,ut neque perítonzeum,praefens membrana non adeb pertinacíter omnibus partibus
connata hzret. ualidius nanque coftarum offibus ac cartilagínibus tunícz peculíariter unam-
quang, 60 írtueftíetís, cuíusi mox memínero,ínteruentu adnafcitur, quàm ínternz ínterco
ftalíim mufculorum fedi. 516 quoque fepti carnofie parti longéremiflius quàm neruofic com
míttítur, Quodauté fimilia cum fepto foramína perítonzimodo híc adipilcitur, perfpicuum 7
jpizmftz cuiuiscílearbitror,quà (epro nang; obducitur,' ternís foramínibus eft peruíum. uro quídem reina.
/ d p , ueng caue caudíci parato, fecundo autem ftomach O,tertío uero magne arteríae & uen parí
εἰμι 4. Carentis finí, In íugulo amplo contínuod foramíne non pertunditur, uerum quz eam inibí
kPücbo perreptantuaía pluribus foraminibus cóplectitur, ipfitpadnafcítur,& tunícaaliam à propría
pe illarum ipfis offert, tranfmittit uero hic uenae cauze & arteríae magnae" ramos, ad haec! fto.
0 ו machum, " afperam arteríam, fextí parís neruorum cerebri" neruos, & feptitranfuerfi etiam
t5. "neruos, Poftremó fecund'm pofterioris ipfius fedís longitudinem utrínque ordinata feríc Pr am
| "7555. berforatur," uenísác "arterijs coftarum interualla petentibus uíam praebens, Subflantía deín, ל
1 » 3: ceps conftat membranea, dura fcilicet & tenuí;alba;zquali,& robore nónihil peritonzeum fu fuccisgenzi,
pfi.cséli. perantetuerüm (imiliter ipfi quog perítonzo huíus fubftantia ad dorfum durior quàmiuxta —
7GG- pectus fentitur.Tp(ius nanque origo àuertebrarum lícamentis illarum corpora cónectentibus Pretivs.
I Pun &. potiffimum pendet, Porró uenís ac arteríjs & neruis quoqueabundat. ac prímüm quidem ín
"7 pofteríori parte ipfi uena coniugis expers adnafcítur : deinde & magnaarteria. in lateribus ue
rófubtenías exigit longas, neque eas ualde graciles uenas & arterías, quz fingulis coftís expor
7:/2 6 rieuntur.Príoriautem parti ' uafa ipfiincumbunt,;fub pe&torís offz deorfüm ad abdominis fu
EE períora prorepentía, & ramos ín coftarum cartilagínum interualla digerentía.INeruos quog:
adipifcitur quamplurimos:quippe ín iugulo tranfmittít maximas fexti parís neruorum cerebri
5}. eti portiones, quae ἐπ pulmonem,;uentrículum,& fecur diftribuuntur,' neruosQ recurrentes ger»
E. mínant, Deinde etíam ibidem íter,utí díximus,przebet fepti 'neruís,à quibus innumeras fobo
cs lestuníca haec mutuatur, quà feptum ]0 60/0016. Atque hos quídem neruos intus complecti,
tzJiz.P. turexteríus autem " magnos,cofdemi una ferie ad fingula coftarum ínterualla deductos obtf
ἫΝ m net, quí huíctunicze unà cumuenís arteríjsqg attenduntur., Praeterea in pofteriori fedeutring:
n lis. 4 fe, ipfi fübtendütur,fexti parís neruorum * propagines coftarum radicibus díftributaeactandem
eil co ín nutrítíonis organa(uti diximus antea) diffufze, Caeterüm preeter hanc coftas fuccin gentem Sirgulisco,
p tunícam fingulis coftís" alía peculiaris obtigit, quam Graecos alteram fuccíngentem coflas 2s un
x:fino,, membrana uocaffereor. l'aleením quid ín libro de Coftítutioneartis medicae Cialenus, mor. "t^
li. 4 alters. bilateralís fpecies fubdiuidens,indicare uidetur. EB(tautem altera hec fuccingens coftas tuníca
b infigni inuolucrum,quod omnibus propemodum ofTibus commune cenfetur, ca nimirum membra.
nus p na, quam quód osambít, עפ Cireci nuncuparunt, Quemadmodum enim offa huíiufmo
uiii nili dímembranulaobcingit,itaquoque& fingule coftz orbículatím ipfasambientem membra;
biddiesii nam exiountpeculiarenihilab cíufmodí caeterori oflium membranis fibi uendicantem,quas
"arid offium díxímus effe ínuolucra, & uelut amícitíze uínculum quo apté duri os molli carni com-
fit ofi ob- mittatur, At thoracis cauítatem Íuccingens membrana,quíaamiícum pulmonis ad coftas con, HANS
ductacxof tactum molitur, totíus thoracís cauítatem uelut una fuperficienon afperam reddit, Deíndeo^ ας «5/727»
EC mnibus quz thorax cótínetínuolucrum quoddàm euafit, unde etíam ab ufa tuníca (utí Afub. "isratio.
= פס petéda. ftantía,membrana) díllectionis proceribus uocítatur, Ad haec ipfa quoqsut & ^ peritonzum
Ji. fjsomnibus quaamplectitur organis tunícas exportígít,eademi firmata colligat. uód au-
Siret eem cum thorace diftendatur, arcicturi, nemínem ambígerearbítror. thorací enim undique
2 figu. lib. g 4 ᾷ , 2 0 ἜΣ, , . , 0
AB,c,D. 3033031 (πΠδητία, הצ 115 & inuolucriloco 191000 6 fequaxqp eft. His
accedit, quód proeíens tuníca fepto tranfüerfo tenui & robufto interím opportune facto, non
incfficaxroburadíungat,& in ipfo;ut & in* intercoftalibus mufculisymembranze mufculorü
uentrem ambientís uicem abundé gerat: quanquam & propriam membranam ínterco (tales
mufculialiorum mufculorum modo obfcure fortiri uidentur, Venzeautem & arteríce & ποῖ.
Bb 4 uí
*- orb
4
——
T'unice «ΟἹ,
48 mufcisl.
tab, E;E.
571 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ui quibus tunica committitur, etíam (iad ipfius nutrítionem & fenfum ufuifint,non tamenhu
iusgratía pracípue, fed uícinarum partium,ifft adeb frequentesattenduntur. Vnde etíam ipfi
& crebríor cum magna tenfione & pundilí crucíatu, ut & in cerebrí membranis, inffamma^
tiooboriítur,
DE MEMBRJ£NIS C.£FITOL(T EM THO
vacis interfcpientibus. — Caput. III. !
MEMBRCO£NCAS tboracis amplitudinem ínterdiuidentes tton alíter oculis fu»
bijcere potuimus, qudm íd prima (Θ᾽ fecunda (figura preslare conati fumus;uti ex illarum figi
varum indicibus petere licet.
= ἘΜ א ה ₪ ה fuperiori Capiteexplicata,uniuerfam thoracís cauitatem
fuccingit, füblínit&, at membrane quas Graeci duageldfrras , nos autem
|| interfepientes thoracem, aut uulgo medía(tínu nuncupamus,eandem ca
uítatem ínterdiuídunt, in duas praecípuas amplítudínes eam diftinguen-
tesjunde & nomen fuum merító obtinent, Habentur autem ín thoracís
medío utrínque* fingulee fecündüm ipfius longitudinem procedentes.
Suus ILLA h iugulo enim ad totam fepti longitudinem pertingunt,& à tota pectorís
Vorne. M ollis longitudine ad thoracisufque uertebrarum corpora exporriguntur. Atquehís etíam ter
gni? inis membranarum amplitudo círcumfcribitur, que tríangulum quodammodo exínaequa:
libus & obliquis coftíslateribus'ue coformatumrelert.una ením cofta, qua & breuior οἴ ἃ iu
gulo fccundüm pectorís offislongitudinemad eius mucronem,& fepti hic connexum fertur:
Íccunda ueró hac longior, à iugulo fecundüm dorfi ductum ad undecimam ufque thoracís
uertebram procedit:tertía longitudine inter illas media;ab offe pectoris fecundüm feptílongi
Quopadioin- tudínem decliuís ad dorfum defcendens, duas priores coftas comittit. Praefentes membranae
zerfepienres 11 murua di(tantía & coitu plurímum uaríant. Íecundüm derfi enim longitudinem, quà סט
menbvae in tebrís committuntur, inuícem cotíguae funt,&& quàm mínímam ínter (e cauítatem fibrís mem,
ucá/^"t- praneisoppletam efformant. Quà ueró pectoris offi comittuntur;ín homine quidem inuicem
Il neutiquam contigua funt,ímó pro Ὁ offispectoríslatitudinemutuo* diftant.Superiori enim
ii arte,ubi (4 ampliffimum eft, ac clauiculas primamép utriufquelaterís coflam fuftinet,mem
0 νξο admodum abfcedunt:cauítatem nihilominus uniuerfam, quam inter fe
continent, fibrofis membraneisq nexibus adímplentes. V bí ucró pectorís offi fecundze 0
cartilago coartículatur,quemadmodum pectorís os hicarciíus euafit;ita quoquedextra mem
brana minus inibi à finifiraremotretur. Haec membranarü difiunctio fenfim fecundüm oflís
| "pectorís longitudinem defcendens, utos ipfum latius efficitur, fic quoque & ílla capacior red,
dita magis diducitur, 173 fané;ut antain homine hic membranarum cófureat diftátía,quanta
undique pectorís offis cernitur amplitudo. Ceeterüm quà membranze fcpto tranfuerfo" com»
₪ míttuntur,omníam ואה רת 6 abfcedunt, atque 116 ταπταπι cflormant amplítudinem,
/ quanta feptitranfuerfi membranei circuli eit" latitudo. Cauitas,quam ibidem membranze eff.
n ciuntraríoribus membraneis fibris obfitaadmodum ampla diffecátibus occurrit,atque huius
| amplítudínis bafisadamuffim correfpondet figurae membranei circuli ipfius feptí,quze latior
/ Quid intr eft qua pe&us quàm quà dorfum refpicit;latiffima ueró in medio exiftit. Pracfens cauitas inho
/ omui mínibusnihil prorfus practer cordís "inuolucrum,ipfumq cor & uenam cauam fcptum pene-
| ,אמט 11 31790 001 In canibus ueró & reliquis animalibus longíus pectorís os, longíoremt
thoracem poflidentibus;amplitudo haec multo capacíor uifitur, nullis membraneis fibris ob.
| ducia, Deín cíus amplítudíuís bafis à cordis inuolucrimucrone multum,fccus quàm in homi
hii nibus,ut mox fubijcíam,di(tat. Ad haec, praeter uenam cauam illa quoqueamplítudo indictís
0 animalibus pulmonis lobum continet, qui (ubfternícuii & manus cuiufdam inftar cauam ue^
Aaterfepieni
2.7)1 γιοριδγάτια
"74771
tura.
AN uxieriis.
0 nam Πὰς progredientem fuffulcit. hocenim homines quum breuíori ductu ipfis uena,quàm
| illisanimalibus ducatur, deftítuti funttquanquam Galenus ex fimijs cóíccturam facíens,hunc
lobum etíam hominibus tribuerít, ut pofteum reliquidiflectionis fcriptores ad unum omnes,
quí nullarei habita confideratione,negy quícquam minus quàm Anatomen agereíTinil nobis
aliud praeftitere, quàm quód perperàm plerag ex Galeno defcripferunt : neg lolum cum illo
uerítatí pepercerunt, uerüm apté à Galeno edocta admodum mífere deprauantes, ac nefcío ín
E i] quz compendia Kxdiffime confarcinantes;ut Gialeni ueterum omnes dere Anatomicalibri
| propemodum ínterciderínt, occafio fuerut. Caterüm haecmembranarum, quà dorfo, pectorí
AN. & fepto conna(cuntur,di(tantiz e(t defcriptio. Prater quam alia uifitur,eas quas dixi fedes
| nequa
42 fig. dex,
traG,G, ἡ
H. finiflra
LIcKi
fignitur.
b6 fica.
19 lib x.
cfig.G.G
diflant ab
bl. ,
difi.K.
cab n adl
7m.
tab.
fsfia. n,
E,E,G. dc
in que haz
bétür in By
B4 figu.
v'ap.6 lib.s.
! ut hic s fi,
| guneD.
if MSN.
> figu. B, C,
D,E.
nfi.ca. 6 li.
3; EF.
Infi-Qat-
refum P,P.
P2 fig.H,K.
p 2 f. IL.
LJ
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VL $73
nequaquam contíngés,X ad cordís effigiem formata. Pracfentes ením membrane in ipfarum
medio cordisinuolucrum;utí diximus,complectuntur,X pro eius amplitudine formaQ. dex
tra membrana (iniftraabícedit, δέ utraqueinuolucrum idadnatum exigit. Adeó ut ínter has
membranas cordis ínuolucrum;ob ídig & ipfum cor unà cum fuis uafis contíncatur, deinde et
cauz uenz caudex,& ínnumerz membraneze fibra: membranas has inuícem quibus díxifedi, Οὐκ rfe
bus collipantes.Hís ín medio nulla;nifi 16 perquàm raró, adnafcitur pinguedo : exteríüis uero ד
quà qug fuam thoracis refpícitamplitudinem,multa fzepe;ac praecipue in homínibus,adipe zi» fuent.
abundantadeó ut? omento quibufdam partibus fimiles, & pinguiores fepiüs uideantur. Prae Ra
ter pinguedínemipfis adnafcitur" glandofum corpus, uaforü di(tributionibus in iugulo prae GLA fih
i. fectum, ' Venísacarterijsabundant,(ed tenuibus;ac 11118 quae peromenti membranas dieerun. corus.
2 z
tur perquàm fimilibus. Venze quídem non à caua," ubi feptum permeat ( quanquam íta Gale Pee «ree-
nus ceniuit)oríginem ducunt,fed potiflimum ab illis quae deorfum à iugulo pectorísofliex. 77. /
porríguntur.lllae ením uenze ac arteríc (ecunddm harum membranarum ad pectus du&um de. 5; dues dr
Ícendentes,in progreffu furculos difpergunit ex anterioribus in pofteríora pertínentes . Dein, 2 «47,
dealiquotfoboles hís membranis à" uena coniugis experte offeruntur. Àt preter has plerunq;, ^" V Rd
& potiffimiin hominibus, " alía notatu digne craffitudinísà iugulo fecundüm utriufg mem- 5 4. 57,5
branz longitudine deoríumad feptu ufgj deducitur,fepti neruo 66 comitata. Septíenim tran( 1070060
uer(i neruíiín externa membranarum fede ipfis adnatí deorfum protenduntur , equali feréin. Pos —
teruallo àpectore& dorfo ín progreffu diftantes. Atgj hí folüm nerui cum uafis & adipe ? exter eii
ne membranarum regioni, quae pulmonem refpicitadnafcuntur,& 130015 quodammodo ,& e c
aqueo quafi humore oblita uifitur: interdum etíam alíquaex parte pulmonem adnatum pofi. co»ezus.
dens? Interna ueró membranarü fedes tum propter fibras membraneas,quibus ínuícem mem
branz commiíttuntur,tum eas quibus ualidiffime cítraadipis interuentum cordís inuolucro
adnafcuntur,utrzg afperze funt, Ac fi quae íuxta feptum huius cauitatís regio fibrís non obfi.
detur,ea quoq leuis fimiliter & aqueo humore madens uifitur , Membranz hz tuníca coftas
fuccíngente tenuíores aliquantulo funt,ab hac exomnibus illa: fedibusubi ipfi membrang com .
míttuntur ortum ducétes, Suntautem ille fedes, uti diximus,pectorís בתנ כ),05 tranfuerfum ἢ Ser xd
& thoracis uertebrze, undeporiffimüm ille membranz enafcuntur. Quz primarío ufüín hoc '7 ל
creantur,ut cordís ínuolucrum, ac proíndeipfum quoq cor , ne deorfum ac retrorfum conci, vzenórane
dat,in fua fede contínerét. id ením & (iab alijs míníme anímaduerfum fuerít,uíuorum & mor, ?""/v
tuorum fectío luculentifime(fi animi modó adhibueris)oftendet,quacung ratione has mem
branasagereffus fueris. Deíndead uaforum fecuriorem ductum auxilíantur, € poftremó ex
uníuerfa thoracis amplitudine duas efficiunt cauítates,qui ufus haudquaquam mínimus cenfe
ri debet:quandoquídem huíus beneficio altera thoracis cauítatepertuía , & pulmone hac fede
propter aérem per foramen íngredientem à motu ceffante;altera cauítasadhuc [Πα anímali fa
mulatur,quemadmodum in uulneribus& uiuis fectionibus frequenter condifcímus.INumau
temab hismembranís,an ueróà tunica coftas füccíngete organa inthoracís cauítate repofita,
tunicas inuolucrag mutuentur,híc contentiofe haudquaquam difceptandum duxerim,quum
plane idem ufus, quod ad eiufmodi tunícas uaforumQ connexus fpectatharum membranarit
& tuniczcoftas fuccingentís cenfendus ueniat. Preterea neutiquam ínueftíigandum eft, num
una tantum ín uníiuerfo thorace co(tas fuccingens fit membrana , quemadmodum eam defcrí,
pfimus:num ueró duz,ut una quide dextra diesen Ícilicet quae dextra thoracis cauitate fuccín
git,und cum dextra ínterfepiente membrana:alía autem finiftra, quac ibídem thoracis amplitu.
diniobduciítur, & eius fedís interdíuidentem membranam efformat. quod prorfus non effet
abfurdum,effetG peculíarís differentia, qua fuccingens coftas tunícaà perítonzeo diftinguere:
tur,quum id unicum reuera fit;illa autern tunc duplex cenferetur.
DUE 228 כ 4% of יד RAOA.
Caps 1111.
> 4 כ1 afpere artevie baroníam fpedlandam imprimis conducunt figure trigefimi ocla
ui Capitis libri primi, dein cz que uigefimo primo Capiti libri fecundi preponuntur:ac proit^
de illas,carundemá; Indices intueri crit opereprecium,
IN
cA bere 4
teris nume
6
574 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
3 א tertíolibro, ubiarteríarum complectebar feríem, haec cuíus conftructi
onem modoó perfequi (tatutum eft, fimpliciter quód aérem continear,artc
ría ucteribus 61100618 prímüm appellata dicebatur : at temiporis fucceflu,
| | quum & uafa* uitalem fpiritü fanguinemig impetu ruent deducentía, &
X4 inuenarumnumcero non amplius habíta;arterize etíam nomine donaren-
j| tur, hzc quídem laeues arteríae,illa ucró afpera , ab inzcquali qua cófiatfub-
B 3 (tantiajnuncupabantur : co$ nomínead hunc ufque diem alpera artería
eltobuia,non mínusfane quàm fitus quoque ipfius, & numerusciítra longam enarratíonem
+ confpícui funt. Vníca enim non homínibusmodoó,uerüm & animalibus quz pulmonem nan
^ cifcunturomnibus obtigit, quz longo ductu, inftar caudicís cuiufdam, ex faucibus deorfum
ἜΡΙΣ Ρτοτοπία, frequenti fobolein pulmonis fubftantíam dígeritur. In faucibus ením(qua. Graecis
Isficonmffa
rpora.
cor
> 4/0006 4
nuncupantur) " duobusnaríum foraminibus in orís amplítudine pertínentibus, alia 6 סט
duo in humiliorí faucium fede correfpondent,quze quídem no fecundüm latus;üt illa , mutuó
contermína,fed unum altero príus cernuntur, Athorum quidem pofterius (tomachi cibum
potumGexore in uentrículum deducentís initium exiftit, Anterius uero afperze arterize princi
pium οἴ, πος hínc deorfum rectà nufquam ínlatus declinans; fecundüm ceruicis longitudine
fede" (ubftratum habens (toma סכ ad quartam ufque thoracis uertebram ducítur,tota
chum,uertebrarum corporibus,prímoQg dorfum mouentium mufculorum pari abíq alteríus
organi ínteruentu ínnitentem .unde& afperaarteríaà uertebris tantum remouctur,qu ára" fto
machí eft craffities, Anteriorí autem afperz arteria fedi non eadem toto ductu praetenduntur.
os ab v figura 00608 nuncupa- כ in elatiffima nanquefede , ubi orísamplitudini commiíttitur
tum, ipfi cum illius offis quoque mufculis & cute pralocatur. Hincueróad iugulum ac pe-
&oris 0 1115 elatiorem fedem ufque, praeter cutem & illi 'fubditum ex carnofamembrana mu
fculum;arterizafperze obtendítur * bifidus mufculus,quià pectorís offe enatus,oflis v referen
tisanterioripartiinferítur,& deinde" alij duo à pectoris quoque offe in fcutiformis cartilaginis
humiliorem antiquamqQ partem pertíngentes,proximzcarteríze hícincumbunt. Vbi ucro tho
racem hzecíngreditur, principia quog ' mufculorum ex clauículis & pe&torisoffcad mamil.
millares ín capite proceffus deductorum tanquam propugnacula ipfi quos przcfiguntur . In
iuculo ' elandium ínibiuaforum diuarícationifübferuiens,& vafa ipfa preter pectoris os illam
obtegunt. Quod tamen ipfius corporí proximum eft;in iugulo quidem eftelandium , € pau-
lo demifTius in thoracísamplitudine" ramusarteríoe magn ín " foporalesarterias diftributus,
qua unà cum fexti parís cerebri? neruis, & " internís iugularibus afperze arteríze lateribus uici.
néattenduntur.deinad laryngis radicem utríng * elandulofum , fed rubicans corpus (quod
poftca expreífitis defcribemus)ipfiadnafcitur. Cacterüm quum primüm ad quartz thoracís
uertebrae corpus artería afpera ' defcendit,ín duos pares bipartita truncos,unum * dextris puL
moníslobis,;alterum (iniftris exporrígít, qui pulmonis fubftantía undiq: amplexi, parem cum
pulmonefedem occupant. "Imaginemafperzearteriz uíxulli rectius quàm arbori affimilaue: ,
serie fore, ris, cuius caudex ín duos primum ramos difciffus fit, & hirurfusin innumerasfoboles diffufi.
Huíus nang arboris à radicum propaginibus liberatz ex terra prodiens initium,laryngi re
Ípondebít:totusautem caudexreliquae afpera arteríze partíàlaryngead quartam ufg thora-
εἷς uertcbram proten(z conueniet:zarboris uero rami eorundem innumera fobolcs arteríe in
pulmonem díductibus conferentur. Vtenim caudicis initium radices educens , uaríum,negp
pariundíg conftans forma uifitur,fic & larynx afperzearteríze caput undi uariá diffimilemt
figuram exígít. Superiori enim parte proutaut depreífüm autercectum finxerís laryngis " oper
culum,acutaaut depreffa obtufaG erít, Anteríor autem laryngis pars,& latera quoqj;anterío-
rem fcutiformis cartilagínis (uperficiem commonftrant,quae fecundümipfius longitudinem
in medio extuberat,illinclateribus oblíque in pofteríora extrorfum procedens. Ad haze c;ut hu.
ius carcilagínís fuperíorparsamplior longéínferiori ín hominibus(fecus quàm in bobus) exi
(tit ita etam laryngís fuperior fedes hiclatíor inferiori cernitur. imó humillimalaryneis fedes,
quz fecunda laryngís conftituitur cartilaeinejamplítudinem latitudinem uereliquialpergarte
riz caudicis ductus adzequat." Pofteriorlaryngísregío;ac przcipuahuíus regionis fedes quo.
dommodo plana efl;propter prímce cartilagínís qu fcutiímaginem refert, ad pofteríora fuis
lateribus progreffum. . 81/88 enim haec regio fecundzac tertíz laryngís cartilaeinum gratía,
paulo mínus totateres effet,uti fané efthumillima pofteríorísreoionis fedes, haudalíter quàm
anteríorísregionis humilior (edes jid& occafionefecu. de cartilaginís humiliüs príma proce.
dentís.In polteríori fede;prout tertía cartilago in laryngís cauítatem cótrahítur, autextrorfum
porrigitur,ita quog clatíores ipfius apíces in interiora exteríora'ue magís promínentlaryneis
figu
aFipurqva 1
Cap.ub s, — |
bzifi.caaa ג
liio, |
cPoffes illa.
fere petere: x
exifged, i
וב lib. z ut. ὁ
umm effet :
inter 16 ;
1, alter ue. ἡ
ro ipfum fa, 1
perusH, ^
+ muta, a
E fubijcitur ὁ
F. quodpri ἢ
זל או +
0 i
inciübebat t
fuper B יש :
CD. EO
d » »sfig. |
cap.a« libri à
iH. |
[23/8771
lib. z A. aut. |
4 mif. tab. 3
Pc Qs |
S,T,V. Ὁ
f s מו
tab.r.
8 4 mucus
tab.S,T.
bsmf.tas
alter P uoti
turaitti fs Ὁ
cili. 2G
in gtrima
figs auta.
«ut s.
14.tab.e.
b sas sfig. :
Ca. 6 ἰ εἶς Ὁ
:ו
ות 6 fe [
per.
nfi cap.gs.
li. a injerte-
F, F. G.GE
o Eiufdent)
ig. N et OL
bh celi)
3 S.uut fpeos
€ bic ulti2
niat filie;
5345
fica. lib,
2: M.
ri: figu.By
aut |04
1 fig.ca. 38 |
liba.
ΖΑ fi EG.
tizfi EH.
א Bic fedus.
ἰο cta fie.
Guras 38 cd,-
lib.i ex ca
zilib.z.
X254 ἔφ:
cap. z lib.
2L.
45 fi. cds
וב g.
ו
ו
4:8
{δι
IConfer x
lud cap.
|i. x cum.
Iris fig.
|. lib.o.
/»n5fig.
2t lib. 2
] H.
Earüdem
| 1
הו
ll. 4. infer
» Qa.
| $,8.
|
m 2,13 f
(σε lib. 2.
warum in-
lees fpecta
bis.
f siuifum
ferit, feria.
tim fpectz
figuras ca.
-- 38.lib.i,
g tuere fi
2/0745 ca. 21
lib.z,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VL $75
figuran emutantes, Catterüm relíquus afperzearteríae caudex ( ut & arborum caudíccs folent)
adramorum ufg díuarícationem (ibi (imilis e(t;jnori tamen abfoluté.|Nam quum concidit arte
ríaneg are di(tendítur;anteríorí quidem parte teres eft;uerüm paulo uidetur latior ac deprefz
fior,híncadlateraorbículatim íta ducta;ut ín pofteríora procedens,anguftior fiat. Pofterior à
tem fedesanteríorianguftior eft, planaGgac uerfus internam ipfius amplitudínem nonnihil 0
bículatim ímpreffa uilitur. C'uum aute artería diftenditur,ipfius pofterior pars zequé ac prior;
S magis quodammodo lateícít;atcp in pofteríora tumens orbícularis ut illa efficitur. Eandem
formam feruantomncs afperzearterize in pulmonem fparfa foboles , quee arboruni ramis affi
milantur,& uniuerfam (eríem cum pulmonis figura parem eflormant, ín omnes ipfius partes
frequentiffimis germinibus;utiíam dictum fuítexcurrentes. Externa afperze arteríze fuperficies
prater laryngís, quae uaría eft,inzcqualis,fed interímordinata ferie procedens uifitur,ac quum
aérediftenditur,pofteríori quidem parteleuis inftar contínuce cuiufdam membrana cft, àlate-
ribusueró & aniteríori regione inzequalís:mébrana, quae cartilagínes mediíat, ipfis cartilagini
bus magis extuberante.co ntrà πιοτὸ quumlaxa cOciditinam tunccartilagínes membraneafub^
ftantíaemínentíores protuberant. Ad hzcinftar membranarum quzealijs connafcuntur parz
tibus,externa quoquearterize fuperficies afperaeft , Pofteriori etenim fedi fibrofis nexibus,fed
modicis "ftomacho comittítur:uerüm fuperior laryngísregio quu cómunem cum ftomacho
tunícá fortíatur ualidifTime illius tunicae gratía ipfi conaícítur: quemadmodü & larynx toma.
cho firmiífimé" mufculori opera connectitur,quí (tomachi amplectentes , prime cartilaginis
lateribus ímplantantur. Anterior afperg arteríze pars attenfis mufculís & uafisac precí pue re^
currentibus neruis connafcitur. Quínetíam ubi afperze arteríae ramíin pulmonem excurrunt,
propter adnatam ipfis pulmonis fubftantíà mínus lzcues cxiftunt. Ceterüm ínteríor fuperficies
ctiam ἢ inaequalis pro cartílaginum extuberantía femper fit,leuís tamen acuclut unctuofo hu.
moreperfufa,neq ullis fibrofis explantationibus afpera exiftít.& talis quoc; quodad lzuitate
fpectat," interna laryngis eft fuperficies: quamuis ínterím neg orbicularisteres'ue , aut tuberi.
bus míniméfitlibera,In humillima enim parte , utcunqueaut arcietur, aut díducatur , orbícii
laris ad amuffim patensqy codem femper modo, ob perforatum quem Íecunda cartilago e£-
formatcírculum,euadit.in medío ueró quum arctatur,penítus conniuct, non orbicularís qui.
demar&tity oríficij rítu;uerüm rectze inftar lineze feu rímoe ab anterioribusin pofteríora proten
fic. quae (i dírímatur aperíaturq,ab anteríorí parte fenfim ín pofteríora tátífper latior eflicietur;
doneclaryneis interior fuperficies tota quodàmo do orbícularís teresqp intus fpectetur. הט
do hecrímaarctatur,& conníuet,ipfad inferíor laryngís pars,quam fecunda cartilago extruit,
teres orbicularísqg neceffarío permanet;utringiad rímze illius latera una confpícitur fouea, al-
5 quodammodo quàmrímae fuperficíes confcen dens,unde etiam hic cornutafuperficies fub
rima confurgit. Superficícs uero laryngisfupra rímam confitens , prout hzc autrecluditur,
aut comprímítur,etíam differt,nunquam tamen penitus eftorbicularis,fed proríme compref
fuex potterioribus in príora magís mínustp arctatur.Inferíor laryngis operculí fuperficies con
caua,füperíor autem conuexa cernitur, Caeterüm uelim haecuítulina aut bouí nalarynge(fi mo
dó humananon fuppetat) affumpta examínari potíüs, quàm obfcura difficilitp narratione di.
fcerc.Itaením quae híc propter dictionis obícurítatem proeterímus , abfq; omninegocío fedula
infpectionenon fine magna admiratione occurrent. Sicquog fingulorum fubftantíiam & con;
formation&unaatg;altera larynge utcung etiam rudi fueris manu, diffecia adinuenies, potifTi.
müm quód laryngísac relique כ ἀυτογίος fubftantia ín prímo libro & fecudo,quantu illic
conueníebat, perfequutus fuerim. *Inprímo ením practer laryngís operculum,triumlaryngis
cartilaginum fitum,formam,& quantumad mufculos in fecundo libro íntellíeendos fat fuit,
uniueríam illorum conftructíonem tradidí. *In fecundo cum ceterís mufculis omneslaryn-
gis mufculos ac ligamenta;proutinibi eorum requirebattraciatio;agorefTus Íum, Quapropter
etíam illori,ut & laryngís € totíus afperzearterize,neruoru & uaforum defcriptioni hicmínia
méínimorandum eft. Non profe&tó quód fcribendi laborem fubterfugiam,uerüim neà moro
fiore quopíam eadem ínculcare dicar. Quamuís etíam in relnon minus pulchra quàm difficili;
undecimo de Confe&tionibus admíniftrandis Galeni libro , cum alijs quíngs,& libro etíam de
Voce, priuati fimus . Preterea feptimi de Partium ufu fragmentum nobís duntaxat afferua-
tumeft,idig uniuerfum ín co libro deeft,unde Galeni enarrationem peteremus. (Quae itaq fupe
rioribus libris neceffarió recenfüimus,hicnó altius repetentes;íd folum adiungemus , afperam
arteríam membrana cartilagineatp formatam effe fubftantíatac laryngem qui dem tribus con.
ftare cartilaeinibus,ea nimirum quam fcuto Graeciaffimilarunt;fecunda ucró,quam quód πο.
inine
Quales. affe-
T& avteric ex
107/07 fupeyft
cies.
Qontexus a-
Bere avtt-
Tie.
Interna afhe-
γα 67%. fupe"
ficies qualis,
CA Bere 4
16718 fubflan-
εἴας:
Quibus cayti-
lagitibus a[be
74 4776716 00-
flituatur;
à
Qut eere
«rteric cati
lagines inuic
colligentur.
40 וכ
τα 477676 tu
tlcarum extee
Tior.
Intviortu-
"ica.
Gandes la-
Tyngis adici
adnata.
576 ANDREAE VESALIÍ BRVXELLENSIS
míne deftituatur, quafi fine nomine uocauerunt: tertía autem ;qua eemína eft, quamd ua.
forum orificijs, quibus aquam manus lauaturis affundimus , re(ponderearbítati funt. Dein.
delaryngis operculum ípíius quoq; conformationem íngredítur , quod ex cartilaginea mem.
braneatj € píngui fübftantía(quemadmodü & tertíze cartilaginis fuperior pars) conftituitur,
Reliquirafperzarteríae corpus ínnumerís coformatur cartilaginibus,unaferíecademQ forma
efc habentibus. Forma quidem círculo correfpódent, cui quarta pars fit execta . propius enim
adanulí circuli ue perfecti figuram quàm quídam arbitranturaccedunt. Quod fant is ad amuf
fimperpendit, ex quo Celfus prímum quartilibri Caput uertit , in quo hanc cartilaginum íma^
ginem dori uertebrís comparat. Quanquá ením Celíus illius autoris mentem parum apté ex^
plícuerit,ex cartílasínum tamen uertebrarumQ imagineleui negocio collieitur,illum autorem
cartilapínesnon fimpliciter uertebrís contuliffe:uerüm duntaxat circunferentie faperficieíque
" corporum thoracís & lumborum(non autem ceruicis)uertebrarum. Horum nangcorporit
imago cartilaginum orbí ductui& quàm fimillíma uifitur.Cartilagínes hae ín orbiculo arteríe ἢ
figuram imítantü: , Corpus tamen ipforum teresnon eft, fed quodamodo quadrangulare;mul
to interímlatíus quàm craffius.Deín cartilagínes hae non eandem toto corporeferuantcrafTi.
tíem:ínmediío enim craíTiores funt quàm ín extremís, quibus paulatímattenuantur, ac uelut ín
membranam degenerant . Extremís hís (tomachum refpiciunt,medía autem parte & crafliori
anteriorem afperzarteríze fedem eflicientes , INegparbítretur quifpiam ( illoru fententía delu-
fus, quía perfecti círculi figura cartilacines folu definere prodiderütneartería (tomachü plus
&quo comprímerct,uerüm potíus ut (tomacho deglutiétí cederet)eas hanc formam Ípeciemqg
in caudíce ipfius arteríze duntaxat feruare : in pulmonís πιοτὸ fubftantía completos effici cir.-
culos , quandoquidem in pulmonis fubftantía perinde ac in caudíce fefe habent,& quod inibi
alíter conftrui nequíuerunt;ín arteriae partium ufus commemorationeoftendam, Cartilagínes
ha contínua ferie ἃς acqualiter femper mutuo diftantes in arteria ' collocantur, & non tantum ἱ
inuícem difiunguntur, quanta illarum à fuperiori partead inferiore eftlatitudo,nifi quumarte
τία 3 ςοηςοίςητς enim artería, cartilagines inuicem propínquíusaccedunt . C. artílagí
num ínterle connexus prímüm proprize cuíuíc cartilagínís membranze ínteruentu perficitur.
Quemadmodum ením omnibusferé offibus,& ctíam laryugis cartilaginibus membrana quae
h
figureea
ות
7
8
1
3
dam , eo quod offium fit הט ]סה 5 nuncupata obducitur,parí quoq: rationccir. ^ QU
3 ₪
E " 722] 4 . . ii
culares afperze arteríae cartílacínes (imilimembrana integuntur,qua ex demifTioribus elatiori, ν
busi fui partibus proceffus exporrígens,illarum ínteruentu cartilagines inuicem cónectítue^ «
[modi m&
Yanari dc.
"Lari tena
lutmembraneum uínculum inter duas cartilagines leferefpicientes efformans. INeq; folüm in. "^ feriat
ter cartilagínes,ubiab ínuicem aequaliter di(tant, eíufmodí confurgituinculum , uerüm etíam
ab extremís cartilaginum partibus ftomachum refpicientibus fimiles membraneí proceffus ex 8
rum. ratio
ex totlusor
ni circite
orriguntur;ex quibus contínuum quoq ínftar membranze uínculum efficitur. His cartilaoi. Jeriptiore
o 3 2
nibus membranísGalize duze accedunt membranze,ab ipfo ufu tunicee non ímmeritó appella.
ΟΠ
q; membra
tze, Átg una quidem externáarterize fuperficíem undecung amplexatur, membraneis illís car» ie tarium
tilaeínum uínculís pertínaciffime connata. Hec tenuís eft,llist tunicis par,quas perítonaeum //^cs
& füccingens coftas membrana ipfis affirmatis uafis prabent,Pracfentis tunicae ínteruentu ar
teria contermínís partibus collicatur,ipfaQ imprímisrecurrétes neruos fecuriffime defert. AL
teraarteríz tunica hac longe dígnior,internam uníuerfarteriz fedem fücci ngít;atqpad cartíla
ginuminterfe colligationis robur plurímüm auxiliatur, Interior tunica exteriori multo craf.
lior exí(tit, quamuis etíam tenuis fit & ualída , Adnafcítur uerb robuftiffime cartilagíinum
proprijs membranis, & interna fede piínguí quodammodo humore oblíta uifitur, non un-
decunque eandem feruans craffitiem . Quum enim língue , labrís'que & palato , & ipfi
demum ftomacho communis fit , ín laryngis cauitate craífior euafit ἃς pinguedine inter σαι
πηι dee
ו
tilagínes & externam ipfius fuperficiemobducitur, Vbi uero rima lingula'uelaryngis'con ! "fies
níuet, haec tuníca utrínque ad latera dura callofa'quecfficitur,ac cum fubítantía colorem quo,
que immutat: utením híc durior,tanquam afrequenti dum fpiritum retinemus compreflü 6,
uadit, íta quoque magís ibidem callofa reddita,candícat, albefcirque. Eaparte qua tunícaar-
terizcramos ín pulmonis fnbftantía 6 fuccingit, füblínitue, tenuiorlonge quàm ínla
rynge uifitur : in caudíceueró arteríoe medio fe habet modo. Per uniuerfa tamen arteríz ca^
uítatem, hanc tunícam rectís fibris intertextam efTe, ex fectione didicimus. Quz etíam often
lib: f.
dic" elandulasalterutra parte fingulas ad laryngis radicem adnatas , qua maenaefünt & fun. n snufeu.
gofeadmodum, carnísque propemodum colorís,fed magisnierícantes,& uenis fatis conípí :
tab. Lyetz,
4,5 fi.ca.
cuís obduciz, quarum in fecundo ctíam libro, quum laryngis profequeremur mufculos, 5, ii.» jr
memí-
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER y. 577
memínimus, Afperaartería omni prorfus fanguíne uacans;primario anfmantiad aérís in ref; ₪
ratione tranfitum ductum'ue confert, deinde & uocís organum facile eft praecipuum, Atque
his ufibus uníuerfa ipfius congruit fabríca, Ex faucibus enim aérem per nares, aut os 3183.
tum, recià ín pulmonem ducit, hunc per uniuerfum pulmonis corpus íta numerofa ipfius
ferie diftribuens, utpulmonís fubftantia bunc promptéalteret, atg; cordís muneribus aptum
reddat. Ceeterüm quod pulmonís propríum fit munus, fuo dícemusloco . nuncením fateft
alperam arteríam ita eflormatam innuere , quód aptilTim? arem dum infpiramus pulmoni
deferat, ac rurfus omnem quí cordi ínutilis e(t, unà cum fulieinofis ipfius excrementis ínter
expírandum reddat, Ad hanc functionem,afperamarteríam inftar membranei meatus, qui fa
cile ínanítus concidere;atquerurfus oppletus diftendipoffet,extrui conducebat. Quod ením
nifiuacuíi fuga magnopere replendum eft, acrurfus compreflíonís duntaxat uí ínaníendum
uenit, díftendi comprímíty aptum effe oportet, Qua propter quum ínfpíratione aérís'ueattra:
€tionem dilatatí pulmonis gratia fieríomníbus concefTum fit, pulmonísip dilatatio aliud níhil
cenfeatur, quàm fuorum uaforum díftentío, non quídem fimpliciter omníum, fed in primís
afperze arteríze propaginum:expíratíonem ueró rurfus fierí conftet, quotíes pulmo ín fe colli.
gitur, concídít & arctatur,eaty ratione aérem ín fua amplítudín c(uídelícet in afperze arteríac τὰ
mís) contentum exprímít, propellítG, cuíuís ratiocinari promptum eft, áfperam arteríam, ut
& diftendi in ínfpíratione & denuó comprími in expíratione poflet, debuifTe fabrefieri, Vc.
rümad has functiones fat erat hancex memibranea quapiam carneaty fubftátia;ut uentrículi,
ftomachum,autarterías ipfas & uenas conftruinequeillís quibus abundat cartilagínibus do.
narí,adeó fané ut nunc fruftra,quod adaérísratione uacui attractionem,& fui ipfius corporís
exíllo diftentione, δέ rur(us ad aérís propter ipfius cópreffione arctationemi ac expiratione
attínet,uelalíquam cartilaeinem rerum Opífex ipfi largítus uideatur, tantum abeft, quód illí
opíficís induftriam oftenderet, qui omnes afperararteríze ramos ín pulmoniís fubftantia difti
butos ex cartílagínibus perfectos círculos conftituentibus fabricatos finxerunt, & alíam híc
alperzearterize quàm quà ftomacho protendítur conftructionem enarrarunt, haud perpen,
dentes, fiafpera artería íra extrucretur, pulmonem neque di(tendi;nequelaxari itaopportuné
poffe;aut faltem ín longítudinem, aut breuítatem duntaxat;nó autem ínam plítudinemaf, pera
artería ramos proficere poffe. Neque mínus illi hallucinatur, quíafperam arteríam apertam
patentemt,& non ftomachí modo concídentem eflormatamaflerunt,quo acris liberior effet
ingreflus & egreffus : quandoquidehi przeterquàm quód laryneís arctatione dilatationemg
ionoran t,có uenere rudítatís, ut ipfos lateat, (i afperaartería cum omnibus fuís propagiínibus
femper zequé tenfaapertaG effet, pulmonem nequeunquam cóftringendum aut dilatandum,
níhilt uacui fugaínafperamarteríam (ut quae príus concidiffet) attrahendum, Nam hocuel
ex follibus animaduertere debuerüt, quibus 10006 aliudartificium ad cam partem quae aérem
reddir, quàm reliquae follium aniplitudini adhibetur. Hanc enímartifices diftedi comprímíd
prompramreddunt, ut oppleri ínanirítg poffitznonautem íta canalem quemríeídum faciunt,
& dittendi comprimiQíneptum. cuius naturz fi totus follis effet, quisomnem ipfius ufum
nos perdíturos,ac inftar lagenze uitrez follem futurum ignoratz Atque huiufmodi membra-
nex fubftantizarteríam conftítuentis eft ratío,quae hanc membrancam debuiffe fierícomon.
(irat, At cartí laginibus abundauit quoque, ut non modó ref; pirationís,uerüm & uocis orga.
num fieret, Quemadmodum ením afperamarteríam leuíum arteriarum modo,refpirationís
nomíne membraneam confici idoneurn fuiffet, ita quoquead uocem amplam, rígídam,du:
ram prorfus fiftularu, tibiarum & cornuum rítu effingí debuerat. Quandoquídem utuox
fiat,fymmetríam quandam effe oportet, & robur aérís ipfius & fübftantiacab ipfo percuffae,
Huíufmodifane fubftantía eft cattilaco, ex qua uníuerfam arteríam 12105 modo extrui fineli-
gamentís & membranis oportuiffet, Verüm quum abfq ín fpirationeacexpiratione uox fieri
nullo modo potuerít;illa& coprefTioneac díftentione neceffarió indiocat, merító làudabímus
fummirerum Opíficisfolertía, qui afperamarteríam fimul commodum relpirationis & uocís
organum moliítuseft. Atquetantumartificíum ín laryngis coftructione oftendít,ut illa nunc
magiís,nuncmínus claudi poffit, & fpiritum ipfum ex noftro arbítratuad maenos fepe ufus
retínereualeamus,& uocem nuncgraue,nuncleuem,proutríma illam(que profectó uocís prí
maríum eftin(trumentü)arctamus uel laxamus, Hzc nang illa eft,quam tibícinarü coiunctis
arundínum fruftulis fimilem effe diximus : ac illi etiam rímze refpondet,qua fiftulis íllis ineft
quaslabrís amplectimur. Congruitetíam ufu,quamuís non forma, cornuum & tubariür וס
cijs, quae ori 1113 inflantesaccommodamus. Deínde & organorum quoquc fiftulis , & illarum
etíam fiftularum foramíni,quas tranfuerfim ínflamus,hzscríma comparatur, Atlarynx longé
Cc — omnium
ere arte
vic ufus, 15/2
150 confLru-
Lions 0
S 0
ς 770
teriam mébra
nea fübfLantia
oportuiffe exe
[2272
Cu». cavtile,
goaffere ar-
tere σον εις
koné fubcag
Laryngis Ti
ae ufus.
578 ANDREAB VESALII BRVXELLENSIS
omnium Gtularum artificium uíncit. quae ita cfficta eft; ut modo mínus, modo magis cam fa
xare poffimus, ac uarías uoces, non autem unicam duntaxat (utartilicum ínftrumenta) edcre
ualeamus:& tanta demum thorací uís inditur,ut ex noftro arbítratu nunc multum, nunc paz
rum aérísad folam refpirationem,aut ut etíam fimul uocí, quam cflingerelubet,aer interexpi^
* randum füuflicíat, emittere queamus, ב fuerit neceffum fecundam laryngis cartilagincm
crfectum efformare circulum, & arteriam afperam hícad laryngisradicem haud potic com^
Vo558* Wrímíanimaduertes, fi diligenter uocís generatíonem ex aére ab ampla uía ín (trictam,& hínc
"7^ vurfus inlatam ímpctu. deducto, fieri dídíceris, atque fimul" gargareonem uocis plectrum &
palatum inftar rotundi amplitg fpacij conltructum, & cauítatem fupcr id in narium " foramí-
nibus apparentem,ec quarti maxillae fuperioris in altero latere offis cauernas ac dentes pariter
& linguam, & labrarímatus fuerís,ac demum muficaartificum ínftrumtta,illarumq partium
ufüm his Naturze operibus diligenter contuleris.Neque hic ín nominum difceptatíonem in^
eth cidere uifum eft, rixofe certando de rímoe huius & laryngís operculi nomíne,quod falfo uocis
pro)" oroprium,precíipuumq organum pleríquerecen fent,quandoquídem hocnihil voci;nifi for
tafTis ad illius aliquam modulationem accommodat, & duntaxat ut & in prímo libro com^
memorauimus, cibi & potus inter deuorandü ín laryngem cafum prohibet. INam prater hoc
quód fenfu id ad uocem nihil facere ex uerafectione perfpectum habemus, rationeíd alijs co^
gnítum 6116 oportucrat.nam nullus unquam quo operculum íd ageretur mufculus;ab alijsani
maduerfüs faít,neg ctíam ullis mouetur quàm ijs" quos ab offe v refcrentein id infer comme
morauíimus, quum interím laryngís reliqui mufculiad unum omncs rime illi dilatàdacarctan^
dac'uc fübferuiát, Infuper eíus eratíaomnem laryngís cartilaginu fabricam extructam efTe co^
enofces,Gi ucl mínima INaturzeoperu cognofcedifcintilla arferis, neg, illoru fcientíà, indíonifTi
míqui à Natura creatus (it homínis modo, refpucrís:snam uel bruti alícuiuslaryngein mani,
busaífümpta, artificum ín muficís inftrumentis parandísinduftrià INaturz opera fectantem
maximauoluptate admiraberís, Quod ueró & relíquarum cartilaginum fitusnon uulearis fit,
omnibus quog notuarbítror. craflior enim ípfaru pars,quatporbe cfformant, anteríc ri parti,
& qua íniurijs magis exponitur, przlocata cft. Vbiautem à perfecti circuli figura in caudice
arteríz necellarió proptcr infpiratione deficiunt,opportune ftomachumrefpíciit,quó minus
illum coprímant,minusg ipfius ín ciborualfumptione di(tentione praepedíant: quum interim
Feind *' artcría inibi (ufcipi&dis noxis inepta fit, Paríter ctíam afperzearterize tunícas Natura nó ofcitan
ense terextruxitexterna quídem, ut cai tilaginesínflar ínuolucrimuníat, atque ipfiusinteruentuar
Pla eff. tera uicinis partibus colligata firmatad (ecurilis deorfum prorepar. Interna ueró non folum
cartilagínes firmíus cónexura,ueru eafdem fucciínctura, atq àgrauioribus iniurtjs munítura,
crafTior externa euafit, nó tamen talís,ut fua craffitíe magna arteríce amplítudine oppleat,& ad
defendendas tamen cartilagínes fua denfitate& robore [uflicíat. Sape enímaliquid pítuíte inu
tilís à capite perartería defluit,necnó potusaliquid & cibi inter deelutienda in illam illabítur.
Pratercaacris quzedi qualítas,ucl fumi, ucl cínerís, uel carbonit,uelalteríus cuíufda facultatís
medicamztofze etíà inter refpirandu attrahítur, Addequód pus tuffi expe&torandu quandog:
fit maligni, erodens;autalius quis humor, utpote Haa bilis,acatra;aut pituita falfa intus pu-
iredinem experta,per afperam ἀστοί cferri debet :à quibus omnibus obducta cartilaginibus
tuníca,ne {Ππ radantur, & rofione alterationemQ abhis nó finegrauí ipfaru uitio Íentiat, prae
cauct, Atqueut larynx eiufmodi noxtjs (nimiru orí uicínior) magis fubijcitur, ita quoque &
tanícam hanc paulo craflioré obtinet, quàm extremíarteríze furculi, ín quibus tunica tenuior
cuafit, ne plus aquo pulmonis fübftitíac arem cordi temperatis uim obtüderet, & aérís ín ue-
Saad nalís arteríze eerminaa(fumptíone, & ruríus cordis fuliginoforu ín afpera ramos attractíone
ΤΣ
Láryngi:
Cartilaginit
cooarditat/o-
3:5 vat 10.
E21 ΤΣ pro hiberet.Caeterit pinguedo ínter tunícá hanc& cartilagine ín larynge potiffimum repofita,
sum leryrgis iplaQgetíam tunica pinguíor fimul cum uifcído quo undig hecoblinitur humore, ad facilem
74tio. a&ris ductum cOferreuidentur,atg ctíà nc ín magnís clamoribus, multís motibus exíccetur,
uoxq deficiat; plurímum accomodare. Hucquog faciunt afpera arteríae ad laryngis radícem
u:ríngsappofitze glandes. humore fiquidem meatum imbuunt, nó fluido quidem, fed uifcido
& pingui, quemadmodum & ipfe craffiores fpiffiorest caeteris humorem procrcátibus elan
dulis funt, Quantusuero eíufcehumorís ad uocem ufusfit, indíes fi(tulas humectanteoleo
inungiuidentes docemur. INeque profecto eiufmodihumore procreando illze tantum quas di
ximus glandes fufficiunt, uerüm & alíze laryngíaccumbunt, quarum nunc fitum;ut & garga-
reonís,opportunéfübijciemus : deín pulmonis, in quem aérat^
fumítur,conftructionem pertraciaturí,
|
|
|
| 46 mufcul.
tab.L.
bémufcul.
tab. F.
וש |
marum lib.
14 G «41.
dut quod
complecti -
tur incffra
£a maxilla
fextetabu.
mufcul.
d PofE6
muf.tab.
e figure ca.
az lib.z.
f»»sfüg.
€a,zi libri z
H.
gsmuf. ta.
LM.
hétab. D.
15,455]igu.
ca. 6 li. P.
k s tab. H,1.
l1: fi.ca.z li. fc
4 T; »Y,6g»
Tia
nii fig
lib.s S.
n figu.ca. uz
li.5 X ada.
aut [pecta
ultimam fr.
lib.s.
o émufcul.
tab.L,
p émufcul.
tab.F.
q6mufcul.
tab.E.
Y mufc.ta,
A. 4.ta. iit-
toG, Zo.
s vmufcul.
7 «t tab.l.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER vr 579
DE. א%ק4701ע GLO תא
Capt 77.
. T RIPLEJZ glndiumgems ii faucibus repofitum,ac pra fenti Capite nobis deferi
bendum ín uarijs (Decatur figuris. Ac primum quide fexta mufculori tabula IL, énfignitur.,
qoin feciida tfigurastertía,quarta;quinta Capitis uigefimiprimi libri Jécidi IM. Secundüm ue
ro genus fexta quod; mufculorii tabula F'infignitur ,co* deciaquarta quinti librifigura EE,
TT'ertium auté prima mufculorü tabula «L4 indicatur, c3» in quarta inter Gr, 2 0
VONIAM nonnullarum" ofandíum afperam arteríam humectantium
paulo anté mentio íncídit," alizeg eiufdem functionis gratía creatae illís 36.
cumbunt, nó ínopportuné eas quoq fimulhic,denominibus haudquad
/ anxié difceptaturí, profequemur, INon ením modo minus quàm alibí,in.
[| gentinomínum pelago flu&ctuamur:ex quo utemeregamus,fauces nobis οἰ Fauces;
e tra omnem contentionem uocari liceat uelím,üniuerfum fpacium ab infe
zz riorímaxilla íntus circumfcriptum, illud díco,quod ín profunditate ab ín.
terna menti fedead ceruícis ufq; uertebras pertíngit;inlatitudine ueró,quicquidinter dextram
inferioris maxillze partem & finiftra habetur, Hoc enim φάρυγγα ueteribus Girzecísuocatum
arbitror,quo nomíne& laryngem, quód hac fede contineatur;potifIimüm donarunt:Suidae
di(tinctionem parum obferuantes,qua mafculiní generis uocem larynoi accommodat, 1
niniueró faucibus. Eundem locum ἰδϑμὸν abanguftia nuncupaffe uidentur, quód nulla ín. |,
uníuerío corpore fit regío aeque angufta, & tot ínterím organís donata, Hac enim fede narii
" foraminaín os defcendunt," & híc reponuntur larynx uníuctía, ftomachí initium, linguae
* radix cum offe y imagíne exprímete,ac numerofis illarum partíu mufculís,practerea. & mufcu
líimaxillam mouetes, tum" quíab offis cuneum ímitantís ' proccífibus ín(tar alari efformatis
erígínem fumunt, tum" qui huíusanguítize ímprímís nomine duobus donati uentribus ínfe
rorem maxillam deorfum uellunt. Adde praeter tertij fexti, Ícptími parium cerebri neruorum
"propagi ncs," uenas iugulares,&" arterías fo porales, & quas nunclubens enarrarem glandu
las híccotineri, B(tautem harum genus triplex, ac? unum quídem,quodad laryneísradicem 7,
aíperzearterízlaterbusadnatum,ín precedenti Capíterecenfuímus. Secundum uero elatíus du;
laryngiapponitur:quippeín fpacio quod nobís híantibus medíum ínter naríum foramina & D
laryngemapparct, utrínque ín lateríbus unareponitur olandula utcunquein enis, & elandí ^^^
orma perquam fimilis, Oblengaením efthzec elandula, ac fecundüm longítudinem furfum
; acdeorfum exporríoítur,communíorís tuníca, fed ea híc quàmalibi tenuiorí fungofioritg ue
fita, Subftantía cóflatalijs glandibus fimili,at Ímpenfius fungofa;in hoc propría,ut(aliuam
procreet,acafperamarteríam & (tomachum quoq cum totaorís amplitudine humedtet, Has
glandulas Gireci 9/9 uocarunt, fortaffis nó tam quód his angufijs cotíneantur,ac quód )שי
gargareonís latera repíciant.Si ením híantis orís cauitatem intuearís, atqueforamína narium
&" gargareonem obferues, quíd aliud híicforamína quàm duo uelut maríajipfeaute gargareo
inftarangufta terrze ínter illa deductze apparcbüt,adeo ut níhil obfiiterit, gargareonem i&udp
aliquando à ueteribus, quí pirerosin cadauerum fettonibus exercebant;nuncu patum fuiffe
arbitrari. Alíás ením fiadanguftiam loci,ínftrumentorumq hacín fede frequentíam,anímum Ὁ
duntaxatadhibuerímus, glandesafperze arteríoe adnatz,quum ín maíoribus angufttjs, quàm
ecundüm hoc 9landiü genusreponátur,a3/8jue uocítandz forent. uerüm qüirillas ab Anato
mesprokfforibus hactenus no defcriptas obferuauerím,magís fecundüm genus (quod etíam
nímis quàm ofcitater alij enarrarunt) itaappellandü duxerim. Czeterüm fecundum hoc glan-
dularum genus amy -dalis affimilatum, Graecí quoq αὐτιαίσίας nuncupauerüt,quam uocem αὐτιάσῖες,
interpretes tonfillas 66 amyodalas & Faux uertüt. > זה haec pofteríora nomina" tertio lan
dofo huíus fedís eeneri quidam attribuiffe uideantur, ignorantesínterím cum prímo genere
lecundi.Non tamen ín hís nomini flu&ibus & rerum interím ínfcítía practereundi eft, Grae
605 quum tumores praeter natura enarrat, elandularü quz ín faucium inítío fibi o pponütur,
acífecundum glandulariü genus cóftituunt;inflammatíones ו nuncupauifle,&& zyae
inflammatione corpori, quz ín faucibus funt:nó adíj cientes, qua&nam illze cenfeantur.Porró ^r, ;; Ms
tertíum genus; inguinum &Caxillarü elandibusrefpondet. numerofum ením füb aurium radí thus pofitavid
cibus & uniuerfofpacio inferiori maxilla confctípto continetur;accauítates omnes exacic im, £4) gue.
ple, uaforumé diductibus diftvibutionibusue praficitur, has partes quog fua humectandi
ui imbugns. Hoc nullo peculíarí donatum eft nomíne:uulgus tamen hic ín porcís ac ceeterís
quibusuefcimur anímalibus,ut c relíquas elandulas;in dclic; isipfas quog: של עה Ἢ
ΝΣ as
480 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
las fcu Lacticinía nuncupat. Num ueró & has Graeci quogs iue appelfauerint, fcírenrus
fand, nifi temporum íniuría Marini uiginti de Confectionibus libri cum Graecorum omnium
quí quicquam ín Anatome dignum pracftiterunt operibus, maxima ex parte íntercidifTent.
Quartus ením Marini liber ínter cetera glandulas tractabat. utcunque uero fit, hoctertítim ín
faucibus glandularit genus nó minus quàm caetera duo ob uaríos quibus implicatur affectus,
& fcrophulas przcipué, perpendendum uenít:hocGg imprimis tempore,quando nó íd folum
genus,uerüm 06 alía duo Gallicus morbus fimul cum palato & gargareonemiferé exercet.
DE-GUFRGOULREONE.""QMpuampr
IAN bianteore gargarconem citra difeclionem uidere esi, quanquam in fexta mufculo^
vumtabula E. infígniatur jin feptima ucro P.
ἢ $T A quoque corporis pars pluribus donatur nominibus.eargar enim,
à gurgulio,& gargarcon,fibilus ac tíntínabulum à uoce nuncupatur, Cuía
|| uero inftar uuzfuperíüs angu(ta, inferius ueró fpherze ínftar rotunda ali^
| quando dum inflàmatione corripitur,propendet, V uea,fcu σαφυλὴ appel
latur. Deínde quód inftar caudae murís,aut columne extenfaínterdum ex
humorum affluxu eargareon producatur,ut & affectus ille, tiàp 36601
is a mella dicitur. Porró quonia (ecundüm naturam fe habens, fuperíüs latior,
inferiüis autem ftrictior uifitur,fundibulu alíqui eum uocauerunt.at nomína fonítus occafione
ipfiindita à multis totilary ngi;ab aliquibus uero latyneís operculo tanti accómodantur. Cae
terüm gargarconis, qui foliinter caetera animantia homíni obtigit, (i tus,forma,color,acomnía
feré huc pertínentía nó mínusac externa unguítim fuperficies euadent cofpicua,(i alicuius hían
Gargartoris tis osínlpicerenon píguerít. V nde etia horum enarratíoni prolixius quoq; haud immorandi
: y* iure" eft. Oblongaenim tunc fpectantibus occurrit partícula fungofa & carnea palatí Hine, ubi πᾶ,
* vium foramina ad os defcendunt,ín orís amplitudinem propendula,fuperiüs ubí palato conti^
nuatur latior, inferiüs pyramidis inftar acutior. Venufas quafda ex uafis palatítunicam adeuri
fv ibusin ipfiusmedio Maitt neruis αὐτό non admodum participat, Porró ipfius prímarium
ufum uocis modulation effe,ac illum ad fermon& homíni plurímit opitulari,argumento funt,
qui hunc praefectum habét:deín quod foli homines,autumt quzeda genera hoc donari uiden-
tur.adeb fané utnon immerito uclut quodduocis plectrum, ítaad cauum palatum pendens,
cenfeatur, Secundarib aut adaétís attraction, ne fcilicet nimiti frigidus in pulmone feratur,
aliquid & hominiaccómodare creditur, quum hís quibus gargareo prefectus eft,frígidus aer
impenfius quàm cztterís noxíus effe colligatur . Sic quoq & ad aérís expurgationem nónihil
conducit,nam puluert (ibi applicat, quíalioquín in laryngem fimul cum aére erat affumedus.
Athícufus qui cztera animalía ad terram magis quàm homo fpírantía gargarcone deftituan.
tur,paruí pendendus uidetur. C'uamobrem ueróalij eargareonem excrementorum àcerebro
in os defcendentíü quoddam receptaculü effe tradíderínt;nó fatis affequor, X commentum il
lorum efTe opinor:quit gareareon nullam, qua aptéaliquid fufcipiat, cauítate nancifcatur:imó
QGargartonis
noniine.
|
JM ; ? ; ; : ΕΣ "
jid quoties humore imbuitur,laxatus murís caudze forma propendcet, autalío quopía erauiffimo
|
uiítío dum fluxionem fufcipit, conflictatur. At nunc tempeftíuü erit,pulmonis ín quem acr per
₪ afperam arteríam 1000/0160 06010 aggredi,
ME DE 9PLMONE CFT 1
| ?I/LMON E M oflendit pre [entis libri figurarii tator pars; prima uidelicet ad
characleres R8, 1/7. Secunda ad IN,O, ,Q. T'ertíaad 12, 1,100. Quarta ad
JM,N,O,, Quinta ad ü,k,Lm.Duodecima ad E, FG, FH. Decimatertia ad B,C,.D,E.
Z/ afa autem pulmonem implicantia partim exprimütur prima fegura Capitis trígefünt ocfaui
libri primi,partim duabus figuris Capitis decimi quinti libritertij.
ES יד ז v M pulmonis" duc thoracis cauítates indícant.ín utragy enim thora
]| εἰς amplitudine, inter coftas € alteram interfepíentíum membranarum
4| cofpicua, pulmo locatur perindeac cauítates ipfe gemínus. Ipfius enim
pars dextram cauítatem occupans, illi quae ín finiftra locatur,fubftantize
| interuentu neg; continua,neg etiam cotigua c(t. Amba ením ínterfepien
tium membranarü medio ínuícem dírímuntur, & ^ uaforum duntaxat
5 3 טפס ג רוג ex una radíce ín dextram ac finiftram pulmonis partes dí
geruntur, illze inuícem committuntur, Ac dextra quidem pulmonis pars dextram thoracis ca
uitatem, finiftra autem Izuam ítaímplent, ut nihil prorfus in thoracís amplitudine pulmonis
fubftan
Situspul
ἡποτι13.
IN uerus.
4254556.
βίαι lib.
aL.
4 Vnaad
dextri |
tus G,G. al
tera ad fini
firum latus
112 ῇᾳ.
bis figu. B
CD.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER זט 481
> "6 fübftantianono leti (it;preter דוט 16 reotonem uam interdiuidétes membranas in fe
€ o
E ἘΝ . coplecti coftituered retulimus. V'ertim ín hac cauí tate,quam ínterfepientes membranz ín fio
dmi, medio füper " neruofam feptitranfüerfi partem;ac fub cordís iínuolucrí mucrone efiormat,pul
1% 5n. monisquog portiunculà canibus & fi mijs contíneturzuti & in reliquísanimalibus,quibus pe
€tus longius quàm homíni obtieit. Verüm hacc pulmonis portiuncula uníuer(am cauítaté mí
nime ínfarcit, neq etíam eíus cauítatís formam exprímít;atqiíta dextra & finiftra pulmonís par
tes,fuas quibus cótínentur fedes examufflm referüt. Pulmo nanque príuatimnullaíndígcbat
forma,fed pro accumbentium corporum effieíe,ut etíecur ipfum,efformatur, prorfus fuarum
cauítatum effigiem affümens,haud fecus fanc quàm fi alíquis gleba his cauítatibus imprefla,
pulmonem conftruxiffet, Vbicung ením catiítatum fedes cocause fu nt,ínibi pulmo eibbofüs
euafit:ubiaute gibbze extuberantesg; uifuntur,pulmo τί cauus redditur. Quapropter etíam
fit dextram pulmonis partem finiftra iunctam ad amuffim bubulí,aut ceruini;autaltertus biful
. €íanimalis calcibus, unguibus'ue fimul commíffis rara quadam fimilitudine refpondere, aut
E vfq alteram pulmonís partem unius unguis imaginem referre. l'ota enim * pofteríor pulmonis fe-
fies mu, des. lateraGanteriori unguíum regíoni,aclateribus refpodent, Quemadmodum ením ungues
{τ μαδιίε anteriori partelínca impreflionetp inuicem dirímuntur, taquoque & pofteríor pulmonis fe»
thori. des huiclineze fimilem omníno ímpteffionem, promínentium ín thoracís amplitudínem uer
tebrarum corporüoccafione,obtíner. Etut ímpreífio haec fecundüm unguiumlongítudínem
gibbumi modícé obliquatur , íta quoque &€ pulmonis hac fede imprelio fecundüm dori in
exteríoraíncuruatione ducitur, Rurfus ut ungucsanteríori parte magis quàm pofteríori, con
uídentur:íta & pulmo ípfe, co quód ínterfepientes membrane ab inuicem multo mínus ונופ
ubídorfo committuntur dí(tant, quàm ubi pectoris 0171 proxímze funt. Deindediftermínans
ungueslínea fuperiüs acinferiüs magís patet quàm ín medio , & inferior rurfus pars magis de^
hiícit quàm elatior: quod & pulmonis quog,quà ipfius partes inuicem dirímutur,impreffio
oftendit. atque id ínterfepíentíi membranari gratía magís quze ואט iupulum & feptum inuí
cem diftant,quàm ín reliquo ad dorfum progreffu:dein membranarum diftantía fepto proxi
ma,latíorilla eft quae iugulü refpicit, Rdiquaauté pulmonis pofterior pars & latera,propter
coftarum ínflexus,ut & ungues ipfi;gibbauifuntur. Deinde etü parirationeínferior pulmo-
nís regío,ut & unguíum ipforum, latior fuperiori exiftit. Porro unguítr partí quae terze inni»
f«f.GH. tírur pulmonis regio exactiTimé couenit, Íeptumtranfuerfum Ípectans, Hsec ením pulmonis
$1fig. A. regío,ut & unguíum, cauauifitur, propter fepti* eibbofam imaginem. Ad hacc;paríter quoq
amplo ínterítítío,uc &c ungues ctiam,prop teramplam ínterfepien tíum membranarum hic dí.
Noo. fantíam dextra pulmonis pars impefe à finifira. difiungitur, Porro pulmonis "regio pectorís
os refpíciens,iplorum'ueanteríor parsadamulffim refert pofteriorem unguíum fedem uníuer-
fam,qua terrà no cotíngit. Vtením illa utríngrorbiícularís eft, & am plo interftítio difTita,(ic &
haccpulmonís regio ínterdíuiditur : que tanto pofteríoríetíam fede breuior e(t,quanto pofte
ríorunguírregío terránon cótíngens S longitudine ab anteriori uincitt tr, Caeterüm alía adhuc
i.v. impreffio hactenusnon commemorata pulmoni illic accidit, quà ís lateribus in terfepientium
+ δι. 1.5 membranartraccumbit. Harum nanglatera quum hic cor cotíneatur,u trínc extuberát," oib
figs, bumó efficiunt,cui proportionatum fitim pulmo (utuníuerfas quibus contínetur cauitates
accuraté oppleat) merító obtínet: qui fane & ín unguibus 3114 7001 corref; pondet,qui ínter un.
gues quà inuícem accumbunt cernítur, illic nimíri, ubi duriores quídam pili ínter í pfas obfer»
uarifolent.Atg íta pulmonís forma unguíum imagíni cogruít, Caeterüim liaec de humano pul
Ivrins o mone dicta uelím,eod non flaccido, (ed ut fecundüm naturithoracem implet, díftento/ Aliàs
597% enim quum có cídítatqueinlobos feu fibras ín fligniter diftínctus uifitur,elegas hacc propríag
m 570% Silimonís forma deperditur," Di(tinguuntur ením utrzq; pulmonis partes ín duos lobos,
» p y membraneís fibris in hominibus ínuicem heerentes, neg íta ínter refecandum díftin ciu,utin
charsciocs cane,promptos.Hoc loborum ínter(títium obliqua perficitur línea;é regionepropemoduni
ad ijs fige quartz thoracis uertebrze íncí piente, & obliqué deorfum ín príora,quafrad pectoris oflismu
ה ur cronem, protenfa. Hoc linea &qualem pulmonís partíum diui(ionem quodammodo efficit,
fii. quanquam humilior lobus füperiori longior exiftat. INeg fané perpetuo ín duos folum lobos
pulmonis partes fecantur;uerüm aliquando ín tres,interdum ín nullos;aut duos,íta tame inuí
cem nexos, ut fectionís potíus nota, quàm reuera diftinctio ín homíne uídeatur.Lobumau-
"5 ,כ tem quí ín canibus fimijsQ cauce uenze" caudícem fuffulcít;utitamantea dixi,nunquam in ho.
míne obferuauí,& hunc illo de(titui certo certius Ício. Quáuis ínterím Galeni locus in feptimo
de Admini(trandís diffectionibus nondi mihi memoría exciderit,quo inquít,quíntum hunc
pulmonis lobumíllos non latére, quírecte fectione adminiftrant: innuens Hero philo & Ma.
ῶς 3 rino
DP ulptonis
forma,
In quor lofog
fibras ue ל
mo diuidatur,
Inbominenul
lum pulpionis
lobi caue cau
dicem fufful-
cive.
582 RNDREAE VESALII BRVXELLENSIS
tíno eiufmodiobum fuiffe incognitum, uti fané fuit,quod illihominum cadauera,non aüteni
cum Gialeno fimiarum ac canum aggrederentur in quibus pracfenti lobo níhil cft manife
ftiis,uti fané hominemfecanti liquidillime etíam conftatillum decffe,tum quod id fenfus indí
cettum quód uena feptum permeans cordís penetre& ínuolucrum,neque aliquod prorfus eft
interuallum ductus cauz inter feptum & inuolucrum, qualeín canibus maximum uifitur, un
dectíam in illo interuallo uena caua hoc quinto lobo tanquam à manu quapíam fuffulcirí de^
Qualis puleto buit. Pulmo externafüperficie lzeuís undique eft, &Cueluti humorelento madídus.attamen in
nis fuberf^ plerifgshomínibus non infrequenter haccfuperficies afpera earum membranarum modo con^
6% [bicitur, qua inuicem connaícuntur, quandoquídem in illís íam dextra pulmonís pars,íam fi^
εὖ niftra, íamutraque ctíam pertínacifIime thoracis lateríbus fibrofarumnexuum interuentu col כב
ligatu x,adeó ut id hominibus quodammodo peculíare effe uideatur, ut & fufcus quidam, no ית |
autem candente rubore rubeuscolor, & quadam inftar nubium oblineatio,acin 601076126
qualitas, in hominum pulmonibus confpiciuntur:;non quídem in laqueo fuffocatis folum,aut
aliquandiu mortuís, uerüm & ín íllís quibus adhuc uiuentibus cor execatur:quamuís tamen
fenfim mortuis pulmones intenfius nigricent, concidantGy. In alijs autem animalibus nifi per
quàmraro,pulmo nulli thoracís parti uel minima fibra herep,neque thorací alíter quàm uaío-
rum interuentu committitur." Afpcra enim arteria dorfo cóllígata, & inpulmonem profcéia,
euim dorfo alligat :" uena autem arteríalis, S * artería uenalís fimiliter illum cordi connectunt,il.
13/2 duntaxat pulmonísuincula, nexus'ue cenfendaueníunt, Nifi etíam tenues pulmonís ' ner
uos, S tunicam vafa inuoluentem, quae ἃ membranis thoracem interfepictibus, aut illa que co
ftas (uccingít exoritur,ac nexum quoque ad collígationem conducere arbitreris, V tí in ho^
mínibus pulmo ualídiffime thoracis lateribus fubinde, ueluti díxímus, allieatur, quod et ín
uulaeribus egregié expendendum uenit, "Thorax enim fzepe perforatur,& interím ín 1910 la-
tere pulmo non concidít:quód pulmo à uulnerís lateribus non liberatus;aérem qui thoracís
cauitatemopplerct, atque occafio effet quo mínus pulmo uacui beneficío cum thorace dilata
retur, haudquaquam íngredi finit. Vt raceam,ei ufmodi connexus opera pulmonem thoracís
fil motibus quodámodo fequaciorem eflici. Caeterüm uniuerfa pulmonis fub(tantía nihilaliud מס כ
c(t,quàm caro mollis, fungofa;rara,leuis;aérea, ac uelutex fpumofofanguine fpuma'ue fanguí ה /
P zs nca concreta,multísq παίοντι germinibus oppleta. Vafa funt tría.ac primü quidem eft afpera
| ' arteríaquam íuxta quartae thoracis uertebrz corpus ín duos truncos diduci diximus, quoru
AU dexter ín dextram pulmonís partem, ut finifter in finiftram exporrigítur, & prímümin duos
man ramos fectus, ac hís rurfus ín plures, hísqy ruríus ín alios díuifis, multiplicí fobolepulmonem
0 A intertexít, Secundum uas uenalís e(t" artería, tertium autem" uenaarteríalis,quarum ín tertio
AUR LE libro cum relíquis uenis 6ב 658 necelfarió meminimus. Adeó ut de illis hic nihil planéam.
TU ARCU plíus donec ad cordis cóftructionem deuenerimus, repetendum fit. Haec uafa fimiliter acafpe
ei rl raartería in pulmonem digeruntur ca feríe , ut arteríalis uenze ramí afperze arteriae propa-
EET gínum pofteríorí (cdi attendantur, uenalís ueró arteríze foboles anteriori. Atque baec uafo^
ו rum digeftío undecunque ad externam ufque pulmonum fuperficiem adamulfim fcruatur,
iM non fitu modó femper fibi fimilis, uerum & magnitudíne etíam. Vtt enim multo maior eft ar^
| teriz afpera truncus pulmoni infertus, uen arteríalis & uenalis arteríce primís ín pulmonem
᾿ implantationibus, ita quoque uníuerfo per pulmonem pro greffü ramorum queferie, fobo
| lesafperz arterízcampliores, patentioresqs uenarum & arteriarum fürculis exi(tunt.Huícin-
numero uaforum ímplexuí, ca quam diximus pulmonis caro Íntertexitur, atque omnes 910
| rum amplectens furculos pulmonem efformat, quemadmodum íecoris fubftátiaiecur ipfum
| | ml -- וטס ₪ uenarum fobole iecur conftituit. Vniuerfum ueró pulmonís corpus non aliter
BEI CURA ino. aciecorís, tenuí quadam membraneadg obducitur tuníca, principium ab íllis uaforum ínuo^
ni lucris ducens, qua afperacarteríe ac alijs duobus pulmonísuafis ab interfepientibus thora-
cem membranís;feu ea quae coftas füccingit, offeruntur. Quum primüm ením heecuafaín pul
Wa | + monís ducuntur (ubfantíam, eatunícula à proprijs zaforum tunicis abícedens,in pulmonís
E ἢ P i tegmentum degenerat : cuí * neruulià fexti parís neruis recurrentes neruos conftituentibus, &
poftmodum in uentrículi fuperíus orificium diffufis communicantur. INullaautem;aut per^
TP quàm graciles ín pulmonís (ubftantíam fenfu non admodum רו ἀίσομεοπι diffeminantur. Pul.
M | Pulsosis sno enimín hoc potiflimum factus cft, ut aérem cordi (quo potillimüm ad naturalis caloris
Ji c 7 son qualitatem (olm, fed fané & fubftantiam indiguít) pra»pararet, ac demum cor uifcusali.
1 LETT dion ratic« .
| | ו | | ἔα κι Was quod üibiappofitum haberet, ex quo aérem fuis functionibusaptum femper allicere poffet: &€
|
| nequemuis ftatim nos ambientemaerem,eundemq aliter non immutatü affumere cogeretur,
T DEREN pracipué quum natura non folüm cordis occafione quamplurima anipalia refpirare uolue-
| τίς,
04 fi.B, B.
p6fi. Y.
fg. ^.
46. Liz
6
r6fi.G.iz
g.D.
56 fi.c.ctz
fi. ««. x lib.
ad
tfi. «4.38
li zz fi. B.
uz ft. ca. vs
lis. τὸ figu
γα Ὁ.
x1 fica v$
i312 fi C.
310006 —
lib. 4. q. fte
gió c.
&5 fi. DE
b z mufcu.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI, 585
rit, uerüm & uocís ad commodam animalis uitam neceffaríze στατίᾳ, Quod ením à pulmone
irter expirandum redditur, uocís optima euadit matería, Atq ita uniuería refpírationis orca
nafummusrerum Opifex machínatus eft, ut ex noftro arbítratu acrem attrahamus, eum rur
fusreddamus,aliter quàm cor ex noftra uoluntate neutiquam pendens,agitur, At quum haec
quoque latiüs dum thoracis mufculos traderemus complexi fuerimus, ad pulmonem rcdeun
dum eft, qui inftar promptuarij cuiufdam ín duosafperze arteríae ramos aerem affümit, cordi
illum ingenita ἔπος carni facultate praeparans, ut deinde cor per arterize uenalís ramos ex afpe-
rz propaginibus fibiillum allicere queat, ac dein rurfus àpulmone quod cordi inutile e(t;per
expirationemreddatur . Quuis ítacp afperze arterize fit ufus, neminem latet: quemadmodum nce
queuenalís arteríze ufus nulli incognitus eft, quumis praecipuus fit,utaerem cordíapti, ac à
pulmonís fubftantia in afperzearteríze ramís confectum, ín fe pelliciat, ipfiusq ínteruentu cor
eundem ín finiftrum ipfius uentrículumattrahat, Arteríalis uena ín hoc potíffimüm facta cen
fetur,utpulmoníaptum fuz fubfüatizalimentu ex dextro cordis uentrículo exporrígat, quod
lcueaereum,fpumofumG efle oportuit, modó ulla mutitís aerem fubftantize,ad aerem emu
tandum debebat effe proportío, atque ipfe etíam pulmo comprimi colligi & rurfus diftendi
fequaxip efTe poffet. Ad quam functionem etiam uenalis arteria pulmoni utilis eft . nam & hec
illifanguinem fuo nutrimento aptiffimum deriuat, quo pulmo tum propter ipfius mollitiem,
tum propter contínuum motum,tum propter caloris copiam, quam ex cordis uícínío indefef-
fumicordis motum adipifcitur , plurímo prz ceeterís corporis partibus indiget. Quód au.
tem pulmonis tuníca ipfius fubftantíae quz aerís alterandi uím poffidet, atqueramorum ím-
plexus firmat, impletq, inuolucrí uice fitjomnibus perfpectum reor. Sic quoq hanc iuftíffimé
tenuem mollemq ut cum pulmone prompte concíderct,& facile dilatarctur, factam effe;jnemi
decet, סב
DE CORDIS סקא 59
Caput. 1
TPROZESENS inolicrummembyanis thoracis amplitudinem interfepientibus libe
vum;nullad ex parte diffeclum tertía ostenditur figura,ad characteres B,C D, E, F,G : ut
apertum (beclatur in quarta figura ad .2.8,8, Rurfus ipfius portio [eckatur inultima tcv
tij librifiguraad D,
23 EMBRANAM unitierfum cor cum fuis aurículís ac uafori ínitijs inftar
E93 arculee cuiufda aut thecae inuoluenté, ín medio thorace ínterfepientii mé
branatu collocaríantea diximus. V erüm ín pre(entía huíus inuolucri fitit
paulo altiüs repetíturi , eíus effigit prímü nucis pínez formae Gp fimillima
effe dicemus. Quemadmodü enímex orbicularí neg; penítus deprefTa ba
fi pineanux in obtufum,neq ímpéíe promínenté conii mucronem'ue de
: finit,omnitg exparteorbicularís quodámodo uifitur, fic quoqj & cordis
inuoiucri orbicularé bafim & mucroné obtufum exigit, píncamQ nuce proximérefert, Caere
rüm ínuolucri bafis mínímé cotínua eft,fed utmínimum quíng foraminibus peruia: duobus
quídem, quibus" cauz רוס גו iter przbet.uno nimirum,quà hacc feptü perforat:atq: id forame
tá». inhominibusperficitur,ubi dextrü latus eíus' amplitudinis habetur, quà inuolucru pertinacif
eifsuaG. (iméfeptineruofepartí;fecusatqp ín ceteris animantibus, conafci docebimus. fecu nduautem
Jo foramenillud eft, quo eadé uena furfum à cordis bafi iugulu pctít. tertíü porró foramen' arte.
>6 .כב riàuenalétranfmiíttít.quartu uero arteríg magnae paratur, & quíntit arteríaliuenae uià prebet.
[5f.1df- Atc id quodamodo duplexeft,quod arteríalis uenapríuft ex inuolucro labitur;in duos trun
fccum in K
σι.
+ 0 H , : 1 = Ρ
cos difcindit,bína in inuolucro foramina perpetuó fere adeptos: quancj et uenaliarteríae duo
bus 0 10618 iter praebeat. His uafis notatu digno interuallo à cordis fuperficie abfce
536.5. dentíbus,prefens ínuolucru ualidiffimeobnafcit,quodàmodo ab ipfis principii duces. uiden
tur nangarteríze magnze& arteríalís uense tertíze tuníce(quas ab interfepictibus thorace mem
branis;acab illa qua coftas fuccingit,exigunt)deínde & fecunda uenze cauce & uenalís arteríae
tunícaabíj(dé mebranis profecta, cordis inuolucrí principi ftatuerc. Vafa etenim medio inter
cor & ubí inuolucrum ipfis comíttítur fpacio,eiufmodi tunicis penítus deftíruutur, acnotatu
dignum ínteruallum ínter cordís bafim & ínuolucriad illa uafa coalitum exiftít , neque magís
inuolucrum cordís bafim , quàm mucronemaut latera illius contingit. quod (anéà Galeno ex
PHOTHÁ Tat LO,
T'unicee va,
Porra δηϊο»
lier: cordis,
Quilus uafrs
Imnuolucrit coy.
dis uia bres
2
Co»dis inuo,
lucri iniiurz.
Lieder,
pendendum erat, quum inuolucrí originem à cordis bafi pendere fcriberet . Atque μας (ον fi pariun.
ramína ínuolucri potífIimüm bafis neceffario obtinuit, fefehic quàm maxime licuitrotun-
! Cc 4 dam
Inuolucricor
dis fitus,
Tnuolucri cov
dis fubflantia.
AS uberficies
Ὁ nexus ii
uolucri.
9
hi | Quibus uafrs
hr ᾿ ac neruis inuo
d Ϊ lucrum impli,
| cetur.
Inuolucriw,
| Jus, cr cóftvu.
cLonis ratio,
Wl Cuiu[iod: a«
qua in inuolu,
WILDE E cro obferue^
00 0 tur.
484. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
dam efformans .. Cacterüm reliquum ínuolucrí corpus nihil prorfus tranfmittens conti?
nuum eft, & fibi undecung;, praterquàm ín forma,quae ex bafi, utí diximus, in obtufum mu^
cronem tendit,rcípondens, Bafis hzecfummo apice paulo altius quintae thoracis uertebre cor-
porelocatur, huic non penítus,fed duntaxatércoíone incumbens. Bafis ením medía eft ínter
pectoris os& quartam quintamG thoracis uertebras zequaliter ab utrifg pectorís díco offe &
ucrtebris,diftans.Item bafis quoqueà dextris finiftrís que coftis paríter remota pendet.In pro
greffuueró defcenfut inuolucri fitus uaríatur.acalijs quidem animalibuslongiori pectoris ofz
16 quàm homínes donatis;inuolucrumíd à dextrís ac (iniftris pariter feunctum deorfum ten-
dit,(enfim in anteriora porrectum,adeo utíam bafis pofterior,aut fi animal refupínum intelle
xeris,humilior ipfo mucrone cófpiciatur.In homíneauté cui anteriore thoracis partem rerum
Opifex breuiore largitur , ínuolucrum declíueac antrorfum finiftrorfumtadeo protenditur, m
utmucro magís deorfum quodaámodo pertíngat, quàm pectoris offis * pars,cui fuperior maxí [^ i:
me'queantiquafeptítrafuerfi pars adnafcitur:deín ín finiftrum adeo pertinet, ut dextrum imu
cronís latus uix thoracís mediumattingat. Inanteríora quoque adeo mucro procedit,ut fint
(trum pectoris offis latus, qua que huic coartículantur cartilagines,contíngat . Atque πος ίπν
uolucrum ín fe interfepientes membranz amplexantur;fecundüm ipfius formam ín latera ex^
tuberantes , Porro hocínuolucrum fübftantia conftat membrana , atque ín fimilarium par
tíum numerum cum reliquis membranis reponenda.nullis enim fibris íntertexta, fed fimplex
eft membrana ; utcunquecrafTa, & admodum dura, cauítatemQg conftítuens, ín qua cor facile
dilatarí conftríngid queat.In fe ením cor contínet nulla prorfus portiuncula illí conatum , fed
zequaliter ab illo undígs, uti faperiüis comemorabatur, diftans . Cauítas haec Ieuís omníno eft,
tenuí quodam humorcoblíta;acadipe penítus omni deftituta. Exterior quoq; ínuolucri fuper:
ficics omniadipeuacat. C) uanquá fecus arbitratus fit Aríftoteles,cordis inuolucrum píngueef
feaflerens:interfepiétibus membranísforté delufus,quac huícínuolucro obnatze prapingues,
acpotifTimüm ín homínibus,uifuntur, Caeterüm exterior hzc inuolucrí fuperficíes propter fi^
brofosnexus,ut mebranze inuícé cónatze,afpera cernitur. Inuolucríenímlateribus interfepíen /—.——
tes mébranze quodámodo orbículatím " obnafcuntur, Anteríori partí,cuí illas mebrangnó ob ^ % 2 1
nafcuntur,É5ra membranez earti membranarü cauítate ímplentíum cordis íriuolucroadna. 1
fcunt, Pofterior pars uníuerfa interfepíetes quogs mebranas habet cónatas. Coeterü uníuerfus
mucro,& dextrilateris inuolucri egfegía portío fepti tráfuerfi nerueo círculo ad latus finifiràt
ualidiffimé;amploG admodum fpacio conafcitur,quod hominibus eft peculiare, Bimíjsquip
pe& canibus & porcísà fepto multum diftat:tantumabeft;utípfi magna füí portíoneínuolu
crum cónecteretur.adeó fané ut & híncluce clarius conftet, Galenum hominis uifcera aut ofci
táter,aut neutícj fpectafe,fimiasis & cancsnobis defcripfiffe, Veri & homíniadhuc priuatim
anterior mucronis pars tuníce coftas fuccíneenti fibrofis nexibus haret , ca párte qua finiftrí
lateris fextoe & feptimae coftaru cartilagínes pe&torísofli coarctantur. fed & is ínuolucri nexus
"inter thoracem ínterdiuidentes membranas perficítur:nullibienim ex illarum medío ínuolu- / meist
crum cordisexcedit;neqy pulmonem ulla ex parte nifi illarum interuentu con tingit. Hoc nuL UR “ὦ
lasarterías in fc difper(asexigit;necp etíam uenas;nifi perquàm" tenuiffimas ab illis ferc exortas, ἃ» f. DE.
quz interfepientibus membranistandg in omentü deríuantur, quum ením cauam {ΓΑ Π πη ἱτείε,
ab 1113 uixaliquíd mutuatur;quà autem fepto ín hominibus conafcitur, communia cum fepto
uafa (ibi uendícat.' INeruos quogadipifciturnimis quàm obfcuros,ac ab illis pronatos, à qui. ! sf. ca
busrecurrentesneruiíam pullularunt. Quod ueró membraneum hoccordis ínuolucrum cor- 5^
did Git quod dícitur,omnibus confpicuum effe arbitror:quum ínftar domus& arculze cuíuf:
dam ac thecae cor luculentíffimé amplecti,ac interíepíentíiimembranarü beneficio füftinereui
deatur. Praeterea ut leuíus effet, & duríus,ex ualida extruímembrana, nemíneé quoq ambigere
putauerím, Caeteru an hominibus fecundü naturáfe habentibus inuolucrüíd aquá contineat,
qua ferofi humoris modo ín ipfius cauítate inter diffecandü repofita obferuamus,mihí noad-
modi perfpectu eft. Quauís nullà fanéhumani cordis fectíone undjagereffus fim, ín quanon
multà eiufmodi aque quantítat€ repererím:quocung ctía mortis generc (iue paulo, fiue multo
antéhomo ínteríjflet;etíam fiadhuc maíorem copíaín mulieribus dj uiris anímaduerterím:nifi
illínaturaadmodum fuiffent humida. Quínetíam feré minus in nuper mortuis adinuení,quàm
inhísà quorumfectione diutius temperaffem.Is cuí Bononíz cor uíuo exímí Ípectauímus;a-
quam etíam ín ínuolucro continere uidebatur:uerüm íd non admodum commodeé, utcun que
ctíinos tragcedize adiungeremus,expedere licuit. Patauij huius aqua íntuede cupidi , pulfans
adhuccorcu pulmonerelíquísq uifceribus ilíco atcp excmptum erat,ín proximam pharmaco-
polz officinam deferri curauímus , ac ín ínuolucro aquam nonnullam reperimus , Canes uíui
caui-
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VfL 585
cauítatem ínuolucri & cordís fuperficiem humectas habent , at ín hís nulla aqua obferuatur
quantítas;ut ane ín mortuís quantumuisetiam exigua femper , perínde ac ín porcis occurrat,
quíbus tamen ín uiua fectioneaquaafferuata uidetur ., Adcó ut deuiuorum aquanihilafferere
uelim, uerüm nullam penitus ín illis contineri (uthodieomnesex fpirítuin aquam poftmor-
tem conuerío , hanc ín mortuísreperíri contendentes affirmant)falfum effe noui; Quandoqui
dem(utfepeanteamonuimus)membranz nullis partibus connatze,neque inuicem hzerentes
perpetuó madida apparet, ut oculi palpebrarumé interior fuperficíes, Ad hunc quoq: modit
ubímembranz cerebrum ínueftientes mutuo infternuntur,& ínterna coftas fuccingentís mem
branz,& perítonzifuperficies;acíecoris quog & inte(tinorum , reliquarum partum inui
cem tantum accumbentium,non ueró connatarü fuperficícs madorem femper commonftrát,
INuncautem cor ín contínuo uerfans motu,neg dum uiuítanimal unquam ue momento quie
fcens,calidiffimü uifcus merító cenferur,cur mínus non madorem duntaxat, ut relíqua omnía,
fed & aquam à INatura ipfi priuatim eíufde ufus gratíalargità nancifceture Precipué quumin
humídíorís temperíeíuirís acmulieribus copiofioréaquam,quàmin ficcis calídisqy, quibus plu
resadeffe fpiritus coftat,reperíamus: τς ἃ phrenitídemortuo cerebriuetrículos fcrofo humo-
renonnihil falfo acríty plenos obferuauerímus. Neq; hícihe mouet,quod quís unde haecaqua
calidiffimo uifceríaffundatur, interrogare poffit: quum praeter adipem, quo humanum cor im.
primís fcatet;madorem ín reliquis nuper commemoratis fedibus anímaduertamus,& ín aquae
fubter cutem fpecíe,ab utero. ἐσκίτας dícta,tantam aqux uím ín perítonzi amplitud ine ,& etia
inaquofo ramice,& interdit uíuentibus ín thoracis amplitudineafferuari indies dífcamus. Pre.
terca:e[tíuo tépore fufpefi;ac ín cruce,ut Gallis & noftratibus moris eft, n6 proculà fuburbijs
ad publicas uías relictippaucis poft fufpendium diebus, ac (i ueficaeaqua diítentze εἴης, πὶ mira
molem intumefcunt, Mleminietíam ín diebus canícularibus una díeoccifos canes , quibus curé
detraxeram,& mufculi alícuius motum examiínaueram neoligentia non abíectos fuiffe, & cafu
infolerelictos,maximam ferox aquae uím ín perítonzei cauítate,& in thoracis amplitudine col
lcoí(fe. Czeterüm nugaci hac dífceptationerelí&ta;ad cor properemus,, ne tandem in theologo^
rum quzítionem, qua demyfteríjs plena Saluatorísnoftri 1887 CHRISTI aquaían
&ifliméperrractant;incídamustac díuiloannís ueriffimum Euangclium,his noftrís defolis ca^
loreín fufpen(is uirationibus,& carníficínis minime miíccamus, \
DE CORDIS SITZ ET FOR צ
Capt | IZX.
SIT EM cordisinfuaproportione oslendit ultima figuratertij libri:deín prima cot
fecunda prefentis librifigura idem quoque osfendunt,quamuis ín illis cor : fuo inuolucro inteclü
fit ,ac inter membranas thoracis cauitatem inter[epientes contineatur .«LAc in prima quidem fie
quraidad L fpedlatur;in [ecunda autem ad inferius L| y Δ, Δί. Porró cordis farinam
ex quarta, quinta Θ᾽ fexta figuris petere licet.
a5 fi. GD, gORDIS fitum formamipipfius enarratum modo? inuolucrum com,
P. o monftrat. Cor namque pyramidalis fieurze uifitur, & nucí píneze non ad.
68.3.8. modum eftab(imile:ex" bati nimirum latíoriin mucronem paulo quàm
c4 Jig. E.6 nucis pínezeacutíorem fenfim de(inens:eftque multo longíus quàm crat?
fec B Corea fius.quanquamín homíne,quod adexternam fuperficiemattínet, non ae-
| quécraffum fecundüm orbem, ut ceterís feréanimalibus,fit. [pfius etenim
latitudo profunditatem nó fecus excedit, quàm (i quís cor in anteriori po-
ftcríoritg fede nonnihil depreffum affirmaret. Διο íd potiffimüm ín dextra fede illiaccidifTe,di
fecantibus obferuatur, Tota exterior fuperficiesà bafiad mucronísufg extremum impenfé lae
460% 0- uíscernítur,nulliprorfus partí connata. " Coronalís tamenuenze propagínes à cordis bafiad
568% * v ucronem ufq cum coniugis fuzearteríjs excurrentes,fanguineG turgentes , paulo magis reli^
] dua cordís fuperficie extuberant;inzequalitatemq: mínímam efformat:quippe maxima fui cor
8. porís portione ín cordis fubftantiam ímprímuntur,deinde & adeps etíam,quo humanum cor
84/5 5 plerungrabundarliquid ínzequalítatis inducit, Bafispropter ualorum egreffus inzequalís שג
cung uífitur. dextrae enim ipfius fedi ' dextra aurícula fimul cum *uena caua , & " arteríaliuena
fai. committitur ;in finiftra autem fede" keuam habet aurículam,& practer" arteríam uenalem;'ma
ifi. E. enc quogarteríz initium. Porró cordis auriculas, uafa, ut& ipforum oriíficía & membranus
D^ 2 τ las,cordisq uentrículos fcorfim ordine perfequemur,iam cordis fitum fubnexurí,de quo pro-
ig. O. [ lixé
Cordis figu,
74.
Cordisfüber»
Jicies qualis,
Cordi frrus.
586 ANDREAÉ VESALII BRVXELLENSIS
lixéadmodum diffe&tionis profeffores contendunt + hís quidem id in finiftrum thoracis latus
collocatum innuentibus,illis autemíin medio,quódad dextrum ac finiftrum attínet: alíjs uero
nonad hanctantumpofitionis differentiam cor ín medio efTe placuít;uerüm & fecundum tho
racisanteríora & pofteríora, deinde fuperíora & inferíora.alijs rurfus hiec omnía quidem toti
cordís moli;alijs autem duntaxat bafi affcribentibus.Cuuódautem ín pracfentía thoracem om-
ncs appellent" quícquíd coftís & pectoris offe, & duodecim thoracis uertebris íntercluditur,
manifeftum effe arbitror: quum alioquín fi uniuerfus corporís trücus cum Aríftoteleipfis tho-
raxappellaretur,plurímum ín fitu cordís enarrando aberrarent, quamuis alioquín ad ueram (
tus delcriptionem non admodum accedant. uandoquídem brutis animalibus quibus pecto
rís os hominelongíus obtigit,non bafis folüm,fed & cordis propemodum mucro in medio,
quodad dextrum δέ finiftrum fpectat,contínetur. Deínceps fecundum dorfi longitudinem
12815 uicíniorlonge eftprimae thoracísuertebre, quàm mucro ipfi duodecimae.Infuper magis
ab elatíori pectoris offis fede cordis bafis remouetur, quàm mucro à pectoris offís " cartilagine
gladij modo in aciem ceffante.adcó uthac dimenfione, quam inlongitudinemetimur, uniuerz
fum cor medíam fedem nullisanimalibus exacté occupet. Quod ad anteríora pofteríoraty atti-
nct,omnibusanimantibus cordís 8155 in medío eius thoracis fedis quam fibi uerfdícat, collo
catur, Mlucro autem ín anteriora magis exporrígitur, non tamen paríter omnibus. Caterüm
hominis cor fua bafi, qua ipfius díeniffima nobiliffimatp pars,quum uaforum orígo fit,cenfe^
tur:exacte,ut ín reliquis animátibus, dextrae finiftrae que fedis medium obtinet:atque quod ad
anteríora poftetíora que fpectat;paríter fefe habet, tatum ením pectoris diftat offe, quantum
àuertebrarum corporibusabfcedit . In thoracísautemlongítudine , quae poftcriorifededuo-
decim conftítuítur uertebrís , quintze uertebrze corpus refpicit, quee ex tribus totíus thoracis
dorfi longítudínis partibus primas humilior fedes 06 fecun dae elatíor exiftit. In anteriori uero
thoracis fede, quz pectoris offislongitudine termínatur,adamufTim mediam fedem exigit,tan
tundema iugulo remota,quantum ab ea offis pectorísfede,cuifeptum inferitur. Atque 116
tiffimus, & plurimum ab ijs quz foris incidere queunt,remotus,bafis locus eft: 2 quoreliquüt
cordís corpusfenfim inanteriora,& ín finiftrum latus eoufcp exporrigítur , ut mucronís pofte
rior parsmagísad pectusatqpantrorfum (δ ipfum bafis centri uergat, & dextra quoc mucro»
nis parsín finiftrum magis ipfo bafis centro protenfa,medíum pectoris offis ín finiftrum exce-
dat, ipfam mucronís centrum fextf & feptimee coftarum finiltri lateris cartilagines refpicíat,
quà pectorísoffi coarctantur. Pracfentibus terminis quibus cordis fitus comprzehenditur , iL
lius quoque magnitudo ínnotefcít: que fanéhomíní,ut & cerebrum aciecur, quàm czterís aní
mütibus eft grandior. Neque id folüm homíni priuatim euenit , uerüm & illi quoque cor feptí
tranfuer(i neruofze parti ín סט[ latere, cuí cordís ínuolucru magno fpacio * adnaícítur,quàm
proxíméaccediít;fecus longe quàm canibus & fimíjs, quibus cor magno interuallo à (epto re
mouetur,
DE CORDIS 883 זיא ₪
COR JDIS fubflantía quoadfieri licuit;illis potiféinim figuris delineatur que íd quo
uis pacto diffectum veferunt;ut [cptima,et quatuor illiproxine fequentes.
RAECIPVA cordís fubftantíacarne conftatymufculorum carne paulo
minus rubra,uerüm durítia;fpifIitudine, & fibrarum quo intertexítur ge^
nereplurimumab illa uariante , Cordis ením carolong? duríor exi(tít,Sc
fpiffiorjiniurtjsQ ferendis pertínacíor, & demum uario robuftiflimarum
| fibraru Senere donata. quum ínterim unius mufculorü fedís caro unícam
Rréfpecic,eamQ fparfim fatis diffeminata duntaxat fortiatur . Porro fpe
ns 2575]. cies fibrarum, quae cordis carne contínentur (nó ením de membranarum
tienae cauac & uienalísarteríae orificiorum" fibris agimus) haud zequéac mufculorüi confpícua
et: quandoquidem nullum prorfus ínuenías mufculum, quí uel cítra diffectionem ilico atque
detéctus eft; fibrarum fuarum differentiam non accuratéoftendát: & adhucmulto accuratius,
fiuel crudus uel coctusunguibus;autcultro difcerpatur , atcordis quidem caro fibrís compa»
&üllimis, & inter fe plurimum differentibus oppletauifitur: quae uero earundem fitus differen,
tiarum fitratío, coiectura potíus dp fectioneaffequimur, Quouís enim modo cordis carnem
autelixam aut crudám rectis uel obliquís uel tranfuerfis fectionibus ageredíaris , udlutcunque
lubeceandem unguibus dilaceres , uix unquam cordis noratu dignam portionem Íccundüm
: unum
ID B XINVAMOSONI.GOROIPOAULS, EXOBRICAA .LLLBER VEL 587
unum fibrarum eenus.díuclli poffe obferuabís,ac omnécarnís parcem díuer(is multiplicibusig
(fed potiflimüm tranfuerfis)fibrís abundareaftrues : non enim in corde, ut fanéin ftomacho,
uentrículo;inte(tínis,& ipfo etiam utcro,& ambabus ucficis fectionís beneficio fibraru fitum
adinueníre intcgrüelt. Quancj ínterím trfplex fibrarü genus à Naturaipfi laroítü efle, nó po
fimus íreínficias,quum ob uarium & rarum quemiin illo uidemus fibrarum implexum,& nul
lum fimplícem earundem ductum:tum etíam propter manifeftam ac uchementem cordis fun
Ctionem, quz fibrarum potiflimum;ut (tatím dicturi fumus;auxilio perficiuntur. Ceterim &
fiatio fortaffis (uaderetrectas fibras quibus attrahedi facultas tribuizuríintimas;& deinde his
oblíquas, quz ínalijs organis naturali motuagentibus retentioni przeeffe credütur, pofirasef:
Íe,& extáimam fedem tran(uerfasac orbículares, qu expelluntobtínere, non tamen cordis f.
brís eum fitumaffcribemus,quum feciío ipfa tríplex hoc fibrarum genus inuícem commifceri
oftendat,& nuncredctas,nuncoblíquas,nunc tranfuerfas, € rurfus rectas & obliquas & tranf
uerlas quodammodo commonttret, quafi tres príores differentiae fingulis uentrículís peculia^
reselfent, po(teríores ueró totí cordi ambobus'que uentrículis (imul dedicarentur . Appel^
lo autem ín corde rectas fibras, quas ín eo perquam εἰίκατο ex ipfius bafi ad mucronis ufque ip^
fius centrum deduci,tam pcr cordís uentrículorum feptum, quàm το πᾶ fedem confpicimus;
tranfuer(as autem, quae orbículatim cor uentrículosQpambiunt:obliquasucró,que quídem or
bículatím cor uentrículosqp ambiunt;at oblique fecundàm cordis longitudinem procedunt;
Suntihz ín duplici differentia, ΑΙ μας etenim ín dextro cordis latere bafi funt uiciniores,íri
finiftro ipfi mucroni: 81100 autem ín dextro latere mucronem magis refpiciunt, ín סט bafím;
Atque hísfané libris pro cordís mole,(i cam fcilicet ad mufculum conferas, perquam numeroz
fis, & carne has contínenteamplexanteQ;potiffima cordis fubftantía conftituitur , cui eadem
cum mufculorumuentríum fubftantía accídít compofitío, Vt enim in mufculis fibra nerum.
perentur , carnem undíque habent círcumpofitam : fic& cordis fibrze peculiari ipfis carne
continentur, fulciunturqg, Quz porró per uníuerfumcor fibraru & carnis fimul (it craffities,
tunc demum opportune explícabítur , ubícordis uentrículos oratione complexi fucerímus, In
prefentíaautem füffecerit, carnís fibrarumQ cordis ד גו adhucad cordis fubftantíiam
Ípectant,adijcerezacinnuere, cordís carnem ín mucrone quàm ín bafi fpiffiorem folidioremt
apparere. INon ob hoc profecto (ut Calenus arbitratur) ne hic cor in fuis contractionibus
pcctorís os accedés facilius lederetur;uerü quód ca cordis pars tenuis fit;& quódad ex fibrarü
rectari concurfus perficítur,quíi carné mucronis,X (iab alía nó differat, compactíort cómon
ftratad eir prorfus modi quo folídíorem carnem in mufculi capíte, aut tendinís príncipio ui^
demus, quàm in mufculi uentrís medio, ubi fibrae no adcó atqueín 11118 locis compacizeab in.
uícem magís dirímuntur, Carnís Ítaque cordís non po(tremus ufus cum mufculorum carnis Cer cor,
ufü ín fibrarum firmatione correfpondet. Quod ueró propría peculiaritp ipfius fecundbm iu sas.
(titíam temperíead przecipuas cordís functiones, quz in fanguinis gratía pulmonis emutatío
ne;& uítali fpiritu conficiendo potiffimu cófiftunt, opítuletur,ímo prímaríus harum functío-
num autor (it,exaliorü uífcerü fub(tantía ratiocinamur. Caeterüm cordis fibrz alteri functío^
nifubferuiunt,quà cortantífper dum uiuítanimal,& dilatatur & con trahítur,& aliquandíu in
τοῦ contractionem dilatationemqrquíe(cít. Dein quemadmodum cordís fibrze cum mufculo-
rum fibrís nonnulla confequuntur communía,ficetíam ut & ille motui famulantur,fcd pror-
fus díuerfo. Mlufculorumením motus arbítraríus eft,cordís ueró naturalís,ac abfque laílitudi
ἢ ἯΙ IAEA TUNIS Np TE P
ne infcrutabili rerum Opificis índultríaindefefTus,arbítríot noftro minime fubditus, neg ex
cerebríneruís,ut mufculorum motus, ulla ex parte dependens . Porró cordis dilarationem,
quz mucronís ipfius ad ba(is centrum e(tattractio, omnium laterum cordis diltentío,recie
eliciunt fibrz mucronem uer(us bafim contrahentes, Quod fané íta perficitur, ac (i uimíneo
círculo orbiculatím eadem? feríe complurimas iuncorum fcirporum'ueradíces connecteres,
& capitibus illorum fimul colle&is,uelut pyramídem quandam efformares, ac demum funícu
lum ex mucronis medío per círculí centrum dímítteres , quo deorfum tracto , pyramís bre-
uior,intusq multo capacior redderetur. Hinc fiquidem cordis dilaratíonem condifcere quàm
optimelíceret : quippe uímen quodammodo cordisbafi refponderct , iuncorum autem colle-
tío cordís mucroní:deínde iuncí ipfi & funiculus illerectís Bbris congruerent. iunci quídem
íllísvefponderent fibrís,quiín cordíslateribus & anteríüs et pofteriüis confiftunt:funiculus au
b8fi. 15H. temillís conferretur fibris,quz ín cordís carneo " fepto ínter duos finus pofito frequentiffimze :
iris habentur.quanquam quod omnímodam cum rectarum fibrarum motu fimilitudinem obtine
/ ps c. renihil confingerepoffimus. Tranfuerfarum autem feu círcularíum fibrarum actionem ad a
> liquid referre eft quàm facillimum.hze enim cordis contractioni imprimis pracfunt , quac mu
cronís
Fibravit ufus,
nar 5
— τος:
—À
(ον fuifnz bis perfuafum erít, Cacterüm prater cordís carnem & fibras propric ipfius? uenzeillius fub. ^7, σις Ε,
tie peculiares
uen Cy avtee
Tic.
AN evuulus
cordis.
"Tunica cov
dis fubflatie
obuata.
Gordis adeps,
V'étriculori
aunmerus cy [7
zu5,
Forma dex,
zr.
Forna[r
ifti.
588 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
cronís cordísà bafi eft dífceflus,& quaedam cordis productio, quà illze moliuntur fibrae quo^
tíes laxatísrectís impenfius arctantur colligunturgp, haud fecus quàm fi prius cótractum in py
ramíde illa funiculum íamaxes,ac manibus autalio círculo in medio pyramidis iuncos intror-
fum comprímas,ítadp illius cauitatem mínuas,& interim tamen proceriorem reddas, Nunc ue
τὸ qui obliquz fibrae quíetí pracfint , hoceft aliquantifper , prout cordís functionibus ex ufu
ceníetur, fimul cumalijs fibrísad contentas materías undíquaquefecontrahant, imaginari no
e(tarduum:przecipué (i díuerfos cordís pulfus ín uiuo anímalí examínaucrís.C)uod lane factu
rus es iucundifTimé ea admíniftratione, quam feptimi libri calci (uel huius tantum rei gratía)
fübijcíam:ín quanon haec modó;uerümalía pleraquefpectandaproponentur. INuncautem
ad fibrasreuerfi,cas non motuum cordís duntaxat opificeseffe arbitrabimur;uerüm rectas ad
attractionem;ad expulfionem orbículares,ad retenfionem ueró oblíquas conducereetíamno $ pe
ftantíam enutríentes, RC" arteríae ínnatum fuze fubftantize calorem fouentes,huc etíam enume b6fi. Dao,
randz ueniunt: ipfa uidelicet coronalis uena,& duze coronales arteríze per cordis fubftantíam od
quafi mufculorum uafa diftributze, Quís uerb uenzearteríarum' que coronalium fitortusie- ;55
riesQ,in tertío libro abundécomplexi fumus. Quare cordis! neruulo fermoni quoqueaddito, is fig b.
ad cordis tunicam eftaccedendum:ac eum quídem neruulum ín quarto libro à finiftro fextípa
ris cerebri" neruo depromiretulimus,quan doabillo;ubi (iniftrilaterís recurrenrem neruum
conftituit fobolem deriuari diximus qua cordis inuolucribafim penetrans ,& finiftro ' uenze. 1
arteríalís laterí pofteríoritg fedi exporrecta,ín 601615 bafim (oppido quàm obfcure ) טכ
Verüm cordis tunícaillimembranze prorfus correfpondet;qua mufculorum uentribus perti / E
naciter obnafcítur,tenuifTima nimirum membranula quz à mufculorumfubftantía diuelli nez à;
quít.Etufmodinanquecordís extima fuperficiei obducitur,cuí ín hominibus precipue ad ba. 4f«lbs.
fim duriorís adipis copiaobnafcitur : aliquado & per reliquam cordís fuperficiem ad mucro- MAS
nem ufque;acíd (emper imprimís fecundüm " uenarum & arteríari per cordis corpus digref^ p; [i.E,E.
fum.illienim copíofior adipís portío(utín " omento & membranís thoracem interfepientibus 44 fiet.
accidere confpícimus)attendítur. Integrum effet & ad cordis fubftantiareferre? tres membra M
nas uenze cauze,&" duas arteríe uenalís oríficío praefectas, deinde & " aurículas,&C quatuorip insfi. s,
fius praeter íd círcunuoluentes uenasarteríasqg,uafa;nifi nunc tempeftíuiüs foret;fingulafeor- 60.
fum priuatis Capitibus recenfere. Pari quoq ratione & cordis ' os hucfpedtare uideretur, nifi 27/942
poer - 3 D, D. ofi,
& idin prímolibro prolixiüs effemus períequuti. dd $$. 5
REDUFS S TSEN-TFBUPSUUSIE PAYUPABEAND טס סי כ
£rículis. Caput ,Χ 1.
SEPTIMA figuracy oclaua dextrum cordísuentriculum apertum proponunt, no
na uero (9 decima [iniskrum.undecima autem cor tranfuer {{π| diffeclum oculis fubijciens,uentri
culorum cordis nature oslendende plurimum iuuat.
4
ν ΟΝ ΑΜ pacto cordís uentriculi hominibus, acproinde& 1
malibus pulmonem habentibus conformentur, quoq conftent numero,
|| nunc fubíungam, fermonem à Galeni cum Aríftotele ín illorum numero
j difceptatione omnino cohibíturus. Humanum ítaque cor íntus duas ínfi^
gniteramplas obtínet cauitates,fecundüm cordis latera fitas : unde etíam
"unam uentrículum finum ue dextrum , " alteram finiftrum merító nuncu 4 Pat in
pamus. Horum dexter finiftrí amplitudinem uíncit, ambo'que ínuícem LR ₪
forma plurímüm uaríant. Dexter nanquemagís deorfum ad cordis ' mucronemipfo finiftro 5 Me n
defcendens , " cauitatem inftar crefcentíslunze paratam adipifcitur: quandoquidem dextro ip. etí.7 B,
fius latere;anteríoríqs & pofteríori fede inftar interioris femicirculi, autita extructae cameratze P "fie
fedis concaua eft,exteríorí cordís ín hís regionibus fuperficiei, quae gibba eft;refpondens:in fi. pues
niftro autem latere externze fornicís aut femícirculí fedís τί tu(ut fic dicam)eibba cernitur,pro. d Hancmé
pter cordis uentrículorum" feptum femiorbís modo dextra ipfius fuperficiein dextri uentrícu Xnéoftev
liamplitudínem protuberantís. Atque hancformam dexter cordisuentrículus ἃ bafiad mu. d IRE
cronem ufqueferuat,fimul cum cordis effigie exlatiori bafi angu(tior redditus. Sínifter uentri- > nfi.llg
culus ampla etíam bafi incipit, fenfimG ín arctum uerfus cordís mucronem definit, cauítatem ἢ: ΒΗ.
inflar coni, quodad totam fuperficiem fpe&at;orbicularem obtinens . Cordis nanqueuentri, ^ p
culorum " feptum finiftro ipfius latere, quo finiftriuentrículi dextrum latus efformat , conca- rick
uum,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA הפפוד Vi 529 à
1 n "n .
/ Y uca,nonuerout" dextro lateregibbum extuberansQ uifitur,& parem craffitiem naturam
1 ^ le x d " "or H H 5327 H . :]7-7
3 / ו 60015 fubftantia fini(trum latus & anteríorem עס ) סכ Giniftri uentrículi fedes con
| &zf.qR. füituenteexígit;itag proríus fe habet, quafi finiftri uentrículi potiffimüm eratía cor conftítue-
e ו returacut dexter uentrículus fieret" tenuis quzdam cordis fubftantia dextro fepti lateri adna-
figu fpe - Íceretur. ' Vníuerfa nang cordis fubftantia practer uentriculoru feptum, dextrí uentrículiam^
lius quim plitudínem conftítuens,tenuisadmodum eft: quae autem finiftrum uentriculum orbículatím
p^ undeci- ambitefformatqp, dextri uentrículi (ubftantiam multis numerís craffitíe fnperat,SCundic equé
"*: craffauífiturpreeterquam ínipfa bafi;ubi uaforum illinc prodeuntium dehifcentiumG oratia,
| cordis carnea fubftantía tanta amplitudine deficit quanta oríficiorum eftamplitudo, V tríufop :
| mBecilis uentrículi" fuperficies perquàmi inzequalis eft,& multís quafi foueísin carneam fub(tantíam 7etrieuo,
E 3 penitius impreffisobfita. Neg {πα 361 lateratantum , & fifecus coeterís omnibus 17:00 בוט 77/47
1^ proceribusuifumfit,confiftunt,ubi dexter uentrículus finiftrum refpícit:uerüm per unfuerfam
| busuentriA, על ἃ : ; P Ρ Ἶ
| edifpetiz- prorfus uentrículorum fuperficiem;nonfolüm ín nuper ס 661/15 animantibus, fed perpetuo,tan
| fed perpetuó,
tir. ti(5er dum cor ipfum feruareuoluerís,apparentes,neq; unquam ucl ín exiccato corde conníuen
2
tes. Deinde praeter hancínaequalítatem,quaz in finiftro uentrículo nonnihil infigníor eft, am.
p. δ bo" carneas quafdam explantatíones proceffus'ue íntus exigunt;qui teretes funt; eraciles, ὃς
iof qo 34 ו ἘΣ δία VE :
ao. א {π΄ הכ רת דכ cefTant;humiliori fedi" membranaru ín ípfis finibus סכ 1 contínuas,
H.105i : ה pHs
»7f. &.9 Cernunturautem carnei hi proceffus potiffimüm ad uentriculori mucronem,humiliorem'ue
f. pu Íedem,quos ad fibrarum quas continentrobur facereoftendam: quum fecundo ab hoc Capi-
ργβ κι, temembranarum cordis naturam perfequar. V entrículorum igitur " feptum craffiffima,ut di
M. ofip-E» xi;cordís fübftantía efformatum,utring foucís ipfi imprellis fcatet,hac imprimis occafione inae
. A H fry - B B P -
F. qualifuperficie qua uentrículos refpicit donatu, Ex hís foueis nulle(quod feníu falte coprehen
q8f.HH. j.,. P 2 E "pL P 1 ל 6 :
"^. dilicet)exdextro uentrículo in finiftri penetrant, adeo fane utrerum Opificís induftria mira-
9 fig. Kio : Ἢ x , . 0 P 0
fi&nfil. ricogamur,qua per meatus uifum fugientes ex dextro uentrículo in finifirum fanguis τοί αι,
. de n Praeter hactenus commemorata,ín utrifqg " duo habentur orifícía,R totidem uafa in eminentio
Ur - riuentriculorum fede, ín cordís nímírum bafi confiftentía:& fubftantia,quum unit quidem ue
in dextro
uentriaro. nofumyalterirautemarteríofum fi t, dilferentía, Deíndeambobusuentrículís* membranae que-
m finistro daminfunt,quas uaforum orificijs paulo poft prefici commemorabímus:ac in dextro quidem
«utem 9 ft. 4 .
9}: uentrículo tres habentur,uenze caue os fpectantes:in finíftro autem due;uenalís arteríae oríoíni
GG 610 : j S p n t ; 2
fig^. connatze;adeó ut & híncuentrículís quaedam exurgat dificrentia, quemadmodum etíam & ip.
57 fs fo ufu,& quam contínent matería ínter fe differunt, Porro ufum illorumunà cum cordísuafo
ות = m & oríficíorum & membranarum & * aurum ufu príuato Capite merító pertractabímus:
tro. Infint, τ 5 . / vmi ] P , “- d
ΕΗ. quód haec fimulomníacordis functionibus famulentur;quas;nifi enarratarum iam partíu con
P Ef:
2». (tructione príus defcrípta;recenfereabfurdum foret,
t AfibK.
DEB CcORDIS 748 18.5 2" EORG JN.
dem orificijs. Caput OS
COR DIS uafís corundemá orificijs [eclandis plereq; faciunt figure ac quinta qui
dem precipu£uenam cauam proponit ad characleres C,ID,E. Sextaautem uenam arteria^ ,
lem Linfignitam,eo arteriam uenalem, G notatam,co magnam avteriam O indicatam. Ceete^
vim feptima cauce uene proponit orificium ad C., C, C.Oclaua arteríalis uen ad CD. No
tta uetalis arterie ad C,C. Decima magne arteríe ad Af.
vPERIORI Capite,quo duos cordis uentriculos complectebamur,
|| quatugr cordis uafa & totidem oríficia effejobíterínnuebamus, Acínua béo uafa
ἢ ΄ ΄ : : n ΟἹ .
forum quidem numero funt הסט caua ; uena arteríalis ,artería uenalis,&. TIO
magnaartería,quae omníafi ngulís ad cordísuentrículos fpectantibus do
«Tots fi nantur foraminibus." Vena cauaad dextrum cordis latus dextrumQguen. Zexecauz
cap.6 s trículumreferturtnum ueróab illo ín hominibus originem ducat, nonad
hic autem 5 = modum contentíofefriuolis quibufdam autorum fuffraetjs ínnítens,ag-
fiGD;E, grediendum duxí,quum fectione(utrationes fübtíceam)in natís hominibus nihil aliud quàm
cauz ortumá corde pendere(nionfecusacreliquorum tríum uaforum ) queam colligere. Ac
queidem defcetibus,quoad hactenus illorum fectioníincubuí,faterí cogor:nonínterím Gale
ni fententíze paffim mihireclamantis íonarus. Quaeenim ís deuenze cauze príncipío ín fexto de
Hippocratis & Platonis dogmatibus contrá Aríftotelis placituadducit,omnia ín illum(fi mo^
Dd dó
$90. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
dó id quíspropofuiffcOretorquere effet quàm facillimum.Nifi forté cum Galeno iffi conueni
ret, quod iecur fanguificationis officínam cfTe haud falfo enuncíauerít, quanquà etia Achillem
illumarteríz uenolze principium deturbaret.Ex dextro ita latere bafis dextríuentrículiad hu
miliorem eiufdem bafis (edem ,uena caua " amplo patentíi admodum orificio exorítur, ac ili
coab exorru(qui totíus ueng capacítarem amplitudínemultum füperat;ac uelut extuberans ad
cordis fubftantize termínos, ἡ circulus uifitur furfum ad iugulum , δέ deorfum uerfus leptum
* contendít:neque,ut quifpiam forte arbítraretur,uenacaua uníco ad hunc modum enata prin
cipio, in duos truncos μπᾶ σας ἅγτογίαΣ * modo dírímítur,fed dextro bafis cordis lateri inftar re^
&i palíattenditur,ac (uo uclutifiniftro duntaxatlatereuena ex dextro uentriculo enafcitur , ac
facile cítraalíam diuifionem ( quod interím arterize magnae ex cordís bafis centro quodam
modo prodeuntí negatum cít) cordís ínuolucrum permeans , furfum deorfum'que prore:
pit. INeque profecto alía cauze exortus,aut fimauís cum Galeno dícere, infertionís e(t [pecies;
quàm originis trum reliquorum uaforum cordís uentrículos fpectantíum; Caterüm quo?
nam pacto totianteríori cau exortus fedi fecundum illius longitudinem ' dextra cordis aurís
adnafcatur,, in co quod ftatim de cordis aüribus fubnexurí fumus Capite, audies, Venaioi-
tur caua prímum cordis uas cenfebimus,& ipfius ortus fimiliter prími oríficij loco opportu-
Vusst- péhabebitur, ἢ Venaarterialis etiam dextro cordís uentriculo afIcribitur eft que cauena,
1 cuam quidem quód fanguinem ín pulmonem deferat;uenz que pror(usuícem gerat, V enam:
quód ueró arteríae corpus nancifcatur, Arteríalem appellari antea diximus. Haecmulto mi
norí quàm caua " orificio ex dextri uentriculi bafis elatiffima parte iuxta dextrum latus uentri^
culorum ' fepti enafcítur , && magna" innitens arteríze, fi niftrorfum' que nonnihil fuo caudíce
inclínans, ac cordisínuolucrum permeans , tandem ín' duos truncos diflcindítur, quorum
xus, in" dextros pulmonislobos digerítur,, finifter uero in" finiftros. Porro? uenalis arte ]לי
ia. quam ín tertío libro pariter cum arteríali uenaperfequuti fuímus;atque etiam ab ufu quód ^^
acrem continet deducitue, Arteríam : à fübftantía autem , quód uenarum corpori refpondet,
cordis uentrículi uafa connumeratur , acut ue )ות Venofam nuncupari retulímus:ínter fi
narum corpus adipifcitur , íta quoque ex molliori finiftrí uentrículí fede ( ur caua ex dextri )
principium ducit. Ex (iniftro enim finiftri uentriculilateread eíufdem uentrículi demiffiorem
partem parí pgnítus modo utcaua,uenalís artería" patentíadmodum orbicularí que eríficio
AE TUM Bad ag m abortu, autín ipfo potíus ortu, ín? duos truncos deriuatur,quorum dex
ΠΝ ter fub cordís bafi productus, ac cordís inuolucrum penetrans , in dextram pulmonis fedem
li ית .4- difpergitur,iniftro ínterím ín finiftram pulmonís partem exporrecio. Cacterüm hac uenaz
ה[ "ob lis arterice ín prímos truncos di(tributio;adeó illius origini uicina eft, uthocnominenonnul
p Pb uH Fcjs placa. Beds ye cíus ín cordeoríficium multiplicauerínt, acíd gemínantes quinque
WM quatuor cordis uaforum orífiéía enumerauerínt, Etrurfüs fortaffis pari ratione uenae caue
TIE attendentes ipfius quoque orificium geminarunt: quum ín כ etíam orígine " hiecfurfuim
Ι] deorfum'que properat . Huíufmodi enim quid Herophilus contra Galeni Erafiftratiíque
| fententiam ex feptimo de Adminiftrandis fc&ionibus libro innuifle colligitur, Porro nos
/ quatuor cordís uaforum , quatuor tantum orificia , ut reuera funt, cnumcrabímus. Quo
| | autem pacto uenalis סוסיה exortui in anteriori quoque ipfius τορίοπο ἡ Ianua cordis auricula
IRAE Magna «v adnafcatur , fecundo ab hoc Capite explicabimus. Quartum uas, quod adhuc enarrationi
1} seris. deeft, quartum que cordis conftítuit oríficium,' magna cenfctur arteria, parí ratione cx ἤν
niftro uentrículo , quaarteríalis uena ex dextro , principium ducens ; Ex dextro enim elatífTi.
mae finiftri uentrículifedís latere ,& ex cordis bafis ueluti centro arteria magna enaícitur , ali
0 A quoufquerectà " furfum füb uenzearteríalis candicetantifper prorepens , donec cordis ínuo
TU ET luérum permeàns, ín duos truncos diffcíndatur,quorum unus corporis fuperiora, alter infe
WALT I riorapetit, Atqueita profecto durorum crafforum'que uaforum , ipfius nímíruri arteríalís
HII vena? , ac àrteríae magn príncipía adcórefpondent, ut finiftrum arterialis uenze latus dextro
BUE LM arteria magnze lateri ín ipfa origine adnatum fit,ambo que uafa hic ex emínentiffima cordis
| uentriculorum feptí fede communepríncipium radícem que poffideant , quod eoufque qui.
1] HA büfdam animalibus indurefcít , ut íd Galenus reuera os efle affirmet, Caeterüm" hícin fini,
Wo HE IR ftro cordis uentrículo ad fcptí eminentiffimam fedem afcenfus poft dextram orificij uenalis
ἣ cbe arteríz membranam inter dífTecandum latens confcendens que Ariftoteli ות ut inibi
Ti I ous uh tertium cordis uentrículum conftituerit , illum arrería maena principium effe recenfens .
| li ?*' duodfanémulto minus íncufandumuenít , quàm quod uentriculorum cordisnumerum pro
"animalium moleuaríaréfcripferit « At quemadmodum Galenus ín huiufmodileuibus & obi
ter
dexter ad finiftrum latus caudicís magneearteric , pofteríorem que eius caudícis fedem τεῆς. P
b fi. ca.6 lis
3 D.7 figit.
C; GG
c7 fi. H;Bs
ה
ἀγ8. Δ,8
dut D,E.
cutéfig.O
WPCR.
ἜΣ
guraF.
£t ficxpa 5
li. 3-7 fig.l.
h$ figu.fub
E,FG.
i8fi. HH.
k 6 fi. 1 fi
cr O.
lefi. L,K.
m 3f M.
6 fik.
n6 fig.lm.
02 fi. ca. 1$
li.s.6.fi.G.
po fag. D
D.C iifi-
gu.D.
q2 fi. cag
li. 3 EL.
r7 f. DE.
s ófig.F.
t figura ca.
dii ₪
O.10fi.A.
1
x 6 figu. O
μι.
» ficu. b 1
[ib E;
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI. $91
tcr tantum tradítisab Ariftotele defcriptionibus prolíxérefutandís occupatur;ita fane Δ πον
telis fectatores hortarer,utín Aríftotelem affectí feduló humani corporis fabricam ipfi refeca-
rent;cam Craleni placitis accurate conferentes , ut tandem Galeno Anátomícorum principiid
obijcerentcuius dilfectionis profeflores crebró infimulat, quum utcunque leuiter Aríftotelís
ut ín confectionibus parum exercitati errorem illum cítra partium ínuentíonem committentís
fert: atcos grauiter íncufat , quitoram uitam huíc fpeculationi dedicarunt , & tamen in pleri
quefalfi funt. Sienim quís Galeni dogmatibus non addictus , ea diligenter examínaret;com^
plurima profecto occurrent , quoe altius refelli poffent, quàm quae Galenus alijs imponit A^
natomicis. INon enim admodum leue cenferetur , quod ín fexto de Partíum ufu arterícc ma.
gnacoríficium amplius uenofz arteríc orificio effeaffcrit : quum interim hocillo loneéam-
eplius cernatur, INeg fimpliciter Galenus magnzearteríze orificium uenofze contulit, imo ceterís
cordis oríficijs id amplíus effe contendít;adeó ín Ariftotelís dogmata íncítatus,ut no animad-
uerterit uenze cauce orificiu ucl triplo maíusarteríze magnz orificio cerní, acre uera effe, uti ὃς
uenalisarterizorificit grandius magnzearterie orificio effe dícebamus, Porró quod & ego in
Cialeni medicinze parentis uerba turauerím;ac philofophís nosinfectandi anfam prebereneu
tiquam in(tituerim, non lubet heec, & eius generis permulta {ΙΒ Πὰς perfequí : unde etíam ad
cordís membranas fermo íam uenit reflectendus,
DE PNDECIM MEMBRO NFLIS QE
tuor orifictorum cordis. Caput (ΣΧ III.
PRO£ESEN T ES menbrane feriatiminfeptima;oclaua,nona t3 decima ft
guris occurrunt.Septima nanque tres proponit uene caue oríficío prefedlas,ac K,L, M in^
Jígnitas. Ocfaua 17-05 170 1/0100 arteríalts orificío pofítas,co* E, F,G notatas. IN ona duas uena7
lis arteric orificij Eco F indícatas, Magna autem arteríe tres membrane in decima B ,C.,
JD infignitie proponuntur.
A CORPORA cordísmembranas nuncupamus , quz cordis uafo^
rum radícibus,ipforum'ue exortibus adnata, calore, fubftantía, craffitie,
proríus membranze exiftunt,materierum regurgiítationibus pravfectze .
Suntporro he omnes ex przcipuorum Anatomícorum fententia un-
decím numero ,ac tres quidem fingulis tríum uaforü oríficijs, duae au
UR tem duntaxat uno quarto ucadnafcuntur , Vena caua, quam prímum
m9 dextriuentriculíuas effe recenfuímus," fuas membranas , utí modo fub
íungam,locatasexigit , Cauze exortuí;quiuelut extuberans ín cordis fubftantia , ex qua pro^
57 וש dit," circulus eft, alius membraneus circulus humiliorí uenze exortus parti proxímeéadná:
. Meu Ícitur,quí prorfus parí modo ac uenzeínítium ex cordis fubftantíapríncipium ducít:& quet
corpus x, admodum uenaab ortu extrorfum 6 cordísuentriculo fertur , ita quoque membraneus hic cír
το Μ infi» culusíntrorfum,ín' que dextri uentrículiamplítudinem procedit. Infuper ut uena cauailico à
dios cordis fubflantía,ex cuius termíno ( ut ita dicam ) enafcítur, abfcedit;folo exortu, quí breuifli ;
7787 museft, cordis fubftantize adnata:fic etíam membraneus circulus míníma amplitudine cordís
fubttantizehic adnaícítur, ilicoab illa abfcedens ac exacta , & folida, citra'que ínfienem crafz
fitiemualida membranaapparens . Haec ín uentrículí cordis amplítudínem deorfum ducta,
47f..L, non proculáprincipio ín ἡ tres uelutí membranas fcínditur,ex ampla bafi ín obtufum mucro-
M. nem definentes,acuíxà femícirculí conuexo differentes, IMlucro autem hárum membrana:
rum paulo [upra mediam uentrículí dextri longitudinem ceffat;jnegs alíqua ex parte,quam cir^
culariexortu membrana hac tríbus íp(ius proceffibus cordis fubftantize adnafcítur . Verüm
ex tota inferiori fede tríum membranularum feu procefluum , quz reliquo ipfarum corpore
cz Rs. nonnihil craffiorualidior que eFicítur , ' fibrae quaedam frequenti feríe enafcuntur, quie deor-
fum per uentrículi amplitudinem ductz;uentriculi lateribus iuxta ipfius mucronem adnafcun
[8[.8.8, tur,non quidem düntaxat, ut Galenus iínnuít, ad uentriculorum cordis : fcptum at etíiamad
FPE relíquam uentrículí mucronís amplitudinem . Omnís namque ínferior membranularum
pars fibras illi uentrículi mucronis fedi exporrigit , quae ipfi edírecto conftituítur . Pracfentes
fibrae quà membranulís comniittuntur , excarnes funt, & cordís fubftantíae haud adnafcun-
27 βρινα tur. Vndeetiam Ariftoteles illas neruos effe arbitratus, hinc cor neruorum principium effe
.סוס índicauít. Verümubí fibre ad uentrículí mucronem ímplantantur , aliquoufque * carnofá
Dd z fub
7 fi. E;L,
M.
Memb,
77711771 711170200
ו
brane.
JV enalis avte»
για mébrane-
c rterialis
wena membra
n.
Mrtevie nma-
502 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
fubftantia adaugentur fuffulciunturg:no aliter profectb apparentes,quàm fi carne in cordís
uentrículo uirgula eíTent. Canter üm mebrana hec propter tres membraneos ab ipfa deductos
pr oceffüs,trium uenae cau orificij membranularu loco enumcratur , atq: quod proceflus illi
quum clauduntur;atg inuicem conniuent Αμαν τὸς (ulcís (tructura fimiliter εχ ἴλην, Graeci
יה i trifulcas díiceres,cos appellauere. Qui enim membranco circulo adhuc paten
te X orbículari feruato,tres ipfius proccflus inuicem érceione illius centri coéunt, formam c£
fingunt tríangulari cufpidínon abfimilem , id'que potiflimüm illi cufpídi , quo in telis T'urcze
penetrandis lorícis hodie utuntur. ו τίη σα ασοπι quídem efformantcufpídem:fed quó mi
nus oblongum íllud ferrum grauaret, anguli queacutíores redderentur , illíínter duos angue
los fülcum elimant;adeo ut cufpís cx bali fi in mucronem definens,(imul tres angulos & totídem
fulcos oftendat:uti etíam híicín corde fierianimaduertes, dum ínter diffecandum tres membra
neos proceffus inuícem commiíttes, Caeterüm ἢ totius membranci corporis cum ipfius proce
fibus& fibris adaperti, fimilitudinem petís,eam ex coronae forma opportune fumes, quam re
gum capitíbusantíquitatem inículp(iffejin illis que Romz cffodiuntur imaginibus uidemus,
Porró quemadmodum" uenalisarteríauenge cauze tum corpore, tum intro míttendísad
cor materijs,& ortu propemodum accedít,íta quoque uenalis arteríae membranze cum cauae
erífici membranís pleraque exigunt communía. Ad'radicem ením orbis uenalis arteríae ,
* membraneus círculus ex cordis fubftantia enafcítur , qui ín finiftri cordis uentriculi gni
dinem introrfum(ut ' uenalís artería extrorfum)ducítur,ftatimQ 2b exortuá cordis iubftantía
abícedit,uenze cauzorificij membraneo corpore hucuíque quàm fimillima. V erüm quum a
liquantifper in uentrículiamplítudinem defcendit, ín" duos tantum membraneos proceffus
partítur:forma quidem" íllis qui 1 301 uenze cauz orificii pertinentrefpondentes,fed mole& ro
bore uperíores. Exampla enim bafi in obtufum mucroné finiunt,longius in finiftri ventriculi
cauitat&, quàm cauz orificij membranulz ín dextrí contingentes . Horum proceffuum unus
dextrum uentriculi finiftri latus,alter finiftrumrefpicit, Anteriüs enim & pofteriüs inuicem de
hifcunt.Secundüm uniuerfam eorundem humiliorem fedem (quae etíam ut cauz orificij mem
branularum,craflior duríorg exiftit ( " fibra feríatim ex illis enafcuntur , quae deorfum porre.
ciz,tandem cordis fubftantíze ad mucroniís finiftri uentrículiamplitu dínem paffim adnafcun
tur: à quemadmodum in dextro uentríiculo fierí dixímus , " carnea cordis fub(tantía adau.
gentur (tabiliuntur&. Caeterüm quía membraneus uenalis arteríz circulus in duos tantum
proceffus dírímítur,diffectionis proceres duas tantum membranulas ipfius orificio pracficiat
ferunt:quasmítrze epifcopali nonadmodum inepte contulerís, (i modo partem caput ample.
&ientem ipfi membranco círculo, & huíus proceflus anteríorí pofteriorit mítrae cacumini afli,
milaueris, quum enim duo tantüm híccernantur proceffus , utcunque eos ínuícem conníuere
fingas,zeryadyias cum Galeno ipfas appellarenon poteris quod fcilicet triangularis cufpidis
ímagínemnunquam referant. — Venzarteríalís *membranz dictorum modo oríficiorum
membranis neque fitu, nequeforma,neque etiam robore refpondent . A uenze enim arteríalís
exortu hz introrfum ín cordis dextrum uentrículum haud pertíngunt, fed totz in eiusuafis
caudíce confiftunt,itaaborificio extrorfum ductze, ut commemoratz prítis membranulze ab
orificio íntrorífum pertínebant. Mequectíam hís unus communís que eft circulus , uerüm tres
diftínctz , & non admodüm ualidz funt membranae , fingulee femícirculí modo princi^
pium ducentes. Vena enimarteríalisorificium introríam, atque in fuam ipfius amplitudínem
nonnihil ín oríoíne extuberans,fug amplitudinis füperficiei intres femicirculos extrorfum à cor
de latefcentes diftin&tam obtínet: quí craffiores redditi , in ipfam uafis amplitudínem protube-
rant, ac fuis tuberibusueluti tres tríangulos íta efformant, utín puncto fe contingentes círcu^
liextra (uam füperficiem, fuprà infra que contactus termínumangulos conftítuunt. Ab hís fe^
micircularibus tuberibus membrana tota ipfarum amplitudine, quafifemiplenzelunací imagi,
nemreferentes pronafcuntur,nuíquam uafi ipfi, praeterquam ad haectubera,adnata. Harum
membranarum latiffima fedes,quae cxtrorfum à corde magis reliquís membranarum partibus
remouctur , X fola membranarum latus eft;uafi ipfi non connatum, haudíta recià cernitur,
ας ingula membranze dimidiatum circulum ad amuffim exprímerent: uerüm modice íd la
tus íntror(um oblíquatur, & nonadeóalté extrorfum'ue ín medío confcendit, atque terminis
quibus utrínqueuafi continuatur. Quum itaque haec fuperior latiffima que membranularum
pars latus'ue ínftar dimídíatae parenthefisad hunc modum ( ínflectatur, & ipfarum membra.
nularum exortus , & ad uafa connexus femícirculum ad amuffim exprímat , Gireci has mem.
gne moe branulas evysssdá; nuncuparunt , abillorum C imagíne. Histribus uenzarteríalis mem
o
*- branulís , ' tresínarteríze magne oftíolo à INatura creatze refpondent,ín nullo proríus ab illis
quàm
bó fig.G,
i5fi.D,D.
ἃ Es ₪ By
+ proxima.
DD. fig.
1 ft. GC.
n9 fi.E,F.
10 fig. 5K,
1.7 pgs Ky,
LM.
oofi. GG,
10 ji. Jub.
LK.
9 קט
.א 0
q8f. EF,
(νει fi.ca,
15 li. 5 cha.
123.
[.Β,ς: ו
D.e7 fi.ca.
2injerte li.
characic- 3
TCS 15253.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VL 593
quàm in magnítudíne& roborediffrentes . Magne enimarteríae membranulze tanto granz
diores ualidíorestg uenzearteríofae membranulís uifuntur כ quanto uenze arteríofe corpus ab
arteríze corpore durítíaamplítudineg uíricitur,
DIEGO ב ca IRSE L IS. Capit. ox LETT,
COR DIS auriculas quarta figura proponit I eo* K infignitas , ut c [exta M eo
F notatas.I7 erm dextram auriculam inuer[am ostendit feptine figure Fey oclaue K, δὲ
nifIramuero none figure Ley decine Ls
VRICVLAE cordísdiffe&ionum profefforibus uocantur;appendi p, ον
ces quídam bafi ipfius adnati. à (imilítudirie ením,quamilliin fitu; non. da auriculrz
autem תו ufu , cum proprie dictís auribus obtínent , auríum nomine do- /ievs
nantur, Emicat namq; ad utrumq cordis bafis fcu capitis latus appendix
ו :44/1
] ja 5 tur, aut dextrum;autfiniftrum nuncupamus: Dexterítagpappendixfeu ד 1;
4 / : , , b / ] ,
6 p Eos | aurís,dextro cordís bafis lateríattenditur, totíanteríoríexortus ueng ca cule /rusfor
us E fepti- uzeregionifecundümilliuslongitudinem obducta,& etiam fuo mucrone à uenze corporéab, ?
p. fie. «ὦ (cedens, elatis nonnihil quam cordís bafis furfum conícendit. Voco autem exortus uenae ca
prox uelongitudinem,totam eam fedem quae d uenze cauce parte qua propínquíus cordís mucroní
uenacordís fubftantíae adnafcítur, ufqsad eam quae bafis cordis cetro;autípfi arteríali uenze ui
cíníor eft,atq: huíc exortus longítudini dextrae cordís aurícule bafis longitudo refpondet. Hu
iusenimaurículz effigies pyramidemrefert, ext oblonga bafiin mucronem, qui non admo-
dumacutus protenfusq eft, definit, Aurículze etenim bafislongítudo, quam uenz caue ex cor^
de príncipi; longitudine metiri dízimus,ipfius aurículzc etiam admodum diftente amplitudine
fere tríplo excedit: deínde & longior multo eft,quàm progreffusà bafi auriculze ad ipfius mu-
cronem pertínens. Porrígitur autemaurícula àbafi furfum antrorfumq, adeo ut nullí aurícula
forma,quodad bafim mucronemqg,& deíindead cauítatem ac comprelTionem díften tíonemdg
attínct , exquifitis contulerís , quàm coríaceis tuberibus utrinque Turcarum fellis 8110
tís,qua equis fluuium tranfnataturi ueficarumi rítu magno u fu inflant. Exterior nang auricu-
Iz faperficies pro ipfius repletíone uaríat:quu ením aurícula ín cordis conftrictioneturget,op»
pletaG eft oibbaundique& zequalís &Caqueo uduti humore oblíta cernitur. At ínaníta conci-
dentefpauricula, fuperficies haecrugofaacuelutí plicísobfita fpc&tantibus occurrit:ínterím τὰν
menaurícula exteríüisaqueo humore;ut € cordís fuperficiesobducitur. V erüm quandoq,li
: γῇ d ig cet idrarilis,exteríor díftentae etíam aurículae fuperficies ingqualís,propter adipem illi tunc ob^
Bo nam uifitur." Interíorautem fuperficíes aurículze cauítatem círcunfcribens;uentrículorü cor
dis fuperficieiomníno refpondet. V tením heecubi uafa educitleuis,totaaute reliqua fede afpe
ra& foueis plena cernítur,íta quog illa ubi uenze cauz exortuí adnafcítur,leuís quidem eft,re. *
liqua autemamplitudine foucís ac fibrofis implexibus adco fcatet,ut cordís füperficíeínzequa-
litateuíncat. ἄτα hec cauítasín amplitudine proutauricule corpus aut concídítaut díftend
tur uaríat,fouezeautem nunquam penitus explicantur, Porro auriculee fubftantia triplici fibrà Deizeauji
rum oenere,& modíca,catgadmodi dura, & quafi cutículari carne eas fibras amplectente con cule fubfLan-
(tat;adeó utaurícula fibris cüicordis fubftantía refpodeat;at carne(que;ut dixímus ,nerueama "^
gíscuticularísg & fübnigrícans e(t)a corde differat. Neg ab hacfibrarum cum eacarnís com-
míxtione uix cutís craflítiem fuperante;aliud peculíare aurícula in fuí conftítutíone afcíícit , no
enim uenasarteríasQq & neruos peculíaríter ipfiinfertos com prehendímus . Caeterüm aurícu-
Iz connextis propemodum íta fe habet, finiftrum fuí bafislatus extremo cordis fubítantíz;
ubianterior uen caue ín dextro cordis finuorificij regio confiftit;adnafcitur:aut ucriüs ab il
10 extremo auricula prodít.D'extrum autem bafis latus ueng caue corporí fecundüm ipfius ex-
ortus à corde longítudinem,&c inanteríori illius fede conafcítur,ac ueluti cum uena commune
415/54 corpus efficitur.tota relíqua parteaurícula ab omni prorfus conexu libera eft, & períndeac cor /
RE jd díscorpus ín cordis quog inuolucro continetur,nullís fibrofis nexibus illicommifla. "Sint θη:
cef. 6. ftracordísauricula plerag; cum dextra poffidet communia,haccnamg inanteríori fede" exor? (ὡς κμτίενί.
* 0% rus uenalísarteríze fecundüm ipfius longítudinem confiftit . Deindeex bafi ín mucroné quog:
ceffat.uerüm 15 mucro quiacutíor dextrz auriculae mucrone habetur,non adeó furfuim , fed iri
finiftrum magísatg ínlatus exporrigítur.Infuper finiftra in prouectioribus zetate hominibus
dextrae aurículze dímidiatoe magnitudini cedít;ut & ipftim quog uenalís arteríce oftíolu longé
Dd 3 ininus
JNexus auris
cule.
Cor cuius ari
aic fides.
1060 de
anm facul
tatibus ac [cde
cófiderandit.
Qui fünctoni
omnes cordis
fenes με
[72
$64. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
minus uenze caue orificio uifitur . C'uod ad externam internam attínet füperficies,aurículze
utcung refpondent. quan exteríor finiftrze fuper ficies rugo fior magís, multo inzequalior
femper occurrat. Ínterior autem fuperficies fimiliter atq in dextra aurícula inaequalis , & foucis
obfita cernitur, Subftantía etíam fimiles funtzuerüm finiftramulto duríor,ac mínus in contri.
ctione diftentionedp fequax uifitur , C'uínetíam fi illam dextrzeconferas , uelutmarcída exícca-
tap pectabítur;adipe femper maeís quàm dextra exteríüs abundans. In connexu proríus con
ueniunt.nam utí dextra uenz cauz & dextro cordís lateri fecundüm caus ortum adnafcítur,
{τὰ quog finiftra dextro fui bafis lateri cordis fub(tantiz,ubi uenalís prodit artería, cónafciturz
finiltro aut£latere ipfi uenalís arteríz corpori, Vu, ut fuo ordíne paulo poftdicturi fumus,pa
rum admodum inter fedifferunt. Nuncením omníum cordis partícularum,quarum fam nuz
merum,fitum,formam,connexum,fub(tantiam'que complexí fuímus,ufüm & functionem ₪
ríatím fübijcereenitemur:id non prztercutes,in fcctibus & nuper natís animalibus aurícularü
molem longé maiorem ex proportione occurrere, quàm ín atate prouectioribus,
ΟΡ E 1 0 ΕΝ 8 0 7 יפיק ייפ כ הת סיס
memoratarut partíutfunclio co ufus ip[arumá; construclionis ratio.
Caput 2X 77.
OR frafcibilis,feu uíndictzehonorísQg concupifcibilis anímzefcdem effe,
Hippocrati, Platoni, Galeno , & Stoícís ac Peripateticis pariter omnibus
|| conceffum fuit. Verüm ad hzc, Zeno, ipfiusq dogmata corroboratu-
;| rus Chry ippus, Poflidoníus,cteraty Stoicorum familia, & Ari(toteles
ἢ cum 1 heophrafto,reliquisqg ipfius affeclis,cor príncipium fontem effe
uoluerejnon nuncdiciz tantum irafcibilís facultatis ,atetiam eíus quz cí
E borum, potutr,& uenercorü e(t appetitríx, quam alteratríce Axíftoteles,
₪12 ueró naturalem, alij autem fimpliciter concupifcibile appellare cófueuerunt, Deinde etíam
Stoíiciunà cum Peripateticis ratíonísuím,&,ut femel dícà, animae príncipatu ín corde colloca
runt,omníuíd ín animali functionuatq officiorü initium effe arbítrati. Quand ínterím ijdem
inter fe decretís pugnet. Ariftoteles enim, 1 heophraftus, ac reliquus Peripatetícorü chorus,
& ex Stoicis Poffidonius,írafcibilé uim,ac cócupiícibilem rationalemQ uníus fubftantiíz é cor
de proficifcentisfacultates cflcafferunt, animae aute fpecies partes ue cfle inficiantur neq; cas dí
ftinguüt. ChryGppusueró Stoícorii non poftremus,ficut ín unà (ubftantia, ita quoq;ínunam
faculta & iram & cupiditat cum ratione coégít, Athis omnibus refragat, ex diuiniatqeínter
medicos facilé prímarij Hippocratis, & ínterphilofophos eminentifIimi Platonis fentétía,Gia-
lenus,quuin alijs pleríícplocis, tum potiffimu ín nouelibrís quos de Hippocratis & Platonís
dogmatibus infcrípfit.Illis namcplibris tres anímze fpecies partes'ue INatura admodum inter fe
diícrepátes docens, firmiffimís το fcientíà prorfus fuo ipfius fuffragio faciétibus demonftza-
tionibus cóprobat, iecur ciboriipotuumq & uenereorü cóocupifcibilis animze,cerebrü autem
rationalís ac príncipislocum effe, cor duntaxat irafcibilis animze ergaftulu 6116 concedens.Por
τὸ ne hicforfitan in aliquem ματοιόλογον, ac nefcio in quem haerefis cenforem impíngiab hac de
anímc fpeciebus earundemó fedibus difceptatione prorfus abítinebo. quü tot hodic;acpotiffi
mümapud noftrates fanctíffimoe uerifTimaeg noftrae religionis cenfores reperías : quí fi alíque
aut de Platonis,aut Aríftotelís,(uorum'ue in terpretuaut Galeni deanima fententíjs , uel etíam
inter celebrandà Anatomen(ubi hacc potiffimüm examinanda ueniunt) muffitare audíuerint,
ilíco illum de fideambíoere,ac nefcio quid de Anímarum immortalitate hafitareaftruüt;non
perpendentcs neceffe εἰς medicís(fi modó non temeréad artem accedere, neg;inopportunéa-
grotüti membro remedia applicare uoluerint) deijs que nos gubernàát facultatibus cófiderare,
& quornumero fintgeneratím,X qualís quegs figillatim habeat,quo ue in animalis mébro (in
gulc con(titutz fint, & praeter hoec maxime (fi modo íd adipifci mente poffemus) quac animae
fubftantia effentia'ue fit. Quafi ueró non cítra impietatem nullam4 prorfus fideilabem quis de
grauíum illorum autorum decretis nihil proponere;autetíam illorumrationes alíjsnouís cor^
roborarc,autfriuolaaliorum areumentarefellere poffct:ac quafi nó aliter de fancüflima,quag
accedentibus pijsoperibus fidefaluamur , felicem aeternítaté hominit animae adipifcuntur,
dp de hísautorum dogmatibus,ac quas ímbecillis & humana ratío fuppetít hocin negocío o^
pín'onibus,loquendum ínterroganduméforet. Nihilominus ínterím deanímae faculta tibus,
functionibus, fubftantía , natura, Ípeciebus , & earum fedibus inucftigatíonerem ifTa, libere
afferemus cor facuftatís;atq 80160 fpiritus uítalis fontem,& caloris natíui fedem fomítemq cxi»
ἔχετε ας pulfuumautorem cffe,in gulasq cordis partesilli ad calorem f; piritumq fpcétanti ufuí
fubíer
45 fi. B, C
D, E, E,G.
€ 4i. B,
B.
b Spccta-
tur 143» 4.»
διό ρηγίς.
₪
1 fig. ca. 15
lib.s.
défilLcr
1 Jig.capas
1
€ fi. cap.iz
lb 5.
B.
ffi. 5
6fiz.C.
[ES
b 7 figu-R,
Q.fi. Sy
M.to fi. O,
bo:
i sfi.C de-
inc figu. Y,
GO.
k6fiD.
14 fio. Lé
fg.E.
n 8 fi. HH.
30fi. Rail.
DE HVMAÁNI CORPORIS FABRICA LIBER VL 595
fübferuirecommonftrabímus, Quis ítag; cordis" inuolucri (ut fin cula caferíe qua earurdem
príus coftructioné enarrauimus,perfequamur fitufus,peculiarede inuolucro Capututcung
pertractauit, Deinde& cordis (itus,antea commemoratus, ín ipfo thoraceeft tutifíimus,& ab
omnibus quz choraci extrinfecus noxa inferre poffüntremotifTimus. Przeterca cor ín pulmo-
nís (4 fuís lobís uclutí digitis quibufdam amplexantis medio ita" confi [tit;jutzcqualem prorfus
exomnibus pulmonis partibus aérís per ^ uenofamarteríam molíatur attractionem, & rurfus
fuliginoforum recrementoru cgeftionem in pulmonem teret, & iufta eciam portione per ue
nalemarteríam & " uenamarteríalem pulmoni fanguinem porrigat. Ad hac,cor non admo-
dum proculab ore,per quod infpiratione perfici neceffüm erat,locatum, eam corporis fedetri
nihilominus obtínet,ex quacommode per ' arteríae magna ramos totícorporínatiutim calo^
p CENE MENS Y , / "
. טע 1€ E כ d Ὁ crame
rem,(piritumqQ uitalem oHerrequeat Quamuis ctiam quódad totum corpus attínct,à medíjs
partibustantü fuperiüs recedat, quantum à pubis offiu coalítu diftat. ís enim erecti adultorum
corporis exquifitiffimu habetur medium, nó aut& umbilicus, quemGalenus cordis fitum enar
rans,medium adamulfim e(Te cenfebat. Infuper nó omnes corporis partes fedem zquérutam
nanciífcütur, quandoquídem ' bafis ipfo * mucrone impenfius occultatur,thoracísi mediam
Ícdem magis occupat.Non ením omnes cordis partes, quum ídem ufus fingulis haud delege;
tur, pari tutela indigebunt, Partes enímín bafi coftítutze , uaforu explantationi & exortuí de
ftinantur, Quae uero ab hacad mucronis ufquecacumen utríng ín lateribus,& anterílis pofte
פיד habetur,cordís uentrículorü " parietes cenfentur,atq; ad uentrículos coficiendos fübfer
uíunt.IVIucro aute quodammodo proceffus eft ualidus;ac propter cordis fibrarü híc collectio
nem copíamG, & carnís eas fuffulcientis amplectentísós durítíem,folídus admodum, & uclut
cordís uentrículorum operculum recenfetur,ínflar propugnaculi uniuerfo cordi praefectuim ;
adeó ut mucro fecuriüs, quàm bafisipfa pectorís os anteriorad; corporis accedere queat. IVTu-
cro ítag cordis portio ignobiliffima & abiectiffima creditur:bafis ueró, quonia uaforum χοῦ
tibus przeficítur , ornníu eft prímaría: quaecung aute ínter has funt medic, cum uícinarum dí
gnitateproportion£ exigunt. Quae enim bafiuiciniüs accedüt; paulo minüs habendze funt po^
tifTimze, At quae ínterhas funt medize,quantum abfceduntab alterutra extremítatum,tantü ab
earum dignitate uel deficiunt;uel accedunt. Quod porró propter bafim quoq: quam latam am
plamQ ob ' quatuor illori erandíum uafori initia efTe oportuit, cor non exadterotundü cfle
&um fit;etíam(i nó dicatur, omnibus manifeftü effe conijcio. Quand INatura interím cor fphe
ríco iere iniuríjs innoxie ferédisomniü pertínacilTimze , & cacterís omnibus capaciori,adco
accedcreuoluít, ut cor in maximis ipfius dilatationibus prorfus fphzerícü appareat, qucadmo.
dum ín ipfius contractionibusoblonou, & pínez nucís modó productücernitur. Neg ctíatri
obaliud oblongücor effe dicímus, quàm quód íd ín mortuis concídens,productumQ femper
oHenditur.Siením íd ín mortuis ita diftentü obferuaretur, quemadmodu ín uíuís fectíonibus
id quoties dilatatur breuíus quidem, fed latíbis fierí fpectamus, tunc meríto non oblonou, (ed
rotundi,ac paulo mínüs toto fphzeríci effe cenferemus. Quis autem cordis fub (tati fit ufus,
in decimo Capíte,quádo cordís cum mufculo cómunítatem,& rurfus differen tíaprofequeba
mur,neceffarió complexi fumus;pracipue tum explícantes, cui potifTimu muneri triplex fibra
rum genus cordís fubftantit intertexens, dein & caro has amplectens & füflulcies, pracficeren
tur, Czeterüm " uena cordis bafim corone inftar cingens, & ramós per externá cordís fuperfL
ciem deorfum à bafi exporrígens,cordis fübftatie nutrímentü fuppeditat,areumétoq cfl cor-
dis fubftantia potius fanguíne craffiore hac uena deducto, quàm tenuíori & leuíori & expur
gatiori quem cordís uentrículi cotinent, enutrirí. INeg età hancmihi fententia quis dí(turba
ret,etíam(i uenz coronalis ramos nó penítíüs, fed ucluti fuperficictenus in cordis fub(tantíam
difpargí cotenderet, quit tot innumeris mufculís etíiuniuerfo cordis corporc craffioribus ue
nas duntaxatad extímá fuperficie adna(ci fcíamus, paucidy admodt ín ainiuerfo corpore fint,
qui ín ipforir uentres uenas penítus díffeminari permittüt. Deinde nó ofcítantcr perpendendí
uenítütpraccipuiuenze coronalís' ramí, ex bafi deorfum uerfus mucron£ defcendetes,quorum
unusanteríüs,alter po(teriis exporrícitur, uterq: fecundüm cordis uentriculü Ícpti ductü pro
tenfus,quafi cordis fubftátia his fedibus" fepti oratía plus alimeti requírerct, Quod etía te(tan
tur ramuli Gníftro cordislateri ínfigniores quàm dextro exporrecti . nam quáto fübftatía cor-
disad finiftru (inum craffior c(t,/tanto etia cíus fedis ramuli tumídíores, frequétíoresi cernunz
tur. Atqp haeceó diligétius funt examináda, quo magís fcholaftici difputatorcs fuís nugis diffe
€iíonem ínterturbare affueti, fcfe excruciátnum uentrículusínteftinat fio quem totíus corpo
ris gratia coficiunt fucco;an uerb fanguíne enutríatur:non expendentes,alía proríus functione
ercantüaliquod, puta uentrículi,inteftína,ue(icas utrafcg, urinaríos bilisqs mcatus, uterü,üe;
Dd 4 nas;
Inuolucri
ufus;
Situs cordis
γάξιο;
Lili de De
cretiá FTibp.
C Platonis.
Omnes covdis
pertes non a
qué dignasefz
2
F. Orme cor^
dis ratio,
Cordis fulflz
tie ufus.
Corvoralis ues
7 ujus,
Coronali 4T
geriavit ufus.
Cordis nevuu
liufas.
Dextricor,
dis uentriculi
ufus.
Vene cate o
vificg P coy
pertinentis
ufus.
CA tenialis
uenec ufus, cy
ipfrus σον γα
cLonis ratio.
$96 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
nas,arterías, & eius generís organa,fui ipfius corporis fubftantíe nutrítioni prouidere, S cám
cionem cuius potíllimüm nomíne códita funt;obíre. Parum quog animaduertunt,publicís
11118 attrahendi;retinendí,propellendid facultatibus fibras fubfcruire;príuatarü aut€ corundé
fun&ionum(quas ín offibus,membranis,cute,& cíus generis partibus fibrís carétibus expen
derelicet) ín(itam duntaxat uim cítra fibrarum fubfidiu, autoremefTe, Quínetia huc accedunt
cordis füb(tantitimplícantes? arteriz, quas per cordís fubftantíam uenarum propagínibus
concomiítatas deferri retulimus, 1105 ením,etíam fi cor ínftar communis officinz caloris innatí
fons fit,eumdqpimprímis contineat, cordis fub(tantize offerütur, cíus infitum calorem tempera
turc, Porró quum haec adamuflim inquíres, Galeni placíto in feptimo de Adminiftradis con.
Ícctionibus libro neutíquam acquíiefcendu uenit, quo coronales uenas ex cordis dextro finu
prona(ci docuit.illae etenim extra finum à caua " enafcuntur, fupra trium uenz cauz oríficij
membranularum príncipium,adeo ut coronales uenas adíens fanguísà cauaaffumatur,príuf-
quam hzcín 601-015 finum fanguinem depromat. Czeterüm " neruulus cordis ba(i oblatus,tri
ftantium duntaxat fenfus eratíaynon autem motus cordí largitur. Cordis cartilagineam,aut fi
uoles dicere offtam fubftantia; uenze arteríalis & magnae artería * oríginiadditam,autex qua
potíus illa uafa originem ducunt, ad cordis fulcimentum facere, difle&ionis profefTores arbi
trantur;& quamuis etíam ea ip fa (ubftantiaynullum prorfus cui infiftat firmamentum habcar,
ni(i forfitan quatuor cordís uafa cordis ínuolucrum penetrantía, uerüm illa non magis huíc
cartilagínez fubftantíze, quàm relique cordis bafi (fi quid modóad ftabilítaté conducerent)
firmamento effent. Porró cordis uentrículorü officium eíufmodiferéeft. dexter eo quod fan
guínem przecíipué cótinet, fanguínisQy elaborationi potifTimüm dedicatur,fanguíneus Latínis
iuxtaac Girecís nuncupatur. is nang pulmonís duntaxat gratia; à fummo rerum Opifice in
figni iuftitia cordi infculptus eft.Pulmo enim quíinftar promptuarij cordí círcumponitur,ut
id ab illo arem perpetuo allicere queat,rarus, fungofus, 16015 36 ad thoracís motus fequaciffL
mus ieri debuit, neque cíufmodiprofectó fuis functionibus idoneo nutrimento alí potuit,nifi
priuatim illi fanguis ex eo quem caua cótinctleuís;aéríus,fpumofus,expurgatus,nihili mínus
quàm Éeculentus ,ab 3110 oreano pravpararetur, atque íta ipfi pulmoniad opportunam nutrí
tionem deduceretur, At nullum organü corde ipfo calídiffimo, & pulmoni proximo uifcere,
ad id munus erataptíus : neg etiam aliud omníno iuftius pulmoni hacin rcfamularí poterat:
quandoquidem nimís quàm ingratum cor habendum foret,(i pulmonitam amicé aérem,quo
nifiilico concidere emority uclit, perpetuo indiget, ipfius nomíneattrahenti,ac obfequentiffi
mífamulirítu praeparati,& illius potiffimum gratía fabrícato, nullas uíces referendas putaret,
acnon modis omnibus cor, ut gratiam reponeret, pulmoni opportunum alímentum (quum
id cítra incommodum poffit) conficere, przparareque ftuderet.. Pulmonis igitur occafio.
ne dexter cordis uentrículus creatus eft, quod etíalíquidiffimo animalia confirmant pulmone
carentía;acob id dextro cordis uentrículo deftituta. Hic nangiuentrículus in animalibus quae
illo donantur,à' caua uena quoties cor dilatatur, ac dí(tenditur magná fanguinis uim attrahit,
quem adíuuantibusad hocuentriculi foueis exco quit, ac fuo caloreattenuans, leuíoremq, ὃς
quíaptíus impetu poftmodi per arterias ferri poffit;reddens, maxima portione per uentrícu.
lorum cordis fepti poros ín finiftrumuentrículam defudarefinit;reliquam autem eíus fanguí
nís partem dum cor cótrahítur arctaturg,per'uenam arteríalem in pulmonem deríuat;ac pro
indecorín dextrum uentrículi fanguinem ex caua uena quoties dilatatur, pulmoni & finiftro
cordis uentriculo attrahít:atqueis quemín pracfentía nouímus;uenae cauz ín cordis uentrícu-
lum oríficij e(t ufus. Venaautem arteríalis fanguínein pulmonem defcrendo potiffimum au-
xiliatur,Cur ueró heccinter reliquas corporís uenas arteríz " tunícas adipifcatur, in pulmonís
Íermoneobíter expreflimus, quum eam craffam ualidam( factam effe diceremus, tum pro»
pter continuos pulmonís € cordís motus,tum ctíam ne pulmo tenuisillius quem cótínetfan
guínís plus quàm ad nutritione fufficere poffit (etiam fi quàm plurimo indigeat) fibialliceret:
dein utpulmo,contínuo ipfius motu & calore fanguine in arteríaliuena deductum fibi magis
excoqueret, fpumofioremG redderet. qualís is fam profectó cft, quíper arterítuenalem ex fini
firo cordis (inu pulmoni offertur, quum 18 am in utroque cordis finu elaboratus fuerit, Acce-
dit hucarteríalem uenam organum foli nutrítioní opportuniflimé fubferuiens, quod fecun
dim pulmoniscompreffionem & dilatatione quiefcerejatque quàm mínímum moucrí opor-
tuit,magna INaturz prouídentía alijs corporís uenisimpefius rigidum,craffümt,& cópreffu
dilatatug difficilius factu effe, Hac fiquíde rationeuenzarteríalís propagíncs, arteríae uenalís
& afpera diftentione & dilatatíone haud impedit : quum ínterim fi ille propagines fequaces
ef[entatqueleui occafione diftenderentur, magnam pulmonis amplitudinem illo dilatato im.
plerent,
n6 figu. D,
10 fig. E,F.
C fca i
lib. B, B.
o 7 figu.G.
b 6 figu. h.
q circa 8,5
10 fig.
r Patet inq
[^4 fig-
5 7 figura
Ge
t8fig.C,D.
B ifi. ca. is
lib.; BC.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIE 597
plerent,& rurfus compreffo pulmone fuüb(fiderent,magnami uím ín afperzearteriee propagi-
nibus ex pulmonis cóprefTu fieri prohiberet. Ecfané hínc dum deuaforum roboreloquimur, Ἢ
χες. 8.7. * dextrae cordísauriculae ufum petere poterimus. Quum enim cor ualído impetu diftentu fan- ys ו
d euínem in dextrum ipfius (inum ex cauaallícít, & quodàmodo rapiens eum abforbit, quum 0/6
1pfà uenacaua ut ex illa ínalías corporís partes fanguis non ita, ac ille pulmonís tenuís eratía. 7«&^.
nutrítionis refudaret,non adeo crafTo ualidoG,acarteríc conftat corpore;períclitaretur profe
cio ו הסט ualídailla cordís attractíone,nerumperetur, nifi fagax Natura dextram cordis au-
rículam creaffet,que ad cordis motus fequax, & fanguineplena,quum cor dilatatur, fanguine
cum quem contínet, ín dextrum uentrículum díffundere poffet, ípfaty quodammodo in uen,
triculum attractionís impetum folutura conuolueretur, cordig inftar prompruattj efTet, τα
huic ufui aurículzecorrefpondet cutícularis conftructio, quz leuís & iniurijs íntcrim perferen
dís contumax,X ad cordis motus fequax eft. caua autem uifitur,ut contínere matcríam poffit:
& fibris coftítuítur, ut attractioní, retention & expulfioni fubferuiat. [Neq etíam carne, quae
fibras illasamplectitur, deftituta c(t. Verüm quod cordis füb(tantiz ipfiusauriculz fubftanz
tía adeo conuenit, uidetur oftédere, & innata (ibi facultatead fanguinis lenem quandam cor^
dis uentrículo przparatíonem conducere. Neque mehercule ofcítanter, Π quis indefeff ΠΕΣ
turz operum indagator fueritauricularum ufus uenít expendendus.nam modo cómemorati
\ ufus nequaquam przecípui uidentur, quód ucl ex illarum motu corde penitus concídente, RC
OM Ves in uiuís fe&tionibus" tranfuer(im difle&to queas animaduertere, quoties ín uiuo anímante cor
' dis motu íam ceífante;neg dilatatis cordís uentrículis, auriculas tamen adhuc palpitare,di(ten
diac contrahi obferuas. Coeterüm neírríta cordís dum dilatatur ín dextrum finum fanguinis
ex caua uena fíatattractío, codem fcilicet rurfus dum cor comprímerctur per idem orificiu Eu^
ripiritupropulfo," tres membranulas cauzorificio INatura praepofuit,qua quidem fangui^ ^
nem dilatato corde in finum ex caua influere finunt. at comprefTo corde;ne idem in cauam re fic Pre fidia
fluat,prohibent. C'uum ením dexter cordis finus di(tenditur, quod fit quoties breuior reddi, 7%
+ tus in latitudinem infigr;iter pro ficittinc membranz 11185 laxíores factz, ad uentrículi dextri
latera cócidunt, acfaneuíní reclufo cauzeuenze orificio aditum probent, Ac uentrículo rurfus
con(trícto,feu,ut ín con(tríctionc fit, longiore facto,& interím arctato, membranarum fibre,
ipfa membranz propter cordís mucronemab ipfius bafi magísabfcedentem tendutur, &
quum uentriculi mucro ín cum modum anguftior efficiturymembranularu quoquc fibra mu
croniuentrículi potiíIimüm adnatz, inuícem collieuntur;ac proinde etíam ércgione centri ue
nz caux orificij, fuís extremis inuicem accedentes;oríficium íd occludunt, ac quo mínus fan»
guísrurfus ín cauam profluat, obftaculo funt, Verüm & ad hancactionem (anguis ipfeà uen
trículi lateribus compre(lus auxilíatur.ís nang; quum uenze cauzorificium petit;ad pofterío,
rem membranularum fedem ímpeturuit, eas uerfus orificij centrum comprimens,ut illae ma^
gis inuícem conníueit, autor eft, (ibit ipfi ne hàcillí aditus detur,obftat, uenze tuncarteríalis à
oríficium accedens, quod quidem ín cordís cotractíonibus patens fanguinem uerfus pulmo^ Mice:
nem tranfmittít, at quo minus ídem rurfus dilatato corde ín dextrum finum regurgitet,' tres. «uo. T
membrancze arteríalis uenze orificio pracfectze cauent, Illae etenim quía príncipium cum uenze
arteríalis orígíne ducunt, ac furfum tenfz,in uen cauítatem ceffant;atg; ad uenze latera 606
dunt,fanguine ín cordis contractionibus prompté ín uen fluere (inunt. at quum is rurfusob
Cordis dilatationé ad uentriculit uacui fuga retractus, autctíà ín pulmonís copreffione uerfus
uenz arteríalís caudíce protrufus ad cor impetu uergit; per uenze latera defcendens;inter ueng
corpus & pofterioré membranularü fedem cócídit,fpacium quod inter corpus uenzeac mem
branas eft;íimplens. Vnde ctíáneceflarib membranas deorfum protrudens ipfis, ut ad oríficij
uenzarteríalis centrum inuícem coníueant, oríficiumQ claudant, occafio eft.adeó ut quanto
uehemétíus cor fua dilatatione fanguíne retrahit; סוה[ טכן ínter expirandu comprimitur,
tanto exactius membrane uenz oríficit obturantes, fanguíne ín cor refluere prohibet:uerüm
nó ítaaccurate 10 przeftát,ut nihil prorfus fanguinis ín primo retractíonisimpcetu ín cor rurfus
defluat. Namobítaculum, ne quid penítusregurgítaret,eflingere, fuít impoffibile. Caeterüm
quumarteríalís uenge membranulzenullum nifi áfanguínerefluente impetum fuftineant, quae
57 fi NS. autem uenze cauz orificio pracficiuntur etia fecundüm cordís motus ἢ fibrarum fuarü quibus
dextrí cordísuentrículi mucrone conafcuntur íinteruetu,tenfioné ex períatur,haud mirum eft,
has ills longe ualídiores à [Natura procreatas effe;atque huic caug orificio aurículam proptet
uehementem cordís attractíoné preficí, (iue hanc fabrorum follium aéremattrahentiu modo
cor molíatur, id enim cordí magis quàm cuiuisaltj ineft:fiuelucernarü flamma oleuattrahen :
tís ritu quippe hac uirtute cor quü ínnati calorís fomes exiftat,haud de(tituítur : (iuerurfus ut
magnes
Dextre core
| &7 igi R, AMééyanule-
L1,M.
Menbrana-
4 8 figu. E,
EG.
Sinflii cor,
dis uentriculi
ufus cy cóftru
lionis ratio.
Cordis carnis
ujus,
JA enalis avte»
Tie coybovis
74ti0.
Siniflve cor
disauricule
ufus.
Miébyanula,
γί uenalis ate
teri (y TP
gne arteria
tl | ufus,
$98 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
magnes familiaritate qualitatis ferrum trahít:quid nang familíaríus eft cordi ipfo are;ad infri
geratíonem δέ calorís natíui enutrítionem :deinde etíam fanguíncutilius & benignius nihiljad
enutrítionemac fpiritum uítalem reftaurandum cenfetur," Siniftercordis uentrículus,quod
fpiritum uítalem przecí pué contíneat, & cóficiat, aéremqamplectatur,difTetionis profeflori
bus fpirítuofus aéreusue nuncupatus cft. Híctanto * craffioribus ex cordís fubftantia lateri-
bus quàm dexter uentriculus;coftítuítur, quanto materia quam ipfei nclufam feruat, leuior,ra
ríor(g,& cuaporatu promptior, uelocíiorG illa e(t, quam dextrü in fe habere diximus, Eadem
ením eftlaterum horumuentrículorum ín craíTitíe ob cotentam ín ipfis materíam ratío,quam
inuenzarteríaetg tunícis effe aliquádo comemorauímus, quanquam etiam fortaffis humanze
machínz archítectus,finí(trum cordís uentrículum craffioribus lateribus ctíam cóftítuerit,ut
illelaterum grauítate fanguinis ín dextro uentriculo cótenti copiam penfarct. Minus enim fan
guínís ín finitro uentrículo afferuatur, eft& ís plerunque tenuior & flauior , quanquá interim
quandog contrarío craffior υἱοί Δίου apparcat;calidior ueró femper.Porróreliqua qua ad
huius uéntrículi partíum ufus enarratíonem requírí poflin τ, exdextri uentrículi enarratione
non importunépetentur, Quemadmodum enim dexter ex caua fanguínem trahítita quoque
finifter aérem ex pulmone in arteríam uenalem attractum, ad fe dilatato corde allicit;illoG ad
calorís innatirefríeerationem & füb(tantiz ipfius enutritione, fpiritum uítalem utítur,hunc
aérem excoquens 66 precparans; utís unà cum fanguine qui ex dextro uentrículo ín finífirum
peruentriculorum feptum copíofius refudauit,in magnam arteríam,totum(padeó corpus de-
legarí poffit. Quódautem eiufmodialterationibus,cordís caro infigni artificio à rerum con»
ditoread iuftitíam temperata pracficíatur, quoad diuinam homínis fabrícam cognofcere poffi
mus,fatemur. Cacterüm (i quz fuligi nofarecrementa ex hacaérísin finiftrum uentriculum di
latato cordecontracti emutatione,ipfoq ínnato calore producantur, ea rurfus per arteriam ue
nalem cóftrícto corde ín pulmonem excerni arbitramur, Atque ea potifTimüm arteriz uenalís
corporís eft ratío. nam continuo índefele(g aérem ex "afperze arteríe ramis, ipfot 8060 ρα],
monein feaffiümere debebat,& rurfus fuis motibus cordis rhythmís correfpodentibus,fulioi
nofas eiufmodi reliquías in alperae arteríoc ramos propellere : quod fané difliculteradmodum
feciffet, nifi corpus tenuíus raríusqpalrjs arterijs nacta fuiffet. [Nam etfi hae eundé cum relíquís
partibus corporís ufum prac(tét,in quo haec cordi accómoda ceníetur, nó tamen arteríze pro
ipfarum mole tantum aérem quí illis non per occultos meatus,fcd per patetes in ipfis cauítates
àcordeunà cumfanguiíne offerütur, affumere,rurfusdp propellere, ac arteria uenalís debebát,
adeó fané ut haec neceffarió tenui & uenarum corpore confirmata fit, C)uanquam natura inte
rimadcó fuac fecurítati atque poflibile fuit, prouidít:quippelongum ex finiftro uentriculo ad
pulmonem ductum(qui ipfi nocuus fuiffet) praccauens,ftatím in ipfo ortu cam díuifit,atc bre
uifTimo prorfus ductu illam ín pulmonem 11001710 ut 11956 1160 pulmonís fubftantía undique
fuffulta,implicitaG,à ruptionis perículo fecurior euaderet, Deinde & ex ipfius corporis tenui^
tate, quam Natura nifi illa maxime indíguiffet facile uitaffet;alius ufusaccedít, pulmonis nutri
tioniaccommodus.nam hzcartería,ut relíqug totíus corporis ( praeter afperam ) omnces,fan-
euíne tenuíacfpirituofo oppleta;etiam pulmoni idoneum fuppedítat fanguinem, id pulmoní
fupplens, quod nimíumfeuera τί σαί arteríalis uena ob corporis fuí craffítiem,& faneuíné
quoq minus quàm arteríae uenalis fanguís,leuem aéreumq, pulmoni denegabat, Porró * fini
(tra cordis aurículauenofz arteríze adnata, idem prorfus officium huic fini(tro cordis finui
pracftat,quo uenze & dextro cordis uentrículo dextramaurículam ufui efTe dixímus:& finiftra
aurículatanto minori cauítate dona tur, quanto etíam arteríae uen alís orificium, cauz orificio
anguftius uifitur.Deíndeaer etíam ipfo faneuinefequacíor eft,adeó ut & hac quogi occafione
finitraauricula iureminor dextra creetur. Nam quum aér ita prompteattrahatur,nó tantum
periculum erat ex attractionís impetu(qui potíffímüm uacui fugaaérem trahit) uenofc arteríe
corpus,íta atque cauze couelli. Cuód autem finiftraaurícula pro ipfius mole paulo carnofior
ac perínde etíam craffior & píinguior,& ad motum mínus fequax quàm dextraaurícula cerna
tur,areumento quoque eft, ad quandam materíerum praeparationem aurículas cordi famula-
τί, 8. auriculas ipfas proportione quandam cum cordis finibus fortiri, Porro utaurícularum
par ufüs eft, íta etíam finiftrí uentrículí membranulze ufu penítus cum dextrí uentriculi mem,
branulís conueniunt," Duz ením uenalís arteríze orificio commifTze, ac íntrorfum ín cordís
uentrículum deductz, corde quidem dilatato aérem ex uenalíartería ín uentrículu ferríadmiít,
tuntipfarum fibris propter cordís mucronem uerfus bafim ín dilatatione magis adductum la
xatís, ipfisgsmembranulís ad uentrículi latera concidentibus , C'uu autem cor conftríngitur,
obítaculo funt, neaér rurfusn uenalem atteríam ruat, irrítusq; cordis labor cflicíatur, quan-
quam
cPdiim ὁ
9c1f- |
guris.
d Pete id |
exufig.
céfi.G.o
fg. 6c
Ffig.cap.
38 lib.i,
29 figi. F.
98:1.
b éfi.EF.
|
1 ho figiB,
34D.
43 maf. ta.
A. C, DE
| 2.6.6
4 tab. K.
MAN.
b fio. cap.ó
li. Z.
| eficaz.
s bof.
di fi. cap.s
lib.4. NO,
Χ. σ᾽ γα-
miab R, b,
c [imul mi-
xtorum aut
| e muf.tab.
5
tab.G.
€ 4tab. Ry
Q;$T,V,
y.
f4t«. Pin
N.
Z tab. L5
labio.
b a. tab.d.
istab.r.
k 4.tab. o.
ad Z.
14.ta. 4 ab
Lut in dex-
tro latere s
tabule β-
um eft.
m Malor
pos afi
cap.z2 lix.
ἃ nter ele-
tifiimum B
q^ fig.
κά. 19 li. 1.
o Vt fadi
eft in8mu-
fcul.tab.
p Vt fiin:
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI 599
quam interim credamus has membranulas quum duce duntaxat fint; fum orificium cuí procti
ciuntur,noón íitaadamufTim obturare,ut fuliginefis excrementis per uenalem arteriam exitum
in cordís conftrictioneprapediant , Quinetiam magnzarteríc orificium occupantes' mem-
brane,isomníno functionerefpondent, quas ín uenz arterialis orificio haberi retulimus.EHoé
fiquidemín cordis cótractione fpiritum uítalem unà cum fanguíne, quem impetu ruere Plato
dicebat,in magnam arteríam profluere finunt. at corderurfus dilatato, fpírítutp ac fanguine
denuóaduentriculum tracto, illius regurgitatíone ín uentrí culum prohibent, fanguine ními^
rum cas uerfus magnae arteríz orificij centrü (ut ínarteriali uena fieri nouimus) coprímente.
Praefens itagjliber conftructione partium,quas Natura aéreze fubftantíe reficiendaefabrefe Que loc Ji^
cit,utcung complexus eft, quae quum fui fpiritus magnam portionem ad animalis fpiritus ín d 6
606 סז generatione míttunt,opportuné quum íam co ufty htimani corporis | -
ximus,fequeti libro cerebrum fenfus ac motus arbitrij principii & סו fedem,omníumdig
uifcerumin altiffimo corporís locatum regem;agerediemur. Príufquam tamen huiclibro co-
lophonemadijciam,operzprecium fucrit hoclibro traditarum partium admini(tradz fecto»
nisration&eo ordine cóplecti, qua proxime praecedente libro, cibi potíonisQac ceneratíonis
organorum fcctionem docuimus.
CORDIS 5 קא א קש 8 RELIQFVORFM
que refbérátioni ferüientium organorum adminisTrandi ratio;
Caput 2X 77 I.
NATOMICAHM hancadmini(trationé in co cadauere,quo fuperiori
libro defcripta organaagerefTus es, perfequí conuenit.ita enim pracfens
illiadmíniftrationi , & εἰ qua ín feptímo tradctur libro accommodabiz
tur,utín eode corporeuniuerfam humanarum partíum fabricam ín cada
ucrum penuria, alijs oftendere queas. Vt ením fimul omnia inuno pri
mümtuafolíus opera adamuffim diícas,impoflibile arbitror. Przeceden.
tísítag libri cotínuata admíni(tratione, fuftentaculum ceruicifubijcíto,
cuius opeca exporrígatur, caput ín pofteríorareclinatü pendeat.in quem ufum quadrangu
laribus illis fi&tilibusi lapidibus uti confueui;eos fecundüm longitudinem tenuioribus fuis là
teribus menfzinnitetes ceruíci fupponts,ac caput deprímes. Deinde utin fecudo libro docui, 7/27
facie & uniuerfam collianteríore fede cute nudo;ac primüm faciei? mufculos,qui frótis cutem ב
& palpebras,deinde quigenas,labra, & naríu alas mouent ageredior,nó practeríes ín altcro la. F£reso,
tere" uenarum, arteríaru, & " neruorü ramos. Quum ítagpad eum quem praecepimus modir,
facieimufculos demonftrauerís; cos qui offi vimagine referentí proprtj funt,ac quià pectoris
offcín prímálaryngis cartilagine fcutiaffimilatàferuntur, ageredieris. Deinde à pectorís offe
& clauículís? mufculü liberabis brachíi pectori adducente, infuper " illum qui à dlauícula prí
mze coftz inferitur. Ad hos,' mufculü quoq fcapulam pectorí adducentem à coftis feparabis,
uenís;uti (ἃ diximus, ci arterijs neruísqp obferuatís,aut mufculos ín uno latere duntaxat, in aíte
ro πιοτὸ uenas, arterias & neruos expendes: quorii feríes fi memoria exciderit, àtertíolibro &
quartouenít pet&da. praefens enim locusin ímmefum excrefceret fi illà hic quoq; ordine recen-
(erem, Poft hosà pectoris offe & clauículis refecabunz, qui hincad mamillares capitís procefz
fusafcendüt,hacín omnibusobferuata ratione, ut finguli fuís quibus inferunt oflibus intceri
adhucappenfi feruétur, poftmo dum$ ín oftendedo reliquorü fui artículi mufculoru numero
AMUufculasit
j, accómodarí poflint. Quonam auteartificio finguli fint fcindedi, quidG ín cuiufcp fe&ione pri
uatím ueníat obferuandi, in fecundo libro fuíslocís abunde fum perfecutus.In prafentiaàpes |, | |,
ctorís offe 'clauículasacutíorí cultello liberarecontendes, robuíta quibus illae pectoris offi col ו
ligantur lígameta díuidés,acinterím accuratiffime cautes, nc cultello altiüs íníecto,quze buic ar 0
tículo fübfuntuafa uulneres. ἄτῳ híc "cartilagine examinabís, quae clauiculà pectorisQ oflis
finum,pretcr alías artículorücartilagíncs intercedit, alíquóreponenda eft, ut illapoftmodir
ín fceletí connexu (ffi uifum fuerit) utí queas, Liberatas auté clauiculas nitérís ui à pectorís offe
attollcre,acab illo prímadg colta ín exteriora reflectere, ita ením primae thoracis coftze cartila^. C927 647
90, quà coftze offi cotínuatur, ín confpectum uenict: quz cultro non admodum crafToab offe cile cum
ett" liberada, hic quoque mente adhibíta, ne culter profundiüs mergens, quicquam ín iugulo ? τ ἌΣ
uitiet, Vbi prímg coftz diffecucris cartilaeine, deinceps ordíne relíquas omnes à coftis cultro, ל
aut fi uoles nouacula dírímes, הנוב בוס6 linea intercoftales mufculos ad thoracís 0668.
cítatem"diuides. Liberatum nunc cum cartilaginibus Acoflarum offibus pectorís os,nonihil 74o5«"&-
ποι carae 9 : 8
eleuatum modo ín dextrum, modo ín |11) בגועל latus" reflectendu 61,810 interícpíen Hee 5
פא
INeruorit fe-
pu crafuezfr,
GCo:dis inuo;
lucri examen.
| Clauc uere
difLributionis
per thoracem
Cy iugulume-
Xen.
6o0 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ies embrane quà pedtorís offi proximae funt ; ueniuntunà cum cordis fitu infpiciendee,
? Deinceps tranfuerfa 1605106 feptum tranfüerfum à pectoris offe ipfitg adhuc commiflis car
tilaginibus adimi debet, & pectorís ósfua mucronata cartilagine furfum attolli, fer fimqabiL
lo thoracem interfepientes membrane 0100111. quod quum feceris, uerfus cadaucris caput pe
ctorís os rcflectesmox(p iuxta ' elandíum, uenam & arteríam utrinquefub ipfo prorepentes
rctufiori cultello inter membranulas inquires. quas quum fingulas uínculis interceperís, os pe
orís cum ipfius fimul uafisà thoraceauferes;tunicee coftas luccingentís fpeciem ל ínterco.
ftalium mufculorum, quí ínter cartilagines habetur, naturà perpendes. Aut mufculis illis non
aliter examinatís,os pectoris aliquantifperrepones, dum thoracem mouentes mufculos fimul
omnespoftcordis admíníftratíone oftendereuifum erit.Cyuó autem ca quee ín thoraceaggre:
díenda fuperfunt comimodíus commóftrarentur, confueui prímüm hamulo hinc índe coftas
fuccingentem membranam aucllere, & manibus (i alicubi pulmo illi fibris cohaereret;ab ipía
dirimere. Infuper pertufo coftarum quopíam ínteruallo cuí pulmo adnexus eft,demonftrare
foleo,quo nam pacte hominis thorax fubinde pertundatur,non abolíta interim refpiratíone,
neque pulmonis motu quiefcente," Mlox diuifis intercoftalibus myufculis, coftas ad mediam
feré ipfarum longitudine frangere folítus fum: quod paruo fit negocío,fi fingulz feorfum ma
nufortíterapprchenfo ui euerrantur,ínflectantur ue. V eràüm policaquam facilem illum paran
di fceletirationem adinueni, ut offa cadaueris illi compíngendo fubfcruíant, coftas integras
rcíeruari malim, & manibus fimul omnes coftas quantum licet extrorfum retorquere;& dein
aliquoufg díuifis intercoftalibus mufculis, ínuícem 60 185 fenfim dirimere, ita enim fatis pa
tens thoracis amplitudo efficitur, potiffimüm fi fecundüm dorfi loneítudinem;ac ad thoracís
feré medium, lapidem,aut globum aliquem fübíeceris,cuíus ui dorfi eibbus extrathoracísam
plitudinem prominés, íntró ín thoracis amplitudine ducatur, grandius ínter dextri finiftriy
lateris coftas fiatínterftitium,Hocitag; modo coftís diductis,autillo modo difruptísparifcm
per ratione thoracis organa funtageredienda,ac primüm à glandío ad fepti tranfuerfi neruca
fedem," dextrum ípfius neruumà dextra thoracem ínterfepiente membrana cultello libera-
bis: deínde fi uoles;finiftrum quoque.quem ubi fimul cum" uenaà iugulo pronata exporri^
giuiderís,illum íuxta feptum rumpes;ucrfus ceruícem,ut poftea ipfiusuideas" oríginem;illum
reijciens. Mox membranas interfepíentes cultello fecundüm thoracis longitudinem ínuícem
Íeiungens;atgy à cordis" ínuolucro liberatas,ipfarumGad feptum tranfuerfum connexu;&t ue
narum artcríarumq ín ipfis feríe perpenfis,illas 6 thorace auferes. Id duntaxat praecauens,ne
uasalíquod ínfignius leedatur, rami ením membranas interreptantes, & cordis inuolucro in
tertexti, etiamfi diuidantur;uix notatu dignum aliquod fanguinis profluutum concítant. lam
tempeítíuum eft folis manibus cor cum fuo ínuolucro hinc inde mouere, quísq ipfius fitus
formaG inuolucri fintexamínare: quanquam & ad íd fummopereconducitinfpectio, quam
modiceeleuato pectoris offe.cordeg: adhucimmoto membranarum ínterfepientíum caufa fie
riuoluí. Pulmonís quoquelobimanibus iam funtcontrectandí,ut & ipforum numerus fitus,
forma& indagentur.actandem cognofcas,nullam pulmonís partem uenze cauz quà " inter fe-
ptumiranfüerfum & cor cófiftit;in homínibus fubfterni : ímo uenam fimul cítra& intervallir,
& feptum & cordís inuolucrum penetrare, & quà uena hac ducitur inuolucrum magnaampli
tudine hominum fepto priuatim conafcí. Atque haec, qua Galeni placitis penítusrenítuntur,
& ueré paradoxaex homínís haud mendaci libro deprompta funt, neutiquam preetermittere
conuenit;quín rabulas illos fufurronesqy appelles, quí quumà fectioneabfunt;apudalíos tam
acriter fe Galeni decreta tuerí arbítrantur:ínter f(ecandum ueró & pracfenti corpore prorfus;ac
fi quíslinguam illis praefcidiffet,filent, Caeterüm dum pulmonem obiter contemplatus fueris,
inuolucrum cordis lonea fectione * dínídetur,& liquor ipfi innatans fpongia extergebitur;ac
demum à cordis uafis inuolucrum refecabitur, adhibito ftudío πεῖ finiftri recurrentís nerui
príncipiir uitietur, Vt ueró cauze uenze per feptum tranfuerfum tranfitum, ac ipfius per thora-
cem ductum examines, fectíonem fepto ad uenze ufque caudicem induces, praccauens ne duo.
rum cauz 605 ' propaginum in illud excurrentium radices fimul uulnercs:dein furfum pau
latíni confcendens,qui* caua dextrae cordís aurículae commiíttatur,cítra ullam fectíionem ob^
fcruabís.Síc quoque fupra cordís bafim,à cause dextro latere" uenam fine coniugeenafcí inue
nies: cuiusramos ductumQ melius difces, ἢ prímüm dextram pulmonís partem uerfus fini,
ftramlàátus eleuauerís,X poftmodum finiftram ín dextrum latus reuolueris. haec nanque cítra
ectionem fiunt obuía : quanquam exempto corde & pulmonibus, ílla adhuclicebit exactius
intueri. Neg; fane hecobíter funt fpectanda, at grauiter naturzeartificium ín uenze coniuge ca
rentís ductu, príncipiog indagandum eft, diligenterg obferuandum,num ut iínagnis & por-
: cis
qvtexifi.
fecias fccum.
dat.
La וץ
ΒΒ Βα
ו
Iuxta Ἐς 5
fi. requires
B,C;D;E.
t Vt [εἴ
turin 8
muftab.!
ui 0010 ₪
m cf i
iC ilg.
x Siniflcr
ini fig. Dp
infignitur,
in s lit fig.
uterq; i.
figura 1 כ
Q:Q.
X afi.ca. זו
lib. 4 nàb,
cm.
43fig.B, C
D,E,EG.
b s fig.inter
Dec.
€3 fi. GF.
d Vt fadi
eft in 4 fig.
66 fig.ge-
ducium ác.
3C.
g5figuac
ad B.
bs fig.G ct
fi-ca. 6 lib.
;F.
4| iic fedu-
| lo circa H
= fpectafigu-
* rdi capi. 6
lib.s.
81.
1
| 6
| n6 fig. O.
| ofi.ca. oin
> ils. et
hic é fig.
60
S,T,V,X.
46/6
hgu.cap.iz
li.5i.
rsmuf.tab.
PmN.
s6 fig.ac-
cundum V.
tz fi. cap.2
| dia b. dein
4. inferte
PadE,
»6 figur.b.
x fi. capiti
liba. in-
[ete Qs
Q;
46 figur.d.
b 6 fig.c.
cófig.h.
d 6 fig.P.
€6 frg. c.
[ 688...
2140} fig.
ἐδ T; V.
b vt factis
ejt in fig.
i 7 βίο. Κ,
LM.
kvtring
%
DE זאהאצם CORPORIS FABRICA LIBER Vi 1
cisaliquando occurrítuena quapía;in finifirum atus porrigatur,itxta cauze ad cor. cónexum
pronata,Porró caux ín iugulo ' diftributío, retufioricultello, quo íncumbens illi* elandíum
adimetur inquirenda eft.neque fanéalio tibi utendum eft artíficio,quàm utnoftras ad manum
habeasuenarum delíneationes,mentemQ fumma cura accommodcs;neuenam alíquá pertun.
das. Vbi ueró cauz feriem adinuenerís, utraque iugularís & humeraria, príus tamen quan^
tum poterís fanguínís inillis compreffo, & deinde caua uena;ubi (ine parí promítuenam;uín
culís intercipíientur, ac quicquid uenarum ínter uincula confiftet; ὁ Corporeadimetur,& dein,
cepsabluto fanguine ilíco ad arteríze magnae propagines neruosQprecurrentesadinueníendos
fectio conuertetur. Corde itaqueín manu affumpto, ' uenze arteríalís , &." arteriae uenalís,
ipfiusig" magnzcarteríze radíces,quá cordís bafi proximae funtintuerís:quod factu eft facilli-
mum,fi cumipfarum coloríbus,tum fituí mentem adhibuerís, dextra ením aurículz uicina eft
arteríalís uena,& albicans, ac quodammodoín finiftra proficifcensuífitur;acírter cordís uafa
elatior eft. Arteríaautem uenalís uenze modo níerícat, & «αὐτοῖς uafis demiflior, propter fini,
ftram aurículàlatítat;neg adcó longe ipfius proereffus feoffert. Mlagnaauté artería ín cordís
bafis medio fub arteríalí uena quodammodo occultata confpicitur, Hanc ubi prímum íptui,
tus fuerís;" noftra neruorürecurrentium cum arteríjs effigie fectioni adhibita, omnes ma ena
arterie ramos ínquirito, quorum" fuperíoresac íugulo proximi citra aliud opus íam erunt
conípicui;nifi fortaflís elandij alíquot reliquíze adhuc fuperfint,* Truncusautem quíad dor-
fum retorquetur, non ni(i (iniftra pulmonis parte in dextrülatus eleuata íntuebítur. Caeterum
utrecurrentes uideas neruos, poftquam comunes laryngis mufculos,' qui à pectoris 01115 εἶα.
tiori fede procedentes, infimae fcutum imitantis cartílaeinís fedi implantátur, adminiftrauerís
(fi modo illos priufquam pectoris os adímeres,cum offis vreferentís mufc culís,non refecuerís)
Íexti parís' neruumínlatere prímum dextro fecundüm foporarízarterízlongitudinemab illa
cultello fenfim liberabís,ipfius ' ramulum quicoftarum radicibus exporrigitur, quum fuxta
thoracem accelferís, & quos hic mufculís ex pectorís offis fummo enatís fürculos deriuabat,
, perpendens. Simulatque ueró neruum ad " arteríam dextrae axillze porrígendam deduxerís,
" tres quos adillam rcflectítfurculos(nifi "duo aut unus tantü fit) quàm poteris ftudiofe uícinis
' membranulísacutiorí cultello liberabis:nefortéretu(i ΟΥ̓, membranulas ínter fcíndendum tra
hens fürculos uíoles. quani denuo acutusfortaffis furculos fimul cum membranis incauté re»
fccabit. Inuentis furculorü príncipíjs neruiafperze arterícc later exporrectum à fua cuí necti,
tur membrana,ipfaG afpera arteria liberabis,longa fectioneinter neruum & afperamarteríam
acuto quoque cultello facta. Liberatum hoc pacto neruum fummis finiftrze manus 101018 כ
prehenfum πιο 0166 ab afperaarteríaattolles:fexti uero parís truncum quà foporaríce arteriae
exporrígítur,dextra manu eleuabís;ac deínde mutuo nunc furfum nunc deorfum ductis mani
us, neruírecurrentís rcHexum naturam perquíres, Ad eundem fané modum? finiftrum,
fexti paris truncum à foporaría finiftri laterís dirímere conuenit, & ipfius furculos quos mu
160118 ἃ pectoris offis clatiorí fedeenatís, & coftarüradicibus exporrícit indagare, & poftmo
dum ^ obferuatís quas pulmonís tunícae deríuat propaginibus, & eo * furculo quem fecun^
dum uenzarteríalís trunci finíftrum atus cordis bafi offert etiam accuraté perquifito, ad ma.
gna ufgarteriz " truncum,quíad dorfumrefle&titur, exti parís huíuslaterís neruus eft dedu
cendus,S acuto fimiliter cultello" fobolesrecurrenté nerui híc efformátes funtadínueniéde,
Hosubíuíderís,obtufiorem ftylum fub eo arteríze trunco uerfus finiftri afpera arterizelatus
protrudes,& leuato nónihil ftylo;truncüarteríz à dorfo cui firmiffime comittítur,modiícé dí.
rímes. D'eindeab afpera arteríajneruüt ad arteríoe magnee ufgstruncü liberabis,& utrag manu
ípfius reBexum;ut in dextro latere;oftendes.* Reliqua ueró fexti parís neruorüad ftomachum
leríes,nonifi exempto pulmonecófpícíctur. nuncautem (i uífum fuerit, foramine ínter afpera
arteríae cartilagínes facto, illis fiftula quapiaindíta,& afpera artería (uper foramen comprefía,
pulmonem inflari curabis:inflatus ἢ quídem fuam formá manifeftius commonftrat, cor ex
totoamplexatur. Demiío dein pulmone, cordi à dextrae aurícule radice ad ipfius ufg mucro^
nem,nouaculafectionem " índuces, in dextrum ipfius uentrículü ufque penetrante. IVloxuen
trículo digitis diftento, fpooía fan guine femel atque íterum clues, Vena ením caua & arteríalís
uena,ut fanguis ín uentrículu fluat, ἰδ poftmodum fpongíaexugatur, comprímendee funt.
Exterfo fanguine dextri uentrículiamplitudo eft indaganda : deínde flylo' tres membranae orí
uenze cau preefectze obíter ueniunt fpectandze, Vtueró prorfus ín confpectum ueníant,cuL
tello ex dextro finu ín cau uenam íntrufo, fectíonem à uentriculo peraurís corpus ín uenam
ufa duces : qua dí(tenta, membranz omníno uídebuntur, 66 aurís cauítas, natura(y fi ipfam
* inuerterís,facilé hacadmini(tratione cognofcentur. Dcinde quum uenz cauz íntuerís orifi,
Ee cium,
"teri ma^
gne per thbo-
746607 CE nou
lum cy collum
diflvibutionis
Qr neruoritye
CUTTETILIUP to
xamen.
DPulnonis in,
latio.
Deztri cor.
dis uenrvicul?
C ibfrus oyifs
ciorit membra
avum, exar
men.
Cause uene
ertus exam.
CA rterialis
enc ortfici
ac membrana
TIMI CXATHCTL,
Siniftri cor,
/ ₪ dis [inus ibfi-
| usd; uaforum
| > nembrana
/ vun txanen.
!j Cartlaginee
00 cordis ]8005-
zit examemn.
| Ϊ | [9/7 "T
| τεγία.
Β ulnonis.
602 ANDREABE VESALII BRVXELLENSIS
cium, coronalís uene'orígo etíam apparebit:cui fi ftylum ex molli plumbo ín diderís,quonam
pacto cordísbafim cíngat,ramosq ín ipfius corporis fuperficíem deriuet;obferuabís . 11606
lim quoqueex uenze cauzeamplítudíne eh in" uenam coníuge deftítutam índeres ,ipfiusà
caua oríginem,rídiculamt noftrorum A (culapiorum rationem confideraturus quí in octo
utríufquelaterísinferíorum coftarum inflammatione, Hippocratem non míttendum effe fai.
guinem afferuiffe affirmant, quod cor exuena fine parí fanguinem 3060 rapiat , ut nihilfan-
suínís miffione ex uena hac educí poffit. Quafi ueró nunc tibi fecantí non longe effet cla-
ri(fimum, cor in fanguínís miflione ,ínflammatís octo inferioribus coftarum ínteruallis ní^
hil obftareac proíndefanguínem tunc quoque míttendum : & Hippocratem non adcó fuifle
(tupidum , utocto humiliores coftas fub fepto tranfuerfo cffe arbitratus fuerit , & inflamma-
tionem huius fedís ad lauiculam ufq etíam tenfionem producer íenorauerít, V crüm híc fer^
mo ne przcter ín(titutum ad meum deuenaiin laterali morbo fecanda placitum longius expatie
tur, refrenandus uenit: quanquam mehercule nunquam magis hac dere fententia quàm pra^
fentibus uenís índagandamarbitrer,non autem cítra uenarum 60 Οο Πα folis autorum dí»
ftorgs fuffragijs eruendam.Porró fimulatque coniuge carentíuenz ftylum immiferís , oblon-
guscraffusq baculus cauzeuenze e(t tmponendus: quem quum abíquenegocio rectà per ca-
vamadímum ufqueuentrem protruferís quàm belle Galenus & caeteri diflectionís pro&tílo.
res hucufque hallucinatí fint,difces,qui cauam ex íecorís gibbo uno caudíce enatam" fimiliter
acmagnamarteriam ín duos trücos,quorum hicinferiora,ille uero fuperíora petit, diuidi cen.
fuerunt, Verüm hec quum iecur ageredieris,uifurus es explícatíus, quaneuam nihil prohibet,
modó feptum tranfuerfum 6 corpore quantum poterís refecare,iecurtgin finiftrum latus adco
rcfledtere,ut pofteríor ipfius fedes ín confpectum ueniatacubibaculum à uenze cauze fede quà
cor fpectatad eam ufqueregionem quarenibus uenz offeruntur , detrufum aliquandiu in ue
na feruauerís,antmaduerterísQp iecoris lubítantíam totí cauce pofteriorí fede non" obduci,cuL
tello fecundüm baculi longitudinem ducto cauam díuídes,ac uenarumá caua 166071 cxporre-
Ciarum" ora inueftigabis. Dein fjsquíinimíum pertinacíterín Galeni Anatomes profcfforum
primarij uerba iurauerunt appellatís,fingula ipfius argumenta deuenarum ortu refumes , ati
ftudiofos neex commentarijs nauígare difcanthortaberís,unicam ueritatem , non uero auto-
ritatem,illostpin cathedra geftus commendans.Porró fectionerurfus ad cor conuerfa , digito
autftylo in latiori dextri finus fedearteríalis uenze orificium ' ínquires, & illi íntrufo cultello,
ex dextro uentrículo aliquoufquein arteríalem uenam fectionem duces. Cua facta; fanguinetg
fi quis erít eluto;uifui fefearteríalis uénac orificium fimul cum fuis" membranis offert : quas,ut
exactíüs contempleris,ftylo attolles;eodem(g arteríalis ueng ductum ín pulmones examinabís.
"T'unicceetíam ipfius ex quibus arteríz inftar conformatur,facilé uidentur , modó quis ductae
íam fectioníslateribuslabrís'ue anímumadhibuerit.Siniftrum cordis finum fimiliter longa fe
ctioneà finifttz aurís radícead cordís ufque mucronemfacta aperíes,& fanguinem perinde ac
in dextro exterges.In hocipfius prímüm íntuebereamplítudinem, deinde cordis fub(tantíze in
hac fede" craffitíem , poftmodum ftylo " duasarteríze uenalís orificio przepofitas membranas
faciléadinueníes;ac qui inuicem ín cordís conftrictione conniueant,obíeruabis, V'tueró exa-
&iüs (cofferant;cultello uenalis arteríae ori immifTo,fectione ín ipfius ufq; cauitatem" molíerís,
acadaperto díftento ore membranas denuó contemplabere,plumbeo ftylo uenalis arteríg ín
pulmonesprimas diftrbutiones ínquirens,* Magna autemartería orificium, & membrane
ipfi pracfectz ínuententur,fi poft" alteram arteríalis uenze membranam, quze cordís finuumfe,
pto uicinioreft,digitum ín elatíffimam finiftri (inus regionem protruferis.is namque magnam
fubibitarteríam,& dein cultello fecundum díeitum ín arterice orificium íntrufo,ex cordis finu
fectionem ín arteríae amplitudinem duces . Quando ením hanc tentauerís , & arteríce magnze
"membranas ín ípfarum fede, quà uafis corpori íncumbunt,infpexerís: coronalium arteriarit
* ortus tibi occurret:adeb ut nunc nihilín corde fpectandum tibi fit reliqui, nififorté illo uarie
difIcctoipfius fubftantiam & arteríg magnz arteríalisQy uenz diffectis radicibus , osinquirere
(tatueris,quod cordi príuatím ab Anatomes profefforibus affcribitur.Si igitur nullum os prac
ter cartilagincas díctorum modo uaforum radíces adínueneris, illas àrelíqua cordís fubftantia
refecabis,ut (imul cum cartilaeínibus clauícularumartículationibus peculiares ad oflium com
pofitionemreferuarirecondig ualeant. Corde ín hunc modum abíecto,afperam arteríam(fer.
313 interím laryngc)examínabis,prímüm quídemipfius cartilagines & membranas, quibus il
Iacínuicem colligantur: & dein ipfius prímam ín pulmones feriem , qua ínuenta;alíquam pul.
monum fibram íntegréà reliquis pulmonibus abfecabis , acin uenzearteríalis ramum ,& arte-
rix uenalis & afpera ramos ftylum íntrudes , & díuulfa pulmonis membrana horum ramo.
rum
l7 fig.G.
₪
fgu. cap.
lib.s.F.
nYrD fi.
€ figure
cd.6 li..
o Vt O ἐς
Pc Rfi-
gure;ó.
p vti fpe-
&atur in
18 fig.
q Vtuidere
cftinfig.6
capiti lib.g
infería 4
AB.
YEx 7 figu
ra facturus
otfauat.
58 figura
EEG.
tfi, ca.ig
l3 BC.
wo figura
MM,
xfi. EJF.
2 9 figura
paraturus,
ו
מו
figu. Klati
tat (ub E,
b 1o fig. B,
GD.
c1o fi. EE.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VII, 3
' rum propagines, diftributionís naturam inucftigabis . ad quod סש רד
cunqueruptalobíillius membrana;ípfum ínter duos afleres adeó comprímere, ut pulmonum
fubítantiaà fuis quibus obnafcitur uafis abícedat, Lícebit modo afperaartería ab ipfius capite
| dutfpc&-. diuifa;catp deorfum à ftomacho tracta; pulmones omníno ὁ thoraceauferre;& ftomachi pro^
| ו הו adinuenire, quí cítraaliam fe&tione pulmone reíccto, unacum neruis fexti parís illum
amplexátibus, cofpectui fefe offeret, Tamen ut neruorü ín uentrículí orificíi feriem intucarís,
feptum tranfuérfum à ftomacho liberandueft,ipíag infertio, fi uentrículus adhuc ín corpore
afferuatus fitindaganda.Infuper foraminealicubi ín ftomacho quà collum perreprat facto, fi
ftulag illi índíta, uentriculum quàm poterít maxime inflarí curabís, & deinde ftomacho iuxta
laryngíisradícem diuifo,illum cum uentrículo;aut folum, fi príus uentrículum ademeris;é cor
| eias fg, poretrahes,'" elandulis 11115 quiin medio ipfius feré ductuplurímum confiftunt, fimiliter examí
!UbsBR. natis.[am quoquetempeftiuueffer(nifi id príus prze(títilTes)iecur à fepto tranfuerfo fecernere,
actandé ex corporcauferre. quod ubi fecerís;ipfiusqp formà diligéter contemplatus fueris, cul
tello uenaecauze íam flaccídoe indíto,hancloga fe&tione aperies,ut exacte pateat ipfius per íeco
rís (ub(tantíam tranfitus, deinderamorum à cauain íecur ingreffus. Vbí ítag; duo praecipua il
lorum uideris orificía, alteri (tyltt quàm poteris penítiffime indes, & ablato uenze portze quo
Ííamantea eam íntercepifti uinculo,illius quoq: ramo fecundüm uenze cauz ftyli ductu in iecur
procedentíalterum ftylum immittes,& poftmodum obtufo cultro iecoris fubftantiam abillis
| fiducutiui ramis, qui (tylos cotinentniteris abradere, "utuenaru per íecorís corpus feríc,ipfiusq fub(tan
| fwrisqud. ciam difcas,ac demum inter duos quiftylis diftenduntur ramos bilis ueficulze meatulos obfer
i beu ucs,& bilísueficulam à 16601715 corpore erafamínuertas,folamq feduló contemplerís.Poftre-
«ix,r,z. mo uenzeab umbilico ín iecur deducize ingreffum, in(ertionemi expendes, mente thoracís
23filib-s. uertebrarum corporibus adhibita, ut cultello erandem arteríam fecundümlongitudiínem ape
P. e rías, "ramorum quos utríng ín co(tas fpargit uifurus orificia. Deinderamiís illis difectis,artc^
| bf.cip.is. ríam ex corporeadimíto,& uenze coníuge carentis ' propagines expendito,ut & hanc quoque
|
|
li. sS k. àuertebrarum corporibus liberes, Modo tibí ín propatulo eft fextí parís neruorum cerebri
p e 5 *ramus,quí 30161005 coftarum exporrectus fub tunícacoftas fuccingentead organaà ρετίτον
| ON «ὦ ncocírcumplexa cótendit, Vtueró ' neruulos cernas, quibus ramus ille adaugetur,à thoracís
| 47 uertebrís tunícam coflas fuccingenté detrahes, ut coftis paríter hac nudatis, qua modó recen-
leifenfi- (simus confpiciantur. Caeterüm ubi ἃ coftís tunica thoracis cauitatem fuccingentem ita díuuL
"** ferís, cultellimucronead coftzcos proxíméadacto tunícam obferuabis, quae príuatim fingulis
coftísobuoluítur.eam díco,quam fecunda coftas füccingenté runícanonnulli diffe&ionu pe^
ritínuncuparut. Abfolutisad hucmoduomnibus quz perítonzeo & tuníca coftas fuccíngen
teínuoluuni,fiuifum fuerit, quàm poterís aptilIimé coftas ín fuas fedes reponere conaberís,&
mEam ptr. " offe pectorís quogp cum caxtilaginibus ipfi coarctatis affumpto, & clauiculis etíam in fuam
té que de. (cde repofitis, quàm lícebit ftudíiofiflimé mulculos eos quos íam antea ab infertione pendere
fibjctur 8 finebas,(uis 10618 firuabis," prímudíco rhorac€ mouentiu,' primum brachíj motuu opificem,
mufc.tab. fcapulae motorit" primir,' eum quíà pectorís offe & clauiculain mamillare capitis proceffum
nat5sd. feytar Cuodubipraeftiterís,ea prorfus ferie quam ín fecüdo libro docuimus, omnes brachíü
Pai ^ & fcapulam mouctes mufculos ex altero latereageredícrís:mox omnes quíthoracís motibus
ף 4 035.6. proefunt, & quíicapitís acdeín dorfi motibus famulantur.poftremo ' temporalem δ᾽ maffete
r4H.7. rem.cubitienim& brachialis, dígítorumq motibus fubminiftrantes mufculos licebit poft ce
$4192. V Prianatomen diflecare. Neg eft quód hic prolixé commemoratos mufculos feríatim ac figi
latim recenfeam, quum id íta diffufe ín fecundo libro factüm effe mínimé ignores. Coeterüm in
altero cadaueris latere uaforum neruorumqferíem licebit feduló exquirere, quum id factu fit
facillimum,fi illort defcriptio tenó lateat;in mufculorumq fectione probé uerfatus fis. quand
S cgo manus uaforum neruorum(p adminiftratione,ut puta paulo difficiliorem,etiam poftea
perlequar. In przefentiauté os adeundum eft . & quandoquidem íam faciei omnía extrínfecus
tVtfidum. per(ecutus es,utid aperías nece(Tum eft. quod nulla ratione facturus es melius, quàm robufto
di ri». cultro ínfimz maxillzinferioris fedi fenfim appofito,& poftmodumhuíus, malle operama
fish. ilcinferioris offedíuifo, Verüm ad eum modum offa quz fceleto praeparádo alíoquín apta
eíTent, propter fractam inferíorem maxilla uítías , & fiillefa maxilla illam inaltero latereinfuo
ad temporis os artículo difToluere conatus fuerís, atgy íta 1113 in alteri latus reflexa, quae ín ore
fantadminiftrarepropofueris,fe&tionis clarítati utcunque oberis. Quapropter díuifo,ad eum
quem dixi modu, offe, prímüm fortíoris cultri dorfo díuifioniimpofito,illog poftmodu obli
quato;offa inuícem modice dirímes:ac deinde utrocy (ineulís manibus apprehefo, extrorfum
deorfumq ui torquebís,ostp aperíes. Deinde enaríum foramínibus obliquatum inftar fypho
₪ NETS
Stomach.
Iecoris.
Examé toyit
que uertebra-
TU COybOTI-
1005 exporzi-
gunur.
AMLufculoyiz
Árachium,[ca-
Pulam,thora-
césceput, dor
Jum mouen-
tium examere
T'époralis et
malJetevis,
Onis apertio
0rganovid iz
Jauaibus pofr-
10771071 exame.
4 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
nis Gyfaminoris ufq amplitudinem protrudes;" earearconis natura examínas. Mox cultello
Agargarconis radicead ínciforíos ufg dentes in orís tuníca fectione duces, eam cutís alícuius
modo nonnihil ab incumbentibus organis liberans.In hoc operetertium "neruorum cerebrí
pat ícíe offeret, quà lin gue & inferiori maxillae deríu atur, dein " feptimum cerebrineruorum
par fexto.commilTum,unà cum" foporali artería," interiori iugulariuena.& fi ialiquantulum
a(cenderís; quartum quog neruorum cerebri par,&C ramos quofdam tertij parís & quínti pa
rís temporalí exporrectos mufculo uídebís, (i modó unum organumab alío fenfim feparare
non píguerit, Ad hzeclíngua? mufculi;uti ín fecundo docuimus libro;adinueníentur,in quo^
rum admíniftratione neruorum inlinguam excurrentit propagínes, ac uenze fimul &arteriae
{εἰς offerent. Mufculi etia ínferiorís maxillae recondíti;hic paruo negocío occurrun τ is uídeli,
cet quí ín ore delítefcens cum temporali & maffetere maxillá furfum ducit, &* ís qui à proccfTu
ftylum referéti enatus,ad faümmü mentum inferiori maxillae ímplantatur. Praeterea " tonfilla,
' alizetp olandes uaforum diftributionibus ín Rucibus preefector, tibi hanc admíniftrationem
molíenti pulchré occurrent. Laryng ₪18 autem * mufculi íta prorfus atcpin fecundo monuimus
libro,funtagerediedi ipforumi nerui dum 011166800 non perfanctorié ueniunt anímaduer
tendi. Ablatoíi ἴτας Β nuncuná cum lingua offe v imagine refer ente,laryng 66 ac ftomachí initio,
inferiorem maxillam à fuperíori prorfus liberabis,non ncglectís ínterím peculiar ibushicrepo
fitis ' cartilaginibus,quas períndeac cartilagínes clauícularü cum pccioris offe artículos inter:
cedentes, ad: Íceleti coftructionem alerté; nihil prohibet. Atqueita etíà pan 1131106 os y ima
gínem refers, laryngis nafitg " alarum cartilaginesad eundem ufümaliquó repones, INunc
palacitunícam, & eam quae nares fuccingítab offe feduló in hoc abrades, ut mutuum carum
tunícarum difcas nexum , Sí uero quum caput dorfumá mouentes muículos aggredicbaris,
"primum dorfum agentium parex fententia non fpectaueris, id modó ablatis his quae fauces
occupabantfactue ἢ facillimir, adeó ut & capitís dorf motibus prefectos mufculos tantifper
inteerosafleruare nihil prohibeat, quoufqg inferiorem maxillam,eaG quzefaucibus contínen-
tur fectionis ferit ademerís, C uanquam heec omnía ex fecundo libro cuíuis obuia efTe debeat,
quemadmodum quoque ex prími libri calce difcítur,qui coftae à uertebriís ad fceletí praepara-
tionem (int auferendz, pectorísqp os & cartílagines ipfi commifTe, feruandae. Adeó ut nihil
przpediat;in propofito cadauere à prima uertebra caluaríam caputue ipfum liberare,ín illog
qua fequens liber enarrabit condifcere.ad cuíus finem omnía quz ín no
bís propofito cadauereadhucuidenda funtreliqua,
commemorabo,
LIBRI SEXTI FINIS,
AN-
.]וו
1
א
4
2
1.4
xciuf. fi. e;
fig. ct. 1x 4
lib. 5 X, a.
b fig.cap.
lib.s.
2 6% 62
lib.s. Z.
d ciujd. fig.
Qi AR bc
c frgure ca.
lib.z. 19
6 [
tab.D.
5tt. E, I.
h6 tabu.F.
i vtabu, A,
h figure ca.
n lib z.
lFigurait,
ferta capiti
lib 1. 10
m 4 mc.
tab.L.
ngm.ta.
.4,8
זז
BRVXELLENSIS. DE HVMANI CORPO-
RIS FABRICA LIBER SEPTIMVS, CEREBRO ANL
malis facultatís fedi & fcnfi utim organis dedicatts,& mox ín initio omnes
propemodum ipfius fieuras, utí & duo proxime preceden
tes libri, cómmonftrans,
o
PRIMA SEPTIMI LIBRI FIGVRA-
PRIMAE FÍIGVRAE EIVSDEMQVE CHARACTERVM
INDEX.
feptini librifigura bumanü caput ita 0 exprimit quemadmodum id 17 37 כ
inferiori maxilla diffecatibus liberatur. Pratercatan יש cerebro oflendédo opportune a collo
tam caluarie patto vbiculatim ferra abstulimus; quanta quod; omnii que ín caluaríee ctínen
zur amplitudine uidendori gratia, auferri folet. quanta uero illa fit, liquido dijudicabis fi fepe
binc ablata caluarie partem interna fu וו auam figura |fexti capitis libri primi examinaueris
perficie exprimit. Quéadmodi itaq; prefens figura [eclionis [eric ceteras omnes inuict ordíne
füccedentes precedit, ita quogs ill feptimi libri figurarit prima non tnopportune infcribimus,
que durá cerebri comonslrat membranam adbuc ille[am, neds aliqua ex parte pertufamsuulne
vatattue. quamuis interim ipfius meinbrane uincula diuulfimus, que per capitis [uturas ad metit
branam efformanda porriguntur.que quod caluaría Juccingit, "répixgsai(- nuncupabitur. atque
cum bis fibris pariter ua[cula «funt cff racta, que per caluaric foramitula c9 futuras deducfa,
épfidure memb rati ac i Tli qua caluavía fuccingitur communes cen[entur, Ceetertüm ex duobus
quifigura ambire Confbiciuntur orbibus bumilior&,cutis «y membrane ipft fubdite cosituunt,
elatior autemip[a esl caluavia. L7 niuevfum uerd boc orbe complexi, dura cerebri membranam
Tefert, omníbus chavaclevibus ín figura cofpicuis utiuerfint femelis indícatam. at inguli chara
&eresin bunc modum priuatim babent.
v4 Tyexieii dure cercbrimenbyane latus; feu etus mtbrame pars dextrá cerebri ve gione ambits.
τς D Simiflrum dure cerebri membrane latus.
C,C, Q "Tertiusdure teiibyane finus fecundi capítts longitudinem exporrectus; c bícnullaex
Ee 3 parte
éoó ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
parte adapertus; uerum elatioremipfius costam uti naturaliter fe babet integrati, co quarte
circulipartis modo extuberantem osleudens.
7), 1), D JDuoinuicem appofíti ductus, με παν inodo ín duram cerebri membranam fecundüm ipfius
unucv fum latus excurrentes,
E Dudlus dure cerebrimembrane in quem fexta caluaria ingrediens uena exbauritur.
REQEQ Hischaracleribus uenule indicitur ,a dura cerebri membrana per caluarice foraminula ad ca^
pitis cutem,membranasis caluariam t Juccingentes בו כ »quari (feeduentiores Θ᾽ crafftoa
vesiuxta P maxime latitantis fedem plerunts obferuantür.
G, G, G. Portiuncule fibrarum ἃ dura membrana per coronalem futuram ad caluaria | Juccingentis itti
brane consituttonem profilientium.
1-7, 1-7 Portiunculefibrarum quibus fagittalis futurautam offert.
ILI Hi quod characleres inumbra occipitij regionis latitat, [cdemnot&tes, d qua fibre porrigun
zur per futurat Δι Grecorüfiilem,ad caluarie inuolucri conslitutioné deducle.
K 7 mmtüberculi corii que in&qualibus caluaria finibus plerungs iuxta fagtttalis future cii co
vonalicoiti co[picutsadna[ci folet. Caput ex quo banc prima depinximus figura;tribus eius ge
tierís donabatur tuberibus,quorii unum K infigniuimus, cy utrínd; ad ΕΠ επί quogs fe offert.
IL. Cauttas ffontis ofsi iuxta fuperciliorum [edem propriasque inter fecandum fubinde apcritur.ff
quatido frontís os tton procul d fupercilijs ferra diuiditur.
SECVNDA SEPTIMI LIBRI FIGVRA:
SECVNDÁE FIGVRAE EIVSDEMQVE CHAR
&erum Index.
ORJOFKESENS fügura feclionis feríe prinam i fubfequens;tertium dure membrane
fiumCquem primafigura C. aliquot infgnitum gerit ) longa fec!íone fccundüm capitis longitu
dinem dudla adapertum commonslrat. [nfuper ad buius tcvtij finus lateya;per capitis quog; lon
gitudinem duas deduxi fecliones,utringue nimirii ad Linum fingulas;que duram membranam dun
taxat penetrarutt, c9* duree membrane lateya ab ca membrane feparariüt partesque dextram
cerebri partem d finislra dirimit atque in fubfequéti figura tribus D infígnietur. Dreter tres
iam cGmeimoratas fecliones utrinque alia quoque molitus [umque ab aure aduertic? pertingés,
folam
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VII. 67
Jof quogs dur diuifít membrana, ut illa poslmodi apté d tenui membrana cerebri poffet dedu
ci, dcorfumá; Cut bic facli cernis) veflecli, Occurrit itaq bic tenuis cerebri mébrana prorfus
alle fa, cerebrod proxime obducla, co udforum ipft feríem in baclenus denudata regione;cle
anter commonslrans.
4H, 4, -1 Elatior fedes dure membrane;partis dextram eo: *finistram cerebripartesintercedentis,
410 bec fedes «L4 qo «“2 notata, tertij dure miembrane * finus cosla est caluariam cotin 1gefis
«9 bic per medium diffecla.
8.8 V'ertij dure membrane = finus cauítas δίς efTín propatulo.
GC Orificia;ua[orumds initia ex tertío dure membrane finu in tenuetm membrana pertínentía. atds
bic uaforii orífica in cófpicuo funt, d luo buius finus latere in tenuis membrane ραν εξ pertincn
tium;que finistre cerebri fedi obuoluitur,Orificía autem a dextro latere Ῥτοπαΐα. βία πὸ con
iciuntur uerüminitia occurriütuaforum intenuem membranatn, qua dextre cerebri fedi ob^
2D, D. uoluitur propagatorit,ac 121209 D énfignitorum,
E,E .סיפ | M'enuis membrana cerebrum inucsliens. :
F,F,F Duclusuafd uc in tenui membrana fecundim cerebri inyolutíonum t feríem excurventía.
G, G, G "Propaginesnotatur a duclibus fecundüm dure membrauce latera excurrétibus,atds ín pri
714 fit gura aliquot D tiotatás ín tenuem membranam pertinentes,
FI, Η Dure membrane portiones a tenui membrana diuul[e co" deorfum reflexee.
TERTIA SEPTIMI LIBRI FIGVRA
2
//
T,
/ /
/
T,
2%
2
73
/
7
/
/
/
/
7}
777,
777
/ /
//
/
TERTIAE FIGVR AB, EIVSDENQVB CH Á.
racterum Index,
IN prefentifigura dtota cerebri parte [upra fcclionem cbfiflente,quam orbiculatim [erra
in caluaría imolimur utrangs cerebri membrana, tenuem nimirum c? duram auul[inus, ac duree
membrane portione, dextrá cerebri partem d finiftra dirimentt,atq; in fecidafigura adbuc in
Jia fede feruat&, ab oftco diuifimus fepto, quo odoratus organorum finus diftinguütur. atq; banc
gartemut ipfius eff igtes in confbecli ueniret, per finiftra cerebri fede explicata reliquimus,
dextra 9» [inislra cerebri partibus adeo ab inuic£ manut beneficio diremptis, ut callofi corpo
tis uperior [edes elegater fe bic [beclandam offerat.
Ee 4 Dextra
608 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
A, oA Dextra cerebvipars. DB,B,B — Siniffracerebripars:
OQ, Q מס יפש = Ec pafin cerebri conuolutioties, στῇ c9? anfractus itidicantur.
D,D, D Dure cerebrimembrane portio,dextram cerebri pavtem θ᾽ [inifframinter cedens; βίο ex
Jua : fede füper : finistyam cerebri partem producta.
E,E,E Quando pránim dextram cerebri partem a finiftra inter diffecandum díducere cofitendínus;
zunc manus ope eaua[a effringuntur כ que extertío dure membrane [inuín tenuem membra^
fiar ütrobid pertinent.ac proinde quumin buius figure administratione id quoque tiobis v facien
duti t fücrit;effracla corum uaforum initía bic oculis fubijciuntur.
CE Dudlusuene modoin buimiliorem fedem dure membrane partis excurrts , que dextrá cerebrt
parte a finiffra diflermínat,atqs bic duclus d quarto dure mébrane » finus anter£ori fede enafcit.
G,G,G JDuélus ia atte F'infígniti ppagiues in eádé dure mébrane parté [uri aliquou[qs xcurrétes.
HLEL HE Surculiab bumiliori angulo tertij dure membrane [inus propagati;iti dure mibramne par
160114 dextra cerebri pars a finifIra dirimitur. -
I, I Priücipía funt duCluum;qui ἃ quarto dure m &brane finutienarit prov[us modo in tenu& cerebri
membranam fecundum fuperiorem calloff. corporis regionem perferuntur כ atque bícund cumte
nui membrana auulft unt.
K Initiuafís a quarti finusdure mebrane termíno pronati,atds fub 60 cerebri corpore quod. tef
diti feu camere inflar arcus confIrucle aftimilamus;intertíti cerebréuentriculi כ c5 debinc ad
plexus confHitutionem excurretitis; quem fecundis v feu extimo factus inuolucro comparamus.
IL,L GCercbricallofum corpus.
AM, ME Siüiusutrings d callofí corporís latera ín cerebro Con[bicut,quos bic aliter quam ttiodo pref
timus, exprimere nequimus quum angufté fint;co angufliores γήμας plurimum referant.
JN. Portio dure membrane partis, dextram cerebri fedem ac :finiftram énteruenientis, ac fuperius
JD aliquot infígnitee que fepto connafcebatur;olfactus organorum [inus dirimetiti,ac oclaui ca
pitis offis proceftut.
O,O T'enuis ttembrane portio d cerebro díuulfa. Ῥ, Ῥ Durecerebrimembrate portio,
QVARTA SEPTIMI LIBRI FIGVRA-
DE HVMANI CORPORIS. FABRIGA EIBER 1 609
QVART AE FIGVR AE, EIVSDEMQVE CH A
racterum Index,
IN: quarta figura omnes duree 101010150 membranari partes refecuimus כ que in prioribus
figuris occurrerunt,ac dcin dextra finiflvamás cerebri portion£ feclionis feríc ita ademimus, ut
iamcerebriuentriculiin con[becti uenire inciptat. Drimim nan ds fecundim dextri callofícor^
goris latusubi finus altero M in tertía figura notatus cófíslit, longa duximus fecliont;que per
dextri cerebri uentriculi dudla, dextre cerebri partis eam portione ab[tulie, quee fupra fcélio
6 7 orbiculatim caluaria ferra diuifimus. 4i tds quum idem quoque in t finistro la^
tere abfoluimus,bíc ad. finifErii latus finiftra cerebri parttita repofüimus, ut fuperiore finistri
uentriculifedem aliqua exparte cómonflrarct, callofo interim corpore in capite adbuc : feruato,
4 M, .2 Cerebri adbuc in caluaria relicti pars dextra. B,B,B Bar; v finistra,
C, C, C Tortio cerebri finiftra, que feclionis ferie ἃ reliquo cerebro ablata;hic refupina iacet.
D,D, D Linee partim cerebri anfractus εἰ partim uariti cercb ri fübflátie coloré cómon[Hrantes.
quicquid enim extra lineas confifLie ,quafí lutei c fubcinericii magis eft : quicquid intra;ad a^
ἘΠ. mufim album uifttur. quemadmodum Ee Findextra o: "finiftra cerebri parte luteum qt:
GS FH. uero cy ΕἸ album pror[us,co* interdum rubris pundlis inter flinclum,
LI Callofüm corpus utring; d cerebri fub[Tantía;cui alioqui continuatur liberum,
K,K Calloficorporis portiuncula,adbuc finiftre cerebriparti que adempta eL continua,
.1,.1, Dexter cerebriuentriculus. “ΔΊ, ΔΙ | Sinisler cerebrtuentrículus,
IN, IN. Sinistri uentriculi ;Juperíoris fedís portio.
O,O PPlexus cerebri ab imagine qua cum extimofoctusínuolucro »fimilet εχίρτέ, χοροιοῖης !וד
1, cfrancarum modo graciles uene dextri cy [iniflri uentrículi fubffátie boc in loco connat« jac
ab illis diducle uafís, que nuper commemoratii, c9 [fecundis nb abfimilem plexum extruunt.
L^ enule dnuper quod cámemoratís ua "fis in tenue cerebri membrana fub callofí corporís ante»
riori fede buc excurrentes, c9» incerta (ferícCquemadinoduim c9* P notat yinter refecandum fe
offerentes.
QVINTA SEPTIMI LIBRÍ FIGVR A.
2 ROFESENS figa
quod ad reliclamzn caluaria
cerebri portioné attinet, nuL
laex parte uartatzatq; id foli
babet proprium כ quod callo^
fum corpus bíc anteriori Jua fe
de a cerebro prímüm liberauia
amus ,ac dein eleuatum in poste
víora refleximus, feptum dex»
tri ac finiffri uentriculorum di
uellentes כ «3 corporis inflar
teftudinis extructi [uperiorem
Juperficiem ob oculos ponétes,
bd o o ordeo DB,B,
ἢ Q, Bc dein D,D, D, ₪ E
cQ F,co G c FH eadem
ῥίε indicant que in quarta 5
qura.Sic quoque c9 12 Le
M, 241. Omgc?PgcQ.
eadem infinuant. τ
R.R, Δ Nora "סע הת callofi corporis fuperfiztes.eft enimid à fua ede motum,atque inposte^
riora reflexum,
S,T,V Supe
KNDREAE VESALII
vnicis feu teffudínis extructi fupe
b Sad T,cv»4d T ad 77,
ΧΟ Dextrüuctriculü et fíniftrü inteycedétis feptiitiferior pars;
Y,Y Septiiamcommemorat: Jüpertor pars;
modo difrupti cft, depingi licuit . c9" alía quod
ecandut facere confucut) callofum corpus non
culuri fcu feptum adbuc integrum oculis fubijceretur.
in ipfa feclione -fuccefsit, eam figuram "δ frustra pagina obliterarct, vcieci.
FIG VR A:
S, T,7 Superior corporisinflav
γίς circuncriptio, quat a
callofo corport contimia.
tollebant,quo [pe
né ín picluya atis
SEXTA SEPTIMI LIBRI
Huius autett fig:
ves afsimilarunt.
11101018 ducens, ac
,conslitutus.
G c L infinuatis conflatus.
BRVXELLENSIS
vficies, co" ueluti ipfius triangula^
c9* ab I7 ad Τ' metimur.
corpori fe[ludine referéti cotinua,
Fiocnamg; fepti no fecus atgs
parata ΤΩ ἐβριγά, in quá due manus ( utiinter
dii in anteríort ipffus : fede liberatum,mo 0064
ו quii n8 4060 cócin
FOLE C figura
700 ad cerebri porti^
9lem in caluaría rc^
li dam fpectat , etiam
quarte correfpondet.
atq; a quinta in boc dif
fet quod corpus teffu
dinis inodo fabricatum
atiteriori fua. fede d ce
vebri fubflantía libera
uerímus » id fur[um in
go[teriora reflectttes,
ut inferior ipfius fuper
ficiesin confbectii uet
Tet «9 uas illud etiam
éernérct כ quod d quav
£o dure mébrane: finu
pronati , fub corpore
te[Tudinis modo extru-
10 fertur c9 plexuum
tandem no minima pav
zen con[Hituit, quos fe
cundari imagini ucte
ure chavadleres ítaut t fequitur. fe babent.
c4 c4, c4 Corpusteftudinis modo extructum bíc infertori ipfius fuperficie , qua tertij uentrículé
iperiórem constituit fedem, confpicuum.
B,B portiocorporis inflar teffudinis cfformatiin dextro uen trículo,
pium duces.
C Ῥονείο corportstefludine forima co" ufu veferentis, que e
D,D Dexter cerebriuentriculus.
FCÁAnteria per inferiorem poslerioremá; dextriuentricu
mo duram cerebri membranam perforante; bucin dextrutuentriculum confcendens.
G frtería τη fínistrum cerebricon[cendens uentrículutm.
FI V'asaquarto dure cerebri membrane finu pr
6 oriiato וד comune dextri q9* [απ uetitrícu.
I 8 Fl infigniti in duas portiones díuifí :
K 8% HI infigniti díuifionis alteya portio,
1, Portío nuper commemorati uafísfinistrum accedens cerebri uent*.
JM. DPlexus dextriuentriculi d fecundinarum imagine comparatus, atq
μας ΕΠ indicati portionequam KK morauimus
IN. lexus fiínistrum cerebriucntriculum occupans,ac ex uafís
d cerebri fub[lantia bíc prínct
x fiínifFro cerebriuentriculo pronafcíc.
E, E Cerebri finister uen trículus.
li fedem ἃ dextre [ὁ poralís arterí ya
ub corpore inslar tesludinis
lori cauitate, feu tertii uentriculii properans.
dextrum cerebri petens uentriculutm.
iculum.
ab artería F in[iznita, (δ᾽
O,O Huíut
,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Vi, δι
O,0 Hluüifinodi uenule cerebri :fubslantie bíc obna[cutitur ,ab illis product uefis quee K ( Li na
fautmus.
TD Cf uenis que cerebri fübfLantie bic offeruntur vamu[culi extya uetitriculorum amplitudinetm
bác ad tenuem cerebri membyanam pertinent.
AMleatus ex cümuhi concauítate dextri ac :finisEri uentriculorum, fei a fertio cerebriuttrículo
recta decliuis pertinens uerfus peluim, que cercbri pituitam excipiens cam infündibuli modo ad
glandem defert,eius infündibuli extremo fabditam.
RSS. Canales s fénus'ue leuiter in uentriculorum fübflautia cx [culpti eo» pituitam ad meatus nuper Qu.
infigniti orificium deduccntes,
SIEPOTGOMSACOSOESPOTONUMPI OL LB RI
FIGFR..
SEPTIMAE FIGVRAE EIVSDEM/QVE CHAR
€terum Index,
? RO4ESENS figura d tribus proxime precedentibus plurimumuariat.nam cerebri
fobflatie inillisvelicle,ca pars ínbac ablata cernitur, que dextrifíniftrids uentrículorum fede
inillisfiguris cofpicuam cfformabat.deín tota ea que cerebello adbuc innitebatur., bíc quod; ve
fecta efL,ut dure mébrane coti/biceretur portío,cerebelli ác cerebrum intercedens.Infuper du
Te membrane < finus inilla confitentes duclis cultelli anterioris mucrone < fectionibus htc etiam
aperuimus e9*uas a quarto finu dure membrane in cerebri uentriculos pertínés,bíc ex tertio ce
Tebrí uentrículo » fubleuatit co d plexibus : fecundi < fimilibus auulfumyin pofleriora refleximus;
ut
6i ANDREAE VESÁLII BRVXELLENSIS [
ut tertij cerebriuentriculéfeu communis dexerí finifbrids uentriculorum concauitatis fedes in
conpectum melius ueniret una cum eius cauitatis meatibus.
co Cerebrifübstantie adbuc ín caluaría relique dextra pars.
DB,B QCerebri JübfLantice adhuc in caluarice afferuatee finiftra pars.
C,C,C Linee bic pafeim confpícuc illis correfbotndét,quas tres iodo precedentes figure fimiliter co
monslravunt. L^ erum quia buin[modi linee Jubflantia'ue cerebri diuerfítas, inibi duntaxat con
y [Lunt ubi cerebrumtenui membrane uicinius ΟΠ precedentes "figure cas folum ín lateribus offé
derunt.biec autem quur bíc tanta cerebri portío ablata fit כ ut iam apparens füperficies in baft
non procul a tenui merbrana dislet,etiam linee ín bafi f[Beclantur. Quoditaque lincis bícinter
-כך, כד cipitur füluam feu ubpallidam cerebri notat fubflantiam : quemadmodum fedes DD, D in^
/ 11 Quoduero extra líneas conffflit , alba est provfusds candicans cerebri fub[Lantia כ bic
E,E,E. E.Ec 12 μίρηία,
FF Portío efl foporalis arterie fecundum bumiliorem ἀπο {ΠΟΥ δή; dextri uentriculifedem fur[um
ad plexus [ecundas imitantis conylitutíonem prorepens . Caterüm ff perpenderís quanam t fede
bic Freponatur,cy quanam in t fexta figura, prompte expendes,quí dexter cerebri uentriculus,
quemadmodum [24 ἐ[ εν, ex po[leriori 707) fede inflar cornu arcLatus, deorfum ín atiteríora per
cerebri fubfLantiam ducatur. Fic natque ubi plus cerebri fubflantie quam in | fexta figura 402
frulimus, prejfens arterie portio Fuotata antror[um inagis uergit quam EF in fexta cadem quo
que notans artcríc portionem, ubiiam posteriorem uentriculi fedem con[cendit . «dtque id F
co G fubfequentis figure magis liquido offendunt;in qua buius uentriculi ductus nomine;adbuc
plus cerebri fubflantie quam in bac que ordine feptima est,abfluli.
G teri foporalis portio fecundüm bumiliorem poflerioremás finifEri uentriculi fedem fuvfum,
qu emadiodum artería PF infígnita כ prorepens.
EI Hüunillima fcdestevtij uentrículi:quam ut aptius cerneretur , nonnibil diftentam fiximus.
I Meatus recla decliuis ex tertio cerebri uentriculo pertinens cerebrids pituitam ad peluim buic
excipiende paratam deferens.
K | Meatus ex tertio cerebriuentriculo inter cercbritesles natesds, in cauitatem cerebelli et dor
. falis medulle communem pertinens.
1, Glandula nuci piece tton abfimilis, c9 uaforum ex quarto y finu dure membrane cerebrum peten
tium fülcrum.
MUN. Hlauc cerebripartem teles "כ nates quoque cerebri appellauimus, bíc adbuc tenui 16110
fia obtectas.
O,O,ere, Dure cercbrimembrane gprocejfus portió ue;inter cerebellum c cérebrum vepofíta. Qui bác
accedunt infFar uenarum ductus;partim d prüno »fecundods dure membrane < finibus partim uero
d quarto pronafcuntur.
Ῥ, Ὁ Dure cerebrimembrane dexter feu primus finus.
Q,Q, Dure cerebri membrane finiffer feu fecundus finus.
AR. Primicy fecundi dure membrane finum congre[fus,quem Grecorum motittullé wi, quod cft
torcular appellarunt.
| S Principiumtertij dure membrane finus.
"7" Quartus dure membrane finus, fimiliter atque alij bic adapertus.
V7 Vasaquarto finu dure membrane ín cerebriuentriculos porredlum,híc autem ín po[lertova cx
ua fede reflexum.
ΧΟ Hac fede cerebellum dura cerebri membyana non obteclum offenditur.
Y JDuélusuenarum modo d quarto dure cerebri membrane finu in tenuem membranam pertinene
fes, qud cerebellum ipfii cerebri tefles induuntur. r
"ZZ, Dure membrane [edes;qua offi omnium totius corporis ofetum durifeimo,co* auditus organum
intus continenti adna[citur,FTanc nami caluaríe regionem cerebro deteximus,
OCTA
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VII 613
USBPTINMI LIBRI גי יי
FIGFR.c«A,
OCTAVAE FIGVRAE EIVSDEMQVE CHARA
Kterum Index,
PRCOLESENS ἤρινα ἃ feptima inbocuariat, qud bic adIuc cerebri plusve[ecueri
,]ןוד testes longa feclione in boc diuiferimus; ut meatus occurrerct ex tertío uentriculo ín
quartum pertinens.« 4d becdure membrane portío cerebello obdudla, bic diffccta, atque it
pofteriora veflexa cernitur. Quuttt itaque pree[ens figura pleraque cum f eptima babeat commu.
> 47 ntíasinbaciden 4 4o B Be CCo DD,e EE, Feo Go H, quod in
ad Fd. feptima;indicabitt. L^ erm arterie Fey: G ἐμ nite tanto magis bíc quamin feptima antror
Jum uergunt quanto magis cerebrum uerfus bafi in feptima quam n fexta ablatum est,
I Meatusin exta etiamfiguraT notatus qui recla decliuis fertur atque cerebri pituitam ad, 'pel
uim defert.
K Meatus pituítee deducendee paratus, qui interdum ab illo deducitur meatu quiex tertioucntré
culo inter teffesin quartumuentriculum pertinet, *
LL Ne L ín umbra prorfus latitaret, aut fi fuo poneretur loco,c9* eus tomíue ו סנו σοηροΐία
effet umbra ueniret exfculpenda, &taque delineatio bic omníno uitianda, LL ad anteriorem cere
belli partemrepof[ui, foramen meaturmás notaturus , qui ex tertio uetttriculo cerebri in quartum
fertur. Quod foramen fi LL, in illo locaretur,exprimi neutiquam potuiffet.
JM. Glandulam bic adkuc reliquimus, que pince nucis formam ostendens iaforum ex quarto duree
membrane [inu in cerebrfuentriculos pertinentium fülcrum efficitur.
IN,O, 2. Qu Quatuor bis characteribus corpus idindicatur quod ante Jfeclionem unicum eSLatque
in feptima figura M ei £nfignitur. bícuero ex [eclionis ferie diuifum occurrit.ac IN ex
O eius corporis fedes indicant, quibus tefHium niomen accommodatur.D uero cg* Ω illas quas
qates fere nuncupaimus,
Ff Cee
614. / ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
R,R, Β Cercbelluntenui adbuc obduclum membrana,
S,S, etc. 777 afauenarumsitodó tenutm cerebelli membranam implicantia.
T',T' Propágines uaforum tenucm cerebelli membranam implicantium, ad cas produclaarteviat;
{μι [ecundüm dextri eg *finiffri cerebri uentriculori pofferiora furfum cofcenduut plexus ef^
formatur, quos extüno factus inuolucro diffeclionis proceres contulerunt.
I7, Dure membrane portioque : fuperiorem cerebelli fedem a cerebro dírímebat.
ZX, X Ῥτοραρίπες notantur αἱ uafís,diclam mper dure membrane portioné dhtplicantibus;in fettuelh
membranam qua cerebellum uefHitur excurrentes.
LZ Idembic Za co Z notant;atque in feptima figura, duram uidelicet cerebri membranam oft
adudtam, in quod auditus organum reponitur,
NONA SEPTIMI LIBRI FIGVRA
NONAE FIGVRAE, EIVSDEMQVE CHARAÁ
CerumIndex.
// i. E .. cs es pis qn que in oclaua fruatur terim prefensfigurtinfa^
| | dfi Ms d «t menn rane partem abfcifJam babet,que cerebrum d 06760012
l Girimit.deinde cerebellum bíc deorfum ἐ fua caluavie fede manibus protraclum;ac deorfum
| i dice jue. propendet ut ipfius regio caluaric alias contigua;oculis fubijcerctur;eg" dor
Hs is ΜΚ cauitas uideretur alteram partem quartiuentriculi conffituens. fd bec,pre-
er uenarum quarundam «Θ΄ neruorim progreffus, etiamprímus c9: fecundus dure membrane
finusbíc aperti ad amufetm exprimuntur. n
|l τ 5 S Wes Miis ^ ER amplitudine veliqua, atque bic n fua i fede adbuc affevuata.,
TEL 2M Lind
M את τ ἡ 5 5s ellum deorfum ex Jia : fede reflexum indicatur tenui membyana
| Ill ! » 4€ dorfali medulle connatii. L^ crim B priuatim cercbelli dextram indicat
n fedem, caluarie [μι Ῥ notando corre[bondentetn, 12 ueró finistram, que illicaluarie [cdi
infidet,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL 5
infidet,cui R. infcribam. C autem cerebellt media pars fnfígnitur uermi non abfimilis,co fuis fi
nibus cos con[Hituens proceffus,quos uermium ündgint ueteres compayarunt.
E Poflerior terminus medie partis cerebelli,qui uermiformiti proce[Juii pofTerior mihi rectfebig.
ΕΟ, 1 Dorfalis medulle pars adbuc in caluavia confifTens,ac Feo G Euius partis fcu dor[alis me
dull fedes indicant quibus cerebellum conacitur.FIucro » fedeim dor[alis medulle "fignificat,e
caluaric amplitudine procidentem.
I Sinus dorfalis medulle calami quo feribimus mucroni non abfimilis, ac mediam cauítatem con
Slituens communis uentriculi dor[alis medulle c9» cerebelli ; quam quartum cerebri uentriculi
di/Jeclionis periti uocarunt.
Ki afa ductus ue uenis qua. ' fünillini,bác in cerebellum ab illis uafís pertínentes, que in primum
c9 fecundum duree membrane finus exbauriuntur.atque ut bi duclus frequentes admodum funt,
ita etiam non femper pari propagantur ferie.
1, Etbac quod ductus uence fimilis inzenuem cerebelli membranam pertinct,ab illis uafís que bac
in parte durat cerebri membranam intertexunt,
M Quintum cerebri neruorum par.
AN. Sextum cerebrineruorum par.
O Septimum par neruorum cerebri.atd; bíc uidere esl quot furculis duo po[lrema. cerebri neruo^
vum paria prínciptum d dorfali edulla, ttequaquam uero d cerebello,ducant.
2,Q, RR. Sinus occipitis offis,quibus correfbondet cercbellifigura. nam P cerebello infcriptum, B
congruit. C) autem, C. R. uero, D.
S,S, S Dexter feu primus dure membrane ffnus;hic cultelltmucrone adapertus.
TT, 1 Siniffer fcu | fecundus duree membrane »finus.atds in nulla cerebri delincationum,borum finum
ductus ita con[bicuc ac ín prefenti oculis febijcitur.
DECIMA SEPTIMI LIBRI FIGVR A
DECIMAE FIGVRAE EIVSDEMQVE CH A
racterum Index,
Tec, figura eat cercbri portionem expreftimus, que dor/alís tmedulle educit initium:dein
cerebellum ₪ dorfalis stedulle bic confbicua parte ademptum est,» cerebri 1667569 nates,et
latis pince nucis imaginem referens,ac pofIremo cauttas ea dor[alis medulle que cum cerebel
licauitate quartum cerebri cfformat uenti culum,bic pariter exprimuntur,
-4,-4 Cerebripars dor[alem producens medullam.
Β AMeatus ex tertio cerebriuentriculo ín quartum [ub cerebri natibus tendens cutus terminum in
(4 quartum pertinentem uetitrículum C. infigniui.
JD. Glans cerebri nucis piticee imagini a difJeclionis profefforibus affimilata.
E,E, GJEI His chavadleribus cerebri tefles ac tates indicantur. uidetur nag; diffectionis proceres
eratía linee inter KE ac F,etínter Get FH cófpicue, Juperiora tubeya E. eg» G. infigntta ab infe
vioribus β΄ Ὁ notatis dislinxilfe,ac fuperiora teftes uocauifJesquod illis olans penis quaft mo
do écumbit, Inferiora autem tates HOCaTUliL Tuo d tieatus ex tertio uentriculo ^ quartum per^
2 tíneri
zx
בירי
uM ΞΞΞΞΞ
- τΞ- - τα
διό A&ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
zíncntis terminus C bíc infignitus;podici conferri pofiit. ;
LA Sedesdue;quibus dorfalis medulle initium cercbello aduafcitur. EE. 2m
, M ἌΠΟ Cauitas dorfalis medulle initij,alteyam part& quarti uentrícu tconflituens, att; 4 e
E ta. rophilo calami cauitati afsimilata, quam atrameto fcribentes intingimus.Sedes enim L infigni
T CLIE calami cauitatis parti re[bondet,que ín dici fcribentis proxima eft. M autern co IN an
gulis illis afcimilari pojJunt,que in cauítatis calami lateribus confistunt. O uero tiucronetti ex^
primit quo cbaracferes formamus.
2 Dorfalis medulla bíc preefecta eft; qua intertebras procídens caluariam egreditur.
VNDECIMA SEPTIMI LIBRI
סנע 4
FIGVR AE, EIVSDEMQVE CHA מה א 0 טפ א ץצ
xacterum Index,
Ui, figura cerebellum d caluaria כ ipfad adeo dorfali medulla auulfum co füpinum ia
cet,bumiltorem i, «fius fedem qua dorfalem t [DecIat medulla cómonslyans.. c proinde regiones
ipfius quibus dor[alimedulle continuatur,ac : finum infuper osfendit, qui alteyam portione οἷον
mat quartiuentriculi feu finus,cerebello co: dorfali medulle communis . Porró ad bumilioretm
prejentis figure fedem t fines pinximus tedia partis cerebelli, ut proceffuum uermis ánaginen
referentium natura confDiceretur.
c4 JDextracercbelli pars tenui membrana cevebellum inucflienti liberum,uti etíamtotum cercbel
lum bic camembrana denudatum commonslratur,
DB Siniflra cercebelli pars.
C,c Mediacerebelli pars.ac C notat buius partis anteriorem regtonert, c uero. posteriorem.
Dd Fines terminid; medie partis cerebelli:quorum anteriorem I indicat, osTeriíoremuero d.
E. Cercbellifinus,qui cum dor[alis medulla : finu quavtum סוד 075 appellatum cerebri uentriculum
conslituit.
CG,G Hiis fedibus cerebellum dov[ali medulle adnafcitur.
FI cfnteríor finis medie partis cerebelli bícyac fíab alio cer ebellots refectus effet, 6%
1 0100 finis medie partis 060011726 cercbello quod exectus.
DVO
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL 617
DVODECIMA SEPTIMI LIBRI
BIQRDICA,.
DVODECIMAE FIGVR AE, EIVSDEMQVE CHA
racterum Index ,
JEU C, figura caput a finislro latere exprimitur dextro tonnibil fubleuato . Ex calua^
vit autem amplitudine cerebellum bic euulfimus, eatantiim cerebri Yelidla portione;que in ocla
ua c9 nona figuris adhuc [eruabatur. L7 erm illa cerebri portio bícin [ua non confifLie [ede fcd
eleuata cfLco* in posteriora ab ipfa caluarie bafi aliquoufque reflexa;ut tandem ín con[bectunt
uenirent cerebri p rocejfus forma neru£stion abfimiles, et olficlus organo »fübminisTrantes:quo^
TUI 7[ ifler e fua fede cum ipfo cerebro eleuatus csl dextro adbuc dure cerebri membrane qua
ocfauo capitís offf obducitur,contexo.
"4,4. Cerebripars dextra.
B, 15 Sinistra cerebri pars;tenui membrana adhuc quemadmodum co dextva pars obuoluta,
C Dextrum olfictus organum ín fua fede adbuc feruatum.
ID Siniflrum olficlus organum una cum cerebro in posteriorareflexum.
E Sinus, cuifiuiffrum olficTus incumbit organum > cads regio duree membratie bíc indicatur , que
odoratus nomine bac in fede multis, fed exiguis foraminibus peruia cernitur,
F NVenacaluariam petentium fexta bic ín duyam cerebri membranam aliquot fuyculis excurrens,
G. Septum finus olficlus organis incifosinterdiuidens.
ΤΙ Dure cercbrimembrane partis portio,que dextram cerebri partem à finislya dirimit.
LI Gerebrum paffün excatatce fibi ín caluaría amplitudini refpondens , bíc quoque ad l' Fontés offts
vegtonem fibi in[culptis cauernis congruit, Θ᾽ leuibus tuberibus prominet 2 que alij inamillaves
cerebri uocarutit proceffus.
K WVetacaluariam petentium quinta, cui iter prebet foramen fecundo neruorum pari exfculptum.
L Lyte fubfequentes cbaracleyes,in umbra occtpitij cuitatis latitat , qo parui etíam es mo»
JM menti. quandoquidem L caluaríce e finum íindicat,cui dextra cerebelli pars congruit. [M Jeder,
AN.O. que mediam cerebelli partem ve[bicit. INT T finum;in quem finistra cerebelli parsreponitur.O ue
D. Q. vo dexerum feu primum fiim indicat dure membranes P autemtertium, Q, Jecundum. fcu fi
üistrum.
DNO SE
618 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
DECIMA TERTIA SEPTIMI LIBRI
שש זע
2%
ISSN e
DECIMAE TERTIAE FIGV RAE EIVSDEMQVE
characterum Index ,
Jed oni fugura occipitio prov [us innititur ζ uniuer[a cerebri fubftantia que adbuc
veliqua erat;in posteriora deorfum deflexa pendet,ut olfictus organa; uifariorum neruorug
coitus co maximi foporalis arteríee rami in הד εμέ,
c4, Dextyacerebri pars,adbuctenui membrana cerebri obdudla,
DB,B Suistra cerebri pars.
C,C QCerebritubera,que a finilitudíne quam cum papíllis babent, mamillares cerebri proce[fis ple»
vifque nuncupantur.
DD Sinusolficlus organis parati.
E. Septum olfictus organis paratos finus interdíuidens.
1617 Sinus caluaric, quibus mamillares cerebri proceffüs CeG fnfigniti Cofigrutnt,
G,G Z7 trínds notatur uena caluariamíngredientium fexta. :
| 7 fngredientium quinta.
I Lasnotatur uene correfDoridens sin tettjem cerebri membranam ab illis uafís excurretis , que
in dura confíftunt membrana.
K. Principium corum ducluum quiper dure membrane latus excurrunt , perinde ac fi uetia effet
tl artevie comnifTa.« dtd; bi ductus in prima figura multis D infícniuntur.
aM | | 0 L,L Olfidlusorgata blcuna cum cerebro a dura ttembrana deorfum diuulfa,
| 7 uiforioruim coitus.
] TII IN ,שוש
" |
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER νι, 619
NI fforíus neruis dextrum oculum petens.
0 ffe oríus neruus finiffrum petens oculum. co perinde ac dexter uenula cocomitatus;ab illis pro
pagata uafís,que tenuem cerebri membranam inibi contexunt,
p Goporalis avterie vamus duram cerebri membranam perforans,ad latus olandis cerebri pitui
tam excipientis.
QU crterie D 'notate propagos dextrum accedens cerebriuentriculum.
AR. efrterie D notate propago bícin tenuem cerebri membranam furculos diffundens,
S FHicportío con[picitur peluis cerebri pituitam excípientis,
DECIMA QVARTA SEPTIMI LIBRI
FIGP R.A,
DECIMAE QVARTAB FIGVRAE, EIVSDENMQ VE
characterum Index,
Ος 7} 77 bicinfinifram aurem reclinatum iacetyinterue caluarie attplitudinis
bafim exprímés, dura cerebri membrana fuccinélam. Atque tanta duntaxat cerebri dov[alisds
medulla adbuc afferuatur portio, quatta cerebri neruorum paribus uidendis fufficit. L^ iforío
Tun porrà neruorum exortum coituris refecut,ne peluis latéret cerebri pituitam excipiens,
-4,4 IModica cerebriportio und cut dor[alis medulle initio.
B,B JNeruiuiforij ca parte bictantum confbicut,qua caluarie amplitudinem egreditur, 0
C,C Peluis cerebripituitam excipiens.
10 Fic inpelutmpertinet meatus cerebripituitam cx tertio uetitrículo deducens, ac I in feptima
figura Gg" oclaua notatus,
Ff 4 Dextra
e
620 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
E Dextre foporalis arteríe ramusduram membranam ad latus dextrum glandis fer, "forans,qua
cerebripituita excipitur.
| F GSiniffre foporalis arterie ramus iuxta finiffrum latus dicle nuper gladis duram cerebri mem
branamperforans.
G Secundum cerebri neruorum par. H
FI T'ertij paris neruorum cerebri gracilior γαάίχι
I "T'ertij ραγῖς neruorum cerebricrafttor radix.
| K Quartumneruorum cerebri par ,tertij paris craféiori vadici conterminum.
| | 1, Minor radix quinti paris neruorum cerebri,ornibus ignorata «Adnatomes profefforibus.
| l | M Quintum neruorum cerebripar, feu maior quinti paris radix.
| JN. Sextiparís neruorum cerebri principia ac furculi.
O Septimi parís neruorum cerebriprincipia ac furculi. Si quid ín bac figura fbeclandum | fie veli
quum כ id abfque cbaraclerum opera prompte uelex proxime precedentibus percipitur.
/ DECIMA QVINTAÀ SEPTIMI LIBRI
FIGFR.cA4.
DECIMAE QVINTAE FIGVRAE EIVSDEMQVE CHARA
Kterum Index;
? RO£ES EN T I füura portiotem camamplitudinis caluaríe dura cerebri
membrana fuccinélam depinximus, que fupra offís cuneum imitantis inedium babetur una cum
anodo índícandis orgattis. ΤΙ bsve nans ;fuifft et, integrum caput barum particularum gratia de
lineaffe.
Wl > 13 = INeruorumuiforíorum portiones,
C Siniffrilaterisartería;que 07 ל bic perforans, partim intenuem cerebrimem-
bratiattispartim uero íi dextrum cerebri uentrículum digeritur.
1) Dextrilaterís artería,
E Pi peluis collecta propendet, cerebri pituitam ex tertío de entem uentrículo excipiens.
F^ Foramen,quo peluis butus infündibuli modo extrucle finis glandem petit, cerebri pituitam
Cxctptens.
G,G Secundi parís neruorum cerebri portiones.
DECL
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER תוץט 621
DECIMASEXTA SEPTIMI LIBRI
FIGYFR.
FICA C figura tudam depinximus .elandem,qua cerebri pituita excipi
zur und cum pelui feu infandibulo pituitam buc deferente, co» bíc flaccido
propendente «L4! lateribusuero arteriarum foporalium portiones,que
retícularem plexum efformare dicuntur , ita bic expreféinus uti nobis ín
ter fecandum occurrere . « Aftds ut cce arteriarum portioncs uarie fe fe^
cautibus offerunt, ita quod; arie eds delíneauimus.
C Glans,cerebri pituitam excipiens. :
B Peluis,feuinfündibulum cerebri pituitam fuper modo diclam glandem deferens.
C,GC > γέεγίατηηι portío,que fecundum fuori ín offe caluarie foraminum ducti obliqué ferütur.
JDXS iniffre arterie ramusin dure membrane finistrum latus exctirrens.
E crterie -finiftree portio per proprium foramen ad naríumufds amplitudinem pertingens.
FF Fac [ede diuer[am arterie feriem delineauimus.ac dextrum quidem F arteriam notat ca feríe
ductamut bíc non dirímatur : quemadmodum tiniffrum F arteriam banc ín duos ratttos, qui mox
inunum rurfus coeunt, infinuat.
6 ת Adrteriarum portiones duram cerebri membranam perreptantes,ac partim in cerebri uentrícu
los, partim ín tenuem membranam cerebri baftobduclam dige[Hi.
£1 Propago arterie per foramen [cundi paris teruorum cerebri caluaviam cxcidens,ac neruum
uiforium, ac dein oculum petens.
DECIMASEPTIMA LIBRI SEP TIMI
פע
1-7 4 C figuraplexumfiuximus ,cutufmodi is effc deberet,qui Galeni fu
—4,B, libris de V Jupartiun de[criptionibus conucuirer. Gignificet 1160 bic 4
€? D arterias caluariam fübeuntes , moxá; in mirabilem illii plexum diffu
C,JD. fas. C uero "יפש DD ramos in quos plexusiillius propagites colligitur, quits
illis prov [is arteriarum magnitudine refpondent quas A4 (5 indicauiz
mus. Ceterüm E.glandemnotat, pituitam cerebri excípientei.
PRAESENTI figura arteriarum fub duva cerebri mébya^
na cofiflentíum, ac ad glandis cerebri pituitam admittentis latus reptan
tium t feríem depinximus quam ín ouium ac bonum capitibus ob yferuamus.
"Atq bác proponere libuit,ne quis nos latére arbitraretur, que illorum
animalium bic cum bomine fit differentia. Significat autem in bacfigura
"A diclamiam faepius glandem, כ C arteriarum fedem;qua primum
in caluaviam ingrediuntur.
DECIMAOCTAVA SEPTIMI LIBRI FIGVRA:
RI A bac figura ereclam finximus peluim, Jeu cyatbum,quo cere 4 כ
bripituita ín landem ipfifubditum diflillat. ac dein Bic finxámus quatuor
ductus a glande pituita per proxtma glandi foramina deferétes. Indicet igi
tur ^4 glandem,cui pituita infHillatur, B pelutm, qua bec ducitur. C,ID, «55
E, Fuerü,teatus ad faciliorem pituite buc decübentis cgreffum paratos.
Porro preter bas feptimi lib rifiguras,ad earum potifsimum cognitionem (beclantes que ín cal
uaric babentur amplitudine,ctíam huc faciie dua figure "nox ad I fien primi Capitis libri quar
ti addite c9 feptem parium neruorum cerebri delincationem ex prímétessquas quum illic prol.
xe indicauerimussabs ve prorfus effet cafdem bic quogs reponere; et cari indice fcribere. Prae
terea figure oculi confIruclionem exprimentes, ctiam t fíad [eptimum referantur librum;tamen
Capiti decimoquarto duntaxat illas preponam;quod oculorum fabrice dedicabitur, 4. tds idin
illis figu ris priuatim fciam, quod. nulli alteri quam diclo iam G apiti Lamulentur.
CE
Quid quintus
δεν et. fextus
pertradlarüt,
=
Septimi libri
argumentum.
2070071 Ζιπ-
dl!ionit et bar-
zium breuis e-
numerato.
8.0776 ו
narum cy adv
teriaxvit fectio
ne.
2 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS ;
CEREBREZM ד.ת 4 PRINCIPIS. ZNIMCAE,
quemadmodum : fenfus quoque ac motus ex noslro arbitratu pendentis,
extruclume[fe. — Caput 1.
NSTRVMENTA nutrítioni famulantía duobus
proximé precedentibus libris utcung aggreffus fum.
Prior namg cibi potionísg organa(in quorum preci
puo uífcere concupiícibilem animárefidere diximus )
& deín propter loci uicinf&àtem , partíumqy conexum
membra generationi dedícata enarrauít , Pofteríor
autem eas partes recenfuit , quibus aereze fubftantíze
reficiendz , ac ínnati calorís augendi recreandiy mu.
nus concrediítur:ín quorum prímarío uífcereuím ira-
Ícibilisaníma infitam effeínnutmus,ínibi Stoicorum
& Peripateticorum fuffragijs haudadeó acquiefcen.
tes,ut & anímze príncipatum ín corde collocari tefta
7 Ὁ] קפ סיס מו רחטיו 3 1110 oríoinem ducere donaremus.
EE AN Quapropter quum fenfus motusqparbítrarij,& prin-
cipis animae cuius beneficio imaginamur,ratiocinamur,memoraraus ) fomes adhuccomme-
moranda (uperfitpracfens liber illiopportuné confecrabítur,cerebrum ipfiusq partes uníuer-
fasunà cum fenfuum organis pertractaturus , C'uemadmodum itag cordis fubftantiz,uíralis
anímzeuís,ac proprie fecorís carní,naturalis animae facultas índuntur, infuper ut iecur craffio.
rem fanguínem;ac quí perquàm caliginofus eft, naturalemípiritum , & cor ítem rurfus fan.
guínemímpetu pcr corpus ruentem una cum uítali fpiritu conficiunt, & perínde atqj; haecui.
Ícera per dedícatos fibí canales omnibus corporis partibus fuas materías deríuant,ita quoq ce
rebrumaptam ipfius muneri obtínens materíi,ín proprijs fedibus, ac illius functioniappofité
fubminiftrantibus inftrumétisanimalem fpiritum longe clariffimu tenuiffimum(p parat,quo
ad díuínas príncipís aníme operationes partím utítur,partím autem ad fenfuum motus ín.
ftrumenta per" neruos tanquam per funiculos contínuó diftribuit , ca nunquam fpirítu , quí
pracipuus eorum ínftrumentoru functionis autor cenfetur,deftituens,non minus fané quàm
iecur & cor nullas corporis partes fuís quas illis ímpertiuntmaterijs (tantífper dum ualetho^
mojindigas relinquunt;etiam fi nonfemper cum qualitate tum copía eafdem diflundant. INer
uíigitur(quorumorigíncà cerebro pendere ín quarto libro indícauímus)id cerebro pree(tant,
quod^ magnaartería cordi,& cauaíecori,utquí paratum à cercbro fpiritumillis quibus hunc
mandari oportuit ín(trumentis deducant, diligentesq cerebri fatellites 5% nuncij cenfeatur, Cae
tcrüm animali fpiritui matería fuppetit uitalis fpiritus , in arteríjs numerofaferíe ambas cerebri
membranasaccedentibus abundans, & deín aér quem uerus cerebrum tum per foramínula
priuatim olfactus organi occafione ín octauo caluaríz offe exfculpta ,tum comprímis per ca
caluarice foramina quz palatum fpectant, inter fpirandum attrahí multo anté díxímus. A caer
quidem, quí dum ínfpiramus per anguftiflimos flexuofosqy & tortuofos ductus ' intcr duram
cerebri membranam ac tenuemaattrahítur,atq; ob dífficilem tranfitum extenuatur , cerebroty
aptifTimus reddítur,undecung ubi adítum reperit,ín cerebri? dextrum & " finiftrum , & horu
"mediumuétriculos fefe infinuat, Vitalisautem fpirítus&fi copiofiffimus in* omnibus tenuís
dura membranz uafis ductibus ue habeatur,attamenín dextrum & finiftrum cerebri uen.
triculos plurímusà przecipuis arteríarum ramís fertur , quas fuperiüs obliquo longo ductu
contra Galeni placitum caluaríam perforare;atcpad" elandís cerebri pítuítam excipientis late.
ra porríoi retulimus. Ab hís namgarteríjs, quas retículare plexum Galenus cfformare docuit,
nonmínímz" foboles tenuis membranzeproceffibus fuffultae, per humillimas dextri finiftritg
uentrículifedes ingrediuntur,tandem fecundüm totum uentriculorum progreffum ín illorum
amplítudínem incedentes, Verüm praeter has arterías,&* quarto quem ego itanuncupauidu
rac mébrane finu uas quoddáfüb eo corpore quod teftudiniscamerac'ue inftar arcus extrucie
imaginerefert;ac nobís cameratu appellatur,in anteriora cerebri per cómunem dextri finifiritg
uentriculí cauitatem,feu potíus tertium cerebríuentriculum contédit, Hocuas tandé ín * duos
ramosbipartítum;uno ad dextrum,altero ad finiftrum uentrículum díffunditur,& eíus loci ar.
teríjs commíxtür, reteefformat, quod ab extími fcetus inuolucri imagínenomt inuenit. Ab 86
reítaque ín cerebrum íingreffo , acuitaliillo fpiritu ob frequentesfané anfractus ad cerebri ufus
magís magíst adaptato,ín cerebri dextro finiftrotp uentriculis,& ipforum mutua concauítate
tertio uie
42 fi. c...
€ 2,3 fig.
Cd. 1 lib. a.
b fi. cap.ia.
lib.s.
cfig. cap.s.
lib.s.
d8 fi. ca. 6
li. 1 A;B,A.
e paffim ar
ca M figu.g
Cd, 12 l1.
f fi inter
H,H,Ho*
E,E,E. dut
inter D,E,
G,HKer
A,A,B,B fi
gure as.
24» s Jigu.
L,L.
b 4.5 figu.
NM,
17 figu. H.
k Tot fig.
1
hi 6
aut fi. cap.
14.li.3 L.
maósg f-
gura A.
4 fig. E
F.dHt 6,7,
8fig.
p7 jg. V.
aut 6 figu.
H,L fib A; *
4,8.
q 6 figur.in.
E.
r6 fi. SN.
$7.8 fig.ab
Hper Kin
Yft.none ct
E fi. undeci
me.
tiofi. EF,
G,H,
ו
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL 625
tertio ueuentrículo anímalís fpiritus ἃ cercbrí uirtute claboratyr, quam ab opportiino elemen
torum ad íuftitíam cerebri fubftantize temperamento, pendere credímus, Porró huius fpirítus
animalís portío' tertío cerebri uentrículo per oblongu meatum 'ínterea corpora cerebri quae
clunibus& te(tibus affimilabuntur porrectum, in cerebelli uentrículum fertur, quem partím
cerebellí finus, partim dorfalis medullae cauitas eflormant. Ab hoc uentrículo in" dorfalem
medullam;atg ítaín neruos ab illa propagatos;anímalis fpirítusnon mediocris portío di geri
tur, A reliquis autem cerebri uentriculisjpiritum ín neruos ab illis proximé príncipíà ducen-
tes,ac fic in fenfuum motusGarbítrarij organa difpenfariarbitramur, nonadmodum anxic di
fceptantes,num fpiritus ille tenuiffimus peraliquosneruorum meatus (utuítalís per arterías)
an fcecundüm neruí corporis lateraluminís modo ad columnam,dirigatur:an ueró neruorum
duntaxatcontínuitate cerebri uís ad partes pertíngat. Atc ha&tenusfané cerebri functiones ín
uiuorumanímalít fectionibusadmodiü probabiliter & ueré quodammodo poffüm afTequi,
Sed qui in imagínatione, ratiocinatione, cobítatíone, memoría (aut quomodocung aliter,
nefcio quorum dogmatibus acquíefcens, princípísanimae uires fubdiuidere, autenumerare
uelis) cerebrum fuo fungatur murierejhaudquad ex fententia apprehendo.& ἢ fortéaccurato
indefe(lodg cerebri partium πταίει, ας deínceps ex reliquarum partium corporís ,quarum ufus
ucl leuiter in diffe&tione exercítatum haud latet, f; peculatione,qua fimilitudo indagarctur,ucl
probabile quid indipifcipoffem,id (ane citra fanctifTimze fideí labem neutiquam conficeretur.,
Quisenim,Deum immortale, huíus zetatís philofophorü, addam & th cologorum uulgus 6
admirabitur,qui tam rídículé díuinze ac fümmé admirabili homínis cerebri machi ng detrahen
tcs,ex iploru fomnijs ín humanz fabrícae códítorem imptjífimis; n6 fecus quàm fi Promethei
efTent;nefcio quam cerebri (truem nugaciflímé ementiütur,cam quam incredibili prouídentía
atque adeóeís quos corpori przrftare debuítufibus affabréímmenfus rerum Ὁ pifex effinxít,
proculab oculisarcentes,fuamqtot ínartíficíofis abundantem monftris preponentes, & pa^
rum (pro pudor) folicíti ín quantam impíetatem teneros quos ínftituunt animos temporís
fucceflürapíunt,tuncuidelicet,quumilli praeceptorum fectis non amplius addicti, & Narurae
operum difcendi cognofcendity ftudio flaerantes, proprijs manibus ín homine czeterí sqant-
malibus;que ipfis fuere tradíta, rimarí,altiustp expendereageredíuntur.INondüi ením memo
τία: excíditme quum in Caftrenfi paedagooío Louanienfis gymnafij facilé praecipuo ας 180108.
tillimo,philofophize operam nauarem,in commentarijs quos praeceptor nofter profeffione
theologus,ob 106280 pias opiniones cum philofophori mifcendas inter reliquos eius Acade
mie moderatores paratiffimus,ín Aríftotelislibros de Anima preclegebat,fcripfiffe, cerebrum
tribus donari uentrículís,atqg; horum prímumanteriorem, fecundum medium,& tertíum po^
fteriorem effe,cosqpá (ituad hunc modum nomen obtínere, & à functione etíam alíter appel
lari.Siquidem prímus feu anterior,qui frontem refpicere dícebatur, fenfus coómunís uentricu
lus nuncupatus eft, quódab hoc quíng fenfuum nerui fuís ínftrumetís deferri, & deinhorum
neruorum beneficio odores,colores,fapores,fonos, & tactiles qualítates in huncuentríiculurn
deducí,illi hominesarbitrarentur, Ac proinde praecipuus primi uentrículi ufus cenfebatur,ut
obiccia quinquefenfüum, quorum genus fenfum communem uuleó uocamus, rcciperet:atgg
illaad fecundum uentrículum,quí meatu quodam prímo nectebatur,tranfmítteret,quo fecun
dus deco obiecto imaginarí,ratíocinari & cogitare poffit. quippe uentriculo illi co citatio fcu
zatio tribuebatur. T'ertíus αὐτὸ uentrículus memorice crat facer,ín quem fecundus omnía quae
cxobicctísillis,de quibus abüdératiocinatus effezmádaríuoluit,cómodé deponebat. Atq; ter
tíus uenirículus hzec prout humidior ficcior'ueerat, aut ocyusauttardíus fibí, uelut ín ceram
autlapidem duriorem ínfculpebat, Dein pro fculpturzeleuítate uel difficultate precfentem uen
triculum que ipfi mandátur,autbreuiorí;aut longiori temporís interuallo afferuare, commen
tatía 1113 docent, INeque profectó tertíus ifte uentrículus haec fibi {πο nomíne;autretínet, aut
infculpit,fed (ecundi yentrículi eratía, nimirir ut quotíes híc dealiquo memoríe finui concre
dito,ratíocínartinftituit,ille ocyushoc quicquid eft ín fecundum uentrículideleget;ac ueluti
inrationis officina uerfandüexporrigat. Coeterüm ut fingula quz ítanos edocebamur;aptius
affequeremur, tabula quaedà oftendebatur nefcio à qua philofophíze Margarita deprompta,
dictosq iam uentrículos oculís fubijciens, quam nos difcipuli prout fcholafticze picture quifg;
erat (tudíofior, fuis commentarijs expreffius appingebamus, INe hac figura tres duntaxat
uentrículos complecti nobis perfiadebatur, uerum ipfam quoq; omnesfimul capítís partes,
nedum cercbri;oftenderearbitrabamur; Atc haec Opificis noftrífolertia in corporís humani
fabríca nund ínfpicientíu funt figmenta:qui quàm ín cerebri coftructione enarráda aberrent,
fequésfermo oftendet,qui cadem methodo qua ín duobus proxímé przecedétibus librís ufus
fum,poft perfanctoriam hanc cerebri defcriptionem,ipfius partes feorfum fingulas unà cum
omni
"T'honte,Sco
ti, CLA lere,
C efus 60/04
tis feribtovum
de cerebri uer
trículis opi-
7H0,
624. ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
omnibus fenfus inftrumétis explicabit. Quantit uero impietatis imperitis, S nó adeb adhucin
fanctiffimanoftra fideobfirmatís anímís;eiufmodi uentrículorü cerebrí ufui (quodad prín-
cipisanimze uíres fpectac) defcriptio conciliare poffit,hi (etíà (i ipfe filex)perpendunt;qui qua-
Byuosi cs; drupedum(quibus omne ratíonís uím;ac praccipué animam rationalem ex theologorü praeci
ὀγὶ cófLlyucio pué placítís adimimus)cerebra, homínu cerebris quàmproxímé omní ex parte accedere didi»
mé αὐ bominis cerunt, Cyuandoquide ouis,caprasbouis,felís,(imize,canis,& quas fecuí auíti cerebri cii huma
mod. c cerebro in partíi cóformatione;ac potíffimüm ín uentriculis, uix ulla prorfus occurrít diffe
rentía;nifi quod mole cerebra pro anímalíü qua donata uídent ratione, certo uariare σοσποίςί
mus.Hominíinang cerebru obtigit maximu,mox (imi, caní;ac eade ferie deínceps;prout ani
mal quoduísad ratíonís uim uiciníüs accedere quibufdà areumetis collieimus.INeg cerebru
homiíni tant pro corporis ipfius portione grandius obtígit, ímó íd omnit animaliit cerebrís
maíus uifitur. Homíníis nang cerebrum uel duobus equorüt, boum,aut afinorü cerebris gran
dius apparet. Sed haec omnía;ut& uentrículorü fabríca, ex fequetibus euadet perfpectifTima,
DE DF Raf CEREBRE M «4 MBIENTE
meinbrata;c? fub cute caluaria fuccingente membranula. Caput I I.
DER c4 cerebri membrana inmultis occurrit figuris. in prima cním externa ipfius
proponitur fedes uniuerfa, que fupra fcifturam cofisit, qua cerebri oslen[uri,caluariam diui
dere folemus.Secunda uero cam membrane partem interna commons£rat [ede;uti etíam nona, -
duodecima, decimatertía, internatti fedem proponunt, qua caluarie regionem fuccingitinfea. o
dicam nuper [ciffüram,cofislentem. Ceterum procefSuum ipfius inter dextram c :finifbram ce 0 d Ud
לד סיר partes deducii,refert tertiafigura ad D ,D.lIllum autem qui cerebello inflernitur.feptt 6 τσ γῇ
qma figura O, O, O. àZtque in illis etíamfiguvis dure metibrane occurrüt :finussuti optimeft i 6
gura capitis decimiquarti libri tertij. Porro membrana caluaríe exteris obducta nullibi pré cifig AA,
uatin delincauimus quum tenuis fit, ac ofíi undids círcundetur., atque ex offis cércum[eríptione 8.8.5 ρα.
, H,H. deitt
petenda ueniat. in totacal-
VEMADMODVYM fanéuniueríam cauítatem qua nutrítioflís organa wriebafi
contínentür,""perítonzo fuccíngi recenfuimus, atq íd inftar faccí cuíufda dfi La
|omnia illiimpofita amplecti, & paríter quoc coftas fuccíngente tunícam. c, ,ry x,
omnia quzin thorace collocatur,ambíre cómemorauímus, ítaetíauníuer 7
(Π fa caluaríae" cauítas cerebro excipiendo adaptata, quad fubducitur'mem EX)
ῳ brana, quam propter craífitem qua ceeterís nó cerebri modó,uerü totíus ς ₪
zz corporís praeftat membranis, crafTam, & ab infigni durítie duram jut 1
ה tícularem,nuncupamus, Hazcnó mínüs quàm perítonaeum & coftas fuccingens membrana f d
00 WnicacOtinuaq omnino uifitur,przterd quod quibuídà " foraminibus & finibus uenarü mo- b s “Ὁ
«δ extructis fit peruía, Vnde etiilico praefentís membranzc fiti, & quodad ipfius externà fu μα» lib.i.
perficie attinet forma,magnítudineg, etíafi aliud nihil (ermoni addidero;offiu cognítío edo, «t hic «d
cct. Quandoquide nulli caluaríae os priuatíalicuíus ufus eratía,ín caluaríae amplitudine extu^ Es ל
berat,cui haec mébrana nó cedat, fetpab illo íntrorfum premi£inat. Rurfus nullus ín ca cauita km.
teconfiftit (inus,que hzc quogmébrananó ímpleat.atqy(ut femel dici)omni ex parteoffibus bec plwi-
proximancctit,alijslocis remiflius,alijs uehementius;utí paulo poftaudies, conata. τῳ hinc ano 2
ו finus,tuberapínzequale,& deinde 6 %
fibraru quibus hzc offibus 601001001 occafione;afperá;aut πα 3 3 רת 16-כ[ ]11 ור οἱ c«.91ba.
deri, Ac przecípuaofliu tubera, 63 orbículare fphzeraeqi modo rotundá effe prohibet, in ca id
pítís potiIimubafi cofpiciunt, & hori quide prímü cenferí poteft" offea feptu olfactus orga- Pryor
noru fcde interdiuides: dein ea caluaríce' extuberátía, quae ut oculís in caluaría* fedes cómoda l&is.
exículperetur,in capitis amplitudine íuxta illius bafis anteríora acfeptiillius latera extuberat. ds f τ
Praeterea ínoequalítas ílla,quee propter oflis cuneíformis craffitié ín qua ipfi ργορτία: cofiftunt nh n
" cauernze paranda, & ' aptá elandulx cerebri pítuítà excipietís fede infculpenda,in medio fere fis cas li.
amplitudinis caluarie cernit. Deíncepsalía duo infienía quoq tubera ín hácamplitudíné ideo 7 ἐξ
jpminet,ut ídoncdaudítus "organi fede INatura fingerct. Po(tremó ea quoq?" emínttíaía dictis 5, cus,
accedit, quz in occipitij offe à pofteríoriparteforaminíis fpinalé medulla tranfimittétís rect fur. $libo.
fumad mediíu ínteruallí porrígit, quod ínter (4 foramen & futurae Giraecorü A imaginé expri, " 3f. cas
métís emínentíort fede confiftit, Atq haec capitis offi tubera d minus dura mébrana in ipfius Mies
bafi inftar oblongze fphaerze utrinqi ad anteriora leuiter deprefTe appareat, in caufa praecipue fi. o. :2fi-
cenfent. Alía uero " tubercula,qua propría durae membranae ua(a ucnartü acarteríarü feré ma. 24.
terii contínetíain exteríorí ipfius fuperficie efformát,no adeo 111105 orbículatim formá íntertur א
bant, 5.
Jure mébra
για: fitusSac tu.
|
|
psfg. ctn
li. xo, b.í.
lset eluf.ca,
48...
49.5.8.
פז T,T.
$1 figu. C,
GC.
t3,4 fi. ca.
121.3 T,T.
u5 fi. ca. 12
lib. x M.aut
circa F lic
fis.cui fub
Jlernitur to
4 16 fig.
xfi. ca. 12
lib. x.
» ciufüé fig.
ylüXtaE.
gusfi. SO.
43 ₪ (4.13
liiM.
b eiuf. fig.a.
£9, t4 figu
ra M.
d Confir 1
fig. G. G,G
C HHc
Llcumcal-
uarie par-
tis prima fi
gure [ubie-
Ger,re
6,0 εἰ A;A.
efi K,ctu
trique. ad
H luxta G.
f mn figura
prime fig.
fuiecta ὦ,
4
ות
bzfi 00
0.0.8 figu-
raV,V.
i1 fig.C,C,
C.z fi. BB.
ks figu.D,
D,D.
liz: f. L, B.
3 L,L.
17 fiourá
| BN
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL 625
bant;feu quo míntis rotunda uifatur,rion magnopere obftánt, quum hzec uenarü duntaxatri^
tu protuberent, Porro nullus ín caluaríoe amplitudine finus(przter eos quos neceffaríó nuper
commemorata in bafi capitís tubera conftítuunt)occurrit,quem Natura non exfculpferít du»
ra membrane uaforü gratía,ut fcilicet finus uafis cedant;ac cítra comprefTione ipfis locu dent,
& neduraemembranc uafa ipfi membranze damno int;quo minus hacoffi proxíma apponi
queat. Ex hori (íinuum numero illze cauítates func" qua extuberans latus? prímí durae inebra^
ne (inus& fecundi δ΄ tertijadmíttunt;deindeillí quoq finus,qui ín caluarie lateribus inftar
medic cauítatís uenarum multiplici ferie ex(culpuntur , & fi quis alíus eius eeneris ín anteriori
olfactus organoru fedis regione confpicitur. Cuíufmodi ueró liaec durae tnembranze uafa (int,
acundepríncípium ducàtiin tertio libro fideliffime expreflimus.Porró ut externà huíus mem
branz fuperficie cognítumeherculé ín capitis uulneribus percj neceffariam,fermonetotam &
diligenter perftringamus,nunc fibras ipfius,& ad caluaría connext recenfcbo , Prímüm ciítrà
alterius corporís interuentum hacc undíg offiattigua eft, parua omnino ipfiusreoíone dem.
pta,quz fuper offis cuneiformís" medíi habetur;ubí dura mebrana nonnihil ab offe abfcedit;
fübftratam habens elandulà cerebri pítuità excipíente,et foporaliarteríarü maximas foboles;
quze reticular plexu efformarealijs diffectionis profelToribus falfo creduntur. Omnibuspartí
bus caluaríze quibus haec membrana eftattigua;in eum modii cómíttítur,ut duo ínuícé accum
bentesmufculimutuo hzerere connectiyfolent, Verüm eo conexionís genere in cápítis bafi fir
míus din lateribus & uertíce& fronte& occípitio affirmatur . D'eínde uniuerfis acutioribus
offium proceflibus pertínatiflimé cónafcitur,períndeac fiab ipfis orígin& duceret ; Sunt uero
huius generis proceffus' ס 160 illud feptu olfactus organorü fedem dittinguens;deínde illi quí
ad" lateraforaminir uiforíos neruos tranfmittenti,& finu elandipituítà excipieriti paratum.
confiftunt,& qui iuxta" foramen uifuntur quínti paris neruoru cerebri craffiore" radice tranf
mittens, uníuerfim omnes proceffus foramina capitis amplítudinerefpicientía. Parí quoq
ratione praefens membrana caluaríz futurísadnafcítur, quancdj [8 connexus non zequé ualídus
fitatgiis quem ad offeos proceffus perficirelatu eft,quod lle inftar fimplícis tantum líneze,nó
autem notatu digna amplitudíne huius modo accidat, At futurís nori folüm dura membrana
connafcítur;uerum tenues membraneasq fibras inter illas uerfus capítís exteríorà tranfrittit
quae caluarize uertíceinter diffecandumabftracta,ín dura membra fimplícís linee rítu extube-
rant,afperamQ ipfius membrang fuperficíe oftendunt, füturarü fitum ac imaginé in ipfa etiam
membrana tunc referentes. Coeterüm practer fibrasexterni סט durze membranze fuperficié
minus zequalé reddunt tubercula queda in uertíce frequéter promínentía;ubi faoítralís futura
coronali iungit, Hzc (i quando adíunt;inaequalitet extuberant,& pares fibi ín caluaría ínfcul-
ptos' finus obtinent, quibus pertínaciffimé innafcunt. Vnde etíá huius gefietis tubera no obi-
ter,neg per tranfennà expendenda ueníüt,ne mínus cauti ín cautertj admíniftratione & capítís
uulneribus caluaríà perforemus:etenim horu tuberü nulla rationehabita( quód ín hís locís &
ín futuris mebrana ab ofle difficulter abfcedat)ea unà cu offe haud leuí malo pertunderemus;
Ad hac,mebranead caluaríi connexi,& exterioris ipfius fuperficiei afperitate? uenulae quae
dáadaugét, per caluaríz poros partím ex duramebrana ad caluarig inuolucra,partímab ípfis
inuolucrisad dura mebranà deducig . Hoc itag modo dura mebrana caluaríe cauítate fuccín^
git, & omnibus cacauítate contentis obducitur organís. V erüm practer haec, dura membranà
" magnáfui portione ínter cerebtüac cerebellum intinuat,quze uníuerfam cerebelli faperíorerii
fedem integés, cerebri reoione cerebello incumbenteab illo interdíuidít, C'uinetia à medía 6.
dehuius durae mebranz portionís,ubi dextra cerebri pars finiftrà refpicit, & fecundü totà' ter
tij dure mebranz finys longítudine" alía quogi durae mebranz portío procefTusue educitur;
fecundi capítís longitudine dextrá cerebri parteà finiftra dirimens. Hic proceflus falcís melo
ric imaginialiqua ex parteaccedít: nam ipfius fedesilli durze mebranze portioni cotinua, quae
cerebellu intecit,falcis bafi correfpondet, eaueró quz fepto finuu olfactus organort conafcit;
falcís riucroniaflimilari poteft : is nangj mebranze durz proceffus à poftetíori capitis fedean-
troríum ductus,fen(im 13161 rítuarctatur.Deíndeproceffus huíus parstertío dure membrang
finuí cotinuafalcís dorfo no abfimilís (ecatibus occurrít.fiquide extrorfum curuatur , & tertij
durzemebranz finus nomíne craffior uifitur.Proceffus autem pars" callofuni cerebri refpicies
corpus intro oblíquatur;ac proíndefalcís acíei forma accedit. Hzc mebranz portíones procef;
fusuenihil omninoà reliquo ipfius corpore, nifiuna duntaxat fede ín craffitie duritíatp uarit,
)טאי enim membrana craffior fecantibus obferuat;cj ín illa partequa cerebelfu inteoit . Haec
πᾶς ubi" natibus cerebri proxíma cernít,tríplo feré p ín reliquafede craffior duriordp euadit;
adeo fané;ut canes hocloco os poffideant fuperiore cerebelliregiont integens,cerebruG neid
Gg ccerebelluni
Dure mébra
ד ad caluari
4771 TICX US,
Dura méhra
ne broceffus;
7
Duye mébra
or ju
berficies qua
4
2
Dure mébra
τις CUM ד
07171606.
Dure cert-
Bbrinembrane
uafa.
Foramina,
Dure mébra
sie ufus, cy có
fErudlionis va
tio.
ó26 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
cerebefluri prematfuffulcies, Sed & neuter hori procefTuü feu הדבכ duplícatur ( ut Galenus
rem parum expendes docuít)uerüm fimplex eít,quemadmodu & ipfa membrana, quà ccrebrí
lateribus aut caluariz attenditur. INam & fi tertius durze membran finus cultello fecundülon
gitudinem" diffetus,primo intuítu membrana" proceffum inter utrafg cerebri partes ínterce
dentem gemina, ext duplicata membrana con(tare oftendít,íd tamen finus duntaxat gratía ui.
fitur. Quantüuis namg infríoré (inus tertij angulu dirimere (tuduerís, membranáextra finus
amplitudinem nundj ín duas fubdiuides, Atc par ratío eius" partís dure membranze cenfetur,
quzeclatíore cerebelli fedem obuclat. Deinde ἢ infimus ille dura» membranze (inui angulus du
plícationearguerct,idem fané ín duobus relíquís finuum angulísaccideret;ac non perperá cere
briduram membranam duplicem effeaffereres,quacung: parte caluarià contingit. Infuper ho-
rum durz membrana proceífuum fuperficíes fpecie cum relíqua interiori membranze fuperfi
εἰς congruít,quauíx inter omnes corporís fuperficies 3118 magis fplendidaà lauem'ue,&(quod
nonobíterexpendendum uenít)omníadipe, quemadmodum qua ín caluaríz confiftunt am.
plitudineomnia,deftitutam reperías.Quínetíam interíor hc fuperficies aquco humorelongé
magís quàm exteríor perfunditur, multo candidior apparet : & quum fibris omnibus qui^
bus alteri parti adnafceretur,uacet,ímpenfius lubríca teríaQ quàm exteríor fuperficies conípíci
tur.Porró quemadmodum exteríor fuperficies os caluarize undiq refpicít,ita & interior tenue
cerebri fpectat membranam,cui nullius corporis interuentu, quàm 'ductuum inftar uenarum
ab ipfo intenuem membranam pronatorum ope adhaeret committítur'ue. Quandoquidem (i
dura membrana parí modo tenui membranz,,ipfi(g adcó cercbro;utcaluaríae connafceretur,
quo mínus tenuis membranae uafa,& ipfum adeó cerebrum díftendi contrahit poffint,illa m
pedímento foret. quod przecaués Natura, ampliorem durze membrane cauitatem ipfa cerebri
mole,nó fecus atq 607618 'ínuolucrü corde etiam ipfo amplíus uifitur, produxit, Ciuanquam
interim duram membranam à tenuínon íta liberauerít;ut cordís inuolucrum à corde,quod il
li neunius quidem fibrz interuentu connafcitur, quum tamen ínnumerosuenarum inftar du
Cus dura membranatenuíi membranzexporrigat, mírabili induftría horum beneficio illam fi
biaffirmàás. Vt (imul du&usilli uenze arteríap,& poftmodum uínculíuices gerant, ut cerebrü
neconcidat commode fubleuetur , ínterím uaforum tenuís membranze & iplius cerebri moti
bus non przpeditis.Atgp hoc fingulare Natura my (teríum ipfeleui negocio colliois, fi moedó
uaforum cerebriferíes,quam tertío libro docui,exanímo nó excíderít .' eam díco numerofam
ramorum fobolem,à tertio durae membranze finu utríng fecundüm totam cerebri longitud,
nem,ín dextre partis cerebri & item (iniftre tenuem membranam procurrentem.Hoacnamq
fuperiorem cerebrí partem durze membrane admodum validé appenfam reddít,& dura mem
branacaluariz connata,& propter " fibras quas per futuras diffundit à caluaría abfcedere pro.
hibíta, cerebrum quo minus ín fe delabatur,fubleuat. atq; quum nulla alia ex parte dura mem
brana tenui (nifi forfitan híc atqueillic rarís ijfdemd perquam laxis * ductibus)commiffa eft,
liberum cerebri& uaforum tenuis membranze motum non obtundit, Caeterüm praefens fer,
monunc fané exigeret,ut finuum uaforumQ durz membranze numerum , fitum & naturam
explícarem.at quumid pro uiribusín tertio libro tentatü fit, nonabsre chartis hic pepercero.
Parí quoque ratione dura: membranz foramína ex propofito neutiquam enarranda putaue-
rim,quod prolixior foret oratío;aliud nihil propemodum complexura, quàm caluaríz foraz
minum incaluaríz amplitudinem qua cerebrum contínetur pertínentii catalogi," ín prímo lí
bro íam pridem cómemoratum. Vbícung ením in caluarig dicta amplitudine uifuntur forami
najibídem & dura quog membrana feréperuía εἴπ, (αἰ proce(füs perpetuó exporrícens,illis qui
à cerebro principium ducunt neruis,& ipfi etiam dorfalí medullc inuolucrí modo obductos.
Acproindetotprímü foraminibus dura cerebri mebrana donatur, quot neruorü paría à cere»
bro inítí ducut. Nam &fi * íde quarto pari & crafliorítertij parís radici formé infinuatü fit,
MEI z " 7 - ACE : ,5 - 0 / 0 Eee
gracilíor tame tertíj parís radix;príuftg fecundi parís "nerui contíngatpríuatím duràmebra
nàperforat.Septé his utríng pofitis foramínibus,aliud ab utroqy latereaccedít, quod" neruulü
tranímíttit,quem ego non proculà quinti parís radíce pronatü obferuaui. Ad hacc, duramem
bràna' uníco codemGinconíugato & orbículari uerodg foramíne pertundítur , quod infundi
bulo cerebri pituitam excipientiuiam przebet , D'eín iuxta huíus foraminis latera ' aliud utrín^
que fpectatur foramen,maxímum arteríarum cerebrum petentíum ramum tranfmittens . Po.
o Vtiti s ft,
B,B.
bsfigura
DD.
q7 figo,
O0.
r2fi.D,D.
G,G 8 figu
TAX,X.
54 filib.e
EB.
Ez fio. C,
Cc DD,
D.
ux fi, GG,
G.H,H.LI.
x if.G,G.
8fi. X, X.
In figura כ
Cd. 12 lib.i.
x Quo cdi
citur Kct
4
fig.H. 414
bia fig. G.
d14 fig.L.
non procul
ab M.
εἰς fi. ad E
uia prebes
2
fs fifora-
mina baec
tranfmittit
Ce D.
gAd Ei
Y : : , n 3 27
ftremo * multís foraminulis ad olfactus organorum fedem dura cerebrí membrana abundat. fg. 9}.
Porró pracfentís membranze" finus , qui uenas arteríasq caluaríam fubintrantes exhauriunt,
nequetiam ductus ex his finibus ín tenuem membranam ínflar uenarum propagatos,in fora^
minu numero habemus, Atqui ínter primarios dura? membran ufus non mínimus cenfetur,
ut
D.
hifi. CC,
D,D.7 fig.
P, Q4R.$,
T.
4
li. in altc-
^to laterc it,
M. alioquin.
ab[orbétur
C, D;EE,
τ ἘΝ ΘΗ,
k vbi fub
25 figure F,
CD,confr-
flit tota v6
figura.
lspcitatur
figuris 6 ca
pila.
aHácexfi-
guris pete-
vc debes fc-
€tionis [eric
{π|π confe-
quentibus,
Μὲ 258, 9
11512513.
bifi LL.
63 fig. 66
C.ct paftim
3n. fuperfi^
dicia fig.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VII." 6217
utaptis quibufdam finibus omnes caluaría petétes uenas,omnesq(fi'duosmodó ramos dem
píerís)arterías excipíat,ipfarumQ materíam ín fuos finus affumat, cam íta deducentes , ut haec
propagínibus uenis fimilibus;atgy ab illis (inibus depromptis ín tenuem membrana comodit
fime deferatur, & dura membrana ipfitenui membranz& cerebro ínftar lagenz fiat, ex qua te
nuís membrana, deín cerebrum materíam ad opportunos ufus fibíallíciant,ín uenís & arte-
rijsuerfus caputtranfmíffam. Caeterüm propagines à tertío durae membranze finu utríng in^
numeraferiein fedem tenuis membrane fibiproximam deríuatze, cerebrum uelut fuprà innui
mus,fufpenfum,atq ne deorfum concidat;uentrículigy ipfius comprímantur,opportuniffimé
fuftinent,ut dura cerebri membrana pariter ipfius ínuolucrum etfulcrum reddatur. Ad quod
rurfus íummopere conducunt fibrae per futurasà dura membrana prorepentes,quae duram ce
rebrímembranam(quzealíoquín non fatis duríffimo offi connafci poterat) caluaríae firmant;
atq; quo mínus cerebri grauitate tracta, deorfum labatur, ín caufa funt. INequeid fané preftíti
fent;nifi peculíareartificium extra caluaríam Natura moliretur , quod índíes fabri imitantur;
quotíes clauorum acíes quando duos fimul compinguntafleres reflectut,neuno aflere tracto,
exaltero clauus própté uellatur. Natura namq; fibras has Vulcani ligamenta,quibusis IVlarte
Veneri colligauít,cu fimul & uínciàt & fuftineatartíficio fuperiores,no folüm perreflexosad.
modu & oblíquitatís nomíne firmátes ductus tranfmifit:uerü tráfmiffas rurfus dilatauitauxit,
atq ínuniromnesadeó comiícuit,ut ín membrana quandá tenue degenerent,quz quod calua
riz obducatur ,z«ixeaiios Grecis nuncupatur, Cuusuís haec omnía nó cítraalterius corporis in
teruentiur ceeterís uifum eft diffectionis profe(Toribus,caluaríe adnafcatur ; fub ipfa enim alia
adhuctenuis confiftit mebranaalijs quocp omnibus propemodüoffibusprecipue comunis;ac
abamplexu quo offa fuccingit z$Ȏsey appellata. Inter reliqua aut& offa hac mebrana priuata,
caluariz interna e(t 63111885 cerebro excipiendo adaptata, cui πα! ubí durà membraná contín
gít,ciufmodi mebranula obnafcítur,adeó ut tanta etía huíus cauitatis fedes, quante dura mer
brananon connafcítur,hac quoq: membranulaalijs oflibus communi obcíndia it, Vifiturau
temílla fedes Fubidurze membrane glandula cercbri pítuítam excipiés,& maximiarteríarum
cerebrüpetentiumrami (ub(ternuntur. (τὸ ἢ autem rerum parens Natura harum precipue i
'brarum gratía duastranfüerfas, S unam fecundüm capitis longitudine ' futuras diecflerit, ipfa
durae membranae forma commonftrat,qua fuperiori fua fede 11118 118618 opportuniflime ueni
ret firmanda, Quemadmodum inter diffecandum tertio dure membranz (inu furfum tracto
liquídó difcimus,impenfe Naturz índuftríá admírantes,quà durae membrane portione pro^
ceffum'ue inter cerebellum & cerebrum íta produxit;utillo furfum ducto ita cerebrum fufti-
ncat,ne fuó ponderecerebello quícquam comprímendo obfit.ad quod ceregié auxiliatur du-
rz membranz pars , dextram cerebrí partem à finiftra dirimens , & tota bafi dicto nuper pro-
iceffüi contínua.Porró (i quid ínterím artificij ín dura» membranae harmonía enarrandum ad.
hucrelíquum fit;íd unà cum tenuí membrana íam fubíiunxero.,
DE TENFI אק פעתעס INFOLFENTE
membrana. Capit III.
'TENFIS menbranacerebroobduclaoccurrit in | fecundafiura, auul[a autetm
ín tertia. tque ita etiam cerebello obuoluta : beclatur in oclaua.
ENVIS cerebrimembrana, quemadmodum & dura, duntaxat unica &
fibijpfi continua eft: nullam fiquidem prorfus fuze naturae autad cerebel,
8 lum,autad utramque cerebrí partem , aut ín ipfis cerebri uentriculisanfra-
ctibusg,acutfemel dicam,totaamplitudine, quam dura membrana con-
ftituitinuenías, quae non uníus renuís membranae portio habeatur:ad cit
modum quo ín anímalís cuteíam à corpore detracta, partes cutís cótíntas
effe dícimus,quibus aures,pedes, & cauda induebátur. Porró ipfius fitus
ex cerebri ac cerebelli cognitione defumedus eft:nihil enim dura membrana amplexatur, cuí
tenuis membrana exteríüs non obuoluatur. Nulla etenim" exterioris fuperficiei cerebri & cere
belli& dorfalis medullae & neruorum portíuncula confpícítur, quam tenuís membrana uici.
niffimé ,& cítraalteríus corporísinteruentum proximénon integat, fi modo" fuperiorem cal.
lofi corporis fuperficíem exceperis, quae fola eiufmodi membrana, quum dura utcunque fit,
haud continetur. Pretereaomnes cerebríac cerebelli^ anfractus,in quos tenuís membrana un
Gg 2 dicung
Membrane
exterius calug
Ti fuccinges,
TI^ creatio ₪
ufus,
"T'enuis wow
brane nunie-
16.
כו
Exterior fa-
Bevficies.
Gon[lyudtio-
misTatio Cy
ufus,
Cerehrinu
| THETUS,
6:18 . ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
δίς (αἱ partes proceffüs'ue íngerit, huius fitum oftendunt;uti (ane & ipfius quod figuram
& magnitudine, FIzec membrana exteríorí * faperficie uclutaqueo humorcoblíniturfecundu: d!n2fe-
partíum quasambit tubera extuberans . ipfa namqueuix alibi craflitiem uariat;ac tenuiflimce =
femper membranae ínnumeris uaforu ductibus obfitze fpeciem cómonftrat. Quippeuaforum ii.setora
potilfimám gratía illam reri Opifex condidit,nimiru ut ínflar^ mefenterij &'humiliorísmem "fe
branze omenti &? extimi foetus ínuolucrí(à quo fuum nomen tenuis mebrana Grraecís yopoad'ic P - ες
nuncupatamutuauít)ca uafa tutó deduceret fuffulciretQg, Quinetiam cerebri & cerebelli e(t ín- gx tela
uolucrum;non fimplex profectó;ut dura membrana,quz propugnaculü poríüis ac defenforiu. fiso list
cerebri aduerfus caluaríze occurfus cenfetur,quàm operímentum:fed quod ipforum fubftantíà xe 0 5
proxímé contíneat & firmetnon fecus quàm cafeorum formz lac paulo anté coagulatü 10006 m, .-
nent, & fingut pariter. Atgad hos ufus Natura hancmembranam fumméídoneam produxit,
tam mollis enim tenuísg & fequax eft, utaptiffimé omnibus anfractibus finibusqg fefe ad pro»
fandiffimaufg ingerat,& quaecung uafa cerebrum expetebat,ea deducere poflit . Quínctíam
adcóleuis cernítur,ut fua grauítate neutíqua uim cerebro ínferat : & tam ualída ínterím duratg
exi(titutà dura cerebri membrana furfum tracta non díucllatur , ímó illum fufpenfionís mpe-
tumà Natura fagacilTime frequentinumerofatg & contínuauaforum ferie paratum fuftinet , co
pollensrobore,ut concinné cerebri (ubftantiam inftar formae cuíufdam(uti íam diximus ) am-
;plexetur & fuftíneat, Caeterüm magis Nature fapientíam admirabímur , ἢ non mínori indu
o 3 =: . . ,
ftria illam hicatg in quatuor elementorum fedibus aflignádis ufam efTe ו 1 , quod
faneilico obuium fiet,(i terrae caluaríam,aquae duram cerebrí membraná, aérí tenuem, & igní
fub(tantíam cerebriafTimilauerís:ac deínexpenderís rerum Opificis folertíam, quí ut ínter terrà
& ignem,quoniam natura Afeinuicem maxime abfunt,aquam ctaérem collocauit;ita quoq ín
medio caluaríze & cerebrí(quód fubftantijs longé difcrepant)utrafqy membranas interiecit,no
contentus uno amícítiae uínculo 1113 interueniente, O portet nang nó fitu folüm íd ín medio lo^
cari quod eft ueré medium, fed etíam natura:fi modó quod fecundüm eandem proportionem
ab extremisuaríat,uere medium cenfeatur. Neutra auté membrana proportíonalíter à caluaría
& cerebro uaríabat:nam tenuis plus ab offis duritie uincebatur, quàm ipfius cerebri mollitiem
füperaret.Econtraríó autem dura multo erat cerebro durior,paulo ueró offe mollior. Cuapro
pter (i tenuem duntaxat membraná Natura creafTetnequaquá indemnis caluariíae occurfarct:
fi duram,cercbrum ipfius confuetudínelederetur.Quo minus igitur ipfum cerebrumauteius
proximum inuolucrütoffenderctur;príor tenuís membrana;pofthácautem duralocatur: quae
quanto eftoffe mollior,tanto ipfa tenuí eft durior :quanto uero hac tenuis eftmollíor,tanto te^
nui mollius eft cerebrum. Quanquá rurfus tenuís membrane mollíties ufui fit,ut illacommodé
undequag;ín cerebríanfractus fefe ingerat;& in uentrículos, proccffus uarios unà ci uafis por
rígat,utí príüs cft relatu. Quínam uero eiufmodi habeantur proceffus,in plexuum & uentrícu
lorum cerebri defcríptione perfequar, przcfenti fermone ad cerebrum opportune deflexo.
COZQIGUERUEBIB Du NUMERO ד קית תקסע
Jit forma,reuolutionibus c: fubslantia. — Caput IIII.
To Ele) que סיר Capite pertracd antur ostédendis,potiftimim feruiunt tertia figura,
10 dein omnes fere ad decímamquartam u[qs:ed potiféimim prima figura Capitis fecundi, libri
quarti, bain cerebri ac cercbelli cum dorfalis medulle inttío proponens.
béfi.k,1,
.א
ΠΙΒΒΕΟΎΙΟΝΙΒ profefloribus cerebrumin* anteríus,quod cerebrum, 4:68
& in^ pofteríu s,quod cerebellum uócant:deíndeanteríus in" dextrum 60 «t Bfi.
" fini(trum diuidi confueuit;inon quód Anatomícorti proceres cerebrum τα d
omníno díuifum,& non alíqua femper ex parte continuum efTe arbitrati 5; f. SR.
fint(quanquam etíam íllorum fcriptatale quid fubindeínnuant)atquod moti fi
utunica manusin díeitos,íta quog: cerebru ín diuerfas partes difcretum δ’ A
zx uideatur. Quemadmodum ením príüs de tenui cerebri membranadiffere πιὸ *
ba tur,fic etiam dextra cerebri pars, & finiftra;& cum hís cerebellum, & dorfalís medulla,ner- 45fi 5,4.
uitpad unum omnes;infuper & * nates teftestp cerebri, deinde" callofum corpus, && ' íd quod * 31.8.8.
inflar te(tudinis effigiatum eft: proeterea dextri finiftritg uentriculorum" feptum,& ' uermifor. 0
mes cetebellí proceffus,& fi quíd eft eiufmodi, inuicem continu partesexiftunt, eadem fub. ut.fi dc
ftantía conftituuntur in durítía colored aliquantulum uaríáte.Infüper omnía quaemodó recen. "ct? ld.
fcbam,fitu,ufu;conformationemagnitudine,& idgenus alijs, qua in partíum conftructione Ej Rss.
rima. bzfi. LL.
icfig. AAA, bs fig, XY. 1 βς.ς,0. οὶ,
DE HVMANÍ CORPORIS FABRICA LIBER VII. 9
rímamur,itaab inuicem differunt,ut nó alíter qj; fi differentes difiuncizeq partes efTen t, plerifcg
impofuerínt, Quorüením quemq Anaromícorü inuenías,qui cerebru nulla fubftantie conti-
nuitate cercbello contínuü efle nó afferatzaddealios qui cerebrü in duas partes urpulmonesdif
fectü effe docét,etomnía nobís indefeffo fcríbendi pruritu;fuis lomnijs fide dantes;perturbát.
105. i τ Cerebrü nang; quanttuís tota fede;" quà cerebello incumbit," quà fronte fpectar; penitus in
μα]. κι. duaspartes dílfectu fit, & eade fcctio fccundutotá cerebriloengitudine ín ipfius latiori regione
.. fi". ducatur;jnontamen ob íd ín medio ipfius iuxta" bafim inter occipitium & frontem omnino di
| ΦΈΡΟΝ uifim cernit, Quantaením callofi corporís eft" longítudo,tanta quoc fedes fecundu longitu
s deorfum, din€ cerebri confiftit,qua dextra eíus pars (iniftrae contínuatur.atq ita ucl huius corporísinter
o dfpcil- uentus & efus" quod inftar teftudínis extractu 608 fepti dextri fini(lriq; ueritrículorum fupra
E Mo cómunem סש uentrículorum" cauítaté,tertíum'ue uentrículum duce cerebri partes continuae
bcin23c funt. Deinde in bafi etíam cas effe continuas oftendít,cum magna & fecun düm longitudine &
fig. profunditate quacontinuant regío,tum cerebríte(tes & nates & omníi maxime quod ex cere
8 ΗΘ bribafis medio pronafcit,dor(alis medulla initiu,quodamplum craffumG eft, & períndeac
Mofa S illae duze cerebri partes hocinloco contínnitunumqg. Deinceps ctia (i dextra finiftrad cerebrí
V. partes quà cerebellum integunt;nihil igínus (p cetebello contínuze funt, tamen ínferíor cerebel
"5f. 3,3, lifedes íam dicto dorfalis medulle initio duobus locís" continuatur,idemt cum ipfo corpus,ft
ds ΠΣ contínuitatem f| pectes, efficitur. Caeterüm quís praecipuus contínuitatíslocus fit,quaxdip omnes
2.643 lí. ille quas paulo anté enumerabam partes cenfcantur;ordínefuo loco fcorfim enarrabo. Hte.
4D- nusením quz nuncprzceffere fermone complectilibuit,neín cerebri numero alíquis,qui íam
ES Ls admonítus fe&íonem agereffurus cft, ilico me unà cum czeterís Anatomicis hallucinatum
ες, K arbitretur. Ac proinde nunccerebrifitumopportunéaggrediar,quem ipfius cerebri membra,
ignei nae, & potilImum" interna caluaríe amplitudo edocent. Quicquid ením eius amplitudinís dua
E. τς buscerebri membranis 66 glande pituitam cerebri exeipienteG ramis quibufdà maximarum
7 פה 66. Ccrebrum petentíumarteriarum non occupatur;id uniueríum cerebro ac cerebello adimple
605 tur," Cerebellum decuplo autundecuplo mínus cerebro eftjatqueunà cum dorfalís medullae
E principio cam caluarízc amplitudinis fedem fibi uendícat, quz pofteriorí parte" tuberum ín ca
di&a fi piti samplítudinem cauítatenrue audítus organorum caufapromínentíum, & deinde duobus
gr2. ínoccipitij offis" finibus circunfcribitur,qui ut duobus primís durze mebranze finibus,quos
47) ἔπει: dextrum & finiftrum nuncupamus os,cedar,caluaríee cauítatí infculpuntur. Hancením inftar
3 6.6643 Circulicircunfcriptionem cerebellum nulla ipfius parte excedit; hacctg círcunfcriptio cerebelli fi
15-36 tum opportuniflimécommonftrat.Haud ením homínibus,utbobus fortaffis(quos Galenus
7 7 ל ἢ CUOI SEN um
ΕΣ sS ad cerebrí cognítionem duntaxataggrefTus uidetur ) cercbellum ín occipitiradcó porrígítur,
ות ש utnóctiam poftrema cerebri pars ín pofteriora magis quàm ipfum cerebellum uergat, nobísQg
uocatum occípítium impleat. Quippe poftrema & elatiíTima humani cercbelli pars uix coufcg
afcendit,ubidioitis infimam occipítij partemattingerepofimus.INeg etiam in nobisaliqua oc
εἰρίτῇ offís fedes mufculorü ínfertionibus libera contingi poteft; quá cerebellum implet, etíam
fi interím Anatomici ípfius fitum íta recenfeat, quafi tota ín occipítíio promínulam regionem;
ex cuíus tubereuuleusmemorío íngenijQ uím metítur,cercbellit ínfarciret: imó clatíflima cere^
dsi. ct.» belliportío ad" media duntaxat fede pertíneít, quae à pofteríorifede foraminis dorfalimeduL
hu. lae uiam prabentís,& A literam imitantis futura partem habetur, quae fagittali committitur,
2»4fi 66 ulqad quamalij cerebellum confcendiffe fus bobus & afinís , aut fomnijs delufi fcripferunt.
&libaD. Preterea fuperior cerebelli pars ín hominibus, quemadmodum fane in canibus,bobus & oui
busínflar globi cuíufdam,aut 6018 acutíus πο σα extuberat,fed plana et deprefIa minimum e
יי in medío promínens confpicitur. Foccítagy caluariz fedes cerebello dedicata, ipfius fitum, cir»
diomnefi, cunfcriptionem,formamac maenítudinem edocet, Cerebellum etenim , quemadmodu δύ fua
aut adc fedes, latiuseft quàm longíus aut profundius, & humiliori ipfius regione, idi potiflimum iux
| d ta ipfi us pofteríora latíorís globi imagíne exprimitin cuius medío acuta, neg admodu lataha
kzfig.x, betur impreffio,quaillliinducit tuber ínftar craffiffima linee in occipitij offe promines,quod
X.prope eiusoffisrobur infigniter adauget , cuítg dura cerebrí membrana pertínaci(lí πιὸ connafcitur,
, Seda Porró inanteríorí parte," qua ccrebellum ad cerebrí nates exportigi aur id quafi ín acutum fer-
opimi,, tur,undígs fuz fedís formam accurate referens, Ceterüm eiufmodi omnía ín cerebro quod per
cip. zia. mefiuolesanteríus cerebrü ctiam adhucnuncupare poterís,oftendítreliqua caluaríce cauitas ce
μι EL rebello n6 oppleta. Vnde etià cerebrü fecundüm ipfiusbafim depreffum éft, neg globí modo
dei pofit extuberat, quamuis ínterím ínzequale & πὸ uniusforme uifitur." Vbiením oculoru fedibus ὃς
c cedri olfictusorganorü finibus innitituruaríum cft:namad finusorganorum olfactusantrorfum
pars in 35 " extuberat;utríngsautem ad fini illorü latera propter offis ín caluarig cauítaté extuberatís pro^
2 miínentiam,una ímpreffionc admittit, Promínetuero ibidem íngqualibus tuberibus osad com
Geo 5 modas
sis fi C,
Quilus fedil
dextré cevt-
1 pars [rni-
ένα continue
iur. za.
Cerelelfit qut
cerebro fit có-
72
Cerelell: =
tus Cy nia gni
tudo.
Cerelelli
forma.
Cerebyina-
gnitudo cy
forma.
S edlio dex»
176 nobis uo-
catam cerebri
partem d [in.-
fira dirunés,
Qyeerebri an»
ו
Cerebri an-
fractuitufus,
ILil.g.deP-
Jn Bart.
39
»
ככ
ככ
3»
»
Ὁεγελνὶ fdi-
Uni ratto.
> ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
modasoculórum fedes & foramina narium confingenda. Deinde cerebrum opplet duos gran
desín caluaríce cauitate (inus, qui ad offis cuneum refcrentis" finus latera fpectantur,quo o glans
ccrebrí pituitam excípíens fufinetur. Vndeetíam cerebrum 5 Quo continetur formam ole
Βα τίει fibiuendicas,utringiín ipfius bafi inftar medi) elobi prominens tuber conftítuit.Inho
rumtuberum medío cerebrum impreffum cernitur , cuneiformis offis proceffuum occafione
hiccírcum finus latera productorum,quo nuper commemorata glans fu(tinetur , C'uínetíam
fimiliprorfusmodo bafis cerebri reliqua ipfius fede pro offium tuberibus auditus organa con^
tinentibus,& cerebellifuperioriregionefuam figuram eflingít,omnibus finibus fefe infcrens,
& amíceadmodum tuberaadmittens, Atq ו σε τ 5. &anteriori & pofteríori ὃς
fuperiori fede cerebrum caluaríze cauítatis cffigiem exprimit. His enim fedibus cerebrum inftar
oblongz fphaerze utrobig: uerfus antcríora propter temporum cauítate deprefTe , rotundum,
δίῃ poftcríori parte multo quàm ínanteriori latius uifitur, quafi cerebrum ipfum & cerebellu
nullam peculíarem formam exigerent, ac abundeipfis effet, fi propría illorum fubftantia ma:
gnamole, & fimul utcunque quó in fe finus cerebri cerebellíque functionibus aptos habere
poffet,colle&a in capitereponeretur.Diufmodi fiquidem quid caluariz bafis finus tuberat o-
Aiendunt,& impreílionesín temporibus" remporaliummufculorum gratía confpícuze. Calua
riz itaque cauítas externce cerebrí füperficieiímagínem וס quam &' fectio cere-
brum díuidens,& innumeri quídam" gyríac circumactus referuntur . Vniuerfa namq cerebri
fedes illa (e&tione díuila args utbifulcorum pedes ín duos quafi ungues illius beneficio difiun.
Cla,extímze cerebrifuperficiei magna pars exiftit. Attamen dictam cerebri formam parum ínter
turbat, quum dextra cerebri pars iliniftras accumbar: neq recta illa línea díuife cerebri partes ín-
uícem magis dehifcant,quàm quanta durz cerebrí membranz, & tenuís duplicata: eftcrafTL
ties.In homíncetenim fecusatq ín oueuníuerfam fectionem ínterdiuídit dure membrane" por
tío, proceffus'ue, duas cerebri partes feptirítu interftingues. Deín fcorfum utram: cercbri par
tem tenuís membrana ambit, & implicat. Cacterüm gyríacreuolutiones cerebrí,quas ' tenuiu
inte(tínorumanfractibus elegantifIimé Erafiftratusaflimilauít, per uniuerfam cerebri fuperfi
ciem undig eadem frequentia habentur, Suntueró finus permulti penítus ín cerebri fübftan.
tíam penetrantes,&c proci imagíne inteftíinorum tenuíum reuolutionibus fimillimi,INeque
opinor illos alicui aptius quàm his, aut etíam nubibus quosrudes pictorum difcipuli;aut in
Ícholís pueri delinearefolent;conferrí poffe: quanquam in fimilitudine indaganda non admo-
dum itlaborandum, quandoquidem homínis cerebrum hac ex parte nihil peculíareadipifcie
tur,& hos ín cerebri (ub(tantíaapparentes círcumactus afinis,equis,bobus,& alijs quz hacte
nus uídíantmantibus communcs homo obtínet.INi(i forfitan alíquís hínc differentiam affume
re(tatuíffer, quod tanto profundiores homini illos eyros INatura ínfinuauerít , quanto ipfius
cerebri fubflantía copíofior uifitur. Horumítag inBexuum effi igiem cuiufuís animalis cere
briud ín prandío autccena fpeclans, diícaslícet.Porró in llorum ufurecenfendo non medici
modo,uerüm & philofophi plurímüm Íeexcrucíant,contendentes,num ipforum beneficio ho
mínes íntelligant,an ueró míníme : quemadmodum Calenus contra Erafi(tratí placitum pu
gnans,in huncmodum cenfuit. Quumafiníetíamadmodum multipliciter cerebrum habeant
complexum, quos deceret, quantumad morum ruditatem attínet,omnifaríam fimplex , & mi
nímé uaríam nanciíci cerebrum, Vlelius autem arbitraretur bonam fubftantia temperiem cor
poris intelligentis(quodcung hocfucrit)prudentiam fequi, & non uaríetatem compofitionis,
INeg ctiam multitudini Ípirítus animalis oportet,ut puto, magís quàm qualítati perfectionem
intellectus accepta referre, Ato hic Galenus fibi dum maxim( illius operá requírímus fimilis,
oration&uclutfreno cohibens;alió quumreuolutionuufum exprimere debuiffet , reflectit: f»
τίς 0116 arbítratus,(i non intellígentíce precffe has reuolutiones indicaucrit, quod fané nó ínficia
mur fed ínterím eas magnum Conditoris artificium oftendere, & non ob aliud quàm ad cere-
brifübflantiz enutritionem eas procrcatas effe, Galeno additum oportuit. Cerebrinang fub
flantía cíitraomnem membranofar um fibrarum plexum contínua;neutícdg adcó firma fuerat,ut
per illamarterize uenzeG,ut ín relíquís corporis partibus,digeri poflent : & tam multa craflatg
e(tutuenz & arteríce infuperficie tantum exporreciz ipfi nutríendze, 11110560 infito calorerefo
cillando fufficerent, quum penítiores cerebri partes fi ad illum modum afa protenderentur,il.
loru mater iacarcrent. Quodpreuídens Natura, finuofos illos implexus paflim cerebri fubftan
tí impreffit,ut ín his tenuísmembrana frequentibusuafis oppleta fefeinfinuaret,cerebrifub.
ftantiz alímentitappofitiffime ira fubminiftratura. Atq; huíus etíam nutrimeti potíflimüm oc.
cafione cerebrum ín*duas partes díffectum fuít;ut fcilicet tenuis membrana fefe in ipfius medii
implícaret:ac inibi ín reflexus deducta,cerebri fübftantíam enutríret. Haud enim cítra eiufmodi
cerebri diffectionem, & profundiffimas reuolutiones illa cerebri fedes qua dextra finiftram
refpicit,
o Adi:
ΒΒ.
ἰδ,
pac mofeu.
tab.r.
4 Specta-
tur untegra
mns fa.
T 5 figu. C,
6
7
f xfigi.E,
E,B.
ל
וש
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL 631
refpicit, enutríri potuilet. Atque huíc fententie fuffragantur cercbellireuolutiones, qux neu Certlellt in
tíquam zequéatcg cerebri reuolutíoncs alté penetrant, led paulo minüs quàm füperficiarig, at שודק
frequentes admodum continua feríe deductae uifuntur. fuperficiarie quidem ; quod exigua. &Zeczs
parsalenda fit,quodG facile cerebellum à profundioribus anfractibus ad ' uentriculum ulque
ipfius perforarctur.frequentesautem, ut copía aliquantulum Icuem illam penetratíonem fup^
FR, pleat. Porro harum feries quodamniodo " triplex c(t, cfligie cum cerebri reuolutionibus neu-
E tíquam coueníens.apparer nang; cerebellum ob fuas reuolutiones & impreffum illum,quema
שחנה ₪ aboccipitis offis tubere ín poficriori fede obtínet, tribus partibus efformarí, dextra una, ὃς
D;o4. alía finiftra 56 tertia medía . ac dextra quidem finiftra&y cercbelli partes duos quodámodo οἷον
E bos inuicem appofitos oftendunt, ín quorum inani fpacío,ubi fcilicet elobíi fcfe non cótínge:
7 ed. rent, tertía cerebellipars reponítur, quz lieni cafeiue recentis uermem refcrt ob fuas reuoluz
. tiones, quz tranfuer(im fecundüm ccrebelli longitudinem mutuó zequé diftantes ducuntur;
רו 5 Huius partís apíces uerfus inferíorem cerebelli (edem reflexi, uermiformes cerebri" proceffus x
BL fuo loco efformare docebímus. Dextra autem (iniftrag cerebelli pars in fuperiore cerebclli
nàd B fede parallclas quoque & fecundüm cerebclli latitudinem ductas reuolutiones exiount, quae
575 deorfum" protenfz, quafi ín centrum;colliguntur, ad cam cerebcelli? fedem, quam dorfalis
?uf. SG. tedullz inítío connatam cffe dícemus,contendentes; ac dextrze quidem partís reuolutíones
ad (ui partís fedem porríguntur, dorfalis medullae initio continuam : finiftra autem;ad fui
partis edem, At hze cerebellí partes inuícem difcretze íncontínue nequaquam funt, fed in
uicem continu: unícum corpus, ipfum fcilicet cerebellum conftítuunt.quod unicum,non au Qus zai
tem cerebrí modo gemiftim Galenusá Natura extructum efTeafferít, quód duo dorfayneque. 175,7
prf co totidem doríales medullas homínem habere mínimé decuiffet ; quafi ex cerebro, quod ne 0617 paru
I cellario ueluti ín duas partes diuifum, neque fubftantia contínuum, " uníca dorfalis medul^ «^re 4/47
la produci nequiuiffet, ac proinde cerebellum ut corpus unicum neccífaríó procreatum fui: ^^
fet, ut unicae dorfali medullae aptum príncipíum fieret. At Gialene,quí ín nugis crebro qui^. Dorfz/spe-
bufdam,& etíam fubinde immeríto tuís delufus fimtjs,Hcrophilum,& Lycum, Andream, due iniu.
q1fi.ctpz. & alios Alexandro dilIectionis profeffores , quí humana aggrediebantur corpora,irridere
eus ai 10168 , cerebrum in fuze bafis medio unícum, neque ut ín fuperíorí parte diuilim cernitur,
,םס את & unicam dorfalem * producít medullam, ín cuíus fuperiori fede mox ab ipfius exortu INa
sufigu E. tura " (inum infculpfit, qua medíam quarti ccrebrí uentrículi amplitudinem con(títuí dice
' Gf" mus," reliquam ením eius uentrículi amplitudinem, cerebellum fupplet, quod utrinque dun
yr od taxat ad dorfalis medulla: finus latera quafi duabus círcularibus applantationibus ' adnafci-
Kiofig. tur, contínuum cum dorfal( medulla corpus efiectum. medío nanque" pofterioris cercbelli
» Patetid (edis pars,ut neque etíam " anteríoris dorfali medullae contínua, connata ue e(t, fed tantum te^
גוג ב membranz ínteruentu pofleríor pars dorfalimedullze committitur , [Non aliter, mihi cre
441.9 ₪ de,quam (i INaturacerebellum condidiffet, ut dorfali medullae tranfiniffum à cerebri finibus
»spc'aur. fpiritum magis adaptarct;tuereturqg. A cerebello etenim quantumuis ín ipfius durítieiàcere- ΓΑ 8. )-
M. Pd bro ditferentíaaffignanda, & ratíonecur cerebellum à cerebro díuifum fitexpendenda folici- P iei A
tus fuerís,nullius omnino uel mínimí neruulí propago à cerebello ἢ ortum ducerereperíes δζ δε 1,
profecto nulla eft cerebri quà frontem fpectat,& quain occipitium etíam longíusín homine es, veruorii
quàm ipfum cerebellum fertur, in durítie difierentía:nequeetíam ade notatu digna cerebelli, 27»
quum tenuí membrana id liberatum cernitur, cum cerebro ín duritía e(t pugna. Atut cere; ΓΕ
bri bafis,unde dor(alis medulla ortum ducít,cxterís omnibus cerebrí partibus, & ipfo quo^ κί, bius
&ufig.E. quecerebello duríor uifitur,íta quoque dorfalís fiio princípio fenfim durior euadit, neque co» 5 educ co
lore,neque duritía cerebello ipfi fupernato correfpondens. Cerebellum enim magis flauum, /ore/ufean-
cínerícium(ueeft ,perquàm paucís albefcentibus lineis interftinctum , & duntaxat ín fui? fi "^
nus fuperficie candícans, uniuer(um uero dorfalis medulle ínítium cerebello adhuc in capite
fubnatum albiffimum eft, ut & cerebri bafis ipfi originem praebens, quoe omníprorfus rcuo
lutíone acanfractu quibus cerebellum (catet, deftituítur. Porró quac horum omnium fit (ub-
ftantía, uel ín menfa ctíam ex uítulorum,aut leporum, autauisalicuíus cerebris dífcereinte-
« Wudpe- ovum erít.eft autem fub(tantía quaedam peculíarís & propria, qualem in uníuerfo corpore
P iir fimilem nullam reperías, ad íngenitas cerebro actiones ídonea:non mínus fané quàm cordís Cere fü
fubstantis fübftantía, & pulmonum caro, & iecoris, & lienís, & renum, & teftium fuís quibus praefunt. /Loxi« cicofa
ד 67 functionibusaptiffima cenfetur.Cerebri fübftantía,quam capitis medullam alij appellarunt, yg
T ren aboffium medulla differt, tum alijs plerífq accidentibus, tum quod líquefieri nequeat,neque doen
"GC. inedize temporeautalijs ocafionibus,utreliqua corporis pínguedo abfumatur,m inuatur'ue,
Hec n6 uniuería candícat;uerum quicquid " reuolutionibus proxímü eft, fubflauu aut fubci-
nerícium eft, zequali (emper à reuolutionis fu petficie diftantia, quanta nang reuolutionis pro-
Gg 4 funditas
| bspethátur
inufg.
| dufigi B.
k f. R,R,
632 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
fanditaseft,tanto quogab íntima reuolutionis parte interuallo;in cerebri ἰδ Πδεία, [5 quem di
ximus,color obferuat : quafi rurfus color ille in fubftatia, quod ad coloréattinet,reuolutiones
duplícaret, Quicquidauté cerebri íta coloratum nó eft,albiflimu & candidi prorfus uifitur.
Verüm ut permultee cerebelli funtinuolutiones, τὰ quog: uniuerfum propemodir, uti paulo
antéadmonuí, fecátibus flauum occurrrit, Quacung ítag cx parte cerebri cerebellí'ue fubttan
tíam tenui qua proxí mé cótínetur membrana detexerís hanc fubflauà acuelutaqueo humore
oblitam,& nunquenis ímplícità adínueníes, etiamfi interdu rubra & ueluti fanguínea puncta
in illorum cerebri fub(tátía ín 11115 potiffimum obferuaturus fis,qui phrenitideante morte labo
Cereri fih» sarütuerüm illa nullà uenzeexprimüutímagine. Cerebru nang ex nullo uafe alímentuaffumit,
Pene בה quàm ex hís que tenu(mébrana fuffultaipfi circundátur. utaute illi frequetía uafa undi obdu
7,5. ccrétur , cerebrü ín tot quot díximus partes praecipue díuifum fuit : quandetía díuifiones illze,
ut & anfractus ad mollem cerebri fübftantíane cócidat fuftinenda,equalítertp fuflulciendam,
*^ - no mediocríter auxilietur.Parü enim Galeníratíoni cur cerebrü díuifum,aut,ut ipfeloquitur,
s gemínu fir,tribuo.ínquít nancp, cerebru hac occafionegemínu efle;ut quemadmodu uno ocu
louítíato,autuno tefte execto,alterü feruamus : íta etíà dextro cerebri uentrículo Iacfo, finifter
adhuc fuo munerefungeretur, Hac fiquide Galeníratío aliquem ín copiauen trículorurecen^
fendalocum fortaffis haberet, noaut£ ín enarráda cerebridiuifione, quu id nifi fupra uentricu
los gemínum diuifum'uefit." callofum enim nobís uocandu corpus,quod cerebri partíu conti
nuítatem cómonftrat, ad elatiffima dextrí & finiftri uentriculoru fedem cofiftit. Ceteri nunc
tempefttuum erít,cercbri uentrículos ageredí;tqiíta internam cerebri fu perficie, quee ipfius
partes adhucnarrandze fuperfunt,perfequi.
JOUET SD QS QU 0 HEN
dextri finistris cerebri ucntriculorum fcpto. Caput JR
SL PERIORE. calloficorporisedé nullaex parte diuul[am elegáter propo
nittertiafigura characteribus L, L. Infüper banc fcd fed à cerebri fubTatia ín lateribus It
61-1802606 quarta ad 1 LI. Funiliortuero fedem [beclanda offert quita ad 7
ubi ctiam prefens [beclatur [eptum ad 2X, X.dein Y;Y. ἃ
AVLO antéomnécerebri κοτε Πιρ ἢ απείᾷ exterílis tenuimembrana
círcundatà;ea parte qua membrana repícít fübflaua, & quafi cinericia efTe
retuli, At quaedà cerebri" pars ín externaipfius fuperficie fefe offert, tenui
membrana nó obucluta.ucrii íntímze cerebri fübftátiae modó, externa fi^
|| perficie candícás albaQ,& reliqua cerebri fub flatía ad fuperficie cofiftente
duríor,unde etii uetuftiffimi Graccorü parte hanc vvavdzi appellarut,ds
ΣῈ ímítatus in orationis ferie, hac partem callofum corpus femper appcllauí,
DcindeGirgcorum nónullis íd etíaà forma, quód" inferiori fede arcus modó finuatü fit;acab
ufa quod füftineat,Namodzti uo caizquang ín cerebro "corpus recefebo,quód hocnomíne àplu
ribus magísiy eximeríto donatur. Caeterum callofüm corpus in medio cerebriuifitur,fi cerebri
dextrü finiftrüq & bafis cerebri medi in humilíori ipfius fede, & clatiffimá cerebri ín uertice
rcoione fpectes,& quodaámodo ctíad priora pofteriorag facta cóparatíone. Callofi enim cor
porís poftrema parsanteríori cerebri fedi paulo uícinior eft;cp antíca pofteriori. In cofpectum
aut fecantibus uenít; leuiter dextracerebri parte à finiftra manibus dírempta.quícquíd ením
ita diducto cerebro,inibipartes ipfius unit, albi candícàsq confpícit,ipfum callofum eft cor
pus,loneu quide, fed arcta. Praefens corpus ín illa fuperficie quoe íta díducto cerebro ín cofpe
cumuenit,gibbofum cernit.co quafi pacto, quo capitis uertex fupra elatiffimà frotís & occipi
tij fede, & capítis lateraprotuberat: quand adhuccallofi corporís oblíquitas no adeo infignis
^» e(t;atg uerticís am dictze partís. Οζα πιο düuero cerebrü,ut díceba, díremptu fuperiore cal
101 corporis fuperficie ceregíéloruc oequalemG oftedit, ita quog indícat corpus id cómunem
cum cerebro parte e(Te; & no ex cerebri fübftátíz fuperficíe quae mollior & fubflaua cft, fed ex
intimiori fübftatía quae durior & alba uifit,enafci. כ bferuant enim utríngpad callofi corpori;
latera fecun dü ipfius longitudine finguli" finus ín cerebri fubftátia inftar profundiorislineze
γ. infculpti, ac cu fuperioricallofi corporis fuperficieeo magís patefcetes, quo cercbrü ucehemen
tíus,quafi íd furfum ín latera ctia act urus;díduxcris. Interíorautt inferíor'ue ipfius fuperficíes
dextro finiftroG cerebri uentriculo adaperto fecantibus prímüm occurrit: quo etfi fecundüm
callofi corporís longitudinem íntrorfum, ut fuperior extrorfum curuat, haud tamen fimplex
eft.nam fecundüm callofi corporis longitudine * duc inflar quartz circuli partis ínfinuatac fu.
perficíes ducuntur, & ín medio callofi corporís tuberculum quoddam inftar línezefecundüm
illius
fi covbo
Callofz c
latera oi
C3fig.L,L,
43fi. LL.
bs figura
RR.
€sfig.S,T,
V.6 figurd
4, 5,8.
d Vti ficlá
eft insj:g.
C AdM 5 fi.
[5t fdcor
po pofum
ct in pojre-
riorarefle,
x ef-atq;
ita biccer-
titur ad Ry
ER.
g utrinque
utáad Y,
Ysfg.
bns fi. di-
uulfum est,
etunapars
xX,xinf-
gnitur, alte
rax.
i; fig.
etsi R,R,
R Jiblcuat
Y, Y,
X.ciuf. ig.
€t Y;X;at-
tollit $, T,
שר eif. figu
γάνος 5,85
A6fi.pre-
matH, I. 6
fig. a Rz
ec 8jigire.
hs fi. MM,
D,D.
bsfi. 4,8.
és fig. LL.
42. bhl.
dsf.X,X
e Y,Y.
£5 Ji. ; R,
R,
Γῆς» τ,
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIÍ, 633
iltislongitudinem exporrectu uífitur;períndeacfialtero quidem puncto duas quartas círculí
partes ín callofi corporis medio iunctas, reliquo autem puncto ad latera furfum protenfas;in.
telligeres.Praefens tuberculum deorfum promínens,(enfimé extenuatum, tandem dextri (in^
ftrig uentriculorum cerebri feptum cffictur : & tota interna callofi corporis fuperficies tanta
dextri finiftri uentrículorum eft portío, quanta e(theec ipfius callofi corporis füperficíes.ac
dextra quidem fuperficiei portio dextrum uentrículum, finiftra autem finiftrum refpicit. Por, Des fi
ro dextrí& finiftriuentrículorum " feptum eadem cum cerebro cóftatfubftantía, fed ín medío Μιᾷ P
quod ad fuperiora & inferioraattínet,adcó eft tenué;ut quuim dlara luce confectionem admini lorum fepzi li
ftramus,autín altero tantü latere candelam admouemus, fplendor ipfius pelluccat, fimiliter la fforía.
pidibus hifce fpecularibus,quos extenuantes, & quàm exactiflime Izuigantes inflar orbíuaut
quadranguloru ín oftiorum & feneftrarà lapidibus Italos archítectos ínglutínare cernimus;
Commodius tamen hanc feptiregioné madida hoftize, quales miffze facerdotes adhibere fo.
lent,quàm duris illislapidibus comparaueris.INi(i etiam quía íd corpus diaphonum quodam
modo eftillud cum fpecularilapide cóferre uifüm fit. In fuperiori parte qua feptum totílogítu
dínicorporis callofi continuatur, & inferiori qua fuperiori parti cíus cerebri partís, quam for"
nící camerze'ue fimillimam 6116 dícemus commiíttítur, ipfum craffius quàm ín medía regione
exiftit. Quandoquídem humiliorem fepti fedem corpusteftudinis modo cffigiatum ex fupe
riorífua parte educit, quemadmodum fuperior fepti parsab ínferíori callofi corporis regione
enaícitur, producitur&. Callofum corpus unà cum fepto nullís uenis,neg: ctíà tenui membra.
na,uelalíqua etíam parteattextum eft,fcd éuicinís partibusnutrímentü mutuatur, INon ením C«loficorgo
adcó grandis, craffaty cerebri eft portío, ut priuatis uafis indigeat, quamuis interim magnum erii
animanti ufum przebeat. Huíus fiquídem ínteruentu,dextra cerebri pars (iniftrae contínuatur,
deinde dextri & fini(tri cerebrí uentrículorum feptum producit,atque id etiam ' fubleuat;ac
demum eius fepti ínteruentuattollit fulcitg teftudínis inflar efigiatum corpus, quo mínusid
magno omnium cerebri functionum malo cómunem duorum cerebri uentrículorum cauíta
tem compreffurum delabatur. Caeterüm duo " finus ín cerebri füb(tantía profundiorís línea
rituad fuperíoré corporis callofi (uperficie íncifi, praeter hoc quod ea cerebri pars callofo 60
pori E MEN inepta fit, id&pexpenitiori fub(tantia enafci debeat , ad pítuitze defluxum ex
fuperioribus cerebri partibus facere creduntur, quam excipientes per gibbam callofi corporís
fuperficiem inanteriora profluere finunt, V erüm de pituitam expurgantibus meatibus fuo lo
coagendum erít,nuncautem uentrículi opportuné pertractabuntur,
ID'ECGQUE RSE B ROTORIZBUNDGURCODQUEATS
Caput 1
DEXT REM ctrebriuentriculum oflendunt quarte cy quinte figure L, L,
e«'fexte 12,1). Sinistrü aut& quarte 9? quinte figure ΔΊ, IM eo priuatim quarte 11%
dein fexte E., E. Communemuerd borum concauitatem [eu tertium uentriculum exbibet >]
me C oclaue figure FI,cuius meatus ad quartum tendens uentriculum K infignitur qui par^
tin undecime figure E notatur, cy partim none L, «9 decime 12 1.1%
ENTRICVLÓRVHM cerebri numeroisaffcribitur,qnícerebello dor ΤΣ
faligy medullae communis eft;ac quartus etíam dicitur,tres nanqueiín cere zurerus,
j bro uentrículos,Herophilum imítati,collocamus, Ac unum quídem ín
dextra cerebri parte, alterum ín finiftra, & tertium ín cerebri, feu duorum
NV j| prímorum uentrículorum medío recenfemus; Dexter prorfus cum fini- "Dinner
0.0 Y Ὁ ftro fitu,forma,magnitudine;alijstp omnibus quain partíü conftructio» 070/00
Wm zx nc examinari folita funt correfpondetzquareetiamfingulaquae dedextro — '
fcribentur, de סיט )וב quog nos dixiflearbitrari conduxerít. Ponítur autem in dextra cerebri
partefecundüm totam quafi huius partís longitudinem protenfus.tantum ením antícafedeà
fronte, quantum poftíca ab occipitio diftat. remoueturautem 80160 11118 locis ab externa cere
brifuperficie, quantum ipfius uentrículi dextrum, exteríus'ue latusà fuperficie cerebri diftat,
caluarizlatera refpíciete.Internum aut uentriculi dextri latus fecundüm * callofi corporíslon
gitudinem finiftriuentrículiinterno lateri proximum eft: nequealíud interftítíum ambos fepa
rat,quàm " tenuís quaedam, & uelut quod ad fübtilítate attínet membranca cerebri porti uncu»
la,quam feptum uocauimus,;atque à callofo corpore enatá,toti fuperiori parti fecundüm lon
gitudinem camera modó extructi'corporís continuam connatamG effc diximus. Dextri itaq
& finiftri ventriculi lateratoto fpacio quofeptum illud porrigitur, quanta'ue calloficorporís
eft
Dernula
Galeni bait.
uera dogntd;
ta bic non
defcribi.
Conmunis u&
triculorit dex-
tri Cy Πανὶ
concauitatts,
Jeu tertij uen-
zriculi bifLo-
Tia.
AVfeatus d
tertio uentyts
culo educ.
634 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
efttongitudo, ^ ximo interualloab inuicem remouentur. Verüm ubi ín ea cerebri parte confi
ftunt,qua prorfus diuiditur, ut illa quae cerebello íncumbít,& quz fronti proxima eftibiuen:
triculilatera mutuo maxime diftant : nam praeter cerebrí mernbranas hancfectione fubintran,
tes,etíam plurima cerebri fub(tantía uentriculos dirimit, Vnde etíam fit,dextrum exteríusue
dextri uentrículi latus nonnihil oblique duci, Anteríüs ením & pofteríusin dextrum magis
quàm ín medio accedit, Giniftrum autem latus finiftrorfummagiís medía ipfius fede, quàm eíus
extremis protenditur, Anterior uentrículí pars obtufa eft& rotunda;nonautem ut omnes mí
hifcribere uídentur,in acutum uerfus olfactus* organa, aut" uiforíos neruos definens.INeque
ctían hac parte aliquem ductum à fe porrigit, nifi quod interno latere, ut mox dícá diffufius,
decliuis ad ' tertium uentrículum pertíngat. Caeterum pofteríor uen triculí regío occipitíum
refpiciens,obtuía quidem e(t & rotunda, at deorfum fenfim ín cerebri fubftantíam uerfus prío
ra paulatim arctata tantífper" defcendit, donecibidem definat;ubí olfactus oreanorum & .סוט
riorum neruorum confittit principium, & quà maximi foporaliumarteríarum ' rami ín cere
brum feruntur. Atque híc" ductus fi longitudínem[pecteslogíor eft, quàm media ipfius uen
trículilongítudo,quamab occipitio ad frontem protendídíximus,& fub medía ctíam íllalon
eitudine ductushicin cerebri (δ Πδεία tendítur,cornu modó ín mucronem definens,qui non
ínuíforíorum neruorum & olfactus organorum initía finit,& quadam continuítate neruos il
los & organa olfactus nequaquam perforat : uerüm ín unam cerebri reuolutíonum ibídem
ad cerebri bafim terminatur, atque ín fe " maximam cerebrum petentem arteriam cum tenuis
meimbranz proceflu illam fuffulciente admittit. Haec quum díco,ínnumera Galeni dogmata
miíhireclamare haud ambigo, quae olíactus organa cerebri anteriores effeuentriculos docet,
& eofdem uentrículos tenues fenfim factos ínuiloríos neruos fuo mucrone finíre,& quodlon
oéalíeníffimum cft;anteríores hos cerebríuentrículos uerfus nares pítuítà eructareatteftatur,
eiufmoditg nó pauca, quae potíus ex refectione, quàm prolixa quapiam difceptatione difci con
fuluerim, Quandoquidem hzecadeó manifefta funt, ut admonuiffe tantum abunde fit,fi mo^
d$ non duntaxat libris confifus, tuís manibus cerebrum etíam aggredíarís; aut alterí accurate
fecanti aftiteris. Vnniuerfa igitur uentriculi fuperficíes leuis & aqueo humore oblita, & ínter
diffecandum fübinde eodem opplera confpicitur," Superior uentrículi pars omni inzequalíta.
tecftexpers, quemadmodum & utraquelatera, πίῃ quod leuis illeuentrículi obliquus ducius
quafi tubera índucere uideatur, Inferiorem uentrículi partem ínzequalem efficit" finus qui
dam, ex pofteríoris uentriculi fedis externo latere antrorfum obliquead communem uentricu
lorum cauitatem prorepens;atque ad pítuítaeleuíorem defluxum paratus, Deín ad inae qualita
tem facit ca uentriculi pars, que deorfum uerfus anteríora € pofterioriuentriculi fede prorepit.
Ille nanqueuentriculí reHlexus unà cum finuillo ín caufa eft, ut montículus quodammodo ín
anteriori po(terioriQ inferioris fedis uentriculi regionibus extuberet. qui à dextro latere decli
uísad finiftrum latus fertur, uerfus cómunem uentrículorum amplitudinem. Inferíores enim
uentrículí dextrí & finiftrí partes, quse tota callofi corporis longitudine cotínuae uífuntur,uer
fus utríufcg medium communem eorundem cauítatem deorfum índinatur, neque ut fuperío^
rcs partes & latera orbiculatze, & ab ínuíce fepto aliquo diremptee funt. Neque profecto aliud
éft communís uentrículorum cauítas, quàm inferíorum dextri & finiftri uentriculorum par^
tíum füb' corporeteftudinis imagini díffe&ionis profefloribus comparato defcenfus cocur
(ust, qui inferíori parteoblongam uallem duorum יס ושוג montium exprímít, acutum ue
fecundüm ipfiuslongitudinem angulum efformat. Superiori ueró fedead teftudinem imitan-
tís corporís cfligi em cauítas illa fecundüm concauum orbiculata, teres ue uífitur, Cuiufmodt
πιοτὸ corpus illud fit, paulo poft explicabitur: nuncínterím uentrículorum fcrmone tantum
inftituto, quori iam duos dextru uidelicet & finiftrumrecenfuímus, && propemodum etíam
tertium,qui communís amborum eft cócauítas,qua bínosà fe educít meatus,quorum "unus
ex humiliori ipfius fede, ubiacutum angulum fecundum totarn fui longitudinem uallís cuíuf-
damritu exprimit, rectà deorfum uerfus "glandem porrigitur, cerebri pituitam excipientem.
" Alter autem meatus quí pofteríor eft;tertij uentrículi non mínima pars cen fendus uenit, qui
inter cerebri "teftes & nates ac fuper dorfalis medullze initium decliuís,ad quartum uentrícue
lumrcetrorfum pertinet. IVleatus huius inítium non adamuffim orbículare uífitur, fed quo.
dammodo tríangulare.feruat enimín inferiori (ede acutum fuae cocauitatís unde proditangu
lum:in fuperiori ueró meatus parte, qua" elandí uaforum tertium cerebri uentrículum peten.
ium diuifioni przteft; proxima cófpicitur,tranfuerfa línea anguli illiuslatera connectit,ipfatp
cumillisalios duos angulos conftituit, Atque huíufmodí etíam meatus ipfius orificium eft,
quo quartum uentrículum fub cerebri natibus refpicit, Ex inferiorímcatusangulo,quà pri
mum
ה
bis fig. N,
Oo.
ἐς f fub 8,
τιν 6
f. Noi cone
fifit Esl.et
7fig.H.
k Cofir,F,
G,6,7.8fi-
gurarum.
li figu. P.
m Spcéla fi
guram 3 ca
piti infert
lib.a.
ו
67
o 4 fr.
NN.
p6 fig. au
R akt S.
quauis cha
racicre no
notatus in
4 figu. pul-
chre occur.
rat.
q 6fig. [ib
131. 7,8 fi-
guraH.
r5 fig.S, T,
V.6fig. 4»
A,A.
57.8.1.
t 1618figu
ra.
u7,8fig.K
Τ᾽ ociaue
etiam L. 10
fig. B.C. *
דא 5
N.8fig.N,
O,5,Q; io
E,G.E,H.
27 fi: Lao
fig. D.
סו 6
1
a VbiK có-
fifiit ins fi.
b 14 fig.C,
C. ss fI. E.
€ 9fi.L.10
L,M,N,O
cur a fi. E.
conjLituunt
qua t uen
triculum.
di fi. καρ.»
lib.4.D.
€ 7,8fi. K.
10 8
f 10 figu. Ly
.אא
98
ו
L]
Iu fig.E.
וו
18 הו
R.o fig. C.
m fig. C,
4
7 שבכ
או
0 o fi.quafi
E «dHco-
nutteres.
45. K. 3,4.
ta,Q;R.
réfig. H,I.
c€7lg. V
cdu&tá T.
6 figu. M,
וא
DB HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VII 635
mim ínter cerebri 900508 ferri incipit," meatusaliusraró educitur, quí per cerebri fubftantíami
deorfum ín priora proten(us,tandem ad " cyathum ufque peruenít,quem cerebri pítuítà excí^
peredocebimus, Caeterüm " quartus uentrículus,ad quem pofterior meatus tertfj uentrículí
porrigitur,ex dorfalís medullae € cerebelli iníbus componítur,nó fecus quàm fi utraque maz
nuunam:auítaté lingeres.totus ením uentriculus in cerebelli corpore haud inf culpítur. Dorz
falis taque medulla ex cercbro ὃ prodit; ubítertius uentrículus * meatum uerfus quartum uen^
trículum primm porrigit, teftesQp ipfi & nates dorfalis medullce príncipío continuantur, ac
meatum íllum tertij uentrículi cum dorfalis medulla inito zequaliter deducunt, ítaut meatus
fuperior pars illis, inferior autem dorfali medulla íncifa fit. Poftquam ueró meatus ille nates
füperauít, eius portio quae dorfali incifa uidetur, dilatari incipit, ac finum cfformatufquead
eum feré dorfalis medullae lo cum,qua caluaríam haec egreffura eft;pertínentem. Sinum hunc
rectiffimé Herophilus concauítatiafTimilauit calami quo fcribimus.nam fi huic finuíeam cala;
mí partem, quamatrameto íntingimus, comparaucrís,animaduertcs profectó calami oríficiu
ubiadhuc calamus teres eft,& fectioni uícinus,tertíj uentrículi meatus finí refpondere,qui fub
natibus promínet:deínde cufpidem quo líteras fingímus,(imilem obfcruabísinfimze finus par
tí, quà ísín dorfalem medullam íam ex caluaría excifuram;uelutí porum anguftumig meatum
producit, duosautem calamíangulos , quos inter mucronem & elatifIimze fectionis initium
fingímus,cauítatísq cafamilatera finus lateribus (imilima offendes , Ad huius cauítatís latcra;
ubianguliilli confitunt;unus" utrobique dorfalis medulla proceffus orbicularis habetur,cui
duntaxat cerebellum adnafcítur;continuumQ cum dorfali medulla corpus ellicítur. Atque hu
iufmodiídorfalis medulla cauítas eft, alteram quartí uentriculí cauitatem conftituens . "Quse
autem ín cerebello fpectatur;uti am dicturus fum fe habet, inter * duas orbiculares cercbelli ez
des,quibus dorfali medullze contínuatur:& ínter eíus cercbelli ' partis " extrema, quam uelutá
tertíam ipfius portionem recenfuímus, finus quidam imprímítur latior quàm longior,non ta;
men admodum profundus,quíalteram quarti uentrículí partem conftítuitin anteriori & po^
fteriori fede patentís,quod nequeanteríor neque pofteríor cerebelli pars dorfali medullae ad.
naícatur. quamuísinterím finus híc tenui cerebrí membrana,& anteriori & pofteriorí parteoc
cludatur,In " anteríoríením parte tenuís membrana, qua cerebellum cerebro & cercbri nati;
bus cómíttit, (inum obuoluít, pofteriorem ueró finus fedem obftruit, eiuslocí tenuis mem
branze portio cerebellum dorfali medullze ibidem collieans.' Quartus uentrículus nihil ín fe C
preter aqueum humorem, qui &alíjs uentriculís cómunís cft;inter difTecandum cótínere aní
maduertitur, quemadmodü neque meatus ex tertío cerebrí uentrículo ín quartum pertinens;
Porró dexter & finifter praeter huiufmodi humorem etíam" plexum quendam in fe conti:
«, nent, quem diffectionum periti" extímo fcetus ínuolucro comparát. Communisautem cati-
tas, feu tertiusuentriculus ' uenofum illud uas deducit, quod plexus illius conftituendí gratía
à quarto durae membranze finu in tertio libro propagarí docuimus. Deíndeanterior quo-
que horum uentrículorum parsab illo ua(é * uenülasimpenfe eraciles interdum affamit, illis
quàm fimilimas quibus 'adhzrentem oculi tunícam exornarí confpicimus. atque huiufmodi
uenulze uentriculorum füperficici adnafcuntur facilius, quód durior & quafi callofior cere:
ו fübftantía inuentriculorum fuperficie, quàm alibi effe uideatur , Czeterüm Galenum mi.
0, For, ccterosqg omnes, qui poft illum in Anatome nobís quicquam prodiderunt, & ab ipfo
perperam cítra fectionis agereffum illi nimium fidentes (fi modó quid boní complexi fint)
' deprompfere, quod hos fcriberenon pudeat, trium cerebrí uentrículorum fuperficiem tenuí
merbrana, uti ipfum cerebrum cingi obduci&g, quartum autem non íta; quum nulla pror-
fus alicuius uentriculi meatus'ue fuperficies tenui membrana obuoluatur.Quís enim, obfc-
cro, diligenter humanzfabricze partes examínans, neque alícuíus fcriptis picturís'ue Cuti faz
né debet nemo) folüm addictus, non uel hinc confpícíet, Galenum pleraque, & precipue in
librisde Vfu partíum ímaginatum fuifTee Arbítrabatur namque tam mollem cerebri effe fub.-
ftantíam, ut incifi ipfiuentrículí ín fe colligi debuiffent, fi tenuí membrana íntus non füccín-
gerentur. uerüm duríorem cerebello tribuens fübftantiam, fibi perfuadebar, eius uientrículum
cítra membranze, quce ipfi fulcri loco effet, beneficium poffe contíneri. Eo fancatbítror Ga
lenum quumillos libros fcriberet, apud Herophilum ,aut Andream, aut Mlarinum, aut 1
cum, aut alium quempíam cx íllis proculdubio practtantiffimis Alexandrie diffectionis pro.
fefToribus, tenuem cerebri membranam defcribentibus legiffe, ín tres cerebrí uentrículos te
nuis memibranze proceffus partes'ue porrigí, at non ítem in quartum uentriculum , qua ratíoz
neillí uentrículos membrana quapíam ueluti perítonzo, aut tuníca coftís fabducta fuccingi
non indicabant,uerüm cas tenuis membranze" partes intelligebant, uafa in uentrículos dedu-
centess
Quartiuentyi
culi 0/1011.
T'yes ῥγιγίος
cerebri uenti
culos teztut z.
T7. HOP. 0 "
εἰπιρσί;
636 2 מתמתפא VESALII BRVXELLENSIS
centes; quibus fecundarum modo efformati plexus fabrícantur,cuíufmodi pars in quartum
uentrículumnulla exporrigitur. Cyuinetíam praeter id quod uentriculi membranis neutiquam
fuccinguntur,illae obítaculo cffent,quo mínus cerebrí fub(tantía materíá fuís uentrículís obla-
tam, ín 1animales fpírítus, inter(títio quodà praepedita, emutaret. Caeteru praeter narratos iam
tenuís membranze proceffus dexter cerebri uétriculus, uti etía finifter ín pofteriorí fuafede,ubí
deorfum refle&i incipit," princípítt corporis cameracaut teftudínis modo effieíatí contínet,
quod obiter additi adhuc effe ( ne quíd ín uentrículoru coftructione pratermiffum uideat)
uoluí.nam peculíare illius corporis Caput pracfenti fubijcietur,quod ut uentrículorum ufum
recenfer£ expeteret quide. at quícquíd propemoduadducere fcriptisg mandare aufus effem,
in huíus libri ínítío, ubi cerebríufus obiter enarrandus erat;recentui. INihil ením ín pracfentía
uentriculís aliud tribuere ftatuí,quàm 11105 amplítudines finus efle, in quibus attracius per
infpiratione aér;uitalistp fpirítus à corde ipfis tranfmifTus, priuatze cerebri fubftantia: ה הזו
malem fpiritum emutatur.quipoftmodum per neruos ad fenfuum סרוג 8 organa 11000
tur,ut illa huius fpiritus beneficio, & aptafuis munijs coftructionefuo fungantur officio quo
mufculi mouenrt;oculus uídet,olfactus organa olfaciunt;auditus organa fonos percipiunt, &
lingua fapores dignofcít,& demit omnís pars cui neruus exporrígitur,tactiles qualitates diju^
dicat, Hunci itagrü in gignendo animali fpiritu ufum uentriculis aflcribere neutíquam ucreor,at
de príncipísanimae facultatum í ín cerebro fedibus (quamuis etíam has illi qui hodie theologi
uocarígaudent, omnía impune fibi lícerearbítrati, affignent) nihil enarrandum duco Quan
doomnes quibufcumuíuimus, praecipuas príncipis animae uires fimijs, canibus, equís,ouí»
bus,bobus, eíusqp generís animantibus penítusa adimunt& ut ceteras taceam, folihomíni ra
tiocinandi facultate ;camg omnibus quantüab ipfis caperepoffum, parem tribuunt: quamuís
interim homínesnullo finnilla animalia faperare ínter diffecandum cofpícímus:neque folum
numerus ídem eft,at cecteraomnia((i modó molem & temperamentiad íuftitiam integritatem
excipías) inter fe fint fimilima. Liceat ítacp 061 illorum hominu gratía meab alio uentrículoru
ufu inquirendo abftínere:nequeuelhic Galeni placitimemínifle, qui in tertio de Hi ppocratís
& Platonis dogmatibus,medít uentrículum:in librísautem de Partium ufu poftrem um,prín
cípaliflimum elfe docet. Ac proinde Deo rerum omníum opifici hymnos canentes, gratias
agemus, quód nobísratíonalem anímá, quam cum angelis (ut Plato etíam male tractatorum
/ philofophorum haud immemor innuebat) cómunemhabemus, lareítus fuerit, cuius benefi-
il | cio fi modó fides adíit, acterna ílla fcelícítate fruemur, quando anímae x» fcdemacfubflantia non
ἡΠ WE }}} corporürefectione,autnoftra σογρούεοτίποιμϊο obruta ratíone ínquírere necefTum erít.nà ís
0000 quiuera eftfapiétia, nos n6 hocgenerabili δέ putrefcibili corporeamplius, fed fpirítualifuods
ἘΠ quàm fimilímo conftantes,edoccebit. At quum adhucíd fumus quodnos efTe debilis ratio di
| ctítat;in reliquis cerebri partibus fummi rerum Opificis induftríam pro uiriliíndagemus,
| | DE CER EBRI CORTORE, TESTFDLI
| tiis camera iue Cu di iffe célionum peritis comparato.
| | Caput 1
SI/PERIOR.E.M huuscorporis,quodin cAfrabuminterpretum libris Zac eoe
"Zachd dicitur fedem oslendit quinte figure S, T, L7. quanquam c9 cius fedis modicam par
Ϊ | zem etiam proponat quarte figure 10, M, e fexte figure B, C. ubi etiam inferior fedes
i
Y étriculori
ufus,
Jfpeclatur ad A4, 4%
ORNICIS feu teftudínis modo extructum corpus, ín illarum cerebri
partíum.numero reponendü uenít,uel quarum etíam ínteru&tu dextram
cerebri partem finiftrae contínuam effe nequimus inficíari. Eft itaqueid
24 unicum,& in cercbrí medio repofitu, acparíter utríufg cerebrí partibus
Hl " commune. Hoc eandem cum" callofo corpore fubflantíam, & parem
| quoquelongítudine, acufum etiam quodammodo eundem adipifcitur.
£m Verüm forma ortusqp huícpeculíatis accidit. Ex pofteríori nang dextrí
1 ες ἃ finiftri uentrículorum fede, qua hec deotfüm in príora reflectitur, (tatím ín ipfo reflexu
| AM corpus quoddam" enafcítur, fimilem prorfus fubftantíam cum cerebri uentrículorü fubftan-
tía fortítum, nifi quód paulo quàm uentrículorum fubftantia candidior, duriorg uifitur.Hu.
ius corporis" pars, quàm dexter uentrículus educit, εἰ continua eft, cuíus principium ex fini-
1 | ftro pendet;ac (imul ambze parteslatum quoddam corpus efficiunt, quod (tatimab ortu à reli
1 qua
x 4 figu,
Ms f. ST.
66
וו
+
fig; R,R.
ba fi.L, M.
sfig. $ST.6
fig. B.C.
C sf. S, con
tinuum est
cum T.et 6
igura B, Ay
cum AC.
9
DE HVMANI GORPORIS FABRICA LIBER VII 633
45fi& $T quáuentriculorum cerebri fub(tantía ab(cedít;ac fenGim in acutum " defineris arttorfum per-
3 T S fertur;ad eum ufg cerebrilocum pertín gens,ubí anterior cómunís dextrí & finiftri uentrículi
ΠῚ ^. cauítas, tertij ueuentrículi pars ' ceffat. lbidemnancpacuto quodiangulo corpus hoc fübftan
1067 6 tíze cerebrirurfus unitur,cotinuum'uee(ltoto relíquo ductuà principio ftatím inferiori ipfius
/ s fede tríbus cerebri uentrículís nufquam connatum, corporis uealícuius ínteruentu conexum.
r 6 Obrtinet ítag prefens corpus tríangularem figuram ínzequalibus lateribus conformatam.ac
fiàB44C. "primumquidem latus,quod & breuiffimum eft, à pofteríori fede dextríuentriculiad potte-
HUP riorem finiftri protendítur.* Alterum ín dextro cofi(tít uentrículo, à pofteríiori ip(ius fede uer
fi. ada. füsinteriorauíqsad priorem tertij uentrículi partemprotenfum." Tertium ín finiftro pofitum
premim^, uentrículo,fecundo laterilongitudinerefpondet, Secundüm duo hzc latera! plexus illi prorc
5 τι punt, quos ad fecundarum formá difTectionis profeffores extructos aiunt. Caeterüm hítres
icaiji. huíus corporísan συ! duntaxat cerebro ínferiorí corporis fede connati, continuit funt.latera
prn. enimomníaa cerebro prorfus abícedunt, Superiori ueró parte corpus id unico tantum angu
ἐν β8. 0.0. Yo quíacutus e(t;anteríorag fpedaat, cerebri fübftantize contínnatur. Inferiori (ede corpus id
ipn unica donatur * füperticie,tríangulari teftudíní forniciue quàm fimilima . unde ctíam corpus
AAA. hoc,quemadmodum & ab ufuueteríbus Cirzecís ψαλλισίοεισὲς nuncupabatur, Hacc fuperficies,
terti) uentrículi elatiorem fedem conftítuit;ac proinde etíam fub ipfa dextri finiftritg uentrículé
lin sfitora Fitcommunío. Czeterüm ' fuperiorhuíus corporís fuperficies,gibba;ac pro inferioris füperfi.
occarit.. cieí cauítatis ratione conuexa uifitur,non tamen fimplex cotínuaqsutilla. Ea nang Íecundünx
msfixX corporíslongítudínemin medio in"acutum quodammodo extuberat,contínuadg cum dextri
qui c?*- & finiftriuentrículifepto eflicituradeó ut ín utroqp latere una haberi uideatur fuperficies, quac
p. ie in ipfo corporis ex pofterioriuentrículorufede exortuimpenfe orbícularís, ac oblonga fphac-
bic coe- refuperficieitam fimilis confpícitur,utnonnullís hi" exortus eoufq: impofucrint, ut illos 66
bro coti- vebrinates 6116 arbitrarentur, Alij,magno fupercilio,uermíum cerebri loco,operapreciü fefe
ו quíppíam דרוו 1170 1611037805 1 Italiae eymnafijs oftenderüt. At híc mihí (ermo cohibendus
"figure. cit;nead eiufmodi Anatomes imperitos homínes expatictur: quibus non fat fuit omnía igno-
nsfig.ST. raffe,nififibi particulze,nulliusin medícína ufus,ínuentionem maeno faftu uendicarér,quam
eS E EUR fortéà Galeno eleganter accurateq: perfcriptam nugaci(Time & fallo commóftrarent. Corpo
DM rísítag te(tudínís modo conformati omnes fuperficies, qua leues omnino funt; & aquco hu-
more perfufe,tres cerebri fpectantuentrículos.tota ením inferior ipfius füperficies tertij uen-
trículi fuperíore fedem,uti am dictum eft,conficit: dextra pars fuperioris fuperficici dextrum
relpicit uentrículum, finiftra fini(tru. Vtueró uentrículos ipfos neutíquam tenuí membrana
fuccingirelatum e(t: ítaquogs hoc corpus tenui membrana prorfus liberum eft,nihilaliud ín |
fui conftructionem praeter cerebri fubftantiam admittens. Porró Naturaíd creauít;ut ínftar DN ה [o]
teftudinis,fuperíorum corporum ímpetum,quo mínusilla corruant,füftínentís tertium cere
bri uentrículitamplum fcruet,fefetg ipfum haud cócídere finat. ad quem ufum, prateraptam
conftructione,tres eíusanguli quibus fefu(tínetauxiliantur. quínetía feptum uentriculori,cal
loi corporís beneficio furfum tractu, hoc quoq corpus fubleuar,attollíti. Cua quii íta fint,
corpus í(tud magna ex parte tcrtíj uentriculi cauítatem efformat, & fub fe^ uas, à quarto dura:
membranze finu, cítraomné compre(fum fecuriffime deduci finit: quod per terti uentrículu
recta fertur,actandem bipartititin dextrum finiftrumd uentriculü digerítur. ,
ב OW DM NIB AL 0 0 ו
nec imaginemexprimente, — Caput. ZZ III.
OvtTenditur bec fcptime figure IL ca oclaue M cy decime D.
VXT A pofteriorem te(tudinis modó formati" corporis fedem, qua pri
b c Y ] ] H
müm " uasuenofum ex^ quarto durze membranze finu in tertium cerebri
i : ו WE: 1 ל TP
|| uentrículum porriei incipit, elandulam Natura condiditnuci píncce aut. C die
4 e à % . «C TIUCIS [jjj [rg
turbínatze figurae fimilem,acproinde 00008078 & סא à uctcribus 3D^ ₪6 ru
d 7 fig. 58 3| pellatam.R'eponíturautem fub uafisillius inítio,mucrone fuo furfum 6
fi. us Cans: bafi ueró,cerebri übflantizc íncumbit paulo pofteris quàm mea
; 9 i
e 7 ji Kao 5 us inítíum uifitur, qui ex tertío cerebri uentriculo in quartum procedit,
fig-B. Neque profecto aliter ipfius fitum exprimere polsim , nífi ctíam emínentífTimae & anterío..
— τί teftium cerebriparti glandem illam inniti adijcerem, Hincnanque cerebrípartí ín horíne
Lo Ji. E, G- potius ínnítítur, quàm quod quadam füb(tantize contínuitate hiccerebri füb(tantize cotín ua,
aut quzepía cerebri particula cenfenda effet. In homínibusnanq: cerebro uíx haeret:frequentiffi
met, nili quis mentem operiaccoómodct, in confectione unà cum uenolo uafe auclli cofucuit,
Hh In
? γα [ἐμεῖς
glandis ufus.
"T'eflit cy tta
tii cerebri nu-
erus,
Situs.
S ubilantia.
Forma.
[5]
ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ico autem,aut prouectiorís ztatís oue, cerebro non haeret modó, uerum ctíam cerebri
fubütantize quodammodo contínua cernítur. Infuper honto eam elandem , minorem quàm
uclagnus, fortítur.unde tum hancipfam, tum quz fequenti Capíte defcribentur organa uifuz
rus, commodifTiméagnínum cerebrum aggredierís, habebit ením id omnía proceriora,& ut
opportunéalícuí reicadem affimiles;accuratíus conficta, Gialenus glandem hanc quz cerebri
fubftantía durior, magisQpad glandis quam ad cerebri naturam accedít;meatui à tertío cerebri
uentrículo ín quartum porrecto przeffe, & quodaliquibus difTectionis profefforíbus uifum
erat,elandem hancmeatum illum occludere;aperireG proríus negat:nó eandem huic glandi,
ac*glandofo corpori ufum tribuens, quod fub dextro uentriculi orificio, duodeno inteftino
connafcítur,quodqp apertíoní conftrictionitg eius uentriculi oríficij przcefTearbitratus eft. Ve
rümutíd illius muneris gratía, haud fabricatum fuo loco oftendimus:ficetiam hic cum Gale
no tetamur, pracfeatem cerebri elandem meatum nequaquam obturare, uel ob hoc przecípué
quodhaudquaquam meatum adcó cótíngat, ut ante ipfius orificium coniuere poflet. Verum
ob id factam opínor, ut quemadmodum 31100 corporis elandule permultze firmamenti effet
" μα quod tertíum cerebri uentrículü accedit, & ab ortu ftatim in frequétes ramos tenuí mem
branacontextos díuiditur, ídipfum fuffulciens, ne meatus illius príncipío ftatim in ה
incumbens eum obftrueret, anímalemtfpírítum ex tertío cerebri uentriculo ín quartum ferri
prohiberet,
DE UHuE Sq IBI Scb NCBI IOE
1607 Caput. IX.
?PROPONPFN'TE R. hecprimumin feptima figuraad IM, IN. deinin
oclaua ad IN,O יפש Ῥ,Ω .posftremó ín decina ad E,Gr e 7
A8 quoqueccrebri partes illarum claffi annumeramus, quze* dextram
᾿ ἢ cerebri partem " finiftrae contínuam effearguunt, Suntautem teftes hí na
|| tesGpaliud nihil prorfus, quàm quadam cerebri partícula ín hocfabrica:
ta,ut meatus ex tertío cerebri uentrículo quartum accedens uentrículum
tuto citraaliquem à fuperioribus cerebri partibus compreffum deduce
retur;neque etíam, etfi multitudinis nomíne particula nominatur, ob id
Eom | in plures difiunctasQg partes díuifa eft.nam unica cernítur, elegáter à qua
dam (imilitudine haec nomína fibiuendicans, Reponítur ením illa cerebri" pars inter anterío.
rem cercbelli fedem,& pofteríorem tertij uentrículi partem:deinde inferiori fede fpectat dorfa
lis medullae initium, fuperiori eam cerebri partem quze cerebello íam inniti incipit. Contínua-
turautem cerebro;aut(utrectíüs dícam)à cerebro nafcítur tota;anteríori fcilicet fede fua & ín.
fcriori:inlateribus autem & fuperiori & pofteríiori partibus nulli particulae continua eft,fed
tantü tenui membrana ut reliqua cerebri fuperficies obducitur. Subftatia ipfius,quonia tenuí
membrana fuccíngitur,fubflaua eft;illity fubftatiae cerebri refpodet, qua proximé tenuí mem
branz paffim accedit. In fuperiori parte iuxtaanteriora? elandula incumbit ipfi, quam paulo
antéuaforum deductuí profectam oftendimus, Pars haec, effigiem quandá exprímit, duabus
fibí commiífis natibus quàm fimilimam. V'erüm quoniam" fuperior ipfius pars teftes magis,
propterelandem illam quae pení afTimilat,refert, ueteres quipueros iurehzredítario domi in
cofcctionibus exercebát, vuZuss eam appellauere.INos 1130 11105 ímítati,teftes ipfam & gemel
losnuncupamus, Czeterüm quía ín ' pofterioriinferiorítg huíus corporis parte prominet orifi
cium' meatus illius quí ex tertío uentrículo quarti petítquodq; id orificium fimilitudinem ani
referre uideatur, & in pofteriorí huíus cerebri partís fede "imprefTio quaedà inftar líneze tranf
uer(im fcratur,fuperiora quodámodo ab inferioribus diftinguens;huic pofteriorí inferiori
parti γλστίων nomen ueteres indidifTearbítror, nos auténatulas,aut clunes dícere poterímus,
Cererü temporis füccefTu uidentur Grzeci haec nomina cófudiffe, & parte hanc quae meatum
ex tertío uentrículo ín quartü fumma Opificis folertía deducit, cotinetqg,modó diss, modo
γλύτια appellauiffe,
DE CEREBELLI PROCESSIBFS PER
mis imaginem exprímentibus,ac demum tendinibus illos continentibus.
Caput 2X.
PROCESSIZF M borumnaturapotiftimum petitur ex undecime figure C,
c,d.ac deínex F1,I.Odlaua ueró figura buc quoque confert ,ad medium R. uerfus 12 יפס כ1
q'uonefigure C, E,
SVPE
g1 fi. lib.s
plas fi.5.
h6 fig. H.
45fig. A, A.
b; fi. B,B.
c7,8fi. K.
το [ᾳ.Β;,
d 7 fig. M,
N ponun-
turn HK,
Cg Xx.
[3 1. cap.z
li.4. D. aut
hic quodin
10 ft-babc^
tur fub 5,
ATPIHE
f7f. D.
£7 f. 10
שת
b 10 fig. Ey
G. quibus
roximurm
ejt p.
ἔ 10 figura
EG.
k סו fig.C.
18 fig.K.
mo fi. in,
ter E,Gez
EH,
|
48 fi. medi-
| um R. 9 fi-
gue 6
bu 6
D ΤΩΝ
enufig. cod
cl
d 8 fio.K.
eiofig.C.
fio figisL,
MSN, Oci
Eufigure.
g10fig.0.
b וד 5
גא XX
7%
ἕο
Εἰ «6 Ead
H,
DE HVMÁNI CORPORIS FABRICA LIBER VIÍ. 63
vPERIV'S ccercbelliformam explícantes , σία 101 uermiformes 66
rebelli proceffus fint, ínnuímus; Dícebamus namque" unam quodam
modo cerebellí partem à príoribus in pofteriora , uelutí ín orbem ducí,
eam que talibus implexam reuolutionibus,ut uermis ín ligno nafcentis c£
figiem appofitifIime oftenderet. Duo huíus partis apíces , quorum "híc
anteriorem uentrículi cerebello & dorfali medullae communis fedem rez
l| fpicit, "illeueró pofteriorem,procul dubío à dicta nupcr fimílítudine ue
teribus Cirzecís σκωληκοεισίας nuncupantur. Nihil enim aliud funt quàm prominentíor cercbel
lifubftantía;uerme( uti dicebam) referens. At non fatís Ícío,quid Galeno ín mentem uenerít,
quód uermiformem proccffum " meatus ex tertío uentrículo in quartum pertínentís ' orificío
inferiori pracfecturi efTe finxerít,acuclutalteríus tanturn proceffus apícís'ue ufum explicuerít.
Quamuis ctíam uix fatis míhíconftet,utrum ipforum;anteríorem uídelicetaut pofteríorem in
dicauerír Nam fi priorem íntellioit, is fuo apice, quum ad polteriora ex anterioribus ducere-
tur;ad meatus oríficíum nequaquam fcfe producere poffet: ímó fi proreperet,in pofteríora ma
eis dirigeretur, communem cerebelli & dorfalís medullae uentriculum potiüis Occupaturus,
Pofterior proceffus , quí ín príora ex pofterioribus protendítur, praeterqduàm quód fuo a^
pice ín cerebelli finus fubftantiam confundi magís quàm prior uideatur, neque ut ille promi»
neat;neutquamad communis cíus uentrículi orificium ufque produci poffet, Sed quorfum
haccommemorocquum nemínem ambigereàrbítrer,meatum illum ex tertío cerebriuentrícu
lo ínillum qui cerebello dorfali quer medulla: communis cenfetur; pertinentem , nunquam de
bereoccludíquum nullum obftructionis ufum, quícquid nobis confinxerímus,indagare uaz
leamus: quum ínterím ut contin uóín dorfalem medullam anímalis fpiritus confiuat, illum per^
petuo patére ex ufu fit , Neg; quenquam, nifi fortéab Alberto; Thoma,Scoto,cíusq; cohortís
"Theologis, edoctum efTe opínor,quíalterum uermíum(nam utriufque par ufus ín unius orifí
₪ claufione effe nequít)meatui huíc praefectum effe fibi perfuaderet;ut phantafmata ín memo-
ría fedem,quam in cerebello efle confingunt, ingredi (inerct:& rurfus fures in memorize carce
recolligaros;í ín medíum uentri ículum;quem r NIS fedem efTeaiüt, tranfmitteret. Siquidem
ira tuncrerum Opifex Deus eiufmodi uermiformes proceffus cani; ouibus,& íd eenusani
$antibus;quibus illi nullam ratiocínandi uimaffcribunt;elaroíretur . Sed unde, obfecro, huíc
proccfluiifte ex uoluntatefua pendens motus obtíngeret ΄ &fi ipfi iproceífui aliquís forté mo^
tus peculiarís alicuius fub(tantíae aut temperíciratíone aflignandus effet, nó tamen uermís mo
do proceflus ís educí contrahi'que poffet: quandoquídém reuolutiones 11195 , quarum gratía
proccílus ifti uermibus comparantur,non orbiculatim ipfosutuermíum gyros ambiunt: ine
quofefe proceffüs illirependo firmarentalíud eft , quàm qua fecundürn eorum etíam ductum
continui funtcerebelli ubftantioe . Vtcunquefit , mihiin praefentía fat e(t, locum conftructio
nemihorum proceffüum índicauiffe:illis interím nullum moti autufum alíu tribuenti,quám.
rcliquze 66026111 fab(tantíze.& fi quíd confingere liberet כ non uníus tantum proceffus, quem.
Galenus aliquando duntaxat cognouiffe uidetur, fed ו quos rurfus folo multitudinis
nomíne indícauít,ufum nuga ciffimé ementirer ;intrepide afferens anteriorem quum clonea-
rur;atque ín pofteriora magis ducitur,fefe extenuareatque príncipium quarti uentrículi, cuius
fuperiorem fedem conftituitam plius apertíusgy reddere. Pofteríorem ueró procefTum fimili-
terínanteríoraaliquando produci,acattenuari,ob id * uíam aperire confingeré,que ex quar
τί uentrículí pofteriorí fedein dorfalís medullze reoionem , quae modó ex caluaría procidít, in»
ftar meatus cuiufdam termínatur. Atqput pro ceffus quoties extenuarentur , apertioní praeeffe
dicerem:íta rurfus eofdem collectos,ob dip incraffatos meatus, quibus przefunt , anguftiores
reddereaffirmarem. At mihíinon libet paruam alíquami,eamdi falfam Creatorís induftríam re-
cenfere, SC interim reliquum cerebriartificíium propemodum uniuerfum de(trucre. Vnde eti
multo maxime Galenum miror,qui tenuís membranz partes cerebellum cercbri teftibus" col
ligantes;tendines € ueluti uíncula appellauerít,quae utrincp latera uermiformis proceflus com.
plecterentur,neforté dum ísmouetur,in obliqui declínet.INihil enim aliud funtilli Galeni ten-
dines uíncula'ue, quàm nunc dícto tenuis membranz portiones, Mirum quog e(bcam renuís
membranze "fedem ב dorfali medullae pofteríorem cerebellí partem,quà ueri miforrmeiflud
corpus íntróac adanteríora uerfus quartum uentrículum reflectitur, colligat, intendinun αν
mero Galenum non repofüiffe, quum illamembranee portio pofteríorem proccílum exaciiüs
quam priorem eius fedis membranz pars dirigereti
lal ΑΙ» τι hs
DBreuis enume
7atio partium
ad pizuite de-
fluxum fen Un
dantium.
AV eatus ex
gertio cerebri
uentriculo e«
duci,
P eluis in qua
cerebri pitui-
ta defluit,
Giandis pitui
ptam excipiétis
ו
640 ANDREAE VESALII BRVXE LLENSIS
DE INFFNDIBFLO, ET א א ὮΣΙ. Ζ
pituitam cerebri excipicnte;reliquiss ductibus eandem expur. gano
tibus. Caput. 2X I.
FIL C primm fpeclant MM tertie figure finus notátía,ad. calloft corporis latera
po/itos. JDeiti feptime c9 oclaue figure IL, meatum indicás qui ox communi dextri e» fínistré
uentrículori cerebri cGcauitate pituita deducit, Poffea S decime tertie figuresco C, C dect
ame quarte c E decime quinte 15 decime [exte ac decima: ocfauee peluim indicat pituitá
excíptenté. Gans uero in quam bec difillat,notatur c4 decünefexte c9 E decimefeptimne,
יפ A ctiá decime oclaue:ubi C4D 15 F obiter duclusnotant, pituitam a glande deférétes.
ALVARIAE '"futurasadfuliginoforum cerebri excrementorum tranfi
d tum fummopceré opitulari, primus liber ubi futurarü ufusrecenfebatur,
oftendit, Przefensautelocus exigit,ut partes fingulas pítuitofzexcretioni
famulantes enumeremus, Suntauté hze, duo ín cerebri fubftantia íínfcuL.
ptí meatus, deín tenuis membranz portío infundibuli inftar cfformata,
poftmodum glandula infundibuli huius mucronem excipiens, & meatus
= áglandula hac ad palatum naríumq foramina pituítà deducentes.D'uos
equidem cerebri meatus, quum tertium cerebri uentrículum, feu communem dextri finiftrigg
uentrículi cauitatem profequerer;àntea rectfui.ac^ unum quidem infigni fatisamplitudine ex
medía comunis cauitatís fede rectà deorfum ín cerebri fub(tantía ínfinuatu defcendere dixí,íta
fané utprzefentis meatus finís é regionceíus caluarí" partís fit, τος finum "glandulz qua cere
bri pítuitaexcipitur reponendae aptum, con(títuit." Alter meatus,quem rariffime obíeruaui,
quid dícto longéarctíor fecantibus occurrít,acex "meatu illo deducítur,quíàtertio uentrícu-
lo ín quartum per cerebri teftes natesQ pertíngít. quamprimum enim meatus ís cerebri teftes
fübireincipit, exanteriori inferiori'ueiptius fede, alter pítuítae expurgandae fubferuiés cerebri
meatus producítur,fenfim deorfum in anteríora tanti Íper protenfus,dum ín finem prímí mea-
tus termínetur,ídemQ ex ambobus meatibus orificium cofurgat. Ad huíus * orificij latera;te^
nuís membrana etíam hic cerebelli bafim fuccingens, orbiculatím à fe educit fui" portíonem
proceffum'ue,fuübítantía prorfuscum relíqua tenui membrana fimilem, nifi quod gracilibus
prorfus uenís,quand ínterím frequentibus, intertexítur, Pracfentís proceffusinitium aécuraté
rcfert elatiffimaregionem infundibuli, quo in anguftioris orificij lagenas uinum infunditur.
eftenimamplum,& orbículare, Ab exortu uero fenfim inarctum infundibuli quoq; modo co
gítur,donectandem ucluti ín anguftà oblongamiy fiftulam fimiliter atque ínfundibula finiat,
quz deorfum protenfàper peculíare fibiin dura cerebri membrana excifum foramen defcen-
dit,fuo mucronead ' glandem qua cerebri pituita excipitur, definens, Adcoutuníuerfum hoc
membranzeum corpus infundibulo, & imagine, & ufu quàmfimilimum cenferi debeat, un-
deetíam Graecis yes». nuncupatur. quanquam etíam à Ícyphí,feu ín quain balneis lauamur
conchzeforma (quam fuperior huius corporís parsexprímiít) πύελος appelletur. INihilomi
nusalibiànominü impofitoribus, humilior corporis huius infundibuli fitula ποι δΡ ΠπΊΠ!5,
לאט dicta uidetur. reliqua aut pars fuperior, quae fenfim ín arctum definit, magnat ex parte
uiforijs neruis quà illiínuícem coeunt; fübtéditur, eur, Rurfus integri hoc membraneum
corpus, «vy nonnullís uocatum uídeo : elandem autem in quam pituita diftillat, xoxblut
qua(i forma quzpiam effet, ín quamalíquid infunditur. Etfi ueteres, qui generis fucceflione
pueros Anatomen edocebant, id nomen glandíno attribuerínt , eam inter omnes ín caluaríae
amplitudine repofitas partes folam priuato nomine indigarcliquiffe uidebuntur, Locatur au
tem glandula füb dura cerebri membrana ín proprío ipfi in offe cuneum imitáte exfculpto "ἢ,
nu,cuíus etia effigiem exprimit, depreffa nang eft, & in humiliori parte quodámodo gibbofa
orbicularísq in uperiori uero concaua,& finu quodam ínfinuata,fccundü orbem nó prorfus
circularis cófpicitur;uerüm paulo mínüs toto quadrata. Subftantia conflat elandulofa, fed cae
terarum glàndíücorporís fubftantia longe durior & compactiori. Omni ex parte tenuímem
branaobducít, quae autab infun dibulitermíno elandulze (inui innato exorítur,àutetiáà mem
brana caluarízc os tota illa fede (uccingete, quà in hacregíone dura cerebri membrana à «αἴτια,
riz offe abfcedit,diftatqg, Huius caluariaeoffi obductae inibi membranc ínteru&tu glandula fir
matur,& etíá duabus infignioribus foporaliu arteríart propaginibus adhzret, quz ad ipfius
latera" proreput,& ridicule ín hominibus reticulare plexum formare ccterís diflectionis pro
fe(Tor bus credütur. INO fecus profecto quàm (i 111820 propaginu gratía;hzec elandula cffin-
geretur,
4 Spectan,
tur. figurit
€t. 6, libi.
δ 7,8 6.1.
63 fi. ca. i
lib.i. N.aut
hic ad D
14 fig.
d 1688 figs
4
cluxta Κα
figure.
f 78%
10 fig. B.C.
214 fig.D.
bia. fi. C.
15 fig. Exó
18 fig.B.
1658 figu
ris A.
ks figure
Sft fub M,
.סא
ב
lia. M,
m Id petes
ex16 figu.
718 fig. C,
DEF.
015 ig.c4.
izliaG.
pia fig. G.
253 ff. c4.
az lib. c X.
vultine fi.
lib.s v.
s3fig.,L.
t5 f. M,
18 fig.cap.
6lib..
x8f.cap.ó
li. D.
»Queritur
fio chara,
erc o in
12 Cap. li.1.
zu fi bL.
415 fig. Ὁ,
₪ D,G.
b6fiD,D,
e EE.
ewferius τ,
. sf
DE HVMANI CORPORIS FABRICA תמתזע VII 41
geretur, כ 50 eundem praeberetufüm, quo reliqua: הג ἄτα: uaforum diftributionibus di.
ductibus que firmandis & fuflulciendis , praefunt; Porró ad huius glandis latera deorfum
utrínque" canales duo defcendunt;acunus quidem uerfis anteríora prorepít ín? foramen de.
finens,quod" (ecundum cerebrí neruorum par deducit, quodi contra Galeni placítum muL
touiforij nerui foramínemaíus efTe ínnuímus, Alter ueró in pofteríora magis defcendiít,atque
per ínzequaleafperumi foramen feu rímam ducitur, quz ad anteriorem fedemlateratg ἢ fora^
minis quod foporalísarteríae ' infigniorem ramumín caluaríoe amplitudinem tranfmíttit)ha
betur, Atque haec omnia pítuítze cerebrí euacuandae míníftrant, quíppe duo meatus,quos ín
cerebri fubftantia infcifos diximus, ex cerebrí uentrículís humorem illum deducunt, atqueín
infundibulum defluere finunt, Ipfum autem ínfundibulu fuperíüs amplum latum extruírur;
nonhorum duntaxat meatuum, quí ín unum tandem orificium definunt, occafione, uerüm
etíam ut fines illos dextri )בו uentrículorum cerebri contíneret, quos ex pofteríorí uentrí
culorum fede deorfum ín anteríora reflexosínter cerebri reuofutiones hic definere commemo
rauímus,quandoquidem & hi fuze fedis pítuitam deferunt, atquein infundibulu exporrioüt,
Prterea infundibuli ea cóftatamplítudíne;ut (i quid pítuítae fuper callofum corpus & finus
illos collieeretur, quos ad callofi corporis latera confpici retulimus, idipfum in infundibulum
tenuís membranze beneficio procumberet, Síue enim eiufmodi humor ab anteríorí callofiac
inftararcus protuberátis corporis fede, fiueà pofteríorí defcendat, ad tenuem membranam ce
rebriba(im inueftientem influere,& hinc paulatím ín infundibuliamplitudine prolabi poteft,
Infundibulum ueroab omnibus hís ductibus pítuítam excipiens ín anguftum cogítur,uttan-
dem hancper unicum & priuatim fibi ín dura membrana patens foramen deducat, ac ínnoxié
ín illius glandulze centrum promanarefinat. Glandula quadam fubftantíz familiaritate defluz
xus impetum fuftinens,& quantum conijcere poffüm,osab iníuríauindicans, pituitam hanc
excipit, ac fenfim citra ftillicidium à lateribus fuis eam undequaque defluere finit, per omnía
foraminahic ín caluarize bafi tum uenís tum arteríjs tum neruís ipfis exculpta. Priuatim enim
pítuíta eratía foramen nullum offi infinuatur,nifi forfitan ríma anteriorem fedem laterat fo»
raminis loporalis arteriz infigníorem ramum deducentis ambiens. Ridiculü nang eft, quod
Galenus deforaminibus [pongíarumaut cribrí perforationes referentibus nufquam nó com-
minifcitur, quum huius generis foraminulum fub elandenullum confi(tat. Quod temalím
ex" offis cuneum ímítantis conftructíone, & deíndehumorís defluentís lentore & fubftantia
metirí dilígenterQs expendere, quàm re ofcitanter indagata, folisautorum fuffraeijs deditum
impietatis mearguere, tanquam GialeniomníumqQ quos legí diffectionís profeflorum decre
ta hic perturbem, quibus 1111 nos ín tantam conditoris admirationemallicere fe arbitrantur:
non perpendentes,(iad eum modum quemilli ementíuntur, Deusos illud creaffet, quàm pa-
rum fuillct prouidus,qui hic contínuumos ne pítuíta quicquam ipfi Éncommodaretprocrean
dum duxerit,tantumabeftut foraminibus peruium(ut ipfi confingunt)fabrefecerít, praecipue
quum haec caluaríz pars tantis foraminibus neruorum, uenarum & arteríarü eratía fitínfcul-
pta,& ipfum cunciforme os hacíede qua glandula ei incumbit, intus? duas taminfignes & no
tatu dignas cauernulas adipi Ícitur,duobus foraminibus in naríum amplitudine, uti in primo
docuimuslibro, pertinétes:& fi quádo illae cauernulae , quemadmodi inter fecandu alíquádo
uidímus,nó occurrét,tuncos ipfum ínibiut calcís aut talí os folidi uifitur, & nihileequé prom
pté cómonftratac pcr ipfius foramínulas feu cauernulapítuítam neutiquam defluere, D'ecum
bitítaquepituíta& ín palatum per ea quz palatum fpectant foramina, & non mínima profectó
portione perforamen fecundi parís neruorumad oculorü fedis radícem,& hinc per" amplum
foramen cumalijs quamplurímís foramínibus, caeteris ignotum difTectionis profefforibus,in
narium amplitudine fertur. INequeetíam ambigo,aliquem & híicadmiraturum, quamobrem
nullos adhuc meatus pítuitam ad olfactus? oreanorum" finus deducétes enarrauerím:quod
fané non ob aliudaccidít,quàm quod nullam prorfus pítuítam per hosfinus expurgaríautu
mem,mirerqg plurimi, qua frontealij per tenues 11108 ac neruís nó abfimiles cerebrí procefTus,
quosolfactus organo tribuimus,ab anterioribus cerebri uentrículis pituita ad nares deduci,
non erubueríntícribere:quünullus omníno ín ipfis meatus fit, neg etià ín hominibus ea con-
fent γα είς, utuel meatum quo pítuíta deduceretur, habere poflent. Adde null prorfus pí
tuítz ductixadolfactus organoru finus imaginari poffe, nifi fortaísis^ anteriore callofi corpo
τίς regionem, queepituitam fibiinfluentem inillam finuum olfactus oreanorü amplitudinem
dimittere queat;utí fortaffis accidit, fi quando cerebrü nimía pítuíta uexatur. unde etíam non
naturalis per nares pítuítze fluxus perficitur, & pruritus, calor, dolor & odorandíuírtutís no^
xa,cíusc generís fymptomata oboriutur quamplurima, quemadmodü indics in diftillationi^
EU bus
Canales d
glande de,
duci.
FEavum parti
17} Quas. pitui
te expuyrgan,
de fübferuiye
baclenus dixi»
205 , fus, Cy
cóflruclionjs
10
642 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
busqui& ad narium fumma pertínent,ac grauedínes nuncupamus, accidere experimut. adco
fanéutfiadamulffim fingula perpenderimus, neceífario per olfactus organorum finusforami^
nula ueautcribriautpongíze modóforata, quum lege Naturzc homo difpenfatur,níhilpitui
τα defluerefatendum erít;& ἢ forté cafu defluíitjnon mínus prater naturam fluxum efe dona-
bimus,quàm quum foramína quz ad glandis exículpuntur latera, torampítuitam nonada-
muffim deducunt, hacd deorfum uerfus " foramen dorfali medullze tranfmíttendze paratum
decumbít:ac cum dorfali prolabens, ín dorfum, & dein fecundüm neruorü ductum modóín
brachía, modó ín crura, modo in lumborü mufculos, mno 0 81/0 quouís promanat , ut nune
taceam, quàm grauíter Natura ueníretíncufanda, qua tam patétes am plosd pítuitze ín calua-
riz amplitudine, dum adhuc tenuisaqueatg eft; ductus fcciíIet, adeo autéretortos anguftosdg
& inflexos ín* octauo capitis offe produxiffet,
DE CEREBRI ?LEXIBPS QVORPFM
, 7 7 plexui fimilis effe creditur.
; Caput 2X 11.
FIL C ficitmaxime decimi quarti Capitis libri tertij figura,co" buius librifigura quar
ta co'quínta ad Ὁ, O, fexta ad MSN. deintota fere decima fexta (θ᾽ decima feptima.
vANT v M Galeno díflectionís profefforum facile principia medicis 8
Anatomícis illum fecutís nónunquam praeter rationem attributum fit;uel
|| beatus ílle& mirabilis plexus reticularísatteftatur, quem ís nullibinon ín
(| (uislibris ínculcat,quodnihil frequentius medici in ore habent, cumqg etia
Gi nunquá (utiferé nulla in humano corpore) uíderínt, ex Glalenifententía
enarrant. Verüm utalíos taceam,ipfe meam ftupiditatem & nimia in 61816
1 nialiorumdg Anatomicorit 10710115 fidem haud fatis demirari poffum,qui
adeo ín Galenum affectu laborauerím; utnunquam ín publicis fe&tionibus humanum caput,
abíqueagnino autbouino oftendereagereffus fuerim, ut quod ín homíne neutiquam reperi
rem, id ouillo capite refarcírem, fpectatoribus( ímponereé,ne plexum illum nomine omnibus
notífimum,neutíquam ínuenifTe dícerer, INihil ením mínus à foporalibusarterijs,quám eiuf
modi retícularís plexus,quem Gialenus recenfet,perficitur, IVIultoG mínus arteríze foramen
quod ipfetraditingredíuntur,auttotz etíam ín plexum illumabfumuntur.Prímüm enim" to
ta foporalís artería dextra (eft ením eadem utríufqueratio) caluaríam petens per unum fora
men índíuífa,uti Calenus commemorat, non in gredítur,uerüm ubíad caluaríz ufque bafim
confcendit,infienem fui propagínemad" foramen nerui fextí neruorum verebritranfmíttit,
qua unà cum grandí" uena fibí coniuge in dextrum, primum'ue durze cerebr( membrana
finum exhauritur. Secundo foporalis arteria nequaquam commune* foramen cum ' tertio
neruorum pari obtinet: uerüm longe maiori induftría, quàm Galenus arbitrabatur,rerum
Opifexufus eft, maiori nanquefoporalisarterí ramo * obliquum & ínoffe diu procedens fo
ramen machínatus c(t, in cuiusductuíd fieríuoluit,ob quod Galenus plexum efformatum
confinxit.utenim uitalis fpiritus in multis eyris anfractibustparteríz excoqueretur;aptatp aní
mali fpiritu efficíendo materia fieret, Galenus arteríam ilíco atq; ín capitísamplitudineínereffa
effet; ín innumeros ramos diffundi dicebat, quiínuíce ítaimponerétur commifcerétur'ue, ut
plexum efformareuiderentur illi fi milem,qualem ín collecto pífcatorío reti fieri cerníimus:aut
illi plexui, qui ex pluribus inuicem incumbentibus retibus confurgeret. Atque hunc ímple-
xum ínter os € duram cerebrí membranam fieríafferít, ínterím tamen durze membrana por-
tiuncula que os fuccingeret;plexui fübftrata. Deíndeut plexus ille ex uno uafe;aut fi dextrü fL
niltro coniuncti fingit, ex duobus complicari incipit, ita quocp plexus huíus furculos fenfim
colligi; ac tandem ín duo rurfus uafa definere atte(tatur, molleillís uafis refpondentía, quae
plexum efformare dicebátur, Quàm ueró hoecab omni prorfus ueritate fint aliena, quantum(g
INaturz ofcítantiam arguant;is demum percipiet,qui ueram eíus arteríze foporalis rami feríem
didicerit, quem per oblongum illud offis foramen in caluaríam penetrare diximus: & ut ple^
raquetaceam, expenderít paríter , quàm impoflibile fituafa zeque erandía cerebrum petere,
atque ín caluaríam prímüm pertíngunt, quum tam ín(ignes ' rami dura membranzelatera,&
per" foramína fecundí parís neruorum ad oculos, acad narium amplitudinem ab íllis uafis
priufquam tenuem accedant cerebri membranam difpergantut. Ceeterüm quae horum uafo-
rum uerafit feríes,in tertíolibro dum cerebri tiafa non mínus quàm reliquas corporís uenas &
arterías períequerer, adeo uere & ad amufTim defcribere conatus fum,ut híclocus neutiquam
εἰμι
d Quo des
ducitur H'
ΕΣ
c8 fi. ca.6,
li. A,B,A,
Hic, J[pedtae
bisi6etiz
e ipfipro
xima figu-
rds,
4 fi. cap.ix.
liz Z. ctfe,
C4. 14. lib.z
B, quod di»
uiditur in
EG.
bz; fi. ca,
τί ας.
€1, 2 fi. ca;
2l. e.
dfi. cap.i4,
ו
4
ד Q.
fosfi.cap.
2 lib, 4. M.
2; fi. ca,
iib. iX.
h vt 4
ΗΓ 17 ₪
i 4
lib. r,x, f.
Ea fi. ca,
1: lib.1G.
DE HVMÁANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL 643
eius ferieienarratíonem expetat : uerüm (i memoria quze illic complexus fam exciderit, cb le^
Ctorem remítto,hortorqueut illo capite diligenter perlecto, id untuerfum híc denuó poni ibi
sre perfuadear. Porro uthuíus foporalísarteríze rami fobolem ibidem enarrauí, ficetíam ' plexus,
bics,sfig. Quemextimo foetus ínuolucro comparamus, naturam quoque ínibi recenfüí : ac proínde ín
O.fg., przfentia duntaxat fupereft;ut ftudíofos qui duobus proximé precedentibus annís mihi fe»
:א cantinonaftítere, feduló ad αὐτόψῳ horter, quo íam admoniti, corporís humaní fabrícam Gaz
lenimeat defcriptione perlecta diligenter expendant,ín pofterumt Anatomicorum libris mí
nus fideiadhibeant, Híicautem denuo cerebri plexuumobiter meminí,ne quíd in cerebri con
ftrucione hoclibro prateríjffe uíderer. Atq; quo minus id fiat, ingula fenfuum organa fería,
tim íam ageredíar,
DE OLFzGTFS ORGOZNQ.
Caput. X III.
E | IB RI quartitertíam Caputconfcribens,atqueneceffari propternet,
: Jy] uorum feriem olfactus organí con(tructionem profequens ; arbitrabar
| me hocloco certíusaliquid de olfactus inftrumento przcepturi, quàm
illo Capítenudam conttructionem enarrans, faciendum duxeram . Ve»
rüm quum aliud nihil certius míhi (tudiofé admodum odoratus organí
0
ἐν í - - naturaminquirenti hactenus occurrexít, pracfens Caputcumillo com.
.»13 ΠΡ, " / / . E .
2 in Lum! muneeffe uclím . Praeter" duos ením illos neruís non abfimiles cerebri
^ m b . 5 / H ἈΠῸ. "
b8f.c.c procelfus,quiíin "octauicaluariz offis finus pertíngunt,& frontis 0715 finus,& fübftantiam
/ 7 4 0 : 7 0
lia pris illis contentam, & ' foraminatum durz cerebrimembranctum offium hicrecenfere poffem.
Cd, ^ , , 5 . , .
Ca Nollemnamquehícde odoribus,& huius fenfus medío,& dein temperie aliquid pertractare;
dif.bD neínímmenfum hic meus conatus,quí praeter opinionem iam excreuit,impenfiüs creícat,
c GG,
DE OCFLO FISFS טואא תידא
Caput 8
PRIMA DECIMIQVARTI CAPITIS
FIGFR.cA.
FILALEC. figuraearum que prefinti Capit praepo»
nuntur príma alteram oculi partem exprimit una : fec io
ne ab atiteríorí fede per posteriorem; atd; ita per neruum
uiforíum diuiff: perinde [cilicet,ac fé quis diuifee fecundum
longitudinem cepe altevam partem ca füperficie delinea^
vet,qua alteri parti conata contínuads fücrat. «tg: boc
quod; todo cadlos ,«9* quatuor elementa ín plano depinge^
tcfolemus.
v4 Fluor erysflallinus.
B "T'unica anteriori bumorís cryflallini fedi obducla, cy tenuifüme ceparum pellicula inflar
pellucida.
C Hlumor uitreus.
כ1 Neruiuifo γῇ fubfTantía. ᾿
E "unica quamveti aféimilamus, quami vefolutauiforij terut efficit [ubstantía,
F ^Tenuis cerebrimembrane portio,neruo uiforío obdudla.
62 Vueatuticasin quam tenuis uiforium neruum induens membrana degeneyat.
Fi Hacfideuucatunica in Ῥο{ξεγέογα cbprimit,neds cornea extevitis illobducta cótítipit tutiica.
Hi Foramen;quo uuea c fovatur ipfa ue pupilla.
K "Tunica ab usa initium duccns,co cilijsfeu palpebrarum pilis imagine corre[bondctisac ititer
Slitiumpariter uitrei umoris ab aqueo.
Hh 4 ua
644 KNDREAE VESALII BRVXELLENSIS
L Durecerebri membrane portio neruum utforium obuoluetis.
MM. Dura oculitunica;quam dura cerebri inembratia cotifTituit.
IN. Dure oculitunicé pars que cornu inflar pellucida uifitur, 0
O, OO Zdumor aqueussatque inferius O fedem indicat; in qua :Juffufíones plerungüe prouentunt,
Ῥ,Ῥ Mufculi oculum moucntes.
Ω c dbxereis alba ue oculi tunica. Ceetevüm fubfequétes modo figure : feríatim oculi partes ex^
primunts primm quidem bumores ac deín tunicas. tds bas figuras Offtfies femper ad primam
quam modo exprefsimuá non inepte cóntuleris:quandoquidem ille compofítionis ordíne inuícci
/ ubfequuntur;ac ad prime buius figure proportionem i funt expreféce,
SEOFENDA. 2 αὐτῇ 2 KL.
gm 40 NE
Νὰ δὰ y J
DECEM ET 0070 FIGVRARVM HIC SERIA'TIM
| prímam fubfequentium,& earundem characterum Index.
HIST SECIND.CZ figura [olim cryslallumbumorem anteriori [ede ita exprintt,
* Illi quemadmodum is omnibus illum ambientibus partibus liberatus e dívedlo intuctti occurreret.
T'ertíafizura nudum pror[us cryslallinum bumorem commósIrat, ea [ede fc oslendentem;que — .
R.exlatereut ita dicam, ab aliquo [Declaretur, ^ erim 1 afberitatem, fedemás totat,cutocult.
tunica
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL. 645
tunica palpebrarun pilos refeyens,ac undecima c9? duodecima (figuris exprünendasbuttoyi cry
sSlallino connafcitur.
Quarta figura bumoremuitreum íta efficlum commonstrat, quemadmodum is Jf fuam formam;
quamn oculo obtinet referuaret,fn anteriori ipfius fede confbicuus effet, quum erystallinus bu
S. itor ex illo euulfus effet. S enim cauítate ip fius indicatyin quam media cryslallini bumoris pars
reponebatur.
Quinta figura uitveum buttoveti eadem "βείε qua quarta exprüniz,uerüm adbuc £pi cryslalli^
"T. nus bumor T' notatusitnatat.
25, Sextauitreum bumoretmex latere exprimit, una cutt crystallino, quí ipfi adbuc innatans L7
notatur,
Septima figura aqueum buntorem ex latere ita exprimit, quemadmodum ín oculo confiflit, eo
-X. adbuc anteríoré cryslallini bumoris : fedem fntegit. d nang, cryslallinü bumorem ín pre fenti
Y. figura totat.ac Y. cam bumoris aquei [edem indicat, qua uec tunícee pars in ipo (dum integer
64/7 oculus) continetur que a cornea ab[cedit, dislatá;.
ab. Oclaua figura uitreum bumorem «a notatum,co* aqueum b ἐμ πίει fimul c&monslrat,ita inui
cen diffi itos,quemadmodut ea dirimuntur tunica, quam palpebrarum pilis non perperam ín d
c. figic affimilamus.« ftd; buius tunicule [edes inter bos bumores confislens c indicatur.
Nona figura tunica anteriori cvy fdallini umoris ; fedi obtiatá, co in[igniter pellucida, ati bíc
ab ipfo bumóre libeyatatit,a latere exprünit.
JDecimafigura crystallinum bumórem a latere oflendit,adbuc ea tunicula intedlum, quent tto»
d,e, tta figura expreffit. atds hic d tuniculam, e uero cryslallini bumoris partem indicant posterío
rei, c illa tuniculano obducLam, fed in uitreo Bumorequunt integer esL oculus natítantem.
ZZ ndecitta figura anteriore [cu poslerioré partem indicat tunice quamzuuea producit, qued
(9.0: palpebrarum pilis affünilatur. Geterü bec circulo g > notato ab uuea protiafcitur circulo
ΕΓ auté f eo infinito ery[Fallino bumortinferitur,adna[citur uc.
bb. Duodecima figura tunica, quam undecima osTendit adbuc uitreo bumori obduclam,eg: eryftal
A. lino adnatam continet. b enim ς᾽ b tunicam notant.i uero, bumorem cryflallinum.
BÀ antis tertia figura tunicam ostendit, quam cti difJeclionis periti comparat atque bec a la
tere exprünitur und cum nerui uiforij fubytantia & énfignita co dura tenuis cerebri membya^
nis libera,
Decima quarta figura uucee tunice intertam ostendit fuperficiem. bic enim ipfam euer[am»utt
1. inter fecandii fi, delincauimus. I ftads portiuncula notat tunice in quam utforij nerui fubslatia
ΓΝ di/foluitur.m fedem; in qua anterior uuec Tcgioíntro vfu euin poslerio ra comprimitur.
Decima quinta figura externamuuce tutiíce fuperficíem ex latere delineatam continet, und
a. cumnerut utforij [ubflantia, tenui membrana cerebri obdudla .n enim nerui uiforij fubslantiam
o. notat, bic a tenui qua inuoluitur membyana liberam. o tenuis notatur membrana nerui uiforij
Jubslantiam integets,eo" δίς d dura imeiibrana,que ipfam quoque ante feclionem obuoluie, dem
pop. data. pp uenarum arteriarumds d duyaoculi tunicain uueam pertinentium Junt portiuncule,
qod. iam ex ferie feclionis eff racle. q,q fedes quawuea tunica anteriori in parte comprimitur c9*
T. d'cortica ab[cedit,r foranenyuuee pupillam conslitueis.
Decima fexta figura duyam oculitutiícam ex latere conmfon[Frat, tyatifüer[a feclione in boc dz
uifam;ut [cries in con[beclum ueniret, uaforum ab ip[aznuucam pertinentium.S, ignificct igitur
/ f neruum uifórium, una cum duabus illum inuoluentibus membranis abtvuncatum, c9 uenis av^
Ut. terij. sd coticomitatutt. Euero (t uetnas, arteríasqds per duram oculitunicatt excurrentes.u au
uu. tem qg'uuueamtunicam bic propter dure J/cifsionem,cotfbicuam.co ramulos dure tunice ua
x. forum excipiente, Ceterum x fedem indícat,ubi dura oculi tunica ínflav cor tit leuigatur;pel
lucídad; cernitur.[edi autem y notate,pupille refpondet foramen. כ
Decima feptima figura integram uudamá; dure oculi tunice externam fupevficien ex latere
&. f[beclandam exbibet, und cum magna ui[orij nerui portione in qua α notat ipfius fubsTantiam,
₪ y»d* Β uero tenuem qua obducitur membranam, y autem duram cerebri membranam, 1005
xy. teríasd; neruum uiforíum concomitante « Dorro x , 9 dein y,idembiíc atquein decima fexta
iudicant.
Decima
646 ÀNDREAB VESALII BRVXELLENSIS
Decima oclauafigura oculum à palpebris liberatut;atque ex fua in caluaría fede ertt
cum ipfius mufculis nondum difiunclis a latere exprimit. atque snevuum indicat uiforium;ecg' C
mufculos óculum mouentes ju «9 n adbe ente oculitunicam, 0 maiorem oculi circulum feu iri,
εν δ] adbér&s membrana definit, cornec s tunice pertinacifüne adnafcitur.* autem fedem
. ttotabit,e regione pupille fcu minoris círculi confístentem.
Decima nonafígura anteríoré oculiintegri Θ᾽ ἃ palpebris tantum liberi fedein exprimtt.atds
A. bic ג carunculamínf[inuat , in maiori oculí ; fedis angulo vepofítam. n utero q9* 0 c9" deins, ídem
wbx. Dicatquein precedente figura indicant. Ceeterim fi alicui oculi cnayratíonem ab extímíts ipfius
partibus perfequi uifum fit, is inuerfo oculi figurarum ordine decim nonam fecundee loco babe
bit,c9: decima oclauam tertie atq; ita deínceps.
ES : M formationis capitis prímo libro perquirentes,o culorum
fuus. ped ἢ V^ fitum,quínemínem látet,defcripfimus.ín fecundo autem libro oculorit
numerum & mouentes ipfos mufculos, ופט & palpebrarü quogi n atur
; ; ; : /
244 neceffarió edocuímus. In praefentía ueró oculi fphara: modó exactero^
Ocxlicóftru-
dio gui enere
πάπα, ==5| ipfiusluteo ad albu, & deínad tenuem membranulà סג
1 pofteaad putamen cruftam'ue aggrederetur: aut àcruflaad tenuem eam membranulam, ac
dein ad album, & híncad luteum enarratio fieret, Pari prorfus modo quo mundi partes,autà
terraad aquam, aérem,ignem, lunz ccclum;acfic deínceps ad extimum uíg coclu, autabhoc
ccclo ad centri ufque mundi;ipfam uidelicetterram ,recenferemus. Mundo nang; & ouo ocu-
li fabríca quodad conftructione fpectat, cóferri poteft, Quam quo exactiüs tradatur,eademQ
poltaiodu memorie Ürmius hzreat,A centro primü ad extima fuperficie,& poftmodüab hac בכר
ες, Δ Πα pertractabimus,Eftitag: oculicentrü humor,quem Graci. ἀρυσάλλοεισία uocant;uti δέ
nos quog, qui & eglacíalem illünuncupamus,à fimilitudine nímírü quam cum lucidilfima g]a
cie & exactillimo cry ftallo obtinet,no quídem in confifétía aut durítie;uerüm ín colore,feu lu
cepotíus & pelluciditate. E(tenim is humor optimi cry (lali modo pellucidiffimus, & omnía
quibus iam exemptus uítríalicuius modo imponitur impenfe quorundá fpecilloru ritu adau
li | gens.Confiftentía aute ca conftituitur,utab oculo liberatus no defluat, fed ipfiusrotun? er
AMI nam molliufculee cera rítu feruet, Atquehaecnon exacté rotundum exprimít globum, fea δὲ
Eum
| | anteriori & pofteríori parteleuíter non fecus compreffum, quàm fi ex liene globíinedio fecun
M | 27 dum líneaszquidiftates orbem craffiufculum ferra exemiffes,& deín duas elobi partes denuó
ἢ}}}}} ^— conglutínafles,adeó uc pracfens humor ínanteríora ₪ pofteriora mínus protuberct,qu àmfe-
ἢ WM : candàüm orbem ínlatera, & fuperiüs & inferius quodammodo ad lentis fimilitxdinem, unde
; etiam hunchumorem qexosdti. Graeéis nuncupata fuiffe arbitror, etíam(i nefcío quam oculí
tuiiícam alij itauocare uideatur. Superficie conftat leui & ín(igniter lubrica. Vniuerfa ipfius
anteriorifedi ? tunículaobnafcitur in(tar tenuiíTimze ceparum pelliculze; cuíufmodi inter crat
fiozes ceparum orbes reperímus,tenuís δ exactiffimé pellucida.at hacc tunica eius generis ce
IHE | s. parum pellículze durior cft, ac(ut dicebam) toti anteriori humoris ary (tallini fediobducitur,
m ABA «τυ μένα fe nullaparte" po(teríorem ipfius fedem cotíngens, fed ínibi finiens,ubí cryfallinus humor" am
POT. ₪986. plillimus cerniturz& ipfius capacior confi(teret círculus,fi illum multis acquediftantibus circu
j AM lis, [ealineis orbiculatim obuolutum fingeremus. Huíc tuniculie nullum priuatim nomenin^
ΤῊ | ditum elTc aidetur,nifi fortéà cótínuarum araneze telarum imaginehanc dpayrosdti Graciuo
catierínt. refpondet enim tenuítate, quamuís neutiquam robore & durítía; illis arancaru telis.
TTE ILI Eco illam íüter diffecandum,utiíam dixi, ceparum tenuiffimis;ac pariter pellucidiflimís mem»
| | branulis cófero:cornuetiam illam collaturus, fi modo cornu in laminas diuifum tam tenueac
| | pellucidum & keue, atque hzceít tuníca,reddi poffet, T'unicee ením huíus fub(tantía à cor^
nmi nu fubftantia nihil differt. Sít igitur proefens tuníca fecundum ín oculi con(tructionenobís
enarratum corpus, quod quidem anteriori tantum centri, hoceft humorís cry (iallini patti,
X. CUTE MAN : ; 4 à 3
AULAE Pow obducitur sac udut femiglobus tantüm ín oculí fabrica cenfendum uenit. Porro סק ογίου [ιν
M "στ. moris cry [alliní fedes,dícta nuper tunicula no obtecta,ínalio continetur humore, qui inftar
ll medij elobiin pofteriore oculi fede copíofus reponitur;uulgarí quidem albo uítro iam refri,
000 eerato colore feuluciditatecorrefpondens. non enim adeb lucidus eft;atque cry ftallinus hu.
bui nior,aut exactiffimucry (tallum. Cofiftentíaautem, humore cryfüallino longé mollior uífitur:
& ab oculo exemptus, fuum termínum formam ueneutiquam feruat.quamuís interim aquae
modonon defluat,fed íta confiftat,quemadmodum uítrum in fornacibus fufum, & ferreis ce
nalibus
di fig. .e
tofaz,3 fig.
bifi. E.to-
t4 9 fi.ctio
fig.d.
€ 1o fig.e.
d; fig.R.
efi. Ce
dcin 455,6
fi ct fi a.
f4f.s.
| שו
n uf.
i12 fig. bh
adnajcun,
tur t.
hifi E.ev
10313 fig.
dcin, z fi.
cap.z l.41
eductum
אס
l ifi. «cit
B,» 4. dut
1 fig.E cum
FL.
m» fi. G.et
tott 14, 15
tota. fere
1617 fi.
otfig.Gab
Feductum.
€7 tota fc-
101415 fi.
p1f.o,0.
₪7 ₪
8fig.b.
qfi. Mc-
nati ab L.
«πὲ τό chi7
"figure.
rift. πᾷ
fg. Mas fi-
gue 4.4.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL 647
nalibus, quibus idab artíficibusà fornace eximítur, obuoluí cernimus. Atg huiufmodiuitro
quidem ita ienito,confiftentia híc humor congruit:atnon colore feu luciditate, quum humor,
uti príüs dixi, refrigerato uítro lucíditate refpodeat, fufum autem uítrum candenti fetro colore
quam fimilimum uídeamus, Quando itagpraefens humor cófiftentía fufo uítro,lucidítateau
tem refrígerato & formato fam uítro τείρδάεξ, ὑαλοεισίὴς Cirzecís,nobís ueró uitreus merito nun
cüpatur, Atquehíc humor multis numerís copíam cryftallini humoris Íuperás,quum adhuc
1 oculoreponitur femiglobo fimilis eft, cuíus plaria fuperficies oculi anteriora Ípectaret;ro-
tundaaute feu conuexa ín pofteríora protenderet:& ín cuíus anteríorís fedis feu planz füperfi
161 medio finus imprimeretur tantus, quantapofterior humorís cryftallini pars eft, [s nan-
quehumorivitreoíta ímmíttítur, ac (i elobum in aqua natantem cerneres, cuius medía pars
exacié in aquani mergitur, altera fupra aquam confpícua, atque ut inter eiufmodi elobum &
aquamnihil medíat,ita quog;inter cry ftallinum & uitreum nihil prorfus íntcrcedit neque illi
humores ínuicé fecusczómíttuntur, quàm globus aliquis ín duriufcula pulte complecteretur,
Perró relique regioni fedís anteríorís uítrei humoris cryftallino non 3ccupatze ὃ tuniculam
quandam obduci;fuo loco dícam, quz 611178 palpebraru m'ue pilisaflimilabitur,quag orbícu
latim línea: modo cryfüallino humor, ubiís ampliffimus eft; adnafcí docebitur. INute autcm
* ínuolucrum mihi uenit enarrandum,quo pofteríor uítreí humoris fedes proxímé cótinetur,
Oculiir:
crum +
zu
quamqnerut uiforij fubftantia ín quartolibro conftituere dicta 600. INeruus etením uiforíus ἡ
tenui, duradg cerebrí membranis, & alíiquotuenisarteríjsq cocomítatus,ad pofteriorem oculi
fedemfertur,ac illí nonnihil uerfus externum oculi latus implantatur,ipfius fübftantíain inuo
lucrum iam enarrandum difToluta.tenuís autem membrana nerui fubftantíam obuoluens;i
" alíam degenerat oculi tunícam, quae uuea uocabítur,& dura quog membrana ín "alíam quae
duradiícetur, € uenaé quoque & arteríze(uti feriarím enarrabo) oculí conftructione fübíntrát.
Quumprímüm ítaquenerui uíforij fubftantia in oculum mergítur, mollior reddita dilatatur,
inlatum quoddam inuolucrum pofteríori uítrei humoris fedi obductum,& nó ultra mediam
oculifedem inanteríora pertínens,& extrem gracilibus, fed interím cófpícuis uenulis,ac item
> arteríjs intertexta,Hoe uenuloà tuniczeradíceantrorfum ductz ipfi exporríguntur, quum prí
müm neruus ille dilatatur, Caeterüm Galenus in decímo de Parti ufa innuít,hocínuolucrum
à plerifcptunícae nomíne nó dignarí:forfitan quód caeterarum tanícarum modo membranca
non fit,fed mollis,& ueluti mucoralíquís ex naribus procidens. quum enim hocinuolucrum
fecantibus ín unum colligituratque à fua radíce propendct;mucorem,aut cerebri fübftantiam
aqua quapíà dilutà refert, nó ením íta folidum craffumqac cerebri fubftantia uifitur, Vtcung
uero fit, fiue tunica nuncupanduueníat,fiueminus, conftat Galerium uoque ín libris de Hip
pocratis & Platonis decretís,& ítem ín octauo de Partíum ufü hoc ínuo crum,tunicam appel
1806. INequecgo fcio quod nomen {ΠῚ aptius quàm ínuolucrí, auttunicae indipoffit: quum,
uti diximus,toti pofteríori (edi humorísuitrei proxime obducatur,illumQ integat. períndeat^
quetenuis ouí pellícula ouí album tunc cótínere díceremus, quum dímidi& ouí partem ab alía
effractam & adhucoppletam manibus feruaremus.Eft enim hoc inuolucrü forma dimidiato
tantum ouo comparandum, aut mínorí pífcatorum reti, quod uni accommodatur baculo,&c
ex ampla bafi dimídíati elobímodo in obtufum mucronem fertur, Ab huiufmodi ením retis
imagine arbítror praefens ínuolucrum Girecís ₪026 850800 nuncupatum fuiffe.nam retís for
mam,non autem plexum refert,quum undíg fibi (it continuum;INifi forté uenulas & arterías
ipfi intertextas, quís retíaffimilandas cótenderet. Hactenus ítac; quatuor oculí partesrecenfui,
duosnimírum humorcs,& totídem tunícas : ac proínde íam merító? eam aggredíar tunícam,
qua tenuimembrana neruí uiforíj fubftantiam concomitantem producitur, IVlox ením at
haec membrana fimul cum neruo oculum fubit, in tuníca degeneratad omnes oculí Ícdes,olo.
bimodo,utíta dicam, pertínentem. non ením utínuper cómemorata tuníca, quam nerui pro^
ducebat fubftantia polteríorem oculi fedem folum occupat, uerüm & anteríorí quoq; obduci.
tur, & ín totapofteriori oculi (ede proximé tunícam ínueflít, à nerui (übftatía pronatam, & ín
horum contactu prorfus níhil medíat;neq: ambo etíam ínuícemalíquo nexu praterquàm con
tactu commíttuntur, quà autem przcfens tunicaà tenuímembrana conformata;anteríori oculi
fedi obducitur;interna fua fuperficie undicg" humorem cótingít & coplectitur, quem aqueum
&albugineum uocarípaulo poftaudíes.Externa ueró huíus tunícee fuperficies paífsim"catuni
caproximéobducuntur, quam à dura membrana uíforío obducta pronafci dícam: neg quícq
intereas duas interuenít, fed íta inuicem comittuntur,quemadmodü dura membrana tenuem
fuccingítin nerui uerfus oculum progreffu. V erüm íd príuatím huic tunícae quae à tenuípro-
naícítur membrana accidit, quod exacti elobi modo prorfus no fitrotunda,nam anteriorire-
gione
T'unicz
Tui cere,
27301404
Qr nuea שו
Clbata,
Pujilla
Y ues tunice
colores.
Ex bumorié.
oculovié
"t uon
«rt.
Tunica. ei»
1 cy pal
pebrarit pilis
comparata.
Dura oculi
1
tunica ἃ duva
cerebri suene
Arana educta,
648 ANDREAB VESALII BRVXELLENSIS
ionenonnihif introrfim comprímitur,aliqua fuí parte planam fuperficíem pro conuexaac
orbiculari commonftrans. Quum ením haectunícaad eam ufcpanteríoris oculifedís regíoricm
pertingit fecundüm quam * maíor oculi educitur círculus,quem iridé uocamus;aut quo albi
eculi(utitaloquar)à nigro diftingui tur, & eatunícacà dura cerebri membrana pronate pars
confiltit,quam cornuin lucíditate ὃ fubftátia quog coparabimus,ipfaab hac abfcedit quam
dura procreat membrana,neq) amplius illam contíngens ínibiin pofteríora comprimítur,qua
illi parti quam cornu affimilamus,íta fubducí debuiffet,quemadmodum fecundum relíquam
oculiregione illi fubducitur tunícze,quam dura membrana efformat. INeque hac duntaxat ím
prefsionepraefens tunica à tenui membrana cerebri generata donatur, uerüm etíam in huíus
compreflionís medio " foramine quodam peruía eft,quod" míními ín oculo apparente effor
mat circulum, & pupilla nobis appellatur. Adcbut heectunícauux folliculo,à quo peduncu
lum quo affirniatur extraxerís, quàm fimillima fit, przefertím firuam illic parum concidiffe,
& utfituacuarí intelligas, ubí pedunculum extraxeris Totus enítm uu folliculus tunicec huic
refpondebít:ea autemconcidentia illi refpondebit compreffioní, quam in anteriori parte haec
tuníca fibiuendicat. Foramen auté quo pedunculus firmabatur, ipfi pupillze cóparatur. Atc
ab hac fimilítudineGirzeci praefentétunicá 060 & £y, nos aut uued appellamus, Quoníà
uero à tenuícerebri membrana yseeetie dicta, hacc tunica conftituítur, Graeci illam quoque
χοροειδα nuncuparüt. Quanquam nó ob id folum quod à tenuí membrana cerebri producit,
cam ítauocarunt,fed forfitan quod ipfa uenas arteríasty oculi fuftinet;períndeatqy tenuís mem
brana cerebri uafa fuffulcit, Quandoquidem paffim quà uuca tuníca, illa obducitur, quam du
ram cerebri membraná progenerare mox dícam/uenarüarteríarumq furculi ab hacín uucam
pertíngunt, && uueam ítaexafperant, ughac quoque ex parte internae fuperficiei folliculi uuze
accedat, quz fibras illas continet, quibüs uuz caro & acíni fütinentur, Quum ítaqueab ea
tunica quam dura cerebri membrana procreat, complures uaforum furculi fparfimín uueam
producantur, fit eorum furculorum ínternentu uueam illi tunícee connafcí. Quà ueró uuca
tunícaab illa fecundüm iridis circulum abícedit, íntrorfüm premitur uuca pertínaciter fecun
düm totum circuli du&umipfi adnafcitur, & colorem euariat, V uea nang; tota fuperficie qua
dura tunícafuccingitur, perpetuo nigra eft, & modicéhumccta : ín anteriorí autem fuze com-
preífionis fcde uarie tingitur, ברוצ emper exprimit coloré,quiín oculí iridefeu maiori circu.
lo,autoculí nigro occurrit,cufus gratía oculos nigros autcefíos,aut glaucos dícimus, INeuti-
quam enímis color humorit oculi beneficio cófureit. quod δῇ magnit fit paradoxu,nó fecus
tamen id probatum uelím, quàm quod ís oculí color ín uuea perpetuo appareat, fiue íntegro
oculo,fiue eflluxo humore, fiue ipíauuea tuníca à dura liberata,diuulfag. uod non folum ín
hominisoculo e(t cerfere, fed & in cuíufuisalterius animalis oculo. Caeterum ínterna uueae fu
perficies uaríjs inter(tinguit coloribus.in pofteriori enim oculi fcde,qua hzc tuníca primüm
pronafcitur,fubalba e(t. mox uíridis,& deín caerulea 171615 in modum cfficitur . atqj hos colo-
cs in pofteriori oculi fede adhuc interna haec fuperficics poflidet, in anteríorí αὐτῷ oculi Ícde
uniuerfa impenfe níerícat. & nonadcó lcuishicatquein pofteríori fede uifitur:quodillt po.
tifsimümaccidit propter proceffus,quos ἃ fc hacín parte educit? tunicam conftítuturos, quee
antcrioríuítrei humoris (edi obducitur,SCueluti "inter(títi eftuitrei & eius quem aqueum no
mínabimus. Precfens tunica planis duntaxat donatur fuperficiebus, non autem concauis aut
conuexis, Quagdoquídem hanc tunicá conflitueres,(i ex tenuiffima aranez tela orbem exícín
ders tantum,quátaeftanteríor fedes uitrei humoris, ac dcínín hocorbe alium orbiculu excin
deres, foramen facturus tamamplum, atq; cry ftallinus humor amplus c(t,ubí uifitur ἀρ ΠῚ
mus, Huíufmodinang orbí pracfentem tunicam cóferre poffes, fi illum circulatim ab uucatu-
níca pronafci fingeres,illict fuo foramínecry(lallíno connafci;ubiís ampliflimus cernitur, Ve
rüm hxc tuníca renuítate arancze telas feré fuperat;& proceffülís ab uuca pronatis talibus con
ftat,utnigra cilía, (cu palpebrarum pilos imagine inlieniterexprímat. INum autem tunica;aut
alíter nuncupanda fit;jnó admodum moror:modo qua'nam federeponatur, & quibus comít
ratur, quafitimagine & fubfütia, explice, mihig nullum occurrat nomen quod ipfi aptius fit
quàm tunice,aut fi uoles, inter(títij inter uítreü humoré,S eum quem albugíneu aqueum'ue
nuncupabímus. Sed íam tempeftiuum fuerit & ^ duram tunícam fermone com plecií,quam à
dura cerebri membrana uiforíü neruum ínucftíente pronafci ac diffolui credimus. C)uum pri.
mum enim haec membrana oculí pofteríori fedí^ applantatur,dilatefcit, & crafsior ac duríor
ipfa cerebrídura membrana euadens;orbículatim undique oculo obducítur, tam ín anteriora
quàm ín pofteriora pertingens. quanquam ínterím cum paffim fibi fimilis fit, neque fimplici
donctur nomine. Quà enim pofteríorem oculí fedem conftituit,& in anteríorí fede ad " maio.
rcm
s1657fig.
x.18, 19 ft-.
gura £.
.א
ו
fig. mns ]₪
ganar.
xiGu7fip, *
t9 fi- ,3.18
gura».
»sfepp.
16.JLu
zi fe E,
קוויש
וו
«ifi. K in-
ter C etO.
e 8fi.cin-
tera qb.
ות
duclum ab
L. c7 tota
τὲ viz.
ci6fig f
di,i9 fi.£.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI. 648
rem oculi circuli eu iridem uf pertingit, craffa & dura eft(unde &. ו קה
| E 2 dein durz cerebri membrang modo opaca, & mínime pellucida. Ea ueró fede qua o culínigrüt
EG . גוס τί cofiftit haec tuníca in cornuimagínem devenerat, quod ín lamínas diuifum & exacié loe
uígati, uítrialicuiusloco lucernz accómodatur;pellucidumg eft, Neg: hec praefentís tunicae
pars, cornu ín luciditate qua íd eti fuperat folu refpodet, ueru & fubftatia quoggteft ením hzec
tunícae pars cornu modo dura. & ut cornu in lamínas diuidi radii poteft, ita etía haec tunícae
pars fecantibus nó fecus radi difiungit ualet, quàm fi ex laminis aliquot feu fquamís inuicem
compactís cóftitueretur. tgp híncefteaoculariorü medicorü cura, qua fenibus hane tunicaé
partem deradi przecipít, quam à tanta cum cornu fimilítudine 045606005 Girzeci,nos ueró cor;
neam nomínamus, Quánduidentur Graecorum pleríg non hanctantum praefentís feu durae
tunice partem ita appellafTe uerum uniuerfam (quum ipfa infigniter dura fit) tuníca. uod ue
| τὸ pellucidá duree tuníce ρατίοπη 8 relíqua ipfius fede nó pellucida;ac ἢ illa diuerfa effet tunica;
inprafentinon diftíngua, nemínem iam mírarí arbitror, quum haud aliter quam modó díxi-
mus ill partes inuicem uarient. Interna huius tunícz fuperficíes,tota ca fede quacornu modo
| dif.» non pellucet;uueam tunica abfq 3160105 fubftátize interuentu fuccíngítipfitg" uenárumarte
riarum gratia,utí príus díxímus,adnafcítur: quemadmodum ctíá illi pertínaciffimé ac orbícu
latimadnectítur,fecundüm maiore oculi círculu feu iride, Porró ea fede qua haec tuníca cornu
inftar pellucida cernitur, uue&non cótíngit, & tantíper atq oculus fanus eft;ab niuea notabili
interuallo ínibi diftat, quà uuca anteríori in fede comprimitur. Hoc interuallum & uníiuerfum
en Porn Ípacium "quod ínter anteríorem cry(tallinihumoris fedem & pupillam habetur, humoreilló ζωμοῦ
f: xs δ adimpletur,qui adhuc enarrádus fupereft, ac uerus humor cenfetur namaquee modo tenuís es.
toi«firé 7, quodammodo fecantibus & fuffufiones curantibus occurrít, & infigniter aqux modo pellu.
f.c 8fi5. cídus cernit:unde etíà 00006070 Graecis,nobis uero aqueus nomínat. quanquam pleríg hunc
ouihumorí comparátes,illum albugineum nuncupent: etiamfi arbitrer Cirecos hunc humo-
rem ínalbo non cotuliffequü neutiquá zeque craffus fit, & multu accedit illi humorí,quem ex
recentibus integrisq ouísigni appofitís refudare cernímus, Atc hic humor uuez tuníce parte
cornez ín fano oculo nó contiguam fu(tinet,&(uti díxi)in príoríacín pofteríori eius partibus
contínetur:atq; quum ín oculo cófiftít,terminog alieno ut fic dícà, cocluditur;uítrei humorís
modo dímidiu exprimitolobu,cuíus po(teríor pars,quz plana conftatfuperficie,tantt habet
finum,quanta in anteriora protuberás cry (tallinihumorís eft pars. Anteríor autéaqucíhumo
rísfedes gibba, dímidiatig elobimodo rotunda e(t, fecundii oculí nimírü formam. Coeterüm
externa dure tunicae fuperficies tota fede qua pellucida cernitur, ac reuera cornea exi(títjadmo
dum lzuis eft & lubrica: uer coctera fede íta afpera inaequalísqp uifitur,quemadmodü inuicem
: conatze mébranze ad mutuü contactu exafperatur, Pofteriori enim durae mebranz fedi practer
i 9^5. uenas& arterías ipfi implicitas " mufculus inferit, quem mufculorü oculi mouentíü feptimit 2
aut potius numerauimus:deíndelateríbus fuperíoriq ac inferiori externae huíus fuperficieifedibus,ner^ &oodine
maájadori uofzetenuítates mufculorüinferuntur,quos fex prímos oculit mou&tes recefuímus,& deinde "^
rin id anteriori quoq duree tuníce partiad iride ufq feu maiore oculicirculü 'tuníca obnafcitur,quae
ris capis adhuc cómemoráda fupereft;acadhaeres co quod oculi continet, & uícínís partibus cómittit,
| ulibs. dicitalbaà colore que pofledít etíá nuncupata. Haec mebranaanteríori tantu oculi fedi obdu
y ume * Clarenuis eft;illicotinua quz intern& palpebrarii fede inueftít, oculigy parti numero afcribi-
6 tur,quemadmodu & ipfe palpebre,(i modo cuí id uifum fit; hís quoc partibusadijcí poflunt.
- T Fuítitag hzc oculi partíuferíes?" humor cry ftallinus?tunícula cepís pellícule tenuífIimgmodo
-: qm c. pellucida;anteríoríg cry ftallíni humorís fedi obnata:" humor uitreus in pofteríori oculifede
n:figi.E. tantu pofitus:" tunícaín quà uíforrj nerui fubftátía refoluit, ac pofteríore humoris uítrei fede
91/-GH- zantümamplectit:? tunícauuea;dtenuí cerebri mebrana principitt ducés:" tunícafeu orbís arà
^ Koo nez το ας modó tenuis & nígrícans,& ínterftitiu uítrei humorisab aqueo:"tuníca dura, quee íri
»ifi.O,0. anteriori oculi fede cornu modo pellucidareddit;'aqueus humor: fepté oculum mouetes mu
sif PP. (culi; tuníca adheres,;feualba;anteriori tantitoculí fede obnata : palpebrae, & demü uenzcac
disi arteríze, Czeteru (i quís modó oculi coftructione ab extímis ad intíma aggredi uelit; iam prom
ptiffimum e(tretrograda ferieilli eas perfequi:aut fi uolet feparatím humores,& dein tunícas
cómemorare,níhil prohiber.Ego uero nuncea oculi enarratione perfecutus fum,qua ín fcho
lísutifoleo,prímiroculi conftructione explicans, & ín charta maiufculà effigie ita fenfim deli
ncans,atqpin príma huíc Capiti prepofita figura oculü exprimere conatus fum.deín poftenar
rationt ítafectíone obíens, quéadmodu fuo loco in ultimo huíuslibricapite fübijcía. Veri ut
oculi fabrica adeo ftudiofe foleo cómonftrare,ut fpectantii nemo ín ipfa quíct defideraret:ítta Ὁ ἐμὰ sessi
in ipfius parti ufu explicado hic prorfus obmutefco, quod mihi ipfi de prímario uifus inftru« 9%
mento nó fatísfacía, atp hacín parte quod fani undig fit, à menonadferri poffe,mihi períua
li ₪
650 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
deam.INon fané quafi cryttallini hümorem preecipuir uifus inftrumentu effe, & uthicalatug
uítram produci, & huíus gratíaoculí reliquas partes efformatas effe, quemadmo du Galenus
in decitno de Partir ufu diffufe perfequítur,cómemorare, aut hic prolixe ctia fcribere nequírez
fed quod mihi certó qui uifus fiat, nó conftet, hínci relíquaoculi coftructio depedeat, quodi
potíffimüm deluiufmodiphilofophoru δέ medícorü cotrouerfijs prítatím quaedaaliquado
mihi fcribenda duxerim,przefentilaboread iuftam molem perducto,
ΕΘΝ ΘΒ ΓΝ DO
Caput X FF.
V AE deauditus oreaní fabrica modo enarranda effent, fuperius in prímo
y| libro ita explícuí : atqueín prafentía, fi inibi nihil commemoratum fuiffet, um
|| ea pertractarem.In octauo ením prímílibrí Capite" cauitatem auditus or- ו
j| ganigratía in caluaría exículptam,paratamq,& deínde huífus concauitatís figa.cap.8
ἡ foramina membranas & officularecenfui, In decimo fexto autem eiufdem. ἰδ.»
libri Capíte,auris cartilagínum & reliquarum conftructionem;uti tunc oc
currít, mododanímo obuerfa, perfecutus fum. INihil ením híc certíus de
auditu fonitug percipiendo,quàm ínibiattexere poffüm, nifi etíam plus nunc quàm dum illa
fcriberem,ambigem,mihitg longé minus fatisfacia, & non fatis mirari quea,omnes deauditu,
ipfiuspobietis tam prolixe citra organi ipfius uel maximéfuperficiarià cognitione fcribere:
ex quo tamen pracipuz ad prafentem difceptatíonem petendze erant demon(trationes.
Ga asus VES 0 AGIS E INSEL Q» ב כ
aput XS 24 2 6
ING VAM orísamplitudiniadamuffim 6 שה guftus effe inftru
: mentum,medícís iuxta ac philofophis conceífum eft omnibus. quiritags 2
= || in decimo nono fecundilibri Capite, nouem linguae mufculos, & uaria pee
3/4 illam ibrarum,compofitionisq ín ipfius parte hiante oreantecófectio- ris eap. ig
nem confpícua fpeciem unà cum illius inuolucrís recenfuerím, & in terz ΤΣ
/À tiolibro" uenas arteríasQ lingua petentíü feriem fimiliter defcripferim, / mn
| ín quarto libro ipfius neruos minimeneglíees, quorum" alter praecipua «bx.
máíoris tertij neruorum coíuef) radícís numerabatur portío, guftus occafione potiffimum lin Ps cap.is
guz oblata, alter πιοτὸ feptimi neruorü cercbrí parís propagines mufculoru nomine línguam vue - וו
implícátcs,nemo,utiarbítror;hicà merequiret,ut prolíxa de línguae fabríca inter caeteras par^ Iib.4 v.v. ו
tes,utuerum fatear, mihi mínus cogníta, fermonem inftítua;aut diffufe faporum differetias & tries 2
lib. 4. váma
qualitates commemorem, א
סע א תידא 8ק של 20 li DE |
Caput NOISE | ן
/ Galenus
n | printo libro.
10 0 de 1.0004] |
n | 2%
T tactus עס סט ínftrumenti ín quarti libri ἐπίείο me peifecutü arbitror,
quum nullum neruu tactus feníuno przeditu per corpus digerí afferere,
& Nature fcopos ín neruorum diftributione quantumis locus exigebat
enarrar:illoru fubridens fententia, qui unam eiufdem nerui portíuricu^
làm fenfuí;alii motui abfg fenfu praeefTe docuertt. Acproinde rotius hu
manze fabrícze partíü enarratione pro mea uícilí abfoluta, nuncfupereft,
| 3 omníü partíum quz przefentilibro agerefTi (umus, fectionís ratione per
| Ícriberet& (i cuius partis inalijs libris tradítze fecandiratio no expreffa fit, etía illam ad huíusi
| bricalcem feríatim fubíjcere,& poftremó deuiuoru fectione nonulla proponere.
GEREBRI OMNIFMQFE QF-4E 2 3.1
fenti libro traduntur organorum administrandi vatio.
Caput Χ IZ 1
iv M MODO muftulosceruicem occupantes,& neruos ὁ ceruícis dorfali
medulla profilientes, ín corpore quod nutritíonis uítalist facultatis or^
ganis infpiciendís hactenus fubferuiuit,agereffus fueris, fuadeo nunc ca
putítaatquead praecedentis libri finem recefüí,à relíquo corpore auferri.
| Ablatum enim longe commodilis, πιίποτίζ moleftía attreciabis unde
j| ctíam capita detruncatorum homínum ad huncufumfuntaccommoda-
25.77) niffima: praecipue quod illa uix benemortua, ftatim à fumpto fupplício
minus morolorum íudícumac praefectorum opera, obtíneri poffunt.[n quoru numero fiquís
0 unquamalíus,mehercule habédus eft, ftudioru unicus IVleccenas,illuftrifsimitp fenatus V enetí
fingu.
1 Caput ed ce
| vebriinfbectio
πὸ qui pavan,
dum.
1
t
4 Quéd-
modi figu-
Y4 7 Cdp. 6
lib.x.ablata
estás figu.
eiuf. cáp.dc
utx fig. hu-
ius libri cft
parata.
bi fig. E, F.
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER Vil 65k
fingulareornamentum MARCVS ANTONIVS CONTARENVS, obraram phi
lofophi iae linguarumQ cognitionem, ac tot fcelicifsíme obitas leeatíories,toti orbi claxifIimus;
quí nunc Parauinze urbis Praetor uigilantiffimus,uberé profecto nobís ad Anatomesadmini
ftrandas copíam fuppeditat;ipfe humanze corporis fabrícz ftudiofiffimus índefcífusq; [pecta-
tor,acalius ueluti Romanorum Boéthus aut Sergius. Quualecung igítut caput obtigerit; ἴσιτιν
per eíusosferra" diuídendum eft,ac proinde nouaculaaut cultro ín capítís cutead os ufqueor
bicularem duces fectionem,qua pollicis latitudine elatiüs quàm fupercilía funt, non inoppor-
tunéaufpícabítur, hínc per temporaad emínentiffimà maxímeqg pofticam occipítij fedem ten-
dens,& illincrurfus per tempora frontem accedens. ucta haclínea,tenuíori ferra, quain gan
grena auferendís membris uti confueuimus, autalia ab eburneorum pectinum artificibus pe
títa, caluaríam fecundüm illam líneam díuídes, (tudiofe praecauens, ne altíis quàm os (it, fer
ra deícendat. In hoc opere conduxerit capitis crínes nondum abrafos;neque etiam aures prae
fectas effe,quo leuiorinegocio altera manu, & fodalís utraque caput ne ferrae cedat cótíncatis;
Vbicaluaríamorbículatím díuiferis,obtufo cultellimucronefecundüm fectíonem ducto,)num
aliquaoffis parsadhuc diuidenda fuperfit examinabis,ut € eam quoqueferra diuidas.Porró
nefectionís finem ipfius principio elatiorem, deprefliorem'ue mol'aris, fimodó id cítraalíam
operam (quanquam factu fitlongé facilimum) te facturum nó fidis;uihil obftiterit funiculum
colorealiquo intínctum nudc caluarize fortiter illorum qui trabes ín afferes dínidunt modo;
circundare, ut coloris orbícularem lineam, quze ferram dirigat, caluariz intíngat. Atque hune
funiculum offi obuoluere conuenít, poftquam iam cutem orbiculatim difKcuifti: quippecu
tís fectio temanu ducere nequít.nam fectíonis in cute facize latera, dum caput ualide cotinctur,
hincindeabfcedente cute díuelluntur, Díuifaad hunc modum caluaria, ἢ ἃ ceruice inferiori
maxillacaput habueris liberum,illud fua bafi menfae ímpones;utrínque ἢ uifum fueritneínlaz
teraconcidat,lapidem,aliud'ue (imile collocans, Si ueró caputrelíquo corpori fectionis ratio^
neadhuc hzreat, tot ceruici occipitiotg quadratos lapides, aut truncum alíquem fubijcíes,ut
caputínanteríora reflexi eleuatumG,ac fi bafi inníteretur,tibi a(Turgat.Infüper fe&tioni per cal
uaríam factee ualidíorís cultri dorfum tranfuerfimad frontem primum ímpones, & illo modi
cé furfum deorfum acto , fectionem aliquoufg dirimes. Idem quoque ín occipitío tempori
busg iantífper faciendum e, quoufg caluaríam à dura cerebri membrana liberam efTe conie.
cerís.tücenim uertícís crínibus apprehenfis attrahente mani os fubfequetur . Adempto offe,
cutem fimul cum adipe & carnea mebrana folis manibus (alicubi tamen cultro prius liberata)
facilé díuelles, & deinde cultellí mucrone Grzecís uocati 09 ipfum(g. asy indaga-
bis, deínde etiam " uenulas ex uerticís cute in caluarí uerfus durà cerebrí mem ו ab
hacin illam profectas. lam dura cerebri membrana aliqua ex parte cultello eft perforanda, δέ
calamo fi(tula'ue, aut quo ínelícienda urína utí confueuimus fyphone,foramini 60
nís lateraad illum dioítis coprimenda funt,ut poftmodum fyphoneinflato,quanto duramem
branacerebrí mole amplíor fit, condífcas. Atque fuflecerít ín altero tántum latere eiufmodi fo.
ramen fierí, nam copíofus qui inflatur fpiritus undiquagduram cerebri membranam diften
dit,inflat&. Verüm fi quum caluaríam ferra díuíderes , dur. am membranam alicubi ofcitantex
diffecuerís,illa quoq; fe&tío dum ínflaturmembranaopportuné,neaéremtranfmiíttat compri
cEx prin metur, Diuifa rurfus membrana, acutiorís cultellíimucronemtertío durae membrane finu,
8 ge per totam capítís longítudinem ín elatiffimaeíus membranae fede proccdenti intrudes,lon-
gat fectíone uniuerfum quoad poteris, aut ab occipíto adfrontem ufque, autà frontead occi
הפוכ dínides. At híc finus (i fufpedio, autalíter quam capítís fupplicio homo necatus fuerít,
d: fig. GC fanguíne oppletus confpícietur.quem extergere conuenit,& diftento finu ipfius forma,& ' ra
€ DD.
[2 ifi. GG.
fsfig.D,D
inter A, À
C' BB.
morü quí utríngzab ipfius lateribus, & ex inkeríorieius fede pullufant;orificía infpícere. Pon:
ut cerebrü dura ipfius membrananudes, íuxta frontís oseam ad tertíj illius finuslatera perfo.
rabís,et deínde flylo in foramen índíto,fecundüm illum cultello ad occipitís ufzp os cotinuó ad
finus cíus latera fectíone deduces. Hacadutrung finus latus facta fectione, rurfus durà mem-
branamcultelli mucrone propter aurem, quà offi proxima eft perforabis, hincip rectà furfum
ΠΣ inpríor£, feufecundüm capitis longitudine, ductam fe&tionem fecando perges. Poftremó
ín capítís ucrtícem quatuor fibí proximarüectionum angulos unguibus attolles,& deorfum
tractosàcerebro reflectes,habítaramoriü ratione,qui ex tertij durz mébranz finus lateribus;
&'ijsuafis quibus dure membranae implicatur latera, ín tenu€ cerebri membranà pertinent.
Infuper dextra cerebri parte finiftra modicé manui beneficio díducla, feptum à duramem,
branaínter utrang cerebri parté extructu, € fobolesà tertío.durze membranz finu utríng ín
tenuem membraná díffu(ze,quantü fieri poteritattollétur,ut qui 11187 interuentu ín ufuctibus
li 2. cé
Caluayia ad
cerebri nas
topem qual
£er apeviédas
Cutis, adipis,
mébrane 6472
110] y ac dein
611476 into
lucri 7 fub
dite 46/6206 |
ὀγάπα εχαρι,
Duze mébra
אוד aniblitudo
qui examinan
de,
"T'enuis mers
brana dete
Ho,
"T'enuis mem-
Érane ἃ cert-
Bri yeuolutio-
vibus 41/0
Superioris
calloft corpos
vis füberficiei
eXAPET,
Dextricy fr
πίνε uétricu-
loriabertio.
Dexztri [mt
feri uentvicu
107% febtiexa,
ue.
do
de
nen.
V étriculorié
dextri cy fini»
[roc mibfis: erit; attendes ἡ
ua[orit exame,
652 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
cerebrum erígatur utcurique íntuearís.ac deín acitiori cultello illís propaginibus à fuo finuTC
beratis; eàm durae membrane partem ἃ fepto fedium olfactus organorum liberes, acueluti
excerebro eleuatari ín pofteríora refléctas;ip(i us" (inu quí ueriz inftar toti inferiori ipfius fe
di exporrioitur infpecto. Cuius origo;üt & ceterorum omníuim,;paulo poft 18 propatulum
ueniet, INuné autem ductus ín teriniem meribranam excurrentes, ipfa membrana ínfpícien,
tur; Vbi tag nuper díctam durae menibránzé partem in pofteríorareflexerís;ac utranque ce
rebiípartem difiunxerís, longos intenuí membrana ductus intuebere,qui per capitíslóngitu
dínem ín illam ex quartí durae membranzé firius termino producuntur. Horum ortus ín prae;
fentía curíofius nón uenit ínquírendus,ne fortaffis quum cerebrum nimium ftudes difiurige
re;áliquid iricüríarumpas.Aliás enim hortarer, ututraque cerebri parte quàm maxime in po
fterióri fede difiuncta, duram membranam quà cerebri partes initercedereincipit quam poffes
proxíméab "illa durae membrana parte, quz cerebellum ac cerebrum ínteruenit, acutioris cul
tellí mucrone díuidéres. turicenim ' quartus tibi appareret finus,& quas ille educit" propaei.
nes, Deinde etíami cerebro à dura membrana, quz id & cerebellum intercedítymodice eleuato,
ramuliex illius dura? membranae parte ín tenuem cerebrí membranam exporrectiuiferentur,
Verüm hzccerebri portíóne ablata ínfpícere long? erít (atius. ac proinde illis ductibus qui fe
cündüm capitislongítudínem ín tenuí membrana fupra" callofum corpus feruntur expenfis,
unguibus, autcultello alicubi tenuem membraná díuelles, ac deínde fenfim à cerebro ipfiusQg
"anfractibus cam digitis detrahes, Cerebrü hacliberati membrana fuos oftenditanfractus:ar
gunieritog eft, qui à tenui membrana cótíneatur, quu fcilicet hac detracta, impenfe dilatefcat,
& concídens prorfus,quodammodo defluat. Porro cerebrí anfra&ctuum altitudo acprofun-
ditas digitis, aut ftylo uenitindaganda. atque íta ctíam folo digitorum munere" elatior callofi
corporis fedes, & qui utrínquehic confiftunt finus,inquirentur. Símulatg; ueró hos ínuene
ris,utrínque magnam cerebri " auferes portionem,primüm magna & acutiori nouacula fectío^
nem per dextrum, quíad callofum corpus cofiftit,finum deducens, quz totam cerebri partem
fiii illo fuperiorem, à frontead occipitiuufque fimul in dextro latereadimat. pluribus enim
reíteratis fectionibus , operatio turpiter uitíatur. Ademptam cerebri partem ín menfam íta
repones, utelatior dextri uentrículi fedes ín confpectu fit. ea ením quam fieri praecepimus fe-
ctio, dextrum uentrículum díuidit, (i modó recte (ecundüm finum quíad dextrum callofi cor^
poris latus uifitur,admíniftrata fuerit. Dextra cerebri partead eum modum ablata,in (inifira
idem quoque (ut& finifter quoque pateat uentriculus) moliendum eft, per finiftrum iuxta
corpus callofum confiftentem (inum facta fectione,callofoG corpore quàm ficti lícebít maxi-
mé íinimoto,diuulfog, Quandoquidem íd poftquam finiftrum quoque cerebri uentrículum
infpexerís,uidendo uentriculorum ' fepto feu fpeculo,fenfim,& quàm accuratifTime ubiutrín
que continua illi cerebri pars adempra eft, fummis utríufg manus digitis modice aequaliterig
attollendum uenit. Septum ením (i ad eum modum callofum corpus erexerís, A deín cande-
Íam contrario eius quod infpicis lateri (nifi illi claríor dies obluceat) adhibendam curaueris,
euadet cófpicuum, Tam callofum corpus 'anteríorí parte,qua olfa&tus organorum ínterftítio
uiciníus eft,cultello à cerebrolíberabis, & deindeid hac parte cleuatum digitis furfum trahes,
in poftériorag diuulfum reflectes , 13 nanque" elatiorem fpeculi feptí'ue fedem callofo corpo.
, ti" inferiorem ueroillicerebriparti quam teftudíníac camerato afsímilamus,conatam cernes.
ἡ Cameratum autem (cuíus nunc fuperior fedes undique obuíaeft) obtufiori ftylo uenit exa
mirandum. ac primum quídem ftylusad fyphonis formam oblíquatus camerato ex dextro
uentriculo in (iniftrum mittetur : δέ cameratí perpenfis lateribus, anteríor ipfius pars cerebrí
fubftantíz non proculabolfactus organorum fepto connata, cultello *diuidetur,& digitis de
indeeleuata in pofteriora reflectetur,ut& ipfius inferior fuperficies quae teftitudinis modo ca-
uac(t;occurrat. Reflexo itag camerato,qui íd pofteríori fua parte uclutex dextro finiftroG ce-
rebri uenttículo enaícatur,immíflis ftylis perueftigabis,& deíndeidin príftinam ipfius fedem
repofitum longafectione díuídes, autpotiüs cultello uniuérfum radicitus praefcíndes . Con»
duxeríttamen priufquam proefecetur,, fub ipfo (tylim ad^ eam ufque partem,qua ex quarto
durz membranze (inu ^ uáfa ductus'ue, ad ariteríores cerebrí uentrículos fub camerato perti
riet fübfjcere , acadamuffim ipfiusuifum conftructíonístg ratíonem clegantiffimam examina- 7.
te. Státím ueró atque ademptum, longa'ue fectione díuifum ; ac poftea utrinque diductum
plexuià fecundarum forma yeast Graecis dicto; & ductibus à quarti dure
merübranze finus fine exporrectís, Ac proinde prímüm pofteríorem uentrículi fedem ftylo א
inquires, qualiter haec fcilicet ex pofterioribus deorfum ín priora defcendat, per illamQ" arte;
ría a(cendat, quzantror(um prorepens, alteram eius ductus portionem affumit, qui à quar-
to
2f Naut
6ft. cap.6
א סו
bsfi Ee
fecundum
GG.
i frg.ca. 14,
li.4 de.
k 7 figura
O)0,0,
l7 fig.T.
mfi. ca. 14
li.5 Y Y.a,
& b. d.e fii.
t5 fi. L,L.
05 figu. 6
Gc.
Psfig τον
€7 dein M,
M.
d Paratu,
TU A. figu
rám , quam
hic (cáulo
infpicies,
rsf.X,X
G Y,Y.
sExquarta
figura nune
parabis
quintant,
t Vbi infi-
mum lcon-
fifitin 4f
gura.
usfi.Y,v.
X 5 [igu 2,
x.
» sfig. ST,
νι é fig.
4
אמ quin»
ta figura
parabis (cx
tam,
47fi. V cx
b6 fig.Hj.
€ 45s fi. O,
O.6 fig. M,
d6, 7, gfi.
EG.
ΠΕ HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL 653
t6fi. Hc to dure membranz finuín cerebrü füb camerato proficifcitur." Huncením recià fupra com
f: ag munem dextrí fini(trity uentriculi cauítatem longius procedereob(eruabis,& deínde bíparti.
tumueríus dextrum & finiftrum cerebri uentrículurn porrígi;tandemq ab hocac commemo
rata ultímó artería nuper dictum plexum efformari. Caeterüm quum hos ductus ex quarto du
5 rz membranz finu prorepentes confpícís; íllí סט [pectandi funt, qui tenu membranze &
5,4, humilioriparte dure membrane dextra cerebri partem ἃ fini(tra interdiuídenti,à quarto finu
offerütur, Vbí enim hos ínfpexerís, ductus quíà quarto finu fub camerato ín ccrebrí uentricu
los pertinent, ea cde cultello funt diuidendi, qua commemoratos efformant plexus. Hinc εἷς,
87f. L19 uri in pofteriora leuiter refleciétur,ne ἤπια] elandula quam ἀωναίριου Girzecis uocari diximus, 0
᾿ auellatur, baec fiquidem 11115 ductibus fua federemotis,in confpectuíaccr. V erüm hacc tentanrí P eszezis,
hiofi E; G ouillum cerebri ad manum effeuelim, quód id glandulam illam & cerebri " tcítcs,natestpaperz
ש EF. tis nonnihil quàm humanum caput commonitret. Glandula hac in fuum focum repofira,di-
i7fi- aitis' communem dextri finiftri(g cerebrí uentrículoru finum,qni in(tar rimo modo fpecianti
176 Gccurritdiftendes;ac mox" mcatü quo pítuíta uerfus 'pelu£m ex tenuí membrana extructam Tei sei
lia figu.C,
2 4 f 0 Y τ I TIPP: 4 ὑπ ᾿ Lu 1 - , 1 = " culi, ip[usds
€. aut 15fi- etertur,una cum meatus principio intueber IS,quit ex tertio uetriculo comuniue fac cocaut POCO 2
JH.
8E: tate in quarti uentrículu pertínct. quibus ínfpectís" totà cercbri portíoné cerebello íncübenté
8 2:3 : 1 ; 4 c
P7RRKS ceo nfücríain cerebro ducta fectioae adímcs;id duntaxat hic prxcauens ne ! duciusarterías'ue
₪9 ; Nap EM UST), à , ו - $131
pPaxsbis per pofteriorem dextri finiflriZg cercbriuentrículoru regionem afcendentes,unà difTeces, Ap.
modo 7 fig. paret modó durae membranze' pars cercbellumab ip(i incumbente cerebri portione diuidens;
67,8] TRES ; EAD à AS UB / 4 i. "a
15:75/2- S etiam "illa quc inter dextrá cerebri partem & finiftram ducitur. quapropter tempeftiuum Dure UICE
TG. / P 2 2 1 P , "c fimuunt,
r7 6.00, cft, utquatuor durae membranzc finus (imul examínces, Tertio itaque durze membranz finuí 6
55fi. .כו quem dudum ושכן longitudinem diffecuifti,plumbeum ínferes flylum; quem facileín tres relí
12095: anoseiusmembranz finus híncprotrudes:fi modo utríngiad latera primüm;ubi cerebelli ela
uln7fi.ab 1 . , x cT r d E IS ro Ad Md .
S«c R po- tior pars offi proxíma e(t,illum impuleris. 10 enim dextrum & finiftra finum, feu primum ac
ni: fbylimo fecundum inuenies. Deinde (i fub radice durze membrane partis dextram & finiftramcercbrí
E PP partem interueniétis (tylum detruferís, quartü finum comperíes. Quo tamen eos uídeas exa-
0000 (n Q) 4 ; H , , " ' E . , .
7 7
Q. cz mo S : b ; : ἱ V^. Gerelelh φορῶ
doin. tello tota durze membranz pars cerebello fuperitis obducta, orbículari fectíonefecundum 05 dio.
ui nm n H X P H : H . desi
x Vti faci ducta uenit przefecanda, autfe&ione (ecundüm longitudinem ducta, diuidenda,ac retrorfum
j
eft in 8 fig. Md CEA » ] Hrs 3 dV
* rellectenda, V tcerebello obíter ínfpecto, cerebrum denuo agoredíaris,cómunem dextri fini
0 Ms p Ββοτο COUR db S CC Ab :
(tri uentrículi (inum dí(tendens, ac exactiüs picuítze ductus immiflo ftylo examínás. Vtueró
, y
communis cauitatís feu tertij cerebelli uentrículi meatum ín cerebri cauítatem porreciu obferz
ues,oblíquatum ftylum meatui índes,leuiter( ín cerebellum concidere fines, Stylus enim gra
; : ; . By A 1 :
uior ההסבקץ] 15 modo íncuruatus,ctíam nó ímpulfus fecundüm meatus ductum, in cerebellum
deuoluítur. Manenteadhuciín meatu ftylo, díoítís cerebellum nonnihil à cerebri teftibus díri-
YOXIS Ee :
mes,quoad fcilicet ftylum inter cerebellum & teftes ipfos intuearís.tunc enim,& precipue ín
Y'of. EG. פוטס cercbro;qua pars! teftibus,& quae " natibus fimilior fit,dífces.Cuod qui obferuaueris; 07
& iofig. F, / i16 ; p "aros defin
iof s. cultello teftes ipfos natesqp fecundüm ftylum" diuides,ut meatus 1116 ex communi dextri & finí 2," ומכ
à Yt fstii; tri uentrículi cauitate ad cerebellum porrectus euadat confpicuus, pauloq accuratius meatus
ctii fis. à cerebro ad peluím pertínens, pítuitamq eo deducens, reddatur confpectior. Poterís modo
bsfiT,T. tenuem cerebelli membranam hamulo difcerpere, & ^ uenam quzab illius ductibus ín pofte-
riorem humilíoremQganteriorum uentrículori fedem pertínet examinare. Quippe hancrepe-
ríes facilime,modoó illam iuxta antícze cerebellí partís cum cerebro connexum ínquifiueris,qui
ciofigire praefentís uen potiffimum fit ínteruentu. Vtueroó coalitum cerebelli cum doríali medulla 12007 »-
T 3 / H 41 , /
LE.4i"ft coonofcas, caputquafi ín faciem reclíinandum eft, & manu ínter cerebellum & duram cere 07007 cuz cere
gure G, G. E » cap DH 1 3 à 5 p 3 , elÍo coalitus,
dvi ga; Dri membranam occipítis offi commiffam, impofita, cerebellum ín priora, dcorfum(g detra- 3
clo fig. hí debet, quoufgg uniuerfum à dorfali medulla liberatum decidat. in ea ením admíniftratione
*»fz-K- nihilob(tabit, quo mínus* uenulas ductusue ex primi fecunditg durae membranz finuum
7) 1 Ξ “ F n . 7 , ,
FVlihz 3 זטה,175כו0 הזשכ uenísarteríjs p per tranfuerfos ceruícis uertebrarum proceffüs repentibus, in
libri figure P pns, Hac i UTEM / 07
Ὑ cerebellum porriot uideas, ac dorfalis ex ipfo cerebro ortum, formam, & finum cum cerebelli
g:cfigez finu* quartumefformantem uentriculum cernas. Deínde etiam repofito capite, & cerebello Querzisérs:
: : / ; " , Σ
E EY ín"pronum pofito, ipfius íntueberis finum , & partes quibus dorfali medullae connafceba. Culi examen,
.ןל , . . . , - . " 3 7 6 וא
p vii ההג tur, א praecipue ipfius reuolutionttanfractuum'ue pulchram imaginem, à quibusilico uelut
inufigrá. manu ducérís ad duos reuolutíonum' apíces uermibus afsímilatos , & uclutí reuolutíonum Your
ו \ Von
inJ-6D« terminos per cerebelli medium fecundüm ipfius longitudinem deductarum > Atque íd ap- 2rocffuxo
Cod. . ; p ו , ; 1
"* parebít darifIime, (i per cam longitudinem utrinque longa fectione ad carum reuolutionum
latera ducia, cas à rcliqua cercbelli fubftantía liberaueris exectas'que ín menfam exporre.
3 H
1/58 Xcrís,
Rx]
INevuovum
parit examc.
FEorit que in
duye nenbrá
ne ῥα funt.
exdnier.
Gl«ndis pitui
rant excipten:
tis ip[rd acci
bent:
arte*
qiaunt.
654. ANDRÉAE VESALII BRVXELLENSIS
xeris.ita nanque unus tibi apparcbít uermis,illis quàm fimilimus, qui ucrís tempore é faficibus
decídere folent , aut bombicibus priufquam fefe folliculo íricludant : δέ adhuc multó magis
quum íam aliquandíuindufi fuerüt, folliculum tamen nondum corrofere. Ac fi uniuerfas illas
mediás reuolutioncs fimul non abftulerís, & duntaxatextrema execueris, duos poterís com^
monftrareuermiformes cefebelli procefTus,unum quidem príore, pofleriorem ueróalterum,
Porró nonfolüm exectísad hunc modum uermiformíbus proceffibus,ipforum imago examt^
nandauenít,uerüm etíam quando cerebellum à dorfalís medull ínitio aucllítur;ipioru ufum
praecipuo ftudio expendere conduxerit.Infpectis tag; cerebelli partibus,ncruoru paria inudti >
eabütur. quod ut fiat ocyus, manu ínter cerebrü & frótís osinlerta, cerebru fenfim attolletur, Ed CT
utprímüm à plerífgg uocattim cerebri! mamillaré proceffum,& dein olfactus organo feruien- ee
tcs uideas " proceffus,qui € fuís finibus (tylo הכ סטף digito ueníunteuellendi, & unà cum auis fige
cerebro furfum ín pofteriora fle&tendi:in quo opere caput non ínutiliter in occiput" reclinabi 466
tur.ítà enm reuolutum eorum proceffuum ortum pulchréo(tendet, Atquehic pariter ín con - ji
fpectum uenient "uiforiorum neruorum príncípía,&c corundem congreflus;& fub illis"peluis r. :
cerebri pitüítae expurgandze párata. IVlox * & arteríarum in dure membranze amplitudinem Mes.
ingreffus occurret, qua partim ín tenuem abfumuntur membranam,& partim ín dextrum & 7
finiftrum cerebri uentrículos properant. Vtüeró exactam earum arteríarum fcríem 1206065, 0
híc quoquetenuem membranamà cerebro diuclles, & uentrículorum terminos ín ibiin reuo- ץק
lutones,nóautemin olfactus organa uiforios'uc neruos fin ire,nihili minus quàm àuentrícu- Ru.
lís in eaorgana pítuítamrexcerni, illistgad 'octauum capítisos deduci." INuncuiforiosneruos (5, fos.
à cercbro díuides, & totam ipforum portionem in caluarizc amplitudine tibi confpicuam, ftu- 14 fi. E,F.
diofe refecabis,ne nuper dictam peluim fimul auferas.ca nanque hac adminiftratione tota oc- AME
éurrit,pulchreG cernítur, qui meatus ex terrío uentrículo adhanc pertinet, & qualiter illa ín ; vti βδῇ
" glandem ceflet, quae dure membranae fübrjcitur,facileg dilatato hic proprío durae membra- 9t inia fi
nat" foramine [pectabitur. Códuxerit tamen membranam inibitantifper illcfam feruare,dum ^4 HM
relíquos cerebri neruos examinaueris. Capite igitur in (iniftru latus'redlinato,& cerebri parte א f; r,
quz adhucrelíqua eft, in fium locum utcunque repofita, cerebrum poftea in finiftrum latus » vt is i
deorfüm(reflectes,& ? fecundí paris originem contemplaberis,mox " mínorem tertij parís ra four 4
1/6033 1 diuulfa cerebrum adhuc magis ín finiftrum deflecies, SC mox "tertij & quarti parís pro.
exortum íntüeberis:infuper & quinti parisorieine, quam fimiliter díuidere competít,ut" ner bia filK.
uulum íntuearís, qui iuxta quínti paris radícem principium obtinens" temporali mufculo,& 64/2»
in ore 'delítefcenti maxillamq attollenti offertur? Sextum quoque par & feptímum euadunt FE
confpicua,fi uarijs ipforum quibus ortum ducunt propaginibusanimum adbibucris. 620786, 40.
rüm quum paría hzec perquiris," ductus quoque uenarum modo ex durze membranz finibus he me ta.
ín tenuem excurrentes obferuandtueniüut, & neruorü exortibus in finiftro fiuifüm erit latere, δὶ ₪5
fimiliter רה 6 15016 dorfalis 10115 aut cerebri in capitereliquum eftauferes,ut du dx 0, aut
ram membranam quà cerebri bafi fubíacetadhuc integram uídeas,& olfactus organorum fi. aro Fr
nus foraminulís peruios, & undique cerediétes neruos intuearís: quibus infpectis, primi ac fe. pA e.
cundi durze membrana finuum originem, & ín illos fubeuntia uafa ' cxamínabis,acutíori cul 114.
telli mucroneipfos aperíens." Ductus δα fecundüm durze membran latera excurrentes,&& P Apparent
in ipfiusiuxtafrontem bafi confpícui, uel citraalíam fectionem funtobufj.utucró elandulam, 7 8%
& quem difTéctionis profefIores ementiuntur retícularem plexum uídeas,animum adhibebis ; vr fidum
dura membranz 'foramíni peluís infundibilue mediü excipienti,& adhuc peluís portionem cin »/ia.
adnatam habenti,non negligens interím" arteríam utrinque ad foraminís illius latera duram x fig Ho
iembranam penetrantem, qua ubi obiter intuítus fueris," acutioris cultellimucronefectíont 1; frr.
ex illo foramine utríng ad arteriarum ufq tranfitum duces, & labris fe&íonum diftentís,plan, sf. 6
dula fefe offeret;arterizcGp ad ipfius latus ftratae, V erüm hae magis reddentur confpicuz, (i ha- ΑΝ
mulis & acutíoris cultellimucrone;quàm poterís maxime duram membranam híc liberaueris, 6 ἔριν
aperucrís'ue, acab arteria duram penetrante membranam plumbeum ftylum ad foporariam va.
ulquearteríín ceruice adhuc confiftentem,impellas.Id nang ín homínefaciu promptum eft,
fi modo tuís oculis Galeni nomine fide derogare nolueris. Hic enim quàm pulchra dereticiu.
lariplexu in hominibus cómentí fint hactenus omnes, obferuabis : potiffimüim fi ouillum aut
bubulum cerebrum híc quog feciíoni adhibuerís. Praeterea glandulam fua fede סו
ut duritiem ipfius experíarís eandem coprímens, perpendes quid Galeno ín mentem uenerít,
quod per cra(fifTima offis cuneum referentísfedem, quam fpongiee modó peruíam effe (cribit,
pituítam ad palatum colari cenfuerit, & non potíus propríos hic pítuítze & attracto per infpiz
rationem 8 671 ductus; foramínaty non mínima etiam indagaucrit, Relicta modo interiori calua
ríe
1
1
1
|
fic. C4. 10
liz.
bfigure ca.
τι liz.
fi.cap.z
l4 K.
veisf.fio.L.
5:18 fig. ca.
14. vn.
| £1849 figu.
(4.14.3.
Wi fig. ca.
+]
x Vt in 16
₪ figu.
Cd. 14...
| 27 fig.ca.
114. δ.
x17 fig. ca.
14 45.
| 4 Vt n τό
fictas.
b vt figura
124.14.
caa fig. ca.
14 bb ad i.
qut tota vx.
fira.
do fig. c4.
14.de7 ἰο-
tao fig.
€ i5 fig. c4.
4
fa fio ca.
14.
g tota feré
14. fig.cap.
14.
his fi. cap.
ג
τό fig. uu.
his fig. ca.
14 4.4.
i8 ft. 7.
hus fi. cap.
14.
Ias fio. ca.
14 áqad J.
DE HVMAÁNI CORPORIS FABRICA LIBER VIL 655
ríz fede oculum aggredi conuenit;ad cuíus fectionem humanus,f(i recentíus adhuc fucrit cada
uer.fuffeceritzalioquí enim bubulus quàm nancilcí poterítrecentiflimus, fimul quoque operi
adhibebitur. Primüm ítaque ^ palpebrarum,& deínde" oculi mufculos, quemadmodumin fe
cundo docuimus libro,inquíres:inquo opere neruorum quoque & uenarum arteríarum que
peroculorum fedem ductuum habenda eltratio; fecundi dico neruorum cerebríparis,SC mi.
norís radícis tertij parís.quorum ramulos facilé adínueníes,(i eos ín pinguedine oculi mufaw
lís obducta perqui(iuerís,& przecipué fi offa referuare nolens ínteera,ferra frontis os fuperío.
rem oculí conftituens fedem,ín(tar trianguli príüis execuerís,S& deinde prímum neruos illos,&
poftea extracto oculo ipfius mufculos indagauerís.alíàs ením oculus cum mufculís illefo offe
elTet eruendus;acutíorícultro ín oculí circuitu proximéad os ductis (ectionibus , ufqueadner-
uíuiforij écaluarízamplítudíne qua cerebrum contínetur cgrefIum . Vtcunqueueró oculum
cuulferis,conduxerít (emper adhzerefcentem membranam quàm licebit uiciníflimé ab offe
dirimere,imó etíam eius portionem qua ínternam palpebrarum cfformat fedem, oculo appen
fam feruare . utínterdum adhuc íntactis oculí mufculis , cultello acutíoríad ' irídem ufqueab
oculo ἂς ἢ cutemà corporcauferres;auellere , & deinde unde ortum duxít confiderare poflis,
Aliquádo πιοτὸ ipfam n nifi ablatís oculi mufculís aggredíerís, perpendens femper hanc totà
anteriorem oculi fedem , praeter corneam tunícam feu pellucentem durze tuníce partem ample
&í:illos ueró totam pofteríorem,przeter portíunculam ab ingrediente" uiforío neruo occupa
tam, Czeterüm oculo & mufculis X adhaerefcente membrana? libero, uíforium contemplabe^
risneruum,prímüm" uenasarterías que (ccundüm ipfum ex cerebro ín duram ufque tunícam
exporrectas:deínde portionem uiforij nerui longa fectione díuídes,& cultelli mucrone duree
cercbrí membranae, tenuis membranz portiones neruum ínueftientes,& poftmodum ποῖ
ui fubftantiam" ínquíres;ut ueluttríum praecipuarum oculi tunícarum inítíaoftendas;& dein
deuiforium neruum ab oculo" diuidas,ut nihil przeter duram, ceu exactiíffima quavpíam fphae
ra,appareat.Sphzeram hanc fummis digitis finiftrze manus itaapprehendes;ut pollex quidem
pupillam,reliqui autem eam fedem in quam uiforíus neruus implantatur comprcehendant,deín
dextra manuacutiorí nouaculafectionem quàm poteris loneifIima ín dura oculí tunica trant
uerfim duces,utcítra comprefTionemomntes oculi hamores excidere poflint. ΕΠ ením hac du
613 (e&tione,oculo'queín dextram manum affümpto,in manus finiftrae uolam 173 funt demit
tendi, utcryftallinus uítreo elatíorem locumhabeat:negocium ením confuderis, fi uitreus fir
per cryftallinum reuoluatur. Atque íd ne fiat uitabis,fi quum ín uolam ex oculo humores pro
labifinis,oculum nonadmodumà uola cleuatum tenuerís , X pofteríor oculi pars,quauio-
ríus neruus ínferitur,uolam magis refpexerít. Sufceptísadhunc modum humoribus, & repo.
fita 1113 ס 601 parte ex qua humores prolapfi funtmani leuiter modíce'ue inuertes,ut aqueus é
uola(ini(trze manus profluat,folusq uítreus cum cryftallino "referuetur, Mox confiderabís tu
nícam palpebrarum pilís quàm fimillimam,quze orbículatim cryftallíno humorí connata, an.
terioremuítrei humoris fedem inueftít,integity. T'uniculam hanc cultellí mucroneà cry ftalli^
no humore primüm díuelles,& deindeà uítreo fübleuatam, fupra chartam extendes, Cry ftalliz
num humorem 01101015 ex uitreo quàm mínímé compreffum exímes:& uítreo in fuum locum ín
charta repofito,illzefum cry(tallinum humorem fcrípturz 8116011 prímüm importes ,& deínde
cultelli mucrone ipfiuslateri modícé indíto,fcripturz nunc altis, nunc 6161111105 accommo.
dabis,qui omnia fpecilli inftar longé quàm fint maiorareddat, confideraturus , Porró ipfius
" tunicà, quam tenuiffimc ín ceps pellículae modo tenuem acpellucidam, fed duríorem effe di.
ximus,ex ipfius primüm lateribus cultelli mucrone dírímereconuenít,& deinde unguibus ab
humoreauulfam,ín fuum ín charta locum reponere. V tuero cryftallíni humorís difcas duri.
* tiem, poterís illum inter dígitos premendo confringere, & poftmodum chartze adhibere.
Caeterum uttres adhucreliquas contemplerís tunícas , oculí partem ex qua humores 100106.
runt,(aper finiftrum pollicem euertes:& 11160 ἡ qua exuiforij nerui fübftantía diffoluitur, tuni
cafefeoHerret,aut extenfa adhuc,autut plurímüm folet,ín(tar mucí collecta . quapropter ftylo
* rurfus uenitextendenda,& quantam habeatamplítudinem, cuius que colorís & fubftantiz (it
inquirendum. Deínde rurfus erit colligenda ,ac deníqueà fuo ' príncipío ubi duntaxat firma
turabfecta,in chartam reponenda. Iam interna uueze tunícae*fedes undíquaque eft confpícua,
inqua prímüm ip(ius íntueberís colores, deínde hamulo à dura ipfam díucllens, " uenarum ex
duran illam tranfitum,& nigricantem ipfius colorem perpendes. quum ueró ad 'irídem díuct
lendo pertigeris,ipfius hic contemplaberísad corneam firmiffimum connexum,& * pupillam:
cuíusqp caloris uuea fit, quà à cornea'abícedít, atqj 6 cornea regione confiftit. Diuulfam hoc
modo πιεῖ, ὅς à (uo exortuubi firmifTime cornez dura&uecommittitur,diffe&am,in chartam
li 4 repones,
Oculi adptini
JIratio.
656 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
ll repones,& folam iam durá cum pellucida ípGius inftar cornu partem quam carnea uocarfius;
| contemplaberís,ipfius examinans craffitiem,& cam partem pellucidam, Poftquam & hancin
TI IL fium ordíne ín charta locauerisymemoría omriía comendaturus;uelut ab oculí centro adexti
mamulg fuperficiem;S& híncrurfus ad centrum fingula cnumcrabis, & pofteanifi mole(tum .-
faerit;finiftrumaggredieris,à quo 'adhzerentem membrana, & " mufculos;utín dextro admi, 0
] לו Riftrabis,uerümin duram quae tiueam fimulpehetret fectionem;nullam duces,fed quam míní. 5,5 fi ca;
mé compreffo oculo nouaculze mucrone fenfim" fectione in dura molierís,nó quae prímo inie 14 ^
ctu cam díuidat, fed quae faepius iterata;ad uueam ufq pertingat. fectíoní deinceps tenuem fcd Bi B
retu(um ftylum inferes;ac fenfim uueam àdura dirimes,utíam commode forpicula durze tuni pee. :
v fcctíonem, quae orbiculatim oculum ambíat, illacfaínterím uttea perficere queasutuenaru
cx dura in uueam tranfitum, & uuca poftmodum difIecta; humorum fitum paulo melius con 5
Ἂ : ] : o 2 ] 1 : , ΟΕΧρΥ
> 4/0007 templerís, Abfoluta oculi Anatome;auditus" organum,fi offa referuanda mínus duxerís,erít tur fio. ci.
סה ו & prímüm aurís Natura euadít confpícua;fià cartilaginca qua conformatur libi.
fubitàtía,cutís utríng feparetur. Ataudítorij nerui proceffüs diflicilius adinuenit,ferratamen
maxima oflis portione, que füpra meatum habctur, & deinde cultro fortiori reliquo offead
imcatum ufq execto,membrana ín quam neruus degenerat, & huíusorcanioffícula cuadunt
conípícua.Si ením (erra meatum tetigeris,omnía uiciabís,& cultro etíam fubíndenihilpromo
uebís,quód inanguíto & anfractuofo meatu,mollis tenuísq ncruus facilecum offibus díueila
tar,contundaturqs. Omnía tamen mihi percommode füccedunr, fi ferra totum offis partem,
quae auditus organír contínet, àrdíqua caluaríalibero, & deinde tranfucrfim ualidiori cultro
os uníuerfum impetu díffeco. Couenitautem íta fcctioné moliri,ut ca oflis fedes quee neruum
à cerebro procedentem prímum excipit, ab illo fcparetur, cui aurís טפוש )גנוס Rurfus fi o
| fà ג referuanda putas, fuaferim ut frontísos quà fupercilía fpectat, paflim effingeres," ἢν P5484
VIE, | num illum quem continet accurate examínaturus.idem quoq; in offe cuneum imítante molíen 2 Ay
UA Mifeulosi dum eft,utipfius quoque "antracrebro apparentía;G& quzeillís cotinetur matcería ín confpicuo 6.
2 גו 1030100 קסד feptimo hoclibro defcriptu lateat, 2 nunc aliquotmufculortadmini-
In Factoscor- (tratio adhucfupercft, quibusuidendisalteru latus (uffecerit, Ageredíerís itagj mufculos cubi
| det tum mouentes,& qui radium,& brachíale,& dígitos mouent:mox tibiam mouentcs,X qui fe
morís motuum autores cenfentur;deinde pedis & digitoritmotuüopifices ita fimul cumliga
mentis refecabis,quemadmodi in 10000 libro íam multo ante commemoraui, Prorfus enim
i / absreducerem,(i cos mufculos, adminiftranditg rationem uelobíter etíam hicpertractarem.
TEM i Vari ene, «od uerbad manus & cruris uenas;arteríasqs & neruosattínetquum horum adminíftratio
uoran fers; nondum exprefía firaliquid dícam.relíquarum enim partium uafa,neruosQpíam prídem retu^
ἢ] sus [erii eva limus, Primum itagá fummo humeroad pollicis ufqueunguem ín cute feciione adeb Icuíter. "fict6li
^7 duces,ut carnofam membraná non uulneres:deíndefce&ionis labris inuicem diremptis, omni o LN
| l | ftudio כה] 01-15: patíentía cutem à carnea membrana íta auferes, ut adipem omné membranze lib. gb.
/ | adhzerere finas. ftudiofej expendas,ne uenam quampíá,;aut neruulum cuti connexu finas. &i tei. fin.
| forréalíquem ramum cuti cxporrectum ncelígentíadiuiferís,atque cum cutcalíquoufc àcar, ἀπ ἢ
1 | nca membrana feiunxerís, illum à cute fedulo refeca,& carneze לבה הרת íta atcp prorepebat, סו e
| | obtendito,ac deín cutem quemadmodum ccepiftiadimito;nullibi cutis aliquíd,nequeín bra . P
3 ft. ca. i
|
לשו שממו eR
| "Alia oculi ad
D ———
7 chío;neg ín cubíto, πες in manuextrema relinquens. lam" uenulas & ' neruulos obferuabis, 77 7
0 ἢ durce membranz qua brachíum attollenté íntegit mufculum oblatos:deín prímum neruum ו
Ti | brachij,quí carnofo: membranzealiquoufgiín externa brachij fede exporrigitur,deín " ramulur riva ἀφ,
| | tertij nerui "ínter mufculum brachíum attollentem, & eum quí brachium pectoríadducit;in SUNT
TR carneam membranam híc ínanteríori brachij fede diffeminatu. In pofteríori aute brachij fede יי
& infcriorireeioneexternílaterís brachij " neruorum fürculos expendes, carneze membranze 145
àquartoneruo brachíum íngredíente deríuatos, fimul cum^ ramo quem externae cubiti fedi. 4f. 6.
obliqué offert. Mlox > fexti brachii petentís nerui feríem uniuerfam expendes,ca ením tota car 0-5
| nec membrane duntaxat exporrígítur. lam humeraríc fecundüm ínternumlatus mufculi bra. bein fg.
TAM €híumattollentís" cereffum fpectabís,& ramulos quos hínc nde doncc cubítiattíngatartícu. «δι
lum difpenfat. Ad cubítiautemarticulum "ramum obferuabis obliqué deorfum ad comunis ees
| uenzecon(títutionc,ab humeraría diffufum:deín * eum qui fecundüm radíum in pofteriora cu. fifcipit x,
000 bitiad paruum ufgfertur dígitum, axillaris :סד ramum fibi affciícens." Ramumueróquem χης ὁ
| | | humceraríararíusadarticuli cubiti profundíora mittit, (i modo adfuerit, etíam cítra fectionem MS
expendes,axillarís uenze* portíoni animum accómodans, qux fub medíalongitudine brachij f eid f.i
. ; XA : ל
carneam membranam fübít. 113116 דרגובוס ramumad communis uenz cóflitutionem promere niv É
g eiuf. fi. uy
E ccrncs;deín * alios ipfius ramos fecundüm ulnam,feu ínferiorem cubítiregionem adbrachiale 2 di
| e ax.
| ferri
DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIEER VII. 657
| beuff. «. ferrifpectabis,& etiam aniniaduertes huius portionis fuboles per ínteríorem cubiti fedem ua-
. 5»^$- ritadmodumdQ ímplicitead brachíale ufque & manus uolam excurrentes. Praterea commu
| E nis uenze feriem uriíueríam quoqueíntucberís,ad fecundi brachium petentis nerui propagi,
| Ay$s, nesanimunmi dirigens,quzab 1110 producuntur fimulatque ín cubiti artículo carneam mem-
kaif4f&. branamiexaltoadit.ad haec" ramum quártinerui etíam fpectabis, quí externe cubítifediíad bra
! €ba.49. Aui ok, 1 0 8 . . P / sq ἘΣ ὴ :
DU naf chialé ufque fpargitur;Neruos autem dígitos implicantes,aliquo pacto etíam mod cernís, ue
46.4, rum magis conduxerit,eos tum prímüm expendere,quum radíces ipforum ad digitos ufque
mam. perduxeris,Poftquam itaque hec omníanon refecta adhuc cariiea membrana diligenter non
εἰ: ἢ fine magno ufu fpectauerís , carne membranáuná cumipfi annexis uenis & neruis à fuccum,
| pster,a. bentibusmufculisauferesrac mox ' mufculum , cuíus beneficio brachium pectori adducitur,
qvtiis adipfiusufqueinfertionemab illis quibus adna(cítur partibus liberabis.idem & in " illo molie
| E. rís,quibrachíumatrollit,& quífcapulam mouentium prímus & fecundus habentur, dein cla.
/s5t«R, 5. Uiculamà fummo humero *refecabis,& ' mufculum auferesà pectoris offe & clauícula mamil
stab. laricapitisproceffüi ínfertum,& ' eum χαί ἃ fcapulaoffi v ímítanti implantatur;& ' eum quod
| AB agis quíà príma pronatus cofta,tranfuerfis proceffibus ceruícis uertebrarum ínferítur, Caeterüm
\ ו quumhos adímís mufculos,parum curandum eft, num 11105 auferas 5 parumque uuL
| g«lib.4. neratos.hicením non mufculorum , fed uaforum natura uenit dífcenda : & perpetuo caueri»
i dum eft,neuas, nonautem mufculus uítíetur, Sí ítaquead hunc modum accuraté hos mufci
I cuf f. τ. losademeris,ín ceruícis uertebrarum latere neruorum "radices feriesqg cleganter occurrent,
| eu fili. quiab illis profiliuntuertebrís:atque Ítactíam plexum neruorum ín brachium excurrentium
(zat obferuabís, quo feríatim cuíu(quenerui dígeftionem perfequerís. Ac* prímus occurrit, quí
dept mufculo brachium attollenti praecipue offertur:deínde * fecundus, & * tertius, quorum feriem
ו 460900 commodiüs fpectabís,(i capita" mufculi cubítum fletentium anteríorís illinc unde prodeunt
5755. liberaueris,atqueà fubdíto illi" mufcaload infertíonem ufque ipfius detraxeris. Vlox enim ita
| LA φὴς prater fecundi & tertíj neruiad brachium íngreffum , etíam * quarti & quínti & fexti nerui, &
Linden», dein "arteriae &* axillarís, Sc ' humerariceuenarum ín greíTum adinueníes, fenfim (inoulorum
| d/iz. i.v feriem fequerís,quae ín fecundo neruo obferuatu eft prompta,& tertij quoque nerui feríesad
ra dps cubiti ufquearticulum ín propatulo eft, uti ctiam & quinti nerui & fextí, Quartus autem סח
,m, uus,quà Íecundüm brachij os uerfus externum illius tuberculum retorquetur , non occurrit,
| fef fig. nii obliquéfecandüm nerui ductum 5 mufculos cubiti exten(ionis autores diffecuerís,neruidg
isi proereffi um íta uítíatis mufculis períequutus fuerís, Vbi שוטר huncad externü cubiti artículila.
[b sf. cx tus ufque deduxerís, " ramos quos hactenus ín progreflu edidit examinauerís, ' mufculis ab
| + 55 externo humerituberculo principium ducentibus, à fua origine liberatís,ramos quarti nerui
E ochisn expendes, quí illis mufculis offeruntur , & eam Íequeris" propaginem quze tandem externae
לן e Ἢ pollicis regioní,ut & índicis quoque & medij furculos exhibet, hanc ením leui n 690610 repe;
2 ול ríes,(i' mufculo attenderís bifido tendine brachiale extendenti.am quartí nerui" propaco ἢν
| la chacss. militer inquirenda eft, quae ulnze exporrecta,ad brachialeufque excurrít, & " mufculis ab exter
| ] 3} naulnz fede ínitium ducentibus furculos depromít. Vt ueró reliquum" tertíj quinti nerui, 8c
| ו 4. ch. dein" reconditzcaxillarís uenze portíonís , & " manus artería ín cubíto extremat manu pro^
| 37.0% gre(füm uídeas, 'mufculorum ab ínterno humeri tuberculo originem fumentíum capítaue^
OH Me niuntliberanda:ítaením ínanteríori cubitiartículi fede uenae & arteríoe , & tertij nerüíín cubi
mom. tum ingreffus occurret:& ' eleuato fecundos quatuor digitorum articulos fle&tentemufculo,
A. ipforum ad brachíaleufque progreffum etíam obferuabís, unà cum quíntí nerui ) qui fecun-
| ₪ n Der düm pofteríora interioris humeri tuberculíín cubítum fertur)portione ulnze exporrecta, atq
41. fub mediolongitudínís ulna ramum diducente.quíín cubiti exteriora reflexus, extetnae fedi
fies 6% parui dipiti& anularís & medij (urculos oflertquemleui negocio , quumin fuperficie prope-
E. ΡῈ modum ducatur;adinuenies.relíquum uero quinti nerui δέ tertij progrefTum reperies," tranf
^N. uerfum ín interna brachíalis fede repofitum ligamentum díuíferís , acdein exiguo cultello tie Pez, ἐν
vimufctt. γγχορ arteriae ; 6€ eorum neruorumíeríem adextremosufque digítosperduxerís, ^ Ceeterüm tee πον
| 7 priufquam crurisneruos & uafa inquires,etíam diligenter obferuabis neruorum ex latetibus Fidi.
45.6, thoracís uertebrarum profilientium * di(lributionem . quam tunc demum opportuné ínue-
εὐ βιραι nies quum feduloóillorum 8 perlecta, mufculorum di(Tectionem perfpectíffimam
₪ 2; habes,quahicnonmínus índiges,quamante mufculorum adminiftrationem abfolutiffimaof
“4 pfo. fium cognítíone. Quumitaquead lumborum uertebrasufquedeuentum erít ab inguinéad
54. pedis ufque pollicem (imiliteratqg ín manu,fectíonem duces : cutem ad carneam ufquemem-
pop ji branam diuiders:ut dein uníuerfam crurís & pedís cutem illaefa carnea membrara;& uenís,&
ci. v,Ii., arteríjs,& neruis;íntér hanc & cutem excurrentibus ad carneam membranam relí&ís, commo
dé
é58 ANDREAE VÉSALII BRVXELLENSIS
dé(lícet laboriofe)auferas,ac mox" quatuorneruorum crus petentíum radíces exortu sp inue
nías,quos reperies neruos élumborum uertebris & facro offe profilientes, fecundum ipíorum
fcriem fubfequendo. Deductis autemad crus quatuorneruis , primí nerui fobolem obferua.
bis,carneze membranz ín externa fcmorís fede exporrectam.deín fecundi neruí fobolem inan
teriorí femoris fedead carneam membranam diflufum, atque hic" uenam obferuabis per Ícmo
τίς & tibiz ínteroraad pedis ufque fummi fimul cüillius rami fobole exporreciam . T'ertij ner
uf fobolem carnez membrana oblatam inuenies, ἢ ínguíní animum adhibuerís . Vtautem
quartí nerui ramum ín carneam membranam diffufum ínuenías , ' prímum femur mouen.
tium mufculum ab ilum offe & facro coccygegad infertíonem ufqueliberabis, mox quartí
neruítruncum eumQq ramum fpectabís, Quo inuento,etíam. ramum quarti neruíín carneam
membranam íuxta poplitem, femorísq humiliora diffufum abíque fectione inquires, & deín
quarti nerui ramos tíbíae cuti multifariam fimul cum uenis depromptos in carnea membrana
perueftigabis.& mox ad inguina reueríus, primí neruí feríem in mufculís occultatam cultello
per mufculos quares,quod& in fecundo & tertio 108: απδ πα μΆπὶ cum tertio etíarn arteríze
& uenz * propagines ínueniende fint, quae per pubís off is foramen ín femur delabuntur. Ve
namautem & arteríam infigníores femur petentes diffc&is uitíatistp mufculis fenfim adinue.
nies, & ipfarum obferuatis ramís,progreffum eorunde fequeris,quà fecundüm femoris שזפס
torquentur;ac poplítem unà cum quarto nerto adeunt. Atque ubi tria hacc, uenam fcilicet arte
ríam & neruum repererís,qui in poplite diuidantur perueftigabis,S& mufi culís ligamentisig ua
rié difTectis,uniueríam ipforum feríem difces . quod fané feceris facile, quanquam laboriofe,fi
modóhorum di(tributione feduló praclecta, & mec dehumani corporis fabrica Epitomes τὰ
bulisob oculos pofitís,exactam offium mufculorumg cognitionem habueris, Eftenimínho
mínís partibus accurate difcendis diligens ordinis habendaratío.
DE א קת סקנק SECTIONE NONNFL
las e (igne o mS d Se
Quid moxtuo ] | ד t fanémortuorum fectio cuiulque partís numerum, fitum , fieuram,
vun. feclione, fubítantíz propríetatem,compofitionemaccuratiíTime docet : ita quoque
Lcd ca | וטוט animantis fectio interím functionem ipfam manífeftó oftend:t, inte
l | rim ad huíus ínuentíonem ratiocinationes percommodeé exhibet . quare ב
i| etiam meríto in mortuis animantibus primum ftudíofi ueníunt exercitan
, & di;utpoftmodumactionem ufumG partium ínquifituri, prompte uíuum
meeiesemi animalageredíantur , Caeterm quum corporís permultz fint partículze,
pr differentibus actionibus ufibusqp dícatemultiplíces quoque iítuorum fectíones effejnemínem
tit dC Cd ^
ἘΠΕ aie ambigeredecet. In offibus ením,ut feríatím fi ngula pertractemus, àuiuorum Anatome peti
imuuo «n»; mus,num corporís hacc optímum fulcrum ac firmamentum fintjnum que omnía hísadnafcan
tequiuidédus. tur ad(tabilianturtp. quum ením uiui animantis os aliquod ruptü cernimus, uníuerfim mem
brum fracturz fubiectu collabi, neq; amplíus firmari intuemur: quod quía crebríus cafu obue-
nit,inoffiumufuindagando uiuorum fectionem non magnopere requirimus . Cartilagines
quoque (imilí ratione quedam firmare, quum franguntur כ díícímus: íinartículí ueró alícuíius
diffectione,uidemus quid cartilago pracftet,etíam fi hanc in uiuo anímantenon obeamus, atq
ALigantnto, ita etiam ligamenti offa collieantis ufus ín mortuis quoque uifitur , ut & ligamentorum etíam
ται fé vranfuer(im tendínibus obductorum. dum enim tranfuerfum ín brachialis ínterna fede pofi
tum lígamentum díuidimus , ἢ mufculumG digitorum fecundosaut tertíos artículos flecten,
1emad fuum príncípium trahímus,id uidemus ín hoc potiffimum factum, ut tendínes, quo
mínus e fua fede exurgant, contíneat, quanquam íd ín cane uíuo ctíam licebit cernere,fi obiter
cutemá cübíto & manu,ut 113 dicam extrema liberaueris , & cultello tranfuerfum ín brachíale
ligamentum,& 'alía quz ín externa ulnzeradij fede ad brachiale habentur, diuiferís.mox enim
pui quum canis fuo impetu díoítos fle&tet,& extendet,tendines 6 fuis finibus fübleuari cernes Ατ,
ufis - quein hac eadem adminiftratione mufculorum actionem fpeculabere כ quumillosin fe, ubí ma
qui βεάξριν, xime funtcarneí,colligi craffefceretg,& rurfus producieraciles que fieri uidebís , prout collecti
partemattrahuntautremiffi eductiy eam abalio mufculo ín contrarium uelli finüt , autetíam
alioquín fuam collectionem non'exercent.Nequeid hícin cubito duntaxat eftobferuandum,
uerümaltius ab eodem canecutís eftadímenda,ut brachium uniuerfüm axillad denudetur,8c
neruiperaxillam ín íd prorepentes appareant, atqueex illís aliquem laqueo intercipías, cuius fe
rieminmufculos quofdà pertinere cognoueris, Verüm quítcanís neruorü & homínis nume
rus
IN'evulinmu-
culis ufus,
yifizctss
lib.a. char.
57560566,
7t.
χεῖμα fio.
Cba.s8.
4 cud. fig.
4.6.
bfi.ca.6 li.
39.
cft. Cd.1t
lib, 4 cha,
68.
d ciu(a.fig.
904.7.
€ o mufcu.
tab.
f? fi. cau.
lib. char,
74: atque
itatotare-
liqua quar
ti nerui fe»
riem indc
pete.
ulti. fiou..
lib. 4 E
4 4 muc,
tab.d.
ba muc.
140.2. t4-
bu.e.
cx muf ta.
cbaracte,
Y6 1,2, 3,
4.5.6.
d25 fíg.cts.
ulia c.n
eius lib.ult.
fure T.
€2,5 fi. ca.
ו
ult.fig.m.
[»ῇρια.
αἰ lia o, ct
ult.fig.e,
g mam
nerui fubfta
tia, cy duas
illi obdu.
las mebra
nás oftédit
15 44
buius libri
ey.
vt in io
.muf.ta. libe
rati cft n.
et uidetur f.
i zs fig.ca.
11li a cha.
7c ult. fi
gura ni.
kfi. cap.iz
liso.
DE HVMANÍ CORPORIS FABRICA LIBER מצט δ9
rus diftributiog non admodtini conueniat, fuaferím ut quum hanc fe&ionem ín uiuo cane
obituruses;mortuum quoq ad manüm habeas, ín quo neruorum per brachium & cubítumi
excurrentíurm feríemi didícerís,atque íta neruum aliquem ínuenerí s,quiinmufculos quofdam
diceriturzutiferé illierunt, quorum alter íi homíne tertíus eft; ác fecundüm anteriorem cubiti
artículifédem in cubitum fertur:alter uerb * quíntus,fecundüm pofteriorem humeri tuberculi
regíonemiin cubitum properans, Hüiufmodi ením nerui ín cane etiam obferuantur,& llis ali
cubi priufquam ad cubiti articulum pertíngant ligatis, motus aboletur mufculorum digitos
& brachiale flectentium, unde ἢ & illum neruum etíam uínculo Ínterceperís, quí ín homíne
mihi quartus numeratur, atquefecundüm humerum ad externum ipfius tüberculaia porri
gitur;etíam motusabolebítur mufculorum brachíale & digitos extendíientiu, Conduxeritau
tem huíufmodi neruos laqueís intercípere, quo illis modo ín hoc modo ín illo neruo folutís
mufculorum motuni reftítui obferues, [am mufeulo alícuí muris forma donato quales hic
incubítooccurrunt plurí mí)longam fectíonem induces;quae uentrem totuni penetret,ut mu
fculiilliusmotum, huíus fecíonis eratianon perdi expendas.D um autem tranfüerfam fectio
nemuentri índuces, tantum mufculi motü aboleri uídebis, quanta erítfectionis profunditas.
Atg quum uentrem prorfus diuídesmufculum ad ínfertíonem ipfius unaparte, aliaueró ad
exortum 601110 obferuabis.fi ueró alteríus mufculi tendinem praefcindes; mufculu uerfus ex
ortum 65116111 cernes, Itemfi caput díuiferis, is adinfertionem cotrahetur: Siuer infertionemi
& caput abtruncaucrís, mufculus ad ipfius uentrem fedemqg qua maxímé carneus eft conglo
babitur.itaig mufculorü functio tibi haec moliéti erít obuia, Sí autem príuatim nerui alicuius;
aut mufculi functionem ínquírendam duxcerís, eum neruum & mufculu m, utíam ín brachío
& cubito faciendum praccepi;aceredieris, Neque c(t quod híc prolixé cómemorem, qualiter
inhísadmíniftrationibus canes auteíus generís anímalía ligare conueníat, quum qui(quepro
fua induftría;(i modo in mortuorum fectione adamuffim uerfatus fuerithec omnia recuffime
obíturus fit, & citramortuorü fectionis perítiam ín uíuorit Anatomeomniía incaffum tenten.
tur, Adeó ut deneruorü mufculorum(g fe&íone mihi nihil dicendum (u perfit, quanquam &
de neruis recurrentibus paulo poft quzdam fübíjcíam, V'tautem uideas num 5 neruifübftan.
tía,aut membranz illam índuentes anímalem uím pracipué porrieat,opportunefecerís; ἢ ci
tem femoris tibíze & pedis auferas, ac" prímo femur mouentíum mufculo à fuís exortibus li^
berato, ' quartum femur petentem neruum inquiras : € huius membranis ànerui fübftantía
detractis, expendas quí pedís dioíti ipfep pes adhuc moucátur, ipíeg neruus concreditum fi
bímunus adhuc exerceat. Verüm (i quís medullze dorfalis munus rímari flatuiffet, acuidere
cuperet, qui ea laefa, partes Izcfioni fubditz fenfum motumq perdant:huiclicebit cane itaafferi
cuipiamauttrurico alligare, ut dorfum cerui. cem porr. gat, quo dein grandiorí cultro uerte
brarumaliquot fpinze pracfcindi queant, tandemQ dorfalis medulla ca fede nudari poffit, qua
illam quis fecandam arbitrabitur. nihil enim facilius eft, quàm tuncuíderemotü fenfum fub.
dítarum fectioni partíüabolepi, | Caeterm ín uenarum ufu inquírendo, uix quoq uiuorum
fectioneopusefttquum in mortuorü Anatomeaffatím difcamus, eas fanguíné per uniuerfum
corpus deferre, & parté alíquam non nutrirí in quaínfienis uena in uulneribus praefcinditur,
Irem ínarterijs uiuorum fectionem uíxrequirímus, quanquam licebitalicui Farteríam ín in σαί,
na procedentem nudare, αἱποιοί ínterci pere, ac intuerí partem arteríae uínculo fubteníam;
nonamplíus pulfare. Atqueitaleui negotio obferuatur ín arterijs fanguínemnatura contíneri,
fi quandoarteríam ín uiuis aperígus, V taut certiores fiamus, pulfandí uim nó arteria: ineffe,
autcontentam ínarterijs materíam pulfuumopificem exíftere, uerüm à corde eam uirtutem
pendere;praeterquàm quódarteríam uínculo interceptam nO amplíus fub uínculo pulfare 6
nimus,lícebit inguínis femorís'ue arteríze longam fectíonem índucere, & canalículum ex arun
- dinetam craffum affumere,quanta arteríz eft capacitas:& illum íta fectioni indere,ut fuperior
1 fio.capaz
li.s.F.
m fi. P,P
€ Q3.
94.5.5
TT,
canalís pars altius ín arteríze cauítatem pertíngat, quàm fectionis fuperior fedes:& íta inferior
quoq canalís pars, deorfum magis ipfa inferiori fectionís parte protrudatur,ac dein uinculum
arteríze circundetur quod ipfius corpus fuper canalem ftríngat. Quum ením id fir fanguís quf
dem & fpiritus per arteríamad pedem τίς excurrít;uerüm tota arteriae pars canali fubdítanon
amplíus pulfat. Soluto autem uínculo arteríze pars canali fubdíta, non mínus quàm füperior
pulfirm oftendit. Quanta ueró τίς à corde perarterías cerebro deducatur, poftea uidebímus:
nunc Galeni iuam ín hac demonftratíone confectíoniem fummopere mírantes, quaomnía
praeícíndi fuadet quae cerebro & cordi fant cómunía,fempet omíttens' arterías,quae per tran
ueríos uertebrarü ceruicis proceffus caput petunt, & etíam nó mediocrem portionem uitalís
[pivitus in " prímos durae membranze finus, atg ita étiam ἰὴ cerebrum deferunt, adco utnó rii
rum
pi
AN 'eyuovt ii
fus examen.
Doris me
dull«.
F'enavum,
rttyiaruzi
Eorit que be
qitonao conti
nétur fünclio
TW CE ה
Genevationis
organorum.
Fotuum.
Cordis ibfrá
l Jübminiflyan-
tun bartium
ufus examen
00 פתפהתכאג VESALII BRVXELLENSIS
rum (it,cerebrum díutius in ílla adminiftratione fuo munere fangí, quàm commode Galenus
fieriarbitrabat.refpiratením in hac fectíone diutiffimé animal,& aliàs mouetur. fi uero currit;
ftat multo fpirítu índiget, non multo poft concídít: quanquam adhuc poftea cerebrum ani^
malis fpiritus fubftantiam recipíat, ab 11115 arterijs quas per tranfuerfos ceruicís uertebrarum.
roceffus caluariam petere recenfuí. Caeterum hoc loco ubide utuorum fectione obiter tan»
tum pertractandum duxi, haud propofui Galeníaut recte, aut mínus recté celebratas uíuorüt
fc&ionesrecenfere : quum hic abunde fecero, fi perfunctoríé aliquot fectiones recenfeam fin»
lislibrís dícatas. Atque quum íamad quíntumufquefit deuentum;mo 0 denutritionís or^
anís fermonem inftítuemus,quorum munus fert ín mortuorum fectione etíam di(címus. Ví
demus ením perítonzcitomníum ipfo complexorum organorum effeinuolucrum,omentum
ut & mefenteríum uaforum deductioní & diftributioni optíme fubferuire;uentrículum cibos
& potum conficere, hosi per (tomachum huc deferri. Quanquam & uiuos canes ; quí mo^
dó paulo autmulto anté cibum fumpferuntuíiuos aggredi, atqueítaetíam inteftínorum mu
nusrímari,nihil prohíbeat.ecorís autem offícíti,ut etíam lienis,autrenum;aut ueficacín uíuo^
rum fe&ione uix melius quàm ín mortuorum íntueri poffumus. ni(i quis uíuo caní lienem exe
careuoluerit,uti& ego aliquádo fecí,diebusqgalíquot canem afferuaui. Atqueiítactíam renem
aliquando execuí; uerüm uulneris curatio moleftior eft, quàm quee hínc fumitur cognítio fu^
cunda.ni(i quís nó tam organoru cognitionis ratíone has fectiones aggrederctu 15) quàmutma
num exerceat, acabdominis uulnera ap τὸ fuere dicat: quod & ín inteftínis (tudíole experien^
dum eft,quo quis uulnerata cófuere, atque in abdomen quum exciderínt,ímponere affuefcat.
Veràm haec perindeacoffium luxationes, & fracturze quasin brutís,ut & medicaminu quo^
rundamuíres aliquádo tentamus, exercendís potíüs manibus, & rectze curatíoni inftituendz,
quàm organorum officíjs indagandis conducunt. Porróuiuas fectiones inftrumentorum ge
nerationi fub(eruientium índíes ferc in ramícum curationibus, & in animalibus quae caftranz
tur obíeruamus. atque illae propemodum uafis femínarfjs & teftibus fpectandis fufficiunt:nifi
quis illam quog addere uelit, qua teftis fub(tantiam ex tunica ipfi proximéobductaeximímus,
autetíam à femínarijs uafis teftis fubftantiam una cum illa tuníca reícindímus. V erüm ínfce^
tuum uíua adminiftratione iucundum eft fpectare, qualiter fimulatcp foetus aérem ambientem
contínoit, refpixare nítítur. Atque hac fectio opportuné incaneaut fue obítur, quum nó muL
to poft us eft paritura, Sienim ipfiusabdomen ad perítonzi ufque cauítatem díuiferis, atque
deín uterum quoque ín uníus fcctus fedeaperueris, ac" fecundina ab utero liberata foetti men
fzc impofueris,cernes per pellucídas membraneastg ipfius tunicas, qualiter fruftrarefpirare 60
natur, & ucluti fulfocatus moritur. fi ueró ipfius ínuolucra pertuderís,fcetustp caput illís libera
uerís,mox illum uelutireuíuifcere,& eleganter refpirare cernes. Atque quu id in uno fcetuínda
gauerís,alium agoredieris:quem ab utcro nó liberabis,uerüm apertum uterum itaipflectes : δέ
inferíüis illic aperíes,ubífcetus fecundinum definere, aut fecundinz ínferíoré partem haberiat^
bitraberís,quo fcilicerea uteri pars integra feruetur, quz fecundinze obnafcitur;per reliquam
ueró fedem fcetus dete&us (it, ítaením Ípectabis arteria uterí, & deín fecundinze pulum : &
fcetuadhuc ín fuís membranis ueluti furfum protrufo,cernes umbilicum petenti arteríarum
motum , & fetum nondum refpirare , neque etíam ad refpirationem conarí.mox ueró atque
membranas pertundes,fcetus refpirabit, & umbilici arteriarum pulíus íntercidet, pulíantibus
interim adhucuteri arteríjs, In cordís X pulmonis fun&íonibus plerag expendímus, motum
uidelicet pulmonís, & num afpera arteríacorum quz bibungir portíonem afTumat:deín cor-
dis dilatatíonem & coftrictionem,num ídem rhy thmus fit pulíus cordis & arteríaru, & dein
qualíter uenalís artería diftendatur ac coprimatur, & qui execto cordeanimal adhucuíuat.In
quibus obíeruádis, magnoperéanimali indigeremus lato pectoris offe donato, & * mebranas
thoracem ínterfepientes tam diftantes obtinente, utdíuifo fecundüm longitudinem pectorís
offe, fectionem intereas membranas ad cor ufque ducerepoflimus, citra thoracís cauítatum
(quibus pulmones contínentur)pertufionem, Verüm quum nullum eiufmodi anímal praeter
hominem, & non caudatam fimíam occurrat, in canibus ac porcís illisganimalibus quorum
nobis datur copia, fectiones ita funt ageredíendze, ut praedicta omniaintuearís, Quod ítaque
pulmo thoracís motum fequatur, hínc patet, quód fectione ín aliquo coftarum interuallo ad
thoracis ufque cauítatem ducta,lacfilaterís pulmonis pars concidat, nequeamplíus cum thora
ce diftendatur,relíqua adhuc pulmonis parte thoracis motum fequente:quae etíam moxcon
cidet, (i & ín altero latere fectione ín thoracís ufque cauítatem molierís.atqueitaanimaletiamfi
thoracem aliquandiu moueat, non minüs morietur quàm (i fuffocatum effet, Verüm in 6
admini(trationeob(cruandum uenit, ut fcctíonem quam proximéad fuperiorem alicuius co»
fte
nita. 0
lib.s F.et
ta. K.et3ct
4l. QR.
o:fig.li.6
GG.et LI.
DE HVMANI CORPORIS PÁBRICA LIBER vií éét
flee ducas,nead inferiorem fectionem dírígens, uafa πὰς exporrectia pertundas, tum enim fanz
guísillinc proflueret, qui aérís per uulnus immíffi & emifTi gratia, fpumofus redditus, puL
.monísloco tibiímponeret.Incautéením fecantibus eiufmodi Ípuma pulmo eflc uidcturipfitg
pulmonemaliquandiu ctíam fua infita ui di(tendí opinantur. Vt uer natutalem pulmonis
cum thorace fequelam uídeas,ex altero latere duarumaut tríur mediarum co ftarum cartila σί
ncs diffecabis,& fectionibus per illarum coftarü ínterualla. ductis, fingulas coftas extrozfuim
reflectes;ipfastp franges, quo opportunam cóftituas fedem,per quam lateris 111 pulmoneni
uidere queas , quum ením thoracem intercipientes membranz ín canibus admodum pellu-
cídze fint, perfacile e(t, per cas pulmonis partem thoracís motum adhuc fequentem íntuerí, ac
illís etam membranis leuiter pertu(is confiderare, qualíter & ea pulmonis pars íntercídat,
P6felb- Drinfeulm tamen cas pértudas,coduxerit'arteríe uenalís propaginesin eam pulmonis parte,
ἐν qua íam cócidítmanibus apprehedere,& aliquoufg ab ipfis fubftantia pulmonis liberare,ut
difcas numille períndeatque cor moucatur. Cordís enim motus ctíam hic tibi eft confpicuus,
43 fi-li-6 przecipuéfi cordis? ínuolucrum diuiferis, atqueabillo cor ín co latere detexerís, ubi hancad.
"EF. míniftrationem molíris, Conduxerítueró hanc ín finiftro latere tentarí, ut fcilícet dextra pul
r V psa. rectiüs fpectabis,'(imox atque canem afleríallivaueris,féctionem à iugulo per co(tarum cartí-
ta ui lacín es, quà illae offibus contínuan tur,ín utroclatereacuto admodüm cultro duces, ac mox
o : s 7 UE ; ἢ
recipiat,neminemambigerearbítror, Porro fectionem quam me defcripturum paulo antépol
licebar,in pracenante cane;aut fue ageredieris: quanquam uocís occafione fuem accí pere ma^
interim
Cerehrt fase
ionis exa)
D
T^ üia fero,
658 ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS
interim animal libere refpiret dametig. Príufquam uéroó animal ítà uíricítur , Ipcciatoribus ₪
mortüórum Anatome uer(atís recenfere foleo; quac πάπα potíffimtüm praentifectione fint ui
dendáné prolixa ín diffectione enarratio opetiobfit; illad inteiturbare cogar. IVlox itaque,
lonoàm ín collo fe&tíonemacutíorinouacula duco, quz cutem & fubicctos illi mufculos ad
9 afperam ufquearteríam díuidat, íd cauens; ne fectio in latus aberret, uenamG notatu dígnam
0 uulneret.dein manibusarteriam afperam com praehendo;& illam ab incumbentibus mulculis
feine digitorum duntaxat opera detegens;ad huíuslatera foporales arterías; 1112 attenfos fextí pa ושודס
aloliio. vir méruorum cerebri neruos perquíro; deín recurrentes neruos lateribus afperze arteríaéad.
natos etíam obféruo, quos interdum laqueís intercipio, ínterdum pracfcindo; idi primum
exaltero latere,ut neruo híicíntercepto pratfecto'ue dilu cídéobfíeruetur,qui medía uox pereat,
totatj ambobus neruís laefis intercidat, & fi laqueos foluo rurfus 160038 id enim cító & citra
infignem fariguínis uxum expenditur; ac pulchreauditur,quam ualidam efflationem animal
citrauocem molíatur, recurrentibus neruis cultello díui(is. Híncad abdomen uenío,& acuta
ualidàdj riouacula fub fpuríarum coftarum cartiláginibus, mucronataty pectoris oflis ₪
ו inftar femicirculiuno ductuad סכ ufque cauítatem molior, ex cuíus fectionís
| medio ad pubem ufquealía tento, quae prompte fuccedit, fi cultrumaut no uaculam perítonzi
amplítudini índem,itatg inteftína & uterü fcetibus diftentii duabus illis fe&tionibus detegem,
id (eduló ftadens,ut perítus fodalis pollicem" uafis obdar, quz fub pectorís offe defcendentía
abdomen petunt. illa ením fola ha&enus multum faricuinis fundunt. Hic modo fectioni uíci^
nícres hortor,utmanu" fepto tranfuerfo adhibita;ipfius motum experiatur: díffitos autem,ut
uéntricili & iecorís ueluti iri thoracis cauitatem affuriptionem & dimiffionem fpectent.In-
| 20703 iri altero thoracis laterelongam fectionc ad coftarum ufque offa duco, ad eam feréregio-
// neni,quá coft in cartílagínem * degencrant, & deir fecundüm coftarum offa tranfuerfas fe
ciones molior ut offa iricumbétibus mufculis aliqua ex parteliberem : & dein fioperofiorem
adminiftrationem fequi uifüm fit,íntercoftales mufculos ín duobus coftarum ínteruallisà tu.
níca 60 0135 (uccirigente auferam; ut dein πιεάίαπι ínter illa ínterualla coftam folarum manuum
auxilíó à tunica coftas fuccíngente aucllam, illag à fua cartilagine fracta, & deoifum ín latus
inflexamagna tunícee coftas fuccingéntís appareat amplitudo, quz pellucída pulmonis mo^
Τα κοπὴν tumiutcunquearguat. Hac infuper perti fa, uidetur qui huíus laterís pulmo con cidat, thorace
monu" intérimiaequeut príüis moto. V tuero íd magis in confpicuo fiat, plura Coftarum offa d (uis car
tilagínibus libero,& quàm poffüm maxime hoc thóraeis latus" aperío;ut commodé per mem
branas thoracem íntetepíentes; altera pulmonis pars, queeín thoracís cauítate nondum laca
pulchré cum thorace niouetur , in conípéctum ueníat, ac deínceps illís membranis pertufis,
haec quoque mox ἃ perforatione concidere uideatur," Nunc ín altero etiam latereacutíorí cul
tro, una fectione coftarumoffa à cartilaginibus libero, & à cartilaginibus pectoríst offe fc^
ptum ianfuerfam,utos íllud cum cartilaginibus díuul(is thoracem ínterfepientibus membra-
"que incor. mis, furfum ad collumreflecti queat, 6001867 inuolucrum ín confpectu fit. quod ilíco cultello
J / (o edd aperíendum eft, obferuandumg quantum aquce contíneat, & qui coragítur. Verürm cordis
| soit rnotuinon diu antmum adhibebís, quín potius utanímaliíam feré propter concídentes pul.
cum moncsíüffocato fuccurres : ut deín adamuffim rurfüs cor arteríasQ, & foetus in utero conten
Ü tos,quandíu uifum erít, examínes. Hactenus ením fanguinis fluxus parum incommodi an
j máli intulit, modó.;lla quzefub pe&toris offe repunt "uafa fodalis diligenter pollice, aut índi
ו ce & medio obturáuerit, atque pectórís os (urfum ad collura relexum íacíat;itag ob uaforum
obliquítatémillá nihil amplis fundant, quod & ín uafis coftis (irigulis exporrectís fit, quum
coftz effradtze deorfum, uti fierí folet,euertuntur : ]כ dum fectionem admíniftras,uafía tan»
tifper dum oblíiuentur occudere adnifus fueris, illorumd feries tenon fugerít. utcunque it,
miliiín hacfe&tióriefanguínis luxusobeflé nuquam uifus eft, Vtueró uítaanímali quoódaim,
modo re(títuatur, foramen πη afperze arteriae caudice tentandurm eft, cui canalis ex calamo aut
arundine índetur,ís) inflabítur, ut pulmo affurgat;acipfum animal quodammodo aéreni du
cat.leuieritm inflatu in uíuo hocánímali pulmo tàntum quanta thoracis erat cauiítás intumcet,
Nun cord coris uires denuo áffümit, δέ motus differentía pulchré euaríat, Inflato igitur femel atque 166
| 7 l di fa aeu lüb A. & 2 di
| pav ו rum pu'mone,cor 18 motum גוו τ quancrum ubet exarinas, arterice imagnee caudt»
Septitranf?
uer? funclio)
7U5 eX TCI
| Aun. cem dorfo explícatam,dut ín thoracis cauítaté;aut ad lurnborüruertebras comprehendís,& fpe
| clas páríter, nihil tib manifeftids occurrít, quàm cordís & arteríarum pulfuum rhythmus.
| quo aliquaridíti obferuato, pulriio rurfus inBándus eft : 06 artificio, quo mihi gratiusin
Anatonienullum comperí,iagna pulfüum dilferentíarü cognítío paranda. Quum enim pul
mo díuflaccidus concídit,undofus;formícans,& uermíicularis cordís arteríarumq pulfus mo
tus'ue
Spedta fiui
fum ו
igur4m cd.
piti 9.li.4.
impofita.
46.mufcu.
tab.a.
b mufcul.
tab.a.
cInter T et
Semuj.ta.
dquafi pa
rarctur à
fia.lib.c.
c Quafi x
fg. li.6. pa
várciur.
f 6
E;GD, E.
DE HVMANÍ CORPORIS FABRICA LIBER VIL 659
tus'ue fpectatur.inflato aut pulmone, magnus rurfus & uclox efficiturymírastg inzequalítates
proponit;&,ut femel dícam,hzc admíniftratio eiufmodi eít,quaomníum optime pulfuum na
turam medícínze candidatis proponere foleo, V'erüm ín horum examine fcetuum gratía non
diuhzrendum eft, fed ín aliqua bícorni canís fuísueuteri fede, fectione fuper fcetum alí quem
5 5984 fi ducoad * extimumipfius ufque inuolucrum penetrantem;quo deínceps ab utero díuulío,foe
Lu tum ci 1015 inuolucrís exímo , & effracto extímo, 6ב 0/0 inuolucro,períntimum ualde pellu
lbs, cídum oftendo, quí fcetus refpirare conetur, quama pulchré intimo quoque índolucro fra.
6%0 aérem ducat, Moxproximumfcetum, quantum poffum detego, uterum nulla ex parte ab
extímo ínuolucro díuellens,ut híc τα foetus uaforumnatura examinetur,utí priüisuítiam foctu^
umdiffectionem faciendam praccepí, Et quum haec facio, ac per interualla pulmonem ínflarí
ל 419.6. curo,jnondum cordís &arteríarum motus latet,uerüm magno admodum interuallo anímaliís
PE. vitz füccurrítur,& cordis " aurícularum motus expenditur, períndeac' arteríze uerialís,& rur
«c (us uenzarteríalis:quze fi non fat fit proxímé ad cor tetigifle, ín aliqua pulmonis fibra ipfius
kéfis. lib. fub(tantíam à uafis unguibus dífcerpo, & quod hicanimaduertendum efipro fpectarorum
S. induftríaobferuari (ino, C'uumhacabfolui ,' dextrum cordis uen trículu aperirefoleo,& ob.
pn & feruare qui cornihilomínus adhuc moucatur:dein " finiftro (imiliter aperto, aut cordís medía
m pacti partc tranfuerfa fectione " ablata, fpectatores moneo, utadhucauricularü cordis motum non^
9-8 5.6. dumquieícereíntueantur. [ein fi animali potus colorealíquo infectusante fectíonem obla^
bp tus fit cuíufmodi illeín pulmonibus occurrít, perquiro:: hac fectione, quam pro fpectantíum
li.s. eruditioneadhuc operofiorem ínterdum ínftituo, totí Anatomicz fi peculationi colophonem
ín πο τίς fcholis períndeaddens , ες huícmeo de Humani corporís fabríca
(tudioforum nomíne fufcepto laborí, fincm ἐπὶ pono,
LIBRI SEPTIMI ET VLTIMI
FINIS,
Fotuum
examen
Co Heriee ue
Talis, cy uena
arterialis mc-
tuum examen,
LOCORVM INTER EÉXCVDENDVM OPERÁRVM INCVRIAÁ
deprauatorum emendatíorleciío.
DDag-$-uerf'a- legend friabilis 1045. 174000412 12-30. f'ynmeurofis. v7-40-cartilagine. 19:45. TFLEEGEL 4:39
delitefcens 41.29. confinxiffe.| $4 7- fecunda figure 73-2 7-connexum 76.37. excipit 78:51: uocdtim, Jécundà excep. 49- 51.
figura decem 81. 4$. contimia. 90.7. Fa להצ 11,24. copiprinituy. vk4.32- bmmover) 129. $j-ddionens. 119- t tranfüev[os
132: 16 In /Trlaturt. 335.4.9- plurimis. Cy $6. eleganter 156-10- fito. 157-17. ceruicts 159 316. nibil non 167.2. σφανοέισϊἐς Cy ar.
ευλίται ΟΥ 33. τράχκλος (5 4.4. caffos. 168.54, μετατοίρσος «δι. Q7P.AR- 4 MVEVSQ. TcA B. agas dee,
ligamenti 214.31.74dici ζ25.32. intercoslales (y 47. alias. cy 48. in[ertio. 229.35. ו 23447. nonnift 13633. findendis
242: 57. nevuuli Cy 45- ideomagis 343:45* membrana. 344 36-amplitudimi ago 16.101 nift Cy 42: nimis quam 357. 2 byoides
264.52. adducentem. 265.31. dorfum. 166.49.mu[culum bunc. cy 16. non nifi. 383.44. liberatam 286.15. at uaccinum 293.47. 1ho-
veci. cy ult.abdominis 198. 4. inferior fuperior: 299. 36. famulari 301.1 incidenti. γι. quee. Banc fequuntur pagine ufa ad fenem
libyi tevtijsuunmeros habent uno centenario falos.. 316.40. extevno latere 217.3. mouentibus mu[culis 33.9. יפוד 117447. [n dni
Q29-commonslvant 70.00.0076 275.46. dele,berficitur. Cy 48.magni 18). 43.corporis 194. 16.ad dextrum 300.26.teT.
τίος 308.15. [45 340.42 CeTUIcIS 343.54. mufculorum [Eriem 35914. latus fuperioris 388.25. inutile 390.51. patbico 499-3 vii»
Ju go8. 6. cremovi sto-2s.condidiffe. sigas infignes: s1o.21.2gen to Cy 28 he Cy paulo post, extrucle: 516.5. 70uerimus $17.58.
Prioné $282. tom tta gs 54340.füerslitione $8519. aburre. $92.56. 00096085 $9 4. 23. dlevicem $97.24e. In nta ΚΟΥ icio
63047. ilz. 625.29. dura membrana. 629.56. [imum 61ia22edia. Cy 38. propaginem. 637.54-
11006 647.45.concomirante Cy 54: obducitur
RERVM
IN FRAECEDENTIBVS DE
FABRICA LIBRIS ME
BÁRTICV
latio. 8
abdorné cur
nOetíaoffei
creati, 89,18,
107. τὸ
abdomínís
membrana,
385. 45.
abdominis mufculí redii pars, qua fi
mieabundant, & canes 28235
abdomínís mufculitranfuerfi 4356.4.
Spe t
abdomínís mufculi tranfuer(i ἃ pe-
ritonzo feparatu difficiles, 283. 1,
abdomínís mufculorum ocio defcrí
ptio. 23o.5o. oblique defcedentís,
281. 11. afcedentís. 630.42. recto^
rum defcriptio, 282, 12, tranfüuer-
forum. ibidem 46.
in Abdomínís mufculorum είς,
ptione uaríus Galenus 283. 6.
abdomínís mufculorg functionem
inepteafsígnatmedícorü uulgus.
283. 27
abdomínís mufculorum Uenzacar
teríze, 355.21.
abdominís mufculorá ufus, 283.10.
abdomínís mufculorum octo admi
niflratio. £49. 27. eorundemad,
míniftrandi modus duplex.235. 3;.
prior, quí fità mufculorum exortu
oblíque defcedentís, 235. 43. afcen
détís. 254.7. recli.ead.54.trafüerfi,
45- Alter modus,ab ipforütermi
nis. oblique defcedentis, 254.56,
afcendentís Oblíque.255.9. rei.
ead. 14. tran fuer(í 16.
abdominís mufculorum delíneatío.
oblique defcendentís, 175. ult.
afcendentís, 185.2, recii, 18s. 46,
tranfuerfí, 188.34.
abdomínís mufcufos folos nouííle
uidetur Méedícorü uulgus. 235.27.
abdomínis fectio, 548.57. inde
ἄκανθα. 167,31.33.
&xowaz, 5728.
acceptabulum 10.25.
acetabulum 10.2,25.
acetabulum herba,
539.27.
acetabulum femori artículando pa
ratcum 130.53
acetabulum ín coxendícís offe,& hu
mero $.& 6.44
acetabulorum uterí examen, 553.25,
acíes digitorum qua
121,48,
ἀκρόχειρ, : I16.3.
9 23:54. 010 0
MORABILIVM
merus paginam , fecundus uerjum índicag, cimaduer.
est, in fecundo alpbabeto querendos effe.
nutnierís d Dagitia 312
Id
tía commilJumsctiendaremus,
2 "NE
0
i67.5$
acualeos; 166.57
acus fectíonibus a ptí. 236.70. εο-
rundem delíneatío 23$
adaícon, 168.3
Adamímorfusos, 167.27
additamentum. 748.& g.1
additamentum necátum, 168.14.
* ddl quid, 261.29.
d luoaclie οἵδασιύτηρ, 525.18, & ::6.5
adeps, τοιμελὴ, 233.28,
adeps quid. 255.23, ubi fit copíofior.
ibíd, 91, qbus fit copíofior, ibid. 41
adepscuralber, 233.50.
adeps inteftínís obnatus, sor. st,
adeps mefenterij. וו
adepsomentií, 497.19.
adipís omentí ufus, 497. $1.
adipís admíniflratio , fiue refectio,
234.1, 548. 96. KC 549.10,
adipis delíneatio 231. 30
adipís ufus quis 233.41, & σι
adiutorium brachíj 168.4
adnatum 7.18
adnexus
7.18
Aeginetis cur pracífi ab Athenícn-
fibus pollices 125.1
€*gyptíorü pudendi mulíebris ca.
runculas amputandímos 437.2
367 qui ín refpiratione digeratur,
$69.27
aéreze fubftatízereficiendae quas par
tes Natura fabrefecerit 369.27. inde
aetas noftra rerum capítíbus potíus
quàm prolíxa enarratíone gaudet
$2.5
&yxdy 11,6, 168.13
agísos 168.28
al Arabumarticulus, 385.56
ala omentí fuperior quíd 358.15. δέ
humilior, ead, ig
ale nafi 191.27
alagasos 167.40
albadaran officulum 126.55
alberíteren 385.56
Albertí Magni de menftrui fangui.
nís prauítate error $38.18
Albertí Maenide fecretís mulierum
índociífimus liber $2113
alfaícos 167.23
Alfud, Affa ud, Afphaed 337.49
600% fecundi fetus ínuolu-
crumueteríbus appellatum 5.42.4
ἀλώπείισι mufeculi 297.14.
alteratí color ín nutritione alteránti
fimilis
$08.10
ἀμαρυγαὶ 237.23
ἄμβονδιν ini
tendum tamen
ERBORVM
HVMANI CORPORIS
IN QVO PRIMVS NV
etíam;quibus nuteris , adicclus
quod ideo obferuautmius, ur errore ín
ufque ad, finem libri tertij, operarutmincu^
ἄμν!’ membrana cuíufmodi,& cut
dícia $42.46
6/0/6060 tuníca 647.41
amyadala faucium quz $79.46
edd late בס
Anatome príuata publicepraferen
da $455;
anatomía hacteniis obferuata ratio,
ínutilis 155.40
anatomces fludíü cum Galeno pror.
fus collapfiim $3.14.
anatomes fludío ueteres exercere pu
eros folítí $3.22
ad Anatomen cuíufimodi Corpusad
hiberi conueníat. $43.10
*anatomen fpectantíum notara ne-
gligentia 222.6
in Anatome docenda quí ordo 00.
eruandus 545,4; inde,per totü
anatomícortt ínfltumentorü defcrí»
Ptío 336. eorunde delíneatío 23$
anatomicorum de 601618 offe error
94. 13
anatomícorum de cordis oríficijs di-
uería placíta 4
anatomícorum deínteflíno cxco nu
ga 599. 18
anatomícorum de Dylori fitu error,
390. 4
anatomícorum de uentrículí cellulís
error 391. 33
anatomícorit de uentriculi exteriore
tunicain fimdo nímís carnofaer-
ΤΟΥ͂, 302, 10
Anchzos 168. 20.28
anchore-formis proceffus 168.1
0 Pproceffus 95.25, & 162.1
10 ANDREAE ALBII ha
fpítalítas
78e
And.Vef(ilijadmonitio ad lectores
& typographos 267.47
And; V,
efalij primum compíngen-
di (celetityrociniz Louanij) facium
161. 46
dyd'ouy 168.16
anima Galeno quid 569.28
de Anímze facultatibus ac fedecon,
liderare, Medici quoque offícium
594. 4$
animariü ímmortalitatís dífputatío.
nem folos "Theologos fibiuendi,
Cae ne, 48
animellze qua: 579.56
ἄνω ἀοιλίᾳ 290,47
anfzofliut temporum 167.10
ANTONIVS ZVCCA
260.54
00077 dicla Herophilo, cutis hu»
maria 231.42.
Kk 5 PU Tid -
landule 46 579.
3 s,pollx ' 124.54
139.36: Grati. C 168.38
ות à quodam deglutití , turfustp
excreti hiftoría 390.46
anum referens 18 cerebro orificium
638- 44
Ἐββορτὴ díclaartería 294.47
ו 13.8
260900000 ínteftínum — — $02.14
ὠστονδύρωσις mufculorum 220,22 .
* apoplectícaartería 296.45
ἀπόφυσις 8.13
ἀπόφυσιν cum 570026 fubiride ab
alijs confundi 8.43
Appendix 7.18. índe
appedices ít setate. prouectioríbus
pertinacíusadharere, 726
appendices ín natu grandíoribus co
alítz offibus 12.32
appendices ín pueris ab offibus fa^
pius quàm artículosluxarí 27.24
appendices interdum offium capíta
Galeno dící 9.42
appendices nó folum grandíoríbus
olfibuscotingere 7.53. & quíbus
potiífiánum €odem
appendícesfinuum medullam cont
nendtim nonelfeóperculà 7,40
appendícüconnexus ín íuniotibus
folii fpéctátu facilis 8.11
apperidicm & procelTud differen.
fim ΕΣ
appedícum femorís;ilium offis, &c.
delineado ς ὃ 6.14. índe
appendícum proceílus. 8.29
applantatío 7.18
Aqua ín cordís inuolcro cufufmo^
dí. 534. 47. ciusQp caufa 585.4
Arabum,de Carnea fubftantia ma.
nus| íriternz regioní fuperfirata,
notata feritentía 303.56
Arabum fententía, demufculorum
íntercoftalium numero 209ο.14
Arabumautorü, de teftíum mufcu-
lís notata fententía 286.4
deayvosdlie dicta oculítuníca 646.44
inteftínum οι τῷ עס
arcualía oífa 166.39. & 167.10
arcualís futura 166,27
Aríftotcles unde cor neruorü prín^
cipium efle iudicarít 591.56
Ariftotelís locus deartículorum mo
τι 65.10
Aiíftotelis de audítorij organi mea.
tíbus lapfus 42.57. 6
Aríftotelis de coftatum numero fen
39.54.
Ariftotelís de crurum ín animalibus
flexione,Xc.dogma 145.18
Ariftotelis fentenda de dentíum nu-
mcro;notatà 46.46
Axriítotelis de effectíuó homínis
principio fentetitia $20.43
Ariftotelís de liumerí cum cubíto ar
ticulatione lapfus ioj.1g
Ariftotelis de lienís ufu fentétía ex^
penfa $13.14
ו
2118060118 de mamillarum fitu ra-
tío $45.46
Axiíftotelis dé mamillarum τοιχιάσαι
fententía | 544.16
Auiftotelís dé offium > ο
cu$ -— 1.3
Axiflotelís locus deoffium per clau
connexu.is.45.et de tiu talí.ead. so
Auiftotelis de pofibrachíalisoffibus
fententía | 120.9
Ariftotelís de quadrupedü gériu ar-
tículo lapfus 139.14.
Ariíftotelís de femínalib.arteríjs (an
guíne deftítutísopínio 526.5
Ariítotelis de fepto tranfuerfo fen.
tentía 291.51
Ariftotelis lapfus de futurarü in ui^
115 acmulíeribus dífferentía 25.50.
ítemdecanumcaluaríjs 4
Ariftotelis de tertío cordís uetriculo
lapfus . ζ90.55. ítém deuentricu
lorum ttumero pro animali mole
uaríare folito eod.
Aríftotelís dethoracefentetía 88.39
Axrí(totelislibri de Anímalíum hifto
tía 90.2
Aríftotelíslocus de futurà inter uen
trículum ₪ omentum;&c. — 357.19
Ariftotelis notata fententía,fe fenfu
cutís 232.23
Ariftotelis nullam generandí femi-
nís uím teflibus tribuentis fenten
tia $27.16
Axiftoteli omentí pars colon dorfo
colligans, proomento non habíta
496: ài
Ariftoteli fuperior tantum ómentí
membrana cognita 496.12
Atiftotelern falfó cordís ínuolucro
pínguedinem tribuere 584.23
Axiftotelem ubí de epíglottide agit,
perperám ab interpretibus intel
lectum 155.6
armalía οἵα 166.54
arquato laborantís lien cuíufiodí
$i. ^ 21
Arteríalis uena. uíde Venaatteríal,
arteríalís uenze appellatio $90.19
arteríalís uenze oiificij rmembranari
ratio $97.39
artetíalís חס ufus,ipfiustp conftru
ciónís ratío 596.44
*artéríaquidíit 259.1. compofi
tío eíus. 37. & delíneatío, ibidemi,
Compofitíonísratío 260.5
* artería ἀορτὴ Ariftotelí quas 294.49
*artería apoplectica,lethargíca,fom
nífubeten&qua | 196.44.
*artería Ariíftotclí, Platoni; Flippo^
crátí, quae 259.16
Artéría afpera precípuum uocís orz
ganum 577.250
*arteríz afpera appellatio quando
cepta , 259.34.
artería afpera; quibiis cartilaginibus
conílíttratür 575.56
artería: afpera cártilagines, | 3.55.
earunde ufus & ratio 577.441
arteríc afpere cartilagines,quiínut^
cem collígentur 576.17
artericeafperc examen 602.53
arteríze alperae exterior fuperficies
qualís 575.12.íftem ínterna.ead. 23
atteríz afperzefigura. ג 3.
cartilagínü defcríptío. ead. & 152,
pertotum, & 153. s. índe
arteríze afperae gratía datum homíni
collim 63.6
atteríze afpere numerus,ac fitus 574.
9. foíma.ead. 37. cónexus. 575. 17.
fubítantía, ead, 41. inde
artetízcafperae pulmoni ínfertze deli
neatío ] 568
arteríz afperzeratío & fitus... 62.53.
índe
arterízafperzratioacufüs — 4
arteríze afperae tuníca exteríor & in^
teríor 576.37. inde
arteríze afperze tunicarum apta con^
fiructio 578.30
arteríz afperae ufus,ipfiusip conftru
ctionis tatío 577.1
arteríz afperze commiffa corpora
574. 2r
arteríam afperá membranea fubftan
tíam oportuifTe extruí 577.19
* Arteriae magni appellatíones ua-
294.47 את
artería magna quartum cordis uas,
εἰαϑέρ orífíciti cuiufmodí, 599.42.
. &origo. eod.
"arterízemiagtatortUsS 298.40. Or-
tus fedes 199.2
* Attetie caudicís bípartitío. 259.19.
Partis afcédetís difiributio 299.23.
quaad fini(tri lateris prima coftà
oblíque edit. ibid.que finiftrá axil
lam petít, 3oo.1.quae dextra. 3or.:
Maior portio , fuprema corporís
petens. 3oo. 53. foporalis finiftra.
"bid.se. dextra 3o:.6. foporalis
ad caluaríam feríes, —jo1. 10.
+ Arteríz partis defcendenrís díftriz
.סט 401.39. queadinferíora co^
ftarü interualla. ibíd, 42. ad fepti
tranfuerfüm.s6.que ad iecur,bilís
uéfici;uentrículi liene, duodentt,
60100 part& accedüt portíuncule.
3oz.1, que mefentetíü accedit precí
pua. 3oz, 47. ad renes, ibíd. 5o. ad
parté mefenterij humiliore. 365. 7.
adlümborü uertebras. ibid. τὰν
Aitetía mágnae fupra os facrum fa^
cla diuifio, eíusQp fupra caua afcen
fus. 393.17. partíüm huíufce díu£
fionís diftributío. 3o3.32; qtià pu
bísoflis foramen tranfit, ibid. 47.
perciura diflzibutió, 304.6. quà
tibia adít. ead.az.
* Atterie mágne peruniuerfum cór
pus delineata diftributio. 295. bí
pettító. 296, 2, afcendenuis partís
delineatio. ibid. que axillà petit.
296.26. foporaríe utriufcg delínea^
tío. 296.43 .caltraria petes. ead. 4
* Atteríe partís defcedentís diftribu
tío delíneata. 297. que ad inferiora
coftarü interualla;feptum;fecur,bí
lís
118 ueficam , wentrículum, lienem;
duodeni, 601/02 partem. 297. 126.
quz ad renes uttíing, ibid. 46.
* Arteriz fupra os facrá diuifio deli
ποδία, 257.54. per crura difiribu»
tío. 298.17. δίς.
artería cur cauze folum íecorís fedi ex
portecta $98.45
arteríà dextri & (iniftri lateris ab um-
bilico iri magnam exporrecta. 556.
357.8 א
artetíae cauum íecoris & bilis ueficu-
- lampetentísfigura —553.86359.20
arteríz ín ueficam diíftributae ratio
. $1828
arterías magnae cum corde fitus deli
neatío.s64. eiufdem oríficíum. $57
arteríge magnae & cauz uen difiri-
butionum fub offe facro examen
$56.28
arteríze magnae ín mefenteríum ex-
οὔτις 594.34.4.4
artériat magna membran cuiufmo
dí $921.56
arteríze magna? non ídem cum fto.
macho perfeptuntforamen — 388,
36.indé
arteríze magnae orificij delínéatio u^
biquarenda $89.42
x arteríae magna ortus non contro^
uerfus 298.44.
arteríe magna per thoracem & iz,
gulumcollumQ diftribudonis exa
men 601.10
arteríe magne feríes ín perítonzeíam
plítudine quiobferuanda. $54.50
arteríz magnae feu arteríalis uene ra
dícís figura 93:39:56
arteriae magne fuper cauam uenain
aícenfus , ambarüq fupra facri of
fisinitium díuifio ^ 370.8 371.30
* artécíae ramus, cuíus pulfum ante
brachíale exploramus,oo.28. Eíus
delíneato 296.34.
* axteríze cunícee peculíares bing.: 55.
42. tunícz afcititíae 260.5
arteríze uenalis ad cordis bafim et pul
monerh connexz delíneatio. $64.
16. inde
*arterízeuenalís defcriptio | 312.17
delineatío 31554.
arteríze uenalís appellatio , & defcri-
ptío eíufdem 590.25
artería: uenalis , eíufdeG oríficij deli
neatíó ubi quzrenda $89.42
artería uenalis & magnze mébranu-
larum ufus $98.52.
aiteríze uenalís examen 601.14.
arteríae uenalís ín Corporeratío, 8
eiufdem ufus
23. $83.10. 4.0
arteríae uenalís membranz cuíufino
dí $91.15
arteríceuenalís pulmonii ínfertze deli-
neatío $68
atteríze GC uenz coli & tecií ínteflini
$or. . 48
arterízéacuenze gracilíium ínteftirió-
rüm 499.38
árterize ac ueng ín mufculorü fabriz
1] א B E 2
ca ufus. 220.35
arteríeac uenze renibusoblatze.5:5.:5
arterízacuenae uentrículum peten-
tes 391.22, inde
*arteríz: Coronales. 299.9. earumtp
defcriptio.ibid; , delineatio 296.1
* arteria cur pluríbus tunícís quàm
uená;conformatae 260.14.
*artéríz neq; à cerebro neq;ab extre
mís corporis partibus nafcuntur
| 298.52
arteríz omentí 497.12
*arteríz femínales, 502.55. eartüidem
delíneatío 297.46
arteríe feminalesan fanguínis exper
tes 526.4.
arteríz uítalem fpiritum fcetui defe
rentes ] $18.39
arteríam fopórale non ferri peridem
foramen cum tertio ac quarto ner»
uorum parí $1412
* arteríarüi ac uenae umbilici defcrí^
ptío.284..ortus. ead 7.ductus.ead,
25.ufus.ead.z8
atteríarum & uenarum ín ínteftinis
ratio $03:3$
* ín Arteríarum ac uenarü ferie INa-
turze artificium 260.46
arteríar anátomes ratio, ל índe
* arteríarum cerebrídelíneatío. 50$
arteríarum diductibus fubdite glan
dule.quare Glandulx.
*arteríarum ín animali tyurerus.
260. 20
arteriarum ín fecur excurrentíum ra^
tío $97.36
arteríarum per abdominis mufculos
repentiumadminiflratio 5
arteriarum pet manum tendentíum
€xamen.óy6.46 percrura.657.49
arteríarum tefles petentíü ratío. 525,
17. índe
* arteríarum tríum caluaria fubeun,
tíum defcríptío.s07.2. quceín prí
mum duz membranz finum ex^
hauríuntur, ibíd.49. tertíae
arteríe feríes.310.18, omníum deli^
neatio 395.47
arteríarum uentrículímuntus. 495.6
* arterías recondens INatura. 300.43
archrodía 12.22.1449
ו 1
arthrodíam quando conftítuerít INa
tura 14.18
ἄρθρον 9.22
ἄρθρωσις, ἄρῆρομ 13.2
artículatio, artículus, 15,3. & 9. 22.
δ cad.4s
artículus totíus corporís dígniíTimus
quís 65.16
articulí 111.48
artículí capitis motibusparati. 64.s
artículí duplices quibus modis for-
mentur 14453
artículorum cartílaeines, 42. acuí-
fcidus humor. ead.1o.
articulorum copofitionis tríplex for"
ma 13.4.0
attículori motus non eade ratío,i;.
artículori per lígamenta coítus. r7.3i
artículos omnes non fjídem agi mo^
tibus
13.20
artus 7.14.
artuum capíta,non rectevziQvces &
ἀονσϊύλος Galeno dici 9.48
arundo brachij mínor 168.9.
maíor.12.58.índe
GoUrauya ev 00 Catilago.15 4.12.
Afecdi 168.4.
afinae uterus acetabulorum expers
340.9
afpera melíus terere quám leuía.46:7
a(feros 167-44.
alTerum nexus 15.4.
seal yaAQ- 145.38. QC168.44-
ἄςριΘ’ ead.
Atlas üertebra 167.35
PA
Αὐχίὼ 10 11,8167.35
audiítóríus meatus $2.46 51
auditus inftrumentum 650.8
audítus ínfirumentum Anatomicis
parum probecognítm ^ 2
auditus organí examen 656.12
audítus organíofficula, 5.50.8 54.
4: Galeno ignorata €ad.;7.
audítus organi offa quot 161.37
auditusorgani officulorum ufus. 5.
31. & harmonia, ead. 49.
audítus organo parata cauítas, 4
minad in ipfam pertinentía, ; 4.15
auditus organorum conftítutío
29.índé
audítus tatio difficilior cognitu.ss. 4
* Auícenna,Perfa 217.30
* Auícenna,unde Anatomen defcrí
pferít 21731.
auíum fecorís fitus $05.46
auricule cotdís.uíde Cordis aurícule
aurís cartilago, 4.53. eiufdem defcri-
3l.
ptío.150. 40 índe
aures quibufdam cur mobiles. 245.
53. 250.43
auríum offa 166,49
auríum fitus 19.7
axillarís ueria. quere Venaaxillaris,
axiíllarum uallí,mufculí 267.41
ἄξωμ 67.15
* &vyot dicta uena 279.28
B.
Alifte os 168.46
bafillareos | 165. 8%
167.2. fiue baxillare, 4.
βαβμίδες 11.7.8 106.23
62/0/0600 proceffus.
& 166.56
385.57
31.40.
beríteron;berbetínen
Biliofisnatutis peculíare quid. ענו
bilís in ínteftína defluxus utilitas.
₪ 4$
bili excipiende & emíttende parat
meatus $99.33
bilem expurgareubí conduxerir
510,27
bilis ueficula carentes quofdam repe
riti;ab Ariftotele & Plinio זכ
tum $1.72
bilís ueficule,eiufdem& meatui 66
líneatío.365.7.índe. & 356.26
Kk 4 bilís
bilís ueficule delíneatío 476.18
bilis uefícule ín uentrículum meatus
493.9. íniecore.$07.35- corumQ
fitus ratío 44
bilís ueficulze meatus cur duodeno
ínfertus $03.44
bilís ueficulae meatus duodene infer
tus, an propagínem uentrículo o£.
ferat $09.51
bilis ueficule fitus.569.5. forma.ead.
14. fubftantía,zo. uena, arteriae
& neruí 26
es Bilís ueficula meatum ín uétrícu-
lumnon femperpertínere, 1
bolus dulcís 359.56
boum cerebra crebrius Galeno tra-
Ciata 32.49
Brabantís omentum plumz nomi^
ne díci 497.48
brachiíale quid 17.1.8168. 1$
brachíaleab ulna díuidens cartilago.
ng ₪
* brachíale ín fupinum & pronum
non agiítur,contrd quàm Cialenus
tradídit 215.19
* brachiale moutíum mufculorum
admínífiratío.z23. prími& fecun
díeads, )010[.224.6. ε΄,
32
* prachíale mouétíum mufculorum
defcriptio. 214.3. primus. ibíd,
fecundus;tertius,quartus. 1210 .26-
munus omnium 215.4
brachíalemouentíü mufculorit deli
neatío. prímí,sgig. : fecundi.
190.14. (rtij.195.54. — quarti.
201 $$
brachíaleocto offib.confitui,ínter fe
formadifferentibus - 86
brachialísad tarfum proportío. 147
$5*
brachíalisad cubít&artículus. rr. 43
brachíalís cum radio articulatío. 15.
4t. inde
* brachíalís motus quot. 21
brachíalís פס rectum , & cartílagino-
fum,quod nam U3.14.16
brachíalis offa quibus fedibus; aut
cartilagíne aut ligametis obducan
tur 117.14.
* brachíalísoffa nectentít ligamen-
torum defcríptío 220,55.
brachíalís offa quot.149.2o. & 2
brachíalis offa quot alijs offib.con-
termína 115.29, índe
bbrachialís offi cur duo ordínes.uz.
26.corundem nomína, & 37116013.
tio cuiufmodi. €ad.57.índe
brachialísoffium delineatío.ng, δά
n6. 10.
"Bezyiey,brachíum.165.2. — & 168.5.
Ξραχίονᾳ quid appellet Hippocrates.
99 s 57
brachíum paruum 163.3
* brachium totum,manus Hippocra
τί dicium 220,1
brachij adiutorium, 168.4.cána. ead.
brachij & femorísosin quadrupedi,
bus &auibus Arifloteli ignorat,
$ ND E Xe
τς. 43
brachíj motus nij Q36444
brachij motustam πατῇ unde. 102.56
brachíj motori mufculus quífpíam
Galeno defcriptus, quo fimíze ac
canes abundant, homínes carent.
266,41. eiufdem mufculí defcrí
ptío,ín fimía,cane,& bobus.z67.1.
adminiftratio 268.50
brachíj motorum mufculus prímus,
quo pacto הסט loco haberí que-
at 263.7
brachij motorum fecundus mufcu-
lus, perperam a Galeno ín plures
diíuifus 270.16
brachíj motorum quíntus, círciuer^
tentíum prímus;a Galeno non de-
fcriptus 267. ult.
brachíjos.i68.3. eiufdem fígura.;.
&6.10 &z, eiufdem defcríptio
&tigura τοί. 5. δέ 165, 1.inde
* brachij tottusligamentorum defcrí
ptíoz20.4. | admíníftratio. 223.55.
4 4$
brachíum adducens mufculus quo
Íimía abundat 263.14.
brachium attollens mufculus quís.
264. 48
brachium attollentíbus mufculis de^
fcribendis, Gialenusuaríus. 255.21
brachium ac fcapulam mouétes mu^
fculí, ín quibus anímaliíbus ab ho-
míne maxíme uaríent 270,3
brachium mouens mufcufus quifpi
am male à Galeno alfiguatus. 263.
49. 4
136010 mouentes mufculí, num 16
Ípirationi quoqpferuíant. 292.47.
& 295 13
brachium mouentíum tertíus mufcu
lus,non recte Galeno inter círci^
uertentes brachium relatus.265. 46.
Sao 5
brachíum mouentíum quartí mufcu
lí ortus ac functio non recte Ga
leno tradita 266.23
brachíum mouentíum mufculorum
adminiflratío.268.27. prími.269.
16. fecund.27o.7. tettij. ibíd.so,
quartí24. quínt.ibíd,ult. fextí.
2713. feptimi 270.5$
brachíum mouentíum mufculorum
)101/803110 176.34. α{.182..40.
tertj.1g120. quartí.ios.z7. quin-
tí.204.1, fextí.191,16. feptímí,
201. 2
brachíum mouentíum mufculorum
deícriptio.462.22. prími.ibíd. fe.
Cüdí,a64.23. tertíj.26$.3o quarti.i»
bid.;;. quíntí, 267.46. fexti, fe.
266.5 ג וטק
brachiü pectori adducens mufculus,
quo fimía abundant 263.14
brachíü petetes nerui. quere INerui.
* in Brachio mufculí quot 222,2
Betyusloc offa. 166.38
brifauolo 359.53
buccafapotíta 359.56
6695 moyentíum mufculorum de«
líneatio. - primi & fecutidi.y79.$o;
tertij & quartí.182.20, 185.5. quin
tí&CÍexti.izoas. — feptimi δί octa-
τί 192.26
buccas & labra mouentium mufcu^
lorum defctiptío.z4s. primi & ₪
cüdi.cad.aa. tertij & quartí.243.17.
& reliquorum quatuor.244.5. 60
rundem admíniftratío. 245. prími
&fecundí,ead.r. tertíj & quarti,
246,5. reliquorum quatuor.z45,
35.
buccella 10.26
buxeí cultríad feciionem quomodo
parandi 236,29
Aecum foramen. $5.12
7 caccum íntcftínü cuíuf-
| modi. 36211. & soo.
| s.íncane. a3j.ín glirib.
: & fcíuris. ead.
caecum inteftínum זו 6 8
69561 inteftíni an duoorificía. $00.25
caecí ínteftínt ortum ín cane ὃ homi
neuaríare $00.42
Cxilij Rhodiginilapfus 66.32
calaminum os 166.57
calamo a(fimilatusab Herophilo 66
rebrí finus 635.12
[72 PS 168-45
calcar capitis 166.56
calcar pedís 168.48
calcís latus internum quale.147.5. ex
10700 630.16. parsanteríor. ead.
calcís offis figura $.& 6.6
calcísoffis figura 142. & defcriptio.
143. 10
calcis offis fedes terram 6035146.
41. eiufdem fuperior fedes , extra
tibia rectitudinem retrorfum du ^
Ca. $o
calcís offis finus 146.31
Ἐζαλλίκρεον 261.38
Lakers quid 497.29. yog. 7-
callofi corporís cerebrihifloría. 632.
zt, fedesacnomendlatura 632.24-
inítíü, feu cum reliqua cerebri (ub-
fiantía contínuitas.ibíd.47. late-
ribusadíacentesfinus.632.5o. ufus
633. שב
callofi corporís delíneatío;quíbus ín
locís fpectanda 632.24.
callofi corporísadmíniftratio. 652.2x
calor íngenítus corpor, Galeno aní-
ma $69.27
calorísíngenítifubftantia ^— $59.39
caloris natiuí fomes cor $94.56
calua 166.20
caluaría cur non folído conftet offe.
26. 8.28.
caluaría cur pluribus offibus effor-
mata I$.
«αἰ πανία; anteríorísfigura. 35, Gra»
וז ₪7
caluarimappellatió. | 517.0 4
caluaríz 23115,)6 fedes. 22.6.
& 45.3. 4
caluarize bafis 116783 fedes. 2 4. 1.ín-
de & 48.3, & 4»
£aluaríac
Catuatías bafis exterior facíes
48.1.
& 4»
caluariz figurae 18
caluaríaformaaptiff. quae 19.120
caluaríz nomína 166. 19
caluaría offa cuiufmodi effe oportu-
erit 28,11
caluariz offa quot 161.34.
caluariz pars molliffíma & rarííima
qua 40.32
caluaría ratio $3.52
caluaríz fedes,lapidofa 167. 6
caluaríze finus dura: membrana ua-
fis cedentes
$3.47
caluariz fquamae 20,13
caluaríz tabulae 207
caluaríze tam íntégra , quàm feiun -
Ciz figura 20
caluaríz quedam abfque futurís.27.
6 índe
caluaríam fuccíngentís membrana
externa defcriptio ה
calx 169.47. calcisos.ead,
cameratum dicium corpus cerebri.
636 37
canis anímal miníme pituítofum,
$t 6
canis caluaría interna fuperfícíe abü
dans os 32:44.
canís ceecum ínteftínum cuíufmodi.
$00 3
canis caluaríz foramína $7
canís facri offis defcriptio, sr. 57. ítem
coccygís 81.8
canesab homíne uaríantes ín mufcu
lisbrachíum mouentíbus. 266.41
canes colo € mefenterío ab homini
bus differre 496.25
canes ín. non paucis partibus ab ho-
míne uaríantes. In. mufculís tho.
racís. 287. 20. 2. item 288.55. i4
tem 239,19. 3o. 1 45.
ítem 294. 4. &35
canü caluaría nó abfüy futurís.25, 54.
canü & hodhínü colon differre.5o:.16
canum & homínum πρέγάρεας colo-
. rísdíuerfi 497.30
canumiecur quale. 506.45. & 507.7
canum íiecotís fitus $03.46
canum ométí ratío,&C ad hominis di^
uerfitas 496.42. & 497.3
canum penís offeus 5217.50
canum renes curaltíus 01 514.5;
caníbus macilentíusobtigíffe mefen.
teríum $044 54
ín Caniíbus nulla cum homínis offi,
bus fimílítudo 85.28
canínzecaluaríz figura.6.3:.& 37. 5:
caníní capítís figura 47:32
caníní renísad humanum differen
tta $1649
caníni uteri delíneatío 382.1
canínídentes 46.1. & 167. 19.cut
dicti 46.3
canna 168.9.11.38
canna brachij 168.4.
canulz fecantibusaptz, 357.5. de-
líneatío 237
«aput cur copiofiore euacuatíone 6
ΤΕ ΝᾺ זוי
geat 16.9
caput cur fuper prímam uertebram
non fimul & círeumducatur, & ín
latera ínclínetur 67. 41
caputhumanum oculorum gratía e£
formatum 18r
caputínoflibusquíd ^ 9.6.25.49.
itemcapítulum ead.
caput ínftar tectí domus calídze, 26.7
capitís calcar 166.56
capítís commiífuta ^ ^ 27.45.índe
capitís figuranaturalís quae 19.55
& 20.21
capítís figure naturalis cuíufmodi fu
turae 16.38
capítís figurae aliquotnon naturales
19.23
capítís figurarum non naturalít cu»
iufmodií futurae 27.219
capítís lígamentortt ad ceruícis prí-
mam fecundamá uertebram de-
Ícriptio. 280. 6. adminíftratío. í-
bídem.;5. dclíneatío 279. 47
capítís motus lateralis quibus uerte^
brís committatur 68.9
capítís motus proptus quífpíam, con
tra Galeni fententíam 276.15
capítis moruumdifferentíz — 276.1
capítísmotuum obferuatio difficilis.
63.14. 46. inde
capitís motorum mufculorum par
prímum, cur Cialeno tertíum fit.
176 34
capitísoctauum os 2,33
capítís olla, theca, tefla , fcutella; etc.
166 2
capítís offa curà maxilla: סוס
oítibus diftíncta 48.6
capítis offa futuris círcüfcripta quo:,
29 54
capítís offium foramina, eorumt de
fcríptío 47.17.& 49.9.inde
capítis flructurzeratío, quotq eíus fi»
gura 1.46. Qt pag.
capítís tabulae 20.12
caput circumuertentít mufculorum
defcriptio. 278. το, & 24. admini^
firatio 279.35
caputflecii & 1611661 fuper prímam
uertebram 65.4.8 67.10
caput mouentíum mufculorum delí
neatío. parísprímí,204.3. fecun
dí parís.205.56. tertij.209.19. quar
t(ibid.z;. quiíntiibid.zs. fexti,
116.6. feptími parís 182.32
caput mouentíum mufculorum de
fcríptío. 276.1.
caput mouentíum mufculorum par
fecundum, ín homíneja Galeni de
fcriptione díuerfum 277.20
caput mouentíum, fed motu nó pro»
príomufculorum traditionem to^
ti quzrefub Dorfi motoríbus,4.,
paríapríma. ratío 297.12
caput mouentíum mufculorum po-
fleríorum defcriptio. 276.37. par
eorum prímum.ibíd. parfecun.
dum. 277.2 & utriufque parís mu,
nus,cad.;o, partertíum, 277.56,
quartum. 279.7: quintum ἃς féx-
tum par, ibid.io, & horum fun^
€tío ead. 14.
caput mouentes mufculí anteríores,
eorumdefcriptio.278s.29. parom
níum capítís motorum, feptimi,
278339. functiobinis paribus po-
fteriorum oppofita 278.46
caput mouentium mufculorum, itx.
ta feptem parium ordínem ; admí-
niftratío 279. 1
capíta 0116 [16חק). תסת ἐτσιφύσεις quo
que Galeno dící 5.4
capítü ín offibus alía promínetia,alía
depreffa | 9.7.& que.ead.i«. inde
capítum ín offibus differentia. 93r,
quantus earundem cognofcenda.
rum ufus 39
capita futurís defi ítuta. 27.8
capíta uirorum à mulíerum capíti-
bus non perpetuo futuris uaríare,
26.47 inde
Καρσῖίᾳα 387. A8
carína homínís 167.5
carnofa membrana.quzre Membr.
carnofz membrane ín abdomíne ad
miniftratio 5485740 549. 16
caro,cur mufculís addíta 210.26
6370 mu fculorü γ precipuuim motus
organum 222.39.
carne,quíd uocet Ariíloteles. 232.30
* ἀαρωτὶς artería 3or.9
liepzróc quíd τ)... δέ 168. 1g
cartilago brachialeab ulna díuidens
113 55
cartilago, χόνσῖρος 166. 18
cartilago clauiculae artículationis cá
pectorísoffe peculíarís 102.19
cartílago epielottalís 93.20
cartílago elutinís uícem fübiens.4.31
cartílago innomínata quze כמ
63101300 ínartículís quibufdam 161-
tia 4. 13
cartílago inter uertebras triplex.3or.4
cartilago inter uertebras iuxta 61316-
ות fententíam quíd przeflet, 550.45
cartílago ligamétorum fubftantíam
ingrediens 4.35
cartilago mucronata , fiue £igosatic.
93.2.ciusufus.ead. τοὶ δύ rez. 46
cartílago omnibus artículís commu»
nís. 44.26
cartilago quid, eiusd natura;ufus,ac
differentíz 3.35. índe
cartíilago fcapulze finum frequenter
augens 98.3
cartílago fpinarum apicibus obna-
ta $9.4.
cartílago, tarfus uocítata 238.27
cartilagínís ín offium connexu ו -
fus 16.46
cartilagínís temperies 150.54.
cartílagine offe promptíus firingi ac
dilatarí 2.53
cartilagines alíquíd contínuó erígen
tes 4.38
cartilagínesnafi i511. afperzearte-
ría ead. 32. & 155.9
cariilagínes nudís & extantibus par.
τίς] 5
|
|
+ 24-11
cartílagines quibus tibiae offis (imus
augentur 138.44
cartilagínumi coffarum curri pecto^
risolle, ab ipfarum offibuslibera^
tio , $99.52
cartilaginum palpebrartt & aurium
defcriptio 150.29,40
cartílagínum fubftantía 4.45
cartílagíriea cordis bafis 6
6311307808 cordís fubftantia: exa-
men .. 60250
cartilagineum ín uertebrís lígamen^
tum $7.46
cartilagineze uaforü radíces quo pa^
ctoinquírenda 94.31
cartilaginofum os brachíalís quod".
nam dictum ueteríbus 18.16
caílosos 167.44.
0:0 quid 100.3
Caua uena.uíde Vena caua.
caux uenz ad cordis bafim conti;
nuítas expreffa 563
cauz uenze diftributionis per thora
cem & iugulum examen. 6oo. 48.
índe
cau uenze δὲ arteríz magnze diflri
butíonum fub offe facro examen
576. 28
cauz הס orificio praefectarii mem
branularum ufus 597.23
caua uenaortusexamen ^^ 602.16
cauz uenz feries ín perítonaei amplí
tudíne,quiobferuanda 534-30
caudz os 167.41
cauilla 167.5. 168.46
cauillae 168.42
cauítasaudítusorgano parata 34.39
cellulae colí 362.25
Cor. Celfusin ijs que ad Anatomen
pertinent, fzepelapfus 114.56
Cor. Celfi de axterize afpera forma
locus 576.9
Cor. Celfi de íncerto brachíalis ΟΠ
numero fententía 17.13
Cor. Cel(ideinferíorí maxilla locus
44. 4
Cor.Celfi de pe&torísoffelunatofen
tentía 93.7
Cor. Cel(ilocus de prímís colli uerte
bris 67.29
Loves 281.28
* cento apud Arabes uenarit quae
dam copía 290.13
[T 00 9.3.20. 10.1
Ll. Quads cunica 649.9
8 168.8
cerebelli delineatio unde fit petenda
628. 4
ccrebelli defcriptio totíus. 628. 45.
fitusacmagnítudo. 629.14. for
mia.ibíd. 45. ímplexuumratio δ
fpecies. 61.1. duricíes. ibid. 36
color & fubítantía. 631. 41. quo
pacto contínuü fit cerebro. 629.15.
admíniftratíó 653.27
cerebelli proceffu& uermiformít de-
fciptio 629.1 delíneatío ubi fpe
cianda 63855
Y ND E >
cerebelli (edes 312
cetebelli (itus 19.17
Cerebrum cuíus anímae facultatis fe
des $94.37
cerebrum homíní grandíus datum
ex proportíone $o7it
cerebrum , neruorum príncipíum,
316 39
cerebrum quo pacto mole íri aníma-
libus uaríet 624.9
cerebrum ratíonís fedes, quale domí
cilium natura fortítum 26.1
cerebrum fenfus ac motus arbítraríj
príncipíum,etrationís fedes.599.15
cetebrí arteríae. quare Arteríae cere
brí.
cerebri corpus callofum, quare Cal
lofum corpus.
cerebrí corpus teftudínatum camera
tum ue;eíusqp defcriptio 67.
ufus.657.54. delineatio unde pe-
tenda fit. 636.41. admíniftratío.
652 42
cerebrí delíneatio unde fit petenda.
628 4r
cerebri dura mébrana, quere Mem,
brana dura cerebrí.
cerebri defcriptio totíus.623.45. nu
merus.ibíd.4s. magnitudo & for
ma.6:9.51. anfractus,& eorunde
ufus.63o.54. partes, dextra ac finí
ftra, ibid. τς. cur fic fectum. íbidem
54. & quibus fedibus contínue-
tur.629.6. duríties. 651,37. 60
lor.s31. 42. fubítantía ibíd.45.
quo pacto ab offium medulla diffe
rat. 531.51. nutrítíoní quo pacto
profpectum. 632.9
cerebrí,eíusqy parti omníum admi-
níftratío 650.47
cerebrí excrementorum ín os defcen
dentíum receptaculum an. garga-
reon $8037
cerebri fabrica ín brutís ab homíne
non differens 614.4.
cerebri figura 19.16.19
cerebti galea 166.20
cerebríglandis defcriptio. 2
cerebri infundibulum ,glandula, 6
pítuítam excipientes ductus relí^
quí, defcriptio omníum.64.o.1, de-
lineatío unde petenda. íbíd. 4
cerebrí partium ac functionum bre^
uíisenumeratío 622,21
cerebri os cuiufmodí ἃ Galeno tradí^
tum 31.4.1
cerebri neruorum quíng; furculi tem
poralímufculo oblatí 32:29
cerebrí neruorum paríum alíquot e
xamen 604.3
cerebrí heruorum hífloríam quare
ín Neruis cerebri,
* cerebrímembrane uenarum modo
caua ἧι
* cerebrimembrana dure ו
lesfint.3o7.41. cauitates, finuum
quatuor quales.5o8.28. ufusfinu-
um, 07.41. prírmi & fecundi fi.
nusconfiruclio.o7.55. 8%
quartus finus. 208.8. qug à primo et
fecundo fínu enafcantur propagi-
,פס 308.48. quzátertio. ead. $4.
áquarto.5o9.s. proceífusá quarto
finu,cerebri petens u&trículos.ead,
36. omníumdelíneatío ^ 395.45
cerebrímembrana tenuís.quare 6
brana cerebrí,
cetebrí pítuíta, ad palatum per quos
meatuseat. 641.42. Gínnarium
amplítudínem.ibid. 44
cerebrí pítuítam per olfactus organa
non éxpurgarí 641.46
cerebri plexus fecüdas referentís tra
dítío 643.3
cerebrí plexuum, retícularís & fecun.
darum plexíbus fimilís, defcriptio.
641.3. delíneatío ubi fpectanda,
16
cerebri reuolutíones ínteftínorü an^
fractibus eleganter ab Erafiftrato
collatae 630.25
cerebri fübftantía ab offíum meduL
la quo pacto differat 631.5t
cerebríteílíum acnatium defcríptio..
6383.18. delineatío unde petenda.
ibid.z. admíniflratio 653.37
* cerebri torcular 309.45
cerebriuenze.quere Vene cerebri,
cerebri uentrículi, quzre Ventrículí
cerebrí.
cerebríuentrículorum 331671070 du-
Cius.3357. delineatío ead. τὰ
de Cerebrí uétrículís cofutata recen
tíum opinío 623.19
* ín Cerebri utrículís prioribus con
ftítutíplexusfabrica. 3:035. deli-
neatio 306.40
cerebro dorfalem medullam refpon^
dere natura 48.17.56.
cerebrum nullis mufculis indiguifle
88 5x
cerebrum oculorum gratía ín capite
locarí, & dein cerebri nomíne relí^
quos fenfus *ig 21 19.4
Ceruíx 10.12.16
ceruícis flexioní prefectímufculí.z7s,
«6. corumép adminiflratio.295.47.
ceruícís motus, alíus peculíarís,alíus
dorfo communís 295.31
ceruícís motorum mufculorum de-
fcriptío.quare Dorfum mouentí&
mufculorum, 4.príma paría, ufus;
fub Vu eorundem. admínifira-
tío.fub rjfdem. 13110.297.11.0 277.
49. 278 $56
ceruícís motuü differentiae que.276.9
ceruícís nomína 167.34.
ceruícís uertebram prímam fecunde
nedientis lígamenti defcriptío.zo..
3o. admíniflratio,ead.42. deli.
neàtío 279. ultímo
ceruícis uertebrae. uide V ertebre.
ceruícís uettebrae cuíufmodí, 55.15,
quot numero 63.12
ceruícís uertebrarum delíneatio. 60
ceruicisuertebrarum primae ac fecun
di ad caputannexío, lígamento^
rum defcriptío.2go6, admíni^
fixatio,
firatío.ibid, 5. delíneatio.279.47
ceruícís uertebrís adnafces ligamen^
tum quoddam 9
ceruíces ín offibus quí סק 5.6163
tur 10.20
ceruíní cordís os medicorum impo-
ftura excogítatum 94.23
χαλκοφσῖῃ offa 148.3. 168.52.
chamel 38552
Xin ILI
chírurgiz inftrumentorum delínea,
. tío 329.20
χοαὺρ Graci 64.0.38
χόνσῖρος 8
7 xeeiop 294.3. 541.56
Xegtddie dícta membrana 628.6
xepeáidtie oculi tuníca 64817
* 00000 plexus.3o9. 32, 310, 41. &
643. " 3
CHR IS ΤΊ laterísapertíiaquamy
fterífjsplena | ὡς, $8528
0315702407 5 PEFLVE-
GEL SALISPVRGENSIS.
19. PRESA)
Cibo acpotuíín corpore, concoquen
dis famulantia organa;,earumqpra
tio - 385.5
cibum potumá uentrículo deferen,
tís וז nomina 388.6
cíceri affimilatum officulum,ac mira
eíus uís 126.37. Índe
Ciceroni parum recte mefenteríum,
medium ínteftínum díctum 4.6
» eilía 150.26
ἀιὼν cur pro gargareone $80.17
círcunuerfionís motus 13.27
0200061008 zioasedrug 224. 4.37+
& szs. 14.
claualeos 166,57
clauículae ad fummum humerum ne
' xus ioj.8
clauículz curuítas, eiufdemd ufus.
102.28. 43
Gauícula fubftantia;tubera,afperita
tes,Izuítates,foramína 6
clauícule tuberculí artículatio 99.4.5
clauículae 167. 168.42
clauícularum à pectoris 0116 libera-
tío 599.46
clauicularii delíneatío, ror. 1106, ea^
rundem numerus, & ad pétorís
δὲ articulatío, 102.2, índe. ufus,
€ad. 5j
claues 167.51
cladíum offa 167. 40
8066 102.1, 167.51
[77771 138,244 8C 168.36
cluníum offa il 167.39
clypeus orís ftomachí 167.48
clypeus pectorís 167.54.
€lypeus,pro omento 494.39
Coartículatio, 12.20, 13.1$
coccyx auís, cuculus $3424.
Coccyx,fiue coccygis os 1.46.et
56.56 uíde Oscoccygis.
κόκάυγος appellatio 84.23.86 85.25
coccygís canini defcriptio, 82.9. eiufz
dem foramina $5.17
coccygís humaní defcriptio, s3.28 in»
JUIN DIEA X1
. de & 84.43
Coccygis oífis ín parturíttibus maxí
, mummomentum ג
Coccygísoflisnomina הג 6
coccygís offis quot offa 162.39
León -— 166,20
Cogítationis offa 166.40
* xojAg diciauena , | 2765:
᾽οιλία cur dictus Graecis 5
389... av 3o
coítus prutítusacdelectatíonís caufe
expenfae $516.9.inde
colatorij os 167.5
0 Isti
colon excrementorum uelut prom-
ptuaríum $031
colí cellulae : 361.215
colíiín homínibus& canibus difcri-
men $on16
coli ínteftínià recto differentía.soi.1&
coli ínteftíní círca tenuía fitus. 61.11,
& 362.16 & σοι. 14
coli inteftiní uentrículi fundo expor
recií;etc. figura 358.19,& 357
coli ptíricipium ubi $99.51
coli fitus ratíó | $02.57
coli tiníce acfibras cuíufmodi.5o1.2o,
inde, uena Garteríz, ead. 4o.
neruí $6
κώλων capíta non recte vsiQveac δέ
0010 Asc Gialeno dící 9.48
colo mefenteríj uiceeíTe ínferíorem
omenti membranam 496.24.
collum 10.118€ 167.35
collum afperze arteríae gratía datum
homíní 63.6
collum homíní pulmoni gratíada-
tum 62.49
colli uertebre.s6.43.et uide Ceruicís.
collo 631603 uocem non edere. 62.57
coltmella cur pro gargareonce. 580.17
commíífurainftarunguium —— 16.3
cómílTurze tempori fquamofe 27.44
commiffurarum offa iungentíum ty
pus.1à.i6acdífferentíge 6
* commuütiís díctà uena 287.7
Lyn, Lay xot 163.31
ἀόγχος» ζόγχοι 29.31.00 166.19
concupicibilis animze fedes iecur.
τος 3s
ἰόνσϊυλος, Κόνδινλοι 9.20.48. 19.1.56
ἀόνσῖυλοι digitorum qui 121,48
ζονοϊύλος non recte Galeno dící artu
um capíta 9.47"
בו 3
ἀωνοεσϊὰς glans, quae & 0000 * 309.
38.8 537 49
0080060186 proceffus, | 93.24. 167.
45. δί 168.1.
cor 357.48
Cor an lienis beneficio refrígeretur,
$14 n
* corarteríarum fons,fineauthorum
controuerfía 298.44.
Cor cuíüs anímz fedes $94.19.38
Cor humánum uero offe carere, 95.54.
corínfití calorís fomes , 8
anima fedes 96.36
τοῦ neruorum effe principium, cur
ab Arífloteleproditum = 6
cor neruorum príncípium rion effe.
316 B ] 48
€or quatuor uaforum ad contermi-
. nasfedes connexu fuftinerí. 94.21
córdís,ípfiuscp partium functío,etu»
fus, ípfarumá cofttuctionis ratio.
59415 - . inde
cordis, pfi fübmíniflrrantium par-
tíum fünctionísenümeratio. 559.
369 CEU] | inde
cordís ἃ pulmoeliberi;& dextrí eíutz
dem uentrículi adaperti delineatio.
365.566. item (iniflri uentrículi. 567
cordís ab ípfius inuoluctis prorfus li
berídelíneatío 563
Cordísadeps 585 17. 588.24.
cordísaurisdextra 565. finiftra. 564
cordís aurículz dextre ufus, & ipfius
coftructionis ratio. 597.5. item utrí
ufcg.ead.is. finiflrae $98.42
cordis aurícularü delineatío,ubi que
renda $937
cordísaurícularum fitus. 555, 12, dex»
tre fitus & forma.ead.is. fubfüatía..
42. Dexus.47. ההשו 55
cordis bafis ratío & ufus 595.25
*cordísbafim cíngensuena 275.5
cordís caro cuíufimodi. $66.45. δι fi
brae.ead.4.índe.item carnis ufus;
588.34. & fibrarum.ead. 38
cordís caro cur ín mucronequám ín
bafi fpitfior folidior& appareat.
$87 19
cordís carnís ufus $98.20
cordis cartilagínee fiue offee fubflan
τίας UfUs, 596.15. eufdem examen.
602 = . o
cordís cum fuo ínuolucro & pulmo.
ne delíneatio $61.8 ς62
cordís dextrum latus expreflum. 565.
item finíflrum $564
cordis dilatatío quíd 537.43
cordís figura. 535.41. furperficíes.cad.
4s. magnítudo $36.32
cordís formz ratío $95.29
cotdís íriuolucrü cuíufmodí aquam
Contíneat. 554. 47.& cur potíllimü.
$85 D
cordis inuolucrü quibus uafis uíam
przbeat 533. 4t
cordís ínuolucrum quibus uafís ac
neruísímplícetur 584.39
cordís ínuolucrí delíneatio ubi qua
renda $83.28
601618 íntiolucri examen 600.32
cordis inuolucri forma.535. 35. ínítíd.
ead. 45.fitus.;84.4. fubftantía: ead.
17 fuperficíes & nexus 22
Cordis ínuolucrí ufus & conftructio
nístatío $84.43.& 495.1
Cordís mebranze quz. 591.5o. & quot
numeto,ead. 33
601618 mucronis ratio & ufus. 555.2o
601615 neruulus.583. 17. eíufd,ufus.
$96 13
Cordis oríficiorum membranulz, ea^
rumi delíneatío ubí quatenda,
591 23
de Cordis
dc Cordis oríficijs, Ahatomicorum
diuerfa placíta ' $90.34
601615 os , fiue cartílaginea fubftan.
tía 93.34.índe
cordis offis;fiue cartílagínofze fubítà
tía: delíneatío $67.20
cordís partesnó aque omnes digne.
$95 : NM
cordís partesomnes cui functíoni po.
tíffímum famulentur 494-56
cordís per tranfuerfum 1/1661 deli-
neatio $67
cordís pulfusín uiuoanímali exame.
588 7
cordis fcutum 167.44.
cordis fitus.s61.28. & $85.57. eiufdem
ratío $95.3
601015 fitusac formz delíneatío ubí
quaerenda $85.34
cordis fubftatíe delineatio ubi quae
renda $66.40
cordís fubftantía peculiares ueng δέ
arterie. 588.13. cídemQp obnata tuní
ca.cad. 22
cordís fabftantie fecundi ipfius uen
triculos delíneatio $67.24
cordis fubftantiz ufus $95.37
cordis uafa quot, & quz $89.47
cordís uaforum & orificiort eorun.
de delíneatio ubi querenda.539.4o
cordis uentrículus dexter cur fanguí
neusdictus 596.20
cordís uétrículus finifler cur fpirituo
fusfiueafreusappellatus — 593.5
cordis uentrículi dextrí, & ipfius וס
ficiorum membranarumQy exame
6or.$0. ftem finiftrí 602.35
cordis dextríuentrículi ufus. $96.20.
item finifiri , eíufdemdqp coftructio
nísratío $98.3
cordis uentrículorum delineatio ubí
quarenda $88.36
cordis uentrículorum numerus & fi
tUs.538.45.dextri forma,ead. 4s. &
finifirí.s4.eorüd. fuperficies.539.1o
Corníx 8.53
coronale os 166. 42
coronalis futura,s«Qavicza 166. 27. 6
2116.8 23.4.cur dicta 26.41
coronalís uenarufus $95.41
coronalium arteríarumufus, 596.6.
earundum ortus 11
ζορώνη, πκορωνὶς 8.53
(ωρώνης appellatione quid Galenus
uoluerit íntelligi 65.36
Loesvoz 106.17
corpus cuíufmodi ad fectione adhi-
bericonueníat $43.10
Corpus teftudínatum cameratum ue
6;6:37.quere 106, Cerebri corpus te-
ftudínatum.
corporis humani medíum 6360107.
mum quod $9514.
corporis humaní offa quo artificío
paráda ad ínfpectione, 155.25. índe
corruptelze homíníi connata neceffi.
tas. 384.38.
Loos ay fiue xcdédy offa 166.48
corticales futurae 166,36
AR NÉE ה Πρ τς
המומ 166.38
coftze quot 162.40
coftae fpurie fiue nothze St legítímae.
167 ζο
coftarum ad uertebras artículatio.o:.
ao, eíufde artículatíonis , ductusqg
earundemdelineatio — 6
coftarum afperum tuberculum. 91.4
coflarumcartilagines 5.55, δίς.
coftarü cartilagínü 68 pectorís offe,
ab ipfarüoflibus liberatío.599. $2
coftarum ductus 9324.
coftarum ín copíngendo fceleto qua
lísobferuandaratío 161.16
coftarumlongitudo;amplítudo, z^
uítas & afperítas non eadem om^
níum 9o.3r.índe
coftarii numetus. 85, 45. uirís & mu^
lieríbus idem €ad.so
in Coftar& octo ínferiorü ínflamati-
onean míttédus etíà fanguís.6o2. s
coftarum oflez fub(tantíae delinea-
tío 87.17
cóflarum fubftantia & appendix
cuiufmodi.7. so. & 9o.is. inde,car»
tilagines.ead. finus.ead. 47
coftís lingulis peculíaris 18163. 71.39
coftas fuccíngens tunica, uide, Tu-
nícacofias fuccíngens.
coftas fuccingens tunícaaltera;uete-
ribus dícia quae 295.2
א 10.2.24.
פוט δίγλαῦας difcrimen το, 4.4
א הט 10.24.
0 ]טול herba. $39.25
עסו הש cux uteri acetabula dícta.
539 28
coxa 168. 26
Coxa os 128.55. δ 168.2128
coxendíx 1233.56
coxendicis acetabulí ad uterí aceta^
bula collatío. 539.2
coxendicís os. 6.2. 80 127,17- uz.
$2. 46 G68.21.
coxendicis offisacutus procelT. 151.18
coxendicis offis appedix.131.25. eiut
dem figuras. * item lígamenta ad
osfemorís, quare; Femorís os.
coxendicís oífis roborí quomodo fit
profpectum 130.35
coxendicisoffis fuperiori fede infcul
ptus finus.13o. 22. eiufdem τα θεῖα.
ead. 28
"00 166.19
crafTü inteftíni, uide Inteftínt cra(T,
Leasess dentes 167.23
ἐρία 141.1τὸ
ἀρεμαςῆρες dicti mufculi 285.57
Creteníi& renuédí mos, retrorfum
flexo capite 63.30
cribratum os 167.5
cribri modo peruium os 28.24.
criftae os 167.13
crocodjlís no ídem motus maxillarü
utreliquísanímanubus ^ 246.14
lovreQios futurae 166.35
ἐροταφῶν offa 166. 48
crus 168.34.
cruris arundo maior, & mínor, 163,
38 índe
crurís domeftica caririà 163.39
crurum ín homínibus & quadrupe-
dibus fimilíitudo 145. 1.íride
per Crura tendentium uenarum &
arteríarum examen 637.49
cryftallinus humor;fiue gvsazAoddic
646 D
Lzág 169.16
ἐτῖνες dentes 167.1
[m 168. 16
cubí 147.36
cubum teferés 6s.14s.4. inde. & 168.
55.eiufdem defcriptio. 144. 27.índe
cubiforme os 168. 53
cubítus quid 109.18. & 110.44
cubiti flexusratío 106.1K
*cubítimotusduo 226.50
cubítínomína 168.5
cubiti offium figura 105.3
*cubíti fedís ínternze mufculorii nir^
mierus.221.45. externe | 05
*in Cubiti (ede externa ligametorü
tráfuer(orum admínifttatio. 2:53.56
* cubíto adíacétibus mufculís obna-
ta membrana,22o.42. obferuanda
quomodo 222.31
Ἐραβίταπι brachialí nectentía liga^
menta 221,1
εὐδίτα flectentíi mufculor& delínea
tío. primi.:98.49. fecundi.193.17.
extendentíum ítídem prími, 2or.
5o. fecundí J 5
* cubitum mouentes mufculi ín ca-
nibus 219.29
* cubitum mouentíum mufculorum
defcriptio. 216.50. flectentíum prí
mus,zr.s. fecundus.ibíd.;s. am
borum functío.z;3.12. extenden-
tíum prímus. zi$.5o. fecüdus.zig.
$. tertíus, ead. 12, admíni(lratío
omníum 225.4
cultellí paruí pro felíoneapti. 256.
2o. carum delineatio 235.47
cultralís cartilago. 167.48
cultri 6 buxo, pro fectíone parandi.
236.419. eorum delineatio 23$
cultrorü uulgariü ad fectíone defcriz
ptío.256.27. delineatío 235.48
cuneiforme os. 21.5.8 22.14.8025 ag.
40.825. 20.39. Q 30.2. G 36. 45.
G 33.10 &167.2
cuncíformeos zrAvpopQoy. 32,5. cíufd.
antra.ead.;. índe
cuneiforme os fpongíe modo non
e(Te peruium 32, ἐς
ו offis círcumfcriptio. 28.
G 29.1
cuneíformís offis foramé Anatomi-
císignoratum hactenus. 49.31.06
culíare $2.45
cuneiformís offis medium neutíqu&
perforatum, cotra Galeni 301710
nem 5134
cuneiformís offis finus 4.55
cuniformís offis futura. 28.33.44. quí
bus fedibus occurrat. 29, 4. 8
interuallum 29.18
curforibus líenem exími , flulté per^
fuafum
fuafus uulgo $us
cutícula quid 223.14.
€utícula; &wlule 232.18
eutículz adminiftratio, 254.1, & 548.
50.06 549.6. delíneatio 231.30
cutís ín homíne, elpazra dícla He.
rophilo 231,43
cutis manus.quare, IVlanus
cutís quid fit 231.35
cutís admíniftratio, 254. 1, & ;4s. 3o.
049.6. delineatio 231.30
«utís dífferentíz connexu, 231.43.
ádneruorücopía.ibid. 4s. àmol,
lície.ibíd.so. à motu.ibid.;e, àpí
lís. 232.4, à foraminibus. ibíd. 7
€utís € membrana in frote & pene,
Ícortotsnullo adipe fübfirata cur.
$21.42 índe
cutís humanzecraffitíes 161.54.
cutis qua: partes ín homine mouean
tur 237.25
cutís fübftaniía 231.38
cutis uenís, arteríjs, acneruís prado
ta,acfeníus compos 232,21
cuti per uniuer(um fübdíta membra
nacarnofa 232445
Lo£vec 111.6. G 168.13
hv&d fios ran. & 148.4. & 163.53
κυμβαλίτης B 000695, herba 539.26
cymbáreferesos. 168-49, eiufde de-
líncatío, s. & 6.5. Graz, GC 145.14.
cíuíde finus. 147.25, & fedes.ead.
Cymbam referctís oífis per medíum
diffecii figura 2
Luvidorzste 167.19
Lue 166,20
D
AxzuAot 168. ל
| 00608 Hetophilo quid
| (c 234.38
0 deartículatio — 12,5.
7 .ו 4 —-
90600 dictus mufculus 264445
dens proceffus 61.55. Q 66, 3t
dens fecundze uertebrze tuber , fiue
proceíTus 66.3
dentís dicti offis líigamétiü.230.2.& 44
detís molarís facíes Ullag) 35.& 34.25
dentís proceffüs cum príma uerte.
bra contextus 66.39
détes, Mies eorüds nomína, 167.16
détes frígore potiffimü uexarí, 45.37
dentesomníum offium duri imí,2,
44. & 46.11
dentes qui maxillis ínfigantur. 46.17
dentes quot 162.38
dentes radicibus ínter fe uatíate.46.
20, índe
dentes fenfu praedii . 20,8 45.26
dentes foliomnítt offium nudi 6
dentíit ceterís offib.differetía. 45.42
dentíumalaeolí 44-41. 45.16
dentíum appendices 46.56. inde
dentíum cauítas 46.51
dentíü dolorí,remedít& Optimi, 46,55
dentíum exceíTus prafecadí;aut exu
rendímos 45.33
dentium frequentía argui uítaelon-
gitudínem 4649
LR ISI ODE X,
dentíum numerus. 45. 47. & nomí-
na. ead. inde
dentiü numerüalíqi uaríare 46.31
dentíum przefepíola 46.17
dentium puerorum appendíces 1
dentíü radícibusaffixi neruulí. 45.30
dentíum ufus 120
dentíum utríufcq maxillae figura. ὡς
dléXuc, cutís dícia 232,14.
σΠιαφραγμα 290.47
dites forse membrane quz. 572,15
diarthrofis, ו 1387
G izo. 24.
διχαςῆρες, dentes 167.17
90000000 cur teftes dicti 321.20
dido. dicti ín cerebro 638.42.
díoiti, σϊαίκτυλοι 168.17
digíti,cur inaequales 133.39
diígití,cur unguibus donati 149.42
digítimanus.quare, Manus dioit,
dieítorü artículationis forma. 124.21
digitorum dígnitas. 124. $4. Ufüs ac
litus. ead. & τῶς.2. inde
dígítorum flexus, extrorfum mírabi
Τίς 124.36
digitorum forma ín mulieribus pul
cherrima,qualís 122,12
digitorum manus offa, quot 162,43.
pedis.ead.4s
digítorü manus cutíínterne neruofa
tenuitate fubnatí mufculi defcriz
ptío.302.25.admíniflzatio, *a22,32
digitorum offa 9.49.55
digitorum ofla non penítus meduL
la: expertía 121.50
digitorum offà perperám Galeno fo
lída conftítuta 2.51
dígítorum offà quot, 120.55. & cuíuf.
modi, 121.16, inde, & 149.20
dígitorum oflium appendices 89
digitorum offium articulations ra^
tío 123,30
dígitorumoffium magnítudo,& for
ma decentiffima 122,8, 14. índe
digítori pedis offa, eorumq defi
ptio 142,0 143.24.
digitorum pedis figura τι δ 6.7
digítorum pedis ratío 149.13
digitorütertij oflis proceffulí. 124.46
dioítos fle&entíum mufculi fecundi
tendínum per prími tendínes tran
fitus 306.5
dígitos mouentíum mufculus uigeft
mus tertíus , ad brachíale referen^
dus 3231. & 315.5
dígitos manus mouentes mufculí,
quare, Manus αἰρίτος, δίς,
digítos pedís mou&tes mufculí. .que-
re; Pedis digit. mouent,
dígitos quíngy omnino fingi סקס
tuifeiz4.so.. non plures, τς. τά.
dígitos (ingulos tribus offibus effor
marí,merító 121.47
díploa 204g
0007660720 lrunsy inteftinum, 499.2
dorfalis medulla , quot neruos edat
339. 37
10/3118 medulla: delíneatío 331
dorfalis medulla,eíus defcriptio, 555,
5. aboíliummedulfa quo pacto
differat.ibid. quz fint {Π| cü cere
bro comunia que peculiaria, 329.2.
curíituníca.s;9.2o, cur fit facia,
2335.34. munitda quo paco? offi;
bus.335.51. mébraneís ínuolucrís,
ead. 2
dorfalís medullae cum cerebro coa,
lítus 653.42.
dorfalís medullze terminus ex otc
prodies facro;ínter neruos nó cen-
fÍetur 339.44. GC 350.18
dorfalem medullam ín fexto offis fa-
criofleterminarí 85.2
dorfum,eíusq; oífíum defcriptio. ss.
41. & 99.22
dorfum ilit offis 129.52. δ 130.1
doríiligaméta ualída quada, corü
ufus,;oriy. lipamenta in fpina-
rum ínteruallís pofita 01.27
ו 63.24. color.
63.41. fubflantía, ibid,
dorfi motui differentíze 295.22
dorfi mufculi,à Galeno frigide de.
fcripti 295.45
dorfinomína 167.30
dorfi offi multitudinis caufa, $8.10.
& quotconfletoflibus cad.
doríioffi non par magnitudo, neqs
dorfalis uíze equa amplitudo.ss.5t
dorfi pars thorací refpondens, pro^
príos flexionís mufculos cur non.
habet 298.4.
dorfiuertebra. 167.57, earundem ap
pendices 7.46
dorfi uertebrarum ligamenta, fuxta
Gilení placitum, eiusqyimproba^
tio 300.53
dorfiuertebrarum lígaméta, νδυρεχον
οἹρώ δι σαῤοίεσμα dicta 301.10
dorííuertebrarum ligamenti fpecies
caníbus propría 30r. 4.0
dorfiuertebras nectentíum! "amen
torumdefcriptío.400/23. admini
firatio ng
dorfum flecti antrorfum, fuifTe co
modius
dorfum bomíni quataíndufir
tura creauerit 57.51.índe
dorfum mouetí& mufculorü delinea
tío.parís prími.ror. 1r, fecüdi.ioi.
τς: tertij 205.47, quartí.209.35, gntí
191.50. feXtÍ.205. 50. feptimi.2o9, 4o
dorfum mouentíum mufctulorum
defcriptio 295.11
dorfum mouentí& mufculorü iuxta
fingulorü paríü ordínt admíniftra
110-999. parium 4 priorum,ead.
28. quatuor poflremorit, nempe
quínti.295, 53, tríü fequetid. 3oo.r
dorfum mouentí& mufculori. xta
8 ipforü paria ficillatím expofitus
ufus.296, parisprímí.ead.m, fe.
cundí & rertíj parium ufus.296. 4s.
quartí.257.8. quintí.z58.1. fextí
ibid.4o. feptimi, 259.2, ocu,
ibid. 20
Dorfum mouentium mufculorum
pat primum, Galeno parü apre ín
LI plures
ta
a
IND E X
πωμὶς, díctus mufculus. 99. 43: δὲ femorísoffi comparatum áudittis δὲ
plures díuifum. 296. 4. ufusnon isoff
&z54.46 . ganiofficulum 35.33
recie affignatus.ead. 18 — 10235. 6
dorfum mouentíü mufculotti pat 5. Erafiftrati opínio 66 [5 fanguí, *femorís os οὔτ coxendicís alligan^
áGaleno no recte defcríptü. 2576 — ΠΕ deftítutís 526.4 tiumlígametorü defcriptio. 252.11.
dorfum mouentí& mufculorum pa^ Erafiní Roterod. de talorü lufudiía, ^ admíniftratío 256. τὶ
ríaduo.7.&s. Galeno íncogni, —logusparum anatómícus royis femorís offis defctiptio & figura 153-t
a 298.11 Erafmi de talo lapfus 14939 ánde. ו
dorfum niouentium mufculorü pa^ φῥυθροφσὲς ínuolucrum 5:119. femorís proceffus 8.23
113 8. ἃς primum.295.48* 066. 5 5.13. femorísproceflus,feu rotatores,duo
296.20. tertii. ead.39. quartü.cad. exortus, Cur duodenum ínteftinum — . 134. ; 2
si. parquintum. 297.13- fextum, appellatum À 39036 femoris fecundum ipfius longítudi
298.10, feptimü,ead. 44» .הגוס exortusuenz caucs;qut $593.20 nemforma 135.24
299. j expiratíoalía naturalís, alía uíoleta, femoríadtibía artículádo fedes 133-
duales dentes 1652428 &que 292.52 femori artículádo paratum G4
dulcis morfus,feu bolus;quid 359.55 expíratío, quibus miufculís perficía- acetabulum 130.53
duodenum ínteftíinum 3621 — tur 29255 feneftratum os 168.25
duodenum cur ín nullos anfradius expírationís ufus 270.8 fibrarum cordís & mufculorti ratío
ducatut - עס expírationem Natutalé,curcítamu ^ quatenus eadéautdiuerfa, 587.4t
duodenum ínteftínum cur exortus fculi op fieri fcribat Galenus.zos: fibrar&ínínreftínísratio $03.26
390. . 36 explantatío : ב fibraritín uefíca, uentrículo, & bilis
duodenum non minus quàm íeiu- . ueficula ratio $18.13
num, inane 4.99.19 "3 אנת & quid fibrari motibus naturalibus feruien
duodení appellatio 498.57 579. 4633 — tíü fpecíes,& cutufcg funciío. 258.6
duodeni inteftini ductus, & ratíó faucium glandule wi& — delineatio ibidem
498. : 42 generum 479.23 "fibrarum,qua motibus, tum natu»
duodenítunícecuiufmodí — 459.39 faucium organorü exa» ralí,tuimarbítrarío funt prafectee,
duodení ínteftíni uenae & arteríz, 503.48 differentía 15731
499.39. nerui. ead. 52 femen 15923. fibrarum ufus 596.3
duodeno cur ínfertus bilis ueficule femur mouentís inufculí deferípiio | fibrastunícarumín ucfica optíme co
meatus 503444 207: 26 σποίτί $18.12
fibula 1.45. 8138,26. 168.39
* femur mouetes mufculí, quot con»
24224 fibulaquíd á fura differat 133.30
fibula fecundi ipfius longítudinem
dura offa 166.54
düra mater, dura Cerebri membra- ftítuendí
EDI
zx efephantíafilaboran. — *feniur mouentíá mufculorum de» fibulz figuras. defcriptio 7.6
tium fuperficies cutis ₪ color cu. fcríptio. 238.20. primi. ead. 32:
na, quare, Membrana dura cereb. femur mouentíum mufculorum delí
i neatío, prímí,.196.10, fecüdi.199.3. tríangula 140.33
]KQuei quid — 498.53 tertij.zoz.o. quartí.202.13. quín fibulzad tíbíz os nexus. 139.17. ubi
//j eflos 494.39 ti2oy1, fextiip;.28. feptímí.,xos. átíbíze offe dehifcat 24
\ j clephantiafi laborantís 30. octaui,ult, noni.i93.36- de^ fibulecum taloartículatío 2
P lien maior $1.1) — címí, 199114. fibula excarnís pars 14028
*fibulam ad tibiz os colligantítm li^
fufmodi וק fecundi. ead.as. tertij, quarti, gamentorumdefcrpto 243.36
emulgentes uenae delineatz. 3790. quíntí.239.2. munusomnii.24o. filum,fectioni aptum 236.56
& 3i. m 3e 240.49. feptimí,octauí. focile brachij minus. 168.9. maíus.12-
enarthrofis nuin g4s — 2404. Omniíü.4n22. noní,deci & 38. indé
enarthrofis quando infimplidíar- — mí. ibíd. 4o. decimo appenfz car forcunditatis prafagium exumbilici
tículo 1.5; nez portíones 24212 — uaforumnodís 383.42
enfiformís cartilazo 157.46 "femur mouentit& mufculorü quín- foetus, ípfiustp inuoluctotr(i examen
+6 . 25 tus,totíus corporís molemaximus 4557. 6
py) 23218.€ 549.6 239. 44 foetusínuolucrü prímum ac extimif,
)תק tunica quae $2243. femur mouctíimufculorü 6600 ad- ^ cuíufmodií. $4r. 16. & quali fube
₪ s24- בג miniftratioexpofitaordíne. 242.36 ftantía 3j. inde
feetus ínuoluctü fecundi, feu medii
epíglottalís cartilago 93.20. ₪167.48 femur petetes nerui. quare, Nerui.
üAyAadlit 134-47. δύιτος αι, δ 258.19 femorís appendías,7.55. eorund. cuiufmodi., ;42.4. {τ tertíi. ead. 44
ἀῤιγλωῆίς δέ γλωήϊς differunt, quo- ἀεἰίπεατίο 64 fet^inuolucri extími nomína.$41.56
foetus íniolucra elegátius àmatrib.
modo 26131. femorís fuperius caput 9.8
הבל 00 delineatio 157.44 זג וט affetuarí, quàm abijci, δίς. 543.15»
ו 168.3. femorís inferiora 630103 כ cur retror^ eadem ab relíquís animátibus rur^
פו הש 168.3: fum producantur Haag — fumdeuorarí.ead. 19
טוש 167.55 8 19.14. fcetus ínuolucrorü delineatio 383.16
Ἐπίφυσις 71$, inde femorís dextrífigura ς foctusínutero fitus.3832.8 353.32. nO
ἐπίφυσιν cum 77000076 fübindeab femorís & brachij os in quadrupe qualís uulgó tradítur $41.28
alijs confundi $.43 —dibus&auíbus Aríftoreli ignora foetus urínze meatus.3j7. 11. & 556. &€
&ovrecquoqueoffiumcapítaGale — tum ipg2 σι8. 360, 1011081900. $42,255. quo-
no non femel dící 9.4247 femorisfigura laudatíífima,que 135: modo ínquírendus 558.18
epiplex. 494.39 (495.8 — 4o.inde fectus urína & recremento uterí cer^
Goal cux Gracisdíctusramex femorís luxatíó qua parte creberrí^ uicem íttígari ad faciliorem par-
Giants 495.3t ma 131.11 tum $4253
rin, ἐπίπλῦος, δίς, 494.44 femorísmotus ngog δύ 238.2.0 fontuí uítalem fpirítum deferentes at
ל 6724 femotísos " 16$.2h.2528 | 518.39
גוס
fcetum íntroluens membrana à qui-
bufídam exiíccata afferuati folita ;
eíusqp diuerfa nomína 543.4
fcetum 101101065 membrana falfo no
omnibuspuerís communis habita
54:5. dedjpeo fupftitiones. ead. 1x
foramen caecum. 34.39. & $3.12
foramína audítus erganí cauitatem
ingredientía 34.39
foramína neruís emíttendís parata
$8.47. inde
foramína neruos ín facro offe tranf,
míttentía $4.21
foramínula per caluaríze amplítudi
nem fparfim obuía $4.23
foraminü capítís fiue caluaríze defcrí
ptio. 47.17. 49. inde
foramínü ín uertebrís, neruos ín la-
tera tranfmíttentium natura 7o, 29
foraminum fpeculatio ut iucundiffi-
ma ítaab alijshactenus praetermíf
fa $53.19
forficula, apte fecantibus. 237 . 7.
delíneatío 235
FRANCISCVS PINELLVS
Genuenfis 9o.$
frontís cutem mouentís mufculi deli
neatío,ubi fpectanda 179,7
frotis mufculí, quare, IVlufculi fron
tís
frotísos. 21,33. 8 23.12. & 30,1. efus cir
cüfcriptio.ead.13.8 36.49. & 166, 42
Fued,fuhed 387.49
fundibulum cur pro gargareone
580, 19
furcula ρεουίς offis 92.22
furculz inferioris medium = 157.45
furcula 102.2. & 167. 51. inferiores.
ead.
fuli offa
167.32
TU
Alea, foetum inuolués
membrana quibufdà
| dicia $434
EN El *CGalenus de V fu par-
0 tiumlibros emendare
aggrelius non plené id praftitít
219, 48
Galenus non paucajín libris prací-
pue de Pardiü ufu, imagínatus eft
tantü,ín anímalib.non uífa 635.47
Galenusé quibus anímalibus Ana.
tomen fcrípferit, 233.21
Galenus homínem nunquam fecuit
275. 3
Galenusin Aríftoteléiniquíor.sor.x
Galeníin Aríftotelem calumnize ni
τίς fophiftícae $549.53
*Galenusftudío in Ariftotelem fui
ipfiusoblitus 267.14.
Galenus ín Euripide ridendo Φίρε
Cüandisoffibusoccupatior 145. 27
Galenusmedicineparens — 91.15.
rarum lNaturze miraculum. 65.17.
fummus Naturz admírator. 5oo.
39. omnit bonorüautor. 369.24.
Cialenus non raro quz maxime fue
rant exponenda , tacitus przterít,
670. 43
Y SN BD'IE Mx;
Cilerius quid fecerít;ne alíquá patz
tem abalíis defcriptam praeterrjtfe
uideretur 32.52
Galenus fimiarü fcctionís, quàm ho
minum ftudiofior, 42.55. Item ín
fimíarü (ectíone quàm hominum
perítíor 81,24. índe
Galenum fimíz & homínis Anato-
men confundere 83.17
Galenum fimiarü potíts anatomen
quam hominis tradidiTe 85.8
Galenus fimíarum fectione delufus
307- 1
* Galenus fimíarum fectioni nimi
fifus, prforum Anatomícorum re-
Clas fententías (z'peeuertit.234.19.
& * 246,6, Qzz4. 25. δί 299, $0.
& 6g. 2%
Galeni alíquot librorum ínterítus;
575: J$t
* Gialení Anatomícdy annotationes
219. ד
E Galeníautorítas quanta fit 278.41
Galeni boum pene delufi falfü dehu
manípenísmateriadogma 8
Galenü humanipenis fabricanung
fpeciafle $17.34
Gilenicrebri in Anatomícís traden.
dislapfus 591.8
Galeníde Admínifiradis fectíonib.
libri peltremó ab eofcripti: 63.42
Galeni demon(ltationes Anatomi-
ca magna parte file $26.49
Galeni de Demoftrationelibrorum
Ínterítus quatenus doledus $26.34.
Galení de Offibus librum gracum
perinuídià quorundam latere ha-
Clenus 42.48
Galeni diligentíz plurímum debe
rí 68.15
Galení ín Anatomicis feciatores no
tatí $572.52
Galeniínterpretum lapfus — s.s.
& 140. 19
Galení interpretum mendze Anato-
mícze ἃ V cfalío füblatae 55.39
Galenilocaabhomínís defcriptione
difcrepantia;nó pauca mílfa. 42.1
Galeniloca non pauca ínter fe di(Ti.
dentia;autaliog falfa,yomíffa 282.7
Galeni locí quatuor emendati inli-
bro Adminillratíoni primo.5o9.24
ΘΟΕ ΣΝ ΣΝ UT DM CEU
quedar uel exbofiga uel. veprebéfa, ead, iuxta
verum feriem digesta: quorii tamen catalogum
dil'gens Ledoy abunde 6126075 hifce libris
locubletabiz. nobis enim ex mulcis uix Bauca
altem hec annotave bvobtey Ga
leni autoritatem libuit.
Galenifentetía, de Adipe inter cuté
manus ínternz,& tendíneilli fub
natum,notata .ד
Galeni detríbus Anímze fpeciebus,
autpartibus ínter fe natura díucr^
fis, íententía 394.36
Galenínotata fententía, de ufu Ap.
pendícum ín offibus..39. Item
quod folís magnis ofiibus adfiat
appendices. 121000. 54. &s.g,
quodi falis adfint finus 2.51
Galení de Arteria: magna & ueno-
₪ 18 lapfus $91.10
* Galení locus de Artetízortu.259.5
Galeno ignoratum , Artería fopora-
lem non ferri perídé foramen cum
tertio acquarro ποιοῦ parí.s.52
Galeni fentétía, de Artei ijs plexum
retículare conftituentibus 622. 46 *
Galeni fentétía de Aftragalifitu, no
tata 15.50
* Galenus, duo Brachij ligament,
ignorans 220.25
* Gialeni fentétía demotu Brachialis
inpronü& füpínü,notata σις
Galenide Caco inteftino, fententia
0% 3o
Galeno fgnota, nO pauca Capitís fo
ramína $1.32
Galeniílocus de Capítís motu fupcr
uertebram fecunda,noctus. 47.5.
610166 alius deofTibusin motu ἃ fe
inuicem abfcedentibus. ibid. 44
Galeni fentétía de Capitis motu pro
prío quopíam,notata 176.13
Galeni de capitis motibus, notata
fententía 63.26
Galenilocus de capítis motu ín latus
fuper príma uertebra; improbatus
65.7, & deínceps
Galeni fuper Cartilagíne ínter verte
bras 60111 repofita; notata fe nten-
tía 390.33
Galeni uana ratío, de Cercbelli (im.
plicítate 339.24
Galeni fcatetía de cercbelli dupli
te,improbata 631. 20:
Galeni ratio de cerebri diuifione,no
tata 632.13
Galeni fententía de cerebri reuolu-
tíonibus,notata 630.37
Galení dogmata nó pauca de Cerc.
bri uentriculís, notata , alía omiffa
614. 20
Galenus de praftantía Cerebri uen
triculorum,uaríus 636.26
Galeni fentétía de fuperfícícuetrícu
lorum Cerebritenuí mebrana cin.
ciayeiusq; improbatío 635.40
CGileni fentétía,Colon feu artu(i ca
píta ἀδιφύσες & LovdAss uocari
docentis, ímprobara 947
Galeníde Cordísoffe fentétía 93.51
Gialení de Coftarü articulatione,fen
tentía 91,23
Galeníde Coftarum cartilacínibus,
fententía 90.27
Galeni de Crurü ín animalibus flc-
xione,&'c, dogma 145.20
* Galenifententía decubiti Hexioni-
bus plane 1 213.
14. Ínenumcerandís mufculis ha
rumautoribusuaríetas.ead. 19
Galeni de digitorum forma (entetía,
123.28. &articulatione, cad. 30.
Galeni placítis, de Dorfi motibus,
13
fententía contraría 76.4
Galenum fubinde Dorfum, & fpi
2 nam
* MN מל כ PS
namín tibiam δύ femur mouehtitt
muüfculorumi defcríptione confun ^ attollentib.mufculis,uaríus 265.2r
deré : 29.5; Galeni fentétía, de mufculo tanqua
Galenüs Dorfimotores mufculos Brachíum circumuertente notata
quatuórpóflremosignords.298.r — 265445. & z7o. 1 3
Galenus ἰὴ defariptione Dorfimu^ — Galení, demufculo quopíam tandi
fculorum,tiótatus 295.4% Brachíj motore; riotata fententía
Galeni deefféctiuo & materíaliho- — 263.49. 4
5 príncipío,fehtentía $2042 Galení, fuper mufculó quopía Bra-
Galeni de Femorísad coxendícís os chí motore; ín homíníbus autem
motulapfus ' 3446 | nOreperto,notata fentétía 266.41
Galenide Fcetus inuoluctís dogma — Galeni ,de quarto Brachij motorum
taqiatenus uera 2054102 mufculo,notatafententía 266.23
Galeníde fecundo foetus ínuolucro Galeno praterítus mufculus inter
fententía 4235 Brachrj motores quíntus 267.ult.
Galeni fentétía, de foramínís fecun» — Galeni, dé mufcálorum Caputmo-
dü&neruotücerebrípartraímítten. πεητίαπι pari fecundo, notata fen^
tís magnítudíne,improbára. $9.25 tentía Y εὐνὰς 227.29
Galeni fententía.deforamínibuscri: * Gialení fententia ficta, demufculís
brum referentibusacpítuítamce^. .— cubítum mouentibus zu
rebri expurgátibus, fictitía: 641.28. Galenilóca de mufculís Dígitosmo
* Galení notata fentetía de Gilande uentíbis, notata, 305.33. & 306.4-
inteftínoíeíuno 300304. — 264.47 ₪4. ítem 307-1
Galeníde Glandulofacarne adinfe — Gialení,fuper mufculorum qui Dor
rius uentrículi orificium fententia — fum mouent, parí prímo , notata
391. 2 fententía 296.4. X τῇ
Gialeníanatomíca demóoftratío, qua Galeni, in defcribendo quínto Dor
Glandofum corpus femíni paran- fum mouentíum mufculorum pa^
dononpraeífeconficitur 526.47 τί, notata fententía 976
Galenide Humerituberculo interío (θα! επί, ín defcríibendo feto Dor-
το δύ exteriorefententía 07.7.16 fum mouentium mufculorii parí,
Galeni de Humero poftfemurom. | notatafententía 12938.12
nibusoffibus grandíore,fententía * Galeníde mufculo femur moüetiü
τοῦ. 9 quarto,eíusQp ortu Íentétía 239.26
Galenum fal(à Elumerum exteríus | Galeni demufculorum íntercoftalià
gibbum, interius fimum, δίς. fla» — functione,notatafententía 290.21
ταί 197.3» Galenílocus, demufculís Labra mo
Galeno canit ínteftína magísquam — | uentibus,notatus 242.29
hominum ínfpecta σοο.39. δέ 5or31 — Cialení fentétía, de mufculo Manus
Galení de IMamillarum fitu ratio internae regioni fubnatonotata.
545: 46' 4102. :
Galeni locus deMaffeteribusmue — Galení, de quarto mufculorum pa^
(culisnotatus — 2456.30.86 24$6 — τί, Offi v propriorum, notata fen-
Galenilocusde Maxilla fuperioris ^— tentía 251.39
futurís explicatus. 29. 33. alius de Galeni; de Palpebr& mouétibus mu
corundeoffium cóftítutíone. 39.11. fculísopinio 239.14
GalenílocaaliquotdeMaxillefuüpe * Galenus ín tradendís mufcults pe^
rioris offi numerofüturis,refuta | dem digítosqp mouentibus, admo
ta.42,1,. δ deinceps dum uaríus 243.44
Galenilocus de Membranís proce * Galeni fentetía,de mufculís primís
(usuermiformescótínenubus,no | Pedem mouentíbus,notata.245:55
tatus \ 216.14 dequarto mufculo, 245.16. deo^
Galenusanreciéttía Mefenteríanu | dlauoz4s.7. demufculis Pedís dí
meret; & cuíufmodí. $o4.:9 — gítosmouétib.z5o.15. &C 21, δ z51.58
Galeni locus, Mufculim ínterliga^ — Galeni fentetía, mufculis Pollícis &
mentumac neruum ponentísefle | paruidigiti abductioni prafeciís,
medium T m 220.41! . notatafententía 308.35
Galeni ópíhio de Mufculort ortu, = Galenus ignoranstresmufculos fe,
notata 21,44 cundi Pollicísos fle&entes 39.15
Galení opínio de Mifculor&fibris, Galeni fententía de mufculis Pollicí
notatà x 221757 | ptafectis,notata 312.38
Galeni nótatà fentétía;quíMufcu^ — * Cialení, demufculí ín Póplitelatí
lí tendine careant 228.27) | tantísfunctione,notata fententía
Galeni locus notatusde Mufculorü — 237.37. 06
tendinibus a,ji Galeni fententía de primo Rad
Galenus in defcribendísabdominís | mouentítt mufculorü,notata.z:6.6
mufculis,uarius 2:4. Galeníín mufculor& Scapulam mo
Galenilocus,demufculo Brachíium ^ uentíum tradítione, notata fenten
accollente,notatus 264.42 — tía 274.10, 42, ἃς deínceps
Galenu. .. endis Brachium — Galeni, de mufculo quopía ג
Scapulam mouente, notata fcnteri
, tíà 27512
Galeni fentétía, ín tradedo Scapulze
motorum fecundo mufculo,nota^
tà 275.48
Galéni fententia, de mufculofis tem
pórum líneamentís, notata. 250.40
Galeri fentétía; de quarto T horacís
müfculo,notata | 289.10
* Galeni fentétía, de mufculis Tibia
ססות 230.8
Galeni fuper prímo T'íbíam mouen
tí& mufculo,notata fentetía. 231,22:
fuper fecundo. ibíd. 4x. fuperter-
tío. 252.2. fup quarto.ead.zi. & 39.
fuper quínto. 232. 47. δί 233.24. &€
236.37; fuperfexto;quem perfune
ctorié tantü attígít. 254. 4.6. fuper
n0n0.237.43- fuper tendinibus,tí
bíz muículorum 236.7
"Galeni feniétia, de mufculi ín ueft-
ce ceruice ufu,notata 228.1À
* Galenilocus,de mufculo ποίας me^
día, &c. fubnatonotatus — 222.50
Galení fententía,de INeruo parís ter
tíj notata 325.45
Galeni fententía,de neruorum opti"
corum foraminibus 324.43
Galenus neruorum recurrentium
ínuentor & admírator 329.19
Galení ín neruorum tradítione no^ |
tata fententía EE
Galeni explofa fententía, quod ner
που alij fenfu, alij motuí pracfint
348. | 4»
Galení locus de neruís 6 prímo de
Locis affectís notatus, 544.57. eiuf.
locusalterelib,3.de Adminíftratío
níbus Anatom, 345.37
Galeni locus de Oculi tuníca,é 6
cimó de Vfu partium 647.38
Galeníde ometiti membrana colon
dorfo colligante fentétía 496.50. 41
Galení fententía deacutís Offium
proceffibus notata 9.k
Galeni fentétía de numero offium,
os facrum conflítuentíum — 339.49
Galeniloca de offiá inter fe ftructu^
rajà uerítatealíena,e multísalíqua
enumetata 16.57. & deinceps
Galenídeoctauo brachíalís offe; fera
tentía n$.2r
Galeni lócusdeoffe ínter cerebrum
ac cerebellum ín canibus pofito,
explicatus 32.44.
* Galenus,libro de V fu parti, Coc
cygís osignórans 239.26
Galeni fentetía de offis cuneiformís
cónftítutíioneacufu notata — 32.5
Galeni fententíà de offe cuneíformi
tanquam perforato ínflar fpogíz,
improbata. 53r. & quod pítuíta
. íllacnon coletur. íbíd.
Galeni fententía de offibus digitorá
tanquamfolídisímprobata 2.51
Galeni de tertío quoda offein fum:
mí humeri 60 clauícula nexu; fenz
tentía 100.2. índé
Galeni
Galeni deoffe IVaxille inferíorís tari
quam gemíno, notata fentétía. 44.8
Galeni de Pectorís offiü fynarthro^
- fifententía 91.53
Galeni de Pedís & manusoffium pa
τί numero lapfus 149.22
Galeníde prímo Pollicis offe lapfus
148. 44
Galenide Sacrooffe & coccyge,fen.
tentía notata gr, 14. índe. ל
δες. 16
Galeníde Tíbíz offis finibus fenten
tía 138.45
Galenum queda Offa ipfi non uifa,
tanquam ín humano effentcorpo
rerecenferé 32.51
Galení dé Patelía cartilagine lapfus
142. x 4
Caaleninotata fentétía, de Pítuítace-
rebrí per olfactus canales 66066
da 23.7. & ERI
Galeníde Pofibrachíalis oflibus fen
tentía 120.8
Galeníde acuto ulnz Proceffu svasd
dii fententía 114.6, Índe
Galeni fententía, de anteríorí Pro-
cefTu prímze ceruicís uertebrze,no^
tata 64.47
Galeni fententía, de Proceffuum ín
cerebro uermiformíum ufu, nota^
ta 639.9
Galenifententía,de Proceffibus du.
rz membranz tanquam 60116
tís,notata 626.1
* Galeni fentétía, de quinto Pulmo^
níslobo cauam uenam fuftinente,
notata 280,31
Galení de quínto Pulmonís ín ho»
mínelobo error 381,55
Galení de Quadrupedum genuar-
tículó lapfus 139.14.
Galeni dé Renum fitu ratío míníme
approbanda 514.53
Galeni 66 Reéticularí ín caluaría ple
xulapfus 524.8
Galeni retícularís plexus nufquam
inuentus.642.15. fuperd eolocus
€libro de Venarum feciíone | 29
Galení de Semínalium uenarum or
tu & ductu fententía $23.20
Galení de Seminis ex finiftro tefte
prurítu.fententíaexpenfa — $26.15
Galeni placítum; omnía prater car
nem & pinguedinem,Semíne con
ftarejínhumanocorporé ^ 42
Galeni opínío, de Septí foramíni,
bus, notata. 225.52. & 291.26. & 43
* Galeni de Símiariad homine di£-
rentía,notata fententía 243.47
* Galeni fentetíanorata, de Sínibus
ín membrana cerebrí dura confti-
tutís 307.30
Galení de Stomachí cum artería ín.
ceffu fententía 388.56.índe
* Galení fentetía, de T'endíne lato,
quí plante cutí fubnafcitur, ποτὰ,
ta 244.19
* Galenus de tendínü ín digítosma
nusinfertíone,notatus, |
Ho NMNlDES ox
contraría de hís docet. ead. E
Galení fentétíadetendínibus x vit
mufculí dígitos mouentíum , no.
tata 1 310.8. & 15
Galeni opínio de tendínibus pro.
ceffus uermiformes contínentibus
notata 639.48
* Gialení notata fententía, de Tibia
motuum differentíjs 230.46
Gialeno quid 161115 caput appella-
tum $22.45
* Galeno ignota Venzeaxillarís díuí
fio quedam 286.41
*Galení deuena caua uétriculo fub-
firataopínío 392.24.
* Galeni argumenta de uenze cauze
ortu ín Ariftotelem, non nímíü fi
ma.275.14. & qua» quoGp pacto:
mox infra. :
* Galeníírrefutabilís demonftratío,
de Cauz uenz ortu,cófutata.z76,2
Galení de uenze cauz príncipío fen-
tentía explofa 589.56
Galení de caua uenze ín omentum
ductu error 496.45
* Galeni fententía, qua cauam uena
ubííecorís gibbo commiíttítureíIe
ampli(fiíma ftatuít,confutata 273.1.
δί:γς. 2
* Galenilocus,d uena caua príufqua
Cor attíngat ramos ín thoracís mem
branas diflribuetís,notatus.23o. 45.
eiufdem alíus de uenze arteríalis or
tu,notatus. ead. 0
Galeníde Coronalíum uenarum or
tu fententía $96.10
* Galeni de ortu uenz (ine parifen
tentíauaria 281.4
Gialenus cur de uena parícaréte tam
uarie fcripferit 281.53
Galenide uenís Mefenterij acínte-
ftinorumlapfus $04.48
* Galeníde Porta uena, ut fanguí-
nem conficiente, fententía varía
267. 13
Galeni de portze cauz ramís íecorí
fanguínem przparátibus;opinío
$08- 6
*Galenus ín defcriptíone uenarü hu
meraríz & axillarís, partim uerus,
artímfalfus,& quo pacto 286. δ
% en ps Íimíar& uenas docens, ho
המורת uenas non perfequít 252.28
Galení de Ventriculi fitu fententía
389. 35
Galeni fentétía, de nexu corporum
thoracís Vertebrarti,notata, 73.12.
Item deforaminibusuertebrarum
neruos tranfmíttentibus. 73. 52.
Iter de coftarum ad uertebrasar-
tículatione. 74 2o. Item detranf-
verfis ínfimarü thoracís uertebra-
rum proceffibus , ibídem
Galenus ín affignatíone aliquotín
lumbís uertebrarum, uatíus. 79.9.
Eiufdem fententía,lumborum uer
tebrís proceffum affingetís ad ími
tationem fimiarum accanum,ím-
probata
7939.
Galenusuettebras gínelymo conné
xasarbitratus,ttia ofIa,pro bacfen
tentía adartículatíionem concurfir
Τα ΠΟ Δηἰπιδαιτοῖτίς 15.22
Galeni homínis Vifcera autofcitan
teraut neutíquam fpectafTe 534.55
Galeno umbilicus non recié corpo-
rísmedíum conftitutus 595.13
Galeni de umbilico corporís medio
fententía 389.39
Galeno uaccínus caprínus ue Vte-
rus,no muliebrís,defcriptus 534.33
Galenídeuterí cornibus notata fen^
tentía 286.14.
Galenide uteri uenís ín mamillas fe^
feexonerantibus fententía. 5.47.1.
Galenum humanum uterum nund
fpectaffe $12.43
Galeni ftudíofos e(Te omnes medici,
Πα 6310163105 debere $32.40
Galeno ín humaní corporis fabricze
cognítione nímiuma plerífque tri
bui $405
Galeno peculíarís mos 292 Y
Galenoquedanonobferuata 4.25
Galenum ex ucrís alíori Anatomiz
corum defcriptionibus 1061116 fal-
fas $525
Gallícus morbus glandulis faucium
palatog, & gargareont pracipué
ínfeftus 530.7
γαγγαμὼν 497.9
gargareon cur 0006 Graecis | $79.35
gargareonuocísplecirum — 550.50
gargarconís nomína.53o.13. eíufdé
fitus, forma, fubftantia, ufus,&c.
ead.z;.índe
gargareonis prefecto 6
gargarconi infeftus Gallícus mor.
bus $80-7
gargarconem folí ínter anímatia ho^
míní, & quibufdam auibus ,מס
giffe. n 80,21.
gargareonem temere ἃ quibufdam.
excrementorum cerebrí receptacu
lum effe,conficium
$80.37
yasre undedictus Girzecís uentrícu-
lus 389.30
γασροκνημία 138.30
γελασῖνοι dentes 167.17
gemellidicti;in cerebro 638.43
gemini cur teftes dícii $21.20
GEMMAE FRISII laus :6146
generandí amor anímatibus natura
íngenitus $20.17
generationís noftre principia. $4. :0
circa Gieneratíonís organa moueri
folítz: quaftíones $420.38
generatíonís organorüi utilium delí
neatio 374
generatíonís organis, utendi quoq;
appetítus naturaadíetus = 2017
generatíoníi fubferuientiii partium
breuís enumeratío 420. 4.
genu artículi cartilagines 139. 1I
* genuarticulí lígamentorum defcrí
ptío.255.5. adminíflratio. 255.26
genu rotula.:53.5:.. oculus. ead.3;
genuíní dentes, 46.35. &isz.22
ΤΊ 3 γγύνο
—
x
1
|
]
M!
|
.167.14 ג
Pibber 9.49
gibberus, [Itre gibbus ulna proce?
fus 1115. QC 168014
gibboforum uertebrae 7119
gínglymos 12,22. (14.33
gínglymon, quando natura forma-
rit 14.51
yoyhwuodetic humeríorbíta | 105.24
GISBERTI CARBONIS Lo-
uaníenfis medicilaus 161.11
ב 2.2
γόμφοι dentes 167.21
gomphofis 12,22. Q 15.39
glans cerebrí, píneze nucis fimilis,e-
190 defcriptio. 657.42. fitus quís.
ibíd.47. ufus.635.5. delíneatío
unde petenda 637.45
glandis cerebrí pítuítam excipietis,
& accumbentíum ipfi arteríarum
examen, feuadmiíniítratio 654.40
glandulz cerebri teftulaíncumben^
τίς admíniftratio, 655.9. eiufdem
hiíftoría.64o.45. delineatiounde
fpectanda. 640. 9. canales ab ea
ducti 641.2
glans penis cuíufmodí $23.32
glandes inteftinorum 499.54
glandes,fiue glandofum corpus me-
fenterío cur INatura addiderít sos.
7.inde
glandíum ín faucibus, tríplex genus
379. 28
glandularumláryngísratio — 70
glandularum ín mamillís ratío dz
uerfa $43.56
*elandularum quz uaforum diídu-
tibus fubduntur, defcriptio. 261.
4. nomen, 630.29. differentiae
anomíne,colore, ímagíne. 630.12,
ufus. ead.7. & 4;
glandularum ftomácho crebró adna
tarum ufus 389.18
glandulís faucium ínfeftus Gallicus
morbus $80.7
glandulofa caro non proculab infe^
riori uentrículi orificio 391.2
glandofum omentícorpus. 38. δέ
359.55- & 457.27
glandofum corpus uaforum femen
deferentíum infertionem excipíes
$25. 18
glandulo(um corpus ueficzeceruicis
inítío adnatü. 373.57. & 371. eiuf
demufus $26.38
glanduloficorporís ín ipfa uaforum
difiributione pofiti delineatio 3
Alis 10.3.32
פוה B κοτύλης difcrimen | 4
00 finus 66.6
gliríum czecum ínteftínum cuiufmo
dí $00.34.
gloffocomi inftrumentí delineatio
329. 1
γλωῆϊς, qualiter fpectanda admini-
firantí 261.20
quíd. 253,29. GyAw lic, ibid. 90 הז
48 .54 &
GC ἀδιγλωῆϊς noeade 261.35 ו הז
ND E X ז
γλύότια dicta in cetebro 638.47
γλυτος 135.2, 8168.29
granatum malum,cartílago. 93.15.
& 167. 48
granatum malum teftículorü: 168.29
grandinofum os 143.13. 168.54.
γραφοειδοὶς proceffus. 31,40, Cuz, s.
&a66. 46
* Guades díctze uenze 270.14.
* guidetz dictae uenae 270.14
gulz appellatio quibufdam pro fto
macho 388.8
GVLIELMVS MARTL
NVS STELLA Íureconful,
431. 16
gulofis maíusíecurdatum ^ $67.10
gurgulío quid $80.13
guftatus fedes 19.10
guftusinftrumentum 650.20
guttur 153.18
gutturís Os 167,27
Aemorrhoídum fl;
xus par ratío citmen-
firuofanguine 538.38
ἡ * Hamorrhoídum mo
Es dus 267.14
haemorrhoídü (anguís unde proflu-
at $38.46
hamuli profectione paradí, 256.52.
delíneatío 235.49
*hanabub Arabibus uocata uena
276. 3
barmonía 12,22. 16.9
harmoníarum coítus cuíufmodí 16,
47
Hafoher 387.50
ἥξας OS 168.24.
* Hectorab Achille circum Troíam
tractus quo pacto 246.8
ἡπατικὴ dicta uena 276.53
hermaphroditorum fpecies,cur non
etíam recenfeantur $92.16
ἱδρὸν os 167.39
Hippoctatis locus de fecundo cerui
císuertebrz nomine 66.31
* Hippocratis fententía , de phlebo
tomíaínpleurítdequa ^^ 281.54
Hippocratís fentetía de fepto trant
uerfo,notata 291.43
Hippocratis de ftomachíínceffu fen
tentía 388.36
Hippocratís de fummo humerolo.
cus 99.54.
Hippocratís de temporalibus plagis
locus 331.30
Hippocratis locus deuertebrarü lu-
xatione explícatus $8.2:
Hippocrati qua dicantur acetabula
0 2
Hifpani cuíufdam, & unionum ab
eodeuoratorum híftoría 8
homo quibus locís à fímía differre
Galeno perfpectus 528.3
homínís prímarium effectiuü príncí
pium uitile femen 26.38
homínis príncipía ipfum diífpenfan
tía,tría 88.50
bominis uífcera ad ipforü fabricam
s
dífcendám nón inutiliter coqaíz
412 E
homínibreuí(simam obtigiíTe infe
ríorem maxillam 43.47
homínem neceffatíó corriptioni ob
ποχίϊ, mortalem ue effe 354.1. inde
homínem pluríbus offibus coftáre,
motus gratía, etc. 11, 42.índe
homínem producere ímmortale ma
teríz occafione non lícuíffe. 519.54
homínum & canum קד 00889 diuer
ficolorís | 497.34
homínum fabriczratío $20.$
humani alímeritíad plantarum nu^
trítiuam uím dífferentía — 493.42
humeralesmufculífex. :o6.39 índe
humeraría uena. quare, Vena hu»
meraría,
humerus quid. 15,49, ₪ τος, 1. &
167.53. & 168.5
humerus fummus quíd. o9. 15.52. &€
100.44, Cíus ufus, ead, 47.00 1oz.
$1. &167 55
humeríappendíx, 5.& s. 35. & s.
humetiarticulus, 97.55. cura coftís
remoueatur 102.52
humeri caput 9.10
humerí figura & defcriptio. — 9
& 15.1. índe
humeri foramína 107.52
humeriín antetíorí fede afperitas ad
quíd parata 107 46
humeriorbita yoyAvueed de — 106.24.
humerioffisfigura | 2. & 5. & 6. 1o
humerí partís fuperioris & inferío^
τίς defcriptio, τος. 15. 43. item me^
diarum partíum 107.29
humeri inferioribus proceffibus nui
liappendices 8.28
humerituberculi externum. 106.46,
internum.ead.55
humero excipíendo paratus finus
97: 4t
humerti poftfemur noeífeomníum
offiü grandiffimum , utí Galenus
cenfuit 105.9
humerum fcapulz necientíum líga^
mentorü defcriptio, 371,17. admí»
niftratio 271.3
humeri 167,51
humerorü fcapulis ín fceleto conium
gendorum ratio 161,28
* Hymen puellarum conftítuentes
uenulz 290.13
hyoidis offis figura, ss. 5. n. inde.
fitus & nomina.ead.3;.índe
hyoídisoffisfirmatío,& ufus | 8
hyoidís oflis medíum officulum. 55.
4$. latera. s6.c.índe
hyoidis offis en offícula ^ 8
Acitorquid — £252
fanítor,uentrículi οὐ
Cíum, 390.27. & 6
Genuenfis go.
* Jecoraríadícta uenaqua. | 276.55:
& 277. 1
íecurancrapulaabfumatur 567.14.
iecur
je
lecat atitetioti 0011000061 fedí conne
xum $97.5t
fecur cuíus anímze facultatís fedes.
$94 37
iecur homíni gradíus, & quibus ma
íusobtigerit jon
iecur humanum nullís fibrís 1.
fum $o7.3
iecur maxima ex patte coftís fuccín.
gi munuiri $95.49
iecur nulla peculíati eguíffe figura,
$96 21
iecur nutrítionís organorum pracío
pui, & fanguinis officína. τος. 5o.
(X sog y 3
fecur quare fanguínenutríatur craf-
fiori $08.39
iecur feptoconnectentium precipu-
umlígamentum 356. δύ357.ς
iecorís caui delíneatío.365. 4. & 570.8
fecorís conftructionís ad teftes colla
tío $25. 41
fecorís examen 603.13
iecoris fibrarü rídícula quibufdam
efficta nomina זנ
iecorís fibrarum uentrículuma ppre-
hendentium figmentum unde na-
tum $96.47
fecorís forma uaría 365.55
iecorís gibbae pofteríorisip fedís 66
lineàtío, 369. caua. 37ο.8. &
372.39 & 372.4
iecorís gibbus 3577.4. 6
1660115 humaníformaà cani & por»
corumiecoribus uaríare $96.42
£ecorísligamenta , ac ex illis prona-
Ícens tuníca 507.42
iccorís munus fiue officium. 555.15.
ipfiusqp ftructurae ratio 508.4
fecorís fanguificatío qui conficíatur,
$08 14
iecoris fedís figura 360
fecorís ficus,eiufdemá 1300 τος.
3144. qualísin auibus 5
τος 46
166018 fitusexamen, $$1.14. & 552.1
iecoris fübftantía. 5o7.:6. uenarum
feries.ead.is.artetíz, ss. fubftantia
uafis círcumfufa, 38. nerui. 55.eo^
rumiomníum ratío. 508.41.índe
ieiunum ab 1160 nihil mínus quàm
ínanítione dírímendum
49918
feiunum inteftínum cuíufimodi.
499 3
feiunum ínteftínum cur cremorem
fuum ocyus tranfmíttat $91.47
ieíunum ínteftinum & ileum cur ín
uentrís medío fita $02.54.
feiuni ínteftíni finís ubí conftituen,
dus 499.9
leiuníinteftini uenze & arteríz, 4 99.
39.ítem neruí ead.49
0 cuiufmodi, 499.7
ileum & ieíunum inteftinum cur ín
medío uentris fita
502,54
tleíínteftíni ínítium ubi ftatuedum.
499 3 10
lleiínteftíninerui 499.49
i NOD ם Χιὶ
iliam 118.57
ilium os.6,2, & 1639, δὲ 125.14. δὲ
128 $9
ilisoffisappendíx.s. 866.17. &is5.
so.fpina;dorfum.cad, &ioi. &
129 $2
ilíum offis appendix quibus mufcu.
lis occupetur, 130.4. quibus ínter-
naeíusamplitudo ead.i4
ilium offis dor(i linez, ipfum occu
pantes mufculi 130. 38
ili offis pars retrorfum magísquám
13071 01118 tranfuerfi proceffus ex-
porrecta 129.42
iliumoffisfedísfigura 3 ₪ 356.5
* ilíum offa, cum offe facro necienti»
umlígamentorum defcriptío. 252.
.קנ adminiftratío 256.19
fliumoffa cur ín mülíeribus amplio
ra 132,Y
iliam offís figura ל
ilíum offis fedes facrooffi commiffa
qualis 129.16
incílorj dentes ^ 45.49. & 167.17
incudi comparatum officulum, 34.
54. ipfius figura 33. R34. 26
indufium quibufdam dicta cet in
uoluens membrana 543.4
* frio 257.37
iv dicti mufculi 267.44.
ivís os 166. 45
infundibulum cerebri, quate, Ce
rebri ínfundibulum.
innomínata cartílago quae 174. ἢ
infpiratío naturalisuíolenta 202. 5
ínfpiratio quibus mufculís fiat, 292,
D
infpírationis ufus $70.7
infirumentorum Anatomiícorü de-
Ícríptío.:;s. delineatio 23;
inftrumentorum €hirurgicorum de
líneatío 329.20
intercoflalium: mufculorüm defcri
ptío.Gadimíniflratio.zs5.49. ex,
terníeadem.49. ínterní. 290.7
intercoftalium mufculorum munus
íuxta Galeni mentem,29o.21, íux-
ta uerítatem ead.zs
intercoflalium mufculorum nume-
TUS.289,40, iuxta Arabes. 290.14
ínternodía 116.27. & 12147
in&erpretum ofcítantía 111.7
ínterfcapilij uertebra: 167.37
interfepíentes membranae, uíde,
Membrana.
inteftínum caecum. uide, Czecum.
inteflínü craffum ín colon etrectum
diuidi $or.10
inteftínum duodenum 362.1
& uide, Duodenum.
ínteftinum ieíunü, uíde, eíunum
fínteftínum.
inteflínum medíü an recte ἃ Cícero^
ne uerfum pro mefenterío. 504.6
inteftinumileon. uide, Ileon.
íinteftíinum prínceps quod'nam.
$or 1j
ínteflínum rectum, & colon, uide,
Rectum, & Colo. t
íntefliní cci, coli, rectiqoimágo &
ductus | 35.5, ₪ 352.41, 3
inteftini craffi ductus ac fitus, $66.51
ínteftíni gracilis duCtus. 455.3). ₪2
fufdem ín tría díuifio, 498.47. forz
ma,& fubftantía 499.21. índe
*inteftini re&i anularís mufculi de-
líneatío 226 314. 235.28
inteflíni recti mufculorum exanien.
556 $6
ínteftína continui quidein effe cor:
pus , fed pluralitatis numero , ua-
156 nominibus díuerfas ob ται»
fas donarí 498.1
intefiína qui d mefenterio refecan-
da, & à corpore auferenda, $534
inteftínorum à uentriculo exortus.
498 29
inteftínorum crafforum hiftoria,
joo 3.inde
inteftínorum crafforum tunicas,
jo 20
inteftínorü ductus longítudo quan-
ta 498.9
inteflínor& formz ratio, 503.17. ftem
fubfiantíz, & tunícarum. ead. 17
fibrarum.2s. uenarum &artería-
rums, neruorum 4L
inteftínorum glandes 4,99. $4.
inteftínorum gracilium uenae & ar-
teríz 459.38. item nerui. ead. 49
inteftínorum híftorie breuis enumé
ratío 4.98.23
inteflinorum ín fcortum defcen(us.
495.24 inde
inteftínorum munus 335.10
intefiínorum munus,acdeín eorum
coníftructionis ratío 5or.57.índe
inteflínorum nomíne qua compras
hendantur 4989.6
ínteflínorum pars caua quz dicatur
Anatomícís, 455.55 ítem qua gíb.
ba ead.
inteflínorum fedís figura 369
inteflínorum fitus examen, $50.45.
eiufdem ratío $o2.51. inde
inteftinorum fitus, forma, fubftàn-
tía 498.23
inteflínorum tenuíum ductus deli
neatío 36i
ínteflínorum tunicam interioremalí
quando ín zgris putrefcere , exte
riore faltra
; [ 0 $03.19
ínteftinorum tuníce 62.41.índe
inte(tínorum cunice qutexamínanz
dz $5321
inteftínis nullas uenas propagari ἃ
caua,contra quám Galenus tradir,
$04. 49
ínteflínís obnatus adeps 1
Introducioríj autor alius καὶ Galeno
1 1$
ínuerecundum os 166.43
ínuolucrum cordís. uide Cordis ins
uotucrum.
IOACHIMVS ROELANTSme
dicus ; 538.12
LI 4 1OAN.
€ ERR RN
= P ———
IOANNES CENTVRIO Gehu
eníis 124.39
IOANNES DRYANDER medi
cus 395.3
írafcíbilisanimaefedescot — $94.19
irís,oculí círculus quis 249.37
iBuigcurprofaucibus ^ |
ἰσχίου 128.56. δύ 168.21
ΤΏΙ Γα: círcumfcriptíonem referens
os 13
Vrvte na
iugaleos.2,6. 023.20. & 33.3.15.
8038 14.
iugalísoffís ufus 112
iugalíaoffa 1.37. 8
iugularis uend; quare, Vena íugul.
iugulum pectoris offis 92.22
iugula 102.2. G167.5t
iguG- uertebrae 167.38
Abra n.i
labra mouentes mufcu
lí. quere, Buccasmo
uentes mufculi.
labra mouentíi mu^
fculorum hiftoria. quare, Mufcu-
lorum labra mouentíum.
labrorum furigofa fubftatía. 24$ 4o
lacetíam uiris quíbufdà poft pubem
exprímí $45.28
lacis ín mamillís generatío,eíuscp ra
tío $46.48
[λεῖος an recte pro mefenterío uer-
fumà Gaza 404.6
lacticinía quae $801
λαγόνες 281.28
λαγόνων OS 168.19
lambdocidesfutura. 21.19. & 23. 5.
342. GL 166.28. unde dicia 26.42
lambdoídis future additaméta.23.39
λαμθοϊοεισῖες os 6
lapidea,fiuelapídofa 011% 55.
7.33 & 166.48
lapídofa caluaríae fedes 167.6
larynx.uide Artería afpera.
larynx,etíamQ&gvyf£dicia = $79.17
larynx,afperzarteríe caput 153.18
laryngis cartilagínes 3.49. 2
laryngis cartilagínum coordinatio-
nísratío 573.2
laryngis cartilagínum figurz & de^
fcriptio.152.5 inde. & 13. per totüf,
laryngíappofitx glandula 6
laryngis glandularum > pínguedi-
nísratio 578.46
laryngís γλωτῆϊς, qualiter fpectanda.
161 20
laryngíslízamenta = 260.31
laryngis lingula feuríma, praecipui
uocis Organum — 144.47
laryngísduo mufculi Galenoigno-
rati 260.19
laryngís mufculort adminiftratio.
260.44, coómuníü ordíne.4s.pro^
priorum.iz.ordine 261.35
laryngís mufculorü defcriptio.zs3.52
laryngísmufculorum examé. 604.14
laryngís mufculorum alij proprij,a-
1 communes, 253.37. propriorum
D'E' X א ז
humero 12. defcriptio ordíne.. 258;
functio. 255.45. communíum, .46
quí fex funt, defcriptio. — 259-49.
. functío 260.9
laryngismufculorü delíneatío, 256.
communi, prími & fecundi. 257.
32. tertíj,quartí.ead.34. quínti >
fextí.ead.ss. propríorum delinea
tío. 257.48. & deínceps
laryngisoperculum 154.35. eiufdem
bínímufculia26o.16. defcríptio.t
bíd.
laryngís operculí, duorum mufculo
rum admíniftratio , quí ó commu
níbus non habentur 261.5
laryngisoperculí mufculorum deli
neatio 257.43
laryngís operculí ufus 578.13
laryngís radicí adnatz gládes.576:54
laryngis rímae ufus 57752
laryngis fubftatía cuíufmodi. 575.55
laryngis fuperficíes exteríor & inte
rior qualís 575.1. índe
laryrigem fuccíngenstuníca 260.56
lateralis morbi uenze fectio cuiufmo
dioptíma $14.6
* ín Lateralí morbo que uena fecan
da 267.31
latumos 167.39
Jaudeos.166.45.& 167.27 ^ (166.
LAZARVS Hebraus deFrieeis.
6006 planze teftibus compara-
ta $20.50
Ἐλανὸρ, feu corcularcerebrí — 399.47
Aczidbadlà offa 166.48
Aczridloeidl zrgor oA Mire 27.$4-
A«zrid'oadlàc futurae 166.3$
* Jethargica artería 296.45
li&cut linguofum uifcus appelletur.
$i
líen cut rifus author uulgó dicatur,
$14 3
lien qualís ín auibus & canib. o5.47
lien quid ín uentriculum eructet, δέ
quo meatu 513.36
lienís 266600 an correfrígeretur
$14. n
lenis eximendi ratio, ín Anatome
453: 38
lienísnutrítío,eíu(demqsratío 385.18
lienís וז וס membrana adhuc tectí
figura 357. 1
lienis omní ex parte cófpicui fígura;
369.22. índe. & 379
lienís fitus 494. 16. & gir. 25. forma.
ead.;:. fuperficies & color. 52.
: fubítantía 12.7.14
lenis fitus examen $551.14.
lienís tunica, & nexus eiufdem 512.5
lienis tuníca qui obferuanda, (imul
cum ipfiusad uentrículü nexu δέ
fubftantía $54.2.índe
lienís uaforum feríes 512.6
lienís uenze, arteríg & nerui unde du
cantur 512.37
lenis uenarum arteríarum & neruo
rum feries 358. (€ 359.52.
lienís ufusac functío $337
lienem curforibus exími, ftulté per-
fuafum uulgo 8
ligamentum, σαυδεσμὸς, quid 8
ligamentum ceruicis uertebram prí-
mam fecunda anneclens. 280.39.
deftriptio: ibid; adminiflratio.
. ead. 42. delíneatio 279. 57
ligamentum, linguam faucibusalli^
. gans,quale 255.53
ligamentum fecundi línguzlongi
tudíne,ofTis uícem praeftans.255.17
* ligamentü ínter ulnam & radium.
221. : 12
ligamentumoffisdentisdici 280.
2 % 4
lígamentum totam pedísamplitudí-
nem fubíens. quere Pedís ampl.
líigamenti defcríptio,quo oftenditue
caput füper uertebram fecundaad
anteríora pofteríora ue non mo?
uerí 28ο.28
ligamentí & neruí, ín mufculis con^
ftítuendís permíxtio. 220.14. eius
delíneatío 218.38
ligamentiin mufculorum fabrica ne
ceíTitas 219.50
ligament fubftantía 215.16
ligametaalía unum duntaxat ufum
praftantalia plures: & qua qua^
lem 217.
lígameta , caputhumetí fcapulze cer»
uicí annectentía.268.22. eorüde^
fcriptio,z71.17. adminiftratío 271.3
líigamenta dorfi uertebrarum.quere
Dorfi uert.
lígamenta tyxedecia, id eft tranfuerfa
feu anularía zj.6$
*ligamenta femoris offis.quzre Fe
morisoffa
ligamenta fibulez ad offa tibíze, quae
reFibul.
ligamenta genu artículi,quere Ge
nuart;
lígamcta ín externa cubíti fede. que-
re Cubit.
ligamentalaryngis 260.31
ligamenta Manus.quete; Manus li
gairent.
*ligamenta mufculortt manuscon-
ftitutionem fübeuntía.zz.zr — (24
ligameta nerui nomíne uocitata. 315.
ligamerita νδυροχονσϊρώσῖκα σαύδεσμα
dicta,quae 301.10
ligamenta, offa colligantía, 2ις. 12.
tendínes ín fuis finibus contínen^
tía.ibid.si, offi finus fuccingen
tía,z:6. 17. offium acetabula, au^
gentía, ibíd. 24. propugnaculí
uícem prarftátía.ibíd.29. quzein-
terftitij inftar funt. ibid. 43. mu»
fculi conftítutionem íngredíentía.
ibid. 5z
ligameta pedís tranfuerfa, quare Pe
dislígamenta.
lígamentorum, ab ufi fumpta diffe
renti quínqy.z:5.12, príma.ibíd.
fecunda,iíbíd.s:. tertía, 216.29.
quarta.ibid.43. quínta.ibid. $z
lígamentorü capitis ad ceruicís uer»
tebram prímam & fecunda defcr
prio,
ptío.:2o. 6. admíniftratio.ibid.; ;.
delíneatio 279.47
ligamentorum 6/0: partí corporís
peculíaríum traditionem, fub ipfi
us partís elemento 1661165 uelut
"T horacís, Capítís,&c. í
ligamentorum differentíe alie, ut ab
OrtU. 217.29. d partibus necten^
dis, íbid.sz. ἃ partíbus quibus
commiíttuntur.ibid.;s, àfubftan
tía.16.41, dfíitu.ibid. $2, ἃ ἔοι»
τὰ ἶδ.4, 5t
ligamentorum maxillam ínferíorem
füperíori nectentium admíniftra
. tio 250.33
* lígamentorum os facrum caeterís
annectentium admíníflratio, 245
. 29 :
* lígamentorum,os facrum ilium of
bus colligantíü, defcríptio, 252.17,
, admíniftratío 256.19
ligamentorum fübflantíam ingredi
, €Bscartilago : 4.35
ligàméntorum thoracis defcriptio
294 hus 5
ligamentorum tranfuerforum, ad dí
gítosfle&entíum mufculorum ten
dínes ufus 308.1
ligamétorüuifcídus humor, & quid
przflet 16
licamentorumufus.6.3i.' ^ índe
ligamentis comune, obtufe fentire
. 8 i 14
ligamentís tranfuerfis adfcribendae
membranz 216.5
Ligures, ἐπϊαϊπλευροὶ ueteribus dicii.
9ó 6
limborum uaría 0 16.5
lingua cur mufculis indigeat. 253.57
lingua;quíd rarum ín mufculís habe
, at 234-X
lingia guflatoríum organum cuíus
. fitbeneficío 2544
linguzfibrarumdelíneatío | 255.52
linguz fibrarum offícia 255.11
lingue iufta magnitudo 253.34
lingueligamentum.254.1o.. offtsuí
. cem prarftans 2155.17
lingue motus, ín de Partíá ufu qualí
ter tractetur ἃ Cialeno
\ 253.ult.
הזוק ח/] miüfculorü cognitíocur difi
cílis 253.45
linguz mufculorum examen. 604.5
lingua mufculorum nouem admí-
níftratío, ordine 255.26
lingue mufculorum nóuem,euíden
tium, defcriptio ordine 254428
línguz nouémufculorü natutaac fi-
tus delíneatus 253
lingue mufculoturn fectío apud Gia
, lenuminterijt 253.80
lingua os 167.27
lingua portíoante fe&iionem cofpi
cua quibus conftet partibus, 254. s.
ac 3
linguae reliqui corporísadminifira
tió 255.42
linguam faucibus alligansligamen-
tum quale 255.53
BB XE א
linguam mouentíum mufculorum
delíneatio
252.40
lingula,uocísorganum 154.52
2uloadtii ofTà 33.33. & 8
2006410008 ὁ $06.48
lobí pulmonis quot $81:46
loculi, extímum foetus inuolucrum.
Do MN $6
longaoníriteftínum $orig
Louaníum obfidíoned c זז & 1
STOPHOÓRO פע
beratumi . o 19.47
luhach quíd Arabesdícant 6
lumbareos 167.39. G 168.20
lumborum uertebize, 167. 5$. eorütp
motus 2954.38
lumborum uertebrae quomodo fora
minibusàd ceruícis uertebrís uaríét
o " 4o
lumborum uertebrarum delíneatio.
77. uide, Vertebrze lumborum.
lumbos mouentíum mufculorü tra
ditíotota, quare, Dori mouen-
tíüm paría quatuor poftrema.fiue
5.6.& feptímum.
Lutetíz ítinerís à porta D. Iacobi ad
eam quz Martini dicitur, uaría
nomina 498.18
luxatíones appendicit ín pueris fre-
quentiores ו
Alarum cutís mufculo.
caret 243.40
malleifortma, fecantia^
pta. 257. o.eiüfdem
delíneatio 23$
malleí in auditus organo delíneatio.
3. 34. / 24
malleolus interior 8.32
malleoli exteriorís & ínteríorís figu»
τὰ & defcriptio. 156. G 157.57. δὲ
138. πᾶς, & 159.5o.K 40.17,
malleolo non díffimile officuli. 55.14
malleoli ab Anatomicis perperam
pro talo ufutpari.14o.:7. GCiós.44
malleolí 168.41
malum granatum,pectórís 0115 cat
tilago.95.19. & 167.43. item tefticu
lorum 168.29
mamillarís capitís proce(fus.22.25. ὃ
25.40. δύί31.27, 36. 44. &167.1
mamillzan ex deuorato à muliere pí
louexarízgnudeepoflint, 544.2a
mamillz cur homíni elatíus , cacterís
anímalíbus demillius pofita. 545.
46
mamillarum cum genítalibus affíni-
tas 546.25. cum utero,ead. 46
mamillarum examen 457.10
mamíllarum formze ratío $46.16
mamíllarum glandulofz fubftantíae
temperíes
mamillarum munus & officium, íp-
farumá coftructionisratio. j45. 1o
mamillarum naturàá oculis fübíecta
378, & (379 . inde
mamillarum nerui unde ducantur.
$45- 1
mamillarum fitus, forma, fubftatía;
$46.29 .
etc. $4333 inde.& $446
mamillarum fitus tatío 545-33
mamillas petentíum uenarum feries
$44.31.índe δύ $46.30
mandibula 167.14
matiforíum müfculum áiugalí offe
ítiítium ducere 33.332
mahusquídHippocratí 8%
220, 4
manus fumma extrema ue que.n6.z
manus collículorum fiue montium
apud chíromantas,fabríca 4
manus cutis interna, cur debilís, 565,
14.
manus dclíneatío ng
*manus digítorá acpedis ratíó to»
tus prope par 248.57
marnusdigitórum motus ^ 3oa.4r
manus digitos flectentii tendínum
ligamenta tranfuerfa,eorüp ufus.
308 x
* manus dígitosflectentíum mufcu-
lorumadmiíniftratio 223.15. prími,
fccundi, tertij.ibíd, octofequen-
tíum.224.45. quíng;ifequentium.
ibid. decímifeptimi, octauí, no-
níz24.9. reliquorum ad uígefi-
mumtertíum.ibíd.26, fex ultimo
rum 224.38
manus digítos mouentium mufcu-
lorum delíneatio.prími,:s7.15. fe
cundí.g9.4. tertij.ibíd.is. octo,
quatuor digítorum prímosartícu^
los flecentium, 195.25. maíorís
primum pollícísos flectentíü. 195.
24.mínoris,159.17, decímifepeimi
omníum.:ros.47. decimiíoctaui,
íbid.;o. decímínoni.:s.3. ui-
gelimi.i171.51. prími.198.55. fecun.
dí & tertij.195.47. pollícem maxí
me abducentísiiz. 49.adducentís
220.6. quatuor mufculorü digitos
quatuor pollici adducentít, 155. i
manus 0121005 mouentium mufcu^
lorum defcriptio. 304.55. numerus
305. prímus3os. 4. functío.3s, fe
cundus.ibíd. 4o. tertíus$og.z5. fun
ciío amborit 507.1, & 3o$.10. ocio
fequétes, prímís quatuor digítord
offibus praefecti, 208.17. duo ₪.
quentes, pollicís offi prímo praefe^
Cli. 308.51. quí fecundo, tresrurfus
alij.4.ibid. 47.füctiop. 509.11. de^
címus feptímts.3o9.$2. decímuso^
€iauus & decímus nonus.ibídem,
26. functío Ómníum. 5ir.1.& 25.
uígefimus.ibid.z5. uígefimus pri
mus, fecüdus. 3i. 55. functío utrí-
ufgi.3:2.19. uigefimustettíus. si.
42. Bexreliqui, quorum duo pol
licí.312. 31. relíquí quatuor, digitis
praefecií.ead. גל
* manus dígítos mouentíum mufcu
lorum ínfertiones fimul collecta.
23r 27
manus digitorum lateribus addita
fubftantia carnea cur 404.23
manus dígitorum offa cuíufmodi,ec
quotfingulorum, τι, 47. eorundem
tendínes,
tendínes,etc. i23. 14. tide, uide,Dí
gítorum offa.
manus dígitori regioni internae fu
perftrata fubftantia carnea.3o3.44-
manusextremz offaquot — 149.19
* manusligamentorum admíniftra^
tío 224.45. (223.56
* manus ligamentorum defcriptio.
220.1. quaetendines contínenta-
nulorum modo.cad.iz. qua offa
connectunt.cad.49. qua mufcu
lorum conftítutíonem fubeunt.
221 21
manus officula fefamína cuíufmodi
126 1
manus pecien, & pectus 168.16
manus fümmze cutem interna qua
lem pararí decuít 30154
manui fumme adnata caro,quíd pre
flet 304430
manusuolz medíze neruofatenuita
te fua fubnatí mufculí defcríptio.
3o2.26. admínifiratio,*. 222.32
manum petentes neruí, | quare
INerui,
per Manum tendentium uenarum
acarteríarum examen 636.26,
* in Manu extrema mufculí quot.
221 39«
MARCI ANTONII אדאסס
KEN1laus 651.1
MARCVS ANTONIVS GE-
א vA philofophiz profeffor Pa»
taufj 5 $4
Marini Anatomícorum librorum
iactura 580.2
WMarínílapfus de patellz cartílagine.
142. 5
maífeterís mufculiexamen 2
maffeterem 8100311 offe príncípium
ducere 33.32
βαοσατῆρεν dicti mufculi 246.26
pesoadtis proceffus = 31.36. &167 1
MATTHAEVS TERMINVS me
dicus 159.24
de Miatricis cellulisftulta quorunda
perfuafio 531.10
* matrícís díctauena 293.30
maxilla inferíor cur duríor facta.43.
52. curuníco fere offein homine.
1
maxilla ínferíor homíni breui(fima.
43 ^ 1 48
maxilla ínferíor fola mouetur ín ho^
míne 246.14.
maxilla ínferior ualidior fuperíore,
& fcabiei Gallice minusobnoxía.
39 τς
maxillae ínferíorís ceruíx 10.15
maxillz inferíorís duo utríntp pro»
66/1015. 44, zo. cartilago peculíarís,
ead.26 foramína 2.
maxillze inferioris figura +3
maxillze infer. ín pofteriorí fedeam-
plítudo, tenuítas , finus; afperíta-
1€8.44.45. inde
maxíllz inferíorís motus tres. 246.22
maxillinferioris mufculi | 604.10
maxillaminferiorem mouentíü mu^
JONODEX
fcalorumidelíneatío. laterís alteri
usprímí.132.s. fecundi. 192,6. tet
tijiss.s. quartí,qui deorfum ma
xíllam trabit 185.10
maxillam inferíorem mouentíd mue
fculorum defcríptio.245.14. admí
nífiratío 249.48
maxilla fuperior quid 39. 23
maxilla fuperior cur pluribus ΟΠ.
íjstp cauís acleuibus conftet. 39.1.
inde,
maxillefuperiorísoffa ^ 224.5. &
23 18
maxillze fuperíorís offa priuatís no
mínibus carere 167.12
maxillz fuperioris offium expretlio.
36.31 & sg.
maxillae fuperioris offium firucturze
ratío.39.15. δέ eorundem enumera
tío,cad.25.índe a7
maxilla fuperiorístractatio perpera
à Galeno ín(títuta 42.14.inde
maxillae mufculorü nomína. | 246.25
maxillam deorfum trahétís mufculí
admíniftratío 250.24
maxillam deorfum trahentes mufcu
li quíd peculíare obtineant. 249.12
maxillam mouentium mufculorum
hiftoría. quaere, Mufcul.
maxíllas connecientía lígamenta.
250 33
maxillares dentes 167.21
meatus foetus urínam educens.
$18 36
meatuum urínam érenibus ín uefi
cam deducentíum hiftoría. 518.43.
corüdem artificíofa infertio. 510.10
* medíana dicta uena 287.15
medíanum promefenterío — 6
mediaftinum uulgo quid 2.14.
medico deaníme quoq; facultatibus
acfedeconfiderandum —— 594.45
medicorum de cotdis ceruíni ofTeím
po&ura 94.23
medicorum ín Anatome ofcítantía
& ignorantía 81.1.36
* medicorum in diftínguenda fecti
oneuenarum pedís,fmperítía.23.
24
* medi 1 fcienti:
medicorum ín uenarum fcíentía
ignoratio 288.2
medulla curin fingulis uertebrís ἐπι
par 58:47
medulla dorfi. quxre Dorfimedul,
medulla propríum offium nutríme-
tum 3.1
medullaqua 01118 parte reponatur.
3
medullz dorfalis eade cum cerebro
natura $817.55
medulla 60113115 initi quod. .522.22
medullam contínentíum finuum ap
pendícesnoneffeopercula 7.49
* 6 dicta uena 276.53
membrana carnofa quae.232.45. Cur
ficdícia.ibid.s4. 60386.4. δέσει.
36-
membranz carnofz admíniftratío.
234.1. delíneatio 231.30
membrana cetebti tenuis !yegost/tid
dicta 628.6
membranz cerebrí tenuís dclínca.
tío quibus 610015 petenda. 627.42
membrana tenuís ín cerebro defcrí
ptío. 627.55. numerus. íbídem
4$. litus, cad.gx. fuperficies ex-
tetíor. 628.2. fabrica totíus ratio
& ufus.ibidem 4
mébrana dura 6616011 cur fic dicia.
624. 34
membranze dure bafis,et eorum que
adfuntilli examen 634. 40
membranze durzecerebri admíniftra
tío.651.30 tenufs.ibid. 46
membranz durz cerebrí delíneatío
quíbusélocíspetenda ^^ — 624.16
membranzdurz cerebri defcriptio.
624414. fitus,numerus,magnítue
do,forma.íbid.j4. fuperficies in^
teríor.é26.10. ufus & conftructio
nís.totíus ratío, 626-53. nexus ad cal
uaríam.6z5. 1z.ad tenuem membra
nam. 626.27. proceffus, 626. 4
uafa.ibíd.3z, foramína 626.40
membrang dura cerebri finuit ad^
míuüiftratío 653.21
membrana caluaríam forís fuccin-
gentís creatio & ufus 627.12
* membrana, mufculis ín cubitilon-
gitudíne,obnata, 220.42. obfer,
uanda quomodo 222.31
* membrana, mufculis cubítum oc-
cupantibusobducta,z20.42, ob.
feruanda quomodo 222.32
membrana offibus obducta, 3.23.50
membrana wxe/s«y 60041 294.56
membrana pubis offium. quare,
Pubisoffa.
* mébrana pubísoffis Foramen 06
cupans.z52:2s. admíniflratio eius.
256 LAT 19
*membranz pubís os comprehen-
dentís Anatome 243.25
membrane cerebrí, quere, Cerebri
membrana.
membrana interfepíetes quo pacto
inuícem diftent $722:
membranarum ínterfepientíum no
méclatura,numerus, litus, forma,
€tC.572.13 inde
membranarum interfepíctíum fub^
flantíamfubeuntíaqua | 6
membranarum ínterfepientíum fu-
perficíes & connexus.s73.2o. ortus
27.ufus eod.
membranzorífícíorum cordís unde
cím.591.33* uíde, Cotdís;etc.
membranz, tranfueríis lígamentis
adícriptae 2165
membranarum thoracís amplítudi
nem ínterfepíentít examen.$99.57
membranularum cauz uenze orífi^
cio prafectarum ufus. 557.23. item
arteríalís uenze.ead. 37
membranularum uenalís arteríze Gt
magnze arteríae ufus 598. 52
membrum 4
ות 166.45
mendofa
imendofa offa 166.54
mendofz futurae 166.36
-menftrui fanguínis ad lactis genera-
tíonem ín gerentibus ütecit ratío.
$4741 inde
menftrui fanguinis temperametum
acratío 384.1; índe
menftruz purgationes unde fluant
mulíeríbus 538.8
de Menfiruíspurgationibus proble
mataquorundam 546.2
μηρὸν 168.28
meríquíd 388.9
᾿ἱμεσεντέριομ δέ μεσάραιον $o4.$
mefenteríum quas uenas aut arterí-
as admíttat, 5904-34-46
mefentería quomodo Galeno nume
kentur tría' $04.19
imefenteríj centrí delineatio. 555. δέ
366 4
mefenterij delíneatío 363. 364.
mefenteri] 6 omentí eximendi ratio
ín Ánatome 3553.49
mefenteríj erandíor artería, 358. (
359 44
mefenteríj mebranze & adeps. 505.1
imefenteríj mulíebris delíneatío, 377
mefenteri) natura qui per fectíionem
indaganda 551.43
mefenteríj nomenclatura 594.5
mefenteríj (itus, 5o4. 1. fubftantia.
€ad.14.forma & ortus 18
mefenterij fubftantiz ratío & ufus.
5904 33
μυταξάρπιον 120.2, (16816
metaphrenum $6.50
μεϊαφρὶνε uertebrae 167.37
tclirredonoc 168.54.
μετώπε oS 166.42
Mlichaelís Scoti índociífs, de phyfio
gnomía fcriptum $31.13
imola 168.31
molarís dentís utraque facíes, 55. &
34 25
molarídentifimileofficulum — 55.15
iolaresdentesqui | 45.4. & 167.21
imolarum exafperádarum γατίο, 46. 8
Mondinide uterí formatione error.
531: à 20
* mohilisàáquodam Hifpanó deuora
ti híftoría 390.48
monoculum foramen 43.12
.אגס: ΒΑΡΤΙΒΤΑ MONTA
א V 5 medícus 307.3t
mordentes dentes 167.20
morfus Adamíos 167,27
morfus dulcis 359.55
motus anínialí maxímie propríus.
ג 4o
motuscírcumuerfionís 1.27
motus feruato fen(u perít, & contrà,
348 34
motus arbítrarij fenfus ptíncípíd
cerebrum | $99.13
motusártículorum non eadem ratio
13
motus euídentes.15.4.0bfcuri 9
* motus naturales alij fibris, alij fine
illis perficiuntur 257.40
ב כ
mucronata pectoris 631701390 , etufz
que ufus. 93.5 17. & 167.46. 37.
6 & 356
inulíebrís Anatomes tatio acferíes
557 9
mulíebris corporís trunci delíneatío.
877 8378
mulíebrís pudendí promínulee ca-
runculz.535. 54. earurntp praecífio
cuíufmodi eadem
mulíebrís pudendí carícule non ín
omníbus zquales 1
mulíebrís uterus acetabulorum ex^
pers $49.9
mulíeresetíam femen habere perín^
deutuíros,íd&p cuíufmodi. 557.52.
& 540 "MEAT
mulieres genibus inníxas felicius
parere 11.56
mulíeres przepíngues cur ad concipí
endummínus apta. 495.516. OX
430 16
mulíerumà V'efalfo hactenus fecta^
rumcatalogus. 538.52. 00540.7
mulíerum pinguedine, femínalium
uaforum feríem latere. 376.56
mulierum pubís offa quíd à uirorá
offibus differant 131.42
mulíerum teftes cuíufmodí, | $35. 25.
eorundem ínuolucra 38
mulíerum udfa femínaria cuiufmo-
dí 535447
mulíerit uefica quatenus duírorum
diuerfa $19.24
mulíeríbus parturíctíbus non reclu^
di pubísoffa 131. 50
mufculus quid fit; fecundum alios
219.44. quidreueraíit 222,36
mufculus 006080099 dictus, 264.45
mufculustzrajic 264.46
* mufculiín manu fatefcentem ten-
dínem 081166015 adminiftratio .222.
32, defcriptio eíus 30247
mufculus natura ínter lígamentum
& neruum medíus 210.8
mufculus neruofaexilítate,uolae me
diz & digitorum cuti ínterne fub.
natus.3oz.defcríptio 6105.630. 27.
adminifiratío "22132
rnufculus , qui fcapulam antroríum
agit,controuerfus 263.49
* mufculus totíus corporis mole ma
ximus 239.44.
mufculus uefice ceruícís, quare,
Veficz ceruíc.
mufculí caput, quíd. 220. 21, delínea
10.28.39. finis,feu tendo. 220.21.
delíneatío, 218, 44... uenter,220. 21.
delíneatío 218.41
mufculí caput , tendine non femper
tenuíus 221. 53
mufculiuenter,defienatus — 0
mulfculi uenter,ubi reponendus pro
piríe 2:7.ult.
mufculi femoris motorum quarti or
tus 84. 16
mufculifrontís cutem mouentís de^
fcriptio.237.19, admínifiratio.ibi
dem ἧς
rhufculiín oredelítefcentís admini,
firátío.25o.i5. cíufdem defcriptio,
2438 31
mufculí mafletetís adminifiratio, :
250,5. defcríptio eiufdem — 246.42
mufculi maxillam deorfum trahen-
tís,actríbus illis fuperaddítí, quar-
τ defcriptio 249.6
mufículi membrana 210.37
mufculí neruofa exilítate fura mediae
uolz & ínternze 1010075 cuti fub-
natí delíneatio 171.27
mufculí nomen unde. 224. 42. etc.
mufculi firucturze depicia ratio. 215;
mufculí fubftantia praecipua; caro.
222 39
mufculi temporalis defcriptio, 247.
43.eiufdem admíniftratio, 249. 48
mufculí temporalis robur maximü,
ex hiftoría 248.22.
mufculo temporalí quot neruorum
propagines offerantur 34$
mufculü nullum os mouete nifi eíde
inferat, Anatomícorü ἀξίωμα.3ογ. 6
mufculí articulorum motores וק
mí,fuperficíei proximi ^^ — 226.24
mufculí,carnis appellatione dícti A2
ríftotelt 232. 23,30
mufculí ἀρεμαςῆρες dicii, 295. ultimo.
nullum fortíuntur mufculum con
traríum 288.1
mufculi etíam uínculorüloco. 16.9
mufculi duo laryngís operculi. 2o,
16.
mufculi humeralesfex. 165.39. 6
mukfculi ín ore delítefcetes, dicti quí.
246 49
mufculiintercoftales, quzre, Inter-
coftales mufculí.
mufculíinteftinirecii, quare, Inte^
ftinirecti,
mufculíuaoswrseet qui 245.39. tem
porales. ibídem, 3)
mufculí non aequas portíones neruí
acligamenti recipiunt, & quomo-
o 220.39
mufculi non omnes ab offibus oríü
tur,coritrà qudm Galenus. 223.24
mufculi, oppofitis mufculis deftitu-
τὶ 260.28
murfculi osapetíentes,qui 246.4t
mufculipenis. quere, Penís mufc,
mufculi recii inteftíni cuiufmodi.
54 ו
mufculí ,tendiium nomíne díci ab
Hippocrate 267. 41
mufculítendinibus deflítuti, 222.49
mufculí ueteríbus carnísnomineap
pellati 16, 41
mufculí qualiter munus obeant fi
um 222,19
mufculorum admínifttationís ordo
duplex 264. t
mufculorum brachiá,fcapulam,tho
racem,caput, dorfumQ; mouentíá
examen 603.36. inde
mufculorá capíta, non mínus quati
tendínes fentiunt, 222. 5, 8
conuullioniobnéxiafunt — 4.
mulícu-
tnufculor& catt adipem íntexí,con,
iquàmalijaffirmarunt 222,42
muículorum differentíze quatuorde
.בג בוש dfubftantía.ead.s. ab
ortu.ead.24. ab ínfertíone.s6. ἃ
parte quae mouetur. 224.19. 30
ma.ead.:s. àforamínibus.225.49.
ámagnitudine.z:s. 4. ácolore.i^
bídem.z, díitr.iíbídem.sz, 8
brarum genere. ibíd. 42. earumtg
compaciíone. 227.17. ámufculo-
rum capítibus, 12010.6. auentri
bus.ibide.s4. atendínibus. 228.
.ג ámutua mufculorum ínofti^
cío oppofitíone, 229,18. amunerte.
ibidem 26
anufculorum fabrice expofitío toti,
us,z2:5.47. eiufdem delíneatío.
213 28
mufculorum fabrícze quíd praeftet li
gamentum.219.5o. quidneruus,
ibíd.
mufculorum ímpreffiones, 4
σεριγῥαφαὶ 218.19
mufculorumlaryngis hiftoría. que
re, Laryngis mufc.
mufculorum línguz,hiftoría tota,
quiere, Lingus mufc.
mufculorum numerus cóotrouerfus,
36. unde petendus., utà fibrís,
. abíimpreffionibus.z3o.15.
capítibus.ibid.zo, átendínibus,
22
ibid.44. dmutuoconnexu.z;1.
6. áconcurfu.ibid. Hn
mufculorumomníum ufuscommu
nís 283.10
mufculorum ortus omnium íuxta
Galenum;ab offe 223.24.
mufculorum oflis vreferentís 660076
ptio 250.50
mufculorum offís v par quarti, fca
pula motibus non fübferuit; con:
tra Galenum 251.39
mufculorum offis v referentís par
quartum quíd peculíare fibiuen-
dícet 251.30
mufculorum offisy propríorum, pa-
ría quatuor.251.3.& deinceps. 6
propríorum aífignatío.ibid.ss, ad
miniftratío unde petenda 252.37
mufculorum ס 118 v propriorum iux
ta quatuor paría adminiftratío.
25212. eorundem funciio, 250. 57
mufculorum οἵα mouentium non
pauci tendínibus carent; contrá
quàm Galenus 218.27
mulculorum pars neruea,carnea, lí
uida,quae 226.19
mufculorum quamque cotporís par
tem mouentium hífloríam, fub cu
iuf parium earum elemenro íni-
tíali reperies, uclut eorum qui fron
tíscutem , qui palpebras , oculos,
buccas, labra,nafi alas, maxilla ín-
fcríore, lingua , larynga, brachíi,
fcapula,caput,abdomen, teftes uí
rilestum muliebrem uterum;tho-
racem,dorfum, manus,pedes,etc.
muftulorum quorundam & uafo-
To NS Ὁ: ἘΠῚ e
rum admíniftratío 599.32
mufculorum tendínes qualíter diffe
rant 228.44.
mufculorum totíus corporís maxi
mus 131.35
mufculorum tríum, maffeterís, tem.
poralis, acín ore delítefcentis mu-
nus 248.50
mufculís cur addita caro 220.26
mufculís cur additze uene & arteríz.
220 35
mufculís neruínon omnibusin ca-
pítís exortu ínferuntur,& quomo
do 221.30
mufculís non omnibus neruus mí-
Ícetur,& quíbus = 221,4. & zz.
mufculísomnibus unum tantum fL
brarum genus tribuens Galenus
227 7
mutculísqu&do tendínes annecian
tur 221.47
mufculís quid nerui uere pracftenr.
222 16
mufculís uenasad extímam tantum
fuperficiem adnafcí 395.47
muículofa temporum lineamenta.
3250 39
mulícorum ínftrumentorum fabrí-
Cz ratío ex audítus organi compa»
ge defumpta 35.48
muficorum artíficumeínftrumenta
ad nature imítatíonem fabrefacia,
578.11. 24
muftacem uocare Latinos labri por»
tíonem quandam 244432
muficlarum penísoffeus = ג
mufti feruentisad íecorís fanguifica
tíonem comparatio 508.18
uvAalole B μύλι 168.31
uvAvrex dentes 167,21
N
4 7
naríum fepti. 37.10.25
naríum fitus 19.8
nafialz.151.27.earunde
cartííagínes 3:49
naííalas mouentíum mufculorü de-
lineatío. prímí,fecundi,.179.15. &
182.16. tertíj & quartí 182.15
nali cartilaginum defcriptio. xy nr.
inde.
naficartilagíum ftructura uel foli-
us Gallící morbí nomine non ofcí
tanter expendenda 151,29
ΠΑ mufculorum alas mouentíü de^
fcriptio. 244.27, adminiflratío.
245 47
natís 168.29
natíumcerebrídefcriptío ^^ 655.15
natura ín neruis dígerendis fcopus,
a7 17
nauículare, fiue nauíforme os. 163.
49. uíde, Cymbamreferensos.,
nerualía ofTa . 166.39
nerualís futura 166,31
neruusínfirumentum fenfus, 15.24
neruus non cefetur, dorfalis meduL.
le termínus,ex offe facro prodics,
339.44. % 8
néruus nullus cordi commifius pre»
terunum 315.50
neruus omnís fenfu tactus predítus
ay 44.
neruus ormíít corporís craffiflfimus
quo finu feratur 131.16
* neruus pulfatilisapud Arabes qs,
259 ΩΣ
neruus quibus coftet partibus.srs.2o
neruus quíntí neruorum cerebri pa»
YÍs;etc.34. 13.47 índe
neruulus íuxta quíntí parís neruo -
rum cerebríradice, hactenus ígno
ratus. 6
neruíappellatio, xs. 34. qudm late pa
tcat.35,24,. quíbusorganís pro»
príe competat ead.z9
nerui cum [ígamétoín mufculorum
fabríca permíxtío.22 o.14.. eíus de^
líneatío 218.38
nerui, ín mufculís conftítuendís ne^
ce(Titas 219,50
neruícolí,& reciiinteflíni | ו
nerui coníugatím enafcuntur. 3ig.rx
ncruíicutem fubeuntes non eandem
femper proponunt feríem. 345.10
neruíidem cerebro przftatquod ara
tetía magna cordí , & uena epatí,
21 32
neruíín papíllasdifiributi 4%
neruíínteítínorum gracili, 455.49
neruí noomnibus mufculis mífcen.-
tur, quibus 221,440 223.11
neruí omentí 497.18
nerui quíd mufculís uere praeftent..
222 16
ποι, uaforum nomine appellati.
37 53: Gr
neruí תס 1601601000 ufus. 493.12.
nerui uíforij perforati.3:4..34. & n
perforatí ead.;s
neryorum per abdomínís mufculos
repentíum adminifirati
neruorum alíos feníui, alíos a
falfo praefici 343.34
neruorum Ánatomesratío ^ 552.7
neruorum brachium adeuntium οὐέ
£o diligenter confideranda cur,
344 45.
nerui ín brachii d quibus partibus
ducantur.344.43. eorundem ím-
plexus defcríptus. ead. ,סק acdeli-
neatus ead. τό
neruorum ín brachíum ac manü ex-
tremam diftributorum expofitío,
344.43. prímí345.x. delineatio,
336.5. fecundi.344. 15. delíneatío.
3368. 46.19.8347. 17. deli,
neatío.336.u. quartí.346.23. delí^
neatío.56.35. quínti.347.17. deli
neatío.336.52. fextí. 348. go, deli^
neatío 337.3
neruorum cerebri ínitíum unde it.
322 21
neruorum cerebrí íaxta feptem pa^
ríaexamen 65448
neruorum cerebri parís primi defcrí-
ptio tota.s24. ortus,ead.x.coalitus,
15íngreflus
15, ingteffusin oculos. eadem. 2o;
ín tunícam retí comparatam dila-
tatío. 6306. 24. ductus delíneatus.
zg4. anfitperforatum,quaílío.
324 Y 34
neriorum cerebri parís fecundi de,
Íctiptio.s2522. quodoculor& mu
fculis difiríbuitur ead.z9
neruorum 661601 parís tertij 661011
ptío.s:5.56. radix duplex.ead.s7:
tenuíorísortus acdiftributío. ead,
42.ctafliorís itídem 316.9
neruorum parís quartí defcriptio,
326 33
neruorum cerebri parís quinti defcri
ptío. 326. 45, eíufdem meatus. 52.
46. & 53.1, ítemadauditusorga
num feríes 34.47
neruorum cerebri parís fexti defer
ptío.s27.39. — ínthoracisamplitu
dínem difitibutio. 325.25. ín nu»
tritíonis organa feries, eadem. 47.
recurrentíum dexter. 318. 42, ₪
nííler. eadem. 53. curfintfadií.
319.15, amborum delíneatío, 318.
35 & 3»
neruorum cerebri parís feptírní de^
fcripto 34
neruorum 6 cerebro prodeuttíum
parczterís Anatomicís (gnotumi,
322,34. וג
neruorum cerebri paría quot. 322. 27
neruorum 6 cerebro prodeuntíium
ortus delíneatus, 318. eorurn^
dem depicta uníuerfa feríes, 310.
parprímum.32o.15. fecundum.
eadem, 25. tertíum. eadem.
24. quartum. 4o, quín-
tum. 4r. fextum. eadem. 45.
feptimum 311.42
neruorum decuffatim facia di(iribu
tío fictítía 325.7
neriorum differentíze. 316.42,
amollíte & duritie, ibidem, 4j.
& eiufdem differentizratío. 377;
$. aborigínís forma, ibídem.
346. abipforum cauítate. 37.5x
áferíe.ibídem $4
neruorum à dorfalí medulla pro.
deuntíum omnium delíneatío,
3 ו j δύ 3:5
neruorum 6 dorfalí medulla prode.
untíumnumerus. 335.57. non
ídem ín omnibus anímalibus, ea»
dem 47
neruorum femur, tibíam & pedem
adeuntíum diftributio expofita,
3 primi.eadem.34. fe
cundí.eadem 46. tertíj.351.6.
quartí, eadem, 15. Singulo-
xum delineatio. 357. primí. 63.
demzz. fecundi.ead.;o τοῖν
tij. eadem.5. quartí, eadem.44
neruorum ín ínteflínís ratio. — sos.
4r. 1
neruorüelumborum uertebrís pro»
deuntíum defcriptio. 349.12, funt
autem quínque paría, Delínea.
tío 377
IN פא ΤΕ ψϑζ,
neruorum per נהנומגות 1/01/0000,
quo pactio cítra fe&íonem depre;
hendatut 348:2r
neruorum quí ín extremam manum
diftrbuunturexpofitio. ^ 34s3
neruorümortusdcerebro. 9.
noné dura eius membrana, 3165.18.
necácorde 315.49
neruorum ottus uaríe ἃ prifcis con
ftítutus 315.39
neruorum facri offís foramína, 4.
21,
neruorum ex offe facro profilienti-
um defcríptío, 349.37, ^ delínea
tío 337.17
neruorum paría tecefendí mos qua-
lís ueteríbus 82.27
neruorum príncipium cor efTe, un-
de íudícarít Ariftoteles $91.56
neruorü P temporalí mu^
fculo quotofferantur 327.15
neruorum recurrentíum examen,
6or 17
neruorum recurrentíum fcictía, Gia^
leniíínuentum 329.19
de Neruorum feciíone liber Gale
ni, uíx totíus fragmentum eft.
3:5 46
neruorum feptum tranfuerfum in^
gredíentíum defcriptio.?4135 66
líneatío 334457
neruorum feptí tranfuer(i examen.
600 24
neruotum ín 161062115 foramínum
ratio 7o.29.índe
E , 74
"neruorum e uertebrís ceruícís prode
untíum paríafeptem.eorumiq; de^
Ícriptio.34o.1. — par ptímum.ibí
dem. feciridum. eadem, 3o.
tertíum,quartum;quíntum. 341.2 .
fextum, feptímum . 342.16
neruorum e uertebrís ceruícís pro^
deuntíum delíneatío. 354 . par
prímum,eadem.zo, fecundum.
eadem. 25. tertíum.eadem.3o.
quartum. eadem, 46. quin»
tum, eadem, 54. fextum.53;
12, feptímum ead, 29
neruorum 6 thoracis uertebrís pro-
deuntíum defcriptio , iuxta paría
duodecím.34;. par prímum,
omníum octauum. 45. 6108 deli-
πεατίο, 335. 35. fecundum quod
omníunteftnonumpar. | 431
105 01106400. 41. tertí-
um, quartum , ac cetera paría αν
quead thoracís duodecímum, uni
uerforum autem uigefimum par.
343. 21, delíneatio corundem, 55s.
46.
neruorum tría paría ín offe facro δύ
coccyge $2.25
neruorum ueficz ratío 518.30
de INeruorum uiforíorum decuífa-
tionehífloríeauthorís. ^— 324.44
ín INeruis digerendis fcopus natu^
rz triplex. 317.17. fenfus. ibídem.
2.motus.27 trífiantium digno»
uo 2$
netuis emittendis parata foramina;
$8.47 inde
neruisunde fpitítus animalís prebe^
atur 316.32
neruosín mufculorum ínítía potius
quam fines inferi, Anatomícdn a-
xíomaá 341.44.
viisic quid 499.3
vivpoyovdjeuvls dícla 00000000. 27.
46.
301. 19
νδυρομήσγοαε mufculí, 29.14.
νεῦρος unde 53$
INicolai & Gentilis de utcrí forma-
tíone error $31.20
nodus 9.49
νῶτον $6.41. δ( τό6γ.31
γώτο üertebrze 167.37
nouacularum ad feciionem defcria
ptío.2:6,7. delineatio. 235. 46
nutrímenti uehículü cuiufmodi Hip
pocratí díctum $08.30
nutrítionis inftrumenta, tríplicia
384. 42
nutrítionís neceffítas 384.49
nuttítióni ex cibo potud famulan-
tíum partíum enumeratio. τς.
+. inde
nutrítioní fübferufentía inflrumen^
torum neceffitas 384.47
nutrítíua uis quatenusín plantís &
homínibus differat 493.35
nutrítionis organorum enumera-
το $19.39
νύμφκ quíd | 29o.51,8 552.1, eíusqs
ín mulíeríbus differentía, ead. &
536. “:
0
Βελιαξᾳ futura. 25,45, 8
166. 3o
eccipítis fiue occipitij
OS. 21,33. & 22,27, 8ζ
23.13, & 30.1. efufdem
circumífcriptio. €ad.4o. δ
166. l 45
eccipítisos ubi craffiffimum, 3o.47.
& ss. 5$
occipitis offis capitula rir
0661218 offis, quà prímae vertebrae
artículatur, defcriptio
>
64.15
oculus genu 168.33
oculus fcapulae 168.2
06011 angulum ínteriorem occupan-
tís carunculz ufus 40.10
oculí humores. Criflallínus. 646.
25. delíneatío.sa5.54. Vitreus,
646.1. delineatío.645.5, Aqueus.
649.21. delíneatio, 644.6
eculí mufculorum defcriptio. 249,
r. admíniflratío.z4:29, delinea
το 239.30
oculí partium omníum breuis enu»
meratío. 649. 42. earundem ufus.
ibíd. τᾷ
oculí partíum omníum delíneatío
644- 7
cculí fedes quot efformetur offibus
ו 37
eculítunicarum expofítio. αξαχνοει-
Mm σϊοῦς
—'Ó i —
—
|
|
|
eie, 646. 44. delíneatío. 643 46+
quz retí comparatur. 647. 15: deli^
neatío.645.5o. 1101605 díctae 647.15»
delineatio.643.52 ΝΞ cilijs feu pal
pebrarum pílís re pondet. 643.41.
delíneatío.645. ult, durz.648.52«
delíneatio.64.4..1. adhzrentis,feu
albz. 649.34. delineatio. 644.6-
cornea 649.9
eculorum colorem exhumorum fpí
rítuum ue copía non uaríare
648. 2
oculorum fabríca tota expofita. 64.5.
x. eiufdem admínifiratio. 657.1.
delíneatío 643. 644
eculorum gratía formatum caput
18. I
oculorum mufculí., quare, Mufcu
li, &c,
oculorü fedesa cuneiformí offe maxí
ma parre conftítuí 29.31
oculorum fitus 18.5
oculís,cur addítus motus uoluntarí^
US, 240.12, eíusip differentize. ibíd.
eculos mouentes mufculí, corumQ
numerus , defcriptio tota. 240. 12.
delineatio. 239.29. admíniftratio.
241. 26
oculos mouentíum mufculorum de.
líneatio 239.1
eculos qui muníuerít natura 18.15
bd 'àc, GL 000060 fecundae uertebrae
tuber 66.3t
οἰσοφάγος 388.6
הט u$.
Gies. 12
168.5
elfa&usorganum $1.9
olfa&us organum conftítuentes ce-
rebri proceffus 323425
olfactusorganidefcríptío ^— 645.14
de Olfactus organo fententia uaríae
323, $1
olfactus organa. — 30.3.14. eorum
dem fedes.32.55. cribrímodo per^
uíum os 28.24.
olfa&us organorum fedes, non pa-
riter ample in fingulis caluartjs.
σι. 6
olfa&us organorum finus pituítam
cerebrí non expurgant 641.46
olfactus fedes 19:8
ométuman deuoluíad fcortum pof-
fit 495.9.20
omentum cur plumz nomíne Bra
bantís appellatum 497.48
omentum cur rete & reticulum ap-
pellatum 497.10
omentum qui díuellendum,ipíiusqs
ortus ínueftígandus, unà cum ua-
fis illo fuffultis $51.54.
omentum facculo, aut mínoribus pí
fcatorum rctíbus fimile, — 359.6.
& 58
omentíadeps, 497. 19. eiufdem ufus
ead. σι
οπηοητί ala fuperior , & humilior,
quíd 3578.15.18
omentíarteríe acnerui | 497.1208
1 ND E-X.
omentídefcríptio. 357158
356
omentí diuerfa nomina 494.39
omenti & mefenteríj eximendi ratio
ín Anatome $33.49
omentifabrícam fuís ufibus refpon^
dere 497.45
omentifigura δέ quantítas. 31.
&sss. &defcriptío. 359.5. índe
omentíclandofum corpus — 497.27
omenti inferíorís membranze fectío
difficillima 510.6
ométi ínteftínís obductifitus. 356.17
omentimembrana ínferíor qua par^
te mefenteríj uíce 496.26
omentí membranzdefcriptio. 357.
ל inde
omenti membranz fuperíorí expor^
recta uenarum & arteríarum pro-
pagínes 357.21. 358
omentíortus,acdeín nexus. 495-45.
cum colo. 496.20
omentí przcípuus ufus quís. 497.36
omentiíitus. 494.47. eíufdem ob^
feruatío 550,31
omenti fubítantíz enumeratío. 455.
36
omenti fuperior anteríor ue, & ínfe^
rior feu pofteríor membrana, 455.
4t
omentum implícantes uenze. 496. 44.
omentum uentrícult anteríorí fedi
non obduci 494.22
ométo quatenus comprími uteri fun.
dios polTit 495.9
ἀμοπλοτα 167.53
ὦμος 99.5.4. 8 167.53
* וס 4 261.29
ὄφρυσι Inr
ὀψίγονοι dentes 167.24.
orís apertío, organorum ín fauci,
bus pofitorum examen 603.48
ὀῤῥοπύγιον 167.41
olamium & ofanum os 167.40
os, עפ 166.17
os quiíd,eiusqnatura; & ufus. τοῖν
inde
osamplum latum, facrum,idem Gia
leno $1.48
os ín cerebro à Galeno traditum,
quale 32.41
os decordeceruí IMedicorti & Phar^
macopolarum ímpoftura excogi^
tatum 9 94423
oscordís. uíde, Cotdísos.
oscoxze, fiue coxedícis.uíde, Coxz,
& Coxendicísos.
escoccyx. $56.56. eiufdem delínea
tío 79
offis coccygis defcriptio 84.43
offis cymbam referentis finus. 147.
28
effis dentis dicti ligamentum, z8o.2.
Kass
osilíum.uide, Iíum os.
osíugale. — 22.6, 8 23.20. & 33.3.13:
& 38. 14
os pectorís. υἱάς, Ρεζοτίβ os,
0s pubís. uide, Pubís os,
os facrum, $6.55. uíde, Sacrum os;
65 facrum, amplum , latum, הקד 10
idem $5.39
os facram czeterís 3666 Πσ
gamentorum admfflifiratío.244.29
osfacrum quale ín fimijs & canibus.
&1. 37. índe, & catulís cad.45
* os facrum ilium offibus colligan-
tíum lígamentorum defcriptio.
23217. adminifiratio 256.19
offis facríappellatíounde 85:33
offis facri conftítutío, 58.34
9 15
offis facri delineatio 79
offis facriinhomíne defcriptio. 83.
28. inde
oflisfacrí neruotum foramina. $4.
31, fpínz.ead,so. anteríor, po-
flerior&p fedes. ead.5s. [43271
offisfacri,fexínterdumoffa | s4.5z
ofii facro nexorum offium ín uírís δζ
mulíeríbus dífterentía 31.4
ofTa facri offis lateribus commitla
ín puerís tribus efformari offibus
132. 34
offium facro offi nexorum in uírís
& mulieribus dífferentía 1
offium facri 0115 lateribus commit
Íorum ufus 129.4
ollis v referentís figura. 55.5.11. fitus
& nomína.ead. ₪
oflis v referentis mufculorum defcrí
ptío.uide, Mufculi.
offaad dífciplinam utilifTima, quae.
159. inde
offaan fenfu praedíta 3.3
offa cumulatim ín cemíterijs afferua
tí folíta, ad fceleton ínutilía, | x55,
19
offa, cur cítca connexum mollíora
7. 55
offa digitorum. uide, Digitorum ot^
fa.
offa dífToluta ad difciplinam aptío^
ra,quám compacta 159.6
offa emundata,quomodo fungenda
149. 30
offa ínterfeomniía contígua. 11.55
offa íungentíum commíflurarum ty
pus 12.0
offa lapidea 1, 34.8ζ33:.7.33
offa non homínís folum, fed δέ bru-
torum omnís generís anímatium,
philofophize ac medicíne ftudíofis
obferuanda 162.2
offa omnía, prater dentes, teca.
3. 26
offa przruptz rupí fimilia quas ,6
cur ita dícta 3334
offa fenum, iuuenum, & puerorum
inuícem uaríare 27.2
offium capita pleraque fine appen^
díce 9.45
offium cociionís tempus ex aetatum.
ratíone obferuandum, n7.
35
οἴπαπι coctíonis fcopus 157.39
offium commi(furg,carumq cartila
gines 4.3
offium
offium connexus quibus conftet,
16 30
offium differentíaab ufu. 1.9. ma^
gnitudíne.zz. forma,zo, & alijs
ו inde
olfium forámína 3.8
offium ín calce macerandorum , ac
flumine emundandorum ratío,
15; 33
offium in homínibus & quadrupe-
dibus (imilítudo 14535"
offium ínfpeciío ínutilis cuíu(mo,
di 155.39
oflium ínter fe ftructura & cotexus.
1136 índe
offium nurtímentum propríum me-
dulla ga
offium omní& corporís humani nu-
merus 162.28
offium omníum nominatamlatína
quáàmgraca, δίς, 166.
17 inde
offium omnii foli dentes fenfu pra-
שי ς 25.36
offium partes fedestp uaríjs uocibus
índicari 72
offium per coctíonem parandí mo-
dus 155. $0
offium proce(fus 0
7
offium quibufdam fedibus perínde
acfiundig círcumfciriberentur no
mínaimponí 33.10
*oflium fefamoidum manus,admi-
niftratío " 224. 46
offibusnon folum gradibus appen.
díces contíngere 7:53. KC g.$
in Offibus fpe&ada precipue qua.
15$ / 37
officulum íncudí comparatum, 34.
54. & malleolo 35.14.
officulum magís & occulte philofo-
הוח feciatoribus obferuatit qua
le.126 37
officula fefamína, quare, Sefami-
na offic.
doy quid $21.39
ὀσφύος uertebrae 167.38
àstp, OS s 166.17
Sguzsigse meatusqui & zgavaz, GC ὀρήϊι
T $18.50
10.24.
19.30
| Alato ínfeftus Galli--
cusmorbus 7
| palma 168.15. índe.
quid Celfo 120.3
tu palpebra retorta dicia
Hippocratí quae 239.11
palpebram fuperiorem cur mouerí
oportuerit 238.34.
palpebrarum cartilagines, 5,49. δ
4.40. δίτςο, τ)
palpebrarum ]207163. 238,::. &ad-
míniflratío ibid.
palpebrarum mufculí .quare, IV,
fculipalpeb.
palpebrarum pili 150,26
palpebrasmouentíum mufculorum
1! א D.E X,
delíneatio 4179,30. G 238.21. 60-
ründemdefciptío, — 235.21. ad
mínifiratío 239.23
palpebras mouentíum mufculorum
difficilis cognítio 239.15
*a&ylewacquid. 261.37. 8457.25.
& sos. 2
pannículus carnofus 28
pannículus carnofus, non funtocto
abdomínís mufculi 233.8
pannículusrotundus 385455
papilla,dias $43.44
papillz fubftantía $44.24.
papillze conftrucifonis, & totíus fub
ftantíz eiufdem ratío $46.24
חק 168.40
σπαραπύχιομ 168.10
“παρασφαγὶς 102.33
σπαρασατυς. v5. 39. laproadtris δί atuvod-
dic, ead.41. &167.26
הזת 11065 000906008 — 24.4.37. δὲ
$25 : 4
0 $2518
παρίγχυμα quíd $97.40
σπαρεγχυμα lienis $12.46
paríetalia offa 166.40.54
parís,fiue paría offa 167.9. &
166 39
,טלס faucium elandulee cur,
379.36 jo
partium functiones naturales 31
per fibras fiunt, alíze abfque illis,
257 40
parturíétes genibus ínníxasfacilius
parere 131.96
parturíentibus non recludí pubis
οἵδ, τι 70
partus feptímeftrís 1110006118 fen.
tentíaimperfectus 53116
patella quifemorís officonnedüatur.
141 57*
patell-figura , & defcriptio. 141,25.
fitus,&forma.eadem - inde
patellaznomína 168.31
patella: (übftantiía & ufus, 142.4. 14.
IOAN. PAVLVS GV1DVCI-
VS Vibinas
46-45
paxillares dentes 167.21
paxíllum 167.4.
pecten 168.16
pecten & pectus σὸ μη ξάρπθον qui^
bufdam
120.3
pecten pedís 143.36
pectínís os 168,24.
pectusquíd 38.40
pectusmanus 168.16
pectus & pecten pedis 168.55
pectoris clypeus, fiue fcutum. 167. 54
pectoris fiue pectoraleos. $8.42. &€
167. 43. quale ín quadrupedibus.
91.45.eiu(dem fynarthrofis. eod,
pectorísosutríngjlunatum | 95.7.
pectorísoffis à cartilaginibus τοῖα,
rum liberi delíncatío 87.27
pectorísoffis ci cartilagínibus, etc.
adminíiflratio 399.56
pectorís offis und cum ipfi coarcta,
τίς cartilagínibus ínteríor שק
cics exprelfa מ
pecorísoffis adenfem comparatio,
92 . “0
pectorís oflis furcula, 1 וח σῴα»"
yt "s 92.22
pectoris offis humani defcriptio.
9: 8
pectoris offis quotoffà 162, 40
pectoris offís fubftantía & ufus, os;
ד inde
pectoris uertebrze 167.37
πεσῖίομ 148.36. &
168 5
pedium quínque oífibus conftare,
148 4t
pedijad tarfum coarticulatío, 148e
49.
pedij defcriptio 148.35
pedij offa quot 162. 47. .מטזס6
dem appendix, 8.6. capita,
9 12
pedij offium figura & defcriptio. s,
06.6. 0142. 6
pedijoífium ínterualla. 149. 2. ad dí
ítos artículatío 7
* Pelopis fentetía falfa, de uenarumi
₪ arteríarum ortu 298.47
peltalís cartilago 15323
peluís cerebri pítuítam excípiens.
640 28
penís 168.28
penís confiructionem fubeuntía.
518 7
penís duo praecipua corpora. 5:8.
1» eorundem dcelineatío. 372.
גג 12, (374. 2, examen, 556.
2
penis corporum ortus, הח
arteríarum & neruorum hucperti
nentíum examen 476.12
penís & teflium à fuís inuolucris
6106110 ín admíniflrranda Anato^
me.5ss 19
* penísfabríca expofita ^ 226.44.
mufculí quatuor ordíne. cadem.
56.officium. 227. s. adminifiratío,
eadem 16
* penís fabrícz totíus delineatio.
21$ 28
penís mufculorumexamen. — 5
* penís mufculorum tradítío apud
Galenum períjt 227.26
penisfitus 1
penís fiructura ratío, 527,40. εἴας
fubfiantía ead.4.
peni tres meatus falfoab Arabibus
attributi $29.16
penísuenaarteríeacnerui, — 528.
47.cutís.eadem. s;,íinde. mu.
Ículí, $29 1
790 26.14.
aróbilotvios membrana 627.19
zrépidjeopoe 166.22
perínzi fitus $28.41
76009600. 3.24. GC φγι, 43. cartilago.
158 3
vÓbis.O-membrana ^ 254.55. ₪
$76.29. & 627 21
ותל | χῆων. ea^
dem, & eipuróvozsp σκέπασμα. ea^
Mm : dem,
dem , $e
peritoneum ín fimilíarium partium
numero 386.1
peritonzum non undíque pariter
craffum 386.39
perítónaeum quibus partibus peruí^
uni 386.46
perítonatümi quibus uafis ac neruís
implícetur 386.57
perítongum tactus fenfu etíam prae^
ditim 387.6
perítonaum, tranfuerfis abdomí^
nis mufculís pertinaciter adhaeres.
283 1
perítorizía partibus extrínfecus ipfi
commíflis liberato 549.41
peritorizi ad ueficze fundum nexus.
357 Ii
peritonzíapertío $49.54
perítonaífigura,355. & defcriptio.
ead. 356
períconztilaterum uenae.— 556.1. &
355: j ἡ
peritonzí magnítudo & fitus. 536.5.
forma,etc, ead. 19
peritonzí nomína 385.46
peritonzi ortus examen 557.5
perítonzí fuperficies cuiufmodi.
i. proceífus ab eodem enati.
eaaem 30
perítonzeí ufus 387.10
στόρόνα quid 138.25. Q 168.40
πῖσᾳ 168.41
* pedís amplitudinem fubeuntis li-
gamentide(criptio. 244.22. ad.
míni(tratío 255.1
* pedísac digitorum motibus famu-
Íantíum mufculorum alij in tibiae
fedeanteríoreconfiftunt. | 254.
3o. alíjín pofteríore,eadem. 1.
alijínpede,ead.47. "figil-
latíam ibidem
pedis calcar 168.48
* pedis crurís 03111038 , per quam tra-
iecto fune Hector ab Achille cir-
cummaníia'lroíeactus — 246.8
pedís dextri offium delíneatio $
* pedis dígítos mouentíum mufcu^
lorum admínifiratio. primí,
255.32 fecundi & tertíj.eadem.
44. decem fequentíum, 255.
$4. decimiquartí, quíntí, 256.
7. decimifexti, eadem. — 14,
decími feptimí 00061801. 255.35.
reliquorum quatuor 255.51
pedis digitos mouentíum mufculo^
rum delíneatio prímí. 210.27
fecundi. ibidem.js. tertij. ibi-
dem. 25. eorum quí prímos
digítorum artículo fle&unt, &
funtdecem. 211.46." τ3ν
decímíquarti, 183. 5o decimi
שחוטף 186. 43. décímifexti.i^
biídem.j:. ^ decimifeptimi.i79.
go décímioctaüi. ^ 173.49.
quatuor mufculorum, digitos qua
tuor pollícíadducentíum, 210. 46
& zi 48
Ῥεάις dígítosmouentium mufculo-
LN. A B UNS
rum defcriptio. 243.46 prie
mus,fecundus,tertíus. 249. 2ὲ
qualiter ín fimijs fefe habeant.25o;
a decem fequentes » prímis
digitorum artículis praefectí. 6
dem. 46 decímusquartus δέ
quíntus, 251.3. decímus fex-
tus, pollícem ac tres proxímos di:
gítosabducens. zs1. 22: deci
mus feptímus,octauus.eadem. 45.
relíqui ad zz, ufque; dígitos quatu-
or pollíci adducentes 252.1
* pedís digitos mouentíum mufcu-
lorum numerus 252.8
* pedís dígitorum motus 248»
46.
* pedis digitorü 36 manus,tatío mo^
tus prope par 24947
pedis digitorum ratío 149-13
pediísfabríc ratío 148.46
* pedís lígamentorum tranfuerfo-
rum defcriptio. 253. 38- alía,
οἵα pedis commiíttentía, eadem.
44. adminiflratio. — 1
* pedís motus 245.4
pedísoífa quot 149.21
pedis offium delíneatio, 142.25.de^
fcriptio 143. ( 144.
pedis offium quibus ín manu nul
lumrefpondeat 147.46
pedis officula fefamína cuíufmodi.
126 24.
pedis pectus € pecten 168.55
* pedís plantze cuti fubnatí tendínís
lati defcriptío 244.3
pedis pofteríorís ín quadrupedibus
appellatio qua. 145.1
pedeab extrema manuuno οὔ {ιν
perarí 149.19
* pedem mouentium mufculorum
admiíniftratío, 255. primietfe
cundí.eadem. 14. tertíj & quartí,
Íbídem, 17. € 23. quinti, 255.
55. fextí 276. 4. feptími & octaui,
ibidem, I
pedem mouentíum mufculorum de
lineatío. prímízog.20, . ₪
cundi, ibídem. 21. tertíj 2o7.
39. quarti, ibíd. 42. quín.
tí. 211.37. fextiiso.47. fe
ptímí. 189. 21, octauí, 179.39.
noní 103.52
* pedem mouentíum mufculorum
defcriptio. 245. ro. prímus.
ibid. fecundus, tertíus,quar^
tus. 245. 21, quíntus, fextus,
246. 22» feptimus; octauus,
247.11. nonus.248.4 | mu^
nusomníum.ibíd. 24.
pedem petentesneruí, quere,Ner
uí pédém petent.
* pedes acdígítos mouentium mu»
fculorum tradítío apud Gialenum
fupra modum uaría 243.
44.
pedum ín quadrupedibus & horni-
níbusfimilítudo 145.1, nde
pettoforum oflium appellato un^
de 334
08040006 dictus humof ^^ 64625;
36
QdA«ycdigitorum qua. | 121.48
pharmacopolar& ímpoftuta excogí-
tatum os de corde ceruf. 94.23
שי 4.6
ב appellatio 37937
φάρυγγις $741
ו 467
φοξὸς 19.28
φρίνες 290.47
qacín mamillís quid $44-24
שד 110,44. 60168.9
píamater. quare, T'enuis 4
membrana.
pinguedo. quzre, Adeps
pínguedínis humanze ufus 17.32
pifces ut 60110183 etiam pulmonibus
deftítuí 62.51
pítuítze cerebri purgande patati mea
tus. 32.20. inde. & 51,5. 23. índe
pituítam cerebri excípientes ductus,
640 Y
pixísos 168.21
planarum adteftes comparatío, 52o.
$9
planta 168.54.
planta pedís 143.36
plantz appellatio 147.54
plante cutí fubnatus fatefcens ten^
do. quare, Pedís planta.
plátarum nutrítiua uís quatenus ab
humana differat 493.40
planum 60115 148 40+ 4
πλάτη 167.53
P'atonís Anatomíca dogmata: 145»
36
Platónísdeíngenito nobis genera-
tíónísamorefententía ^ ' $20.2z
Platonís de fepto tranfuerfo fenten^
4 200
“πλατὺ ο5 167.39
,41ב ה 6
pleuta uulgó quíd $70.29
gat 167.50
Plinij lapfus 107.17
Plinij de menfttuí fanguinis praut^
ταῖς δέ graueolentíaerror — 558.18
Plínij ín appellatione tali lapfus.
140 19
plume nomineomentum apud Bra
bantosappellarí 497-48
pollícis os fecundG,uíx extrarectam
líneam extendi 123.57
pollícís offis prími ad brachíale ne^
xus, 123.370: Íecundi,tc. ea-
dem, 4s. Gin. 5. — tertíj,Xc.
eadem 8
pollícís offis prími & poftbrachia.
lisoífium ad brachíale contextus,
ug 47
pollícís pedis ad manus pollicem di^
Ícrimen 149.14.
pollícísufüsacdígnitas, 124.54. fi-
tus 12.24
pollícem furibus pracídendí mos;
124. 3
1v Lii Pollucíslapfus, — 8%
6 3
polus
polus 168.33
polux 387. 50
πολύμορφον dictum cuneiforme os.
314. 00148.1 δζι67.3. Kies.
13+
* popletíca dicia quibufdam uena,
293 32
*ín Poplitelatitantís mufculi defcri-
.סק י 237.57. adminíflratío, 271.
40.
porcorum íecur quale $06.45
portzuena. quere, Vena portz.
portze uenz officium 505.4
portae uenz omentí membrana ful-
- tzefigura 398. 8
porta: אחסט ramí und cum arteríjs
& neruís 1165 attenfis qui exami
nandí $52.20
porte uenz ramorum officium. 355.
5.
“ποροὶ ozrTixol 324.36
! pofibrachíale 168.16
poftbrachialisappellatío 120.7
pofibrachíalís appendix 8.6
* pofibrachíalis offa nedtentía liga.
menta 220.51
pofibrachíalísoffa quot. 120.5. & cu^
iufmodifint.ead.54.corundem ín.
terualla.ead.47, & 149,20, & 162,
43
poftbrachialis offa qui cedat mufcu
lís 120.56
pofibrachíalisoffium & primi polli,
cis oflis ad brachíale connexus.
ug 47
pracordíum 387.48
praecordía dícta quee 190.48
preguantíum uterus cuíufmodí,
$34. 52
prafepíola dentíum 46.17
procefTus $413.37
proceffusalís fimiles 32.28
proceffus densappellatus, etc, 61.55.
& es. 31:
proceífus lambortrm uertebrís ex ἂν
bundanti attributus à Galeno, 7s.
4t.
proceffus mamillarís.22:25.. 823,30.
&sz7 & 3644
proceffus flylo fcriptorio fimilis. 25.
39. 8- & 36.44
proceffus appendícibus donatí alij;
alij non 8.2$
proceffus laterales fiue tranfüer(iin
uertebrísqui — 57.5, item defcen,
dentes.eadem. 13.22. pofteríores.
cadem. 3o & $9.2
proceffus uefpertilionum alís com.
parati 21.38. Qz;. 15. B ag gi
proce(fuum & appédícum differen,
tiae 8:22
proceffuü ín femoris offibus alijsi
ufus 135.2
proceffuum femorís maxill,etc. de
líneatío 5.& 6.26
proceffuum tranfuerfortim ceruícís
uertebrarum natura. 68.77. fora-
men.63,4. aícendentíum et defcen.
i ND E X.
dentíum natura. 69.25, numerus. -
79 12
proceffuum tranfuerforum ín thora
cís & colli uertebrís ductus, 4
proceffuum ufus 3.46
עסן שאל 168.37
0000 237.22
prora os 166. 43
prora futura 166.29
ψαλλοεισίης dicta cetebrí pórtío. 632.
37. &637.16. δέ * 309.40
Nóa« mufculí 297.14
Noidy uertebrae 167.38
7 48
7100060009 066105-25ק .28. 8 167.7
pubisos. 6.2. Buzz, ig. 8
& 168 24.
pubísos cur maxímo foramine ששכ
uíum, ipfiusd finus & tubera. 132.
7.23. craffities ead. 3o
pubiísoffisfigura. s. foramen. izs.
39
* pubis offis foramen occupans
membrana. 252,28. admíni(tra
tío 256.19
* pubis offium foramina occupans
membrana 226.35. 225.28
*pubísoffis foram&occupátísmem
branx admíniflratio 243%
pubis 1158 3 6
pubís offaan ufquam puellis nuper
natís difiungantur, faciliorís par-
tUsgenera 122.4
pubís offa mulieribus ín partu non
recludí 131,50
pubísoffaquidirímenda |" 6
pubis offium ín uírís & mulíeribus
quz differentía 31.41
pudendí muliebrís promínentes ca-
runculz. $56. $4. eafdemi praeci,
dendí apud Aegyptíos mos.
57 2
pudendí muliebrís carunculas non
effe ín omnibuszquales. — 532:
pudibundum 168.25
puellarís uterí fundus minor. $31.36.
ceruíx mollior 53544
pueríaueteribusín Anatome exer-
cerí folíti 83.22
puerís quomodo eruendi dentes.
47 4
puerorum offacuíufinodi 2719
pulmo inftar promptuarij cordi 66
cumpofitus $96.24
pulmonís anteríorís fedís delinea .
tío, 55$. item pofteríorís ead.
pulmonis cordi ínuolutí delíneatío.
$61 δ 563
pulmonís examen 600. 37, &
2 $6
pulmonís fibrarum feu loborum de
lineatío | $62, & 563.11. δ 568.
índe
pulmonís ínflatio , 8
pulmo ín quotlobos fibras ue diftri
buatur : $81.46
pulmonís lobt ín homine nullum
caus caudícem fuffulcire, 591,56
pulmonís (itus, ac partes.sso, $o.fot^
ma 591.8. ífeth. s5o. & 61.0
pulmonis fuperficies qualís, | ג
ítem connexus. ead.ir. fubftantía.
28.U2(a.2 9. turiíca. 4.6, nerui $o
pulmonis uaforum ratío, 533.9. ítem.
tunicae ' cad.zo
pulmonís ufus & conftructionís ra
tío 582.3
pulmonem thoracís formam (cquí,
89 43
pulmone carentía anímalía etíam de
xtro cordís uentrículo deftítuí, sos,
37.
pulmonum coloresdíuer(, 2
pulmonum gratía homíní datü col.
lum 61.49
pulfus & refpirationís idem ufus.
70 %
pulfuum autorcor 594.57
puppís capitis os 166.42
puppis futura 166.27
πύελος 640.42.
* אהטת? 266.5$
πύλωρος unde dictus 390.27. δὲ
391 16
"veros δέ avemoadtie proceffus, 66,
3
pyxís 10.26
pyxísos 166.45
Vadratum os cuíufimo
יי di 168.53
quadrupedum cum ho
&| miniscruribus, ac pe
dibus fimilítudo.:45-
1 inde
quatertj dentes 167.17
quatrío tali tuber ו ςΔειγ τῷ ς.5ο
R
x: Habdoides,fiue $2644
| \ 9008 futura ínter uer»
d ^ tícisolla. 26.44, δὲ
t ἘΠ 166 3o
EGE 3 ge 56.41. & 167.30
radíus quíd. 4o. & ro.go. 8
radij ad humerum articulatio, ni,
41:
radíj cum ulna motus, 1.35. & hu,
mero.ead. 53
radij delineatio 108.&€ 1095
radi] oblíquítas,r3.1. eiufdem ad'uL.
nam attículatio.cad.is. fecundum
ipfius logitudiínemleuítas & afpe-
rítas ay
radij partísínferiorís híforía. 3,40
radij finus deducendis locandisgs
mufculís & ipforum tendínibusa-
ptí 144.47
radij fubftantía cuíufmodi, τις το
* radium brachíali ne&entía liga,
menta 2ζ2 1.1
*radíum cum humero necientía li.
gamenta 221.18
radíum pronum & füpinum confti
tuentium mufculorum delineatío.
prímí,r 26. fecundíagog.n, ter-
m 3 יפו[
τῇ 191,23 αυατιί. 29 4..28
*radium הז pronumac fupínü mo^
uentíum mufculorum defcríptio,
zij.46. piímus.ead.g7. fecun-
dus,teitius,quartus,z16.14, admi
niítratíó 124.34.
ו tunícà 64816
tamex ; )תלת Graecis cut. 495»
8:
ramícum fectíónis perículum. 495:
24
ῥαφὴ ῥαφαὶ, future — 17. 73. & 166.
29. LE
rafcta, & offa rafetae 168. 15.41
raíoa 168.33
vationís offa 166.40
rationis fedes cerebrum $99.13
rationís fedes an ín corde $94.26
rectum brachíalis osappellatum cu^
íufinodi 18.14.
rectum íntéftínum,; quare, Intefti
numrectum,
recti ínreftini mufculí 501.54.
* redii ínteftini mufculorum defcríp
tío. 228.39. fedem attollentíum. ibí-
dem. 4z. orbícularís, 229.1, ad^
miniflratio, :229.28. delíneatio.
128 27
* recium inteflín attollentibus mu^
. fculisnullusopponítur. : 228.54
rectum ínteftínum quod , & cuíuf-
modí $or.1$
reci inteftinia colo differentia, sor.
16 inde
'*ecti inteftínifitus ratio $03.12
recti ínteftíni tuníceacfibrze |
2o. índe,uenae & arteriae, eadem,
4o.neruf jo
recurrentes nerui, quare, Neruos
fexti parís cerebrí,etc.
regum ueterum corone cuiufmodí
forma $92.13
in Relígíonís cenfores quofdam.
594 4i
remígís cufufdam Anatomía, pecu-
liare quíd ab alijs corporibus habe
teobíeruatee,híftoría $10.11
RENALDVS COLVMBVS So
phiftíces apud Patauínos profefz
for : 56.23
*renalís quibufdam dícta uena. 2 93.
3 :
tenís caníni ad humanum differen,
tía $16.9
renís fafcía quid $17.16
renum cum uen caus portionibus
delíneatío 374
tenum cur alter altero elatior. 514«
49 à
renuit fotma.515.2, magnitudo, ead.
, 8. fubftantia 10
renum ín írternís fedibus coforma-
tío $15.30
tenum fabríca neglígentíus 113606
nus ab Anatomes profefforibus
expenfa $15.38
renum munus 385,27. &
$16 33
IN ייא 5 ם
renum numetus, fitus & ufus, 54s
29
de Renum officio rídicula Anatomi
corum dogmata 55542
renum finus cuíufmodi $16.13.
índé.
tenuri finus delíneati 37449
de Renum finibus falfa quorun
dam perfuafio $15.51
renum fitus delíneatío, 370. & 571.
12, (37232 & 5.5
renum tuníczacnerui $178.21
renum tunícarü,totíusqp eorundem
natura examen 55436
renum uertebrze 167.38
renibus oblatae uenae & arteríz. 515.
7
renuendí mos díuerfus 63.30
refpiratio naturalis ; & non natura-
lís $69.43
refpírationís & pulfus idem ufus.
470 7
ieípíratíonís organum thorax et pul
mo 96.36
tefpirationis organorum artífícíofa
cohftructio 4832
tefpírationís partes, & σι carum
feruientes mufculí 292.51
refpirationis ufusacratio 469.
ij
de Refpirationís ufu ΠΡ τί autorem
falfó Galenum haberi 51319
refpíratione perpetuo egere homi
nem 89.24
* reté mírabile, feu plexus tetícularis
Galeniquis 310. 44
rétícularís plexus falfo à bobus ad
homines quoque relatus à Gale-
no . $2448
retícularís plexus Galeni כ nufquam
repertus 642.19
retícularem plexum foporalí arte-
ríafierí. $0.34. falfo confictuma
Galeno 8
riforij dentes 167.1720
rífus author cur lien uulgo dicatur.
8 $14
648.16 ד
odol 359.56
rofirum porcínum 167.57
xotator proceílus 168.29
totatores femorís proceffus.7.57. &
8.23 & 34.56
rotulagenu 168.31
rotunda omnía capaciffima, & íniu-
115 mínus expofita 399.5
5
Acrum 05 ἱερὸν, &c.
ἢ 167.39. uide, Os fa-
ur crum.
4 facri offis appellatio,
unde 85.33
facri offis conftítutio $8.34. &
$9 1
facti offis dextro laterí commíífum
Os,eiustp figura 17:3
facri oflis lateribus commiffa offa
ín puetis tribus offibus efformà:
. qi 32.34
faaí offis lateribus commiffori ot^
fium ufus 129.4.
facri oflis quot offa 162.39
facri oflis tranfuerfi proceffus qua iz
lium oflibus connectuntur. 129.
17 /
eeylun 497.9
fagittaleos 166.57
fagíttalís futura, & uaríus ipfius du;
élus 25.13, δί 26. 44: δύ 166.
jo :
fanguificationís íri íecoré modusac
ratío 385.14. índe
fanguificationís organtt prímaríum,
iecur 2 $98.33
fanguíneus cordís uentrículus dex»
ter curappellatus $95.28,
fanguis an míttendus ín octo infe,
riorum coftarum ínflammatíonez
602 $
fanguínis ín iecoregeneratio cuíuf
modi $08.14
* faphena 295.30
fapientize dentes qui 167.14
000000066 08 A42, uide, Cym.
bamreferens, & 168.49
claoioy 166.20
fcapulz à clauículaliberandz, admi
niftratío 275.49
fcapuleangulíaclaterum defcriptío
plenior 9719
fcapulz anteríor, feucoftísproxíma
fedes.98.42.pofteríor 99.8
fcapulz bafis —$6.5:.eíufdem ap-
pendíces 57. 3.cartilago. eadem,
7. א eadem.;7
fcapulz appendices 7.44.
fcapulz cartílago {πᾶ efus frequenz
teraügens 58.3
fcapulz ceruíx 10.22
fcapulz dorfi figura ᾿φιδί δι
fcapule forma tríangularís. — 96,
49
fÍcapulz humerum colligantíum lí-
gamentorum defcriptio 271,17.
adminíftratio 272
fcapule ínferiorís fuperíoríst laterís
differentía 971i
fcapulz motuum differentia. 272.18
fcapule nomína 167.53
fcapulaenullà mufculà tribuit Gale
nus , proprio motu ad pectus ad^
ducentem 17h34
fcapulz oculus; & fpína; quíd. 16.2
fcapuleproceflus 8,23, & 98.17
46 inde
fcapul& proceffuum nomina, 167.
$$ inde
fcapulz fuperior proceffus quí fum
mus humerus dicitur, quibus aní-
malíbusobtígerít Ὁ 100:38
fcapulz (inus humero excípiendo
paratus 97.42
fcapulz fpína 2
fcapulam antrorfum agens )טח
Ius,à Galeno non recte pro moto»
re brachij
tebrachij habitus 263. 49
fcapulam mouentíum fecundus, à
Galeno bipartiri uifus. & falfo,
275 43
fcapulam attollentes mufculi tres,
quibus homínes carent , fimiz a
bundant. 274. fecundus, ead. 1o,
tertíus. ead.as. quartus 32
Ícapulam attollentibus non recteat-
tributus à Galeno maufculus, 74,
$1.
Ícapulam mouentes mufculi ,an re
fpírationi quoq; feruíant, 292.47.
Q 93 13
fcapulam mouentes & brachíüi mu-
fculí,ín quibus animalibus uariet
ab homíne 270.3
fcapulam. non mouere mufculum
'. eumquo brachíum detrahitur.
D 5
fcapulam mouentíum mufculorum
admínifiratio. 275.22, prímí.ibi,
dem. fecundí, 169. 36. ₪
.הט 275.29. eorundem delínea-
tío. prími,ss. 41. fecundi, xog.
17. tertijigr.:g. quartí.:98. 1:5.
tem defcríptio.272.18. primus. í^
bíd.zo. íecundus.ibíd.4s. tertí
US.274.39. quartus 275.4.
fcapularum cum offibus facri offisla
teribuscommif(lis affinitas, 129.4
Ícapulatum figura. 94. defcriptio.
55. inde, fitus & nexus.96.12.ufus,
cadem 24.
σκελετὸμ 12.5
fceletí coftructionem quíd maxime
uitíet
, 159.1
fceletí parandií ratío 155,23. índe
אש = quid Galeno 168.34...
* (chíatica uena 293.32
Íciolí quídam Galeno nímis 3006.
Clíreprehenduntur |. índe
fciurorum caecum ínteftinum cuíuz
modí $090.34.
exAgoórae 649.X
ה אי 0078 proce(Tus cerebri. 639.s
fcoptula, fcoptulum apertum.167.54.
Ícortorum apud Venetos truculen-
tum facínus 126.51
fcrotum, (iue fcortum quid $2.55
fcutalis cartilago 159.23
fcutumcartilago 167.48
Ícutum cordís 167.44.
Ícutum pectorís 167.54.
Ícutiformeos 168.31
fcutitormís cartílago.152, 4.22, &is,
21 índe
exvleMdleediígíitorum quae — 121,48
Íeciío. uíde, Anatome.
fc&ío corporis difficillima qua. $10.$
feGío uiuorum, εἰαβέρ hifloría , δ
quíd ea CREAR cri 658.27
fecundz, fecundinz , extímum foe-
tus ínuolucrum. 541.56. uide, Fce-
tus ínuolucrum,
fecundínarum examen 553.6
femená teflead uefica ceruícem de-
ferentis alis hifloria, 524.17. &
. $15 ₪4
ἘΠῚ 4 0 אוו
femen deferentis 13118 firucturz τὰ»
tío j 426.22
femen deferentíuafi nulla cum teftí-
um uenís & arteríjs communio.
$27 $
femen deferentíum uaforum ortus
tatío $15.54
femen deferentíum uaforum infer-
tionem excipiens glandofum cor-
pus $2518
femen deferétíumi uaforumad glan^
dofum ueficz corpus examen,
$56 a4
femen uírile homínís primarium ef-
fectiuum príncipium
$209.38
femen utero deducentium uaforum
delineatío 378. & 379.8
femínis genítalís temperametum ac
ratío 384.13.inde
feminis procreatríx teftíum fubftan,
tía $15.38
femíni arando non przeffecorpus
glandofum ; Galení fententía im.
pugnata $26.47
Íemini urinze&g communis meatus.
5:921. eiufdem glande diuifiex-
emplum $29.23
femínales arteríz an fanguinis ex-
pertes $265
feminales arteríz qui obferuanda,
554 22
femínalium uaforum delíneatío.575.
10. & 372 & 34
femínalium uaforum examen, 555.
Io,
femínalíum uaforum círca teftem ₪
xamen 355.46
femínalium uaforum ín mulieribus
fatio, - 535. 47. & 537.5. examen.
57 29
femínalium uenz & 2110113: feríes,
ductusacrato, 522.55. & 525. 1$.
& 524. 1
feminalium uenarum & arteríarum
ínteflesductus. 370. δύ 371.22. δέ
372 inde
femínarij פוש ín penem ínfertio,
425 6
feminaría dextrí & finfflii laterís ua»
fa e 355.19
fenescur dorfum ínfleclant, — 7.18
fenum caluariz futuris deftítutze,
27 9
fenfus ac motus arbítrarij príncipi-
um cerebrum
$99.13
fenfuscommunisos 166,43
fenfus dentes quí 167.24.
fenfus feruato motu perit, & contrá.
348 34
feptum, 610563 foramen nonobfta-
rene cíbuse uentriculo fuperíora
repetat 389.12
feptiforamína tria, non duo folum.
primum.z9:1.26.. fecundum. ead.
37 tertíum.ead. 40
חק canfuerfí adminiftratio. 254.
13. eiufdem delíneatío 191.42, i4
tem deícríptío.z9o. 45. forami-
,29:24,גת Íunciio iuxta uetita-
tem Apr, 45
feptitrafuerfi functionem uix quit-
,quam antiquorum abfolute tradí-
dit.291. 5. & fuper hoc ipfo no-
tatus Galenus 292.1
{εριί wranfueríi motus perperam à
quibufdamaffignatus. 355.22. &
292 22
deSeptí ]זט הגוז munere antíquo
rum fententía, Platonis, Ariftote-
lis 291,0
חכ tranfuer(i neruorum examen,
600 24
ferra, fectionibus apta qua. 237.3.
delineatio
235
ferrata compago 16.2
16/3 ina officula, σασαμοεισῖα HA
SC u6.55. &ug.27. & 168.56
fe(amina pedís oíficula 14.4.55
Íefamina oíficula quibus fedibus re^
ponantur. 125.54. índe.ín manu,
12641. Ín pede.ead, 24
fc(amina oflicula quot 162. 44.
*fefamoidon manusof(lium admini
firatío .214.46
fefaminorum offium ufus 1.18
libilus pro gargareorte $30.15
siypoadiie proceffus. 98.22, & 168. x
σιγμοεισῖης finus HT:
0080 66 membrana qua. | $92.56
*limíaab homínein pluribus diffe,
rens qudm pu(auit Galenus. 245.
47. in mufculisthoracis, 257.52,
item.z88.55. ítem 239.19. 3o. item
293.41 Gag. itemz94.4. &35.
ítem ín brachíum mouéríbus mu-
Ículis, — 263. 14. 166.4 i»
tem 268.50
fimías colo & mefenterio differre ab
hominibus 496.25
* [imiz , in cubítum agentibus mg
fculisad hominem differentía.z5:.
29. ítem ín mufculís femur mo»
uentíbus. *240.30. & 49. ítem,
241.20. ftem in manus ínterna fa,
bríca 303.24
* fimíarum ín mufculís , pedis digi
torum motoríbus;. ad hominem
differentía. z5.3r. ítem ín pedum
motoríbus mufculís,* 245. 39. &
246. 16. & 4 indígirorum
motoribus, & quo pacto. 250.34.
& 15158 & se
fimíarum ad homínem differctía in
pulmonis lobo quínto uenam 63.
uam fuftinente 280,4. GC at
fimíz ad hominem differentiz , ín
fcapulam mouentíbus mufculis,
274-1 6 מ
*fimíz ab homíne in tendíne pedi
fubnato dífferentía Qe
fimijs, mufculorum thoracís nume.
rusab homíneuaríus 292.46
fimía: caudatze ab hominibus diffe.
rentes ín neruorum feríc . 349.40
&ss.
Íimiz caudatz lumborum uertebre,
77.54. & procelTus carüdem; 73.53.
&7s 3
Mm 4 fimíz
e
τ: ὅν
p
—
=
—— κε
fimíz caudatee tertío mufculo digi,
tos manus mouentíum carentes.
6. 45
fimíarum fectio Galeno familíaríor
quimhominum. 42.56. & gi. 24
fimiarum Anotomíz quàm bomi
num perítior Galenus.sj.7. & 93:
6.0% ססץ 39
fimíarum non caudatarum coccygís
ollis defcriptio $2.54
fimiíarum omentum medíam ínter
homines & canes ratíonem forti
tum 496.41
(imi pulmone decepti: Galenum;
etíam homínís pulmoní quíntum
lobum attribuere $81.56
fimíarum facrioffís € coccygís 061
ncatío. $0.33. defcriptio |07
fimíar& fectíone delufus Galenus,
aliorum Anatomícorif placíta 6.
ra fepe cuertere aggreflus. 299.50.
uide, Galenus fimiarum fect,delu
fus,&c.
fimilaríacorpora 286.1
finus, ad quem decímus femur mo-
uentíum mufculus uoluítur-3t.22
finus,quo craffiffimus corporísner:
uus tercur 16
finusin uertícediuerfaferíe — 54.53
finus artículatíonis nomíne non pa-
ratí 1L.21
[inusoffibus quibgfdam peculíarís.
2 45
finus prímze uertebrze, tubera fecun
d.vexcipíentes 66.4
finus,(eu acetabula ín offibus quae.
10 27
finuum capítís ratío 543. índe
finuum medullam contínentiumap
pendices none(feopercula 7.40
finuum ín offibus & capítum ufus,
10.46 ac differentíae.eadem.
go.
folis calorís in fufpenfis corporibus
* uis $85.21
folum pedís 168.54
* (omni artería 296.45
σοφρονιτῆρις dentes 167.22
fpatula 167.54.
fpeciei propagande Naturam prouí
dií(Te $19.45
σπερμαϊμκὸς πόρος 4251
σφαγὴ pectoris ofTis 92.22
* 0/1008 uenze 270.10
fphzríca figura iniurijs ferendis om
níum pertínaciífima 995.31
0000000008 1.37. 0283 δέ
167 2
σφυρὰ. 168.41, neutro & feminino
genere 4$
σφυρὶ perperam à Galení ínterpre:
tibus talos uertí 140.21
fpina 167.1
fpina curappellatum 116 6
fpína )63 (ה15.165.2.610146טכ appen.
dix $.& 6.24
fpina fex humiliorum ceruicís uerte:
brarum 68.22
fpina uertebrarum $94
ND E X, ז
fpínarumappellatío — 70
fpínarum apícibus obnata cartila^
go $9.4
fpinarum in uertebrís 606108 75.1
Ípirítus anímalís ubí elaboretur.
6212 47
fpíritus anímalís per uafa diftribu-
tío qui fíat 4137
fpiritus ín aquam conuerfio in cor^
dis ínuolucro,quibu(dam afferta.
$85 4
fpititusuitalís fonscor 594.56
fpirítui uitali fubferuíetía membra,
eorumQ ratío $69.27. inde
σπονσϊύλιον 167.41
σπόνσϊυλος. 9.30, & σπόνσϊυλοι 167.31
fquamaformís conglutinatío. 21.29.
857. Kos : 5
fquamofie temporum commiffurz.
27:44.cur íta díctae ead.$a.
Íquamofz conglutínationes cur relí
quarum futurarü fpecienon com^
píngantur 28.9
fquamofas coglutínatíones ín exterí
, Orícapitis fuperficie elatius quàm
ínteriori afcendere 297
* (quamofz future 166.34
seQuMicurprogargareone — 5so.
Ἐρελεχιαῖς dicta uena.267. 2.8 276.52
Ξεφανὴ 166.22
ו futura 166.27
stevoy $3.43. & 167.43
58000 — 88.43. & 167,44. & 168.16. 54.
58009 etiam de palma & pedio dici.
120 6
silo; pedis 148.31. 4
50 237.23
flomachus,sóueyor. 387:4.9. X 388.7.
uide, Ventriculus.
ftomachoadnatz crebro glandulze.
339 19
flomachi anteríor& pofteríor facies
367 32
ftomachiappellatío 153.45
flomachi examen 603.5
ftomachi fibra cur duplices folum.
388 23
ftomachí obliqui ductus ufus. 389.
16
ftomachí orís clypeus 167-48
ftomachí (itus & inceffus 388.28
ftomachum non eodem cumartería
magna uti foramínefepti. — 6
flomachum non effe anguftiorem
quà uentrículo contínuatut. 389,
1$.
ftrumzeuulgoftrophula 245.30
fiylocides, [ flylo fcriptorío fími-
lis proceffus, $.31. & 253. 3o. & 3.
40, Guz s, G&166.56. G 163.
4
ftylorum profectione defcriptio 236
39 delineatio 235.49
* fubcíteniartería 296.45
Suídzinlaryngís dictione fenten-
tía explofa 579.19
fummus humerus 167.55
fummi humeri appellatío,et ufus. uí
de, Humerus.
fupercilía ΠῚ
fura quid 13826. 6
fura 110 uenter 138.30
* furam conftituentes mufculorum
uenttes. 24428. (248.24
füfpendij ρα σία ex uimbilíci pro-
greífucolloobducto 383, 44
fufpenforum oculos folum ab aui^
bus lacerarí,nocutem;alíter quàm
uulgus putat 161.54.
futura 12,22, QOrs.53
fatura coronalís,z1.16.lambdoeides,
&c.ead. i9. zz. inde
futura frontís os ἃ maxillacoffibus di
rímens 29.43
futura octauum capitis ὁ5 circüfcri^
bens 28.22
fututaomentumantetíorís uentrícu
lifundo commíttens.557.19. & 356.
futura fagíttalís 25:12
futurzecapítis figura 20.4,
future cuneiforme oscírcumfcríben
τίς interualla, δίς, 23.21 inde
futura ínteruallü cuneiformi etfron
tísoffí commune 25.36
futura naturalis figure capitis cuiuf
modi 26.38
futurae capítis offibus, & alijs com
munes 28.32
futurenon naturalíum capitis figura
rüm cuíufmodí 17.19
futurae ῥαφαὶ, 166.25. carum t nomi
na. ead.
futurarum appellatío 3918
futurarum capitís delineatio. 24.
2.4. קנ 14. inde, & 58, 7. ín-
de. earundemratío 1.47
futurarum coítus qualis 16.47
futurarum maxillze fuperíorís rato.
40-1.índe, ad finem ufq; Cap.
futurarum numetus.23.2o. & intet-
ualla 43. 1Línde
fututatít uoce ueteresetiam harmo«
nías complecií 16.14
futurarum ufus 16.27
futuras capítís etíom in interna cal
uaríz fede confpíci 17.55
futuris deftituta quadam capita.
17 $
fymphyfis 12,224 QL16,1$
fynarthrofis 1220.36. 8
fynarthrofis motus qualís 17.3
fynarthrofeos uoce quomodo ufus
Galenus 120.27
fyachondtofis 12,430 16.47
Íyncipítís offa 166.3842.
σαυνευρωσὶς 16.34.
fynfarcofis 12:39. 16.4 &
17 7
fyphoprofe&íoneparandus, 236.
42.delíneatío 23$
σύριγξὶερᾷ 58.18
T ו
Acius ínflirumentum,
6o 34
| tactus toto corpore fu-
fus,cur 19.12
talus, dsp&yetec et ἄσριος
& 168.43
talí
tali ceruíx jo. 17
taliconnexus. τς. 46; ad calce.146.27.
cum offe cymbam teferente artícu
lus. 146.25
talí cum calce commíllurarum finus
146. 34
talidelineatío.s.& 6.5.8 142, 8 145.6
talí (inus, quibusaátibíz offe & fibu-
laligameraaffumit. 146.14. & qui
bustendines deducit ead.zo
talifitus;ipfiusq cum tibízoffe & fi^
bulaartículationísratio 0
ταί tuber cur ztzpueo, fiue quatrío
díctum, 145. 46. so. quale ín caní^
bus 146.1
talumante fectíonem tactuínon oc
currere 140.12
talum falfo appellaria quibufda exte
riorem malleolum
140.17
tarfus 168.90. 8 238.27
tarfi defcriptio 147.49.índe
tarfioffa. 145.1. eorundem forma &
quantítas uaría ead.7
tarfi ofla quot 162447
tarfioffium delíneatío $.& 6.4
“αίρσοι 440
παρσῶν appellatio 150.29
temporum líneamenta mufculofa
20. 39
temporís os.21.5;. eíusproceffus, zz.
7.24. & 13.14. & 56.43
temporísoffis linea 24.49
temporum offis cauitas, 31. 3o. pro»
ceífus iugalisoffis portionem con
ftituens cad.47
temporis offis proceffus EL
temporum ofla. 29.57. eorum cír,
cumfctiptío 4
temporum offa lapidea appellata,
qua 33:41
temporum offa qualia effe oportue-
rit 28.12
temporumoffiumanfz 167.10
temporalísmufculiexamen 2
temporali mufculo, quot neruorum
propagines offerantur 31$
temporalium mufculorum lzfione
qux mala índucantur 33.27
temporales plagz cur fluporiferae
Hippocrati dicize 33.30
temporales futurze 166.34.
temporalibus mufculis quomodo
INatura profpexerit 3324
tendo latefcens platz cutí fubnatus,
quare, Pedis planta,
tendo lígamento, non neruorefpon
det 221.42
tendínís füb uola manus latefcentís
defcriptio, 302.27, adminiftratío.
₪ 32
tendínes nuncupati Mufculi , quí
267. 43
tendínes, Nerui appellatione dicti
a5. 27
tendínü ín mufculís differetíc. 25.42.
tendínum, manus diígítos, ac manü
fpfam mouentíum tradiítío,fub cu
tufgymufculorum traditione qua^
tatur
τς ל ה
tendinum pedis tradítio , ac digito,
fub Mufculís pedis quaratur. 10
tenon;uettebra 167.35
πονῶν unde 315.35
tereum 167.31
teftis caput quíd Galetio $22.45
teftis dextri uena d caue caudíce.s:6.1
teftis inuolucrum íntímum cuíufmo
di $2227
teftís mufculus exteríori ipfius inuo
lucro ínnatus 422,16
teftis tunícz exteríorísapertio.555.39
teftem ínterdum unum, ínterdü tres
etíam reperírí 421.21
teftem finiftrum ρειεπτί uaforum
Ortus examen 435.9
teftes cerebrí, ac eorundem defcri-
ptío 658.19
teftículor malum granatum. 163.29
tefles mulíerum cuiufmodi, 555.25.
eorundentínuolucra 38
teitíum muliebríum miufculorü 66.
fcríptio.quare, Vterímufc.
teflíum muliebriumratio $37.51
teftíum mulíebríum fitus delíneatío
372. & ys
teftium conftructíonís ad íecur coL
latío 425.41
teftí delineatio, 375. δύ 373.50.8 374.
tefiíum ín αἰτία mufculorum defcri
ptío.285 35. corumufus, ibid. σις
admínifiratío 286.31
teftíum & penis fus ínuolucris de-
tectio ín admíniftranda Anatome
455. í 19
teítium & uaforum femínalíum exa
men $55. 46
teftíum cum fuís mufculís 1611063.
tío 372.06 373.10
teftium ínuolucra utrifque teftibus
cómunía. 521.54. priuata utríuftqp.
ead. 4$
teftíum mufculi, non re&eab Arabi
bus traditi 256.4.
teflíum fitus.ac numerus. 521.19, for.
ma.ead.z;. fubíiantía 26
teflíum fitusexamen 555.28
teftium fubftantia femínís procrezz
tríx $515.58
tefiium fubflantiz, infzrtze uenulze
52. 29
teitíum uenz cuíufmodi , earumág
Ortus, 522.55.índe, & cumarteria
connexus. $23.43. 6 $24.12.
teftium uírilíum ratio $20.$
teftí& uafa duplícía cuiufmodi 520.7
teftibus nullam eenerandi feminís
uimtríbuiíab Aríflotele — 527.16
teftibus fanguinem ac fpiritum defe
rentíum uaforum numerus & or^
tus $22.94.
teftudínatum dicium corpus 6616
brí 636.37
πίηρωρομ tali tuber,cur dictum 145.59
tharuca 168.30
95a, papilla 543.44.
"Theod.Gaza;an recte mefenteriü la
les uerterít 504.
"Theodori Gázz lapfus 35.4
theologis fcholaftícis frequentior de
genitalibus € femíne,quám medi
cís,fermo 431.22
theologos fibí folis uendicare de aní
marum ímmortalítate difputatío^
nem 126.48
Theophili patum Aratomíci,locus
reprehenfus $06.50
"T herfitae caput, φοξὸν 19.28
thorax quid, 98.38. θώραξ. 43. B 67:
44. δύ 486.ς
thorax pro corporís trunco Arifto-
telí 389.41
thoracis amplitudinem ínterfepien,
tíum membranarü examen. 395.57
thoracis cauítate ínterfepíetes mem-
branz. 572.9. índe
thoracis creandi artificium admirabi
le. $8.45. inde. &$9.37
thóracis ex finiftro latere expreílio.
559.12. ftem anteríorís $60
thoracís fabríce quatuor fcopi.s9.4o
thoracis 1 94.45
thoracís motus cuíufmodi 89.1
thoracísmotus uoluntaríus 2986 4o
thoracis mot&; an mufculi brachium
autfcapulam mouentes, adiuuent
292.47. δί293.13
thoracis mufculi intercoftales.quae-
re;Intercoft.mufc.
thoracem mouétes mufculi, neceffa^
río facti, & eorundemratío 237.16
thoracem mouentíum mufculorum
admíniflratío. 253.13. eorundem.
delíneatío. prími.:s5.3o. fecüdi,
172.5. tertij. 201.10. quarti. 204.14.
quintí.zon3;. fextí.ros.ult, ín-
tercoftalium mufculorum delínea
tío 188.28
thoracis motorum mufcalorum de-
fcríptío.s96.5o. prímus.287.24.
fecundus.ead.gr. tertíusín homí
ne,fimíe quartus.83.14. quartus,
fimíarum fextus.ead.ss. quíntus
homínís, fimiarü feptímus.289.194
fextus hominis, fimíjs octauus.
ead, / 3o
thoracem mouentíium mufculorum
enumeratio, & quádo fuo fungan
tur illí munere 2921.40
thoracem mouentium mufculorum
numerus uníuerfus, 257. 18. & 292.
4o. &quando finguli functione
obeant ibídem
thorácem mouentium mufculorum
fex, non intercoflaliü functio, 237,
prímí. ead.z5. fecüdi.ead.45. ter.
τή, 258. 29. quartí.239.18. quinti,
1216.29. 1. 7
thoracís mufculorum feptími , later
utríc; comunís delíneatío 191.42 ἡ
thoracís mufculis feptum quodjad.
| numerat, & eíus tradítío tota, 256,
4$. quare ítem,Septum
thoracís fitus ratío 3s9.t
thoracís offium defcriptio & figura,
85.54. índe. & 6.7. ₪ 45. índe
&so.
45
thoracís uertebrae & coftze 56.51
Mm + thoracis
thoracis uertebrarti foramína, 7o-4$
thoracis uertebraram fíguta. 71.25.
uide, Vertebrze thoracis,
θώρακος uertebrae 167.37
'Thracum renuendi mos retrorfum
flexo capite 63.30. 67.10
ut 261,39. ἢ GC 282.18
θυριοφσϊὴς cartilago 153.22
θυροεισδὲς os 132.8
tibía, bvnag 133.244 0 168.36
τἰ δία os .. ead.
tibíz,& tibízoffisdifcrimen 7
tíbiz appendix 8a
*tibíz motusquot.zj.r. fuperhís
Galeni fententía uaría 230.45
* וכו os ad fibulam nectentium lí,
gamentorumdefcriptío = 255.3o-
admíniftratío. 236.34
tibizos,fpinaappellatum ^ 6
εἰθίω oflis ad femurarticulatío. 118.
34.inde Q 139.14
tibiz oflisappedix & proceffus.&c.
133. 3:
tibiz offis fecundum ipfius 10
dinem,figura 140.54
tibiz offis πὰς & tubera, quibus ta
Ioartículatur 139.41
tibiz olfium ἤσατα, 36. defcriptio.
137.6. Q 153.22. índe
* &bíam mouentíum mufculorü ad^
míni(tratío,z55.16. prímí.ead.34.
Íccundí,ead.37. terti & quarti,
cad.4s. quínt.ss. Íexti.236.24.
reliquorum tríum. 237. 9. . corum
dem delineatio. prími.1$0.26. fe^
σαί, 213,17. tettij.r99.4s.. quar
tí.199.50. Q 20.1. fextí.190.29. ₪
ptimíg6.3;. oclauí.ibid.j?. no
ní 183.32
* tibíam mouentium mufculorü de-
fcriptío.z3o.3. prímus.23r4r. fe-
cundus.ead.s5, tertíus.ead.so.
quartus.z32.1$. quíntusiuxta Ga
lenü.ead.sr. íuxtauerítate. ibíd,
fextus. 234.22, feptimus, octauus;
nonus 235.6
* de Tibia rnouetibus mufculis, Cia
leni fentcatia uaría 230.8
tibíam petétes neruí, quzre, INerui.
timídisiecur maíusdatum ——$o7.10
tíntinabulum pro gargareone.s3o.13
tírbusquíd 494.39
σομξις dentes 167.17
tonfillaearumd ufus 389.22
tonfilla: faucium;quae $79:46
tonfillarum examen 604.12
* torcular cerebrí 309.45
trachametra maíor 168.30
ππράχηλος 10.11,8 167.34
ριγλώχινες, proceffus ps
grixieeismamillar parum recié Arí
ftoteliafferta * $44.16
“ροχαντὴρ μέγας 168.29
προχαυπῆρες femoris proceffus.154.56
tuníca coftas fuccingens quíd. 570.21.
ciu(de nomen,acfitus.cead.29. ma
gnítudo.3;5. figura.4o. fuperfi-
€ics quales, ףונו earum ad alías
partes nexus $9
] א D ₪ >
tuhiííca coftas fuccíngens, altera 1006,
ribusdictaqua ^ 295.2.8 571.39
tunícz coft. fuccíngentis foramína,
$71.14. fubftantia,ead, 22
tunícae coftas fuccingentis fecundze
examen 603,32.
tunícz coftas fuccingetis ufus, eiut-
demá coftructionisratio 53
tunícarum coflas fuccingentium ad-
míniftratio 294.43
tunícz oculí, uide, Oculí tunícae
"Turcarum anulus, סטף
utuntur 154-7
'Turcicz fellze cuíufmodi $93.30
turcicorum telorü tríangulares cufpí
des cuíufmodí 592.8
"TTurdulorum gentís quofdam fepte
nis coftís creatí 89.55
000 cerebrí fubftantía 4
tymparum oífa m 166.54.
7v$Ac foramen Ἧς 43.12
συφλὸν inteflínum cuíufmodi. 5oo. 9
Accíníuteri cornua.532
5o
uacciní uteri delíneatio
(| 382.
uariciformís plexus
4 ;
uarícofi corporís delíneatio 5374.
δέ3γ:. 23
uafis femen ἃ tefte ad ueficze ceruice
deferentis hiftoria 42447
uaforum appellatio, neruís attribu^
ta 317.53
uaforü perlíenís corpus feries. 512.6
uaforum teflí materíam deducentiü
ortus ratio 525.54
uaforum teftibus fanguinem acfpi.
rítim deferentíum numerus & or
tUS. 522.54. δύ an maior dextri late
rís quàm Íiniftríimplexus — 6
ubera. uide, Mamilla.
uenalis artería.uíde, Artería uenalís,
uenalís arteríae defcriptio. 90. 25.
eiufdem appellatío. eod,
*uenaquiíd.257.29. qualíterámem
branaeíuscorpus 01110136. 1
* uena,corpus inftrumentaríit.257.54
* uenz cópofitío,eiusqpratío. 253,27
*uenatunícaafcítíía,quae 41
uenz ufus 258.55
* uenz arterialís defcríptio, 312. 11.
delíneatío.3:.24. Q 59017. appel
latío ead.i9
uenz arteríalís examen 601.13
uenaarteríalis mmgmbrana cuiufmo
di $92.36
uenzarteríalís,eíufdema orificij 66
líneatío,ubíi quaerenda 589.42
uenze arteríalis orificij, ac membra-
narum examen 602.30
uenze arteríalis pülmoni ínfertae delí
neatío $68
uene arteríalis príncipíi.s64.19.Índe
uenzearteríalis ufus 583.12
uenz axillarís diftributío delineata
271.
3
*ueng axillarís ore?» delíneatío.269.37
* genzaxillarís per brachium feries;
285.35. (X 280.27. diflributio in trun
, €os precípuos duos,cetetísígno^
tà. 280. 46. portionísqg qua ín ími
mergitur feries. ibíde. portionis
qua cutem fubit feries 287.6
* uenzaxillarem conftítuentis ortus
282. 23
*à Venaqus axiílam petit far ra
mí,priufquam illa brachium fub.
eat 283.7
uena caua,uíde, Caua חס
uenácaua primum 615 6
* :תס caua per collum caputáy fe.
ries 283.37
uenze cause p crura díftríbutio, 291.1,
femur petentes radíces duze, ibid.
, ràdicis mínoris feríes, 290.16. ma
Torís radicís feries E
* uenze cauz per crura diftríbutze de
lineatío.274.:. perpedes.ibid.43
* uenz caus diftributionis defcri-
ptío;ab epateordíenda cur. 276.28
uenz cauz exortus, 06 gib
bum in duos truncos diftributío»
nisfalfahactenustradítio | 8
*uenc cauzquá gibbo epatís adna
fcitur, delineatío, 269.4. qua ín
dextrü cordís finum tendit. 630.17
* uenz cau partís eius qua fupra íe
cut contiftit expofita diftríbutio
278. 1
* :הנס cauz in 166016 01165 5
* uenz caua ad íugulum progreífus
expofitus 281.15
uenz cauz membranae ' $91.36
uenacauzorifidum | 590.4. eiusqs
delineatío,ubiquarenda — ς89.41
א חס cauz orificij ín cor pertinentís
ufus $96.37
uenacauzortusandcorde 589.5
*uenz cauz ortus,apud autores cor
troucríus.z75.7. item apud 6136.
numüuaríus."isr4, Gundeeam
enafcioportuerit ead.sz
*yenze cauz ortum e iecore effe, íim-
becilliterà Galeno confirmatum.
275.14.. & quo pacto;deinceps
* ena caua, quo pacto portae uenae
committatur, & ín iecur ramos dif
fundat defcriptio 27$
* uenz cauz fupra os facrum biper^
títze, delíneatío 273.28
*uena caua íuxta facri offis fumma
regionem díflributio. 239.33. quà
per foramen offis pubis femur pe^
ut 290.13
*yenz cauz pars feptum tranfíens,
eaque fub íecore confiftícarctior
noneft.273.1. contraquám Ga^
lenus prodidit. ibid. & 27:.33
* uenz cauz per feptum tranfeun.
τίς defcriptio. 273. 46. ín feptum
ramí., 630.49, ín cordísfinum de-
xtrum adapertío. ead.st
* uenz cauz ad partesque ínfra fe^
ptum func difiríbutio.253.21,. ad
renum ínuolucra.ead,s. ad renes
ipfos,ead.;é, adlumborumuer-
tcbras
tebias-- 515 t testagpra
* 16 cauz nomina 276.52
vene caua fitus delíneat?.379.X 371.9
^uenze cauz totíus per uníuerfum
corpus diftributes delineatio: 8
*uenam cauam conítítuentíum;ed;
fecoreductarir uenarü,congre(Tus
--quaíecoris parte fiat 277.6
* uenam cauam fuftinens pulmonis
fibra,Galenifigmentum 280.31
* uenz communis coftitutio. 287.14.
feries €ad.59
* uenz communis delíneatio. 271.55.
&z7234. díuifio.ead.is.
* uena coníugís expers dicia, 279.23.
G 558.8 359.50
*uena coníugis expers, quo pacto d
catra educenda fuerit 279.12
* uenz fine parí delineatio | 269.28.
eiufdem uaría diftributio expofita
* 279.35. : & as
ueiz coníuge carentís examen,&oo.
6 0
* uena Coronar/a dicta 278.56
* yenz Coronariz delíneatíó 269.23
* uenz fuperíoracoftarum ínterual/
- lapetentís,defcríptío 282,26
*uenaCraffa dicta Hippocrati.272.3s
* uena decolationís 296.44.
*uenaante paruum dígítum & anu
larem,humerarizíoboles | 286.23
*uena Humerariz per brachium fe-
rícs.285.35. iuxtacubitiarticulum
ead. 56
* uenac humeraríe ortus; & príufquaá
brachium fubit feries 284.7
*yenz humeraríz oríentís deliniea^
tío.271.7. Gtotíus 2
* yena íugularís ínteríor, 6001800 fe-
kíes.283.45. exteríorísortus. 284..
7.eíusqp feríes cad.zz
*uenaiugularís interna,quibufdam
falfo dictà 284448
* yena minor Ariftoteli dicta; quee
259.34. 1007 &* 294.5
uenze & arterías ín mufculorum fa^
גו 5 220.35
uenz & artería in teftís fubftantíam
ímplexus,&c. 42
uena portz.uíde, טס
*uenz portaedeéfcríptio.264. ramo»
ri in fecorís fubftatía feries, ead.1.
extraíecur diftríbutio. 264.12. ín
> bilísuefícam . ibid. ad uentrículi.
63017. adínteftín&t duodenum.
€ad.;;. índuostruncos príncipà
les (cí(Tto.264.19. truncifiniftri fe^
ties,264.4o. dextrí.266.5, -diflri
* butíonístotíus ratío ibíd.ss
* ueriz porteertomína 266.53
* uenz portzortus,;ac diftríbutionis
delíneatío \ 9268
* uenz porte rami fanguínemi re^
lancholicumexpureantes 267.14.
f uena portz, fanguinem non confi
ci 267.5
* deuena umbilíci locus,ob Galeni
aduertendus 294.23
fuene umbilici nude delineatio, 255.
153812 d
i: N3 הס E^ Xi
* (enc G arteríarumumbilíci defcrí
ptío:24; ortus.ead.7, ducius.
ead,i. ufus. 8
*ueria quá uterus & רד 3118 60
ות 290:41
üenaealbae 0 $18.51
*uenz apoplectíce, iuueniles;orga-
nice penfiles,fubetícasuertígino»
ἴσας 2γουις
üene & arteriae colí & recti inteftini
serus 4o
uenz &arterie renibusoblate. σις ς
uene gtacilíum inteftínorum. 499.58
uena omentuni ímplícantes cuíuf
modí 496.44.
*uene puellarum hymen cóftítuen-
tes 290.13
uenaeque incídantur 234,14.
uenz femínales jan ἃ renum uenis
oríantur.;25.75, carumQ ductus.
ead. índe
* uene fomní dicte 27017
* uenz fubítantie, cerebrí non inna
fcuntur,fed membranis ipfius ἐπι;
plicantur,& quo pacto 3og.1
uenz,tempore Ariftotelís,Platonis;
סק σας 259.20
uenz uentrículum petentes. 592.22.
inde
uenarü Anatomestatío. 552.4.índe
*ín Venarü arteríarumQp ferie INa^
tute artificium 260.46
*yenatuim qua per brachiü diftribus
untur appellationes uaríz. 272.28.
axíllarís.272.3o. afellaris.ibíd.se,
aurís.276.9. bafilica.272.57.& 275.
8. capítísuena.272.34. cephalica.
10 14.553. comunís.ibíd.4z. corpo
ralís.275.12,' cubiti ínteríor. 274.
extétior.ead.54. funís brachij.z72.
$6.8273.8. hutneraría.272.34. 0
raría. 272.32. lienaría.ibíd.53. 6
día. 272.39... medía, medíana. 273.
12, nigra.z72.57.(275.8.. oblique
dícizeuenae. 272.41. dicia. ibid,
34: Ocularís.275. s. faluatella,275.5.
falubrís.ibid. fpatularís | 272.51
* uenarum fex; caluaríam íngredien
tíum defcríptio.5o6.45. earütque
inprímü dura mebranz finit und
cumatteríjs exhauríuntur. 307.49.
tertíeuenzeferíes. 310.5. quínteac
fexta, ibid. αν, omníum delínea-
, do 3oj.47
*uenarum cetebridelíneatío = 3o;
* uenarum cutem pedis ac tibiae ἐπι,
plícantiü feries,quo pacto 01060.
293.16. earunde nomína, ead.so.
uenarü diductibus fubdit glandu-
Iz.quare, Glandule
* uenarü e quibus purgatíones men
firueuírgínib. promanarecredun
tur,expolitío 290.9
üétarumex iecore prodeuntium fe.
ries $97.19
uenarum in inteflínísratío ^— $03.35
*uenarum ín pede con(iftentíum fe-
cio ímperíté à medicis diftincta
293v 4
"uenatum íugularium appellationes
uaria 279.13
* uenarum íugularíum delíneatio,
intetíorís.270.6, exteríorís.ead.o
uenatum mamillís exporrectarum
feries | $544.31
*uenarü manus extremze cutem im-
plícantíum feríes uaría 287.53
uenarum per abdominis mufculos
repentíuni adiminiflratio — $49.35
uenarum pet abdominis regionem
ínter cutem & carneam membra;
nam excurrentíum admíniíftratio
549. 2 10
uenarum per fecorís fuübftantíam dí
geítarü, cur tenuior tuníca. 598.37
uenarum per manum tendentii exa
.676.26.מ6ות percrurà ^ 657.49
* uenarum quz ínter pollicem & in»
dicem, inter anularem & mínimü
habétur;ígnorata feríesapud IMe-
dícos 188.2
*genarum renes petentíum 61/63.
τίσ 273 τς
* uenarum feminalium delíneatío,
dextrz,finiflre 273.21
* venarum feminalíum feries, inuí^
- rís. 288. finíflrz.ead.4s. dextra,
299.4. inmulíeribus.289.21
* uenarum feries ín cubíto quoq; ut
íncute manus extremae perfzpe
uaríans 288.8
* uenarü ם) pectorís offe deorfum
repentium defcriptio 282.3b
*uenarum totíus anímalísnumerus
quis fit 260.30
uenarum uentrículimunus ^ 453
uena:um ueficae diftributarum.ra-
tíó 1 $19.28
uenís & arterijs ex íccore & magna
artería excurrentíbus, quantumr
fubferuíatmefenteríum | 4
uenas mufculís ad extímam tantum
fuperficíem adnafci. $95.47
61148 nullas ínteflínís à caua propa^
gatí,contrd quàm Galenus tradít
$04. 4»
ueneríshortus,hetba $39.27
uenter & uentrículus, cut yeso δύ
κοιλίᾳ Gitzecis 389.3t
uentet inferíor qui $02.39
uentrís fabrícze folertía 89.32
uentrís mappa 494.39
uentrículus.uíde Stomachus.
uentrículus cerebrí Gialeno;niic me^
díus, nunc poftremus, pracflatíor
dictus 636.26
uentrículi cerebri anteriorís no funt
olfactus órgana, ut putabat Gale^
: nus,& quaedam alía 634.10
de Ventrículis cerebrí confutatare-
centíum fententía 623.19
uentrículorü cerebri admíniflratio
prímorum, 652.33. tertij. 653.14»
quartí.íbid. $r
uentrículotü cerebri delineatio, ubi
quarenda : 65.3
uentrículorü cerebri defcríptio. 535.
. 323) numerüs,ibid.a4z, dexterac
fimifier
> finiftet, 634.45. cornanisamborum
cauítas,qui tertius eft uentrículus,
634-39. quartí ventriculi hiftoría,
635.3. quid (ingulís ínfít.é35.3o.
quísfitufus.656.7. tres prioreste-
nuímembrana non fuccíngí. 635.
4o. d tertío uétrículo educti mea-
tus. 364447
uentrículor& cerebri feptum. 363.6-
eíus defcriptio.ibíd. ufus.ibid.1e
uenttículus cordís dexter,cur fanguí
neus appellatus $96.20
uentrículus cordis finifter, cur fpíti^
tuofus, aércus ueappellatus 598.5
uentrículus, cur fub thoracelocatus
337. $t
uentrículus rex corporis quibufdam
dictus 494.7
uentrículi fuperiori omenti membra
na tecii,defcriptío 358.17
uentrículianteriorpars 35712,8356
uentrículi anteríor & pofterior faci
€s,367. interíor 368
uentriculi anteríorí 1661 nulla omen
ti partem obducí 494.22
uentrículí capacitatis & tunicarum
examen 554.8
uentrículi exímendi ratío,ín Anato-
me $53.38
uentrículi forma. 9o. 3.índe.& 506.8
uetrículífundus,an carnofior 392.10
uentrículi hiftoría 389.30
uentrículimunus 87.5.8. 493.56
uentrículi munijs qui fubferuiat par
tes c(accumbentes,atgp íta illius ad
alias partes contactus 494.12
ventrículínerui 493.12, eorumque
fus FERES
uentrículí nutrímentum cuíufmodi
494: 3
uentrículi octo facultates. 493.56.
& 494. 6
uentriculí orífícía — 365.5. € 366.19.
& 390. 6.21, eorundem non param
plitudo. ead.ai
uentrículi fuperiusorificium 370.16
ad Ventriculi inferioris orificía clan
dulofa caro cuíufinodí. 391.2.índe
uentrículi protuberas in orificijs fub
flantía.3o1.18. eiusufus. — ead.z;
uentrículi os ínferíus , cur fuperiori
arctius, δέ quanta eiu(dem ampli
tudoínquibufdam 390,41 πᾶς
ventrículi quantítas 391.38
uentrículi fedis defcríptio, 556. 17. δὲ
figura. 360
uentrículifítus 389.35. eiufdem exa
men 551.14
uentrículi fubftantía,forma,ac cuni,
cae 388.14.
ventriculi fübftantia,quibus forme-
tur tunícís 391.44.inde
uentrículi (uperficies 391.28
uentriculi cunícarü feries, numerus,
acnatura 2367.42
uentrículíuenarum munus, | 493.2.
índe. &árteríarum ead.
uentrículum nullis cellulis abunda^
τε 39136
9% כ א Y
ventrículum petentes uenae acarte
ric 392. 22,inde
uentrículum quíncp iecoris fibrís ap
prehendi,undeab Anatomícis tra
ditum $06.47
ventriculum fedi,non efTe contígu-
um 501.1
uermís ímaginem referentium cere^
bri proceffuü tradítío, 639... deli
neatío ubi fpectanda 638.55
uermiformes cerebrí proceffus,nul^
lum habentmotum 216.1$
uermiformes proceffus, continentes
tendínes pro mente Gaalení, quí
639 48
uermiformíum cerebrí proceffuum
adminiftratio 65354
uermiformíum proceffuü ufus a Gia
UN à 8
leno mirabilítertradítus. 639.9. a
recentioribusperperám | ead,z;
uertebra 9.26.29
uertebra fuperior, inferiori maior
68. 52
uertebram ín doríi medio unà utrín
que fufcipi,curoportuerít | 76.56
uertebram fecunda alíquot fibi fub^
ditíse(Te maiorem 68.49
uertebrae, azóvely^ss 167.31
quot. 162.39
uertebrarum appendices.7.48 inde.
& 7o. 57
uertebrarum coartículatío $9.28
uertebrarum corpus 573
uertebrarit corporibus exporrecto-
rum examen 603.27
uertebrarum ín compingendo fcele
to applícatío cuíufmodi effe debe
at 160.32
uertebrarum in fenibusnexus 71.15
uertebrarum ínter fe differentiae. 58.
46. índe
uertebrarum nexus uaríus 5.1
uertebratum oniníum articulationís
ratio 75.44. iude
uertebrarum proceífus 8.18. tranf-
ueríi 59.20
uertebrarum fpína $9.1
uertebrarü ceruícís corpora quomo
do commiíttantur. 69.42,índe
uertebrarum ceruicís delíneatío, 60.
deícriptio 64.35. índe
uertebrarü ceruícís proceffuü tranf
uerforum natura. 68.57, foramen.
69.4.25. numerus, 70.12, laterum
foramina ead.29
uertebrae ceruícís primae defcriptio.
64.35.40. qualísin canibus. ead.
.ול 160808 tubera, 66.8. & dens.
ead.zs, & 68.13. Índe. earundem &
relíquarum proceffus quales, ead.
29.inde per totum
uertebrarum colli lumborum, & tho
13615 foramína uaríare. 7.29.índe
uertebrarum collíproceffus = 75.15
uertebrz coftarum,& thoracis 55.52
uertebrarum lumborum delineatio.
77. deícriptio 78.6. inde
uertebrarum lumborum numerus.
| 7808, corpora,eadu foramina,
1. tratfüer(i proceffus:ie; fpina;
24. proceflus afcendentes & de-
fcend. 34. índe & 79.3
uertebrarum lumborum procelfus,
וטס ductus.75.53. & articu»
lationis ratío 76.23
uertebra thoracís quot numero ple^
runque 7245.8 55.56
uertebrarum thoracis delíneatío. 7r.
ὡς. defcriptio, 72, 44. inde. fora«
mína 7352
uertebrarum thoracís differentía in
corporibus. 75. 3. ex finibus, quí
Coftzartículantur,ead.a;. εχ σούς
porum fubftantía.ead.44. atranfz
uerfis proceffibus. 74.2. ἃ fpina.
ead.4o.inde. àproceífibus 31000
dentibus &defcendentíbus 75.43
uertebrarum thoracís proceffus, eo^
rump ductus 4
uertebrarüthoracís proceffus quot
76. $1
uertebrarum thoracis quandam fu
prainfraGpabalisfufcipi σεισε
uertebras thoracís tredecim ו
occurrere,quám undecím 89,47
uertebras dorfi nectentía lígaméta,
quare, Dorfi uert,
uertebras gínglymo artícularí quo
modoa ueteribus díctum 1518
uertebras ín puerís pluribus coftare
oífibus 3
uertebrum 9.26
uertícís os finiflrum 36:43
110111615 013 , 21.32. & 23,11, & 29. 56.
eorum circumfcriptio, 90,4.
& 166. 38
uertícis ofTium fitus 25
uertícís fedem urendi,aut tenebran
di temeritas $4355
vertícís finus $453
uertículum 9.39
uertículi 167.32
uefcetquíd 388.9
ueficaurína receptaculum, eíus& fi-
tusacforma. 517. 41.5o.fubfiatiaac
fibra. 518.2. uenae,arteriae & nerui
ead. 2$
ueficae cauítatísdelíneatío. — 380.14.
ueficae ceruícem ambíens mufculus
372. & 374. 1. & 226.34. QC 225.28.
eiufdem defcriptio. * 227,44. ía
uirís.ibíd. in mulíeríbus.ead. s:.
ufus.ead.ss. admíniflratío.229.28.
delíneatío ín uírís, 225.54..8 225.28.
ín mulíeribus 227:4X
uefice fitus delineatio, 379.8 571. 36.
₪ sz
ueficz fundus 356.8 357.
ueficae tuníca,cur durior $15.18
ueftigium 148.36
ueficat ceruícis mufculi,ipfiusdy uefi
cz fundí,& ceruícís exame.556.44.
ueficee ceruicís pars uterí ceruícíín-
ferta : 381.3k
ueficz ceruícis per elandofum cor-
pus tranfitus 525.26
ueficee ceruícis femíni urinzetj com^
munís delíncatío 343755
uclicc
üefici ceruicís feu colli no eadem iri
uírís & mulíeríbus ratío. $1924
ueficee collo adnatí corporis elando-
fi ufus $26.38
]סט cum feminarijs organís exe^
Ciz delíneatío, 34
ueficee & uterí forma quatenus eade
530.37 (& ys
ueficie & uteri fitus delíneatío, 577.
ueftigium 168.54
uetula os 167.40
uefpertílond alís fimiles procefTus.
21,38. ( 23.15. B 25. 51. & 167.7
uíni muftí feructís ad íecorís fanguí
ficatíonem comparatío $08.18
uirgínalís dícta uena 293.30
uírile femen prímarit hominis prín-
cipium 520.38
uirilís mébrí fiructura, uíde, Penís.
uirorum capíta à mulíerit capitibus
non perpetuó füuturís uaríare. 26.
27. índe
uítreus humor díctus 646.51
uittaquibufda díctafoetü ínuoluens
inembrana $434
ViTVS TRITONIVS Athe,
finüs 538.13
uíuorüm fectionis ratio, & quíd ea
preftet 658.27
tlna quíd 110,50. δύ 163.5.5.10
ulna ad brachíale ductus; ínferio-
rístp ipfius fedis híftoría, 12 1.índe
ulnzcad humeri artículatio,ipfiusq
hic proceflu& & finus defcriptio,
ito.$3. j inde
ulnz ad humeri orbítá flexus 165.10
ulnz appédíx. 8,2, efufdem proce
fus 8.30
ulnze cum radío connexus cuíufmo-
díinanimalib.aliquot. 15.9.índe
ulnz delíncatío, 108. & defcriptio.
109.5. índe
ulnz proceffus anteríor & pofteríor
109. 22
ulnz proceffus, 000000. 106.17
ulnz proceffibus nulli appendices
8. 29
ulne fecundum ipfius longitudine
forma, & impreffiones quzdam.
112.20, eiufdem cognofcende uti-
lítas.ead, $2
ulnz finus humerí rotulam excípies
109, 28
ulnzfübflantíafolida,Gc, τις, τὶ
umbilícus Venerísherba 539.27
umbílícusan corporís 16018. 595.15
umbilici figura & defcriptio, 555.17.
& 356
umbilící à perítonzeo liberatifigura
356. δύ357.2
umbilíciuaforü adminiftratío. 549.
$57. eorundem prafectío. 50.31.
eorundem progreffus, ac nodí cu-
fufmodií.553.42. exeodem pracfa-
gía. ead,
umbilíci uafort und cum fcetus ín,
uolucrís,examen $58.21
umbilícíuenajartería. quare; Vena,
artería,
ΝΕ
üimbilici uenaín iecur porrecta, 356.
& 357. 2
umbilicí uena 16604 perítonao con.
nectí $97.52
umbiílícum non effé corporís medít
389. 39
ín Vmbilícum pertinentium uenarü
G arteríarum feríes 543.20
ungues calente aqua auferendí ra^
uo 158.13
ungues ex quibus gígnantur; 15.1
ungues fenfus omnis expertes. 150.9
unguíum eadem quae cartilaginum
fubflantía 4.46
unguíüfígura & defcriptio. 149.34.
43. ufus,acnatura.sr, nexus. 5o.
unguíum neruí, 150,7, & íncremen
tà ead.
unionumd quodam deglutítorum
hiftoría 3909.49
uocís generatío cuíufmodi | 575.7
uocísmatería 62.56, optíma qua
583: 2
uocis organum praecípuum afpera
artería $772.59
uocís organum praecipuum laryn-
gis lingula 154.47
uocis organum praecipuum quod lit
íuxtaCialenum ἢ 261,33
uocísplecirumgargareon |
uocem no ederecollo carentía, 62.57
uola medíce füperftrata carnea fub.
ftantíadefcrípta 303.44.
uoluulus cuíufmodi ínteftínt, 4.99.7
δραχὸς meatus,cíusqpratio |
urina ferofus humor 514.31
de Vrínz excolatione medícorum
commentum $15.46
urínze foetus meatus, 357-10. 356. €
378.17- 6
urinam fcetüs deducentís meatus ra
tío $42.25
urínze femínits communís meatus.
523,22, eiufdem feparati exempli.
$9. | 23
urínam 6 renibus ín 61163 deducen,
tíum meatuum hífloría.s:8, 45, co^
rundemartificiofaínfertio | 519,9
urínam 161160: deferentíü meatuum
delineatio, 5379.10.56. & 378
de Vrínarij meatus operculo figmen
tum quorundam $16.46
urínaríorum meatuum ad ueficam
examen $56.23
urinaríorum meatuum ín muliere
examen 53758
urinaríorum meatut principia decla
rantes figurae 371.50
de Víu partíumlíbrí ex aliorum fen
,Ientíad Galenoconfcripti — 550,4.
uterus muliebris & 4103 acetabu-
lorumexpers 540.9
uterus qualís ín non pregnantibus.
529.53. ín ímprzegnatis. 6
uterus quibus partibus adnafcatur,
& quas folum tangat 36.32
uterí acetabula ποιὸ qua, & qua prí
mo,fecundo & tertio, íta nuncupa
ta 53919:59 inde
uteríacetabulorum examen — 8
uterí acetabulorum ratío cuíufmodj
539. 28
uterí caníní & uaccíní delíneatío
382. 1,2.
uteri ceruíx an multís ὃ orbículari,
bus mufculís íntertexta 535.10
uteri ceruícís delineatio 378
uterí ceruícís ratío $37.44
uterí ceruícís fub(tantía 5351
uterícornua
32.3
uterícornua ín homíne, ו
mentum 286.14.
uteri mulíebrís cornua quídab 3100
rum anímantíum cornibus diffe-
rant 533.6
uterí cum ΠῚ perítonzo allígtibus
membranís delíneatío 380.14.
uterícum mamillís confortíum, 44.
43. & 546,45
uterí & ueficz fitus delíneatío, 37.
& 378
uteríacueficz fitus qui obferuadus.,
557. 32. & forma ead.
uterífcetuturgídidelíneatío 5s;,45
uterí forma delíneata, 381. & $30.
35. cur Arabibus quadrata dicia,
ead. 47
uterí ín fundum & ceruicem díuifio
529. 3$
uterí funduspuellís mínor, 433.36.
ceruix mollior 535.14.
uterí fundi os omento cóprímí. 495.9
uterífundí orísad ceruícís os prol
pfus $307
uteri fundi os quibus ín pudendum
foleatpropendere 533.33
uterí fundiorífíctum 30.14, cuiut
modí ^
32.1r
uterí fandi finus, $59.55, 0 τα
53r. 3o
uteri fundi fubftantía 433446
uterí interna fuperficíes cuiufmodi
531. 53
uterí muliebrís ab 211010 anímalium
uteris differentia 530.3
uterí mulíebrís magnítudo. 555. 16,
& s
uterí mufculí $36.36
uterí muliebrís mufculorum defcrí,
ptío. 286.7. functio, ead. 15, ad-
míniftratio ead.45
uteri officium, ipfiusts conformatio
nis ratio 537.5
uteri orificium ín coítunon femper
apetírí. 532,20, ned; penem eo exci
pí ead. 3o
uteri os,& uterí ceruícis os, no ídem
432. 14
uterí fedem & ceruícem petentíti ue»
narum examen $3735
uteri fitus,partiumé uícínarum con
tactus 529.41. inde
uteri fitus quatenus fcetui fexus ra^
tione uaríet $530.29
utetí fitusratio. 7.6. ítemforma,
030.11. magnítudínís,z, fub.
ftantía. το. fuperficieí & nexus.
3» otifici fundi 29
uterá
-
/ | +1 א D E.X.
M | uterifuperficiescuiufmodi 30.590. uuea dicla tunica 647.44 vtefetentisoffisfiguta spp
I | utetí teftes $2042 uuéacurprogargareone $30.15 “αἰών 144.32
| titerí tunicaé 43.537 VVOLPHANGI HERVVORT οζωκὼς tunica Cirzecís dicta, quae
uterí tunica interioris fibrae cuiu patrícij Auguftanilaus 335 5γο. 2
modi $34.48 >< j יט os $134. 167.28
uterí uenae & arteríae , feminaliumt [zm ההש ἱφοφσὲς ín pectoreloca^ — הט 906 fututa 166.28
organorum conflructío, — 535. 31. tum os 93.2 27
6 10 0 ו απ, [2 273p Ac&Zadid — 564
uteri uenarum & arteríarum ín foe- fima pectorís offts fede ἕν, 4 zeudech 30.34«
tusínuolucrum implexus — $41.35 educia 167.46 | v & 166. 3i
uterí uenarum & arteríarum ratío X X ziphaczimphac. sss.
$33. 5 I) פה dictus humor - 2
uterum humanum nunquam fpe- 647. ς zitbus;zírbusadipínus 494.39
' 43/16 Galenum 532.43 3| dela rodetne 649.22. ζύγωμα ₪ ζυγώματα 1.37. O35.
utero leufus geredo, quomodo pro. B ὑσεισὲς 05. 1.35. BC 11.56. — ζυγώματα; (υγοειδᾷ offa, & Qvyudis.
ÍpexerítmulieribusINatura | 132.1 - 4 ₪ 16726 — 167. s
INDICIS FINIS,
00 ΒΕΈΚΙΕΒ CHARTARVM.
| I /
ll ] x»abcdefghikImnopqrstuxyz ABCDEFGHIKLMNOPQRS
TVXYZ Aa Bb cc pd ge rf ag nh π κί 11m
AP | Ommcsternionés,prater m & Mim quaterníones. Caeterüm in m propter infutamextra reliquas
chartas figuram quaterníone, obferuabis femifolíum 1060 iniectum, utex imaginibus ipfi imprellts ua
ríze portiunculc, infutze illic figurze commítti queant. δίς & p, propter
infuendam figuram,triernío elicitur,
B A 5. ] ΔΕ ΧῈΟΝ QUE ZERIAG
OPORINI, 18אא4 צ4א
«πιο [alutisrcparate M D X LYIL
AMenfe Iunio.
-
5
^
Hh
₪
M
NN